52
1 บบบบบ บบบบบ 12 12 บบบบบบบบบ บบบบบบบบบ Polymers Polymers

บทที่ 12 โพลิ เมอร์

Embed Size (px)

DESCRIPTION

บทที่ 12 โพลิ เมอร์. Polymers. การจัดเรียงตัวของโพลิเมอร์. Polymer เป็นวัตถุอินทรีย์ มีโมเลกุลขนาดใหญ่ที่ เกิดจากการรวมตัวกันของดมเลกุลขนาดเล็ก ของธาตุ C, N, O, H, S, Si, F and Cl เป็นต้น เกิดจากการสังเคราะห์จากวัสดุธรรมชาติ และ ในห้องปฏิบัติการ. Monomer 1 nm. Polymer chain 0.1-1 um. - PowerPoint PPT Presentation

Citation preview

Page 1: บทที่ 12 โพลิ เมอร์

1

บทท�� บทท�� 1212โพลิเมอร์�โพลิเมอร์�

PolymersPolymers

Page 2: บทที่ 12 โพลิ เมอร์

Engineering Materials 2

Polymer เป็�นวั�ตถุ�อนทร์�ย์� ม�โมเลิกุ�ลิขนาดใหญ่�ท�� เกุดจากุกุาร์ร์วัมต�วักุ�นของดมเลิกุ�ลิขนาดเลิ"กุ ของธาต� C, N, O, H, S, Si, F and Cl เป็�นต$น

เกุดจากุกุาร์สั�งเคร์าะห�จากุวั�สัด�ธร์ร์มชาต แลิะ ในห$องป็ฏิบ�ตกุาร์

Monomer 1 nm

Polymer chain0.1-1 um

กุาร์จ�ดเร์�ย์งต�วัของโพลิเมอร์�

Page 3: บทที่ 12 โพลิ เมอร์

Engineering Materials 3

ลั�กษณะโมเลักลัของลั�กษณะโมเลักลัของ PolymerPolymer ม� ม� 33 แบบแบบ

(a)เป็�นสัาย์ย์าวั (Linear polymer chain)

10-100 nm

Page 4: บทที่ 12 โพลิ เมอร์

Engineering Materials 4

(b) สัาย์ย์าวัท��ม�สัาขา (Branched polymer chain)

10 nm

Page 5: บทที่ 12 โพลิ เมอร์

Engineering Materials 5

(c) ตาข�าย์ 3 มต (Cross-linked polymer)

100 nm

Page 6: บทที่ 12 โพลิ เมอร์

Engineering Materials 6

Polymerization

กุร์ะบวันกุาร์สั�งเคร์าะห�โพลิเมอร์� เป็�นกุร์ะบวันกุาร์ท��ท+าให$โมโนเมอร์� กุลิาย์เป็�น โพลิเมอร์�

แบ�งได$เป็�น 2 วัธ�หลิ�กุ ค-อ1. Addition Polymerization2. Condensation

Polymerization

Page 7: บทที่ 12 โพลิ เมอร์

7

Page 8: บทที่ 12 โพลิ เมอร์

Engineering Materials 8

โพลิเมอร์�

พลิาสัตกุ ย์าง

เทอร์�โมพลิาสัตกุเทอโมเซทต/งย์างธร์ร์มชาตย์างสั�งเคร์าะห�

กุาร์จ+าแนกุป็ร์ะเภทของโพลิเมอร์�กุาร์จ+าแนกุป็ร์ะเภทของโพลิเมอร์�

Page 9: บทที่ 12 โพลิ เมอร์

Engineering Materials 9

ป็ร์ะเภทของพลิาสัตกุป็ร์ะเภทของพลิาสัตกุ1. Thermoplastics1. Thermoplastics

เกุดจากุกุร์ะบวันกุาร์ Polymerization โคร์งสัร์$างจะเป็�น

อสั�ณฐาน (Amorphous) ค-อโมเลิกุ�ลิเด��ย์วัต�อกุ�นเป็�นลิ3กุโซ�ย์าวั

พลิาสัตกุชนดน�/จะอ�อนต�วัแลิะสัามาร์ถุข4/นร์3ป็ได$เม-�ออ�ณหภ3มสั3ง

Page 10: บทที่ 12 โพลิ เมอร์

Engineering Materials 10

ถุ$าหากุลิ3กุโซ�โมเลิกุ�ลิม�กุาร์เร์�ย์งต�วัขนานกุ�นแลิะอ�ดกุ�นแน�นด$วัย์ แร์ง Van der

Waal’s force (ป็ลิาย์ของแต�ลิะลิ3กุโซ�จะไม�ต�อกุ�น ) ม�ควัามหนาแน�นสั3ง พลิาสัตกุชนดน�/จะม�สั�ใสัเหม-อนแกุ$วั จะเหน�ย์วั แลิะแข"งแร์ง

ร์�บแร์งกุร์ะแทกุได$ด�ถุ$าหากุแนวัโมเลิกุ�ลิเร์�ย์งขนานกุ�นบางช�วัง

ท+าให$ควัามหนาแน�นต+�า แร์งร์ะหวั�างโมเลิกุ�ลิลิดลิง จะม�สั�ข��น ท4บแสัง ร์�บแร์งกุร์ะแทกุได$

น$อย์

Page 11: บทที่ 12 โพลิ เมอร์

Engineering Materials 11

ต�วัอย์�าง ต�วัอย์�าง ThermoplasticsThermoplastics 1. Polyethylene (โพลิ�เอทลิ�น) เร์�ย์กุย์�อวั�า PE ม�

ควัามย์-ดหย์��นด� ม�ท�/งแบบอ�อน แลิะแบบแข"ง ได$แกุ�1) Low Density Polyethylene (LDPE)

ม�ควัามต$านทานกุาร์กุ�ดกุร์�อนด� กุ�นควัามช-/นได$ด� ควัามแข"งแร์งต+�า แลิะม�ควัามย์-ดหย์��นสั3ง นย์มใช$ในกุาร์ผลิต bags,

bottles, and liners.2) High Density Polyethylene (HDPE)

เป็�นกุลิ��มท��นย์มใช$มากุท��สั�ด ร์�บแร์งกุร์ะแทกุได$ด� น+/าหน�กุเบา ด3ดซ�บควัามช-/นน$อย์ ม�ควัามแข"งแร์งสั3ง ไม�เป็�นพษ บร์ร์จ�อาหาร์ได$

3) Ultra High Molecular Weight Polyethylene (UHMW PE)น+/าหน�กุเบา ม�ควัามแข"งแร์งสั3ง กุลิ4งไสัได$เช�นเด�ย์วักุ�บไม$ ใช$ในงานเคร์-�องจ�กุกุลิท��ทนต�อกุาร์สั4กุหร์อ ต$านทานต�อแร์งข�ดสั� แลิะกุาร์กุ�ดกุร์�อน

Page 12: บทที่ 12 โพลิ เมอร์

Engineering Materials 12

2. Polyvinyl Chloride เร์�ย์กุย์�อวั�า PVC ไม�ม�สั� ย์$อมสั�ได$ ทนต�อน+/าม�น จาร์บ� กุร์ด แลิะด�าง ป็กุต

PVC จะแข"ง แต�เม-�อผสัมสัาร์ท��ท+าให$อ�อนต�วัจะฉี�ดข4/นร์3ป็แลิะป็าดผวัได$ ถุ$าเตมสัาร์ท��ท+าให$อ�อนต�วัมากุจะ

กุลิาย์เป็�น PVC อ�อน หร์-อหน�งเท�ย์ม Ex. ท�อน+/า , แผ�นพลิาสัตกุบาง , แผ�นเสั�ย์ง , ของเด"กุเลิ�น

Page 13: บทที่ 12 โพลิ เมอร์

Engineering Materials 13

3. Polypropylene เร์�ย์กุย์�อวั�า PP ม�ค�ณสัมบ�ตคลิ$าย์กุ�บ PE แต�ทนควัามร์$อนได$

สั3งกุวั�า แต�เป็ร์าะท��อ�ณหภ3มต+�า ใช$ในอ�ตสัาหกุร์ร์มบร์ร์จ�ภ�ณฑ์� ช/นสั�วันร์ถุย์นต�ได$จากุกุร์ะบวันกุาร์ polymerization

ของ Propylene (C3H6)

สั�ญ่ลิ�กุษณ�กุาร์น+ากุลิ�บมาใช$ใหม�PropylenePropylene

Page 14: บทที่ 12 โพลิ เมอร์

Engineering Materials 14

4. Acrylonitrile-Butadiene-Stryrene เร์�ย์กุย์�อวั�า ABS เหน�ย์วั ทนต�อกุาร์กุร์ะแทกุได$ด�ควัามต$านแร์งด4งสั3ง ใช$ท+าใบพ�ดลิม หมวักุกุ�นน"อค อ�ป็กุร์ณ�สั�ขภ�ณฑ์�

5. Polymethylmethacrylate เร์�ย์กุย์�อวั�า PMMA หร์-อ plexiglass ทนแดด ทนต�อบร์ร์ย์ากุาศ แข"งแลิะเหน�ย์วั ร์อย์แตกุไม�แหลิมคม จ4งนย์มน+ามาน+าแผ�นแกุ$วันร์ภ�ย์ ฝาคร์อบไฟท$าย์ ไฟเลิ�/ย์วัย์านย์นต�

Page 15: บทที่ 12 โพลิ เมอร์

15

โพลิสัไตร์�น (Polystyrene : PS)

Polystyrene was discovered in 1839 by Eduard Simon

ม�ลิ�กุษณะโป็ร์�งใสั เป็ร์าะ ทนต�อกุร์ดแลิะด�าง ไอน+/าแลิะ อากุาศซ4มผ�านได$พอควัร์ ใช$ท+าช/นสั�วันอ�ป็กุร์ณ�ไฟฟ<า แลิะอเลิ"กุทร์อนกุสั� เคร์-�องใช$สั+าน�กุงาน เป็�นต$น

Page 16: บทที่ 12 โพลิ เมอร์

16

2. Thermosetting Plastics2. Thermosetting Plastics เกุดจากุกุาร์น+าโมเลิกุ�ลิเด��ย์วัชนดเด�ย์วักุ�น หร์-อ

ต�างชนดมาท+าป็ฎิกุร์ย์าแย์กุน+/าออกุ ภาย์ใต$ควัามด�นแลิะอ�ณหภ3ม เร์�ย์กุวั�า

‘Polycondensation’ ป็ลิาย์ของโซ�โมเลิกุ�ลิชนดน�/จะย์�งสัามาร์ถุท+า

ป็ฏิกุร์ย์าได$อ�กุ แลิะกุลิาย์เป็�นไฮโมเลิกุ�ลิร์3ป็ตาข�าย์ ตาข�าย์ 3 3 มตไขวั$กุ�นมตไขวั$กุ�น จะท+าให$ได$พลิาสัตกุท��ม�พ�นธะท��แข"งแข"ง

แร์ง แลิะคงร์3ป็แร์ง แลิะคงร์3ป็ หลิ�งจากุกุาร์เย์"นต�วั

Page 17: บทที่ 12 โพลิ เมอร์

Engineering Materials 17

เม-�อได$ร์�บควัามร์$อนจะย์-ดหย์��น แต�ถุ$าสั3งเกุนไป็ หร์-อนานเกุนไป็ จะท+าให$โมเลิกุ�ลิขาดจากุโมเลิกุ�ลิขาดจากุ

กุ�นกุ�น แลิะแข"งเป็ร์าะแข"งเป็ร์าะ ไม�สัามาร์ถุข4/นร์3ป็ได$

Page 18: บทที่ 12 โพลิ เมอร์

Engineering Materials 18

ต�วัอย์�าง ต�วัอย์�าง Thermosetting Thermosetting PlasticsPlastics

1. Unsaturated Polyester เร์�ย์กุย์�อวั�า UP ไม�ม�สั� ผวัเป็�นม�นเงา ม�ท�/งท��ย์-ดหย์��นได$ แลิะแข"งเป็ร์าะ Ex. ช/นสั�วันต�วัถุ�งร์ถุย์นต� แลิะต�วัเร์-อ

2. Epoxy Resin เร์�ย์กุย์�อวั�า EP ไม�ม�สั� แลิะม�สั�ออกุเหลิ-องเหม-อนน+/าผ4/ง แข"งแลิะเหน�ย์วั จ�บเกุาะ

วั�สัด�ท�กุชนด ทนกุาร์กุ�ดกุร์�อนได$ด�มากุ Ex. ช/นสั�วันเคร์-�องบน กุาวั

3. Polyurethane เร์�ย์กุย์�อวั�า PUR โป็ร์�งใสั สั�เหลิ-องเหน�ย์วั แลิะอ�อนเหม-อนย์าง Ex. โพร์�ย์3ลิ�เทนแข"งใช$ท+าเฟ?อง เป็ลิ-อกุร์องเพลิา โพร์�ย์3ลิ�เท

นอ�อนใช$ท+า ฟองน+/าเฟอร์�นเจอร์� โพร์�ย์3ลิ�เทนเหลิวัใช$ท+าเคลิ-อบเงา

Page 19: บทที่ 12 โพลิ เมอร์

Engineering Materials 19

Plastics Manufacturing processPlastics Manufacturing process

1. กุาร์ฉี�ดพลิาสัตกุ (Plastic Injection molding) ใช$สั+าหร์�บผลิตช/นสั�วัน หร์-อช/นงานจากุเม"ดพลิาสัตกุ Injection moulding vdo

Page 20: บทที่ 12 โพลิ เมอร์

Engineering Materials 20

Plastic Injection molding

Page 21: บทที่ 12 โพลิ เมอร์

Engineering Materials 21

กุาร์อ�ดร์�ด (Extrusion)

สั+าหร์�บข4/นร์3ป็พลิาสัตกุอ�อน ใช$ข4/นร์3ป็ท�อ แผ�น หร์-อร์3ป็พร์ร์ณต�างๆ

Page 22: บทที่ 12 โพลิ เมอร์

Engineering Materials 22

die

Extruded metal

Extrusion

Extruded product

Page 23: บทที่ 12 โพลิ เมอร์

Engineering Materials 23

เป็Aาข4/นร์3ป็ (Blow moulding)

สั+าหร์�บท+าถุ�งพลิาสัตกุ ขวัด แลิะถุ�ง

Injection blow moulding vdo

Page 24: บทที่ 12 โพลิ เมอร์

Engineering Materials 24

ย์าง จ�ดเป็�น พลิาสัตกุย์-ดหย์��นพลิาสัตกุย์-ดหย์��น (Elastic hydrocarbon polymer) ม�ควัามย์-ดหย์��นแลิะควัามเหน�ย์วัสั3ง แต�ควัามย์-ดหย์��นจะลิดลิงเม-�ออ�ณหภ3มต+�ากุวั�า - 72 C ย์างม� สัอง ป็ร์ะเภท ค-อย์างม� สัอง ป็ร์ะเภท ค-อ

1 . ย์างธร์ร์มชาต (Natural rubber) ได$จากุต$นพ-ช

2. ย์างสั�งเคร์าะห� (Synthetic rubber) ได$จากุกุร์ะบวันกุาร์ Polymerization

ElastomerElastomer

Page 25: บทที่ 12 โพลิ เมอร์

Engineering Materials 25

ย์างธร์ร์มชาต (Natural Rubber, NR)

สั�วันมากุได$จากุย์างพาร์า สัาย์พ�นธ�� Hevea Braziliensis ม�ต$นกุ+าเนดจากุทวั�ป็อเมร์กุาใต$

น+/าย์างสัด (Latex) เม-�อกุร์�ดออกุมาจากุต$นม�เน-/อย์างแห$ง 30%โดย์น+/าหน�กุ แขวันลิอย์อย์3�ในน+/า

ย์างธร์ร์มชาตท��ม�ขาย์ในท$องตลิาด ม� 2 ร์3ป็แบบ ค-อ น+/าย์าง แลิะ ย์างแห$ง

Website สัถุาบ�นวัจ�ย์ย์าง กุร์มวัชากุาร์เกุษตร์http://www.rubberthai.com/

Page 26: บทที่ 12 โพลิ เมอร์

Engineering Materials 26

1. 1. น+/าย์าง น+/าย์าง ((Latex)Latex) : ได$จากุกุาร์น+าน+/าย์างสัดมาผ�านกุร์ะบวันกุาร์เหวั��ย์งแย์กุน+/าออกุโดย์ม�เน-/อย์าง 60%โดย์น+/าหน�กุ เร์�ย์กุวั�า น+/าย์างข$น

ผลิตภ�ณฑ์�จากุน+/าย์างข$น ได$แกุ� ถุ�งม-อย์าง ถุ�งย์างอนาม�ย์ ลิ3กุโป็Aง จ�กุนม ท��นอน เบ$าหลิ�อป็3นพลิาสัเตอร์� เป็�นต$น

น+/าย์างสัดน+/าย์างสัด30%30%wtwt

กุร์ะบวันกุาร์ป็C� นเหวั��ย์งกุร์ะบวันกุาร์ป็C� นเหวั��ย์ง++

เตมสัาร์เคม�กุ�นบ3ดเตมสัาร์เคม�กุ�นบ3ด

น+/าย์างข$นน+/าย์างข$น60%60%wtwt

Page 27: บทที่ 12 โพลิ เมอร์

Engineering Materials 27

2. 2. ย์างแห$งย์างแห$ง ได$จากุกุาร์น+าน+/าย์างมาเตมกุร์ดฟอร์�มกุ ท+าให$เน-/อย์างจ�บต�วัแลิะแย์กุต�วัออกุมาจากุน+/า แลิ$วัจ4งท+ากุาร์ไลิ�ควัามช-/นออกุ ได$แกุ�

21 ย์างแผ�น ( Rubber Sheet) แบ�งเป็�น ย์างแผ�นร์มควั�น แลิะย์างแผ�นไม�ร์มควั�น

น+/าย์างเจ-อจาง -1218%

เตมกุร์ดค�า pH 5.1-4.8

ให$แข"งต�วัร์�ดน+/าออกุด$วัย์ลิ3กุร์�ด

ลิ$างน+/าให$สัะอาด

ย์างแผ�นไม�ร์มควั�น

ย์างแผ�นร์มควั�น

ตากุแดด

อบร์มควั�น -5070 c 3 วั�น

Page 28: บทที่ 12 โพลิ เมอร์

Engineering Materials 28

ย์างแผ�นร์มควั�น (Ribbed Smoked Sheet, RSS) ม� 5ช�/นค�ณภาพ

ใช$มากุท��สั�ดค-อ ช�/นท�� 3ผลิตภ�ณฑ์�ของย์างแผ�น

ร์มควั�น เช�น ย์างลิ$อร์ถุย์นต� สัาย์พาน ท�อน+/า ร์องเท$า อะไหลิ�ร์ถุย์นต� เป็�นต$น

Page 29: บทที่ 12 โพลิ เมอร์

Engineering Materials 29

22. ย์างเคร์ฟ (Crepe Rubber) เป็�นย์างท��ได$จากุกุาร์น+าเศษย์างไป็ร์�ดด$วัย์เคร์-�อง

Creping machine แลิ$วัน+าไป็ผ4�งลิมให$แห$ง สั�ของย์างจะเข$ม แลิะม�ควัามบร์สั�ทธDแตกุต�างกุ�น

Page 30: บทที่ 12 โพลิ เมอร์

Engineering Materials 30

23. ย์างแท�ง (Technically classified rubber)ย์างแท�งจะม�ค�ณภาพสัม+�าเสัมอมากุกุวั�าย์างแผ�น แลิะย์างเคร์ฟ แต�ร์าคาจะสั3ง

น+/าย์าง หร์-อย์างแท�ง

ท+าให$เป็�นกุ$อนเลิ"กุ - 23 มม.

อบให$แห$ง อ�ดเป็�นแท�งมาตร์ฐาน 330*670*170 มม.

ท+าควัามสัะอาด

Page 31: บทที่ 12 โพลิ เมอร์

Engineering Materials 31

โคร์งสัร์$างของย์างธร์ร์มชาต

โคร์งสัร์$างเป็�นโมเลิกุ�ลิตาข�าย์ ช-�อเคม� ค-อ cis-1, 4 polyisoprene

monomer

Page 32: บทที่ 12 โพลิ เมอร์

Engineering Materials 32

สัมบ�ตท��วัไป็ของย์างธร์ร์มชาตข$อด�ข$อด� ม�ควัามย์-ดหย์��นสั3ง ม�ควัามเหน�ย์วัตดกุ�นได$ด� ม�ควัามต$านทานแร์งด4งสั3งโดย์ไม�ต$องใช$สัาร์เพ�มเสัร์ม

แร์ง ม�ควัามต$านทานกุาร์ฉี�กุขาดท�/งท��อ�ณหภ3มห$อง แลิะ

อ�ณหภ3มสั3ง ม�ควัามต$านทานกุาร์ข�ดถุ3ด� เป็�นฉีนวันไฟฟ<า ม�ควัามร์$อนสัะสัมต+�า เหมาะเป็�นผลิตภ�ณฑ์�ย์างขนาดใหญ่�

Page 33: บทที่ 12 โพลิ เมอร์

Engineering Materials 33

ข$อเสั�ย์ข$อเสั�ย์ ไม�ทนต�อน+/าม�นป็Eโตร์เลิ�ย์ม , กุร์ดไนตร์กุ , กุร์ด

กุ+ามะถุ�นเข$มข$น ม�ช�วังอ�ณหภ3มใช$งานต�/งแต� - 55 C ถุ4ง 70 C ม�ควัามต$านทานแร์งกุดต+�า ม�ควัามวั�องไวัต�อกุาร์เกุดป็ฏิกุร์ย์ากุ�บออกุซเจน เกุด

ร์อย์แตกุร์$าวั หากุเกุ"บไวั$ท��อ�ณหภ3มต+�านานจะเกุดกุาร์เสั-�องสัภาพ

Page 34: บทที่ 12 โพลิ เมอร์

Engineering Materials 34

กุาร์ใช$งาน (Applications)

ทนต�อแร์งด4งสั3ง ผลิตภ�ณฑ์�ท��ต$องกุาร์ควัามย์-ดหย์��นสั3ง เช�น ถุ�งม-อย์าง ลิ3กุโป็Aง ย์างร์�ดของ ท��นอนย์างพาร์า เป็�นต$น

ม�กุาร์สัะสัมควัามร์$อนต+�า เหน�ย์วัตดกุ�นด� ย์างร์ถุบร์ร์ท�กุ , ย์างลิ$อเคร์-�องบน , ย์างกุ�นกุร์ะแทกุเร์-อ เป็�นต$น

ทนต�อกุาร์ฉี�กุขาดสั3งท�/งท��อ�ณหภ3มต+�าแลิะสั3ง ย์างกุร์ะเป็Fาน+/าร์$อน แบบพมพ�ป็3นพลิาสัเตอร์� เป็�นต$น

Page 35: บทที่ 12 โพลิ เมอร์

Engineering Materials 35

            ผลิตภ�ณฑ์�ย์างธร์ร์มชาต              วั�ตถุ�ดบท��สั+าค�ญ่

1 . ย์างร์ถุย์นต�แลิะย์างใน2 . ย์างจ�กุร์ย์าน จ�กุร์ย์านย์นต�แลิะย์างใน3 . หลิ�อดอกุย์างร์ถุย์นต�4 . สัาย์พาน5 . พ-/นร์องเท$า6 . ท�อย์าง7 . อะหลิ��ย์ร์ถุย์นต�8 . ย์างข�ดสั�ข$าวั9 . เป็ลิ-อกุหม$อแบตเตอร์��10 . ร์องเท$าผ$าใบ11 . ร์องเท$าฟองน+/า12 . ย์างร์�ดของ13 . ย์างย์-ด14 . ย์างป็3พ-/น ถุ�งขย์ะ ฯลิฯ15 . ย์างอ�ดขอบกุร์ะจกุร์ถุย์นต�16 . กุาวั เทป็พ�นสัาย์ไฟ17 . ย์างร์องคอสัะพาน

ย์างเคร์พ ย์างแผ�นร์มควั�น ย์างแท�งย์างเคร์พ ย์างแผ�นร์มควั�น ย์างแท�งย์างแผ�นร์มควั�น ย์างแท�งย์างแผ�นร์มควั�นช�/น 3ย์างแผ�นร์มควั�น ย์างจากุหางน+/าย์างย์างแผ�นร์มควั�นย์างแผ�น ย์างแท�งย์างแผ�นช�/น 1,2ย์างแผ�นร์มควั�น ช�/น 3,4 ย์างแท�ง STR 20ย์างแผ�น ย์างแท�ง ย์างเคร์พ ย์างหางน+/าย์างย์างแผ�น ย์างแท�ง ย์างเคร์พย์างแท�ง 5 แอลิ ย์างแผ�นผ4�งแห$ง ย์างเคร์พขาวัย์างแผ�น ย์างแท�ง ย์างเคร์พขาวัย์างท��ใช$แลิ$วัจากุผลิตภ�ณฑ์�ย์าง (ร์�เคร์ม)ย์างแผ�นร์มควั�นข�/น 3,4,5ย์างแผ�นร์มควั�น ย์างแท�งย์างเคร์พ ย์างแท�ง ย์างแผ�น

Page 36: บทที่ 12 โพลิ เมอร์

Engineering Materials 36

กุร์ะบวันกุาร์ผลิตผลิตภ�ณฑ์�จากุน+/าย์างวัธ�กุาร์ผลิตจะข4/นอย์3�กุ�บชนดของผลิตภ�ณฑ์�

กุร์ะบวันกุาร์ผลิตท��สั+าค�ญ่ ได$แกุ� กุาร์จ��มแบบพมพ� (Dipping Process) กุาร์ผลิตย์างย์-ด (Treading Process) กุาร์ผลิตย์างฟองน+/า (Foaming Process) กุาร์หลิ�อเบ$าพมพ�(Casting process)

Page 37: บทที่ 12 โพลิ เมอร์

Engineering Materials 37

สัาร์เคม�สั+าหร์�บผลิตภ�ณฑ์�จากุน+/าย์าง สัาร์เคม�ท��ใช$ผสัมลิงไป็ในน+/าย์างเป็�นต�วัช�วัย์ในกุร์ะบวัน กุาร์

แป็ร์ร์3ป็ ให$ย์างม�ขอบเขตกุาร์ใช$งานกุวั$างข4/นแลิะเพ-�อลิดต$นท�นกุาร์ผลิต เป็�นต$น

แต�อย์�างไร์กุ"ตามหลิ�กุกุาร์สั+าค�ญ่ควัร์ใช$สัาร์เคม�น$อย์ท��สั�ดเพ-�อให$เหลิ-อสัาร์เคม�ท��ตกุค$างในผลิตภ�ณฑ์�ให$น$อย์ท��สั�ด

โดย์ท��วัไป็แลิ$วัควัร์ลิ$างผลิตภ�ณฑ์�น�/น ๆ ด$วัย์น+/าร์$อน เพ-�อเป็�นกุาร์ป็ลิอดภ�ย์ต�อผ3$อ�ป็โภค

สัาร์เคม�สั+าหร์�บผสัมน+/าย์างป็ร์ะกุอบด$วัย์1 . สัาร์ช�วัย์ควัามเสัถุ�ย์ร์      2 . สัาร์วั�ลิคาไนซ�

3 . สัาร์กุร์ะต�$นป็ฏิกุร์ย์า    4 . สัาร์เร์�งป็ฏิกุร์ย์าคงร์3ป็  5 . สัาร์ป็<องกุ�นย์างเสั-�อมสัภาพ  6 . สัาร์ต�วัเตม7 . สัาร์ท��ท+าให$เกุดเจลิ 8 . สัาร์ช�วัย์ให$ย์างม�สั�สัวัย์

Page 38: บทที่ 12 โพลิ เมอร์

Engineering Materials 38

1. กุาร์จ��มแบบพมพ� (Dipping Process) แบบพมพ� จะผลิตด$วัย์วั�สัด�เซ

ร์ามกุสั� , แกุ$วั หร์-ออะลิ3มเน�ย์ม ต�วัอย์�างผลิตภ�ณฑ์� เช�น

ถุ�งม-อย์าง ร์องเท$าบ3ธย์างไม�ม�ตะเข"บ ลิ3กุโป็Aง จ�กุนม ถุ�งย์างอนาม�ย์ เป็�นต$น

ท+าควัามสัะอาดแบบพมพ�จ� �มแบบพมพ�ลิงในน+/าย์าง

จนน+/าย์างฉีาบแบบพมพ�สัม+�าเสัมอน+/าย์าง + สัาร์เคม�

อบย์างให$แห$ง แลิะคงร์3ป็

ย์กุแม�พมพ�ข4/นช$าๆลิ$างท+า

ควัามสัะอาด

ถุอดผลิตภ�ณฑ์�ออกุ

จากุพมพ�

Page 39: บทที่ 12 โพลิ เมอร์

Engineering Materials 39

2. กุาร์ผลิตย์างย์-ด (Treading Process)

เป็�นกุาร์น+าน+/าย์างมาผสัมสัาร์เคม�แลิ$วัให$ไหลิไป็ตามท�อเลิ"กุๆไป็ย์�งอ�างกุร์ด (ท��วัไป็นย์มใช$กุร์ดอะซตร์กุเข$มข$น - 1555%)เพ-�อให$ย์างจ�บต�วักุ�น จากุน�/นด4งย์างออกุเป็�นเสั$นด$าย์ ลิ$างกุร์ดออกุด$วัย์น+/า จากุน�/นน+าไป็อบย์างให$แห$ง แลิะอบคงร์3ป็

ผลิตภ�ณฑ์� ได$แกุ� ย์างย์-ดขอบกุางเกุง เป็�นต$น

น+/าย์าง

อ�างกุร์ด อ�างน+/า

ต3$อบแห$ง- 8595 C

ต3$อบให$คงร์3ป็- 135145 C

Page 40: บทที่ 12 โพลิ เมอร์

Engineering Materials 40

3. กุาร์ผลิตย์างฟองน+/า (Foaming Process)

ยางฟองน้ำ��าจะม�รู�พรูน้ำ รูะบายอากาศได้�ด้� สามารูถกด้หรู#อบ$ด้โด้ยไม�เส�ยรู�ป เช่'น้ำที่�)น้ำอน้ำ เบาะเก�าอ�� หมอน้ำหน้ำน้ำ เป*น้ำต้�น้ำ

หลิ�กุกุาร์ผลิตย์างฟองน+/า1 . การูที่�าให�ยางเก$ด้ฟองอากาศขน้ำาด้ต้'างๆด้�วยว$ธี�ที่างกลั

หรู#อเคม�2. การูที่�าให�น้ำ��ายางที่�)เป*น้ำฟองแลั�วเปลั�)ยน้ำสถาน้ำะเป*น้ำ

เจลั(Gel)3. การูอบยางให�คงรู�ป

Page 41: บทที่ 12 โพลิ เมอร์

Engineering Materials 41

4. กุาร์หลิ�อเบ$าพมพ� (Casting process)

ผลั$ต้ภั�ณฑ์4เช่'น้ำ ต้5กต้า ลั�กบอลั หน้ำ�ากาก หรู#อ ห'น้ำยาง ได้�จากเป*น้ำการูเที่น้ำ��า ยางที่�)ผสมสารูเคม�แลั�วลังใน้ำเบ�าที่�)ที่�าจากเซรูาม$กส4 หรู#ออะลั�ม$เน้ำ�ยม เม#)อยางจ�บต้�วก�น้ำแลั�วจ7งถอด้เบ�าออก

ผ$วด้�าน้ำน้ำอกจะเหม#อน้ำก�บแบบพ$มพ4

Page 42: บทที่ 12 โพลิ เมอร์

Engineering Materials 42

VulcanizationVulcanization

เป็�นกุร์ะบวันกุาร์ท��ท+าให$เกุด Cross-linking Cross-linking ElastomerElastomer โมเลิกุ�ลิข4/น โดย์กุาร์เตม Sulfur (หร์-อ เตม peroxide-based substance) เพ-�อให$เกุดพ�นธะอะตอมร์ะหวั�างโพลิเมอร์� เพ-�อให$ได$ย์างแท�งท��ม�ควัามแข"งแร์ง ทนต�อสัาร์ลิะลิาย์ แลิะม�

ควัามทนทานต�อกุาร์ใช$งาน แลิะสัภาพแวัดลิ$อม กุร์ะบวันกุาร์น�/ เร์�ย์กุอ�กุช-�อหน4�งวั�า Curing

Page 43: บทที่ 12 โพลิ เมอร์

ย์างธร์ร์มชาตจะม�กุาร์เป็ลิ��ย์นแป็ลิง ค-อเม-�อได$ร์�บควัามร์$อนจะอ�อนน��มแลิะเม-�อเย์"นต�วัลิงจะแตกุง�าย์ ซ4�งน+าไป็ใช$ป็ร์ะโย์ชน�ได$น$อย์ แต�ถุ$าน+าย์างธร์ร์มชาตไป็เผาร์วัมกุ�บกุ+ามะถุ�นโดย์ม�ต�วัเร์�งป็ฏิกุร์ย์าย์างท+าป็ฏิกุร์ย์ากุ�บกุ+ามะถุ�นในท��อ�ณหภ3มสั3งกุวั�าจ�ดหลิอมเหลิวัของกุ+ามะถุ�น จะได$ย์างม�สัภาพคงต�วัในอ�ณหภ3มต�าง ๆ ด�ข4/น แลิะย์-ดหย์��นได$มากุข4/น ป็ฏิกุร์ย์าร์ะหวั�างย์างกุ�บกุ+ามะถุ�นเร์�ย์กุวั�า ป็ฏิกุร์ย์าวั�ลิคาไนเซช�น ( vulcanization ) กุร์ร์มวัธ�น�/จะได$ย์างท��ม�ควัามย์-ดหย์��นสั3งข4/น แลิะทนควัามร์$อนได$ด�กุวั�าเดม

VulcanizationVulcanization

Page 44: บทที่ 12 โพลิ เมอร์

ป็กุตย์างธร์ร์มชาต เม-�อได$ร์�บควัามร์$อนจะเหน�ย์วัแลิะอ�อนต�วั แต�ม-�ออ�ณหภ3มต+�าจะแข"งแลิะเป็ร์าะ ฉีะน�/นจ4งต$องป็ร์�บค�ณภาพของย์างธร์ร์มชาต กุ�อนน+ามาท+าย์างร์ถุย์นต� โดย์กุาร์วั�ลิคาไนเซช�น แลิะเตม

- ซลิกุา ซลิเกุต เพ-�อเพ�มควัามแข"งแร์งของย์าง               - ผงถุ�าน เพ-�อช�วัย์ป็<องกุ�นกุาร์สั4กุกุร์�อน แลิะทนต�อแสังแดดท��จะท+าลิาย์โคร์งสัร์$างของพอลิเมอร์�ในย์าง

VulcanizationVulcanization

Page 45: บทที่ 12 โพลิ เมอร์

Engineering Materials 45

AdditivesAdditives1. Fillers: สัาร์เพ�มควัามแข"งแร์ง เช�น glass

fibers, Graphite2. Plasticizer: สัาร์เพ�มควัามย์-ดหย์��น3. Lubricants: สัาร์หลิ�อลิ-�น4. Pigment: สั�5. Flame retardant: สัาร์ป็<องกุ�นกุาร์ตดไฟ6. Stabilizer: สัาร์กุ�นเสั�ย์ เพ�มอาย์�กุาร์ใช$งาน7. Antistate: สัาร์ลิดกุาร์เกุดป็ร์ะจ�ไฟฟ<า

Page 46: บทที่ 12 โพลิ เมอร์

(Synthetic rubber)

Page 47: บทที่ 12 โพลิ เมอร์

Engineering Materials 47

ย์างสั�งเคร์าะห� (Synthetic rubber) ย์างสั�งเคร์าะห�เป็�นย์างท��ได$จากุกุาร์สั�งเคร์าะห�

จากุป็ฏิกุร์ย์าเคม� polymerization โดย์ม�ข�/นตอน ด�งน�/

1 . สั�งเคร์าะห�โมโนเมอร์�ย์างจากุอ�ตสัาหกุร์ร์มป็Eโตเคม�2. น+าโมโนเมอร์�มาต�อกุ�น

Homopolymer

Copolymer

Terpolymer

โมโนเมอร์�ชนดเด�ย์วักุ�น เช�น โพลิ�บ3ตาด�น

โมโนเมอร์� 2 ชนด เช�น สัไตร์�น-บ3ตาด�น

โมโนเมอร์� 3 ชนด เช�น เอทลิ�น-โพไพลิ�น-ไดอ�น

Page 48: บทที่ 12 โพลิ เมอร์

Engineering Materials 48

-พอลิบวัตาไดอ�น มอนอเมอร์� ค-อ บวัตะไดอ�น หร์-อ 1,3 บวัตะไดอ�น ถุ$าหากุผ�านกุร์ะบวันกุาร์ วั�ลิคาไนเซช�น ย์�งม�ควัามย์-ดหย์��นน$อย์กุวั�าย์างธร์ร์มชาตใช$เป็�นย์างร์ถุย์นต�ได$-พอลิคลิอโร์พร์�น หร์-อ น�โอพร์�น มอนอเมอร์� ค-อ คลิอโร์พ�น สัลิาย์ต�วัย์ากุทนไฟ ทนต�อสัภาพท��สั�มผ�สักุ�บน+/าม�นเบนซนหร์-อ ต�วัท+าลิะลิาย์อนทร์�ย์�ได$ด�-ย์างSBR ค-อ ย์างสัไตร์�น

-บวัตาไดอ�น จ�ดเป็�นพวักุย์างโคพอลิเมอร์� มอนอเมอร์� ค-อ สัไตร์�น กุ�บ บวัตาไดอ�น ย์างชนดน�/ทนต�อกุาร์ข�ดถุ3 เกุดป็ฏิกุร์ย์ากุ�บ น+/าได$ย์ากุกุวั�าย์างธร์ร์มชาต ย์-ดหย์��นต+�า ใช$เป็�นสั�วันผสัมในกุาร์ท+าย์างร์ถุย์นต�

Page 49: บทที่ 12 โพลิ เมอร์

Engineering Materials 49

ย์างโพลิ�ไอโซพร์�น (Cis-1,4-Polyisoprene, Isoprene rubber, IR) เป็�นย์างสั�งเคร์าะห�ท��ม�โคร์งสัร์$างเคม�คลิ$าย์ย์าง

ธร์ร์มชาต แต�ทนกุาร์ฉี�กุขาดได$ต+�ากุวั�า สัามาร์ถุใช$แทนย์างธร์ร์มชาต แต�ร์าคาจะสั3งกุวั�า ใช$กุ�นมากุในอ�ตสัาหกุร์ร์ม เน-�องจากุม�ค�ณสัมบ�ต

สัม+�าเสัมอ สั�งเจ-อป็นน$อย์ สั�สัม+�าเสัมอ

Page 50: บทที่ 12 โพลิ เมอร์

Engineering Materials 50

ย์าง สัไตร์�น-บวัตาด�น (Styrene-Butadiene Rubber, SBR) เป็�นย์างสั�งเคร์าะห�ท��ใช$กุ�นมากุท��สั�ด ร์าคาไม�แพง ผลิตภ�ณฑ์� ได$แกุ� สัาย์พาน พ-/นร์องเท$า ฉีนวันห�$มสัาย์ไฟ

ท�อย์าง ผสัมกุ�บย์างชนดอ-�นเพ-�อผลิต ย์างร์ถุย์นต�ขนาดเลิ"กุ

Page 51: บทที่ 12 โพลิ เมอร์

2.เส�น้ำใย (FIBER)

เส�น้ำใยธีรูรูมช่าต้$เส�น้ำใยธีรูรูมช่าต้$ เส�น้ำใยส�งเครูาะห4เส�น้ำใยส�งเครูาะห4

เส�น้ำใยจากพ#ช่ เส�น้ำใยจากส�ต้ว4เส�น้ำใยจากส$น้ำแรู'

เส�น้ำใยส�งเครูาะห4จากสารูเคม� สารูธีรูรูมช่าต้$มาปรูงแต้'งข7�น้ำ ใหม'

เส�น้ำใเส�น้ำใยย

Page 52: บทที่ 12 โพลิ เมอร์

เส�น้ำใย แบ'งออกเป*น้ำ 2 ช่น้ำ$ด้ ค#อ 1. เส�น้ำใยธีรูรูมช่าต้$ ได้�จากแหลั'งธีรูรูมช่าต้$โด้ยต้รูง ด้�งน้ำ��

11. เส�น้ำใยจากพ#ช่ ปรูะกอบด้�วยเซลัลั�โลัสเป*น้ำส'วน้ำใหญ่' ได้�จากส'วน้ำต้'างๆของพ#ช่ เช่'น้ำ จากเมลั9ด้ ได้�แก' น้ำ'น้ำ ฝ้;าย จากลั�าต้�น้ำ ได้�แก' ลั$น้ำ$น้ำ ป<าน้ำ ปอ จากใบ ได้�แก' อะบากา ส�บปะรูด้ ป<าน้ำศรูน้ำารูายณ4

12. เส�น้ำใยจากส�ต้ว4 ปรูะกอบด้�วยโปรูต้�น้ำเป*น้ำส'วน้ำใหญ่' เช่'น้ำ ไหม แกะ แพะ ไก' น้ำก กรูะต้'าย อ�ฐ ม$งค4

13 เส�น้ำใยจากส$น้ำแรู' เช่'น้ำ ใยห$น้ำ 2 . เส�น้ำใยส�งเครูาะห4 ซ7)งที่น้ำความรู�อน้ำ แลัะที่น้ำต้'อสารูเคม�ได้�ด้�กว'าเส�น้ำใย

ธีรูรูมช่าต้$ แลัะที่น้ำแรูงด้7งส�ง ด้�งน้ำ�� 21. เส�น้ำใยส�งเครูาะห4จากสารูเคม� เช่'น้ำ พอลั$เอไมด้4 พอลั$เอสเที่อรู4 22. เส�น้ำใยที่�)ได้�จากการูน้ำ�าสารูธีรูรูมช่าต้$มาปรูงแต้'งข7�น้ำใหม' เช่'น้ำ

เซลัลั�โลัสจากพ#ช่ โปรูต้�น้ำจากพ#ช่แลัะส�ต้ว4 ได้�แก' เรูยอน้ำ พอลั$อะครู$โลัไน้ำไต้รูด้4