Click here to load reader
Upload
kraaijvanger
View
395
Download
3
Embed Size (px)
DESCRIPTION
Kan een gebouw duurzaamheid inzichtelijk maken voor de gewone burger? Of zelfs voor een van de jongste deelverzamelingen in deze groep, namelijk peuters en kleuters? Kraaijvanger deed hier een poging toe met het nieuwe Early Childhood Center van de American School of The Hague. Het bureau koos voor veel hout en zichtbare duurzame energie- en waterbronnen, in de opzet van een boerenerf.
Citation preview
ProjectpresentatieTechniekEarly Childhood Center, Wassenaar
98 | de Architect, februari 2014 de Architect, februari 2014 | 99
Opdrachtgever American School of The Hague
Ontwerp kraaijvanger, Rotterdam
Directie-architect Hans Goverde
Medewerkers Annemiek Bleumink, Laurence Meulman,
Tekst
Maartje Henket
Beeld
Ronald Tilleman
Early Childhood Center, Wassenaar Zichtbaar duurzaam boerenerf voor peuters en kleuters
Kan een gebouw duurzaamheid inzichtelijk maken voor de gewone burger? Of zelfs voor een van de jongste deelverzamelingen in deze groep, namelijk peuters en kleuters? Kraaijvanger deed hier een poging toe met het nieuwe Early Childhood Center van de American School of The Hague. Het bureau koos voor veel hout en zichtbare duurzame energie- en waterbronnen, in de opzet van een boerenerf.
Een serie houten gebouwen rond een gerestau-
reerde zestiende-eeuwse boerderij. Zo is het Early
Childhood Center vormgegeven, en zo sluit het
perfect aan op het kleinschalige karakter van de
omgeving. Op de locatie waar de school is verrezen,
stond de zestiende-eeuwse boerderij Ter Weer.
Deze wordt gerestaureerd en zal straks de adminis-
tratieve ruimtes huisvesten. Ook handbalvereni-
ging Olympia ’72, die er al was gevestigd, heeft
opnieuw een clubhuis gekregen op het terrein.
“Een elegante oplossing die je nog niet veel ziet”,
vindt directie-architect Hans Goverde.
De school biedt plek aan 230 kinderen van drie tot
zes jaar oud en omvat twaalf klaslokalen, een gym-
lokaal, een kinderdagverblijf, een cafeteria en een
multifunctionele ruimte. Door de toepassing van
houten draagconstructies, kappen en houten delen
als gevelbekleding is de referentie aan een boeren-
erf versterkt. Goverde: “De school wilde de leer-
lingen op een educatieve en interessante manier
in contact brengen met duurzaamheid.
Houtsystemen lenen zich daar bij uitstek voor.
Daarom hebben we gekozen voor een draagcon-
structie met houten balken, kolommen en vloeren,
zonder verlaagde plafonds. De constructie blijft dus
in het zicht. We hebben Lignatur houten kanaal-
plaatvloeren gebruikt, met kleine perforaties, zodat
ze ook het geluid absorberen. Ook de ledverlichting
is in de vloer opgenomen.”
Goverde vond het wel wennen om een houtsysteem
te gebruiken dat in het zicht blijft. “We hebben in het
najaar een hele natte periode gehad en toen moes-
ten we het gebouw helemaal afdekken. Dat is lastig,
om in de ruwbouwfase al rekening te houden met de
kwetsbaarheid van je bouwmateriaal.”
Er zijn geen kitten of andere ongezonde materialen
gebruikt. Op de vloeren ligt linoleum en bamboe, er
is uitvoerig gekeken naar verschillende soorten
natuurlijke verven, en de kozijnen die niet van hout
zijn, zijn van aluminium. Zowel de gevel als het dak
zijn bekleed met Accoya. De dakbedekking is daar-
bij een esthetische toevoeging, die als een laag
over het functionele kunststofdak ligt. De goten
De zestiende-eeuwse boerderij Ter Weer die al op de locatie stond, is
gerestaureerd en opgenomen in het geheel (uiterst links op de foto).
Thema: onderwijs De afgelopen jaren hebben belangenorganisaties en onderzoeken het besef vergroot welke invloed het binnenmilieu heeft op leerprestaties en lichamelijk welbevinden. De budgetten om deze kennis toe te passen in onderwijsgebouwen, staan echter onder druk. Het is aan de architect om te komen met creatieve oplossingen voor dit dilemma.
Patrick Keijzer en Nol van den Boer
Projectmanagement Themelion, Amsterdam
Adviseur constructie ABT, Velp
Adviseur installaties Deerns, Rijswijk
Landschapsarchitect designstudio van ginneken, Leiden
Aannemer Blanksmagroep, Alphen a/d Rijn
Bruto vloeroppervlakte 3.900 m²
Programma basisschool, kinderdagopvang,
peuterspeelzaal, sportzaal
Voorlopig ontwerp 2010
Oplevering 2013
Projectpresentatie
100 | de Architect, februari 2014 de Architect, februari 2014 | 101
TechniekEarly Childhood Center, Wassenaar
A bestaande boerderij
B loopbrug
1 entree
2 klaslokaal
3 kinderdagverblijf
4 kantine
5 directie
6 sportzaal
7 kantine
8 kleedkamer
9 keuken
10 bestuurskamer handbal-
vereniging
11 op de kelderverdieping
bevindt zich hier het
muzieklokaal
12 op de eerste verdieping
bevindt zich hier het
kunstlokaal
13 op de eerste verdieping
bevindt zich hier de
bibliotheek
De school wilde de leerlingen op een educatieve en interessante manier in contact
brengen met duurzaamheid. Daarom koos kraaijvanger voor een draagconstructie
met houten balken, kolommen en vloeren, zonder verlaagde plafonds.
Dwarsdoorsnede. De ‘schuur’ is verdiept aangelegd,
om te voorkomen dat het gebouwencomplex te hoog
zou worden. Dankzij het schuine talud en het vele glas
is er voldoende daglicht in de klaslokalen.
Plattegrond begane grond
A
B
B
69
73
8
8
8
10
1
13
12
3
4
5
2
2
2
2
2
TechniekEarly Childhood Center, Wassenaar Projectpresentatie
102 | de Architect, februari 2014 de Architect, februari 2014 | 103
Projectarchitect Annemiek Bleumink (1979) van het Early Childhood Center kreeg in 2012 een Europe 40 under 40 laureaat. Directeur Christian Narkiewicz-Laine van The Chicago Athenaeum zei dat Bleuminks lichting ‘een aantal van de slimste en meest vooruitstrevende architecten en designers’ bevatte die ooit zijn geselecteerd. “Hun werk is hoogst innovatief, zit vol verbeeldingskracht en is vervuld van een nieuw enthousiasme dat het Europese design vandaag de dag karakteriseert.” Bleumink is sinds 2014 partner bij Kraaijvanger. Ze zet zich bijzonder in voor het verduurzamen van bestaande gebouwen.
1 van buiten naar binnen: houten latten
(Accoya, onafgewerkt); houten regels
(Accoya, 50 x 50 mm), profielplaat (staal,
zwart gecoat, h 30 mm); sandwich
dakplaten (vulling : minerale wol),
dampremmende laag
2 afdekking goot (Accoya draaiend
uitgevoerd)
3 dakgoot (aluminium zetwerk)
4 van binnen naar buiten: plaat met grenen
fineer (geperforeerd, blank gelakt);
minerale wol (40 mm)
5 houten vloer (Lignatur, geperforeerd
en voorzien van uitneembare houten
servicestroken tbv. verlichting en
installaties)
6 Van buiten naar binnen: verticale latten
(Accoya,onafgewerkt); houten regels op
afstandhouders (Accoya, onafgewerkt,
50 x 50 mm); dampopen waterkerende
folie (zwart); houten stijlen (50 x 50 mm)
tussen harde platen (minerale wol,
30 mm); hsb- element (190 mm minerale
wol); dampremmende folie; voorzetwand
(2 x 12,5 mm gipsplaat); pleisterwerk
7 van binnen naar buiten: houten kozijnen
(Accoya) voorzien van uv-doorlatende,
oliewaterafstotende coating; Accoya
gevelbekleding
8 vensterbank / dagkant (mdf, 18 mm, wit)
9 E/Data goot (geïntegreerd in wand)
Verticale doorsnede over gevel en verdiepingsvloerVerticale doorsnede over gevel en dakwaar het kunststofdak op afwatert, zijn onzichtbaar
achter het hout weggewerkt.
“We hebben het gebouw een laag de grond in
geduwd om de monumentale boerderij niet in de
schaduw te zetten”, vertelt Goverde. Dankzij een
verlaagd speelplein en een talud gaat dit niet ten
koste van de daglichttoetreding. Het talud biedt
bovendien een uitgelezen kans om een ander
duurzaam aspect van de huishouding te belichten,
namelijk het gebruik van regenwater voor de toilet-
ten. Dit wordt zichtbaar via het talud naar een
reservoir gevoerd. Ook zijn de pv-cellen zichtbaar
aangebracht op het glazen dak van het atrium.
Het gebouw heeft geen label, omdat de opdracht-
gever Breeam te duur vond. “De school wilde zijn
geld liever uitgeven aan duurzame maatregelen”,
aldus Goverde. Deze houding komt terug in het
ontspannen, niet-pretentieuze complex van
gebouwen, dat de bestaande woonboerderij
eruit laat springen.
Ook het landschap is aangenaam herkenbaar, met
hagen, houtbeschoeiingen en flauwe taluds als
vriendelijke afscheiding tussen de schoolpleinen
die passen bij de verschillende leeftijdsgroepen.
Het landschap kent verder veel groen, zitelemen-
ten en educatieve onderdelen zoals een moestuin.
In een naastgelegen terrein zijn parkeervoorzienin-
gen opgenomen in de vorm van onverharde bestra-
ting, met bomenrijen tussen de parkeervakken.
Het is een vorm van duurzaam bouwen die waar-
schijnlijk iedereen aanspreekt. En als een kleuter
überhaupt in staat is om iets te begrijpen van een
ingewikkeld concept als duurzaamheid, dan zal hij
zich in deze vorm zeker het meest herkennen.
7
1
4
65
3
7
2
7
6
6 5 5