Istočna Azija je podregija Azije koja se može definisati ili u geografskim[1] ili u kulturnim[2] terminima. U geografskom i geopolitičkom smislu pokriva oko 12.000.000 km² ili 28 % azijskog kontinenta, što je za 15 % više od ukupne površine Evrope.

Veliki kineski zid Kina

U kulturnom smislu, Istočna Azija obuhvata društva koja pripadaju kineskoj kulturnoj sferi, pokazujući snažni istorijski uticaj klasičnog kineskog jezika (uključujući tradicionalno pismo). Ponekad se termin Jugoistočna Azija koristi da označi Japan i Koreju.[3] Glavne religije su konfučijanizam i neokonfučijanizam, mahajana budizam, taoizam, kineska narodna religija u Kini i Tajvanu, šintoizam u Japanu, šamanizam u Koreji, Mongoliji i kod drugih autohtonih naroda na severu Istočne Azije,[4][5] a takođe i nedavno hrišćanstvo u Južnoj Koreji.[6]

 Ova kombinacija jezika, političke filozofije i religije preklapa se s geografskim određenjem istočne Azije.

Više od 1,5 milijardi stanovnika, odnosno oko 38 % azijskog i 22 % ili više od petine svetskog stanovništva, živi u Istočnoj Aziji. Ovaj region je jedan on najnaseljenijih mesta na svetu, sa prosečnom gustinom naseljenosti od 133 stanovnika po kvadratnom kilometru, što je oko tri puta više od svetskog proseka koji iznosi 45 stanovnika po kvadratnom kilometru, iako je Mongolija najređe naseljena država na svetu. Prema statistici UN, Istočna Azija je druga u svetu po naseljenosti, posle Južne Azije.

Istočna Azija je moderan termin za tradicionalni evropski naziv Daleki istok, koji opisuje geografski položaj regije u odnosu na Evropu pre nego svoj položaj unutar Azije.

Sledeće zemlje su smeštene u geografskoj istočnoj Aziji:

Narodna Republika Kina (uključujući Hongkong i Makau)

Republika Kina (Tajvan) (vidi politički status Tajvana)

Demokratska Republika Koreja (Severna Koreja)

Republika Koreja (Južna Koreja) Japan Mongolija

Sledeće narode ili društva obuhvata kulturna istočna Azija:

Kinesko društvo (koje bi takođe uključivalo raspršene kineske regije Hongkong, Tajvan, Makau i Singapur zbog svoje velike kineske populacije)

Japansko društvo Korejsko društvo Mongolsko društvo Vijetnamsko društvo

Sledeće zemlje ili regije ponekad se smatraju delom istočne Azije. Glavni razlog neslaganja o tom pitanju jeste razlika između kulturne i geografske definicije „istočne Azije“. Politička perspektiva je takođe važan činilac.

Delovi Kine koji istorijski nisu han kineski: Sikjang, Ćinghaj, Tibet (ili istočna ili srednja Azija)

Ruski Daleki istok (ili istočna ili severna Azija)

Vijetnam (ili istočna ili jugoistočna Azija)

Najveći deo Istočne Azije izložen je monsunskim vazdušnim masama, zimi kontinentalnim suvim, a leti okeanskim vlažnim. I velike razlike u geografskoj širini su značajan klimatski faktor. Dok je Ohotsko morezaleđeno skoro pola godine, Tajvan i južni delovi Kine imaju suptropska klimatsko-vegetacijska obeležja. U priobalnim područjima Istočne Azije česta je pojava tajfuna. To su snažna ciklonska vrtložna strujanja, koja dolaze s pučine Tihog okeana, uglavnom u junu i oktobru. Najjači su japanski tajfuni koji imaj rušilačku snagu.

U vlažnim i toplim delovima regije raste bujna zimzelena suptropska vegetacija, severnije od njih dolazi zona listopadnih šuma ili travnih površina ako su padavine skromnije, a kišno razdoblje kratko. U višim krajevima unutrašnjosti zbog izrazite suše najrasprostranjenije su stepe, polupustinje i pustinje. Najviše planine imaju dovoljno vlage, ali zbog stenovitosti preovlađuje golet.[7]

Prostrane ravnice Kine, Korejsko poluostrvo i Japan prostori su najstarijih civilizacija sveta, koje su u pojedinim razdobljima bile na znatno višem stepenu razvoja od evropskih civilizacija. Danas je Istočna Azija uglavnom naseljena pripadnicima samo tri mnogomilionska naroda. To su Kinezi (više od milijardu žitelja), Japanci (125 miliona) i Korejci (70 miliona). Tajvan, Južna Koreja i Japan ubrajaju se među najgušće naseljene države sveta. U Kini su ogromne razlike između tzv. Prave Kine i Spoljašnje Kine (Sinkjang-Ujdur, Tibet, Kvangčou i Unutrašnja Mongolija). Po površini su jednake, ali u prvoj živi 260 stanovnika po kvadratnom kilometru, dok u drugoj samo 10 stanovnika po kvadratnom kilometru. U skladu s ogromnom koncentracijom stanovništva u Istočnoj Aziji razvio se veliki broj milionskih gradova. Ima ih ukupno 66, a najviše u Kini, čak 41. Tokio, Seul, Šangaj i Peking ubrajaju se među najveće gradove sveta. Međutim, dok su Japan, Južna Koreja i Tajvan visokourbanizovane zemlje, u Kini danas 3/5 stanovnika živi u ruralnim sredinama.[7]

Ekonomski razvoj zemalja Istočne Azije u novijoj istoriji često je privlačio pažnju sveta. Prvo se Japan iz razrušene i poražene zemlje uzdigao do druge ekonomske sile sveta, a zatim su brzim razvojem Južna Koreja i Tajvan stekli nadimak azijski tigrovi. Godine 1978. počele su postepene i strogo kontrolisane reforme privrede ka tržišnoj, Kina sve više postaje komunističko čudo. U poslednjoj deceniji BDP je utrostručen, a nastavi li se razvoj po sadašnjim stopama rasta, Kina će uskoro biti druga ekonomska sila sveta, iza SAD. Vrlo je verovatno da će najmnogoljudnija zemlja sveta u mnogo čemu obeležiti 21. vek.[7]

Grad ili Region

Povrsina km2

Populacija

Gustina naseljenosti po km2

PHR Prestonica

Kina 9,640,011 1,373,000,000

138 0.719 Peking

Hongkong 1,104 7,298,600 6,390 0.891 HongkongJapan 377,930 126,890,0

00337 0.890 Tokio

Makao 30 642,900 18,662 0.868 (2012)

Makao

Mongolija 1,564,100 3,041,648 2 0.698 Ulan Bator

S.Koreja 120,538 25,155,000

198 N/A Pjongjang

J.Koreja 100,210 51,482,816

500 0.891 SeulTajland 36,188 23,468,7

48639 0.882

(2014)Tajpej

Drzava ili Region

Normalni BDP

Normalni BDP po prestonici

BDP(PKM) BDP(PKM) po prestonici

Kina 11,384,763 8,280 19,509,983 14,189Hongkong 307,790 42,096 414,481 56,689Japan 4,116,242 32,480 4,842,395 38,210Makao 51,753 91,376 80,744 142,599Mongolija 12,409 4,179 36,429 12,268S.Koreja 11,516 583 40,000 1,800J.Koreja 1,392,952 27,512 1,849,398 36,528Tajland 518,816 22,082 1,113,792 47,407