1

2

Slajd 3:Obraz na jaki patrzymy może okazać się dwuznaczny z powodu braku istotnej informacji, albo na skutek nadmiaru nieistotnych danych. Może być też dwuznaczny, gdyż istnieje wiele sensownych sposobów jego interpretowania. Przykładem takiego obrazu, gdzie konkurują ze sobą dwa spostrzeżenia jest praca Salvadora Dali: Targ

niewolników wraz ze znikającym popiersiem Woltera.

Wiele innych przykładów świadczy o tym w jaki sposób nasza świadomość przetwarza informacje, jakie ma z tym trudności i do jakich przekłamań to prowadzi. Wzrokowy kanał sensoryczny nie jest tutaj jedynym zmysłem, jaki potrafi nas oszukać. Dlatego warto mieć tego świadomość, korzystając także z narzędzi do diagnozy psychologicznej.

3

Slajd 4:W różnych definicjach psychologii pojawia się człowiek i zachowanie. To jest podstawą do spostrzeżeń na temat tego, co to jest proces diagnozy psychometrycznej: jest badaniem zachowań człowieka.Współczesne spojrzenie na psychologię (wywiedzione z prac Gordona Allporta) zawiera w sobie rozróżnienie nauk na nomotetyczne i idiograficzne. Podejście nomotetyczne ukierunkowane jest na działalność badawczą skoncentrowaną na odkryciu i wyjaśnieniu ogólnych prawidłowości rządzących zachowaniem ludzi. Podejście idiograficzne skupione jest natomiast na rozumieniu i opisaniu jednostki jako niepowtarzalnej indywidualności. Rozróżnienie to pociąga za sobą, czasami odmienne i budzące żywe dyskusje, podejście do człowieka i do diagnozy psychologicznej.Więcej: J.G. Campbell, C.S. Hall, G. Lindzey: Teorie osobowości. Wydanie nowe. Warszawa 2006.

4

5

Slajd 6:Przykład eksperymentu, który pokazuje w jaki sposób zmieniać się może nasze zachowanie pod wpływem informacji, które do nas docierają. Świadomość tego jest ważna przy diagnozie.W tym przypadku eksperyment badał wpływ pamięci operacyjnej na osoby badane (słuchały w poczekalni radia) i pokazywał, że np. skłonność do zachowań kooperacyjnych w grze można podnieść do 81% dzięki wcześniejszej ekspozycji badanych na informacje radiowe na temat osoby oddającej nerkę dla kogoś potrzebującego.

6

Slajd 7:Inny eksperyment pokazujący wpływ kontekstu na zachowanie.Osoby badane wcześniej odpowiadały na pytania kwestionariusza zdolności językowych, gdzie pojawiały się pojęcia związane ze starością, ale nie mówiące o niej wprost. Druga grupa odpowiadała na pytania kwestionariusza, gdzie pojawiały się słowa nie związane ze starością. Eksperyment polegał na pomiarze czasu przejścia do windy. Osoby „eksponowane” na starość pokonywały dystans 12 metrów w 18,1 s zaś te z drugiej grupy w 17,3 s. Czas 15,7 s dotyczy z kolei trzeciej grupy: tym osobom pokazywano zdjęcia osób w podeszłym wieku.

7

Slajd 8:Psychometria to teoria testów. Służy budowaniu narzędzi, których zadaniem będzie w sposób rzetelny, trafny, znormalizowany pomiar próbek zachowań ludzi w określonych kontekstach psychologicznych.Więcej:(1) A. Anastasi, S. Urbina: Testy psychologiczne. Warszawa 1999.(2) E. Hornowska: Testy psychologiczne. Teoria i praktyka. Warszawa 2007.

8

Slajd 9:Ważne, bardzo ważne, najważniejsze!!!* Pomiar psychologiczny musi być użyteczny: dotyczyć zjawisk obserwowalnych i interpretowalnych.Brak uniwersalności pomiaru psychologicznego oznacza, że ten sam wynik uzyskany za pomocą różnych narzędzi ma inne znaczenie psychologiczne. Przykładem są np. testy inteligencji (np. podejście Wechslera i podejście Ravena), które wyrastają z innego spojrzenia na naturę inteligencji.* Test psychologiczny opisuje tylko fragment zachowań, dlatego ważna jest świadomość tego, jaki fragment wybrano i w jakim celu to zrobiono.* Pomiar jest zawsze obarczony błędem, bo to tylko próbka zachowań, zbadana w określonym czasie. Interpretacja wyniku uwzględniać musi błąd pomiaru.Czy np. zerowy wynik w teście oznacza, że dana osoba nie ma tej cechy, czy tylko nie miała ona możliwości się ujawnić? – to problem przełożenia skal w pomiarze na rzeczywistość.

Psychometria za definicją Hornowskiej to: „gałąź psychologii zajmująca się określeniem warunków, jakie powinny spełniać narzędzia wykorzystywane do pomiaru cech psychologicznych, oraz budowaniem modeli wiążących wyniki takich pomiarów z rzeczywistymi wartościami mierzonych cech.” (s.20)

9

Slajd 10:Rozkład normalny. Na przykład przy pomiarze inteligencji nasze wyniki znajdują się gdzieś na podobnej skali. Większość ludzi ma wyniki średnie, grupujące się wokółwartości średniej. Czasami na wyniki średnie mówi się też w diagnozie: wyniki przeciętne. Proszę zwrócić uwagę, jaką wartość niesie taki komunikat oparty o pewien schemat językowy. Wielu ludzi utożsamia bowiem słowo „przeciętny” z wynikiem niskim. „Przeciętny” w języku diagnostycznym oznacza po prostu „taki jak większość ludzi”. Jest to kolejna sprawa o jakiej podczas diagnozy należy pamiętać.

10

Slajd 11:Wymagania jakie stawiane są przed testami.Więcej: W. J. Paluchowski: Diagnoza psychologiczna. Podejście ilościowe i jakościowe. Warszawa 2006.Ważne: procedura badania i obliczania wyników musi być przestrzegana, gdyż także ona podlega standaryzacji. Ponadto badanie testem jest zawsze czynnością dowolną, świadomą, która zależy od zgody i dobrej woli osoby badanej.

11

Slajd 12:Wybrane rodzaje testów. Najbardziej ogólny podział to metody standardowe (np. testy zdolności umysłowych pojmowanych szeroko jak np. inteligencja, czy wąsko, jak np. wybrane zdolności umysłowe; badanie osobowości, temperamentu) i metody swobodne, wśród nich metody projekcyjne wykorzystywane w badaniu osobowości. Swobodne metody diagnostyczne to także wywiad psychologiczny i obserwacja.

12

Slajd 13:Przykład tablicy z testu projekcyjnego – Test Rorschacha (za http://pl.wikipedia.org/wiki/Test_Rorschacha). To test z grupy swobodnych metod diagnostycznych. Metody interpretacji wyniku to rozbudowane systemy (np. System

Całościowy Exnera), które wymagają od diagnosty wiedzy i dużego doświadczenia interpretacyjnego.Polecana książka: M. Stasiakiewicz: Test Rorschacha. Warszawa 2006.

13

Slajd 14:Miejsce dla diagnozy psychometrycznej.Na każdym z tych poziomów - związanych z przywołaną przykładowo selekcją zawodową - jest miejsce dla narzędzi psychometrycznych.

14

Slajd 15:Przerywnik.Jaką informację wyławia układ nerwowy na podstawie sygnałów docierających do niego z narządów zmysłu?Przykład na slajdzie to tzw. krata Heringa. Pokazuje wzajemne oddziaływanie na siebie komórek nerwowych: praca receptorów okazuje się być zależna od sąsiadujących z nimi receptorów.

15

Slajd 16:Czego praktycznego mogę się dowiedzieć z testów psychometrycznych (właściwieużytych)?

16

Slajd 17:W jaki sposób narzędzia psychometryczne mogą być pomocne w coachingu?Pomocne dla coacha (identyfikacja celu pracy, wsparcie klienta, ocena efektów, postępu realizacji procesu).Pomocne dla coachee (identyfikacja mocnych i słabych stron, potencjalnych luk do uzupełnienia, atutów do rozwinięcia).Sama sesja informacji zwrotnej prowadzona po wykonaniu testu może być cenna dla procesu coachingu, bo sesja taka może być nie tyle zakomunikowaniem wyników, ile bardziej dyskusją na ich temat. Jest okazją do pogłębienia wglądu coachee w siebie samego. Pozwala zastanowić się nad znaczeniem takiego a nie innego wyniku dla klienta i jego rozwoju w procesie coachingu.

17

Slajd 18:Przykłady narzędzi. Slajd I.Nie wyczerpuje on całości dostępnych na rynku narzędzi psychometrycznych, które z powodzeniem stosować można (i stosuje się) w selekcji, rekrutacji, wspieraniu rozwoju, czy kierowaniu karierą.

Ważne: stosując każde z tych narzędzi należy wiedzieć, jaki jest cel badania, jakie mogą być jego ograniczenia, czy narzędzie w istocie odpowie na stawiane przez nas pytania. Należy brać pod uwagę narzędzia sprawdzone, posiadające adekwatne wskaźniki trafności, rzetelności, standardową procedurę badania, polską normalizację.

Na temat MBTI / JTI, w ramach spotkań Coaching Support Group, prelekcję 1 lutego 2011 roku, wygłosiła Katarzyna Żmijewska.

18

Slajd 19:Przykłady narzędzi. Slajd II.Nie wyczerpuje on całości dostępnych na rynku narzędzi psychometrycznych, które z powodzeniem stosować można (i stosuje się) w selekcji, rekrutacji, wspieraniu rozwoju, czy kierowaniu karierą.

Na temat kwestionariusza iP121 Career Coach przygotowana jest osobna prezentacja.

19

Slajd 20:Szersze omówienie narzędzia iP121 Career Coach w osobnej prezentacji.

20

Slajd 21:Szersze omówienie narzędzia iP121 Career Coach w osobnej prezentacji.

21

22