ΑΥΤΟΣΧΕ∆ΙΑ

ΣΜΟΙ

Περιοδική

έκδοση του

Ω∆ΕΙΟΥ ΤΟΥ

ΜΠΑΣ Κ. ΜΑ

ΤΣΙΓΚΟΥ

Εµπειρία 3

0 χρόνων -

Κρατικό Π

τυχίο

Φύλλο 27,

Ιανουάριος

2012

Τιµή:00,00

€/∆ιανέµετ

αι δωρεάν

στους µαθη

τές του Ωδ

είου

CHOCO MOZART

Την Κυριακή 4 ∆εκεµβρίου στο ∆ηµοτικό Θέατρο Νεάπολης

το Ωδείο Τούµπας Κ. Ματσίγκου παρουσίασε τη µουσικο-

θεατρικη παράσταση CHOCO MOZART. Μια παράσταση που

βασίστηκε αποκλειστικά και µόνο σε σπουδαστές του

Ωδείου. Τα Μουσικά Σύνολα του Ωδείου µας, η Χορωδία

και η Ορχήστρα του και η όρεξη των µελών της Θεατρι-

κής Οµάδας του κατάφεραν να ταξιδέψουν τους θεατές – που µας τίµησαν µε την παρουσία τους, γεµίζοντας ασ-

φυκτικά το θέατρο- στο σύγχρονο Σάλτσµπουργκ την πόλη

που κάποτε έζησε και δηµιούργησε ο Βολ. Αµ. Μότσαρτ.

Με έξυπνο και διακριτικό τρόπο σατιρίστηκε η ακραία

εµπορευµατική εκµετάλλευση της τέχνης του µοναδικού

αυτού µεγάλου µουσουργού ενώ µικρά αστεία γεγονότα,

µεγάλα σοκολατένια θαύµατα και πολύ αγάπη για τη µου-

σική κατάφεραν να φέρουν για λίγο κοντά µας τον µεγά-

λο συνθέτη και να µιλήσει ο ίδιος για τη µουσική το-

υ, το ταλέντο του αλλά και για το ταλέντο και τη µο-

ναδικότητα του κάθε ανθρώπου!

Τη Μουσική ∆ιεύθυνση είχε ο Νίκος Ευθυµιάδης, τη χο-

ρωδία δίδαξε ο Γιάννης Γράµψας, τα σκηνικά και τα

κοστούµια επιµελήθηκε ο Στέργιος Μπαρές, οι χορογρα-

φίες ήταν της Έλενα Τσούµα και τη σκηνοθεσία υπέγρα-

ψε η Μάρι Χεκιµιάν.

Ανανεώνουµε το ραντεβού µας µαζί σας για την άνοιξη

του ΄12 στο θέατρο ΑΝΕΤΟΝ «για να ζήσουµε όλοι µαζί

και πάλι ένα µουσικό θαύµα»!!!

ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΙΑΤΙΚΗ...

ατµόσφαιρα πληµµύρισε το Πολι-

τιστικό Κέντρο Τούµπας στις 21

∆εκεµβρίου όταν δόθηκε η Χρισ-

τουγεννιάτικη Συναυλία του Ω-

δείου µας, µε τη συµµετοχή της

χορωδίας, της ορχήστρας αλλά

και άλλων µουσικών οργάνων. Κάλαντα παραδοσιακά από όλη την

Ελλάδα τραγούδησαν οι µικροί

µουσικοί της Παιδικής Χορωδίας,

στη συνέχεια ακούστηκαν

χριστουγεννιάτικες µελωδίες από

κιθάρες, ακκορντεόν και κρουστά

και τέλος η Νεανική Ορχήστρα

και χορωδία µας ξεσήκωσαν µε

τζαζ χριστουγεννιάτικους ήχους.

Σε όλη τη διάρκεια της συναυλί-

ας σπουδαστές του Ωδείου µας

αφηγήθηκαν µε χιουµοριστικό

ύφος τις περιπέτειες του Αι Βα-

σίλη που δεν ξέρει να χειρίζε-

ται το ίντερνετ και διάβασαν

πληθώρα έξυπνων και κωµικών

παιδικών επιστολών προς τον

αγαπηµένο Άγιο.

ΣΕΖΑΡΙΑ ΕΒΟΡΑ

Η ΞΥΠΟΛΥΤΗ

ΝΤΙΒΑ

Σίγησε για

πάντα...

Έφυγε από τη ζωή, σε ηλικία 70 ετών,

η σπουδαία ερµηνεύτρια Σεζάρια Εβόρα. Η

ξυπόλυτη ντίβα, όπως ήταν γνωστή, γιατί

τραγουδούσε ξυπόλυτη εκφράζοντας τη δια-

µαρτυρία της για τη φτώχεια του λαού της,

άφησε την τελευταία της πνοή, στη γενέτει-

ρά της, το Πράσινο Ακρωτήριο. Τον περασµένο Σεπτέµβριο, ανακοίνωσε

ότι ακυρώνει όλες τις προγραµµατισµένες

συναυλίες της και εγκαταλείπει το τραγού-

δι, λόγω σοβαρών προβληµάτων υγείας. Η Σε-

ζάρια Εβόρα, είχε σοβαρά καρδιολογικά

προβλήµατα και τον Μάιο του 2010, είχε υ-

ποβληθεί σε επέµβαση ανοιχτής καρδιάς στο

Παρίσι.

Γεννήθηκε στις 27 Αυγούστου του 1941

στο Μίντελο, στο λιµάνι του Σαο Βισέντε, ένα από τα νησάκια του Πράσινου Ακρωτηρί-

ου.Ήταν κόρη ενός βιολιστή και µίας µαγεί-

ρισσας. Σε ηλικία 7 ετών έµεινε ορφανή από

πατέρα. Μετά το θάνατό του, η µητέρα της

αγωνίστηκε να την µεγαλώσει µε τα πενιχρά

της εισοδήµατα. Τελικά, την οδήγησε σε ορ-

φανοτροφείο και στη χορωδία του ιδρύµατος

εκείνου η µικρή Σεζάρια έµαθε να τραγουδά.

Όταν ήταν 16 ετών η Έβορα συνάντησε

έναν ναυτικό που την δίδαξε τα παραδοσιακά

µουσικά στιλ των coladeiras και mornas. Τα

τελευταία αποτελούν τραγούδια της λύπης,

της µελαγχολίας και της νοσταλγίας. Η Σε-

ζάρια ξεκίνησε να τραγουδά σε τοπικά µπαρ

και ξενοδοχεία. Με τη βοήθεια τοπικών µου-

σικών, θα επεδείκνυε τις ικανότητές της

και αργότερα θα ανακηρυσσόταν "Βασίλισσα

των Μόρνας" από τους θαυµαστές της. Έπειτα από ενθάρρυνση ενός εξόριστου

µουσικού και προστάτη των τεχνών από το

Πράσινο Ακρωτήριο, ο οποίος ζούσε στην

Πορτογαλία, η Έβορα έδωσε συναυλίες σε

πορτογαλικό έδαφος, µε τη χρηµατοδότηση

µιας τοπικής οργάνωσης γυναικών και έγινε

έτσι ένα από τα µεγαλύτερα ονόµατα της

παγκόσµιας µουσικής σε ηλικία πενήντα ε-

τών.

Η µουσική της έφερε επιρροές από την

παράδοση της Βραζιλίας, της Πορτογαλίας

και της Κούβας.

Η Σεζάρια Εβόρα είχε συνεργαστεί µε

δεκάδες καλλιτέχνες από άλλες χώρες, µετα-

ξύ αυτών και Έλληνες ερµηνευτές. Ηχογράφη-

σε συνολικά έντεκα άλµπουµ, και βραβεύθηκε

µε γκράµι. Στη διάρκεια της πολυετούς κα-

ριέρας της είχε επισκεφθεί πολλές φορές

την Ελλάδα για συναυλίες. Πηγη: Βικιπαίδεια η Ελεύθερη Εγκυκλοπαίδεια

Υψηλή πίεση; Ακούστε Βέρντι!

Η ακρόαση του κατάλληλου είδους µουσικής

µπορεί να έχει θεραπευτικά αποτελέσµατα

στην αντιµετώπιση ασθενειών. Συγκεκριµένα,

σύµφωνα µε µια επιστηµονική έρευνα, οι

όπερες – ειδικά του Βέρντι- κάνουν καλό

στην καρδιά, χαµηλώνουν την πίεση του αίµα-

τος και βοηθούν στην αποκατάσταση ασθενών

µε εγκεφαλικά και εµφράγµατα.

Η µουσική ήδη αξιοποιείται σε αρκετά νοσο-

κοµεία, καθώς αποτελεί µια εύκολη και φθηνή

µέθοδο, που βοηθά τόσο το σώµα όσο και την

ψυχική διάθεση των ασθενών, αλλά η ενδιαφέ-

ρουσα έρευνα, σύµφωνα µε το BBC, έκανε ένα

βήµα παραπέρα και διαπίστωσε, ότι ορισµένα

συγκεκριµένα είδη µουσικής έχουν ευεργετική

επίδραση σε συγκεκριµένες ασθένειες.

Η έρευνα έγινε από επιστήµονες του πανε-

πιστηµίου της Παβίας, υπό τον δρ. Λουτσιάνο

Μπερνάρντι, και δηµοσιεύτηκε στο ιατρικό

περιοδικό "Circulation" (Κυκλοφορία) της

Αµερικανικής Καρδιολογικής Εταιρίας.

Εθελοντές, φορώντας ακουστικά και όντας

συνδεµένοι σε διάφορα όργανα µέτρησης,

άκουσαν διάφορα κοµµάτια κλασικής µουσικής

(από την "Ενάτη Συµφωνία" του Μπετόβεν, από

τις όπερες "Τουραντό", "Ναµπούκο" και

"Τραβιάτα", µια καντάτα του Μπαχ κ.α.).

Επιβεβαιώθηκε, ότι η µουσική που έχει γρή-

γορο ρυθµό, αυξάνει τον ρυθµό της αναπνοής,

τους κτύπους της καρδιάς και την πίεση του

αίµατος, ενώ η µουσική µε πιο αργό ρυθµό

έχει τις αντίστροφες επιδράσεις.

Όπως παρατηρήθηκε, κάθε µουσικό κρεσέντο,

δηλαδή η σταδιακή ενίσχυση της έντασης της

µουσικής, διέγειρε το σώµα των εθελοντών

και οδηγούσε σε σµίκρυνση των αιµοφόρων αγ-

γείων, αύξηση της πίεσης του αίµατος και

των κτύπων της καρδιάς, καθώς και πιο γρή-

γορη αναπνοή. Όταν αντίθετα έπεφτε η ένταση

της µουσικής, τα αγγεία διευρύνονταν, το

σώµα χαλάρωνε, η καρδιά χτυπούσε πιο αργά

και η αναπνοή γινόταν πιο αργή.

Οι ερευνητές δοκίµασαν διάφορους συνδυ-

ασµούς µουσικών κοµµατιών και σιωπής στους

εθελοντές και βρήκαν τελικά κοµµάτια, κυρί-

ως από όπερες, όπου εναλλάσσονται ο γρήγο-

ρος και ο αργός ρυθµός, και τα οποία φαίνε-

ται να είναι τα καλύτερα, όσον αφορά στις

θετικές επιδράσεις στην καρδιά και το

κυκλοφορικό σύστηµα. Ειδικά, οι άριες του

Βέρντι, που συχνά χρησιµοποιούν µουσικές

"φράσεις" διάρκειας δέκα δευτερολέπτων,

φαίνεται να συγχρονίζονται τέλεια µε το φυ-

σικό καρδιαγγειακό ρυθµό του σώµατος.

Πηγή: http://www.clickatlife.gr

Μια φορά κι έναν καιρό ...

ήταν η µουσική ...

Για το µουσικό πολιτισµό που αναπτύχθηκε

στη ∆υτ. Ασία, πρώτα απ’ τους Σουµέριους κι

έπειτα από τους Ασσύριους και Βαβυλώνιους, οι πληροφορίες µας είναι λιγοστές. Βρέθηκαν

ελάχιστα και αµφισβητούµενα δείγµατα µουσι-

κής σηµειογραφίας και κατεστραµµένα µουσικά

όργανα. Από ένα διπλό αυλό που σώθηκε

συµπεραίνουµε ότι γνώριζαν τη διατονική

σκάλα. Ανάγλυφες παραστάσεις ωστόσο δεν

αφήνουν αµφιβολία για τη θέση της µουσικής

στον πολιτισµό τους αφού βλέπουµε µουσικούς

παντού: στους ναούς, στο παλάτι, στα πανη-

γύρια, στις παρελάσεις.

Σε αντίθεση και παρά το γεγονός ότι δεν

έχει σωθεί κανένα θεωρητικό βιβλίο ούτε και

κανένα σηµάδι µουσικής σηµειογραφίας οι

γνώσεις µας για την αιγυπτιακή µουσική δεν είναι καθόλου φτωχές. Η πλούσια εικονογρά-

φηση των βασιλικών τάφων µας επιτρέπει να

καταλάβουµε ότι η µουσική ήταν στενά δεµένη

µε όλες τις εκδηλώσεις της ζωής. Η µελέτη

των διαφόρων αυλών δε που βρέθηκαν στους

τάφους των Φαραώ – υλικό, µήκος, διάµετρο,

αριθµό και θέση τρυπών – µας οδηγεί στο

συµπέρασµα ότι οι Αιγύπτιοι γνώριζαν από

αρχαιοτάτους χρόνους τη διατονική και χρω-

µατική σκάλα και ότι το τονικό ους σύστηµα

είχε οµοιότητες µε το σηµερινό.

Η Αιγυπτιακή µουσική επηρέασε το µουσικό

πολιτισµό της Κρήτης και της Αρχαίας Ελλά-

δας, τον οποίο και θα µελετήσουµε στο επό-

µενο τεύχος µας.

Karl Nef, Ιστορία της Μουσικής (1960)

ΜΟΥΣΙΚΟ ΛΕΞΙΚΟ

Άρια: Όρος που αναφέρεται στην τεχνοτροπία πυρήνα της όπερας του 1700, που έδινε την ευ-καιρία για επιδείξεις εξεζητηµένων δεξιοτεχνισµών επισκιάζοντας την έκφραση συναισθηµά-

των. Πολύ σύντοµα ο όρος απέκτησε µια σαφέστατη σολιστική σηµασία. Η άρια είναι ο πιο

εντυπωσιακός καρπός της επικράτησης της συνοδευόµενης µονωδίας.

Αριόζο: Φωνητικό επεισόδιο που έχει τα µελωδικά χαρακτηριστικά µιάς άριας αλλά µε λιγό-τερο άκαµπτη και πιο ελεύθερη δοµή.

Αρµάτειον: Θρηνητικό τραγούδι

Αρµογή: Το κούρδισµα

Αρµονία: Ταυτόχρονος συνδυασµός διαφόρων νοτών για την επίτευξη συγχορδιών και την αλλη-

λοσύνδεσή τους.

Από την εγκυκλοπαίδεια Μουσικής Αλκυών

ΓΝΩΡΙΜΙΑ ΜΕ ΤΑ ΟΡΓΑΝΑ

ΣΕΙΣΤΡΟ

Ήταν πολύ διαδεδοµένο στους αρχαίους

Έλληνες, στους Σουµέριους και στους

Αιγύπτιους. Είναι κατασκευασµένο από

µέταλλο, µε µια

σειρά από

µπρούτζινα καµπα-

νάκια, που χτυπι-

ούνται από ένα σφυράκι.

ΚΡΟΤΑΛΑ

Μικρό κρουστό όργανο, πολύ

διαδεδοµένο στους αρχαίους

Έλληνες, στους Αιγύπτιους και

στους Ρωµαίους. Έχει διάφορα

σχήµατα και διαστάσεις. Ο

ήχος του µοιάζει µε εκείνον

των σύγχρονων καστανιέτων.

ΚΥΜΒΑΛΑ ή ΠΙΑΤΑ

Υπήρχαν από την εποχή του Βα-

σιλιά ∆αβίδ και οι καλύτεροι

κατασκευαστές τους είναι οι

Αρµένιοι. Είναι κατασκευασµένα

από κράµα χαλκού και είναι

στρόγγυλα, σαν πιάτα, µε µια

τρύπα στη µέση. Συνήθως χρησι-

µοποιούνται κατά ζευγάρια. Έχουν διάµετρο

40 εκατοστών, παίζουν µαζί µε την γκραν

κάσα και πολύ σπάνια µόνα τους. Στην αρχή

έπαιζαν µόνο στις στρατιωτικές ορχήστρες,

αργότερα στις µπάντες και σήµερα είναι

αναπόσπαστο κοµµάτι της συµφωνικής

ορχήστρας και όλων των άλλων ειδών ορχήσ-

τρας.

Από το βιβλίο Η Ιστορία της Μουσικής-Τα όργανα Εκδόσεις Καµπάνα

ΙΣΤΟΡΙΚΗ ∆ΙΑ∆ΡΟΜΗ

ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΡΑ∆ΙΟΦΩΝΙΑΣ

ΜΕΡΟΣ 1ο: 1923-1938

1923. Πραγµατοποιείται η πρώτη απόπειρα ραδιοφω-νικής εκποµπής στην Ελλάδα από την ∆ιοίκηση Ρα-

διοφωνίας του Υπουργείου Ναυτικών στο Βοτανι-

κό. Η προσπάθεια έγινε µε ποµπό ισχύος 200W,

τον οποίο εισήγαγε αντιπρόσωπος της σουηδικής

εταιρίας Svenska Rdioaktiebolaget.

1925. Μάιος. Η Σχολή Μεγαρέως επιχειρεί πειρα-µατική ραδιοφωνική εκποµπή µεταδίδοντας µια σχο-

λική γιορτή.

1928. Στη Θεσσαλονίκη τίθεται σε λειτουργία ο

πρώτος ιδιωτικός ραδιοφωνικός σταθµός της Ελλά-

δος ο οποίος κυριάρχησε στη ραδιοφωνική ζωή της

Βορείου Ελλάδος για περισσότερα από 20 χρόνια

και υπήρξε φάρος πολιτισµού σε ολόκληρο τον βο-

ρειοελλαδικό χώρο. Ο αριθµός των ραδιόφωνων που

λειτουργούσαν εκείνη την εποχή στην Ελλάδα υπο-

λογίζεται περίπου σε διακόσια και οι κάτοχοί

τους κατέβαλλαν το ποσό των πεντακοσίων δραχµών

στη ∆/νση Λαχείων του Στόλου του υπουργείου Ναυ-

τικών.

1929. Προκηρύσσεται ∆ιεθνής ∆ιαγωνισµός για την εγκατάσταση Ραδιοφωνικού Ποµπού στην Ελλάδα. O

πρώτος ανάδοχος δεν εκπληρώνει τους όρους σύµβα-

σης, µε αποτέλεσµα η κυβέρνηση του Ελ. Βενιζέλου

να αναθέσει το έργο στην εταιρία Durham, χωρίς

διαγωνισµό.

1930. Πραγµατοποιείται στο κτίριο του Παρνασσού µία ακόµη ραδιοφωνική εκποµπή από τον Όµιλο Φί-

λων Ασυρµάτου µε ποµπό ισχύος 6W.Η Εταιρεία Dur-

ham, αδυνατώντας να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις

της σύµβασης, παραχωρεί τις µετοχές, τα δικαιώ-

µατα και τα προνόµιά της στην Telefunken.

1934.Ο Ραδιοφωνικός Σταθµός στο Μπάρι της Ιταλί-ας πρωτοπορεί εγκαινιάζοντας τη µετάδοση ειδικών

ελληνικών µεταδόσεων. Πρόκειται για την πρώτη

συστηµατική µετάδοση στην Ελληνική γλώσσα, η ο-

ποία έχει διάρκεια τρία χρόνια και προσέφερε

στους Έλληνες ακροατές µια γενική εικόνα της ελ-

ληνικής πολιτικής, καλλιτεχνικής, οικονοµικής

και πνευµατικής ζωής καθώς και ενηµέρωση για τα

κυριότερα διεθνή γεγονότα της εποχής.

1935. Πραγµατοποιούνται ραδιοφωνικές εκποµπές

από τον Ραδιοτηλεφωνικό Σταθµό Πειραιώς που ανή-

κε στη Ραδιοτηλεγραφική Υπηρεσία του Υπουργείου

ΤΤΤ. Γίνεται µετάδοση της Ακολουθίας των Παθών

κάθε Μεγάλη Εβδοµάδα, ειδικά για τους ασθενείς

των νοσοκοµείων.

1936. Η εκµετάλλευση της ραδιοφωνίας ανατίθεται στην «Υπηρεσία Ραδιοφωνικών Εκποµπών», που ιδρύ-

εται µε τον α.ν. 95/1936 ως Νοµικό Πρόσωπο ∆ηµο-

σίου ∆ικαίου, µε γενικό ∆/ντή τον Γεώργιο Κυριά-

κη.

1938.Μονογράφεται η τελική συµφωνία µεταξύ Tele-funken και κράτους για την εγκατάσταση ραδιοφω-

νικού σταθµού.25 Μαρτίου:Το βράδυ στις δέκα αρ-

χίζει να εκπέµπει ο «Ραδιοφωνικός Σταθµός Αθη-

νών. Μήκος κύµατος 499,2 µέτρα ή 661 χιλιό-

κυκλοι». Ακολουθεί η µετάδοση διαγγέλµατος του

βασιλέως Γεωργίου Β΄ για την επέτειο της 25ης

Μαρτίου. 21 Μαΐου: Ο βασιλέας Γεώργιος Β΄ εγκαι-

νιάζει επίσηµα τον Ραδιοφωνικό Σταθµό Αθηνών.

Ιούνιος: Αρχίζουν οι τακτικές εκποµπές από τις 6

το πρωί έως τις 12 το βράδυ. Κάθε Κυριακή µετα-

δίδεται η θεία λειτουργία από τη Μητρόπολη Αθη-

νών. Στο πρόγραµµα αναµφισβήτητος κυρίαρχος εί-

ναι η κλασική µουσική. 20 Νοεµβρίου. Η Υπηρεσία

Ραδιοφωνικών Εκποµπών µετονοµάζεται σε ∆ιεύθυνση

Ραδιοφωνία, υπαγόµενη στο Υπουργείο Τύπου και

Τουρισµού (ΤΤΤ).

Πηγή περιοδικό ΡΑ∆ΙΟΤΗΛΕΟΡΑΣΗ & ιστοσελίδα Ε.Ρ.Τ. 70 χρόνια ραδιόφωνο

∆ η µ ι ο υ ρ γ ι κ ό τ η τ α

(ΜΕΡΟΣ ΙΙ)

Στο παιδί η δηµιουργική διεργασία αρχίζει

όταν, καθοδηγούµενο από τις εµπειρίες του,

που θα µπορούσαν να είναι µια σκέψη, µια

εικόνα, µια πράξη, ένας ήχος, ένα συ-

ναίσθηµα και µέσα από την ανακάλυψη, την

εξερεύνηση και τη λειτουργία της φαντασίας

του, καταλήγει σε µια καινούργια µορφή

έκφρασης.

Στο σηµείο αυτό πρέπει να τονίσουµε και το

ρόλο της φαντασίας του παιδιού, που το ω-

θεί στη σύλληψη των πολύ πρωτότυπων ιδεών,

σε τολµηρότερους συνδυασµούς, ανάµεσα στα

στοιχεία της εµπειρίας του και στη δηµιο-

υργία νέων, εξωπραγµατικών καµιά φορά,

µορφών.

Το παιδί ανταποκρίνεται µε τα δικά του συ-

ναισθήµατα, τις δικές του ιδέες και συσχε-

τίσεις εννοιών σε µια σύνθετη µορφή

έκφρασης. Ωστόσο, θα πρέπει να επισηµανθεί

ότι µόνο αυτό που το παιδί έχει µεταφέρει

στη συνείδησή του, ως µέρος των προσωπικών

του εµπειριών, µπορεί να το εκφράσει µέσα

από σύνθετες µορφές έκφρασης.

Χωρίς τον πειραµατισµό και την εξερεύνηση

δεν θα µπορούσε να προκύψει κάτι το πρωτό-

τυπο. Γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο τα συ-

ναισθήµατα, οι σκέψεις, οι ιδέες θα πρέπει

να προκύψουν από οργανωµένες και προγραµ-

µατισµένες δραστηριότητες. Εποµένως ο

εκπαιδευτικός θα πρέπει να προσφέρει το

κατάλληλο περιβάλλον, υλικά και µέσα, για

την προώθηση των δηµιουργικών διαδικασιών

που θα βοηθήσουν το παιδί στον πειραµα-

τισµό και την εξερεύνησή του έτσι ώστε να

αναπτύξει τη δηµιουργική του πλευρά. Ο ρό-

λος των µουσικών δραστηριοτήτων του παι-

διού στο δηµοτικό σχολείο, από συναισθηµα-

τική, ψυχοδιαγνωστική και ψυχοθεραπευτική

άποψη, θεωρείται επίσης σηµαντικός.

Στις δηµιουργικές µουσικές δραστηριότητες

αναµένονται από τα παιδιά τα εξής:

• Να δηµιουργούν ρυθµικές και µελωδικές

φράσεις.

• Να κάνουν αυθόρµητα τραγουδιστούς διαλό-γους.

• Να χρησιµοποιούν ρυθµικά κτυπήµατα και

µουσικά όργανα για συνοδεία τραγουδιών.

• Να ερµηνεύουν µουσική µε κίνηση

(εκφραστική κίνηση ή χορογραφία).

• Να δραµατοποιούν ιστορίες µε µουσική

επένδυση.

• Να χρησιµοποιούν µουσικά όργανα για πε-ριγραφή ανθρώπινων χαρακτήρων, καταστά-

σεων, φαινοµένων.

• Να κατασκευάζουν µουσικά όργανα.

• Να µιµούνται ζώα, να ζωντανεύουν

χαρακτήρες και καθηµερινές εµπειρίες.

• Να ζωγραφίζουν, όταν ακούν µουσική.

Από την πτυχιακή εργασία της Μ. Ματσίγκου: «Η µουσι-

κή Εκπαίδευση στο ∆ηµοτικό Σχολείο»

Έχουν γράψει για αυτούς…

Η Εθνική Λυρική Σκηνή πραγµατοποίησε α-

νοιχτή πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος

για νέα έργα σύγχρονης όπερας, γραµµένα

από Έλληνες συνθέτες.

Η Λίνα Τόνια καθηγήτρια του

Ωδείου µας και

συνθέτρια της

όπερας

«∆ιωγµένος» που

θα δει το έργο

της να ανεβαί-

νει σε παραγωγή

της Λυρικής παραχώρησε συνέντευξη στη Σάντυ

Τσαντάκη της εφηµερίδας ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ.

Η Λίνα Τόνια γεννήθηκε στην Αλεξάνδρεια το

1985, σπούδασε Σύνθεση στο Αριστοτέλειο Πα-

νεπιστήµιο Θεσσαλονίκης στο Τµήµα Μουσικών

Σπουδών, συνέχισε διδακτορικές σπουδές στο

Πανεπιστήµιο του Εδιµβούργου, έχει γράψει

58 µέχρι στιγµής έργα που περιλαµβάνουν

έργα µουσικής δωµατίου, ορχηστρικά και

τρεις όπερες.

Πώς ένιωσε η 26χρονη συνθέτις όταν έµαθε

ότι θα δει και θα ακούσει έργο της στη Λυ-

ρική Σκηνή; «Η δυνατότητα ενός νέου συνθέτη

να ακούει τη µουσική του από µια ορχήστρα ή

από ένα µουσικό σύνολο στη χώρα µας είναι

κατά πλειοψηφία ανύπαρκτη ή στην καλύτερη

περίπτωση πολύ µικρή. Προκειµένου να εκτο-

νωθεί το αίσθηµα της δηµιουργικότητας και

της προσφοράς στον πολιτισµό, η συµµετοχή

σε διαγωνισµούς σύνθεσης πανελλήνιους ή δι-

εθνείς, µοιάζει ως η µόνη διέξοδος».

Πώς κρίνει άραγε, ως νέα συνθέτις, τη σύγ-

χρονη ελληνική όπερα, εντός και εκτός;

«Υπάρχει ένας εύλογος αριθµός νέων συνθετών

που ασχολούνται µε τη σύνθεση σύγχρονης

όπερας και είναι κατά κύριο λόγο συνθέτες

που έχουν διανύσει µια πορεία συνθετικής

ωρίµανσης, γι’ αυτό και πολλοί από τους δι-

δάκτορες συνθέτες επιλέγουν αυτό τον χώρο

ως πεδίο έρευνας και ευρύτερης δηµιουργίας.

Στο εξωτερικό υπάρχουν πολλά φεστιβάλ που

υποστηρίζουν την όπερα δωµατίου και µάλιστα

ακόµη και µε πολύ λίγα όργανα, για τον λόγο

ότι τόσο µικρές παραγωγές είναι εύκολο να

προβληθούν».

Η Λίνα Τόνια ξεκίνησε να ασχολείται µε τη

µουσική στα έξι της… «Πάνε εικοσιένα χρόνια

που καθηµερινά µε απασχολεί αυτός ο χώρος.

∆εν πιστεύω ότι η κλασική µουσική είναι πε-

ριθωριοποιηµένη ως είδος, απλά δεν είναι

τόσο κοινωνικοποιηµένη στη δική µας κοινω-

νία, πράγµα που, τα τελευταία χρόνια, ίσως

και να διαψεύδεται εξαιτίας της απεριό-

ριστης ελευθερίας που έχει ο καθένας µας να

ακούει τη µουσική που θέλει. Αυτό δηλώνει

το πόσο απλό είναι κανείς πλέον να γνωρίσει

οποιοδήποτε άκουσµα και άρα να οικειοποιη-

θεί όλα τα είδη της µουσικής. Φανταστείτε

τους ανθρώπους που ζουν σε µικρές πόλεις

και στο παρελθόν είχαν ως µοναδική ευκαιρία

να παρακολουθήσουν µια κλασική συναυλία αν

ταξίδευαν, πόσο εύκολα πλέον µπορούν να πα-

ρακολουθήσουν οποιαδήποτε συναυλία µέσα απ’

τον υπολογιστή του σπιτιού τους, άµεσα και

ανέξοδα και επιπλέον να επιλέξουν και την

ορχήστρα που θα ήθελαν για τη συγκεκριµένη

εκτέλεση».

Και ο «∆ιωγµένος»; «Οι ιδανικοί συντελεστές

θα µπορούσαν να είναι ο καθένας από εµάς σε

µια περίοδο όπου ζούµε τόσο έντονα διωγµέ-

νοι στον τόπο που γεννηθήκαµε, αγαπήσαµε,

επενδύσαµε τα όνειρά µας και δεν έχουµε χώ-

ρο και τρόπο για να τα ζήσουµε».

Ο Αλέξης Πορφυριάδης καθηγητής του Ωδείου µας, σπούδασε στο Κρατικό Ω-

δείο Θεσ/νίκης (∆ίπλωµα

Πιάνου, Πτυχίο Φούγκας)

και στο Πανεπιστήµιο Μου-

σικής και Παραστατικών

Τεχνών του Graz/Αυστρία

(Μάστερ στη Σύνθεση και

τα Μουσικά Θεωρητικά, Με-

ταπτυχιακό στη Σύνθεση) µε τους συνθέτες

Gerd Kühr και Beat Furrer. Έχει κάνει µαθή-

µατα και σεµινάρια σύνθεσης µε τους Erich

Urbanner, Mathias Spahlinger, George

Aperghis, Manos Tsangaris, Enno Poppe, York

Höller, Μιχάλη Λαπιδάκη κ.α.

Του έχουν απονεµηθεί διάφορες υποτροφίες

και βραβεία όπως η υποτροφία του αυστριακού

υπουργείου επιστήµης και τεχνών για ιδιαί-

τερη ακαδηµαϊκή επιτυχία, το βραβείο µουσι-

κής της πόλης του Graz και η ετήσια κρατική

υποτροφία για τη σύνθεση µουσικής της

Αυστριακής ∆ηµοκρατίας. Το κουαρτέτο του

Dromena κέρδισε το τρίτο βραβείο στο διεθνή

διαγωνισµό Molinari Quartet International

Composition Competition στο Μόντρεαλ/

Καναδάς.

Η καλλιτεχνική πορεία του ως συνθέτη και

αυτοσχεδιαστή περιλαµβάνει παρουσιάσεις

έργων και παραστάσεις αυτοσχεδιασµού σε Ευ-

ρώπη (Ελλάδα, Αυστρία, Πολωνία, Γερµανία,

Κροατία, Βέλγιο, Ισπανία, Σερβία), Η.Π.Α.

και Καναδά.

Έχει πάρει µέρος σε µουσικολογικά συνέδρια

παρουσιάζοντας ανακοινώσεις που έχουν ως

θέµα τους τη σύγχρονη µουσική, τις εναλ-

λακτικές σηµειογραφίες και τον αυτοσχεδι-

ασµό, µε τελευταίο παράδειγµα το συµπόσιο

Word Event: a verbal notation symposium, Πανεπιστήµιο Bath-Ηνωµένο Βασίλειο

(Σεπτέµβρης 2011). O Α.Πορφυριάδης είναι εκ

των ελαχίστων Ελλήνων συνθετών που ασχολεί-

ται εντατικά µε την πειραµατική µουσική

όπως µαρτυρά η δηµοσίευση της παρτιτούρας

του 'Drops for ensemble' από την έγκριτη αµερικανική µουσική εφηµερίδα Leonardo

(εκδόσεις ΜΙΤ, ∆εκέµβριος 2011) και από την

πρόσκληση να µιλήσει στο πάνελ του 2nd

Athens Composer/Performer Conference τον

περασµένο Οκτώβριο, µαζί µε τους Roger

Redgate (καθηγητής σύνθεσης Goldsmiths,

University of London, ∆ανάη Στεφάνου

(Λέκτορας, Τµήµα Μουσικών Σπουδών Α.Π.Θ.), Katrin Zenz (Επίκουρος, Τµήµα Μουσικής Ε-

πιστήµης ΠΑ.ΜΑΚ.), που διοργανώθηκε από το

από το πανεπιστήµιο Goldsmiths στο Deree

College/Αθήνα.

Π Α Ρ Ο Υ Σ Ι Α Σ Ε Ι Σ

∆ Ι Σ Κ Ω Ν

Γράφει η Μαρίνα Ματσίγκου

Τριάντα χρόνια µετά από την έκδοση του

θρυλικού άλµπουµ που διηύθυνε ο Μάνος Χα-

τζιδάκις. Ο Σπύρος Σακκάς, η Σαβίνα Γιαν-

νάτου, η Μαριέλλη Σφακιανάκη και ο Αντώνης

Κοντογεωργίου ερµηνεύουν τα κοµµάτια του

Νίκου Κυπουργού, της Λένας Πλάτωνος και

του ∆ηµήτρη Μαραγκόπουλου σε στίχους της

Μαριανίνας Κριεζή που άφησαν εποχή, όχι

µόνο στη λεγόµενη παιδική ψυχαγωγία, αλλά

και στο νεότερο ελληνικό τραγούδι γενικό-

τερα. Για την ιστορία να πούµε ότι στο

συνθετικό team της Λιλιπούπολης ανήκε επί-

σης ο Νίκος Χριστοδούλου, τα τραγούδια του

οποίου τελικά έµειναν εκτός δισκογραφίας.

Εννοείται πώς, ακόµη, στην πενταετία που

διήρκησε η ραδιοφωνική αυτή εκποµπή (1976-

1980), πολλοί άλλοι τραγουδιστές είχαν πε-

ράσει από το στούντιο του Τρίτου Προγράµ-

µατος, ενσαρκώνοντας τους αλησµόνητους χα-

ρακτήρες της: αναφέρω ενδεικτικά τη Νένα

Βενετσάνου και την Κρίστη Στασινοπούλου.

∆ύο χρόνια πριν Τα Νέα του Σαββάτου

πρόσφεραν τη ζωντανή ηχογράφηση της Λιλι-

πούπολης που πραγµατοποιήθηκε στο Μουσικό

Θέατρο του Βόλου πριν από δέκα χρόνια και

κυκλοφόρησε σε cd από τη Lyra. Επίσης στην

κυριακάτικη Καθηµερινή δόθηκε ολόκληρο το,

ιστορικής αξίας, άλµπουµ του 1980 υπό τη

διεύθυνση του Μάνου Χατζιδάκι -λίγο άδικο,

βέβαια, τριάντα χρόνια τώρα η συγκεκριµένη

έκδοση να συµπεριλαµβάνεται από πολλούς

στην εργογραφία του Χατζιδάκι. Κι αυτό,

διότι, παρ' όλο που ο µεγάλος συνθέτης υ-

πήρξε η κινητήρια δύναµη της Λιλιπούπολης,

ουσιαστικά άφησε απόλυτα ελεύθερη µια οµά-

δα νέων ανθρώπων να εργαστεί στους τοµείς

της σύνθεσης, της στιχουργικής και της

µουσικής παραγωγής, προβαίνοντας σε µία

άνευ προηγουµένου πολιτιστική επανάσταση!

Και στις δύο βερσιόν του έργου που κυκλο-

φορούν µε Τα Νέα και την Καθηµερινή,

τα τραγούδια αποδίδονται από τους ίδιους

ερµηνευτές, εξαιρουµένης της Πλάτωνος στη

δεύτερη live ηχογράφηση του 2000. Πιστεύω,

όµως, πως καµία άλλη ερµηνεία, ούτε καν

της Σαβίνας, δε φτάνει την αισθητική πλη-

ρότητα του Ρόζα- Ροζαλία ή της ροκιάς Μάσα

- Σιδεροµάσα µε τη φωνή της Λένας από το

1980!

Ε Κ ∆ Η Λ Ω Σ Ε Ι Σ

2 0 1 1 — 2 0 1 2

∆ΗΜΟΤΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ ΝΕΑΠΟΛΗΣ

“CHOCO MOZART”

Κυριακή 4 ∆εκεµβρίου 2011, Ώρα:20.00

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΤΟΥΜΠΑΣ

Χριστουγεννιάτικη Συναυλία

Τετάρτη 21 ∆εκεµβρίου 2011, Ώρα: 20.00

Συναυλία Σπουδαστών Σχολής Εγχόρδων

Τετάρτη 25 Ιανουαρίου 2012, Ώρα: 20.00

Συναυλία Σπουδαστών Σχολής Κιθάρας

Τετάρτη 29 Φεβρουαρίου 2012, Ώρα: 20.00

Μικτή Συναυλία Σπουδαστών

Τετάρτη 21 Μαρτίου 2012, Ώρα: 20.00

ΑΝΟΙΞΗ 2012

ΣΤΟ ΘΕΑΤΡΟ ΑΝΕΤΟΝ

“CHOCO MOZART”

Τη µουσικοθεατρική παράσταση παρουσιάζουν οι

ορχήστρα και η χορωδία νέων και η θεατρική

οµάδα του Ωδείου.

“Μουσική & Κινηµατογράφος”

Στη συναυλία η ορχήστρα και η βραβευµένη

χορωδία νέων του ωδείου µας θα ερµηνεύσουν

µουσικές από τον Κινηµατογράφο. Επίσης έργα

σπουδαστών του τµήµατος Εργαστηρίου Σύνθεσης

Μουσικής για κινούµενη εικόνα και Λόγο που

λειτουργεί στο Ωδείο από το 2009 και στο ο-

ποίο διδάσκει η γνωστή συνθέτης και πιανίστα

Έλλη Ζαχαροπούλου.

Μικροί Μουσικοί εν δράσει…

Μουσικοθεατρική παράσταση µε τους λιλιπού-

τειους µουσικούς και ηθοποιούς µας των

τµηµάτων της µουσικοκινητικής αγωγής, της

µουσικής προπαιδείας και του θεατρικού

παιχνιδιού.

Συναυλία Κλασικής Μουσικής υπό τη διεύθυνση του µαέστρου µας Ν. Ευθυµιάδη µε τη συµµετο-

χή συµφωνικής ορχήστρας, µικτής χορωδίας και

σολιστ ερµηνεύοντας τη λειτουργία σε Σολ

Μείζονα του F. Shubert καθώς και άλλο ρε-

περτόριο.

ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ

Μουσικής Γραφής σε Υπολογιστή

«Finale»

∆ιοργανώνει το Ωδείο Τούµπας Κ. Ματσίγκου.

Τα µαθήµατα του Σεµιναρίου θα παραδοθούν από

την κυρία Λίνα Τόνια σε 4 διδακτικές ενότη-τες το Φεβρουάριο και τον Μάρτιο.

Για πληροφορίες και δηλώσεις συµµετοχής µη

διστάσετε να καλέσετε στο 2310 905631.

ΕΚΠΤΩΣΕΙΣ & ΠΑΡΟΧΕΣ

Οικονοµικά Προγράµµατα για τους νέους

εγγραφέντες.

Έκπτωση διδάκτρων 5%, έχετε όσοι εγγράψετε άλλο µέλος της οικογένειας ή συγγενικό ή φι-

λικό πρόσωπο (η έκπτωση ισχύει για κάθε εγ-

γραφέντα).

∆ωρεάν δίδακτρα εξασφαλίζετε όσοι γονείς

αρχίσετε την εκµάθηση του οργάνου µαζί µε το

αρχάριο παιδί σας (για συγκεκριµένα όργανα

και συγκεκριµένους δασκάλους).

∆ωρεάν παροχή συγκεκριµένων µουσικών οργά-

νων για 1 χρόνο σε αρχάριους σπουδαστές ή

εξασφαλισµένη έκπτωση στην αγορά καινούριου

µουσικού οργάνου και πρόσβαση σε συµφέρουσες

λύσεις.

Χαµηλότερα ∆ίδακτρα 20% εξασφαλίζουµε µε

ειδική διδασκαλία 2 ατόµων για αρχάριους

σπουδαστές (κάθε ηλικίας).

Χαµηλά δίδακτρα για διδασκαλία σε Μουσικά

Σύνολα Σύγχρονης Μουσικής.

Συµβολικό ποσό διδάκτρων στα τµήµατα Μουσι-

κοκινητικής Αγωγής για παιδιά από 2,5 έως 6

χρονών και στα τµήµατα του Θεατρικού

Εργαστηρίου.

Χαµηλά δίδακτρα στα τµήµατα Μουσικής Προπα-

ιδείας για παιδιά Α΄ και Β΄ δηµοτικού µε δι-

καίωµα ∆ωρεάν συµµετοχής στο Θεατρικό

Εργαστήρι.

∆ωρεάν συµµετοχή για τους σπουδαστές µουσι-κής εκτός Ωδείου στην ορχήστρα και στα µου-

σικά σύνολα του Ωδείου.

Παραχώρηση αιθουσών κατόπιν συνεννόησης µε την γραµµατεία για τη µελέτη οργάνων όπως το

πιάνο.

Π Α Ρ Α ∆Ο Ξ Ε Σ

Α Ν Α Λ Α Μ Π Ε Σ

από τον Βασίλη Ματσίγκο

…50s 60s 70s 80s 90s 00s 10s;

Αγαπητοί αναγνώστες µου (ναι δικοί µου και µόνο δικοί µου), Ξέρω πως η χαρά σας είναι απερίγραπτη ε-πειδή θα διαβάσετε ένα ακόµα από τα υπέ-ροχα άρθρα µου (καλά καταλάβατε, δεν έχω πολλά να γράψω και απλά γράφω λέξεις για να γεµίσει το άρθρο. Εκεί λοιπόν που ήµουν στο γραφειάκι µου και ετοίµαζα µια εργασία µου, ΞΑΦΝΙΚΑ (σας τρόµαξα ε;) µου έρχεται η ιδέα για αυτό το άρθρο. Για την ακρίβεια η εργασία µου ήταν να συγκρίνω δυο διαφορετικές εκ-δόσεις του ίδιου τραγουδιού. Επέλεξα το υπέροχο Sound of Silence από Simon and Garfunkel (’66) και την διασκευή των Bo-baflex (2011). Η διαφορά όπως καταλαβαίνετε µεταξύ των δυο εκδόσεων είναι τεράστια, δε θα µπω όµως ούτε σε τεχνικές ούτε σε µουσικές λεπτοµέρειες. Παρόλο που το τραγούδι εί-ναι το ίδιο, τα συναισθήµατα που προκα-λούν απέχουν πολύ το ένα από το άλλο. Πολλοί προσδίδουν τις διαφορές αυτές στον αναλογικό και ψηφιακό ήχο αντίστοιχα, οι οποίες στην πραγµατικότητα δεν έχουν να κάνουν τόσο πολύ µε την ψηφιοποίηση αλλά πιο πολύ µε την αντικατάσταση των valves (Vacuum Tubes ή απλά Tubes) µε transistors (είπα ψέµατα για τις τεχνικές λεπτοµέρειες). Προσωπικά πιστεύω πως το θέµα βρίσκεται αλλού. Εάν κοιτάξουµε την ιστορία της µουσικής από τότε που άρχισε να ηχογραφείται (τέλη 1800)θα δούµε τεράστιες διαφορές κάθε δε-καετία αν όχι στη µουσική αυτή καθ’ αυτή, στον τρόπο που παιζόταν από τους µουσικο-ύς, µε το ίδιο ακριβώς αποτέλεσµα. Προσω-πικά πιστεύω πως οι µεγάλες αλλαγές όσον αφορά τα µουσικά στυλ ήλθε τις δεκαετίες του 50 και του 60. Από εκεί και πέρα έχουµε κάθε λίγα χρόνια τεράστιες διαφο-ρές και πολλές φορές βλέπουµε τη δηµιουρ-γία καινούριων στυλ/ειδών(καιναι,είπα ψέ-µατα και για τις µουσικές λεπτοµέρειες). Το ερώτηµα που συνήθως τίθεται είναι: Οι συνεχείς αλλαγές σε στυλ, τεχνικές, τεχνολογία ή αν θέλετε γενικότερα η εξέ-λιξη της µουσικής, πως επηρεάζει το κοι-νό; Έχει υποβαθµιστεί η ποιότητα; Η δική µου απάντηση είναι πως η µουσική δεν εξε-λίσσεται µόνη της. Την εξελίσσουµε εµείς -το κοινό- σύµφωνα µε τις απαιτήσεις µας, τα εκάστοτε αισθήµατα και συναισθήµατα που επικρατούν καθώς και την κουλτούρα µας η οποία αλλάζει διαρκώς (δυστυχώς η ευτυχώς). Όσο για την ποιότητα, πιστεύω πως έχει και αντικειµενική και υποκειµε-νική υπόσταση, ο καθ’ ένας έχει τι δική του άποψη για το τι εστί ποιότητα. Το µό-νο αντικειµενικό κριτήριο που ίσως να µπορούµε να θέσουµε είναι πως δηµιουργή-θηκε ένα συγκεκριµένο έργο και πόση δου-λειά χρειάστηκε για να δηµιουργηθεί. Αλλά και πάλι, µπορούν να πέσουν µήνες και χρόνια δουλειάς, για κάτι απαίσιο. Έχοντας απαντήσει σε αυτό το ερώτηµα, θέ-λω να κάνω µια τελευταία δήλωση. Πιστεύω πως όλα τα παραπάνω λίγη σηµασία έχουν. Το καλό µε την εξέλιξη της µουσικής είναι πως η µουσική τη σήµερον ηµέρα, συνεχίζει να προκαλεί συναισθήµατα. Μπορεί διαφορε-τικά, αλλά είναι ακόµα συναισθήµατα και αυτός είναι ο σκοπός της µουσικής και κά-θε άλλης µορφής τέχνης. Από ‘κει και πέρα, ο καθένας είναι ελεύθερος να επιλέξει.

Ω∆ΕΙΟ ΤΟΥΜΠΑΣ Κ.ΜΑΤΣΙΓΚΟΥ

Εµπειρία 30 χρόνων — Κρατικό Πτυχίο

ΤΜΗΜΑΤΑ

ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ & ΤΩΝ ΘΕΩΡΗΤΙΚΩΝ

Νέα ειδική µεθοδολογία για τη διδασκαλία της

θεωρίας µε άριστα αποτελέσµατα.

ΜΟΥΣΙΚΗ ΑΓΩΓΗ & ΜΟΥΣΙΚΗ ΠΡΟΠΑΙ∆ΕΙΑ (από 2,5 χρονών)

Νέο συνδυαστικό εκπαιδευτικό µοντέλο µε ει-

σαγωγή µουσικού οργάνου στον κύκλο µαθηµάτων

της µουσικής προπαιδείας.

ΘΕΑΤΡΙΚΟ ΠΑΙΧΝΙ∆Ι

(από 2,5 χρονών)

Ωδείο Τούµπας Κ. Ματσίγκου

Επταλόφου 9-11 & Αν.Θράκης

Τηλ 2310 905631, 2310 932791

info@odeio-matsigos.gr

ΑΥΤΟΣΧ

Ε∆ΙΑΣΜ

ΟΙ

Επιµέλ

εια Σύ

νταξης

: Χεκι

µιάν Μ

άρη