Հաղարծին 11-1 դասարան

Հաղարծինի վանք

http://www.google.com/url?sa=i&rct=j&q=%D5%80%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D6%80%D5%AE%D5%AB%D5%B6%D5%AB+%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84&source=images&cd=&cad=rja&docid=qOiOeoqu-61WkM&tbnid=5UFKM2zPZNamaM:&ved=0CAUQjRw&url=http://www.noyantour.com/am/sights/haghartsin.html&ei=0iw7UbX9HcirO6z_gPgC&bvm=bv.43287494,d.bGE&psig=AFQjCNF9Rlt5emaT_ZSMwqrCLet4FKlbCg&ust=1362918965855099

Հաղարծին վանքային համալիրը գտնվում էր պատմական Ձորափոր գավառում ։ Հաղարծինի ուսումնագիտական

կենտրոնը հիշատակվում է XIIIդ. առաջատար մշակութային օջախների շարքում։ Հաղարծինը սկսել է ծաղկել XIIIդ. 30-ական

թվականներից` Խաչատուր Տարոնացու առաջնորդության ժամանակ։ Մինչ այդ, վանքը երկար ժամանակ ամայացած էր։

http://www.google.com/url?sa=i&rct=j&q=%D5%80%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D6%80%D5%AE%D5%AB%D5%B6+%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6+%D5%B0%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%AC%D5%AB%D6%80&source=images&cd=&docid=e7sEVcUkWRji0M&tbnid=PeAJqmnZNidqtM:&ved=0CAUQjRw&url=http://www.building.am/arm/pagegal.php?id=7&ei=Szg7UZztOcbKtAa8tYCYBg&bvm=bv.43287494,d.Yms&psig=AFQjCNF3EWl2cp3V3I3RYDipupiSpEAGrg&ust=1362921901390771

Համալիրը կազմավորվել է տարբեր ժամանակներում կառուցված շենքերից, նրա կազմում են երեք եկեղեցի, երկու գավիթ, սեղանատունը, մի քանի աղոթարաններ, խաչքարեր և այլն։ Ամենահինը` Ս.Գրիգոր եկեղեցին է (մոտ Xդ.), որը խաչաձև-գմբեթավոր կառույց է, չորս անկյուններին ավանդատներով ։

Ս.Գրիգորին արևմուտքից կից է 4 սյուներով մեծ գավիթը, որը XIIդ. վերջին կառուցել է Իվանե Զաքարյանը։ Գավթի անկյունային միահարթ առաստաղների բարձրաքանդակներին բնորոշ է XIIIդ. հայկական քանդակի սխեմատիզմը:

Գավթի հարավային պատի մոտ պահպանվել են գերեզմանա-դամբանների մնացորդներ: Ս.Գրիգորին հյուսիսից կից է թաղակապ մատուռ, իսկ արևելյան մասում շատ մոտ կանգնած է նրբագեղ մանրամասներով, կապտավուն բազալտից 1244թ.-ին կառուցված Ս.Ստեփանոս գմբեթավոր եկեղեցին:

http://www.google.com/url?sa=i&rct=j&q=%D5%80%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D6%80%D5%AE%D5%AB%D5%B6+%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6+%D5%B0%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%AC%D5%AB%D6%80&source=images&cd=&cad=rja&docid=NLOugwBfOiShSM&tbnid=k92oJttcihtrvM:&ved=0CAUQjRw&url=http://www.suntour.am/index.php?id=69&L=2&tx_ttnews%5Btt_news%5D=54&cHash=d49691103c6b17528ee3757bc6941fc3&ei=kE87Uc6LOcfKsgaTpYG4Cg&bvm=bv.43287494,d.Yms&psig=AFQjCNF3EWl2cp3V3I3RYDipupiSpEAGrg&ust=1362921901390771

Գլխավոր եկեղեցին` Ս.Աստվածածինը, գմբեթավոր դահլիճ է: Համաձայն հարավային մուտքի վերին մասի արձանագրության, կառուցվել է 1281թ.-ին, սակայն հարավային և հյուսիսային պատերի ստորին մասի վերաշարվածքը, արևելյան ճակատի բարձրաքանդակում պատկերված եկեղեցու մանրակերտի տարբերվելը ներկայիս կառույցից և այլն, ենթադրել են տալիս, որ 1281թ.-ին կառույցը որոշ փոփոխություններով վերականգնվել է` հիմնարկված լինելով հավանաբար X-XIդդ.:

Եկեղեցու վերձիգ ծավալային համամասնությունները և մշակվածքը բնորոշ են XIIIդ. կառույցներին: Եկեղեցու արևմտյան ճակատի դիմաց պահպանվել է ավերված կառույցի (հավանաբար նախորդ կառույցի գավիթը) մնացորդները:

Վանքի տարածքում կան մի քանի աղոթարաններ` տեղադրված ժայռալանջերին: Հաղարծինում գտնված 350կգ կշռող բրոնզե կաթսան մետաղագործության բարձրարվեստ նմուշներից է:

Կաթսայի պսակազարդ շուրթի վրայի փորագրությունը նշում է պատրաստման տարեթիվը` 1232թ.: Նրա չորս կանթերը առյուծների արձաններ են, որոնց ոտքերը նույնպես զարդարված են:

Documents

Հաղարծին 11-1 դասարան