∆ρόµοι Ζωής Αστική µη Κερδοσκοπική Εταιρεία Έδρα: Κανάρη 20, 18538 Πειραιάς. Τηλ. 210.4516.903 email: dromi@ath.forthnet.gr Κέντρο Επικοινωνίας: Κωνσταντινουπόλεως 60 & ∆αµοκλέους 2 Τηλ. 210.3474.218

Αντί προλόγου

τεύχος 13Ιούνιος 2008

Γραµµή επικοινωνίας των ∆ΡΟΜΩΝ ΖΩΗΣ, Αστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία

Άρωμα Τριαντάφυλλου....................σελ. 2

Ο Αϊ Γιώργης και ο Δράκοντας..........σελ. 3

Μη μου πίνεις το αίμα, χάρισμά σου..σελ. 4

Από καρδιάς....................................σελ. 4

...μαθαίνουμε ξανά και ξανά.............σελ. 5

Art Therapy..................................σελ. 5-6

Aναζητώντας τον Αλέξανδρο.........σελ. 7-8

Σ’ αυτό το τεύχος

ΔΡΟΜΩΝ

Ακόμα κι όταν ήμουν παιδί οι ανηφόρες με κούραζαν. Τα καλοκαίρια, όταν αποφασιζόταν να πάμε σινεμά στην ‘Αύρα’, οι δικοί μου έπρεπε ν΄ αντιμετωπίσουν τη δυσαρέσκειά μου γιατί έπρεπε να ανέβω μια μεγάλη ανηφόρα κι ας μου άρεσε τόσο μα τόσο πολύ να πηγαίνω σινεμά.

Πριν μερικά χρόνια σε κάτι αξέχαστες διακοπές στην Αμοργό, αποφασίσαμε να σηκωθούμε χαράματα και ν’ ανεβούμε στο βουνό πάνω από το λιμάνι για την ανατολή του ηλίου. Δεν είχα ζυγίσει καλά τα πράγματα και ξαφνικά βρέθηκα αντιμέτωπη με την ανηφόρα. Επανήλθε η ανάμνηση της ανηφόρας για την ‘Αύρα’ και άρχισα να διαμαρτύρομαι. Καθώς είχα μεγαλώσει απείλησα πως θα περιμένω στην άκρη του δρόμου και δεν θ’ ανέβω. Ευτυχώς κάποια καλή ψυχή που με συνόδευε μίλησε στο μικρό που διαμαρτυρόταν και ο ενήλικας μέσα μου (ή τέλος πάντων κάποιος) δεν άντεχε να υποκύψει κι έτσι προχώρησα με μουρμούρα για να μην ξεχνιόμαστε βέβαια. Φτάσαμε στην κορυφή σε μια απίστευτη συνάντηση ακρίβειας με την πρώτη αχτίδα ήλιου που έσκαγε μύτη από το απέναντι βουνό. Ο ήλιος σταθερός σε μια κίνηση και ένα ρυθμό αρμονίας ανέβαινε, φώτιζε, ζέσταινε.

Μείναμε ακίνητοι, καθώς ακίνητα και σιωπηλά ήταν τα πουλιά, τα ζουζούνια, η πρωινή αύρα, το χορτάρι σ’ ένα μοίρασμα δίκαιο, συλλογικό. Μοίρασμα γαλήνης, αρμονίας και πληρότητας. Μοίρασμα Ζωής.

Είναι πολλές οι ανηφόρες, προβάλλουν ξαφνικά σε κάτι στροφές πάνω στο δρόμο της ζωής ή τις περιμένεις. Κάποιες φορές τις ζυγίζεις άλλες σε ξεγελούν. Φέρνουν στο νου το ανέβασμα καλοκαιριάτικα βραδάκια στην ‘Αύρα’ αλλά καθώς φτάνω στην κορφή και επιμένω να λέω στον εαυτό μου «δεν το ξανακάνω», το καλοκαίρι στην Αμοργό επιστρέφει κι είμαι εκεί στην κορφή και μοιράζομαι την γαλήνη, την πληρότητα τη ζωή.

Κάθε φορά που φτάνω στη κορφή, μια πόρτα ερμητικά κλειστή έχει ανοίξει και νιώθω την ψυχή μου να ελευθερώνεται, να αγκαλιάζει ανθρώπους, να αγκαλιάζει στιγμές που τα λόγια αδυνατούν να περιγράψουν και να χαίρεται.

Για πολλά χρόνια νόμιζα πως μοιράζω σημαίνει χωρίζω - τόσα για μένα - τόσα για σένα – άλλα τόσα για εκείνον. Ανεβαίνοντας ανηφόρες, ανοίγοντας πόρτες, περνώντας τα χρόνια στο Κέντρο μας στο Γκάζι, άρχισα να κατανοώ πως μοιράζομαι σημαίνει ενώνω, αγκαλιάζω, εμπεριέχω και περιέχομαι.

Δίκαιος ο ήλιος, γεμάτο ομορφιά το τριαντάφυλλο συνεχίζουν αέναα να μας καλούν στο μοίρασμα αλλιώς οι ανηφόρες δύσβατες χωρίς τελειωμό και οι γέφυρες κατεστραμμένες.

...όταν υπάρχει αγάπη, υπάρχει σεβασμός, όχι μόνο για το παιδί αλλά για κάθε ανθρώπινο ον. Αν δεν μας αγγίζει βαθιά αυτό το πρόβλημα, δεν θα βρούμε ποτέ τον ορθό τρόπο της εκπαιδεύσεως. Η απλή τεχνική εξάσκηση αναπόφευκτα υποβοηθάει την ανάπτυξη της ασπλαχνίας, και για να εκπαιδεύσουμε τα παιδιά μας πρέπει να είμαστε ευαίσθητοι σ’ όλη την κίνηση της ζωής. Εκείνο που σκεπτόμαστε, εκείνο που κάνουμε, εκείνο που λέμε έχει άπειρη σημασία, γιατί αυτό δημιουργεί το περιβάλλον και το περιβάλλον ή βοηθάει το παιδί ή το εμποδίζει.

Είναι, λοιπόν, φανερό, ότι εκείνοι από μας που ενδιαφέρονται βαθιά γι’ αυτό το πρόβλημα, θα πρέπει ν’ αρχίσουμε να κατανοούμε τον εαυτό μας, κι έτσι να βοηθήσουμε στην μεταμόρφωση της κοινωνίας...

Κρισναμούρτι, “Εκπαίδευση και η σημασία της ζωής”, εκδ. Καστανιώτη

Σελίδα 1

Άρωµα Τριαντάφυλλου

Διαβάσαμε...

Με καταλαμβάνει μερικές φορές ένας περίεργος φόβος για τις εμπνεύσεις μου, τις σκέψεις μου, καθώς συνειδητοποιώ πόσο μικρό μέρος του εαυτού μου είναι δικό μου.” (Φερνάντο Πεσσόα Marginalia, Εκδόσεις “Εξάντας”, 2005)

...Ο τρόπος που ζούμε, δεν είναι στην πραγματικότητα

παρά ο τρόπος με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε την Ζωή σε μια

συγκεκριμένη χωροχρονική στιγμή. Η ίδια μας η ζωή αντανακλά

τον τρόπο με τον οποίο σκεφτόμαστε, και, υπ’ αυτή την

έννοια, καθίσταται το προϊόν της σκέψης μας. Κανένας άνθρωπος

που νιώθει δυστυχής δεν ζει ευτυχισμένα, αλλά και κανένας

άνθρωπος που νιώθει ευτυχία δεν ζει υποφέροντας στη ζωή του.

‘Oλες οι σκέψεις μας, οι αντιλήψεις μας, κλπ... φέρουν την

σφραγίδα τους στη ζωή μας... ‘’Αγωνιζόμαστε για να ζήσουμε”,

λένε πολλοί, κι όμως αυτός ο “αγώνας”, αν και διαδραματίζεται

εντός της καθημερινότητάς μας, έχει την “βάση” του μέσα στο μυαλό και την καρδιά μας. Αν αισθανόμαστε ενοχές, αυτές

μας κατατρέχουν, φοβόμαστε, κρυβόμαστε, ακινητοποιούμαστε...

‘Oλα αυτά εμφανίζονται στην καθημερινότητά μας, είναι η

συμπεριφορά μας, η αντίληψή μας, είμαστε εμείς... Είναι η ζωή

μας!

Οδοδείκτες, “Πέραν του παροδικού”, 1.2.2007

Δεν άκουσα το γέλιο του μικρού πρίγκιπα και ένιωσα την ανάγκη του για βοήθειαΤον ρώτησα ποια ήταν η πρώτη του επικοινωνία και μου είπε: - «με την μητέρα μου».Σκέφτηκα, να η πρώτη στοιχειώδης και αυθόρμητη μορφή επαφής και επικοινωνίας.

Ήταν επιτυχής; Ήταν μια καλή αρχή; Πώς επεκτάθηκε αυτή η συνομιλία με τον πατέρα, τα αδέλφια, τους φίλους στο δρόμο και το σχολείο;Αναρωτιόμουν, έχει εκπαιδευτεί στα φαινόμενα της ζωής ή στην ίδια τη ζωή; Και ο δικός μου δρόμος είναι της ζωής ή περιδιαβαίνει τα φαινόμενα της;Μια φωνή μου είπε: «αυτός που θέλει να βοηθήσει, θα πρέπει να έχει μια ορθή κατανόηση του περιβάλλοντος, εντός του οποίου αναπτύσσεται το παιδί».

Άρχισα να ψάχνω την κατανόηση αναζητώντας ένα αίσθημα ενεργοποιημένο, μέσα σε διάφορες ενδιαφέρουσες αλλά και αδιάφορες πληροφορίες…Κρατήθηκα από το αίσθημα-αγγελιοφόρο, που φέρνει νέα τα οποία πετούν πάνω από τον κόσμο των πληροφοριών και βγαίνουν μέσα από το άρωμα του τριαντάφυλλου.

Άκουσα πάλι τη φωνή: «συλλογίσου, νιώσε, αξιολόγησε και αποφάσισε πώς θα βοηθήσεις… Εργάσου, γιατί η βοήθεια χωρίς προσωπική εργασία, είναι μετέωρη». Όμως, προσωπική εργασία σημαίνει χρόνος και για μένα και αν δεν έχω χρόνο για μένα πόσο πραγματικό χρόνο έχω για τους άλλους;

Και τελικά το κλειδί ήταν στα όμορφα αισθήματα; (πόσο απλοϊκό μου ακουγόταν) «και όμως – είπε πάλι η φωνή – όλοι συμφωνούν πώς η ομορφιά κρύβεται στην απλότητα».Απλότητα ή απλοϊκότητα;Κοίταξα την απλότητα και είδα να την στηρίζει μια βούληση για δόσιμο, για ζωή. Πώς να προσπεράσεις μια καλή και ορθή βούληση για προσφορά;Άκουσα και πάλι τη φωνή: «συλλογίσου! Άλλωστε ποιος δεν έχει νιώσει την βοήθεια ενός φίλου;»

Κώστας Β.

Άρωµα Τριαντάφυλλουα Τριαντάφυλλουα Τριαντάφυλλουα Τριαντάφυλλουα Τριαντάφυλλουα Τριαντάφυλλουα Τριαντάφυλλουα Τριαντάφυλλου

Σελίδα 2

Ο Αϊ Γιώργης και ο Δράκοντας

Σου έχει συμβεί ποτέ όταν σπάει ένα κομμάτι τσιμεντένιας πλάκας μέσα σου, να σου φαίνεται ξεπερασμένος ο τρόπος που ντύνεσαι;

Αυτά που ασχολείσαι να σου μοιάζουν ξένα, αποκαλύπτονταςτην κινητοποιό δύναμη που κρυβόταν επιμελώς πίσω τους;Η ίδια αυτή που σε πετούσε off στις συμπεριφορές σου, πολλές φορές. Και μονολογούσες: μα αυτή δεν είμαι εγώ.Η ίδια αυτή, τροφός ενθουσιασμού μαινάδας της καθημερινότητας σου, πολλές φορές.Και μονολογούσες: μα αυτή δεν είμαι εγώ.

Η αποκάλυψη επιφέρει την αλλαγή, ακόμα και αν αυτό δεν μας αρέσει, σε πολλά επίπεδα. Ποτέ όταν ανεβαίνεις μια σκάλα δεν στέκεσαι στο πρώτο σκαλοπάτι. Δεν υπάρχει λόγος.

Ο φόβος της αλλαγής, ακόμα και στον τρόπο που βλέπεις ένα μόνο πράγμα είναι φόβος βαθύς και ουσιαστικός. Διότι ο εαυτός γνωρίζει καλά ότι όταν το δει, θα ν’ αναγκαστεί ν’ αλλάξει όχι μόνο ένα αλλά πολλά, αργά ή γρήγορα.

Θ’ αποχωριστείς το μέχρι σήμερα νόημα και θα μείνουν απογυμνωμένα το κίνητρο και οι πράξεις. Θα μοιάζουν όλα αυτά που ήθελες να κάνεις ή έκανες από αστεία ως μάταια, αφού αποφασίζεις να διώξεις τους αυτόπτες μάρτυρες της ζωής σου. Ποιός τώρα λοιπόν θα παρακολουθεί και θα την καταγράφει;

Kαλή τύχη εύχομαι στους αποφασισμένους να φιλήσουν τον Αϊ Γιώργη, υπάρχει ελπίδα, διότι δεν παλεύουν ματαίως με τον δράκοντα.

Μάγδα Τ.

Ο Προσκυνητής

Στίχοι: Αλκίνοος Ιωαννίδης Μουσική: Αλκίνοος Ιωαννίδης

Τα βουνά περνάωκαι τις θάλασσες περνώΚάποιον αγαπάωΔυο ευχές κρατάω και δυο τάματα κρατώΠερπατώ και πάω

Κάποιος είπε πως η αγάπη σ’ ένα αστέρι κατοικείαύριο βράδυ θα ‘μαι εκείΚάποιος είπε πως ο έρωταςγια μια στιγμή κρατάαύριο βράδυ θα ‘ναι αργά

Στα πουλιά μιλάω και στα δέντρα τραγουδώΚάποιον αγαπάωΚι όταν τραγουδάω προσευχές παραμιλώπερπατώ και πάω

Κάποιος είπε πως ο δρόμος είναι η φλέβα της φωτιάςψυχή μου πάντα να κυλάςΚάποιος είπε πως ταξίδιείναι μόνο η προσευχήκαρδιά μου να ‘σαι ζωντανή

Κάποιος είπε πως η αγάπη σ’ ένα αστέρι κατοικείαύριο βράδυ θα ‘μαι εκείΚάποιος είπε πως ο έρωταςγια μια στιγμή κρατάαύριο βράδυ θα’ναι αργά

... Εφόσον θέλουμε τα παιδιά μας να έχουν ισχύ, να κατέχουν όλο και σπουδαιότερες θέσεις, να επιτυγχάνουν διαρκώς και περισσότερο, δεν υπάρχει αγάπη στην καρδιά μας, γιατί η λατρεία της επιτυχίας, τονώνει την σύγκρουση και την αθλιότητα.

Αγαπώ τα παιδιά μου σημαίνει ότι βρίσκομαι σε πλήρη επικοινωνία μαζί τους, ότι φροντίζω για την ορθή εκπαίδευση, που θα τα βοηθήσει να είναι ευαίσθητα, νοήμονα και ολοκληρωμένα...

Κρισναμούρτι, “Εκπαίδευση και η σημασία της ζωής”, εκδ. Καστανιώτη

Σελίδα 3

Καταρρίχηση στα Μετέωρα, κυβερνώντας ιστιοπλοϊκό, μία ώρα ποδηλασία, τρώγοντας 2 πιάτα μακαρόνια, δίνοντας αιμοπετάλια.. Όλες αυτές οι δραστηριότητες ακούγονται πολύπλοκες, κουραστικές & γενικότερα μακριά από μας. Ίσως όμως & να μην είναι έτσι...

Αιμοπετάλια ονομάζονται κάτι μικρά “πλασματάκια” που κατοικούν στο αίμα όλων των ανθρώπων και ρυθμίζουν την πήξη του αίματος και άλλα συναφή με την υγεία μας. Κάνουν παρέα σε μεγάλες ομάδες σε κάθε οργανισμό, από 150 έως 350 χιλιάδες (ναι, τόσα πολλά) με αυτά να είναι τα όρια υγείας, ούτε λιγότερα ούτε περισσότερα δε θέλουμε.Αρρώστιες του αίματος (κυρίως) αλλά και διάφορες θεραπείες του καρκίνου διαλύουν αυτή την παρέα και δημιουργούν προβλήματα έλλειψης. Αυτή την ανάγκη έρχεται να καλύψει ένας άλλος οργανισμός, ο δότης, που μπορεί να διαθέσει μερικά από τη δική του παρέα αιμοπεταλίων.Αιμοπεταλιοδοσία ονομάζεται η διαδικασία προσφοράς αιμοπεταλίων & δεν είναι τόσο δύσκολη όσο ακούγεται. Πραγματοποιείται σε νοσοκομείο, συνήθως μετά από ραντεβού με το τμήμα αιμοδοσίας.Η διαδικασία διαρκεί 45 με 70 λεπτά και απαιτεί το δότη ξάπλα σε κρεβάτι κι ένα-δυο τσιμπήματα. Τίποτα δύσκολο λοιπόν.Κάποια στοιχεία που κάνουν τόσο σημαντική την εθελοντική αιμοπεταλιοδοσία:- τα αιμοπετάλια ζουν 6 μέρες εκτός οργανισμού, γεγονός που καθιστά αδύνατη τη δημιουργία αποθεμάτων.- αφορούν πολύ σοβαρές αρρώστιες & η άμεση χορήγησή τους μπορεί να σώσει ζωές.- σε καταστάσεις έλλειψης, καταστρέφονται 6 φιάλες αποθεμάτων αίματος για να δημιουργηθεί μία φιάλη αιμοπεταλίων. - αντίθετα μα την αιμοδοσία, αιμοπετάλια μπορούμε να δίνουμε κάθε μήνα ή και νωρίτερα ενώ μετά τη διαδικασία δεν έχουμε κανένα σύμπτωμα.

Αν λοιπόν σας ζήταγαν να διαλέξετε την πιο εύκολη δραστηριότητα από αυτές του προλόγου, άνετα θα διαλέγατε πλέον την αιμοπεταλιοδοσία. Εκτός βέβαια αν είστε καπετάνιος ή μακαρονάς!

Περισσότερες πληροφορίες:www.aimopetalio.grΝοσ. Παίδων Αγ. Σοφία, τηλ. 2107703789manemoi@hotmail.com

ΥΓ. Ο συγγραφέας του άρθρου δεν είναι ιατρός οπότε όλες οι ιατρικές πληροφορίες προέρχονται από άλλες πηγές και δέχονται διορθώσεις.

Μη μου πίνεις το αίμα, χάρισμά σου...

ΑΠΟ ΚΑΡΔΙΑΣΗ καρδιά μου χτυπούσε όλο και πιο δυνατά καθώς πλησίαζα την πολυκατοικία όπου για άλλη μία χρονιά πραγματοποιήθηκε το ba-zaar των Δρόμων Ζωής στο Γκάζι στις 8-9/12/2007. Ήξερα πως θα συναντήσω ξανά τα παιδιά του κέντρου! Οι βραδιές κυλήσανε υπέροχα! Όλο και πιο πολύς κόσμος μαζευόταν καθώς περνούσε η ώρα, γεγονός που μας έκανε όλους ακόμη πιο χαρούμενους! Αυτή η επιτυχία του bazaar βέβαια οφείλεται σε εκείνους τους ανθρώπους που δίνουν την ίδια τους την ψυχή κάθε στιγμή, στους ανθρώπους που βάζουν στην άκρη τους δικούς τους προβληματισμούς, ξεχνούν

τη λέξη «εγώ» και γίνονται ένα με τα παιδιά. Μιλάω βέβαια για τους εθελοντές του Κέντρου! Το έργο τους είναι πραγματικά μεγάλο και τους αξίζει ένα ακόμα μεγαλύτερο «μπράβο» και «ευχαριστώ», γιατί μας θυμίζουν πως δεν υπάρχουν όρια και σύνορα στην αγάπη και στη συμπόνια....Ένα προσωπικό «ευχαριστώ» στα παιδιά του Κέντρου, γιατί όποτε τα συναντώ καθαρίζουν την ψυχή και το μυαλό μου. Χωρίς να το καταλαβαίνω, μου δίνουν δύναμη να συνεχίσω να στέκομαι όρθια. Γιατί αυτά τα παιδιά δεν το βάζουν κάτω και δεν ξεχνούν να ζήσουν, παρά τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν. Είναι παιδιά που παλεύουν και προσπαθούν κάθε μέρα να κάνουν το καλύτερο γιατί θέλουν όπως όλοι να «κατακτήσουν μια καλή θέση στο μέλλον» όπως δήλωσαν. Κι έχουν δικαίωμα, άλλωστε, για ένα καλύτερο μέλλον, για μια ίση αντιμετώπιση. Και εμείς έχουμε υποχρέωση, αν θέλουμε να συνεχίσουμε να λεγόμαστε άνθρωποι, να τους δώσουμε αυτή την ευκαιρία. Δεν μπορώ να μεταβιβάσω το πώς αισθάνομαι όταν βρίσκομαι ανάμεσά τους...Απλά το νιώθω. Και αυτή η αίσθηση ΑΞΙΖΕΙ...

Σας ευχαριστώ από καρδιάς,

Ειρήνη Πλιάκα,μαθήτρια (και εύχομαι μελλοντική εθελόντρια)

Σελίδα 4

Η δουλειά που γίνεται στους Δρόμους Ζωής είναι ένα έργο που απαιτεί υπομονή, επιμονή, ενδιαφέρον και αγάπη. Τα αποτελέσματα δεν είναι πάντοτε απτά αλλά ούτε και θεαματικά. Η προσπάθειά μας γίνεται πολύ αργά, αθόρυβα και σταδιακά όπως πρέπει να γίνεται κάθε έργο συνεισφοράς προς τον συνάνθρωπο.

Φέτος νιώθω πολύ χαρούμενος γιατί το Κέντρο έχει αρχίσει σιγά σιγά να μεγαλώνει, να αποκτάει καινούργιους εθελοντές και να προσφέρει στα παιδιά όλο και περισσότερες δραστηριότητες και ευκαιρίες για ανάπτυξη και εξέλιξη. Δεν είμαστε μόνο ένα Κέντρο στο οποίο τα παιδιά έρχονται να προετοιμαστούν για τα μαθήματα του σχολείου της επομένης μέρας. Είμαστε μια κοινότητα που προσπαθεί να λύνει από κοινού τα προβλήματα της και να αναπτύσσεται με αλληλεγγύη και συνεργασία. Φέτος ήταν η πρώτη χρονιά που συμμετείχα πιο ενεργά στο Χριστουγεννιάτικο Bazaar και ένιωσα πόσο έχει γίνει ένας θεσμός στην ευρύτερη περιοχή του Γκαζιού που όλοι το περιμένουν με ανυπομονησία.

Για μένα οι Δρόμοι Ζωής είναι η κοινότητα εκείνη που μου δίνει την αίσθηση ότι ανήκω κάπου και μπορώ μαζί με άλλους να παίρνω αποφάσεις που αφορούν στη ζωή μου και τη ζωή των συνανθρώπων μου. Είναι ένας χώρος χαράς, δημιουργίας, συμμετοχής και ενδιαφέροντος για τα κοινά. Πλέον έχει γίνει ένα απαραίτητο συμπλήρωμα για τα απογεύματά μου και τον ελεύθερο χρόνο μου. Μου δίνει νόημα.

Συνεχής είναι και η διαδικασία μάθησης και κοινωνικοποίησης για μας ως εθελοντές και για τα παιδιά. Τα παιδιά του Κέντρου μου μαθαίνουν συνέχεια πράγματα και με διδάσκουν με τον τρόπο τους πώς μπορώ να είμαι καλύτερος δάσκαλος αλλά και καλύτερος άνθρωπος. Το θέμα της ατομικής ευθύνης και υπευθυνότητας είναι κάτι που έρχεται ξάνα και ξανά στο προσκήνιο και είναι κάτι που τόσο εμείς ως εθελοντές όσο και τα παιδιά χρειάζεται να το μαθαίνουμε ξανά και ξανά. Πέρα όμως από την ατομική ευθύνη και η συλλογικότητα μέσα στο Κέντρο είναι εξίσου σημαντική. Το να ενδιαφερόμαστε ο ένας για τον άλλο, να κρατούμε το Κέντρο σε καλή κατάσταση, να προσπαθούμε βοηθούμε ο ένας τον άλλο στις δύσκολες στιγμές είναι αξίες σημαντικές που στην εποχή μας έχουν αρχίσει να εξαλείφονται. Χάρη στη Μάτα και τον Κώστα αλλά και στα παιδιά με τα οποία έρχομαι σε επαφή κάθε εβδομάδα έμαθα πάλι τι σημαίνει το νοιάξιμο και το ενδιαφέρον για τον άλλο.

Οι Δρόμοι Ζωής μου έδειξαν το μονοπάτι που ακολουθώντας το μπορώ να ξαναβρώ εκείνα τα κομμάτια του εαυτού μου που πραγματικά νοιάζονται για τους άλλους και ήταν τόσο καιρό καταχωνιασμένα και παραμερισμένα. Κομμάτια που είχα μάθει με τον καιρό να τα κρύβω και να γίνομαι όλο και πιο ψυχρός και απόμακρος. Τωρά πια αυτό αλλάζει. Σας ευχαριστώ όλους για αυτό.

Μανώλης Α.

... μαθαίνουμε ξανά και ξανά

Η τέχνη της ζωγραφικής σαν μέσο αυτογνωσίας, αυτοέκφρασης και επικοινωνίας σε ομάδες παιδιών ενηλίκων και κυρίως εφήβων.

Ζούμε, όπως όλοι γνωρίζουμε, σε μια εποχή γρήγορων ταχυτήτων, άγχους, στρες, απογοητεύσεων, ενοχών, ανασφάλειας, φόβων, αδικίας και δυσκολίας στις σχέσεις. Αυτοί είναι λόγοι που κάνουν επιτακτική την ανάγκη όχι μόνο καλής επικοινωνίας με τους συνομήλικους μας, αλλά και γενικότερα θετικής συνεργασίας με τους συνανθρώπους μας. Για να επιτευχθεί αυτό, χρειάζεται δουλειά με τον εαυτό μας, πείρα, αυτογνωσία, αυτοέκφραση, σωστή ενημέρωση, επικοινωνία, συνεργασία. Αυτή είναι η ανάγκη που δημιούργησε τις ομάδες αυτογνωσίας, αυτοέκφρασης και επικοινωνίας, όπου μπορούν να συζητούνται θέματα που απασχολούν τα μέλη τους, καθώς μέσα από την συζήτηση, την Τέχνη της ζωγραφικής, την μουσική, την δημιουργία, το παιχνίδι, τις βιωματικές ασκήσεις art therapy, δίδονται απαντήσεις σε διάφορα θέματα και προβληματισμούς.

Οι ομάδες αυτές είναι εξίσου σημαντικές στην παιδική, ενήλικη και κυρίως εφηβική ηλικία. Συγκεκριμένα ο όρος «εφηβεία» ουσιαστικά αναφέρεται στην ψυχολογική ανάπτυξη του ατόμου, που σχετίζεται, εν μέρει, με τις βιοσωματικές αναπτυξιακές διαδικασίες. Με αυτό δηλαδή που ορίζουμε ως «ήβη». Με άλλα λόγια η εφηβεία έχει την αρχή της στην βιολογία και το τέλος της στον πολιτισμό - στο σημείο εκείνο που το κορίτσι και το αγόρι έχουν αποκτήσει έναν ικανοποιητικό βαθμό ψυχολογικής ανεξαρτησίας από τους γονείς τους.Έτσι εξηγείται η έλλειψη ακρίβειας στον ορισμό και στα χρονικά

Σελίδα 5

www.dromoi-zois.gr

όρια της εφηβείας, η εξέλιξη της οποίας ποικίλει από άτομα σε άτομο, ανάλογα με τους περιβαλλοντικούς, κοινωνικούς, οικονομικούς, κλιματολογικούς, μορφωτικούς και άλλους παράγοντες, οι οποίοι υπόκεινται σε πολλές εξωτερικές επιδράσεις. Έχουμε την τάση να θεωρούμε ότι οι έφηβοι ανήκουν σε ένα διαφορετικό είδος ανθρώπου. Αυτό συμβαίνει γιατί δίνουμε έμφαση στις διαφορές ανάμεσα στα παιδιά και στους εφήβους, ξεχνώντας τις τόσο σημαντικές ομοιότητες ανάμεσα στους εφήβους και στους ενηλίκους. Στη διάρκεια της εφηβικής περιόδου υπάρχει μια σύγχυση στα μηνύματα και στην επικοινωνία με διαφορετικούς δέκτες. Γι αυτό είναι τόσο αναγκαία στην εφηβική ηλικία, η δημιουργία μιας ομάδας αυτοέκφρασης με βιωματικές μεθόδους μέσω της Τέχνης της Ζωγραφικής (Art Therapy).

Οι κυριότερες σύγχρονες βιωματικές μέθοδοι και Τεχνικές Εμψύχωσης Ομάδας Αυτογνωσίας - Αυτοέκφρασης πήραν μορφή και εξελίχθηκαν στο πλαίσιο του Κινήματος Ανάπτυξης του Ανθρώπινου Δυναμικού. Τα προαναφερόμενα είναι βασισμένα στην Ανθρωπιστική Ψυχολογία, όπου εκεί οι εκφραστές της ήταν οι Αμπραχάμ Μασλοου και Καρλ Ροτζερς. Οι κοινοί άξονες της ανθρωπιστικής ψυχολογίας στους οποίους βασίζονται οι ομάδες Art Therapy είναι: · επικέντρωση της προσοχής στο «άτομο και την βιωματική εμπειρία»· έμφαση στην δυνατότητα επιλογής, δημιουργικότητας και αυτοπραγμάτωσης· προτεραιότητα στην ανάγκη του ατόμου να το υπολογίζουν και να το αγαπούν· αναγνώριση της αξιοπρέπειας του ατόμου και του δυναμικού τουΟι τεχνικές έκφρασης και η επικοινωνία μέσω της Τέχνης και ιδιαίτερα της Ζωγραφικής προσδίδει μια ιδιαίτερη Τεχνική και ένα Θεραπευτικό Εργαλείο, όπου δεν υπάρχει ενδιαφέρον τόσο για το αισθητικό αποτέλεσμα όσο για την διαδικασία

δημιουργίας και την έκφραση των συναισθημάτων και σκέψεων του ατόμου – εφήβου, με στόχο την εκπαίδευση και προσωπική του ανάπτυξη μέσω της φαντασίας, των χρωμάτων και των σχεδίων, αφού του δίνεται η ευκαιρία να αυτοεκφράζεται, να επικοινωνεί και να συνεργάζεται. Η χρήση της μη λεκτικής επικοινωνίας παράλληλα με την λεκτική, βοηθά τα μέλη της ομάδας να εκφράσουν σκέψεις, συναισθήματα, αναμνήσεις, απόψεις. Το «role playing» συνδυασμένο με την εικαστική τέχνη είναι σημαντικός παράγοντας δημιουργίας μιας κοινωνικής ομάδας με στόχο την ψυχαγωγία, έκφραση, αυτογνωσία, επικοινωνία, συμμετοχικότητα, συνεργασία και εκπαίδευση.

Όλοι μας έχουμε κοινές ανθρώπινες ανάγκες οι οποίες μας οδηγούν και βοηθούν στη σχέση μας με τους άλλους. Αυτό το πλέγμα συμπεριφοράς σχέσεων και αντίδρασης δεν είναι κατανοητό πάντα, έτσι οι ομάδες art therapy βοηθούν σε αυτή την διαδικασία με ένα ευχάριστο τρόπο προσέγγισης μέσω της ζωγραφικής. Σ’ αυτό το σημείο θα ήθελα ν’ αναφερθώ στο βιβλίο της ψυχοθεραπεύτριας Mil-ner με τίτλο «Όταν δεν Μπορούμε να Ζωγραφίσουμε», όπου αναφέρεται στην δυσκολία των ατόμων να ζωγραφίσουν απλά, δεν μπορούν να εκφράσουν τα συναισθήματα τους, πιέζονται με αντίκτυπο στην συμπεριφορά προς τον εαυτό τους και τους άλλους. Σύμφωνα με τον ψυχολόγο, παιδαγωγό, βιολόγο

και φιλόσοφο Piaget, οι νοητικές πράξεις των ατόμων έχουν Κοινωνική Αλληλεπίδραση, η οποία σύμφωνα με την Κοινωνιολογία, οδηγεί σε Κοινωνικοποίηση. Από τη μια πλευρά η ευαισθητοποιημένη Τοπική Κοινωνία, η οποία είναι σημαντικό κύτταρο για την ανάπτυξη του ατόμου και από την άλλη, το καλά κρυμμένο ευαίσθητο παιδί που έχουμε μέσα μας, καταπιεσμένο λόγω συνθηκών, κοινωνικών κανόνων και επιβαλλόμενων ρόλων, οδηγούν στην δημιουργία ομάδας art therapy, για την καλύτερη διάσταση στις σχέσεις, σκέψεις και συναισθήματα των μελών, ιδιαίτερα στην εφηβική ηλικία, μέσα από μια ευχαρίστηση ψυχαγωγική εκπαιδευτική διαδικασία.

Σ΄ αυτό το σημείο θα ήθελα να κάνω κατάθεση ψυχής. Όταν πρωτοήρθα στους Δρόμους Ζωής ήμουν λίγο επιφυλακτική στο τί θα συναντούσα και ποια θα ήταν η ανταπόκριση των παιδιών /εφήβων αυτής της ομάδας. Αυτό που βρήκα ήταν αγάπη, απλότητα, συνεργασία από τους δημιουργούς-πρωτεργάτες των Δρόμων Ζωής, τους υπόλοιπους εθελοντές συνεργάτες και την θετική ανταπόκριση, συμμετοχή και αγάπη των εφήβων για αυτή την ομάδα art therapy. Γι αυτά τα κορίτσια και τα αγόρια και για μένα προσωπικά είναι μια ψυχική ανατροφοδότηση αυτή η ομάδα.

Παιδιά και όλους σας ευχαριστώ μέσα από τα βάθη της καρδιάς μου γι’ αυτή την σημαντική εμπειρία που μοιράζομαι μαζί σας και εύχομαι-ελπίζω στη συνέχιση αυτής της όμορφης εμπειρίας.

Η εθελόντρια/ Κοινωνική ΛειτουργόςΕλένη Ζηλεμένου

Σελίδα 6

Μου είπε ότι θέλει να κάνει μια εργασία για τον Αλέξανδρο, το «Έργο και η Προσωπικότητα του Μ. Αλεξάνδρου», μου ανήγγειλε με περηφάνια.

Συναντηθήκαμε Σάββατο και ξεκινήσαμε μια μεγάλη συζήτηση πώς μπορούμε να περιορίσουμε όσο το δυνατόν το θέμα, δημιουργώντας και μιλώντας για κάτι πολύ στοχευόμενο, αφού συμφωνήσαμε ότι ο τίτλος ήταν γενικός και θα μας ταλαιπωρούσε στην ανάπτυξη του.Αυτή ήταν λοιπόν η αφορμή...

Ξεκίνησα την κλασική συνέντευξη μου στην Εργκέστα, όπως κάνω με όλα τα παιδιά που θέλουν να γράψουν μια εργασία: «Τι ακριβώς θέλεις να μάθεις από τον Αλέξανδρο;» «Τι είναι αυτό που σε τράβηξε σε αυτή τη προσωπικότητα;» «Τι θέλεις να μάθουν οι άλλοι για αυτή την προσωπικότητα;» και πάει λέγοντας.Καθώς η συζήτηση προχωρούσε, αυτά τα «τι θέλεις ακριβώς να…» την ακινητοποίησαν τελείως. Άρχισε να με κοιτάει με μάτια γεμάτα απορία, χωρίς να μπορεί να μου απαντήσει. Νόμιζα ότι θα τη βοηθούσα με αυτό τον τρόπο, δεν φανταζόμουν ότι θα της έδειχνα ένα μεγάλο αόρατο βουνό...Αποφάσισα να σταματήσω τις ερωτήσεις και έτσι μείναμε για πέντε λεπτά περίπου μέσα στην απόλυτη σιωπή. Η Εργκέστα κοιτούσε μια εμένα, μια το καλαμάκι που έπαιζε στα χέρια της και μια το ξύλινο τραπέζι της κουζίνας. Το ίδιο έκανα και εγώ, δεν ήθελα να την πιέσω να μιλήσει, ένιωθα ότι εκείνη την ώρα ανακατευόταν μέσα της ένα μεγάλο αλχημιστικό καζάνι.

Αποφάσισα να σπάσω τη σιωπή, βλέποντας ότι αυτό που σκεφτόταν την ακινητοποιούσε ακόμα περισσότερο. «Ξέρεις, αν θες να μιλήσεις για μια προσωπικότητα και ιδιαίτερα σαν αυτή του Αλέξανδρου, θα ήταν καλό να ξεκινήσεις από το όραμα του. Ο Αλέξανδρος ήξερε τι ήθελε, το αποφάσιζε και στην συνέχεια το έθετε σε εφαρμογή».

Η απάντηση της ήρθε ακαριαία, στολισμένη από τη γνωστή της τσαντίλα…«Εδώ δεν ξέρω εγώ τι θέλω να κάνω στη ζωή μου, θα ξέρω τι ήθελε να κάνει ο Αλέξανδρος; Μα πώς γίνεται κάποιοι άνθρωποι να ξέρουν ακριβώς τι θέλουν να κάνουν; Εγώ έχω αλλάξει πενήντα φορές ακόμα και το επάγγελμα που θέλω ν’ ακολουθήσω».Εκεί άρχισα να υποπτεύομαι τον λόγο για τον οποίο διάλεξε να καταλάβει μέσω μίας σχολικής εργασίας (εργασία για ποίον άραγε τελικά;) πώς μια προσωπικότητα καταφέρνει να δημιουργήσει κάτι. «Αλλαγή πλεύσης» σκέφτηκα, «θα δουλέψουμε αλλιώς», ήταν φανερό ότι ήθελε να δουλέψει τον ίδιο της τον εαυτό και εγώ αποφασισμένη να την βοηθήσω.

Έτσι ξεκινήσαμε από την δική μας «Πέλλα» για μια δική μας εκστρατεία προσωπική που θα οδηγούσε τελικά, όπως φάνηκε στην πορεία, την καθεμία μας στην δική της «Ανατολή».«Μια προσωπικότητα Εργκέστα, αφού θες να δουλέψεις τον Αλέξανδρο

έτσι, για να έχει Έργο θα πρέπει καταρχήν να έχει Όραμα, δηλαδή να κάτσει να σκεφτεί τι θέλει να κάνει και πώς ακριβώς μπορεί να το κάνει. Δεν φτάνει όμως αυτό, στη συνέχεια θα πρέπει ν’ αποφασίσει ότι θα εφαρμόσει ό,τι ο ίδιος έχει φανταστεί, συλλάβει και σκεφτεί και αυτό θέλει μια πολύ δυνατή βούληση σ’ έναν άνθρωπο. Ακόμα όμως και αν τα κάνει όλα αυτά, δεν είναι αρκετά και δεν τον χαρακτηρίζουν ως μια ισχυρή προσωπικότητα, αν δεν δράσει ακλόνητα με κατεύθυνση την υλοποιήση των αποφάσεών του. Και ο Αλέξανδρος ολοκλήρωσε όλο αυτόν τον κύκλο, καταφέρνοντας με αυτόν ακριβώς τον τρόπου ν’ αφήσει Έργο, το δικό του Έργο με την δική του σφραγίδα, ένα έργο που δεν μπόρεσε κανείς άλλος να επαναλάβει».Μπήκαμε σε λαβυρινθικές συζητήσεις που κράτησαν σχεδόν τρεις ώρες, μεταφέροντας όσα είχαμε πει στη δική της προσωπικότητα. Προσπαθούσαμε ν’ ανακαλύψουμε τι την εμπνέει στη ζωή της, ποιες ασχολίες την ευχαριστούν και γιατί, πότε αισθάνεται ευτυχισμένη και γιατί, με ποιους ανθρώπους θέλει να περνάει ώρες μαζί τους και γιατί, σε ποιό σημείο μπλοκάρει τις αποφάσεις της και γιατί, κ.ο.κ. Σε ότι έλεγε φρόντιζα να κολλάω και ένα παράδειγμα από τη ζωή και την εκπαίδευση του Αλέξανδρου (μην ξεχνιόμαστε κιόλας), ενίοτε και τη δική μου αν χρειαζόταν, διατηρώντας ένα «διάλογο» μεταξύ των «τριών» μας.

Η Εργκέστα για όσους δεν το ξέρουν είναι μια πολύ καλή ζωγράφος, κάτι στο οποίο δεν έχει δώσει σημασία (Θεέ μου…!) και της αρέσει να παρατηρεί και να αποστηθίζει συνθήματα γραμμένα στους τοίχους. Για κάποιο λόγο, που δεν έχει καταλάβει ούτε η ίδια αποφάσισε να ακολουθήσει

Αναζητώντας τον Αλέξανδρο

Σελίδα 7

www.dromoi-zois.gr

θετική κατεύθυνση, μακριά από αυτά στα οποία είναι καλή και θέλει να κάνει.«Ποιο κομμάτι του εαυτού μας παίρνει τις πιο σωστές αποφάσεις» την ρωτάω. «Η καρδιά», μου απαντάει χωρίς δεύτερη σκέψη.«Ωραία!, λοιπόν τελειώσαμε για σήμερα. Τι ώρα θέλεις να συναντηθούμε αύριο για την εργασία».«8:30 το πρωί», μου λέει γεμάτη ενθουσιασμό αλλά έβλεπα στα μάτια της ότι ένιωθε τύψεις για κάποιο λόγο. «Συγνώμη που φάγαμε τόση ώρα μιλώντας για μένα. Δεν κάναμε τίποτα για την εργασία, δεν καταλήξαμε ούτε καν στον τίτλο».«Νομίζεις», της απάντησα χαμογελώντας και φύγαμε προς διαφορετικές κατευθύνσεις.

Όντως 8:30 π.μ. με περίμενε ακουμπισμένη στην πόρτα του Κέντρου, φανερά νυσταγμένη με δύο κρουασάν σοκολάτας στο χέρι. «Ξέρει», σκέφτηκα, πάντα τα παιδιά ξέρουν και διαισθάνονται σωστά. Θέλαμε γλυκόζη, την τροφή του εγκεφάλου, ήμασταν αποφασισμένες και οι δύο να τον χρησιμοποιήσουμε πολύ εκείνη την ημέρα ;ο)

Ήπιαμε έναν γρήγορο καφέ στις κόκκινες καρέκλες της κουζίνας και αμέσως στρωθήκαμε στη δουλειά. Αποφασίσαμε ότι θα δουλέψουμε το κομμάτι της προσώπικότητας του Αλέξανδρου σε τρεις άξονες, σύμφωνα με την χθεσινή μας συζήτηση: στην Φαντασία/Ιδέες, στην Βούληση/Απόφαση, Ισχύ/Υλοποίηση. Ψάξαμε στο Internet αποκλειστικά για γεγονότα που θα στήριζαν αυτή μας την προσέγγιση. Βρήκαμε πηγές που αναφέρονταν αποκλειστικά στο όραμα του. Βρήκαμε αυτούς που τον είχαν εμπνεύσει, τι διάβαζε όταν ήταν μικρός, ποίοι ήταν οι παιδαγωγοί του, ποιοί σφυρηλάτησαν αυτή την τόσο ισχυρή του βούληση και αποφαστικότητα, ποια είναι τα ιστορικά γεγονότα που αποδεικνύουν την ακλόνητη αποφασιστικότητά του και πώς τελικά κατάφερε να υλοποιήσει όλα αυτά που είχε οραματιστεί.

Απόσπασμα από την εργασία:… Ο Αριστοτέλης ήταν το τελευταίο και πιο σημαντικό κεφάλαιο στην μόρφωσή του. Του δίδαξε Γεωγραφία, Ηθική, Πολιτική, Ιατρική, Ρητορική και φυσικές επιστήμες. Χαρακτηριστικά αναφέρεται σε πολλές πηγές ότι ο Αλέξανδρος είπε ότι οφείλει το ζην στον πατέρα του και το ευ ζην στο δάσκαλό του. Την πολεμική τέχνη την διδάχτηκε από τον ίδιο τον πατέρα του, ενώ από την μητέρα του κληρονόμησε το πάθος και το πείσμα. Η πλούσια εκπαίδευση του μέσα από αυτές τις προσωπικότητες, βοήθησαν τον Αλέξανδρο να αποκτήσει με την σειρά του μια προσωπικότητα γεμάτη γνώση, δύναμη, σοφία, ρητορική ικανότητα, απλότητα, πάθος, πείσμα και εντιμότητα που είχε ως αποτέλεσμα να γίνει ένας μεγάλος ηγέτης, που συνδύαζε κατάκτηση και απελευθέρωση…

Στην εργασία πήραμε 100% και ο τίτλος της καταλήξαμε ότι θα ήταν «Αλέξανδρος: Δεν υπάρχει ισχυρή προσωπικότητα χωρίς έργο και έργο χωρίς ισχυρή προσωπικότητα». Μέσα από αυτή τη διαδικασία κατάλαβα ότι εμείς ψάχναμε τον Αλέξανδρο και ο Αλέξανδρος ήταν σαν να έψαχνε εμάς. Η Εργκέστα αποφάσισε ότι θα πάει τελικά θεωρητική κατεύθυνση και ότι αγαπάει πολύ την ζωγραφική. Εγώ αποφάσισα ν’ ασχοληθώ με πράγματα που ήθελα από χρόνια και είδα να γεννιούνται νέες ιδέες και κόσμοι μέσα μου.Το καλοκαίρι είπαμε ότι θα ψάξουμε μαζί μια μια τις σχολές και τα πανεπιστήμια που τις αρέσουν. Ποίος ξέρει από ποια «Πέλλα» θα ξεκινήσουμε και σε ποια «Βαβυλώνα» θα καταλήξουμε. Είμαστε ανοιχτές να τις καλοδεχτούμε.Το άρθρο είναι αφιερωμένο στον Αλέξανδρο, ασθενή του Δρομοκαϊτείου που βρίσκεται στην 3η υποτροπή στα 24 του χρόνια. Ξεκίνησε τη ζωή του με όνειρα, σπουδές και φίλους, αλλά η ασθένεια του τον αναγκάζει να ξαναγυρνάει στη «Πέλλα», αναβάλλοντας ξανά και ξανά την δική του «εκστρατεία».

Μάγδα Τ.

Σελίδα 8