“Ομοσπονδία και Ομοσπονδιακές Επιλογές στο Διεθνές Περιβάλλον”

Δρ. Ερατώ Κοζάκου- Μαρκουλλή

Τέως Υπουργός Εξωτερικών

2

Μορφές κρατικής Οργάνωσης

1.Ενιαίο κράτος: Είναι το κυρίαρχο κράτος που διοικείται ως ένα ενιαίο σύνολο και η κεντρική κυβέρνηση ασκεί την εξουσία σε ολόκληρη την επικράτεια και αποτελεί την ανώτατη αρχή. Οποιασδήποτε διοικητικά τμήματα, π.χ. επαρχίες, ασκούν εκείνες τις εξουσίες που τους αναθέτει η κεντρική κυβέρνηση. Τα πλείστα από τα 193 ανεξάρτητα κράτη στον κόσμο είναι ενιαία όσο αφορά τη μορφή οργάνωσης της κρατικής τους εξουσίας.

3

2. Ομοσπονδιακό κράτος: Είναι ένα κυρίαρχο σύνθετο κράτος, όπου η εξουσία διαμοιράζεται ανάμεσα στην κεντρική κυβέρνηση και τις συστατικές μονάδες (τουλάχιστον δύο). Στο Ομοσπονδιακό κράτος υπάρχουν δύο επίπεδα διακυβέρνησης, το κεντρικό και το περιφερειακό, καθένα των οποίων έχει καθορισμένες εξουσίες (νομοθετικές, εκτελεστικές, δικαστικές) που του παραχωρούνται από το Ομοσπονδιακό Σύνταγμα. Άμεσος φορέας δικαιωμάτων και υποχρεώσεων κατά το διεθνές δίκαιο είναι το ενιαίο πρόσωπο του Ομοσπονδιακού κράτους και όχι οι επί μέρους συστατικές μονάδες.

4

3. Συνομοσπονδία κρατών: Είναι μια ένωση κυρίαρχων κρατών τα οποία με τη σύναψη συνθήκης παραχωρούν ορισμένες από τις εξουσίες τους σε κοινούς θεσμούς, κυρίως για συντονισμό των πολιτικών και δράσεων τους σε ορισμένα αυστηρά καθορισμένα θέματα (συνήθως άμυνα και εξωτερική πολιτική) ως προς τις σχέσεις τους με τρίτες χώρες. Κάθε κράτος μέλος διατηρεί την αυτοτελή του διεθνή νομική προσωπικότητα επιπρόσθετα από τη λειτουργική προσωπικότητα της Συνομοσπονδίας. (παλαιότερα Αίγυπτος-Σουδάν, Αίγυπτος-Συρία, Αίγυπτος-Λιβύη, Σενεγάλη-Γκάμπια)

Σήμερα δεν υπάρχει καμία Συνομοσπονδία κρατών.

5

24 Ομοσπονδιακά Κράτη

1. Άγιος Χριστόφορος και Νέβις

2. Αιθιοπία3. Αργεντινή4. Αυστραλία 5. Αυστρία6. Βέλγιο7. Βενεζουέλα8. Βοσνία Ερζεγοβίνη9. Βραζιλία10.Γερμανία11.Ελβετία 12.Ηνωμένα Αραβικά

Εμιράτα

13.Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής14.Ινδία15.Ισπανία16.Καναδάς 17.Κομόρος18.Μαλαισία19.Μεξικό 20.Μικρονησία21.Νιγηρία22.Νότιος Αφρική23.Πακιστάν 24.Ρωσία Σουδάν και Ιράκ σε μεταβατικό

στάδιο μετεξέλιξης σε Ομοσπονδιακό κράτος.

6

Χάρτης Ομοσπονδιακών κρατών

7

Γενική κατηγοριοποίηση Ομοσπονδιακών Κρατών

• “Κλασικά” Ομοσπονδιακά κράτη: ΗΠΑ, Καναδάς, Ελβετία, Αυστραλία, Γερμανία, Αυστρία

• Ομοσπονδιακά κράτη που μετεξελίχθηκαν από ενιαία κράτη: Βέλγιο, Ισπανία, Αιθιοπία

• Ομοσπονδιακά κράτη που δημιουργήθηκαν μετά από εθνικές συγκρούσεις: Βοσνία & Ερζεγοβίνη, Νότιος Αφρική

• Λατινο-Αμερικανικά Ομοσπονδιακά κράτη: Βενεζουέλα, Μεξικό, Αργεντινή, Βραζιλία. Ξεκίνησαν ως ομοσπονδιακά κράτη, πέρασαν κάτω από δικτατορικά καθεστώτα και επέστρεψαν στη δημοκρατία και ομοσπονδιακή διακυβέρνηση περί τα τέλη του 20ου άιώνα.

• Μετα-αποικιακές Ομοσπονδίες: Ινδία, Νιγηρία, Πακιστάν, Μαλαισία. (Άλλες, όπως Ινδοκίνα, Ινδονησία, Ουγάνδα, Κεντροαφρικανική Ομοσπονδία, αποτυχημένες προσπάθειες).

8

Ποικιλομορφία Ομοσπονδιακών κρατών

1. Υπάρχουν σήμερα 24 ομοσπονδιακά κράτη24 ομοσπονδιακά κράτη καλύπτουν το καλύπτουν το 50% της επιφάνειας της γής50% της επιφάνειας της γής,, με συνολικό πληθυσμό που ξεπερνά το 40% του πληθυσμού της γης

2. Όλα τα Ομοσπονδιακά κράτη είναι δημοκρατίεςδημοκρατίες.. Ορισμένα έγιναν Ομοσπονδιακά μετά από μακρά περίοδο δικτατορίας, ιδίως Ισπανία και χώρες Λατινικής Αμερικής

3. Τα περισσότερα ομοσπονδιακά κράτη έχουν μεγάλη εδαφική έκταση. Το μεγαλύτερο σε Το μεγαλύτερο σε έκτασηέκταση είναι η Ρωσική Ομοσπονδία (17,075,200χμ²), δεύτερος ο Καναδάς (9,884,670χμ²) και τρίτες οι ΗΠΑ (9,372,600χμ²). Το μικρότερο σε έκταση είναι ο Άγιος Χριστόφορος και Νέβις (261χμ²) με δεύτερη την Μικρονησία (702χμ²).

9

4. Η μεγαλύτερη σε έκταση συστατική μονάδα Ομοσπονδιακού κράτους είναι η Πολιτεία Sakha (Yakutia) της Ρωσικής Ομοσπονδίας, με έκταση 3,103,200χμ², ενώ η μικρότερη σε έκταση μικρότερη σε έκταση είναι το νησί Νέβις του Αγίου Χριστοφόρου & Νέβις με έκταση 93χμ²

5. Διαφέρουν επίσης τα Ομοσπονδιακά κράτη και όσο αφορά τον συνολικό τους πληθυσμό. Τον Τον μεγαλύτερο πληθυσμόμεγαλύτερο πληθυσμό έχει η Ινδία με υπολογιζόμενο πληθυσμό 1.15 δισεκατομμύρια (2008), ακολουθούμενο από τις ΗΠΑ με 307,592,000. Τον μικρότερο πληθυσμό έχει ο Άγιος Χριστόφορος και Νέβις (52,000), ακολουθούμενος από την Μικρονησία (108,000)

6. Η μεγαλύτερη σε πληθυσμό συστατική μονάδα Ομοσπονδιακού κράτους είναι η Πολιτεία Uttar Pradesh των Ινδιών με πληθυσμό 190,891,000 και η μικρότερη σε πληθυσμό είναι το νησί Kosrae της Μικρονησίας με πληθυσμό 7,800.

10

7. Διαφέρει επίσης ο αριθμός των συστατικών μονάδων των Ομοσπονδιακών κρατών: Από 2 (Βοσνία&Ερζεγοβίνη και Άγιος Χριστόφορος & Νέβις), 3 Βέλγιο, 6 Αυστραλία, 10 Καναδάς, 16 Γερμανία, 26 Ελβετία, 28 Ινδία 50 ΗΠΑ, έως και 89 (Ρωσική Ομοσπονδία)

8. Διαφέρει επίσης η Ονομασία των συστατικών μονάδων: Δημοκρατίες, Πολιτείες, Περιφέρειες, Περιοχές, Καντόνια, Ομόσπονδα υποκείμενα, Εμιράτα, οντότητες, Αυτόνομες Περιοχές, κ.α.

11

9. Επίσημες Γλώσσες: Τα πλείστα (15 από τα 24) ομοσπονδιακά κράτη έχουν μόνο μία επίσημη γλώσσα (π.χ. ΗΠΑ, Βραζιλία, Μεξικό, Γερμανία, Αυστρία, Ρωσία (η Ρωσική είναι η μόνη ομοσπονδιακή γλώσσα, υπάρχουν όμως άλλες 27 αναγνωρισμένες γλώσσες), Βενεζουέλα, Αυστραλία). Δίγλωσσα Δίγλωσσα είναι ο Καναδάς, το Πακιστάν και ο Άγιος Χριστόφορος & Νέβις, τρίγλωσσα είναι το Βέλγιο, Βοσνία & Ερζεγοβίνη και Κομόρος, 4 επίσημες γλώσσες έχει η Ελβετία, 11 η Νότιος Αφρική και 18 η Ινδία.

10. Διαφέρουν επίσης όσο αφορά τον Εθνικό πλούτο κατά κεφαλή: Το πλουσιότερο Ομοσπονδιακό κράτος είναι οι ΗΠΑ με κατά κεφαλήν Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ) $46,859 και το φτωχότερο η Αιθιοπία με κατα κεφαλήν ΑΕΠ $897

12

11.Το αρχαιότερο Ομοσπονδιακό κράτος είναι οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής (1789), ακολουθούμενο από την Βενεζουέλα (1811) και την Ελβετία (1848), ενώ το νεώτερο Ομοσπονδιακό κράτος είναι η Νότιος Αφρική (1996) ακολουθούμενο από τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη (1995) και το Βέλγιο (1993)

12.Αρκετά Ομοσπονδιακά κράτη έχουν ομοιογενείς πληθυσμούς, π.χ. Γερμανία, Αυστρία, ΗΠΑ, Αυστραλία,

13

13. Άλλα Ομοσπονδιακά κράτη έχουν πληθυσμιακή και κοινωνική ανομοιογένεια, σε θέματα εθνικής καταγωγής, θρησκείας, γλώσσας, π.χ. Ρωσία, Καναδάς, Ινδία, Βέλγιο, Ελβετία, Ισπανία, Νότιος Αφρική, Βοσνία & Ερζεγοβίνη

14. Διαφορές στο βαθμό αποκέντρωσης Ορισμένα έχουν ισχυρή κυβέρνηση με ισχυρές εξουσίες στο Κέντρο π.χ. ΗΠΑ, Αυστραλία, Γερμανία, Αυστρία, Ινδία, Ισπανία, ενώ άλλα έχουν ισχυρή αποκέντρωση και εκτεταμένη αυτονομία των συστατικών μονάδων, π.χ. Βέλγιο, Ελβετία, Καναδάς.

14

Διαρθρωτική Ποικικομορφία Ομοσπονδιακών κρατών

1.Δεν υπάρχει συγκεκριμένο μοντέλλο Ομοσπονδίας, ούτε μοντέλλο Συντάγματος ή συνταγματικών διευθετήσεων. Η κάθε Ομοσπονδία διαφέρει από την άλλη και προσαρμόζεται στις ιδιαιτερότητες και συνθήκες κάθε χώρας

15

2. Διαφορές στο Πολιτικό σύστημα: Προεδρικό (10 χώρες περιλαμβανομένης της Βραζιλίας, ΗΠΑ, Μεξικού, Ελβετίας, Νιγηρίας, Νότιας Αφρικής, Βενεζουέλας και Ρωσίας), Συνταγματική Μοναρχία-ΚοινοβουλευτικόΣυνταγματική Μοναρχία-Κοινοβουλευτικό (3 χώρες Βέλγιο, Ισπανία, Μαλαισία), Κοινοβουλευτικό (8 χώρες περιλαμβανομένων της Γερμανίας, Αυστρίας, Ινδίας), ενώ τρείς χώρες (Αυστραλία, Καναδάς, Άγιος Χριστόφορος & Νέβις) έχουν ως Αρχηγό κράτους την Βασίλισσα της Αγγλίας, που εκπροσωπείται από Γενικό Κυβερνήτη σε συνδυασμό με κοινοβουλευτικό σύστημα διακυβέρνησης.

16

3. Διαφορές στο Κατάλοιπο Εξουσίας: Στην πλειονότητα των περιπτώσεων το κατάλοιπο εξουσίας ανήκει στις συστατικές μονάδες, εκτός άπό το Βέλγιο, Καναδά, Ινδία, Νοτια Αφρική και Ισπανία, όπου το κατάλοιπο ανήκει στην Κεντρική Κυβέρνηση

17

4. Διαφορές στον καταμερισμό των εξουσιών μεταξύ Ομοσπονδιακής κυβέρνησης και των κυβερνήσεων συστατικών μονάδων: Σε όλα όμως τα Όμοσπονδιακά κράτη οι Εξωτερικές Σχέσεις, η Οικονομία, η Νομισματική Πολιτική, το Διεθνές Εμπόριο, η υπηκοότητα και η άμυνα ανήκουν στην κεντρική κυβέρνηση.

18

5. Διαφορές στην Σύνθεση και Διάρθρωση του Ομοσπονδιακού Κοινοβουλίου: Τα πλείστα Ομοσπονδιακά κράτη έχουν Ομοσπονδιακό Κοινοβούλιο που αποτελείται από δύο Βουλές, την Άνω Βουλή όπου η εκπροσώπηση είναι κατά γενικό κανόνα ίση μεταξύ των συστατικών μονάδων, και την Κάτω Βουλή όπου η εκπροσώπηση κατά κύριο λόγο βασίζεται στην πληθυσμιακή αναλογία. 5 Ομοσπονδιακά κράτη (Κομόρος, Μικρονησία, Άγιος Χριστόφορος και Νέβις, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και η Βενεζουέλα έχουν Ομοσπονδιακό Κοινοβούλιο που αποτελείται από ένα μόνο νομοθετικό σώμα

19

Βασικά Χαρακτηριστικά Ομοσπονδιακών κρατών

1. Συνταγματικά κατοχυρωμένος καταμερισμός αρμοδιοτήτων μεταξύ κεντρικής Ομοσπονδιακής κυβέρνησης και των οργάνων εξουσίας των συστατικών μονάδων.

2. Συνταγματικά κατοχυρωμένη αυτονομία των ομόσπονδων μονάδων, ενώ διασφαλίζεται η ενότητα του κράτους κάτω από μια κεντρική κυβέρνηση με μια κυριαρχία, μια διεθνή προσωπικότητα. Δηλαδή, η κυριαρχία είναι προνόμιο της Ομοσπονδίας και μόνο η Ομοσπονδία διαθέτει διεθνή νομική προσωπικότητα, δηλαδή εκπροσωπεί τη χώρα στο εξωτερικό.

3. Στο Ομοσπονδιακό κράτος υφίσταται κοινή ιθαγένεια για όλους τους πολίτες του κράτους και κοινό έδαφος. Υπάρχει ενότητα της χώρας, του λαού και της οικονομίας.

4. Ύπαρξη τουλάχιστον δύο συστατικών μονάδων της Ομοσπονδίας, κάθε ένα των οποίων διαθέτει τους δικούς του εκτελεστικούς, νομοθετικούς και δικαστικούς θεσμούς.

5. Το Ομοσπονδιακό κράτος είναι το μόνο υποκείμενο του διεθνούς δικαίου και όχι οι συστατικές μονάδες. Διεθνώς, για πράξεις του Ομοσπονδιακού κράτους, ευθύνεται μόνο το ενιαίο πρόσωπο του ομοσπονδιακού κράτους και όχι τα συστατικά-μέρη.

20

Πλεονεκτήματα Ομοσπονδιακών συστημάτων

1. Διασφάλιση τη Ενότητας στη Διαφορετικότητα 2. Διατήρηση παραδόσεων και ταυτότητας των συστατικών

μονάδων3. Διατήρηση αυτονομίας των συστατικών μονάδων σε ζητήματα

αρμοδιότητας τους, ενώ σημαντικά θέματα όπως οι εξωτερικές σχέσεις, εθνική άμυνα, οικονομία, ιθαγένεια, μετανάστευση κ.λ.π., τυγχάνουν χειρισμού από κεντρική κυβέρνηση.

4. Διασφάλιση ότι η κυβέρνηση παραμένει κοντά στο λαό, δίνοντας στους πολίτες περισσότερο λόγο στις υποθέσεις που τους αφορούν άμεσα και στα δύο επίπεδα.

5. Ενθάρρυνση της ανάπτυξης του κράτους μέσω της αποκέντρωσης που επιτρέπει την αντιμετώπιση κοινωνικών, οικονομικών και πολιτικών προβλημάτων με πιο αποτελεσματικό τρόπο στο τοπικό επίπεδο

6. Επίτευξη ισορροπιών μεταξύ των συστατικών μονάδων, προστατεύοντας έτσι τη δημοκρατία από συγκρουόμενα πολλές φορές συμφέροντα

7. Περισσότερη δημοκρατία. Κάθε πολίτης έχει δύο ευκαιρίες άσκησης του θεμελιώδους δικαιώματος του εκλέγειν και εκλέγεσθαι, στα ομοσπονδιακά νομοθετικά όργανα και στα νομοθετικά όργανα των συστατικών μονάδων.

21

Μειονεκτήματα Ομοσπονδιακών συστημάτων

1. Ομοσπονδιακά συστήματα διακυβέρνησης μπορεί να οδηγήσουν σε ανομοιογένεια νομοθεσίας

2. Μπορεί να οδηγήσουν σε ανισότητες μεταξύ των συστατικών μελών και σε μη υγιή ανταγωνισμό και αντιπαλότητα μεταξύ τους

3. Πιο πολύπλοκες και χρονοβόρες διαδικασίες λόγω των δύο επιπέδων διακυβέρνησης και της ανάγκης επίτευξης συναίνεσης, συνεργασίας και αμοιβαίων συμβιβασμών

4. Μπορεί να οδηγήσουν σε περιττή επανάληψη κυβερνητικών έργων, καθώς και σε αναποτελεσματικές, συμπίπτουσες ή αντικρουόμενες πολιτικές σε διάφορες περιοχές του κράτους

22

Παραδείγματα Ομοσπονδιακών Κρατών

• Ελβετία

• Βέλγιο

23

1. Συνομοσπονδία της Ελβετίας

• Από 1291-1848 Συνομοσπονδία

• 1848 Πρώτη φορά Ομοσπονδιακό Σύνταγμα. Αναθεωρήθηκε δύο φορές 1874 και 1999

• Παρόλο ότι ακόμα ονομάζεται “Συνομοσπονδία της Ελβετίας” στην ουσία είναι Ομοσπονδία

24

20 Καντόνια και 6 Ημικαντόνια της Ελβετίας

25

Πληθυσμιακά και άλλα στοιχεία • Πληθυσμός 7 εκατομμύρια1. Γερμανόφωνοι:63.6%2. Γαλλόφωνοι: 19.2%3. Ιταλόφωνοι :7.6 %4. Ρομανσική γλώσσα : 0.6%5. Άλλοι :8.9 %• Θρησκευτικές Ομάδες1. Προτεστάντες: 40%2. Καθολικοί: 46%3. Άλλοι: 13.9

26

Γλώσικές ομάδες της Ελβετίας

27

Καταμερισμός Εξουσιών

• Καντόνια διατηρούν δικαίωμα αυτονομίας στο έδαφος τους. Θεωρούνται “κυρίαρχα” στην έκταση που κυριαρχία δεν συγκρούεται με το Ομοσπονδιακό Σύνταγμα.

• Καταμερισμός Εξουσιών: Εξουσίες Ομοσπονδιακής Κυβέρνησης καθορίζονται ρητώς στο Ομοσπονδιακό Σύνταγμα: Διεθνείς Σχέσεις, Άμυνα, Υπηκοότητα, Εμπόριο, Νόμισμα, Τράπεζες, Σιδηρόδρομοι, Τηλεπικοινωνίες, Γεωργία, Πηρυνική ενέργεια

• Εξουσίες Καντονίων: Δήμοι, Εκπαίδευση, Πολιτισμός, Δημόσια Τάξη, Υποδομές

• Τόσο η Κεντρική Κυβέρνηση όσο και τα Καντόνια έχουν την εξουσία επιβολής φόρων

• Κατάλοιπο Εξουσίας στα Καντόνια

28

Συναινετική Δημοκρατία

• Για σημαντικές αποφάσεις, όπως αναθεώρηση Συντάγματος, συμμετοχή σε Διεθνείς Οργανισμούς κ.α. είναι υποχρεωτική η διεξαγωγή δημοψηφίσματος. Για υιοθέτηση απαιτείται διπλή πλειοψηφία, δηλαδή πλειοψηφία των καντονίων και πλειοψηφία των ψηφοφόρων.

• Θεωρητικά πρόταση μπορεί να απορριφθεί από πλειοψηφία των μικρών καντονίων, έστω και αν 90% συνολικού πληθυσμού εγκρίνει την πρόταση. (Η ψήφος ενός πολίτη του μικρού καντονίου Uri έχει κατά 35 φορές μεγαλύτερη βαρύτητα της ψήφου ενός πολίτη του μεγάλου καντονίου της Ζυρίχης).

29

Πολιτικό Σύστημα της Ελβετίας

Εκτελεστική Εξουσία: Αποτελείται από 7 Προεδρικούς Συμβούλους που εκλέγονται και από τα δύο νομοθετικά σώματα Ομοσπονδιακού Κοινοβουλίου

• Καθένας είναι Επικεφαλής Υπουργείου• Όλοι έχουν ίση ψήφο• Πρόεδρος: Ένας των Προεδρικών Συμβούλων εκ

περιτροπής. Θητεία ένας χρόνος• Εκπροσώπηση: Παρόλο ότι δεν υπάρχει πρόνοια στο

Σύνταγμα, όλα τα σημαντικά πολιτικά κόμματα, γλωσικές ομάδες, καντόνια και φύλα εκπροσωπούνται στο Προεδρικό Συμβούλιο

• Παράδειγμα συναινετικής δημοκρατίας.

30

Νομοθετική Εξουσία: Δύο Νομοθετικά Σώματα:

• Συμβούλιο των Πολιτειών: 46 έδρες (Καθένα από τα 20 Καντόνια έχει 2 έδρες, καθένα από τα 6 Ημι-καντόνια έχει 1 έδρα). Θητεία 4ετης

• Εθνικό Συμβούλιο: 200 έδρες. Οι Βουλευτές εκλέγονται για 4ετή θητεία με βάση τη σύνθεση του πληθυσμού κάθε Καντονίου, π.χ. Ζυρίχη (16.9% πληθυσμός):34 Βουλευτές, Appenzell Inner Rhoden (0.2% πληθυσμού): 1 Βουλευτή

31

Δικαστική Εξουσία

• Ομοσπονδιακό Δικαστήριο αποτελεί το Ανώτατο Δικαστήριο της χώρας. Η πιο σημαντικές αρμοδιότητες είναι η δευτεροβάθμια εξέταση των αποφάσεων των ανώτατων δικαστηρίων των Καντονίων, καθώς και η λειτουργία του ως Συνταγματικό Δικαστήριο.

32

2. Βασίλειο του Βελγίου

• Πληθυσμός 10 εκ., 6 περίπου εκ. Φλαμανδοί και 4 περίπου εκ. Βαλλώνοι

• Πολυγλωσικός χαρακτήρας: Τρεις επίσημες γλώσσες, Ολλανδικά, Γαλλικά και Γερμανικά

• Ενιαίο κράτος από 1830 μέχρι 1993 οπότε μετεξελίχθηκε σε Ομοσπονδία μετά από μακρόχρονο αγώνα των Φλαμανδών για ίση εκπροσώπηση στην κεντρική κυβέρνηση, σεβασμό της διαφορετικότητας τους σε θέματα γλώσσας και κουλτούρας και δημιουργία αυτόνομων θεσμών στις Φλαμανδικές περιοχές.

33

Βέλγιο• Το Σύνταγμα του Βελγίου αναθεωρήθηκε στις 14 Ιουλίου του

1993, με σκοπό την δημιουργία ενός ομοσπονδιακού κράτους, το οποίο βασίζεται σε τρία επίπεδα:

• Την ομοσπονδιακή κυβέρνηση, με βάση τις Βρυξέλλες. • Τις τρεις Κοινότητες, ανάλογα με την γλώσσα που

ομιλείται σε αυτές: – Φλαμανδική κοινότητα, όπου ομιλείται η Φλαμανδική/Ολλανδική

γλώσσα; – Γαλλική κοινότητα, όπου ομιλείται η Γαλλική γλώσσα; και – τη Γερμανόφωνη κοινότητα όπου ομιλείται η Γερμανική.

• Τις τρεις Ομόσπονδες Περιφέρειες: – τη Φλαμανδική Περιφέρεια; (57.9% πληθυσμού)– τη Βαλλωνική Περιφέρεια; (32.6% πληθυσμού) και – την Περιφέρεια της Πρωτεύουσας των Βρυξελλών (9.5 %

πληθυσμού

34

ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑΚΗΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

(έδρα Βρυξέλλες)

ΦΛΑΜΑΝΔΙΚΗΚΟΙΝΟΤΗΤΑ

(Ολλανδική γλώσσα)

ΓΑΛΛΟΦΩΝΗΚΟΙΝΟΤΗΤΑ(Γαλλική γλώσσα)

ΓΕΡΜΑΝΟΦΩΝΗΚΟΙΝΟΤΗΤΑ

(Γερμανική γλώσσα)

ΦΛΑΜΑΝΔΙΚΗ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΉ ΦΛΑΝΔΡΑ

ΒΑΛΛΩΝΙΚΗ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ Ή ΒΑΛΛΩΝΙΑ

ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΤΩΝ ΒΡΥΞΕΛΛΩΝ

35

3 Κοινότητες του Βελγίου

Φλαμανδική Γαλλόφωνη Γερμανόφωνη

Δίγλωσσες Βρυξέλλες

36

Κοινότητες του Βελγίου

• Έχουν εξουσίες για Γλώσσα, Κουλτούρα, Παιδεία, Κοινωνικές Υπηρεσίες, Υγεία

• Κοινότητες συνδεδεμένες με τα άτομα και όχι με εδαφικές περιοχές. Π.χ. Ολλανδόφωνοι της περιοχής των Βρυξελλών ανήκουν στην Φλαμανδική Κοινότητα ή Γαλλόφωνοι στην περιοχή των Βρυξελλών ανήκουν στην Κοινότητα των Βαλλώνων. Το ίδιο Ολλανδόφωνοι στη Βαλλωνία ή Γαλλόφωνοι στη Φλάνδρα ανήκουν στην αντίστοιχη κοινότητα.

37

3 Περιφέρειες (Regions) του Βελγίου3 Περιφέρειες (Regions) του Βελγίου

Φλαμανδική περιφέρεια Βαλλωνική περιφέρεια Περιφέρεια των Βρυξελλών

38

Περιφέρειες του Βελγίου

• Έχουν εξουσία για περιφερειακή οικονομική ανάπτυξη, απασχόληση, πολεοδομία, διοίκηση των επαρχειών, δημόσια έργα, στέγαση, υδατοπρομήθεια, ενέργεια, επιστημονική έρευνα, μεταφορές, περιβάλλον.

39

Ομοσπονδιακή Κυβέρνηση

• Εξουσίες: Εξωτερικές Σχέσεις, Οικονομική & Νομισματική Πολιτική, Δικαιοσύνη, Κοινωνική Ασφάλεια, Δημόσιες Εταιρείες, Σχέσεις με την ΕΕ και το ΝΑΤΟ

• Πρωθυπουργός ορίζεται ο ηγέτης του Κόμματος ή ο Ηγέτης του Συνασπισμού με τις περισσότερες έδρες. Διορίζεται από τον Μονάρχη και εγκρίνεται από το Κοινοβούλιο.

• Υπουργικό Συμβούλιο: Ίσος αριθμός Γαλλοφώνων και Ολλανδοφώνων.

40

Νομοθετική Εξουσία

• Κοινοβούλιο με δύο Νομοθετικά σώματα:• Γερουσία: 71 έδρες. 40 Γερουσιαστές

εκλέγονται με απ’ ευθείας εκλογή, 21 από Συμβούλια των Κοινοτήτων (με 10 από την Γαλλόφωνη, 10 από την Ολλανδόφωνη και 1 από Γερμανόφωνη Κοινότητα) και 10 διορίζονται από τους Γερουσιαστές. Θητεία 4ετής.

• Βουλή των Αντιπροσώπων: 150 έδρες. Εκλογή απ’ ευθείας με βάση την πληθυσμιακή αναλογία. Θητεία 4ετής

41

Δικαστική Εξουσία

• Συνταγματικό Δικαστήριο με ίσο αριθμό Γαλλόφωνων (6) και Ολλανδόφωνων (6) Δικαστών. Υπάρχουν δύο Πρόεδροι του Δικαστηρίου ένας από κάθε κοινότητα, οι οποίοι εναλάσσονται.

• Αρμοδιότητα του είναι να επιβλέπει την τήρηση της συνταγματικής κατανομής των εξουσιών μεταξύ του Ομοσπονδιακού κράτους, των κοινοτήτων και των περιφερειών.

42

Συμπεράσματα για Ομοσπονδιακές Επιλογές

Η Ομοσπονδία δεν αποτελεί πανάκια και δεν λύνει όλα τα προβλήματα

Δεν υπάρχει συγκεκριμένο μοντέλο ομοσπονδίας που να μπορεί να εφαρμοστεί σε οποιαδήποτε χώρα

Κάθε Ομοσπονδία διαθέτει τις δικές της ιδιαιτερότητες και προσαρμόζεται στις συγκεκριμένες ανάγκες της χώρας και του λαού

Απαιτείται η δημιουργία φεντεραλιστικής κουλτούρας, με καλλιέργεια της συναίνεσης, συνεργασίας, ανεκτικότητας, αλληλοκατανόησης, σεβασμού της διαφορετικότητας και πολυπολιτισμικότητας, αφοσίωσης σε κοινούς θεσμούς και καλλιέργεια κοινής ταυτότητας

43

Ο Ομοσπονδισμός έχει εξελιχθεί σε μεγάλο βαθμό τα τελευταία 50 χρόνια. Σήμερα 24 Ομοσπονδιακά κράτη-40% του πληθυσμού της γης ζουν σήμερα σε ομοσπονδιακά κράτη

Στην ΕΕ λειτουργούν αποτελεσματικά σήμερα 4 Ομοσπονδιακά κράτη, Η Γερμανία, η Αυστρία, το Βέλγιο και τέλος η Ισπανία η οποία ενώ δεν είναι επίσημα ομοσπονδία έχει πολλά ομοσπονδιακά στοιχεία και μετεξελίσσεται από ενιαίο κράτος σε ομοσπονδία.

44

Τον 21ο αιώνα ο ομοσπονδισμός αναμένεται να επεκταθεί σε αρκετές ακόμα χώρες και ιδίως σε χώρες που έχουν υποστεί την εμπειρία συγκρούσεων, διεθνών ή εθνικών, όπως το Ιράκ, η Σρι Λάνκα, το Σουδάν και η Κύπρος

Ο Ομοσπονδισμός αφορά την αυτονομία, αυτοκυβέρνηση και τον διαμοιρασμό της εξουσίας σε ένα δημοκρατικό περιβάλλον

Μια μεγάλη πρόκληση για πολλές χώρες είναι η προσαρμογή στο πολιτικό σύστημα της χώρας της διαφορετικότητας ομάδων του πληθυσμού και η διατήρηση της ενότητας της χώρας και του λαού. Ο Ομοσπονδισμός παρέχει αυτή τη δυνατότητα