ბარაქიანი მოსავალი

საინფორმაციო ბიულეტენი2015 წლის 2 აპრილის გამოცემა

სასოფლო-სამეურნეოკოოპერატივები:

706 დაფუძნდა, 700-ს ჩაუტარდატრენინგი ბიზნესის ორგანიზებაში, 50-მა მიიღო გრანტი გრანტების პირველი

რაუნდის ფარგლებში

ფერმერთადახმარება:

100,000-მა გაიარა კონსულტაცია,დაარსდა 52 საინფორმაციო ცენტრი,მოეწყო 10 სადემონსტრაციო ნაკვეთი

ინსტიტუციებისტრენინგი:

სოფლის მეურნეობის სამინისტროშიდაარსდა პოლიტიკაზე პასუხისმგებელისამსახური, ტრენინგი ჩაუტარდა 400-ზე

მეტ თანამშრომელს, გამოქვეყნდა 20-ზე მეტი კვლევა

სულ რამდენიმე წლის წინ სიტყვა„კოოპერატივი“ ქართველიფერმერებისთვის ცუდად ჟღერდა, რადგანსაბჭოთა კავშირში კოლექტიურიფერმერობის ძალზე არაპოპულარულფორმას - „კოლმეურნეობას“ ახსენებდა.მაგრამ 2014 წლის ბოლოსთვისპროგრამა ENPARD-ისხელმძღვანელობისა და დახმარებისწყალობით, ბევრმა სწორედ ამფერმერებიდან გემო გაუგო ერთადმუშაობას საერთო მნიშვნელოვანი მიზნისმისაღწევად.

ENPARD-ის მიერ მთელი საქართველოსმასშტაბით ორგანიზებულმა გასაცნობმაშეხვედრებმა სოფლის მეურნეობაშიდასაქმებულ ადამიანებთან დაღონისძიებებმა 70,000-ზე მეტი ადამიანიმიიზიდეს სოფლებიდან. ეს ადამიანებიმივიდნენ შეხვედრებზე, რათა გაეგოთმცირე ფერმერებს შორის ეფექტიანიკოოპერაციის უპირატესობებისა დაპრინციპების შესახებ.

პირველი ნაბიჯები ერთობლივად მუშაობაში

სასოფლო-სამეურნეო კოოპერატივები:

საერთო მიზნებისა და კოოპერაციის მიერ მოტანილი სხვადასხვასარგებელისოფლის მეურნეობის განვითარებასთანდაკავშირებით გამართულ სხვადასხვაშეხვედრაში (რომელთაგან ბევრზე ჩვენს წინასაინფორმაციო ბიულეტენში გიამბეთ)მონაწილეობის შემდეგ 3,500-ზე მეტმაქართველმა მცირე ფერმერმა შექმნა 550ახალი სასოფლო-სამეურნეო კოოპერატივი,რომლებიც გაიღებენ რესურსებს, დროსა დაძალისხმევას საერთო მიზნის -გაუმჯობესებული წარმოების, დამუშავებისა დამარკეტინგის პროცედურების დანერგვის -მისაღწევად. შერჩევის ერთწლიანი პროცესისშემდეგ 50-მა ამ კოოპერატივებიდან მიიღოგრანტები პროგრამა ENPARD-ისგან და კიდევბევრი მიიღებს 2015 წელს: მონაწილეთარაოდენობა, სავარაუდოდ, გასამმაგდება.მოსალოდნელია, რომ გრანტები ხელსშეუწყობს კოოპერატივისწევრთათვისრენტაბელურობის 75%-იანდა რეალიზაციის 20%-იანზრდას. ასევემოსალოდნელია, რომკოოპერატივის წევრთადაახლოებით 80% გავაახალ რეგიონულ,სახელმწიფო თუსაერთაშორისო ბაზრებზე და

ამის შედეგადსაქართველოშიფერმერულისაქმიანობისთვის ახალისტანდარტები დაწესდებადა ფერმერობა ახალსაფეხურზე გადავა.მოსალოდნელია, რომპირველი შედეგები იმკოოპერატივთანაწილისთვის, რომელთაც

გრანტი მოიპოვეს (როგორიც არის,მაგალითად, მეფუტკრეობით, რძის ნაწარმისადა ყველის წარმოებით დაკავებულიკოოპერატივები), 2015 წლის შემოდგომაზედადგება, დანარჩენებისთვის კი 2016 წლისზამთარში (მაგალითად, იმკოოპერატივებისთვის, რომლებიცაწარმოებენ ღვინოს, აქვთ სასათბურემეურნეობები და მეფრინველეობის ფერმები).

დაარსდა თითქმის 500 კოოპერატივი,

რამაც საქართველოსფერმერული საქმიანობა

ახალ საფეხურზეგადაიყვანა

ENPARD-ის გრანტების მოსალოდნელი შედეგები:

ს ა ი ნ ფ ო რ მ ა ც ი ო ბ ი ლ ე ტ ე ნ ი . 2 0 1 5 წ ლ ი ს 2 ა პ რ ი ლ ი ს გ ა მ ო ც ე მ ა 2

75%რენტაბელურობი

ზრდა20%

რეალიზაციის

ზრდა 80%გავა ახალ ბაზრებზე

ფერმერთა

ტრენინგის მეცადინეობები და ახალიმიდგომების პრაქტიკული გამოყენება

პროგრამა ENPARD-ის კონსორციუმებისწევრებმა ENPARD-ის გრანტების კონკურსშიმონაწილე რამდენიმე ათას ფერმერსჩაუტარეს სხვადასხვა დონის ტრენინგებისოფლის მეურნეობის სფეროში მარკეტინგისადა საბუღალტრო აღრიცხვის სფეროში, რაცდაეხმარება მათ საკუთარი ფერმებისა დაპროდუქციის უკეთ მართვასა დარეკლამირებაში. ამჟამად 20,000 ფერმერსეწევა რეგულარული კონსულტაციები ENPARD-ის ფარგლებში დაფინანსებულ აჭარისაგროსერვისცენტრში, ხოლო საქართველოსფერმერთა ასოციაციის 1,000 წევრიღებულობს ყოველკვირეულ კონსულტაციასENPARD-ის მიერ დაფინანსებული სასოფლო-სამეურნეო საინფორმაციო სატელეფონოცენტრის მეშვეობით.

ფერმერები საქართველოს მასშტაბით ასევესწავლობენ თანამედროვე ტექნოლოგიებისგამოყენებას და ახლებური მიდგომებისდანერგვას თავიანთ ფერმერულ საქმიანობაშიENPARD-ის მიერ დაფინანსებულისადემონსტრაციო ნაკვეთების მზარდი ქსელის

მეშვეობით. გაერო-ს განვითარებისპროგრამამ (UNDP) უკვე შექმნა 20-ზე მეტიასეთი სადემონსტრაციო ნაკვეთი აჭარაში დაახორციელებს პროექტებს მოცვის მოყვანაში,რძის პროუდქტების წარმოებასა დაჰიდროპონიკაში (მცენარეთა მოყვანისმეთოდი).

OXFAM-მა შეარჩია 13 ფერმერი დაკონტრაქტები გაუფორმა მათსადემონსტრაციო პროექტებისგანხორციელებასთან დაკავშირებით;აღნიშნული პროექტები, სხვა საკითხებთანერთად, ითვალისწინებს უხვი მოსავლისთვისსაჭირო საირიგაციო ტექნიკის დამარცვლეულის ძალზე სიცოცხლისუნარიანიჯიშების შემოღებას. ორგანიზაციამ “People inNeed“ ასევე წამოიწყო გრანტებზეგანაცხადების მიღების პროცესისადემონსტრაციო ნაკვეთების შესაქმნელადდა მას განზრახული აქვს, განახორციელოსქუთაისის სახელმწიფო უნივერსიტეტისსადემონსტრაციო ნაკვეთებისრეაბილიტაცია.

ფერმერთა დახმარება:

მომავლის შენებაცოდნის გაღრმავებისადა საფუძვლიანიგანათლების მეშვეობითრესურსების გარდა, საქართველოსსოფლის მეურნეობისმოდერნიზებისთვის კიდევ ერთიუდიდესი დაბრკოლება იყო სოფლისმეურნეობისა და ბიზნესისგანვითარების თანამედროვემიმართულებების ცოდნის არარსებობა.ამიტომ პროგრამა ENPARD-ისფარგლებში ყურადღება გამახვილდაფერმერთათვის ცოდნის მიწოდებაზე იმსაკითხების შესახებ, რომლებიცსცილდება მათ საქმიანობაში საჭიროპრაქტიკულ უნარებს.ENPARD-ის დახმარებით საქართველოსსოფლის მეურნეობის სამინისტრომმთელი საქართველოს მასშტაბითჩამოაყალიბა 52 რაიონულისასოფლო-სამეურნეო დასაინფორმაციო ცენტრი. ამ ცენტრებში300 ექსპერტი უწევს ფერმერებსდახმარებას და კონსულტაციას. EN-PARD-ის კონსორციუმების წევრებმა -OXFAM-მა და Mercy Corps-მა, ასევეგაერო-ს განვითარების პროგრამამ(UNDP), ორგანიზაციებმა CARE და“People in Need“ გამოაქვეყნესსახელმძღვანელო და საინფორმაციობროშურები ფერმერთა კოოპერაციითმოტანილი უპირატესობებისა დასარგებლების შესახებ in threeინგლისურ და ქართულ ენებზე.

300ექსპერტი უწევს ფერმერებს

კონსულტაციას52 რაიონულ

საინფორმაციო ცენტრშიმთელ საქართველოში

20,000-ზე მეტ ფერმერს ეწევა

რეგულარულიკონსულტაციები ბიზნესის

განვითარებასთანდაკავშირებით ENPARD-ის

მიერ დაფინანსებულცენტრებში

საქართველოშიხორციელდება

20 -ზე მეტი პროექტი,

რომელთა ფარგლებშიცხდება სოფლის მეურნეობისთანამედროვე მეთოდების

დემონსტრირება

ს ა ი ნ ფ ო რ მ ა ც ი ო ბ ი ლ ე ტ ე ნ ი . 2 0 1 5 წ ლ ი ს 2 ა პ რ ი ლ ი ს გ ა მ ო ც ე მ ა 3

ENPARD-მა ასევე დახმარება გაუწია გაერო-სგანვითარების პროგრამას რამდენიმეკვლევისა და პოლიტიკის სფეროში შესწავლისჩატარებაში სოფლის მეურნეობის დარგისგასაუმჯობესებლად, კერძოდ, აჭარისავტონომიურ რესპუბლიკაში. გარდა იმისა,რომ ეს კვლევები დაურიგდათ სამთავრობოორგანიზაციებს ფერმერული საქმიანობისპირობების გაუმჯობესების გზებთანდაკავშირებულ წინადადებებთან ერთად, ისინიგამოიყენება აჭარის სოფლის მეურნეობისა დატურიზმის სექტორებისათვის პოტენციურიინვესტორების ყურადღების მისაპყრობად.გრანტებზე კონკურსის ერთწლიანი პროცესისგანმავლობაში ENPARD-ის კონსორციუმებისყველა წევრმა (OXFAM, PIN, Mercy Corps დაCare) შეაგროვა სხვადასხვა სასოფლო-სამეურნეო მონაცემები ფერმერთა შორისჩატარებული გამოკითხვების მეშვეობით.მთელ ამ მონაცემებს OXFAM-მა თავი მოუყარასაქართველოს სოფლის მეურნეობის პირველანალიზში, რომელიც კვლევას ემყარება დარომელიც საჯაროდ უნდა გამოქვეყნდეს.სოფლის მეურნეობის სამინისტროს 400-ზე მეტ

თანამშრომელს ჩაუტარდა ტრენინგი ახალპროცედურებში, რომლებიც აუცილებელიამთავრობის ახალი პოლიტიკისგანსახორციელებლად. კერძოდ, სოფლისმეურნეობის სამინისტროს პოლიტიკის ჯგუფისწევრებმა გაიარეს კურსი მონაცემთა ანალიზშიდა სტატისტიკაში, რომელიც მიზნად ისახავდამათი პროფესიული უნარების გაუმჯობესებასსოფლის მეურნეობის საკითხებთანდაკავშირებული მონაცემების მოგროვებაში,დამუშავებასა და გაანალიზებაში. სამინისტროსსხვა თანამშრომლებსაც მიეცათშესაძლებლობა, მონაწილეობა მიეღოთტრენინგის მოდულებში, რომლებიც ეხებოდასაწარმოო ჯაჭვების პრიორეტიზაციას,შემოსავლის განაწილების ანალიზს დადასაქმების განაწილებას.

მთლიანობაში 2014 წელი ძალზედატვირთული წელი იყო ENPARD-ისგუნდისთვის და წლის მეორე ნახევარშიპროექტის დასაწყისში წამოწყებულმასაქმეებმა შესანიშნავი შედეგები მოიტანა. თუგავითვალისწინებთ, რომ უკვეჩამოყალიბებულია ახალი კოოპერატივები დაშემუშავებულია სხვადასხვა სტრატეგია დაპოლიტიკა, საფუძველი აქვს ჩაყრილიფერმერთა ცოდნის გაღრმავებას პრაქტიკულსაკითხებში და როგორც ფერემერებს შორის,ისე ქართულ პრესაში არსებობს დიდიინტერესი საქართველოს ფერმერულისაქმიანობის მოდერნიზების მიმართ, 2015წელს პროგრამა ENPARD-ი მეტ შედეგსმოიტანს ფერმერული ინდუსტრიისთვის დაზოგადად საქართველოს ეკონომიკისთვის.

კვლევები და თანამშრომელთა ტრენინგიორგანიზების გაუმჯობესების მისაღწევად

ინსტიტუტების საქმიანობისეფექტიანობის გაუმჯობესება:

სოფლის მეურნეობისგანვითარებისსტრატეგიის შემუშავებაცალკეული ფერმერებისა დაკოოპერატივებისთვის დახმარებისგაწევა და მათი ცოდნის გაღრმავებამხოლოდ ნაწილია ENPARD-ისძალისხმევისა, რომელიც მიმართულიასაქართველოს სოფლის მეურნეობისმოდერნიზებაზე. პროგრამის ფარგლებშიასევე დახმარება ეწევა სოფლისმეურნეობის სფეროში ჩართული ყველაინსტიტუტის ეფექტიანობისგაუმჯობესებას, როგორც ეს აღნიშნულიაჩვენს უკანასკნელ გამოცემაში მოცემულდეტალურ ბიუჯეტში.

ENPARD-ის დაფინანსების მეშვეობითგაეროს სურსათისა და სოფლისმეურნეობის ორგანიზაციის (FAO)ექსპერტებმა დახმარება გაუწიესსოფლის მეურნეობის სამინისტროსქვეყნის სოფლის მეურნეობისგანვითარების სტრატეგიის კონცეფციისშემუშავებაში და ამ სტრატეგიისმომზადებაში. ამას მოჰყვა სამოქმედოგეგმა, რომელიც მიზნად ისახავსსტრატეგიის განხორციელებას. გაეროსსურსათისა და სოფლის მეურნეობისორგანიზაციამ ასევე წამოიწყოპროდუქტების ფასების განახლებადიბაზის წარმოება, რომელიც დაეხმარებასოფლის მეურნეობის სამინისტროსადგილობრივი სასოფლო-სამეურნეობაზრის შეფასებასა და გაანალიზებაშიდა პოლიტიკასთან დაკავშირებულირეკომენდაციების ჩამოყალიბებაში.

ს ა ი ნ ფ ო რ მ ა ც ი ო ბ ი ლ ე ტ ე ნ ი . 2 0 1 5 წ ლ ი ს 2 ა პ რ ი ლ ი ს გ ა მ ო ც ე მ ა 4

პროგრამაENPARD-ისდახმარებითსოფლისმეურნეობის

სამინისტრომ შეძლოდაესრულებინა

საქართველოს სოფლისმეურნეობის განვითარების

სტრატეგია და ჩამოეყალიბებინა პოლიტიკაზეპასუხისმგებელი დანაყოფი, რომელიცშეასრულებს პლატფორმის როლს პოლიტიკაშიმნიშვნელოვანი ცვლილებების განსახილველად.

დახმარებასოფლისმეურნეობისსამინისტროში400-ზე მეტთანამშრომელსჩაუტარდა

ტრენინგი ახალპროცედურებში და

სამთავრობოპოლიტიკაში.

ტრენინგიENPARD-ის კონსორციუმის წევრებმა გამოაქვეყნეს საქართველოს

სოფლის მეურნეობის ისტორიაში პირველი

კვლევაზე დამყარებული ანალიზი.

ანალიზი