رد تنس 0111 زا شيب زورهنابش - WordPress.com · 2017-11-01 · هديزگرب و هداتسرف ملسو هيلع هللا ىلص دمحم ... هللا لوسر تنس

سنت در 0111ش از يب

روزشبانه

سنده:ينو

نانيخالد الحس

:مترجم

يدارگله ين تاجيدکتر حس

شناسنامه کتاب

ش از هزار سنت در شبانه روزيب :نام کتاب

نانيخالد الحس :مؤلف

يدارگله ين تاجيدکتر حس :مترجم

قه 0241شعبان :خ چاپيتار .

شه 0131مهرماه :با برابر .

اول :نوبت چاپ

1111 :راژيت

حق چاپ محفوظ است

سايت توسط بطور رايگانالکترونيکی پخش

http://www.daribook.wordpress.com

http://www.daribook.wordpress.com/


روزبيش از هزار سنت در شبانه



1

ميبسم الله الرحمن الرح

که مهربان و يخداوند يحمد و سپاس برا

است، گردانده رآمرزنده است، بخشنده و قاد

ها و چشمها است، آگاه به آشکار و پنهان دل

م او را هر صبح و شام، و يگوياست، سپاس م

بحق بجز اله واحد يست معبوديدهم که نيم يگواه

که سبب نجات يندارد، گواه يکيچ شريکه ه

دهم که يم ياش از آتش جهنم باشد، و گواهندهيگو

ده يفرستاده و برگز -صلى الله عليه وسلم- محمد

اوست.

درود سالم خداوند بر او و خاندان و همسران و

ارانش باد.ي

و بعد ...

يد مسلمان در زندگيکه با يزين چيمهمتر

کردن روزمره خودش به آن اهتمام بدهد همانا عمل

در -صلى الله عليه وسلم- به سنت رسول الله

باشد يتمام حرکت و سکن و گفتار و کردار م

خودش از صبح تا شب بر يکه تمام زندگ يبطور

صلى الله عليه - طبق روش و سنت رسول الله

بکند. يزيربرنامه -وسلم

محبت يهااز نشانه :ديگويم يمصرذوالنون

- از محبوب خداوند رسول الله يرويخداوند، پ

باشد که در اخالق و يم -صلى الله عليه وسلم

يرويمتابعت و پ يافعال و دستورات و سنت از و

د.ينما

:ديفرمايخداوند م

يي فر ككم ننوككم يالله فرو قل إن كنتم تحبون الله فاتهبعوني يحببكم الله ﴿ .(13 )آل عم ان: ﴾ حيم صلى - سنت رسول الله يرويپ :ديگويم يحسن بصر

نشانه محبتشان به خداوند -الله عليه وسلم

.است




2

و منزلت مؤمن را بر اساس اتباع و همانا مقام

-صلى الله عليه وسلم- ش از رسول اللهيرويو پ

شود.يم شناخته

يشتر سنت رسول الله را در زندگيپس هر چند ب

اده کند درجه و مقامش نزد خداوند يخودش پ

تر است.يباالتر و گرام

نجانب به خاطر زنده نمودن سنت رسول الله يا

روزمره مسلمانان از )عبادت، خواب، يدر زندگ

و يزگيدن، برخورد با مردم، پاکيخوردن و نوش

دن و يو نحوه لباس پوش طهارت، ورود و خروج

ف نمودم.يو تأل يآورره...( جمعيغ

پول ياز ماها مبلغ يکيش، اگر يانديز بيعز يا

م، و يشوين ميد چگونه ناراحت و غمگيرا گم نما

يم، ولينمائيم افتن آن جستجو و کوششي يبرا

جامه يا برايما افتاده، آ يچقدر سنت در زندگ

م؟؟!!ياعمل پوشاندن به آن تالش نموده

با آن روبرو يکه در زندگ يبتين مصيبزرگتر

شتر ينار بيدرهم و د ينست که ما برايم ايهست

صلى - م تا سنت رسول اللهياحترام قائل هست

، اگر به مردم گفته شود هر که -الله عليه وسلم

پول داده يد به او مبلغيت عمل نمانبه س

عمل يکه مردم برا ينيبين صورت ميشود، در ايم

يکردن آن در تمام امور زندگادهيبه سنت و پ

عمل به يرا که در ازايکنند. زيخودشان کوشش م

ند، مال به چه ينمايافت ميمال در يهر سنت مبلغ

، و شویيدر قبرت گذاشته م يد هنگاميآيسود تو م

:ديفرمايشود. خداوند ميخته ميتو خاک ر يبر رو

.(31 -31 )األعلى: ﴾يالخ ة خي يأك قى* ن ياكل ت ؤث ين اكحياة اكد ﴿است که يآن سنت :ن جزوهيهدف ما از سنت در ا

کننده آن رد و ترکيگيدهنده آن پاداش مانجام

است که در يشود، و شامل آن اموريمجازات نم

شود و هر کدام از مايروز تکرار مشبانه

افتم ينا من دريقيد. يتواند به آنها عمل نمايم




5

روزمره يانجام دادن سنتها يکه هر شخص اگر برا

ش از هزار سنت يتواند بيد بدون شک ميکوشش نما

ن يد، و ايخود عمل نما يدر تمام شئون زندگ

ان کردن يب يله براين وسيترز آسانيجزوه، ن

ش از يروزمره که ب ين سنتهايق ايتطب يچگونگ

ه اگر شخص جيباشد در نتيهزار سنت است، م

روز به هزار سنت عمل مسلمان کوشش کند در شبانه

باشد، پس بنگر يهزار سنت م 13ک ماه يد در ينما

ا يدانند و ين سنتها را نميکه ا يبه آن افراد

کنند، چقدر يبه آن عمل نم يدانند ولينکه ميا

اند، ها را از دست دادهيکيمقام و منزلت و ن

.است يحقا که او شخص محروم

د عمل نمودن به سنتيفوا

و محبوب خداوند يدن به مقام محبت الهيرس (3

.دنيعزوجل گرد

د.ينمايض را جبران ميکم وکاست فرا (2

کند.يشدن در بدعت حفاظت ماز واقع (1

م شعائر الله شمرده ياز بزرگداشت و تعظ (4

شود.يم

دارشدن از خوابيب يهاسنت

دست به دن يبا کش ،زدودن آثار خواب از صورت -3

صورت

ح يبودن آن تصرو ابن حجر به مستحب يامام نوو

صلى الله - رسول الله» :ثيل حدياند بدلنموده

دار شدند آنگاه نشستند ياز خواب ب -عليه وسلم

و با دستان خود آثار خواب را از چهره خودشان

.(مسلم حيصح)« زدودند

رواه ) «.ما أمات نا وإليه النشور الحمد لله الذي أحيانا ب عد » :خواندن -2

.(مسلم




1

صلى الله عليه - حضرت رسول الله :مسواک -1

ند دشيمدار يکه در شب از خواب ب يهنگام -وسلم

متفق )نمودند. يز ميدهان خود را با مسواک تم

.(هيعل

صلى الله عليه - رسول الله :ينيزکردن بيتم -4

شما از خواب از يکيکه يهنگام :فرمود -وسلم

بکند، ينيبار آب در ب 1د که يدار شد، بايبد

متفق )طان در آن شب گذرانده است. يرا که شيز

.(هيعل

صلى الله - رسول الله :بار شستن 1دستان را -5

از شما از خواب يکيهرگاه :فرمود -عليه وسلم

دار شد پس هرگز دست خود را در ظرف آب فرو يب

متفق )د. يار بشوب 1نکه آن را ينبرد تا ا

.(هيعل

(يت )دستشوئيورود و خروج از توال يسنتها

يرون شدن با پايچپ و ب يوارد شدن با پا -3

راست.

.«اللهم إني أعوذ بك من الخبث والخبائث » :اخل شدند يدعا -2 .(هيمتفق عل)

.«غفرانك » :رون شدنيب يدعا -1

يدستشوئن بار به يروز چنددر شبانه يهر انسان

رون شدن اگر ما به يدر هنگام رفتن و ب .روديم

دو سنت در هنگام دخول و دو م، ين سنت عمل کنيا

م.ياهنگام خروج انجام دادهسنت در

ن نر و ماده، از آنها ياطيش :الخبث والخبائث

او را از شرشان دنکه خداونيپناه خواسته تا ا

)حمام و يرا که دستشوئيمحفوظ بدارد، ز

سکونت آنهاست. يت( جايتوال

وضو يسنتها

.الله گفتنبسم -3




7

مرتبه در آغاز وضو. 1شستن دو کف دست -2

.کردن قبل از شستن صورت ينيآب در دهان و ب -1

:ثيل حديرا پاک نمودن بدل ينيبا دست چپ ب -4

بار 1 -صلى الله عليه وسلم- آنگاه حضرت»

خود ينيدو کف دستش را شست، سپس دهان و ب

بار شست 1اش را نمود، سپس چهرهرا پاک

.»...

ز نمودن، و مبالغت ييرا خوب تم ينيدهان و ب -5

ار نباشد. دکه روزه يکس ينمودن در آن برا

در مضمضه )آب در دهان( و » :ثيل حديبدل

( مبالغه کن، بجز در ينياق )آب در بشاستن

أخرجه )...«. يدار باشکه روزه يصورت

.ألربعة(اآب را به اطراف يعني :مضمضهمبالغت در يمعنا

.دهان چرخاندن

آب را در يعني :مبالغه در استنشاق يمعناو

بکند و باال بکشد. ينيب

ک کف دست مضمضه و استنشاق نمودن، يبا -1

نباشد. ياان آنها فاصلهيکه م يبطور

ک کف يشت و با اپس آب را برد» :ثيل حديبدل

(.هيمتفق عل) «.دست مضمضه و استنشاق نمود

ام هر شستن دهان گو وقت آن هن :مسواک زدن -1

باشد.ي)مضمضه( م ئينهشد هرآيامتم سخت نم بر اگر» :ثيل حديبدل

کردم که هنگام هر وضو مسواک يبه آنها امر م

.(يرواه أحمد والنسائ)«. بزنند

-الله )انبوه(. رسول ش پرپشتيخالل کردن ر -8

ش يهنگام وضوع گرفتن ر -صلى الله عليه وسلم

(.يأخرجه الترمذ) کردن.يشان را خالل مخود

مسح سر. -9

تا به دياز جلو سرش آغاز نما :ت مسح سريفيک

سرش برگردد. يآخر سرش برسد سپس به جلو




3

باشد يکردن تمام سر ماما مسح واجب همان مسح

د.يکه مسح نما يتيفيبه هرک

صلى الله عليه - رسول الله» :ث آمدهيدر حد

ش مسح نمود، دستان خود با دست سر خود را -وسلم

(.هيمتفق عل)«. را به جلو و عقب برد

ل يخالل کردن انگشتان دست و پا. بدل -33

ان انگشتان ير و ميوضو را کامل بگ» :ثيحد

بعة(.أخرجه األر) «.خالل کن

شروع نمودن يعنيآغاز از سمت راست، -33

ل يشستن دست و پا، بدل ياز سمت راست برا

در -ه وسلمصلى الله علي- امبريپ» :ثيحد

)وضو و غسل( يزگيدن و ... پاکيکفش پوش

متفق )«. دنديپسنديآغاز از راست را م

(.هيعل

شستن صورت يعنيک بار شستن، يش از يب -32

مرتبه. 1و دست و پا تا

ن بعد از فارغ شدن از يگفتن شهادت -31

ك له، وأشهد أشهد أن ال إله إال الله وحده ال شري » :دين بگويوضو. چندا عبده ورسوله .«أن محم

يد درهايکه بگو يکس :ن است کهيجه آن چنينت

که ياز هر درگردد يش باز ميهشتگانه بهشت برا

.(رواه مسلم)خواهد وارد شود. يم

صلى - رسول الله :در منزل وضو گرفتن -34

که در منزل يکس» :فرمود -الله عليه وسلم

مسجد برود تا يرد، سپس به سويوضو بگخود

انجام دهد، هر يض الهياز فرا ياضهينک فريا

شود، يخته ميک گناه ريدارد يکه بر م يگام

ياو درجه يک منزلتيگذارد يکه م يهر قدم

.(رواه مسلم) .شود(يبلند م

وضو قبل و بعد از يدن بر اعضايدست کش -35

ختن آب بر آن.ير




9

صلى - امبريحضرت پ»در آب، ييجوصرفه -31

دو کف دست وضو يبا پر -الله عليه وسلم

(.هيمتفق عل)«. گرفتيم

يش از مقدار واجب در اعضايشستن ب -31

را که يچهارگانه )دو دست و دو پا( وضو، ز

دست وضو گرفت و -رضي الله عنه-ره يابوهر

خود را تا يخود را تا بازو شست، و پاها

ه حضرت دم کين دين چنيا :ساق، سپس گفتند

وضو -صلى الله عليه وسلم- رسول الله

.(رواه مسلم)گرفتند.

بعد از وضوع دو رکعت نماز خواندن، -38

:فرمود -صلى الله عليه وسلم- رسول الله

رد سپس دو يمن وضو بگ يکه مانند وضو يکس»

رکعت نماز با حضور ذهن بخواند، گناهان

«.گردديده مياش بخشگذشته

کردن حق هر ادا يعني :کامل کردن وضو -39

وضو در هنگام شستن. ياز اعضا يعضون بار وضو يروز چندشخص مسلمان در شبانه

شتر، مثال يب يپنج بار، و برخ يرد، برخيگيم

ن روش با تکرار يو تهجد، و بد يهنگام نماز ضح

نکه يق دهد تا اين سنتها را تطبيتواند ايوضو م

د.يحاصل نما يثواب بزرگ

ن سنتها هنگام ينجام دادن اجه ايده و نتيفا

وضو

-صلى الله عليه وسلم- امبريش پيشامل فرما

يکه وضو گرفت، گناهان و يکس» :شود که فرموديم

ر يکه از ز ييشود تا جايرون مياز بدنش ب

.(رواه مسلم) .«گردديرون ميب نيزش يهاناخن

رد، يهر کدام از شما که وضو بگ» :و فرمود

دو با قلب و ذهن حاضر کو، سپسيخوب و ن يوضو

ش واجب گشته و يرکعت نماز بخواند، بهشت برا

.(رواه مسلم) .«گردديده ميز بخشيگناهانش ن




01

نکه شخص مجاهدت يبخاطر ا :ديگويم يامام نوو

طان را از خود دور نموده، و ينموده و وسواس ش

ن مرتبه و ينموده، تا ا يقلب خودش را خال

منزلت بدست آورده است.

کمسوا

است که فرد مسلمان در شبانه يارياوقات بس

زند.يروز مسواک م

اگر » :فرمود -صلى الله عليه وسلم- رسول خدا

نه آنها را به يشد، هر آيبر امتم دشوار نم

يبخار) .«کردميزدن هنگام هر نماز امر ممسواک

.(و مسلم

( بار فرد مسلمان 23ش از )يروز بدر شبانه

سنت ينماز پنجگانه، نمازها يزند. برايمسواک م

نماز وتر، هنگام واردشدن به ، ضحىرواتب، نماز

منزل.

-صلى الله عليه وسلم- را که رسول خدايز

زدند يشدند مسواک ميکه به منزل وارد م يهنگام

ان نموده يالله عنها ب يشه رضيچنانکه حضرت عا

.ح مسلم آمده استيث در صحيو حد

يوارد منزل شدمسلمان، هر بار که يپس ا

، ينکه سنت را انجام داده باشيمسواک بزن، تا ا

که يم و هنگامين هنگام تالوت قرآن کريو همچن

شدن از خواب، داريدهانت بد باشد، و وقت ب يبو

.و هنگام وضو گرفتن

-صلى الله عليه وسلم- را که رسول اللهيز

و دينمايزه ميمسواک دهان را پاک» :فرموده است

.(رواه احمد) .«گردانديرا خوشنود م پروردگار

:ن سنتيق ايجه تطبيده و نتيفا

.گرددياش خوشنود مپروردگار از بنده –آ

د.يمانيزه ميدهان را پاک –ب




00

ثابت کرده است که همانا چوب مسواک يعلم پزشک

لثه و دندان ياست که برا ياريمواد بس يحاو

:، از آنجملهد استيمف

.کروبيماده ضد م -3

.کنندهيماده ضد عفون -2

.کننده دهانماده پاک -1

.ماده خوشبوکننده دهان -4

دنيکفش پوش يسنتها

:ديفرمايم -صلى الله عليه وسلم- امبريپ

د از ي( پوشيياز شما کفش )دمپا يکيکه يهنگام»

رون کند از يسمت راست بپوشد، و هر گاه خواست ب

ا يرون کند، و هر دو را با هم بپوشد يسمت چپ ب

.(رواه مسلم) .«رون آورديدو با هم بهر

روزمره مسلمان ين بار در زندگين سنت چنديا

آمد و رفت به يرا که برايگردد، زيتکرار م

، ييرفتن به دستشو ين برايپوشد، همچنيمسجد م

ي، براييدستشورون از منزل و يرفتن ب يبرا

رون رفتن از منزل و محل کار .... و هر بار يب

ن سنت يت آوردن ثواب و عمل به ات بدسيکه با ن

بدست آورده ين انجام دهد پاداش بزرگين چنيا

است.

لباس يسنتها

دن و يشود پوشيکه غالبا تکرار م ياز کارها

ا بخاطر يرون آوردن لباس است، که معموال يب

ا بخاطر يدن و يا بخاطر خوابيشستن آن است و

گر ...يد همسئل

:دارد يسنتها رون آوردن لباسيدن و بيپوش

رون يدن و بيدر هنگام پوش« بسم الله»گفتن -3

آوردن

گفتن بسم الله در همه :ديگويم يامام نوو

امور مستحب است.




04

که يهنگام -صلى الله عليه وسلم- امبريپ -2

د يپوشيا عمامه ميراهن رداء يلباس پ

ن خيره وخير ما صنع اللهم لك الحمد أنت كسوتنيه، أسألك م » :فرمودنديمالهى! ستايش براى تو .«له، وأعوذ بك من شره وشر ما صنع له

است، تويى كه اين لباس را به من پوشاندى،

ن ين را مسئلت دارم و همچنير ايمن از تو خ

ش آماده شده، و پناه ير آنچه که برايخ

شيبرم از تو از شرش و شر آنچه که برايم

يبوداود والترمذأرواه ) ساخته شده است.

.(صححه ابن حبان ،وأحمد

دن يآغاز نمودن از سمت راست هنگام پوش -1

:-صلى الله عليه وسلم- امبريث پيحدل يبدل

د از سمت راست خودتان آغاز يديهرگاه پوش»

،وأبوداود وابن ماجه يرواه الترمذ) .«ديکن

.(حيوهو صح

ز سمت چپ راهن خود را اول ايشلوار و پ -4

اورد سپس سمت راست.يرون بيب

وارد و خارج شدن از منزل يسنتها

بسم » :مستحب است که :ديفرمايم يامام نوو

د و بر ياد نمايبکثرت خدا را د، و يبگو« الله

مردم سالم کند.

شدن به هنگام وارد :اد خداونديذکر و -3

صلى الله عليه - امبريث پيل حديبدل ،منزل

به منزلش وارد شد يشخصهر گاه » :-وسلم

اد کرد هنگام وارد شدنش و يپس خدا را

نجا نه يا :ديگويطان ميوقت غذا خوردنش ش

«.شب يماندن است و نه غذا يجا

- امبريث پيل حديورود به منزل، بدل يدعا -2

المولج ر يخ أسألک ياللهم إن » :-صلى الله عليه وسلموبسم الله خرجنا، وعلى ربنا بسم الله ولجنا، المخرج، ر يوخ




01

لنا ر يو خ يمن از تو خوب الهی، ...«.ت وك

رون رفتن مسئلت دارم. با يوارد شدن و ب

رون يم، و با نام خدا بينام خدا وارد شد

م.يم، و بر پروردگارمان توکل نموديرفترواه أبو ) .اش سالم کندسپس بر اهل خانه

.(داود

شه با توکل نمودن بر يص مسلمان همن شخيبنابرا

خود يخداوند در ورود و خروجش از منزل رابطه

د.ينمايت ميرا با پروردگارش تقو

صلى الله عليه - امبريرا که پيز :زدنمسواک -1

شدند يکه به منزل وارد م يهنگام -وسلم

(.رواه مسلم)زدند. يم اول مسواک

:ش خداونديل فرمايبدل :سالم کردن -4

.(13)اكنو : ﴾.ا دخلتم ك يوتا فسل موا على أن رسكم تحيهة من عند الله مبا كة طي بة فإن ﴿از هر ک شخص مسلمان بعديم که ياگر فرض نمائ

کند به منزل وارد ينماز فرض که در مسجد ادا م

که در هنگام وارد ينه تعداد سنتهايشود هرآ

23روز به دهد در شبانهيق مينزلش، تطبشدن به م

رسد.يسنت م

بسم الله، » :ديرون شدن از منزل بگوياما هنگام بة إال بالله لت على الله، وال حول وال ق و با نام خدا، توکل » «.ت وك

ست بجز ين يرو و قوتيچ نيو ه ،کردم بر خدا

ت يکفا :شوديم به او گفته .«يقوت اله و ورين

ز يطان ني، و شيت شديو هدا ی، و محفوظ شديشد

يرواه الترمذ) .«از سر راهت دور شد

.(داودوأبو

ن بار از منزل يروز چندشخص مسلمان در شبانه

يرفتن به نماز جماعت، برا يشود، برايرون ميب

د و انجام امور يخر يرفتن به محل کار، برا

شود يرون ميل به ...، پس هرگاه که از منزخان




02

ار يد و ثواب بسيد، فواين سنتها عمل نمايبه ا

آورد.يرا بدست م يميعظ

رون شدن از ين سنت هنگام بيجه انجام دادن اينت

:منزل

ت يا و آخرت کفاياز امور دن ياز هر امر -3

شود.يم

گردد.ي)جن و انس( محفوظ م ياز شر هر بد -2

يت ضد گمراهيابد. و هداييت دست ميبه هدا -1

ياست، پس خداوند تو را در تمام کارها

کند.يتت ميهدا يو أخرو يويدن

رفتن به مسجد يسنتها

صلى الله عليه - امبريزود رفتن به مسجد، پ -3

دانستند پاسخ به ياگر مردم م» :فرمود -وسلم

دارد، يتن در صف اول چه پاداشاذان و نشس

شد. يحاصل نم ياندازشان بدون قرعهيآنگاه برا

دانستند زود يو اگر م کردند.يم يکشه قرعهنيهرآ

ينه برايدارد هرآ يرفتن به مسجد چه پاداش

کردند، و اگر يم يکشبدست آوردنش قرعه

يدانستند در نماز عشاء و صبح چه پاداشيم

«. آمدندينه با چهار دست و پا مينهفته است هرآ

(.هيمتفق عل)

اجعل في ق لبي ن و ا، اكلههمه » :رفتن به مسجد خواندن دعای -2مامي يفي كساني ن و ا، يفي سمعي ن و ا، ياجعل في كص ي ن و ا، ياجعل من خلري ن و ا، يمن أ

الهی،» .( ياه مسلم) .«و ا ن و ا، ياجعل من ف وقي ن و ا، يمن تحتي ن و ا، اكلههمه أعطني ن

، و ي، و در زبانم نوريقرار بده در قلبم نور

و از پشتم ي، و در چشمم نوريدر گوشم نور

و از يم نوريو از باال ي، و از جلوم نورينور

«.عطا بفرما يبه من نور ، الهی،ينورنم يپائ

صلى الله - امبريبا آرامش و وقار رفتن، پ -1

هر گاه اقامه نماز را » :ديفرمايم -عليه وسلم




05

نماز يبسو د در حال آرامش و وقاريديشن

«.ديبرو

اند ح کردهياده به مسجد رفتن، فقها تصريپ -4

آهسته گام برداشتن و عجله نکردن در که آهسته

صلى الله عليه - هنگام رفتن به مسجد سنت محمد

آن شخص يهايکينکه نيباشد، تا ا می -وسلم

که درباره يص شرعادتر شود. و آنها به نصويز

مسجد است، استناد يار گام برداشت بسويبس

اند.نموده

ا يآ» :فرمود -صلى الله عليه وسلم- رسول خدا

که توسط آن يزينکنم به چ يمائراهنرا شما

کند و مقام و درجات يخداوند گناهان را پاک م

رسول يبله ا :صحابه عرض کردند« برد؟يرا باال م

يار برداشتن بسويبس ياگامه» :خدا، فرمود

.(رواه مسلم) ...«.مساجد

كسم اكله ياكصهالة » :شدن به مسجد هنگام وارد یدعا -5دروازه الهی،» «.اكلههمه اف تح كي أك واب حمتك . ياكسهالم على سول اكله

«.م بگشايرحمتت را برا

د بر ياز شما به مسجد داخل شد با يکيهر گاه

درود بفرستد و -صلى الله عليه وسلم- امبريپ

ابن و ئي)رواه النسا «.اكلههمه اف تح كي أك واب حمتك » :ديبگو

.(مه و ابن حبانيماجه وابن خز

أنس بن لل قويبدل ،شدن راست وارد يبا پا -1

سنت است که هنگام داخل » :-رضي الله عنه-مالک

ت و هنگام خارج شدن با راس يشدن به مسجد با پا

(.أخرجه الحاکم)«. يچپ خارج شو يپا

اگر » :صف اول جماعت به جلو رفتن يبرا -1

دانستند در اذان و صف اول جماعت چه يمردم م

نکه يافتند مگر ايينهفته است سپس نم يپاداش

رواه ) «.کردنديم يکشنه قرعهيکنند هرآ يکشقرعه

.(ومسلم يالبخار




01

هر گاه »شدن از مسجد. رون يهنگام ب یدعا -8

ياه ). «اكلههمه إن ي أسأكك من فضلك » :بگو يرون شدياز مسجد ب (.مسلم

امبر يهنگام خروج بر پ :يت نسائيو در روا

درود بفرستد.

رضي -ل قول انسيبدل ،رون شدنديچپ ب يبا پا -9

.چنانچه گذشت -الله عنه

مسجد. تحية خواندن نماز -33

ز شما به مسجد وارد شد هرگز ا يکيهر گاه »

متفق )«. نکه دو رکعت نماز بخوانديند تا ايننش

(.هيعل

المسجد ةيتح خواندن :ديفرمايم يامام شافع

ز روا هست.يشده ن يدر اوقات نه حتى

ن يبر ا ياهل فتو :ديگويحافظ ابن حجر م

باشد.يالمسجد سنت م ةيتحاجتماع دارند که

ن سنتها يق ايطبن اگر مسلمان بر تيبنابرا

نماز پنجگانه يباشد و هنگام رفتن برا کوشا

( سنت عمل 53انجام دهد در شبانه روز مجموعا )

نموده است.

اذان يسنتها

زاد المعاد ذکر م در کتاب يچنانچه امام ابن ق

:نموده است مجموعه پنج تا هستند

حي » د، مگر دريشنونده اذان مانند مؤذن بگو -3ة إال » که بايد بگويد: ،«، وحي على الفالح على الصالة ال حول وال ق و

.(ومسلم يالبخار هروا) «.بالله

ت ين برايبهشت بر :ن است کهين سنت ايجه اينت

ح مسلم آمده يث صحيشود. چنانکه در حديحاصل م

.است




07

وأنا » :ديبگو )بعد از ختم آن( اذانشنونده -2دا عبده ورسوله، رضيت بالله أشهد أن ال إله إال الله وحده ال شريك له، وأن محم

د رسوال، وباإلسالم دينا دهم يم يز گواهيو من ن» «ربا، وبمحم

کتا و همانا ي يبحق بجز خدا يست معبودين

يپروردگارمحمد فرستاده خدا است و به

يمحمد راض يامبرين اسالم و پيخداوند و به د

«.شدمده يگناهان آمرز :ن است کهين سنت ايجه اينت

ث مذکور است.يشود چنانکه در همان حديم

بعد از تمام شدن اذان و جواب دادن، بر -1

درود بفرست، -صلى الله عليه وسلم- امبريپ

است. يمين آن درود ابراهيترو کامل-صلى الله عليه وسلم- امبريش پيفرما آن ليدل

د پس مانند مؤذن يديمؤذن را شن يهر گاه صدا» :

را هر کس يد، زيد، سپس بر من درود بفرستيبگوئ

ک درود بفرستند، خداوند بر او ده يکه بر من

.(رواه مسلم) .«فرستديدرود م

خداوند او را در :درود خداوند بر بنده معنای

کند.ياد مي ين( بخوب)نزد فرشتگا ياعل يمال

اكلههمه صل على محمهد يعلى آل محمهد، » :ن استيچن يميدرود ابراهعلى آل محمهد، كما صلهيت على إك اهيم يعلى آل إك اهيم، إنهك حميد مجيد ، اكلههمه كا ك على محمهد ي

.(يرواه البخار) «.ا كت على إك اهيم يعلى آل إك اهيم، إنهك حميد مجيد كما ك

ه اكدهعوة اكتهامهة، » :دين بگويبعد از درود چن -4 اكلههمه به هذلة، ياك عث لة ياكرضي «.ه مقاما محمودا اكهذي يعدته ياكصهالة اكقائمة، آت محمهدا اكوسي

که ين دعوت کامل و نمازيصاحب ا يا، الهی»

ت عطا يله و فضليشود به محمد وسيبر پا م

که به او وعده يکوئيبفرما، و آن مقام ن

.(يبخارالرواه ) .«به او بده ياداده




03

ن دعا را بخواند يکه ا يکس :ن دعايده ايفا

ش يبرا -ى الله عليه وسلمصل- امبريشفاعت پ

گردد.يروا م

خودش دعا بکند، و از فضل يبعد از آن برا -5

استجاب عايشد را کهيز ديو کرم خدا طلب نما

صلى الله - ش رسول خدايل فرمايشود. بدليم

ند يگويهمچنان که مؤذنها م» :-عليه وسلم

از خدا سؤال کن يبگو، پس هر گاه تمام کرد

رواه أبو داود )«. شوديکه به تو داده م

.(وحسنه الحافظ ابن حجر وصححه ابن حبان

دن يکه فرد مسلمان هنگام شن ييها مجموع سنت

باشد.ي( سنت م25دهد ) اذان انجام

اقامه يسنتها

لجنة الدائمة للبحوث ل)ا يئت فتويچنانکه ه

داده است همان چهار يفتو فتاء(اإلة ويالعلم

سنت ذکر شده اول را انجام دهد.

که شخص مسلمان هنگام ين مجموع سنتهايبنابرا

باشد.ي( سنت م23آورد )ياقامه و نماز بجا م

:نکته

سنت است که شنونده اقامه همچنانکه که

حي على الصالة، وحي د، بجز در يد، بگويگويکننده ماقامهة إال بالله » ديکه با على الفالح د.يبگو «ال حول وال ق و

د، او يگويم)قد قامت الصالة( :که مؤذن يهنگام

)أقامها الله وأدامها(د، و يز همچنان بگوين

ف است.يث وارد شده ضعيرا که حديد زيرا نگو

اللجنة الدائمة للبحوث »(. يئت فتوي)ه

.«واإلفتاء

ستره نماز خواندن يبسو

:فرموده است -صلى الله عليه وسلم- رسول الله

ستره از شما نماز گزارد پس بسوی يکياه هر گ»




09

ک شود و هرگز ينماز بگزارد، و به آن نزد

«. اش عبور کندو ستره يان ويم ينگذارد که کس

(.أبوداود وابن ماجهرواه )

ودن ستره هنگام ب است بر سنت ث نص عامين حديا

ا در خانه، و در ينماز، خواه در مسجد باشد

ن هستند.کساين مسئله مردان و زنان يا

ن سنت محروم ينمازگزاران خودشان را از ا يبرخ

خوانند.يستره نماز نم ياند، و بسونموده

ن بار تکرار يروز چندن سنت در شبانهيا

هي، تحيرواتب، نماز ضح يگردد، در نمازهايم

مسجد، نماز وتر ....

که نماز فرض را در خانه ين زنان هنگاميهمچن

کند.يادا م

را که يست زين ينماز جماعت لزوماما هنگام

باشد.يم يامام جماعت ستره مقتد

رامون سترهيپ يمسائل

ياست که فرد نمازگزار جلو يزيستره آن چ -3

وار، يدهد مانند ديخودش در سمت قبله قرار م

ا يپهن يره، برايا ستون، و غي يدستچوب

مشخص نشده است. يک بودن آن حديبار

ب آخر کجاوه شتر ستره مانند چو ياما بلند -2

باشد.يک وجب ميبا يباشد، که تقر

گز باشد 1ن شخص تا ستره در حد يمسافت ب -1

کردن داشته باشد.که امکان سجده يبطور

امام و منفرد هر دو يستره قراردادن برا -4

ا يضه باشد يباشد، خواه نماز فريمشروع م

نافله.

( محسوب يستره امام، ستره مأموم )مقتد -5

کردن در ردر صورت لزوم عبوگردد. پس يم

ندارد. يصف نمازگزاران اشکال يجلو

:ن سنتيق ايده تطبيفا




41

يکند، در صورتيم يريشدن نماز جلوگاز باطل -أ

باشد که نماز را يکه عبورکننده از کسان

اه( و يگ سزن، االغ و س :کنند )ماننديباطل م

شود و از يجاد مينکه در نماز نقص ايا اي

شود.يه مپاداش آن کاست

شود که ينست که مانع ميگر آن ايده ديفا -ب

ن طرف و آن طرف نگاه کند، يانسان به ا

خود قرار داده نگاهش يکه جلو ين کسيبنابرا

ن صورت يباشد، در اياش مغالبا ما قبل ستره

گردد.يافکار نمازگزار در نماز منحصر م

نمازش عبور ينکه جلويا بدونگان کنندهعبور -ت

ند.يتوانند عبور نمايم ياحتکننده بر

روزنافله در شبانه ينمازها

صلى الله عليه - رسول خدا :راتبه يسنتها -3

ر از يکه غ يهر بنده مسلمان» :ديفرمايم -وسلم

روز نماز نماز فرض، دوازده رکعت در شبانه

، سازديم ياش در بهشت خانهيبخواند خداوند برا

رواه ) .«شوديساخته م ياا در بهشت خانهي

.(مسلم

رکعت قبل از 4 :ن قرار استيدوازده رکعت بد

رکعت 2رکعت بعد از نماز ظهر، 2نماز ظهر و

رکعت بعد از نماز عشاء 2بعد از نماز مغرب، و

رکعت قبل از نماز صبح. 2و

در بهشت ياا مشتاق خانهي! آزميبرادر عز يا

صلى الله - امبريحت پين نصي؟ پس بر ايستين

ر از يمحافظت کن، و دوازده رکعت غ -سلمعليه و

فرض ادا بکن.

صدقه 113ثوابش معادل :( چاشتينماز )ضح -2

113باشد چونکه بدن انسان متشکل از يم

ک يباشد، و بر هر کدام ياستخوان و مفصل م

د، تا يصدقه واجب است که در روز اداء نما




40

ن نعمتها را بجا آورده ين صورت شکر ايبد

ن همه آنها يگزيجا ينماز ضحباشد، دو رکعت

باشد.يمح مسلم يچنانچه در صح :ده آنيجه و فاينت

-رضي الله عنه-ت شده است از ابوذر يروا

در » :فرموده است -صلى الله عليه وسلم- امبريپ

از شما يکي ياعضااز يهر صبگاه بر هر بند

الزم است، پس هر سبحان الله گفتن صدقه ياصدقه

از منکر يروف صدقه است و نهاست، و امر به مع

ين دو رکعت نماز ضحيهمه ا يصدقه است، بجا

رضي -ره يو از ابوهر«. کنديت مي)چاشت( کفا

مدوست) :ت شده است که فرموديروا -الله عنه

به مرا -صلى الله عليه وسلم- حضرت رسول الله

که تا زنده ام آن را ترک وصيت نمود سه چيز

، يضح از هرماه، نماز نخواهم کرد: روزة سه روز

. (دن نماز وتر را بخوانمينکه قبل از خوابيو ا

.(هيمتفق عل)

آفتاب وقت آن ربع ساعت بعد از طلوع :وقت آن

شود تا ربع ساعت قبل از نماز ظهر.يآغاز م

يهنگام شدت گرم :آن ين اوقات ادايبهتر

د است.يخورش

ن دو رکعت است.ن آيکمتر :شيهاتعداد رکعت

ست.يرکعت، و گفته شده محدود ن 8 :آن حداکثر

صلى الله عليه - رسول خدا :نماز سنت عصر -1

را که يارحمت کند خداوند بنده» :فرمود -وسلم

قبل از نماز عصر چهار رکعت نماز سنت

.(يرواه أبوداود والترمذ) .«بخواند

صلى الله عليه - حضرت رسول الله :سنت مغرب -4

غرب نماز قبل از نماز م» :فرمودند -وسلم

«.دي)سنت( بخوانرواه ) .«که بخواهد يکس» :بار سوم فرمود

.(يالبخار




44

-صلى الله عليه وسلم- رسول اکرم :سنت عشاء -5

ان هر دو اذان )اذان و اقامه( يم» :فرمود

ان يان هر دو اذان نماز است، مينماز است، م

:است در بار سوم فرمودهر دو اذان نماز

.(هيتفق علم) .«که بخواهد يکس يبرا»

ام(ينماز شب )ق يهاسنت

:فرمود -صلى الله عليه وسلم- حضرت رسول الله

ن روزه بعد از ماه رمضان روزه ماه محرم يبهتر»

ضه نماز ين نماز بعد از فريالحرام است، و بهتر

.(رواه مسلم) .«شب است

ازده ينست که ين تعداد نماز شب ايبهتر -3

يا طوالنزده رکعت باشد، همراه بيا سيرکعت

صلى الله - حضرت :ثيل حديام، بدلينمودن ق

.«خواندنديازده رکعت نماز مي -عليه وسلم

در شب » :گريت دي. و در روا(يرواه البخار)

رواه ) ....«خواندنديزده رکعت نماز ميس

.(يالبخار

که از خواب بر يو سنت است که هنگام -2

ات آخر سوره آل يزد مسواک بزند و آيخيم

إنه في خلق اكسهمايات ياأل ض ياختالف اكلهيل ياكنهها ليات أليكي ﴿: عمران تا آخر سوره بخواند.. (393)آل عم ان:﴾. األكباب

صلى - امبريکه از پ يو سنت است که دعا -1

اكلههمه كك » :ثابت شده بخواند -الله عليه وسلمن و اكسهموات اكسهموات ياأل ض يمن فيهنه، يكك اكحمد أنت ق ي م اكحمد أنت

يكك اكحمد أنت ،ياأل ض يمن فيهنه، يكك اكحمد أنت ملك اكسهموات ياأل ض ، يق وكك اكحق يكقاؤك ، ياكجنهة حق اكحق ييعدك اكحق ياكنها حق ، ياكنهبي ون ،اكحق

اكلههمه كك أسلمت، يكك ،حق ياكسهاعة حق صلى اكله عليه يسلمحق ، يمحمهد ، يكك خاصمت، يإكيك حاكم يعليك ت وكهلت ،آمنت ت، فافر ل ، يإكيك أن بت




41

م، يأنت اكمؤ ،ما قدهمت، يما أخه ت، يما أس ت، يما أعلنت ال إكه إاله أنت اكمقد خ ك ال إكه أي ] .أنت ومسلم واللفظ يرواه البخار) «.[في

تو است تو يش برايستا ،ايخدا. »(يللبخار

ن و هر آنکه در يکننده آسمانها و زمريتدب

ش از آن تو است، تو ي، و ستايآنست هست

ن و هر آنکه در آن است ينور آسمانها و زم

تو پادشاه ،شي، و از آن تو است ستايهست

است ، و از آن توين هستيآسمانها و زم

وعده تو راست است و و يتو حق ،شيستا

دار تو، و کالم تو، و بهشت و دوزخ يد

صلى الله - امبران و محمديقت است، و پيحق

قت است، يامت حقيحقند و ق بر -عليه وسلم

م نمودم و به يخود را به تو تسل ،ايخدا

مان آوردم، و بر تو توکل کردم، و يتو ا

دم، و يتو جنگ يتو بازگشتم، و برا يبه سو

امرز گناهان يتو حکم کردم، پس ب به دستور

مرا، تو نده و نهان و آشکار يگذشته و آ

يست معبودي، نيادهنده و عقب اندازهيشيپ

«.بحق مگر تو

آغاز نمودن نماز شب :ن از سنتهايو همچن -4

بعد از يبرا با دو رکعت کوتاه و مختصر، تا

آن آماده شود.

هر » :فرمود -صلى الله عليه وسلم- رسول الله

نماز شب برخاست پس ياز شما برا يکيگاه

.«ديتاه آغاز نمانمازش را با دو رکعت کو

.(رواه مسلم)

ينماز شب را با دعا :ن سنت است کهيو همچن -5

صلى الله - امبريافتتاح ثابت شده از پ

اكلههمه به جب ائيل، يميكائيل، » :ديآغاز نما -عليه وسلمادة، أنت تحكم ك ين عبادك فاط اكسهموات ياأل ض، عاكم اكفيب ياكشهه ،يإس افيل

ف يما كان وا فيه يختلرون، اهدني كما اختلف فيه من اكحق كإننك، إنهك ت هدي من




42

يا ،ايخدا. »(رواه مسلم) «.تشاء إكى ص اط مستقيم

ل، يل و اسرافيکائيل و ميپروردگار جبرئ

ن، آگاه به نهان يننده آسمانها و زميآفر

ان بندگانت در يم يکنيو آشکار، تو حکم م

کردند، ين اختالف مکه آنها در آ يزيچ

ت کن مرا در آنچه اختالف کرده شده در يهدا

که تو هر يآن از حق به اراده تو، براست

«.يکنيت ميبراه راست هدا يکه را بخواه

د.ينما يطوالنو سنت است که نماز شب را -1

ده يپرس -صلى الله عليه وسلم- از رسول الله

بودن يطوالن» :شد، کدام نماز بهتر است؟ فرمود

.(رواه مسلم) .«ام )نماز(يق

ات عذاب، سنت است که به خدا يهنگام تالوت آ -1

.«أعوذ باهلل من عذاب اهلل» :ديپناه ببرد و بگو

ات رحمت، از خداوند رحمت طلب يو هنگام آ

ا،خداوند» «.اكلههمه إن ي أسأكك من فضلك » :دي. و بگودينما

«.کنميمن از فضل و بخشش تو طلب م

وند، خدا يه و پاکيات تنزيو هنگام خواندن آ

صلى - امبريپ» :ثيل حديد، بدليالله بگو سبحان

خواند، و يشمرده شمرده م -الله عليه وسلم

ح خدا ين تسبد که در آيرسيم ياهيهرگاه به آ

ياهيگفتند و هرگاه به آيالله م بود سبحان

کرد، و هر يد که سؤال بود از خدا طلب ميرسيم

د که پناه بود از خدا يرسيم ياهيگاه به آ

.(رواه مسلم) ...«خواست يپناه م

ام شبيق يکننده برااسباب کمک

دعا -3

دنيزود خواب -2

لوله )در وقت نهار استراحت( نمودنيق -1

گناهترک -4




45

جهاد با نفس -5

شيوتر و سنتها

که سه رکعت وتر خواند سنت است که در يکس -3

سب ح اسم ك ك ﴿سوره رکعت اول بعد از فاتحه،و ﴾قل يا أي ها اككاف ين ﴿سوره و در ركعت دوم ،﴾األعلى

چنانکه را بخواند. ﴾قل هو الله أحد ﴿در رکعت سوم

و ابن ماجه يو داود و ترمذدر سنن أب

ت شده است.يروا

نکه از نماز سالم داد سه مرتبه يبعد از ا -2

يو در بار سوم با صدا «سبحان اكملك اكقديس » :ديبگو

د.يبلند بگود، يگويبلند م يبا صدا :يت دار قطنيو در روا

رواه ) .کنديز اضافه مين را « ب اكمالئكة ياك يح » و

.(ينسائالابوداود و

سنت صبح

:ژه دارديو يآداب و سنتها

يشه رضيکوتاه و مختصر بودن، از حضرت عا -3

حضرت رسول » :ت است که فرموديالله عنها روا

ان اذان و يم -صلى الله عليه وسلم- خدا

اقامه نماز صبح دو رکعت کوتاه و مختصر

ه.يمتفق عل« خواندنديم

- امبريپ :شودينده مآنچه در آن دو رکعت خوا

قوكوا آمنها كالله ﴿ يدر دو رکعت اول -صلى الله عليه وسلمآمنها كالله ياشهد كأنها ...﴿ :و در رکعت دوم. (311)اكبق ة: ...﴾ يما أنزل إكينا

خواند.يم (52)آل عم ان: ﴾ مسلمون

:در رکعت آخر :گريد يتيو در روا

را (14)آل عم ان: ...﴾يا أهل اككتاب ت عاكوا إكى كلمة سواء ك يننا يك ينكم قل ﴿

.(رواه مسلم) .خوانديم




41

در دو رکعت نماز سنت :ت آمدهيک روايو در

.را خواندند ﴾قل هو الله أحد ﴿و ﴾قل يا أي ها اككاف ين ﴿صبح


صلى الله عليه - رسول خدا :دنيبه پهلو خواب -2

هر گاه نماز سنت صبح را ادا -وسلم

.دنديکشيکردند بر پهلو راست دراز ميم

.(يرواه البخار)ش نماز سنت يکه در منزل خو يسپس بکوش هنگام

راست دراز بکش، ي، به پهلويصبح را ادا نمود

نکه به سنت يقه باشد، تا ايچند دق ياگرچه برا

.يعمل کرده باش

نشستن بعد از نماز صبح

يهنگام -صلى الله عليه وسلم- حضرت رسول اکرم

د يخواند تا طلوع کامل خورشيکه نماز صبح را م

.(رواه مسلم) .نشستيش ميدر نمازگاه خو

که خداوند عزوجل يبدرست :يچه نعمت بزرگ

که در يکسان يفرشتگان را مکلف نموده که برا

ند، خواه يد دعا و استغفار نماانمسجد نشسته

ا بعد از نماز، و يقبل از نماز نشسته باشند

،امرز او رايب ،پروردگارا يا :نديگوين ميچن

ث يببخش او را ...، همچنانکه در حد ،پروردگارا

آمده است.

برادر مسلمان، قدر و منزلت خود را نزد يپس ا

يع و فرمانبردارش باشين اگر مطيپروردگارت بب

تو يشتگان مقرب درگاهش را مأمور دعا برافر

گرداند.يم

( نمازي)خواندن يقول يسنتها

استفتاح یدعا -0




47

سبحانك اكلههمه يكحمدك، » ی:گفتن دعا از و آن عبارت است ك .االحرام ةريتکب از بعد «يت با ك اسمك، يت عاكى جدك، يال إكه في

.ألربعة(ا)رواه

اكلههمه كاعد ك يني يك ين خطاياي » :ت شدهيز روايگر نيد یو دعان كما كاعدت ك ين اكمش ق ياكمف ب، اكلههمه ن ق ني من خطاياي كما ي ن قهى اكث هوب األك يض م

يرواه البخار)«. اياي كاكث هلج ياكماء ياكب د اكدهنس، اكلههمه افسلني من خط

.(ومسلم

وارده شده را ين دعاهاياز ا يکين يبنابرا

بخواند.

قبل از قراءت به خداوند پناه خواستن -4

يطان الرجيم وذ أع » :ديبگو .«باهلل من الش ﴾.كسم الله اك هحمن اك هحيم ﴿: گفتن -1 بعد از فاتحه.« نيآم» :گفتن -2

در دو رکعت اول خواندن سوره بعد از فاتحه -5

، و ياز نماز صبح و جمعه و مغرب و چهار رکعت

شود، اما يخوانده م يسنت که بطور تنها ينمازها

يدر نمازها يخواند وليم يسر يدر نمازها يمقتد

ر.يخ يجهر

ن هما، يملء ما شئت من شيء ملء اكسهموات، يملء » :گفتن -1 األ ض يما ك ي يت، يال معطي ك عد، أهل اكث هناء ياكمجد، أحق ما قال اكعبد، يكلنا كك عبد اكلههمه ال مانع كما أعط

رع نا اكجد من بعد از بلندشدن از رکوع .«ك اكجد كما من عت، يال ي ن

(.رواه مسلم) .ديبگو « ك هنا يكك اكحمد » :گفتنو بعد از

حات رکوع و سجود.يکبار گفتن تسبيش از يب -1

ان دو سجده.يم « ب افر كي »کبار گفتن يش از يب -8

ب جهنهم، يمن عذاب اكقب ، يمن من عذا اكلههمه إن ي أعون كك » :گفتن دعا -9نة اكمسيح اكدهجهال نة اكمحيا ياكممات، يمن فت در تشهد آخر.«. فت




43

و مستحب است که نمازگزار در حالت سجده، فقط

خواهد در يح اکتفاء نکند بلکه هر چه ميبه تسب

ين حالتيکترينزد» :ثيل حديسجده دعا کند بدل

است که در حال يکه بنده به پروردگارش است وقت

ار دعا ين در سجده بسيباشد، بنابرايسجده م

.(رواه مسلم) .«ديکن

د به يتوانيز هست که شما مين يگريد يدعاها

د.يرجوع کن )حصن المسلم( کتاب پناهگاه مسلمان

تکرار ين سنتها که گذشت در هر رکعتيهمه ا

که بعد از تشهد ياح و دعااستفت يکن، بجز دعا

است.

در نماز يقول ين سنتهاين مجموع ايپس بنابرا

8م يسنت است، اگر که بگوئ 311رکعت، 31فرض در

شود، و مجموع يسنت است که در هر رکعت تکرار م

رکعت است و در 25سنتها در نماز سنت که

باشد، و يسنت م 315شود، يمروز خوانده شبانه

ام شب و نماز ين سنتها با نماز قيتعداد ا يگاه

گردد.ي، اضافه ميضح

ک بار در نماز يکه بجز يقول ياما سنتها

:شود عبارتند ازيتکرار نم

استفتاح يدعا -3

بعد از تشهد يدعا -2

سنت 33ن مجموع آنها در نماز فرض يبنابرا

نوافل )سنت( که در ياست، اما در نمازها

يشود، و گاهيسنت م 24شود، يروز خوانده مشبانه

يام شب، و نمازهايق يبر تعداد آنها در نمازها

گردد.يالمسجد اضافه م ةيتحا ي يضح

نماز يعمل يسنتها

.اإلحرام ةريبلندکردن دستها همراه با تکب -3

بلندکردن دستها هنگام رکوع. -2

شدن از رکوع.بلندکردن دستها هنگام راست -1




49

رکعت سوم. يو هنگام برخاستن از تشهد برا -4

اندن انگشت هنگام بلندکردن دست.پم چسبه -5

ده، و کف دست بسمت قبله يانگشتان بحالت کش -1

باشد.

ا نرمه گوش يدستان را تا برابر دو شانه -1

.کردن بلند

ا با دست راست يگذاشتن دست راست بر دست چپ -8

رد.يمچ دست چپ را بگ

گاه سجده.ينگاه کردن به جا -9

ش هنگام يان دو پاهايفاصله دادن م -33

ن.ستاديا

شمرده شمرده قرآن خواندن و در آن -33

تدبرکردن.

گرفتن زانوها در حالت رکوع، با دو -32

که انگشتان باز باشد. يدستان بطور

ده و يکمر خودش را در حالت رکوع کش -31

برابر قرار دهد.

د در حال رکوع سر خود را ينمازگزار با -34

رد و نه يبا کمرش قرار دهد نه باال بگ يمساو

رد.ين بگيپائ

ش قرار دهد.ياز پهلو رش دويابازوه -35

سجود يسنتها

ش.يدور قراردادن بازوها از پهلو -3

.نچسباندن شکم به رانش -2

داشتن رانش از ساقش.و دور نگه -1

ن دو زانوها در سجود.يفاصله قراردادن ب -4

راست قراردادن قدمش در سجده. -5

ن.يقراردادن کف انگشتان پا به زم -1

بهم چسباندن قدمش در سجده. -1

ا دو گوش.يستان برابر شانه گذاشتن د -8




11

بازگذاشتن دستها. -9

گر.يچسباندن انگشتها به همد -33

وقراردادن آنها بطرف قبله. -33

ان دو سجدهيم يسنتها

:ت دارديفيان دو سجده، دو کينشستن م

شود، و آن عبارت است از يده مياقعاء نام -3

ش راست نگه دارد و بر ينکه دو پاهايا

ند.يپاشنه آن بنش

م يراست خودش را مستق يپا يعنيافتراش، -2

چپ را بخواباند، و يستاده نگه دارد و پايا

ند يچپ بنش ين است که بر پايدر تشهد اول چن

ستاده نگه دارد.يراستش را ا يو پا

جلسه -صلى الله عليه وسلم- حضرت رسول الله

نمودند تا يم يان دو سجده را آنقدر طوالنيم

رده است.د فراموش کيشا :گفتيکه شخص م ييجا

جلسه استراحت

يکه در آن ذکر يعبارت است از جلسه کوتاه

ست، محل آن بعد از سجده دوم، هنگام بلندشدن ين

باشد.يم يو رکعت سوم ياز رکعت اول

يتشهد آخر يسنتها

:ت دارديفيسه ک :تشهد دوم

چپش يستاده قرار دهد، و پايراست را ا يپا -أ

راستش قرار دهد، و ير ساق پايرا ز

ن بگذارد.يمنگاه خود را بر زمينش

راست ينکه پاياست بجز ا يت اوليفيمانند ک -ب

چپ يکند بلکه در همان سمت پايرا بلند نم

دهد.يقرار م




10

يدارد، و پايستاده نگه ميراست را ا يپا -ج

راست قرار يان ساق و ران پايچپ را م

دهد.يم

گذاشتن دستان بر ران، )دست راست را بر -3

را بر ران چپ، در دست چپران راست، و

ده يده و به هم چسبيکه انگشتان کش يحال

باشد(.

اشاره نمودن با انگشت شهادت از اول تا -2

آخر تشهد )انگشت ابهامش را بر انگشت

آن يبصورت حلقه بگذارد، و به سو يوسط

بنگرد(.

ندن چهره بسمت راست و چپ هنگام سالم.اچرخ -1

گردد يمکه در هر رکعت تکرار يعمل يسنتها

( سنت است، پس مجموع آنها در نمازها فرض 25)

سنت که در 125سنت يسنت و در نمازها 425

اوقات برحسب يشود. و گاهيروز تکرار مشبانه

يسنت مثل، سنت ضح يافزودن تعداد رکعات نمازها

گردد.يز افزوده ميشب بر تعداد سنتها ن اميو ق

دو بار ايک يوجود دارد که يعمل يسنتها يبرخ

:شوديشتر تکرار نميب

االحرام. ةريبلندکردن دستها همراه تکب -3

رکعت يبلندکردن دستها هنگام برخاستن برا -2

که دو تشهد دارد. ييسوم، در نمازها

اشاره کردن با انگشت شهادت. -1

صورت را به سمت راست و چپ برگرداندند -4

هنگام سالم نماز.

2 يچهار رکعت يجلسه استراحت، در نمازها -5

ه نمازها خواه يگردد، و در بقيبار تکرار م

شود.يکبار تکرار ميا سنت باشد يفرض

راست و :)و آن عبارت است از :تورک نشستن -1

راست، و قراردادن يستاده نگه داشتن پايا

منگاه را يراست و نش ير ساق پايچپ را ز يپا




14

ن عمل در تشهد دوم ين گذاشتن( ايبر زم

شود.يانجام م

ک بار تکرار يبود که ييکر شد سنتهاپس آنچه ذ

شهد که د بجز اشاره با انگشت شهادت در تشويم

بجز نماز صبح، دو بار تکرار يدر هر نماز فرض

ين جلسه استراحت در نمازهايشود، و همچنيم

ن مجموع يگردد، بنابرايتکرار م يچهار رکعت

باشد.يسنت م 14سنتها

ن يبا ا ، بکوش نمازت رايبرادر گرام يپس ا

نکه ي، تا ايآراسته گردان يو فعل يقول يسنتها

ار، و مقام و منزلت نزد ياجر و پاداشت بس

پروردگار باال رود.

نکته

گاه يبنده در دو جا :ديفرمايم ميامام ابن الق

و در نمازش يکيستد، يايدر مقابل پروردگارش م

هنگام مالقات با پروردگارش در روز يگريد

درست اداء يستادن اوليکه حق ا يامت، پس کسيق

ش آسان يگاه دوم برايد، قرار گرفتن در جاينما

نکرد يتوجه يگاه اوليکه به جا يگردد، و کسيم

ش سخت و يبرا يگاه دوميو حقش را ادا ننمود جا

دشوار خواهد بود.

فرض ياز نمازها بعد يهاسنت

الم اكلههمه أنت اكسه » :سه بار استغفار کردن، و گفتن -3 .(رواه مسلم) .«يمنك اكسهالم، ت با كت يا نا اكجالل ياإلك ام

، اكله » -2 همه ال إكه إاله اكله يحده ال ش يك كه، كه اكملك يكه اكحمد يهو على كل شيء قدي رع نا اكجد منك اكجد ال مانع كما أعطيت، يال .«معطي كما من عت، يال ي ن

.(ومسلم يرواه البخار)

. ال » -1 ال إكه إاله اكله يحده ال ش يك كه، كه اكملك، يكه اكحمد يهو على كل شيء قدي ال إكه إاله اكله، يال ن عبد إاله إيهاه، كه اكن عمة يكه اكرضل يكه اكث هناء حول يال ق وهة إاله كاكله،




11

ين يكو ك ه اككاف ين رواه ) .«اكحسن، ال إكه إاله اكله مخلصين كه اكد

.(مسلم

, ال إكه إاله اكله يحده ال سپس[ ،م تبه 33]اكله أكب سبحان اكله، ياكحمد كلهه، ي » -4رواه ) «.ش يك كه، كه اكملك يكه اكحمد، يهو على كل شيء قدي

.(مسلم

رواه ابوداود ) .«اكلههمه أعن ي على نك ك، يشك ك، يحسن عبادتك » -5

.(يالنسائو

، يأعون كك من أن أ ده إل » -1 أعون كك من اكبخل، يأعون كك من الب اكلههمه إن ن يا يعذاب اكقب نة اكد ل اكعم ، يأعون كك من فت رواه ) «.أ ن

.(يالبخار

عث عبادك قني عذاكك ب » -1 که براء بن يثيل حديبدل «.ي وم ت ب

که همراه يما هنگام» :ت کردهيعازب روا

نماز -صلى الله عليه وسلم- امبريپ

م که سمت راست يم دوست داشتيخوانديم

م، يباش -صلى الله عليه وسلم- امبريپ

نمودند، پس يما م ياش را بسوشان چهرهيا

.«عبادك )تجمع( ني عذاكك ي وم ت ب عث ق ب » :م که فرموديديشن .(رواه مسلم)

ي قل أعون ك ب اكرلق﴾﴿ي قل هو اكلهه أحد ﴾﴿ :سوره های خواندن -8 يرواه أبوداود والترمذ) ﴾.﴿قل أعون ك ب اكنهاس

.(يوالنسائ

هو اكحي اكقيوم﴾. اكل ه ال إك ه إاله ﴿ :يت الکرسيخواندن آ -9

.(يرواه النسائ)

ال إكه إاله اكله يحده ال ش يك كه، كه اكملك يكه اكحمد يحيي » :گفتن -33مرتبه بعد از نماز 33 .«ييميت يهو على كل شيء قدي

.(يرواه الترمذ) .مغرب و نماز صبح

با دست بشمارد. را اذکار حات ويتسب -33




12

گاه خودش ين اذکار و اوراد را در جايا -32

خودش را يد و جايکه نماز خوانده بگو

ر ندهد.ييتغ

بعد از نماز اگر مسلمان بر ين سنتهايمجموع ا

( سنت است، که 53با )يانجامش کوشا باشد تقر

صبح و مغرب بر تعدادش افزوده يدر نمازها يگاه

گردد.يم

ها:نتن سيده انجام ايجه و فاينت

بر ياگر شخص مسلمان بعد از هر نماز فرض -أ

ش اجر يد براين اوراد و اذکار محافظت نمايا

ث رسول يل حديبدل شود.ي( صدقه نوشته م533)

هر سبحان » :-صلى الله عليه وسلم- الله

الله گفتن صدقه است، و هر الله اکبر گفتن

ست، صدقه است، و هر الحمد الله گفتن صدقه ا

«.گفتن صدقه است .. الله هر ال اله االو


ن اورادها محافظ ياگر شخص مسلمان بر ا -ب

ش در بهشت کاشته ي( درخت برا533د )ينما

صلى الله - رسول اکرم يشود، چنانچه روزيم

ره گذر نمودند در يبر ابوهر -عليه وسلم

کاشت، آنگاه يرا م لیره نهايکه ابوهر يحال

يا» :فرمود -صلى الله عليه وسلم- امبريپ

نکنم تو را به يا راهنمائيره، آيابو هر

يبله ا :عرض کرد« نست؟يکه بهتر از ا ينهال

سبحان الله و :بگو» :فرمود ،رسول خدا

الله والله لله و ال إله إالالحمد

ک ي يتها براني، با گفتن هر کدام از اأکبر

ن رواه اب)«. شوديدرخت در بهشت کاشته م

.(يماجه وصححه األلبان

ت يشه بعد از هر نماز فرض آيهم هک يکس -ج

ان او و بهشت بجز مرگ يرا بخواند م يالکرس




15

ن به وجود ندارد، که بعد از مرد يچ مانعيه

شود.يبهشت داخل م

ن اوراد و اذکار محافظت يکه بر ا يکس -د

شود اگرچه مانند کف يخته ميد گناهانش رينما

ت شده يح مسلم روايصحا باشد. چنانکه در يدر

است.

ا يکه بر آنها محافظت کند هرگز در دن يکس -ه

ل يگردد. بدليد نميو آخرت خوار و ناام

اوراد و اذکار بعد از نماز » :ثيحد

رواه ) ....«گرداند يد نمياش را ناامندهيگو

.(مسلم

که در نماز فرض بوجود آمده يکم و کاست -و

گردد.ينها جبران ميله ايبوس

شوديکه در صبح و شام گفته م ييسنتها

اكل ه ال إك ه إاله هو اكحي اكقيوم﴾.﴿ يت الکرسيآ -0

که در هنگام صبح بخواند، تا يکس» :ده آنيفا

که در هنگام يشب از شر جن در امان است و کس

.«مانديشب بخواند تا صبح از شر جن در امان م

.(يوصححه األلبان يرواه النسائ)

:معوذات -4 .قل هو اكلهه أحد ﴾﴿

و

.قل أعون ك ب اكرلق﴾﴿ و

.﴾﴿قل أعون ك ب اكنهاس .يرواه أبو داود و الترمذ

سه مرتبه هنگام صبح و سه يکس» :ده آنيفا

ت يز کفايمه چد، از شر هيمرتبه هنگام شب بگو

.«شوديم




11

اكملك كله ياكحمد كله، ال إكه إاله اكله يحده ال ش يك كه، كه اكملك أصبحنا يأصبح ) -3 ، ما ك عده، يأعون كك يكه اكحمد يهو على كل شيء قدي ب أسأكك خي ما في هذا اكي وم يخي

ا في هذا اكي وم يش ما ك عده، ب أعون كك من اككسل، يسوء اككب ، ب أعون كك من من ش م و در هنگام .(رواه مسلم) «.عذاب في اكنها يعذاب في اكقب

نا»بگويد: «أصبحنا»شب بجاي هذا »و بجاي «أمسي

.«هذه الليلة»بگويد: «ماليو

)ما و تمام جهانيان، شب را براى ترجمه:

خدا به صبح رسانيديم، و حمد از آن خداست،

هيچ معبودى، بجز الله كه يكتاست و شريكى

ندارد وجود ندارد. پادشاهى و حمد فقط از

آن اوست و او بر هر چيز قادر است. الهى!

من خير آنچه در اين روز است و خير آنچه

بعد از آن است را از از تو مىطلبم، و از

شر آنچه كه در اين روز و ما بعد آن، وجود

دارد، به تو پناه مىبرم. الهى! من از

ىهاى پيرى به تو پناه مىبرم، تنبلى و بده

بار الها! من از عذاب آتش و قبر به تو

پناه مى برم(.

«.نا، يكك نحيا، يكك نموت يإكيك اكنشو اكلههمه كك أصبحنا، يكك أمسي » -4

نا، » :ديشب بگو. و هنگام (يرواه الترمذ) اكلههمه كك أمسي «.يكك أصبحنا، يكك نحيا، يكك نموت يإكيك اكمصي

ك ه ش ب س يديم، ي ك ه خواس ت )كا اكها! كا كطف تو ص بح ك ديم، ي ك ا عناي ت ت وت جمه: ايم، ي كه خواست تو مىمي يم، ي ستاخيز ما كسوى تو است(.تو زنده

اكلههمه أنت ك ي ال إكه إاله أنت، خلقتني يأنا عبدك، يأنا على عهدك ييعدك ما » -5، يأك وء كذنبي فافر كي فإنهه ال استطعت، أعون كك من ش ما صن عت، أك وء كك كنعمتك عليه

ن وب إاله أنت .(يرواه البخار) .«ي فر اكذ




17

)الهى! تو پروردگار من هستى، بجز تو ترجمه:

ى معبود ديگرى نيست، تو مرا آفريدى، و من بنده

ام با توو بور حسوب ن و عدهتو هستم، و بر پيما

كه استطاعت خود، پايبند هستم، و از شر آنچوه

كه انجام داده ام به تو پناه مىبرم، به نعمتى

كنم، و بوه اى، اعتوراف مویبه من عطوا فرمووده

گناهم اقرار مىنمايم، پس مرا ببخشاى، چرا كوه

بجز تو كسى گناهان را نمىبخشايد(.

زم در وقت شب که با اعتقاد جا يکس :ده آنيفا

رد به بهشت وارد يد پس در همان شب بميبگو

.ن هنگام صبحيوهمچن ،شوديم

يع خلقك، أنهك » -1 صبحت أشهدك يأشهد حلة ع شك، يمالئكتك يج أ اكلههمه إن )چهار «.ك كك يأنه محمهدا عبدك ي سوكك أنت اكله ال إكه اله أنت يحدك ال ش ي

مسيت »هنگام شب بگويد: .بار( أ «.اكلههمه إن

)الهى! من در اين صبح گاه، تو را و ترجمه:

حامالن عرش و تمام فرشتگانت و كليه مخلوقات تو

گيرم بر اين كه تو الله هستى، بجز را گواه می

اى وجود ندارد، تو يگانه« بحق»رى تو معبود ديگ

-صلى الله عليه وسلم–و شريكى ندارى، و محمد

ى تو است(. بنده و فرستاده

ا شب يکه در هنگام نماز صبح و يکس :ده آنيفا

از آتش آزاد را د خداوند اويچهار مرتبه بگو

سازد.يم

من خلقك فمنك يحدك ال ش يك كك، ف لك اكلههمه ما أصبح كي من نعمة أي كأحد » -8عمل يف يرواه أبوداود والنسائ «.اكحمد يكك اكشك

.لةياللوم ويال

)الهى! هر نعمتى كه در اين صبح، شامل ترجمه:

حال من يا يكى از مخلوقات شده، از طرف تو

از بوده است، تو شريكى ندارى، پس ستايش و شكر

آن تو است(.




13

د شکر يکه در هنگام صبح بگو يکس» :ده آنيفا

که در يهمان روزش را ادا کرده است، و کس

د شکر همان شبش را ادا نموده يهنگام شب بگو

است.

اكلههمه عافني في كدني، اكلههمه عافني في سمعي، اكلههمه عافني في » -9 إكه إاله أنت، اكلههمه أعون كك من اككر ، ياكرق ، يأعون كك من عذاب كص ي، ال

رواه أبو داود (.سه مرتبه)«. اكقب ، ال إكه إاله أنت

.وأحمد

)بار الها! در بدنم عافيوت ده، بوار ترجمه:

م الهووا! در گوشووم عافيووت ده، خوودايا! در چشووم

وجوود « بحوق»عافيت ده، بجز تو معبوود ديگورى

به ندارد، از كفر به تو پناه مىبرم، از فقور

بر بوه توو پنواه تو پناه مىبورم، از عوذاب ق

وجووود « بحووق»مىبوورم، بجووز تووو معبووود ديگوورى

ندارد(.

هفت )«. عظيم حسبي اكله ال إكه إاله هو عليه ت وكهلت يهو ب اكع ش اك » -33

مرفوعا وأبوداود يأخرجه ابن السن). (مرتبه

.(موقوفا

)الله براى مون كوافى اسوت، بجوز او ترجمه:

نيست، بر تو توكول كوردم و « بحق»معبود ديگرى

او پروردگار عرش بزرگ اسوت(. اايون دعوا هفوت

مرتبه خوانده شود[.

مرتبه هنگام صبح و شام 1که يکس» :اشدهيفا

ا و آخرت يخداوند او را از هر امر دن ديبگو

«.کنديت ميکفا

ن يا يالخ ة، اكلههمه إن ي أسأكك اكعرو ي » -33 اكعافية اكلههمه إن ي أسأكك اكعرو ياكعافية في اكداست عو اتي، يآمن يعاتي، اكلههمه احرظني من ك ين في ديني يدن ياي، يأهلي، يماكي، اكلههمه

«.حتي يديه، يمن خلري، يعن يميني، يعن شماكي، يمن ف وقي، يأعون كعظمتك أن أفتال من ت

.(رواه أبوداود وابن ماجه)




19

و عافيت دنويا و آخرت را )الهى! عفووترجمه:

خواهم. بار الها! عفو و عافيت دين، از توو می

دنيا، خانواده و مالم را از تو مسألت

مىنمايم. بار الها! عيوب مرا بپوشان و ترس

مرا به ايمنى مبدل ساز. الهى! مرا از جلو،

پشت سر، سمت راست و چپ و باالى سرم، محافظت

و پناه مىبرم از بفرما، و به بزرگى و عظمت ت

اينكه بطور ناگهانى از طرف پايين كشته شوم(.

اكلههمه عاكم اكفيب ياكشههادة فاط اكسهموات ياأل ض، به كل شيء يمليكه، أشهد » -32يأن أق ت ف على ن رسي ش اكشهيطان يش كه، أن ال إكه إاله أنت، أعون كك من ش ن رسي، يمن

.(وأبوداود يرواه الترمذ) «.سوءا، أي أج هه إكى مسلم

ى نهووان و )بووار الهووا! اى داننوودهترجمووه:

ها و زمين، پروردگوار و آشكار، آفريدگار آسمان

دهم كوه بجوز توو، مالك هر چيز، من گوواهى موی

د ديگرى نيست، از شر نفس و از شر شيطان و معبو

دام فريبش، و از اينكه خود مرتكب كار بدى شوم

و يا به مسلمانى، بدى برسوانم، بوه توو پنواه

مىبرم(.

كسم اكله اكهذي ال يض مع اسمه شيء في األ ض يال في اكسهماء يهو اكسهميع » -31وابن يرواه أبوداود والترمذ)، (مرتبه 1) .«م اكعلي

.(ماجه وأحمد

)به نام خدايى كه با نام وى هيچ چيز ترجمه:

در زمين و آسمان، گزندى نمىرساند، و او شونوا

و دانا است(.

.«بيا ي سوال ضيت كاكله ك ا، يكاإلسالم دينا، يكمحمهد صلى اكله عليه يسلهم ن » -34 يوالنسائ يرواه أبوداود والترمذ) (.سه مرتبه)

.(وأحمد

)به ربوبيت الله، و بووه داشوتن ديون ترجمه:

-صلى اللوه عليوه وسولم–اسالم، و پيامبرى محمد

راضى و خشنود هستم(.




21

که هنگام صبح و شام سه مرتبه يکس» :اشدهيفا

ود و امت او را خوشنيد خداوند بزرگ روز قيبگو

«.گردانديم يراض

يا حي يا ق ي وم ك حمتك أستفيث أصلح كي شأني كلهه يال تكلني إكى ن رسي ط فة » -35 .(يرواه الحاکم وصححه ووافقه الذهب) .«عين

ى )اى زنوده و پا بورجا! بوه وسويلهترجمه:

ى امورم را خواهم، همهرحمت توو از توو كمك می

ى يك چشم به هووم اصالح بفرما، و مرا به اندازه

زدن به حال خود رها مكن(.

يعلى كلمة اإلخالص، يعلى دين نبي نا محمهد صلى ،أصبحنا على فط ة اإلسالم » -31نا إك اهيم، حنيرا مسلما يما كان من اكمش كين اكله عليه يسلهم، يعلى ملهة أك رواه )«. ي

.(أحمد

ى اخوالص، )ما بر فطرت اسالم، كلموهترجمه:

و -صلى الله عليه وسلم–دين پيامبرمان محمد

آئين پدرمان ابوراهيم صوبح كورديم، هموان

كه فقط به سوى حق، تمايول داشوت و ابراهيمی

ردار خداونوود بووود، و از مشووركان فرمووانب

نبود(.

رواه )، (مرتبه 333) .«سبحان اكله يكحمده » -31

.(مسلم

)پاك و منزه است خداوند، و من ستايش ترجمه:

كنم(.او را بيان می

گه هنگام صبح و شام صد مرتبه يکس :اشدهيفا

يابهتر از او توشه يامت کسيد، در روز قيبگو

ا بر آن يگفته يک مانند و يمگر شخصاورده، ين

افزوده باشد.

گردد اگرچه يده ميگناهانش بخش» :گرشيده ديفا

ار باشد(.يمانندکف د




20

ال إكه إاله اكله يحده ال ش يك كه، كه اكملك يكه اكحمد، يهو على كل شيء » -03)روه .گويد(صد بار هنگام صبح ب. )«قدي

البخاري ومسلم(.« بحق»ترجمه: )بجز الله معبود ديگرى

نيست، او شريكى ندارد، پادشاهى از آن

اوست، و او بر هر چيز توانا است(. :ديصد مرتبه بگو يه روزک يکس :اشدهيفا

ثواب کردن آزادکردن ده غالم دارد. -3

شود.يش نوشته ميبرا يکيو صد ن -2

گردد.يو صد گناه از او پاک م -1

شود يش سنگر و پناهگاه ميو تاهنگام شب برا -4

«.ث آمده استيطان، چنانکه در حدياز ش

(.صد بار در روز گفتن) .«أست فر اكله يأت وب إكيه » -39


كنم و به )من از الله طلب آمرزش میترجمه:

گردم(.سوى او برمی

در هنگام .«ي أسأكك علما نافعا، ي زقا طي با، يعمال مت قبهال اكلههمه إن » -23

.(رواه ابن ماجه) د.يصبح بگو

)بار الها! از تو علم سودمند، رزق ترجمه:

پاك و عمل مقبول مسألت مىنمايم(.

يزنة ع شه يمداد سبحان اكله يكحمده: عدد خلقه، ي ضا ن رسه، » -40 )سه مرتبه(، )رواه مسلم(. .«كلماته

)تسبيح و پاكى الله و ستايش او را ترجمه:

اش و سنگنى عرشش ىبه تعداد آفريدگانش خشنود

و جوهر سخنانش، بيان مىنمايم(.

به در سه مرت) .«أعون ككلمات اكله اكتهامهات من ش ما خلق » -22

.(وابن ماجه وأحمد يرواه الترمذ) (.هنگام شب

از ين اذکار را بخواند به سنتيو هر بار ا

سته يمسلمان شا يسنتها عمل نموده است، پس برا




24

ن يار بر ايبدست آوردن پاداش بس ياست که برا

سته است يد و شاياذکار صبح و شام محافظت نما

ر را ن اذکاين ايقيو يراستاخالص و يکه از رو

و مفهوم آنها را در يد معانينما يد، و سعيبگو

د.ياده نماياش پو روزمره ياخالق و زندگ

مالقات با مردم يسنتها

سالم -0

:سؤال شد -صلى الله عليه وسلم- از رسول الله

، و بر هر يغذا بده :سالم خوب است؟ فرموداکدام

رواه ) .«يسالم بکن يشناسيو نم يشناسيکه م يکس

.(ومسلم يخارالب

وارد -صلى الله عليه وسلم- امبريبر پ يمرد

رسول خدا .کميالسالم عل :شد آنگاه عرض کرد

صلى الله - جوابش را داد، آن مرد نشست، حضرت

يگريد يشخص سپس« ده تا» :فرمود -عليه وسلم

رسول خدا .رحمة اللهکم ويسالم علال: آمد و گفت

لى الله ص- جوابش را داد، آن مرد نشست حضرت

يگريسپس شخص د «ست تايب» :فرمود -عليه وسلم

، کم ورحمة الله وبرکاتهيالسالم عل :آمد و گفت

- امبريامبر جوابش را داد، آنمرد نشست، پيپ

رواه ) .«تا يس» :فرمود -صلى الله عليه وسلم

. (يأبوداود وحسنه الترمذ

که سالم را بطور کامل يمسلمان، آنکس يبنگر ا

در اجر پاداش را از دست داده است، د چقيگوينم

آورد و هر يبدست م يکين 13ل کند يپس اگر تکم

ل يتبد يکير به ده نين تقديبا کمتر يکين

ي، و گاهيکين 133سالم يهايکيگردد پس مجموع نيم

زم زبان يبرادر عز يباشد، لذا ايز ميشتر نيب

« برکاته»ل کردن لفظ سالم تا يخود را به تکم

.ين پاداش بزرگ را بدست آوريا اعادت بده ت

روز بارها و بارها سالم شخص مسلمان در شبانه

ن در يکند. مثال هنگام ورود به مسجد به حاضر يم




21

رون شدن از مسجد، يکند، هنگام بيمسجد سالم م

هنگام ورود به منزل، هنگام خروج از منزل ...

ن است يهرگز فراموش نکن که سنت چن ،برادر يا

د سالم يجدا شود با يخواهد از کسيم يقتکه شخص و

از شما به يکيهر گاه » :ثيل حديبکند، بدل

د سالم بکند، و هر گاه خواست يوارد شد با يمجلس

را که سالم يز سالم بکند، زياز آنها جدا شود ن

أبوداود رواه )«. ستين يسزاوارتر از دوم ياول

.(يوالترمذ

و در هر کردن محافظت کند اگر مسلمان بر سالم

ورود و خروج از مسجد و خانه، و محل کار و در

، و ... در يراه و هنگام مکالمات تلفن

د هم يشود و شا يبار م 23ش از يروز بشبانه

شتر باشد.يب

لبخندزدن -4

-صلى الله عليه وسلم- امبر اکرميکه پ يبدرست

ک را ي( خوب و نياز )کارها يزيهرگز چ» :فرمود

ه برادر )مسلمانت( را با کوچک نشمار، اگر ک

.(رواه مسلم) .«يلبخند مالقات کن

مصافحه کردن -1

فرموده -صلى الله عليه وسلم- حضرت رسول الله

گر مالقات يکه دو مسلمان با همد ينگامه» :است

رند و مصافحه يگيگر را ميکنند پس دست همديم

گر جدا شوند يکدينکه از يش از ايکنند، پيم

رواه أبوداود ) .«شوديده ميگناهانشان آمرز

.(وابن ماجه يوالترمذ

نگونه سالم و يبدانکه ا :ديفرمايم يامام نوو

باشد.يدار مستحب ميمصافحه هنگام هر د

که به يهنگام هبکوش ک ،برادر مسلمان يپس ا

باز وخندان با او يابا چهره يکنيسالم م يکس

مصافحه يو با و يريو دست او را بگ يمالقات کن

ک وقت به سه سنت عمل کرده ينکه ي، تا اينمائ

.يباش




22

به(يکو )کلمه طيگفتار ن -2

:ديفرمايخداوند بزرگ م

نسا﴿ ن يقل كعبادي ي قوكوا اكهتي هي أحسن إنه اكشهيطان ي نزغ ك ينهم إنه اكشهيطان كان كل .(51 س اء:إلا)﴾ عدي ا مبينا

ترجمه: به بندگانم بگو: سخنی را بگويند که

همانا شيطان ميان شان دشمنی و .بهترين باشد

آشوب می افگند زيرا که شيطان دشمن آشکار

انسان است.

:فرمود -صلى الله عليه وسلم- و رسول اکرم

رواه ) .«ک گفتن صدقه استيگفتار خوب و ن»

.(و مسلم يالبخار

دعا و سالم ومدح و شامل ذکر و :کويگفتار ن

در اخالق و کردار يش و ادب بزرگواريستا

باشد.يم

مانند جادو در انسان :دهيگفتار خوب و پسند

گرداند و يگذارد و خاطر او را آسوده مياثر م

کند.يآرامش به دل او وارد م

انگر آن نور و يب :دهيکو و پسنديگفتار ن

است که در قلب مؤمن وجود دارد. يتيهدا

که از ياچ فکر کردهيه ،برادر بزرگوار يا پس

خود يده زندگيکو و پسنديصبح تا شب با سخن ن

را که همسرت، فرزندت، ي، زيرا آباد کن

که يگان و دوستانت، و خدمتگزارانت وکسانيهمسا

ازمند سخن و يهمه ن يبا آنها سر و کار دار

ات هستند.دهيک و پسنديگفتار ن

غذا خوردن يسنتها

:قبل از غذا و هنگام صرف غذا يسنتها

.گفتن نام خدا -3

.با دست راست خوردن -2

.خود خوردن یاز جلو -1




25

:ث جمع شده استيک حديکجا در ين سنتها همه يا

ت راست دسو با رينام خدا را بگ ،پسر يا»

.(رواه مسلم) .«بخور، و از جلو خودت بخور

پاک نمودن لقمه و خوردن آن اگر که از دست -4

از يکي يهر گاه لقمه» :ثيحد ليبدل فتديب

ده پاک يبه آن چسب يزيشما افتاد، اگر چ

.(رواه مسلم) .«کند، سپس آن را بخورد

- حضرت رسول الله» :با سه انگشت غذا خوردن -5

با سه انگشت غذا -صلى الله عليه وسلم

.(رواه مسلم) .«خوردنديمن غذا يچن -صلى الله عليه وسلم- امبريمعموال پ

ن است مگر ين کار افضل و بهتريد، و اخوردنيم

وجود داشته باشد. ياز و ضرورتينکه نيا

ش يزانو بزند و بر کف پاها :ت نشستنيفيک

ستاده نگه يراست را ا ينکه پايا ايند، يبنش

ند.يچپش بنش يارد و بر پاد

باشد. چنانکه يت که ذکر شد مستحب ميفين کيا

موده ذکر ن يحافظ ابن حجر در کتاب فتح البار

است.

بعد از غذا يسنتها

.دن کاسه و انگشتانيسيل -3

به -صلى الله عليه وسلم- امبريچونکه پ

:دن انگشتان و کاسه امر نموده، و فرمودهيسيل

د در کدام قسمت از غذا يدانيرا که شما نميز»

.(رواه مسلم) .«برکت است

.ش خداوند بعد از غذا خوردنيستا -2

گردد يشنود ماش خوهمانا خداوند از بنده»

ش او را يبخورد سپس ستا را يکه غذا يهنگام

.(رواه مسلم) .«آورد يبجا

:ن بوديچن -صلى الله عليه وسلم- امبريپ يدعا

ش از آن ي)ستا «.اكحمد كله اكهذي أطعمني هذا ي زقنيه، من في حول من ي يال ق وهة »




21

را به من داد، و بدون ن غذايست که ايخدائ

م نمود(.ياز من آن را روز يو قدرت يتوانائ

:ن دعايجه ايده و نتيفا

رواه ) .«شوديده مياش بخشگناهان گذشته»

وحسنه الحافظ ،وابن ماجه يابوداود والترمذ

.(يلباناألو

ن سنتها ياگر فرد مسلمان بر انجام دادن ا

ن يو اباشد، يسنت م 35در حدود يزيکوشا باشد چ

که سه وعده غذا بخورد چنانکه معمول يدر صورت

ن سنتها افزوده يز بر اين يباشد، و گاه يم

ش از سه وعده غذا بخورد.يگردد اگر که بيم

دنينوش يسنتها

.گفتن نام خدا -3

يا» :ثيل حديبدل ،دنيبا دست راست نوش -2

ر، و با دست راستت ينام خدا را بگ ،پسرک

...«.بخور

رون )از ظرف آب( هنگام آب يب دن درينفس کش -1

به نکه سه مرتبه نفس بکشد ويا يعنيخوردن )

صلى الله عليه - امبريپ ک نفس آب ننوشد(.ي

د.يکشيدن نفس ميبار هنگام نوش 1 -وسلم

از شما يکيهرگز » :دنيحالت نشسته نوش -4

.(رواه مسلم) .«ستاده ننوشديا

ا )همان :دنيبعد از نوش «اكحمد كله » :گفتن -5

که يگردد هنگامياش خوشنود مخداوند از بنده

ش او را بجا آورد و يرا بخورد سپس ستا يغذا

ش او را بجا يرا بنوشد سپس ستا يدنينوش

.(رواه مسلم) .«آورد

ست، اگر يسنت کمتر ن 23ن سنتها از يو مجموع ا

ن يشخص مسلمان بر انجام دادن آنها بکوشد، و ا

باشد، از يو سرد مگرم يهايدنيسنتها شامل نوش

ها يدنياز نوش يمردم هنگام بعض يکه برخ يآن جا




27

ن يسته بود که ايشوند، شاين سنتها غافل مياز ا

م.ينما يادآورينکته را

سنت در منزل يادا نمودن نمازها

-صلى الله عليه وسلم- حضرت رسول الله -3

ن يفرض، همانا بهتر يبجز نمازها» :فرمود

.«در خانه است نماز شخص، نماز خواندن

.(هيمتفق عل)

يکه شخص در جا ينماز سنت» :و فرموده است -2

ند، برابر يبياو را نم يکند که کسيادا م

.«ننديکه مردم او را بب ينماز 25است با

.(يوصححه األلبان يعليرواه أبو)

روز تکرار سنت در شبانه ين نمازهايبنابرا

ض يفراسنت راتبه بعد و قبل از يشود، نمازهايم

و وتر، پس شخص نمازگزار کوشش يو نماز ضح

اش بخواند نگونه نمازها را در خانهيد که اينما

ن به يد و همچنيحاصل نما ينکه پاداش بزرگيتا ا

سنت عمل نموده باشد.

:نماز سنت در منزل يده ادايفا

گردد و دور از يشتر ميسبب اخالص و خضوع ب -أ

است. ييخودنما

گردد، يدر منزل م ياله باعث نازل شدن رحمت -ب

طان از خانه يرون شدن از شين سبب بيو همچن

گردد.يم

ن يشود که اجر و پاداش نماز چنديسبب م -ت

نماز فرض در مسجد يبرابر شود، چنانکه ادا

گردد.ين برابر مياجر و پاداش آن چند

سنت و آداب برخاستن از مجلس

و آن عبارت است از يمجلس بگوئ يکفاره يدعا

رواه ) .«سبحانك اكلههمه يكحمدك، أشهد أن ال إكه إاله أنت، أست فر ك يأت وب إكيك »

.(أصحاب السنن




23

روز چقدر مجالس وجود دارد که مسلمان در شبانه

ند سپس بر ينشيگردد و ميدر آنجا حاضر م

س را ن مجالياز ا ينجا برخيزد، ما در ايخيم

:ميکنيذکر م

همگام صرف غذا )در سه وعده(، بدون شک که -3

اند که سر سفره با شما نشسته يشما با کسان

د ....يکنيصحبت م

ات را هيا همساياز دوستانت يکه فرد يوقت -2

هرچند که يکنيبا او صحبت مو ينيبيم

... يستاده باشيا

که با همکارانت و دوستانت در محل يهنگام -1

د.ينينشيدر کالس درس م ايکار

و با ينينشيکه با زن و فرزندانت م يهنگام -4

د.يکنيگر صحبت ميکدي

ا دوست يو همسر ين سواريکه در ماش يوقت -5

ن نشسته است.يهمراه شما در ماش

حاضر يا سخنرانيکه به مجلس درس يوقت -1

.يشويمخداوند تو را حفظ کند، بنگر چند مرتبه در

در ياو ذکر را تکرار نمودهن دعا يروز اشبانه

شه با پروردگار است، ين صورت ارتباط شما هميا

، و ياش پروردگارت را گفتهيه ستابتپس چند مر

ست او را يسته عظمت و جاللش نياز آنچه که شا

سبحانك » :ييگويکه م ي، هنگامياپاک و منزه داشتهت از آنچه که روز. و چند بار در شبانه«اكلههمه يكحمدك

بواسطه توبه و استغفار با يامرتکب شده

که يهنگام يانموده د عهديپروردگارت تجد

يگانگيو چند بار به «أست فر ك يأت وب إكيك » :ييگويم

ت، و يدر ربوب يگانگي، ياخداوند اقرار نموده

در اسماء و صفاتش، يگانگيت و يدر الوه يگانگي

.«أشهد أن ال إكه إاله أنت » :ييگويکه م يوقت




29

د و يروزت توحتمام شبانه در نگونهيپس بد

اد ي يو او را به پاک ييگويخداوند را م يکتاي

توبه و استغفار يا، و از آنچه مرتکب شدهيکنيم

.يينمايم

ن سنتيده عمل نمودن به ايفا

که در آن ييهايسبب کفاره و بخشش گناهان و بد

گردد.يجلس مرتکب شده مم

:نکته

نشستن و جمع شدن با :ديفرمايم ميامام ابن ق

:دوستان و برادران و دو نوع است

خوش نمودن نفس و گذراندن يشدن براجمع :يکي

اش دهيتر از فانش راجحنگونه زيايوقت، پس ا

نست که قلب را فاسد يانش اين زيباشد، و کمتريم

کند.يتلف م گرداند و وقت رايران ميو

شدن و نشستن با دوستان و برادران جمع :دوم

که سبب نجات است، يدر امور يهمکار يبرا

نگونه يگر را به حق سفارش نمودن، پس ايکدي

ن مجالس يمت و سودمندترين غنيمجالس بزرگتر

د.يآيبشمار م

ک داشتنيت و قصد خوب و نين

يخداوند تو را حفظ کند، بدانکه تمام کارها

از خواب و خوردن يدهيکه انجام م يزياح و جامب

نهايمه اه ،رهيو غ يو بدست آوردن رزق و روز

ل به طاعات و قربان نمود، به يتوان تبديم را

ت ين اعمال نينکه هنگام انجام دادن ايشرط ا

.يداشته باش يتقرب به درگاه اله

:فرمود -صلى الله عليه وسلم- حضرت رسول الله

تها يه اعمال وکردارها به نکه هم يبدرست»

ت کرده يکس است آنچه ن يدارند، و برا يبستگ

....«شود( يرفتار م يتش با وياست )مطابق ن





51

نکه يخوابد تا ايشخص مسلمان شب زود م :مثال

دار شود، پس در يا نماز صبح بينماز شب و يبرا

گردد. يش عبادت محسوب ميدنش براين حالت خوابيا

ز .يه اعمال مباح و جاين بقيهمچن

ن عبادتيچند يک وقت برايمت شمردن يغن

ک يش از يانجام دادن ب يشمردن وقت برامتيغن

که بر يياست که فقط آنها يخاص يعبادت فن

دانند.يکنند مياوقاتشان محافظت م

ين صورت علميه ما چندروزمر ين در زندگيو ا

:دارد

اده يرود، پيمسجد م که مسلمان به يهنگام -3

مسجد يکه رفتنش به سو ين بدرستيا با ماشي

ين کار به ويخود عبادت است و بخاطر ا

ن وقت را يتواند ايم يشود، وليپاداش داده م

ا قراءت قرآن، يذکر خدا يمت بشمارد برايغن

ش يب يک وقت واحد را براين صورت يپس در ا

مت شمرده است.يک عبادت غنياز

خانه يکه در منزل کارها ين هنگامزن مسلما -2

ت تقرب به درگاه يدهد، اگر نيرا انجام م

ش عبادت محسوب يداشته باشد، برا ياله

گر يد يتواند با عبادتهايگردد، پس ميم

مانند ذکر خدا، گوش فرادادن به نوار

ن اوقات استفاده ببرد.ي، از اياسالم

ت است که يالله عنها روا ياز عبدالله عمر رض

م که يشمرديک مجلس صد بار مي)ما در :ديفرمايم

يا .« ب افر كي يتب عليه إنهك أنت اكت هوهاب اكفرو » :رسول خدا فرمود ،ريام را بپذامرز، و توبهيمرا ب ،پروردگارا

.(يار مهربانير و بسيکه تو توبه پذ يبدرست

.(يبوداود والترمذواه أر)

- ش که حضرت رسول اللهيانديل کن و بپس تأم

يک وقت را برايچگونه -صلى الله عليه وسلم

شمرد.يمت ميانجام دو عبادت غن




50

ذکر خداوند و استغفار (3

آموزش ياران و اصحاب براينشستن با (2

.ن به آنهايدادن امور د

ادکردنيدر هر حال خدا را

است، يت و بندگيه عبوديذکر خدا اساس و پا -3

رابطه بنده با پروردگارش ينشانه را کهيز

باشد.يدر تمام اوقات و احوال مت است که يالله عنها روا يشه رضياز حضرت عا

-صلى الله عليه وسلم- حضرت رسول خدا» :فرمود

.(رواه مسلم) .«کردندياد ميدر هر حال خدا را

است، و پناه ين ارتباط با خدا زندگيبنابرا

يشدن به وکيو نزد او نجات است، يبردن بسو

ياز او گمراهاست، و دورشدن يو خشنود يرستگار

ان است.يو ز

ن يب ييجدا يذکر خدا کردن همانا نشانه -2

را که منافقان يباشد، زيمؤمنان و منافقان م

کنند.ياد ميکم خدا را يليخ

مگر در شوديره نميطان هرگز بر انسان چيش -1

ن يابراد، بنياد خدا غفلت نمايکه از يصورت

است که انسان ياد خدا دژ محکميذکر و

رنگ يله و نيح له آن خود را ازيتواند بوسيم

شه دوست يطان هميدارد. و شطان محفوظ نگهيش

دارد که انسان ذکر خدا را فراموش کند.يم

است، يذکر کردن همانا راه سعادت خوشبخت -4


.(28)اك عد: ﴾. اكقلوب كذك الله تطمئن أال ﴿

اد کرد، چونکه يد به طور مستمر خدا را يبا -5

ز حسرت يچ چيامت بر هيان در روز قيبهشت

ا بدون يکه در دن ياخورند مگر بر لحظهينم

)بطور استمرار ذکر .اندنموده يذکر خدا سپر




54

وند و ارتباط مستمر با يپ يعنينمودن

خداوند(.ا اجماع دارند که علم :ديفرمايم ينوو امام

ز يوضو، جنب و حائض و نفساء، جايشخص ب يبرا

ا زبان و بجز تالوت قرآن و خدا ياست که با قلب

الحمد لله، الله سبحان :کند، مانند اديرا

، و درود و سالم ال اله اال الله، الله اکبر،

و دعاء. -صلى الله عليه وسلم- امبريبر پ

اد ياو را اد کند خداونديکه خدا را يکس -1

:ديفرمايخداوند م :ديفرمايم

(352)اكبق ة: ﴾فانك يني أنك كم ﴿شود يگفته م یبه شخص هک يا هنگامين دنيدر ا

اد يدر مجلس خودش را س تويا رئيفالن پادشاه

يگردد، پس هنگامينموده و ستوده چقدر خوشحال م

ن يک( در بهترلوپادشاهان )ملک المکه پادشاه

اد کند حال آن بنده يمجلس نزد فرشتگان او را

چگونه خواهد بود.

ست که يکلمات ن يهدف از ذکر خدا تکرار برخ -1

م يزبان تکرار کند و قلب از طاعت و تعظ

خداوند غافل باشد، بلکه همراه با ذکر زبان

ر کرد، فکآن کلمات تدبر و ت يد در معنايبا

:خداوند فرموده است

في ن رسك تض عا يخيرة يدين اكجه من اكقول كاكفدي يالصال يال تكن من يانك كهك ﴿ .(235 ألع اف:ا)﴾. اكفافلين

د انسان ذکرکننده بداند که چه ين بايبنابرا

کجا جمع يد پس ذکر قلب با ذکر زبان يگويم

باطن با نکه انسان بطور ظاهر و يشوند، تا ا

رد.يپروردگارش ارتباط بگ

تفکر نمودن ياله يدر نعمتها

-صلى الله عليه وسلم- حضرت رسول الله

د و در ينخداوند تفکر ک يدر نعمتها» :ديفرمايم




51

يف يرواه الطبران) .«ديذات خداوند تفکر نکن

.(يالشعب وحسنه األلبان يف يهقياألوسط والب

ها در شخص مسلمان بار يکه برا ياز امور

يشود، احساس و درک نعمتهايروز تکرار مشبانه

در ياله يباشد، چقدر از نعمتهايم يبر و ياله

شنود که بر او واجب يند و ميبيروز مشبانه

ش يد و شکر ستايگردد در آنها تفکر وتأمل نمايم

آورد. يها به جاخدا را بخاطر آن نعمت

ياا نعمت خدا بر خودت احساس نمودهيآ -3

، که چقدر از مردم يرويکه به مسجد م يگامهن

ن نعمت يدر اطراف تو هستند که از ا

محرومند، به خصوص هنگام حضور در نماز صبح،

يافکنينگاه م يمسلمان وقت يهاکه به خانه

اند؟ق فرو رفتهيهمچنان مردگان در خواب عم

ياا نعمت خدا را بر خود احساس کردهيآ -2

، و يرويابان راه ميکه در کوچه و خ يهنگام

با يکي، يکنيمناظر گوناگون را مشاهده م

طان يش يصدا يگرين تصادف کرده، ديماش

... يگرينش بلند است و دي)ترانه( از ماش

در جهان و يکه درباره گرسنگ يا هنگاميآ -1

ها، ها، و وقوع حادثهيماريالب و انتشار بيس

ره ... يها و غها و مهاجرتزلزله و جنگ

نعمت يخوانيها ما در روزنامهي يوشنيم

؟ياده و احساس نمودهيخداوند را بر خودت داست که يبدون شک بنده موفق آن کس :ميگويم

خداوند از قلب و افکارش پنهان يهاهرگز نعمت

خدا را يگردد بلکه در هر موقف و حالتينم

که يفراوان يهاکند، و بخاطر آن نعمتيش ميستا

ن، يداشته است، از نعمت د يارزان يبه و

و ... يامن و امان و خوش، يو سالمت يتندرست

آورد.يکرده و شکرش را بجا م يقدردان

صلى الله عليه - امبريث آمده است که پيدر حد

يزده( مبتالبتيکه شخص )مص يکس» :فرمود -وسلم




52

الك كه يفضهلني على اكحمد كله اكهذي عافاني ممها اك ت » :ديند پس بگويرا بب)ستايش خدايى را كه از آنچه تو .«كثي ممهن خلق ت رضيال

را بدان مبتال ساخته و مرا از آن، عافيت

بخشيده است، و بر بسيارى از مخلوقات، برترى

يبت به ويهرگز آن بال و مص داده است(.

«.رسدينم


)نعمتهای خدا .(19ألع اف: ا)﴾. يا آالء الله كعلهكم ت رلحون فانك ﴿

را به ياد آوريد که شايد رستگار شويد(.

هر ماه قرآن را ختم کردن

هر » :ديفرمايم -صلى الله عليه وسلم- امبريپ

.(رواه ابوداود) .«ماه قرآن را بخوان

:ک ماهيروش ختم کردن قرآن در

قه قبل از نماز فرض به مسجد يهر روز ده دق

ک ي، در يدو صفحه قرآن تالوت کن يبرو، تا بتوان

ک جزء است، پس يشود، که خودش يروز ده صفحه م

ک يک ماه يد در يتوانيشما م ين روش به آسانيبد

د.يبار قرآن را ختم نمائ

قبل از خواب يسنتها

با نام ،ايخدا يا» .«كاسمك اكلههمه أموت يأحيا» :گفتن -3

.(يرواه البخار) .«شوميرم و زنده ميميتو م

ي قل أعون ك ب اكرلق﴾﴿ي قل هو اكلهه أحد ﴾﴿ :در دو کف دستش -2دمد، و ي، پس در آن مواندخيم ﴾.﴿قل أعون ك ب اكنهاس

کشد، از سر و صورتش آغاز يبه تمام بدنش م

.ا سه بار تکرار کندن کار ريد و اينما

.(يرواه البخار)




55

رواه ) .﴾هو اكحي اكقيوم الله ال إكه إاله ﴿ :يت الکرسيخواندن آ -1

.(يالبخار

:يت الکرسيخواندن آ ءدهيفا

وسته از طرف خداوند يکه آنرا بخواند پ يکس

ک ينزد يطان به ويحافظ و نگهبان دارد و ش

ح آمده است.يث صحيشود، چنانچه در حدينم

:هين ادعيگفتن ا

كاس مك ك ي يض عت جنب ي، يك ك أ ف ع ه، ف إن أمس كت ن رس ي فا حمه ا، يإن أ س لت ها » .(ومسولم يرواه البخار) .«فاحرظه ا كم ا تحر ب ك ه عب ادك اكصه اكحين

ى خود را بر زموين )پروردگارا! به نام تو پهلو

ند نهادم، و بوه كموك توو آنورا از زموين، بل

كنم، اگر در حالت خواب روح مرا قوبض كوردى، می

ى آن را ببخشاى، و اگور دوبواره بوه او اجوازه

زندگى دادى، از آن محافظت فرما، همچنان كه از

بندگان نيكت محافظت كنى(.

ت ها فاحرظها، يإن اكلههمه إنهك خلقت ن رسي يأنت ت » وفهاها، كك ممات ها يمحياها، إن أحي ي )بار الها! .(رواه مسلم) .«أمت هها فافر كها، اكلههمه إن ي أسأكك اكعافية

تو جان مرا آفريدى، و تو آن را دوباره پس

الهى! گيرى، مرگ و زندگى آن بدست تو است. می

اش نگهداشتى، از او محافظت كن، و اگر هاگر زند

آن را ميراندى، پس مورد آمرزش قرار ده. الهى!

خواهم(.من از تو عافيت می

)اكهى! يزى كه (.سه مرتبه) «.اكلههمه قني عذاكك ي وم ت ب عث عبادك »که دست يوقت كنى، م ا از عذاكت نجادت ده(.كندگانت ا حش می

رواه أبو ) .گذارد بخواندياش مر گونهيراستش ز

.(يداود و الترمذ

«الل أكب »ي[, مرتبه 11ا «اكحمد لل »ي [,م تبه 11] «سبحان الل » -4 .(ومسلم يرواه البخار) [.مرتبه 14ا




51

.«فكم ممهن ال كافي كه يال مؤيي اكحمد كله اكهذي أطعمنا يسقانا، يكرانا، يآيانا،» . (رواه مسلم)

ها خدائى راست كه ما را )تمام ستايش

خورانيد و نوشانيد، و تمام امور را كفايت

كرد و به ما جاى پناه داد، براستى كه چقدر

از مردم هستند كه هيچ گونه مددكار و پناه

اى ندارند(. دهنده

م اكفيب ياكشههادة فاط اكسهموات ياأل ض، به كل شيء يمليكه، أشهد أن اكلههمه عاك » -5ال إكه إاله أنت، أعون كك من ش ن رسي، يمن ش اكشهيطان يش كه، يأن أق ت ف على

رواه أبوداود ) «.أج هه إكى مسلم ن رسي سوءا، أي

.(يوالترمذ

أسلمت ن رسي إكيك، يف وهضت أم ي إكيك، ييجههت يجهي إكيك، يأكجأت اكلههمه » -1إكيك، آمنت ككتاكك اكهذي ظه ي إكيك، فبة ي هبة إكيك ال ملجأ يال منجا منك إاله

.(ومسلم يرواه البخار) «.أن زكت يكنبي ك اكهذي أ سلت

آمن اك هسول كما ﴿: ه آخر سوره بقرهيخواندن دو آ -1 .(285)اكبق ة: ...﴾.أنزل إكيه من ك ه ياكمؤمنون

ه را در شب يدو آن يکه ا يکس» :ثيل حديبدل

يرواه البخار) .«کننديت ميبخواند او را کفا

.(ومسلم

« کند او رايت ميکفا» يدرباره معنا ءعلما

کنند او را از يت ميکفا :دارند گفته شدهاختالف

و يبدنماز شب، و گفته شده از هر شر و

کنند.يت مياو را کفا ينديناخوشا

نها يدو ا کان دارد هرام :ديفرمايم يامام نوو

مراد باشد.

هرگاه به »ث يل حديبر طهارت باشد، بدل -8

«.ريپس وضو بگ يبسترت آمد

راستت يپس بر پهلو»دن يراست خواب يبر پهلو -9

.(ومسلم يرواه البخار) .«دراز بکش




57

.ر گونه راستيدست راست ز نگذاشت -33

که يهنگام -صلى الله عليه وسلم- امبريپ»

ه راست ر گونيد دست راستش را زيخوابيم

.(رواه أبوداود) .«گذاشتيم

از يکيهر گاه » :بسترش را تکان دهد -33

د يدن به بستر خود رفت بايخواب يشما برا

را يد زير خود را تکان داده و پاک نماتسب

.«گرفته است يدر آن جا يزياند چه چديکه نم


.﴾قل يا أي ها اككاف ين ﴿خواندن سوره: -32و برائت از شر شرک يزاريب» :ده آنيفا

.(حمدأو يبوداود والترمذأرواه ) .«است

نست که همه يبهتر ا :ديفرمايم يامام نوو

که گذشت بخواند و انجام دهد، پس اگر ینهايا

تواند اکتفا کند.ينتوانست بر آنچه م

شتر مردم در شبانه روز دو يم که بينيبيما م

ن يد ايتوانينگونه ميخوابند پس بديمرتبه م

از آنها را دوبار انجام دهند، يا برخيسنتها،

دن در شب يسنتها مخصوص خوابن آداب و ياچونکه

ز هست چونکه يدن در روز نيست بلکه شامل خوابين

ث عام است.يحد

:ن سنتها وقت خوابيده و ثمره انجام دادن ايفا

ن اذکار و يدن بر اياگر مسلمان قبل از خواب -3

333د ثواب يو محافظت نما يبنديات پاحيتسب

هر » :ثيل حديبدل .شوديش نوشته ميصدقه برا

سبحان الله صدقه است، هر الله اکبر صدقه

است، هر الحمد لله صدقه است، و هر ال إله

. امام (رواه مسلم) ....«إال الله صدقه است

ش محسوب ينها براي)ثواب ا :ديفرمايم ينوو

گردد(.يم

ش در بهشت کاشته يدرخت برا 333ن يو همچن -2

ت يکه امام ابن ماجه روا يثيل حديشود بدليم




53

و در مسئله اذکار بعد از نماز ،کرده است

شت.گذ

ماند و يها محفوظ ميدرهمان شب از آفات و بد -1

دور يطان از ويکند و شيخداوند او را حفظ م

شود.يم

بنده با ذکر و نام خدا و عبادت و توکل بر -4

گانه يد و يب کمک از او، و با توحاو، و طل

رساند.يان ميروز خودش را به پا يپرست

خاتمه

بود که توانستم ياهيومي يآداب و سنتها انهيا

از خداوند مسئلت دارم که ما ،مينما يآورجمع

-صلى الله عليه وسلم- را بر سنت رسول خدا

راند.يزنده بدارد و بر آن بم

.نيب اكعاكملل آخ دعوانا أن اكحمدي

Documents

رد تنس 0111 زا شيب زورهنابش - WordPress.com · 2017-11-01 · هديزگرب و هداتسرف ملسو هيلع هللا ىلص دمحم ... هللا لوسر تنس