Upload
-
View
226
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
1
امتحان دبلوم التعليم العام التجريبي م 1035/ 1034هـ ــــ 3415/3416 :للعام الدراسي
ثانيالفصل الدراسي ال
المادة: األحياء ( صفحة36تنبيه: األسئلة في )
الزمن: ثالث ساعات اإلجابة على نفس الورقة
ب عن جميع األسئلة أج السؤال األول
( اآلتية:34-3( المقترن باإلجابة الصحيحة لكل مفردة من المفردات )Oظّلل الشكل )
.مراحل تكوين المشيج األنثوي في االنسان المقابلالشكل يوضح (3
متضاعف؟كرموسوم ( 11) على تحتوي ما رقم الخلية التي
4د( 1ج( 1ب( 3أ(
العقد اللمفاوية وتقرح في االعضاء في انتفاخ أحد األمراض التالية تتميز مرحلته األولى بحدوث ( 1 هو:التناسلية
د( االيدز السيالن ج( ب( الزهري أ( الهربس
2
1034/1035العام الدراسي: ثانيالفصل الدراسي المادة األحياء تابع السؤال األول
.(1)( و3) يوضح الجدول اآلتي أسباب العقم عند أسرتين( 1
(1)ألسرة ا (3)األسرة قنوات إحدىفاطمة لديها انسداد في
البيض، وزوجها يعاني من ضعف شديد في نشاط الحيوانات المنوية
عائشة تعاني من انسداد في قناتي البيض، وزوجها يعاني من قلة الحيوانات
المنوية وضعفها
؟( بالترتيب1( و)3) تعتبر مناسبة لعالج أسباب العقم لدى األسرتين اآلتية البدائلفأي
أ( نقل االمشاج الى قناة البيض، أطفال االنابيب ب( أطفال االنابيب، نقل االمشاج الى قناة البيض
ج( نقل االمشاج الى قناة البيض، الحقن المجهري بـابيـــــال االنـــــــــــــري ، أطفـــــــــن المجهــــــــد( الحق
ستكمل فيها المرحلة التي ي البويضة. ول الحيوان المنوي الىدخ مراحل اآلتييوضح الشكل ( 4 :بالرقمشار اليها الختزالي الثاني للبويضة ي االنقسام ا
3 (أ
1 (ب
1 (ج
4 (د
أي البدائل اآلتية صحيحة بالنسبة لتفلج للبويضة.خصاب واعمليتي اإل( يوضح الشكل اآلتي 5 ؟(6-3ألجزاء )ل
(.2n( تساوي )1( ، )3ي )أ( المادة الوراثية ف
.(1n( تساوي )1( ، )3ب( المادة الوراثية في )
.( متســـــاوي 5( ، )1حجــم البويضـــــة في ) (ج
.( غير متساوي 6( ، )1حجم البويضة في ) (د
1 2 3 4
3
1034/1035ثاني العام الدراسي: الفصل الدراسي المادة األحياء
ابع السؤال األولت
أي البدائل اآلتية صحيحة .(1( و )3) انمأتو انعمليتي اخصاب تنتجاآلتيان الشكالنيوضح ( 6
؟بالنسبة للتوائم الناتجة ( لهما مشيمة واحدة ولكل منهما غشاء كوريوني 3) -أ
( لهما مشيمة واحدة ولكل منهما غشاء كوريوني1) -ب
هما غشاء امنيوني( لهما غشاء كوريوني واحد ولكل من3) -ج
( لهما غشاء كوريوني واحد ولكل منهما غشاء امنيوني1) -د
عند استخدامها؟أعلى نسبة نجاح أي من طرق المباعدة بين الوالدات اآلتية تحقق ( 7 الواقي الذكري د( األقراص ب( اللولب ج( العمليات الجراحية (أ
التالي؟الشكل وأثرت على نمو الجنين كما يوضحها نوع الطفرة التي حدثت ما ( 8
تركيبية كروموسومية (أ
عدديةكروموسومية (ب
تركيبيةجينية (ج
عدديةجينية (د
(1) (2)
4
1034/1035ثاني العام الدراسي: الفصل الدراسي المادة األحياء تابع السؤال األول
التركيب الكروموسومي الطبيعي لبويضة أنثى اإلنسان الناضجة هو:( 9
Xكروموسومًا + 11 (أ
Xكروموسومًا + 11 (ب
Yكروموسومًا + 11 (ج
Yكروموسومًا + 11 (د
هي ( ذاتيًا، نتجت ثالثة سالالت مختلفةالريش في لون عند تزاوج دجاج أندلسي )ساللة زرقاء( 30
:فإن النسب المحتملة لنمط هذا التوارث على الترتيب هي .)بيضاء : سوداء : زرقاء(
3: 3: 3 (أ
2: 1: 3 (ب
1: 2: 3 (ج
3: 3: 1 (د
ر نقية الصفتين مع ذكررمادية طبيعية األجنحة غي ذبابة الفاكهة تزاوج أنثى يوضح الشكل اآلتي( 33يحة بين أفراد فإن النسب المئوية )%( الصح%. 36حدث عبور بنسبة فإذا ، الجناحين أسود ضامر
:الجيل الناتج )أسود طبيعي% : رمادي ضامر% : أسود ضامر% : رمادي طبيعي%( هي
(. 41: 41: 8: 8) (أ
(. 91: 91: 8: 8) (ب
(. 19: 19: 36: 36) (ج
(. 84: 84: 36: 36) (د
g.
w. .w
.g أسود ضامر األجنحة
G.
W. .w
.g رمادية طبيعية األجنحة
5
1 2 4
6 3 7
5
(س)
)ص) (ع)
1034/1035ني العام الدراسي: ثاالفصل الدراسي المادة األحياء
تابع السؤال األول
م عدد الروابط الهيدروجينية بين السلسلتين؟ك. (DNAقطعة ) يوضح الشكل اآلتي( 31
53 (أ
41 (ب
41 (ج
14 (د
؟(3، 1، 1) األرقامبـ المشار إليها للنيوكليوتيداتالشفرة المضادة ما اعتمادًا على الشكل السابق. ( 31
T C T (أ
A G A (ب
U C U (ج
U G U (د
الجينوم عن األرقاموت عبر القط،( في ع، ص، سثالث خاليا جسدية مختلفة ) اآلتي شكل )فن(يوضح ( 34
؟صحيحة حول محتوى الخاليا من الجينوم والبروتيومي البدائل اآلتية أ بها. ةالخاص والبروتينات (عجينوم ) (صبروتيوم ) (سبروتيوم ) الرمز
2 , 4 3 , 7 1 , 5 أ 1 , 3 4 , 7 4 , 5 ب 3 7 5 ج 1 3 , 4 , 7 2, 4 , 5 د
1 2 3
T C T G C T A G A C A T G G A G A
6
1034/1035ثاني العام الدراسي: الفصل الدراسي المادة األحياء
السؤال الثاني:
أن زيادة افراز فإذا علمت ،في اإلنسان رة الحيضالتنظيم الهرموني لدو الشكل اآلتي يوضح (35أ درس الشكل جيدًا ثم أجب عن )ل(.الهرمون موجبة على )س( له تغذية راجعة الهرمون
األسئلة التي تلية:
؟سم الهرمون الذي يمثله الرمز )س(ما ا -أ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
)م( نتيجة إلفراز الهرمون )ص(؟ لتركيبما التغيرات المتوقع حدوثها في ا -ب
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
)ع(، )ل( ؟ الرمزينماذا يمثل كل من -ج
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ (: عالرمز ) ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ (:لالرمز )
؟)و( للتركيبازالة لو تم )م( بما سيحدث للتركيب تنبأ -د
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
7
1034/1035ثاني العام الدراسي: الفصل الدراسي المادة األحياء
تابع السؤال الثاني:
أ درسه جيدًا ثم واالنثوية الجنينية في اإلنسان. نمو االعضاء الجنسية الذكرية الشكل اآلتي يوضح (36 سئلة التي تليه:أجب عن األ
)ع( عند غياب مادة التركيب ما مصير -أ
مولريان المثبطة؟
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
في اي عمر يتمايز الجنين الذكر جنينيا؟ -ب
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ستوستيرون ومادة لتا هرمون )س( ، )ص( عند ارتفاع كمية افراز التركيبيين لكل من ماذا تتوقع أن يحدث -ج مولريان المثبطة؟
____________________________________________________________ :س ____________________________________________________________ :ص
الرمز )ل(.المشار إليه ب التركيبعلى FSHأهمية هرمون فسر -د
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
8
1034/1035ثاني العام الدراسي: الفصل الدراسي ال مادة األحياء تابع السؤال الثاني:
أ درسه جيدًا ثم أجب عن األسئلة التي تليه: .جنين اإلنسان( يوضح الشكل اآلتي مراحل نمو 37
(؟ 5) رقم لمرحلةل يصل عندماعمر الجنين يبلغ كم باعتقادك -أ ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
(؟ 1و 1ما اسم العملية التي تحدث في المرحلتين ) -ب
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
يتمايز منه كال من: الذي : حدد الرمز(5من المرحلة ) -ج
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ اللسان -1 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــالغدة النخامية -3 تنساخ العالجي؟ فسر اجابتك.االنسب لالستخدام في عملية االس تعتبرالتي حدد رقم المرحلة -د
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
.وضح المقصود بالتروفوبالست -38 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ما أهمية الكيس األلنتوسي للجنين؟ -39
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
(1) (2) (3) (4) (5)
9
1034/1035ثاني العام الدراسي: الفصل الدراسي المادة األحياء
السؤال الثالث:أ درسه جيدًا ثم أجب عن األسئلة التي . لجنين اإلنسان تركيب المشيمة( يوضح الشكل اآلتي 10
تليه:
أهمية الجزء )م( للجنين. :فسر .أ
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
في كل من )س( و)ص(. الموجود بنسبة أعلى نوع الغاز :حدد .ب
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
.لذي يمنع تكون حويصلة جراف جديدةبالرموز الجزء ا :حدد .ج
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
.أهمية حدوث آلية االنتشار بين )ب( و )ج( :فسر .د
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
11
1034/1035ثاني العام الدراسي: الفصل الدراسي المادة األحياء
لسؤال الثالث:اتابع أ درسه جيدًا ثم أجب عن األسئلة في اإلنسان. لية تنظيم افراز الحليبآ تيالشكل اآل يوضح( 13
التي تليه:
لتنبيه تحت المهاد لتحفز الغدة النخامية إلفراز الهرمونات المحفزة الرئيسالرمز الذي يوضح السبب :حدد -أ .إلنتاج الحليب
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
)ب(. هرمون يؤثر على الجزء اسم :كرأذ -ب
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الثدي اثناء الحمل وبعد الوالدة. اثر هرمونات الغدة النخامية على زيادة حجم :فسر -ج
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
11
1034/1035ثاني العام الدراسي: الدراسي ال الفصلمادة األحياء
لسؤال الثالث:اتابع
لطرزنباتي بازالء مجهولي ابين ناتجة من تلقيح خلطي الطرز المظهرية لنباتات يوضح الشكل اآلتي( 11ة القرون (، وأليل صفt( يسود على أليل صفة الساق القصيرة)T) ]أليل صفة الساق الطويلة ية.المظهر
([g( يسود على أليل صفة القرون الصفراء)Gالخضراء)
في الصفتين معًا؟ لألبوينما الطرز المظهرية -أ ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
.معًا(للصفتين ) لألبويناكتب أنواع األمشاج -ب
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الناتج؟ الجيل نباتاتالصفات التالية في ظهور ما نسبة -ج ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ طويلة الساق.( 3
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ خضراء القرون.( 1
0
10
20
30
40
50
60
70
12
1034/1035ثاني العام الدراسي: الفصل الدراسي المادة األحياء
لسؤال الثالث:اتابع
فصيلة سالم ،مولودًا جديدًا في أحد المستشفيات، وحدث خطًأ مبادلته بمولوٍد آخر وضعت مريم زوجة سالم( 11( تشبه فصيلة دم AB)( الذي أحضر لهما فصيلة دمه 3(، والمولود )O(، ومريم فصيلة دمها )ABدمه )
.(هجين تختلف عن فصيلة دم سالم ومريمA( فصيلة دمه )1) آخر ، بينما كان هناك مولود سالم .مريم وسالم ألبناء المحتملة الطرز الجينيةحدد (أ
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
؟ فسر إجابتك.طفل سالم ومريم( انه 1) تثبت من فصيلة دم المولود هل تستطيع أن (ب
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
13
1 2 3 4 5
2 1
1 2
I
II
III
؟ ؟
1034/1035ثاني العام الدراسي: الفصل الدراسي المادة األحياء
السؤال الرابع:
أ درسه جيدًا في إحدى العائالت. يوضح الشكل اآلتي سجل نسب توارث صفة مرض الهيموفيليا( 42 ثم أجب عن األسئلة التي تليه:
(. 2Iو 1Iالجينية لألفراد ) اكتب الطرز (أ
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
أبناء مصابين بمرض الهيموفيليا؟ ( 5IIو 4II) ما احتمال أن ينجب الفردان (ب
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
فسر إجابتك به. صابأن يبالضرورة أبوه مصابًا بعمى األلوان ، ليس الطفل الذكر الذي يكون (ج
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
14
1034/1035لدراسي: ثاني العام االفصل الدراسي المادة األحياء
السؤال الرابع: تابع
(:Dو Cو Bو A( يوضح الجدول اآلتي نسبة )%( تكرار حدوث العبور بين أربع جينات )15
A B C D A - 05 05 س B 05 - 0 ؟ C )50 - 0 )س D 05 50 ؟ -
على كروموسوم واحد. (Dو Cو Bو Aارسم الخريطة الجينية الممثلة للترتيب الخطي لمواقع الجينات ) (أ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
.السابق في الجدولالمشار إليها د قيمة )س( أوج (ب
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
(؟Bو Dما نسبة االرتباط بين الجينين ) (ج
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
15
1034/1035ثاني العام الدراسي: الفصل الدراسي المادة األحياء
السؤال الرابع: تابع ( حدث له طفرة في نيوكليوتيدات "سلسلة الشفرة" DNAيوّضح الشكل اآلتي عملية بناء بروتين من جزئ )( 42
قبل تكوين عديد الببتيد. أدرسه جيدًا ثم أجب عن األسئلة التي تليه:
حدد ما يلي: (أ
التي حدثت فيها الطفرة. DNAة رقم سلسل -3
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
؟في تلك السلسلة ما نوع الطفرة الكرموسومية التي حدثت -1
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
.قبل حدوث الطفرة فيهااكتب التسلسل النيوكليوتيدي لسلسلة الشفرة التي استخدمت لبناء عديد الببتيد الناتج (ب
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ما الفرق بين الجين وسلسلة الشفرة؟ (ج
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
C C C A T G A A G G C C G T C T A A T A C A TA T T T C G C C A C A C T
A G G G T A C T T C C G G C A A A T T A T G T A T A A A G C G G T G T G A
T
mRNA
فالين أالنين اليسين ميثيونين
( DNAجزئ الـ )
الببتيدسلسلة عديد
1
2
16
1034/1035ثاني العام الدراسي: الفصل الدراسي المادة األحياء السؤال الرابع: تابع
.االستنساخ احد تطبيقات الوراثة الحديثة، التي تتم بطرق مختلفة تبعا ألهدافها( 42
:( حسب الجدول التاليDNAلهندسة الوراثية في استنساخ قطع الـ)قارن بين طرق ا أ(
الهدف منها الطريقة النسخ باستخدام الخاليا الحية
االستنساخ التكاثري االستنساخ العالجي
ب( في االستنساخ التكاثري، جينوم الكائن الحي المستنسخ يختلف عن جينوم الكائن الحي المستنسخ منه. فسر ذلك
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــأدرسه جيدًا ثم أجب هربائيًا. ألربعة كروموسومات مرحّلة ك( DNAيوضح الشكل اآلتي قطع )( 42
:عن األسئلة التي تليه
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ أي القطع لها نفس الطرز المظهرية والجينية؟ (أ
بالرغم من ( بينهماDNA) عدم تطابق قطع الـ: فسر .4و 1 من الترحيل الكهربائي للكروموسومين (ب أنهما يحمالن نفس الجينات.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ وضح سبب فرق المسافة بين )س( و )ص(؟ (ج
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
انتهت األسئلـــة
(س)
)ص(
(1) (2) (3) (4)