ชีววิทยา 2013

สวนท 1 (O NET) ........ โดย อ.อาพล ขวญพก (คณครกาแฟ)...............หนา 2-66

สวนท 2 (PAT 2) ......... โดย ผศ.ดร.ชชวาล จนทราสรยารตน..............หนา 67-112

สวนท 3 (PAT 2) ......... โดย นพ.วรวช เอนกจานงคพร (พวเวยน).......หนา 113-176

วทยาศาสตร ชววทยา (2) _______________________________ โครงการแบรนดซมเมอรแคมป 2013

STATION I โครงสรางของเซลล ทฤษฎเซลล (Cell Theory) ทฤษฎเซลลกลาวไววา “สงมชวตประกอบดวยเซลล 1 เซลล หรอมากกวาซงเซลลเปนหนวยทเลกทสดของสงมชวตและเซลลทมอยเดมจะเปนตนกาเนดของเซลลใหมทจะเกดขน” องคประกอบพนฐานดงตอไปน

Who are we?

โครงการแบรนดซมเมอรแคมป 2013_______________________________ วทยาศาสตร ชววทยา (3)

สวนประกอบของเซลล

เซลล(Cell)

วทยาศาสตร ชววทยา (4) ______________________________โครงการแบรนดซมเมอรแคมป 2013

ตา

รางแ

สดงโค

รงสร

างเซลล

ของส

งมชว

ตจาพ

วกยค

ารโอตแ

ละหน

าท

ชอ

โครงสร

าง

รปราง

ขอมล

ทควร

ทราบ

หน

าท

1. ผน

งเซลล

(cell w

all)

- อย

ถดจากเยอ

หมเซลล

ออกไป

(ผนงเซ

ลลพบ

ทเซล

ลของ

สงมช

วตบา

งประเภท เชน พช

สาห

ราย

เหด

รา และ

แบคท

เรย)

- ยอ

มใหส

ารผา

นไดห

มด

(ซง

จะแต

กตางจากเยอ

หมเซลล

)

- ปก

ปองแ

ละคา

จนเซลล

2. เยอห

มเซล

ล

(plas

ma

me

mbran

e)

- ปร

ะกอบ

ดวยฟ

อสโฟลพ

ด (Ph

osph

olipid

) เรย

งตวก

น 2

ชน

และม

โปรต

นแทร

กตวอ

ย

- มค

ณสมบ

ตเปน

เยอเลอ

กผาน

(Se

mipe

rmea

ble M

embr

ane)

- ลก

ษณะโค

รงสร

างเปน

Fuidm

osaic

Mod

el

- คว

บคมก

ารผา

นเขา

-ออก

ของส

ารระหว

างเซลล

กบสง

แวดล

อมภา

ยนอก

-

จดจาโครงสร

างขอ

งเซลล

บางช

นด

- สอ

สารระห

วางเซ

ลล

3. นว

เคลย

ส

(nucle

us)

- เปนโครงสรางท

มเยอ

หม 2

ชน แล

ะมโครโมโซมอ

ยภาย

ใน

- คว

บคมก

ารสง

เคราะห

โปรต

นและ

การส

บพนธ

ของเซ

ลล

- เปนแ

หลงเก

บโคร

โมโซม

โครงการแบรนดซมเมอรแคมป 2013 _____________________________ วทยาศาสตร ชววทยา (5)

ชอ

โครงสร

าง

รปราง

ขอมล

ทควร

ทราบ

หน

าท

4. โครโม

โซม

- ปร

ะกอบ

ดวยด

เอนเอ

(DNA

) แล

ะโปรต

นฮสโตน

(Hist

one P

rotein

) - เปนแ

หลงเก

บขอม

ลทางพน

ธกรรมท

ใชเปนร

หสในกร

ะบวน

การ

สงเคราะห

โปรต

น

5. นว

คลโอลส

(nucle

olus)

- คว

บคมก

ารสง

เคราะห

rRNA

- เปนแ

หลงส

งเคราะห

rR

NA แล

ะ ไรโ

บโซม

6. ไรโ

บโซม

(ribos

ome)

- มข

นาดเลก

ประก

อบดว

ยโปร

ตนแล

ะ RN

A - มท

งไรโบโซมอ

สระ (

ลอยอ

ยในไซโท-

พลาซ

ม) แล

ะไรโบโซมย

ดเกา

ะ เชน

เกาะอย

ทเอน

โดพล

าสมก

เรตคล

ม (E

R)

- โคร

งสรางประกอ

บไปด

วยหน

วยใหญ

(Larg

e Su

bunit

) แล

ะหนว

ยเลก

(Sm

all S

ubun

it) - เซล

ลโพร

คารโอ

ตมไรโ

บโซม

ขนาด

70S

เซลล

ยคารโอตม

ไรโบโซม

ขนาด

80S

- สร

างสา

รประเภทโปร

ตนสา

หรบใช

ภายในเซล

ล


ชอ

โครงสร

าง

รปราง

ขอมล

ทควร

ทราบ

หน

าท

7. เอน

โดพลาส-

มก

เรตคล

ม

(ER)

reticu

lum)

- เปนร

ะบบเยอ

หมภา

ยในเซล

ล มอ

งด

คลาย

รางแ

ห - แบ

งออก

เปน

2 ชน

ด ดง

น

1) เอนโดพ

ลาสม

กเรต

คลมช

นดผว

ขรขระ (

RER)

เปน

ER ทมไรโบ

-โซมช

มาเกาะ

2) เอนโดพ

ลาสม

กเรต

คลมช

นดผว

เรยบ

(SER)

เปน

ER ทไมมไรโบ

-โซมเกา

ะ

- RE

R สร

างสา

รประเภทโปร

ตน

สา

หรบส

งออก

ไปใชภา

ยนอก

เซลล

-

SER

สรางสา

รประเภทล

พด (L

ipid)

: สเตย

รอยด

(Ste

riod)

และก

าจด

สารพ

ษ

8. กอ

ลจคอ

ม-

เพลก

ซ

(golgi

comp

lex)

- มล

กษณะ

คลาย

ถงแบ

นๆ เรย

งซอน

กนเปนช

น

- สร

างเวส

เคลห

มโปร

ตนท

RER

สรางขน

แล

วลาเล

ยงไปยง

เยอห

มเซลล

เพอส

งโปรต

นออก

ไปนอ

กเซล

ล

9. ไลโซโซม

(ly

soso

me)

- มล

กษณะ

เปนถ

งกลม

ๆ เรย

กวา

เวส

เคล

(Ves

icle)

ซงภา

ยในม

เอนไซม

ทใชส

าหรบ

ยอยส

ารตา

งๆ

บร

รจอย

- ยอ

ยสลา

ยออร

แกเนลล

และเซ

ลลท

เสอม

สภาพ

- ยอ

ยสารตา

งๆทเซล

ลนาเข

ามาด

วยกร

ะบวน

การเอ

นโดไซโทซ

ส (E

ndoc

ytosis

)

โครงการแบรนดซมเมอรแคมป 2013 _____________________________ วทยาศาสตร ชววทยา (7)

ชอ

โครงสร

าง

รปราง

ขอมล

ทควร

ทราบ

หน

าท

10. ไม

โทคอ

น-

เดรย

- มเยอ

หม 2

ชน

- มข

องเหลว

อยภา

ยใน เรย

กวา เ

มทรก

ซ (M

atrix)

ซง

มไรโบ

โซม แล

ะ DNA

ลอย

อยในเมทร

กซ

- นก

ชววท

ยาตง

สมมต

ฐานว

า “ไม

โทคอ

นเดร

ยนา

จะเปนแ

บคทเรย

ทเขา

มาอา

ศยอย

ภายใน

เซลล

ของส

งมชว

ตในอ

ดตกา

ล แล

วม

ววฒน

าการรวมก

นมาจนถ

งปจจ

บน”

- เปนแ

หลงส

รางพ

ลงงานใหแ

กเซล

ล (ไม

โทคอ

นเดร

ย สร

างพล

งงาน

จาก

กระบ

วนกา

รสลา

ยสารอา

หารภ

ายใน

เซลล

แบบใ

ชออก

ซเจน

หรอ

ทเรย

กกน

วา ก

ารหา

ยใจร

ะดบเซล

ลแบบ

ใช

ออกซ

เจน)

11. คล

อโร-

พล

าสต

- มเยอ

หม 2

ชน

- มข

องเหลว

อยภา

ยใน เร

ยกวา

สโตรมา (

Strom

a) ซง

มไรโบ

โซม แล

ะ DNA

ลอย

อยในสโตร

มา

- นก

ชววท

ยาตง

สมมต

ฐานว

า “ค

ลอโรพล

าสต

นาจะ

เปนแ

บคทเรย

ทเขา

มาอา

ศยอย

ภายใน

เซลล

ของ

สงมช

วตใน

อดตกา

ล แล

วม

ววฒน

าการรวมก

นมาจนถ

งปจจ

บน”

- เปนแ

หลงส

รางอ

าหาร

กลโค

สใหแ

กเซลล

(คลอ

โรพล

าสตส

รางอ

าหาร

จากก

ระบว

นการสง

เคราะห

ดวยแ

สง)


ชอ

โครงสร

าง

รปราง

ขอมล

ทควร

ทราบ

หน

าท

12. แวค

วโอล

(va

cuole

) va

cuole

- มห

ลายช

นด ห

ลายข

นาด

หลาย

รปราง แล

ะม

หนาท

แตกต

างกน

ออกไป

เชน

ฟดแว

ควโอล

เซนท

รลแว

ควโอลแ

ละคอ

นแทร

กไทล

แวคว

โอล

เปนต

น - แว

ควโอลแ

ตละช

นดพบ

ไดในเซลล

ของส

งมชว

ตทจ

าเพาะเจา

ะจง

1) ฟด

แวคว

โอล ทา

หนาท

บรรจ

อาหา

ร แล

ะทางาน

รวมก

บไลโซโซม

เพอย

อยอา

หาร

2) เซ

นทรล

แวคว

โอล

ทาหน

าทเก

บสะสม

สารต

างๆเช

น สารอ

าหาร

สารส

สารพ

ษ เปนต

น 3) คอ

นแทร

กไทล

แวคว

โอล

ทาหน

าทกา

จดนา

สวนเกน

ออกจ

ากเซลล

ของ

สงมช

วตเซลล

เดยว

ทอาศ

ยอยในน

า เชน

ยกลน

า อะ

มบา แล

ะพาร

า-

มเซย

ม 13

. เซนท

รโอล

(ce

ntrio

le)

- ปร

ะกอบ

ดวยไมโคร

ทบลเรย

งตวก

นอยา

งเปน

ระเบยบ

มอง

ดคลา

ยทรงกร

ะบอก

2 อน

- สร

างเสนใยส

ปนเดลในก

ระบว

นการ

แบงเซ

ลล

14. ไซ

โทสเก-

เลตอ

น

- มล

กษณะ

เปนร

างแห

ของเส

นใยโปร

ตน

- ชว

ยคาจนเซล

ล - ชว

ยในก

ารเคลอ

นทขอ

งเซลล

- ชว

ยในก

ารเค

ลอนท

ของเวส

เคล

ภายในเซล

ล

โครงการแบรนดซมเมอรแคมป 2013_______________________________ วทยาศาสตร ชววทยา (9)

Organelles ออรแกเนลลจาแนกตาม ................................................................. สามารถแบงออกเปน 2 ประเภท ดงน

ออรแกเนลลทไมมเยอหม ออรแกเนลลทมเยอหม - ไรโบโซม - เซนทรโอล - ไซโทสเกเลตอน Code ลบ!! RCC นดนงนะบางครงขอสอบจะจด นวคลโอลส รวมในกลมนดวย

1. ออรแกเนลลทมเยอหมชนเดยวเชน - เอนโดพลาสมกเรตคลม (รางแหเอนโดพลาซม) - กอลจคอมเพลกซ - ไลโซโซม - แวควโอล 2. ออรแกเนลลทมเยอหม 2 ชน ไดแก - นวเคลยส - ไมโทคอนเดรย - คลอโรพลาสต

Comparison of Plant & Animal Cells

ภาพโครงสรางและสวนประกอบของเซลลพช

ภาพโครงสรางและสวนประกอบของเซลลสตว

วทยาศาสตร ชววทยา (10) ______________________________ โครงการแบรนดซมเมอรแคมป 2013

ตารางเปรยบเทยบโครงสรางเซลลพชและเซลลสตว เซลลพช

(plant cell) เซลลสตว

(animal cell) โครงสรางภายนอก 1. ผนงเซลล ม ไมม 2. เยอหมเซลล ม ม 3. แฟลเจลลมหรอซเลย ไมม (ยกเวนสเปรมของพชบางชนด) ม (ในบางเซลล) โครงสรางภายใน 1. นวเคลยส ม ม 2. ไรโบโซม ม ม 3. ไลโซโซม ไมม ม 4. เอนโดพลาสมกเรตคลม ม ม 5. กอลจคอมเพลกซ ม ม 6. แวควโอล ม ม 7. เซนทรโอล ไมม ม 8. ไซโทสเกเลตอน ม ม 9. ไมโทคอนเดรย ม ม 10. คลอโรพลาสต ม ไมม

ของแถมกอนจบเรองขอแฉ แรงไมไหวแลว!!!

โครงการแบรนดซมเมอรแคมป 2013______________________________ วทยาศาสตร ชววทยา (11)

STATION II การเคลอนทของสารผานเซลล เยอหมเซลล (Plasma Membrane) เปนโครงสรางของเซลลททาหนาทควบคมการเคลอนทผานเขา-ออกของสารระหวางภายในเซลลกบสงแวดลอมภายนอก โครงสรางของเยอหมเซลล เยอหมเซลลประกอบดวยสารหลก 2 ชนด คอ ฟอสโฟลพด และโปรตน โดยฟอสโฟลพดจะจดเรยงตวเปน 2 ชนซงจะหนสวนทไมชอบนา (สวนหาง hydrophobic tail) เขาหากนและหนสวนทชอบนา (สวนหว hydrophilic head) ออกจากกนโดยมโมเลกลของโปรตนกระจายตวแทรกอยระหวางโมเลกลของฟอสโฟลพดนอกจากนยงมคอเลสเทอรอล ไกลโคโปรตน และไกลโคลพดเปนสวนประกอบของเยอหมเซลลดวยเยอหมเซลลทาหนาทหอหมเซลล และรกษาสมดลของสารภายในเซลลโดยควบคมการผานเขา-ออกของสารระหวางเซลลกบสงแวดลอมภายนอก ดงนนเยอหมเซลลจงมคณสมบตเปนเยอเลอกผาน (Semipermeable Membrane)

ภาพแสดงโครงสรางของเยอหมเซลล


แผนผงแสดงรปแบบการเคลอนทของสารเขา-ออกเซลล

การเคลอนทของสารเขา-ออกเซลล

การเคลอนทแบบผานเยอหมเซลล การเคลอนทแบบไมผานเยอหมเซลล

การเคลอนทแบบพาสซฟ(Passive Transport)

การเคลอนทแบบแอกทฟ(Active Transport)

1. การแพร (Diffusion)2. การแพรแบบฟาซลเทต

(Facilitated Diffusion)3. ออสโมซส (Osmosis)

เอนโดไซโทซส(Endocytosis)

เอกโซไซโทซส(Exocytosis)

1. ฟาโกไซโทซส (Phagocytosis)2. พโนไซโทซส (Pinocytosis)3. การนาสารเขาสเซลลโดยอาศยตวรบ

(Receptor-Mediated Endocytosis)

การเคลอนทของสารเขา-ออกเซลลม 2 รปแบบ ไดแก 1. การเคลอนทแบบผานเยอหมเซลลเปนการเคลอนทของสารผานฟอสโฟลพดหรอโปรตนของเยอหมเซลลแบงออกเปน 2 แบบดงน 1.1 การเคลอนทแบบพาสซฟ (Passive Transport) หมายถงการเคลอนทของสารเขา-ออกเซลลโดยไมตองใชพลงงานซงไอออน (Ion) และโมเลกลของสารบางชนดสามารถเคลอนทผานเยอหมเซลลจากบรเวณทมความเขมขนมากไปยงบรเวณทมความเขมขนนอย

รปแบบ ภาพประกอบ ตวอยางการเคลอนทของสาร 1. การแพร (Diffusion)

- การเคลอนทของแกสออกซเจนและคารบอนไดออกไซด - การเคลอนทของแอลกอฮอล

- การเคลอนทของไอออนบางชนด เชนแคลเซยมไอออน (Ca2+) คลอไรดไอออน (Cl-), โซเดยมไอออน (Na+) และโพแทสเซยมไอออน (K+)


รปแบบ ภาพประกอบ ตวอยางการเคลอนทของสาร 2. การแพร แบบฟาซลเทต (Facilitated Diffusion)

- การเคลอนทของกลโคสเขาสเซลล

3. ออสโมซส (การเคลอนท ของนาโดย อาศยโปรตน เฉพาะทชอวา Aquaporins)

- การเคลอนทของนา

1.2 การเคลอนทแบบแอกทฟ (Active Transport) หมายถงการเคลอนทของสารเขา-ออกเซลลจากบรเวณทมความเขมขนนอยไปยงบรเวณทมความเขมขนมากซงตองใชพลงงานในการเคลอนท

รปแบบ ภาพประกอบ ตวอยางการเคลอนทของสาร แอกทฟทรานสปอรต

- กระบวนการโซเดยมโพแทสเซยม ปมของเซลลประสาท

2. การเคลอนทแบบไมผานเยอหมเซลล เปนกระบวนการลาเลยงสารทมขนาดโมเลกลใหญเขา-ออกเซลลโดยอาศยโครงสรางทเรยกวา “เวสเคล (Vesicle)”

รปแบบ ภาพประกอบ ตวอยางการเคลอนทของสาร เอกโซไซโทซส

- การหลงเอนไซมของเซลลตางๆ - การหลงเมอก - การหลงฮอรโมน - การหลงสารสอประสาทของเซลลประสาท


รปแบบ ภาพประกอบ ตวอยางการเคลอนทของสาร ฟาโกไซโทซส

- การกนแบคทเรยของเซลล เมดเลอดขาวบางชนด - การกนอาหารของอะมบา

พโนไซโทซส

- การนาสารอาหารเขาส เซลลไขของมนษย

เอนโดไซโทซ

ส

การนาสารเขาสเซลลโดยอาศยตวรบ

- การนาคอเลสเทอรอลเขาส เซลล

ความเขมขนของตวละลาย (Solute) ทงหมดในสารละลาย เรยกวา ความเขมขนออสโมตก (Osmotic Concentration) ของสารละลายดงนนเราจงแบงสารละลายออกเปน 3 ประเภทตามความเขมขนของ ตวละลาย 1. สารละลายไฮเพอรโทนก (Hypertonic Solution) หมายถง สารละลายทมความเขมขนของ ตวละลายมากกวาความเขมขนของสารละลายบรเวณขางเคยง 2. สารละลายไฮโพโทนก (Hypotonic Solution) หมายถง สารละลายทมความเขมขนของตวละลายนอยกวาความเขมขนของสารละลายบรเวณขางเคยง 3. สารละลายไอโซโทนก (Isotonic Solution) หมายถง สารละลายทมความเขมขนของตวละลายเทากบความเขมขนของสารละลายบรเวณขางเคยง

ภาพการเปลยนแปลงของเซลลสตวและเซลลพชเมออยในสารละลายแตละประเภท


แรงดนออสโมตก (Osmotic Pressure) คอ แรงดนนาสงสดของสารละลายใดๆ ณ จดสมดลของการออสโมซส โดยแรงดนออสโมตกจะแปรผนตรงกบความเขมขนของสารละลาย กลาวคอ สารละลายทมความเขมขนมากจะมแรงดนออสโมตกสง และสารละลายทมความเขมขนนอยจะมแรงดนออสโมตกตา

แรงไมหยด!! NOTE


STATION III การรกษาดลยภาพของสงมชวต คาถามนาคด เพราะเหตในสงมชวตตองมกลไกการรกษาดลภาพของรางกาย กลไกการรกษาดลยภาพ สงมชวตทกชนดมการรกษาดลยภาพของสภาวะและสารตางๆ ภายในรางกายดงน 1. การรกษาดลยภาพของอณหภม 2. การรกษาดลยภาพของนา 3. การรกษาดลยภาพของกรด-เบส 4. การรกษาดลยภาพของแรธาต การรกษาดลยภาพของนาและสารตางๆในรางกายคน อวยวะสาคญในการรกษาดลยภาพของนาและสารตางๆ ในรางกาย คอ ไต (Kidneys) ไตพบในสตวมกระดกสนหลง ไตคนมลกษณะคลายเมลดถวแดง 2 เมลดอยในชองทองดานหลงของลาตวเมอผาไตตามยาวจะสงเกตเหนเนอไต 2 ชน คอ ชนนอกและชนในซงในเนอไตแตละขางประกอบดวยหนวยไต (Nephron) ประมาณ 1 ลานหนวยทาหนาทกาจดของเสยในรปของปสสาวะ หนวยไตแตละหนวยประกอบดวยโครงสรางยอย ดงน 1. โบวแมนส แคปซล (Bowman’s Capsule) ลกษณะทรงกลมมผนงบาง หอหมกลมหลอดเลอดฝอย(โกลเมอรลส) 2. หลอดเลอดฝอย ม 2 สวน ไดแก • กลมหลอดเลอดฝอยทอยใน Bowman’s Capsule เรยกวา โกลเมอรลส (Glomerulus) • หลอดเลอดฝอยทพนอยตามทอของหนวยไต 3. ทอหนวยไต (Convoluted Tubule) แบงออกเปน 3 สวน ไดแก • ทอ (ขด) หนวยไตสวนตน (Proximal Convoluted Tubule) มการดดสารทมประโยชนกลบเขาสรางกายมากทสด เชน กลโคส กรดอะมโน วตามน และนา • ทอหนวยไตสวนกลางมขนาดเสนผานศนยกลางของทอนอยกวาทอหนวยไตสวนตน และสวนทายลกษณะคลายอกษรตวย (U) มชอเรยกเฉพาะวาเฮนเลลป (Loop of Henle) หรอหวงเฮนเลเปนอกบรเวณหนงทมการดดนากลบเขาสรางกาย • ทอ (ขด) หนวยไตสวนทาย (Distal Convoluted Tubule) เปนบรเวณทมการดดโซเดยมไอออน (Na+) ภายใตการควบคมของฮอรโมนแอลโดสเทอโรน (Aldosterone) 4. ทอรวม (Collecting Duct) เปนบรเวณทมการดดนากลบเขาสรางกายภายใตการควบคมของฮอรโมน ADH จากตอมใตสมองและเปนแหลงรวมของเหลวทเกดจากการทางานของหนวยไตซงสดทายแลวจะกลายเปนปสสาวะกอนทจะสงตอไปยงกรวยไต


ภาพโครงสรางของหนวยไต ภาพลกษณะและตาแหนงของไตในรางกายคน

กลไกการผลตปสสาวะของหนวยไตประกอบดวย 2 กระบวนการดงน

การกรองสารทโกลเมอรลส (Glomerulus Filtration)

การดดสารกลบเขาสรางกาย (Reabsorption) บรเวณทอหนวยไต

ผนงของกลมหลอดเลอดฝอย “โกลเมอรลส” มคณสมบตพเศษในการยอมใหสารโมเลกลเลกทมอย ในเลอดเชนนาแรธาตวตามนยเรยกรดยรกกลโคสและกรดอะมโนผาน สวนสารโมเลกลใหญ โดยปกตแลวจะไมสามารถผานไปไดเชนเมดเลอดแดงโปรตนขนาดใหญและไขมนการกรองสารบรเวณนจะอาศยแรงดนเลอดเปนสาคญโดยวนหนงๆจะมการกรองสารไดประมาณ 180 ลตร (180 ลกบาศกเดซเมตร)

การดดสารกลบเขาสกระแสเลอดเกดขนททอของหนวยไตซงมหลอดเลอดฝอยพนลอมรอบทออยโดยใชวธแอกทฟทรานสปอรต (Active Transport) พาสซฟทรานสปอรต (Passive Transport) และพโน-ไซโทซส(Pinocytosis) วนหนงๆรางกายจะมการดดสารกลบประมาณ 178.5 ลตร (178.5 ลกบาศก-เดซเมตร)แอนตไดยเรตกฮอรโมน (Antidiuretic Hormone; ADH) หรอเรยกอกชอหนงวาวาโซเพรสซน (Vasopressin) เปนฮอรโมนสาคญททาหนาทกระตนการดดนากลบเขาสรางกายบรเวณทอรวมของหนวยไต

มานกบมานะปวดฉ!!!!! (เตมขอมลใหเดกชายมานะหนอยนะครบ)

มานดมนามาก มานฉเยอะ ฉมานเขมขนนอย ADH ดดนากลบมาก มานะดมนานอย


การรกษาดลยภาพของกรด-เบสในรางกายคน รหรอไม เอนไซม (Enzyme) ภายในเซลลหรอรางกายจะไมสามารถทางานไดถารางกาย

มการเปลยนแปลงความเปนกรด-เบสมากๆ ดงนนรางกายจงมกลไกรกษาดลยภาพของกรด-เบส ดงน

การเพมหรอลดอตราการหายใจ

ถา CO2 ในเลอดมปรมาณมากจะสงผลใหศนยควบคมการหายใจซงคอสมองสวนเมดลลาออบลองกาตา (Medulla Oblongata) สงกระแสประสาทไปควบคมใหกลามเนอกะบงลมและกลามเนอยดกระดกซโครงทางานมากขนเพอจะไดหายใจออกถขนทาใหปรมาณ CO2 ในเลอดลดลงและเมอ CO2 ในเลอดมปรมาณนอยจะไปยบยง Medulla Oblongata ซงจะมผลใหกลามเนอกะบงลมและกลามเนอยดกระดกซโครงทางานนอยลง

ภาพโครงสรางสมองของคน

ระบบบฟเฟอร (Buffer) คอระบบททาใหเลอดมคา pH คงทแมวาจะมการเพมของสารทมฤทธเปนกรด

หรอเบสกตามสารทเปนบฟเฟอรในเลอดไดแก 1. ฮโมโกลบน (Hemoglobin) ในเมดเลอดแดง 2. โปรตน (Protein) ในพลาสมาเชนอลบมนโกลบลน

การควบคมกรดและเบสของไต ไต (Kidneys) สามารถปรบระดบกรดหรอเบสออกทางปสสาวะไดมากสามารถแกไข pH ทเปลยนแปลงไปมากใหเขาสภาวะปกต (สมดล) ไดแตใชเวลานาน


การรกษาดลยภาพของนาและแรธาตในสงมชวตอนๆ การรกษาดลยภาพของนาและแรธาตในรางกายของสงมชวตเกยวของกบแรงดนออสโมตก (Osmotic Pressure) โดยสงมชวตแตละชนดมกลไกการรกษาสมดลของนาและแรธาตในรางกาย

พารามเซยม (Paramecium) ใช Contractile Vacuole รกษาสมดลของนาในเซลล

นกทะเล ใช ตอมนาสก หรอ ตอมเกลอ (Nasal Salt Glands) รกษาสมดลของเกลอในรางกาย

สตวทะเลชนดอนๆ (Osmotic Pressure ของของเหลวในรางกายใกลเคยงกบนาทะเลจงไมตองมกลไกในการปรบสมดลเหมอนปลาทะเล)


หนานมวยคเอก รน heavyweight ลย!!!!! ปลานาเคม ปลานาจด

VS

แผนภาพแสดงการรกษาสมดลของนาของปลานาเคมและปลานาจด

ปลานาเคม (Osmotic Pressure ของของเหลวในรางกายนอยกวานาทะเล) กลไกการรกษาสมดลคอ • มผวหนงและเกลดปองกนนาซมออก • ขบปสสาวะนอยและปสสาวะมความเขมขนสง • มเซลลซงอยบรเวณเหงอกทาหนาทขบแรธาต

สวนเกนออกโดยวธแอกทฟทรานสปอรต (Active Transport)

• ขบแรธาตสวนเกนออกทางทวารหนก

ปลานาจด (Osmotic Pressure ของของเหลวในรางกายมากกวานาจด) กลไกการรกษาสมดลคอ • มผวหนงและเกลดปองกนนาซมเขา • ขบปสสาวะมากและปสสาวะเจอจาง • มโครงสรางพเศษทเหงอกทาหนาทดดแรธาต

กลบคนสรางกาย

การรกษาดลยภาพของอณหภมรางกายของสตว สตวแบงออกเปน 2 ประเภทตามการเปลยนแปลงอณหภมของรางกายดงน 1. สตวเลอดเยน (Poikilothermic Animal/Ectotherm) หมายถง สตวทมอณหภมรางกายไมคงทเพราะจะเปลยนแปลงไปตามอณหภมของสงแวดลอมภายนอก ตวอยางเชน ไสเดอนดน หอย แมลง ปลา สตวสะเทนนาสะเทนบกและสตวเลอยคลาน 2. สตวเลอดอน (Homeothermic Animal/Endotherm) หมายถง สตวทมกลไกรกษาอณหภมรางกายใหคงทไมเปลยนแปลงไปตามอณหภมของสงแวดลอม ไดแก สตวปก และสตวเลยงลกดวยนานม


กราฟแสดงอณหภมของรางกายของสตวเลอดเยนและสตวเลอดอน

หนมหลอ แบบไทยๆ ถกใจสาวๆ มยจะ รอนๆ หนาวๆ แลวหละส ครคร!!

ภาพกลไกการรกษาดลยภาพของอณหภมรางกายของสตวเลอดอน

VS


STATION IV ภมคมกนรางกาย ภมคมกน (Immunity) คอความสามารถของรางกายในการตอตานและกาจดจลนทรยเชนแบคทเรยหรอสงแปลกปลอมอนๆ ทเขาสรางกายภมคมกนรางกายแบงออกเปน 2 ประเภทดงน 1. ภมคมกนทมมาแตกาเนด (Innate Immunity) ซงประกอบดวยกลไกภมคมกนรางกาย 2 ดาน ตามลาดบดงน 1.1 ระบบปกคลมรางกาย (ผวหนง) จดเปนภมคมกนดานแรกสดของรางกาย 1.2 ภมคมกนแบบไมจาเพาะ (Nonspecific Immunity) เปนภมคมกนดานทสองของรางกาย 2. ภมคมกนทเกดขนหลงกาเนด (Acquired Immunity) ซงเปนภมคมกนดานทสาม (ดานสดทาย)ของรางกายและจดเปนภมคมกนแบบจาเพาะ (Specific Immunity) 1. ภมคมกนทมมาแตกาเนด (Innate Immunity) 1.1 ระบบปกคลมรางกาย (ผวหนง) - ตอมผลตนามนและตอมเหงอจะหลงสารชวยทาใหผวหนงมคา pH 3-5 ซงสามารถยบยงการเจรญเตบโตของจลนทรยหลายชนดได - เหงอนาตาและนาลายมไลโซไซม (Lysozyme) ซงสามารถทาลายแบคทเรยบางชนดได - ผวหนงเปนแหลงทอยของแบคทเรยและเชอราทไมกอใหเกดโรคซงชวยปองกนไมใหแบคทเรยทกอใหเกดโรคเขาไปในรางกายไดงาย - ผนงดานในของอวยวะทางเดนอาหารอวยวะหายใจและอวยวะขบถาย (ปสสาวะ) ประกอบดวยเซลลทสามารถสรางเมอก (Mucus) เพอดกจบจลนทรยไดรวมถงกรดไฮโดรคลอรกในกระเพาะอาหารกสามารถทาลายแบคทเรยบางชนดได 1.2 ภมคมกนแบบไมจาเพาะ (Nonspecific Immunity) - เมดเลอดขาว 3 ชนดทเกยวของกบระบบภมคมกนแบบไมจาเพาะมดงน 1. นวโทรฟล (Neutrophil) 2. แมโครฟาจ (Macrophage) 3. Natural Killer Cell (NK Cell) - การอกเสบเกดโดยการหลงสารฮสตามน (Histamine) ซงจะทาใหเลอดไหลไปยงบรเวณทอกเสบมากขนรวมทงหลอดเลอดฝอยบรเวณดงกลาวจะยอมใหสารตางๆ ผานเขาออกไดมากขน - การเปนไข (Fever) จะไปกระตนการทางานของเมดเลอดขาวกลมฟาโกไซต (Phagocyte) เพอไปยบยงการเจรญเตบโตของจลนทรยนนๆ - อนเทอรเฟอรอน (Interferon) จะปองกนการตดเชอจากไวรสโดยการทาลาย RNA ของไวรสชนดนนๆ


2. ภมคมกนทเกดขนหลงกาเนด (Acquired Immunity) ภมคมกนแบบจาเพาะ (Specific Immunity) - เปนการทางานของเมดเลอดขาวกลมลมโฟไซต (Lymphocyte) โดยการสรางแอนตบอด (Antibody) ซงเปนสารประเภทโปรตนขนมาตอตานเชอโรคหรอสงแปลกปลอม (Antigen) ทเขาสรางกาย - เมดเลอดขาวกลมลมโฟไซต (Lymphocyte) มตวรบอยบรเวณเยอหมเซลลซงสามารถจดจาชนดของแอนตเจนไดและทาใหเกดภมคมกนแบบจาเพาะ - อวยวะทสงเสรมระบบภมคมกนแบบจาเพาะ ประกอบดวย อวยวะนาเหลองปฐมภมและอวยวะนาเหลองทตยภม อวยวะนาเหลองปฐมภมทาหนาทสรางเซลลเมดเลอดขาว ไดแก • ไขกระดก (Bone Marrow) • ตอมไทมส (Thymus) อวยวะนาเหลองทตยภมทาหนาทกรองแอนตเจน (จลนทรยตางๆ เชนแบคทเรย) ไดแก • มาม (Spleen) • ตอมนาเหลอง (Lymph Node) • เนอเยอนาเหลองทเกยวของกบการสรางเมอก (Mucosal-Associated Lymphoid Tissue ; MALT) ไดแก ตอมทอนซลไสตงและกลมเซลลฟอลลเคลในชนเนอเยอเกยวพนทอยดานใตของชนเนอเยอสรางเมอก ภมคมกนแบบจาเพาะแบงออกเปน 2 ประเภทตามแหลงทมาของแอนตบอดไดแก 1. ภมคมกนกอเอง (Active Immunity) หมายถง ภมคมกนทเกดจากรางกายสรางแอนตบอด (Antibody) ขนมาเอง โดยเปนภมคมกนระยะยาวซงถกกระตนจากปจจยตอไปน - การฉดวคซนปองกนโรคตางๆ - การฉกทอกซอยด (Toxoid) ปองกนโรคบางชนด - การคลกคลหรอใกลชดกบบคคลทเปนโรคนนๆ ประเภทของวคซน วคซนแบงออกเปน 3 ประเภทตามวตถดบดงน 1) เชอโรคทตายแลว 2) เชอโรคทถกทาใหออนฤทธลง 3) สารพษจากเชอโรค (Toxoid) ซงถกทาใหหมดสภาพความเปนพษแลว 2. ภมคมกนรบมา (Passive Immunity) หมายถง ภมคมกนทเกดจากรางกายรบแอนตบอด (Antibody) จากภายนอกเขามา เพอตอตานเชอโรคทเขาสรางกายไดทนทและเปนภมคมกนในระยะสนตวอยางภมคมกนรบมาเชน - การฉดเซรมเพอรกษาโรคบางชนดเชนเซรมปองกนโรคพษสนขบา - การดมนานมแมของทารก - การไดรบภมคมกนจากแมของทารกทอยในครรภ


ระบบนาเหลอง (Lymphatic System) หนาทของระบบนาเหลอง 1. นาของเหลวทอยระหวางเซลลกลบเขาสระบบหมนเวยนเลอด 2. ดดซมสารอาหารประเภทไขมนบรเวณลาไสเลก 3. เปนสวนหนงของระบบภมคมกนรางกาย สวนประกอบของระบบนาเหลองไดแก 1. นาเหลอง 2. หลอดนาเหลอง 3. อวยวะนาเหลองแบงออกเปน 2 ประเภทดงน 3.1 อวยวะนาเหลองปฐมภมไดแกไขกระดกและตอมไทมส 3.2 อวยวะนาเหลองทตยภมไดแกมามตอมนาเหลองและตอมทอนซล 1. นาเหลอง (Lymph) คอของเหลวไมมสทซมผานผนงหลอดเลอดฝอยออกมาอยบรเวณชองวางระหวางเซลลซงของเหลวดงกลาวจะเคลอนทเขาสหลอดนาเหลองตอไปนาเหลองมสวนประกอบคลายคลงกบเลอดแตมจานวนและปรมาณโปรตนนอยกวารวมทงไมมเมดเลอดแดงและเกลดเลอด ทศทางของนาเหลอง นาเหลองจะเขาสหวใจหองบนขวารวมกบเลอดเสยจากสวนตางๆ ของรางกายซงการไหลเวยนของนาเหลองภายในหลอดนาเหลองจะอาศยการหดตวของกลามเนอทอยรอบๆ โดยภายในหลอดนาเหลองจะมลนกนเพอควบคมทศทางการเคลอนทของนาเหลองใหไปในทศทางเดยวกน

ภาพแสดงระบบนาเหลองของมนษย (Lymphatic System of Humam)


2. หลอดนาเหลอง (Lymphatic Vessels) หลอดนาเหลองมหลายขนาดเปนหลอดทมปลายดานหนงตนหลอดนาเหลองบรเวณอก (ThoracicDuct) จะมขนาดใหญทสดทาหนาทลาเลยงนาเหลองไปยงหลอดเลอดดาบรเวณไหปลารา (Subclavian Vein) เพอสงเขาสหลอดเลอดดาใหญ (Vena Cava) ตอไป 3. อวยวะนาเหลอง (Lymphoid Organs) แบงออกเปน 2 ประเภทดงน 3.1 อวยวะนาเหลองปฐมภมไดแกไขกระดกและตอมไทมส 1. ไขกระดก (Bone Marrow) เปนเนอเยอทอยในโพรงกระดกทาหนาทสรางเซลลเมดเลอดขาวและเมดเลอดแดงรวมทงเกลดเลอดดวย 2. ตอมไทมส (Thymus) เปนอวยวะนาเหลองทเปนตอมไรทอ (สรางฮอรโมนได) อยตรงทรวงอกรอบหลอดเลอดเอออรตา (Aorta) ตอมไทมสมหนาทดงน สรางและพฒนาเซลลเมดเลอดขาวชนดลมโฟไซต (Lymphocyte) : ลมโฟไซตทไทมสไมสามารถตอสกบเชอโรคทเขาสรางกายไดแตเมอโตเตมทจะเขาสระบบหมนเวยนเลอดเพอไปยงอวยวะนาเหลองอนๆ และสามารถตอสกบเชอโรคได 3.2 อวยวะนาเหลองทตยภม ไดแก มาม ตอมนาเหลอง และตอมทอนซล 1. มาม (Spleen) เปนอวยวะนาเหลองทมขนาดใหญทสดมลกษณะนมสมวงอยในชองทองดานซายใตกะบงลมตดกบดานหลงของกระเพาะอาหารภายในมามมแมโครฟาจ (Macrophage) และเมดเลอดแดงอยเปนจานวนมาก มามมหนาทดงน - กรองจลนทรย (แบคทเรย) และสงแปลกปลอมออกจากเลอด - สรางและทาลายเซลลเมดเลอดขาว - ทาลายเซลลเมดเลอดแดงทหมดอายแลว - เปนอวยวะเกบสารองเลอดไวใชในยามฉกเฉนเชนภาวะทรางกายสญเสยเลอดมาก 2. ตอมนาเหลอง (Lymph Node) มลกษณะคอนขางกลมมหลากหลายขนาดกระจายตวอยภายในหลอดนาเหลองทวรางกายพบมากตามบรเวณคอรกแรและขาหนบเปนตนซงภายในตอมนาเหลองจะพบเซลลเมดเลอดขาวอยรวมกนเปนกระจกมลกษณะคลายฟองนา ตอมนาเหลองมหนาทดงน - กรองเชอโรคหรอสงแปลกปลอมออกจากนาเหลอง - ทาลายแบคทเรยและไวรส 3. ตอมทอนซล (Tonsils) มหนาทปกปองไมให เชอโรคหรอสงแปลกปลอมเขาสหลอดอาหารและกลองเสยง ซงมอย 3 บรเวณดงน 3.1 ตอมทอนซลบรเวณเพดานปาก 3.2 ตอมทอนซลบรเวณคอหอย 3.3 ตอมทอนซลบรเวณลน ภาพแสดงตาแหนงของตอมทอนซลในมนษย


STATION V การแบงเซลล วฏจกรของเซลล (Cell Cycle) วฏจกรของเซลล คอ วงจรการเจรญเตบโตและการแบงเซลลเพอสรางเซลลรนใหมขนมาทดแทนเซลล รนเกาทหมดอายขยหรอเสยหายไป ซงพบในการแบงเซลลแบบไมโทซสเทานน วฏจกรของเซลลประกอบดวย 3 ระยะใหญไดแก 1. ระยะอนเตอรเฟส (Interphase) ม 3 ระยะยอยตามลาดบดงน 1.1 G1 1.2 S 1.3 G2 2. ระยะไมโทซส (Mitosis) ม 4 ระยะยอยตามลาดบดงน 2.1 โพรเฟส (Prophase) 2.2 เมทาเฟส (Metaphase) 2.3 แอนาเฟส (Anaphase) 2.4 เทโลเฟส (Telophase) 3. ระยะแบงไซโทพลาซม (Cytokinesis)

แผนภาพแสดงวฏจกรเซลล

โครงการแบรนดซมเมอรแคมป 2013 ____________________________ วทยาศาสตร ชววทยา (27)

วฏจก

รของ

เซลล

สตว

(การแบ

งเซลล

แบบไมโทซ

ส M

itosis

)

ระยะ

อนเตอร

เฟส

(Inte

rpha

se)

โพรเฟส

(P

roph

ase)

เมทา

เฟส

(Met

apha

se)

แอนา

เฟส

(Ana

phas

e) เทโลเฟส

(Telo

phas

e) ระยะ

แบงไซ

โทพล

าซม

(Cyt

okine

sis)

- โคร

มาทน

(แตล

ะหนว

ย) จาลอ

งตวเอ

งขนม

าอก

1 C

opy

ทาให

โครม

าทนแ

ตละห

นวย

ประก

อบดว

ย 2

โคร-

มาทด

- เซนท

รโอล

(ในเซลล

สต

ว) จาลอ

งตวเอ

งขน

มาอก

1 ค

- โครม

าทนข

ดสนอ

ดแน

นเหน

เปนแ

ทงชด

เจนเรย

กวา

โครโม

โซม

- เยอห

มนวเค

ลยสแ

ละนว

คลโอลส

สลาย

ไปไมปร

ากฏใหเหน

- เซนท

รโอลเคล

อนท

ออกจ

ากกน

เพอไปย

งขว

เซลล

และม

การ

สรางเสนใยส

ปนเดล

โครโม

โซมแ

ตละแ

ทงมา

เรยงต

วในแน

วกงก

ลาง

เซลล

โดยม

เสนใยส

ปนเดลย

ดจบต

รงตา

แหนง

เซนโทร

เมยร

ของ

โครโม

โซม

โครม

าทดข

องโครโม

โซม

แตละ

แทงถ

กเสน

ใย

สปนเดล

ดงใหแย

กออก

จากก

นเพอ

ไปยง

ขวเซลล

- เยอห

มเซล

ล (สต

ว) จะคอ

ดเขา

หากน

- เยอห

มนวเค

ลยส

ปราก

ฏใหเหน

การแ

บงเซลล

เสรจ

สมบร

ณโดย

เกด

2 เซลล

ลก

ตอ

1 เซลล

แมแล

ะจานว

นโคร

โมโซมใน

เซลล

ลกเทาก

บเซล

ลแม

ซงโครโม

โซมจ

ะคลา

ยตว

กลายเปนเส

นใยโคร

มาทน

ดงเดม

ตา

รางแ

สดงก

ารแบ

งเซลล


สของ

เซลล

สตว

วทยาศาสตร ชววทยา (28) _____________________________โครงการแบรนดซมเมอรแคมป 2013

กา

รแบง

เซลล

แบบไมโอซ

ส (M

eiosis

)

การแ

บงแบ

บไมโอซ

สมวต

ถประสงคเพอ

ลดจานว

นโคร

โมโซมแ

ละปร

มาณด

เอนเอ

(DNA

) ขอ

งเซลล

ใหมท

จะเกดข

นใหเหล

อเปน

ครงห

นงขอ

งจาน

วนโครโม

โซม

และป

รมาณ

ดเอน

เอในเซลล

เรมตน

ในสต

วจะพ

บการแบ

งเซลล


สทอณ

ฑะแล

ะรงไข

สวน

ในพช

ดอกจ

ะพบก

ารแบ

งเซลล


สทอบ

เรณแล

ะรงไข

การแ

บงเซลล


สมกา

รแบง

นวเคลย

ส 2 คร

งตอเนอ

งกน คอ

ไมโอซส

I แล

ะไมโอซส

II

ไมโอซส

I เปน

ขนตอ

นของ

การแ

ลกเปลย

นสารพน

ธกรรม

(ยน) ระหว

างโฮโมโลกส

โครโม

โซม

(Hom

ologo

us C

hrom

osom

e) แล

ะในระยะ

ทายส

ดของ

ไมโอซส

I จะไดเซลล

ลก 2

เซลล

ตอ 1

เซลล

แมซง

จานว

นโคร

โมโซมแ

ละปร

มาณด

เอนเอในเซล

ลลกจ

ะลดล

งเหลอ

เปนค

รงหน

งของ

เซลล

แม

ไมโอซส

II

เปนข

นตอน

ตอเนอง

จากไมโอซ

ส I

โดยเซล

ลลกท

เกดข

นในร

ะยะไม

โอซส

I จ

ะเขาส

การแ

บงนว

เคลย

สครงท

2 ซง

การเป

ลยนแ

ปลงข

องนว

เคลย

สและ

โครโม

โซมในร

ะยะน

จะคล

ายคล

งกบก

ารแบ

งเซลล


สแตต

างกน

ตรงท

โครโม

โซมในแ

ตละเซ

ลลจะไมมค

เหมอ

น (H

omolo

gous

) อย

และเม

อสน

สดกา

รแบง

เซลล

ในระยะ

ไมโอซส

II จะได

เซลล

ลกทง

หมด

4 เซลล

ทมขอ

มลทา

งพนธ

กรรม

แตกต

างกน

ตา

รางแ

สดงก

ารแบ

งเซลล


สของ

เซลล

สตว


ตารางเปรยบเทยบการแบงเซลลแบบไมโทซสและไมโอซส

ลกษณะเปรยบเทยบ ไมโทซส ไมโอซส 1. วตถประสงคของการแบง เพอเพมจานวนเซลลในการเจรญเตบโต

หรอซอมแซมสวนทสกหรอ เพอลดจานวนโครโมโซม ในการสรางเซลลสบพนธ

2. จานวนครงในการแบงนวเคลยส 1 ครง 2 ครง 3. จานวนเซลลลกทไดตอ 1 เซลลแม 2 เซลล 4 เซลล 4. จานวนโครโมโซมในนวเคลยสของเซลลลก

เทาเซลลแม เปนครงหนงของเซลลแม

5. ปรมาณดเอนเอ (สารพนธกรรม) เทาเซลลแม เปนครงหนงของเซลลแม 6. ขอมลทางพนธกรรมของเซลลลก เหมอนกบเซลลแมทกประการ แตกตางจากเซลลแม 7. ตวอยางแหลงทพบ ผวหนง, กระเพาะอาหาร,

ไขกระดก, บรเวณเนอเยอเจรญ ของพช (ปลายยอดปลายราก)

อณฑะ, รงไขของคน, อบเรณ และรงไขของพชดอก

เนนๆ ยาๆ ของการแบงเซลลแบบไมโทซส 1. ไมโทซสจะเกดขนเมอรางกายตองการซอมแซมเนอเยอสวนทสกหรอจากการเกดบาดแผลตางๆ

หรอจากการสนอายขยของเซลล 2. อวยวะสาคญทมการแบงเซลลแบบไมโทซสอยเสมอไดแกผวหนงกระเพาะอาหารไขกระดก เนนๆ ยาๆ ของการแบงเซลลแบบไมโอซส 1. ครอสซงโอเวอร (Crossing Over) เปนกระบวนการแลกเปลยนยน (สารพนธกรรม) ระหวาง

โฮโมโลกสโครโมโซม (Homologous Chromosome) ซงจะเกดขนในระยะโพรเฟส I ของไมโอซส

ภาพการเกดครอสซงโอเวอรของโฮโมโลกสโครโมโซมและผลทเกดขน

2. ครอสซงโอเวอรเปนกระบวนการททาใหเกดความหลากหลายทางพนธกรรมของเซลลสบพนธ

ซงจะนาไปสความหลากหลายของสงมชวต


STATION VI การถายทอดลกษณะทางพนธกรรม คาศพททเกยวของกบการศกษาการถายทอดลกษณะทางพนธกรรม 1. ยน (Gene) หมายถง หนวยควบคมลกษณะทางพนธกรรมตางๆ ของสงมชวตซงอยเปนค และจะถายทอดจากพอแมไปสลกโดยในทางพนธศาสตรไดมการกาหนดสญลกษณแทนยนไวหลายแบบ เชน TT Aa mm เปนตน 2. แอลลล (Allele) หมายถง แบบของยนแตละยนทควบคมลกษณะทางพนธกรรม 3. โฮโมไซกสยน (Homozygous Gene) หมายถง คของยนทเหมอนกนอยในตาแหนงเดยวกนบน โฮโมโลกสโครโมโซมเพอควบคมลกษณะของสงมชวต เชน TT, tt, IAIA เปนตน โฮโมไซกสยน เรยกอกอยางหนงวาพนธแท โฮโมไซกสยนแบงออกเปน 2 แบบดงน 3.1 โฮโมไซกสโดมแนนท (Homozygous Dominance) หมายถง คของยนเดนทเหมอนกนอยดวยกนหรอเรยกวาเปนพนธแทของลกษณะเดน เชน AA, TT เปนตน 3.2 โฮโมไซกสรเซสซฟ (Homozygous Recessive) หมายถง คของยนดอยทเหมอนกนอยดวยกนหรอเรยกวาเปนพนธแทของลกษณะดอย เชน aa, tt เปนตน 4. เฮเทอโรไซกสยน (Heterozygous Gene) หมายถง คของยนทตางกนอยในตาแหนงเดยวกนบน โฮโมโลกสโครโมโซมเพอควบคมลกษณะของสงมชวต เชน Tt, Rr เปนตนเฮเทอโรไซกสยนเรยกอกอยางหนงวาพนทาง 5. ลกษณะเดน (Dominance หรอ Dominant Trait) หมายถง ลกษณะทแสดงออกมาเมอมแอลลลเดนเพยง 1 แอลลล ซงจะพบในเฮเทอโรไซกสหรอเมอมแอลลลเดน 2 แอลลลซงจะพบในโฮโมไซกสโดมแนนท(Homozygous Dominance) 6. ลกษณะดอย (Recessive Trait) หมายถง ลกษณะทถกขมเมออยในรปของเฮเทอโรไซกสแตจะแสดงออกเมออยในรปของโฮโมไซกสรเซสซฟ (Homozygous Recessive) 7. ฟโนไทป (Phenotype) หมายถง ลกษณะของสงมชวตทสามารถสงเกตไดดวยประสาทสมผส (ตา ห จมก ลน และผวหนง) เชน สผวของคน จานวนชนของหนงตา ลกษณะของเสนผม หมเลอด เปนตน 8. จโนไทป (Genotype) หมายถง รปแบบของคยน (คแอลลล) หรอกลมยนทควบคมฟโนไทปตางๆ เชน จโนไทปทควบคมความยาวของลาตนถวมได 3 แบบ ไดแก TT, Tt และ tt 9. เซลลรางกาย (Somatic Cells) หมายถง เซลลทเปนสวนประกอบของเนอเยอและอวยวะตางๆ ภายในรางกาย (ยกเวน เซลลสบพนธ) เชน เซลลหวใจ เซลลตบ เซลลเมดเลอดขาว เปนตน ซงโดยทวไปเปนเซลลทมจานวนโครโมโซมภายในนวเคลยสเทากบ 2n (2 ชดโครโมโซม) 10. เซลลสบพนธ (Sex Cells) หมายถง เซลลทจะเกดการปฏสนธในกระบวนการสบพนธ เชน อสจ (Sperm) ไข (Egg Cell) เปนตน มโครโมโซมเทากบ n (1 ชดโครโมโซม) 11. โครโมโซมรางกายหรอออโตโซม (Autosome) เปนโครโมโซมทเกยวของกบการควบคมลกษณะทวไปของรางกายซงไมเกยวของกบเพศ 12. โครโมโซมเพศ (Sex Chromosome) เปนโครโมโซมทกาหนดเพศและเกยวของกบการควบคมลกษณะทเกยวเนองกบเพศ


ยน โครโมโซม ดเอนเอ ตองร!! ยน (gene) คอ สวนหนงของสายดเอนเอ (DNA Segment) ททาหนาทควบคมลกษณะของสงมชวต โครโมโซม (chromosome) คอ โครงสรางทอยภายในนวเคลยสประกอบดวย DNA และโปรตน

ภาพแสดงตาแหนงของยนในสายดเอนเอ

ภาพแสดงองคประกอบของโครโมโซม


ภาพแสดงรปรางของโครโมโซม

คารโอไทป (karyotype) คอ การศกษาโครโมโซมโดยใชภาพของโครโมโซมในระยะเมตาเฟส ของไมโตซส มาเรยงกนตามความยาวและตาแหนงของเซนโตรเมยร โดยมากจะเรยงจากใหญสดไปจนถงเลกสด

ภาพแสดงคารโอไทปของมนษยเพศชาย


ดเอนเอ (DNA) หมายถง สารพนธกรรมของสงมชวต และบางสวนของ DNA แตละโมเลกลทาหนาทเปนยน (Gene) คอสามารถควบคมลกษณะทางพนธกรรมของสงมชวตได DNA เปนกรดนวคลอกชนดหนงมโครงสรางเปนพอลเมอร (Polymer) สายยาวประกอบดวยมอนอเมอร (Monomer) ทเรยกวา นวคลโอไทด ซงแตละนวคลโอไทดของดเอนเอ ประกอบดวยสาร 3 ชนดดงตอไปน 1. นาตาลเพนโทส (Pentose) ทมชอวานาตาลดออกซไรโบส (Deoxyribose) 2. ไนโตรจนสเบส (Nitrogenous Base หรอ N-Base) มโครงสรางเปนวงแหวน (Ring) แบงออกเปน 2 ประเภทดงน 2.1 เบสเพยวรน (Purine) ม 2 ชนด คอ กวานน (Guanine) และอะดนน (Adenine) 2.2 เบสไพรมดน (Pyrimidine) ม 2 ชนด คอ ไซโทซน (Cytosine) และไทมน (Thymine) 3. หมฟอสเฟต (Phosphate Group) เบสทง 4 ชนดทพบในสายเกลยวค DNA จะอยกนเปนคๆ โดยมพนธะไฮโดรเจน ยดเหนยวกนไวดงน A ค T ยดกนดวย 2 พนธะไฮโดรเจน ภาพแสดงสารทเปนองคประกอบของนวคลโอไทด (ไมใช พนธะค (double bond)) C ค G ยดกนดวย 3 พนธะไฮโดรเจน (ไมใช พนธะสาม (triple bond))

ภาพซายแสดงสายดเอนเอ ภาพขวาแสดงเบสชนดตาง


RNA ของแถม สายพอลเมอรของนวคลโอไทด (Nucleotide) สายเดยว (Single Strand) ทาหนาทเหมอนแมแบบ (Template) สาหรบแปลขอมลจากยนไปเปนขอมลในโปรตน แลวขนยายกรดอะมโนเขาไปในออรแกเนลลไรโบโซม (Ribosome) ของเซลล เพอผลตโปรตน และแปลรหส (Translation) เปนขอมลในโปรตน ชนดของ อารเอนเอ (RNA) มทงหมด 3 ชนด คอ 1. เอมอารเอนเอ หรอ เมสเซนเจอร อารเอนเอ (messenger RNA, mRNA) 2. ทอารเอนเอ หรอ ทรานสเฟอร อารเอนเอ (transfer RNA, tRNA) 3. อารอารเอนเอ หรอ ไรโบโซมอล อารเอนเอ (ribosomal RNA, rRNA)

ภาพแสดงสายmRNA

ตารางเปรยบเทยบองคประกอบของ RNA และ DNA ของเซลลยคารโอต

ขอมลเปรยบเทยบ DNA RNA

ตาแหนงทพบ ในนวเคลยส ในไซโทพลาสซมและในนวเคลยส จานวนสายโพลนวคลโอไทด 2 1 นาตาล deoxyribose ribose ไนโตรจนสเบส A G C T A G C U

หมายเหต ทง DNA และ RNA มหมฟอสเฟตเหมอนกนจา


การถายทอดลกษณะทางพนธกรรม : จากรนสรน

ภาพวงจรชวตของมนษย

ความแปรผนทางพนธกรรม (Genetic Variation) สามารถจาแนกไดเปน 2 ประเภท คอ 1. ลกษณะทางพนธกรรมทมความแปรผนตอเนอง (Continuous Variation) เปนลกษณะทางพนธกรรม ทไมสามารถแยกความแตกตางไดอยางชดเจน เชน สผว ความสง นาหนก ไอควของคน ลกษณะเหลาน ถกควบคมดวยยนหลายค ยนจงมอทธพลตอการควบคมลกษณะดงกลาวนอย แตสงแวดลอมจะมอทธพลมาก 2. ลกษณะทางพนธกรรมทมความแปรผนไมตอเนอง (Discontinuous Variation) เปนลกษณะทางพนธกรรมทมความแตกตางกนอยงชดเจน เชน ความสามารถในการหอลน จานวนชนของตา การถนดมอขวาหรอมอซาย


แผนภาพแสดงลกษณะทางพนธกรรมทมความแปรผนแบบไมตอเนอง

แผนภาพแสดงลกษณะทางพนธกรรมทมความแปรผนแบบไมตอเนองและแบบตอเนอง


กฎของเมนเดล (Mendel’s Law) เมนเดลทาการศกษาการถายทอดลกษณะทางพนธกรรมของถวลนเตา จนสามารถสรปเปนกฎ (Law) ทใชอธบายกระบวนการถายทอดลกษณะทางพนธกรรมได 2 ขอ ดงน กฎขอท 1 กฎแหงการแยกตว (Law of Segregation) สรปไดจากการผสมโดยพจารณา 1 ลกษณะ กฎแหงการแยกตว มใจความสาคญสรปไดดงน ยนทอยกนเปนคจะแยกออกจากกนในระหวางกระบวนการสรางเซลลสบพนธ (เกดขนในระยะแอนาเฟส I ของไมโอซส) จงทาใหเซลลสบพนธแตละเซลลมยนควบคมลกษณะนนๆ เพยง 1 แอลลล กฎขอท 2 กฎแหงการรวมกลมอยางอสระของยน (Law of Independent Assortment) สรปไดจากการผสมโดยพจารณา 2 ลกษณะ กฎแหงการรวมกลมอยางอสระของยน มใจความสาคญสรปไดดงน ยนทแยกออกจากคของมนจะไปรวมกลมอยางอสระกบยนอนๆ ทแยกออกจากคเชนเดยวกนเพอเขาไปอยในเซลลสบพนธ

ภาพประกอบการอธบายกฎขอท 1 และ 2 ของเมนเดล


การผสมโดยพจารณาหนงลกษณะ (Monohybrid Cross) & การผสมโดยพจารณาสองลกษณ (Dihybrid Cross) การผสมโดยพจารณาหนงลกษณะ (Monohybrid Cross) คอ การผสมระหวางพอพนธและแมพนธโดยพจารณาลกษณะทตองการผสม 1 ลกษณะ เชน ตนแมพนธดอกสแดงผสมกบตนพอพนธดอกสขาว เปนตน การผสมโดยพจารณาลกษณะเดยว (Dihybrid Cross) คอ การผสมระหวางพอพนธและแมพนธโดยพจารณาลกษณะทตองการผสม 2 ลกษณะ ควบคกน เชน ตนสงดอกสมวงผสมกบตนเตยดอกสขาว (การผสมในตวอยางพจารณา 2 ลกษณะ คอ ลกษณะความสงของลาตนและลกษณะของสดอก) ลกษณะเดนแตละระดบ 1. ลกษณะเดนสมบรณ (Complete Dominance) หมายถง การแสดงออกของลกษณะเดนทเกดจากการทยนเดนสามารถขมการแสดงออกของยนดอยได 100% ทาใหจโนไทปทเปนโฮโมไซกสยนของลกษณะเดน (Homozygous Dominance) และเฮเทอโรไซกสยนมการแสดงออกของฟโนไทปทเหมอนกน

ดอกสแดง (RR) ดอกสขาว (rr)

ดอกสแดง (Rr) ทงหมด

ภาพการถายทอดลกษณะเดนแบบสมบรณ

แรงไมหยด!! NOTE


2. ลกษณะเดนไมสมบรณ (Incomplete Dominance) หมายถง การแสดงออกของลกษณะเดนเปนไปไมเตม 100% ทงนเกดจากการทางานของยนเดนรวมกบยนดอยเพราะยนเดนไมสามารถขมการแสดงออกของยนดอยได 100% จงทาใหจโนไทปทเปนเฮเทอโรไซกสมลกษณะคอนไปทางโฮโมไซกสของลกษณะเดน

ดอกสแดง (RR) ดอกสขาว (rr)

ดอกสชมพ (Rr) ทงหมด

ภาพการถายทอดลกษณะเดนแบบไมสมบรณ 3. ลกษณะเดนรวมกน (Co-Dominance) หมายถง การแสดงออกของลกษณะใดลกษณะหนงของสงมชวตทเกดจากการทางานรวมกนของยนทควบคมลกษณะเดนทงค เนองจากไมสามารถขมกนและกนได เชน หมเลอด AB ในคน ทถกควบคมโดยจโนไทป IAIB เปนตน มลตเปลแอลลล (Multiple Allele) มลตเปลแอลลล คอ ยนทมแอลลลมากกวา 2 แบบขนไป ซงควบคมลกษณะพนธกรรมเดยวกน ตวอยางเชน หมเลอดระบบ ABO มยนควบคมอย 3 แอลลล หมเลอดระบบ ABO แอลลล (Allele) ทควบคมการแสดงออกของหมเลอดระบบ ABO มทงหมด 3 แบบดงน IA, IB และ i ซงหนาทของแอลลลแตละแบบคอควบคมการสรางแอนตเจนทเยอหมเซลลเมดเลอดแดง

ตารางแสดงความสมพนธระหวางหมเลอด จโนไทป แอนตเจนทผวเมดเลอดแดง และแอนตบอดในพลาสมา ของหมเลอดระบบ ABO

หมเลอด จโนไทป แอนตเจนทผวเมดเลอดแดง แอนตบอดในพลาสมา

A IA IA หรอ IA i A B B IB IB หรอ IB i B A AB IA IB A และ B ไมม O i i ไมม A และ B


การใหเลอด บคคลทเกยวของกบการใหเลอด คอ ผให (เลอด) และผรบ (เลอด) ซงในการใหเลอดผทมความเสยงตอชวตคอ ผรบ เพราะถาเลอดของผรบไมสามารถเขากบเลอดของผใหไดจะทาใหเซลลเมดเลอดแดงของผรบจบตวกนเปนกลมแลวตกตะกอนอดตนหลอดเลอด ซงจะนาไปสการเสยชวตไดในทสด ดงนนผใหและผรบควรมเลอดหมเดยวกนจงจะปลอดภยทสด หลกการสาคญในการใหและรบเลอดอยางปลอดภย คอ แอนตเจน (Antigen) ของผใหตองไมตรงกบแอนตบอด (Antibody) ของผรบ

ผให → ผรบ

แผนผงแสดงการใหเลอดในระบบ ABO พอลยน (Polygene) พอลยน คอ กลมของยนหรอยนหลายๆ ค ทอยบนโครโมโซมคเดยวกน หรอตางคกน (กได) ทาหนาทรวมกนในการควบคมลกษณะพนธกรรมหนงๆ ของสงมชวต ซงเปนลกษณะทไมสามารถสงเกตเหนความแตกตางไดอยางชดเจน เชน ลกษณะสผวของคน ความสง สตปญญา โดยการแสดงออกของลกษณะเหลานจะขนอยกบอทธพลของสงแวดลอมดวย การถายทอดลกษณะทางพนธกรรมทถกควบคมโดยยนดอยบนออโตโซม (Autosome) และโครโมโซมเพศ (Sex Chromosome) ตวอยางลกษณะทางพนธกรรมทถกควบคมโดยยนดอยบนออโตโซม 1. อาการผวเผอก (Albino) 2. โรคทาลสซเมย (Thalassemia) 3. โรคโลหตจางชนดซกเคลเซลล (Sickle Cell Anemia) ตวอยางลกษณะทางพนธกรรมทถกควบคมโดยยนดอยบนโครโมโซม X 1. โรคฮโมฟเลย (Hemophilia) 2. โรคตาบอดส (Color Blindness) 3. โรคกลามเนอแขนขาลบชนดดเชนน (Duchenne Muscular Dystrophy) 4. โรค G-6-PD

เทคนคการจาจา!!! O ใจด AB ใจราย O ผใหสากล AB ผรบสากล


เพดกรหรอพนธประวตหรอพงศาวล (Pedigree) เพดกร คอ แผนภาพแสดงความสมพนธในการถายทอดลกษณะทางพนธกรรมของครอบครวหรอตระกลหนงๆ

ภาพเพดกรการถายทอดลกษณะทางพนธกรรม

มวเทชน (Mutation) มวเทชน คอ การเปลยนแปลงทเกดขนกบยนหรอโครโมโซม ซงจะกอใหเกดลกษณะทางพนธกรรมทดหรอไมดกไดมวเทชนทเกดขนกบยน (Gene Mutation หรอ DNA Mutation) คอการเปลยนแปลงของยนใน DNA อยางถาวรซงจะสงผลตอการทางานของยน พนธวศวกรรม (Genetic Engineering) พนธวศวกรรม เปนเทคนคการสราง DNA สายผสม หรอรคอมบแนนท ดเอนเอ (Recombinant DNA)เพอใหไดสงมชวตทมลกษณะตามตองการซงเทคนควธดงกลาวจะตองอาศยเอนไซมพนฐานสาคญ 2 ชนด คอเอนไซมตดจาเพาะ (Restriction Enzyme) และเอนไซมดเอนเอไลเกส (DNA Ligase Enzyme) จเอมโอ (GMOs) จเอมโอ หมายถง สงมชวตทผานกระบวนการตดตอยนแลวหรออาจกลาวไดวาเปนสงมชวตทมดเอนเอสายผสม (Recombinant DNA) อยภายในเซลลซงยนทถกใสเขาไปใน DNA ของสงมชวตเจาบาน (Host) นนจะทาใหสงมชวตชนดนนๆ มลกษณะตามทมนษยตองการ การโคลน (Cloning) การโคลน หมายถง การสรางสงมชวต (ตวหรอตน) ใหมซงมลกษณะทางพนธกรรมเหมอนสงมชวตตนแบบทกประการเชนการปกชาการตอกงการทาบกงการเพาะเลยงเนอเยอเปนตน


ลายพมพดเอนเอ (DNA Fingerprint) ลายพมพดเอนเอ คอ รปแบบของแถบดเอนเอ ซงแสดงความแตกตางของขนาดโมเลกลดเอนเอในสงมชวตแตละตวหรอแตละบคคลได ดงนนลายพมพดเอนเอจงเปนเอกลกษณของแตละบคคล

ภาพแสดงการเตรยมลายพมพดเอนเอและภาพลายพมพดเอนเอทเตรยมได


STATION VII ความหลากหลายทางชวภาพ ความหลากหลายทางชวภาพ ( Diversity of life) ความหลากหลายทางชวภาพ คอ ความหลากหลายของสงมชวตชนดตางๆ ในการดารงชวตอยในแหลง ทอยอาศยเดยวกนหรอแตกตางกน ซงสงมชวตตางชนดกนจะมความแตกตางกนทงในดานชนดและจานวน หรอแมเปนสงมชวตชนดเดยวกนกอาจมความแตกตางหลากหลายไดเชนกน ความหลากหลายทางชวภาพแบงออกเปน 3 ประเภท ดงน 1. ความหลากหลายทางพนธกรรม (Genetic Diversity) 2. ความหลากหลายทางสปชส (Species Diversity) 3. ความหลากหลายทางระบบนเวศ (Ecological Diversity) อนกรมวธาน (Taxonomy หรอ Systematics) ซงจะศกษาในดานตางๆ 3 ลกษณะ ไดแก 1. การจดจาแนกสงมชวตออกเปนหมวดหมในลา ดบขนตางๆ (Classification) 2. การตรวจสอบหาชอวทยาศาสตรทถกตองของสงมชวต (Identification) 3. การกาหนดชอทเปนสากลของหมวดหมและชนดของสงมชวต (Nomenclature) 1. การจดหมวดหมของสงมชวตๆ (Classification)

Kingdom(อาณาจกร)

Phylum(ไฟลม)

Class(คลาส)

Order(อนดบ)

Family(วงศ)

Genus(สกล)

Species(สปชส)

การจดจาแนกแบบ Domain โดยมการจดแนกสงมชวตออกเปน 3 โดเมน ไดแก 1. Archaea (แบคทเรยโบราณ) 2. Bacteria/Eubacteria 3. Eukarya/Eukaryota


สปชส (species) คอ กลมสงมชวตชนดเดยวกนสามารถผสมพนธกนแลวไดลกทไมเปนหมน สงมชวตแบงออกเปน 5 อาณาจกร ตามลกษณะรวมภายนอกและภายในเซลล ดงน 1. อาณาจกรมอเนอรา (Monera Kingdom) 2. อาณาจกรโพรทสตา (Protista Kingdom) 3. อาณาจกรฟงไจ (Fungi Kingdom) 4. อาณาจกรพช (Plantae Kingdom) 5. อาณาจกรสตว (Animalia Kingdom) 2. การตรวจสอบหาชอวทยาศาสตร (Identification) : ใชไดโคโตมสคย (dichotomous key) 3. การตงชอวทยาศาสตร (Nomenclature) : ใชภาษาละตนเทานน ยา!! ละตนเทานน ตามระบบการตงชอแบบทวนาม (Binomial nomenclature) ชอแบงออกเปน 2 สวน คอ สวนหนาและสวนหลง สวนหนา คอ Genus หรอ generic name สวนหลง คอ specific epithet (ไมใช species นะ หลายคนเขาใจวาคาหลงเปน species) ทงสองคารวมกนจงจะเรยกวา species หลกการเขยนม 2 แบบใหญๆ ดงน ชอวทยาศาสตรของแมวบาน 1. Felis catus (ตวเอยง) 2. Felis catus (ตวตรงขดเสนใต) เลอกเขยนแบบใดแบบหนงนะจะ แผนภาพแสดงการจดจาแนกสงมชวตเปน 5 อาณาจกร

ตารางเปรยบเทยบลกษณะของสงมชวต 5 อาณาจกร อาณาจกร

ลกษณะ มอเนอรา โพรทสตา ฟงไจ

(เหด รา ยสต) พช สตว

1. ไรโบโซม

2. นวเคลยส

3. ผนงเซลล

4. ดเอนเอ

5. สงมชวตสวนใหญ มเซลลเดยว

6. สงเคราะหดวยแสงได

7. คลอโรพลาสต


ไวรส (Virus) ไมมลกษณะเปนเซลล เนองจากไมมเยอหมเซลลไซโทพลาซม และไรโบโซมแตเปนอนภาคทประกอบดวยโปรตนซงหอหมสารพนธกรรมเอาไว ไวรสมขนาดเลกมากซงเราจะมองเหนไดโดยใช กลองจลทรรศนอเลกตรอนเทานนไวรสสามารถเพมจานวนตวเองไดเมอเขาไปอยในเซลลหรอรางกายของสงมชวตชนดอน ดงนนในสภาวะดงกลาว จงถอวาไวรสเปนสงมชวต ในทางตรงกนขามถาไวรสไมไดอยภายในเซลลหรอรางกายของสงมชวตชนดอน ไวรสกไมสามารถเพมจานวนตวเองได ดงนนในสภาวะเชนนจะถอวาไวรสไมใชสงมชวต


STATION VIII สงมชวตกบสงแวดลอม ระบบนเวศ (Ecosystem) หมายถง กลมสงมชวตทอาศยอยในบรเวณเดยวกน มความสมพนธเกยวของกนอยางเปนระบบรวมทงความสมพนธระหวางสงมชวตกบสงมชวตและระหวางสงมชวตกบสงไมมชวตในเวลาหนงๆ

ภาพแสดงการจดระบบของสงมชวต


โครงสรางระบบนเวศ 1. โครงสรางทางชวภาพ (Biological structure) ประกอบดวย สงมชวตตางๆ ทมบทบาทในระบบนเวศ ไดแก A. ผผลต (Producer) เชนพช สาหราย สาหรายสเขยวแกมนาเงน B. ผบรโภค (Consumer) แบงออกเปน ผบรโภคพช (Herbivore) เชน ชาง มา วว ผบรโภคสตว (Carnivore) เชน จระเข เสอ สนข ผบรโภคทงพชและสตว (Omnivore) เชน เปด ไก คน ผบรโภคซากพชซากสตว (Detritivore /Scarvenger) เชน แรง กา หนอน ปลวก C. ผยอยสลาย (Decomposer) เชน เหด รา แบคทเรย 2. โครงสรางทางกายภาพ (Physiological structure) เชน แสง อณหภม แร การถายทอดพลงงานในระบบนเวศ

ภาพแสดงหวงโชอาหาร ภาพแสดงสายใยอาหาร พระมดปรมาณของสงมชวตหรอพระมดนเวศ (Ecological Pyramid) ในลกษณะของสามเหลยมพรามดของสงมชวต (Ecological Pyramid) แบงได 3 ประเภท ตามหนวยทใชวดปรมาณของลาดบขนในการกน 1. พระมดจานวน (Pyramid of Number) เปนพระมดทบอกจานวนสงมชวตในแตละลาดบขนเชงอาหารในหนวยตนหรอตวตอหนวยพนทหรอปรมาตร 2. พระมดมวลชวภาพ (Pyramid of Biomass) เปนพระมดแสดงปรมาณสงมชวตในแตละลาดบขนเชงอาหารในหนวยนาหนกแหงหรอจานวนแคลอรตอหนวยพนทหรอปรมาตร 3. พระมดพลงงาน (Pyramid of Energy) เปนพระมดแสดงปรมาณสงมชวตโดยบอกเปนอตราการถายทอดพลงงาน หรออตราผลตของแตละลาดบขนเชงอาหาร ในหนวยของพลงงาน ตอหนวยพนทหรอปรมาตรตอหนวยเวลา


พลงงานทผบรโภคนาไปสรางเนอเยอของตนเองจงเหลอเพยง 10% (กฎ 10% ของการถายทอดพลงงานในโซอาหาร) ของพลงงานศกยทงหมดในสงมชวตทเปนอาหารของตนเอง

แผนภาพพระมดนเวศแบบตางๆ

การถายทอดสารปนเปอนในโซอาหารและสายใยอาหาร : การสะสมสารเคม/สารมลพษผานการกนตอกนในสายใยอาหาร (Food Web) โดยความเขมขนของสารเคมทเกดการสะสมนจะเพมขนเรอยๆ (Biomagnification) ตามลาดบขนอาหาร (Tropic Level)


ชวภมภาค (Biome)

ลองเตมขอมลไบโอมแบบตางๆ หนอยสจะ!!

ทนดรา

ไทกา ปาผลดใบ

ทงหญา

ปาไมพม ปาฝนเขตรอน

ปาเบญจพรรณ

สะวนนา ทะเลทราย


ลกษณะการอยรวมกนของสงมชวต (ตวอยางเฉพาะทพบในขอสอบบอยๆ นะจะ)

รปแบบความสมพนธ ลกษณะ ตวอยางความสมพนธ ภาวะพงพา (+, +) (Mutualism)

เปนรปแบบความสมพนธของสงมชวต 2 ชนดทอยรวมกนโดยตางฝายตางได ประโยชนซงถาแยกออกจากกนจะเกด การตาย

- ไลเคนส - แบคทเรยไรโซเบยมกบรากพช ตระกลถว - โพรโทซวในลาไสปลวก - แบคทเรย E. coli ในลาไสใหญ ของคน - แหนแดงกบไซยาโนแบคทเรย

ภาวะไดประโยชน รวมกน (+, +) (Protocooperation)

เปนรปแบบความสมพนธของสงมชวต 2 ชนดทอยรวมกนโดยตางฝายตางได ประโยชนแตกสามารถแยกกนอยได โดยไมมการตายเกดขน

- นกเอยงกบควาย - ดอกไมกบแมลง - ปเสฉวนกบซแอนโมน (ดอกไมทะเล) - มดดากบเพลย

ภาวะเกอกล (+, 0) (Commensalism)

เปนรปแบบความสมพนธของสงมชวต 2 ชนดทอยรวมกนโดยมฝายหนงได ประโยชนแตอกฝายไมได-ไมเสย ประโยชน

- ดอกไมทะเล (ซแอนโมน) กบ ปลาการตน - เหาฉลามกบฉลาม

ภาวะลาเหยอ (+, -) (Predation)

เปนรปแบบความสมพนธทสงมชวต หนงเปนผลา (Predator) จบสงมชวต ทเปนเหยอ (Prey) กนเปนอาหารโดย ผลาไดประโยชนเหยอเสยประโยชน (ตาย)

- งกนกบ - นกกนง

ภาวะปรสต (+, -) (Parasitism)

เปนรปแบบความสมพนธทสงมชวต ชนดหนงอาศยอยกบสงมชวตอกชนด หนงโดยผอาศย (Parasite) ได ประโยชนแตผถกอาศย (Host) เสย ประโยชน

- กาฝากกบตนไม - พยาธตวตดในอวยวะทางเดน อาหารของสตว - เหากบหวคน

ภาวะแขงขน (-, -) (Competition)

เปนรปแบบความสมพนธทสงมชวตทง 2 ฝายตางแกงแยงชงปจจยบางอยาง ทมอยอยางจากด

ภาวะแขงขนเพอใหไดมาเพอ อาหารแสงสวางแหลงทอยอาศย แกสออกซเจนสตวเพศเมยเปนตน


การหมนเวยนของสารทสาคญในระบบนเวศ วฏจกรของสารแบงออกเปน 2 แบบ คอ 1. วฏจกรแบบแกส (Gaseous Cycle) เปนการหมนเวยนของสารทมบรรยากาศเปนแหลงหมนเวยนทสาคญไดแกนาคารบอนไนโตรเจนซลเฟอรและออกซเจน

ภาพแสดงวฏจกรของนา

2. วฏจกรแบบตะกอน (Sedimentary Cycle) เปนการหมนเวยนของสารทมแผนดนเปนแหลงหมนเวยนทสาคญไดแกแคลเซยมฟอสฟอรส การเปลยนแปลงแทนทของกลมสงมชวตในระบบนเวศ (Ecological Succession) การเปลยนแปลงแทนทของกลมสงมชวตในระบบนเวศหมายถงการแทนทของกลมสงมชวตเปนยคๆ จากยคแรกจนถงยคสงคมสงมชวตขนสด (Climax Community) เนองจากสงแวดลอมเปลยนแปลงไป การเปลยนแปลงแทนทแบงตามลกษณะการเกดออกเปน 2 ประเภทไดแก 1. การเปลยนแปลงแทนทแบบปฐมภม (Primary Succession) คอการเปลยนแปลงแทนทของกลมสงมชวตในสถานททไมมสงมชวตใดอาศยอยกอนเลย

ภาพแสดงการเปลยนแปลงแทนทแบบปฐมภม


2. การเปลยนแปลงแทนทแบบทตยภม (Secondary Succession) คอ การเปลยนแปลงแทนทของกลมสงมชวตในบรเวณทเคยมสงมชวตอาศยอยกอนแตถกทาลายดวยปจจยบางอยางเชนนาทวมนานๆ ไฟไหมปาเปนตน มนษยกบสภาวะแวดลอมและทรพยากรธรรมชาต สภาวะแวดลอมมการเปลยนแปลงตลอดเวลาซงเปนปกต แตถาหากมการเปลยนแปลงไปมากจนเปนอนตรายตอการดารงชวตในดานใดดานหนงแลวจนถงเปนอนตรายตอสงมชวตจะเรยกวามลพษ (Pollution) มลพษทางนา วธการตรวจนาเสยทาได 2 วธหลกดงน 1. วดปรมาณแบคทเรยโคลฟอรม 2. วดปรมาณแกสออกซเจนในนาซงทาได 3 วธดงน 2.1 วดคา DO (Dissolved Oxygen) คอปรมาณ O2 ทละลายในนาถา DO นอยกวา 3 mg/lit แสดงวานาเสย 2.2 วดคา BOD (Biochemical Oxygen Demand) คอปรมาณ O2 ในนาทจลนทรยตองการใชในการยอยสลายสารอนทรยถาคา BOD มากกวา 100 mg/lit แสดงวานาเสย 2.3 วดคา COD (Chemical Oxygen Demand) คอปรมาณ O2 ทใชในการสลายสารอนทรยในนาโดยใชสารเคมเชนโพแทสเซยมไดโครเมตเปนตน มลพษทางอากาศ อากาศทมสวนประกอบเปลยนแปลงไปจากปกตมสาเหตหลายประการสาเหตสาคญ เชน การปลอยสารตางๆ เขาสชนบรรยากาศของโรงงานอตสาหกรรมหรอบรเวณทมการกอสรางซงอาจทาใหมสารเจอปนอยในอากาศปรมาณมากจนกอใหเกดผลเสยตอการดารงชวตของคนสตวพชรวมถงสงมชวตชนดอนในบรเวณนน ปรากฏการณเรอนกระจก (Greenhouse Effect) คอ ปรากฏการณทแกสเรอนกระจกในบรรยากาศมปรมาณมากเกนไปซงแกสเหลานนจะดดซบความรอนและคายความรอนคนสโลกจงทาใหโลกมอณหภมสงขน แกสเรอนกระจกทสาคญเชนแกสคารบอนไดออกไซด (CO2) แกสมเทน (CH4) ออกไซดของไนโตรเจนและไอนา (H2O) แกสเหลานมความสามารถในการเกบกกความรอนไดด การทาลายโอโซนในบรรยากาศ การลดลงของโอโซน (O3) ในบรรยากาศจะสงผลใหรงสอลตราไวโอเลต (UV) จากดวงอาทตยสองผานมายงโลกไดมากขนและสาร CFC เปนสาเหตสาคญในการทาลายโอ ขาวลามาแรง!! หลก 5R ลดขยะและมลพษ 1. Reduce การลดปรมาณขยะ โดยลดการใชผลตภณฑทมบรรจภณฑสนเปลอง 2. Reuse การนามาใชซา เชน ขวดแกว กลองกระดาษ กระดาษพมพหนาหลง เปนตน 3. Repair การซอมแซมแกไขสงของตางๆ ใหสามารถใชงานตอได 4. Reject การหลกเลยงใชสงทกอใหเกดมลพษ 5. Recycle การแปรสภาพและหมนเวยนนากลบมาใชไดใหม โดยนาไปผานกระบวนการผลตใหมอกครง


แบบฝกหด โครงสรางของเซลล 1. ออรแกเนลลใดในเซลลพชทไมพบดเอนเอ (O-NET’52) 1) นวเคลยส 2) แวควโอล 3) คลอโรพลาสต 4) ไมโทคอนเดรย 2. เซลลทมสวนประกอบดงตอไปน : ดเอนเอ ไรโบโซม เยอหมเซลล เอนไซม และไมโทคอนเดรย เปนเซลล

ของสงมชวตในขอใด 1) แบคทเรย 2) พชเทานน 3) สตวเทานน 4) อาจเปนไดทงพชหรอสตว การเคลอนทของสารผานเซลล 1. เมอนากระเพาะปสสาวะของสกรมาบรรจสารละลายนาตาล รดปลายทงสองดานใหแนนและนาไปชงนาหนก

จากนนจงนาไปแชในนากลนและชงนาหนกเปนระยะๆ กราฟใดแสดงการเปลยนแปลงนาหนกของกระเพาะปสสาวะไดถกตอง (O-NET’52)

1)

นาหนก (กรม)

เวลา (ชม.)

2)



3)



4)



2. กระบวนการใดไมพบในกระบวนการดดนากลบททอหนวยไต (O-NET’53) 1) การแพร 2) ออสโมซส 3) เอนโดไซโทซส 4) การลาเลยงแบบใชพลงงาน 3. เมอหยดนาเกลอลงบนสไลดทมใบสาหรายหางกระรอกอย จะสงเกตเหนการเปลยนแปลงของเซลลคลายกบ ทเกดขนเมอหยดสารใดมากทสดและเกดเรวทสด (O-NET’53) 1) นากลน 2) นาเชอม 3) นานมสด 4) แอลกอฮอล


การรกษาดลยภาพของสงมชวต 1. ขอใดแสดงสภาวะของเลอดในคนกอนและหลงการออกกาลงกายใหมๆ ไมถกตอง (O-NET’52)

คาทวด กอนออกกาลงกาย หลงออกกาลงกาย 1) คา pH ของเลอด 7.4 7.8 2) ความเขมขนของออกซเจน (หนวย/ซม.3) 30 20 3) ความเขมขนของคารบอนไดออกไซด (หนวย/ซม.3) 60 65 4) ความเขมขนของกรดแลกตก (หนวย/ซม.3) 15 35 2. โครงสรางของสงมชวตในขอใดตอไปนทไมไดทาหนาทปองกนการสญเสยนาจากรางกาย (O-NET’52) 1) ขนนก 2) เกลดปลา 3) ผนงลาตวแมลง 4) เยอหมเซลลพารามเซยม 3. พจารณาแผนภาพขางลางทแสดงกลไกการรกษาสมดลอณหภมในรางกายมนษย (O-NET’52)

อากาศหนาว

กอณหภมของรางกายลดลง

ค

กระตนไฮโพทาลามส

เสนขนลกชนเสนเลอดฝอยหดตวอตราเมแทบอลซมลดลง

งจ

อากาศรอน

ขอณหภมของรางกายเพมขน

ฉ

กระตน

เสนขนเอนราบเสนเลอดฝอยขยายตวอตราเมแทบอลซมเพมขน

ชซ

การตอบสนองในขอใดไมถกตอง 1) ก. และ ข. 2) ค. และ ฉ. 3) ง. และ ช. 4) จ. และ ซ. 4. ขอใดตอไปนเกยวของนอยทสดกบการปรบตวเพอลดการคายนาของพช (O-NET’52) 1) การมเปลอกแขงหมลาตน 2) การมใบเขมของตนกระบองเพชร 3) การสงเคราะหดวยแสงในเวลากลางคน 4) การมปากใบดานหลง (Ventral) ใบของผกตบชวา 5. สตวในขอใดตอไปนมอณหภมรางกายในสภาวะปกตสงทสด (O-NET’52) 1) อฐ 2) ชาง 3) แมว 4) นกกระจบ 6. เหตใดผดมเครองดมผสมแอลกอฮอลจงมกปสสาวะบอยกวาปกต (O-NET’53) 1) ไตทางานอยางมประสทธภาพสงขน 2) การหลงฮอรโมนวาโซเปรสซนลดลง 3) แอลกอฮอลเปนพษตอรางกายจงถกกาจดทงอยางรวดเรว 4) รางกายควบคมการทางานของกลามเนอกระเพาะปสสาวะไมได


7. การดมนาสมเปนปรมาณมากทาใหเลอดมสภาวะเปนกรดจรงหรอไมเพราะเหตใด (O-NET’53) 1) เปนกรดจรงเพราะวตามนซละลายนาได 2) เปนกรดจรงเพราะนาสมมรสเปรยวและมปรมาณกรดสง 3) ไมเปนกรดเพราะเลอดมสมบตเปนสารละลายบฟเฟอร 4) ไมเปนกรดเพราะรางกายจะไดรบอนตรายไดหากเลอดมสภาวะเปนกรด ภมคมกนรางกาย 1. อวยวะในขอใดตอไปนไมเปนสวนหนงของระบบนาเหลองในรางกายมนษย (O-NET’52) 1) มาม 2) ทอนซล 3) ตอมไทมส 4) ตอมหมวกไต 2. เมอเชอโรคเขาสรางกายคน รางกายจะมปฏกรยาตอบสนองโดยสรางสารใดมาตอส (O-NET’53) 1) ซรม 2) แอนตเจน 3) ทอกซอยด 4) แอนตบอด การแบงเซลล 1. ขอใดเรยงลาดบระยะการแบงเซลลแบบไมโทซสไดถกตอง

I. II.

III.

IV.

1) I, II, III, IV 2) III, II, I, IV 3) IV, II, I, III 4) II, I, IV, III 2. เมอเสรจสนการแบงเซลลแบบไมโทซสในรางกายของเพศชายแลวเซลลทเกดขนจะมรปแบบโครโมโซมดงขอใด 1) 44 + XX 2) 44 + XY 3) 22 + X 4) 22 + Y การถายทอดลกษณะทางพนธกรรม 1. ลกษณะทางพนธกรรมในขอใดตอไปนถกควบคมดวยยนบนออโตโซม (O-NET’52) (ก) ผมหยก (ข) ฮโมฟเลย (ค) หมเลอด AB (ง) ตาบอดส 1) (ก) และ (ข) 2) (ค) และ (ง) 3) (ก) และ (ค) 4) (ข) และ (ง) 2. ถาแมมหมเลอด AB และลกมหมเลอด A พอจะมหมเลอดใดไดบาง (O-NET’52) 1) A หรอ O 2) A หรอ AB 3) A หรอ B หรอ AB 4) A หรอ B หรอ AB หรอ O


3. ถาสงมชวตไมเกดมวเทชนเลยอาจจะเกดเหตการณใดตอไปน (O-NET’52) 1) สงมชวตบางชนดอาจสญพนธ 2) จานวนประชากรของสงมชวตจะคงท 3) จานวนเผาพนธของสงมชวตจะเทาเดม 4) สงมชวตในอดตและปจจบนไมแตกตางกน 4. เทคโนโลยชวภาพในขอใดถอวาเปนเทคโนโลยทเกาแกทสด (O-NET’52) 1) เทคโนโลยการหมก 2) เทคโนโลยการถายยน 3) เทคโนโลยการผสมเทยม 4) เทคโนโลยการผลตวคซน 5. สมบตของฝายบท (BT) คอขอใด (O-NET’52) 1) ตานทานยาปราบวชพชในไรฝาย 2) ปลกไดในพนททมความแหงแลง 3) ตานทานหนอนเจาะสมอฝาย 4) ตานทานโรคฝายทเกดจากเชอไวรส 6. วธการขยายพนธมะมวงพนธดในขอใดททาใหมโอกาสเกดการกลายพนธสงทสด (O-NET’52) 1) ตดตา 2) ตอกง 3) ตอนกง 4) เพาะเมลด 7. นกปกษวทยาศกษาจานวนประชากรนกบนเกาะชางโดยจบนกมาตดเครองหมาย 50 ตวแลวปลอยไป

หนงเดอนตอมา จบนกอกครงไดจานวน 100 ตว พบวาในจานวนนมนกทตดเครองหมายอยแลว 2 ตว ดงนนประชากรนกบนเกาะนมจานวนประมาณเทาใด (O-NET’52)

1) 250 ตว 2) 1,250 ตว 3) 2,500 ตว 4) 10,000 ตว 8. ขอใดไมถกตองเกยวกบดเอนเอ (O-NET’53) 1) ดเอนเอพบไดในคลอโรพลาสต 2) ดเอนเอทาหนาทกาหนดชนดของโปรตน 3) สงมชวตแตละชนดมปรมาณดเอนเอไมเทากน 4) ไนโตรเจนเบสชนดกวานนและไซโทซนจะจบคกนดวยพนธะคเสมอ 9. ถาพอมหมเลอด B แมมหมเลอด A และมลกชายทมหมเลอด O โอกาสทจะไดลกสาวทมหมเลอด O เปน

เทาใด (O-NET’53) 1) 1/2 2) 1/4 3) 1/8 4) 1/16 10. ขอใดไมถกตองเกยวกบโรคธาลสซเมย (O-NET’53) 1) เปนโรคโลหตจางชนดหนง 2) ผปวยเปนโรคธาลสซเมยควรหลกเลยงอาหารทมธาตเหลกสง 3) เปนโรคทเกดจากความผดปกตของยนทควบคมการสรางโกลบน 4) ผทไดรบแอลลลผดปกตจากพอหรอแมเพยงฝายเดยวมโอกาสเปนโรคได 11. ขอใดถกตองเกยวกบมวเทชน (O-NET’53) 1) มอตราการเกดไดสงตามธรรมชาต 2) เกดไดทงระดบโครโมโซมและดเอนเอ 3) เกดขนไดเฉพาะในเซลลทกาลงแบงตว 4) มวเทชนในเซลลทกชนดสามารถถายทอดไปยงรนลกหลานได


12. ขอใดไมถกตองเกยวกบการโคลน (O-NET’53) 1) ไดสตวตวใหมทมเพศเดยวกบสตวตนแบบ 2) เปนการสรางสตวตวใหมโดยไมตองอาศยเซลลสบพนธ 3) แฝดเหมอนคอตวอยางของการโคลนทเกดขนตามธรรมชาต 4) แกะดอลลเกดจากการโคลนโดยใชเซลลบรเวณเตานมเปนตนแบบ 13. ขอใดจดเปนสงมชวตดดแปรพนธกรรม (O-NET’53) 1) แตงโมไมมเมลด 2) กลวยไมทไดจากการเพาะเลยงเนอเยอ 3) แบคทเรยทสามารถผลตฮอรโมนอนซลน 4) กลวยไมพนธใหมทไดจากการฉายรงสแกมมา 14. หลกฐานในขอใดทไมสามารถใชตรวจหาฆาตกรโดยใชลายพมพดเอนเอ (O-NET’53) 1) เสนผม 2) ลายนวมอ 3) คราบอสจ 4) คราบเลอด ความหลากหลายทางชวภาพ 1. ขอใดสนบสนนคากลาวทวา “ระบบนเวศปาฝนเขตรอนมความหลากหลายทางชวภาพสงทสด” (O-NET’52) 1) ปาลมนาอะเมซอนในอเมรกาใตเปนถนกาเนดของปลาปรนยา 2) ปาฝนเขตรอนมฝนตกหนกความชนสงและอณหภมเฉลย 25–27°C 3) ผนปาภาคใตของไทยมพชเถาวลยชอยานลเภากระจายอยทวไปถง 200,000 ตน 4) อทยานแหงชาตเขาสกจงหวดสราษฎานมสตวเลยงลกดวยนม 93 ชนด นก 153 ชนด สตวเลอยคลาน

69 ชนด และสตวสะเทนนาสะเทนบก 27 ชนด 2. ขอใดไมนบวาเปนสวนหนงของความหลากหลายทางชวภาพ (O-NET’53) 1) ความหลากหลายของสปชส 2) ความหลากหลายของพนธกรรมในสงมชวต 3) ความหลากหลายของแหลงทอยของสงมชวต 4) ความหลากหลายของสารเคมตางๆ รอบสงมชวต


สงมชวตกบสงแวดลอม 1. แบคทเรย Escherichia coli ทอาศยในลาไสคนมความสมพนธแบบเดยวกบสงมชวตในขอใด (O-NET’52) 1) ดอกไมกบแมลง 2) กลวยไมบนตนไมใหญ 3) พยาธใบไมในตบกบมนษย 4) แหนแดงกบไซยาโนแบคทเรย 2. ภาพพระมดนแสดงถงจานวนของสงมชวตในโซอาหารใด (O-NET’52)

1) หญา → กระตาย → ง → เหยยว 2) หญา → ตกแตน → แมงมม → กบ 3) ตนไม → เพลย → ดวงเตาลาย → นก 4) ตนไม → หนอนผเสอ → แตนเบยน → ผยอยสลายอนทรยสาร 3. วฎจกรของสารใดในระบบนเวศทมความสมพนธกบการเกดฝนกรดมากทสด (O-NET’52) 1) คารบอน 2) กามะถน 3) แคลเซยม 4) ไฮโดรเจน 4. ดชนทแสดงวานาในแหลงนาธรรมชาตมคณภาพดคอขอใด (O-NET’52) 1) นาทมคา OD สง 2) นาทมคา COD สง 3) นาทมคา BOD ตา 4) นามอณหภมสงและมคา DO ตา 5. ขอใดตอไปนกลาวไมถกตองเกยวกบภาวะโลกรอน (O-NET’52) 1) ภาวะโลกรอนมผลนอยมากตอการอยรอดของสงมชวตในมหาสมทร 2) ภาวะโลกรอนทาใหบรเวณทชมชนมฝนตกมากขน และเกดพายรนแรง 3) ภาวะโลกรอนทาใหเกดความแหงแลงจนอาจทาใหบางพนทกลายเปนทะเลทราย 4) ภาวะโลกรอนทาใหสารประกอบมเทนเยอกแขงทฝงตวอยในชนนาแขงหลอมเหลวและระเหยเปนแกส

มากขน 6. วธการในขอใดทใชควบคมโรคไวรสในพชไดผลดทสด (O-NET’53) 1) การเผาทาลายพช 2) การฉดวคซน 3) การใชยาปฏชวนะ 4) การเพมไนโตรเจนในดน 7. ในระบบนเวศซงประกอบดวย เหยยว ง กระรอก หญา และตกแตน สงมชวตในขอใดมมวลชวภาพนอยทสด (O-NET’53) 1) ง 2) เหยยว 3) หญา 4) กระรอกและตกแตน 8. กระบวนการเปลยนแปลงแทนทแบบใดนาไปสการเกดระบบนเวศหลงจากการระเบดของภเขาไฟบนเกาะหนง (O-NET’53) 1) แบบปฐมภม 2) แบบทตยภม 3) แบบตตยภม 4) แบบจตรภม


9. ทรพยากรทเกดขนทดแทนใหมไดในขอใดทมนษยนามาใชประโยชนมากทสดในปจจบน (O-NET’53) 1) พลงงานนา 2) พลงงานลม 3) พลงงานจากคลน 4) พลงงานแสงอาทตย 10. เมอมสารประกอบไนเตรต และฟอสเฟตสะสมอยในแหลงนาเปนปรมาณมากปรากฏการณใดจะเกดขนเปน อนดบแรก (O-NET’53) 1) ปรมาณแพลงตอนสตวจะเพมขน 2) จานวนของแพลงตอนพช สาหราย และพชนาจะเพมขน 3) สารพษตกคาง เชน สารกาจดแมลง จะมปรมาณการสะสมสงขน 4) ปรมาณสตวนา เชน ปลา สตวไมมกระดกสนหลงอนๆ จะเพมขน


เฉลย โครงสรางของเซลล 1. 2) 2. 3) การเคลอนทของสารผานเซลล 1. 3) 2. 3) 3. 2) การรกษาดลยภาพของสงมชวต 1. 1) 2. 4) 3. 4) 4. 4) 5. 4) 6. 2) 7. 3) ภมคมกนรางกาย 1. 4) 2. 4) การแบงเซลล 1. 4) 2. 2) การถายทอดลกษณะทางพนธกรรม 1. 3) 2. 4) 3. 1) 4. 1) 5. 1) 6. 3) 7. 3) 8. 4) 9. 3) 10. 4) 11. 2) 12. 2) 13. 3) 14. 2) ความหลากหลายทางชวภาพ 1. 4) 2. 4) สงมชวตกบสงแวดลอม 1. 4) 2. 3) 3. 2) 4. 3) 5. 1) 6. 1) 7. 2) 8. 1) 9. 1) 10. 2)


เกงขอสอบ 1. บรเวณของรางกายทใชงานมากควรพบออรแกเนลลใด 1) นวเคลยส 2) แวควโอล 3) คลอโรพลาสต 4) ไมโทคอนเดรย 2. เซลลทจะตองกาจดสารพษในรางกาย จะมออรแกเนลลใดมาก 1) แวคลโอล 2) เซนตรโอล 3) ไมโทคอนเดรย 4) รางแหเอนโดพลาสซมชนดเรยบ 3.

กระบวนการใดสมพนธกบภาพทกาหนดให 1) การทาลายแบคทเรยของเมดเลอดขาว 2) การดดซมนาเขาสเซลล 3) การนาสารออกพษออกจากเซลลของอะมบา 4) การหลงเอนไซมจากกระเพาะอาหารของมนษย 4. เดกชายซปเปอรแมนนาชนมะมวงทซอจากโรงเรยนมาแชในนาปลาทบาน เซลลของมะมวงควรเปนอยางไร 1) เซลลเตง 2) เซลลแตก 3) เซลลเหยว 4) เซลลไมมการเปลยนแปลงใดๆ 5. นายมดเอกซไปเทยวภกระดงในหนาหนาว เหตการณใดตอไปนไมสมพนธกบสงทจะเกดขนกบเขา 1) ขนลกชน 2) รขมขนขยายตว 3) อณหภมของเลอดเพมสงขน 4) อตราเมทาบอลซมสงขน


6. มผวหนงและเกลดปองกนนาซมออกขบปสสาวะนอย และปสสาวะมความเขมขนสงมเซลลซงอยบรเวณเหงอกทาหนาทขบแรธาตสวนเกนออกโดยวธแอกทฟทรานสปอรต (Active Transport) ขบแรธาตสวนเกนออกทางทวารหนกจากขอมลขางตนควรจะเปนสงมชวตกลมใด

1) ปลานาเคม 2) ปลานาจด 3) สตวเลยงลกดวยนา 4) สตวปก 7. ตอมทอนซลมหนาทปกปองไมใหเชอโรคหรอสงแปลกปลอมเขาสหลอดอาหารและกลองเสยงซงมอย 3 บรเวณ

ยกเวน บรเวณใด 1) บรเวณเพดานปาก 2) บรเวณคอหอย 3) บรเวณลน 4) บรเวณใตขากรรไกร 8. อวยวะนาเหลองทมขนาดใหญทสดคออวยวะใด 1) ไขกระดก 2) มาม 3) ตอไธมส 4) ตอมทอนซล 9. กาหนดใหเซลลแมมโครโมโซมจานวน 8 แทง เมอผานกระบวนการแบงเซลลแบบไมโทซสแลว จะไดเซลลลก กเซลลและแตละเซลลมโครโมโซมกแทง 1) 1 เซลล / 4 แทง 2) 1 เซลล / 8 แทง 3) 2 เซลล / 4 แทง 4) 2 เซลล / 8 แทง 10. อะมบามการแบงเซลลแบบใดเพอสบพนธ 1) ไมโอซส 2) ไมโทซส 3) ไมโทซสและไมโอซส 4) ไมสามารถสรปได 11. สามและภรรยาคหนงมเลอดหม B คมลกคนแรกเลอดหม O โอกาสมลกคนท 2 เลอดหม O คดเปนรอยละ

เทาไร 1) 0 2) 25 3) 50 4) 75 12. ขอใดกลาวถง DNA ไมถกตอง ก. monomer คอ nucleotide ข. ม deoxyribose เปนองคประกอบ ค. เบสอะดนนจะกบเบสกวนนดวยพนธะไฮโดรเจน ง. เกดจาก polynuclecotide 2 สาย 1) ก. และ ข. 2) ข. เทานน 3) ค. เทานน 4) ข., ค. และ ง.


13. ปาชนดใดพบความหลากหลายทางชวภาพมากทสด 1) ปาสน 2) ปาพร 3) ปาดบชน 4) ปาเตงรง 14. สงมชวตอาณาจกรใดมบทบาทเปนผยอยสลายในระบบนเวศ 1) อาณาจกรสตว 2) อาณาจกรพช 3) อาณาจกรฟงไจ 4) ถกทง 2 และ 3 15. นายเอนก ไดชวยลดปญหาสงแวดลอม โดยการนากระดาษทใชเพยงหนาเดยวกลบมาใชใหม วธดงกลาว

เรยกวาอะไร 1) reduce 2) reuse 3) recycle 4) repair


เฉลย 1. เฉลย 4) ไมโทคอนเดรย ไมโทคอนเดรย (Mitochondrai) เปนออรแกเนลลททาหนาทสรางพลงงานใหแกเซลล 2. เฉลย 4) รางแหเอนโดพลาสซมชนดเรยบ รางแหเอนโดพลาสซมชนดเรยบ (Smooth Endoplasmic Reticulum : SER) SER สรางสาร

ประเภทลพด (Lipid) : สเตยรอยด (Steriod) และกาจดสารพษ

3. เฉลย 1) การทาลายแบคทเรยของเมดเลอดขาว การทาลายแบคทเรยของเมดเลอดขาว ซงจากภาพทกาหนดใหเปนการนาสารขนาดใหญเขาส

เซลล (Endocytosis) เรยกวธนวา ฟาโกไซโทซส (Phagocytosis) ตวอยางของกระบวนการขางตน เชน การกนอาหารของอะมบา การทาลายแบคทเรยของเมดเลอดขาว

สวนการดดซมนาเขาสเซลลใชกระบวนการออสโมซส การหลงเอนไซมจากกระเพาะอาหารของมนษยใชกระบวนการ Exocytosis


4. เฉลย 3) เซลลเหยว เซลลเหยว เนองจากความเขมขนของสารละลายภายนอกเซลลสงกวาภายในเซลล เรยกสารละลาย

นวา Hypertonic Solution จงสงผลใหนาในเซลลมะมวงออสโมซสออกจากเซลล

Hypertonic Solution

5. เฉลย 2) รขมขนขยายตว รขมขนขยายตวเพราะในสภาวะทอากาศหนาวอณหภมลดตาลงรขมขนหดตวขนลกชน อณหภม

ของเลอดเพมสงขน อตราเมทาบอลซมสงขน 6. เฉลย 1) ปลานาเคม ปลานาเคม เนองจากปลานาเคมม Osmotic Pressure ของของเหลวในรางกายนอยกวานา

ทะเล กลไกการรกษาสมดลคอมผวหนงและเกลดปองกนนาซมออกขบปสสาวะนอยและปสสาวะมความเขมขนสง มเซลลซงอยบรเวณเหงอกทาหนาทขบแรธาตสวนเกนออกโดยวธแอกทฟทรานสปอรต (Active Transport) ขบแรธาตสวนเกนออกทางทวารหนก

7. เฉลย 4) บรเวณใตขากรรไกร บรเวณใตขากรรไกรไมพบตอมทอนซลซงตอมทอนซลนนจะพบดวยกน 3 บรเวณ คอ บรเวณ

เพดานปาก บรเวณคอหอยและบรเวณลน 8. เฉลย 2) มาม มาม อวยวะนาเหลองทมขนาดใหญทสด 9. เฉลย 4) 2 เซลล / 8 แทง 2 เซลล / 8 แทง เพราการแบงเซลลแบบไมโทซสเปนการแบงเซลลรางกายทาใหไดเซลลลกท

แบงไดมจานวนเปน 2 เทาของเซลลแม โดยเมอสนสดการแบงแลวจานวนโครโมโซมแตละเซลลจะเทาเดม 10. เฉลย 2) ไมโทซส อะมบามการแบงเซลลแบบไมโทซส(mitosis)เพอสบพนธเรยกวธการดงกลาววา การแบงตว

ออกเปนสอง (Binary Fission)


11. เฉลย 2) 25 25 ขอนระวงดๆ !!! โจทยกาหนด สามและภรรยาคหนงมเลอดหม B คมลกคนแรกเลอดหม O

นนหมายความวาจโนไทปของสามภรรยาคนคอ IBi เทานน ดงนนโอกาสมลกคนท 2 เลอดหม O คดเปนรอยละเทาไร คดจาก

P IBi × IBi gamete IB i IB i F1 IBIB IBi IBi ii ดงนน จากแผนผงขางตนสรปไดวาโอกาสมลกคนท 2 เลอดหม O เปนรอยละ 25 (จะคนท

เทาไหร คนท 4 ท 5 กคดโอกาสความนาจะเปนเปนครงๆ ไป แยกกน โจทยเขาลวงใหเราคดมาก) 12. เฉลย 3) ค. เทานน เทานนทผด เพราะเบสอะดนนไมไดจบกบเบสกวนนดวยแตจบกบเบสไทมนพนธะไฮโดรเจน

จานวน 2 พนธะ และขออนทกลาวเปนลกษณะของ DNA ทงสน 13. เฉลย 3) ปาดบชน ปาดบชนหรอปาดงดบเปนปาทพบความหลากหลายทางชวภาพมากทสด 14. เฉลย 3) อาณาจกรฟงไจ อาณาจกรฟงไจบทบาทเปนผยอยสลายในระบบนเวศ นอกจากนอาณาจกรทสามารถยอยสลาย

สงมชวตในระบบนเวศไดอกคอ อาณาจกรมอเนอรา (พวกแบคทเรย) 15. เฉลย 2) reuse reuse คอ หลกการอนรกษสงแวดลอมทนาสงของทใชแลวนากลบมาใชใหมโดยไมผานกระบวนการ

ดดแปลงหรอปรบปรงใดๆ ทงสน


การรกษาดลยภาพรางกายมนษยและสตว การรกษาดลยภาพ (Homeostasis) • สตวสามารถรกษาสมดลภายในรางกายไวไดแมวาสภาพแวดลอมภายนอกจะมการเปลยนแปลงไป ประเภทของสงมชวตแบงออกได 2 ชนด คอ 1. สตวเลอดอน สตวทมการรกษาสมดลภายในรางกายไมใหมการเปลยนไปมาก ในขณะทสภาพแวดลอมภายนอกมการเปลยนแปลงอยางมาก ไดแก นก และสตวเลยงลกดวยนานม 2. สตวเลอดเยน สตวทมการเปลยนแปลงสภาพภายในรางกายตามสภาพแวดลอมภายนอก ไดแก ปลา, สตวไมมกระดกสนหลง, สตวสะเทนนาสะเทนบก และสตวเลอยคลาน

Ambient temperature (อณหภมสงแวดลอม) (°C)0 10 20 30 40

Body

temp

eratu

re (°C

)

10

20

30

40


การควบคมอณหภมในรางกาย • ผวหนง ชวยปองกนเชอโรค รกษาอณหภมรางกาย • ตอมเหงอขบของเสยจากเลอด โดยแพรจากหลอดเลอดฝอย • ขณะทเหงอระเหยออกจากผวหนง จะพาความรอนของรางกายออกมาดวย เปนการชวยระบายความรอน • ไขมน (Adipose) และขน ทาหนาทเปนฉนวนปองกนการสญเสยความรอนออกนอกรางกาย ถาอณหภมรางกายลดลง - Hypothalamus สงสญญาณใหหลอดเลอดทผวหนงหดตว ปรมาณเลอดทผวหนงลดลง จงลดการระบายความรอน - กลามเนอทผวหนงหดตว เกดการตงชน (Erection) ของขน - การหดและคลายตวของกลามเนออยางรวดเรวเพอผลตความรอน ทาใหเกดการสน - Hypothalamus สงสญญาณใหเซลลรางกายเพมอตรา Metabolism ถาอณหภมรางกายสงขน - Hypothalamus สงสญญาณใหหลอดเลอดทผวหนงขยายตว ปรมาณเลอดทผวหนงเพมขน จงเพมการระบายความรอน - ตอมเหงอ ขบเหงอเพมขน ชวยระบายความรอน - Hypothalamus สงสญญาณใหเซลลรางกายลดอตรา Metabolism


การควบคมนาและเกลอแรในรางกาย - Osmosis : การเคลอนทของนาผาน Semipermeable Membrane โดยขนกบความเขมขนของ Osmolyte (Ion, Small Organic Molecules, Protein) ทอยระหวางเยอกนทงสองดาน - นกทะเลหลายชนด มอวยวะในการกาจดเกลอทหวบรเวณจงอยปาก เรยกวา Nasal Gland - ฉลาม มอวยวะพเศษสาหรบกาจดเกลอ เรยกวา Rectal Gland การควบคมนาและเกลอแรในปลานาจด ปญหา - ไดรบนาเขาสรางกายจานวนมาก - สญเสยเกลอแรออกจากรางกาย การแกปญหา - ขบปสสาวะปรมาณมากและเจอจาง - รบเกลอจากอาหารและผานเหงอก - เหงอกดดแรธาตเขารางกายดวย Active Transport (ใชพลงงาน) การควบคมนาและเกลอแรในปลานาเคม ปญหา - ไดรบเกลอเขาสรางกายจานวนมาก - สญเสยนาออกจากรางกายจานวนมาก การแกปญหา - กาจดเกลอออกจากเหงอกโดยวธ Active Transport (ใชพลงงาน) - รบนาจากอาหารและนาทะเล ขบปสสาวะปรมาณตา และความเขมขนสง


การกาจดของเสยพวกไนโตรเจนทไดจากการสลายโปรตน 1. แอมโมเนย (Ammonia) - เปนสารทละลายนาไดด แตเปนพษตอสตว แมจะมปรมาณนอย - มกพบในสตวนาและปลานาจด เพราะแอมโมเนยสามารถแพรผานเยอเซลลสนาไดด 2. ยเรย (Urea) - พบในสตวเลยงลกดวยนานม, สตวครงบกครงนาตวเตมวย, ปลาทะเล และสตวเลอยคลานในนา - ยเรยสรางทตบโดยการรวมกนของแอมโมเนยและคารบอนไดออกไซด - ยเรยมอนตรายนอยกวาแอมโมเนยม 3. กรดยรก (Uric acid) - พบในหอยทากบก, แมลง, นก และสตวเลอยคลานหลายชนด - กรดยรกไมคอยละลายนา จงมการขบออกจากรางกายในรป Semisolid จงประหยดการขบนาออก - กรดยรก ไมเปนอนตรายตอเซลล การขบถายของสงมชวตเซลลเดยว • สวนใหญอาศยในนา หรอทมความชนสง • ของเสยจะแพรผานเยอหมเซลลออกสสงแวดลอม • นาจากสงแวดลอมจะแพรเขาสเซลลมากกวาแพรออก • Contractile Vacuole ชวยรกษาสมดลนาและแรธาต รวมทงกาจดของเสยในเซลลดวย

Water diffuses throughcall membrane

Contractilevacuole

Contractilevacuole (full)

Contractilevacuole (empty)

Vacuole pumpsout water

100 µmB 100 µm

A

C


การขบถายของสตว อวยวะทใชในการกาจดของเสยจากรางกายสตวชนดตางๆ มดงน 1. Protonephridia พบในหนอนตวแบน, Rotifers, Annelids บางพวก และ ตวออน Mollusk 2. Metanephridia พบใน Annelids (ไสเดอนดน) 3. Malpighian Tubules พบในแมลง 4. Kidney พบในสตวมกระดกสนหลง

HEMOLYMPH

Rectum

Digestive

Intestine Hindgut

Malpighiantubules

Midgut(stomach)

Rectum

AnusFeces and urine

Malpighiantubule

Salt, water, andnitrogenous

wastes

Reabsorption of H2O,ions, and valuableorganic molecules


ไต (Kidney) • Vertebrates ทกชนดมไตทาหนาทเปนอวยวะขบถาย • ปลานาจด มปญหานามากเกนไป ไตจงมหนาทดดกลบแรธาต ไมดดกลบนา ปสสาวะจงมนามาก • ปลานาเคม ตองดมนาเคมจานวนมาก เกลอสะสมในรางกายมาก กาจดเกลอออกทางเหงอก ไตมนาผานเขานอย ปสสาวะขบออกนอยและเขมขนมาก • กบ นาแพรผานทางผวหนง ไตขบปสสาวะปรมาณมากและเจอจาง ของเสยในรป Urea • สตวเลอยคลานและนกสงวนนาในรางกาย โดยมโครงสรางรางกายปองกนการสญเสยนา (เกลดและขน) และขบถายของเสยในรป Uric Acid (ของแขงและใชนาในการขบถายนอยมาก) นาทผานไตจะถกดดกลบหมดทางทอไต • สตวเลอยคลาน ไมมกระเพาะปสสาวะ Uric Acid ผานไตไปยง Cloaca ออกไปพรอมกบกากอาหาร • Mammals ขบถายของเสยในรป Urea ละลายในปสสาวะ • ทอของหนวยไต ดดนากลบคนเพอปรบปรมาณและความเขมขนใหเหมาะสมตอการรกษาสมดลนาและแรธาต • สตวทะเลทราย จะมทอของหนวยไตยาวเปนพเศษ สามารถดดกลบนาไดเกอบหมด ปสสาวะจงม ความเขมขนมาก ไตกบการรกษาสมดลนาและแรธาต • ฮอรโมนทควบคมการรกษาสมดลนา คอ Antidiuretic Hormone (ADH) • ถารางกายขาดนา เลอดจะมแรงดนออสโมตกสง ไปกระตน Osmotic Receptor ท Hypothalamus • Hypothalamus กระตนใหตอมใตสมองสวนหลงหลง ADH เขาสกระแสเลอด • ADH ทาหนาทกระตนใหทอของหนวยไตสวนปลายและทอรวม (Collecting Duct) ดดนากลบคน เขาสหลอดเลอด ปรมาณนาในเลอดจงสงขน • Hypothalamus กระตนใหเกดการกระหายนา • การดมนามากขน ทาใหแรงดนออสโมตกในเลอดเขาสปกต • ถาเลอดมนามาก แรงดนออสโมตกของเลอดจะลดลง • Hypothalamus จะยบยงการหลง ADH ทาใหทอของหนวยไตลดการดดนากลบคน • การดดกลบนาคนจงนอยลง จงปสสาวะมากขนและเจอจาง • ถารางกายขาด ADH จะทาใหถายปสสาวะมากและเจอจาง เกดโรคเบาจด (Diabetes Insipidus) • Aldosterone จากตอมหมวกไตชนนอก จะควบคมสมดลเกลอแรพวกโซเดยม โพแทสเซยม ฟอสเฟต • กระตนใหมการดด Na+ กลบเขากระแสเลอดโดย Active Transport ทาใหแรงดนออสโมตกสงขน จงดดกลบนาเพมขน


ตวอยางขอสอบ จงเลอกคาตอบทถกตองทสด 1. ขอใดถกเกยวกบการทางานของหนวยไตในคน 1) ภาวะทรางกายขาดนาจะกระตนการหลงฮอรโมน ADH มากขน เพอลดการดดนากลบททอหนวยไต

และทอรวม 2) ทอหนวยไตของคนเปนเบาหวาน จะดดกลบนาตาลไดนอยกวาของคนปกต จงทาใหมนาตาลออกมาในปสสาวะ 3) ปรมาณกลโคส ยเรย และนา ทกรองผานโกลเมอรลสจะใกลเคยงกบปรมาณในพลาสมา 4) การดดกลบสารตางๆ รวมทงนาเพอเขาสเลอด เกดทบรเวณทอขดสวนตนของหนวยไต 2. ขอใดเกดขนเมอขนไปบนยอดเขาสง ก. อตราการหายใจและการเตนของหวใจเพมขน ข. สรางเมดเลอดแดงเพมขน ค. เลอดไหลเวยนในเสนเลอดเรวขน 1) ก. 2) ก. และ ข. 3) ข. และ ค. 4) ก., ข. และ ค. 3. ถาคนและกบไปอยในหองทมอณหภม 15°C จะมอตราการหายใจดงขอใด

อตราการหายใจ คน กบ

1) ลด ลด 2) เพม เพม 3) ลด เพม 4) เพม ลด 4. สารในขอใดททอของหนวยไตดดกลบคนสเสนเลอดฝอยทปกคลมหนวยไต แตพบในนาปสสาวะในปรมาณมากกวา ก. โปรตน ข. กลโคส ค. โซเดยม ง. คลอไรด 1) ก. และ ข. 2) ข. และ ค. 3) ค. และ ง. 4) ก. และ ง. 5. โครงสรางในขอใดมกระบวนการดดกลบสารเขาสกระแสเลอดหรอของเหลวของรางกาย ก. เฟลมเซลล ข. เนฟรเดยม ค. ทอมลพเกยน ง. หนวยไต 1) ก. และ ข. 2) ข. และ ค. 3) ก., ข. และ ง. 4) ข., ค. และ ง. 6. ขอใดอธบายไมถกตอง 1) คอนแทรกไทลแวควโอลทาหนาทกาจดของเสยทเปนสารพวกไนโตรเจน 2) ไสเดอนดนมเนฟรเดยมกาจดของเสยพวกแอมโมเนย 3) เนฟรเดยมทางานคลายหนวยไตของสตวมกระดกสนหลง 4) ทอมลพเกยนกาจดของเสยทเปนสารประกอบไนโตรเจนออกในรปของกรดยรก


7. พารามเซยมทเลยงในนาเลยงชนดหนง มการบบตวของคอนแทรกไทลแวควโอล X ครง/วนาท ถาตองการใหนาทเลยงมแรงดนออสโมซสสงขน จะตองเตมสารใด และการบบตวของคอนแทรกไทลแวควโอลจะเปนอยางไร

สารทเตม จานวนครงของการบบตวของคอนแทรกไทลแวควโอล

1) เกลอ มากกวา X 2) เกลอ นอยกวา X 3) นากลน มากกวา X 4) นากลน นอยกวา X 8. ขอใดเปนการรกษาสมดลของแรธาตและนาในสตวทถกตอง

สตว วธการ 1) ปลาทะเล ขบแรธาตทเกนพอออกไปดวยกระบวนการแอกทฟทรานสปอรต 2) ปลานาจด มเกลดแขงและขบแรธาตตางๆ ออกทางปสสาวะและอจจาระดวยกระบวนการ

พาสซฟทรานสปอรต 3) สตวชนตาในทะเล ปรบแรงดนออสโมตกในตวใหนอยกวาแรงดนออสโมตกของนาทะเล 4) นกทะเล มตอมนาสกชวยดงแรธาตเขาทางจมก

9. การขบถายของเสยทไดจากโปรตนของสตวในขอใดถกตอง

ปลา ไก มา 1) ยเรย แอมโมเนย กรดยรก 2) แอมโมเนย กรดยรก ยเรย 3) กรดยรก ยเรย แอมโมเนย 4) แอมโนเนย ยเรย กรดยรก

10. ระบบขบถายชนดใดทมความเกยวของกบทางเดนอาหารมากทสด 1) เฟลมเซลล 2) เนฟรเดยม 3) ทอมลพเกยน 4) ไต 11. สตวในขอใดมอตราเมแทบอลซมสงขนกวาปกต ก. กบขณะจาศล ข. หนทดลองขณะถกใสไวในตเยน ค. หนทดลองขณะถกใสไวในต 50 องศาเซลเซยส 1) ก. 2) ข. 3) ก. และ ข. 4) ก. และ ค.


12. กราฟแสดงปรมาณของเสยทมไนโตรเจนทถกขบออกทางไตเปนของสตวในคลาสขอใด

ก ข ค0

ปรมาณทพบในปสสาวะแอมโมเนยยเรยกรดยรก

ก ข ค 1) แมมมาเลย แอมฟเบย ออสตอคไทอส2) แมมมาเลย เอวส ออสตอคไทอส3) แมมมาเลย เอวส แอมฟเบย 4) แอมฟเบย แอมฟเบย ออสตอคไทอส

13. จากกราฟขอใดแสดงการกาจดนาของอะมบาถกตอง เมอนาภายนอกเซลลมความเคมเพมขน

AB

C

D0

0

ปรมา

ณนาท

ถกกา

จดออ

ก

ความเคมของนา (%)1 2 3 4 5 6

1) A 2) B 3) C 4) D


14. อวยวะขบถายของสตวในขอใดทสามารถทาหนาทกรองและดดสารกลบคลายกบไต ก. พลานาเรย ข. ไสเดอนดน ค. ผเสอ 1) ก. 2) ข. 3) ก. และ ค. 4) ข. และ ค. 15. ทอมลพเกยนกาจดของเสยพวกใด ก. แอมโมเนย ข. กรดยรก ค. ยเรย 1) ก. 2) ข. 3) ก. และ ข. 4) ข. และ ค.


เฉลย 1. เฉลย 3) ปรมาณกลโคส ยเรย และนา ทกรองผานโกลเมอรลสจะใกลเคยงกบปรมาณในพลาสมา ภาวะทรางกายขาดนาจะกระตนการหลงฮอรโมน ADH มากขน เพอเพมการดดนากลบททอหนวยไต

และทอรวม นาและสารจานวนหนงถกดดกลบจากบรเวณทอขดสวนตนของหนวยไต สวนคนทเปนเบาหวานมระดบนาตาลในเลอดสง เกนความสามารถสงสดในการดดกลบของหนวยไต หนวยไตดดกลบนาตาลไมหมด ทาใหมนาตาลในปสสาวะมาก

2. เฉลย 4) ก., ข. และ ค. บนยอดเขาสงความหนาแนนของอากาศลด ปรมาณออกซเจนนอยรางกายจงตองมการปรบตว

ดานสรระ เพอใหมการสรางเมดเลอดแดงเพมขนสาหรบรวมตวกบออกซเจน เพอใหเพยงพอตอความตองการของรางกาย โดยเลอดจะไหลเวยนในเสนเลอดเรวขน เพอนาออกซเจนไปใหเซลลมผลทาใหอตราการหายใจและการเตนของหวใจเพมขน

3. เฉลย 4) อตราการหายใจของคนเพมขน, อตราการหายใจของกบลดลง คน สตวเลยงลกดวยนานม และสตวปก เปนสตวเลอดอน อณหภมของรางกายไมเปลยนแปลง

ไปตามอณหภมของสงแวดลอม ดงนนเมอไปอยในสงแวดลอมทมอณหภมตา (อณหภม 15°C) อตราเมแท-บอลซมและอตราการหายใจจะเพมขน เพราะมการสรางความรอนชดเชยสวนทเสยไปใหสงแวดลอมเพอรกษาสมดลของอณหภมในรางกายใหอยในระดบปกต (ประมาณ 37°C) แตกบเปนสตวเลอดเยนอณหภมของรางกายจะเปลยนแปลงไปตามอณหภมของสภาพแวดลอม เมอไปอยในสงแวดลอมทมอณหภมตา อตราเมแทบอลซม และอตราการหายใจจะลดลง เพอทาใหอณหภมของรางกายลดลงตามอณหภมของสงแวดลอม

4. เฉลย 3) ค. และ ง. ตารางเปรยบเทยบสารในของเหลว 3 ชนด คอ พลาสมา ของเหลวทกรองผานโกลเมอรลส และปสสาวะ

สาร พลาสมา (กรม/100 cm3)

ของเหลวทกรองผานโกลเมอรลส (กรม/100 cm3)

ปสสาวะ (กรม/100 cm3)

นา โปรตน ยเรย

กรดยรก แอมโมเนย กลโคส โซเดยม คลอไรด

92

6.0-8.4 0.0008-0.25 0.003-0.007

0.0001 0.07-0.11 0.31-0.33 0.35-0.40

90-93

0.01-0.02 0.03 0.003 0.0001 0.1 0.32 0.37

95 0 2

0.05 0.05 0 0.6 0.6


5. เฉลย 4) ข., ค. และ ง. โครงสรางทใชในการขบถายของสงมชวตทมกระบวนการดดกลบสารเขาสกระแสเลอดหรอของเหลว

ของรางกาย ไดแก เนฟรเดยม (Nephridium) ของไสเดอนดน, ทอมลพเกยน (Malpighian Tubule) ของแมลงและหนวยไต (Nephron)

ขอควรทราบเพมเตม ไสเดอนดน เปนสตวทมลาตวเปนปลอง มอวยวะขบถายของเสย เรยกวา เนฟรเดยม

(Nephridium) ปลองละ 1 ค เปนทอขดไปมา มปลายเปดสองขาง ปลายขางหนงอยในชองของลาตวมลกษณะเหมอนปากแตร เรยกวา เนโพรสโตม (Nephrostome) ทาหนาทรบของเหลวจากชองของลาตว สวนปลายอกดานหนงเปนชองเปดออกสภายนอกทางผวหนง เนฟรเดยมนจะทาหนาทขบถายของเสย พวกแอมโมเนย และยเรย สวนนาและแรธาตบางชนดทมประโยชนจะถกดดกลบโดยผนงทอของเนฟรเดยมเขาสกระแสเลอด เนฟรเดยมจงทาหนาททงกรองและดดสารกลบ ซงลกษณะการทางานของเนฟรเดยมคลายคลงกบหนวยไตของสตวมกระดกสนหลงบางประเภท

แมลง มอวยวะขบถาย เรยกวา ทอมลพเกยน (Malpighian Tubule) ประกอบดวยทอเลกๆ จานวนมาก ทอเหลานมลกษณะคลายถงยนออกมาจากทางเดนอาหารตรงบรเวณรอยตอของทางเดนอาหารสวนกลางกบสวนทาย ปลายของทอมลพเกยนจะลอยเปนอสระอยในของเหลวภายในชองของลาตว ในของเหลวจะมของเสย นาและสารตางๆ ซงจะถกลาเลยงเขาสทอมลพเกยนไปยงทางเดนอาหารโดยจะมการดดสารทมประโยชนกลบเขาสระบบหมนเวยนเลอด สวนของเสยพวกสารประกอบไนโตรเจนจะเปลยนเปนผลกกรดยรกขบออกมาพรอมกากอาหาร

โบวแมนสแคปซล

โกลเมอรลส

หลอดเลอด

ทอขดสวนตนหวงเฮนเล

ทอรวม

กลโคส

++ Na OH Cl K HCO 23 --

+H NH3

+NaOHCl 2-OH Cl 2-

++ K H

+Na Cl OH2 --3HCO Na+

ทอขดสวนปลาย

กรดอะมโน -3PO

การกรองสารและการดดสารกลบของหนวยไต


6. เฉลย 1) คอนแทรกไทลแวควโอลทาหนาทกาจดของเสยทเปนสารพวกไนโตรเจน คอนแทรกไทลแวควโอล (Contractile Vacuole) มหนาทรกษาสมดลของนาและแรธาตในเซลล

โดยการขบนาทมากเกนไปออก (แบบเรยนชววทยา เลม 2 หนา 58) 7. เฉลย 2) สารทเตมคอเกลอ, จานวนครงของการบบตวของคอนแทรกไทลแวควโอลนอยกวา X พารามเซยมทอยในนาทมแรงดนออสโมซสสง (มความเขมขนมาก) คอนแทรกไทลแวควโอล

จะทางานนอยลง เนองจากนาทอยภายนอกเซลลพารามเซยมแพรเขาสเซลลไมมาก คอนแทรกไทลแวควโอล (Contractile Vacuole) ทาหนาทกาจดนาทมากเกนพอออกนอกเซลล 8. เฉลย 1) ปลาทะเล วธการ คอ ขบแรธาตทเกนพอออกไปดวยกระบวนการแอกทฟทรานสปอรต ปลาทะเล แรงดนออสโมตกทอยภายในตวปลาตากวาแรงดนออสโมตกของนาทอยรอบๆ ทาให

นาในตวปลาออสโมซสออกมาขางนอกตลอดเวลาจงมการปรบตวดงน 1. มเซลลพเศษทเหงอกขบเกลอแรออกจากรางกายแบบ Active Transport 2. ดมนาทะเลเขาไปทดแทน 3. โกลเมอรลสของไต ขนาดเลก 4. ปสสาวะนอย และมความเขมขนสง 5. มผวหนงและเกลดปองกนแรธาตจากนาทะเลเขาตว 6. แรธาตทปนมากบอาหารขบออกทางทวารหนก 9. เฉลย 2) ปลา = แอมโมเนย, ไก = กรดยรก, มา = ยเรย ใหพจารณาจากตารางตอไปน

สงมชวต โครงสรางทใชในการขบถาย ของเสยทเปนสารประกอบไนโตรเจนอะมบา พารามเซยม Contractile Vacuole แอมโมเนย (NH3)

พลานาเรย Flame Cell แอมโมเนย ไสเดอนดน Nephridium แอมโมเนย และยเรย แมลง Malpighian Tubule กรดยรก กง Green Gland แอมโมเนย ปลา ไต แอมโมเนย

ลกออด ไต แอมโมเนย กบ ไต ยเรย

คน สตวเลยงลกดวยนานม ไต ยเรย สตวปก สตวเลอยคลาน ไต กรดยรก


10. เฉลย 3) ทอมลพเกยน แมลงมอวยวะขบถายทเรยกวา ทอมลพเกยน (Malpighian Tubule) ประกอบดวยทอเลกๆ

จานวนมาก ทอเหลานมลกษณะคลายถงยนออกมาจากทางเดนอาหารตรงบรเวณรอยตอของทางเดนอาหารสวนกลางกบสวนทาย ปลายทอมลพเกยนจะลอยเปนอสระอยในของเหลวภายในชองของลาตว ในของเหลวจะมของเสย นาและสารตางๆ ซงจะถกลาเลยงเขาสทอมลพเกยนไปยงทางเดนอาหาร โดยจะมการดดกลบสารทเปนประโยชน กลบเขาสระบบหมนเวยนเลอด สวนของเสยพวกสารประกอบไนโตรเจนจะเปลยนเปนผลกกรดยรก ขบออกมาพรอมกากอาหาร

ทอมลพเกยนเกลอ นา และของเสยทมไนโตรเจนเปนองคประกอบ

กากอาหาร

ทางเดนอาหารสวนกลางลาไส

ไสตรงทวารหนก

ก. แสดงตาแหนงของทอมลพเกยน ข. แผนภาพของกระบวนการขบถายสารตางๆ ของทอมลพเกยน

อวยวะขบถายของแมลง (แบบเรยนชววทยา เลม 2 หนา 59) 11. เฉลย 2) ข. หน เปนสตวเลอดอน (Homeothermic Animal) จะมกลไกในการรกษาอณหภมของรางกายใหคงท

ทาใหอณหภมของรางกายไมเปลยนแปลงไปตามอณหภมของสงแวดลอม ดงนนเมอไปอยในสงแวดลอมทมอณหภมตา เชน ในตเยน อตราเมแทบอลซมของรางกายจะเพมสงขนกวาปกต กลไกการกระตนใหเพม เมแทบอลซม ขนอยกบศนยควบคมอณหภมทสมอง Hypothalamus กระตนการหลงฮอรโมนตางๆ ทเกยวของกบการเพมเมแทบอลซม เชน ฮอรโมนไทรอกซน อะดรนาลน นอรอะดรนาลน เปนตน

(ชววทยา. ทบวงมหาวทยาลย. 2530. หนา 461-462) 12. เฉลย 2) ก = แมมมาเลย, ข = เอวส, ค = ออสตอคไทอส ของเสยทมธาตไนโตรเจนเปนองคประกอบ (Nitrogenous Waste) แอมโมเนย ยเรย กรดยรก

การกาจดของเสยทมสารประกอบไนโตรเจนของสตวเลยงลกดวยนานม (Mammalia) จะกาจดออกมาในรปยเรยในพวกนก (Aves) กาจดออกมาในรปกรดยรก ในพวกปลากระดกแขง (Osteichthyes) กาจดออกมาในรปแอมโมเนย


13. เฉลย 4) D ความเคมของนา (%) นอย แรงดนออสโมตกตา นาจากสงแวดลอมแพรผานเขาไปในเซลลได

ตลอดเวลา อะมบาตองกาจดนาออกโดยใชคอนแทรกไทลแวควโอล (Contractile Vacuole) ซงเปนออรแกเนลลชนดพเศษททาหนาทรกษาสมดลของนา แตถาความเคมของนา (%) มาก แรงดนออสโมตกสง นาจากสงแวดลอมแพรเขาสเซลลนอย การกาจดนาออกนอกเซลลกจะนอยดวย (แบบเรยนชววทยา ว0410 หนา 134)

สรปไดวา Contractile Vacuole จะทางานมากในสภาวะแวดลอมเจอจาง และจะทางานนอยในสภาวะแวดลอมทเขมขน

14. เฉลย 2) ข. ไตของคนประกอบดวยหนวยไต (Nephron) ทาหนาทกรองของเสยจากเลอดและดดกลบสารท

เปนประโยชนคลายกบเนฟรเดยม (Nephridium) ของไสเดอนดน 15. เฉลย 2) ข. ทอมลพเกยน (Malpighian Tubule) เปนโครงสรางในการกาจดของเสยของพวกแมลง โดยจะ

กาจดของเสยออกมาในรปของกรดยรก


พนธศาสตร (Genetics) การถายทอดลกษณะตามกฎของเมนเดล - ถวลนเตา (Pisum sativum) อายสน ลกษณะ ผวเมลด สเมลด สดอก รปฝก สฝก ตาแหนงดอก ขนาดลาตน

เดน

เรยบ เหลอง มวง เตม เขยว ตาขาง สง

ดอย

ยน เขยว ขาว คอด เหลอง ตายอด เตย

Monohybrid Cross : การผสมลกษณะทสนใจเพยงหนงลกษณะ ลกษณะเมลดเรยบ = ลกษณะเดน S ลกษณะเมลดยน = ลกษณะดอย s เมลดถวพนธแทเมลดเรยบ = SS เมลดถวพนธแทเมลดยน = ss ลกผสมรนทหนง ไดเมลดเรยบทงหมด ลกผสมรนท 2 ไดเมลดเรยบ : เมลดยน = 3 : 1

5474Smooth

Smooth wrinkled×

Smooth

plantsF tertilizeSelf 1-

1F

1P

2F1850

wrinkled

7324 :F inTotel peas 23/4 Smooth1/4 wrinkled


กฎขอทหนงของเมนเดล Law of Segregation “ลกษณะแตละลกษณะถกควบคมดวย Factor 1 ค เมอมการสรางเซลลสบพนธ Factor ทอยเปนคน จะแยกออกจากกนเขาสเซลลสบพนธ (Gamate) เซลลละ 1 อนและจะกลบมาเขาคอกครงในลก เมอมการผสมระหวางเซลลสบพนธจากพอกบแม” กาหนดให ยน S - ลกษณะเมลดเรยบ ยน s - ลกษณะเมลดยน P เมลดเรยบพนธแท × เมลดยนพนธแท SS ss เซลลสบพนธ F1 Ss เมลดเรยบ F1 × F1 Ss × Ss Gamete F2 SS Ss Ss ss (1SS : 2Ss : 1ss) 3 เมลดเรยบ 1 เมลดยน Dihybrid Cross : การผสมพอแมทมลกษณะทตางกน 2 ลกษณะ ตวอยาง 1. ลกษณะรปรางเมลด และ 2. ลกษณะสเมลด เมลดเรยบ × เมลดยน เมลดสเหลอง × เมลดสเขยว ทาการผสมพนธดงน เมลดเรยบสเหลองพนธแท กบ เมลดยนสเขยวพนธแท

CrossP1

:F1

:F2

:F :F 11 × Smooth Yellow Smooth Yellow×

All Smooth Yellow

Smooth Yellow wrinkled green×

9/16 Smooth Yellow 3/16 Smooth green

3/16 wrinkled Yellow 1/16 wrinkled green


ถาแยกศกษา ลกษณะรปรางเมลด ลกษณะสเมลด P เมลดเรยบ × เมลดยน P เมลดสเหลอง × เมลดสเขยว F1 เมลดเรยบ F1 เมลดสเหลอง F2 423 เมลดเรยบ : 133 เมลดยน F2 416 เมลดสเหลอง : 140 เมลดสเขยว อตราสวน 3/4 เรยบ : 1/4 ยน อตราสวน 3/4 สเหลอง : 1/4 สเขยว 3/4 เมลดเรยบ × 3/4 เมลดสเหลอง = 9/16 เมลดเรยบสเหลอง 3/4 เมลดเรยบ × 1/4 เมลดสเขยว = 3/16 เมลดเรยบสเขยว 1/4 เมลดยน × 3/4 เมลดสเหลอง = 3/16 เมลดยนสเหลอง 1/4 เมลดยน × 1/4 เมลดสเขยว = 1/16 เมลดยนสเขยว อตราสวน F2 ใน Dihybrid Cross 9/16 เมลดเรยบสเหลอง 3/16 เมลดยนสเหลอง 3/16 เมลดเรยบสเขยว 1/16 เมลดยนสเขยว กฎขอทสองของเมนเดล Law of Independence Assortment ยนทอยบนโครโมโซมตางคกน มความเปนอสระทจะเขาสเซลลสบพนธเดยวกน ให ยน S - เมลดเรยบ ยน Y - เมลดสเหลอง ยน s - เมลดยน ยน y - เมลดสเขยว ยนนตงอยบนโครโมโซมคนละคกน P เมลดเรยบสเหลอง × เมลดยนสเขยว Genotype SSYY ssyy Gamete (เซลลสบพนธ) SY sy F1 SsYy (เรยบสเหลอง) F1 × F1 SsYy × SsYy Gamete SY Sy sY sy SY Sy sY sy F2

♀ ♂ SY Sy sY sy

SY SSYY SSYy SsYY SsYy Sy SSYy SSyy SsYy Ssyy sY SsYY SsYy ssYY ssYy sy SsYy Ssyy ssYy ssyy


โครงสรางของ DNA • DNA - Deoxyribonucleic Acid • RNA - Ribonucleic Acid ดเอนเอ และอารเอนเอ ประกอบดวยหนวยยอยตางๆ เรยกวา นวคลโอไทด (Nucleotide) Nucleotide ประกอบดวยสารเคม 3 กลม - นาตาล (Sugar) - เบส (Base) - หมฟอสเฟต (Phosphate)

โครงสรางของนวคลโอไซดและนวคลโอไทด


พนธะทเชอมระหวางนวคลโอไทด คอ Phosphodiester Bond ขอแตกตางระหวางดเอนเอและอารเอนเอ

ดเอนเอ อารเอนเอ นาตาล Ribose Deoxyriboseเบส A, G, C, T A, G, C, U

โครงสรางของ DNA Double Stranded Helix ของ James Watson & Francis Crick (1953)

• เกลยวค (Double Helix) เวยนขวา • Complementary Base มการจบคของเบสคสม A : T และ G : C ดวยพนธะ Hydrogen • Antiparallel สองสายมทศทางกลบหวกลบหาง • เสนผานศนยกลาง 20 องสตรอม แตละคเบสหางกน 3.4 A • ทามม 36 องศา 1 รอบม 10 คเบส


การจาลองโมเลกลดเอนเอ (DNA Replication)


Central dogma

การลอกรหส (Transcription) • เปนการสราง RNA จาก DNA ตนแบบ • สงเคราะหโดยเอนไซม RNA Polymerase ในทศทางจาก 5′ → 3′

รหสพนธกรรม (Codon = Genetic Code) • รหสพนธกรรม คอ รหสทกาหนดชนดของกรดอะมโน • ประกอบดวย 3 นวคลโอไทด (Triplet Codon) กาหนดโดย นวคลโอไทด 4 ชนด G, A, T, C ใน DNA หรอ G, A, U, C ใน RNA • ทงหมด ม 64 รหส (64 = 43 = 4 × 4 × 4) - ม 61 รหสทกาหนดกรดอะมโน 20 ชนด - 3 รหส เปน Stop/Terminator Codon (UGA, UAA, UAG)


คณสมบตของรหสพนธกรรม • Triplet Code ประกอบดวย 3 เบส แปลใหกรดอะมโน 1 ตว • Commaless ไมมการเวนวรรค อานตอเนองกน เชน - AUGUACGGCUGA met tyr gly stop • Non-Overlapping ไมมการซอนกน • Degeneracy กรดอะมโนแตละชนดมไดหลายรหสพนธกรรม เชน - CUU, CUC, CUA, CUG = Leucine • Stop Codon ม 3 รหส คอ UAG, UGA และ UAA

องคประกอบของการสงเคราะหโปรตน 1. mRNA ทมรหสพนธกรรม (Codon) 2. ไรโบโซม เลอนไปจนถง Start Codon (AUG) 3. tRNA เปนอารเอนเอทมรหสคกบ Codon เรยก Anticodon เชน Codon AUG, Anticodon UAC นาอะมโน Methionine โพลโซม (Polysome) ใน Prokaryote mRNA มอายสน การลอกรหสจะเกดพรอมการแปลรหส (Transcription-Translation Coupling) เราจงเหนสาย mRNA มไรโบโซมเกาะอยจานวนมาก จงเรยกวา Polyribosome หรอ Polysome


ตวอยางขอสอบ จงเลอกคาตอบทถกตองทสด 1. ขอใดถกเกยวกบหมเลอด 1) คนทมหมเลอด O สามารถรบเลอดจากคนหมเลอด B ไดโดยไมเปนอนตราย เพราะหมเลอด O ไมม

แอนตเจน A ทจะจบกบแอนตบอด A ของหมเลอด B 2) คนทมหมเลอด A ไมสามารถรบเลอดจากคนหมเลอด AB ได เพราะแอนตเจน B จากหมเลอด AB

จะจบกบแอนตบอด B ของหมเลอด A 3) คนทมหมเลอด Rh- สามารถรบเลอดไดจากทงหมเลอด Rh- และ Rh+ 4) แมทมหมเลอด Rh+ ถามทารกในครรภคนท 2 หรอ 3 เปน Rh- อาจทาใหทารกเกดอรโทรบลาสโทซส-

ฟทาลสได 2. จาก mRNA ทมลาดบนวคลโอไทด 5′ UAC UCC AGU AUA CCA GAG3′ mRNA ขางตน

ถกสงเคราะหมาจาก DNA ตนแบบ ทมลาดบนวคลโอไทดอยางไร 1) 5′ TAC TCC AGT ATA CCA GAG 3′ 2) 5′ ATG AGG TCA TAT GGT CTC 3′ 3) 5′ GAG ACC ATA TGA CCT CAT 3′ 4) 5′ CTC TGG TAT ACT GGA GTA 3′ 3. ตารางรหสพนธกรรม

จากตาราง มวเทชนททาใหเบสลาดบท 5 ของ mRNA ทมลาดบนวคลโอไทดเปน 5′ AUGUCCGUA 3′

เปลยนจาก C เปน A จะสงผลถงชนดของกรดอะมโนในลาดบท 2 ของสายพอลเพปไทดทถกสรางขนจาก mRNA นอยางไร

1) ไมมการเปลยนแปลงชนดของกรดอะมโน 2) เปลยนชนดของกรดอะมโนจาก Ser เปน Tyr 3) เปลยนชนดของกรดอะมโนจาก Arg เปน Asp 4) เปลยนชนดของกรดอะมโนจาก Pro เปน Thr


4. ขอใดไมถกตอง 1) เกลยวคของสายพอลนวคลโอไทดเวยนขวาตามเขมนาฬกา 2) เบสคสมในสายพอลนวคลโอไทดยดกนดวยพนธะไฮโดรเจน 3) ถาเปรยบโครงสรางของสายดเอนเอเปนบนไดเวยน ราวบนไดเกดจากไนโตรจนสเบสจบกบหมฟอสเฟต 4) โครงสรางของเบสพวรน เปนวงแหวนทประกอบดวยคารบอนและไนโตรเจน 2 วง แตเบสไพรมดนม

วงแหวนดงกลาว 1 วง 5. ขอใดสอดคลองกบกฎแหงการแยก 1) กฎขอนไดมาจากการศกษาลกษณะทไดจากการผสมพจารณาสองลกษณะ 2) ยนทอยเปนคจะแยกออกจากกนในระหวางการแบงเซลลแบบไมโทซสของการสรางเซลลสบพนธ 3) ในการผสมของสงมชวตทมลกษณะเดนแทกบลกษณะดอยแทจะใหลกรน F2 ทมลกษณะเดนตอลกษณะ

ดอยเปน 3 : 1 4) ยนทแยกออกจากยนทเปนคกน จะจบกลมอยางอสระกบยนอนทแยกออกจากคเชนกน ในการเขาไปอย

ในเซลลสบพนธ 6. ถาประชากรในอาเภอหนง ซงอยในภาวะสมดลของฮารด-ไวนเบรก มจานวนทงหมด 10,000 คน มผปวย

เปนโรคซสตค ไฟโบรซส ซงเปนโรคพนธกรรมแบบยนดอยบนโครโมโซมรางกาย 4 คน จะมประชากรประมาณกคนทเปนพาหะของโรค

1) 49 คน 2) 98 คน 3) 196 คน 4) 392 คน 7. นกวทยาศาสตรนาขาวสองตนมาผสมกน โดยตนเพศเมยมจโนไทปเปน aa สวนตนเพศผมจโนไทปเปน Aa

ผลจากการผสมนจะทาใหไดจโนไทปของเอนโดสเปรมแบบใดบาง ในอตราสวนเทาใด 1) 1 Aaa : 1 aaa 2) 3 Aaa : 1 aaa 3) 1 AAa : 1 aaa 4) 3 AAa : 1 aaa 8. การถายทอดโรคทางพนธกรรมชนดหนงทปรากฏในพนธประวตของครอบครวมลกษณะดงน

การถายทอดลกษณะทางพนธกรรมนมแบบแผนอยางไร 1) การถายทอดยนทไมเกยวเนองกบเพศ และลกษณะทผดปกตเปนลกษณะดอย 2) การถายทอดยนทไมเกยวเนองกบเพศ และลกษณะทผดปกตเปนลกษณะเดน 3) การถายทอดยนทเกยวเนองกบ X (X-linked Gene) และลกษณะทผดปกตเปนลกษณะดอย 4) การถายทอดยนทเกยวเนองกบ X (X-linked Gene) และลกษณะทผดปกตเปนลกษณะเดน 9. นกวทยาศาสตรพบวา DNA ของสงมชวตชนดหนงมปรมาณ Cytosine 38% ดงนนปรมาณของ Thymine

คดเปนกเปอรเซนต 1) 12% 2) 24% 3) 31% 4) 38%


10. การศกษาขอมลจากภาพทเกดจากการหกเหของรงสเอกซผานผลก DNA ทาใหวตสนและครกไดทราบ คณสมบตของ DNA ไดแก

ก. โมเลกลมรปรางเปนเกลยว ข. ระยะหางของเกลยวแตละรอบ ค. ลาดบของนวคลโอไทดในสาย DNA ง. ความยาวของเสนผานศนยกลางของเกลยว DNA 1) ก. และ ข. 2) ข. และ ค. 3) ก., ข. และ ค. 4) ก., ข. และ ง. 11. สมมตวามสงมชวตชนดหนงสรางโปรตนจากกรดอะมโนจานวน 40 ชนด โดย RNA ประกอบดวยนวคลโอไทด

จานวน 3 ชนด ดงนนรหสพนธกรรม (Codon) ทสนทสดจะประกอบดวยกนวคลโอไทด 1) 2 2) 3 3) 4 4) 5 12. จากตารางรหสพนธกรรมดานลาง

U C A G

U

UUU Phe UUC Phe UUA Leu UUG Leu

UCU Ser UCC Ser UCA Ser UCG Ser

UAU Tyr UAC Tyr UAA Stop UAG Stop

UGU Cys UGC Cys UGA Stop UGG Trp

U C A G

C

CUU Leu CUC Leu CUA Leu CUG Leu

CCU Pro CCC Pro CCA Pro CCG Pro

CAU His CAC His CAA Gln CAG Gln

CGU Arg CGC Arg CGA Arg CGG Arg

U C A G

A

AUU Ile AUC Ile AUA Ile AUG Met

ACU Thr ACC Thr ACA Thr ACG Thr

AAU Asn AAC Asn AAA Lys AAG Lys

AGU Ser AGC Ser AGA Arg AGG Arg

U C A G

G

GUU Val GUC Val GUA Val GUG Val

GCU Ala GCC Ala GCA Ala GCG Ala

GAU Asp GAC Asp GAA Glu GAG Glu

GGU Gly GGC Gly GGA Gly GGG Gly

U C A G

ถาเกดมวเทชนเฉพาะท (Point Mutation) ในสายของ DNA ทาใหเกดการเปลยนแปลงของลาดบกรดอะมโน จาก I le Thr Asn Cys His Asp Tyr Glu His เปน I le Thr I le Val Met I le I le Glu His ขอใดเปนรปแบบของมวเทชนทมความเปนไปไดมากทสด 1) การแทนทคเบส (Substitution) 5 ตาแหนง 2) การเพมขนของนวคลโอไทด (Insertion) 1 ตาแหนง 3) การขาดหายไปของนวคลโอไทด (Deletion) 1 ตาแหนง 4) การเพมขนของนวคลโอไทด (Insertion) และการขาดหายไปของนวคลโอไทด (Deletion) อยางละ 1 ตาแหนง


เฉลย 1. เฉลย 2) คนทมหมเลอด A ไมสามารถรบเลอดจากคนหมเลอด AB ได เพราะแอนตเจน B จากหมเลอด

AB จะจบกบแอนตบอด B ของหมเลอด A ตามกฎการใหเลอด “ตองไมใหแอนตเจนของผใหตรงกบแอนตบอดของผรบ” ดงนน สาหรบคน

หมเลอด AB ซงมทงแอนตเจน A และแอนตเจน B จงไมสามารถใหเลอดแกใครไดเลย เพราะแอนตเจนจากคนหมเลอด AB จะจบกบแอนตบอดของผรบเลอดและทาใหเกดการตกตะกอนขน

2. เฉลย 4) 5′ CTC TGG TAT ACT GGA GTA 3′ เนองจากสาย mRNA ทได คอ 5′ UAC UCC AGU AUA CCA GAG3′ ดงนน สาย DNA

ตนแบบทใชในการสงเคราะหตองมลาดบนวคลโอไทดทคสมกน คอ 3′ ATG AGG TCA TAT GGT CTC 5′ แตเนองจากทศทางในการสงเคราะหสาย mRNA และทศทางของ DNA ตนแบบนนตองมทศทางทตรงขามกน ดงนน ลาดบทถกตองของสาย DNA ตนแบบจงเปน 5′ CTC TGG TAT ACT GGA GTA 3′

3. เฉลย 2) เปลยนชนดของกรดอะมโนจาก Ser เปน Tyr จากโจทยเมอเกดมวเทชนททาใหเบสลาดบท 5 ของ mRNA ทมลาดบนวคลโอไทดเปน 5′

AUGUCCGUA 3′ เปลยนจาก C เปน A จะสงผลถงชนดของกรดอะมโนในลาดบท 2 ของสายพอลเพปไทดทถกสรางขนจาก mRNA เปลยนไปจาก Ser เปน Tyr เพราะ Codon ทไดเปลยนไปจาก UCC เปน UAG ซงกาหนดเปนกดรอะมโนไทโรซน

4. เฉลย 3) ถาเปรยบโครงสรางของสายดเอนเอเปนบนไดเวยน ราวบนไดเกดจากไนโตรจนสเบสจบกบหมฟอสเฟต

ถาเปรยบโครงสรางของสายดเอนเอเปนบนไดเวยน ราวบนไดเกดจากนาตาลดออกซไรโบสเกาะกบหมฟอสเฟต สวนไนโตรจนสเบสจะยนออกมาคลายขนบนได

5. เฉลย 3) ในการผสมของสงมชวตทมลกษณะเดนแทกบลกษณะดอยแทจะใหลกรน F2 ทมลกษณะเดนตอลกษณะดอยเปน 3 : 1

ในการผสมของสงมชวตทมลกษณะเดนแทกบลกษณะดอยแทจะใหลกรน F2 จะมลกษณะเดนตอลกษณะดอยเปน 3 : 1 สอดคลองกบกฎแหงการแยก (Law of Segregation) ซงกลาววา สงมชวตทสบพนธแบบอาศยเพศจะมสงทควบคมลกษณะทางพนธกรรมอยเปนคๆ แตละคจะแยกออกจากกนเมอมการสรางเซลลสบพนธ และเมอเซลลสบพนธผสมกนสงทควบคมลกษณะทางพนธกรรมนจะกลบมาเขาคกนอกครง

6. เฉลย 4) 392 คน เนองจากประชากรอยในสมดล ความถของบคคลทเปนโรคเทากน 4/10,000 = 0.0004 ซงจะ

เทากบคา q2 ของสมการ p2 + 2pq + q2 = 1 ดงนน q2 = 0.0004 จงได q = 0.02 ซงกจะไดความถของยน(A) = 0.98 เพราะความถของ A และ a ตองรวมกนเทากบ 1 ดงนน คนทเปนพาหะ จะเทากบ 2pq = 2 × 0.98 × 0.02 × 10,000 = 392 คน


7. เฉลย 1) 1 Aaa : 1 aaa ตนเพศเมยมจโนไทป aa เมอแบงเซลลสบพนธแบบไมโอซสจะได 8 นวเคลยส แตละนวเคลยสม

โครโมโซมครงหนง คอ a ตนเพศผมจโนไทป Aa ไดเซลลสบพนธ 2 ชนด A และ a การเกดเอนโดสเปรมเกดจากการปฏสนธระหวางโพลารนวคลไอ 2 นวเคลยส (a, a) รวมกบ

สเปรม 2 ชนด (A, a) จะไดจโนไทป 2 แบบ คอ Aaa และ aaa ในอตราสวน 1 : 1 เพราะเปนการผสมระหวางจโนไทปทเปนเฮเทอโรไซกส (Aa) และฮอโมโลกสรเซสสพ (aa)

AaA, a

× aaa

Aa aa:1 1:

8. เฉลย 2) การถายทอดยนทไมเกยวเนองกบเพศ และลกษณะทผดปกตเปนลกษณะเดน จากพนธประวตของครอบครวพบวามทงผหญงและผชายเปนโรค ดงนนการถายทอดจะไมเกยวกบ

เพศและเปนลกษณะเดน เนองจากมการแตงงานกนระหวางหญงชายทเปนโรคทงคจะพบวามลกษณะทไมเปนโรคดวย แสดงวาลกษณะไมเปนโรคเปนลกษณะดอยแฝงอย

ไมเปนโรคเปนโรค 9. เฉลย 1) 12% ปรมาณ Cytosine = Guanine = 38% ∴ มปรมาณ Adenine = Thymine = 12% 10. เฉลย 1) ก. และ ข. เอม เอช เอฟ วลคนส (M.H.F. Wilkins) และโรซาลนด แฟรงคลน (Rosalind Franklin) ไดใช

เทคนคเอกซเรยดฟแฟรกชน (X-Ray Diffraction) ผานผลก DNA ทาใหเกดภาพบนแผนฟลม แปลผลไดวาโครงสรางของ DNA ของสงมชวตตางๆ มลกษณะทคลายกนมาก คอ ประกอบดวยพอลนวคลโอไทดมากกวา 1 สาย มลกษณะเปนเกลยว เกลยวแตละรอบมระยะหางเทาๆ กน

11. เฉลย 3) 4 รหสพนธกรรม (Genetic Codon) ในสาย mRNA จะประกอบดวยนวคลโอไทดทง 3 ชนด

และตองครอบคลมชนดของกรดอะมโนทง 40 ชนด ดงนนรหสพนธกรรมควรเปน 34 = 81 ชนด จงจะเพยงพอกบชนดของกรดอะมโน ถาเปน 33 = 27 จะมไมพอชนดของกรดอะมโน


12. เฉลย 4) การเพมขนของนวคลโอไทด (Insertion) และการขาดหายไปของนวคลโอไทด (Deletion) อยางละ 1 ตาแหนง

การเกดมวเทชนแบบ Point Mutation เปนการมวเทชนทเกดจากการเปลยนแปลงในระดบเบส ไดแก การแทนทนวคลโอไทด (Substitution), การขาดหายไปของนวคลโอไทด (Deletion) และการเพมขนของนวคลโอไทด (Insertion)

จากโจทยจานวนกรดอะมโนเทาเดมและลาดบกรดอะมโน ลาดบตนสายและปลายสายไมเปลยนแปลง แตเกดการเปลยนแปลงตรงชวงกลาง สามารถเกดไดจากทงตวเลอก 1) และ 4) แตโอกาสทจะเกดตวเลอก 1) คอ การแทนทนวคลโอไทดถง 5 ตาแหนง เปนไปไดยากมาก สวนการเกด Insertion และ Deletion อยางละ 1 ตาแหนง จะทาใหไดกรดอะมโนเทาเดม และลาดบเหมอนเดมทางตนและปลาย


นเวศวทยา นเวศวทยา (Ecology) คอ วชาทศกษาเกยวกบความสมพนธระหวางสงมชวตกบสงแวดลอม ประชากร (Population) คอ สงมชวตชนดเดยวกนทอยรวมกน ณ สถานทหนง เชน ประชากรมนษย ในโลก กลมสงมชวต (Community) กลมสงมชวต หมายถง สงมชวตหลายๆ ชนดอยรวมกน (Complex Species) เชน จอก แหน ผกตบชวา บว กระจบ ปลา ป กบ กง หอย อยรวมกน ถาสงมชวตชนดเดยวกนอยรวมกน เราเรยกวา ประชากร ระบบนเวศ (Ecosystem) ระบบนเวศ คอ หนวยของความสมพนธระหวางสงมชวต และสงมชวตเหลานนกบสภาพแวดลอมของแหลงทอย ความสมพนธเหลานนทาใหเกด การถายทอดพลงงานและวฏจกรของสาร ซงเปนหวใจของระบบนเวศ ตวอยางระบบนเวศ - บนขอนไมผ มมด ปลวก ดวง หญา เหด รา เจรญอยมากมาย - ในแองนารอยเทาสตว มลกนา ไรนา สาหราย แบคทเรย อาศยอย - หนองนา มจอก แหน ผกตบชวา กบ ปลา หอย กง อาศยอยรวมกน สรป ระบบนเวศ (Ecosystem) = กลมสงมชวต (Community) + ถนทอย (Habitat) ระบบนเวศตามธรรมชาต 1. ระบบนเวศบนบก (Terrestrial Ecosystem) เปนระบบนเวศทปรากฏอยบนพนดนตามภมภาคตางๆ ทมลกษณะแตกตางกนออกไป การจาแนกประเภทใชลกษณะเดนของพชเปนเกณฑ และขนอยกบปจจย 2 ประการ คอ อณหภมและปรมาณนาฝน ทาใหพชพนธตางๆ ในแตละพนทแตกตางกน 2. ระบบนเวศในนา (Aquatic Ecosystem) แบงเปน 2.1 ระบบนเวศนาจด (Fresh Water Ecosystem) 2.2 ระบบนเวศนากรอย (Estuarine Ecosystem) เปนระบบนเวศทเกดขนบรเวณรอยตอระหวางนาเคมกบนาจด มกเปนบรเวณปากแมนาตางๆ จะมตะกอนมาก 2.3 ระบบนเวศนาเคม (Marine Ecosystem) ระบบนเวศนาเคมนยมแบงตามความลกของนา เชน ระบบนเวศชายฝง (Coastal Ecosystem) เปนบรเวณทตกอยภายใตอทธพลของนาขน-นาลง สงมชวตตองปรบตวใหเขากบสภาพการเปลยนแปลงของระดบนาได และระบบนเวศทะเลลกเปนบรเวณทแสงแดดสองไปไมถง จงขาดแคลนผผลตของระบบ สตวนาตางๆ จงมจานวนนอย และใชชวตรอซากของสงมชวตอนทตายจากดานบน


องคประกอบสงมชวต (Biotic Component) เราสามารถแยกประเภทของสงมชวตในระบบนเวศตามแหลงของอาหารได 2 ประเภทใหญๆ คอ 1. Autotroph (Producer) สงมชวตประเภทนเปนสงมชวตทสรางอาหารเองได 2. Heterotroph สงมชวตประเภทน ไมสามารถสรางอาหารเองได ตองบรโภคสงมชวตอนๆ เพอใหไดมาซงพลงงานในการดารงชวต แบงไดเปน 2 ประเภทยอย คอ 1. Consumer (ผบรโภค) ไดแก สตวตางๆ แยกไดตามอาหารทกน แบงเปน 4 ประเภท คอ Herbivore ผบรโภคพช เชน ชาง มา วว ฯลฯ Carnivor ผบรโภคสตว เชน เสอ สนข สงโต แมว ฯลฯ Omnivore ผบรโภคทงสตวและพช เชน คน ไก นก ฯลฯ Detretivore ผบรโภคซาก เชน นกแรง กงกอ ไสเดอน ฯลฯ 2. Decomposer (ผยอยอนทรยสาร) ไดแก แบคทเรย เหด รา ยสต ซงจะยอยซากสตวกลบไปเปน อนนทรยสาร และหมนเวยนกลบไปสสงแวดลอม การปรบตวของสงมชวตใหเขากบสงแวดลอม เนองจากสภาวะแวดลอมมการเปลยนแปลงอยตลอดเวลา สงมชวตจงมความจาเปนทจะตองปรบตวใหเขากบสภาพแวดลอมทมนอยเพอการอยรอด การปรบตว (Adaptation) หมายถง กระบวนการทสงมชวตมการเปลยนแปลงลกษณะหรอพฤตกรรมใหเขากบสภาพแวดลอม ซงจะเปนประโยชนตอการอยรอดและสบพนธ การปรบตวสามารถแบงไดเปน 2 ประเภท คอ แบบชวคราวและแบบถาวร 1. การปรบตวแบบชวคราว เชน ตนไมทอยบรเวณชายคากจะเลยวเบนออกไปใหพนชายคาเพอหาแสง จงจกเปลยนสเพอพรางตว การจาศลของหม หรอสตวเลอยคลานตางๆ ในฤดหนาว การทปลามปอดบางชนด จาศลอยใตโคลนในหนาแลงเพอรอหนาฝนอกครง 2. การปรบตวแบบถาวร เปนการเปลยนแปลงทเกดจากการเปลยนแปลงในระดบยน ถกถายทอดมาจากบรรพบรษ การปรบตวแบบถาวรในพช เชน - กระบองเพชรเปลยนใบเปนหนาม เพอลดอตราการคายนา ลาตนปอมเกบสะสมนา - ผกกระเฉด มนวมสขาวหมลาตน เพอใหตนของมนลอยนาได - ผกตบชวา มลาตนเปนทน ทาใหมนลอยนาได การปรบตวแบบถาวรในสตว 1. การปรบตวดานสรระ (Physiological Adaptation) หนาทการทางานของอวยวะตางๆ เชน - นกทะเลมตอมขบเกลอ (Nasal Gland) สาหรบขบเกลอออกนอกรางกาย - สตวเลอดอนมตอมเหงอสาหรบขบเหงอระบายความรอน - ผเสอพฒนาปากทเหมาะกบการดดนาหวาน


2. การปรบตวทางสณฐาน (Morphological Adaptation) เปนการปรบเปลยนลกษณะรปรางและอวยวะภายนอกของสงมชวต เชน - ตนโกงกางทอยตามปาชายเลนมรากคาจนไมใหลมงาย - ผกกระเฉดมทนเพอการลอยตว 3. การปรบตวทางดานพฤตกรรม (Behavior Adaptation) - การพนหลกของตาลง - การออกหากนกลางคนของสตวทะเลทราย - การจาศล ความสมพนธระหวางสงมชวตในระบบนเวศ + คอ การไดผลประโยชน - คอ การเสยผลประโยชน 0 คอ การไมไดไมเสย ไมมผลใดๆ ภาวะปรสต Parasitism (+/-) ปรสตนนอาจอาศยอยในผถกอาศย (Host) อย 2 ลกษณะ คอ 1. ปรสตภายนอก (Ectoparasite) ไดแก กาฝาก ฝอยทอง เหา หมด โลน 2. ปรสตภายใน (Endoparasite) ไดแก แบคทเรย ไวรส พยาธตางๆ ภาวะการลาเหยอ Predation (+/-) ถาแยกกนอยจะกลายเปน (-/+) การลาเหยอ เปนกลไกกอใหเกดสมดลทางธรรมชาต หมายเหต - เหยออาจกลายเปนผลาได ผลาอาจกลายเปนเหยอได - พชทจบแมลงเปนอาหาร จดวาเปนการลาเหยอเชนกน ภาวะองกนหรอภาวะเกอกล Commensalism +/0 ถาแยกกนจะกลายเปน -/0 เปนความสมพนธระหวางสงมชวต 2 ฝาย ฝายหนงไดรบผลประโยชน สวนอกฝายไมไดไมเสยประโยชน เชน - กลวยไม ชายผาสดากบตนไมใหญ - เหาฉลามกบฉลามหรอวาฬ - แบคทเรยบนผวหนงคน - ลกกง ลกป ลกปลากบฟองนา ภาวะไดประโยชนรวมกน Protocooperation +/+ หากแยกกนจะกลายเปน 0/0 ความสมพนธระหวางสงมชวตทง 2 ฝายโดยตางฝายตางไดประโยชนจากการอยรวมกน +/+ โดยสามารถแยกกนได ไมเกดผลเสยใดๆ ไมจาเปนตองอยดวยกนตลอด เชน ดอกไม-แมลง และปเสฉวน-ดอกไมทะเล


ภาวะทตองพงพากน Mutualism +/+ หากแยกกนจะกลายเปน -/- ความสมพนธระหวางสงมชวตทงสองฝาย โดยทงสองฝายตางไดประโยชนรวมกน แตแยกกนแลวจะเกดผลเสย เปนสถานะการทผกมด เชน โปรโตซว-ลาไสปลวก และรา Mycorrhiza-รากพชตระกลสนและกลวยไม ภาวะการยอยสลาย Saprophytes การดารงชวตของผยอยสลาย Decomposer บนซากสงมชวต โดยการหลงนายอยออกมานอกรางกายโดยสารทไดจากการยอยสลายเหลานสวนหนงจะถกดดซมไปใชประโยชน สวนทเหลอจะอยในวฏจกรในระบบนเวศตอไป ภาวะการยบยงการเจรญ Antibiosis -/0 การดารงชพโดยฝายหนงจะหลงสารเคมออกมาไปมผลยบยงการเจรญของอกฝายหนง -/0 เชน ราสเขยวทาใหแบคทเรยไมเจรญ ภาวะการแขงขน -/- การแขงขนโดยทงสองฝายตองการปจจยเดยวกน แตปจจยนนมจากดจงตองแขงขนเพอใหไดปจจยทตองการ จงเปน -/- เชน จอกแหนในแหลงนา บวกบผกตบชวา ตนถวทปลกมากๆ ในกระถางเลกๆ ภาวะเปนกลาง Neutralism 0/0 การดารงชวตโดยไมมผลใดๆ ตอกนระหวางสงมชวต 2 ชนด รปแบบการบรโภคของสงมชวต การกนกนเปนทอดๆ ม 2 ลกษณะ คอ หวงโซอาหาร และสายใยอาหาร โซอาหาร (Food Chain) เปนการเคลอนยายพลงงาน และธาตอาหารในระบบนเวศ ผานผผลต ผบรโภคในระดบตางๆ โดยการกนกนเปนทอดๆ ในลกษณะเปนเสนตรง กลาวคอ สงมชวตชนดหนงกนสงมชวตชนดอนเพยงชนดเดยวเทานน หวงโซอาหารแบงออกเปน 2 แบบ คอ

วทยาศาสตร ชววทยา (100) _____________________________ โครงการแบรนดซมเมอรแคมป 2013

1. หวงโซอาหารแบบจบกน (Grazing Food Chain) เปนหวงโซอาหารทเรมตนทพช เชน พชผก → แมลงกนพช → กบ → ง → เหยยว

การเขยนหวงโซอาหารนนจะหนหวลกศรไปทางผบรโภคเสมอ เราเรยกผบรโภคทกนผผลตเปนอาหารวา Primary Consumer และเรยกผบรโภค Primary Consumer วา Secondary Consumer และเราเรยกผบรโภค Secondary Consumer วา Tertiary Consumer และเรยกผบรโภค Tertiary Consumer วา Quarternary Consumer ตามลาดบ

โครงการแบรนดซมเมอรแคมป 2013_____________________________ วทยาศาสตร ชววทยา (101)

2. หวงโซอาหารแบบกนเศษอนทรย (Detritus Food Chain) เปนหวงโซอาหารทเรมจากซากของสงมชวตถกยอยสลายดวยผยอยสลาย สายใยอาหาร (Food Web)

เนองจากสงมชวตหนงอาจกนอาหารหลายชนด และเหยอชนดเดยวกนกอาจถกสงมชวตหลายชนดกน ลกษณะดงกลาวไดเกดความซบซอนกนในระบบของโซอาหาร ซงเรยกวา สายใยอาหาร (Food Web) ซง ยงสายใยอาหารมความสลบซบซอนมากเพยงใด กไดแสดงใหเหนถงระบบนเวศทมระบบความสมดลสง ขนเทานน การถายทอดพลงงานในหวงโซอาหาร อาจแสดงในลกษณะของสามเหลยมพระมดของสงมชวต (Ecological Pyramid) แบงได 3 ประเภทตามหนวยทใชวดปรมาณของลาดบขนในการกน 1. พระมดจานวนของสงมชวต (Pyramid of Number) ใชสดสวนของผผลตและผบรโภคระดบตางๆ แสดงจานวนสงมชวตเปนหนวยตวตอพนท

พระมดจานวนของสงมชวต


2. พระมดมวลของสงมชวต (Pyramid of Mass) แสดงปรมาณของสงมชวตในแตละลาดบขนของการกนโดยใชมวลรวมของนาหนกแหง (Dry Weight) ของสงมชวตตอพนท

พระมดมวลของสงมชวต

3. พระมดพลงงาน (Pyramid of Energy) เปนพระมดทสรางขนเพอแสดงปรมาณพลงงานของแตละลาดบขนของการกนซงจะมคาลดลงตามลาดบขนของการโภค พระมดพลงงานจะเปนพระมดฐานกวางเสมอ การถายทอดพลงงานไปยงผบรโภคลาดบถดไป พลงงานจะถกถายทอดไปเพยง 10% เทานน 90% ทเหลอถกใชไปในกระบวนการการดารงชวตของสงมชวตแตละชนด และบางสวนเปลยนเปนพลงงานความรอนถายเทเขาสสงแวดลอม และพลงงานบางสวนนาไปเกบไวในสวนทบรโภคไมได เชน เปลอก กระดก ขน เลบ

พระมดพลงงาน


ความสมดลของระบบนเวศ ระบบนเวศทอยในภาวะสมดล หมายถง สภาพสงมชวตทอาศยอยรวมกนอยางพอเหมาะ จานวนสงมชวตตางๆ ไมมการเปลยนแปลงมากนก ทงผผลต ผบรโภค และผยอยสลาย โดยธรรมชาตระบบนเวศตางๆ มกไมอยในภาวะสมดล เนองจากมการเปลยนแปลงตลอดเวลา การเปลยนแปลงขนาดของประชากร ม 2 แบบ คอ 1. การเกดแทนทขนบกเบก Primary Succession การเกดแทนทจะเรมขนในพนททไมเคยมสงมชวตอาศยอยกอน ซงแบงออกไดเปน 2 ประเภท คอ 1.1 การเกดแทนทบนพนทวางเปลาบนบก เรมจากไลเคนบนกอนหน ตอมาหนเรมสกกรอน ทาใหเกดอนภาคเลกๆ ของดนและทราย จากนนกจะเกดพชจาพวกมอส ตอมาเปนพชพวกหญา และพชลมลก ตอมาเกดไมพมและตนไมเขามาแทนท และพฒนาเปนขนชมชนสมบรณ (Climax Stage) เปนไมใหญและมสภาพเปนปาทอดมสมบรณนนเอง 1.2 การแทนทในแหลงนา เชน ในบอนา ทะเลทราย หนอง บง เรมตนจากบรเวณกนสระมแตพนทราย มสงมชวตเลกๆ ทลองลอยอยในนา เชน แพลงกตอน สาหรายเซลลเดยว ตอมาเกดพชใตนาพวกสาหราย และสตวเลกๆ ตอมาจะเกดพชมใบโผลพนนา เชน กก พง ออ เตยนา แลวจากนนกจะเกดมสตวจาพวก หอยโขง กบ เขยด กง หนอน ไสเดอน และววฒนาการเปนขนชมชนสมบรณแบบสระนานนจะตนเขนจนกลายสภาพเปนพนดนในทสด 2. การแทนทของสงมชวตในขนทดแทน (Secondary Succession) เปนการเกดแทนทของสงมชวตอนๆ ในพนทเดมทถกเปลยนแปลงไป เชน บรเวณพนทปาไมทถกโคนถาง ปรบเปนพนทเพาะปลกหรอพนทปาไมทเกดไฟปา


การหมนเวยนของสารในระบบนเวศ วฏจกรของนา

การหมนเวยนของนาม 2 รปแบบ คอ หมนโดยไมผานสงมชวตกบหมนเวยนโดยผานสงมชวต การหมนเวยนโดยไมผานสงมชวตจะเรมจากแหลงนาธรรมชาต ไดรบความรอนจากดวงอาทตย เกดการระเหยเปนไอนาลอยตวขนสบรรยากาศและจบตวกนเปนกอนเมฆ เมอเมฆกระทบความเยนเบองบนกจะควบแนนกลนตวเปนหยดนา ตกลงมาเปนฝน คนสสงแวดลอมตอไป สวนการหมนเวยนผานสงมชวตนนเกดจากสงมชวตขบถายนาออกจากรางกาย รวมถงการขบนาผานการหายใจในรปแบบของไอนา เชน การหายใจของสตวและการคายนาของพช วฏจกรคารบอน พชนาคารบอนไดออกไซดในอากาศมาสงเคราะหแสงกลายเปนสารโมเลกลใหญ สตวบรโภคพชเขาไปกจะไดรบสารประกอบเหลานไปใชประโยชนและสรางสวนตางๆ ของรางกาย สตวหายใจเอากาซคารบอนไดออกไซดออกมาใหม ใหพชใชในการสงเคราะหแสงไดอกครง เมอพชและสตวตายลงกจะถกผยอยสลาย ไดคารบอนไดออกไซดอสระออกมาเชนกน วฏจกรออกซเจน

สตวหายใจเขาโดยใชออกซเจนในอากาศ หายใจออกมาเปนกาซคารบอนไดออกไซดและนา ซงพชใชในกระบวนการสงเคราะหแสงเพอสารอาหารและไดกาซออกซเจนเปนผลตภณฑ


วฏจกรไนโตรเจน แบคทเรยทเรยกวา Nitrogen Fixing Bacteria เชน ไรโซเบยมในปมรากพชตระกลถว/แอนนาบนา ซงเปนสาหรายสเขยวแกมนาเงนชนดหนงทอาศยอยในแหนแดงและเชอราไมโครไรซาในรากสน จะตรงไนโตรเจนทอยในอากาศมาเปนไนเตรตในดน ซงพชสามารถนาไปใชได แตไนเตรตนกอาจถกเปลยนเปนแกสไนโตรเจนไดโดย Denitrifying Bacteria นอกจากนพชและสตวจะขบเอาไนโตรเจนออกมาทางปสสาวะ ซงมกจะอยในรปของ กรดยรกทาใหไนโตรเจนกลบคนสธรรมชาต อกทงเมอสตวและพชตายผยอยสลายจะยอยซากสตวและพชเหลานนเกดเปนสารประกอบแอมโมเนยม และจะถกเปลยนเปนสารไนเตรตในดนจากการกระทาของ Nitrifying Bacteria วฏจกรฟอสฟอรส พชใชฟอสฟอรสในรปของสารประกอบฟอสเฟต เมอสตวกนพช ฟอสฟอรสเหลานนจะถกถายทอดผานกระบวนการการกนอาหารเขาสรางกายสตว สตวจะนาฟอสฟอรสไปใชสรางกระดกและฟน เมอสตวตายลง ฟอสฟอรสจะทบถมลงสดน บางสวนจะถกดดกลบคนมาใชใหมโดยพชได วฏจกรฟอสฟอรสไมมการหมนเวยนในอากาศ มเพยงหมนเวยนในดนและนาเทานน วฏจกรซลเฟอร ซลเฟอรหรอกามะถน จะอยในสภาพของแกสไฮโดรเจนซลไฟด (H2S) และซลเฟต

-24SO สารประกอบ

อนทรยในพชและสตวจะถกยอยเปนไฮโดรเจนซลไฟดโดยแบคทเรย และถกเปลยนตอไปเรอยๆ จนเปนซลเฟต ซงพชนากลบไปใชได กามะถนในซากของพชและสตวบางสวนจะถกตรงและสะสมไวในถานหน และนามนปโตรเลยม เมอมการนามาใชเปนเชอเพลงจะไดกาซซลเฟอรไดออกไซด (SO2) เมอกาซนอยในบรรยากาศจะรวมตวกบละอองนาตกลงมาเปนฝนกรด ซงเปนกรดกามะถนหรอกรดซลฟวรก (H2SO4) ซงจะกดและทาใหสงกอสรางตางๆ สกกรอนและเปนอนตรายตอการหายใจตอคน ทรพยากรปาไม ประเภทของปาไม แบงเปน 2 ประเภท คอ 1. ปาไมผลดใบ ประกอบดวยพนธไมทมใบสเขยวตลอดเวลา แบงออกเปน 4 ชนด คอ 1.1 ปาดบเมองรอน (Tropical Evergreen Forest) เปนปาทอยในเขตลมมรสมพดผานเกอบตลอดป มปรมาณนาฝนมาก แบงออกเปน - ปาดงดบชน (Tropical Rain Forest) ปาดงดบชนในประเทศไทยมการกระจายสวนใหญอยทางภาคใตและภาคตะวนออกของประเทศ - ปาดงดบแลง (Dry Evergreen Forest) ปาดงดบแลงของเมองไทยพบกระจายตงแตตอนบนทางเหนอ และทางทศตะวนตก - ปาดงดบเขา (Hill Evergreen Forest) พบไดในทกภาคของประเทศไทยในบรเวณทเปนยอดเขาสง 1.2 ปาสน (Coniferous Forest) มสนสองใบหรอสนสามใบเจรญอย


1.3 ปาพรหรอปาบง (Swamp Forest) พบตามทราบลมมนาขงอยเสมอ และตามรมฝงทะเลทมโคลนเลนทวๆ ไป แบงออกเปน - ปาพร (Peat Swamp) อยถดจากปาชายเลน พบในภาคใตของประเทศ - ปาชายเลน (Mangrove Swamp Forest) พบตามชายฝงทะเลในภาคใต ภาคกลาง และภาคตะวนออก และมนาขน-นาลงอยางเดนชดในรอบวน 1.4 ปาชายหาด (Beach Forest) แพรกระจายอยตามชายฝงทะเลทเปนดนกรด ทราย และโขดหน ดนมฤทธเปนดาง 2. ปาผลดใบ ประกอบดวยพนธไมททงใบในฤดแลง แบงออกเปน 3 ประเภท คอ 2.1 ปาเบญจพรรณ เปนปาโปรง มไมสก ไมแดง ไมประด ไมมะคา พบในภาคเหนอ ภาคกลาง และภาคอสาน 2.2 ปาแดง ปาแพะ หรอปาเตงรง เปนปาโปรง มไมในวงศยาง ฤดแลงจะผลดใบ และมไฟปาเปนประจา ปญหาสงแวดลอม 1. ปญหามลพษทางนา นาเสย หมายถง นาทผานการใชประโยชนมาแลว มคณสมบตตางไปจากเดม คอ มสงสกปรกตางๆ เจอปนอย ไดแก สารอนทรย สารอนนทรย สารพษ และจลนทรยตางๆ นาเนา หมายถง นาเสย หรอแหลงนาทมสภาวะการเจรญเตบโตของแบคทเรยแบบแอนโรบคเนองจากขาดออกซเจนนาจะมสดาและกลนเหมน นาทง หมายถง นาทผานการบาบดแลว มคณภาพไดตามมาตรฐานของทางราชการ สามารถปลอยลงสแหลงนาสาธารณะได 2. ปญหามลพษทางดน สาเหตททาใหเกดมลพษทางดน สวนใหญเกดจากมนษยทใชประโยชนจากสารเคม ไดแก การใชปยทางวทยาศาสตร และการใชสารเคมกาจดศตรพช (Pesticides) เมอใชปยวทยาศาสตรตดตอกนเปนเวลานานจะทาใหดนเปรยว มสภาพความเปนกรดสงไมเหมาะสมแกการปลกพช 3. ปญหามลพษทางอากาศ อากาศ (Air) คอ ของผสมทเกดจากกาซหลายชนด อากาศบรสทธจะไมมส ไมมกลน และไมมรส สวนผสมสาคญโดยปรมาตร ไดแก ไนโตรเจน รอยละ 78.09 ออกซเจน รอยละ 20.94 กาซเฉอย ซงสวนใหญไดแก กาซอารกอน รอยละ 0.93 คารบอนไดออกไซด รอยละ 0.03 และสวนผสมของกาซฮเลยม ไฮโดรเจน นออน ครปตอน ซนอน โอโซน มเทน ไอนาและสงอนรวมกนรอยละ 0.01 การเกดอากาศเสยหรอมลพษ คอ การทสวนผสมของอากาศเปลยนไปเนองจากความผนแปรของธรรมชาต เชน ภเขาไฟระเบด ไอเสยรถยนต


ขอควรร กาซโมเลกลใหญ เชน ไอนา คารบอนไดออกไซด มเทน ไนตรสออกไซดและโอโซนแมจะมอยในบรรยากาศเพยงเลกนอย กลบมความสามารถในการดดกลนรงสอนฟราเรด และมอทธพลทาใหอณหภมของโลกอบอน เราเรยกกาซพวกนวา “กาซเรอนกระจก” (Greenhouse Gas) กาซเรอนกระจกทถกควบคมโดยพธสารเกยวโตม 6 ชนด ไดแก 1. กาซคารบอนไดออกไซด (CO2) 2. กาซมเทน (CH4) 3. กาซไนตรสออกไซด (NO2) 4. กาซไฮโดรฟลออโรคารบอน (HFC) 5. กาซเพอรฟลออโรคารบอน (PFC) 6. กาซซลเฟอรเฮกซะฟลออไรด (SF6) การเพมขนของกาซเรอนกระจกนน สงผลใหชนบรรยากาศมความสามารถในการกกเกบรงสความรอนไดมากขน ผลทตามมาคอ อณหภมเฉลยของชนบรรยากาศทเพมขนดวย พธสารมอนทรออล ระบวาแตละประเทศจะตองควบคมการใชสารทมผลทาลายชนโอโซน โดยการลดการใชสารซเอฟซ ในฐานะทเราเปนสวนหนงของสงคมจงควรใหความรวมมอดวยการเลกใชผลตภณฑทมการใชสาร ซเอฟซทกชนด เชน โฟม กระปองสเปรย ครมโกนหนวด ใชเครองปรบอากาศรถยนตทใชสาร R134a แทนซเอฟซตลอดจนผลตสารอนเพอใชแทนซเอฟซ


ตวอยางขอสอบ จงเลอกคาตอบทถกตองทสด 1. เราใชปจจยใดเปนเกณฑในการแบงไบโอมบนบก เปนไบโอมแบบตางๆ กน (PAT2 มนา’52) 1) ความสงจากระดบนาทะเล 2) อณหภมและความชนเฉลย 3) ปรมาณแสงและอณหภมเฉลย 4) เขตละตจด 2. วตถประสงคสาคญของการปลกพชวงศถวหมนเวยนกบพชไรอน คอขอใด (PAT2 มนา’52) 1) เพมความอดมสมบรณของดน 2) ปองกนการพงทลายของหนาดน 3) ปรบปรงสมบตทางกายภาพและทางเคมของดน 4) เลอกใชประโยชนจากทดนใหเหมาะสมกบลกษณะของดน 3. เมอเกดการเปลยนแปลงแทนทแบบทตยภมในพนททเคยทาไรขาวโพดมากอน พชกลมแรกทจะขนในพนทน

นาจะเปนพวกใด (PAT2 มนา’52) 1) มอสและไลเคน 2) หญา 3) ไมลมลก 4) ไมพม 4. โซอาหารในขอใดจดเปนโซอาหารแบบดไทรทส (Detritus Food Chain) (A-NET มนา’49) 1) ตนชบา → หนอนบง → นกกระจาบ 2) หญา → เพลย → แมงมม 3) สาหราย → หอยขม → เตา 4) ขอนไม → ปลวก → กงกา 5. ขอใดกลาวถกตองเกยวกบการถายทอดพลงงานในระบบนเวศ (A-NET มนา’50) 1) พลงงานแสงทโลกไดรบสวนใหญจะเขาสผผลต 2) พลงงานทถายทอดในโซอาหารอยในรปพลงงานแสงและความรอน 3) ระบบนเวศรบพลงงานแสงไดโดยไมผานผผลต 4) ผผลตจะนาพลงงานแสงทไดรบไปใชไดเพยง 10% เทานน


6. การอยรวมกนของสงมชวตในขอใดทแตกตางจากขออน (A-NET มนา’49) 1) โพรโทซว อาศยอยในลาไสปลวก 2) ผกตบชวาแขงขนกนแพรพนธในสระนา 3) กาฝากขนอยบนตนไมใหญ 4) นกพราบและนกเขาแยงกนกนเมลดหญา 7. ขอใดเปนสาเหตสาคญททาใหสตวบางชนดอาศยอยในถนอาศยไดหลายแบบ (A-NET มนา’50) 1) สามารถทนตอปจจยตางๆ ในสงแวดลอมไดชวงกวาง 2) มลกครงละจานวนมาก 3) มการสบพนธทงแบบอาศยเพศและไมอาศยเพศ 4) เปนผบรโภคอนดบสดทาย 8. ขอใดถกตองเกยวกบชนดพนธตางถน (A-NET มนา’50) ก. อาจเปนสาเหตใหความหลากหลายทางชวภาพของระบบนเวศลดลง ข. อาจเปนสาเหตใหประชากรชนดพนธพนเมองเดมบางชนดลดลง ค. หลายชนดมคณคาทางเศรษฐกจ 1) ก. และ ข. 2) ก. และ ค. 3) ข. และ ค. 4) ก.,ข.,และ ค. 9. กระบวนการใดไมมบทบาทโดยตรงตอการสรางสารประกอบตางๆ ภายในพช (A-NET มนา’50) 1) การตรงไนโตรเจน 2) การเปลยนแปลงไนเตรตกลบเปนแกสไนโตรเจน 3) การเปลยนแปลงสารประกอบไนโตรเจนเปนแอมโมเนย 4) การเปลยนเกลอแอมโมเนยเปนไนไตรตและไนเตรต 10. ปรากฎการณในขอใดเกดจากความสมพนธระหวางสงมชวตทแตกตางจากขออน (A-NET มนา’50) 1) ผกตบชวาทาใหผกตบไทยในแหลงนาธรรมชาตจานวนลดลง 2) หอยเชอรรทาใหหอยโขงในแหลงนาธรรมชาตหรอนาขาวลดจานวนลง 3) ไมยราพยกษทาใหตนกระถนและพชดงเดมหลายชนดบรเวณสองฝงแมนาลาคลองลดจานวนลง 4) นกปากหางทอพยพมาจากถนทาใหหอยเชอรรในนาขาวลดจานวนลง 11. ขอใดถกตองเมอเกดการเปลยนแปลงแทนทจนเกดสงคมสงมชวตขนสดทายในพนททเคยทาไรแลวปลอยให

รกราง (A-NET มนา’49) 1) การเปลยนแปลงแทนททเกดขนเปนแบบปฐมภม 2) สงมชวตทเขาอยกอนมกจะเปนมอส และไลเคน 3) สงคมสงมชวตขนสดทายทเกดขนจะไมมการเปลยนแปลงอก 4) จานวนสปชสของไมยนตนในบรเวณนนจะเพมขนตามลาดบ


12. ถานกวทยาศาสตรใชเทคนคทางพนธวศวกรรมสรางขาวโพดสปชสใหมทสามารถชกนาใหแบคทเรยกลม ไรโซเบยมมาอาศยอยในรากได ประโยชนทเหนไดชดเจนของขาวโพดพนธใหมนคอขอใด (A-NET มนา’49)

1) ลดการใชปยไนโตรเจนในการเพาะปลก 2) ไมตองใสปนมารลในดนกอนทาการปลก 3) ไมตองไถพรวนดนกอนทาการปลก 4) ลดการใชสารกาจดศตรพชในการเพาะปลก 13. เมอนาเนอเยอของสงมชวตทอาศยอยในสระนาทวไปมาตรวจหาปรมาณสารกาจดแมลงชนดหนงทปนเปอน

อยในนา พบวามการสะสมของสารนสงสดในปลาชอนเสมอ แสดงวาปลาชอนเปน (O-NET กมภา’50) 1) ผบรโภคพชลาดบแรกของโซอาหาร 2) ผบรโภคทงสตวและพช 3) ผบรโภคสตวลาดบแรกของโซอาหาร 4) ผบรโภคสตวลาดบสดทายของโซอาหาร 14. แกสในขอใดจดเปนแกสเรอนกระจก (O-NET กมภา’50) 1) คารบอนไดออกไซด คลอโรฟลออโรคารบอน มเทน 2) มเทน คารบอนไดออกไซด ออกไซดของไนโตรเจน 3) ไนโตรเจน ออกซเจน คารบอนไดออกไซด 4) มเทน ออกไซดของไนโตรเจน คลอโรฟลออโรคารบอน


เฉลย 1. เฉลย 2) อณหภมและความชนเฉลย ไบโอมบนบก ใชเกณฑปรมาณนาฝนอณหภมเปนตวกาหนด ไบโอมบนบกทสาคญ ไดแก ปาดบชน

ปาผลดใบในเขตอบอน ปาสน ทงหญาเขตอบอน ทะเลทราย ทนดรา เปนตน 2. เฉลย 1) เพมความอดมสมบรณของดน หลกของการปลกพชหมนเวยนมเพออนรกษดน และรกษาธาตอาหารในดน เชน การปลกพชวงศถว

จะทาใหมการสรางธาตอาหารสมดล 3. เฉลย 2) หญา การเปลยนแปลงแทนทแบบทตยภม (Secondary Succession) เปนการเปลยนแปลงแทนทใน

แหลงทเคยมสงมชวตดารงอยกอนแลวแตถกทาลายไป จงมการเปลยนแปลงแทนทขนใหมเพอกลบเขาสสภาพสมดล ซงหญาจะเปนพชกลมแรกทจะเกดขนกอน ตอมามไมลมลก ไมพม ไมใหญเขาแทนทตามลาดบ

4. เฉลย 4) ขอนไม → ปลวก → กงกา 1), 2) และ 3) เปนโซอาหารแบบผผลต 5. เฉลย 1) พลงงานแสงทโลกไดรบสวนใหญจะเขาสผผลต ในระบบนเวศ ผผลตเปนผรบพลงงานแสงเพอนามาเปลยนเปนพลงงานเคม และมการถายทอด

พลงงานเคมไปในหวงโซอาหาร พชสามารถดดกลนพลงงานจากแสงไดรอยละ 40 แตนาไปใชในกระบวนการเมแทบอลซมรอยละ 19, นาไปใชในการสงเคราะหดวยแสงรอยละ 5, สญเสยความรอนรอยละ 8, แสงสะทอนและสองผานรอยละ 8

6. เฉลย 1) โพรโทซว อาศยอยในลาไสปลวก โพรโทซวในลาไสปลวก เปนความสมพนธแบบ Mutualism ใชเครองหมาย +/+ คอโพรโทซว

ชวยยอยเซลลโลสทปลวกกน 2) ผกตบชวาในสระนา เปนความสมพนธแบบ Competition ใชเครองหมาย -/- ผกตบชวาแตละ

ตนแกงแยงปจจยในการดารงชวต ทาใหเจรญไมเตมท 3) กาฝากบนตนไมใหญ เปนความสมพนธแบบ Parasitism ใชเครองหมาย +/- กาฝากจะงอกสวน

ทสามารถดดนาและอาหารเขาไปในตนไมใหญ 4) นกพราบ นกเขา เปนความสมพนธแบบ Competition ใชเครองหมาย -/- นกทงสองแกงแยง

ปจจยในการดารงชวต ทาใหไดปจจยไมเตมท 7. เฉลย 1) สามารถทนตอปจจยตางๆ ในสงแวดลอมไดในชวงกวาง การปรบตวของสงมชวตตอสงแวดลอมไดด ทาใหสงมชวตสามารถอยรอดได


8. เฉลย 4) ก., ข. และ ค. ชนดพนธตางถน (Alien Species) หมายถง สงมชวตทเกดขนในททแตกตางจากพนทการ

กระจายตามธรรมชาต แบงเปน 2 ประเภท 1. ชนดพนธตางถนทไมรกราน (Non-Invasive Alien Species หรอ NIAS) พนธตางถน

ปรบตวเขากบพนธทมอยเดม 2. ชนดพนธตางถนทรกราน (Invasive Alien Species หรอ IAS) พนธตางถนแพรพนธไดเรว

และสามารถแขงขนกบพนธพนเมอง ทาใหพนธพนเมองลดลง ทาใหความหลากหลายทางชวภาพลดลง 9. เฉลย 2) การเปลยนไนเตรตกลบเปนแกสไนโตรเจน การเปลยนสารประกอบไนเตรตไปเปนแกสไนโตรเจน ทาใหดนสญเสยธาตไนโตรเจนไปจากดน

พชไมสามารถนาไปใชได การตรงไนโตรเจนโดยแบคทเรยในดน ทาใหแกสไนโตรเจนกลบมาอยในพชในรปของสารประกอบไนเตรต และการเปลยนสารประกอบไนโตรเจน → แอมโมเนย → ไนไตรทและไนเตรต และสารประกอบเหลาน พชสามารถดดซมได ทาใหเกดการสรางสารประกอบภายในพช

10. เฉลย 4) นกปากหางทอพยพมาจากถนอนทาใหหอยเชอรในนาขาวลดจานวนลง นกปากหางและหอย เปนสงมชวตทเปนสตวมกระดกสนหลงและไมมกระดกสนหลง ซงตางจาก

ขออนๆ ทเปนสงมชวตอยในชนดเดยวกนแตตางสายพนธ 11. เฉลย 4) จานวนสปชสของไมยนตนในบรเวณนนจะเพมขนตามลาดบ การเปลยนแปลงแทนท (Succession) ในพนททเคยมสงมชวตกอน และจะมการเปลยนแปลง

แทนทจนกระทงไดตนไมยนตนเปนปา (Climax Community) 12. เฉลย 1) ลดการใชปยไนโตรเจนในการเพาะปลก Rhizobium สามารถตรง Nitrogen จากอากาศได 13. เฉลย 4) ผบรโภคสตวลาดบสดทายของโซอาหาร การสะสมสารพษในระบบนเวศจะสงขนในผบรโภคลาดบทสงขน ดงนนถาพบสารกาจดแมลงใน

ปลาชอนสงสดเสมอ แสดงวาปลาชอนเปนผบรโภคลาดบทสงทสด (ผบรโภคลาดบสดทาย) 14. เฉลย 2) มเทน คารบอนไดออกไซด ออกไซดของไนโตรเจน ปรากฏการณเรอนกระจกเกดจากการสะสมแกสทสามารถกกเกบความรอนในบรรยากาศ เชน

แกสคารบอนไดออกไซด, แกสมเทน และออกไซดของไนโตรเจน ทาใหเกดการกกเกบความรอนไวในบรรยากาศของโลกมากคลายกบการเกบความรอนในเรอนกระจกทปลกตนไมในเขตหนาว


วทยาศาสตร ชววทยา (114)_____________________________ โครงการแบรนดซมเมอรแคมป 2013








































แนวขอสอบ 1. นายณเดชนไดเปรยบเทยบความแตกตางระหวางการจาลองตวของดเอนเอ (DNA Replication) และการ

ถอดรหส (Transcription) ขอสรปใดของนายณเดชนผด การจาลองตวของดเอนเอ การถอดรหส 1) ใชดเอนเอทงสองสายเปนดเอนเอแมแบบ

(DNA Template) และเกดการจาลองตวตลอดความยาวของโมเลกลดเอนเอ

ใชดเอนเอเพยงสายเดยวเปนแมแบบและเกด การถอดรหสเพยงบางสวนของโมเลกลดเอนเอ

2) เมอสนสดกระบวนการจะไดดเอนเอสายค 2 โมเลกล ทเหมอนกนทกประการ

เมอสนสดกระบวนการจะไดอารเอนเอสายเดยว 1 โมเลกล

3) เปนกระบวนการทเกดขนในนวเคลยส เปนกระบวนการทเกดขนในไซโทพลาซม 4) เกดขนกบเซลลทสามารถแบงตวไดและเกด

เฉพาะเวลาทเซลลกาลงจะแบงตว เกดขนกบเซลลทกชนดและเกดขนไดตลอดเวลา

2. ดเอนเอสายคโมเลกลหนง มลาดบเบสดงน 5′ C C A T G T T G A A 1000 C G A T A C T G A A 3′ 3′ G G T A C A A C T T คเบส G C T A T G A C T T 5′ หากเกดกระบวนการจาลองตวของดเอนเอ (DNA Replication) เมอสนสดกระบวนการจะไดผลเปนอยางไร 1) ไดดเอนเอสายค 2 โมเลกล แตละโมเลกลมความยาว 1020 คเบส 2) ไดดเอนเอสายเดยว 2 โมเลกล แตละโมเลกลมความยาวนอยกวา 1020 คเบส 3) ไดอารเอนเอสายค 2 โมเลกล แตละโมเลกลมความยาว 1020 คเบส 4) ไดอารเอนเอสายเดยว 1 โมเลกล แตละโมเลกลมความยาวนอยกวา 1020 คเบส 3. ดเอนเอสายคโมเลกลหนง ซงชวงหนงของยน 1 ยน มลาดบเบสดงน 5′ .......... C C A T G T T A 1000 C G T G A A .......... 3′ 3′ .......... G G T A C A A T คเบส G C A C T T .......... 5′ หากใหดเอนเอสายลางเปนดเอนเอแมแบบ (DNA Template) เมอเกดกระบวนการถอดรหส (Transcription)

และแปลรหส (Translation) จะไดสายพอลเพปไทดทมกรดอะมโนกโมเลกล 1) 335 2) 336 3) 337 4) 338


4. ลกษณะตาบอดสเขยวแดงเปนลกษณะดอยทอยบนโครโมโซมเพศ ลกษณะผวเผอกเปนลกษณะดอยทอยบนโครโมโซมรางกาย และลกษณะศรษะลานเปนลกษณะพนธกรรมทขนกบอทธพลของเพศ (Sex Influenced) นายณเดชนมผวปกตและหวลาน แมของนายณเดชนมผวเผอกและหวลาน และพอของนายณเดชนมผวปกตและหวไมลาน ครอบครวนายณเดชนไมมประวตการเปนตาบอดสเขยวแดง นายณเดชนแตงงานกบนางอรสยา ซงมผวปกตไมเปนตาบอดส และหวไมลาน แมของนางอรสยามผวปกต ไมเปนตาบอดส แตหวลาน สวนพอของนางอรสยามผวเผอก เปนตาบอดส แตหวไมลาน หากนายณเดชน และนางอรสยามลก เขามโอกาสมลกชายทหวไมลาน ผวปกต และไมเปนตาบอดสเปนเทาใด

1) 1/64 2) 1/32 3) 3/64 4) 3/32 5. ยนควบคมสตาของแมลงหวเปนยนทอยบนโครโมโซม X โดยตาสแดงเปนลกษณะเดน ตาสขาวเปนลกษณะดอย

ยนควบคมสตวของแมลงหวเปนยนทอยบนโครโมโซมรางกาย โดยตวสเทาเปนลกษณะเดน ตวสดาเปนลกษณะดอย เมอนาแมลงหวเพศเมยตาสแดง ตวสเทาผสมกบแมลงหวเพศผตาสขาว ตวสดา ไดแมลงหวรนลกเปนเพศเมยและเพศผทมลกษณะเหมอนกนคอตาสขาว ตวสเทา และตาสแดง ตวสเทาดวยอตราสวน 1 : 1 อยากทราบวาแมลงหวเพศเมยตาสแดงตวสเทาในรนพอแมมจโนไทปเปนอยางไร

1) XRXR BB 2) XRXr BB 3) XRXR Bb 3) XRXr Bb 6. เอนไซมตอไปน A. restriction enzyme B. DNA ligase C. DNA polymerase D. RNA polymerase E. helicase เอนไซมใดบางทใชในการสรางดเอนเอสายผสม (Recombinant DNA) 1) A. และ B. 2) A. และ C. 3) B. และ E. 4) C. และ D. 7. ไมคอรไรซาเปนราทอยรวมกนแบบภาวะพงพากนกบรากพช ไมคอรไรซาชวยเพมความสามารถในการดดซม

นาและแรธาตของรากพชจากดนโดยไดนาตาลและกรดอะมโนทพชผลตขนเปนการตอบแทน และเนองจาก มผลการศกษาชนหนง พบวาฝนกรดมผลกระทบทาใหการเจรญเตบโตของไมคอรไรซาลดลง ดงนนถาดนมคา pH เทากบ 7 พชและไมคอรไรซาจะไดรบผลกระทบอยางไร

1) ไมมผลกระทบตอทงพชและไมคอรไรซา 2) พชเจรญเตบโตลดลง แตไมคอรไรซาไมไดรบผลกระทบ 3) ไมคอรไรซาเจรญเตบโตลดลง แตพชไมไดรบผลกระทบ 4) ทงพชและไมคอรไรซาเจรญเตบโตลดลง


8. แผนภาพขางลางแสดงกระบวนการเกดกลมสงมชวตขนในบรเวณหนงตงแตยงไมมสงมชวตในบรเวณนนเลย แลวเปลยนแปลงไปตามลาดบจนกระทงไดสงคมสมบรณ (Climax Community)

มอสและไลเคนส → กลมสงมชวต A → กลมสงมชวต B → กลมสงมชวต C → สงคมสมบรณ

ลาดบการเกดกลมสงมชวตในขอใดถอไดวาเกดการเปลยนแปลงแทนทแบบปฐมภมขนในบรเวณนนแลว 1) เมอมมอสและไลเคนสเกดขนกถอวาเกดการเปลยนแปลงแทนทขนในบรเวณนนแลว 2) เมอเกดการเปลยนแปลงจากมอสและไลเคนสไปจนเปนกลมสงมชวตกลมอนใดกถอวาเกดการ

เปลยนแปลงแทนทขนในบรเวณนนแลว 3) เมอเกดการเปลยนแปลงตงแตมอสและไลเคนสไปจนเปนกลมสงมชวตสมบรณเทานนจงจะถอไดวาเกด

การเปลยนแปลงแทนทขนในบรเวณนนแลว 4) เมอสงคมสมบรณถกทาลายแลวเกดการเปลยนแปลงใหมตงแตกลมสงมชวต A ไปจนเปนสงคมสมบรณ

อกครงจงจะถอไดวาเกดการเปลยนแปลงแทนทแบบปฐมภมขนในบรเวณนนแลว 9. สงมชวตใดในโซอาหารขางลางนทมทงมวลชวภาพ (Biomass) และพลงงานโดยรวมมากทสด

แพลงกตอนพช → แพลงกตอนสตว → ปลาท → ฉลาม 1) แพลงกตอนพช 2) แพลงกตอนสตว 3) ปลาท 4) ฉลาม 10. ความสมพนธระหวางสงมชวตในขอใดทแตกตางจากขออน 1) คางคาวผสมเกสรใหตนกลวย 2) โพรโทซวยอยเซลลโลสใหปลวก 3) รากบสาหรายอยรวมกนเปนไลเคนส 4) ปะการงสรางคารบอนไดออกไซดใหซแซนเทลล 11. เมอเซลลเมดเลอดแดงเซลลหนงเดนทางออกจากหวใจหองลางขวาของคนทมสขภาพเปนปกต ตาแหนงแรก

ของหวใจทเซลลเมดเลอดแดงนจะเดนทางกลบเขามากคอขอใด 1) หองบนซาย 2) หองบนขวา 3) ลนไบคสปด 4) ลนเอออรตกเซมลนาร 12. ถาเซลลเมดเลอดแดงเซลลหนงอยในหลอดเลอดแดงทแขนซาย และตองเดนทางไปยงหวใจหองลางซาย

เซลลเมดเลอดแดงดงกลาวตองเคลอนผานหลอดเลอดฝอยทงหมดกชด 1) 1 2) 2 3) 3 4) 4 13. จากการตรวจวนจฉยคนไขรายหนงพบวา คนไขสามารถผลตแอนตบอดตอตานการตดเชอแบคทเรยแตไม

สามารถผลตแอนตบอดตอตานเชอไวรสได ขอใดแสดงองคประกอบทผดปกตของระบบภมคมกนของคนไขรายน 1) ทเซลล 2) บเซลล 3) แมโครเฟจ 4) พลาสมาเซลล


14. ขอใดผด 1) ในการถายทอดอเลกตรอนแบบไมเปนวฏจกร โมเลกลของนาแยกสลายเปนออกซเจนและโปรตอน 2) ในการถายทอดอเลกตรอนแบบไมเปนวฏจกร อเลกตรอนทหลดออกไปจากคลอโรฟลล เอ ในระบบแสง I

จะไมยอนกลบคนสระบบแสง I อก 3) การถายทอดอเลกตรอนแบบเปนวฏจกรเกดขนเมอระบบแสง II ไดรบพลงงานแสง สารสในระบบแสง II

จะรบพลงงานแสงและถายทอดพลงงานไปยงคลอโรฟลลเอ 4) การถายทอดอเลกตรอนแบบไมเปนวฏจกรมการสงเคราะหทง NADPH และ ATP สวนการถายทอด

อเลกตรอนแบบเปนวฏจกรมการสงเคราะห ATP แตไมมการสงเคราะห NADPH 15. ในเวลากลางคนพชในกลมใดมการลาเลยงกรดมาลกไปเกบไวในแวควโอล 1) ขาว มะมวง 2) ออย ขาวโพด 3) กลวยไม วานหางจระเข 4) ผกโขมจน บานไมรโรย

เฉลย 1. 3) 2. 1) 3. 3) 4. 4) 5. 2) 6. 1) 7. 1) 8. 1) 9. 2) 10. 1) 11. 2) 12. 1) 13. 4) 14. 3) 15. 3)


ตวอยางขอสอบ 1. ขอใดไมใชสวนประกอบของโครโมโซม (PAT 2 ก.ค. 52) 1) ดเอนเอ 2) ฮสโทน 3) นวคลโอโซม 4) ไรโบโซม 2. ภาพโครงสรางสวนหนงของดเอนเอ

A T

C G

G C

สญลกษณ และ คออะไร ตามลาดบ (PAT 2 ต.ค. 52) 1) ฟอสเฟต และเบส 2) ฟอสเฟต และนวคลโอไทด 3) นาตาล และเบส 4) นาตาล และฟอสเฟต 3. ขอใดไมถกตอง (PAT 2 ม.ค. 52) 1) เกลยวคของสายพอลนวคลโอไทดเวยนขวาตามเขมนาฬกา 2) เบสคสมในสายพอลนวคลโอไทดยดกนดวยพนธะไฮโดรเจน 3) ถาเปรยบโครงสรางของสายดเอนเอเปนบนไดเวยน ราวบนไดเกดจากไนโตรจนสเบสจบกบหมฟอสเฟต 4) โครงสรางของเบสพวรนเปนวงแหวนทประกอบดวยคารบอนและไนโตรเจน 2 วง แตเบสไพรมดนมวง

แหวนดงกลาว 1 วง 4. จาก mRNA ทมลาดบนวคลโอไทด 5′ UACUCCAGUAUACCAGAG 3′ mRNA ขางตนถกสงเคราะห

มาจาก DNA ตนแบบทมลาดบนวคลโอไทดอยางไร (PAT 2 ม.ค. 52) 1) 5′ TACTCCAGTATACCAGAG 3′ 2) 5′ ATGAGGTCATATGGTCTC 3′ 3) 5′ GAGACCATATGACCTCAT 3′ 4) 5′ CTCTGGTATACTGGAGTA 3′


5. ถา mRNA สายหนงมลาดบนวคลโอไทดเปน 5′ AUGACUCGAUAACUG 3′ ขอใดถกตอง (PAT 2 ก.ค. 52) 1) ดเอนเอสายแมพมพลาดบนวคลโอไทดเปน 5′ AUGACUCGAUAACUG 3′ 2) แอนตโคดอนมลาดบนวคลโอไทดเปน 5′ AUGACUCGAUAACUG 3′ 3) โปรตนทไดมกรดอะมโน 3 ตว 4) ขอ 2) และ 3) ถก 6. ชวงหนงของดเอนเอสายคมลาดบน 5′ AGTCATGA 3′ 3′ TCAGTACT 5′ สายของนวคลโอไทดทสามารถจบกบดเอนเอนไดคอขอใด (PAT 2 ต.ค. 52) 1) 5′ AGTCATGA 3′ 2) 5′ AGTCATGA 3′ 3) 5′ TCAGTACT 3′ 4) ขอ 1) และ 3) ถก 7. จากแผนภาพตอไปน

DNA RNAB C

พอลเพปไทดA

A B และ C คออะไรตามลาดบ (PAT 2 ม.ค. 52) 1) RNA พอลเมอเรส DNA ไลเกส ไรโบโซม 2) RNA พอลเมอเรส DNA พอลเมอเรส อารเอนเอ 3) DNA พอลเมอเรส DNA ไลเกส อารเอนเอ 4) DNA พอลเมอเรส RNA พอลเมอเรส ไรโบโซม 8. การเปลยนแปลงใดมผลทาใหลกษณะฟโนไทปเปลยนไป (PAT 2 ก.ค. 53) 1) การเตมเบส 3 ตว หนาตาแหนงเรมตนของการถอดรหส 2) การเตมลาดบเบสสาหรบกรดอะมโนฮสทดนหนาตาแหนงโพรโมเตอร 3) การเตมเบส 3 ตว หนาหลงตาแหนงเรมตนของการถอดรหส (Transcription) 4) การเตมลาดบเบสสาหรบกรดอะมโนฮสทดนหลงตาแหนงสดทายของการถอดรหส 9. การเปลยนแปลงระดบยนแบบใดทอาจไมมผลตอการเปลยนลกษณะฟโนไทป (PAT 2 ก.ค. 53) 1) การเปลยนแปลงเบส 1 ตว ในสายดเอนเอ 2) การเอาลาดบเบส 1 โคดอน ออกจากยน 3) การเตมเบส 1 ตว ลงไปในสายดเอนเอ 4) การเพมลาดบเบส 1 โคดอน ในยน


10. ถาโมเลกลของ RNA มนวคลโอไทด 5 ชนด และรหสพนธกรรมประกอบดวย 4 นวคลโอไทด เมอเรยงสลบกนแลวจะไดรหสพนธกรรมทงหมดกรหส (PAT 2 ม.ค. 54)

1) 64 2) 120 3) 625 4) 1024 11. ตารางรหสพนธกรรม

นวคลโอไทดลาดบท 2 U C A G

Phe Ser Tyr Cys U Phe Ser Tyr Cys C Leu Ser Stop Stop A

U

Leu Ser Stop Trp G Leu Pro His Arg U Leu Pro His Arg C Leu Pro Gln Arg A

C

Leu Pro Gln Arg G Ile Thr Asn Ser U Ile Thr Asn Ser C Ile Thr Lys Arg A

A

Met Thr Lys Arg G Val Ala Asp Gly U Val Ala Asp Gly C Val Ala Glu Gly A

นวคล

โอไทดล

าดบท

1

G

Val Ala Glu Gly G นว

คลโอไทดล

าดบท

3

จากตาราง มวเทชนททาใหเบสลาดบท 5 ของ mRNA ทมลาดบนวคลโอไทดเปน 5′ AUGUCCGUA 3′

เปลยนจาก C เปน A จะสงผลถงชนดของกรดอะมโนในลาดบท 2 ของสายพอลเพปไทดทถกสรางขนจาก mRNA นอยางไร (PAT 2 ม.ค. 52)

1) ไมมการเปลยนแปลงชนดของกรดอะมโน 2) เปลยนชนดของกรดอะมโนจาก SER เปน TYR 3) เปลยนชนดของกรดอะมโนจาก ARG เปน ASP 4) เปลยนชนดของกรดอะมโนจาก PRO เปน THR


12. ตารางรหสพนธกรรม

นวคลโอไทดลาดบท 2 U C A G

Phe Ser Tyr Cys U Phe Ser Tyr Cys C Leu Ser Stop Stop A U

Leu Ser Stop Trp G Leu Pro His Arg U Leu Pro His Arg C Leu Pro Gln Arg A C

Leu Pro Gln Arg G Ile Thr Asn Ser U Ile Thr Asn Ser C Ile Thr Lys Arg A A

Met Thr Lys Arg G Val Ala Asp Gly U Val Ala Asp Gly C Val Ala Glu Gly A

นวคล

โอไทดล

าดบท

1

G

Val Ala Glu Gly G

นวคล

โอไทดล

าดบท

3

จากตาราง มวเทชนททาใหเบสลาดบท 5 ของ mRNA ทมลาดบนวคลโอไทด 5′ AUGCACGUAA 3′

หายไปจะสงผลถงสายพอลเพปไทดทถกสรางขนจาก mRNA นอยางไร (PAT 2 ก.ค. 52) 1) ไมมการเปลยนแปลงชนดของกรดอะมโน 2) ชนดของกรดอะมโนในโคดอนท 2 เปลยนแปลงไป 3) ทาใหสายพอลเพปไทดนสนลง เนองจากมการสรางรหสหยด 4) ขอ 2) และ 3) ถก 13. ขอใดไมถกตอง (PAT 2 ก.ค. 52) 1) พซอารเปนเทคนคทใชเพมปรมาณดเอนเอ จงนบเปนการโคลนยนแบบหนง 2) เมอเอนไซมตดจาเพาะตดสายดเอนเอแลว อาจทาใหสายทถกตดมปลายเหนยวหรอปลายทกได ขนกบ

ชนดของเอนไซม 3) ในการแยกดเอนเอดวยเจลอเลกโทรโฟรซสนน ดเอนเอทมขนาดใหญ มประจลบมากจะเคลอนทเขาหา

ขวบวกไดเรวกวาดเอนเอทมขนาดเลกกวา 4) เราสามารถมองเหนโมเลกลดเอนเอทอยบนเจลหลงจากผานขนตอนเจลอเลกโทรโฟรซสแลว โดยยอม

ดวยสอธเดยมโบรไมด แลวสองดวยแสงอลตราไวโอเลต 14. เทคนคการสราง DNA สายผสมใหไดสงมชวตทตองการ ภายหลงการใชเอนไซมตดจาเพาะในการตดสาย

DNA แลว สามารถใชเอนไซมใดเรงปฏกรยาการสรางพนธะโคเวเลนตระหวาง DNA 2 โมเลกล ใหเชอมตอกนได (PAT 2 ม.ค. 54)

1) DNA ไลเกส 2) DNA ไพรเมส 3) DNA เฮลเคส 4) DNA พอลเมอเรส


15. ขอใดถก (PAT 2 ต.ค. 52) 1) การโคลนยนคอ การเพมดเอนเอสวนทตองการใหมจานวนมากและเหมอนกบดเอนเอตนแบบ 2) การโคลนยนนยมใชพลาสมดของแบคทเรยซงเปนดเอนเอทอยบนโครโมโซมของแบคทเรย 3) การโคลนยนในแบคทเรยนยมใชยนทตานทานยาปฏชวนะทอยบนโครโมโซมของแบคทเรยเปนเครองหมาย 4) การโคลนยนภายนอกเซลลโดยไมใชแบคทเรย สามารถเพมจานวนดเอนเอไดดวยวธอเลกโทรโฟรซส 16. ขอใดไมใชปจจยททาใหการผสมพนธถวลนเตาของเมนเดลประสบความสาเรจจนทาใหเขาคนพบหลกการ

ถายทอดลกษณะทางพนธกรรม (PAT 2 ก.ค. 52) 1) ถวลนเตามหลายลกษณะในพนธเดยวกน และสามารถแยกแยะลกษณะออกไดชดเจน 2) ลกษณะของถวลนเตาทง 7 ประการ ทเมนเดลศกษาอยบนโครโมโซมแทงเดยวกน 3) ดอกถวลนเตาเปนดอกสมบรณเพศ ผสมพนธในดอกเดยวกน 4) ถวลนเตาเปนพชอายสน ปลกงาย โตเรว 17. ขอใดสอดคลองกบกฎแหงการแยก (PAT 2 ม.ค. 52) 1) กฎขอนไดมาจากการศกษาลกษณะทไดจากการผสมพจารณาสองลกษณะ 2) ยนทอยเปนคจะแยกออกจากกนในระหวางการแบงเซลลแบบไมโทซสของการสรางเซลลสบพนธ 3) ในการผสมของสงมชวตทมลกษณะเดนแทกบลกษณะดอยแทจะใหลกรน F2 ทมลกษณะเดนตอลกษณะดอย

เปน 3 : 1 4) ยนทแยกออกจากยนทเปนคกนจะจดกลมอยางอสระกบยนอนทแยกออกจากคเชนกนในการเขาไปอยใน

เซลลสบพนธ 18. ขอใดสอดคลองกบกฎแหงการแยกของเมนเดล (PAT 2 ก.ค. 52) 1) เกดจากการแยกของแอลลลทเปนคกนในระยะไมโอซส II 2) ยนแตละคทแยกออกจากกนมารวมกลมกนในเซลลสบพนธ 3) ยน 2 ค ทมความอสระในการรวมกนจะอยบนโครโมโซมตางคกน 4) เซลลสบพนธแตละเซลลจะไดรบโครโมโซม 1 แทง จากโฮโมโลกสโครโมโซมแตละค 19. กฎแหงการแยก (Law of Segregation) สอดคลองกบการแบงเซลลในระยะใด (PAT 2 ต.ค. 52) 1) โพรเฟส 2) โพรเฟส II 3) แอนาเฟส I 4) แอนาเฟส II 20. ขอใดผดเกยวกบแอลลล (PAT 2 ม.ค. 55) 1) แอลลลทควบคมลกษณะเดยวกนจะอยบนโลคสเดยวกน 2) รปแบบทแตกตางของแอลลลทาใหเกดความหลากหลายดานพนธกรรม 3) ความแตกตางของแอลลลเกดจากลาดบนวคลโอไทดบนสาย DNA 4) ลกษณะทถกควบคมดวยแอลลล 2 แอลลล จะถกถายทอดไปยงเซลลสบพนธ (Gamete) เดยวกน


21. ลกษณะในขอใดถกควบคมดวยกลไกทางพนธกรรมแบบเดยวกน (PAT 2 ม.ค. 52) 1) สตาของคน และหมเลอดระบบ ABO 2) ตาบอดสในคน และสตาของแมลงหว 3) ดาวนซนโดรม และโรคธาลสซเมย 4) โรคธาลสซเมย และโรคฮโมฟเลย 22. ใหกระตายขนสดาเปนลกษณะเดน ขนสนาตาลเปนลกษณะดอยทถายทอดทางพนธกรรมตามกฎของเมนเดล

การทดลองทสามารถทดสอบไดวากระตายขนสดาทมอยเปนพนธแทคอขอใด (PAT 2 ต.ค. 52) 1) ผสมกบกระตายขนสดาทแนใจวาเปนพนธแท ถากระตายทมอยเปนพนธแทจะไดลกขนสดา : สนาตาล

= 1 : 1 2) ผสมกบกระตายขนสนาตาลทแนใจวาเปนพนธแท ถากระตายทมอยเปนพนธแทจะไดลกขนสดา : สนาตาล

= 1 : 1 3) ผสมกบกระตายขนสดาทแนใจวาเปนเฮเทอโรไซกส ถากระตายทมอยเปนพนธแทจะไดลกขนสดา : สนาตาล

= 1 : 1 4) ผสมกบกระตายขนสดาทแนใจวาเปนเฮเทอโรไซกส ถากระตายทมอยเปนพนธแทจะไดลกขนสดาทงหมด 23. เมลดถวลนเตาซงไดจากการผสมของตนพอทมยน V ควบคมลกษณะดอกสมวงกบตนแมทมยน v ควบคม

ลกษณะดอกสขาว จะมจโนไทปของเอนโดสเปรมแบบใดไดบาง (PAT 2 ต.ค. 52) A. VVv B. Vvv C. vvv D. Vv E. vv 1) A. 2) A. และ B. 3) B. และ C. 4) D. และ E. 24. ตารางลกษณะตางๆ ทควบคมดวยมลตเปลแอลลล

จานวนยนทควบคม A. 1 ค B. หลายค ลกษณะทแสดงออก C. มความแตกตางอยางเดนชด D. มความแตกตางกนเลกนอย การควบคมลกษณะ E. ยนหลายแอลลลในตาแหนง

เดยวกนบนโฮโมโลกสโครโมโซมF. ยนหลายแอลลลในหลาย ตาแหนง ของโฮโมโลกสโครโมโซม

ผลกระทบจากสงแวดลอม

G. ม H. มนอยมาก

ลกษณะทควบคมดวยมลตเปลแอลลลมลกษณะตรงกบขอใด (PAT 2 ต.ค. 52) 1) A., C., E. และ H. 2) A., D., E. และ G. 3) B., C., F. และ G. 4) B., D., F. และ H.


25. จากการตรวจสอบหมเลอดของนายสมรพบวา เลอดตกตะกอนทงใน anti-A และ anti-B ขอใดคอหมเลอดทเปนไปไดของพอและแมของนายสมร (PAT 2 ม.ค. 53)

I. A × B II. AB × A III. AB × B IV. AB × O 1) I. และ II. 2) I., II. และ III. 3) II., III. และ IV. 4) I., II., III. และ IV. 26. ดาราสาวคนหนงอางกบนกรองชายวาลกทเพงเกดเปนลกของนกรองชาย โดยนกรองชายมเลอดหม A

ดาราสาวมเลอดหม B จโนไทปของเดกในขอใดทนกรองชายสามารถปฏเสธไดวาเดกไมใชลกของนกรองชาย (PAT 2 ม.ค. 54)

A. ii B. IAIB C. IAIA D. IBIB E. IAi F. IBi 1) A. และ B. 2) C. และ D. 3) E. และ F. 4) A., C. และ D. 27. ครอบครวหนง พอและแมมจโนไทปทควบคมลกษณะศรษะลานเหมอนกน แตมฟโนไทปแตกตางกน ขอใดคอ

ลกษณะทเปนไปไดของจโนไทปและฟโนไทปของลกสาว (PAT 2 ม.ค. 54) 1) BB ศรษะไมลาน 2) Bb ศรษะลาน 3) Bb ศรษะไมลาน 4) bb ศรษะลาน 28. ยนททาใหเกดโรคฮโมฟเลยเปนยนดอยบนโครโมโซม X หากครอบครวหนงมแมเปนโรคฮโมฟเลยและพอม

ลกษณะเปนปกต ขอใดถก (PAT 2 ต.ค. 52) 1) พออาจเปนพาหะของโรคฮโมฟเลย 2) ลกชายทกคนจะเปนโรคฮโมฟเลย 3) ลกสาวทกคนจะเปนโรคฮโมฟเลย 4) ลกชายทกคนจะเปนพาหะของโรคฮโมฟเลย 29. กรณในขอใดททาใหทารกในครรภคนท 2 มโอกาสเกดอรโทรบลาสโทซสฟทาลส (PAT 2 ก.ค. 52) 1) แมมหมเลอด Rh+ ทารกในครรภคนแรกมหมเลอด Rh+ คนท 2 มหมเลอด Rh- 2) แมมหมเลอด Rh+ ทารกในครรภคนแรกและคนท 2 มหมเลอด Rh- 3) แมมหมเลอด Rh- ทารกในครรภคนแรกมหมเลอด Rh- คนท 2 มหมเลอด Rh+ 4) แมมหมเลอด Rh- ทารกในครรภคนแรกและคนท 2 มหมเลอด Rh+ 30. สามภรรยาคหนง สามมลกษณะมขนทใบห ภรรยามลกษณะไมมขนทใบห ลกของสามภรรยาคนจะมลกษณะ

เชนใด (PAT 2 ก.ค. 53) 1) ทงลกสาวและลกชายมขนทใบห 2) ทงลกสาวและลกชายไมมขนทใบห 3) ลกสาวมขนทใบห ลกชายไมมขนทใบห 4) ลกสาวไมมขนทใบห ลกชายมขนทใบห


31. ตนถวเฮเทอโรไซกสทมลกษณะสงและเมลดสเหลองมจโนไทปเปน TtYy เกดการผสมภายในตนเดยวกน โอกาสทจะเกดลกเปนตนสงเมลดสเหลองหรอตนเตยเมลดสเหลองเปนเทาใด (PAT 2 ต.ค. 52)

1) 1/2 2) 3/4 3) 3/16 4) 9/16 32. พชสายพนธหนงมฟโนไทปของสเมลดเปนสเขยวเขม (A) และสเขยวออน (a) เมอนาไปผสมขามสายพนธกบ

พชอกสายพนธหนงทมฟโนไทปเปนเมลดเรยบ (B) และเมลดยน (b) อยากทราบวา ลกษณะใดไมนาจะเกดขนในชวรนลก หากลกษณะฟโนไทปของยน B ถกควบคมดวยลกษณะดอยของยน A (PAT 2 ม.ค. 53)

1) เมลดเรยบสเขยวเขม 2) เมลดเรยบสเขยวออน 3) เมลดยนสเขยวเขม 4) เมลดยนสเขยวออน 33. พชสายพนธ a เปนชวลกทเกดจากการผสมพนธของพชสายพนธ r ทมยนควบคมลกษณะปลายใบแหลม

และปลายใบตด โดยปลายใบแหลมมลกษณะเดน กบพชสายพนธ v ทมยนควบคมลกษณะขนสนและขนยาว โดยขนยาวเปนลกษณะเดน หากพชสายพนธ a มลกษณะดอยของยนลกษณะขนควบคมการแสดงออกของยนเดนลกษณะปลายใบ ลกษณะใดไมนาจะพบในพชสายพนธ A (PAT2 ต.ค. 53)

1) ปลายใบแหลมขนยาว 2) ปลายใบแหลมขนสน 3) ปลายใบตดขนยาว 4) ปลายใบตดขนสน 34. ผสมตนถวทม Genotype เปน AaBbCc กบ AABbCc โอกาสทรนลกจะม Genotype เปน AABBCC เปนเทาใด (PAT 2 ต.ค. 53) 1) 1/64 2) 2/64 3) 3/64 4) 4/64 35. จากภาพเพดดกร จงตอบคาถามขอตอไปน

I

II

21

III

1 2 3 4

1 2 3

1 2 3IV

ลกษณะผดปกตทแสดงออกนนาจะมการถายทอดโดยพนธกรรมแบบใด (PAT 2 ก.ค. 52) 1) Autosomal Dominant 2) Autosomal Recessive 3) X-linked Inheritance 4) Multiple Alleles


36. จากภาพเพดดกร ถากาหนดใหลกษณะเดนแทนดวย A และลกษณะดอยแทนดวย a จโนไทปของบคคลท II-2 และ III-1 ควรจะเปนอยางไร ตามลาดบ (PAT 2 ก.ค. 52)

I

II

21

III

1 2 3 4

1 2 3

1 2 3IV

1) Aa และ Aa 2) AA และ Aa 3) Aa และ AA 4) Aa และ aa 37. พงศาวล (Pedigree) ของครอบครวหนงในสามชวอาย (Generation) แสดงถงการเปนโรคพนธกรรมอยาง

หนงเปนดงน

I

II

XY

III

XX

XY1 2 3 4

3 41 2

21 43 65

XY

Sex-linked RecessiveccXX YXc

YXc XXc

ccXXXXc YXcXXcYXc

XXc

ความนาจะเปนของลกในรนทสามทเปนเพศชายทเปนโรคเปนเทาใด (PAT 2 ต.ค. 53) 1) 1.00 2) 0.75 3) 0.50 4) 0.25 38. เราใชปจจยใดเปนเกณฑในการแบงไบโอมบนบกเปนไบโอมแบบตางๆ กน (PAT 2 ม.ค. 52) 1) ความสงจากระดบนาทะเล 2) อณหภมและความชนเฉลย 3) ปรมาณแสงและอณหภมเฉลย 4) เขตละตจด 39. เถาวลยทพบในปาดบชนจดเปนไมในระดบใด (PAT 2 ก.ค. 52) 1) ไมเรอนยอดชนบน 2) ไมยนตนชนบน 3) ไมชนกลาง 4) ไมชนลาง


40. พชชนดใดจดเปนไมชนกลางในปาดบชน (PAT 2 ม.ค. 52) 1) ตะเคยน 2) เถาวลย 3) หวาย 4) จกเขา 41. ขอใดเปนปาไมผลดใบทงหมด (PAT 2 ม.ค. 53) 1) ปาเตงรง ปาเบญจพรรณ ปาทง 2) ปาดบเขา ปาทง ปาสนเขา 3) ปาสนเขา ปาดบแลง ปาหญา 4) ปาชายเลน ปาพร ปาชายหาด 42. ระบบนเวศแบบใดทไมพบในประเทศไทย (PAT 2 ก.ค. 52) 1) ปาสน 2) ปาผลดใบในเขตอบอน 3) ทงหญาสะวนนา 4) ทนดรา 43. ไบโอมแบบใดทไมพบในประเทศไทย (PAT 2 ต.ค. 52) 1) ไบโอมปาสน 2) ไบโอมปาผลดใบในเขตอบอน 3) ไบโอมสะวนนา 4) ไบโอมทงหญาเขตอบอน 44. การสารวจปาแหงหนง พบองคประกอบทางกายภาพและทางชวภาพดงแสดงในตาราง

องคประกอบทางชวภาพ ตนพลวง ตนมะขามปอม เหดเผาะ กงกา

องคประกอบทางกายภาพ อณหภมสงและแสงแดดจดในเวลากลางวน ดนเปนดนรวนปนทราย

ระบบนเวศทมลกษณะดงกลาวพบไดในภาคใดของประเทศไทย (PAT2 ม.ค. 53) A. ภาคเหนอ B. ภาคกลาง C. ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ D. ภาคตะวนออก E. ภาคใต 1) A., B. และ C. 2) A., C. และ D. 3) A., B., C. และ D. 4) A., B., C., D. และ E.


45. ปานเทพและปานอปสรเกบตวอยางนาและดนจากพนทปาแหงหนงไปตรวจในหองปฏบตการ พบวานามความเปนกรดสงมาก และพบวาดนมปรมาณอนทรยสารสงและมสารประกอบ Pyrite อยมาก พนทปาทปานเทพและปานอปสรทาการสารวจเปนพนทปาในขอใด (PAT 2 ก.ค. 53)

1) ปาพร (Peat Swamp Forest) 2) ปาชายเลน (Mangrove Forest) 3) ปาดบชน (Tropical Rain Forest) 4) ปาดบแลง (Dry Evergreen Forest) 46. จากการสารวจลกษณะสงมชวตทอยบรเวณแหลงนาแหงหนงพบวา มปลาทมรปรางแบนราบไปกบพนผวทเกาะ

นอกจากนยงพบหอยกาบเดยวซงสามารถหลงเมอกเหนยว และพบปลาพลวงจานวนมาก จากขอมลลกษณะสงมชวตทพบ นกเรยนจะสรปลกษณะระบบนเวศของแหลงนาดงกลาวไดอยางไร (PAT 2 ม.ค. 54)

1) เปนแหลงนาจดบรเวณนานง 2) เปนแหลงนาจดบรเวณนาไหล 3) เปนแหลงนากรอยบรเวณนานง 4) เปนแหลงนากรอยบรเวณนาไหล 47. แผนภาพสายใยอาหาร

ตนขาว หนอน นกกางเขน เหยยว

ตกแตน

หนนา ผบรโภคลาดบท 2 ไดแกสงมชวตใดบาง (PAT 2 ก.ค. 52) 1) หนนา และเหยยว 2) นกกางเขน และหนนา 3) หนอน ตกแตน และหนนา 4) หนนา นกกางเขน และเหยยว 48. สงมชวตกลมใดททาใหเกดการหมนเวยนของสารเปนวฏจกรอยในระบบนเวศ (PAT 2 ต.ค. 52) 1) ผผลต 2) ผยอยสลาย 3) ผผลตและผยอยสลาย 4) ผบรโภคซากพชซากสตวและผยอยสลาย


49. แบคทเรยในลาไสปลวก Microcerotermes sp. อาศยและเจรญอยในลาไสปลวก โดยยอยสลายลกโนเซลลโลสในเยอไมทปลวกกนเขาไป แบคทเรยชนดนและปลวกมความสมพนธกนแบบใด (PAT 2 ก.ค. 53)

1) ภาวะปรสต 2) ภาวะองอาศย 3) ภาวะพงพากน 4) การไดประโยชนรวมกน 50. ความสมพนธระหวางแบคทเรย A และ B ในตารางเหมอนกบความสมพนธในขอใด (PAT 2 ต.ค. 53)

แบคทเรย สารทตองการในการเตบโต สารทสงเคราะหได A Lysine Riboflavin B Riboflavin Lysine

1) Bacteria - Phage 2) ปลวก - โพรโทซว 3) ปลา - แพลงกตอน 4) หน - Leptospira 51. ตารางตอไปนแสดงสารทจาเปนตอการเจรญกบสารทสรางและปลอยออกมาสสงแวดลอมของจลนทรย 3 ชนด

ทอาศยอยใน Habitat เดยวกน (PAT 2 ม.ค. 53)

ชนด สารทจาเปนตอการเจรญ สารทสรางและปลอยออกมาสสงแวดลอม A Nicotinic Acid Thiamine B Thiamine - C Thiamine Nicotinic Acid

ขอใดคอความสมพนธทถกตองระหวางจลนทรยชนด A กบ B และชนด A กบ C ตามลาดบ 1) Parasitism Mutualism 2) Commensalism Mutualism 3) Parasitism Commensalism 4) Neutralism Commensalism 52. ขอใดตอไปนกลาวถกตอง (PAT 2 ม.ค. 54) 1) มดดากบเพลยเปนภาวะไดประโยชนรวมกน 2) แบคทเรยในลาไสใหญของคนเปนภาวะเกอกล 3) ปเสฉวนกบซแอนโมนเปนภาวะพงพา 4) ฉลามกบเหาฉลามเปนภาวะปรสต


53. ความสมพนธระหวางสงมชวตในขอใดทแตกตางจากขออนๆ ในเรองของการถายทอดพลงงาน (PAT 2 ต.ค. 52) 1) นกเคาแมวลาเหยอ 2) แมลงกบดอกไม 3) ชายผาสดาขนอยบนตนไมใหญ 4) ทากดดเลอดคน 54. พลงงานทสงผานจากลาดบผบรโภค (Trophic Level) หนงไปยงลาดบถดไป พลงงานสวนใหญถกใชไป

สาหรบกระบวนการใดมากทสด (PAT 2 ก.ค. 53) 1) การเตนของหวใจ 2) การเคลอนไหว 3) การเจรญเตบโต 4) การหายใจระดบเซลล 55. วฏจกรของสารใดตอไปนตางจากขออน (PAT 2 ต.ค. 53) 1) คารบอน 2) ไนโตรเจน 3) ฟอสฟอรส 4) นา 56. เมอเกดการเปลยนแปลงแทนทแบบปฐมภมบนพนลาวาจากภเขาไฟ สงมชวตทจะเขามาอยในพนทนนไดเปน

กลมแรกคอขอใด (PAT 2 ก.ค. 52) 1) มอสและไลเคนส 2) สาหรายและเหดรา 3) หญาและวชพช 4) ไมลมลก 57. เมอเกดการเปลยนแปลงแทนทแบบทตยภมในพนททเคยทาไรขาวโพดมากอน พชกลมแรกทจะขนในพนทน

นาจะเปนพวกใด (PAT 2 ม.ค. 52) 1) มอสและไลเคนส 2) หญา 3) ไมลมลก 4) ไมพม 58. เมอปาเบญจพรรณถกไฟไหมจนไมเหลอตนไมขนาดใหญจะเกดอะไรขน (PAT 2 ม.ค. 52) 1) เกดการเปลยนแปลงแทนทขนปฐมภม ไปเปนทงหญา 2) เกดการเปลยนแปลงแทนทขนทตยภม ไปเปนไมพม 3) เกดการเปลยนแปลงแทนทขนปฐมภม ไปเปนปาไมเบญจพรรณ 4) เกดการเปลยนแปลงแทนทขนทตยภม ไปเปนปาไมเบญจพรรณ


59. แหลงนาใดทผานกระบวนการปรบปรงคณภาพนาทวไปและผานการฆาเชอโรคนาไปใชในการเกษตรกรรมได (PAT 2 ก.ค. 53)

แหลงนา DO (mg/l) BOD (mg/l) Fecal Coliform (MPN/ml) 1) A > 2.0 > 4.0 4000 2) B > 2.0 < 4.0 4000 3) C > 4.0 < 2.0 4000 4) D < 6.0 > 1.5 1000

60. การปลกพชวงศถวชวยเพมความอดมสมบรณของดนไดอยางไร (PAT 2 ก.ค. 52) 1) เพมสารอนทรยใหแกดน 2) เพมธาตไนโตรเจนใหแกดน 3) ชวยใหดนสามารถอมนาไดดขน 4) เพมประสทธภาพของดนในการดดซมธาตอาหาร 61. ถาตองการปรบปรงใหดนมประสทธภาพสามารถดดยดธาตอาหารพชไวไดมากขนควรทาตามขอใด (PAT 2 ต.ค. 52) 1) ปลกพชตระกลถวหมนเวยนกบพชชนดอนๆ ในพนทเดยวกน 2) เตมปยพชสด ปยหมก หรอปยคอก เพอชวยใหดนสามารถอมนาไดด 3) เตมปนขาว หนปนบด เปลอกหอยปน หรอปนมารล ควบคไปกบอนทรยวตถ 4) ไถพรวนดนเพอใหดนรวนซยขน เกดชองวางในดน และลดความแนนทบของดน 62. ขอใดเปนผลของการแพรกระจายของพชซงเปนชนดพนธตางถนทรกราน (Invasive Alien Species) (PAT 2 ม.ค. 54) 1) มการแทนทพนธพนเมองเดม 2) มการผสมกบพนธพนเมองเดม 3) ปรบตวเขากบชนดพนธทมอยเดม 4) พนธตางถนไมสามารถมชวตอยรอดได 63. การทมนษยไดรบสารพษแคดเมยมทปนเปอนในแหลงนามากกวาสตวนาเปนเพราะปรากฏการณใด (PAT 2 ต.ค. 53) 1) Sedimentation 2) Amplification 3) Eutrophication 4) Biological Magnification


64. ภาพโครงสรางหวใจคน

จากขอมลในภาพ A. เลอดในหลอดเลอดหมายเลข 1 เปนเลอดทมออกซเจนมาก B. หลอดเลอดหมายเลข 2 นาเลอดไปปอด C. ลนไตรคสปดเปนลนทกนระหวางหองหวใจหมายเลข 3 กบหมายเลข 4 D. หลอดเลอดหมายเลข 5 นาเลอดจากหวใจและแขนเขาสหวใจ ขอใดถก (PAT 2 ต.ค. 52) 1) A., B. และ C. 2) A., B. และ D. 3) A., B., C. และ D. 4) C. และ D. 65. ขอใดไมถกตองเกยวกบระบบหมนเวยนเลอดของคน (PAT 2 ม.ค. 52) 1) เลอดจากปอดทนาออกซเจนไปใหกลามเนอหวใจตองผานลนไตรคสปดและเซมลนารในหวใจ 2) ความดนเลอดในพลโมนารอารเตอรสงกวาในพลโมนารเวน 3) อตราการเตนของหวใจสามารถวดไดจากการเตนของชพจร 4) ถาโคโรนารอารเตอรตบหรอแขงจะทาใหกลามเนอหวใจตาย 66. จะไมพบการกาจดสงแปลกปลอมโดยวธฟาโกไซโทซสในเซลลเมดเลอดขาวชนดใด (PAT 2 ก.ค. 53) 1) ลมโฟไซต 2) อโอซโนฟล 3) นวโทรฟล 4) โมโนไซต


67. การสรางภมคมกนในคน ขอใดถก (PAT 2 ต.ค. 52) A. การฉดวคซนเพอปองกนโรคไขหวดใหญเปนการสรางภมคมกนแบบคมกนกอเอง (Active Immunization) B. การเลยงทารกดวยนานมแมเปนการใหภมคมกนเทยบไดกบการเลนกบเพอนทตดหวด C. การเปนโรคหดตงแตเลกเปนการสรางภมคมกนแบบภมคมกนรบมา (Passive Immunization) ทา

ใหไมเปนโรคนอกตลอดชวต 1) A. 2) A. และ B. 3) C. 4) A., B. และ C. 68. ขอใดถกสาหรบปฏกรยาแสง (PAT 2 ม.ค. 52) 1) อเลกตรอนทถายทอดจากระบบแสง I สระบบแสง II ผานตวรบอเลกตรอนหลายตว จะมพลงงานลดลง

เปนลาดบ 2) เมอคลอโรฟลล a โมเลกลพเศษทเปนศนยกลางของปฏกรยาแสงสงอเลกตรอนใหตวรบอเลกตรอนแลว

จะมการสงตอใหตวรบอเลกตรอนอนอกหลายตว 3) ในลเมนของไทลาคอยดของกรานามการสะสมโปรตอนมากขนจนเกดความแตกตางของปรมาณโปรตอน

ในลเมนและในสโตรมาทาใหเกดการสงเคราะห ATP ภายในลเมน 4) ระหวางปฏกรยาแสง สารทสะสมอยบนเยอไทลาคอยดคอ คลอโรฟลลและแคโรทนอยด แตสารทสะสม

อยในลเมนของไทลาคอยด คอ อเลกตรอนทไดจากการแตกตวของนา 69. แหลงพลงงานทนามาสราง ATP จาก ADP + Pi ในปฏกรยาแสง (Light Reaction) ของพชเกดจากขอใด

(PAT 2 ม.ค. 53) 1) พลงงานทรงควตถดดจบไว 2) พลงงานทเกดขนระหวางการถายทอดอเลกตรอน 3) ความแตกตางของความเขมขนของโปรตอนระหวางภายนอกและภายในของไทลาคอยด 4) ความแตกตางของความเขมขนของอเลกตรอนระหวางภายนอกและภายในของไทลาคอยด 70. จงเรยงลาดบเหตการณทเกดขน (PAT 2 ม.ค. 54) A. อเลกตรอนในโมเลกลของคลอโรฟลล A จะถกกระตนใหอยในสภาพเรงเรา (Excited State) B. พลงงานแสงถกสงเขาสศนยกลางปฏกรยา (Reaction Center) C. แคโรทนอยดบรเวณเยอไทลาคอยด (Thylakoid Membranes) รบพลงงานแสง 1) A., B. และ C. 2) C., B. และ A. 3) A., C. และ B. 4) B., C. และ A.


71. วฏจกรคลวนของพชชนดหนงเปนปฏกรยาทไมตองอาศยแสง แตปฏกรยานไมสามารถเกดขนในเวลากลางคนได

เพราะเหตใด (PAT 2 ก.ค. 53) 1) พชมการเปดปากใบในเวลากลางวนมากกวากลางคน 2) พชมความเขมขนของคารบอนไดออกไซดลดตาลงในเวลากลางคน 3) กลางคนมอณหภมตากวากลางวนซงไมเหมาะตอปฏกรยาในวฏจกรคลวน 4) พชตองนาผลตภณฑทเกดจากปฏกรยาแสงในเวลากลางวนมาใชในวฏจกรคลวน 72. ขอใดถกสาหรบปฏกรยาตรงคารบอนไดออกไซด (PAT 2 ม.ค. 52) 1) PGA เปนสารเสถยรตวแรกทเกดจากขนตอนการรวมกนของ RuBP และ CO2 โดยไดพลงงานจาก ATP 2) ผลผลตสดทายของปฏกรยาตรงคารบอนไดออกไซดคอ G3P หรอ PGAL 3) ขนตอนรเจนเนอเรชนคอขนตอนทนา PGAL 2 โมเลกล สรางนาตาล C6 1 โมเลกล 4) นาตาล C6 ทเกดขนในคลอโรพลาสตสามารถลาเลยงไปยงไมโทคอนเดรยไดโดยตรงเพอสลายใหไดพลงงาน 73. ขอใดไมถกเกยวกบปฏกรยาคารบอกซเลชน (Carboxylation) (PAT 2 ม.ค. 54) 1) ไดผลลพธคอ 3-Phosphoglycerate (3PGA) 2) ผลลพธทเสถยรเปนสารทมคารบอน 6 อะตอม 3) เรงปฏกรยาโดยการทางานของเอนไซม RuBisCO 4) สารตงตนของปฏกรยา Carboxylation มคารบอน 5 อะตอม 74. ขอเปรยบเทยบระหวางพช C3 และ พช C4 ขอใดไมถกตอง (PAT 2 ม.ค. 52) ขอเปรยบเทยบ พช C3 พช C4 1) บนเดลชทของใบ อาจมหรอไมม ม

2) คลอโรพลาสตทเซลลบนเดลชท ไมม ม

3)

การได CO2 จานวนครงของการตรง CO2 และแหลงทเกดปฏกรยาตรง

ไดจากอากาศ 1 ครง ซงเกดการตรงทเซลลมโซฟลล

ไดจากอากาศ 1 ครง ซงเกดการตรงทเซลลมโซฟลล และไดจากการเกดภายในใบอก 1 ครง ซงเกดจากการตรงทเซลลบนเดลชท

4) สารตวแรกทเกดจากการตรงคารบอนไดออกไซด

กรดฟอสโฟกลเซอรก กรดมาลก


75. ขอใดเปนขอสรปทไดจากกราฟ (PAT 2 ม.ค. 52)

1) ออยมคาไลทคอมเพนเซซนพอยทสงกวามะมวง 2) มะมวงมจดอมตวของแสงประมาณ 1,200 µmol ของโฟตอน m-2s-1 3) ออยมจดอมตวของแสงประมาณ 100 µmol ของโฟตอน m-2s-1 4) ความเขมของแสงทมากกวา 1,500 µmol ของโฟตอน m-2s-1 จะไมมผลตอการเพมอตราการตรง

CO2 สทธของออย 76. ขอใดกลาวไมถกตองเกยวกบการสงเคราะหดวยแสงของพชทกชนดในธรรมชาต (PAT 2 ต.ค. 53) 1) ปฏกรยาตรงคารบอนไดออกไซดเกดขนในเวลากลางวนเทานน 2) วฏจกรคลวนเกดขนในเวลากลางวนเทานน 3) ปฏกรยาแสงเกดขนในเวลากลางวนเทานน 4) ขอ 2) และ 3) ไมถกตอง 77. แยกไทลาคอยดทสมบรณ (Intact Thylakoid) ของคลอโรพลาสตจานวนหนงจากเซลลพชทม pH 7 นามา

จานวนหนงไปใสในสารละลายบฟเฟอร pH 4 เปนเวลา 1 ชวโมง จากนนแยกไทลาคอยดดงกลาวไปใสในสารละลายบฟเฟอร pH 8 และเกบไวในทมดเปนเวลา 1 ชวโมง

เมอนาสารละลายบฟเฟอร pH 8 มาตรวจสอบ ควรจะพบสงใด (PAT 2 ต.ค. 52) 1) กลโคส 2) ATP 3) NADPH 4) pH จะลดตากวาเดม


78. ขอใดถกสาหรบกระบวนการสงเคราะหดวยแสง (PAT 2 ก.ค. 52) 1) ผลผลตสดทายของกระบวนการสงเคราะหดวยแสงคอ แกสออกซเจนและ G3P (PGAL) 2) ในวฏจกรคลวน RuBP สามารถตรงไดทงคารบอนไดออกไซดและออกซเจน 3) RuBisCO เปนโปรตนทพบมากทสดในพช และพบในทกเซลลทมชวตของพช 4) เซลลบนเดลชทของพช C4 ม PEP Carboxylase และ RuBisCO ชวยกนตรงคารบอนไดออกไซด 79. ขอใดไมถกตอง (PAT 2 ก.ค. 52) 1) ในการสกดสารสจากใบคะนารวมกบใบโกสนตองใชทาตวละลาย 2 ชนด เพอแยกสารสออกจากกนเปน

2 กลม 2) คลอโรฟลล a โมเลกลพเศษในระบบแสงสามารถใหอเลกตรอนในปฏกรยาแสงหากไดรบแสงทมชวง

ความยาวคลนเหมาะสม 3) การถายทอดอเลกตรอนแบบไมเปนวฏจกรจนได NADPH นน ระบบแสง II รบอเลกตรอนมาจากการ

แตกตวของนาและ NADP+ รบอเลกตรอนเปนลาดบสดทาย 4) พชมสารทใชในการสงเคราะหดวยแสงหลายชนด แตละชนดดดกลนแสงในชวงความยาวคลนตางๆ กน

แตรวมทกชนดแลวสามารถดดกลนแสงไดทกความยาวคลนของแสงทตามองเหน 80. ขอใดถกเกยวกบสารส (PAT 2 ม.ค. 52) 1) สารสทใชในการสงเคราะหดวยแสงของสาหรายสเขยว คอ คลอโรฟลล a คลอโรฟลล b และแคโรทนอยด 2) สารสทใชในการสงเคราะหดวยแสงของพชอยทเยอหมชนในและเยอไทลาคอยดของคลอโรพลาสต 3) คลอโรฟลล a และแคโรทนอยดดดกลนพลงงานแสงไดดทความยาวคลนประมาณ 400-500 นาโนเมตร

และ 630-700 นาโนเมตร ตามลาดบ 4) สารสทกชนดทพบในพช ไดแก คลอโรฟลล แคโรทนอยด และแอนโทไซยานน ลวนทาหนาทเปนแอนเทนนา

ดดรบพลงงานแสง


เฉลย 1. 4) 2. 4) 3. 3) 4. 4) 5. 3) 6. 1), 2) 7. 4) 8. 3) 9. 1) 10. 3) 11. 2) 12. 4) 13. 3) 14. 1) 15. 1) 16. 2) 17. 3) 18. 4) 19. 3) 20. 4) 21. 2) 22. 4) 23. 3) 24. 1) 25. 2) 26. 2) 27. 3) 28. 2) 29. 4) 30. 4) 31. 2) 32. 4) 33. 4) 34. 2) 35. 2) 36. 1) 37. 3) 38. 2) 39. 4) 40. 4) 41. 1) 42. 4) 43. 4) 44. 1) 45. 1) 46. 2) 47. 4) 48. 3) 49. 3) 50. 2) 51. 2) 52. 1) 53. 3) 54. 4) 55. 3) 56. 1) 57. 2) 58. 2) 59. 3) 60. 2) 61. 2) 62. 1) 63. 4) 64. 2) 65. 1) 66. 1) 67. 1) 68. 2) 69. 3) 70. 2) 71. 4) 72. 2) 73. 2) 74. 4) 75. 4) 76. 1) 77. 4) 78. 1) 79. 4) 80. 1)

“พขออวยพรใหนองทาขอสอบไดผานฉลยทกขอ สอบตดมหาวทยาลยอยางทตงใจ และขอใหนองๆ ของพทกคน สขภาพรางกายแขงแรง มความสขมากๆ นะจะ”

(ครพวเวยน ออนดมานด)

Documents

ชีววิทยา 2013