99
การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS บทที4 การกําหนดแหลงทองเที่ยวตามชวงชั้นโอกาสทางดานนันทนาการ ในอุทยานแหงชาติ แนวคิดเกี่ยวกับการกําหนดชวงชั้นโอกาสดานนันทนาการ (Recreation Opportunity Spectrum: ROS) เปนแนวคิดพื้นฐานในการสํารวจวางแผนและการจัดการทรัพยากรนันทนาการที่ไดรับการพัฒนามา เปนเวลานานกวา 3 ทศวรรษ โดยนักวิชาการจากสถาบันการศึกษาและนักวางแผนพื้นที่นันทนาการของ USDA Forest Service มาตั้งแตชวงปลายทศวรรษ 1970 เพื่อจําแนกแหลงนันทนาการ หรือแหลงทองเที่ยว (โดยเฉพาะในอุทยานแหงชาติ ) ออกตามลักษณะทางกายภาพของพื้นที(physical settings) ลักษณะทาง สังคม (social settings) และลักษณะทางดานการจัดการพื้นที(managerial settings) ซึ่งสงผลใหประสบ การณนันทนาการ (recreation experience) ที่นักทองเที่ยวจะไดรับจากการไปเยือนแหลงทองเที่ยวแตละ แหลงมีความแตกตางกัน ดังนั้น ROS จึงถูกพัฒนาขึ้นมาบนพื้นฐานของความคิดที่วา ผลที่พึงปรารถนา (desired end-product) ของการจัดการดานนันทนาการ คือ ความหลากหลายของโอกาสทางดาน นันทนาการที่เปดโอกาสใหผูเขารวมกิจกรรมไดรับประสบการณในรูปแบบที่ตนตองการได ในขณะทีผูที่ทําหนาที่ในดานการจัดการพื้นที่ก็ยังคงสามารถรักษาคุณภาพมาตรฐานของแหลงทองเที่ยวในแตละกลุชั้นไดอยางยั่งยืน 4.1 ความหมายของชวงชั้นโอกาสทางดานนันทนาการ ชวงชั้นโอกาสทางดานนันทนาการ (Recreation Opportunity Spectrum: ROS) หมายถึง การจําแนก พื้นที่ทองเที่ยวหรือพื้นที่นันทนาการ โดยมีวัตถุประสงคเพื่อใหเกิดการจัดการพื้นที่ทองเที่ยวในลักษณะที่ตอบ สนองตอประสบการณที่นักทองเที่ยวตองการไดหลากหลายมากขึ้น นําไปสูความพึงพอใจและประสบการณ ที่มีคุณคาของนักทองเที่ยวและมีการควบคุมระดับการพัฒนาใหเหมาะสมกับประเภทของแหลงทองเที่ยวทีกําหนดไว โดยเฉพาะอยางยิ่งแหลงทองเที่ยวธรรมชาติในพื้นที่ธรรมชาติหรือในพื้นที่อนุรักษที่ตองมีเงื่อนไข ในการจัดการพื้นที่เพื่อยังประโยชนดานอื่นๆไปพรอมกับการทองเที่ยว” (ดรรชนี เอมพันธุ, อางโดยปยะรัตน, 2543:14) ทั้งนี้มีกรอบแนวคิดเกี่ยวกับชวงชั้นโอกาสทางดานนันทนาการ (ROS) ดังแสดงในรูปที4.1-1 4.2 วัตถุประสงคของการกําหนดชวงชั้นโอกาสทางดานนันทนาการ 1) เพื่อใหผูมาเยือนไดรับประสบการณดานนันทนาการ อันเปนเอกลักษณหรือคุณคาของแหลง ทองเที่ยวนั้น 2) เพื่อชวยพัฒนากิจกรรมนันทนาการใหมีความหลากหลายและสรางโอกาสทางเลือกแก นักทองเที่ยวในการไปเยือนแหลงทองเที่ยว และประกอบกิจกรรมนันทนาการที่ตนตองการไดอยางสอดคลอง กลมกลืนกับสภาพแวดลอมของพื้นที4-1

º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

  • Upload
    others

  • View
    4

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยวตามชวงชั้นโอกาสทางดานนันทนาการ

ในอุทยานแหงชาติ

แนวคิดเกี่ยวกับการกําหนดชวงชั้นโอกาสดานนันทนาการ (Recreation Opportunity Spectrum: ROS) เปนแนวคิดพื้นฐานในการสํารวจวางแผนและการจัดการทรัพยากรนันทนาการที่ไดรับการพัฒนามาเปนเวลานานกวา 3 ทศวรรษ โดยนักวิชาการจากสถาบันการศึกษาและนักวางแผนพื้นที่นันทนาการของ USDA Forest Service มาตั้งแตชวงปลายทศวรรษ 1970 เพื่อจําแนกแหลงนันทนาการ หรือแหลงทองเที่ยว(โดยเฉพาะในอุทยานแหงชาติ) ออกตามลักษณะทางกายภาพของพื้นที่ (physical settings) ลักษณะทางสังคม (social settings) และลักษณะทางดานการจัดการพื้นที่ (managerial settings) ซึ่งสงผลใหประสบการณนันทนาการ (recreation experience) ที่นักทองเที่ยวจะไดรับจากการไปเยือนแหลงทองเที่ยวแตละแหลงมีความแตกตางกัน ดังนั้น ROS จึงถูกพัฒนาขึ้นมาบนพื้นฐานของความคิดที่วา ผลที่พึงปรารถนา (desired end-product) ของการจัดการดานนันทนาการ คือ ความหลากหลายของโอกาสทางดานนันทนาการที่เปดโอกาสใหผูเขารวมกิจกรรมไดรับประสบการณในรูปแบบที่ตนตองการได ในขณะที่ ผูที่ทําหนาที่ในดานการจัดการพื้นที่ก็ยังคงสามารถรักษาคุณภาพมาตรฐานของแหลงทองเที่ยวในแตละกลุมชั้นไดอยางยั่งยืน

4.1 ความหมายของชวงชั้นโอกาสทางดานนันทนาการ

ชวงชั้นโอกาสทางดานนันทนาการ (Recreation Opportunity Spectrum: ROS) หมายถึง “การจําแนก

พื้นที่ทองเที่ยวหรือพื้นที่นันทนาการ โดยมีวัตถุประสงคเพื่อใหเกิดการจัดการพื้นที่ทองเที่ยวในลักษณะที่ตอบสนองตอประสบการณที่นักทองเที่ยวตองการไดหลากหลายมากขึ้น นําไปสูความพึงพอใจและประสบการณที่มีคุณคาของนักทองเที่ยวและมีการควบคุมระดับการพัฒนาใหเหมาะสมกับประเภทของแหลงทองเที่ยวที่กําหนดไว โดยเฉพาะอยางยิ่งแหลงทองเที่ยวธรรมชาติในพื้นที่ธรรมชาติหรือในพื้นที่อนุรักษที่ตองมีเงื่อนไขในการจัดการพื้นที่เพื่อยังประโยชนดานอื่นๆไปพรอมกับการทองเที่ยว” (ดรรชนี เอมพันธุ, อางโดยปยะรัตน, 2543:14)

ทั้งนี้มีกรอบแนวคิดเกี่ยวกับชวงชั้นโอกาสทางดานนันทนาการ (ROS) ดังแสดงในรูปที่ 4.1-1 4.2 วัตถุประสงคของการกําหนดชวงชั้นโอกาสทางดานนันทนาการ 1) เพื่อใหผูมาเยือนไดรับประสบการณดานนันทนาการ อันเปนเอกลักษณหรือคุณคาของแหลง ทองเที่ยวนั้น 2) เพื่อชวยพัฒนากิจกรรมนันทนาการใหมีความหลากหลายและสรางโอกาสทางเลือกแก นักทองเที่ยวในการไปเยือนแหลงทองเที่ยว และประกอบกิจกรรมนันทนาการที่ตนตองการไดอยางสอดคลองกลมกลืนกับสภาพแวดลอมของพื้นที่

4-1

Page 2: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

กิจกรรมนันทนาการ

ชวงชั้นโอกาสทางดานนันทนาการ (ROS)

สันโดษ

(Prim

itive)

กึ่งสัน

โดษไ

มใชย

านยน

ต (S

emi-p

rimitiv

e non

-moto

rized

)

กึ่งสัน

โดษใ

ชยาน

ยนต

(Sem

i-prim

itive m

otoriz

ed

ขอมูลสําหรับวางแผนจัดการน

เปาหมายการจัดการนันทนาการ

ที่มา : ดรรชนีและคณะ (2547)

รูปที่ 4.1-1 กรอบแนวคิดเกี่ยวกับชวงชั้นโอกาส

4-2

สภาพแวดลอมของแหลงนันทนาการ

ประสบการณนันทนาการ

กึ่งพัฒ

นา

(Sem

ideve

loped

)

ันทนาการ

พัฒนา

(H

ighly

deve

loped

)

ทางดานนันทน

การวางแผ

าการ (ROS)

Page 3: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

3) เพื่อเสนอแนะแนวทางการจัดการแหลงทองเที่ยวใหครอบคลุมถึงการใชที่ดินและการจัดการเกี่ยวกับนักทองเที่ยว 4) เพื่อชวยใหผูรับผิดชอบ มีแนวทางในการจัดการแหลงทองเที่ยวไดอยางถูกตองและเหมาะสม 4.3 ประโยชนของการกําหนดของชวงชั้นโอกาสทางดานนันทนาการ 1) ทราบถึงอุปทาน (supply) ดานนันทนาการ/การทองเที่ยวในพื้นที่ ไดแก ประเภทของแหลง ทองเที่ยว และประสบการณที่จะไดรับจากแหลงนั้นๆ 2) ทราบผลกระทบของกิจกรรมอื่นๆ ที่มีตอแหลงนันทนาการ 3) สามารถวิเคราะหถึงผลกระทบของการตัดสินดําเนินการจัดการพื้นที่ที่มีตอประสบการณนันทนาการวา จะทําใหเปลี่ยนแปลงไปมากนอยเพียงใด 4) สามารถเชื่อมโยงความตองการของนักทองเที่ยวเขากับอุปทานนันทนาการที่มีอยู

5) กําหนดมาตรฐานและแนวทางในการจัดการพื้นที่เพื่อใหไดประสบการณนันทนาการที่ตองการ

4.4 ปจจัยดัชนีช้ีวัดเพ่ือกําหนดชวงชั้นโอกาสทางดานนันทนาการ สถาบันการศึกษาและนักวางแผนพื้นที่นันทนาการของหนวยงาน USDA Forest Service ไดนําแนวคิดและผลงานของ Clark and Stankey มาปรับปรุงและประยุกตใชในการกําหนดชวงชั้นโอกาสทางนันทนาการ (ROS) ในประเทศไทยในปพ.ศ. 2541 (นภวรรณและคณะ, 2541) ซึ่งกําหนดปจจัยบงชี้ชวงชั้นของแหลงนันทนาการและแหลงทองเที่ยว ดังนี้

1) การเขาถึง (access) คือ ความยากงายในการเขาถึงแหลงนันทนาการและแหลงทองเที่ยว โดยประเมินจากสภาพเสนทางจริงที่ใชในการเขาถึงแหลงนันทนาการ/แหลงทองเที่ยว โดยเฉพาะอยางยิ่งในระยะ 1,500-2,000 เมตรสุดทาย กอนถึงศูนยกลางของแหลงนันทนาการ/แหลงทองเที่ยว หรือจุดประกอบ กิจกรรม ลักษณะการเขาถึงอาจจําแนกไดตามประเภทเสนทางเขาถึง คือ การเขาถึงโดยเสนทางเดินเทา โดยทางรถยนตเฉพาะชวงหนาแลง-ถนนดิน โดยทางรถยนตทุกฤดูกาล-ถนนดิน โดยทางรถยนต-ถนนลาดยาง/ซีเมนต โดยทางเรือเฉพาะฤดูกาลปลอดมรสุม หรือโดยทางเรือทุกฤดูกาล และความหางไกล (remoteness) ของแหลงนันทนาการ/แหลงทองเที่ยวกับพื้นที่อื่นๆ ซึ่งสามารถสงผลถึงความรูสึกสงบเงียบ สันโดษ ซึ่งอาจเปนประสบการณที่นักทองเที่ยวบางกลุมปรารถนา

2) ความเปนธรรมชาติ (naturalness) ของแหลงนันทนาการ/แหลงทองเที่ยว หรือสภาพ ธรรมชาติโดยรวมที่แวดลอมแหลงนันทนาการ/แหลงทองเที่ยว ซึ่งนาที่จะสงผลตอประสบการณของ นักทองเที่ยว โดยประเมินจากสภาพแวดลอมโดยรวมของแหลงนันทนาการ/แหลงทองเที่ยววายังคงสภาพธรรมชาติดั้งเดิม หรือไดถูกดัดแปลงไปแลวมากนอยแคไหนเพียงใด โดยทําการประเมินในลักษณะคาจัดอันดับ (ordinal scale) จากพื้นที่ที่มีความเปนธรรมชาติสูงมาก สูง ปานกลาง ตํ่า ถึงตํ่ามาก

3) โอกาสในการพบปะกับนักทองเที่ยวกลุมอื่นๆ ขณะทองเที่ยว (opportunity for social encounter/social interaction) ซึ่งหมายความรวมทั้งจํานวนและประเภทของกลุมนักทองเที่ยวอื่นๆ ที่มีโอกาสพบปะ ขนาดของกลุมและพฤติกรรมของนักทองเที่ยวในกลุมที่พบเห็น ซึ่งอาจกอใหเกิดความรูสึกและประสบการณที่แตกตาง โดยประเมินจากจํานวนของนักทองเที่ยวกลุมอื่นที่ผูประเมิน/ผูวางแผนและออกแบบพบเห็นโดยประมาณขณะทําการวิเคราะหแหลงนันทนาการ/แหลงทองเที่ยว จากนั้นนําจํานวนที่พบเห็นมา

4-3

Page 4: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

จัดระดับโอกาสในการพบปะกับนักทองเที่ยวกลุมอื่นในเชิงคุณภาพ เชน มีโอกาสสูงมาก สูง ปานกลาง ตํ่า และต่ํามาก นอกจากนี้การประเมินโอกาสในการพบปะกับนักทองเที่ยวกลุมอื่นๆ ยังอาจประเมินไดโดยอาศัยสถิตินักทองเที่ยวที่ไปเยือนแหลงทองเที่ยวนั้นๆ เปนตัวประมาณ 4) การพบเห็นนักทองเที่ยวที่ประกอบกิจกรรมที่ไมเหมาะสม กิจกรรมที่ไมเหมาะสมของ นักทองเที่ยว ไดแก กิจกรรมที่ฝาฝนกฎระเบียบของพื้นที่ กับกิจกรรมที่กอใหเกิดผลกระทบกับสิ่งแวดลอมภายในแหลงทองเที่ยว เชน การขีดเขียนกอนหิน หักเด็ดกิ่งไมใบไม ฯลฯ เปนตน โดยการประเมินในสวนนี้จะแตกตางจากการประเมินผลกระทบในขอ 3 ตรงที่จะเนนประเมินจากพฤติกรรมที่นักทองเที่ยวกระทําจริงที่สังเกตเห็นไดในขณะที่ทําการประเมิน ไมใชประเมินจากรองรอย (trace) ของพฤติกรรมที่เกิดกับพื้นที่ เชน การประเมินผลกระทบ อยางไรก็ดี การจัดคาระดับยังคงทําในเชิงคุณภาพโดยอาจอาศัยการประมาณสัดสวนของ นักทองเที่ยวที่ประกอบกิจกรรมที่ไมเหมาะสมจากจํานวนรวมของนักทองเที่ยวทั้งหมดที่พบเห็น พบเห็นมาก หมายถึงประมาณ มากกวา 30% ของจํานวนนักทองเที่ยวทั้งหมดที่พบเห็น

พบเห็นปานกลาง หมายถึงประมาณ 21-30% ของจํานวนนักทองเที่ยวทั้งหมดที่พบเห็น พบเห็นนอย หมายถึง ประมาณ 11-20% ของจํานวนนักทองเที่ยวทั้งหมดที่พบเห็น พบเห็นนอยมาก หมายถึง ไมเกิน 10% ของจํานวนนักทองเที่ยวทั้งหมดที่พบเห็น

5) การจัดการนักทองเที่ยว (visitor management) ซึ่งรวมถึงระดับของการควบคุมกิจกรรม การใชประโยชนโดยอาศัยกฎระเบียบ การตรวจตราดูแลของเจาหนาที่ การใหขอมูลและใชโปรแกรม ส่ือความหมาย โดยประเมินจากความเขมขนของการใชกฎระเบียบ การตรวจตราของเจาหนาที่ และการใชโปรแกรมสื่อความหมาย โดยแตละปจจัยสามารถนํามาจัดระดับในเชิงคุณภาพไดเชนเดียวกับปจจัยอื่นๆขางตน เปนระดับการจัดการหรือการควบคุมนักทองเที่ยวสูงมาก สูง ปานกลาง ตํ่า ถึงตํ่ามาก

6) การจัดการพ้ืนที่และสิ่งอํานวยความสะดวก (facilities and site management) หมายถึง ระดับการพัฒนาโดยภาพรวมที่สงผลถึงความสะดวกสบายของนักทองเที่ยว และความรูสึกอื่นๆ ที่เกี่ยวของ โดยประเมินจากประเภทและปริมาณของสิ่งอํานวยความสะดวกที่ปรากฎในพื้นที่ 4 ระดับดังนี้

การจัดการพัฒนาระดับตํ่าสุด หมายถึง ไมมีส่ิงอํานวยความสะดวกใดๆ ยกเวนทางเขาถึง ลักษณะทางเดินเทาที่ยังคงสภาพธรรมชาติ

การจัดการระดับตํ่า-ปานกลาง หมายถึง มีการพัฒนาสิ่งอํานวยความสะดวกอยูบาง โดยเนนเพื่อการปองกันรักษาสภาพแวดลอมและปองกันอันตรายใหกับผูมาเยือน เชน การปรับความคงทนของ ผิวทาง การจัดสรางรั้ว-ราวกันตกบนเสนทาง มีปายบอกทิศทาง ปายคําเตือน ฯลฯ เปนตน

การจัดการระดับปานกลาง-สูง หมายถึง อุทยานแหงชาติจะมีการพัฒนาสิ่งอํานวยความสะดวกพื้นฐานที่จําเปนตอการประกอบกิจกรรมใหกับนักทองเที่ยวที่มาเยือนเพิ่มมากขึ้น เชน มีมานั่ง ถังขยะ ปายส่ือความหมาย หองสุขา ลานจอดรถ ฯลฯ เปนตน

การจัดการอยางเขมขน หมายถึง อุทยานแหงชาติจะมีส่ิงอํานวยความสะดวกเพื่อเพิ่มความสะดวกสบายในการประกอบกิจกรรมใหกับนักทองเที่ยวที่มาเยือนเต็มรูปแบท่ีมีความเปนไปไดสําหรับแหลงทองเที่ ยวแบบการทองเที่ยวเชิงอนุรักษอยางกลมกลืนและไมทําลายสภาพแวดลอมธรรมชาติ เชน ศูนยบริการนักทองเที่ยว รานอาหาร บานพัก เปนตน 7) รองรอยผลกระทบจากกิจกรรมการใชประโยชน (evidence of human impact) ตอแหลงนันทนาการ/แหลงทองเที่ยวทั้งทางชีวภาพ (ตอพืชพรรณ และสัตวปา) และทางกายภาพ (ตอดิน น้ํา ฯลฯ) ซึ่งอาจสงผลตอการรับรูและความพึงพอใจโดยรวมในการไปเยือนพื้นที่ของนักทองเที่ยว และจากกิจกรรมการ ใชประโยชน โดยประเมินรองรอยของผลกระทบที่สามารถสังเกตเห็นได (visible impacts) บนพื้นที่โดยภาพ

4-4

Page 5: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

รวม ผลกระทบประเด็นหลักๆ ที่ควรประเมิน ไดแก สภาพพืชพรรณที่ถูกหักเด็ด ลูกไมขนาดเล็กถูกเยียบย่ํา การปะปนของพันธุไมตางถิ่น สัตวปาถูกรบกวน ดินพังทลาย สารแขวนลอยในน้ํา ของเสียมนุษย ขยะ เสนทางที่ไมไดกําหนด กลิ่นที่ไมพึงปรารถนา การบดบังทัศนียภาพของสิ่งปลูกสรางในแหลงทองเที่ยว และความขัดแยงระหวางกิจกรรมการใชประโยชนพื้นที่ โดยแตละประเด็นอาจจัดระดับในเชิงคุณภาพเชนเดียวกับการประเมินระดับความเปนธรรมชาติ เชน มีผลกระทบรุนแรงมาก (สังเกตเห็นไดอยางเดนชัด) ผลกระทบ รุนแรง ผลกระทบปานกลาง ถึงผลกระทบเบาบางหรือไมปรากฏ 4.5 การแบงกลุมตามชวงชั้นของโอกาสทางดานนันทนาการ

ปจจัยตัวชี้วัด (indicator) 7 ประการขางตนนี้ถูกนํามาจัดระดับเพื่อใชเปนเกณฑในการกําหนดชวงชั้นโอกาสทางดานนันทนาการ (ROS) โดยชวงชั้นที่กําหนดขึ้นและใชกันอยางกวางขวางในประเทศตะวันตก แบงออกเปน 6 ชวงชั้น เมื่อนํามาจัดแบงกลุมของแหลงนันทนาการ หรือแหลงทองเที่ยวสามารถแบงออกเปน 5 กลุม ตามชวงชั้นที่กําหนด (นภวรรณและคณะ, 2541 ; ดรรชนีและคณะ, 2547) ดังนี้ 1) พื้นที่ธรรมชาติสันโดษ (Primitive) 2) พื้นที่ธรรมชาติกึ่งสันโดษไมใชยานยนต (Semi-primitive non-motorized) 3) พื้นที่ธรรมชาติกึ่งสันโดษใชยานยนต (Semi-primitive motorized) 4) พื้นที่ธรรมชาติกึ่งพัฒนา (Semi developed)

5) พื้นที่ธรรมชาติที่พัฒนาอยางมาก (Highly developed) เมื่อจําแนกกลุมของแหลงทองเที่ยวตามชวงชั้นโอกาสทางดานนันทนาการ (ROS) แลว จากนั้นจึง

ทําการกําหนดมาตรฐานคุณภาพที่เหมาะสมและแนวทางการบริหารจัดการใหเปนไปตามมาตรฐาน การกําหนดกลุมชั้นของแหลงทองเที่ยว เริ่มจากการกําหนดนิยาม และเงื่อนไขที่เหมาะสม (desired condition) สําหรับแหลงทองเที่ยวแตละกลุมเปนพื้นฐาน จากนั้นจึงนําผลการวิเคราะหลักษณะทั้ง 7 ประการของแหลงทองเที่ยวที่เปนเปาหมายในการวางแผนและออกแบบมาเทียบกับนิยามและเงื่อนไขของแหลง ทองเที่ยวแตละกลุมชั้นที่กําหนด เพื่อพิจารณาวาแหลงทองเที่ยวเปาหมายที่จะทําการวางแผนและออกแบบจะสามารถจัดลงในกลุมชั้นใด นิยามและเงื่อนไขที่กําหนดขึ้นสําหรับแหลงทองเที่ยวรวมทั้งลักษณะของพื้นที่แตละกลุมชั้น (ภาคผนวก ก ตารางที่ 1) ดังนี้

1) พ้ืนที่ธรรมชาติสันโดษ (Primitive areas) เปนแหลงทองเที่ยวที่ต้ังอยูหางไกลที่ยังคงสภาพความเปนธรรมชาติหรือภูมิทัศนด้ังเดิมอยางสมบูรณ มีปริมาณการทองเที่ยวเบาบางเนื่องจากการเขาถึงกระทําไดยากลําบาก ปรากฏรองรอยของผลกระทบจากกิจกรรมการใชประโยชนนอย และการควบคุม/จัดการนักทองเที่ยวตลอดจนการพัฒนาตางๆ ไมมีปรากฏในพื้นที่ แหลงทองเที่ยวประเภทนี้เหมาะสาํหรบักจิกรรมนนัทนาการที่เนนการสัมผัสและศึกษาเรียนรูจากธรรมชาติอยางแทจริง เชน การเดินปา (hiking) การศึกษาธรรมชาติ (nature study) รวมกิจกรรมดูนก (bird watching) และสองสัตว (wildlife viewing) การพักแรมแบบ wilderness camping การพายเรือ (canoeing) วายน้ํ า (swimming) และการพักผอนในบรรยากาศที่สงบ (relaxing) ประสบการณนันทนาการที่ผูมาเยือนจะไดรับจากแหลงทองเที่ยวประเภทนี้ ไดแก ความสงบวิเวกท่ีมีเพียงเสียงจากธรรมชาติ การไดหลีกหนีจากความวุนวายในสังคม การไดสัมผัสเรียนรูพฤติกรรมของธรรมชาติอยางใกลชิด การไดใชพละกําลังกายและการพึ่งพาตนเองในการประกอบกิจกรรม ตลอดจนการไดแสดงออกซึ่งความเปนตัวของตัวเอง

4-5

Page 6: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

2) พ้ืนที่ธรรมชาติกึ่งสันโดษไมใชยานยนต (Semi-primitive non-motorized) เปนแหลงทองเที่ยวที่สภาพพื้นที่โดยรวมยังคงมีความเปนธรรมชาติไมแตกตางไปจากพื้นที่สันโดษมากนัก แตปริมาณการใชประโยชน หรือโอกาสในการพบเห็นนักทองเที่ยวหรือผูมาเยือนกลุมอื่นๆ จะสูงกวาพื้นที่สันโดษ แหลงทองเที่ยวในกลุมนี้มักจะปรากฎรองรอยผลกระทบจากกิจกรรมการใชประโยชนเบาบาง มีการควบคุม/การจัดการนักทองเที่ยวอยูบาง เนนการจัดการในลักษณะการใชโปรแกรมสื่อความหมายหรือการจัดการทางออมโดยอาศัยการออกแบบสิ่งอํานวยความสะดวก แหลงทองเที่ยวประเภทนี้เหมาะสําหรับกิจกรรมนันทนาการประเภทเดียวกันกับกลุมที่สันโดษ โดยเพิ่มกิจกรรมทางน้ําบางประเภท เชน การพายเรือประเภทอื่น ๆ (นอกเหนือจาก canoeing) กิจกรรมการแลนเรือ (sailing) การดําน้ํา (skin or scuba diving) และตกปลา (fishing) (กระทําไดเฉพาะในพื้นที่ ไมใชพื้นที่อนุรักษตามกฎหมาย) ประสบการณในลักษณะเดียวกันกับพื้นที่สันโดษหากแตโอกาสในการสัมผัสความสงบวิเวกจากธรรมชาติจะนอยกวา

3) พ้ืนที่ธรรมชาติกึ่งสันโดษใชยานยนต (Semi-primitive motorized) แหลงทองเที่ยวในกลุม

นี้แมโดยรวมจะยังคงความเปนธรรมชาติ หากแตการเขาถึงกระทําไดสะดวกมากกวาแหลงทองเที่ยว 2 กลุมแรก สงผลใหปริมาณการใชประโยชนเพิ่มขึ้น โอกาสที่ผูมาเยือนจะพบปะกับกลุมนักทองเที่ยวอื่น ๆ จึงสูงกวาในแหลงทองเที่ยว 2 กลุมแรก รองรอยผลกระทบจากกิจกรรมการใชประโยชนก็ปรากฏใหเห็นคอนขางชัดเจน การจัดการนักทองเที่ยวภายในแหลงทองเที่ยวกลุมนี้กระทําทั้งในรูปของการใชกฎระเบียบ การใชโปรแกรมสื่อความหมาย และการควบคุมโดยอาศัยสิ่งอํานวยความสะดวก โดยที่พื้นที่ในกลุมนี้มักจะมีการพัฒนาสิ่งอํานวยความสะดวกในระดับปานกลาง มีส่ิงอํานวยความสะดวกในกระดับปานกลาง มีส่ิงอํานวยความสะดวกพื้นฐานที่จําเปนตอการประกอบกิจกรรมใหกับผูมาเยือนเพิ่มขึ้น เชน มีมานั่ง ถังขยะ หองสุขา ลานจอดรถ ฯลฯ กิจกรรมนันทนาการที่เหมาะสมสําหรับแหลงทองเที่ยวในกลุมนี้ ไดแก กิจกรรมตางๆ ทั้งหมดที่ระบุในพื้นที่ธรรมชาติกึ่งสันโดษไมใชยานยนต และกิจกรรมการศึกษาเรียนรูวัฒนธรรมดั้งเดิม (culture study) การขับรถเลน/แลนเรือ เพื่อชมทัศนียภาพ (auto tour/sightseeing) การขี่จักรยาน (biking/bicycling) ขี่มา (horse riding) กิจกรรมการพักแรมในลักษณะของแคมปหนวย หรือแคมปกลุมขนาดเล็ก (small group camping or unit camping) การปกนิก (picnicking) การศึกษาธรรมชาติโดยอาศัยโปรแกรมสื่อความหมาย เชน การนําศึกษาโดยนักสื่อความหมาย (conducted activity) การเดินศึกษาธรรมชาติดวยตนเองบนเสนทางสื่อความหมาย (self-guided trail) ประสบการณนันทนาการที่ผูมาเยือนจะไดรับจากการไปเยือนแหลงทองเที่ยวในกลุมนี้เปนประสบการณในลักษณะที่ใกลเคียงกับ SPNM หากแตโอกาสที่จะไดสัมผัสธรรมชาติในบรรยากาศที่สงบจะมีนอยกวา และเพิ่มโอกาสของการไดสัมผัสเรียนรูวัฒนธรรมดั้งเดิมของชุมชนกับโอกาสในดานการปฏิสัมพันธกับกลุมนักทองเที่ยวอื่น ๆ

4) พ้ืนที่ธรรมชาติกึ่งพัฒนา (Semi developed) แหลงทองเที่ยวในกลุมนี้แมจะมีสภาพแวดลอม

โดยรวมที่ยังคงเปนธรรมชาติ หากแตเปนพื้นที่ธรรมชาติที่พัฒนาปรับเปล่ียนไปแลวเพื่อสนองตอบตอกิจกรรมการใชประโยชนของผูมาเยือน การเขาถึงกระทําไดสะดวกโดยทางรถ หรือเรือ หรือทั้งสองรูปแบบ ปริมาณการใชประโยชนพื้นที่กลุมนี้คอนขางหนาแนนโดยเฉพาะอยางยิ่งในฤดูกาลทองเที่ยว ปรากฏรองรอยผลกระทบชัดเจน และมาตรการในการจัดการ/ควบคุมนักทองเที่ยวถูกนํามาใชทุกรูปแบบ ส่ิงอํานวยความสะดวกในแหลงทองเที่ยวกลุมนี้มักจะพัฒนาเต็มรูปแบบ เทาที่มีความเปนไปได เชน มีหองอาบน้ํา รานอาหาร รานจําหนายของที่ระลึก และอื่นๆ โดยการออกแบบสิ่งอํานวยความสะดวกยังคงเนนความกลมกลืนกับสภาพธรรมชาติ กิจกรรมนันทนาการที่เหมาะสมสําหรับแหลงทองเที่ยวกลุมนี้ไดแกกิจกรรมตางๆ ทั้ง

4-6

Page 7: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

หมดที่กลาวถึงในพื้นที่ธรรมชาติกึ่งสันโดษใชยานยนต และกีฬาทางน้ําประเภทตางๆ (watersports) (ที่ไมขัดกับกฎหมาย/ขอบังคับของพื้นที่ ในกรณีของแหลงทองเที่ยวที่เปนพื้นที่อนุรักษตามกฎหมาย) สําหรับประสบการณนันทนาการที่ผูมาเยือนจะไดรับทุกสวนจะเหมือนกับพื้นที่ธรรมชาติกึ่งสันโดษใชยานยนต โดยเพิ่มโอกาสในการปฎิสัมพันธกับนักทองเที่ยวกลุมอื่นๆ และความสะดวกสบายในการประกอบกิจกรรมอันเนื่องมาจากสิ่งอํานวยความสะดวกที่ใหบริการในพื้นที่

5) พ้ืนที่ธรรมชาติที่มีการพัฒนาอยางมาก (Highly developed) เปนแหลงทองเที่ยวที่เขาถึง

ไดสะดวกดวยพาหนะทุกชนิด แมจะมีความเปนธรรมชาติแตก็มีการดัดแปลงพื้นที่อยางชัดเจน มีการพัฒนาอยางถาวร รวมถึงมีการกอสรางเลียนแบบธรรมชาติเพื่ออํานวยความสะดวกสบาย แหลงนันทนาการประเภทนี้มีมาตรการที่ชัดเจนในการจัดการและควบคุมนักทองเที่วเชนเดียวกับพื้นที่ธรรมชาติที่มีการพัฒนาบาง กลาวคือ มีเจาหนาที่คอยตรวจตราดูแล มีปายเตือนและใชการควบคุมโดยอาศัยสิ่งอํานวยความสะดวก ในบริเวณแหลงนันทนาการจะปรากฏรองรอยของกิจกรรมการใชประโยชนชัดเจนมาก กิจกรรมที่เหมาะสมจะคลายคลึงกับพื้นที่ธรรมชาติที่มีการพัฒนาบาง ประสบการณที่นักทองเที่ยวไดรับคือการไดมีปฏิสัมพันธกับนักทองเที่ยวกลุมอื่น และไดรับความสะดวกสบายมากจากสิ่งอํานวยความสะดวกและบริการดานการทองเที่ยวในแหลง โดยทักษะในการประกอบกิจกรรมกลางแจงของนักทองเที่ยวไมใชสิ่งสําคัญสําหรับการมาเยือนแหลงนันทนาการในเขตนี้ 4.6 การกําหนดคาชวงชั้นโอกาสทางดานนันทนาการ

จากนิยามและเงื่อนไขที่เหมาะสมของแหลงทองเที่ยวทั้ง 5 กลุมสามารถนําปจจัยทางกายภาพ ปจจัยทางสังคม และปจจัยดานการจัดการ ของแหลงทองเที่ยว 7 ปจจัยที่กลาวมาแลวขางตนมาจัดเขากลุมชั้นตางๆ เพื่อใชเปนเกณฑในการเทียบเคียงกับแหลงทองเที่ยวที่จะทําการวางแผนและออกแบบได ดังปรากฏตามภาคผนวก ก ตารางที่ 1 และเพื่อใหการจัดกลุมแหลงทองเที่ยวทําไดงายขึ้น จึงกําหนดใหมีคาชวงชั้นหรือคาคะแนนที่เหมาะสมสําหรับแหลงทองเที่ยวแตละกลุมภายหลังการวิเคราะหและประเมินแหลงทองเที่ยวที่จะทําการวางแผนและออกแบบ

เงื่อนไขที่แตกตางกันของแหลงทองเที่ยวแตละกลุมชั้น จะสงผลใหประสบการณนันทนาการที่

นักทองเที่ ยวไปเยือนแหลงทองเที่ ยวแตละแหลงมีความแตกตางกัน ในการพัฒนาหรือปรับปรุง ส่ิงอํานวยความสะดวกนักวางแผนและออกแบบจําเปนที่จะตองรักษาเงื่อนไขที่เหมาะสมของพื้นที่ใหคงอยูไดอยางยั่งยืนและการกําหนดระดับการพัฒนาที่สอดคลองกับเงื่อนไขดังกลาว ทั้งนี้ เพื่อรักษาประสบการณนันทนาการที่เปนเอกลักษณของแหลงทองเที่ยว การศึกษาวิจัยนี้จึงนําเสนอระดับการพัฒนาสําหรับแหลงทองเที่ยวแบบการทองเที่ยวเชิงนิเวศแตละกลุมชั้นโดยอาศัยประเภทและปริมาณสิ่งอํานวยความสะดวกเปนตัวกําหนด ดังสรุปไดตามภาคผนวก ก ตารางที่ 2

4-7

Page 8: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

4.6.1 การวิเคราะหชวงชั้นโอกาสทางดานนันทนาการ

1) การประเมินศักยภาพ การประเมินศักยภาพของแหลงทองเที่ยวแตละแหงนั้น จําเปนตองพิจารณาจากปจจัยบงชี้ที่

เกี่ยวของหลายประการ ไมวาจะเปนความพรอมทางกายภาพในการรองรับกิจกรรมนันทนาการตางๆ ลักษณะของความดึงดูดใจของแหลงทองเที่ยว ความสมบูรณของระบบนิเวศ ความยากงายในการเขาถึง และรองรอยของผลกระทบที่ปรากฏ ฯลฯ ในการศึกษาครั้งนี้ไดกําหนดปจจัยบงชี้ศักยภาพ ออกเปน 17 ปจจัย คือ (1) ส่ิงดึงดูดใจในระยะสายตา (2) สภาพภูมิอากาศ (3) ความอุดมสมบูรณของพืชพันธุ (4) ความอุดมสมบูรณของสัตวปา (5) ขนาดเนื้อที่สําหรับการประกอบกิจกรรม/พัฒนาสิ่งอํานวยความสะดวก (6) ความคงทนของดิน (7) การซึมของน้ํา (8) รมเงาจากตนไม (9) พืชคลุมดิน (10) น้ําใช (11) การเขาถึง (12) ชายฝงต้ังแตระดับน้ําขึ้นไป 20 เมตร* (13) พื้นที่ใตน้ําในระยะลึกลงไปไมเกิน 1.5 เมตร* (14) ความยาวของชายฝงที่สามารถประกอบกิจกรรมได* (15) ระยะหางจากริมฝงถึงบริเวณที่มีน้ําลึก 1.5 เมตร (ความตื้นของหาด)* (16) มลภาวะในน้ํา* (17) สีของน้ําและความขุน* ซึ่งจะทําการประเมินศักยภาพโดยกําหนดคาถวงน้ําหนัก (Weighted Score - W) ใหกับปจจัยทั้ง 17 ปจจัย จากนั้นนําผลการสํารวจ และวิเคราะหในพื้นที่มาพิจารณากําหนดคาระดับศักยภาพ (Rated Score - R) ของแตละปจจัย แลวจึงนํามาคํานวณหาคาศักยภาพของแหลงทองเที่ยวแตละแหงดวยสมการถวงน้ําหนัก (Weighting Score Equation) (คณะวนศาสตร, 2547) หมายเหตุ: * ใหคะแนนเฉพาะแหลงนันทนาการที่มีการประกอบกิจกรรมทางน้ํา RRP = W1R1+W2R2+W3R3+……….+WnRn W1+W2+W3+………..+Wn

ซึ่ง RRP = ระดับศักยภาพของทรัพยากรทองเที่ยว (Recreation Resource Potential)

W1…n = คาถวงน้ําหนักใหความสําคัญของปจจัยชี้วัดที่ 1 ถึง n R1…n = คาคะแนนศักยภาพของปจจัยชี้วัดที่ 1 ถึง n โดยจําแนกระดับศักยภาพออกเปน 3 ระดับ คือ ศักยภาพสูง ศักยภาพปานกลาง ศักยภาพต่ํา ดวย

การใชสูตรคํานวณคาพิสัย ดังนี้ คาพิสัย = คาสูงสุด – คาต่ําสุด = 3 – 1 = 0.66 จํานวนชั้น 3 กําหนดให ศักยภาพต่ํา มีชวงพิสัยระหวาง 1.00 – 1.66 ศักยภาพปานกลาง มีชวงพิสัยระหวาง 1.67 – 2.33 ศักยภาพสูง มีชวงพิสัยระหวาง 2.34 – 3.00

4-8

Page 9: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

2) การจัดแบงประเภทแหลงทองเที่ยว

การจัดแบงประเภทแหลงทองเที่ยวตามหลักการของชวงชั้นโอกาสดานนันทนาการ อาศัยปจจัยการจําแนกทั้งสิ้น 5 ปจจัยหลัก ไดแก

1) ปจจัยการเดินทางและการเขาถึง ซึ่งพิจารณาจาก (1) ความยากงายในการเขาถึง (2) ประเภทของเสนทางและพาหนะ (3) ระดับการพัฒนาเสนทางที่ไมใชยานยนต (4) ระยะทางของเสนทางเทา 2) ปจจัยความเปนธรรมชาติ พิจารณาจาก (1) ระดับความเปนธรรมชาติ

(2) ขนาดเนื้อที่การพัฒนา (3) วัตถุประสงคของการพัฒนา 3) ปจจัยดานโอกาสในการพบปะผูคน 4) ลักษณะการควบคุมดูแลนักทองเที่ยว 5) ผลกระทบจากการทองเที่ยว

คาเฉล่ียแตละชวงชั้นนันทนาการ (ROS) = maximum – minimum = 5 - 1 = 0.80 range 5

โดยกําหนดให แหลงทองเที่ยวประเภทพัฒนาอยางมาก มีคาคะแนนระหวาง 1.00 - 1.80

แหลงทองเที่ยวประเภทกึ่งพัฒนา มีคาคะแนนระหวาง 1.81 - 2.60 แหลงทองเที่ยวประเภทกึ่งสันโดษใชยานยนต มีคาคะแนนระหวาง 2.61 - 3.40 แหลงทองเที่ยวประเภทกึ่งสันโดษไมใชยานยนต มีคาคะแนนระหวาง 3.41 - 4.20 แหลงทองเที่ยวประเภทธรรมชาติสันโดษ มีคาคะแนนระหวาง 4.21 - 5.00

ทั้งนี้ในการจําแนกเขตแหลงทองเที่ยวสําหรับอุทยานแหงชาติทางทะเลนั้นมีปจจัย และเกณฑ

ตางๆ ซึ่งนํามาใชในการรวมพิจารณาประกอบการแบงเขตแหลงทองเที่ยว ดังแสดงในตารางที่ 4.6.1-1

4-9

Page 10: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

ตารางที่ 4.6.1-1 ปจจัยและเกณฑที่ใชในการจําแนกเขตแหลงทองเที่ยวตามหลักชวงชั้นโอกาสดานนันทนาการสําหรับอุทยานแหงชาติทางทะเล

ชวงชั้นโอกาสดานนันทนาการ ปจจัยที่ใชจําแนก

P SP-1 SP-2 SD D 1.ประเภทของถนน (ครอบคลุมเฉพาะพ้ืนที่ที่เปนแผนดิน) 1.1 หางจากเสนทางเดินเทา 1.2 หางจากถนนดิน 1.3 หางจากถนน 2 ชองทาง 1.4 หางจากถนน 4 ชองทาง

> 200ม.. > 300ม.. > 800ม..

> 2,000ม..

> 100-200ม.. > 200-300 ม.. 600-800 ม.

1,500-2,000 ม.

≤ 100 ม.

100-200 ม. 400-600 ม.

1,000-1,500 ม.

-

≤ 100 ม. 200-400 ม.

500-1,000 ม.

- -

<200 ม. <500 ม.

2.ระยะหางจากศูนยบริการนักทองเที่ยว

> 5 กม. 3-5 กม. 0.5-3 กม. ≤ 0.5 กม. -

3. ระยะหางจากทาเรือ (ครอบคลุมเฉพาะสวนที่เปนทะเล)

> 10 กม. 5-10 กม. 1-5 กม. ≤ 1 กม. -

4. ลักษณะการใชที่ดิน พ้ืนที่ธรรมชาติ (ปาไม ทะเล หาดทราย) ธรรมชาติดัดแปลง (เชน สวนปา ชุมชนชนบท และพ้ืนที่เกษตร)

เมือง

5. ขนาดของพื้นที่ที่มีการพัฒนา (รอยละ/1,000 ม2)

- 0-20 %. 20-50% 50-80% >80%

ที่มา : กรมอุทยานแหงชาติ สัตวปาและพันธุพืช (2548 ข) หมายเหตุ : P = พ้ืนที่ธรรมชาติสันโดษ (Primitive) SP-1 = พ้ืนที่ธรรมชาติกึ่งสันโดษไมใชยานยนต (Semi-primitive non motorized) SP-2 = พ้ืนที่ธรรมชาติกึ่งสันโดษใชยานยนต (Semi-primitive motorized) SD = พ้ืนที่ที่มีการพัฒนาและดัดแปลงธรรมชาติ (Semi-developed) D = พ้ืนที่ที่มีการพัฒนาอยางมาก (Developed)

3) การประเมินผลกระทบจากการทองเที่ยว เปนการประเมินระดับความรุนแรงของผลกระทบที่เกิดขึ้นจากกิจกรรมการทองเที่ยว และพฤติ

กรรมของนักทองเที่ยว ซึ่งใชวิธีการสังเกตการณจากกลุมนักทองเที่ยวที่พบ และพิจารณาจากรองรอยที่ปรากฏในขณะที่ทําการเก็บขอมูลในพื้นที่ทองเที่ยวแตละแหง โดยกําหนดปจจัยตัวชี้วัด ดังนี้ (1) พืชพันธุที่ถูกหักเด็ดเหยียบย่ํา (2) ลูกไมขนาดเล็กที่ถูกเหยียบย่ํา (3) การปะปนของไมตางถิ่น/สัตวตางถิ่น (4) สัตวปาถูกรบกวน (5) ดินพังทลาย (6) สารแขวนลอย (7) ของเสียของมนุษย (8) กลิ่นไมพึงปรารถนา (9) การปรับปรุง/การบดบังภูมิทัศนของสิ่งกอสราง (10) ความขัดแยงระหวางกิจกรรมทองเที่ยวที่อยูบริเวณเดียวกัน (11) ขยะ และ(12) อื่นๆ

4-10

Page 11: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

ในการศึกษานี้ไดกําหนดระดับความรุนแรงออกเปน 5 ระดับ ไดแก ความรุนแรงนอยมาก มีคาคะแนนระหวาง 1.00 - 1.80 ความรุนแรงนอย มีคาคะแนนระหวาง 1.81 - 2.60 ความรุนแรงปานกลาง มีคาคะแนนระหวาง 2.61 - 3.40 ความรุนแรงคอนขางมาก มีคาคะแนนระหวาง 3.41 - 4.20 ความรุนแรงมาก มีคาคะแนนระหวาง 4.21 - 5.00

4) ส่ิงอํานวยความสะดวก สํารวจ และรวบรวมขอมูลเกี่ยวกับประเภทของสิ่งอํานวยความสะดวกที่ปรากฏในพื้นที่ ตลอด

จนการบํารุงรักษาสิ่งอํานวยความสะดวก และสภาพพื้นที่ใหอยูในสภาพที่เหมาะสมตอการใชประโยชน รวมถึงความเหมาะสมของสิ่งอํานวยความสะดวกโดยภาพรวม พิจารณาจาก 1) ความเหมาะสมกับศักยภาพของพื้นที่ 2). ความกลมกลืนกับสภาพธรรมชาติ/สภาพดั้งเดิมของพื้นที่ 3) ความปลอดภัย 4) ประโยชนใชสอย 5) ความสะดวกในการบํารุงรักษา 6) ความออนไหวตอพฤติกรรมทําลาย 7) การใชวัสดุทองถิ่น และ 8) การรักษาไวซึ่งเอกลักษณทางศิลปะของทองถิ่น

โดยกําหนดให ความเหมาะสมนอยมาก มีคาคะแนนระหวาง 1.00 - 1.80 ความเหมาะสมนอย มีคาคะแนนระหวาง 1.81 - 2.60 ความเหมาะสมปานกลาง มีคาคะแนนระหวาง 2.61 - 3.40 ความเหมาะสมคอนขางมาก มีคาคะแนนระหวาง 3.41 - 4.20 ความเหมาะสมมาก มีคาคะแนนระหวาง 4.21 - 5.00

4.6.2 การกําหนดคาชวงชั้นโอกาสทางดานนันทนาการ ในอุทยานแหงชาติเขาใหญ

1) ทรัพยากรการทองเที่ยว

อุทยานแหงชาติเขาใหญประกอบดวยภูมิประเทศสวยงาม ต้ังอยูในเขตพื้นที่ 4 จังหวัด คือ นครราชสีมา นครนายก สระบุรี และปราจีนบุรี ประกาศเปนอุทยานแหงชาติ เมื่อวันที่ 18 กันยายน พ.ศ. 2505 เปนอุทยานแหงชาติแหงแรกของไทย และคณะกรรมการมรดกโลกแหงองคการสหประชาชาติ (UNESCO) ไดประกาศใหอุทยานแหงชาติเขาใหญเปนมรดกทางธรรมชาติของโลก ซึ่งประกอบไปดวย ขุนเขานอยใหญสลับซับซอนหลายลูก เปนแหลงกําเนิดของตนน้ําลําธารที่สําคัญ อุดมสมบูรณไปดวยพันธุไมและสัตวปานานาชนิด เชน ชางปา กวาง เกง กระทิง ตลอดจนมีเอกลักษณทางธรรมชาติที่สวยงาม อุทยานแหงชาติเขาใหญ นับวาเปนแหลงกําเนิดของตนน้ําลําธารที่ทําใหเกิดปรากฏการณทางธรรมชาติ ที่เปนแหลงทองเที่ยวที่สําคัญนั้นก็คือ น้ําตกที่สวยงาม มีน้ําตกนอยใหญที่มีความสวยงามแตกตางกันไปตามสภาพธรรมชาติของภูมิประเทศ สามารถเที่ยวไดทุกฤดูกาล ในชวงฤดูหนาวตั้งแตประมาณเดือนตุลาคม-กุมพาพันธ เปนชวงที่นักทองเที่ยวนิยมไปเที่ยวมากที่สุด สามารถอธิบายสภาพหรือลักษณะเดนของแตละแหงไดดังนี้

รูปที่ 4.6.2-1 และภาพที่ 4.6.2-1 แสดงแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติเขาใหญ 4-11

Page 12: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

รูปที่ 4.6.2-1

4-12

Page 13: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

ภาพที่ 4.6.2-1

4-13

Page 14: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

(1) น้ําตกสาริกา (ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทน้ําตก (ข) ลักษณะเดน /เอกลักษณของพ้ืนที่ เปนน้ําตกขนาดใหญอยูในพื้นที่ จังหวัด

นครนายก น้ําตกสาริกาไหลตกมาจากหนาผาสูงชันประมาณ 100 เมตร มีแองน้ําใหเลนไดต้ังแตน้ําตกชั้นลางเปนตนไป ลอมรอบดวยธรรมชาติของปาเขาอันอุดมสมบูรณ

(ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก ปกนิก ชมทัศนียภาพ/ทิวทัศนธรรมชาติ เดินปาศึกษาธรรมชาติ ถายภาพ และเลนน้ําตก

(ง) ส่ิงอํานวยความสะดวก ที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ไดแก ถนนลาดยาง/ซีเมนต มีทางระบายน้ํา ลานจอดรถ บดอัด/ลาดผิวมีทางระบายน้ํา ทางเดินเทาลาด/เสริมผิวทาง ทางเดินเทาไมลาด/ไมเสริมผิวทาง ทางเดินยกระดับ มานั่ง/เกาอี้ ซุมดอกเห็ด ศาลาชมวิว ไฟสองสวาง น้ําใช ถังขยะ หองสุขา หองอาบน้ํา สํานักงาน ปอมยาม ปายบอกทิศทาง ปายสื่อความหมาย บานเดี่ยวสําหรับเจาหนาที่ ศูนยบริการนักทองเที่ยว พื้นที่กางเต็นท รานอาหาร และรานจําหนายของที่ระลึก

(จ) การเดินทาง โดยใชทางหลวงจังหวัดหมายเลข 3099 จากจังหวัดนครนายกถึงบริเวณกิโลเมตรที่ 11 มีทางแยก ใหตรงไปตามทางหลวงจังหวัดหมายเลข 3040 อีกประมาณ 3 กิโลเมตร ก็จะถึงน้ําตกสาริกา

(ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก น้ําตกนางรอง

(2) น้ําตกนางรอง (ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทน้ําตก (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพื้นที่ เปนน้ําตกขนาดกลางที่โอบลอมดวยปาไมอัน

อุดมสมบูรณมีพื้นที่สําหรับประกอบกิจกรรมและเลนน้ํา (ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก เลนน้ําตก ปกนิก ชมทัศนียภาพ/ทิวทัศนธรรมชาติ

เดินศึกษาธรรมชาติ และถายภาพ (ง) ส่ิงอํานวยความสะดวกที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ไดแก ถนนลาดยาง/ซีเมนต มี

ทางระบายน้ํา ลานจอดรถ บดอัด/ลาดผิวมีทางระบายน้ํา ทางเดินเทาลาด/เสริมผิวทาง ทางเดินเทาไมลาด/ไมเสริมผิวทาง สะพาน รั้ว/ราวเกาะ มานั่ง/เกาอี้ ซุมดอกเห็ด ศาลาชมวิว ไฟสองสวาง น้ําใช ถังขยะ หองสุขา สํานักงาน ปอมยาม ปายบอกทิศทาง ปายสื่อความหมาย บานเดี่ยวสําหรับเจาหนาที่ ศูนยบริการนักทองเที่ยว รานอาหาร และรานจําหนายของที่ระลึก

(จ) การเดินทาง จากศูนยบริการนักทองเที่ยวไปทางถนนสายเขาใหญ-นครนายก ระยะทางประมาณ 106 กิโลเมตร ใชเวลาในการเดินทางประมาณ 2 ชั่วโมง

(ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก น้ําตกสาริกา

4-14

Page 15: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

(3) แกงหินเพิง (ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทแกง (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพื้นที่ เปนแกงหินที่มีความยาวและใหญ อยูหางจาก

หนวยพิทักษอุทยานแหงชาติที่ ขญ.9 (ใสใหญ) ประมาณ 3 กิโลเมตร แมน้ําใสใหญในบริเวณนี้เต็มไปดวยแกงหินเรียงรายตลอดระยะทาง 2.5 กิโลเมตร สายน้ําไหลลดหลั่นกันคลายขั้นบันได เปนสถานที่ที่เหมาะในการลองแกงดวยเรือยาง

(ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก ลองแกง เดินปาศึกษาธรรมชาติ เลนน้ํา และถายภาพ

(ง) ส่ิงอํานวยความสะดวกที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ไดแก ถนนลาดยาง/ซีเมนตไมมีทางระบายน้ํา ลานจอดรถไมมีการบดอัด/ลาดผิว ทางเดินเทาไมลาด/ไมเสริมผิวทาง มานั่ง/เกาอี้ ซุมดอกเห็ด ศาลาชมวิว ไฟสองสวาง น้ําใช ถังขยะ หองสุขา หองอาบน้ํา สํานักงาน ปอมยาม ปายบอกทิศทาง ปายสื่อความหมาย บานเดี่ยวสําหรับเจาหนาที่ เรือนแถวสําหรับผูมาเยือน และรานอาหาร

(จ) การเดินทาง จากศูนยบริการนักทองเที่ยวไปตามถนนสายเขาใหญ-ปราจีนบุรี ระยะทางประมาณ 128 กิโลเมตร จากนั้นเดินเทาประมาณ 2 กิโลเมตร

(ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก -

(4) น้ําตกสมปอย (ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทน้ําตก (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพ้ืนที่ เปนน้ําตกขนาดเล็กที่สวยงามเหมาะแกการเลน

น้ํา อยูใกลกับหนวยพิทักษอุทยานแหงชาติ ที่ ขญ.10 (ประจันตคาม) (ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก เลนน้ําตก ปกนิก ชมทัศนียภาพ/ทิวทัศนธรรมชาติ

เดินศึกษาธรรมชาติ และถายภาพ (ง) ส่ิงอํานวยความสะดวก ที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ไดแก ถนนลาดยาง/ซีเมนต มี

ทางระบายน้ํา ถนนดิน ลานจอดรถไมมีการบดอัด/ลาดผิว และทางเดินเทาไมลาด/ไมเสริมผิวทาง

(จ) การเดินทาง จากศูนยบริการนักทองเที่ยว เดินทางโดยรถยนต มาตามถนนสายเขาใหญ-ปราจีนบุรี ระยะทางประมาณ 74 กิโลเมตร จากลานจอดรถเดินเทาเขาไปยังน้ําตกระยะทางประมาณ 200 เมตร

(ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก น้ําตกตะครอ และน้ําตกสลัดได

(5) น้ําตกสลัดได (ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทน้ําตก (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพ้ืนที่ สายน้ําตกที่ใสสะอาด ไหลลัดเลาะผานโขดหินดู

สวยงามแปลกตา เหมาะแกการพักผอนชมธรรมชาติ (ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก เลนน้ําตก ปกนิก ชมทัศนียภาพ/ทิวทัศนธรรมชาติ

เดินศึกษาธรรมชาติ และถายภาพ

4-15

Page 16: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

(ง) ส่ิงอํานวยความสะดวก ที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ไดแก ทางเดินเทาไมลาด/ไมเสริมผิวทาง

(จ) การเดินทาง จากศูนยบริการนักทองเที่ยว เดินทางโดยรถยนต มาตามถนนสายเขาใหญ-ปราจีนบุรี ระยะทางประมาณ 74 กิโลเมตร จากลานจอดรถเดินเทาเขาไปยังน้ําตกระยะทางประมาณ 1.2 กิโลเมตร

(ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก น้ําตกตะครอ และน้ําตกสมปอย

(6) น้ําตกตะครอ (ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทน้ําตก (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพื้นที่ เปนน้ําตกที่ไหลลงมาจากหนาผา ลัดเลาะโขด

หิน น้ําไหลคอนขางแรงในชวงฤดูฝน (ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก เลนน้ําตก ปกนิก ชมทัศนียภาพ/ทิวทัศนธรรมชาติ

เดินศึกษาธรรมชาติ และถายภาพ (ง) ส่ิงอํานวยความสะดวก ที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ไดแก ถนนลาดยาง/ซีเมนต มี

ทางระบายน้ํา ถนนดิน ลานจอดรถ บดอัด/ลาดผิวมีทางระบายน้ํา ทางเดินเทา ไมลาด/ไมเสริมผิวทาง สะพาน รั้ว/ราวเกาะ มานั่ง/เกาอี้ ซุมดอกเห็ด ศาลาชมวิว ไฟสองสวาง น้ําใช ถังขยะ หองสุขา สํานักงาน ปอมยาม ปายบอกทิศทาง ปายสื่อความหมาย บานเดี่ยวสําหรับเจาหนาที่ และศูนยบริการนักทองเที่ยว

(จ) การเดินทาง จากศูนยบริการนักทองเที่ยว เดินทางโดยรถยนต มาตามถนนสาย เขาใหญ-ปราจีนบุรี ระยะทางประมาณ 74 กิโลเมตร จากลานจอดรถเดินเทาเขาไปยังน้ําตกระยะทางประมาณ 300 เมตร

(ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก น้ําตกสลัดได และน้ําตกสมปอย

(7) กลุมน้ําตกผาตะแบก (ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทน้ําตก (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพื้นที่ น้ําตกกลุมนี้เปนน้ําตกขนาดไมเล็กมากนัก เกิด

บนหวยน้ําซับลักษณะของน้ําตกเปนชั้นๆ ลดหลั่นกันลงไป 5 ชั้น เดินเขาไปเพียง 500 เมตร ก็จะถึงน้ําตกแหงแรก คือ น้ําตกผากระจายและเดินตอไปอีกจะถึงน้ําตกผาหินขวาง น้ําตกผารากไทร น้ําตกผาชมพู และน้ําตกผาตะแบก รวมระยะทางในการเดินเทาทั้งสิ้นประมาณ 3 กิโลเมตรเศษ

(ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก ชมทัศนียภาพ/ทิวทัศนธรรมชาติ เดินศึกษาธรรมชาติ และถายภาพ

(ง) ส่ิงอํานวยความสะดวก ที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ไดแก ถนนลาดยาง/ซีเมนต มีทางระบายน้ํา ลานจอดรถ บดอัด/ลาดผิวไมมีทางระบายน้ํา ทางเดินเทาไมลาด/ไมเสริมผิวทาง และปายบอกทิศทาง

(จ) การเดินทาง จากปากทางเขาบนถนนสายเขาใหญ-ปราจีนบุรี ชวงระหวาง กม. 6.5-7 จะมีทางเดินเทาที่อุทยานแหงชาติเขาใหญจัดทําเอาไวเพื่อเดินเขาน้ําตก

(ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก น้ําตกเหวนรก 4-16

Page 17: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

(8) น้ําตกเหวนรก (ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทน้ําตก (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพ้ืนที่ เปนน้ําตกขนาดใหญและสูงที่สุด อยูทางทิศใต

ของอุทยานแหงชาติเขาใหญ มีทั้งหมด 3 ชั้น ชั้นแรกสูงประมาณ 60 เมตร เมื่อน้ําไหลผานหนาผาชั้นนี้จะพุงไหลลงสูหนาผาชั้นที่ 2 และ 3 ที่อยูถัดลงไปใกล ๆ กันในลักษณะการไหลตก 90 องศา รวมความสูงไมตํ่ากวา 150 เมตร เปนสายน้ําที่ไหลทะลักไปสูหุบเหวเบื้องลาง ในฤดูฝนน้ําจะไหลแรงมาก

(ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก ชมทัศนียภาพ/ทิวทัศนธรรมชาติ เดินศึกษาธรรมชาติ และถายภาพ

(ง) ส่ิงอํานวยความสะดวก ที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ไดแก ถนนลาดยาง/ซีเมนต ไมมีทางระบายน้ํา ลานจอดรถ บดอัด/ลาดผิวไมมีทางระบายน้ํา ทางเดินเทาลาด/เสริมผิวทาง ทางเดินเทาไมลาด/ไมเสริมผิวทาง ทางเดินยกระดับ สะพาน รั้ว/ราวเกาะ มานั่ง/เกาอี้ ซุมดอกเห็ด ไฟสองสวาง น้ําใช ถังขยะ หองสุขา สํานักงาน ปอมยาม ปายบอกทิศทาง ปายสื่อความหมาย และรานจําหนายของที่ระลึก

(จ) การเดินทาง จากศูนยบริการนักทองเที่ยวไปตามถนนที่จะออกสูจังหวัดนครนายกเปนระยะทางประมาณ 26 กิโลเมตร ใชเวลาประมาณ 35 นาที ถึงลานจอดรถ จากนั้นเดินเทาตอไปอีกประมาณ 1 กิโลเมตร ใชเวลาประมาณ 15-20 นาที

(ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก กลุมน้ําตกผาตะแบก

(9) น้ําตกเหวประทุน (ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทน้ําตก (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพื้นที่ เปนน้ําตกที่อยูในหวยลําตะคอง อยูถัดจากน้ํา

ตกเหวไทรประมาณ 1 กิโลเมตรเศษ ตามเสนทางสามารถพบรองรอยของสัตวปาไดงาย เชน รอยหมูปา ดานชาง น้ําตกนี้มีลักษณะเปนหนาผา กวางและสูงสวยงามมาก

(ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก ชมทัศนียภาพ/ทิวทัศนธรรมชาติ เดินปาศึกษาธรรมชาติ และถายภาพ

(ง) ส่ิงอํานวยความสะดวก ที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ไดแก ทางเดินเทาไมลาด/ไมเสริมผิวทาง

(จ) การเดินทาง จากบริเวณศูนยบริการนักทองเที่ยวไปยังน้ําตกเหวสุวัตระยะทางประมาณ 17 กิโลเมตร จากนั้นเดินเทาตอไปอีกประมาณ 2 กิโลเมตร

(ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก น้ําตกเหวไทร

(10) น้ําตกเหวไทร (ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทน้ําตก (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพื้นที่ เปนน้ําตกอีกแหงหนึ่งที่อยูทางใตถัดไปจากน้ํา

ตกเหวสุวัต หางจากน้ําตกเหวสุวัตทางประมาณ 700 เมตร น้ําตกนี้มีลักษณะเปนหนาผากวางเต็มลําหวย สูงประมาณ 5 เมตร ในฤดูฝนน้ําตกนี้จะไหลแรงเต็มหนาผา

4-17

Page 18: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

สวยงามนาชมมาก ตามสองขางทางเดินที่ผานไปจะมีสิ่งที่นาสนใจอยางอื่นๆ อีกมากมาย เชน พืชสมุนไพร และเห็ดปา เปนตน

(ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก ชมทัศนียภาพ/ทิวทัศนธรรมชาติ เดินปาศึกษาธรรมชาติ และถายภาพ

(ง) ส่ิงอํานวยความสะดวก ที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ไดแก ทางเดินเทาไมลาด/ไมเสริมผิวทาง

(จ) การเดินทาง ไปได 2 เสนทาง คือ เดินเทาตอไปจากเหวสุวัตระยะทางประมาณ 700 เมตร หรือจะเดินจากศูนยบริการนักทองเที่ยวเขาใหญ ไปตามเสนทางเดินเทาเสนกองแกว-เหวสุวัตก็ได ระยะทางประมาณ 8.3 กิโลเมตร

(ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก น้ําตกเหวประทุน (11) น้ําตกเหวสุวัต

(ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทน้ําตก (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพ้ืนที่ เปนน้ําตกที่มีชื่อเสียงมากเปนที่รูจักของประชา

ชนทั่วๆ ไป มีลักษณะเปนสายน้ําตกลงมาจากหนาผาสูงประมาณ 20 เมตรเศษ บริเวณดานลางของน้ําตกเปนแองน้ําและลําธารเหมาะที่จะลงเลนน้ํา แตสําหรับฤดูฝนน้ําจะมากและไหลแรงน้ําคอนขางเย็นจัด

(ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก เลนน้ําตก ชมทัศนียภาพ/ทิวทัศนธรรมชาติ เดินปาศึกษาธรรมชาติ และถายภาพ

(ง) ส่ิงอํานวยความสะดวก ที่ปรากฏในแหลงทองเท่ียว ไดแก ถนนลาดยาง/ซีเมนตไมมีทางระบายน้ํา ลานจอดรถบดอัด/ลาดผิว มีทางระบายน้ํา ทางเดินเทาลาด/เสริมผิวทาง ทางเดินเทาไมลาด/ไมเสริมผิวทาง รั้ว/ราวเกาะ มานั่ง/เกาอี้ ซุมดอกเห็ด ศาลาชมวิว ไฟสองสวาง น้ําใช ถังขยะ หองสุขา หองอาบน้ํา ปอมยาม ปายบอกทิศทาง ปายสื่อความหมาย รานอาหาร และรานจําหนายของที่ระลึก

(จ) การเดินทาง จากศูนยบริการนักทองเที่ยวไปตามถนนธนะรัชต ระยะทางประมาณ 17 กิโลเมตร

(ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก น้ําตกเหวไทร

(12) น้ําตกกองแกว (ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทน้ําตก (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพื้นที่ เปนน้ําตกเตี้ยๆ ที่เกิดจากหวยลําตะคอง ในฤดู

ฝนจะดูสวยงามมากเหมาะสําหรับการเลนน้ํา ใกลบริเวณน้ําตกจะมีสะพานแขวนขามลําหวย 2 สะพาน

(ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก ชมทัศนียภาพ/ทิวทัศนธรรมชาติ และถายภาพ (ง) ส่ิงอํานวยความสะดวก ที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ไดแก ถนนดิน ทางเดินเทาไม

ลาด/ไมเสริมผิวทาง และปายบอกทิศทาง (จ) การเดินทาง อยูหางจากศูนยบริการนักทองเที่ยวเขาใหญ ประมาณ 100 เมตร

4-18

Page 19: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

(ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก น้ําตกเหวสุวัต และน้ําตกผากลวยไม (13) น้ําตกผากลวยไม

(ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทน้ําตก (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพื้นที่ น้ําตกผากลวยไมเปนน้ําตกขนาดกลางที่อยูใน

หวยลําตะคอง มีลักษณะเปนหนาผาลดหลั่นกันลงมา สูงประมาณ 10 เมตร ดานลางเปนแองน้ํากวางมาก เหมาะสําหรับเลนน้ํา ตามหนาผาและคบไมบริเวณน้ําตกพบกลวยไมนานาชนิดขึ้นอยูเปนจํานวนมาก กลวยไมที่โดดเดนที่สุด คือ หวายแดง ที่จะออกดอกสีแดงเปนชอยาวในชวงหนารอน เลียบไปตามหวยลําตะคองจะเต็มไปดวยพันธุไมใหญรมครึ้ม มีโอกาสพบนกหลายชนิด เชน นกกางเขนน้ําหลังเทา นกกะรางคอดํา นกปรอดโองเมืองเหนือ ฯลฯ

(ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก ชมทัศนียภาพ/ทิวทัศนธรรมชาติ เดินปาศึกษาธรรมชาติ และถายภาพ

(ง) ส่ิงอํานวยความสะดวก ที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ไดแก ถนนลาดยาง/ซีเมนต ไมมีทางระบายน้ํา ลานจอดรถ บดอัด/ลาดผิว ไมมีทางระบายน้ํา ทางเดินเทาลาด/เสริมผิวทาง ทางเดินเทาไมลาด/ไมเสริมผิวทาง มานั่ง/เกาอี้ ไฟสองสวาง น้ําใช ถังขยะ หองสุขา หองอาบน้ํา ปอมยาม ปายบอกทิศทาง ปายสื่อความหมาย พื้นที่กางเต็นท และรานอาหาร

(จ) การเดินทาง หางจากศูนยบริการนักทองเที่ยวเขาใหญ ประมาณ 7 กิโลเมตร สามารถเขาถึงไดโดยทางรถยนตและทางเดินเทา ทางเดินเริ่มจากจุดกางเต็นทผากลวยไมไปประมาณ 1.2 กิโลเมตร

(ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก น้ําตกเหวสุวัต และน้ําตกกองแกว

(14) จุดชมทิวทัศนเขาเขียว (ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทจุดชมวิว (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพื้นที่ จุดชมทิวทัศนเขาเขียว (ผาเดียวดาย) นับเปน

จุดชมทิวทัศนที่สวยงามนาชม มีลักษณะคลายผานกเคาที่ภูกระดึง จะมองเห็นภูเขารมขวางอยูเปนแนวยาวและทิวทัศนที่สวยงามดานจังหวัดปราจีนบุรี ตอนเชาตรูจะเห็นพระอาทิตยขึ้นยามเชาเปนดวงกลมสีแดงเหนือสันเขารมที่สวยงาม เสนทางเดินจะผานปาดิบเขาที่ชุมชื้นและอากาศเย็นตลอดป ตามตนไมและโขดหินมีมอสและตะไครขึ้นปกคลุมอยูทั่วไป บริเวณนี้จะพบนกบนที่สูงหลายชนิด เชน นกปรอดดํา นกเปลาหางพลั่ว นกแซงแซวหางบวงเล็ก เปนตน

(ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก ชมทัศนียภาพ/ทิวทัศนธรรมชาติ และเดินปาศึกษาธรรมชาติ

(ง) ส่ิงอํานวยความสะดวก ที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ไดแก ถนนลาดยาง/ซีเมนต ไมมีทางระบายน้ํา ลานจอดรถ บดอัด/ลาดผิว ไมมีทางระบายน้ํา ทางเดินเทาไมลาด/ไมเสริมผิวทาง และปายสื่อความหมาย

4-19

Page 20: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

(จ) การเดินทาง จากศูนยบริการนักทองเท่ียวโดยรถยนตไปตามเสนทางสายปราจีนบุรี ระยะทางประมาณ 17 กิโลเมตร บริเวณชวงกิโลเมตรที่ 9 มีเสนทางลงสูจุดชมทิวทัศนผาเดียวดาย เดินเทาตอระยะทางประมาณ 200 เมตร

(ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก - (15) จุดชมทิวทัศน กม.30

(ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทจุดชมวิว (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพ้ืนที่ สามารถชมทิวทัศนดานทิศเหนือของอุทยาน

แหงชาติเขาใหญไดเปนบริเวณกวางและสวยงาม (ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก ชมทัศนียภาพ/ทิวทัศนธรรมชาติ (ง) ส่ิงอํานวยความสะดวก ที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ไดแก ถนนลาดยาง/ซีเมนต ไม

มีทางระบายน้ํา ลานจอดรถ บดอัด/ลาดผิว ไมมีทางระบายน้ํา ทางเดินเทาไมลาด/ไมเสริมผิวทาง รั้ว/ราวเกาะ มานั่ง/เกาอี้ ซุมดอกเห็ด ศาลาชมวิว ถังขยะ ปายบอกทิศทาง และปายสื่อความหมาย

(จ) การเดินทาง จากศูนยบริการนักทองเที่ยวโดยรถยนตไปตามเสนทางมุงสูจังหวัดนครราชสีมา ระยะทางประมาณ 7 กิโลเมตร

(ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก -

2) การประเมินศักยภาพของแหลงทองเที่ยวในเขตอุทยานแหงชาติเขาใหญ

ผลจากการศึกษา และวิเคราะหขอมูลที่รวบรวมไดจากอุทยานแหงชาติเขาใหญจากแหลงทองเที่ยวทั้งสิ้น 15 แหง สรุปไดวาแหลงทองเที่ยวในเขตอุทยานแหงชาติเขาใหญ ที่มีศักยภาพสูงจากการศึกษาชวงชั้นโอกาสดานนันทนาการ 3 แหง ไดแก น้ําตกสาริกา น้ําตกเหวนรก และน้ําตกเหวสุวัต และแหลงทองเที่ยวที่มี ศักยภาพอยู ในระดับปานกลาง 12 แหง ไดแก น้ําตกนางรอง แกงหินเพิง น้ํ าตกสมปอย น้ําตกสลัดได น้ําตกตะครอ กลุมน้ําตกผาตะแบก น้ําตกเหวประทุน น้ําตกเหวไทร น้ําตกกองแกว จุดชมทิวทัศนเขาเขียว และจุดชมทิวทัศน กม.30

3) การจัดแบงประเภทแหลงทองเที่ยวในเขตอุทยานแหงชาติเขาใหญ

ผลจากกการศึกษาสามารถจําแนกประเภทแหลงทองเที่ยวตามหลักการของชวงชั้นโอกาสดานนันทนาการของอุทยานแหงชาติเขาใหญไดเปน 4 กลุมคือ 1) แหลงทองเที่ยวประเภทธรรมชาติสันโดษ ไดแก กลุมน้ําตกผาตะแบก น้ําตกเหวประทุน และจุดชมทิวทัศนเขาเขียว 2) แหลงทองเที่ยวประเภทกึ่งสันโดษไมใชยานยนต ไดแก น้ําตกเหวไทร 3) แหลงทองเที่ยวประเภทกึ่งสันโดษใชยานยนต ไดแก แกงหิน เพิ ง น้ํ าตกสมปอย น้ํ าตกสลัดได น้ํ าตกตะครอ น้ํ าตกเหวนรก น้ํ าตกผากลวยไม และ จุดชมทิวทัศน กม.30 และ 4) แหลงทองเที่ยวประเภทกึ่งพัฒนา ไดแก น้ําตกสาริกา น้ําตกนางรอง น้ําตกเหวสุวัต น้ําตกกองแกว

4-20

Page 21: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

เมื่อพิจารณาโดยภาพรวมแลวอุทยานแหงชาติเขาใหญมีแหลงทองเที่ยวเปนแหลงทองเที่ยวประเภทกึ่งสันโดษใชยานยนต และมีศักยภาพของทรัพยากรนันทนาการของแหลงทองเที่ยวสวนใหญอยูในระดับปานกลาง (ตารางที่ 4.6.2-1)

ตารางที่ 4.6.2-1 ประเภทแหลงทองเที่ยวตามชวงชั้นโอกาสดานนันทนาการ และระดับศักยภาพของ

แหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติเขาใหญ

ลําดับ แหลงทองเที่ยว ประเภทของแหลงทองเที่ยว ตามหลักการชวงชั้นโอกาส

ดานนันทนาการ ระดับศักยภาพ

1 น้ําตกสาริกา* กึ่งพัฒนา สูง 2 น้ําตกนางรอง* กึ่งพัฒนา ปานกลาง 3 แกงหินเพิง* กึ่งสันโดษใชยานยนต ปานกลาง 4 น้ําตกสมปอย* กึ่งสันโดษใชยานยนต ปานกลาง 5 น้ําตกสลัดได* กึ่งสันโดษใชยานยนต ปานกลาง 6 น้ําตกตะครอ* กึ่งสันโดษใชยานยนต ปานกลาง 7 กลุมน้ําตกผาตะแบก ธรรมชาติสันโดษ ปานกลาง 8 น้ําตกเหวนรก* กึ่งสันโดษใชยานยนต สูง 9 น้ําตกเหวประทุน* ธรรมชาติสันโดษ ปานกลาง 10 น้ําตกเหวไทร* กึ่งสันโดษไมใชยานยนต ปานกลาง 11 น้ําตกเหวสุวัต* กึ่งพัฒนา สูง 12 น้ําตกกองแกว* กึ่งพัฒนา ปานกลาง 13 น้ําตกผากลวยไม* กึ่งสันโดษใชยานยนต ปานกลาง 14 จุดชมทิวทัศนเขาเขียว ธรรมชาติสันโดษ ปานกลาง 15 จุดชมทิวทัศน กม.30 กึ่งสันโดษใชยานยนต ปานกลาง

ภาพรวมของอุทยานแหงชาติเขาใหญ กึ่งสันโดษใชยานยนต ปานกลาง หมายเหตุ * ขอมูลจากกรมอุทยานแหงชาติ สัตวปาและพันธุพืช (2548 ก)

4) ผลกระทบจากการทองเที่ยว

อุทยานแหงชาติเขาใหญเปนอุทยานแหงชาติ ที่อยูไมไกลจากกรุงเทพฯมากนัก การเดินทางเขาถึงสะดวกสบาย ประกอบกับมีกิจกรรมมากมายใหนักทองเที่ยวไดเลือกประกอบ เชน กิจกรรมการลองแกง เดินปาระยะไกล และระยะใกล เลนน้ํา และศึกษาธรรมชาติ เปนตน สงผลใหอุทยานแหงชาติเขาใหญเปนที่นิยมในกลุมนักทองเที่ยวเดินทางมาเยือนเปนจํานวนมากโดยเฉพาะชวงวันหยุดสุดสัปดาห แตเนื่องดวยระบบการจัดการทั้งในดานขยะที่จัดใหมีอยางเพียงพอทุกจุดที่มีการใชประโยชนดานการทองเที่ยวอยางหนา 4-21

Page 22: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

แนน การจัดระเบียบรานอาหาร การดูแลของเจาหนาที่ เปนตน สงผลใหผลกระทบที่เกิดจากการทองเที่ยวตามแหลงทองเที่ยวตางๆ ของอุทยานแหงชาติเขาใหญพบคอนขางนอย แตที่เห็นเดนชัดคือการที่สัตวปา ถูกรบกวน ไดแก การใหอาหารลิงและการกอสรางที่บดบังภูมิทัศน เปนตน

4.6.3

5) ส่ิงอํานวยความสะดวก

อุทยานแหงชาติเขาใหญ เปนอุทยานแหงชาติ ที่ไดรับการพัฒนาสิ่งอํานวยความสะดวกอยางสูงโดยเฉพาะบริเวณเขตบริการ ทั้งในดานที่พัก และรานคา/รานอาหาร เพื่ออํานวยความสะดวกและรองรับการทองเที่ยว ในขณะเดียวกันตามแหลงทองเที่ยวที่อยูหางไกลออกไปก็ยังคงความสันโดษ ความเปนธรรมชาติ ใหนักทองเที่ยวไดเลือกเขาไปสัมผัส น้ําตกบางแหงการเดินทางเขาถึงไดสะดวกเหมาะแกนักทองเที่ยวทุกกลุม ทุกวัย ในขณะที่น้ําตกอีกหลายๆ แหงนักทองเที่ยวตองผจญภัย ตองใชความสามารถและความอดทนกวาจะไปถึงยังที่หมาย ซึ่งแหลงทองเที่ยวแตละแหงมีการพัฒนาสิ่งอํานวยความสะดวกตามความเหมาะสมกับศักยภาพ ความเปนธรรมชาติของพื้นที่ น้ําตกบางแหงมีการพัฒนาสิ่งอํานวยความสะดวกโดยองคการบริหารสวนตําบล ไดแก น้ําตกนางรอง และน้ําตกตะครอ เปนตน จากขอมูลที่รวบรวมได และการเก็บขอมูลในภาคสนาม พบวา การพัฒนาสิ่งอํานวยความสะดวกในอุทยานแหงชาติเขาใหญ มีการพัฒนาอยูในระดับสูงในแหลงทองเที่ยวที่มีการใชประโยชนดานการทองเที่ยวที่คอนขางสูง ไดแก น้ําตกสาริกา น้ําตกนางรอง และน้ําตกตะครอ เปนตน ในแหลงทองเที่ยวอื่นๆ มีการพัฒนาสิ่งอํานวยความสะดวกบาง เชน ถังขยะ และปายบอกทาง เปนตน เนื่องจากแหลงทองเที่ยวดังกลาวอยูคอนขางไกล และยากตอการเขาถึง ดังแสดงใน ภาคผนวก ก ตารางที่ 3

การกําหนดคาชวงชั้นโอกาสทางดานนันทนาการ ในอุทยานแหงชาติดอยอินทนนท 1) ทรัพยากรการทองเที่ยว

อุทยานแหงชาติดอยอินทนนท ประกอบไปดวยภูเขาสูงสลับซับซอนและเปนตนน้ําลําธารของแมน้ําหลายสาย มีเอกลักษณทางธรรมชาติที่สวยงาม เชน น้ําตกตางๆ โดยเฉพาะน้ําตกแมยะ ที่ไดชื่อวาสวยท่ีสุดของประเทศ จุดเดนของอุทยานแหงชาติดอยอินทนนท คือ ยอดดอยอินทนนทซึ่งเปนยอดเขาสูงสุดของประเทศ ซึ่งคนไทยสวนมากตองการไปสัมผัส อากาศบนยอดดอยหนาวเย็นประดุจดังอยูในเมืองหนาว ยามฤดูหนาว มีเมฆหมอกครึ้ม บรรยากาศดังกลาวไมอาจหาไดในสวนอื่นของประเทศ ประกอบกับตนไมในบริเวณยอดดอยแปลกไปกวาที่อื่น เพราะมีสภาพปาคลายเปนปาโบราณ ตามตนไมมีตะไครและมอสจับเขียวครึ้ม พบพันธุไมดอก เชน กุหลาบปา คลายกับที่พบในภูกระดึง แตสูงใหญกวามากจนเรียกกันวา “กุหลาบพันป” นอกจากนี้ยังมีลานขาวตอกฤาษีซึ่งเปนมอสชนิดหนึ่งขึ้นอยูหนาแนนมีสีเขียวสลับสมกับสีน้ําตาลออนๆ มอสชนิดนี้จะขึ้นไดเฉพาะที่สูง ความชื้นมากและอากาศหนาวเย็นเทานั้น (รูปที่ 4.6.3-1 และภาพที่ 4.6.3-1 แสดงแหลงทองเที่ยวสําคัญในอุทยานแหงชาติดอยอินทนนท)

4-22

Page 23: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

(1) น้ําตกแมยะ (ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทน้ําตก (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพื้นที่ อยูทางทิศใตของเขตอุทยานแหงชาติ เปนน้ํา

ตกขนาดใหญ เกิดจากลําหวยแมยะ ไหลลดหลั่นกันมาถึง 30 ชั้น มีความสูงถึง 260 เมตร จนกลาวกันวาเปนน้ําตกที่สวยที่สุดของประเทศ เหมือนกับเอาน้ําตกตางๆ มารวมกันไว ณ ที่นี้ ในชวงฤดูฝนสายน้ําจะแผกวางถึง 100 เมตร ฤดูแลงปริมาณน้ําจะลดนอยลง แตสายน้ําของน้ําตกจะใสสะอาดมากกวาชวงฤดูฝน

(ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก เที่ยวชมน้ําตก ถายภาพธรรมชาติ ปกนิก เลนน้ําตก ชมทัศนียภาพ/ทิวทัศน

(ง) ส่ิงอํานวยความสะดวก ในแหลงทองเที่ยว ไดแก ถนนลาดยาง/ซีเมนต มีทางระบายน้ํา ลานจอดรถ บดอัด/ลาดผิว มีทางระบายน้ํา ทางเดินเทาลาด/เสริมผิวทาง ทางเดินเทาไมลาด/ไมเสริมผิวทาง สะพาน มานั่ง/เกาอี้ ซุมดอกเห็ด ศาลาชมวิว ไฟสองสวาง ระบบน้ําใช ถังขยะ หองสุขา หองอาบน้ํา สํานักงาน ปอมยาม ปายใหขอมูล/บอกทิศทาง ปายสื่อความหมาย บานเดี่ยวสําหรับเจาหนาที่ และรานอาหาร

(จ) การเดินทาง น้ําตกแมยะต้ังอยูทางตอนใตของอุทยานแหงชาติดอยอินทนนท สามารถเดินทางโดยมุงสูถนนสายจอมทอง-ยอดดอยอินทนนท ประมาณ 1 กิโลเมตร มีทางแยกซายไปอีกประมาณ 14 กิโลเมตร ถึงน้ําตกแมยะ

(ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก น้ําตกแมกลาง

4-23

Page 24: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

รูปที่ 4.6.3-1 แผนที่แสดงแหลงทองเที่ยวอุทยานแหงชาติดอยอินทนนท

4-24

Page 25: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

ภาพที่ 4.6.3-1 แสดงแหลงทองเที่ยวอุทยานแหงชาติดอยอินทนนท

4-25

Page 26: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

ภาพที่ 4.6.3-1 แสดงแหลงทองเที่ยวอุทยานแหงชาติดอยอินทนนท (ตอ)

4-26

Page 27: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

(2) น้ําตกแมกลาง (ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทน้ําตก (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพื้นที่ เปนน้ําตกขนาดใหญมีน้ําไหลตลอดป และมี

แองน้ําขนาดใหญใหเลนน้ําได หลายแหง แตในชวงฤดูฝนกระแสน้ําจะไหลแรงจนอาจเปนอันตรายตอการเลนน้ํา

(ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก เที่ยวชมน้ําตก ชมทัศนียภาพ เลนน้ําตก ถายภาพ และปกนิก

(ง) ส่ิงอํานวยความสะดวกที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ไดแก ถนนลาดยาง/ซีเมนต มีทางระบายน้ํา ลานจอดรถ บดอัด/ลาดผิวมีทางระบายน้ํา ทางเดินเทาลาด/เสริมผิวทางทางเดินเทาไมลาด/ไมเสริมผิวทาง รั้ว/ราวเกาะ สะพาน มานั่ง/เกาอี้ ซุมดอกเห็ด ศาลาชมวิว ไฟสองสวาง ระบบน้ําใช ระบบกําจัดขยะ ถังขยะ หองสุขา หองอาบน้ํา สํานักงาน ปอมยาม ปายใหขอมูล/บอกทิศทาง ปายสื่อความหมาย รานอาหาร (ประมาณ 40 ราน) และรานจําหนายของที่ระลึก

(จ) การเดินทาง น้ําตกแมกลางอยูทางทิศตะวันออกของอุทยานแหงชาติดอยอินทนนท ประมาณ กิโลเมตรที่ 8 กอนถึงดานตรวจของอุทยานแหงชาติ แลวเลี้ยวซายเขาไปประมาณ 1 กิโลเมตร ถึงน้ําตกแมกลาง หรือสามารถเดินลัดเลาะตามเสนทางเดินไปยังศูนยบริการนักทองเที่ยว ระยะทางประมาณ 400 เมตร

(ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก ถ้ําบริจินดา

(3) น้ําตกวังควาย (ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทน้ําตก (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพ้ืนที่ เปนน้ําตกที่เหมาะในการลงเลนน้ํา ดวยสายน้ํา

ที่เย็นฉ่ํา ไหลเซาะลดเลี้ยวตามหิน ลดหล่ันเปนชั้นๆ พื้นน้ําเปนทรายเม็ดละเอียด (ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก เที่ยวชมน้ําตก ชมทัศนียภาพ เลนน้ําตก ถายภาพ

และปกนิก (ง) ส่ิงอํานวยความสะดวกที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ไดแก ถนนลาดยาง/ซีเมนต ไมมี

ทางระบายน้ํา ทางเดินเทา(ไมลาด/เสริมผิวทาง) ลานจอดรถ ไมมีการบดอัด/ลาดผิว ปายใหขอมูล/บอกทิศทาง และถังขยะ

(จ) การเดินทาง น้ําตกวังควายอยูหางจากตัวเมืองเชียงใหมมาตามถนนสายเชียงใหม-ฮอด ประมาณหลักกิโลเมตรที่ 58 กอนถึงตลาดจอมทองเลี้ยวขวาขึ้นไปตามถนนจอมทอง-ดอยอินทนนทระยะทางประมาณ 9.7 กิโลเมตร

(ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก น้ําตกแมกลาง

(4) น้ําตกวชิรธาร (ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทน้ําตก (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพื้นที่ น้ําตกวชิรธารมีอีกชื่อหนึ่งวา น้ําตกตาดฆอง

โยง เกิดจากลําหวยแมกลาง เปนสายน้ําใสไหลตกจากหนาผาลงสูแองน้ําเบื้องลาง มี

4-27

Page 28: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

น้ําไหลตลอดทั้งป ในยามที่แสงอาทิตยสองกระทบละอองน้ําจะปรากฏสายรุงงดงามขึ้นเหนือธารน้ํา ตรงขามมีหนาผาสูงชัน เรียกวา ผามอแกว หรือผาแวนแกว

(ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก เที่ยวน้ําตก ชมทิวทัศน และถายภาพ (ง) ส่ิงอํานวยความสะดวกที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ไดแก ถนนลาดยาง/ซีเมนตไม

มีทางระบายน้ํา ทางเดินเทาลาด/เสริมผิวทาง ทางเดินเทาไมลาด/ไมเสริมผิวทาง ลานจอดรถบดอัด/ลาดผิวมีทางระบายน้ํา รั้ว/ราวเกาะ สะพาน มานั่ง/เกาอี้ ซุมดอกเห็ด ไฟสองสวาง ระบบน้ําใช ถังขยะ หองสุขา ปอมยาม ปายใหขอมูล/บอกทิศทาง ปายสื่อความหมาย และรานอาหาร

(จ) การเดินทาง จากที่ทําการอุทยานแหงชาติ มาทางอําเภอจอมทอง ประมาณหลักกิโลเมตรที่ 22 จะมีทางลาดยางประมาณ 500 เมตร ถึงน้ําตก

(ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก น้ําตกวังควาย และ น้ําตกสิริธาร

(5) น้ําตกสิริธาร (ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทน้ําตก (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพื้นที่ เปนน้ําตกขนาดใหญมีความสวยงาม มีน้ําไหล

ตลอดทั้งป (ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก เที่ยวน้ําตก ถายภาพ และชมทิวทัศน (ง) ส่ิงอํานวยความสะดวก ที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ไดแก ลานจอดรถไมมีการบด

อัด/ลาดผิว ทางเดินเทาลาด/เสริมผิวทาง ทางเดินเทาไมลาด/ไมเสริมผิวทาง รั้ว/ราวเกาะ มานั่ง/เกาอี้ ถังขยะ และปายใหขอมูล/บอกทิศทาง

(จ) การเดินทาง ต้ังอยูหางจากตัวอําเภอเชียงใหมประมาณ 81 กิโลเมตร ตามเสนทางหลวงแผนดินหมายเลข 108 (เชียงใหม-ฮอด) ประมาณกิโลเมตรที่ 58 เลี้ยวขวาเขาสูถนนสายจอมทอง-ดอยอินทนนทประมาณ 23 กิโลเมตร มีทางแยกเขาไปจุดชมทิวทัศนน้ําตกสิริธาร ตองเดินเทาเขาอีกประมาณ 100 เมตร คดเคี้ยวไปตามความลาดชันของภูเขา

(ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก น้ําตกวชิรธาร (6) น้ําตกสิริภูมิ

(ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทน้ําตก (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพ้ืนที่ เปนน้ําตกซึ่งไหลลงมาจากหนาผาสูงชันเปน

ทางยาวสวยงามมาก แตเดิมเรียกวา "เลาลี" ตามชื่อของหมูบาน(แมว)เลาลี ซึ่งอยูใกลๆ น้ําตก ตอมา มรว.จักรทอง ทองใหญ เมื่อครั้งเปนรัฐมนตรีวาการกระทรวงเกษตรและสหกรณ ไดขนานนามวา "สิริภูมิ" เพื่อเปนการเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระนางเจาพระบรมราชินีนารถ

(ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก เที่ยวน้ําตก ถายภาพ ชมทิวทัศน และปกนิก (ง) ส่ิงอํานวยความสะดวกที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยวประกอบดวย ที่ปรากฏในแหลง

ทองเที่ยว ไดแก ถนนลาดยาง/ซีเมนต ไมมีทางระบายน้ํา ลานจอดรถ บดอัด/ลาดผิวไมมีทางระบายน้ํา ทางเดินเทาลาด/เสริมผิวทาง ทางเดินเทาไมลาด/ไมเสริมผิวทาง

4-28

Page 29: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

รั้ว/ราวเกาะ สะพาน มานั่ง/เกาอี้ ซุมดอกเห็ด ศาลาชมวิว ไฟสองสวาง ถังขยะ หองสุขา ปอมยาม และปายใหขอมูล/บอกทิศทาง

(จ) การเดินทาง น้ําตกสิริภูมิต้ังอยูตรงกิโลเมตรที่ 30 มีทางแยกขวามือเขาไป อีก ประมาณ 2 กิโลเมตร แตรถไมสามารถเขาไปใกลตัวน้ําตกได นักทองเที่ยวตองเดินเทาเขาไปบริเวณดานลางของน้ําตก ประมาณ 300-400 เมตร

(ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก น้ําตกสิริธาร (7) น้ําตกแมปาน

(ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทน้ําตก (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพื้นที่ น้ําตกแมปานนับวาเปนน้ําตกที่ยาวที่สุดของ

เชียงใหมก็วาได น้ําจะตกลงมาจากหนาผาสูงกวา 100 เมตร เปนทางยาว เบื้องลางมีแองน้ําหลายแองสําหรับผูมาพักผอนไดลงอาบเลน

(ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก เที่ยวน้ําตก ถายภาพ เลนน้ําตก และชมทัศนียภาพ (ง) ส่ิงอํานวยความสะดวก ที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ทางเดินเทาไมลาด/ไมเสริมผิว

ทาง รั้ว/ราวเกาะ ปายใหขอมูลบอกทิศทาง และถังขยะ (จ) การเดินทาง น้ําตกแมปานต้ังอยูเชิงดอยอินทนนท หางจากที่วาการอําเภอแมแจม

ประมาณ 16 เดินทางจากแยกขึ้นดอยอินทนนท ไปตามทางหลวงหมายเลข 1192 อินทนนท-แมแจม ประมาณ 6 กม. ถึงทางแยกเขาไปยังน้ําตกอีก 9 กม. จะถึงที่จอดรถ จากนั้นตองเดินทางอีกประมาณ 10 นาที

(ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก น้ําตกหวยทรายเหลือง

(8) น้ําตกหวยทรายเหลือง (ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทน้ําตก (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพ้ืนที่ น้ําตกหวยทรายเหลืองเปนน้ําตกขนาดปานกลาง

มีน้ําไหลแรงตลอดป และไหลลงมาจากหนาผาขางบนลงมาเปนชั้น สวยงามมาก (ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก เที่ยวน้ําตก ชมทัศนียภาพ ถายภาพ และปกนิก (ง) ส่ิงอํานวยความสะดวก ที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ถนนลาดยาง/ซีเมนต ไมมีทาง

ระบายน้ํา ลานจอดรถ บดอัด/ลาดผิว ไมมีทางระบายน้ํา ทางเดินเทาลาด/เสริมผิวทาง ทางเดินเทาไมลาด/ไมเสริมผิวทาง รั้ว/ราวเกาะ มานั่ง/เกาอี้ ซุมดอกเห็ด ศาลาชมวิว ไฟสองสวาง ระบบน้ําใช ถังขยะ ระบบบําบัดน้ําเสีย หองสุขา หองอาบน้ํา สํานักงาน ปอมยาม ปายใหขอมูล/บอกทิศทาง ปายสื่อความหมาย บานเดี่ยวสําหรับเจาหนาที่ พื้นที่กางเต็นท และรานอาหาร

(จ) การเดินทาง อยูบนเสนทางเดียวกับน้ําตกแมปาน และอยูหางจากถนนสายดอยอินทนนท-แมแจม ประมาณ 2 กิโลเมตร

(ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก กลุมน้ําตกแมปาน 4-29

Page 30: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

(9) ยอดดอยอินทนนท (ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทภูเขา (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพื้นที่ เปนยอดดอยที่สูงที่สุดในประเทศไทย มีความ

สูง 2,565.3341 เมตร มีสภาพอากาศ หนาวเย็นตลอดป ยามฤดูหนาวอากาศหนาวจัด มีเมฆหมอกครึ้ม บรรยากาศดังกลาวหาไดยากในประเทศไทย ในพื้นที่บริเวณนี้มี "อางกาหลวง" เปนหนองน้ําซับในหุบเขา ตนไมในบริเวณยอดดอยแตกตางจากที่อื่นเพราะมีสภาพเปนปาโบราณ ตามตนไมมีตะไครและมอสจับเขียวครึ้ม มีพรรณไมหายาก เชน กุหลาบพันป ซึ่งจะออกดอกใน ชวงเดือนธันวาคม - กุมภาพันธ ทุกป นอกจากนี้ ยังมีลานขาวตอกฤๅษีซึ่งเปนมอสชนิดหนึ่งขึ้นอยูหนาแนนมีสีเขียวสลับสีน้ําตาลออนๆ มอสชนิดนี้จะขึ้นไดเฉพาะที่สูง ความชื้นมาก และอากาศหนาวเย็นเทานั้น นอกจากนี้ยังเปนที่ประดิษฐานสถูปเจาอินทวิชยานนท อดีตเจาเมืองเชียงใหม และเปนที่ต้ังของสถานีเรดาหของกองทัพอากาศ

(ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก ชมทัศนียภาพ ถายภาพ และเดินปาศึกษาธรรมชาติ (ง) ส่ิงอํานวยความสะดวก ที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ไดแก ถนนลาดยาง/ซีเมนต มี

ทางระบายน้ํา ลานจอดรถบดอัดมีทางระบายน้ํา ทางเดินเทาลาด/เสริมผิวทาง ทางเดินเทาไมลาด/ไมเสริมผิวทาง ทางเดินยกระดับ รั้ว/ราวเกาะ สะพาน มานั่ง/เกาอี้ ซุมดอกเห็ด ไฟสองสวาง ถังขยะ หองสุขา สํานักงาน ปอมยาม ปายใหขอมูล/บอกทิศทาง ปายสื่อความหมาย ศูนยบริการนักทองเที่ยว รานจําหนายของที่ระลึก และซุมกาแฟ

(จ) การเดินทาง จากที่ทําการอุทยานแหงชาติ มาตามทางหลวงหมายเลข 1009 เปนถนนลาดยางระยะทางประมาณ 13 กิโลเมตร ถึงยอดดอยอินทนนท

(ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก พระมหาธาตุนภเมทนีดล และพระมหาธาตุนภพลภูมิสิริ

(10) พระมหาธาตุนภเมทนีดล และพระมหาธาตุนภพลภูมิสิริ

(ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวประเภทแหลงศาสนสถาน/โบราณสถาน (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพื้นที่ สรางขึ้นโดยกองทัพอากาศรวมกับพสกนิกร

ชาวไทย โดยพระมหาธาตุนภเมทนีดล สรางถวายพระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัว เนื่องในวโรกาสทรงเจริญพระชนมพรรษาครบ 5 รอบเมื่อป พ.ศ. 2530 และพระมหาธาตุนภพลภูมิสิริสรางถวายสมเด็จพระนางเจาฯ พระบรมราชินีนาถในวโรกาสทรงเจริญพระชนมพรรษาครบ 5 รอบเมื่อปพ.ศ. 2535 พระมหาธาตุทั้ง 2 องคนี้มีรูปทรงคลายคลึงกัน คือมีฐานเปนรูป 12 เหลี่ยม มีระเบียงแกวโดยรอบเปน 2 ระดับ เปนที่ประดิษฐานพระบรมสารีริกธาตุ และพระพุทธรูปบูชา รอบบริเวณสามารถมองเห็นทิวทัศนของดอยอินทนนทโดยรอบไดอยางสวยงาม

(ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก ถายภาพ ชมทัศนียภาพ และสักการะพระธาตุ (ง) ส่ิงอํานวยความสะดวก ที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ไดแก ถนนลาดยาง/ซีเมนต มี

ทางระบายน้ํา ลานจอดรถบดอัด/ลาดผิวมีทางระบายน้ํา ทางเดินเทาลาด/เสริมผิวทาง รั้ว/ราวเกาะ มานั่ง/เกาอี้ ศาลาชมวิว ไฟสองสวาง น้ําใช ถังขยะ หองสุขา หอง

4-30

Page 31: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

อาบน้ํา ปอมยาม ปายใหขอมูล/บอกทิศทาง ปายสื่อความหมาย รานอาหาร รานจําหนายของที่ระลึก และซุมกาแฟ

(จ) การเดินทาง จากที่ทําการอุทยานแหงชาติ ไปตามถนนลาดยางเปนทางเดียวกับยอดดอยอินทนนท ประมาณ 10 กิโลเมตร ซึ่งต้ังอยูบนกิโลเมตร.ที่ 41.5 ทางดานซายมือ

(ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก ยอดดอยอินทนนท (11) ถ้ําบริจินดา

(ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทถ้ํา (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพื้นที่ เปนถ้ําขนาดใหญ อยูบนเทือกเขาดอยอางขาง

หรือดอยอินทนนท ใกลกับน้ําตกแมกลาง อําเภอ จอมทอง ภายในถ้ํามีความลึกหลายกิโลเมตร เพดานถ้ํามีหินงอกหินยอยหรือ ชาวเหนือเรียกวา "นมผา" มีพระพุทธรูปประดิษฐานอยูในถ้ํา นอกจากนั้นยังมีธารหิน เมื่อมีแสงสวางมากระทบจะเกิดประกายระยิบระยับดังกากเพชรงามยิ่งนัก ลักษณะของถ้ําเปนถ้ําทะลุสามารถมองเห็นภายในไดถนัดเพราะมีอุโมงคซึ่งแสงสวางลอดเขามา แตเปนที่นาเสียดายที่ปจจุบันเปนถ้ําตายที่ไมมีการเกิดหินงอกหินยอยอีกตอไป

(ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก ศึกษา/เที่ยวถ้ํา (ง) ส่ิงอํานวยความสะดวก ที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ไดแก ถนนดิน ทางเดินเทาไม

ลาด/ไมเสริมผิวทาง และปายใหขอมูล/บอกทิศทาง (จ) การเดินทาง ต้ังอยูบริเวณกม.ที่ 8.5 ของทางหลวงหมายเลข 1009 จะเห็นทางแยก

ขวามือมีปายบอกทางไป ถ้ําบริจินดา ทางเขาเปนทางลูกรังระยะทางประมาณ 1 กิโลเมตร เดินขึ้นเขาอีกประมาณ 1 กิโลเมตรถึงถ้ําบริจินดา

(ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก น้ําตกแมกลาง

2) การประเมินศักยภาพของแหลงทองเที่ยวในเขตอุทยานแหงชาติดอยอินทนนท ผลจากการศึกษา และวิเคราะหขอมูลที่รวบรวมไดจากอุทยานแหงชาติดอยอินทนนท สามารถ

แสดงผลการประเมินศักยภาพของแหลงทองเที่ยวในพื้นที่อุทยานแหงชาติดอยอินทนนทไดดังในภาคผนวก ก ตารางที่ 4 โดยสรุปไดวาแหลงทองเที่ยวในเขตอุทยานแหงชาติดอยอินทนนท ที่มีศักยภาพสูงจากการศึกษาชวงชั้นโอกาสดานนันทนาการ 4 แหง ไดแก น้ําตกแมยะ ยอดดอยอินทนนท กลุมน้ําตกแมปาน และน้ําตกวชิรธาร ตามลําดับ แหลงทองเที่ยวดังกลาวลวนมีความสวยงามและมีเอกลักษณเฉพาะตัว ประกอบกับสภาพอากาศที่คอนขางเย็นและชื้นของภาคเหนือ และความสูงของยอดดอย สงผลใหบรรยากาศรอบๆ ดูสดชื่น เหมาะแกการพักผอน และศึกษาธรรมชาติ แหลงทองเที่ยวที่มีศักยภาพอยูในระดับปานกลาง 5 แหง ไดแก น้ําตกสิริภูมิ น้ําตกหวยทรายเหลือง น้ําตกสิริธาร พระมหาธาตุเจดีย และน้ําตกแมกลาง ตามลําดับ และแหลงทองเที่ยวที่มีศักยภาพในระดับตํ่าไดแก น้ําตกวังควาย และถ้ําบริจินดา เนื่องจากบริเวณน้ําตกวังควายเปนน้ําตกขนาดเล็กมากแมวาการเขาถึงจะสะดวก แตน้ําตกตั้งอยูริมถนนสายหลัก ซึ่งเปนชวงโคงของถนน นักทองเที่ยวที่แวะชมสวนใหญจะตองการพักรถ สําหรับถ้ําบริจินดาหากพิจารณาจากสภาพที่สํารวจ

4-31

Page 32: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

พบวา ในอดีตถ้ําบริจินดานาจะเปนถ้ําที่สวยงามมากแหงหนึ่ง เนื่องจากสภาพหินงอกหินยอยที่ตายแลวเปนจํานวนมาก ซึ่งปจจุบันสภาพภายในถ้ําแหง และไมมีน้ํา หินงอกหินยอยที่เคยระยาแวววาวกลับตายทั้งหมด

3) การจัดแบงประเภทแหลงทองเที่ยวในเขตอุทยานแหงชาติดอยอินทนนท

ผลการพิจารณาใหคะแนนแหลงทองเที่ยวตามหลักการของชวงชั้นโอกาสดานนันทนาการ

สามารถจําแนกประเภทของแหลงทองเที่ยวของอุทยานแหงชาติดอยอินทนนทไดเปน 4 กลุมคือ 1) แหลงทองเที่ยวประเภทธรรมชาติสันโดษ 1 แหง ไดแก ถ้ําบริจินดา 2) แหลงทองเที่ยวประเภทกึ่งสันโดษไมใชยานยนต 2 แหง ไดแก น้ําตกสิริธาร และกลุมน้ําตกแมปาน 3) แหลงทองเที่ยวประเภทกึ่งสันโดษใชยานยนต ไดแก น้ําตกแมยะ น้ําตกวังควาย น้ําตกวชิรธาร น้ําตกสิริภูมิ น้ําตกหวยทรายเหลือง และยอดดอยอินทนนท และ 4) แหลงทองเที่ยวประเภทกึ่งพัฒนา 2 แหง ไดแก น้ําตกแมกลาง และพระมหาธาตุเจดีย (ผนวก ก ตารางที่ 5)

เมื่อพิจารณาในภาพรวมแลวพบวา อุทยานแหงชาติดอยอินทนนทมีแหลงทองเที่ยวเปนแหลง

ทองเที่ยวประเภทกึ่งสันโดษไมใชยานยนต และมีศักยภาพของทรัพยากรนันทนาการอยูในระดับสูง ไดแก น้ําตกแมปาน และมีศักยภาพในระดับปานกลาง ไดแก น้ําตกสิริธาร และแหลงทองเที่ยวประเภทกึ่งสันโดษใชยานยนต ที่มีศักยภาพในระดับสูง 3 แหง ไดแก น้ําตกแมยะ น้ําตกวชิรธาร และยอดดอยอินทนนท มีศักยภาพในระดับปานกลาง 2 แหง ไดแก น้ําตกสิริภูมิ และน้ําตกทรายเหลือง และมีศักยภาพในระดับตํ่า ไดแก น้ําตกวังควาย แหลงทองเที่ยวประเภทกึ่งพัฒนามีศักยภาพในระดับปานกลาง 2 แหง ไดแก น้ําตกแมกลาง และพระมหาธาตุเจดีย และมีเพียงแหงเดียวที่จัดอยูในประเภทธรรมชาติสันโดษตามชวงชั้นโอกาสดานนันทนาการ และระดับศักยภาพของแหลงทองเที่ยวอยูในระดับตํ่า ไดแก ถ้ําบริจินดา (ตารางที่ 4.6.3-1)

4-32

Page 33: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

ตารางที่ 4.6.3-1 ประเภทแหลงทองเที่ยวตามชวงชั้นโอกาสดานนันทนาการ และระดับศักยภาพของ แหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติดอยอินทนนท

ลําดับ แหลงทองเที่ยว ประเภทของแหลงทองเที่ยว ตามหลักการชวงชั้นโอกาส

ดานนันทนาการ ระดับศักยภาพ

1 น้ําตกแมยะ กึ่งสันโดษใชยานยนต สูง 2 น้ําตกแมกลาง กึ่งพัฒนา ปานกลาง 3 น้ําตกวังควาย กึ่งสันโดษใชยานยนต ตํ่า 4 น้ําตกวชิรธาร กึ่งสันโดษใชยานยนต สูง 5 น้ําตกสิริธาร กึ่งสันโดษไมใชยานยนต ปานกลาง 6 น้ําตกสิริภูมิ กึ่งสันโดษใชยานยนต ปานกลาง 7 กลุมน้ําตกแมปาน กึ่งสันโดษไมใชยานยนต สูง 8 น้ําตกทรายเหลือง กึ่งสันโดษใชยานยนต ปานกลาง 9 ยอดดอยอินทนนท กึ่งสันโดษใชยานยนต สูง 10 พระมหาธาตุเจดีย กึ่งพัฒนา ปานกลาง 11 ถ้ําบริจินดา สันโดษ ตํ่า

ภาพรวมของอุทยานแหงชาติดอยอินทนนท กึ่งสันโดษใชยานยนต ปานกลาง 4) ผลกระทบจากการทองเที่ยว

เปนการประเมินระดับความรุนแรงของผลกระทบที่เกิดขึ้นจากกิจกรรมการทองเที่ยว และพฤติ

กรรมของนักทองเที่ยว ซึ่งใชวิธีการสังเกตการณจากกลุมนักทองเที่ยวที่พบ และพิจารณาจากรองรอยที่ปรากฏในขณะที่ทําการเก็บขอมูลในพื้นที่ทองเที่ยวแตละแหง (ผนวก ก ตารางที่ 6)

ผลการศึกษาที่ไดสรุปไดวา ผลกระทบที่เกิดจากกิจกรรมการทองเที่ยวตอแหลงทองเที่ยวโดย

รวมอยูในระดับที่รุนแรงนอยมาก ปญหาสวนใหญที่พบ ไดแก ขยะ การขีดเขียนภายในถ้ํา อุทยานแหงชาติดอยอินทนนทเปนอุทยานแหงชาติที่สวยงาม ประกอบกับสภาพอากาศเย็นสบายตลอดป ทําใหอุทยานแหงชาติดอยอินทนนทเปนที่นิยมอยางสูงในกลุมนักทองเที่ยว ทั้งชาวไทย และชาวตางชาติ ซึ่งพบวาอุทยานแหงชาติดอยอินทนนทมีนักทองเที่ยวใหความสนใจเดินทางมาเยือนเพิ่มมากขึ้นทุกป แมวาผลที่ไดจากการสํารวจในเบื้องตน พบวาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติดอยอินทนนทไดรับผลกระทบจากการทองเที่ยวในระดับที่นอย แตทางอุทยานแหงชาติดอยอินทนนทควรมีมาตรการติดตาม และเฝาระวัง โดยหมั่นตรวจตรา และสื่อความหมายเพื่อกระตุนจิตสํานึกแกนักทองเที่ยวใหมีจิตสํานึกดานการอนุรักษ และหวงแหนในทรัพยากรธรรมชาติ

4-33

Page 34: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

5) ส่ิงอํานวยความสะดวก แหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติดอยอินทนนทสวนใหญมีการพัฒนาสิ่งอํานวยความสะดวกเพื่อรองรับการใชประโยชนดานการทองเที่ยว ที่มีความเหมาะสมกับศักยภาพของพื้นที่คอนขางมาก (ผนวก ก ตารางที่ 7) มีการบํารุงรักษาสิ่งอํานวยความสะดวก และสภาพพื้นที่ใหอยูในสภาพที่เหมาะสมตอการใชประโยชนมีความเหมาะสมคอนขางมาก บํารุงรักษาคอนขางงาย นักทองเที่ยวไดรับความมั่นใจวาจะไดรับความปลอดภัยจากการทองเที่ยว ตลอดจนความกลมกลืนของสิ่ งอํานวยความสะดวกกับสภาพทรัพยากรธรรมชาติมีความเหมาะสมในระดับปานกลาง ซึ่งทางอุทยานแหงชาติดอยอินทนนท ควรพิจารณานําวัสดุทองถิ่น ที่แสดงถึงบรรยากาศทางภาคเหนือมาตกแตงสิ่งอํานวยความสะดวกในอุทยานแหงชาติ ใหกลมกลืนกับทรัพยากรธรรมชาติจะเปนการเพิ่มมนตเสนหใหกับแหลงทองเที่ยวไดไมนอย ซึ่งสิ่งอํานวยความสะดวกที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยวของอุทยานแหงชาติดอยอินทนนท แสดงดังภาคผนวก ก ตารางที่ 8

4.6.4 การกําหนดคาชวงชั้นโอกาสทางดานนันทนาการ ในอุทยานแหงชาติดอยผาหมปก 1) ทรัพยากรการทองเที่ยว

อุทยานแหงชาติดอยผาหมปก มีปาไมที่อุดมสมบูรณ ประกอบดวยพันธุไม สัตวปาและของปาหลายชนิด ภูมิอากาศเย็นสบาย มีแหลงน้ําตก ถ้ําที่สวยงาม และบอน้ําพุรอนในเขตอุทยาน สถานที่ทองเที่ยวที่นาสนใจของอุทยาน ไดแก น้ําตกตาดหมอก น้ําตกโปงน้ําดัง ถ้ําหวยบอน หวยแมใจ โปงน้ํารอนฝาง และดอยผาหมปก นักทองเที่ยวนิยมเดินทางมาเที่ยวชมน้ําตก เที่ยวโปงน้ํารอน ปนเขา ปกนิก เดินปา เที่ยวถ้ํา ดูนก และชื่นชมธรรมชาติที่อุดมสมบูรณ ฤดูกาลทองเที่ยวจะอยูในชวงเดือน ตุลาคม ถึง เดือน กุมภาพันธ อุทยานแหงชาติดอยผาหมปกเปนแหลงทองเที่ยวที่สําคัญอีกแหงหนึ่ง ของจังหวัดเชียงใหม และสามารถเดินทางเขาไปเที่ยวไดสะดวกสบาย ซึ่งระยะทางจากจังหวัดเชียงใหม ถึง อําเภอฝาง 150 กิโลเมตร และระยะทางจากอําเภอฝาง ถึงสํานักงานอุทยานแหงชาติดอยผาหมปกเพียง 9 กิโลเมตร เทานั้น (รูปที่ 4.6.4-1 และภาพที่ 4.6.4-1 แสดงแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติดอยผาหมปก) (1) น้ําตกโปงน้ําดัง

(ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทน้ําตก (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพ้ืนที่ เปนน้ําตกหินปูนขนาดเล็กที่สวยงามมีการไหล

ของน้ําที่สม่ําเสมอ ชั้นบนสุดมีความสูงกวา 10 เมตร เพดานถ้ําหินน้ําหยดตลอดเวลาและเกิดเปนหินงอกเล็กๆ ไปทั่ว ทางเดินไปยังน้ําตกผานปาดิบแลงที่รมครึ้มดวยไมใหญ บางชวงตองเดินขามลําธารที่มีน้ําใสไหลเย็น

(ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก เดินปาศึกษาธรรมชาติ ชมพรรณไม เที่ยวน้ําตก ชมทิวทัศน ดูผีเสื้อ และถายภาพ

(ง) ส่ิงอํานวยความสะดวก ในแหลงทองเที่ยว ไดแก ลานจอดรถ ไมมีการบดอัด/ลาดผิว ทางเดินเทาไมลาด/ไมเสริมผิว สะพาน มานั่ง/เกาอี้ น้ําใช ถังขยะ หองสุขา สํานักงาน ปอมยาม ปายใหขอมูล/บอกทิศทาง และปายสื่อความหมาย

4-34

Page 35: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

(จ) การเดินทาง ต้ังอยูบริเวณเดียวกับหนวยพิทักษอุทยานแหงชาติที่ มฝ.3 (น้ําตกโปงน้ําดัง) บานแมสูนนอย ตําบลแมสูน อําเภอฝาง ระยะทางไป-กลับ ประมาณ 1.5 กิโลเมตร

(ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก โปงน้ํารอน

(2) น้ําตกตาดหมอก-ตาดเหมย (ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทน้ําตก (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพื้นที่ ลักษณะน้ําที่ตกลงมาเปนละอองเหมือนมาน

แกว ละอองน้ํากระจายอยูทั่วแผนผาคลายหมอก มีน้ําไหลตลอดทั้งป (ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก เดินปาศึกษาธรรมชาติ เที่ยวน้ําตก ดูนก ดูผีเสื้อ ถายภาพ (ง) ส่ิงอํานวยความสะดวกที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ไดแก ทางเดินเทาไมลาด/ไม

เสริมผิวทาง ศาลาชมวิว ถังขยะ และปายสื่อความหมาย (จ) การเดินทาง ต้ังอยูหางจากอําเภอแมอายประมาณ 4 กิโลเมตร อยูติดกับถนนลาดยาง (ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง –

(3) โปงน้ํารอนฝาง (ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทโปงน้ํารอน (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพื้นที่ เปนบอน้ํารอนธรรมชาติเกิดจากความรอนใต

ดิน มีไอรอนคุกรุนอยูตลอดเวลา อุณหภูมิของน้ําประมาณ 50-87 องศาเซลเซียส มีจํานวนมากมายหลายบอในพื้นที่ประมาณ 10 ไร (บอใหญมีไอน้ํารอนพุงขึ้นสูงถึง 30 เมตร) อุทยานแหงชาติไดจัดบริการหองอาบน้ําแรและอบไอน้ํา บอน้ํารอนจะอยูกอนถึงที่ทําการอุทยานแหงชาติเล็กนอย และทางอุทยานแหงชาติดอยผาหมปกไดจัดใหมีเสนทางศึกษาธรรมชาติขึ้นเขาผานปาเบญจพรรณมาถึงบอน้ํารอน ระยะทางประมาณ 1.2 กิโลเมตร

(ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก อาบน้ําแร ชมทิวทัศน และถายภาพ (ง) ส่ิงอํานวยความสะดวกที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ไดแก ถนนลาดยาง/ซีเมนตมีทาง

ระบายน้ํา ลานจอดรถ บดอัด/ลาดผิว มีทางระบายน้ํา ทางเดินเทาลาด/เสริมผิวทาง ทางเดินยกระดับ รั้ว/ราวเกาะ สะพาน มานั่ง/เกาอี้ ซุมดอกเห็ด ศาลาชมวิว ไฟฟา น้ําใช ถังขยะ ระบบกําจัดขยะ ระบบบําบัดน้ําเสีย หองสุขา หองอาบน้ํา สํานักงาน โรงเก็บพัสดุ ปอมยาม ปายใหขอมูลบอกทิศทาง ปายสื่อความหมายธรรมชาติ ศูนยบริการนักทองเที่ยว บานเดี่ยวสําหรับเจาหนาที่ รานอาหาร และ รานจําหนายของ ที่ระลึก นอกจากนี้ยังมีอางแชน้ํารอน และหองสําหรับอบไอน้ําอีกดวย

(จ) การเดินทาง โปงน้ํารอนฝางตั้งอยูบริเวณที่ทําการอุทยานแหงชาติดอยผาหมปก (ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก หวยแมใจ

4-35

Page 36: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

รูปที่ 4.6.4-1 แสดงแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติดอยผาหมปก

4-36

Page 37: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

ภาพที่ 4.6.4-1 แสดงแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติดอยผาหมปก

4-37

Page 38: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

(4) หวยแมใจ

(ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทน้ําตก (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพ้ืนที่ เปนลําหวยที่มีน้ําไหลมากตลอดป น้ําใสสะอาด

เหมาะสําหรับเปนที่พักผอนหยอนใจอยูหางจากบอน้ํารอนประมาณ 300 เมตร (ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก แคมปปง ชมทิวทัศน เดินปาศึกษาธรรมชาติ และ

ถายภาพ (ง) ส่ิงอํานวยความสะดวกที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ไดแก ถนนลาดยาง/ซีเมนตมี

ทางระบายน้ํา ทางเดินเทาลาด/เสริมผิวทาง สะพาน มานั่ง/เกาอี้ ไฟฟา น้ําใช ถังขยะ หองสุขา ปายใหขอมูลบอกทิศทาง ปายสื่อความหมายธรรมชาติ และรานอาหาร

(จ) การเดินทาง จากที่ทําการอุทยานแหงชาติไปตามถนนลาดยางประมาณ 300 เมตร (ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก โปงน้ํารอนฝาง

(5) ถ้ําหวยบอน

(ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทถ้ํา (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพื้นที่ เปนถ้ําขนาดใหญ มีหินงอกหินยอยที่สวยงาม

มาก มีความลึกจากปากถ้ําหนึ่งถึงอีกปากถ้ําหนึ่งประมาณ 324 เมตร กวางประมาณ 20-30 เมตร ประมาณกลางถ้ําจะพบโถงถ้ําใหญซึ่งจุคนไดประมาณ 40-50 คน สภาพถ้ําเต็มไปดวยเสาหินงอกหินยอยขนาดตางๆ และบริเวณใกลเคียงมีถ้ําเล็กถ้ํานอยประมาณ 10 ถ้ํา

(ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก เที่ยวถ้ํา/ธรณีวิทยา ชมทิวทัศน เดินปาศึกษาธรรมชาติ และถายภาพ

(ง) ส่ิงอํานวยความสะดวก ที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ไดแก ถนนดิน ทางเดินเทาไมลาด/ไมเสริมผิวทาง ถังขยะ ปายใหขอมูลบอกทิศทาง และปายสื่อความหมายธรรมชาติ

(จ) การเดินทาง จากที่ทําการอุทยานแหงชาติมาตามทางหลวงหมายเลข 4054 สูอําเภอฝาง ไปตามถนนมุงสูหมูบานหวยบอน จากหมูบานหวยบอนเขาไปประมาณ 3 กิโลเมตร ถึงสํานักสงฆหวยบอน เดินตออีกประมาณ 300 เมตร ถึงถ้ําหวยบอน

(ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก โปงน้ํารอนฝาง และดอยผาหมปก

(6) ดอยผาหมปก (ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทภูเขา/เนินเขา (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพื้นที่ เปนดอยที่สูงอันดับ 2 ของประเทศไทย ดวย

ความสูงประมาณ 2,285 เมตรจากระดับน้ําทะเลปานกลาง บนยอดดอยสูงสุดเปนทุงโลงอันเกิดจากสภาพธรณีวิทยาที่มีชั้นดินต้ืน ชั้นหินเปนหินแกรนิต ประกอบกับอากาศมีลมกรรโชกแรงตลอดทั้งป จากยอดดอยจะเห็นทิวทัศนที่สวยงาม เชน ทะเลหมอก และถนนบนสันเขา ขนานกับชายแดนไทย-พมา ซึ่งถือเปนถนนที่สรางขึ้นเพื่อความมั่นคงระหวางประเทศ สวนสภาพปาเปนปาตนน้ํา ปาดิบเขา ซึ่งมีสภาพแวดลอมทางธรรมชาติที่สมดุลและหลากหลายทางชีวภาพ

4-38

Page 39: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

(ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก ชมทิวทัศน ชมพรรณไม ดูนก ดูผีเสื้อ เดินปาระยะไกล (ง) ส่ิงอํานวยความสะดวกที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยวประกอบดวย ถนนดิน ลานจอด

รถ บดอัด/ลาดผิว ไมมีทางระบายน้ํา ทางเดินเทาลาด/เสริมผิวทาง ทางเดินเทาไมลาด/ไมเสริมผิวทาง รั้ว/ราวเกาะ มานั่ง/เกาอี้ ศาลาชมวิว ไฟฟา น้ําใช ถังขยะ ระบบกําจัดขยะ หองสุขา หองอาบน้ํา โรงเก็บพัสดุ ปอมยาม ปายใหขอมูลบอกทิศทาง ปายสื่อความหมายธรรมชาติ ปอมยาม ศูนยบริการนักทองเที่ยว พื้นที่กางเต็นท และหองครัวชั่วคราว

(จ) การเดินทาง จากที่ทําการอุทยานแหงชาติไปยังบานหวยบอน ผานถ้ําหวยบอนไปประมาณ 19 กิโลเมตร ถึงลานกางเต็นท จากนั้นเดินเทาตอไปยอดดอยผาหมปกระยะทางประมาณ 3.5 กิโลเมตร

(ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก ถ้ําหวยบอน 2) การประเมินศักยภาพของแหลงทองเที่ยวในเขตอุทยานแหงชาติดอยผาหมปก

จากผลการศึกษา และวิเคราะหขอมูลที่รวบรวมไดจากอุทยานแหงชาติดอยผาหมปก สามารถ

แสดงผลการประเมินศักยภาพของแหลงทองเที่ยวในพื้นที่อุทยานแหงชาติดอยผาหมปกดังในภาคผนวก ก ตารางที่ 9 สรุปไดวาแหลงทองเที่ยวในเขตอุทยานแหงชาติดอยผาหมปก จากการศึกษาชวงชั้นโอกาสดานนันทนาการที่มีศักยภาพของทรัพยากรนันทนาการในระดับสูงเพียงแหงเดียว ไดแก ดอยผาหมปก และที่เหลืออีก 5 แหง เปนแหลงทองเที่ยวที่มีศักยภาพของทรัพยากรนันทนาการในระดับปานกลาง ไดแก น้ําตกโปงน้ําดัง โปงน้ํารอนฝาง น้ําตกตาดหมอก-ตาดเหมย หวยแมใจ และถ้ําหวยบอน ตามลําดับ

3) การจัดแบงประเภทแหลงทองเที่ยวในเขตอุทยานแหงชาติดอยผาหมปก

ผลการพิจารณาใหคะแนนแหลงทองเที่ยวตามหลักการของชวงชั้นโอกาสดานนันทนาการ

สามารถจําแนกประเภทของแหลงทองเที่ยวของอุทยานแหงชาติดอยผาหมปกไดเปน 3 กลุมคือ 1) แหลงทองเที่ยวประเภทกึ่งสันโดษไมใชยานยนต มีลักษณะสภาพพื้นที่โดยรวมที่ยังคงความเปนธรรมชาติไมแตกตางไปจากพื้นที่สันโดษ ปรากฏรองรอยของผลกระทบจากกิจกรรมบาง มีการควบคุมหรือจัดการนักทองเที่ยวโดยเนนในลักษณะปายสื่อความหมายหรือจัดการทางออมโดยการออกแบบสิ่งอํานวยความสะดวกที่เนนความปลอดภัยและปองกันผลกระทบตอพื้นที่ แหลงนันทนาการในอุทยานแหงชาติดอยผาหมปกในสภาวะปจจุบันในชั้นนี้ ไดแก ดอยผาหมปก และถ้ําหวยบอน 2) แหลงทองเที่ยวประเภทกึ่งสันโดษใชยานยนต เปนแหลงนันทนาการที่การเขาถึงทําไดสะดวกกวาแหลงนันทนาการประเภทกึ่งสันโดษไมใชยานยนต สงผลใหปริมาณการใชประโยชนมากขึ้น โอกาสในการสัมผัสธรรมชาติในบรรยากาศที่สงบจะมีนอยกวา แหลงนันทนาการในอุทยานแหงชาติดอยผาหมปกท่ีจัดอยูในประเภทนี้ ไดแก น้ําตกโปงน้ําดัง น้ําตกตาดหมอก-ตาดเหมย และหวยแมใจ และ3) แหลงทองเที่ยวประเภทกึ่งพัฒนา เปนแหลงนันทนาการที่แมโดยภาพรวมจะยังคงความเปนธรรมชาติ หากแตพื้นที่ธรรมชาติไดรับการพัฒนาปรับเปลี่ยนเพื่อตอบสนองกิจกรรมการใชประโยชนของนักทองเที่ยวการเขาถึงทําไดสะดวก สงผลใหปริมาณการใชประโยชนพื้นที่คอนขางหนาแนน แหลงนันทนาการในอุทยานแหงชาติดอยผาหมปกในสภาวะปจจุบันในประเภทนี้ไดแก โปงน้ํารอนฝาง (ภาคผนวก ก ตารางที่ 10)

4-39

Page 40: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

เมื่อพิจารณาในภาพรวมแลวพบวา อุทยานแหงชาติดอยผาหมปกมีแหลงทองเที่ยวเปนแหลง ทองเที่ยวประเภทกึ่งสันโดษใชยานยนต และมีศักยภาพของทรัพยากรนันทนาการอยูในระดับปานกลาง (ตารางที่ 4.6.4-1) ตารางที่ 4.6.4-1 ประเภทแหลงทองเที่ยวตามชวงชั้นโอกาสดานนันทนาการ และระดับศักยภาพของ

แหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติดอยผาหมปก ลําดับ แหลงทองเที่ยว ประเภทของแหลงทองเที่ยว ระดับศักยภาพ

1 น้ําตกโปงน้ําดัง กึ่งสันโดษใชยานยนต ปานกลาง 2 น้ําตกตาดหมอก-ตาดเหมย กึ่งสันโดษใชยานยนต ปานกลาง 3 โปงน้ํารอนฝาง กึ่งพัฒนา ปานกลาง 4 หวยแมใจ กึ่งสันโดษใชยานยนต ปานกลาง 5 ถ้ําหวยบอน กึ่งสันโดษไมใชยานยนต ปานกลาง 6 ดอยผาหมปก กึ่งสันโดษไมใชยานยนต สูง

ภาพรวมของอุทยานแหงชาติดอยผาหมปก กึ่งสันโดษใชยานยนต ปานกลาง

4) ผลกระทบจากการทองเที่ยว ผลการศึกษาที่ไดสรุปไดวา ผลกระทบที่เกิดจากกิจกรรมการทองเที่ยว และพฤติกรรมของนัก

ทองเที่ยว ตอแหลงทองเที่ยวโดยรวมอยูในระดับที่รุนแรงนอยมาก ปญหาสวนใหญที่พบ ไดแก ขยะ การขีดเขียนผนังถ้ํา ซึ่งแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติดอยผาหมปกที่เปนที่นิยมของนักทองเที่ยว ไดแก โปงน้ํารอนฝาง และดอยผาหมปก เนื่องจากแหลงทองเที่ยวทั้งสองแหงมีความสวยงาม เปนที่นิยมของนักทองเที่ยวในการมาอาบน้ําแร และตั้งแคมปพักแรม จึงสงผลใหพบปญหาผลกระทบจากการทองเที่ยวสูงกวาบริเวณอื่น แตยังจัดวาอยูในระดับที่นอยมาก อยางไรก็ตามทางอุทยานแหงชาติดอยผาหมปก ควรมีมาตรการการปองกัน และติดตามผลกระทบจากการทองเที่ยว เพื่อรองรับการการใชประโยชนที่มีแนวโนมสูงขึ้นในอนาคต เพื่อรักษาคุณภาพสิ่งแวดลอม และความงดงามตามธรรมชาติ (ภาคผนวก ก ตารางที่ 11)

5) ส่ิงอํานวยความสะดวก จากขอมูลที่รวบรวมได และการเก็บขอมูลในภาคสนาม พบวาอุทยานแหงชาติดอยผาหมปก มี

การบํารุงรักษาสิ่งอํานวยความสะดวก และสภาพพื้นที่ในระดับปานกลาง ซึ่งหากพิจารณาโดยภาพรวมคอนขางเหมาะสมกับศักยภาพของพื้นที่ (ภาคผนวก ก ตารางที่ 12) โดยความเหมาะสมของสิ่งอํานวยความสะดวกบริเวณโปงน้ํารอน และดอยผาหมปก มีความเหมาะสมคอนขางมาก เนื่องจากเปนแหลงทองเที่ยวกึ่งพัฒนา มีการใชประโยชนจากการทองเที่ยวคอนขางสูง การพัฒนาสิ่งอํานวยความสะดวกจึงมุงเนนเพื่อรองรับการใชประโยชน และสําหรับ น้ําตกโปงน้ําดัง และหวยแมใจ พบวามีความเหมาะสมของสิ่งอํานวยความสะดวกในระดับปานกลาง ซึ่งสิ่งอํานวยความสะดวกจะมุงเนนเพื่อรักษาความปลอดภัยแกนักทองเที่ยว และปองกันผลกระทบจากการทองเที่ยว และสําหรับน้ําตกตาดหมอก-ตาดเหมย และถ้ําหวยบอน พบวามีความเหมาะสมของสิ่งอํานวยความสะดวกนอย เนื่องจากสภาพสิ่งอํานวยความสะดวกบริเวณน้ําตกตาดหมอก และถ้ําหวยบอน อยูในสภาพที่ทรุดโทรม ควรปรับปรุงใหอยูในสภาพพรอมใชประโยชน สิ่งอํานวยความสะดวกที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยวของอุทยานแหงชาติดอยผาหมปกแสดงในภาคผนวก ก ตารางที่ 13

4-40

Page 41: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

4.6.5 การกําหนดคาชวงชั้นโอกาสทางดานนันทนาการ ในอุทยานแหงชาติภูกระดึง

1) ทรัพยากรการทองเที่ยว ภูกระดึง คือขุนเขามหัศจรรยแหงเมืองเลยอาจนับเปนสุดยอดของภูหินทรายบนเทือกเขา

เพชรบูรณที่มีรอยเทาของนักเดินทางเหยียบย่ําขึ้นไปมากที่สุด อีกทั้งยังมีพรรณไมจากเขตอบอุนของโลกปรากฏอยูทามกลางอากาศหนาวเย็นของภูหินทรายแหงนี้ดวย หากมองภูกระดึงจากระยะไกลจะเห็นเปน ภูเขายอดตัดราบที่เรียกวาที่ราบรูปโตะ (Tableland) อันเกิดจากธรณีสัณฐานเดิมของภาคอีสานเปนชั้นหินทรายที่วางตัวในแนวราบเมื่อเปลือกโลกยกตัวสูงขึ้นจึงกลายเปนภูเขายอดตัดลักษณะดังกลาว สวนบนสุดของภูกระดึงมีลักษณะเปนทุงราบกวางใหญถึง 60 ตารางกิโลเมตร ซึ่งปกคลุมดวยทุงหญา ปาสนสองใบ ปาสนสามใบ และปาดงดิบเขา โดยมีจุดสูงสุดอยูที่บริเวณคอกเมย ความสูงประมาณ 1,316 เมตร จากระดับน้ําทะเล ความโดดเดนอีกประการหนึ่งของภูกระดึงคือมีพรรณไมเขตหนาว เชน กุหลาบขาว กุหลาบแดง และกวมแดง ที่มีชื่ออื่นวาเมเปลแดง หรือไฟเดือนหา ลักษณะเปนไมตนสูงใหญ ชอบขึ้นอยูริมลําธารในปาดงดิบที่ความสูง 1,300-2,400 เมตร จากระดับน้ําทะเล ทุกปในชวงเดือนพฤศจิกายน-ธันวาคม กวมแดงจะผลัดใบเปลี่ยนเปนสีแดงฉาน นาตื่นตาเปนที่สุด ในบริเวณน้ําตกถ้ําใหญ น้ําตกเพ็ญพบและน้ําตกเพ็ญพบใหม เปนตน ยอดภูกระดึงมีสภาพอากาศหนาวเย็นเกือบตลอดป จึงเหมาะสําหรับการพักผอนและชมทิวทัศนบริเวณเหล่ียมผาตางๆ ที่ขึ้นชื่อ เชน ผานกแอน ซึ่งเปนจุดชมพระอาทิตยขึ้นที่มีชื่อเสียงมาก โดยเฉพาะในฤดูหนาวจะเห็นทะเลหมอกหมคลุมอยูทั่วหุบเขา ไมไกลกันนักคือผาหมากดูก ซึ่งเปนจุดชมพระอาทิตยตกไดสวยงาม นอกจากนี้ผาหลมสักยังเปนสัญลักษณของภูกระดึงที่นักทองเที่ยวรูจักมากที่สุด เพราะจะมีภาพคุนตาของชะงอนหินที่ยื่นล้ําออกไปจากหนาผาและตนสนขนาดใหญ เปนจุดชมพระอาทิตยตกที่สวยงาม เปนตน (รูปที่ 4.6.5-1 และภาพที่ 4.6.5-1 แสดงแหลงทองเที่ยวสําคัญในอุทยานแหงชาติภูกระดึง)

(1) ผานกแอน (ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทหนาผา/จุดชมวิว (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพื้นที่ ผานกแอนเปนลานหินเล็กๆ มีตนสนขึ้นโดด

เดนริมหนาผาตนหนึ่ง เปนจุดชมพระอาทิตยขึ้นที่งดงามยิ่ง อากาศสดชื่นเย็นสบาย มองเห็นทิวทัศนเบื้องลางซึ่งเปนทองทุงและเทือกเขา เห็นผานกเคาไดชัดเจน ริมทางเดินใกลผานกแอนเปนสวนหินมีดอกกุหลาบปาขึ้นอยูเปนดงใหญ จะบานสะพรั่งเต็มตนในเดือนมีนาคม-เมษายน ผูที่ไปชมประอาทิตยขึ้นที่ผานกแอน ควรเตรียม ไฟฉายสําหรับใชสองทางไปดวย

(ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก พักผอน ชมทัศนียภาพ/ทิวทัศนธรรมชาติ ชมพรรณไม และถายภาพ

(ง) ส่ิงอํานวยความสะดวก ในแหลงทองเที่ยว ไดแก ทางเดินเทาไมลาด/ไมเสริมผิวทาง ถังขยะ หองสุขา ปอมยาม ปายใหขอมูล/บอกทิศทาง ปายสื่อความหมาย

(จ) การเดินทาง เดินเทาจากศูนยบริการนักทองเที่ยววังกวาง มาทางทิศตะวันออกระยะทางประมาณ 2 กิโลเมตร

(ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก ลานวัดพระแกว

4-41

Page 42: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

(2) ผาหลมสัก

(ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทหนาผา/จุดชมวิว (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพื้นที่ เปนลานหินกวางและมีสนตนหนึ่งขึ้นชิดริมผา

ใกลกับชะงอนหินที่ยื่นออกไปในอากาศทางทิศใต บริเวณผาหลมสักนี้มองเห็นทิวทัศนของเทือกเขาสลับซับซอนในเขตจังหวัดเพชรบูรณ และเปนจุดหนึ่งที่จะชมพระอาทิตยตกไดอยางชัดเจนและงดงามมาก ผูที่ไปชมพระอาทิตยตกที่ผาหลมสัก ควรเตรียมเสื้อกันหนาวและไฟฉายสําหรับใชสองทางเวลาเดินกลับที่พัก ซึ่งโดยทั่วไปจะใชเวลา 2-3 ชั่วโมง

(ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก ชมทัศนียภาพ/ทิวทัศนธรรมชาติ เดินศึกษาธรรมชาติ ถายภาพ และพักผอนในบรรยากาศที่สงบ

(ง) ส่ิงอํานวยความสะดวกที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ไดแก ทางเดินเทาไมลาด/ไมเสริมผิวทาง น้ําใช ถังขยะ ระบบกําจัดขยะ หองสุขา ปอมยาม ปายใหขอมูล/บอก ทิศทาง ปายสื่อความหมาย และรานอาหาร

(จ) การเดินทาง จากศูนยบริการนักทองเที่ยววังกวาง มาทางทิศตะวันตกระยะทางประมาณ 9 กิโลเมตร

(ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก ผาแดง

(3) สระแกว (ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทแองน้ํา (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพ้ืนที่ อยูในสวนตนน้ําของลําธารสวรรค ลักษณะเปน

วังน้ําลึกขนาดไมกวางนัก น้ําใสมากจนมองเห็นพื้นหินขาวสะอาด เปนแหลงน้ําของสัตวปาจํานวนมาก ตอจากบริเวณสระแกวมีทางเดินชมธรรมชาติผานลานหิน ซึ่งมีดอกหรีดสีมวงอมน้ําเงิน ตัดกับเกสรสีเหลือง ขึ้นอยูเปนทุงไปจนถึงผานานอย

(ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก ชมพรรณไม ชมทิวทัศน /ชมทัศนียภาพ และ ถายภาพ

(ง) ส่ิงอํานวยความสะดวกที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ไดแก ทางเดินเทาไมลาด/เสริมผิวทาง ปายใหขอมูล/บอกทิศทาง และปายสื่อความหมาย

(จ) การเดินทาง จากศูนยบริการนักทองเที่ยววังกวางมาทางทิศตะวันตกเฉียงใต ระยะทางประมาณ 1.7 กิโลเมตร

(ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก องคพระพุทธเมตตา

4-42

Page 43: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

รูปที่ 4.6.5-1 แหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติภูกระดึง

4-43

Page 44: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

ภาพที่ 4.6.5-1 แสดงแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติภูกระดึง

4-44

Page 45: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

ภาพที่ 4.6.5-1 แสดงแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติภูกระดึง (ตอ)

4-45

Page 46: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

(4) สระอโนดาต (ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทแองน้ํา (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพ้ืนที่ เปนสระน้ําขนาดไมใหญนักที่มีตนสนขึ้นเปน

แนวแนนขนัด ใกลกันยังมีลานกินรีซึ่งเปนสวนหินธรรมชาติที่อุดมไปดวยพรรณไมทั้งพวกกินแมลงอยางดุสิตา หยาดน้ําคาง นอกจากนี้ยังมีเฟรน บนหินยังมีไลเคนขึ้นอยูเต็มไปหมด

(ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก เดินปาศึกษาธรรมชาติ ชมพรรณไม ชมทัศนียภาพ/ทิวทัศนธรรมชาติ และถายภาพ

(ง) ส่ิงอํานวยความสะดวกที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ไดแก ทางเดินเทาไมลาด/เสริมผิวทาง ปายใหขอมูล/บอกทิศทาง และปายสื่อความหมาย

(จ) การเดินทาง จากศูนยบริการนักทองเที่ยววังกวางมาทางทิศตะวันตกเฉียงใต ระยะทางประมาณ 3.4 กิโลเมตร

(ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก น้ําตกสอเหนือ

(5) น้ําตกเพ็ญพบใหม (ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทน้ําตก (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพื้นที่ เกิดจากลําธารวังกวาง น้ําตกผานผาหินรูปโคง

ในหนาหนาว ใบเมเปลที่อยูบริเวณริมน้ําตกจะรวงหลนลอยไปตามผิวน้ํายามแดดสาดสองผานลงมาจะเปนสีแดงจัดตัดกับสีเขียวขจีของตะไครน้ําตามโขดหิน

(ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก ชมพรรณไม เที่ยวน้ําตก และชมทัศนียภาพ/ทิวทัศนธรรมชาติ

(ง) ส่ิงอํานวยความสะดวกที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ไดแก ทางเดินเทาไมลาด/เสริมผิวทาง สะพาน ปายใหขอมูล/บอกทิศทาง และปายสื่อความหมาย

(จ) การเดินทาง จากศูนยบริการนักทองเที่ยววังกวางมาทางทิศตะวันตกเฉียงเหนือ ระยะทางประมาณ 2.3 กิโลเมตร

(ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก น้ําตกวังกวาง และน้ําตกโผนพบ (6) น้ําตกตาดฮอง

(ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทน้ําตก (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพ้ืนที่ เปนน้ําตกขนาดใหญ 3 ชั้น เกิดจากลําน้ําพอง

ซึ่งไหลลงมาจากภูกระดึงดานหุบเขาตะวันตกเฉียงเหนือ สองฝงของตาดฮองเปนผาหินสูงชันมาก เมื่อน้ําตกผานผาหินกวางที่ลดหลั่นเปนชั้นๆ จึงทําใหเกิดเสียงดังกึกกอง จากบริเวณน้ําตกมองเห็นแนวภูเขาอยูขางหนาน้ําตกตาดฮอง

(ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก เที่ยวชมน้ําตก ชมทัศนียภาพ/ทิวทัศนธรรมชาติ และถายภาพ

(ง) ส่ิงอํานวยความสะดวกที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ไดแก ทางเดินเทาไมลาด/เสริมผิวทาง ปายใหขอมูล/บอกทิศทาง และปายสื่อความหมาย

4-46

Page 47: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

(จ) การเดินทาง อยูหางจากที่ทําการอุทยานแหงชาติประมาณ 20 กิโลเมตร (ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก แกงวังอีเมือง

(7) น้ําตกวังกวาง

(ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทน้ําตก (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพื้นที่ เปนน้ําตกอยูใกลกับที่พักมากที่สุดในบรรดาน้ํา

ตกบนภูกระดึง ลักษณะน้ําตกเปนผาหินสูง 7 เมตร ตัดขวางลําธาร ธารน้ําไหลลงยังวังน้ําเบื้องลาง ซึ่งมีลักษณะคลายโพรงถ้ํามุดลงไปและบริเวณปาใกลๆ ก็เปนที่อยูอาศัยของฝูงกวางมักจะลงมากินน้ําอยูเสมอๆ จึงเรียกวา “วังกวาง” บริเวณน้ําตกมีที่กวางขวางใหไดนั่งพักสบายๆ หลายมุม เพราะน้ําตกอยูไมไกล สามารถลงเลนน้ําได

(ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก เที่ยวชมน้ําตก ชมทัศนียภาพ/ทิวทัศนธรรมชาติ และปกนิก

(ง) ส่ิงอํานวยความสะดวกที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ไดแก ทางเดินเทาไมลาด/เสริมผิวทาง ปายใหขอมูล/บอกทิศทาง และปายสื่อความหมาย

(จ) การเดินทาง จากศูนยบริการนักทองเที่ยววังกวาง เปนระยะทางประมาณ 750 เมตร

(ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก น้ําตกเพ็ญพบใหม และลานหินบริเวณองคพระพุทธเมตตา

(8) น้ําตกถ้ําใหญ

(ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทน้ําตก (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพื้นที่ ความสวยงามของน้ําตกถ้ําใหญจะแปลกตา

ดวยโขดหินมหึมาวางทับซอนไมเปนระเบียบ ตลอดเสนทางเดินขึ้นน้ําตกครอบคลุมไปดวยปาดิบเขาที่มีพรรณไมใหญและรมครึ้มกวาทุกเสนทางน้ําตกอื่นๆ อาจไดพบตนสมกุง (Begonia sp.) ออกดอกเปนสีชมพู ขึ้นตามทางในพื้นที่สูงอยางปาดงดิบเขา ในเสนทางเดินมายังน้ําตกถ้ําใหญนี้มีทางเดินบางชวงที่เลียบขางลําหวยเล็กๆ มีตนเมเปลอยูเปนระยะๆ หากชวงตนมกราคม ยามเมเปลแดงรวงหลน ขัดสีใหลําธารหินเขียวสวยงามมีสีสันและมีชีวิตชีวาขึ้นมามาก

(ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก ชมพรรณไม เที่ยวน้ําตก ชมทัศนียภาพ/ทิวทัศนธรรมชาติ และปกนิก

(ง) ส่ิงอํานวยความสะดวก ที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ไดแก ทางเดินเทาไมลาด/เสริมผิวทาง สะพาน ปายใหขอมูล/บอกทิศทาง และปายสื่อความหมาย

(จ) การเดินทาง จากศูนยบริการนักทองเที่ยววังกวางมาทางทิศตะวันตกเฉียงเหนือ ระยะทางประมาณ 4.5 กิโลเมตร

(ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก น้ําตกเพ็ญพบ

4-47

Page 48: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

(9) น้ําตกธารสวรรค (ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทน้ําตก (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพ้ืนที่ เปนน้ําตกขนาดเล็ก บรรยากาศลอมไปดวยปา

ดิบแลงอันอุดมสมบูรณ (ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก เที่ยวชมน้ําตก พักผอนในบรรยากาศที่สงบ

ชมทัศนียภาพ และถายภาพ (ง) ส่ิงอํานวยความสะดวก ที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ไดแก ทางเดินเทาไมลาด/ไม

เสริมผิวทาง (จ) การเดินทาง จากศูนยบริการนักทองเที่ยววังกวางมาทางทิศตะวันตก ระยะทาง

ประมาณ 1.5 กิโลเมตร (ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก น้ําตกถ้ําใหญ

(10) น้ําตกโผนพบ

(ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทน้ําตก (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพ้ืนที่ เปนหนึ่งในนํ้าตกหลายจุดอันเกิดจากสายน้ําวัง

กวาง หางจากตัวน้ําตกเพ็ญพบใหมเพียง 600 เมตรเทานั้น ในสวนของลําธารสวนบนของน้ําตกโผนพบนี้ สามารถไปยืนชมตัวน้ําตกกลางลําธารซึ่งจะไดชมทิวทัศนที่สวยงาม น้ําตกมี 8 ชั้น สูงประมาณ 30 เมตร เปนน้ําตกขนาดใหญและสวยงามไมนอยบนภูเขานี้ สําหรับชื่อ “โผนพบ” ต้ังชื่อเปนเกียรติแก โผน กิ่งเพชร นักชก แชมปเปยน โลกคนแรกของชาวไทยในฐานะเปนผูคนพบคนแรก เมื่อคราวที่ขึ้นไปซอมมวยใหชินกับอากาศหนาว กอนเดินทางไปชกในตางประเทศ

(ค) กิจกรรมการทองเที่ ยว ไดแก เที่ ยวชมน้ํ าตก พักผอนในบรรยากาศที่ สงบ ชมทัศนียภาพ และถายภาพ

(ง) ส่ิงอํานวยความสะดวก ที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ไดแก ทางเดินเทาไมลาด/ไมเสริมผิวทาง ปายใหขอมูล/บอกทิศทาง และปายสื่อความหมาย

(จ) การเดินทาง จากศูนยบริการนักทองเที่ยววังกวางมาทางทิศตะวันตกเฉียงเหนือ ระยะทางประมาณ 2.9 กิโลเมตร

(ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก น้ําตกเพ็ญพบ และน้ําตกเพ็ญพบใหม (11) น้ําตกถ้ําสอเหนือ

(ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวทางธรรมชาติประเภทน้ําตก (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพ้ืนที่ เปนน้ําตกขนาดกลาง สูง 10 เมตร น้ําไหลมา

จากผาเปนมานน้ําตก บริเวณเหนือน้ําตกมีดงกุหลาบแดงซึ่งในชวงฤดูรอนจะผลิดอกสรางสีสรรคใหกับบริเวณนี้สวยงามยิ่งขึ้น

(ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก เที่ยวชมน้ําตก พักผอนในบรรยากาศที่สงบ ชมทัศนียภาพ และถายภาพ

(ง) ส่ิงอํานวยความสะดวก ที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ไดแก ทางเดินเทาไมลาด/ไมเสริมผิวทาง ปายใหขอมูล/บอกทิศทาง และปายสื่อความหมาย

4-48

Page 49: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

(จ) การเดินทาง เดินทางจากศูนยบริการนักทองเที่ยววังกวาง มาทางทิศตะวันตกเปนระยะทางประมาณ 5.7 กิโลเมตร

(ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก สระอโนดาต

(12) ผาหมากดูก (ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทหนาผา/จุดชมวิว (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพื้นที่ เปนผาที่มีลานหินกวางขวาง เหมาะสําหรับชม

พระอาทิตยตก และอยูใกลที่พักมาก ในชวงตนฤดูฝนจะมีดอกกระเจียวขึ้นเต็มทุงตามเสนทางสูผาหมากดูก

(ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก ชมทัศนียภาพ/ทิวทัศนธรรมชาติ และถายภาพ (ง) ส่ิงอํานวยความสะดวก ที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ไดแก ทางเดินเทาไมลาด/ไม

เสริมผิวทาง ถังขยะ ปายใหขอมูล/บอกทิศทาง และปายสื่อความหมาย (จ) การเดินทาง จากจากศูนยบริการนักทองเที่ยววังกวางมาทางทิศใต ระยะทาง

ประมาณ 2.3 กิโลเมตร (ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก ผาจําศีล และผาเมษา

(13) น้ําตกเพ็ญพบ (ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทน้ําตก (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพื้นที่ เปนน้ําตกที่มีชั้นของน้ําตกไมสูงนัก บริเวณลํา

หวยเปนลานหินกวาง ลักษณะคลายแกงที่เต็มไปดวยหลุมกลม (ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก เที่ยวชมน้ําตก ชมทัศนียภาพ/ทิวทัศนธรรมชาติ และ

ถายภาพ (ง) ส่ิงอํานวยความสะดวก ที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ไดแก ทางเดินเทาไมลาด/ไม

เสริมผิวทาง และปายใหขอมูล/บอกทิศทาง (จ) การเดินทาง จากศูนยบริการนักทองเที่ยววังกวางมาทางทิศตะวันตกเฉียงเหนือ

ระยะทาง ประมาณ 3.2 กิโลเมตร (ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก น้ําตกโผนพบ

(14) ลานหินบริเวณองคพระพุทธเมตตา

(ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวทางประวัติศาสตร (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพื้นที่ เปนที่ประดิษฐานพระพุทธรูปที่สรางขึ้นเมื่อป

พ.ศ.2463 ลานหินบริเวณองคพระนี้เปนจุดชมพันธุไมบนลานหิน เชน ดุสิตา กระดุมเงิน เอื้องมาวิ่ง ที่อยูใกลที่สุด

(ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก สักการะพระพุทธรูป ชมพรรณไม ชมทัศนียภาพ/ทิวทัศนธรรมชาติ และถายภาพ

(ง) ส่ิงอํานวยความสะดวก ที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ไดแก ทางเดินเทาไมลาด/ไมสะพาน ปายใหขอมูล/บอกทิศทาง และปายสื่อความหมาย

4-49

Page 50: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

(จ) การเดินทาง อยูหางจากศูนยบริการนักทองเที่ยววังกวางมาทางทิศตะวันตกประมาณ 600 เมตร

(ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก สระแกว และน้ําตกธารสวรรค

(15) วังอีเมือง (ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทลําน้ํา (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพื้นที่ แกงวังอีเมืองเปนแกงที่มีสภาพธรรมชาติรมรื่น

สวยงาม เหมาะสําหรับนั่งพักผอนและลงเลนน้ํา (ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก ชมพรรณไม เที่ยวชมน้ําตก ชมทัศนียภาพ/ทิวทัศน

ธรรมชาติ และถายภาพ (ง) ส่ิงอํานวยความสะดวก ที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ไดแก ทางเดินเทาไมลาด/ไม

เสริมผิวทาง สะพาน ปายใหขอมูล/บอกทิศทาง และปายสื่อความหมาย (จ) การเดินทาง อยูหางจากน้ําตกตาดฮองลงมาประมาณ 3.2 กิโลเมตร (ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก น้ําตกตาดฮอง

(16) แกงปาหินทราย (ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทลําน้ํา (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพื้นที่ เปนแกงหินที่สวยงาม มีความยาวประมาณ

750 เมตร ดานบนมีจุดชมทิวทัศน สามารถมองเห็นทิวทัศนโดยรอบของแกงไดอยางสวยงาม บริเวณแกงปาหินทรายจะมีหลุมลักษณะเปนอางหินที่เกิดจากการกัดกรอนของแรงน้ํามาเปนระยะเวลาที่ยาวนาน เปนจุดที่นาสนใจอีกจุดหนึ่ง

(ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก ชมทัศนียภาพ/ทิวทัศนธรรมชาติ และถายภาพ (ง) ส่ิงอํานวยความสะดวก ที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ไดแก ทางเดินเทาลาด/เสริม

ผิวทาง (จ) การเดินทาง อยูหางจากน้ําตกตาดฮองลงมาประมาณ 5.6 กิโลเมตร (ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก แกงวังอีเมือง และน้ําตกตาดหวยวัว

(17) น้ําตกตาดหวยวัว (ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทน้ําตก (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพ้ืนที่ เปนน้ําตกที่มีสายน้ําทอดยาวตามทองลําธาร

โอบลอมดวยธรรมชาติของปาเขาอยูหางไกล และสันโดษ (ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก ชมทัศนียภาพ/ทิวทัศนธรรมชาติ และถายภาพ (ง) ส่ิงอํานวยความสะดวก ที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ไดแก ทางเดินเทาไมลาด/ไม

เสริมผิวทาง (จ) การเดินทาง อยูหางจากน้ําตกตาดฮองลงมาประมาณ 6.5 กิโลเมตร และหางจาก

หนวยพิทักษอุทยานแหงชาติที่ ลย.3 (นานอย) ประมาณ 4 กิโลเมตร (ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก อาวกิ่วหนานอก

4-50

Page 51: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

(18) ลานวัดพระแกว (ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวทางวัฒนธรรม (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพ้ืนที่ หลังจากชมพระอาทิตยขึ้นที่ผานกแอนแลว

สามารถเดินไปลานวัดพระแกวซึ่งอยูหางไปเพียง 700 เมตร เปนที่ประดิษฐานพระพุทธรูป บริเวณลานวัดพระแกวมีลักษณะเปนลานหินขนาดใหญมีพรรณไมดอกพวกดุสิตา เอื้องมาว่ิง ขึ้นอยูทั่วไป ในชวงปลายฝนตนหนาวจะพากันออกดอกอยูเกลื่อนลาน

(ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก สักการะ บูชาองคพระพุทธเมตตาชมพรรณไม ชม ทัศนียภาพ/ทิวทัศนธรรมชาติ และถายภาพ

(ง) ส่ิงอํานวยความสะดวก ที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ไดแก ทางเดินเทาไมลาด/ไมเสริมผิวทาง ไฟสองสวาง ปายใหขอมูล/บอกทิศทาง และปายสื่อความหมาย

(จ) การเดินทาง จากศูนยบริการนักทองเที่ยววังกวางไปทางทิศตะวันออก ระยะทางประมาณ 1.5 กิโลเมตร

(ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก ผานกแอน

(19) อางเก็บน้ําวังกวาง (ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทอางเก็บน้ํา (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพื้นที่ เปนอางเก็บน้ําขนาดใหญ เนื้อที่ประมาณ 20

ไร บริเวณอางเก็บน้ําลอมลอบดวยทุงหญา และปาสนสองใบ เปนจุดชมพระอาทิตยขึ้น และตกไดอยางชัดเจน ตลอดจนเปนแหลงน้ําใชสําหรับเจาหนาที่อุทยานฯ และนักทองเที่ยว รวมถึงสัตวปาดวย

(ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก ชมทัศนียภาพ/ทิวทัศนธรรมชาติ และถายภาพ (ง) ส่ิงอํานวยความสะดวกที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ไดแก ทางเดินเทาไมลาด/ไม

เสริมผิวทาง (จ) การเดินทาง จากศูนยบริการนักทองเที่ยววังกวาง ถึงอางเก็บน้ําวังกวางระยะทาง

ประมาณ 320 เมตร (ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก ลานหินบริเวณองคพระพุทธเมตตา และผานกแอน

(20) หลังแป (ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทจุดชมวิว (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพ้ืนที่ บริเวณหลังแป เปนที่ราบบนภูเขา เหมาะแก

การแวะพักผอนชมธรรมชาติโอบลอมดวยปาสนสองใบ เปนจุดชมทิวทัศนที่สามารถเห็นภูมิทัศนไดโดยรอบ

(ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก ชมทัศนียภาพ/ทิวทัศนธรรมชาติ และถายภาพ (ง) ส่ิงอํานวยความสะดวก ที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ไดแก ทางเดินเทาไมลาด/ไม

เสริมผิวทาง น้ําใช รั้ว/ราวเกาะ ถังขยะ หองสุขา ปายใหขอมูล/บอกทิศทาง และปายสื่อความหมาย

4-51

Page 52: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

(จ) การเดินทาง จากที่ศูนยบริการนักทองเที่ยววังกวางมาทางทิศตะวันออกเฉียงใต ถึงหลังแปเปนระยะทางประมาณ 3.2 กิโลเมตร

(ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก ผาเมษา

(21) ผาเมษา (ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทหนาผา/จุดชมวิว (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพื้นที่ เปนหนาผาที่สูงชัน ทิวทัศนดานลางเปนปา

เบญจพรรณ และที่ทําการอุทยานฯ (ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก ชมทัศนียภาพ/ทิวทัศนธรรมชาติ ถายภาพ และปกนิก (ง) ส่ิงอํานวยความสะดวก ที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ไดแก ทางเดินเทาไมลาด/ไม

เสริมผิวทาง (จ) การเดินทาง จากการศูนยบริการนักทองเที่ยววังกวาง มาทางทิศตะวันออกเฉียงใต

ถึงผาเมษา เปนระยะทางประมาณ 4.1 กิโลเมตร (ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก หลังแป และผาหมากดูก

(22) ผาจําศีล (ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทหนาผา/จุดชมวิว (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพ้ืนที่ เปนหนาผาที่มีลานหินคอนขางกวาง บริเวณ

โดยรอบปกคลุมดวยใบของสนสองใบ ทิวทัศนสวยงาม (ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก ชมพรรณไม ชมทัศนียภาพ /ทิวทัศนธรรมชาติ และ

ถายภาพ (ง) ส่ิงอํานวยความสะดวก ที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ไดแก ทางเดินเทาไมลาด/ไม

เสริมผิวทาง ปายใหขอมูล/บอกทิศทาง และปายสื่อความหมาย (จ) การเดินทาง จากศูนยบริการนักทองเที่ยววังกวาง มาทางทิศตะวันตกเฉียงใต ถึง

ผาจําศีลเปนระยะทางประมาณ 2.9 กิโลเมตร (ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก ผานานอย และผาหมากดูก

(23) ผานานอย

(ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทหนาผา/จุดชมวิว (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพื้นที่ เปนจุดชมวิวที่เหมาะอยางยิ่งสําหรับชมพระ

อาทิตยตก (ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก ชมพรรณไม ชมทัศนียภาพ/ทิวทัศนธรรมชาติ และ

ถายภาพ (ง) ส่ิงอํานวยความสะดวก ที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ไดแก ทางเดินเทาไมลาด/ไม

เสริมผิวทาง ถังขยะ ปายใหขอมูล/บอกทิศทาง ปายสื่อความหมาย และรานอาหาร (จ) การเดินทาง จากศูนยบริการนักทองเที่ยววังกวาง มาทางทิศตะวันตกเฉียงใตถึงผา

นานอยเปนระยะทางประมาณ 3.5 กิโลเมตร (ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก ผาเหยียบเมฆ และผาจําศีล

4-52

Page 53: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

(24) ผาแดง (ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทหนาผา/จุดชมวิว (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพื้นที่ เปนหนาผายื่นออกมาจากผา มีความกวาง

ประมาณ 20 เมตร ดานลางเปนทิวทัศนของปาเบญจพรรณ พื้นที่โอบลอมดวยปาสน (ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก ชมทัศนียภาพ/ทิวทัศนธรรมชาติ ถายภาพ (ง) ส่ิงอํานวยความสะดวก ที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ไดแก ทางเดินเทาไมลาด/ไม

เสริมผิวทาง ถังขยะ ปายใหขอมูล/บอกทิศทาง ปายสื่อความหมาย และรานอาหาร (จ) การเดินทาง จากศูนยบริการนักทองเที่ยววังกวาง มาทางทิศตะวันตกเฉียงใต ถึง

ผาแดงเปนระยะทางประมาณ 6.9 กิโลเมตร (ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก ผาเหยียบเมฆ และผาหลมสัก

(25) ผาเหยียบเมฆ (ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทหนาผา/จุดชมวิว (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพ้ืนที่ เปนจุดชมวิวที่สามารถเห็นภูมิทัศนไดโดยรอบ

มีลมเย็นๆ พัดอยูตลอดเวลา (ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก ชมทัศนียภาพ/ทิวทัศนธรรมชาติ ถายภาพ (ง) ส่ิงอํานวยความสะดวก ที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ไดแก ทางเดินเทาไมลาด/ไม

เสริมผิวทาง ถังขยะ ปายใหขอมูล/บอกทิศทาง ปายสื่อความหมาย และรานอาหาร (จ) การเดินทาง จากศูนยบริการนักทองเที่ยววังกวางมาทางทิศตะวันออก ถึงผา

เหยียบเมฆเปนระยะทางประมาณ 5.0 กิโลเมตร (ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก ผาแดง และผานานอย

(26) น้ําตกหงสทอง (ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทน้ําตก (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพ้ืนที่ เปนน้ําตกขนาดกลางสูงประมาณ 15 เมตร

ไหลลัดเลาะโขดหินขนาดใหญลงมา บริเวณทองลําธารเปนหินทราย ขนาดนอย ใหญ รองรับอยูเบื้องลาง โอบลอมดวยปาอันอุดมสมบูรณ

(ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก เที่ยวชมน้ําตก ทัศนียภาพ/ทิวทัศนธรรมชาติ และถายภาพ

(ง) ส่ิงอํานวยความสะดวก ที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ไดแก ทางเดินเทาไมลาด/ไมเสริมผิวทาง

(จ) การเดินทาง จากศูนยบริการนักทองเที่ยววังกวางมาทางทิศตะวันตกเฉียงเหนือถึงน้ําตกหงสทองเปนระยะทางประมาณ 7.3 กิโลเมตร

(ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก น้ําตกขุนพอง และจุดชมวิวกําแพงเมืองจีน

4-53

Page 54: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

(27) น้ําตกขุนพอง (ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทน้ําตก (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพื้นที่ เปนน้ําตกขนาดใหญ สูงประมาณ 30 เมตร มี

น้ําไหลตลอดป รอบน้ําตกโอบลอมดวยตนเมเปล (ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก เที่ยวชมน้ําตก ชมทัศนียภาพ/ทิวทัศนธรรมชาติ และ

ถายภาพ (ง) ส่ิงอํานวยความสะดวก ที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ไดแก ทางเดินเทาไมลาด/ไม

เสริมผิวทาง และรั้ว/ราวเกาะ (จ) การเดินทาง จากที่ศูนยบริการนักทองเที่ยววังกวางมาทางทิศตะวันตกเฉียงเหนือ

ถึงน้ําตกขุนพองเปนระยะทางประมาณ 7.8 กิโลเมตร (ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก จุดชมวิวกําแพงเมืองจีน และน้ําตกหงสทอง

(28) จุดชมวิวกําแพงเมืองจีน (ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทหนาผา/จุดชมวิว (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพื้นที่ เปนจุดชมวิวที่สามารถมองเห็นลักษณะธรณี

สัณฐานของแผนหินที่ทอดยาวมองดูคลายแพงเมืองจีน (ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก ชมทัศนียภาพ/ทิวทัศนธรรมชาติ และถายภาพ (ง) ส่ิงอํานวยความสะดวก ที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ไดแก ทางเดินเทาไมลาด/ไม

เสริมผิวทาง (จ) การเดินทาง จากศูนยบริการนักทองเที่ยววังกวางมาทางทิศตะวันตกเฉียงเหนือ ถึง

จุดชมวิวกําแพงเมืองจีนเปนระยะทางประมาณ 6.4 กิโลเมตร (ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก น้ําตกขุนพอง และน้ําตกหงสทอง

2) การประเมินศักยภาพของแหลงทองเที่ยวในเขตอุทยานแหงชาติภูกระดึง

จากผลการศึกษา และวิเคราะหขอมูลที่รวบรวมไดจากอุทยานแหงชาติภูกระดึง สามารถแสดง

ผลการประเมินศักยภาพของแหลงทองเที่ยวในพื้นที่อุทยานแหงชาติภูกระดึง (ภาคผนวก ก ตารางที่ 14) สรุปไดวาแหลงทองเที่ยวในเขตอุทยานแหงชาติภูกระดึง สวนใหญจากการศึกษาชวงชั้นโอกาสดานนันทนาการเปนแหลงทองเที่ยวที่มีศักยภาพของทรัพยากรนันทนาการในระดับสูง ไดแก ผานกแอน ผาหลมสัก น้ําตกเพ็ญพบใหม น้ําตกถ้ําใหญ วังอีเมือง และน้ําตกขุนพอง ที่เหลือทั้งหมดมีศักยภาพในระดับปานกลาง ไดแก สระแกว สระอโนดาต น้ําตกตาดฮอง น้ําตกวังกวาง น้ําตกธารสวรรค น้ําตกโผนพบ น้ําตกถ้ําสอเหนือ ผานานอย ผาแดง และผาเหยียบเมฆ

3) การจัดแบงประเภทแหลงทองเที่ยวในเขตอุทยานแหงชาติภูกระดึง

ผลการพิจารณาใหคะแนนแหลงทองเที่ยวตามหลักการของชวงชั้นโอกาสดานนันทนาการ

(ภาคผนวก ก ตารางที่ 15) สามารถจําแนกประเภทของแหลงทองเที่ยวของอุทยานแหงชาติภูกระดึงไดเปน

4-54

Page 55: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

2 กลุมคือ 1) แหลงทองเที่ยวประเภทธรรมชาติสันโดษ ซึ่งอยูหางไกลและยังคงความเปนธรรมชาติหรือ ภูมิทัศนดั้งเดิมอยางสมบูรณ มีปริมาณการทองเที่ยวเบาบาง เนื่องจากการเขาถึงทําไดอยางลําบาก ปรากฏรองรอยของผลกระทบจากกิจกรรมการใชประโยชนนอยมาก ประสบการณที่นักทองเที่ยวจะไดรับจากแหลงนันทนาการในชั้นนี้ ไดแก ความรูสึกวิเวกที่มีเพียงเสียงธรรมชาติ ความสันโดษและมีอิสระไดสัมผัสและเรียนรูธรรมชาติอยางใกลชิด ไดใชพละกําลังและพึ่งพาตนเองในการประกอบกิจกรรมตางๆ

แหลงนันทนาการในอุทยานแหงชาติภูกระดึงที่จัดอยูในประเภทธรรมชาติสันโดษ ไดแก

สระแกว น้ําตกเพ็ญพบใหม น้ําตกตาดฮอง น้ําตกถ้ําใหญ น้ําตกธารสวรรค น้ําตกโผนพบ น้ําตกถ้ําสอเหนือ ผาหมากดูก น้ําตกเพ็ญพบ แกงหินทราย น้ําตกตาดหวยวัว ผาเมษา น้ําตกหงสทอง น้ําตกขุนพอง และ จุดชมวิวกําแพงเมืองจีน 2) แหลงทองเที่ยวประเภทกึ่งสันโดษไมใชยานยนต มีลักษณะพื้นที่โดยรวมที่ยังคงมีความเปนธรรมชาติไมแตกตางไปจากพื้นที่สันโดษมากนักแตปริมาณการใชประโยชนหรือโอกาสในการพบเห็นนักทองเที่ยวกลุมอื่นจะสูงกวาพื้นที่สันโดษ ปรากฏรองรอยของผลกระทบจากกิจกรรมบาง มีการควบคุมหรือจัดการนักทองเที่ยวโดยเนนในลักษณะของปายสื่อความหมายหรือจัดการทางออมโดยการออกแบบ สิ่งอํานวยความสะดวกที่เนนความปลอดภัย และปองกันผลกระทบตอพื้นที่ สําหรับประสบการณที่ผูมาเยือนจะไดรับยังคงเปนประสบการณในลักษณะเดียวกันกับพื้นที่สันโดษ หากแตโอกาสในการสัมผัสกับความวิเวกจากธรรมชาติจะนอยกวา แหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติภูกระดึงที่จัดอยูในชวงชั้นนี้ ไดแก ผานกแอน ผาหลมสัก สระอโนดาต น้ําตกวังกวาง องคพระพุทธเมตตา วังอีเมือง ลานวัดพระแกว อางเก็บน้ํา วังกวาง หลังแป ผาจําศีล ผานานอย ผาแดง และผาเหยียบเมฆ

เมื่อพิจารณาในภาพรวมแลวพบวา อุทยานแหงชาติภูกระดึงมีแหลงทองเที่ยวเปนแหลงทองเที่ยวประเภทธรรมชาติสันโดษ และมีศักยภาพของทรัพยากรนันทนาการอยูในระดับสูง 3 แหง ไดแก น้ําตกตาดฮอง น้ําตกถ้ําใหญ และน้ําตกขุนพอง และมีศักยภาพในระดับปานกลาง 9 แหง ไดแก สระแกว น้ําตกเพ็ญพบใหม น้ําตกธารสวรรค น้ําตกโผนพบ น้ําตกสอเหนือ น้ําตกเพ็ญพบ แกงหินทราย น้ําตกตาดหวยวัว และผาเมษา และแหลงทองเที่ยวประเภทกึ่งสันโดษไมใชยานยนต ที่มีศักยภาพในระดับสูง 4 แหง ไดแก ผานกแอน ผาหมากดูก ผาหลมสัก และวังอีเมือง ที่เหลือทั้งหมดมีศักยภาพในระดับปานกลาง ไดแก สระอโนดาต น้ําตกวังกวาง องคพระพุทธเมตตา ลานวัดพระแกว อางเก็บน้ําวังกวาง หลังแป ผาจําศีล ผานานอย ผาแดง และผาเหยียบเมฆ (ตารางที่ 4.6.5-1) 4-55

Page 56: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

ตารางที่ 4.6.5-1 ประเภทแหลงทองเที่ยวตามชวงชั้นโอกาสดานนันทนาการ และระดับศักยภาพของ แหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติภูกระดึง

ลําดับ แหลงทองเที่ยว ประเภทของแหลงทองเที่ยวตามหลักการชวงชั้นโอกาส ดานนันทนาการ

ระดับศักยภาพ

1 ผานกแอน กึ่งสันโดษไมใชยานยนต สูง 2 ผาหลมสัก กึ่งสันโดษไมใชยานยนต สูง 3 สระแกว ธรรมชาติสันโดษ ปานกลาง 4 สระอโนดาต กึ่งสันโดษไมใชยานยนต ปานกลาง 5 นํ้าตกเพ็ญพบใหม ธรรมชาติสันโดษ ปานกลาง 6 นํ้าตกตาดฮอง ธรรมชาติสันโดษ สูง 7 นํ้าตกวังกวาง กึ่งสันโดษไมใชยานยนต ปานกลาง 8 นํ้าตกถ้ําใหญ ธรรมชาติสันโดษ สูง 9 นํ้าตกธารสวรรค ธรรมชาติสันโดษ ปานกลาง 10 นํ้าตกโผนพบ ธรรมชาติสันโดษ ปานกลาง 11 นํ้าตกถ้ําสอเหนือ ธรรมชาติสันโดษ ปานกลาง 12 ผาหมากดูก ธรรมชาติสันโดษ ปานกลาง 13 นํ้าตกเพ็ญพบ ธรรมชาติสันโดษ ปานกลาง 14 องคพระพุทธเมตตา กึ่งสันโดษไมใชยานยนต ปานกลาง 15 วังอีเมือง กึ่งสันโดษไมใชยานยนต สูง 16 แกงปาหินทราย ธรรมชาติสันโดษ ปานกลาง 17 นํ้าตกตาดหวยวัว ธรรมชาติสันโดษ ปานกลาง 18 ลานวัดพระแกว กึ่งสันโดษไมใชยานยนต ปานกลาง 19 อางเก็บนํ้าวังกวาง กึ่งสันโดษไมใชยานยนต ปานกลาง 20 หลังแป กึ่งสันโดษไมใชยานยนต ปานกลาง 21 ผาเมษา ธรรมชาติสันโดษ ปานกลาง 22 ผาจําศีล กึ่งสันโดษไมใชยานยนต ปานกลาง 23 ผานานอย กึ่งสันโดษไมใชยานยนต ปานกลาง 24 ผาแดง กึ่งสันโดษไมใชยานยนต ปานกลาง 25 ผาเหยียบเมฆ กึ่งสันโดษไมใชยานยนต ปานกลาง 26 นํ้าตกหงสทอง ธรรมชาติสันโดษ ปานกลาง 27 นํ้าตกขุนพอง ธรรมชาติสันโดษ สูง 28 จุดชมวิวกําแพงเมืองจีน ธรรมชาติสันโดษ ปานกลาง

ภาพรวมของอุทยานแหงชาติภูกระดึง ธรรมชาติสันโดษ ปานกลาง

4-56

Page 57: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

4) ผลกระทบจากการทองเที่ยว

แหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติภูกระดึงสวนใหญ เปนแหลงทองเที่ยวทางธรรมชาติประเภทสันโดษ และกึ่งสันโดษไมใชยานยนต การเขาถึงแหลงทองเที่ยวบางแหงนักทองเที่ยวตองเดินเทาเปนระยะทางไกล กิจกรรมที่นักทองเที่ยวประกอบสวนใหญ เปนการชมทิวทัศน ถายภาพ การไดพักผอนทามกลางธรรมชาติ และมีการหมุนเวียนไปตามแหลงทองเที่ยวตางๆ ของอุทยานแหงชาติภูกระดึง ซึ่งมีใหนักทองเที่ยวไดเลือกชมมากมาย ทางอุทยานแหงชาติภูกระดึงไดจัดใหมีบริการรานคา/รานอาหารไวอยางเปนสัดสวนบริเวณศูนยบริการนักทองเที่ยววังกวาง ทําใหปญหาเกี่ยวกับขยะบริเวณแหลงทองเที่ยวมีนอย แตบริเวณที่เปนจุดแวะพัก ตลอดจนดานหลังรานคา/รานอาหาร ทางอุทยานแหงชาติควรมีมาตรการในการรักษาความสะอาดเนื่องจากยังมีการพบเห็นขยะ (ภาคผนวก ก ตารางที่ 16)

5) ส่ิงอํานวยความสะดวก

จากขอมูลที่รวบรวมได และการเก็บขอมูลในภาคสนาม พบวาอุทยานแหงชาติภูกระดึง มีการ

บํารุงรักษาสิ่งอํานวยความสะดวก และสภาพพื้นที่ใหอยูในสภาพที่เหมาะสมตอการใชประโยชนในพื้นที่ในระดับคอนขางมาก (ภาคผนวก ก ตารางที่ 17) เนื่องจากแหลงทองเที่ยวสวนใหญเปนแหลงทองเที่ยวประเภทสันโดษ และธรรมชาติกึ่งสันโดษ ส่ิงอํานวยความสะดวกที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยวทั้งสองแหลงจะมุงเนนเพื่อการปองกันรักษาแหลงทองเที่ยว ปองกันผลกระทบจากกิจกรรมการใชประโยชน และปองกันอันตรายที่อาจเกิดกับผูมาเยือน เชน รั้ว/ราวจับ และขั้นบันได เปนตน มีปายบอกทิศทางและปายเตือน มีการพัฒนาปายสื่อความหมายธรรมชาติในแหลงทองเที่ยวบางแหง แตควรพัฒนารูปแบบโดยเนนโปรแกรมส่ือความหมายในลักษณะของคูมือศึกษาธรรมชาติ ในแหลงทองเที่ยวธรรมชาติสันโดษ ส่ิงอํานวยความสะดวกที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยวของอุทยานแหงชาติภูกระดึง แสดงในภาคผนวก ก ตารางที่ 18

4-57

Page 58: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

4.6.6 การกําหนดคาชวงชั้นโอกาสทางดานนันทนาการ ในอุทยานแหงชาติภูหินรองกลา

1) ทรัพยากรการทองเที่ยว

อุทยานแหงชาติภูหินรองกลา เปนพื้นที่ที่มีสภาพภูมิประเทศและทิวทัศนสวยงาม เปนปาตนน้ําลําธารและมีลักษณะทางธรรมชาติที่มีจุดเดนหลายแหง ประกอบกับสภาพธรรมชาติที่สวยงามแปลกตาผิดจากอุทยานแหงชาติโดยทั่วไป จุดเดนที่นาสนใจตางๆ ของอุทยานแหงชาติภูหินรองกลาจึงแบงออกเปน 2 ดาน คือ ดานประวัติศาสตร ไดแก สถานที่ตางๆ ที่อดีตผูกอการรายคอมมิวนิสตเคยใชเปนที่อยูอาศัย เปนที่ประกอบกิจกรรมตางๆ ซึ่งสถานที่เหลานี้จะไดรับการรักษาดูแลใหคงอยูในสภาพเดิม เชน โรงเรียนการเมือง การทหาร และดานธรรมชาติที่สวยงาม เชน น้ําตกศรีพัชรินทร น้ําตกหมันแดง น้ําตกรมเกลาภราดร ลานหินแตก ลานหินปุม และผาชูธง เปนตน นอกจากนี้ ยังพบ กลวยไมปา ดอกไมปา หลายชนิดขึ้นอยูตามลานหิน เชน มาวิ่ง เอื้องตาหิน เอื้องคําหิน เอื้องสายสามสี ชองนางคล่ี เหงาน้ําทิพย กุหลาบขาว ฟองหิน รวมทั้งมอส เฟน ไลเคน และตะไครชนิดตางๆ ซึ่งในชวงปลายฤดูฝนตอฤดูหนาว ดอกไมปาเหลานี้จะออกดอกบานสะพรั่งสีสันงดงามมาก (รูปที่ 4.6.6-1 และภาพที่ 4.6.6-1 แสดงแหลงทองเที่ยวสําคัญในอุทยานแหงชาติภูหินรองกลา) (1) น้ําตกศรีพัชรินทร

(ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทน้ําตก (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพื้นที่ น้ําตกศรีพัชรินทรเปนน้ําตกที่มีแองน้ําขนาด

ใหญ สูงประมาณ 20 เมตร เหมาะสําหรับการเลนน้ํา (ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก เที่ยวชมน้ําตก ถายภาพธรรมชาติ ปกนิก เลนน้ําตก

ชมทัศนียภาพ/ทิวทัศน (ง) ส่ิงอํานวยความสะดวก ในแหลงทองเที่ยว ไดแก ทางเดินเทาไมลาด/ไมเสริมผิวทาง (จ) การเดินทาง จากที่ทําการอุทยานฯ มาทางอําเภอนครไทย ระยะทางประมาณ 5

กิโลเมตร มีทางแยกซายเขาไปเปนทางเดินเทาประมาณ 800 เมตร (ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก น้ําตกรองกลา

(2) น้ําตกผาลาด

(ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทน้ําตก (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพื้นที่ เปนน้ําตกขนาดใหญมีน้ําไหลตลอดป และมี

แองน้ําขนาดใหญใหเลนน้ําไดหลายแอง แตในชวงฤดูฝนกระแสน้ําจะไหลแรงจนอาจเปนอันตรายตอการเลนน้ํา

(ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก เที่ยวชมน้ําตก ชมทัศนียภาพ เลนน้ําตก ถายภาพ และปกนิก

(ง) ส่ิงอํานวยความสะดวกที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ไดแก ทางทางเดินเทาไมลาด/ไมเสริมผิวทาง ถังขยะ และศาลา

4-58

Page 59: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

รูปที่ 4.6.6-1 แสดงแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติภูหินรองกลา

4-59

Page 60: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

ภาพที่ 4.6.6-1 แสดงแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติภูหินรองกลา

4-60

Page 61: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

(จ) การเดินทาง ต้ังอยูบริเวณเชิงภูหินรองกลาโดยแยกซายจาก หมูบานหวยน้ําไซ ตอไปประมาณ 2 กิโลเมตร จะถึงที่ทําการพลังงานไฟฟาหวยขมึน อันเปนที่ต้ังของ น้ําตกแกงลาด

(ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก น้ําตกตาดฟา (3) น้ําตกรมเกลา-ภราดร

(ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทน้ําตก (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพื้นที่ เปนน้ําตกฝาแฝด 2 แหง ที่อยูติดๆ กัน ตัวน้ํา

ตกไมสูงใหญนัก แตสภาพแวดลอมโดยรอบมีลักษณะเปนปาบริสุทธ์ิอันงดงามมาก (ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก เที่ยวชมน้ําตก ชมทัศนียภาพ เลนน้ําตก ขี่จักรยาน

ศึกษาธรรมชาติ (ง) ส่ิงอํานวยความสะดวกที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ไดแก ทางเดินเทาไมลาด/ไม

เสริมผิวทาง (จ) การเดินทาง อยูหางจากที่ทําการอุทยานแหงชาติ บนถนนภูหินรองกลาประมาณ 4

กิโลเมตร กอนถึงโรงเรียนการเมืองการทหารประมาณ 1 กิโลเมตร จากถนนสายใหญ จะตองเดินตัดลงไปบนทางเทาที่พึ่งทําขึ้นใหมเปนระยะทางประมาณ 800 เมตร

(ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก โรงเรียนการเมืองการทหาร

(4) น้ําตกรองกลา (ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทน้ําตก (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพื้นที่ เปนน้ําตกที่มีความสวยงามมีหลายชั้น นักทอง

เที่ยวสามารถเดินชมน้ําตกได ตามลําดับชั้นที่ลดหลั่นและไลระดับกันขึ้นไป ประมาณ 400-500 เมตร จะพบเห็นน้ําตกขนาดเล็ก ใหญ และมีแองน้ําคอนขางกวาง เหมาะสําหรับเลนน้ํา ประมาณ 3-4 แอง ประกอบกับมีโขดหินขนาดใหญที่สวยงาม

(ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก เที่ยวน้ําตก เลนน้ํา ชมทิวทัศน และถายภาพ (ง) ส่ิงอํานวยความสะดวก ที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ไดแก ทางเดินเทาไมลาด/ไม

เสริมผิวทาง (จ) การเดินทาง จากที่ทําการอุทยานฯ มุงสูอําเภอนครไทย ประมาณ 3 กิโลเมตร แยก

ขวาเขาทางลูกรังประมาณ 1 กิโลเมตร และเดินตอไปประมาณ 800 เมตร ถึงน้ําตกรองกลา

(ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง น้ําตกศรีพัชรินทร

4-61

Page 62: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

(5) น้ําตกตาดฟา (ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทน้ําตก (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพื้นที่ น้ําตกตาดฟาหรือน้ําตกดานกอซองเปนน้ําตก

ชั้นเดียวขนาดใหญที่สวยงาม โดยเฉพาะชวงฤดูฝนที่มีน้ํามาก สายน้ําไหลเปนสายกระทบแสงแดดดูสวยงาม

(ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก เที่ยวน้ําตก ถายภาพ และชมทิวทัศน (ง) ส่ิงอํานวยความสะดวก ที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ไดแก ทางเดินเทาไมลาด/ไม

เสริมผิวทาง (จ) การเดินทาง จากน้ําตกผาลาดขึ้นเขาตอไปประมาณ 3-4 กิโลเมตร มีทางเดินแยก

ซายลงไปน้ําตกตาดฟา (ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก น้ําตกผาลาด

(6) น้ําตกหมันแดง

(ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทน้ําตก (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพื้นที่ เปนน้ําตกขนาดใหญ มี 9 ชั้น ปจจุบันยังไมมี

ทางรถเขาถึง การเดินทางเขาไปทองเที่ยวยังน้ําตกในขณะนี้ ทําไดโดยการเดินเทาเทานั้น ตลอดทางเดินขึ้นน้ําตกมีตนเฟรน และตนเมเปล ยามใบเมเปลรวงสีแดงของใบตัดกับสีของทองลําธารดูสวยงามมาก

(ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก เที่ยวน้ําตก ถายภาพ ชมทิวทัศน และปกนิก (ง) ส่ิงอํานวยความสะดวกที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ไดแก ลานจอดรถ ไมมีการ

บดอัด/ลาดผิว ทางเดินเทาไมลาด/ไมเสริมผิวทาง ถังขยะ หองสุขา สํานักงาน พื้นที่กางเต็นท และปายใหขอมูล

(จ) การเดินทาง จากที่ทําการอุทยานฯ ไปตามถนนลาดลางประมาณ 6 กิโลเมตร จากนั้นถึงถางแยกใหเลี้ยวขวาเขาไปประมาณ 12 กิโลเมตร ถึงลานจอดรถ เดินตอประมาณ 3.5 กิโลเมตร ถึงน้ําตกหมันแดง

(ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก จุดชมวิวทับเบิก

(7) ลานหินแตก (ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทลานหิน (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพื้นที่ ลักษณะเปนหินที่มีรอยแตกเปนแนวเปนรอง

เหมือนแผนดินแยก รอยแตกนี้บางรอยก็มีขนาดแคบพอใหรากตนหญาชอนไชไปไดเทานั้น บางรอยกวางพอคนกาวขามได และบางรอยกวางมากจนไมสามารถกระโดดขามได ความลึกของรองหินแตกเหลานั้นไมสามารถจะคะเนได ลักษณะเชนนี้สันนิษฐานวาอาจจะเกิดจากการโกงตัวหรือเคลื่อนตัวของผิวโลกจึงทําใหพื้นหินนั้นแตกเปนแนวนอกจากนี้บริเวณหินแตกยังปกคลุมไปดวยมอส ไลเคน ตะไคร เฟรน และกลวยไมชนิดตางๆ

4-62

Page 63: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

(ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก ชมทิวทัศน ชมประวัติศาสตร ชมพรรณไม เดินปาศึกษาธรรมชาติ ศึกษาธรณีวิทยา และถายภาพ

(ง) ส่ิงอํานวยความสะดวก ที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ลานจอดรถ ไมมีการบดอัด/ลาดผิว ทางเดินเทาไมลาด /ไมเสริมผิวทาง รั ้ว/ราวเกาะ สะพาน หองสุขา น้ําใช ถังขยะ ปายสื่อความหมายธรรมชาติ ปายใหขอมูลบอกทิศทาง และรานจําหนายของที่ระลึก (นอกจากนี้ยังมีรานอาหาร /เครื่องดื่ม ของชาวบานอีกดวย)

(จ) การเดินทาง จากที่ทําการอุทยานฯ มายังอําเภอนครไทยประมาณ 500 เมตร ถึงบริเวณลานจอดรถ และเดินตอไปประมาณ 400 เมตร ถึงลานหินแตก

(ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก น้ําตกศรีพัชรินทร

(8) จุดชมวิวทับเบิก (ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทจุดชมวิว (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพ้ืนที่ เปนจุดชมวิวที่เห็นทัศนียภาพไดโดยรอบ

บรรยากาศบนจุดชมวิวคอนขางสดชื่น จากจุดชมวิวสามารถมองเห็น หุบเขา บานมง และยอดดอยภูกระดึง

(ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก เที่ยวน้ําตก ชมทัศนียภาพ ถายภาพ และปกนิก (ง) ส่ิงอํานวยความสะดวก ที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ถนนลาดยาง/ซีเมนต ไมมีทาง

ระบายน้ํา ลานจอดรถ ไมมีการบดอัด/ลาดผิว ทางเดินเทาไมลาด/ไมเสริมผิวทาง ศาลาชมวิว และถังขยะ (นอกจากนี้ยังมีรานจําหนายของที่ระลึกจําหนายโดยชาวมง)

(จ) การเดินทาง จากที่ทําการอุทยานฯ มาประมาณ 11 กิโลเมตร (ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก น้ําตกหมันแดง

(9) โรงเรียนการเมืองทหาร

(ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวทางประวัติศาสตร (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพ้ืนที่ มีสภาพเปนปารกทึบหนาแนนไปดวยตนไม

ใหญ ในอดีตเคยเปนสถานที่สําหรับใหการศึกษาตามแนวทางของลัทธิคอมมิวนิสต ในบริเวณโรงเรียนการเมืองการทหาร จะประกอบไปดวยบานฝายพลเรือน ฝายพลาธิการ ฝายสื่อสาร และสถานพยาบาล สวนเหลานี้มีทั้งหมด 22 หลัง เปนบานหลังเล็กๆ กระจายอยูอยางเปนระเบียบ ภายในบานแตละหลังจะมีแครสําหรับนอน และโตะสําหรับเขียนหนังสือทําดวยไมกระดานอยางหยาบๆ เศษขาวของกระจายอยูเกลื่อน บางหลังเริ่มผุพังเพราะถูกปลอยใหรางหลังจากมวลชนเขามอบตัวแลว

(ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก ขี่จักรยานศึกษาธรรมชาติ ชมประวัติศาสตร ชมพรรณไม และเดินปาศึกษาธรรมชาติ

(ง) ส่ิงอํานวยความสะดวก ที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ไดแก ถนนลาดยาง/ซีเมนต ไมมีทางระบายน้ํา ลานจอดรถไมมีการบดอัด/ลาดผิว ทางเดินเทาไมลาด/ไมเสริมผิวทาง รั้ว/ราวเกาะ สะพาน มานั่ง/เกาอี้ ถังขยะ น้ําใช หองสุขา ศูนยขอมูล ปายใหขอมูล/บอกทิศทาง ปายสื่อความหมาย และรานจําหนายของที่ระลึก

4-63

Page 64: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

(จ) การเดินทาง จากที่ทําการอุทยานฯ ไปตามถนนลาดยางดานอําเภอหลมเการะยะทางประมาณ 6 กิโลเมตร จะเห็นโรงเรียนอยูทางขวามือ

(ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก ลานหินปุม และผาชูธง

(10) ผาชูธง-ลานหินปุม (ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวทางธรรมชาติประเภทลานหิน และจุดชมวิว (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพ้ืนที่ ผาชูธงอยูหางจากลานหินปุมประมาณ 600

เมตร เปนหนาผาสูงชันสามารถเห็นทิวทัศนไดกวางไกล บริเวณนี้เคยเปนสถานที่ที่ ผกค.จะขึ้นไปชูธงแดง (ฆอนเคียว) ทุกครั้งที่รบชนะทหารของรัฐบาล สําหรับลานหินปุมจะอยูริมหนาผาลักษณะเปนลานหินผุดขึ้นเปนปุมไลเลี่ยกัน คาดวาเกิดจากการสึกกรอนตามธรรมชาติของหินทางเคมีและฟสิกส

(ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก ชมทิวทัศน ชมพรรณไม ชมประวัติศาสตร เดินปาศึกษาธรรมชาติ และศึกษาธรณีวิทยา

(ง) ส่ิงอํานวยความสะดวก ที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ไดแก ถนนดิน ทางเดินเทาไมลาด/ไมเสริมผิวทาง สะพาน ถังขยะ หองสุขา ปอมยาม ปายใหขอมูล/บอกทิศทาง และรานอาหาร

(จ) การเดินทาง จากที่ทําการอุทยานฯ ไปทางอําเภอหลมเกาประมาณ 4 กิโลเมตร (ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก โรงเรียนการเมืองทหาร

2) การประเมินศักยภาพของแหลงทองเที่ยวในเขตอุทยานแหงชาติภูหินรองกลา จากผลการศึกษา และวิเคราะหขอมูลที่รวบรวมไดจากอุทยานแหงชาติภูหินรองกลา สามารถแสดง

ผลการประเมินศักยภาพของแหลงทองเที่ยวในพื้นที่อุทยานแหงชาติภูหินรองกลา ไดดังในภาคผนวก ก ตารางที่ 19 ซึ่งสรุปไดวาแหลงทองเที่ยวในเขตอุทยานแหงชาติภูหินรองกลา ที่มีศักยภาพสูงจากการศึกษา ชวงชั้นโอกาสดานนันทนาการ 4 แหง ไดแก ผาชูธง-ลานหินปุม น้ําตกรองกลา น้ําตกหมันแดง และน้ําตกศรีพัชรินทร ตามลําดับ ที่เหลือทั้งหมด 6 แหง มีศักยภาพอยูในระดับปานกลาง ไดแก น้ําตกผาลาด น้ําตกตาดฟา น้ําตกรมเกลา-ภราดร จุดชมวิวทับเบิก ลานหินแตก และโรงเรียนการเมืองการทหาร ตามลําดับ

3) การจัดแบงประเภทแหลงทองเที่ยวในเขตอุทยานแหงชาติภูหินรองกลา สําหรับผลการพิจารณาใหคะแนนแหลงทองเที่ยวตามหลักการของชวงชั้นโอกาสดานนันทนาการ

โดยใชปจจัยหลัก 5 ปจจัยดังกลาวขางตน สามารถจําแนกประเภทของแหลงทองเที่ยวของอุทยานแหงชาติ ภูหินรองกลาไดเปน 3 กลุมคือ 1) แหลงทองเที่ยวประเภทธรรมชาติสันโดษ 6 แหง ไดแก น้ําตกตาดฟา น้ําตกรองกลา น้ําตกผาลาด น้ําตกศรีพัชรินทร น้ําตกหมันแดง และน้ําตกรมเกลา-ภราดร ตามลําดับ 2) แหลงทองเที่ยวประเภทกึ่งสันโดษไมใชยานยนต 3 แหง ไดแก โรงเรียนการเมืองการทหาร ผาชูธง-ลานหินปุม และลานหินแตก ตามลําดับ 3) แหลงทองเที่ยวประเภทกึ่งสันโดษใชยานยนต ไดแก จุดชมวิวทับเบิก (ภาคผนวก ก ตารางที่ 20)

4-64

Page 65: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

เมื่อพิจารณาในภาพรวมแลวพบวา อุทยานแหงชาติภูหินรองกลามีแหลงทองเที่ยวเปนแหลงทองเที่ยวประเภทธรรมชาติสันโดษ และมีศักยภาพของทรัพยากรนันทนาการอยูในระดับสูง 3 แหง ไดแก น้ําตกศรีพัชรินทร น้ําตกรองกลา และน้ําตกหมันแดง และแหลงทองเที่ยวประเภทกึ่งสันโดษไมใชยานยนต ที่มีศักยภาพในระดับสูง 1 แหง ไดแก ผาชูธง-ลานหินปุม แหลงทองเที่ยวประเภทธรรมชาติสันโดษ มศัีกยภาพในระดับปานกลาง 3 แหง ไดแก น้ําตกผาลาด น้ําตกรมเกลา-ภราดร และน้ําตกตาดฟา สําหรับแหลงทองเที่ยวประเภทกึ่งสันโดษไมใชยานยนตที่มีระดับศักยภาพปานกลาง 2 แหง ไดแก ลานหินแตก และเรียนการเมืองการทหาร มีเพียง 1 แหงที่เปนแหลงทองเที่ยวประเภทกึ่งสันโดษใชยานยนต มีศักยภาพปานกลาง คือ จุดชมวิวทับเบิก (ตารางที่ 4.6.6-1) ตารางที่ 4.6.6-1 ประเภทแหลงทองเที่ยวตามชวงชั้นโอกาสดานนันทนาการ และระดับศักยภาพ

ของแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติภูหินรองกลา

ลําดับ แหลงทองเที่ยว ประเภทของแหลงทองเที่ยวตามหลักการชวงชั้นโอกาสดานนันทนาการ

ระดับศักยภาพ

1 น้ําตกศรีพัชรินทร ธรรมชาติสันโดษ สูง

2 น้ําตกผาลาด ธรรมชาติสันโดษ ปานกลาง

3 น้ําตกรมเกลา-ภราดร ธรรมชาติสันโดษ ปานกลาง

4 น้ําตกรองกลา ธรรมชาติสันโดษ สูง

5 น้ําตกตาดฟา ธรรมชาติสันโดษ ปานกลาง

6 น้ําตกหมันแดง ธรรมชาติสันโดษ สูง

7 ลานหินแตก กึ่งสันโดษไมใชยานยนต ปานกลาง

8 จุดชมวิวทับเบิก กึ่งสันโดษใชยานยนต ปานกลาง

9 โรงเรียนการเมืองทหาร กึ่งสันโดษไมใชยานยนต ปานกลาง

10 ผาชูธง-ลานหินปุม กึ่งสันโดษไมใชยานยนต สูง

ภาพรวมของอุทยานแหงชาติภูหินรองกลา ธรรมชาติสันโดษ ปานกลาง

4) ผลกระทบจากการทองเที่ยว

ผลการศึกษาที่ไดสรุปไดวา ผลกระทบที่เกิดจากกิจกรรมการทองเที่ยว และพฤติกรรมของ นักทองเที่ยว ตอแหลงทองเที่ยวโดยรวมอยูในระดับที่รุนแรงนอยถึงนอยมาก โดยแหลงทองเที่ยวที่ปรากฏวาไดรับผลกระทบจากการทองเที่ยวเรียงตามลําดับจากมากไปนอย ไดแก เรียนการเมืองการทหาร น้ําตก หมันแดง จุดชมวิวทับเบิก และผาชูธง-ลานหินปุม โดยปญหาสวนใหญที่พบ ไดแก ขยะ ดินพังทลาย และการขีดเขียนตามกอนหิน และตนไม ปญหาสวนหนึ่งคือทางอุทยานแหงชาติไมมีการจัดการดานสิ่งอํานวยความสะดวกในแหลงทองเที่ยว เชน ถังขยะ ราวกันตก การจัดทําขั้นบันไดในบริเวณท่ีลาดชันและลื่น ซึ่งนอกจากจะเปนอันตรายตอนักทองเที่ยวแลว ยังกอใหเกิดปญหาดินพังทลายอีกดวย (ภาคผนวก ก ตารางที่ 21)

4-65

Page 66: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

5) ส่ิงอํานวยความสะดวก

ซึ่งจากขอมูลที่รวบรวมได และการเก็บขอมูลในภาคสนาม พบวา การบํารุงรักษาสิ่งอํานวยความสะดวก และสภาพพื้นที่ใหอยูในสภาพที่เหมาะสมตอการใชประโยชน รวมถึงปจจัยอื่นๆ เชน ความเหมาะสมกับศักยภาพของพื้นที่ ความกลมกลืน และประโยชนใชสอย เปนตน พบวาการพัฒนาสิ่งอํานวยความสะดวกในอุทยานแหงชาติภูหินรองกลา จัดวามีความเหมาะสมอยูในระดับปานกลาง (ภาคผนวก ก ตารางที่ 22) เนื่องจากแหลงทองเที่ยวสวนใหญของอุทยานแหงชาติภูหินรองกลา จัดอยูในประเภทธรรมชาติสันโดษ โดยเฉพาะบริเวณน้ําตก จึงไมควรสงเสริมใหมีการพัฒนาสิ่งอํานวยความสะดวกใดๆ เนื่องจากจะทําใหเกิดผลกระทบตอระบบนิเวศ เสียคาใชจายสูง และนักทองเที่ยวที่จะเขามาใชประโยชนมีนอย ส่ิงอํานวยความสะดวกที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยวของอุทยานแหงชาติภูหินรองกลาแสดงดังภาคผนวก ก ตารางที่ 23 4.6.7 การกําหนดคาชวงชั้นโอกาสทางดานนันทนาการ ในอุทยานแหงชาติหมูเกาะชาง

1) ทรัพยากรการทองเที่ยว

อุทยานแหงชาติหมูเกาะชาง ไดรับการจัดต้ัง เปนอุทยานแหงชาติเมื่อ พ.ศ. 2526 ประกอบดวยเกาะชาง และหมูเกาะใกลเคียงประมาณ 40 เกาะ และมีเกาะที่มีลักษณะเปนหินโผลขึ้นมา อีกเปนจํานวนมาก มีเนื้อที่ ทั้งสิ้น 650 ตารางกิโลเมตร เฉพาะเกาะชาง มีเนื้อที่ถึง 268,125 ไร หรือประมาณ 429 ตารางกิโลเมตร เปนเกาะที่มีขนาดใหญ เปนอันดับ 2 ของประเทศ รองจากเกาะภูเก็ต บนเกาะชาง สภาพโดยรวมมีพื้นที่กลางเกาะเปนภูเขา และปาดิบชื้น มีที่ราบ อยูตามขอบเกาะ กอนถึงชายหาดของอาวตางๆ ที่ราบเหลานี้ สวนใหญ เปนสวนมะพราว สวนยาวพารา และสวนผลไมอื่นๆ เชน เงาะ ทุเรียน สมโอ โกโก ตลอดจนเปดเปนที่พัก ของนักทองเที่ยว พื้นที่ของเกาะชางสวนใหญเปนภูเขาสูง มีหินผาสลับซับซอน มีสภาพสมบูรณ สวนใหญเปนปาดงดิบเขา ยอดเขาที่สูงที่สุด ไดแก ยอดเขาสลักเพชร (สูง 744 เมตร) รองลงมาไดแก เขาจอมปราสาท และเขาหอม ภูเขาเหลานี้ เปนตนกําเนิดของ แมน้ํา ลําธาร ซึ่งทําใหมีน้ําตกหลายแหงบนเกาะนี้ ที่ทําการอุทยานแหงชาติหมูเกาะชาง ต้ังอยูทางฝงตะวันออกของเกาะ ใกลกับคลองธารมะยม ดานหนาของที่ทําการมีทาเทียบเรือขนาดใหญของอุทยานแหงชาติหมูเกาะชาง สวนดานหลังของที่ทําการอุทยานแหงชาติ เปนทางเขาสูน้ําตกธารมะยม ซึ่งอยูหางจากศูนยบริการนักทองเที่ยว ประมาณ 400 เมตร ตนน้ําของน้ําตก เกิดจากคลองมะยม ถือวาเปนน้ําตก ที่สําคัญที่สุดของเกาะชาง เนื่องจากพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกลาเจาอยูหัว และพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกลาเจาอยูหัวเคยเสด็จประพาสน้ําตกแหงนี้ โดยมีพระปรมาภิไธยยอ จปร. และ วปร. อยูที่แผนหินของน้ําตกชั้นบน (รูปที่ 4.6.7-1 และภาพที่ 4.6.7-1 แสดงแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติหมูเกาะชาง)

4-66

Page 67: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

(1) น้ําตกธารมะยม (ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทน้ําตก (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพื้นที่ เปนน้ําตกขนาดกลาง มี 4 ชั้น ลักษณะเปนธาร

น้ําไหลผานมาเปนชั้นๆ ตามรองหินแกรนิตสีดํา มีหนาผาสูงชันจนเกือบต้ังฉากบริเวณโดยรอบเปนปาดงดิบ อากาศรมรื่นเย็นสบาย เหมาะแกการตั้งแค็มปและเลนน้ําตก เสนทางเดินไปน้ําตกเดินงาย ไมลําบาก บริเวณชั้นที่ 1 น้ําตกไมสูงนักมีแองน้ําดานหนา ที่ สําคัญคือมีแผนหินจารึกพระปรมาภิไธยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกลาเจาอยูหัว รัชกาลที่ 5 ต้ังอยูทางดานซาย น้ําตกชั้นที่ 2 อยูเลยขึ้นไปเล็กนอย สําหรับน้ําตกชั้นที่ 3 และ 4 ระยะทางคอนขางไกลและทางเดินลําบาก ตองมีเจาหนาที่นําทาง และทางอุทยานแหงชาติไดจัดทําเสนทางเดินปาระยะไกลน้ําตกธารมะยม-น้ําตกคลองพลู ระยะทางมากกวา 8 กิโลเมตร เปนเสนทางที่คอนขางรก ตัดขามเทือกเขาสลักเพชร ไมมีส่ิงอํานวยความสะดวก มีเพียงเจาหนาที่นําทาง หากสนใจติดตอสอบถามไดที่หนวยพิทักษอุทยานแหงชาติที่ กช.1 (ธารมะยม) นอกจากนี้ในบริเวณใกลเคียงยังมีหมูบานชาวประมงที่มีสภาพปาชายเลนที่อุดมสมบูรณและเปนปาชายเลนที่ใหญที่สุดของเกาะชาง คือ หมูบานสลักคอก ซึ่งเปนชุมชนที่มีวิถีชีวิตดั้งเดิมที่นาสนใจ

(ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก เที่ยวชมน้ําตก เลนน้ําตก ชมทัศนียภาพ/ทิวทัศนธรรมชาติ และปกนิก

(ง) ส่ิงอํานวยความสะดวก ในแหลงทองเที่ยว ไดแก ถนนลาดยาง/ซีเมนต ไมมีทางระบายน้ํา ลานจอดรถไมมีการบดอัด/ลาดผิว ทางเดินเทาไมลาด/ไมเสริมผิวทาง มานั่ง/เกาอี้ ศาลาชมวิว ไฟสองสวาง น้ําใช ระบบกําจัดขยะ ถังขยะ หองสุขา หองอาบน้ํา สํานักงาน (หนวยพิทักษอุทยานแหงชาติที่ กช.1 ธารมะยม) อาคารสนับสนุน ปอมยาม ปายใหขอมูล/บอกทิศทาง ปายสื่อความหมาย ศูนยบริการนักทองเที่ยว บานแถว และบานเดี่ยวสําหรับเจาหนาที่ และรานอาหาร

(จ) การเดินทาง อยูหางจากหนวยพิทักษอุทยานแหงชาติที่ กช.1 (ธารมะยม) ไปประมาณ 400 เมตร ปากทางเขาอยูฝงตรงขามกับที่ทําการหนวยพิทักษอุทยานฯ ทางเดินเขาเปนทางปูน ผานสวนผลไมของชาวบาน

(ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก น้ําตกคลองนนทรี

4-67

Page 68: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

รูปที่ 4.6.7-1 แสดงแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติหมูเกาะชาง

4-68

Page 69: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

ภาพที่ 4.6.7-1 แสดงแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติหมูเกาะชาง

4-69

Page 70: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

(2) หาดทรายขาว (ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทชายหาด (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพ้ืนที่ มีลักษณะเปนอาวและหาดทรายยาว ลงเลนน้ํา

ในบริเวณนี้ได สามารถเดินชมทัศนียภาพของหมูเกาะใกลเคียง เชน เกาะเหลายา อาวสลักเพชร เกาะหวาย

(ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก ปกนิก ชมทัศนียภาพ/ทิวทัศนธรรมชาติ เดินเลนบริเวณชายหาด เลนน้ํา และถายภาพ

(ง) ส่ิงอํานวยความสะดวกที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ไดแก ถนนลาดยาง/ซีเมนต ไมมีทางระบายน้ํา ลานจอดรถ บดอัด/ลาดผิวไมมีทางระบายน้ํา ลานจอดรถไมมีการบดอัด/ลาดผิว ทางเดินเทาลาด/เสริมผิวทาง ทางเดินเทาไมลาด/ไมเสริมผิวทาง สะพาน มานั่ง/เกาอี้ ไฟสองสวาง น้ําใช ถังขยะ ระบบกําจัดขยะ หองสุขา ปายใหขอมูล/บอกทิศทาง รานอาหาร รานจําหนายของที่ระลึก (ส่ิงอํานวยความสะดวกทั้งหมดเปนของเอกชน ซึ่งนอกจากสิ่งอํานวยความสะดวกดังกลาวขางตนแลว ยังมี รีสอรท เปนจํานวนมาก)

(จ) การเดินทาง เดินเทาจากที่ทําการอุทยานฯ ไปทางบานทรายขาว ประมาณ 2.5 กิโลเมตร

(ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก หาดคลองพราว-แหลมไชยเชษฐ (3) น้ําตกคลองพลู

(ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทน้ําตก (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพื้นที่ น้ําตกคลองพลูเปนน้ําตกขนาดใหญ ที่มีน้ํา

ตลอดป ตกจากหนาผาสูงลงมาเปนเสนสูแองน้ําเบื้องลาง มีอยู 3 ชั้น ชั้นแรกสุดสูงประมาณ 40 เมตร ชั้นตอไปอยูติดกัน สูงกวาชั้นแรกมาก สภาพปารอบๆ สมบูรณดีมาก มีธารน้ําแยกจากคลองพลูหลายสาย มีแองน้ําใหเลนประมาณ 2–3 จุด มีน้ําไหลตลอดป นอกจากนี้สภาพโดยทั่วไปยังปกคลุมไปดวยปาดิบซึ่งเปนปาดั้งเดิมของพื้นที่ มีสภาพรมรื่น อากาศเย็นสบาย เลาตอๆ กันมาวา น้ําตกคลองพลู แตเดิมนาจะเรียกวา "คลองภู" เพราะมาจากชื่อ "ภูผาเมฆสวรรค" ซึ่งเปนชื่อของยอดเขาในบริเวณนี้ และยังกลาวกันอีกวา พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกลาเจาอยูหัวก็ทรงเคยเสด็จประพาสถึง 2 ครั้ง

(ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก เที่ยวชมน้ําตก เลนน้ําตก ชมทัศนียภาพ เดินปาศึกษาธรรมชาติ ดูนก และถายภาพ

(ง) ส่ิงอํานวยความสะดวกที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ไดแก ถนนลาดยาง/ซีเมนตมีทางระบายน้ํา ถนนลาดยาง/ซีเมนต ไมมีทางระบายน้ํา ลานจอดรถ บดอัด/ลาดผิว ไมมีทางระบายน้ํา ทางเดินเทาลาด/เสริมผิวทาง ทางเดินเทาไมลาด/ไมเสริมผิวทาง รั้ว/ราวเกาะ มานั่ง/เกาอี้ ไฟสองสวาง ศาลาชมวิว น้ําใช ถังขยะ หองสุขา หองอาบน้ํา สํานักงาน ปอมยาม ปายใหขอมูล/บอกทิศทาง ปายสื่อความหมาย ศูนยบริการนักทองเที่ยว บานเดี่ยวสําหรับเจาหนาที่ และเรือนแถวสําหรับเจาหนาที่ รานอาหาร รานจําหนายของที่ระลึก อาคารนิทรรศการ และรานคาสวัสดิการ

4-70

Page 71: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

(จ) การเดินทาง อยูหางจากชุมชนอาวคลองพราวประมาณ 3 กิโลเมตร ไปตามถนนที่จะไปหาดไกแบ เลี้ยวเขาไปอีก 2 กิโลเมตร จะถึงที่ทําการหนวยพิทักษอุทยานแหงชาติที่ กช.4 (คลองพลู) จากนั้นเดินเทาเขาสูน้ําตกประมาณ 500 เมตร

(ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก หาดคลองพราว-แหลมไชยเชษฐ

(4) น้ําตกคลองนนทรี (ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทน้ําตก (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพ้ืนที่ เปนน้ําตกที่มีความสูงประมาณ 20 เมตร เปน

น้ําตกที่มีชั้นเล็กๆ ทั้งหมด 2 ชั้น สภาพปาโดยรอบใหความชุมชื้น บรรยากาศดี เหมาะแกการชมวิวทิวทัศน ต้ังอยูทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือของเกาะชาง

(ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก เที่ยวชมน้ําตก เลนน้ําตก ชมทัศนียภาพ ปกนิกเดินปาศึกษาธรรมชาติ ดูนก และถายภาพ

(ง) ส่ิงอํานวยความสะดวกที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ไดแก ถนนดิน ทางเดินเทาไมลาด/ไมเสริมผิวทาง รั้ว/ราวเกาะ สะพาน มานั่ง/เกาอี้ และปายใหขอมูล/บอกทิศทาง

(จ) การเดินทาง มีทางเดินเทาจากบานดานใหมเขาไปประมาณ 3 กิโลเมตร หรือ จากที่ทําหนวยพิทักษอุทยานแหงชาติที่ กช.1 (ธารมะยม) ไปเปนระยะทาง ประมาณ 4 กิโลเมตร

(ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก น้ําตกธารมะยม

(5) น้ําตกคีรีเพชร (ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทน้ําตก (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพ้ืนที่ เปนน้ําตกชั้นเดียวมีความสูงมาก สามารถมอง

เห็นไดจากบางจุดของหมูบานสลักเพชร ประชาชนในหมูบานใชน้ําจากน้ําตกนี้เพื่อการอุปโภคบริโภค

(ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก เที่ยวชมน้ําตก เลนน้ําตก ชมทัศนียภาพ ปกนิกเดินปาศึกษาธรรมชาติ และถายภาพ

(ง) ส่ิงอํานวยความสะดวกที่ปรากฏในแหลงทองเท่ียว ไดแก ถนนลาดยาง/ซีเมนตไมมีทางระบายน้ํา ลานจอดรถ บดอัด/ลาดผิว ไมมีทางระบายน้ํา ทางเดินเทาไมลาด/ไมเสริมผิวทาง และปายใหขอมูล/บอกทิศทาง

(จ) การเดินทาง กอนถึงหนวยพิทักษอุทยานแหงชาติที่ กช.3 (สลักเพชร) ประมาณ 4 กิโลเมตรจะมีปายบอกทางไปน้ําตกคีรีเพชรทางขวามือ ผานสวนยางพาราเปนระยะทางประมาณ 3 กิโลเมตร

(ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก น้ําตกคลองหนึ่ง

4-71

Page 72: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

(6) น้ําตกคลองหนึ่ง (ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทน้ําตก (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพ้ืนที่ เปนน้ําตกขนาดกลาง อยูลึกเขาไปจากชุมชน

บานสลักเพชร ใกลกับน้ําตกคีรีเพชร (ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก เที่ยวชมน้ําตก เลนน้ําตก ชมทัศนียภาพ ปกนิกเดิน

ปาศึกษาธรรมชาติ และถายภาพ (ง) ส่ิงอํานวยความสะดวกที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ไดแก ถนนลาดยาง/ซีเมนต ไม

มีทางระบายน้ํา ลานจอดรถ บดอัด/ลาดผิว ไมมีทางระบายน้ํา ทางเดินเทาไมลาด/ไมเสริมผิวทาง ศาลาชมวิว ถังขยะ หองสุขา ปายใหขอมูล/บอกทิศทาง และฝายกั้นน้ํา

(จ) การเดินทาง จากหนวยพิทักษอุทยานแหงชาติที่ กช.2 (คลองสน) ตามทางลาดยางไปทางดานตะวันออกของเกาะ ไปประมาณ 21 กิโลเมตร ผานอาวสลักคอก และไปอีกประมาณ 2.5 กิโลเมตร ถึงบริเวณบานสลักคอก มีทางเลี้ยวขวาเขาไปเปนทางลาดยางอีกประมาณ 1.6 กิโลเมตร และเดินอีกประมาณ 480 เมตร ถึงน้ําตกคลองหนึ่ง ใชเวลาประมาณ 50 นาที

(ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก น้ําตกคีรีเพชร

(7) หาดคลองพราว-แหลมไชยเชษฐ (ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทชายหาด (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพื้นที่ อยูทางทิศตะวันตกของเกาะชางมีลักษณะเปน

หาดทรายขาวละเอียดที่มีความยาวมาก รมรื่นดวยทิวมะพราว น้ําทะเลใสสะอาด บรรยากาศเงียบสงบ หาดทรายบริเวณนี้มีความลาดมากสามารถเลนน้ําได ตอนเหนือสุดของหาดคลองพราวติดตอกับแหลมไชยเชษฐ ซึ่งเปนแหลมหินที่มีทัศนียภาพสวยงามแตไมสามารถเลนน้ําได

(ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก เลนน้ํา ชมทัศนียภาพ/ทิวทัศนธรรมชาติ ถายภาพ แลนเรือใบ หรือเรือพาย และปกนิก

(ง) ส่ิงอํานวยความสะดวกที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ไดแก ถนนลาดยาง/ซีเมนต ไมมีทางระบายน้ํา ถนนดิน ลานจอดรถ ไมมีการบดอัด/ลาดผิว ทางเดินเทาลาด/เสริมผิวทาง ทาจอดเรือ/แพ มานั่ง/เกาอี้ ไฟสองสวาง ถังขยะ หองสุขา หองอาบน้ํา ปายใหขอมูล/บอกทิศทาง บานแถวสําหรับผูมาเยือน บานเดี่ยวสําหรับเจาหนาที่ พื้นที่กางเต็นท รานอาหาร และรานจําหนายของที่ระลึก

(จ) การเดินทาง จากที่ทําการหนวยพิทักษอุทยานแหงชาติที่ กช.2 (คลองสน) ไปทางบานคลองพราวประมาณ 7 กิโลเมตรจะถึงแหลมไชยเชษฐ และถึงหาดคลองพราว

(ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก หาดไกแบ และหาดทรายขาว

(8) หาดไกแบ (ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทชายหาด (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพื้น หาดไกแบเปนหาดทรายสั้นๆ และขนาดเล็กกวา

หาดทรายขาวและหาดคลองพราว ชายหาดเต็มไปดวยเศษหินและซากปะการัง มี 4-72

Page 73: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

ความลาดพอสมควร สามารถเลนน้ําไดโดยไมเปนอันตราย หนาหาดมองเห็นเกาะหยวก เกาะมันนอก และเกาะมันใน หาดไกแบเงียบสงบกวาหาดทรายขาวและหาดคลองพราว เพราะอยูคอนขางไกล บริเวณใกลเคียงมีชุมชนอยู แตไมหนาแนนนัก

(ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก เลนน้ํา ลองเรือ ถายภาพ ชมทัศนียภาพ/ทิวทัศนธรรมชาติ และปกนิก

(ง) ส่ิงอํานวยความสะดวก ที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ไดแก ถนนลาดยาง/ซีเมนตมีทางระบายน้ํา ถนนลาดยาง/ซีเมนต ไมมีทางระบายน้ํา ถนนดิน ลานจอดรถบดอัด/ลาดผิว ไมมีทางระบายน้ํา ลานจอดรถไมมีการบดอัด/ลาดผิว ทางเดินเทาลาด/เสริมผิวทาง ทางเดินไมเทาลาด/ไมเสริมผิวทาง ทาจอดเรือ/แพ มานั่ง/เกาอี้ ซุมดอกเห็ด ศาลา ไฟสองสวาง น้ําใช ถังขยะ ระบบกําจัดขยะ หองสุขา หองอาบน้ํา ปายใหขอมูล/บอกทิศทาง ปายสื่อความหมาย รานอาหาร และรานจําหนายของที่ระลึก (นอกจากสิ่งอํานวยความสะดวกที่ทางอุทยานฯ จัดไวบริการนักทองเที่ยวดังกลาวขางตน บริเวณหาดไกแบ ยังมีบังกะโล รีสอรท และโรงแรม ของเอกชนดวย)

(จ) การเดินทาง เปนหาดทรายที่ติดตอกับหาดคลองพราว อยูกอนถึงที่ทําการหนวยพิทักษอุทยานแหงชาติที่ กช.6 (บางเบา) ประมาณ 5 กิโลเมตร

(ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก จุดชมวิวไกแบ และหาดคลองพราว

(9) จุดชมวิวไกแบ (ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทจุดชมวิว (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพ้ืนที่ จุดชมวิวไกแบมีลักษณะเปนลานหินกวาง

ประมาณ 80 เมตร มีศาลาชมวิว มองเห็นหมูเกาะ โอบลอมดวยน้ําทะเลเปนมุมกวาง สภาพโดยรอบแหลงทองเที่ยวมีลักษณะเปนปาดิบชื้นที่อุดมสมบูรณ

(ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก ชมทัศนียภาพ/ทิวทัศนธรรมชาติ ปกนิก ขี่จักรยานตามเสนทางศึกษาธรรมชาติ และถายภาพ

(ง) ส่ิงอํานวยความสะดวก ที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ไดแก ถนนลาดยาง/ซีเมนต ไมมีทางระบายน้ํา ลานจอดรถ บดอัด/ลาดผิว ไมมีทางระบายน้ํา มานั่ง/เกาอี้ ศาลาชมวิว ถังขยะ ปายใหขอมูล/บอกทิศทาง และพื้นที่กางเต็นท

(จ) การเดินทาง จากที่ทําการหนวยพิทักษอุทยานแหงชาติที่ กช.2 (คลองสน) ไปทางทายเกาะประมาณ 21 นาที

(ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก หาดไกแบ

(10) หมูเกาะเหลายา (ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติเกาะ (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพื้นที่ หมูเกาะเหลายา อยูทางตอนใตของเกาะชาง

เปนเกาะเล็กๆ 3 เกาะ เรียงกันอยูใกลกับเกาะชาง ประกอบดวยเกาะเหลายาใน เกาะเหลายากลาง และเกาะเหลายานอก เปนเกาะที่มีหาดทรายขาว น้ําทะเลใส และแมกไมเขียวครึ้ม ที่นี่ยังมีจุดดําน้ําที่สมบูรณไปดวยปะการังสวยงามมาก เปนที่พัก

4-73

Page 74: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

ผอนตากอากาศที่มีธรรมชาติสวยงามอีกแหงหนึ่ง มีสะพานเชื่อมระหวางเกาะ เหลายาในและเกาะเหลายากลาง

(ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก ดําน้ําตื้น เลนน้ําทะเล เดินเลนบริเวณชายหาด ถายภาพ ชมทัศนียภาพ และปกนิก

(ง) ส่ิงอํานวยความสะดวก ที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ไดแก ทางเดินเทาลาด/เสริม ผิวทาง รั้ว/ราวเกาะ สะพาน ทาจอดเรือ/แพ มานั่ง/เกาอี้ ไฟสองสวาง น้ําใช ถังขยะ ระบบกําจัดขยะ หองสุขา หองอาบน้ํา ปายใหขอมูล/บอกทิศทาง และบานแถวสําหรับนักทองเที่ยว (นอกจากนี้ยังมีบังกะโล และรีสอรทของเอกชนดวย)

(จ) การเดินทาง จากที่ทําการหนวยพิทักษอุทยานแหงชาติที่ กช.2 (คลองสน) โดยทางเรือใชเวลาเดินทางประมาณ 20 นาที

(ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก เกาะพราว และเกาะหวาย

(11) เกาะหวาย (ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทเกาะ (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพื้นที่ เปนเกาะขนาดใหญเกาะหนึ่ง มีแนวชายหาดที่

สวยงามแตไมยาวมากนัก รอบเกาะสวนใหญเปนแนวหิน ประกอบดวยอาวใหญๆ มีแนวปะการังที่สวยงามสมบูรณ อยูในอาวดานเหนือของเกาะ ซึ่งความยาวถึง 2 กิโลเมตร จึงนับไดวาเปนจุดดําน้ําตื้นที่สมบูรณอีกแหงหนึ่ง

(ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก ดําน้ําตื้น เลนน้ําทะเล ชมทัศนียภาพ/ทิวทัศนธรรมชาติ และปกนิก

(ง) ส่ิงอํานวยความสะดวก ที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ไดแก ทางเดินเทาไมลาด/ไมเสริมผิวทาง ทาจอดเรือ/แพ ไฟสองสวาง ถังขยะ ปายใหขอมูล/บอกทิศทาง และปายสื่อความหมาย

(จ) การเดินทาง จากที่ทําการหนวยพิทักษอุทยานแหงชาติที่ กช. 3 (สลักเพชร) โดยทางเรือมาทางทิศใต ใชเวลาประมาณ 25 นาที

(ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก เกาะงาม และเกาะเหลายา (12) หมูเกาะรัง

(ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทเกาะ (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพื้นที่ เปนเกาะขนาดเล็กต้ังอยูทางทิศตะวันตกของ

เกาะหมาก ประกอบดวย เกาะมะปริง เกาะทองหลาง เกาะกระ เกาะเทียน เกาะรัง เกาะกลาง และเกาะตุน เปนเกาะเล็กๆ ที่มีสีสันของทองทะเลอันสวยงาม น้ําทะเลใสๆ ทําใหมองเห็นสีสันของแนวปะการังและโขดหินใตน้ําตัดกับสีสันของหาดทรายอันขาวละเอียด ที่เกาะรังบริเวณอาวบอเปนที่ต้ังของหนวยพิทักษอุทยานแหงชาติที่ กช.5 (เกาะรัง) เกาะรังประกอบไปดวยอาวและหาดสวยงาม มีแหลงน้ําจืดสําหรับใช จึงสามารถกางเต็นทพักคางแรมได ดานหนาของหนวยพิทักษฯ จะมีสะพานหิน อันเกิดจากนํากอนหินทีละกอนถมลงในทะเล จนเกิดเปนโครงสรางของสะพานที่ยื่น

4-74

Page 75: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

ออกไป เพราะวาในอดีตนั้น เกาะรังเคยเปนสถานที่กักกันผูอพยพชาวเวียดนาม สะพานนี้จึงถูกสรางขึ้นเพื่อใชสําหรับขนถายสัมภาระ ของหนวยกาชาดสากล

(ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก ดําน้ําตื้น ดําน้ําลึก เลนน้ําทะเล ชมทัศนียภาพ/ทิวทัศนธรรมชาติ ถายภาพ และปกนิก

(ง) ส่ิงอํานวยความสะดวก ที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ไดแก ทางเดินเทาลาด/เสริมผิวทาง ทางเดินเทาไมลาด/ไมเสริมผิวทาง มานั่ง/เกาอี้ ไฟสองสวาง(ไฟปน) น้ําใช ถังขยะ หองสุขา หองอาบน้ํา สํานักงาน (ที่ทําการหนวยพิทักษอุทยานแหงชาติที่กช. 5 (เกาะรัง)) ปายใหขอมูล/บอกทิศทาง พื้นที่กางเต็นท และรานอาหาร (นอกจากนี้ยังมีรีสอรทของเอกชนดวย)

(จ) การเดินทาง จากที่ทําการหนวยพิทักษอุทยานแหงชาติที่ กช. 3 (สลักเพชร) โดยทางเรือมาทางทิศใต ใชเวลาประมาณ 35 นาที

(ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก เกาะหวาย

(13) แหลมชางนอย (ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภททะเล (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพื้นที่ เปนแหลมที่มีรูปรางคลายชางหมอบอยูโดยหัน

หัวออกทะเล อยูทางดานเหนือสุดของเกาะชาง เปนแหลมหินเกือบไมมีตนไมอยูเลย บริเวณทองน้ําเปนแนวปะการังที่สวยงาม

(ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก ชมทัศนียภาพ/ทิวทัศนธรรมชาติ ถายภาพ และปกนิก (ง) ส่ิงอํานวยความสะดวก ที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ไดแก ถนนดิน ทางเดินเทาไม

ลาด/ไมเสริมผิวทาง สะพาน (จ) การเดินทาง ทําการหนวยพิทักษอุทยานแหงชาติที่ กช.2 (คลองสน) โดยรถยนต

ตามถนนลาดยางไปทางบานคลองสนมุงสูทาเรือสับปะรด ระยะทางประมาณ 2 กิโลเมตร มีทางลูกรังจากนั้นเลี้ยวซายเขาไปเปรมวดีรีสอรท ประมาณ 500 เมตร ถึงแหลมชางนอย

(ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก อาวคลองสน (14) อาวคลองสน

(ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภททะเล/อาว (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพ้ืนที่ อยูทางเหนือสุดของเกาะชาง เปนที่ต้ังของ

ชุมชนบานคลองสน ชายหาดจะอยูกอนถึงที่ทําการหนวยพิทักษอุทยานแหงชาติ ที่ กช.2 (คลองสน) เล็กนอย เปนอาวขนาดใหญมีหาดทรายขาวละเอียดทอดขนานไปกับปาสนเขียวครึ้ม นักทองเที่ยวสามารถเดินทางไปถึงบริเวณนี้ไดโดยทางเรือ ใชเวลาประมาณชั่วโมงเศษ บริเวณใกลๆ อาวคลองสนจะมีแนวปะการังใตน้ําอยูไมไกลจากฝงนัก นอกจากนี้อุทยานแหงชาติไดจัดทําเสนทางเดินปาคลองสน– คลองพลู ใชเวลาเดินประมาณ 4 ชั่วโมง ลักษณะการเดินเปนการเดินแบบไมพักคาง

(ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก ชมทัศนียภาพ/ทิวทัศนธรรมชาติ อาบแดด เลนน้ําทะเล ถายภาพ และปกนิก

4-75

Page 76: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

(ง) ส่ิงอํานวยความสะดวก ที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ไดแก ถนนดิน ทางเดินเทาไมลาด/ไมเสริมผิวทาง มานั่ง/เกาอี้ และรานอาหาร และรานจําหนายของที่ระลึก (นอกจากนี้ยังมีบังกะโล และรีสอรทของเอกชนดวย)

(จ) การเดินทาง จากที่ทําการหนวยพิทักษอุทยานแหงชาติ ที่ กช.2 (คลองสน) โดย รถยนตตามถนนลาดยางไปบานคลองสนประมาณ 1 กิโลเมตร และเลี้ยวซาย จากนั้นสามารถเดินจากรีสอรทตางๆ ไปยังอาวคลองสนได ใชเวลาประมาณ 20 นาที ถึงอาววงเดือน

(ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก แหลมชางนอย

(15) เกาะพราว (ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทเกาะ (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพื้นที่ เปนเกาะขนาดเล็กอยูในบริเวณอาวสลักเพชร

เปนเกาะที่มีหาดทรายสะอาดและรมรื่นไปดวยตนมะพราว มีหาดเล็กๆ รอบเกาะ และมีทางเดินคอนกรีตเลาะเรียบไปตามโขดหินรอบเกาะ ชายฝงทะเลขาวสะอาดเหมาะแกการเลนน้ําทะเล สวนอีกดานหนึ่งของเกาะ มีสะพานคอนกรีตยื่นออกไปในทะเลเปนทาเทียบเรือ และยังเหมาะที่จะเปนจุดชมวิวทิวทัศนในทองทะเลไดอีก

(ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก ชมทัศนียภาพ /ทิวทัศนธรรมชาติ เลนน้ําทะเล ถายภาพ และปกนิก

(ง) ส่ิงอํานวยความสะดวก ที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ไดแก ทางเดินเทาลาด/เสริมผิวทาง ทาจอดเรือ/แพ มานั่ง/เกาอี้ และถังขยะ (นอกจากนี้ยังมี บังกะโล และรีสอรทของเอกชนดวย)

(จ) การเดินทาง จากที่ทําการหนวยพิทักษอุทยานแหงชาติ กช. 3 (สลักเพชร) โดยทางเรือมาทางทิศใตใชเวลาประมาณ 5 นาที

(ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก เกาะเหลายา และเกาะงาม

(16) เกาะงาม (ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทเกาะ (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพื้นที่ มีจุดเดนอยูที่แนวสันทรายกวางประมาณ 50

เมตร ยาวประมาณ 100 เมตร เชื่อมระหวางเกาะเล็กๆ 2 เกาะ คลายสะพาน ธรรมชาติกลางทะเล และชมจุดยุทธนาวีที่เกาะชาง

(ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก เลนน้ํา ชมทัศนียภาพ/ทิวทัศนธรรมชาติ ถายภาพ เลนน้ําตก ปกนิก และถายภาพ

(ง) ส่ิงอํานวยความสะดวก ที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ไดแก ทางเดินยกระดับ ทาจอดเรือ/แพ มานั่ง/เกาอี้ ซุมดอกเห็ด ศาลาชมวิว ไฟสองสวาง น้ําใช ถังขยะ ระบบ ระบบบําบัดน้ําเสีย หองสุขา หองอาบ และบานพักนักทองเที่ยว

(จ) การเดินทาง จากที่ทําการหนวยพิทักษอุทยานแหงชาติ กช. 3 (สลักเพชร) โดยทางเรือมาทางใชเวลาประมาณ 15 นาที

(ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก เกาะพราว และเกาะเหลายา 4-76

Page 77: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

2) การประเมินศักยภาพของแหลงทองเที่ยวในเขตอุทยานแหงชาติหมูเกาะชาง

จาการสํารวจและวิเคราะหแหลงทองเที่ยวภายในอุทยานแหงชาติหมูเกาะชาง พบวาแหลง ทองเที่ยวที่มีศักยภาพสูงสุดไดแก หมูเกาะเหลายา รองลงมาคือ น้ําตกคลองพลู หมูเกาะรัง น้ําตกธารมะยม เกาะพราว เกาะหวาย และหาดคลองพราว-แหลมไชยเชษฐ ตามลําดับ และแหลงทองเที่ยวที่มีศักยภาพ ปานกลางไดแก น้ําตกคีรีเพชร น้ําตกคลองหนึ่ง เกาะงาม น้ําตกคลองนนทรี หาดทรายขาว หาดไกแบ อาวคลองสน แหลมชางนอย และจุดชมวิวไกแบ ตามลําดับ (แสดงในภาคผนวก ก ตารางที่ 24)

3) การจัดแบงประเภทแหลงทองเที่ยวในเขตอุทยานแหงชาติหมูเกาะชาง

แหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติหมูเกาะชางทั้ง 16 แหง สามารถจัดประเภทแหลงทองเที่ยว

ตามหลักการของชวงชั้นโอกาสดานนันทนาการ ไดเปน 4 กลุม คือ 1) แหลงทองเที่ยวประเภทธรรมชาติสันโดษ ไดแก น้ําตกคีรีเพชร และน้ําตกคลองหนึ่ง 2) แหลงทองเที่ยวประเภทกึ่งสันโดษไมใชยานยนต ไดแก น้ําตกธารมะยม น้ําตกคลองนนทรี จุดชมวิวไกแบ แหลมชางนอย 3) แหลงทองเที่ยวประเภท กึ่งสันโดษใชยานยนต ไดแก น้ําตกคลองพลู หมูเกาะเหลายา เกาะหวาย หมูเกาะรัง เกาะพราว และเกาะงาม 4) แหลงทองเที่ยวประเภทกึ่งพัฒนา ไดแก หาดทรายขาว หาดคลองพราว-แหลมไชยเชษฐ หาดไกแบ และอาวคลองสน

ดังนั้นเมื่อพิจารณาในภาพรวมแลวพบวา อุทยานแหงชาติหมู เกาะชางมีศักยภาพของทรัพยากรนันทนาการอยูในระดับสูง และจัดอยูในแหลงทองเที่ยวประเภทกึ่งสันโดษใชยานยนต (ตารางที่ 4.6.7-1)

4) ผลกระทบจากการทองเที่ยว

อุทยานแหงชาติหมูเกาะชาง เปนอุทยานแหงชาติ ที่มีการพัฒนาสิ่งอํานวยความสะดวกเพื่อรอง

รับการทองเที่ยวอยางมาก โดยเฉพาะบริเวณริมหาดตางๆ ตลอดจนมีการตั้งถิ่นฐานที่อยู อาศัย ของชุมชนชาวบาน มีการทําสวนผลไม ทําใหแหลงทองเที่ยวบางแหงถูกบดบัง และเปลี่ยนแปลงสภาพธรรมชาติ โดยเฉพาะบริเวณหาดทรายขาว ซึ่งเปนแหลงทองเที่ยวที่พบวามีระดับความรุนแรงของผลกระทบสูงสุด ปญหาที่พบมากไดแก ขยะ กลิ่น สารแขวนลอย ของเสียของมนุษย การกอสรางที่บดบังภูมิทัศน เปนตน สําหรับแหลงทองเที่ยวที่พบวาไดรับผลกระทบจากการทองเที่ยวรองลงมา ไดแก หาดไกแบ แหลมชางนอย (ปจจุบันบริเวณแหลมชางนอยมีสภาพพื้นที่ถูกทิ้งราง ไมมีนักทองเที่ยวมาเที่ยวชม จะพบเห็นซากขยะ และสิ่งกอสรางที่ถูกทิ้งราง ทางอุทยานแหงชาติควรเขามาดูแลและฟนฟูพื้นที่) และเกาะงาม ตามลําดับ (ภาคผนวก ก ตารางที่ 25)

4-77

Page 78: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

ตารางที่ 4.6.7-1 ประเภทแหลงทองเที่ยวตามชวงชั้นโอกาสดานนันทนาการ และระดับศักยภาพของ แหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติหมูเกาะชาง

ลําดับ แหลงทองเที่ยว ประเภทของแหลงทองเที่ยวตามหลักการชวงชั้นโอกาส ดานนันทนาการ

ระดับศักยภาพ

1 น้ําตกธารมะยม กึ่งสันโดษไมใชยานยนต สูง

2 หาดทรายขาว กึ่งพัฒนา ปานกลาง

3 น้ําตกคลองพลู กึ่งสันโดษใชยานยนต สูง

4 น้ําตกคลองนนทรี กึ่งสันโดษไมใชยานยนต ปานกลาง

5 น้ําตกคีรีเพชร ธรรมชาติสันโดษ ปานกลาง

6 น้ําตกคลองหนึ่ง ธรรมชาติสันโดษ ปานกลาง

7 หาดคลองพราว-แหลมไชยเชษฐ กึ่งพัฒนา สูง

8 หาดไกแบ กึ่งพัฒนา ปานกลาง

9 จุดชมวิวไกแบ กึ่งสันโดษไมใชยานยนต สูง

10 หมูเกาะเหลายา กึ่งสันโดษใชยานยนต สูง

11 เกาะหวาย กึ่งสันโดษใชยานยนต สูง

12 หมูเกาะรัง กึ่งสันโดษใชยานยนต สูง

13 แหลมชางนอย กึ่งสันโดษไมใชยานยนต ปานกลาง

14 อาวคลองสน กึ่งพัฒนา ปานกลาง

15 เกาะพราว กึ่งสันโดษใชยานยนต สูง

16 เกาะงาม กึ่งสันโดษใชยานยนต ปานกลาง

ภาพรวมของอุทยานแหงชาติหมูเกาะชาง กึ่งสันโดษใชยานยนต สูง

5) ส่ิงอํานวยความสะดวก

แหลงทองเที่ยวภายในอุทยานแหงชาติหมูเกาะชางจัดอยูในแหลงทองเที่ยวประเภทกึ่งพัฒนาถึง 4 แหงดวยกัน ไดแก หาดทรายขาว หาดคลองพราว-แหลมไชยเชษฐ หาดไกแบ และอาวคลองสน บริเวณแหลงทองเที่ยวดังกลาวมีการพัฒนาสิ่งอํานวยความสะดวกเพื่อรองรับการใชประโยชนดานการทองเที่ยวอยางอยูแลว อันไดแก โรงแรม รีสอรท รานอาหาร เปนตน ซึ่งหากวิเคราะหความเหมาะสมของ ส่ิงอํานวยความสะดวก ในแหลงทองเที่ยวที่ถูกเปลี่ยนแปลงสภาพธรรมชาติเดิมไปเปนแหลงทองเที่ยวประเภทกึ่งพัฒนาจัดวาความเหมาะสมของสิ่งอํานวยความสะดวกมีความเหมาะสมอยูในระดับปานกลาง (ภาคผนวก ก ตารางที่ 26) แตทั้งนี้ทางอุทยานฯ ควรมีมาตรการควบคุมมิใหมีการพัฒนาสิ่งอํานวยความสะดวกเพิ่มมากไปกวาที่เปนอยู สําหรับสิ่งอํานวยความสะดวกที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยวของอุทยานแหงชาติหมูเกาะชาง แสดงดังภาคผนวก ก ตารางที่ 27

4-78

Page 79: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

4.6.8 การกําหนดคาชวงชั้นโอกาสทางดานนันทนาการ ในอุทยานแหงชาติเขาแหลมหญา- หมูเกาะเสม็ด

1) ทรัพยากรการทองเที่ยว

เปนอุทยานแหงชาติทางทะเลแหงที่ 3 ไดรับการประกาศเปนอุทยานแหงชาติ เมื่อวันที่ 1 ตุลาคม 2524 มีเนื้อที่ 81,875 ไร ครอบคลุมพื้นที่บนฝงและในทะเล เกาะเสม็ด ต้ังอยูในเขตตําบลเพ อําเภอเมือง อยูหางจากชายฝงบานเพประมาณ 6.5 กิโลเมตร มีพื้นที่ประมาณ 6.72 ตารางกิโลเมตร ลักษณะเปนเกาะรูปสามเหลี่ยม สภาพเกาะมีสันเขาเปนแกนยาวจาก ตัวเกาะดานเหนือ มาทางใต ฝงตะวันตกของเกาะเปนหนาผาสูงชัน และลาดชันลงสูฝงตะวันออกที่มีชาดหาดเวาแหวง ทําใหเกิด หาดที่สวยงามหลายแหงซึ่งสวนใหญจะอยูทางดานเหนือและตะวันออกของเกาะ บริเวณปลายแหลม ดานใตมีเกาะเล็กๆ อยูใกลๆ 3 เกาะ คือ เกาะจันทร เกาะสันฉลาม และเกาะหินขาว ซึ่งเปนหินลวน ไมมีตนไม เปนที่อาศัยและวางไขของนกนางนวล เกาะเสม็ดไดรับการขนานนามในกวีนิพนธของสุนทรภูวา เกาะแกวพิสดาร ดังที่ปรากฏในวรรณคดีไทยเรื่อง พระอภัยมณี และเหตุที่ชื่อวาเกาะเสม็ดก็เพราะมีตนเสม็ดขาวและเสม็ดแดงขึ้นอยูมากชาวบานนํามาใชเปนไตจุดไฟ (รูปที่ 4.6.8-1 และภาพที่ 4.6.8-1 แสดงแหลงทองเที่ยวสําคัญในอุทยานแหงชาติเขาแหลมหญา-หมูเกาะเสม็ด) (1) หาดแมรําพึง

(ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทชายหาด (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพื้นที่ เปนหาดทรายชายทะเลฝงแผนดินใหญที่ขาว

สะอาดและกวางไกลที่สุดของฝงดานตะวันออกของจังหวัดระยอง เปนหาดทรายที่มีความลาดชันนอยมาก ต้ังแตเชิงเขาแหลมหญาทอดตัวออกไปยาวถึง 12 กิโลเมตร เหมาะแกการเลนน้ํา บริเวณชายหาดรมรื่นดวยตนไม เหมาะแกการพักผอน

(ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก พักผอน ชมทัศนียภาพ/ทิวทัศนธรรมชาติ และเลนน้ํา (ง) ส่ิงอํานวยความสะดวก ในแหลงทองเที่ยว ไดแก ถนนลาดยาง/ซีเมนต มีทาง

ระบายน้ํา ลานจอดรถ บดอัด/ลาดผิวไมมีทางระบายน้ํา ทางเดินเทาลาด/เสริมผิวทาง ทาจอดเรือ ซุมดอกเห็ด ไฟสองสวาง ถังขยะ หองอาบน้ํา ปอมยาม ปายใหขอมูล/บอกทิศทาง ปายสื่อความหมาย และรานอาหาร (นอกจากนี้ยังมีสิ่งอํานวยความสะดวกของเอกชน ไดแก โรงแรม บังกะโล รีสอรท ตลาดอาหารสด สวนสาธารณะ และปอมตํารวจ เปนตน)

(จ) การเดินทาง อยูหางจากบานเพประมาณ 6 กิโลเมตร และหางจากทางหลวงแผนดินหมายเลข 2 ประมาณ 9 กิโลเมตร จากที่ทําการอุทยานฯ ไปตามถนนลาดยางประมาณ 500 เมตร ถึงหาดแมรําพึง

(ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก เขาเปล็ด และเขาแหลมหญา

4-79

Page 80: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

รูปที่ 4.6.8-1 แสดงแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติเขาแหลมหญา-หมูเกาะเสม็ด

4-80

Page 81: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

ภาพที่ 4.6.8-1 แสดงแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติเขาแหลมหญา-หมูเกาะเสม็ด 4-81

Page 82: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

(2) เขาเปล็ด และเขาแหลมหญา (ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทภูเขา/เนินเขา (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพื้นที่ เปนเขาเตี้ยๆ ติดชายทะเล และที่เชิงเขาแหลม

หญาเปนที่ต้ังที่ทําการอุทยานแหงชาติ ตามประวัติเขาแหลมหญาและเขาเปล็ดเปนปาทึบ แตปจจุบันยังเหลือสภาพปาบางสวนและมีสัตวปาพวกลิง ล่ิน และกระจงอาศัยอยูอีกไมนอย บนเขาแหลมหญาสามารถมองเห็นหมูเกาะเสม็ดดานทิศตะวันตกมีหาดแมรําพึงทอดตัวยาวออกไปสุดสายตา ดานทิศตะวันออกมีแหลมเกตุ อาวหู กวาง และอาวเครื่องบินตก ซึ่งบริเวณบางสวนจะเปนผาหินและน้ําลึกเหมาะสําหรับดําน้ําดูปะการัง สวนดานทิศใตจะมีแหลมประดับ ซึ่งบางครั้งเรียกแหลมยาหรือแหลมหญา ซึ่งมีสภาพเปนดงหญาตั้งแตชายฝงขึ้นไปจนเกือบถึงยอดเขา ดูสวยงามมาก ดานหลังของเนินเขาเปล็ดมีทางเดินลงไปสูชายหาดแหงหนึ่งที่เรียกวา แหลมตาล ซึ่งมีธรรมชาติแปลกตาไปจากบริเวณอื่น คือ จะมีเปลือกหอยนานาชนิดรวมทั้งหินกอนใหญและเล็กวางเรียงราย และมีแผนดินยื่นออกไปในทะเลโดยมีตนตาลยืนตนรับลมอยางทาทาย

(ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก ชมทัศนียภาพ/ทิวทัศนธรรมชาติ เดินศึกษาธรรมชาติ ถายภาพ และพักผอนในบรรยากาศที่สงบ

(ง) ส่ิงอํานวยความสะดวกที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ไดแก ถนนดิน ทางเดินเทาลาด/เสริมผิวทาง ทางเดินเทาไมลาด/ไมเสริมผิวทาง รั้ว/ราวเกาะ มานั่ง/เกาอี้ ศาลาชมวิว ถังขยะ ปายใหขอมูล/บอกทิศทาง และปายสื่อความหมาย

(จ) การเดินทาง เขาเปล็ด และเขาแหลมหญาอยูบริเวณที่ทําการอุทยานแหงชาติ ไปประมาณ 100 เมตร ถึงจุดชมวิว และเดินตอไปประมาณ 200 เมตร ถึงแหลมหญา

แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก หาดแมรําพึง (3) เกาะกุฎี

(ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทเกาะ (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพื้นที่ เปนเกาะหนึ่งในวรรณกรรมของสุนทรภูเชน

เดียวกับเกาะแกวพิสดาร อยูทางทิศตะวันออกของเกาะเสม็ด หางจากฝงประมาณ 6 กิโลเมตร มีเนื้อที่ประมาณ 100 ไร และมีเกาะขนาดเล็กเปนบริวาร 2 เกาะ คือ เกาะทายคางคาว และเกาะถ้ําฤาษี เกาะกุฎีเปนที่ต้ังของหนวยพิทักษอุทยานแหงชาติที่ ญส.3 (เกาะกุฎี) มีธรรมชาติที่เงียบสงบ หาดทรายสวยงาม มีผานิลมังกรอยูทางดานทิศใต รอบๆเกาะมีแนวปะการังตลอดชายฝงเหมาะแกการดําน้ําดูปะการังและต้ังแคมปพักแรม

(ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก เที่ยวชมน้ําทะเล ชมทัศนียภาพ เลนน้ําทะเล ถายภาพ และปกนิก

(ง) ส่ิงอํานวยความสะดวกที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ไดแก ทางเดินเทาไมลาด/เสริมผิวทาง มานั่ง/เกาอี้ ศาลาชมวิว น้ําใช หองสุขา ถังขยะ สํานักงาน (ที่ทําการหนวยพิทักษอุทยานฯ) ปายใหขอมูล/บอกทิศทาง พื้นที่กางเต็นท บานเดี่ยวสําหรับเจาหนาที่ และศาลาอเนกประสงค (อยูในระหวางกอสราง)

4-82

Page 83: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

(จ) การเดินทาง จากที่ทําการอุทยานแหงชาติโดยทางเรือ ประมาณ 20 นาที (ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก เกาะขาม เกาะปลายตีน และเกาะกรวย

(4) เกาะกรวย

(ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทเกาะ (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพื้นที่ เปนเกาะที่อยูทางตอนเหนือของเกาะกุฎี เปน

เกาะที่มีธรรมชาติสวยงาม เกาะกรวยและเกาะขามจะอยูติดกันโดยมีแนวทรายและโขดหินเชื่อมตอเห็นชัดเจนในชวงเวลาที่น้ําลงเต็มที่ สภาพใตทะเลโดยรอบมีแนวปะการังที่สวยงาม เหมาะแกการดําน้ําดูปะการัง

(ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก ดําน้ําดูปะการัง ชมทัศนียภาพ/ทิวทัศนธรรมชาติ ถายภาพ และลองเรือคยัค

(ง) ส่ิงอํานวยความสะดวก (ไมมีส่ิงอํานวยความสะดวก) (จ) การเดินทาง จากที่ทําการอุทยานแหงชาติโดยเรือยางมาทางทิศตะวันออก

ประมาณ 15 นาที (ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก เกาะขาม และเกาะปลายตีน

(5) เกาะขาม

(ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทเกาะ (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพื้นที่ เปนเกาะที่อยูทางตอนเหนือของเกาะกุฎี เปน

เกาะที่มีธรรมชาติสวยงาม สภาพใตทะเลโดยรอบมีแนวปะการังที่สวยงามเหมาะแกการดําน้ําดูปะการังรอบๆ เกาะ

(ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก ดําน้ําดูปะการัง ลองเรือ ถายภาพ ชมทัศนียภาพ/ทิวทัศนธรรมชาติ

(ง) ส่ิงอํานวยความสะดวก (ไมมีสิ่งอํานวยความสะดวก) (จ) การเดินทาง จากที่ทําการอุทยานแหงชาติโดยเรือยางมาทางทิศตะวันออก

ประมาณ 15 นาที (ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก เกาะกรวย

(6) เกาะปลายตีน

(ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทเกาะ (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพ้ืนที่ เปนเกาะที่อยูทางตอนเหนือของเกาะกุฎี มี

ธรรมชาติสวยงาม เกาะปลายตีนมีแนวหาดทรายเหมาะสําหรับการตั้งแคมปพักแรม สภาพใตทะเลโดยรอบมีแนวปะการังที่สวยงามเหมาะแกการดําน้ําดูปะการัง

(ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก ดําน้ําดูปะการัง ลองเรือ ถายภาพ ชมทัศนียภาพ/ทิวทัศนธรรมชาติ

(ง) ส่ิงอํานวยความสะดวก (ไมมีส่ิงอํานวยความสะดวก)

4-83

Page 84: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

(จ) การเดินทาง จากที่ทําการอุทยานแหงชาติโดยเรือยางมาทางทิศตะวันออก ประมาณ 15 นาที

(ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก เกาะขาม และเกาะกรวย

(7) เกาะจันทร (ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทเกาะ (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพื้นที่ เปนเกาะที่เล็กที่สุดของอุทยานฯ มีเนื้อที่

ประมาณ 10 ไร อยูทางทิศใตสุดของเกาะเสม็ด อยูในบริเวณชวงน้ําลึก แตสามารถดําน้ําลึกได

(ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก ดําน้ําลึก ลองเรือ ถายภาพ ชมทัศนียภาพ/ทิวทัศนธรรมชาติ และปกนิก

(ง) ส่ิงอํานวยความสะดวก (ไมมีส่ิงอํานวยความสะดวก) (จ) การเดินทาง จากที่ทําการอุทยานแหงชาติโดยเรือยาง ประมาณ 15 นาที (ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก แหลมปะการัง

(8) เกาะทะลุ (ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทเกาะ (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพ้ืนที่ ลักษณะเดนของเกาะทะลุอยูตรงที่มีความ

แปลกของธรรมชาติซึ่งเปนที่มาของชื่อเกาะ บริเวณดานทิศเหนือเปนแหลมที่มีผาหินคลายกับสะพานธรรมชาติ ชวงกลางเปนชองกวางน้ําทะเลลอดทะลุดานทิศตะวันออก และทิศใตมีหาดทรายขาวบริเวณกวางอยู 2 จุด บริเวณหนาหาดทรายดานทิศตะวันออกจะมีดงปะการังขนาดใหญเนื้อที่ประมาณ 10 ไร นับเปนแหลงดําน้ําลึกอีกแหงหนึ่งของนานน้ําฝงทะเลดานทิศตะวันออก

(ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก ดําน้ําดูปะการัง ลองเรือ ถายภาพ ชมทัศนียภาพ/ทิวทัศนธรรมชาติ ปกนิก ต้ังแคมปพักแรม

(ง) ส่ิงอํานวยความสะดวก ที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ไดแก ทางเดินเทาลาด/เสริมผิวทาง ทางเดินเทาไมลาด/เสริมผิวทาง รั้ว/ราวเกาะ มานั่ง/เกาอี้ น้ําใช หองสุขา หองอาบน้ํา ถังขยะ ปอมยาม ปายใหขอมูล/บอกทิศทาง ปายสื่อความหมาย บานเดี่ยวสําหรับเจาหนาที่ และลานปูนสําหรับปกนิก

(จ) การเดินทาง จากที่ทําการอุทยานแหงชาติโดยเรือยาง ประมาณ 40-45 นาที (ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก เกาะกุฎี

(9) อาวลูกโยน (ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทอาว/ทะเล (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพ้ืนที่ ดวยบรรยากาศสบายๆ ของทองทะเล ที่มีน้ําใส

สะอาดและความละเอียดของผืนทรายทําใหบริเวณอาวลูกโยนเปนที่นิยมของนัก ทองเที่ยว

4-84

Page 85: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

(ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก พักผอนในบรรยากาศที่สงบ ชมทัศนียภาพ ถายภาพ เลนน้ําทะแล และปกนิก

(ง) ส่ิงอํานวยความสะดวก ที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ไดแก ถนนลาดยาง/ซีเมนต ไมมีทางระบายน้ํา ทางเดินเทาไมลาด/ไมเสริมผิวทาง ทาจอดเรือ มานั่ง/เกาอี้ ไฟสองสวาง น้ําใช ถังขยะ ระบบกําจัดขยะ หองสุขา สํานักงาน อาคารสนับสนุน(อาคารอเนกประสงค และอาคารสวัสดิการ) ปายบอกทิศทาง ปายสื่อความหมาย ศูนยบริการนักทองเที่ยว บานเดี่ยว และเรือนแถวสําหรับเจาหนาที่ และพื้นที่กางเต็นท

(จ) การเดินทาง จากที่ทําการอุทยานแหงชาติโดยรถยนตใชเวลาเดินทางประมาณ 5 นาที

(ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก หาดทรายแกว

(10) หาดทรายแกว (ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติหาดทราย (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพ้ืนที่ อยูทางทิศตะวันออกเฉียงใตของเกาะเสม็ดหาง

จากหมูบานเสม็ดประมาณ 800 เมตร เปนหาดทรายที่สวยที่สุดของเกาะ ดวยหาดทรายละเอียดขาวสะอาด ยาวประมาณ 780 เมตร ประกอบดวยรูปปนพระอภัยมณี นางเงือก นางยักษ บริเวณโขดหิน

(ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก เลนน้ําทะเล เดินเลนบริเวณชายหาด ถายภาพ ชมทัศนียภาพ และปกนิก

(ง) ส่ิงอํานวยความสะดวก ที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ไดแก ถนนลาดยาง/ซีเมนต ไมมีทางระบายน้ํา ลานจอดรถไมมีการบดอัด/ลาดผิว ทางเดินเทาไมลาด/ไมเสริมผิวทาง มานั่ง/เกาอี้ ซุมดอกเห็ด ไฟสองสวาง น้ําใช ถังขยะ หองสุขา หองอาบน้ํา สํานักงาน ปอมยาม ปายใหขอมูล/บอกทิศทาง ปายสื่อความหมาย ศูนยบริการนักทองเที่ยว บานแถวสําหรับนักทองเที่ยว บานเดี่ยวสําหรับเจาหนาที่ พื้นที่กางเต็นท รานอาหาร และรานจําหนายของที่ระลึก (นอกจากนี้ยังมีบังกะโล และรีสอรทของ เอกชนดวย)

(จ) การเดินทาง จากที่ทําการอุทยานแหงชาติโดยรถยนตใชเวลาเดินทางประมาณ 5 นาที

(ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก อาวไผ

(11) อาวไผ (ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทอาว/ทะเล (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพ้ืนที่ เปนหาดที่มีความกวางประมาณ 900 เมตร

ทรายขาวสะอาด อยูติดกับหาดทรายแกว เปนอาวเล็กๆ ที่มีความสวยงาม (ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก เลนน้ําทะเล ชมทัศนียภาพ/ทิวทัศนธรรมชาติ และ

ปกนิก

4-85

Page 86: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

(ง) ส่ิงอํานวยความสะดวก ที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ไดแก ถนนลาดยาง/ซีเมนต ไมมีทางระบายน้ํา ถนนดิน ลานจอดรถไมมีการบดอัด/ลาดผิว ทางเดินเทาลาด/เสริมผิวทาง ทางเดินเทาไมลาด/ไมเสริมผิวทาง มานั่ง/เกาอี้ ซุมดอกเห็ด ไฟสองสวาง น้ําใช ถังขยะ ระบบกําจัดขยะ หองสุขา หองอาบน้ํา ปายใหขอมูล/บอกทิศทาง ปายสื่อความหมาย รานอาหาร และรานจําหนายของที่ระลึก (นอกจากนี้ยังมีเตียงผาใบ บังกะโล และรีสอรทของเอกชนดวย)

(จ) การเดินทาง จากที่ทําการอุทยานแหงชาติโดยรถยนต ประมาณ 10 นาที (ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก หาดทรายแกว

(12) อาวทับทิม (ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทอาว/ทะเล (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพื้นที่ เปนอาวที่มีขนาดไมใหญนัก แตคอนขางเงียบ

สงบ มีชายหาดที่สวยงามในระดับปานกลาง เหมาะแกการพักผอน (ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก เลนน้ําทะเล ชมทัศนียภาพ/ทิวทัศนธรรมชาติ และ

ปกนิก (ง) ส่ิงอํานวยความสะดวก ที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ไดแก ถนนดิน ทางเดินเทาไม

ลาด/ไมเสริมผิวทาง มานั่ง/เกาอี้ ซุมดอกเห็ด ไฟสองสวาง น้ําใช ถังขยะ หองสุขา หองอาบน้ํา ปายใหขอมูล/บอกทิศทาง ปายสื่อความหมาย พื้นที่กางเต็นท รานอาหาร และรานจําหนายของที่ระลึก (นอกจากนี้ยังมีเตียงผาใบ บังกะโล และรีสอรทของเอกชนดวย)

(จ) การเดินทาง จากที่ทําการอุทยานแหงชาติ (อาวลูกโยน) ลงมาทางทิศใตผานหาดทรายรี อาวไผ ใชเวลาประมาณ 15นาที

(ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก อาวไผ และอาวชอ (13) อาวชอ

(ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภททะเล/อาว (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพ้ืนที่ เปนอาวที่มีหาดทรายขาว ทั้ง 2 ดานของอาว

เปนโขดหิน มีทาเทียบเรือยาวประมาณ 70 เมตร ยื่นเขาไปตรงกลางอาว (ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก เลนน้ําทะเล ชมทัศนียภาพ/ทิวทัศนธรรมชาติ และ

ปกนิก (ง) ส่ิงอํานวยความสะดวก ที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ไดแก ถนนดิน ทางเดินเทาไม

ลาด/ไมเสริมผิวทาง สะพาน ทาจอดเรือ/แพ มานั่ง/เกาอี้ ซุมดอกเห็ด ไฟสองสวาง น้ําใช ถังขยะ ระบบกําจัดขยะ หองสุขา หองอาบน้ํา ปอมยาม ปายใหขอมูล/บอกทิศทาง ปายสื่อความหมาย รานอาหาร และรานจําหนายของที่ระลึก (นอกจากนี้ยังมีเตียงผาใบ บังกะโล และรีสอรทของเอกชนดวย)

(จ) การเดินทาง จากศูนยบริการนักทองเที่ยวโดยรถยนตมาถึงอาวทับทิมใชเวลาประมาณ 15 นาที จากอาวทับทิมเดินมายังอาวชอใชเวลาประมาณ 15 นาที

(ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก อาววงเดือน 4-86

Page 87: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

(14) อาววงเดือน (ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภททะเล/อาว (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพื้นที่ อยูทางดานตะวันออกทางตอนกลางของเกาะ

เปนอาวโคงคลายพระจันทรครึ่งดวง จึงไดชื่อวาอาววงเดือน หาดทรายขาวสะอาดยาวประมาณ 500 เมตร อยูหางจากหาดทรายแกวไปตามชายทะเลประมาณ 1.5 กิโลเมตร เดินผานอาวไผและอาวชอไมเกิน 20 นาที เปนอาวที่มีความสงบ และสวยงามตามธรรมชาติ

(ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก ชมทัศนียภาพ/ทิวทัศนธรรมชาติ อาบแดด เลนน้ําทะเล ถายภาพ ปกนิก พายเรือ

(ง) ส่ิงอํานวยความสะดวก ที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ไดแก ถนนลาดยาง/ซีเมนต ไมมีทางระบายน้ํา ถนนดิน ทางเดินเทาลาด/เสริมผิวทาง ทางเดินเทาไมลาด/ไมเสริมผิวทาง มานั่ง/เกาอี้ ซุมดอกเห็ด ศาลาชมวิว ไฟสองสวาง น้ําใช ถังขยะ ระบบกําจัดขยะ ระบบบําบัดน้ําเสีย หองสุขา หองอาบน้ํา สํานักงาน/ดานเก็บคาธรรมเนียม ปอมยาม ปายใหขอมูล/บอกทิศทาง ปายสื่อความหมาย รานอาหาร และรานจําหนายของที่ระลึก (นอกจากนี้ยังมีหนวยงานราชการไดแก ปอมยามตํารวจ และเตียงผาใบ บังกะโล และรีสอรทของเอกชนดวย)

(จ) การเดินทาง จากศูนยบริการนักทองเที่ยวโดยรถยนต ใชเวลาประมาณ 20 นาที ถึงอาววงเดือน

(ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก อาวชอ (15) อาวแสงเทียน

(ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภททะเล/อาว (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพื้นที่ เปนอาวที่คอนขางสงบหากเทียบกับอาวอื่นๆ

บนเกาะเสม็ด มีความยาวของหาดประมาณ 400 เมตร โอบลอมดวยธรรมชาติของปาเบญจพรรณ มีส่ิงปลูกสรางเชนบานพัก และบังกะโลที่คอนขางกลมกลืนกับธรรมชาติ

(ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก ชมทัศนียภาพ /ทิวทัศนธรรมชาติ เลนน้ําทะเล ถายภาพ ปกนิก พายเรือ

(ง) ส่ิงอํานวยความสะดวก ที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ไดแก ถนนดิน ลานจอดรถไมมีการบดอัด/ลาดผิว ทางเดินเทาลาด/เสริมผิวทาง ทางเดินเทาไมลาด/ไมเสริมผิวทาง มานั่ง/เกาอี้ ซุมดอกเห็ด ศาลาชมวิว ไฟสองสวาง น้ําใช ถังขยะ ระบบกําจัดขยะ ระบบบําบัดน้ําเสีย หองสุขา หองอาบ ปายใหขอมูล/บอกทิศทาง ปายสื่อความหมาย รานอาหาร และรานจําหนายของที่ระลึก (นอกจากนี้ยังมี บังกะโล และรีสอรทของเอกชนดวย)

(จ) การเดินทาง จากศูนยบริการนักทองเที่ยวโดยรถยนตถึงอาววงเดือน ใชเวลาประมาณ 20 นาที จากนั้นเดินจากอาววงเดือนไปถึงอาวแสงเทียนใชเวลาประมาณ 7 นาที

(ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก อาววงเดือน

4-87

Page 88: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

(16) อาวลุงดํา (ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภททะเล/อาว (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพ้ืนที่ เปนอาวที่มีโขดหินเปนแนวยาวตอจากอาวแสง

เทียน ชายหาดยาวประมาณ 150 เมตร โอบลอมดวยปาเบญจพรรณ น้ําทะเลใส เหมาะแกการเลนน้ํา

(ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก เดินเลนชายหาด ปกนิก ชมทัศนียภาพ/ทิวทัศน ธรรมชาติ และถายภาพ

(ง) ส่ิงอํานวยความสะดวก ที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ไดแก ถนนดิน ทางเดนิเทาลาด/เสริมผิวทาง ทางเดินเทาไมลาด/ไมเสริมผิวทาง ทาจอดเรือ มานั่ง/เกาอี้ ซุมดอกเห็ด ไฟสองสวาง น้ําใช ถังขยะ ระบบกําจัดขยะ ระบบบําบัดน้ําเสีย หองสุขา หองอาบ ปายใหขอมูล/บอกทิศทาง ปายสื่อความหมาย รานอาหาร และรานจําหนายของที่ระลึก (นอกจากนี้ยังมี บังกะโล และรีสอรทของเอกชนดวย)

(จ) การเดินทาง จากศูนยบริการนักทองเที่ยวโดยรถยนตมาถึงอาววงเดือนใชเวลาประมาณ 20 นาที จากนั้นเดินจากอาววงเดือนผานอาวแสงเทียน ถึงอาวลุงดําใชเวลาทั้งสิ้น 10 นาที

(ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก อาวแสงเทียน และอาววงเดือน (17) อาวหวาย

(ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภททะเล/อาว (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพ้ืนที่ เปนอาวเล็กๆ มีหาดทรายละเอียด เหมาะแก

การดําน้ําดูปะการัง เพราะมีแนวปะการังอยูใกลกับฝง น้ําทะเลใสเหมาะแกการเลนน้ํา บรรยากาศบริเวณอาวหวายคอนขางเงียบสงบความยาวของหาดประมาณ 500 เมตร มีโขดหินนอยใหญบริเวณขอบของอาวทั้ง 2 ขาง

(ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก เดินเลนชายหาด ปกนิก แลนเรือใบ ชมทัศนียภาพ/ทิวทัศนธรรมชาติ และถายภาพ

(ง) ส่ิงอํานวยความสะดวก ที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ไดแก ถนนดิน ลานจอดรถไมมีการบดอัด/ลาดผิว ทางเดินเทาลาด/เสริมผิวทาง ทางเดินเทาไมลาด/ไมเสริมผิวทาง มานั่ง/เกาอี้ ไฟสองสวาง น้ําใช ถังขยะ ระบบกําจัดขยะ หองสุขา หองอาบ ปายสื่อความหมาย พื้นที่กางเต็นท และรานอาหาร (นอกจากนี้ยังมี บังกะโล และรีสอรทของเอกชนดวย)

(จ) การเดินทาง จากที่ทําการอุทยานแหงชาติโดยรถยนตใชเวลาในการเดินทางประมาณ 25 นาที

(ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก อาวกิ่วหนานอก

(18) อาวกิ่วหนานอก (ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภททะเล/อาว (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพ้ืนที่ อาวกิ่วหนานอกเปนอาวที่มีขนาดเล็ก น้ําทะเล

ใสสะอาดเหมาะแกการชมทิวทัศน 4-88

Page 89: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

(ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก เดินเลนชายหาด ปกนิก แลนเรือใบ ชมทัศนียภาพ/ทิวทัศนธรรมชาติ และถายภาพ

(ง) ส่ิงอํานวยความสะดวก ที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ไดแก ถนนดิน ลานจอดรถไมมีการบดอัด/ลาดผิว ทางเดินเทาลาด/เสริมผิวทาง ทางเดินเทาไมลาด/ไมเสริมผิวทาง มานั่ง/เกาอี้ ไฟสองสวาง น้ําใช ถังขยะ ระบบกําจัดขยะ หองสุขา หองอาบ ปายสื่อความหมาย พื้นที่กางเต็นท และรานอาหาร (นอกจากนี้ยังมี บังกะโล และรีสอรทของเอกชนดวย)

(จ) การเดินทาง สามารถเดินทางไดโดยทางเรือใชเวลาประมาณ 15 นาที และทาง รถยนตใชเวลาประมาณ 30 นาที

(ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก อาวปะการัง

(19) อาวกิ่วหนาใน (ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภททะเล/อาว (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพื้นที่ เปนอาวที่นักทองเที่ยวนิยมเดินทางมาทอง

เที่ยวพักผอน และชมวิว แตลักษณะพื้นทะเลเปนโขดหินไมเหมาะแกการเลนน้ํา (ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก เดินเลนชายหาด ปกนิก แลนเรือใบ ชมทัศนียภาพ/

ทิวทัศนธรรมชาติ และถายภาพ (ง) ส่ิงอํานวยความสะดวก (ไมมีส่ิงอํานวยความสะดวกปรากฏในแหลงทองเที่ยว) (จ) การเดินทาง เดินทางโดยรถยนตจากที่ทําการอุทยานแหงชาติ ใชเวลาประมาณ 30

นาที และ เดินทางโดยเรือประมาณ 15 นาที (ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก อาวกิ่วใน และอาวปะการัง

(20) อาวปะการัง (ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภททะเล/อาว (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพื้นที่ ลักษณะพื้นใตน้ําเปนกรวด ไมเหมาะแกการ

เลนน้ํามากนัก แตเหมาะสําหรับการเดินชมวิว และดําน้ําดูปะการัง (ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก ดําน้ําดูปะการัง เลนน้ําทะเล ชมทัศนียภาพ/ทิวทัศน

ธรรมชาติ และแลนเรือใบ (ง) ส่ิงอํานวยความสะดวก ที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ไดแก ถนนดิน ทางเดินเทาไม

ลาด/ไมเสริมผิวทาง มานั่ง/เกาอี้ ทาจอดเรือ ไฟสองสวาง น้ําใช ถังขยะ ระบบบําบัดน้ําเสีย ระบบกําจัดขยะ หองอาบน้ํา หองสุขา ปายใหขอมูล/บอกทิศทาง ปายสื่อความหมาย บานแถวสําหรับผูมาเยือน รานอาหาร และพื้นที่กางเต็นท

(จ) การเดินทาง จากที่ทําการอุทยานแหงชาติ โดยรถยนตใชเวลาเดินทางประมาณ 40 นาที เสนทางเขาถึงคอนขางลําบาก และใชเวลาเดินทางประมาณ 20 นาที โดยทางเรือ

(ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก เกาะจันทร และอาวกิ่วหนานอก

4-89

Page 90: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

(21) อาวพราว (ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภททะเล/อาว (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพ้ืนที่ เปนอาวทางฝงดานทิศตะวันตก มีชายหาดที่

คอยๆ เทลาดเอียงลงไปในทะเล มีหาดทรายขาว สะอาด มีบริเวณคอนขางกวาง มีโขดหิน นอยใหญบริเวณดานขางอาว ดานหลังอาวเปนรีสอรทของเอกชนที่มีการตกแตงที่กลมกลืนกับธรรมชาติ

(ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก เลนน้ําทะเล ชมทัศนียภาพ/ทิวทัศนธรรมชาติ แลนเรือใบ ถายภาพ และปกนิก

(ง) ส่ิงอํานวยความสะดวก ที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ไดแก ถนนลาดยาง/ซีเมนต ไมมีทางระบายน้ํา ถนนลาดยาง/ซีเมนตมีทางระบายน้ํา ถนนดิน ลานจอดรถ บดอัด/ลาดผิว ไมมีทางระบายน้ํา ทางเดินเทาลาด/เสริมผิวทาง ทางเดินเทาไมลาด/ไมเสริมผิวทาง ทาจอดเรือ มานั่ง/เกาอี้ ซุมดอกเห็ด ศาลาชมวิว ไฟสองสวาง น้ําใช ถังขยะ ระบบกําจัดขยะ ระบบบําบัดน้ําเสีย หองสุขา หองอาบน้ํา สํานักงาน/ดานเก็บคาธรรมเนียม ปอมยาม ปายใหขอมูล/บอกทิศทาง ปายสื่อความหมาย รานอาหาร และรานจําหนายของที่ระลึก (นอกจากนี้ยังมีโรงแรมอีก 3 แหง)

(จ) การเดินทาง จากที่ทําการอุทยานแหงชาติ โดยรถยนตผานอางเก็บน้ํา ผานทางแยกเขาคายเยาวชน ถึงอาวพราวใชเวลาประมาณ 15 นาที

(ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก อาวทับทิม

2) การประเมินศักยภาพของแหลงทองเที่ยวในเขตอุทยานแหงชาติเขาแหลมหญา- หมูเกาะเสม็ด

จาการสํารวจและวิเคราะหแหลงทองเที่ยวภายในอุทยานแหงชาติเขาแหลมหญา-หมูเกาะเสม็ดพบวาแหลงทองเที่ยวที่มีศักยภาพสูงสุดไดแก หาดแมรําพึง รองลงมาคือ อาวพราว อาวหวาย เกาะทะลุ เกาะกุฎี และหาดทรายแกว ตามลําดับ และที่เหลือทั้งหมดเปนแหลงทองเที่ยวที่มีศักยภาพปานกลางไดแก อาวกิ่วหนานอก อาวทับทิม อาวลูกโยน อาวชอ อาวแสงเทียน อาวลุงดํา อาววงเดือน อาวไผ อาวปะการัง เขาเปล็ด และเขาแหลมหญา เกาะขาม เกาะปลายตีน เกาะกรวย เกาะจันทร และอาวกิ่วหนาใน ตามลําดับ (แสดงในภาคผนวก ก ตารางที่ 28)

3) การจัดแบงประเภทแหลงทองเที่ยวในเขตอุทยานแหงชาติเขาแหลมหญา-หมูเกาะเสม็ด

แหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติเขาแหลมหญา-หมูเกาะเสม็ดทั้ง 21 แหง สามารถจัด

ประเภทแหลงทองเที่ยวตามหลักการของชวงชั้นโอกาสดานนันทนาการไดเปน 5 กลุม คือ 1) แหลงทองเที่ยวประเภทธรรมชาติสันโดษ ไดแก เกาะกรวย เกาะขาม เกาะปลายตีน และเกาะจันทร 2) แหลงทองเที่ยวประเภทกึ่งสันโดษไมใชยานยนต ไดแก เกาะทะลุ และอาวกิ่วหนาใน 3) แหลงทองเที่ยวประเภทกึ่งสันโดษใชยานยนต ไดแก เขาเปล็ด และเขาแหลมหญา เกาะกุฎี อาวลูกโยน อาวทับทิม อาวชอ อาวหวาย และอาวกิ่วหนานอก 4) แหลงทองเที่ยวประเภทกึ่งพัฒนา ไดแก หาดแมรําพึง อาววงเดือน อาวแสงเทียน อาวลุงดํา และอาวพราว 5) แหลงทองเที่ยวประเภทพัฒนาสูงไดแก หาดทรายแกว และอาวไผ 4-90

Page 91: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

ดังนั้นเมื่อพิจารณาในภาพรวมแลวพบวา อุทยานแหงชาติเขาแหลมหญา-หมูเกาะเสม็ดมีศักยภาพของทรัพยากรนันทนาการอยูในระดับปานกลาง และจัดอยูในแหลงทองเที่ยวประเภทกึ่งสันโดษใชยานยนต (ตารางที่ 4.6.8-1) ตารางที่ 4.6.8-1 ประเภทแหลงทองเที่ยวตามชวงชั้นโอกาสดานนันทนาการ และระดับศักยภาพของ

แหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติเขาแหลมหญา-หมูเกาะเสม็ด

ลําดับ แหลงทองเที่ยว ประเภทของแหลงทองเที่ยวตามหลักการชวงชั้นโอกาส ดานนันทนาการ ระดับศักยภาพ

1 หาดแมรําพึง* กึ่งพัฒนา สูง

2 เขาเปล็ด และเขาแหลมหญา* กึ่งสันโดษใชยานยนต ปานกลาง

3 เกาะกุฎี* กึ่งสันโดษใชยานยนต สูง

4 เกาะกรวย* ธรรมชาติสันโดษ ปานกลาง

5 เกาะขาม* ธรรมชาติสันโดษ ปานกลาง

6 เกาะปลายตีน* ธรรมชาติสันโดษ ปานกลาง

7 เกาะจันทร* ธรรมชาติสันโดษ ปานกลาง

8 เกาะทะลุ* กึ่งสันโดษไมใชยานยนต สูง

9 อาวลูกโยน* กึ่งสันโดษใชยานยนต ปานกลาง

10 หาดทรายแกว* พัฒนา สูง

11 อาวไผ* พัฒนา ปานกลาง

12 อาวทับทิม กึ่งสันโดษใชยานยนต ปานกลาง

13 อาวชอ กึ่งสันโดษใชยานยนต ปานกลาง

14 อาววงเดือน* กึ่งพัฒนา ปานกลาง

15 อาวแสงเทียน* กึ่งพัฒนา ปานกลาง

16 อาวลุงดํา* กึ่งพัฒนา ปานกลาง

17 อาวหวาย กึ่งสันโดษใชยานยนต สูง

18 อาวกิ่วหนานอก กึ่งสันโดษใชยานยนต ปานกลาง

19 อาวกิ่วหนาใน กึ่งสันโดษไมใชยานยนต ปานกลาง

20 อาวปะการัง* กึ่งสันโดษใชยานยนต ปานกลาง

21 อาวพราว* กึ่งพัฒนา สูง ภาพรวมของอุทยานแหงชาติ เขาแหลมหญา-หมูเกาะเสม็ด กึ่งสันโดษใชยานยนต ปานกลาง

หมายเหตุ * ขอมูลจากกรมอุทยานแหงชาติ สัตวปาและพันธุพืช (2548 ข)

4-91

Page 92: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

4) ผลกระทบจากการทองเที่ยว

จากการประกอบกิจกรรมทองเที่ยวของนักทองเที่ยว และผูประกอบการ ในแตละแหลง ทองเที่ยวของอุทยานแหงชาติเขาแหลมหญา-หมูเกาะเสม็ด พบวาแหลงทองเที่ยวที่มีระดับความรุนแรงของผลกระทบมากที่สุด ไดแก หาดทรายแกว รองลงมาไดแก อาววงเดือน หาดแมรําพึง อาวไผ อาวลุงดํา อาวชอ และอาวทับทิม ตามลําดับ สําหรับแหลงทองเที่ยวแหงอื่นไดผลกระทบจากการทองเที่ยวในระดับที่นอยมากโดยปญหาที่พบมากที่สุด ไดแก ขยะ และปญหาที่สําคัญและควรมีการดําเนินการแกไขอยางเรงดวนคือ ปญหาดานสารแขวนลอยในน้ํา และคุณภาพน้ํา นอกจากนี้ยังมีปญหาเกี่ยวกับการที่รานคารุกล้ําชายหาด เปนการบดบังภูมิทัศน และกอใหเกิดขยะ กลิ่นไมพึงประสงคบริเวณชายหาด ทางอุทยานแหงชาติ ควรมีมาตรการในการดูแล และจัดการเพื่อความเปนระเบียบ และเปดภูมิทัศน เพื่อใหนักทองเที่ยวไดชม ทัศนียภาพของทองทะเล (ภาคผนวก ก ตารางที่ 29)

5) ส่ิงอํานวยความสะดวก

แหลงทองเที่ยวเกือบทุกแหลงของอุทยานแหงชาติเขาแหลมหญา-หมูเกาะเสม็ด มีการพัฒนาสิง่

อํานวยความสะดวกโดยผูประกอบการ อันไดแก โรงแรม รีสอรท บังกะโล รานอาหาร รานคา เพื่อรองรับการทองเที่ยวอยางเต็มที่ มีแหลงทองเที่ยวที่ไมไดรับการพัฒนาสิ่งอํานวยความสะดวกใดๆ เลย เพียง 4 แหลงเทานั้น คือ เกาะกรวย เกาะขาม เกาะปลายตีน และเกาะจันทร ซึ่งแหลงทองเที่ยวทั้ง 4 แหง จัดวาเปนแหลงทองเที่ยวประเภทธรรมชาติสันโดษ ซึ่งแหลงทองเที่ยวสวนใหญมีการพัฒนาสิ่งอํานวยความสะดวกที่เหมาะสมในระดับปานกลางตามชวงชั้นโอกาสดานนันทนาการของพื้นที่ (ภาคผนวก ก ตารางที่ 30) โดยปญหาเกี่ยวกับสิ่งอํานวยความสะดวกที่พบสวนใหญ คือความไมเหมาะสมกลมกลืนกับสภาพธรรมชาติ รานคา/รานอาหารที่ลุกล้ําบริเวณชายหาดจนนักทองเที่ยวแทบจะไมมีทางเดิน ทางอุทยานแหงชาติ ควรมีมาตรการในการจัดการ หรือจัดระเบียบรานคา เพื่อความเปนระเบียบเรียบรอย และความสะอาดของพื้นที่ สําหรับสิ่งอํานวยความสะดวกที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยวของอุทยานแหงชาติเขาแหลมหญา-หมูเกาะเสม็ด แสดงดังภาคผนวก ก ตารางที่ 31

4.6.9 การกําหนดคาชวงชั้นโอกาสทางดานนันทนาการ ในอุทยานแหงชาติอาวพังงา 1) ทรัพยากรการทองเที่ยว

อุทยานแหงชาติอาวพังงามีพื้นที่ครอบคลุมอยูในเขตทองที่ของอําเภอเมืองพังงา อําเภอ ตะกั่วทุง ครอบคลุมพื้นที่ประมาณ 250,000 ไร อุทยานแหงชาติอาวพังงาเปนอุทยานแหงชาติประเภทชายฝงทะเลแหงที่สองของประเทศ มีความงดงามของทิวทัศน ชายฝง และทิวทัศนเหนือผิวน้ํา อุดมสมบูรณดวยปาชายเลน ประกอบดวยเกาะทางดานทิศตะวันออกของเกาะภูเก็ตประมาณ 40 เกาะ และเอกลักษณทางธรรมชาติที่สวยงาม เชน เขาพิงกัน เขาตะปู ถ้ําลอด รวมทั้งหาดทรายสวยงาม ชวงเวลาเหมาะสําหรับทองเที่ยว คือ เดือน ธันวาคม ถึง เมษายน สวนเดือนพฤษภาคมถึงตุลาคมเปนชวงที่ฝนตกชุก คลื่นลมแรง (รปูที ่4.6.9-1 และภาพที่ 4.6.9-1 แสดงแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติอาวพังงา)

4-92

Page 93: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

(1) เขาตาปู-เขาพิงกัน (ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทธรณีสัณฐาน/หาดทราย (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพื้นที่ อยูในเขตอําเภอตะกั่วทุง เหตุที่ชื่อนี้เพราะ

ภูเขาหินแตกออกจากกัน หินที่เล็กกวาเลื่อนลงมาฐานจมลงไปในดิน สวนบนยังคงพิงกันอยู ดานหลังของเขาพิงกันมีทิวทัศนที่สวยงาม มองออกไปในทะเลจะเห็น "เขาตาปู" อยูกลางน้ํา มีลักษณะเหมือนตะปู คือสวนบนใหญ สวนลางติดอยูกับพื้นน้ํามีขนาดเล็ก เปนจุดที่เรือทุกลําจะจอดใหนักทองเที่ยวแวะชมและถายภาพ เปนที่รูจักของชาวตางประเทศ เพราะเปนฉากหนึ่งของภาพยนตรเรื่องเจมสบอนด

(ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก ชมทิวทัศน เที่ยวถ้ํา/ธรณีวิทยา และถายภาพ (ง) ส่ิงอํานวยความสะดวก ในแหลงทองเที่ยว ไดแก ทางเดินเทาไมลาด/ไมเสริมผิว

ทาง รั้ว/ราวเกาะ สะพาน มานั่ง/เกาอี้ ศาลาชมวิว ถังขยะ หองสุขา ปอมยาม ปายใหขอมูล/บอกทิศทาง และปายสื่อความหมาย (รานจําหนายของที่ระลึกซึ่งเปนของชุมชน/ชาวบาน และผูประกอบการ ประมาณ 20 ราน)

(จ) การเดินทาง โดยเรือจากที่ทําการอุทยานแหงชาติ ใชเวลาประมาณ 40 นาที (ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก ถ้ําลอด เขาหมาจู และเขาเขียน

(2) เกาะละวะใหญ

(ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทเกาะ (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพ้ืนที่ เปนเกาะขนาดเล็ก ซึ่งมีหาดทรายที่ขาวสะอาด

เปนแนวยาวตัดกับน้ําทะเลสีคราม รอบเกาะมีปะการังน้ําตื้นที่ยังคงความสวยงามตามธรรมชาติ เปนสถานที่พักผอนหยอนใจที่มีความสวยงาม และมีรานอาหารสวัสดิการของอุทยานแหงชาติ ไวสําหรับบริการนักทองเที่ยว

(ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก เลนน้ําทะเล แคมปปง ชมทิวทัศน และดําน้ําต้ืน (ง) ส่ิงอํานวยความสะดวกที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ไดแก ทางเดินเทาลาด/เสริม

ผิวทาง ทางเดินเทาไมลาด/ไมเสริมผิวทาง มานั่ง/เกาอี้ ไฟฟา (ไฟปน) น้ําใช (น้ําบาดาล) ถังขยะ หองสุขา หองอาบน้ํา โรงเก็บพัสดุ ปายใหขอมูล/บอกทิศทาง ปายส่ือความหมาย บานเดี่ยวสําหรับเจาหนาที่ พื้นที่กางเต็นท รานอาหาร และรานจําหนายของที่ระลึก

(จ) การเดินทาง เดินเทาจากที่ทําการอุทยานแหงชาติถึงเกาะละวะใหญ ใชเวลาในการเดินทางประมาณ 2 ชั่วโมง หรือสามารถลงเรือไดที่ทาเทียบเรือบานคลองเคียน ใชเวลาประมาณ 30 นาที

(ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก เกาะพนัก

4-93

Page 94: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

รูปที่ 4.6.9-1 แสดงแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติอาวพังงา

4-94

Page 95: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

ภาพที่ 4.6.9-1 แสดงแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติอาวพังงา

4-95

Page 96: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

(3) เกาะหอง (ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทเกาะ (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพ้ืนที่ เปนภูเขาเล็กใหญสลับซับซอน ลักษณะเปนเขา

หินปูน มีหินงอกหินยอยที่มีความสวยงาม คลายหองหลายๆ หอง เรียงตอกันเปนแถว เมื่อแลนเรือเขาไปมองโดยรอบเหมือนอยูในหองโถงใหญที่มีประตู 2 บาน มีพันธุพืชและสัตวปาชนิดตางๆ จํานวนมาก สามารถเขาไปชมทัศนียภาพได โดยการจอดเรือบริเวณหนาเกาะและใชเรือซีแคนูเขาไปชมบริเวณภายในถ้ํา และรอบๆเกาะซึ่งมีความสวยงามที่เปนเอกลักษณเฉพาะ

(ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก ชมทิวทัศน เที่ยวถ้ํา/ธรณีวิทยา พายเรือแคนู/คยัค ลองแพ/ลองเรือ และถายภาพ

(ง) ส่ิงอํานวยความสะดวกที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ไดแก สํานักงานหนวยพิทักษอุทยานแหงชาติที่ อพ.1 (เกาะหอง) และปายใหขอมูล

(จ) การเดินทาง จากที่ทําการอุทยานแหงชาติเกาะหอง ใชเวลาประมาณ 50 นาที (ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก เขาหมาจู และเกาะพนัก

(4) ถ้ําลอด

(ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทถ้ํา (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพื้นที่ เปนถ้ําขนาดใหญ ยาวประมาณ 50 เมตร ภาย

ในถ้ํามีหินงอกหินยอยที่สวยงาม เรือสามารถลอดผานได ระหวางทางที่นั่งเรือไปถ้ําลอดจะผานปาชายเลน ที่มีความอุดมสมบูรณผืนหนึ่งของประเทศไทย

(ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก ชมทิวทัศน เที่ยวถ้ํา/ธรณีวิทยา ลองแพ/ลองเรือและถายภาพ

(ง) ส่ิงอํานวยความสะดวก (ไมมีสิ่งอํานวยความสะดวกปรากฏในแหลงทองเที่ยว) (จ) การเดินทาง จากที่ทําการอุทยานแหงชาติโดยทางเรือประมาณ 45 นาที (ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก เขาตาปู-เขาพิงกัน เขาหมาจู และเขาเขียน

(5) เขาหมาจู

(ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทภูเขา (ข) ลักษณะเดน /เอกลักษณของพ้ืนที่ เขาหมาจูเปนภูเขาหินปูนที่มีขนาดเล็ก

สามารถมองเห็นไดในระยะไกลเมื่อเรือแลนผาน มีลักษณะคลายรูปสุนัขกําลังหมอบ เห็นสวนหัว ลําตัวและหางเปนพู เหมือนสุนัขพันธุพุดเดิ้ล

(ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก ชมทิวทัศน ลองแพ/ลองเรือ และถายภาพ (ง) ส่ิงอํานวยความสะดวก (ไมมีส่ิงอํานวยความสะดวกปรากฏในแหลงทองเที่ยว) (จ) การเดินทาง เดินทางโดยเรือจากที่ทําการอุทยานแหงชาติ ประมาณ 10 นาที (ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก เขาตาปู-เขาพิงกัน ถ้ําลอด และเขาเขียน

4-96

Page 97: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

(6) เกาะทะลุนอก (ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทธรณีสัณฐาน (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพื้นที่ เปนเขาหินปูน มีถ้ําทะลุ คลายๆ ถ้ําลอด แตมี

ขนาดเล็กกวา เรือสามารถแลนลอดผานได เชนเดียวกับ ถ้ําลอด และเปนจุดพายเรือแคนูที่มีนักทองเที่ยวนิยมกันมากแหงหนึ่งในอาวพังงา

(ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก ชมทิวทัศน เที่ยวถ้ํา/ธรณีวิทยา พายเรือแคนู/คยัค และถายภาพ

(ง) ส่ิงอํานวยความสะดวก (ไมมีส่ิงอํานวยความสะดวกปรากฏในแหลงทองเที่ยว) (จ) การเดินทาง จากที่ทําการอุทยานแหงชาติโดยทางเรือใชเวลาประมาณ 40 นาที (ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก เกาะหอง

(7) เขาเขียน (ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวทางประวัติศาสตร (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพื้นที่ เปนภาพเขียนไวบนแผนหิน ภายในภาพเขียน

จะมีรูปสัตวชนิดตางๆและรูปเรือ กรมศิลปากรเคย มาทําการศึกษาแลว ปรากฏวามีอายุไมตํ่ากวา 3,000 ป สันนิษฐานวาเปนภาพวาดโดยนักเดินเรือ สมัยโบราณที่แวะมาจอดพักหลบมรสุม

(ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก ชมทิวทัศน ชมประวัติศาสตร ลองแพ/ลองเรือ และถายภาพ

(ง) ส่ิงอํานวยความสะดวก (ไมมีสิ่งอํานวยความสะดวกปรากฏในแหลงทองเที่ยว) (จ) การเดินทาง เดินทางโดยเรือจากที่ทําการอุทยานแหงชาติถึงเขาเขียนใชเวลาใน

การเดินทางประมาณ 45 นาที (ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก เขาตาปู-เขาพิงกัน ถ้ําลอด และเขาหมาจู

(8) เกาะพนัก

(ก) ประเภท เปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติประเภทเกาะ (ข) ลักษณะเดน/เอกลักษณของพ้ืนที่ เปนเกาะที่มีขนาดใหญกวาเกาะหอง อยู

ระหวางเสนทางเดินเรือ จากภูเก็ต–พังงา ประกอบดวยถ้ําตาง ๆ ที่มีความสวยงาม เชน ถ้ําคางคาว ถ้ําโกงกาง ถ้ําไอศรีม และถ้ําปนที่มีลักษณะเปนทะเลใน โดยในการเขาสูทะเลในตองใชเรือซีแคนูเพียงอยางเดียว จึงจะเขาไปได มีความลึกต้ังแต 50–150 เมตร

(ค) กิจกรรมการทองเที่ยว ไดแก ชมทิวทัศน เที่ยวถ้ํา/ธรณีวิทยา พายเรือแคนู/คยัคและถายภาพ

(ง) ส่ิงอํานวยความสะดวก ที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยว ไดแก บันได (จ) การเดินทาง จากที่ทําการอุทยานแหงชาติโดยทางเรือมายังเกาะพนักใชเวลา

ประมาณ 1 ชั่วโมง (ฉ) แหลงทองเที่ยวใกลเคียง ไดแก เกาะหอง และเกาะละวะใหญ

4-97

Page 98: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

2) การประเมินศักยภาพของแหลงทองเที่ยวในเขตอุทยานแหงชาติอาวพังงา

จากผลการศึกษา และวิเคราะหขอมูลที่รวบรวมไดจากอุทยานแหงชาติอาวพังงา สามารถแสดงผลการประเมินศักยภาพของแหลงทองเที่ยวในพื้นที่อุทยานแหงชาติอาวพังงา ไดภาคผนวก ก ตารางที่ 32ซึ่งสรุปไดวาแหลงทองเที่ยวในเขตอุทยานแหงชาติอาวพังงาที่มีศักยภาพระดับสูงจากการศึกษาชวงชั้นโอกาสดานนันทนาการ 4 แหง ไดแก เขาเขียน เขาตาปู-เขาพิงกัน เกาะละวะใหญ และถ้ําลอด ตามลําดับซึ่งแหลงทองเที่ยวทั้งสามแหงประกอบดวยภูมิสัณฐานที่แปลกตา โดยเฉพาะที่เกาะละวะใหญซึ่งสามารถรองรับการใชประโยชนจากนักทองเที่ยวที่พักคางได การเขาถึงแหลงทองเที่ยวตางๆ แมวาจะตองนั่งเรือแตก็จัดวาสะดวกสบายตลอดระยะทางนักทองเที่ยวสามารถชมทิวทัศนรอบขางได แหลงทองเที่ยวที่มีศักยภาพอยูในระดับปานกลาง 4 แหง ไดแก เกาะทะลุนอก-ใน เกาะหอง เขาหมาจู และเกาะพนัก ตามลําดับ

3) การจัดแบงประเภทแหลงทองเที่ยวในเขตอุทยานแหงชาติอาวพังงา

สําหรับผลการพิจารณาใหคะแนนแหลงทองเที่ยวตามหลักการของชวงชั้นโอกาสดาน

นันทนาการโดยใชปจจัยหลัก 5 ปจจัยดังกลาวขางตน สามารถจําแนกประเภทของแหลงทองเที่ยวของอุทยานแหงชาติอาวพังงาไดเปน 2 กลุมคือ 1) แหลงทองเที่ยวประเภทธรรมชาติสันโดษ 3 แหง ไดแก เกาะทะลุนอก-ใน เขาเขียน และเกาะพนัก 2) แหลงทองเที่ยวประเภทกึ่งสันโดษใชยานยนต 5 แหง ไดแก เขาตาปู-เขาพิงกัน และเกาะละวะใหญ เกาะหอง ถ้ําลอด เขาหมาจู แหลงนันทนาการดังกลาว แมโดยภาพรวมจะยังความเปนธรรมชาติ แตก็มีการพัฒนาเปลี่ยนแปลงพื้นที่ มีการพัฒนาสิ่งอํานวยความสะดวกพอสมควร โอกาสที่ผูมาเยือนจะพบปะกับนักทองเที่ยวกลุมอื่นจะคอนขางสูง

เมื่อพิจารณาในภาพรวมแลวพบวา อุทยานแหงชาติอาวพังงามีแหลงทองเที่ยวเปนแหลงทองเที่ยวประเภทกึ่งสันโดษใชยานยนต ที่มีศักยภาพในระดับสูง 3 แหง ไดแก เขาตาปู-เขาพิงกัน เกาะละวะใหญ และถ้ําลอด มีศักยภาพในระดับปานกลาง 2 แหง ไดแก เกาะหอง เขาหมาจู และธรรมชาติสันโดษมีศักยภาพสูง ไดแก เขาเขียน และศักยภาพในปานกลาง ไดแก และเกาะทะลุนอก-ใน และเกาะพนัก (ตารางที่ 4.6.9-1)

4-98

Page 99: º··Õè 1 º·¹Ó...สถาบ นการศ กษาและน กวางแ ผนพ นท น นทนาการของหน วยงาน USDA Forest Service

การศึกษาเกณฑกําหนดมาตรฐานการพัฒนาแหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติ รายงานฉบับสมบูรณ บทที่ 4 การกําหนดแหลงทองเที่ยว ROS

4-99

ตารางที่ 4.6.9-1 ประเภทแหลงทองเที่ยวตามชวงชั้นโอกาสดานนันทนาการ และระดับศักยภาพของ แหลงทองเที่ยวในอุทยานแหงชาติอาวพังงา

ลําดับ แหลงทองเที่ยว ประเภทของแหลงทองเที่ยว ระดับศักยภาพ 1 เขาตาปู-เขาพิงกัน กึ่งสันโดษใชยานยนต สูง 2 เกาะละวะใหญ กึ่งสันโดษใชยานยนต สูง 3 เกาะหอง กึ่งสันโดษใชยานยนต ปานกลาง 4 ถ้ําลอด กึ่งสันโดษใชยานยนต สูง 5 เขาหมาจู กึ่งสันโดษใชยานยนต ปานกลาง 6 เกาะทะลุนอก-ใน ธรรมชาติสันโดษ ปานกลาง 7 เขาเขียน ธรรมชาติสันโดษ สูง 8 เกาะพนัก ธรรมชาติสันโดษ ปานกลาง

ภาพรวมของอุทยานแหงชาติอาวพังงา กึ่งสันโดษใชยานยนต สูง

4) ผลกระทบจากการทองเที่ยว

ผลการศึกษาที่ไดสรุปไดวา ผลกระทบที่เกิดจากกิจกรรมการทองเที่ยว และพฤติกรรมของนักทองเที่ยว ตอแหลงทองเที่ยวโดยรวมอยูในระดับที่รุนแรงนอยมาก เนื่องจากแหลงทองเที่ยวสวนใหญอยูทามกลางทะเลนักทองเที่ยวทําไดเพียงลอยเรือ ชมธรรมชาติ ปญหาดาน ขยะ และของเสียจึงไมปรากฏแตสําหรับ เขาตาปู-เขาพิงกัน และเกาะละวะใหญแมจะมีปญหาผลกระทบจากการทองเที่ยวในระดับที่นอยมาก แตการในชวงฤดูกาลทองเที่ยวที่มีการใชประโยชนคอนขางมาก ทางอุทยานแหงชาติอาวพังงาควรมีมาตรการในการควบคุมการใชประโยชน และตรวจตราพื้นที่เปนระยะ เพื่ออํานวยความสะดวก และควบคุมพฤติกรรมนักทองเที่ยว (ภาคผนวก ก ตารางที่ 33)

5) ส่ิงอํานวยความสะดวก

เนื่องจากแหลงทองเที่ยวเกือบทั้งหมดของอุทยานแหงชาติอาวพังงา มีลักษณะของกิจกรรมนันทนาการ คือการชมทัศนียภาพ ชมทิวทัศน และภูมิประเทศที่สวยงาม โดยการนั่งเรือไปตามแหลงทองเที่ยวตางๆ ประกอบกับศักยภาพของแหลงทองเที่ยว ที่เปนเกาะ และเปนภูมิสัณฐาน ซึ่งลักษณะภูมิประเทศไมเอื้ออํานวยตอการพัฒนาสิ่งอํานวยความสะดวกใดๆ สําหรับแหลงทองเที่ยวที่มีการพัฒนาสิ่งอํานวยความสะดวก ไดแก บริเวณเขาตาปู-เขาพิงกัน และเกาะละวะใหญ ซึ่งแหลงทองเที่ยวทั้งสองแหงเปนแหลงทองเที่ยวที่มีชื่อเสียง และเปนที่รูจักในกลุมนักทองเที่ยวทั้งชาวไทยและชาวตางชาติ ซึ่งการพัฒนาสิ่งอํานวยความสะดวกในแหลงทองเที่ยวดังกลาวมีความเหมาะสมของสิ่งอํานวยความสะดวกอยูในระดับปานกลาง (ภาคผนวก ก ตารางที่ 34) สามารถรองรับกิจกรรมการทองเที่ยวได รวมถึงชุมชนไดมีสวนรวมในการจําหนายของที่ระลึกแกนักทองเที่ยว โดยเจาหนาที่ของอุทยานแหงชาติ คอยสอดสองดูแล ความเปนระเบียบเรียบรอย สิ่งอํานวยความสะดวกที่ปรากฏในแหลงทองเที่ยวของอุทยานแหงชาติอาวพังงา แสดงดังภาคผนวก ก ตารางที่ 35