55
Πρόληψη Σακχαρώδη Διαβήτη Τύπου 2 Αναστασία Θανοπούλου Λέκτορας Β’ Παθολογικής Κλινικής Πανεπιστημίου Αθηνών Ιπποκράτειο Νοσοκομείο

Πρόληψη Σακχαρώδη Διαβήτη Τύπου 2

  • Upload
    damara

  • View
    49

  • Download
    0

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Πρόληψη Σακχαρώδη Διαβήτη Τύπου 2. Αναστασία Θανοπούλου Λέκτορας Β’ Παθολογικής Κλινικής Πανεπιστημίου Αθηνών Ιπποκράτειο Νοσοκομείο. 6. 4. Men. Relative Risk (%). Women. 2. Risk in Nondiabetic Population. 0. 45-64. 65-74. >74. Age (y). Mortality in People With Diabetes. - PowerPoint PPT Presentation

Citation preview

Page 1: Πρόληψη Σακχαρώδη Διαβήτη Τύπου 2

Πρόληψη Σακχαρώδη Διαβήτη Τύπου 2

Αναστασία Θανοπούλου

Λέκτορας

Β’ Παθολογικής Κλινικής Πανεπιστημίου Αθηνών

Ιπποκράτειο Νοσοκομείο

Page 2: Πρόληψη Σακχαρώδη Διαβήτη Τύπου 2

Mortality in People With DiabetesMortality in People With Diabetes

US Population

Risk vs Nondiabetic

Ford ES et al. Am J Epidemiol. 1991;133:1220-1230.

0

2

4

6

45-64 65-74 >74

Men

Women

Rel

ativ

e R

isk

(%)

Rel

ativ

e R

isk

(%)

Age (y)Age (y)

Risk inNondiabeticPopulation

Page 3: Πρόληψη Σακχαρώδη Διαβήτη Τύπου 2

Επιπολασμός ΣΔ 2Επιπολασμός ΣΔ 2Επιπολασμός ΣΔ 2Επιπολασμός ΣΔ 2

Ι νδιάνοι Π ίμα 50%Μεξικανοί 18%

Μαύροι 12%

Λευκοί 7%

Λευκοί 8%

Ι ταλία, Μάλτα 10%

Γηγενείς 25%

Βόρεια 9%

Φιλανδία 8%

Νότια 8%

Γαλλία, ΗΒ 5%

Ανατ - Δυτ 1%

Ρωσία 2%

Τόγκο 0%

0% 20% 40% 60%

Αυστραλία Ν. Ζηλανδία

Αφρική

Αμερική

Ευρώπη

Ι νδιάνοι Π ίμα 50%Μεξικανοί 18%

Μαύροι 12%

Λευκοί 7%

Λευκοί 8%

Ι ταλία, Μάλτα 10%

Γηγενείς 25%

Βόρεια 9%

Φιλανδία 8%

Νότια 8%

Γαλλία, ΗΒ 5%

Ανατ - Δυτ 1%

Ρωσία 2%

Τόγκο 0%

0% 20% 40% 60%

Αυστραλία Ν. Ζηλανδία

Αφρική

Αμερική

Ευρώπη

Page 4: Πρόληψη Σακχαρώδη Διαβήτη Τύπου 2
Page 5: Πρόληψη Σακχαρώδη Διαβήτη Τύπου 2

Επιπολασμός ΣΔ στην ΕΛΛΑΔΑΕπιπολασμός ΣΔ στην ΕΛΛΑΔΑΕπιπολασμός ΣΔ στην ΕΛΛΑΔΑΕπιπολασμός ΣΔ στην ΕΛΛΑΔΑ

Μελέτη Πληθυσμός Θέση Έτος

Χριστακόπουλος - Καραμάνος και συν

Αγροτικός 1973 1,27%

Κατσιλάμπρος και συν Αστικός Αιγάλεω 1975 2,4%

Κατσιλάμπρος και συν Αστικός Αιγάλεω 1993 3,1%

Παπάζογλου και συνΗμιαστικός

ΗλικιωμένοιΒ. Ελλάδα 1995 29,1%

Λιονής και συν Αγροτικός Κρήτη 1999 6,9%

Τριχόπουλος και συν (EPIC) Αστικός Αθήνα 2000 7%

Πίτσαβος και συν (ATTICA) Αστικός Αθήνα 2000 7%

Διαμαντόπυλος – Ράπτης και συν Αστικός Αθήνα 2000 4,1%

Μελιδώνης και συν Αγροτικός Αργολίδα 2002 7,8%

Παππάς και συν Ημιαστικός Σαλαμίνα 2002 8,2%

Page 6: Πρόληψη Σακχαρώδη Διαβήτη Τύπου 2
Page 7: Πρόληψη Σακχαρώδη Διαβήτη Τύπου 2

Επιπολασμός Διαβήτη, Επιπολασμός Διαβήτη, WHO WHO 20062006Επιπολασμός Διαβήτη, Επιπολασμός Διαβήτη, WHO WHO 20062006

2000 2030

Ελλάδα

853.000 1.077.000 26%

Υφήλιος

171.000.000 366.000.000

Page 8: Πρόληψη Σακχαρώδη Διαβήτη Τύπου 2

Ενήλικες 20–74 ετώνΕνήλικες 20–74 ετών

21 million6 million

(40%)

10 million,(60%)

ΔιαγνωσμένοιΔιαβητικοί

ΑδιάγνωστοιΔιαβητικοί

IGT

World Health Organization.WHO Publications, Geneva 2000.

Page 9: Πρόληψη Σακχαρώδη Διαβήτη Τύπου 2

Ρυθμός της μετατροπής τουΡυθμός της μετατροπής του IGT IGT σε ΣΔ ΙΙ σε ΣΔ ΙΙΡυθμός της μετατροπής τουΡυθμός της μετατροπής του IGT IGT σε ΣΔ ΙΙ σε ΣΔ ΙΙ

Edelstein SL, et al. Diabetes 1997;46:701-710.Edelstein SL, et al. Diabetes 1997;46:701-710.

0 2 4 6 8 10

Pima

San Luis Valley

San Antonio

Rancho Bernardo

Baltimore LSA

% of people who develop diabetes per year

Page 10: Πρόληψη Σακχαρώδη Διαβήτη Τύπου 2

IT IS TIME TO ACT

The key: PREVENTION

IDF 2007IDF 2007

Page 11: Πρόληψη Σακχαρώδη Διαβήτη Τύπου 2

ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΟΥ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ ΤΥΠΟΥ 2ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΟΥ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ ΤΥΠΟΥ 2Η «Υπόθεση Εργασίας»Η «Υπόθεση Εργασίας»

ΈκκρισηΙνσουλίνης

Υπεύθυνα γονίδια+

Περιβαλλοντικοί παράγοντες

Αντίσταση στην

Ινσουλίνη

ΦυσιολογικήΑνοχή

στη Γλυκόζη

IGT

ΔιαβήτηςΤύπου 2

Page 12: Πρόληψη Σακχαρώδη Διαβήτη Τύπου 2

Παράγοντες κινδύνου για ανάπτυξη ΣΔ Τ2Παράγοντες κινδύνου για ανάπτυξη ΣΔ Τ2Παράγοντες κινδύνου για ανάπτυξη ΣΔ Τ2Παράγοντες κινδύνου για ανάπτυξη ΣΔ Τ2

Τροποποιήσιμοι

Υπέρβαρο και παχυσαρκία

Καθιστική ζωή

Ύπαρξη IGT ή IFG

Μεταβολικό σύνδρομο

Διαιτητικοί παράγοντες

Τροποποιήσιμοι

Υπέρβαρο και παχυσαρκία

Καθιστική ζωή

Ύπαρξη IGT ή IFG

Μεταβολικό σύνδρομο

Διαιτητικοί παράγοντες

Μη τροποποιήσιμοι

Ηλικία Οικογενειακό ιστορικό Ιστορικό ΣΔ κύησης (;) PCO (;)

Μη τροποποιήσιμοι

Ηλικία Οικογενειακό ιστορικό Ιστορικό ΣΔ κύησης (;) PCO (;)

Page 13: Πρόληψη Σακχαρώδη Διαβήτη Τύπου 2

Μελέτες παρέμβασηςΜελέτες παρέμβασης

ΑΛΛΑΓΗ ΤΟΥ ΤΡΟΠΟΥ ΖΩΗΣΑΛΛΑΓΗ ΤΟΥ ΤΡΟΠΟΥ ΖΩΗΣ

Μελέτες παρέμβασηςΜελέτες παρέμβασης

ΑΛΛΑΓΗ ΤΟΥ ΤΡΟΠΟΥ ΖΩΗΣΑΛΛΑΓΗ ΤΟΥ ΤΡΟΠΟΥ ΖΩΗΣ

Μείωση σχετικού κινδύνου %

Διάρκεια μελέτης (έτη)

Malmo 63 6

Da Qing 42 6

DPS (Fin) 58 43%

3 3 χρόνια μετά

DPP (US) 58 3

Kosaka et al (Japan)

67 4

Indian-DPP 28 3

Page 14: Πρόληψη Σακχαρώδη Διαβήτη Τύπου 2

JapanJapanJapanJapan

MalmoMalmoMalmoMalmo

DaQingDaQingDaQingDaQing

F-DPSF-DPSF-DPSF-DPS

DPP-USDPP-USDPP-USDPP-US

Diabetes Research and Clinical Practice 2005; 67: 152–162Diabetes Research and Clinical Practice 2005; 67: 152–162

BMI BMI baselinebaseline

BMI BMI baselinebaseline

BMI FUBMI FUBMI FUBMI FU

Page 15: Πρόληψη Σακχαρώδη Διαβήτη Τύπου 2

NGTΑντίσταση

στην ινσουλίνη

Διαταραγμένηέκκριση

ινσουλίνης

IGT

ΔίαιταΆσκησηΜετφορμίνηΓλιταζόνες

ΑκαρβόζηGLP-1AμυλίνηIνσουλίνηΣουλφονυλουρίες ?

Σακχαρώδης Διαβήτης τύπου 2

Πιθανοί τρόποι παρέμβασης για την πρόληψη του Πιθανοί τρόποι παρέμβασης για την πρόληψη του Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 2Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 2

Page 16: Πρόληψη Σακχαρώδη Διαβήτη Τύπου 2

Μελέτες παρέμβασηςΜελέτες παρέμβασης

ΦΑΡΜΑΚΑΦΑΡΜΑΚΑ

Μελέτες παρέμβασηςΜελέτες παρέμβασης

ΦΑΡΜΑΚΑΦΑΡΜΑΚΑ

Φάρμακο Μείωση σχετικού

κινδύνου %

Διάρκεια μελέτης (έτη)

DPP Μετφορμίνη 31 3

Indian-DPP Μετφορμίνη 26 3

STOP-NIDDM Ακαρβόζη 25 3

TRIPOD

PIPOD

Τρογλιταζόνη

Πιογλιταζόνη

55Διατήρηση

λειτουργικότητας β--κυττάρου

1 και 8 μήνες μετά

6 μήνες μετά

XENDOS

Ορλιστάτη 37 4

DREAM Ροσιγλιταζόνη

60 3

Page 17: Πρόληψη Σακχαρώδη Διαβήτη Τύπου 2

Συστάσεις ADA / NIDDK : Τρόπος ζωής έναντι φαρμακευτικής θεραπείας (1)

Επειδή:

• DPP - η μετφορμίνη ήταν λιγότερο αποτελεσματική από τη μεταβολή του τρόπου ζωής

• Υπογλυκαιμικοί παράγοντες:– συνοδεύονται από σημαντικές ανεπιθύμητες ενέργειες– χρειάζονται ιατρική παρακολούθηση– αντενδείκνυνται για ορισμένα άτομα– δεν έχουν άλλες ευνοϊκές επιδράσεις σε ευγλυκαιμικά άτομα

• Η έκθεση σε οποιοδήποτε φάρμακο αυξάνει την πιθανότητα εμφάνισης ανεπιθύμητων ενεργειών

1. ADA/National Institute of Diabetes Digestive and Kidney Diseases. Diabetes Care 2002; 25: 742-9

Page 18: Πρόληψη Σακχαρώδη Διαβήτη Τύπου 2

Συστάσεις ADA / NIDDK : Τρόπος ζωής έναντι φαρμακευτικής θεραπείας (2)

Η μεταβολή του τρόπου ζωής θα πρέπει να είναι

η θεραπεία πρώτης επιλογής για την πρόληψη ή

την επιβράδυνση εμφάνισης του Διαβήτη

1. ADA/NIDDK. Diabetes Care 2002; 25: 742-9

Page 19: Πρόληψη Σακχαρώδη Διαβήτη Τύπου 2

TypeType 2 2 diabetes prevention in the “real world”diabetes prevention in the “real world” TypeType 2 2 diabetes prevention in the “real world”diabetes prevention in the “real world”

Συνθήκες καθημερινής άσκησης της κλινικής πρακτικής και όχι στα πλαίσια πρωτοκόλλου παρέμβασης

Εκπαιδεύεται ο πληθυσμός στα πλαίσια της πρωτοβάθμιας περίθαλψης, με ομαδικές συμβουλευτικές συναντήσεις, για τους κανόνες υγιεινού τρόπου διαβίωσης;

4 από τους 5 κανόνες τηρούνται από 20% των συμμετεχόντων

Συμπέρασμα ότι πραγματικά μπορούμε να «εκπαιδεύσουμε» τα άτομα να ζουν «υγιεινότερα», αλλά ότι χρειάζεται να οργανώσουμε καλλίτερα και να εντατικοποιήσουμε τις προσπάθειές μας για να αυξήσουμε τη συμμόρφωση του πληθυσμού προς αυτό τον τρόπο ζωής από τον οποίο αναμένουμε οφέλη.

Συνθήκες καθημερινής άσκησης της κλινικής πρακτικής και όχι στα πλαίσια πρωτοκόλλου παρέμβασης

Εκπαιδεύεται ο πληθυσμός στα πλαίσια της πρωτοβάθμιας περίθαλψης, με ομαδικές συμβουλευτικές συναντήσεις, για τους κανόνες υγιεινού τρόπου διαβίωσης;

4 από τους 5 κανόνες τηρούνται από 20% των συμμετεχόντων

Συμπέρασμα ότι πραγματικά μπορούμε να «εκπαιδεύσουμε» τα άτομα να ζουν «υγιεινότερα», αλλά ότι χρειάζεται να οργανώσουμε καλλίτερα και να εντατικοποιήσουμε τις προσπάθειές μας για να αυξήσουμε τη συμμόρφωση του πληθυσμού προς αυτό τον τρόπο ζωής από τον οποίο αναμένουμε οφέλη.

Diabetes Care 2007; 30: 2465-2470Diabetes Care 2007; 30: 2465-2470

Page 20: Πρόληψη Σακχαρώδη Διαβήτη Τύπου 2

Μελέτη Μελέτη EPIC-NorfolkEPIC-NorfolkΜελέτη Μελέτη EPIC-NorfolkEPIC-Norfolk

Προοπτική μελέτη 25.000 ατόμων 40-70 ετών γενικός πληθυσμός 5 κανόνες υγιεινού τρόπου διαβίωσης

Δείκτης Μάζας Σώματος < 25 kg/m2

Λίπους < 30%Ε Κεκορεσμένο λίπος < 10%Ε Φυτικές ίνες >15γρ/1000 θερμίδεςΦυσική δραστηριότητα > 4 ώρες/εβδομάδα

Μέσος χρόνος παρακολούθησης 4,6 ετών

Η επίπτωση του διαβήτη αντιστρόφως ανάλογη με τον αριθμό των κανόνων που τηρούνταν.

Μόνο 20% των συμμετεχόντων τηρούσαν τρεις ή περισσότερους κανόνες

ΚΑΝΕΝΑ από τα άτομα που τηρούσαν ΚΑΙ ΤΟΥΣ 5 ΚΑΝΟΝΕΣ ΔΕΝ ΕΜΦΑΝΙΣΕ ΔΙΑΒΗΤΗ

Προοπτική μελέτη 25.000 ατόμων 40-70 ετών γενικός πληθυσμός 5 κανόνες υγιεινού τρόπου διαβίωσης

Δείκτης Μάζας Σώματος < 25 kg/m2

Λίπους < 30%Ε Κεκορεσμένο λίπος < 10%Ε Φυτικές ίνες >15γρ/1000 θερμίδεςΦυσική δραστηριότητα > 4 ώρες/εβδομάδα

Μέσος χρόνος παρακολούθησης 4,6 ετών

Η επίπτωση του διαβήτη αντιστρόφως ανάλογη με τον αριθμό των κανόνων που τηρούνταν.

Μόνο 20% των συμμετεχόντων τηρούσαν τρεις ή περισσότερους κανόνες

ΚΑΝΕΝΑ από τα άτομα που τηρούσαν ΚΑΙ ΤΟΥΣ 5 ΚΑΝΟΝΕΣ ΔΕΝ ΕΜΦΑΝΙΣΕ ΔΙΑΒΗΤΗ

Diabetologia 2006. DOI 10.1007/s00125-006-0163-1

Page 21: Πρόληψη Σακχαρώδη Διαβήτη Τύπου 2

Πρόγραμμα πρόληψης του ΣΔΠροβλήματα

Ποιόν πληθυσμό ;;

Ποια δοκιμασία διαλογής ;;

Συχνότητα ελέγχου;;

Τρόπος παρέμβασης;; Δημιουργούμε ασθενείς;;

Μειώνεται η νοσηρότητα και θνησιμότητα;;

Page 22: Πρόληψη Σακχαρώδη Διαβήτη Τύπου 2

Σε ποιους απευθύνεται η παρέμβασηΣε ποιους απευθύνεται η παρέμβαση;;Σε ποιους απευθύνεται η παρέμβασηΣε ποιους απευθύνεται η παρέμβαση;;

1. IGT, IFG

2. Στις ομάδες αυξημένου κινδύνου:

«Opportunistic screening»

Ηλικία > 45 ετών Περίμετρος μέσης ΒΜΙ > 25 Οικογενειακό ιστορικό ΣΔ Παράγοντες κινδύνου για ΚΑΝ

3. Στο γενικό πληθυσμό;

1. IGT, IFG

2. Στις ομάδες αυξημένου κινδύνου:

«Opportunistic screening»

Ηλικία > 45 ετών Περίμετρος μέσης ΒΜΙ > 25 Οικογενειακό ιστορικό ΣΔ Παράγοντες κινδύνου για ΚΑΝ

3. Στο γενικό πληθυσμό;

International Journal of Clinical Practice 2007; 10: 1773-1775International Journal of Clinical Practice 2007; 10: 1773-1775

IDF consensus on prevention of type 2 diabetesIDF consensus on prevention of type 2 diabetes

Page 23: Πρόληψη Σακχαρώδη Διαβήτη Τύπου 2

Με ποια δοκιμασία διαλογήςΜε ποια δοκιμασία διαλογής;;Με ποια δοκιμασία διαλογήςΜε ποια δοκιμασία διαλογής;;

Στις ομάδες αυξημένου κινδύνου

Προσδιορισμός γλυκόζης νηστείας

OGTT αν χρειαστεί

Στις ομάδες αυξημένου κινδύνου

Προσδιορισμός γλυκόζης νηστείας

OGTT αν χρειαστεί

International Journal of Clinical Practice 2007; 10: 1773-1775International Journal of Clinical Practice 2007; 10: 1773-1775

Page 24: Πρόληψη Σακχαρώδη Διαβήτη Τύπου 2

ΠαρεμβάσειςΠαρεμβάσειςΠαρεμβάσειςΠαρεμβάσεις

Αποφυγή της παχυσαρκίας ή σταδιακή μείωση του σωματικού βάρους κατά 5-10% (Α)

Αύξηση της φυσικής δραστηριότητας (Α)

(30 λεπτά ημερησίως, IDF )

Να εξηγηθεί ότι οι υγιεινοδιαιτητικές αλλαγές θα επιφέρουν προστασία και από άλλα νοσήματα, όπως π.χ. τα καρδιαγγειακά.

Θεραπευτική αντιμετώπιση άλλων τυχόν συνυπαρχόντων παραγόντων καρδιαγγειακού κινδύνου (πχ κάπνισμα, υπέρταση, δυσλιπιδαιμία) (Α)

Αποφυγή της παχυσαρκίας ή σταδιακή μείωση του σωματικού βάρους κατά 5-10% (Α)

Αύξηση της φυσικής δραστηριότητας (Α)

(30 λεπτά ημερησίως, IDF )

Να εξηγηθεί ότι οι υγιεινοδιαιτητικές αλλαγές θα επιφέρουν προστασία και από άλλα νοσήματα, όπως π.χ. τα καρδιαγγειακά.

Θεραπευτική αντιμετώπιση άλλων τυχόν συνυπαρχόντων παραγόντων καρδιαγγειακού κινδύνου (πχ κάπνισμα, υπέρταση, δυσλιπιδαιμία) (Α)

ADA. Standards of Medical Care in Diabetes. Diabetes Care 2007; 30 (Suppl 1): S7-S8ADA. Standards of Medical Care in Diabetes. Diabetes Care 2007; 30 (Suppl 1): S7-S8

Page 25: Πρόληψη Σακχαρώδη Διαβήτη Τύπου 2

Συστάσεις για πρόληψη ή Συστάσεις για πρόληψη ή καθυστέρηση εμφάνισης ΣΔ2 (ΙΙ)καθυστέρηση εμφάνισης ΣΔ2 (ΙΙ)

Συστάσεις για πρόληψη ή Συστάσεις για πρόληψη ή καθυστέρηση εμφάνισης ΣΔ2 (ΙΙ)καθυστέρηση εμφάνισης ΣΔ2 (ΙΙ)

Η παρακολούθηση των ατόμων με IGT και η υπενθύμιση των

συμβουλών για απώλεια βάρους και άσκηση κρίνονται

σημαντικές για την επιτυχία της προσπάθειας (Β)

(για άτομα με IFG, Ε)

Σε άτομα με ευγλυκαιμία, θεωρείται λογική η επανάληψη

του ανιχνευτικού ελέγχου κάθε 3 χρόνια (C)

Η παρακολούθηση των ατόμων με IGT και η υπενθύμιση των

συμβουλών για απώλεια βάρους και άσκηση κρίνονται

σημαντικές για την επιτυχία της προσπάθειας (Β)

(για άτομα με IFG, Ε)

Σε άτομα με ευγλυκαιμία, θεωρείται λογική η επανάληψη

του ανιχνευτικού ελέγχου κάθε 3 χρόνια (C)

ADA. Standards of Medical Care in Diabetes. Diabetes Care 2007; 30 (Suppl 1): S7-S8ADA. Standards of Medical Care in Diabetes. Diabetes Care 2007; 30 (Suppl 1): S7-S8

Page 26: Πρόληψη Σακχαρώδη Διαβήτη Τύπου 2

Diabetes and Nutrition Study Group (DNSG) of the European Association for the Study of Diabetes (EASD)

Nutrition Guidelines of the DNSGNutrition Guidelines of the DNSGNutrition Guidelines of the DNSGNutrition Guidelines of the DNSG

Nutr Metab Cardiovasc Dis 2004; 14: 373-394Nutr Metab Cardiovasc Dis 2004; 14: 373-394

Page 27: Πρόληψη Σακχαρώδη Διαβήτη Τύπου 2

Κατάλληλη ποιοτική σύνθεση διαιτολογίου για μείωση

του κινδύνου ανάπτυξης ΣΔ Τ2:

Λίπος < 30% E

Κεκορεσμένο λίπος < 10% E

Φυτικές ίνες > 15 g/1000 kcal.

Κατάλληλη ποιοτική σύνθεση διαιτολογίου για μείωση

του κινδύνου ανάπτυξης ΣΔ Τ2:

Λίπος < 30% E

Κεκορεσμένο λίπος < 10% E

Φυτικές ίνες > 15 g/1000 kcal.

Νέο

Πρόληψη του ΣΔ

Page 28: Πρόληψη Σακχαρώδη Διαβήτη Τύπου 2

Diabetic Medicine 2007; 24: 451–463

Page 29: Πρόληψη Σακχαρώδη Διαβήτη Τύπου 2

IDF consensus on prevention of type 2 diabetesIDF consensus on prevention of type 2 diabetesIDF consensus on prevention of type 2 diabetesIDF consensus on prevention of type 2 diabetes

“ After reviewing relevant research, the

consensus group found growing evidence that

earlier detection of people with IGT and others

at high risk, followed by interventions to delay

or prevent T2DM and improve glucose control,

can achieve clinically important

reductions in the incidence of diabetes

and its complications and comorbidities”

“ After reviewing relevant research, the

consensus group found growing evidence that

earlier detection of people with IGT and others

at high risk, followed by interventions to delay

or prevent T2DM and improve glucose control,

can achieve clinically important

reductions in the incidence of diabetes

and its complications and comorbidities”

International Journal of Clinical Practice 2007; 10: 1773-1775International Journal of Clinical Practice 2007; 10: 1773-1775

Page 30: Πρόληψη Σακχαρώδη Διαβήτη Τύπου 2
Page 31: Πρόληψη Σακχαρώδη Διαβήτη Τύπου 2
Page 32: Πρόληψη Σακχαρώδη Διαβήτη Τύπου 2

Στόχοι προς κατάκτησηΣτόχοι προς κατάκτησηΣτόχοι προς κατάκτησηΣτόχοι προς κατάκτηση

Πραγματικά μακροχρόνιες μελέτες

Οι μέχρι τώρα ουσιαστικά δείχνουν ΚΑΘΥΣΤΕΡΗΣΗ ΤΗΣ ΕΜΦΑΝΙΣΗΣ ΣΔ ΓΙΑ ΚΑΠΟΙΑ ΧΡΟΝΙΑ

Πραγματική τροποποίηση της φυσικής πορείας της νόσου που να εμπλέκει

Εκτός από τη δράση επί της αντίστασης

Δράση επί της έκπτωσης της λειτουργικότητας του β-κυττάρου

Πραγματικά μακροχρόνιες μελέτες

Οι μέχρι τώρα ουσιαστικά δείχνουν ΚΑΘΥΣΤΕΡΗΣΗ ΤΗΣ ΕΜΦΑΝΙΣΗΣ ΣΔ ΓΙΑ ΚΑΠΟΙΑ ΧΡΟΝΙΑ

Πραγματική τροποποίηση της φυσικής πορείας της νόσου που να εμπλέκει

Εκτός από τη δράση επί της αντίστασης

Δράση επί της έκπτωσης της λειτουργικότητας του β-κυττάρου

Page 33: Πρόληψη Σακχαρώδη Διαβήτη Τύπου 2

Ευχαριστώ για την προσοχή Ευχαριστώ για την προσοχή σας!σας!

Ευχαριστώ για την προσοχή Ευχαριστώ για την προσοχή σας!σας!

Αλλά μην ξεχνάμε ……Αλλά μην ξεχνάμε ……

Γι’ αυτό ….Γι’ αυτό ….Γι’ αυτό ….Γι’ αυτό ….

Page 34: Πρόληψη Σακχαρώδη Διαβήτη Τύπου 2

Α. Π. Θ.

Ιστορία της Ιατρικής

Θεσ/νικη 2107

Α. Π. Θ.

Ιστορία της Ιατρικής

Θεσ/νικη 2107

Κεφάλαιο 20

Ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2 ήταν νόσος που είχε λάβει επιδημική μορφή στις αρχές του περασμένου αιώνα, αλλά σήμερα έχει ΕΚΛΕΙΨΕΙ.

Κεφάλαιο 20

Ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2 ήταν νόσος που είχε λάβει επιδημική μορφή στις αρχές του περασμένου αιώνα, αλλά σήμερα έχει ΕΚΛΕΙΨΕΙ.

Page 35: Πρόληψη Σακχαρώδη Διαβήτη Τύπου 2
Page 36: Πρόληψη Σακχαρώδη Διαβήτη Τύπου 2

ΑσίαΑσίαΑσίαΑσία

Θεωρείται το επίκεντρο της επιδημίας του διαβήτη γιατί: Μεγάλο μέρος του πληθυσμού της γηςΈχει ήδη υψηλό επιπολασμό Αναμένεται επιδείνωση γιατί οι λαοί αυτοί θεωρούνται

ιδιαίτερα επιρρεπείς στην εμφάνιση ΣΔ λόγω φυλετικών ιδιαιτεροτήτων:

Υψηλότερο ποσοστό λίπους για ίδιο ΒΜΙ σε σχέση με τους Ευρωπαίους

Κεντρική κατανομή λίπους Γενετικά καθορισμένες διαταραχές στην α’ φάση έκκρισης

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ: Εμφάνιση διαβήτη σε νεαρότερες ηλικίες και με λιγότερη παχυσαρκία

«Παράδοξο Yudkin-Yajnik»

Χαρακτηριστικά ο επιπολασμός της παχυσαρκίας στην Ινδία είναι 2,2% ενώ του ΣΔ 12%

Θεωρείται το επίκεντρο της επιδημίας του διαβήτη γιατί: Μεγάλο μέρος του πληθυσμού της γηςΈχει ήδη υψηλό επιπολασμό Αναμένεται επιδείνωση γιατί οι λαοί αυτοί θεωρούνται

ιδιαίτερα επιρρεπείς στην εμφάνιση ΣΔ λόγω φυλετικών ιδιαιτεροτήτων:

Υψηλότερο ποσοστό λίπους για ίδιο ΒΜΙ σε σχέση με τους Ευρωπαίους

Κεντρική κατανομή λίπους Γενετικά καθορισμένες διαταραχές στην α’ φάση έκκρισης

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ: Εμφάνιση διαβήτη σε νεαρότερες ηλικίες και με λιγότερη παχυσαρκία

«Παράδοξο Yudkin-Yajnik»

Χαρακτηριστικά ο επιπολασμός της παχυσαρκίας στην Ινδία είναι 2,2% ενώ του ΣΔ 12%

Page 37: Πρόληψη Σακχαρώδη Διαβήτη Τύπου 2
Page 38: Πρόληψη Σακχαρώδη Διαβήτη Τύπου 2
Page 39: Πρόληψη Σακχαρώδη Διαβήτη Τύπου 2
Page 40: Πρόληψη Σακχαρώδη Διαβήτη Τύπου 2

Brazil Brazil :: 3636%% of theof the adult adult ppopulationopulation

is overweightis overweight

China : China : 15%15% of of the adult the adult

population is population is overweightoverweightU.S : U.S : 61%61% of the of the

adult population adult population

is overweightis overweight

E.U : E.U : 50%50% of the of the

adult population adult population

is overweightis overweight

Twin EpidemicsObesity and DiabetesTwin Epidemics

Obesity and Diabetes

Page 41: Πρόληψη Σακχαρώδη Διαβήτη Τύπου 2

Υπολογισμός κινδύνουΥπολογισμός κινδύνουΥπολογισμός κινδύνουΥπολογισμός κινδύνου

Προσδιορισμός γλυκόζης νηστείας

OGTT αν χρειαστεί

Περίμετρος μέσης

Παράγοντες κινδύνου για ΚΑΝ

Οικογενειακό ιστορικό

Προσδιορισμός γλυκόζης νηστείας

OGTT αν χρειαστεί

Περίμετρος μέσης

Παράγοντες κινδύνου για ΚΑΝ

Οικογενειακό ιστορικό

Page 42: Πρόληψη Σακχαρώδη Διαβήτη Τύπου 2

The Da Qing StudyThe Da Qing StudyΕπίδραση της Δίαιτας και της Άσκησης στην επίπτωση ΣΔ σε άτομα με Επίδραση της Δίαιτας και της Άσκησης στην επίπτωση ΣΔ σε άτομα με IGTIGT μετά μετά

6 έτη6 έτη

The Da Qing StudyThe Da Qing StudyΕπίδραση της Δίαιτας και της Άσκησης στην επίπτωση ΣΔ σε άτομα με Επίδραση της Δίαιτας και της Άσκησης στην επίπτωση ΣΔ σε άτομα με IGTIGT μετά μετά

6 έτη6 έτη

0

2

4

6

8

10

12

14

16

18

Μάρτυρες Δίαιτα Άσκηση Δι + Ασκ

Αδύνατοι

Παχύσαρκοι

Σύνολον

0

2

4

6

8

10

12

14

16

18

Μάρτυρες Δίαιτα Άσκηση Δι + Ασκ

Αδύνατοι

Παχύσαρκοι

Σύνολον

Diabetes Care 20:537, 1997

NS

N=530

RR=0,69 RR=0,54 RR=0,58

Page 43: Πρόληψη Σακχαρώδη Διαβήτη Τύπου 2

Diabetes Prevention ProgramDiabetes Prevention ProgramΤροποποίηση του τρόπου ζωής ή χορήγηση ΜετφορμίνηςΤροποποίηση του τρόπου ζωής ή χορήγηση Μετφορμίνης

n= 3234 n= 3234 άτομα μεάτομα με IGT IGT

Diabetes Prevention ProgramDiabetes Prevention ProgramΤροποποίηση του τρόπου ζωής ή χορήγηση ΜετφορμίνηςΤροποποίηση του τρόπου ζωής ή χορήγηση Μετφορμίνης

n= 3234 n= 3234 άτομα μεάτομα με IGT IGT

0

5

10

15

20

25

30

35

40

0 0,5 1 1,5 2 2,5 3 3,5 4

Έτη παρακολούθησης

Επ

ίπτω

ση

Δια

βή

τη %

PlaceboΜετφορμίνηΤρόπος ζωής

0

5

10

15

20

25

30

35

40

0 0,5 1 1,5 2 2,5 3 3,5 4

Έτη παρακολούθησης

Επ

ίπτω

ση

Δια

βή

τη %

PlaceboΜετφορμίνηΤρόπος ζωής

NEJM 346:393, 2002

RR*31%

RR**58%

NNT: *13,9 **6,9

p<.001

Page 44: Πρόληψη Σακχαρώδη Διαβήτη Τύπου 2

ΠρόληψηΠρόληψη Σακχαρώδη Διαβήτη σε άτομα με Σακχαρώδη Διαβήτη σε άτομα με IGTIGT μέσω αλλαγών του τρόπου μέσω αλλαγών του τρόπου διαβίωσης (διαβίωσης (DPSDPS))

ΠρόληψηΠρόληψη Σακχαρώδη Διαβήτη σε άτομα με Σακχαρώδη Διαβήτη σε άτομα με IGTIGT μέσω αλλαγών του τρόπου μέσω αλλαγών του τρόπου διαβίωσης (διαβίωσης (DPSDPS))

0,4

0,5

0,6

0,7

0,8

0,9

1

0 1 2 3 4 5 6

Ετος

Πιθ

ανό

τητα

πα

ρα

μο

νής

άνε

υ ν

όσ

ου

Παρέμβαση Μάρτυρες

0,4

0,5

0,6

0,7

0,8

0,9

1

0 1 2 3 4 5 6

Ετος

Πιθ

ανό

τητα

πα

ρα

μο

νής

άνε

υ ν

όσ

ου

Παρέμβαση Μάρτυρες

Ελάττωση κινδύνου εμφάνισης διαβήτου

κατά 58%

NEJM 344:1343, 2001

Page 45: Πρόληψη Σακχαρώδη Διαβήτη Τύπου 2

NGTNGT

IGTIGT

ΣΔΣΔT2T2

ΈναρξηΟμάδα

Ακαρβόζης(%)

Ομάδα Placebo

(%)

32.4

41.5

28.4

24.9

35.3

30.9

Τέλος αγωγής

100%

Μελέτη STOP-NIDDMΕπίδραση της Ακαρβόζης σε άτομα μεΕπίδραση της Ακαρβόζης σε άτομα με IGT IGT

Page 46: Πρόληψη Σακχαρώδη Διαβήτη Τύπου 2

The STOP-NIDDM trial Επίδραση της Ακαρβόζης ως προς την εμφάνιση διαβήτη Επίδραση της Ακαρβόζης ως προς την εμφάνιση διαβήτη

τύπου 2 σε άτομα μετύπου 2 σε άτομα με IGT IGT

Η θεραπεία με Ακαρβόζη οδήγησε σε:

Απόλυτη ελάττωση κινδύνου κατά 9%

Ο αριθμός ατόμων που χρειάζεται να θεραπευθούν είναι 11 άτομα για 3 χρόνια

Ελάττωση του σχετικού κινδύνου για ανάπτυξη διαβήτη κατά 25% (p=0.0015)

Page 47: Πρόληψη Σακχαρώδη Διαβήτη Τύπου 2

Μελέτη STOP-NIDDMΕμφάνιση Τύπου 2 Σακχαρώδη Διαβήτη

0 14001300120011001000900800600500400300200100 700

Ημέρες μετά την τυχαιοποίησηΗμέρες μετά την τυχαιοποίηση

100

95

90

85

80

75

70

65

60

55

50

% % Άνευ ΔιαβήτουΆνευ Διαβήτου

Ακαρβόζη

Εικονικό Φάρμακο

OGTT μετά τον 1ο χρόνο OGTT μετά τον 2ο χρόνο OGTT μετά τον 3ο χρόνο

Μέση Διάρκεια Θεραπείας

ΝΝΤ 11 για 3,3 χρόνια

Page 48: Πρόληψη Σακχαρώδη Διαβήτη Τύπου 2

Sjostrom et al. 9th ICO, Sao Paulo 2002. Poster Presentation

Αποτελέσματα Αποτελέσματα XENDOSXENDOS(XENical in the prevention of Diabetes on Obese Subjects)(XENical in the prevention of Diabetes on Obese Subjects)

Συνολική επίπτωση του Διαβήτη τύπου 2Συνολική επίπτωση του Διαβήτη τύπου 2

Αποτελέσματα Αποτελέσματα XENDOSXENDOS(XENical in the prevention of Diabetes on Obese Subjects)(XENical in the prevention of Diabetes on Obese Subjects)

Συνολική επίπτωση του Διαβήτη τύπου 2Συνολική επίπτωση του Διαβήτη τύπου 2

p=0.0032

0 26 52 78 104 130 156 182 2080

2

4

6

8

10

Εβδομάδες

9.0%

6.2%

RR37%

Placebo + lifestyle Xenical + lifestyle

Επίπτωση του

ΣΔT2(%)

Page 49: Πρόληψη Σακχαρώδη Διαβήτη Τύπου 2

0

5

10

15

20

25

30

35

0 6 12 24 30Μήνες

Επ

ίπτω

ση

δια

βή

τη %

ΤΡΟΓΛΙΤΑΖΟΝΗ PLACEBO

Diabetes 51:2796, 2002

Πρόληψη του Σακχαρώδη Διαβήτησε γυναίκες με διαβήτη της κύησης με την

χορήγηση Τρογλιταζόνης (TRIPOD)

Page 50: Πρόληψη Σακχαρώδη Διαβήτη Τύπου 2

Diabetes 51:2796, 2002

Μελέτη TRIPOD

Σχετικός Κίνδυνος 0.50

Page 51: Πρόληψη Σακχαρώδη Διαβήτη Τύπου 2

Cum

ula

tive

Ha

zard

0.0

0.1

0.2

0.3

0.4

0.5

0.6

0 1 2 3 4

Primary Outcome Rosiglitazone

2634 2470 2150 1148 1772635 2538 2414 1310 217

No. at RiskPlacebo Rosiglitazone

DREAMPrimary Outcome: RosiglitazonePrimary Outcome: Rosiglitazone

HR = 0.40 (0.35-0.46); P<0.0001

Year

Rosiglitazone

Placebo

Placebo 2634 2470 2150 1148 177

Rosiglita 2635 2538 2414 1310 217

Page 52: Πρόληψη Σακχαρώδη Διαβήτη Τύπου 2

Μείωση του κινδύνου εμφάνισης ΣΔ (απόλυτοι αριθμοί)Μείωση του κινδύνου εμφάνισης ΣΔ (απόλυτοι αριθμοί)Μείωση του κινδύνου εμφάνισης ΣΔ (απόλυτοι αριθμοί)Μείωση του κινδύνου εμφάνισης ΣΔ (απόλυτοι αριθμοί)

Diabetes 2007; 56: 1502-7Diabetes 2007; 56: 1502-7Diabetes 2007; 56: 1502-7Diabetes 2007; 56: 1502-7

Page 53: Πρόληψη Σακχαρώδη Διαβήτη Τύπου 2

Σε ποιους απευθύνεται η παρέμβασηΣε ποιους απευθύνεται η παρέμβαση;;Σε ποιους απευθύνεται η παρέμβασηΣε ποιους απευθύνεται η παρέμβαση;;

Στις ομάδες αυξημένου κινδύνου (IGT, IFG κλπ)

Προσδιορισμός γλυκόζης νηστείας

OGTT αν χρειαστεί

Περίμετρος μέσης

Παράγοντες κινδύνου για ΚΑΝ

Οικογενειακό ιστορικό

Στο γενικό πληθυσμό;

Στις ομάδες αυξημένου κινδύνου (IGT, IFG κλπ)

Προσδιορισμός γλυκόζης νηστείας

OGTT αν χρειαστεί

Περίμετρος μέσης

Παράγοντες κινδύνου για ΚΑΝ

Οικογενειακό ιστορικό

Στο γενικό πληθυσμό;

Page 54: Πρόληψη Σακχαρώδη Διαβήτη Τύπου 2

IDF consensus on prevention of type 2 diabetesIDF consensus on prevention of type 2 diabetesIDF consensus on prevention of type 2 diabetesIDF consensus on prevention of type 2 diabetes

1. Το identify those at high risk:

Opportunistic screening by a checklist for risk

factors including age, waist, family history of

DM.

2. In those found at high risk: Plasma glucose

measurement

3. In ITG or IFG: lifestyle intervention

1. Το identify those at high risk:

Opportunistic screening by a checklist for risk

factors including age, waist, family history of

DM.

2. In those found at high risk: Plasma glucose

measurement

3. In ITG or IFG: lifestyle intervention

International Journal of Clinical Practice 2007; 10: 1773-1775International Journal of Clinical Practice 2007; 10: 1773-1775

Page 55: Πρόληψη Σακχαρώδη Διαβήτη Τύπου 2

Συστάσεις για πρόληψη ή Συστάσεις για πρόληψη ή καθυστέρηση εμφάνισης ΣΔ2 (Ι)καθυστέρηση εμφάνισης ΣΔ2 (Ι)

Συστάσεις για πρόληψη ή Συστάσεις για πρόληψη ή καθυστέρηση εμφάνισης ΣΔ2 (Ι)καθυστέρηση εμφάνισης ΣΔ2 (Ι)

Άτομα με αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης διαβήτη πρέπει να ενημερωθούν για τα πλεονεκτήματα της μέτριας απώλειας βάρους και της τακτικής άσκησης (Α)

Στα άτομα με IGT πρέπει να δίνονται συμβουλές για απώλεια βάρους και αύξηση της φυσικής δραστηριότητας (Α)

Πρέπει να δίνεται ιδιαίτερη προσοχή και η κατάλληλη θεραπεία για την αντιμετώπιση άλλων τυχόν συνυπαρχόντων παραγόντων καρδιαγγειακού κινδύνου (πχ κάπνισμα, υπέρταση, δυσλιπιδαιμία) (Α)

Άτομα με αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης διαβήτη πρέπει να ενημερωθούν για τα πλεονεκτήματα της μέτριας απώλειας βάρους και της τακτικής άσκησης (Α)

Στα άτομα με IGT πρέπει να δίνονται συμβουλές για απώλεια βάρους και αύξηση της φυσικής δραστηριότητας (Α)

Πρέπει να δίνεται ιδιαίτερη προσοχή και η κατάλληλη θεραπεία για την αντιμετώπιση άλλων τυχόν συνυπαρχόντων παραγόντων καρδιαγγειακού κινδύνου (πχ κάπνισμα, υπέρταση, δυσλιπιδαιμία) (Α)

ADA.Standards of Medical Care in Diabetes. Diabetes Care 2007; 30 (Suppl 1): S7-S8