อาณาจักรพืช (1).pptx

อาณาจกรพช ( Kingdom Plants )

พชเปนสงมชวตทมกำ�เนดขนม�แลวไมตำ�กว� 400 ล�นป มหลกฐ�นหล�ยอย�งททำ�ใหเชอว�พชมววฒน�ก�รม�จ�กส�หร�ยสเขยว กลม Charophytes โดยมก�รปรบตวจ�กสภ�พทเคยอยในนำ�ขนม�อยบนบก ดวยก�รสร�งคณสมบตต�ง ๆ ทเหม�ะสมขนม� เชน มก�รสร�งควตน (cutin) ขนม�ปกคลมผวของลำ�ตนและใบเรยกว� ควทเคล (cuticle) เพอปองกนก�รสญเสยนำ� และก�รเกด สโทม�ต� (stomata) เพอทำ�หน�ทระบ�ยนำ�และแลกเปลยนก�ซ เปนตน


ลกษณะสำาคญของสงมชวตในอาณาจกรพช พชมโครงสร�งทประกอบขนดวยหล�ยเซลลทม�รวมกลมกนเปนเนอเยอททำ�หน�ทเฉพ�ะอย�งเซลลของพชมผนงเซลลทมส�รประกอบ เซลลโลส (cellulose) เปนองคประกอบทพบเปนสวนใหญ พชทกชนดทคณสมบตทส�ม�รถสร�งอ�ห�รไดเองจ�กระบวนก�รสงเคร�ะหดวยเสง โดยคลอโรฟลล (chlorophyll) พชยงสะสมอ�ห�รในรปของแปง (starch)


วงชวต (life cycle) ของพชเปนวงชวตแบบสลบ (Alternation of Generation) คอ ประกอบดวยชวงชวตทเปนสปอโรไฟต (sporophyte generation) ทำ�หน�ทสร�งสปอร (spore) สลบกบชวงชวตทเปนแกมโทไฟต (gametophyte generation) ทำ�หน�ทสร�งแกมต (gamete) ไดแก เซลลสบพนธเพศผหรอสเปรม (sperm) และเซลลสบพนธเพศเมยหรอไข (egg) ซงจะม�รวมกนเพอใหไดเปนเซลลใหมคอ ไซโกต (zygote)

Sporophyte Gametophyte Zygote


อวยวะสรางเซลลสบพนธของพช ประกอบขนดวยหล�ยเซลลโดยมเซลลโดยม

เซลลทเปนหมน (sterile cell) หอหมอยรอบนอก ก�รเจรญของพชจ�กไซโกตไปเปนสปอโรไฟตจะตองผ�นจะตองผ�นระยะทเปนเอมบรโอ (embryo) กอน คณสมบตทง 2 ประก�ร ดงกล�วนจะไมพบในพวกส�หร�ย (algae)


สงมชวตในอ�ณ�จกรนแบงเปน 9 ดวชน1. ดวชนไบรโอไฟต� (Division Bryophyta) 2. ดวชนไซโลไฟต� (Division Psilophyta) 3. ดวชนไลโคไฟต�(Division Lycophyta) 4. ดวชนสฟโนไฟต� (Division Sphenophyta)

5. ดวชนเทอโรไฟต� (Division Pterophyta) 6. ดวชนโคนเฟอโรไฟต� (Division Coniferophyta) 7. ดวชนไซแคโดไฟต� (Division Cycadophyta) 8. ดวชนกงโกไฟต� (Division Ginkophyta) 9. ดวชนอแนโทไฟต� (Division Anthophyta)


พชทไมมทอลำาเลยง ( Nonvascular Plants)ดวชนไบรโอไฟตา (Division Bryophyta)ไบรโอไฟต (bryophyte) มทงสนประม�ณ

16,000 ชนด พชในดวชนนมขน�ดเลก มโครงสร�งง�ย ๆ ยงไมมร�ก ลำ�ตนและใบทแทจรง ชอบอ�ศยอยต�มทชมชน ก�รสบพนธแบบอ�ศยเพศยงตองอ�ศยนำ�สำ�หรบใหสเปรมทมแฟลกเจลล� (flagella) รปร�งลกษณะมทงทเปนแผนหรอแทลลส (thallus) และคล�ยลำ�ตนและใบของพชชนสง (leafy form) มไรซอยด (rhizoid) สำ�หรบยดตนใหตดกบดนและชวยดดนำ�และแรธ�ต มสวนคล�ยใบ เรยก phylloid และสวนคล�ยลำ�ตนเรยกว� cauloid ไมส�ม�รถอยไดอย�งอสระจะตองอ�ศยอยบนแกมโทไฟตตลอดชวต พชในดวชนนสร�งสปอรเพยงชนดเดยว


จำาแนกพชในดวชนไบรโอไฟตาไดเปน 3 คลาส (Class) 1.คล�สเฮป�ทคอปซด� (Class Hepaticopsida) เรยกโดยทวไปว� ลเวอรเวรต (liverwort) มอยประม�ณ 6,000 ชนด แกมโทไฟตมทงทเปนแทลลส (thalloid liverwort) และทคล�ยคลงกบลำ�ตนและใบ (leafy liverwort) สปอโรไฟตมสวนประกอบเปน 3 สวน คอ ฟต (foot) เปนเนอเยอทฝงตวอยในเนอเยอแกมโทไฟตเพอทำ�หน�ทดดอ�ห�รม�ใช ก�นชอบสปอร (stalk หรอ seta) และอบสปอร (sporangium หรอ capsule) ททำ�หน�ทสร�งสปอร


2.คล�สแอนโทเซอรอปซด� (Class Anthoceropsida)

เรยกโดยทวไปว� ฮอรนเวรต (hornwort) ไบรโอไฟตในดวชนนมจำ�นวนไมกชนด ตวอย�งเชน Anthoceros แกมโทไฟตมลกษณะเปนแทลลสขน�ดเลก รปร�งคอนข�งกลมมน ทขอบมรอยหยกเปนลอน ด�นล�งมไรซอยด สบพนธแบบไมอ�ศยเพศโดยก�รแยกออกเปนสวน ๆ


3.คล�สไบรออฟซด� (Class Bryopsida) เรยกโดยทวไปว� มอส (moss) เปน ไบรโอ

ไฟตกลมทมม�กทสด คอประม�ณ 9,500 ชนด ตนแกมโทไฟตมขน�ดเลก ลกษณะคล�ยลำ�ตนและใบ สวนทคล�ยใบเรยงตวเปนเกลยวโดยรอบสวนทคล�ยลำ�ตน มไรซอยตอยในดน สปอโรไฟตมลกษณะง�ย ๆ เกดบนปล�ยยอดหรอปล�ยกง มสวนประกอบคอ ฟต ก�นชอบสปอร และอบสปอร


พชมทอลำาเลยง (Vascular Plants)มทอลำาเลยงแตไมมเมลด ( Vascular plants without seeds )

ดวชนไซโลไฟตา (Division Psilophyta)พชในดวชนนทพบไดในประเทศไทย ไดแก

Psilotum รจกกนในชอไทยว� หว�ยทะนอย สปอโรไฟตของพชน มรปร�งลกษณะง�ยๆ คอมแตลำ�ตนยงไมมร�กและใบ ลำ�ตนมลกษณะเปนไมเนอออนขนอยต�มพนดน ทอยใตดนเปนลำ�ตนชนดไรโซม (rhizome) มสนำ�ต�ล และมไรซอยดทำ�หน�ทดดนำ�และแรธ�ต ลำ�ตนสวนทอยเหนอพนดน (acrial stem) มสเขยว มลกษณะเปนเหลยม ลำ�ตนสวนนทำ�หน�ทสงเคร�ะหแสง


ดวชนไลโคไฟตา(Division Lycophyta)สปอโรไฟตของพชดวชนนมร�ก ลำ�ตน และใบครบทกสวน มลกษณะเปนไมเนอออนทมขน�ดไมใหญม�กนก พวกทเจรญอยบนพนดน อ�จมลำ�ตนตงตรงหรอทอดนอน บ�งชนดอ�ศยเก�ะบนตนไมอน ลำ�ตนแตกกงเปน 2 แฉก ใบมขน�ดเลก เปนใบแบบไมโครฟลล (microphyll) พชในดวชนนมทงท สร�งสปอรชนดเดยวและ 2 ชนด ตวอย�งทรจกกนดไดแก Lycopldium และ Selaginella คนไทยรจกพชในดวชนนในชอ ชองน�งคล “ ”


ดวชนสฟโนไฟตา (Division Sphenophyta)เปนพชทมทอลำ�เลยงในดวชนนมเพยง วงศเดยว คอ Equisetaceae แกมโตไฟตมขน�ดเลก เจรญอยใตดน สปอโรไฟตมขน�ดใหญ อ�ยยน มซลก� ลำ�ตนเปนขอปลองชดเจน ปลองเปนรองและสน ขอมใบแบบไมโครฟลลอยรอบขอเรยงแบบ whorl เปน homosporous plant โดยสปอแรงเจยมเจรญอยบนโครงสร�งทเรยกว�สปอแรงจโอฟอร (sporangiophore)


ดวชนเทอโรไฟตา (Division Pterophyta)พชดวชนนมชอทวไปว� เฟรน (fern) มจำ�นวนม�กทสดในบรรด�พโรไฟตของเฟรนมร�ก ลำ�ตนและใบเจรญด เฟรนสวนใหญมลำ�ตนใตดน ใบของเฟรนเรยกว� ฟรอนด (frond) เปนสวนทเหนเดนชด มขน�ดใหญเปนใบแบบเมกะฟลล (megaphyll) มรปร�งลกษณะเปนหล�ยแบบ มทงทเปนใบเดยว (simple leaf) และใบประกอบ (compound leaf) ยกเวนเฟรนบ�งชนดทอยในนำ� และทชนแฉะ ไดแก จอกหหน แหนแดง และผกแวนมก�รสร�งสปอร 2 ชนด สวนใหญมกมรปร�งคล�ยรปหวใจ (prothallus)


พชทมเนอเยอลำาเลยง มเมลด แตไมมคดอก ( Gymnosperms )ดวชนโคนเฟอโรไฟตา (Division Coniferophyta)เปนจมโนสเปรมทมจำ�นวนม�กทสด มหล�ยสกลดวยกน ทรจกกนดคอ Pinus ไดแก สนสองใบ และสนส�มใบ เปนตน สปอโรไฟตของ Pinus มลกษณะเปนไมยนตน ขน�ดคอนข�งใหญ และแตกกงก�นส�ข�จำ�นวนม�ก ใบมขน�ดเลก รปร�งคล�ยเขม อยรวมกนเปนกลม สปอโรไฟตท เจรญเตมทจะสร�งโคนเพศผ ทมขน�ดเลกและโคนเพศเมยท มขน�ดใหญบนตนเดยวกน


ดวชนไซแคโดไฟตา (Division Cycadophyta) พชดวชนนมอยประม�ณ 60 ชนด ตวอย�งท

รจกกนดคอ พวกปรง (Cycas) สปอโรไฟตมลำ�ตนอวบ เตย และมกไมแตกแขนง มใบเปนใบประกอบแบบขนนกขน�ดใหญ เกดเปนกระจกทบรเวณยอดของลำ�ตน ใบยอยมรปร�งเรยวย�ว และแขงสปอโรไฟตทเจรญเตมทจะสร�งโคนเพศผ และโคนเพศเมย แยกตวกน


ดวชนกงโกไฟตา (Division Ginkophyta)ปจจบนมเพยงชนดเดยวคอ Ginkgo

biloba หรอแปะกวย เปนพชทขนอยในเขตอบอน เชน ในประเทศจน สปอโรไฟตมลกษณะเปนไมยนตนขน�ดสงใหญ แตกกงก�นส�ข�เปนจำ�นวนม�ก ใบมรปร�งคล�ยพด สปอโรไฟตทเจรญเตบโตเตมทจะสร�งโคนเพศผและโคนเพศเมยแยกตนกน


พชทมเนอเยอลำาเลบง มเมลด มดอก ( Angiosprems )ดวชนอแนโทไฟตา (Division Anthophyta)แบงออกไดเปน 2 คล�ส คอ 1.คล�สไดคอทเลโดเนส (Class Dicotyledones) ไดแก พชใบเลยงคทงหมด มอยประม�ณ 170,000 ชนด ลกษณะทวไปคอ มใบเลยง 2 ใบ เสนใบเปนร�งแห ร�กเปนระบบร�กแกว และสวนประกอบของดอก (เชน กลบเลยง กลบดอก) มจำ�นวนเปน 4–5 หรอ ทวคณของ 4–5


2.คล�สมอโนคอทเลโดเนส (Class Monocotyledones) ไดแก พชใบเลยงเดยวทงหมดมอยประม�ณ 60,000 ชนด ลกษณะทวไป คอ มใบเลยงใบเดยว ใบมเสนใบเรยงตวแบบขน�น ร�กเปนระบบร�กฝอย สวนประกอบของดอกมจำ�นวนเปน 3 หรอทวคณของ 3

The Endเรยนสนกลกนงสบ�ย

><

Documents

อาณาจักรพืช (1).pptx