کۆمپانیای باڵڤ پەیک ئاوێنە دابەش دەکات نرخی 1000 دینار تیراژ: 4500 ته له فۆن: 3201274 ناونیشان: سلێمانی گه ڕه کی شۆڕش- به رامبه ر ئاماده یی شۆڕشی کوڕان

رۆژنامه یه كی سیاسیی گشتییه کۆمپانیای ئاوێنه ده ریده کات

ژماره )423( سێشەممە 2014/4/8

w w w . a w e n e . c o m

ریکالم

ریکالم

ریکالم

2 له که رکوک شه وانه مه ترسی پێكهه ڵپژان له نێوان پارتی و یه کێتی هه یه

پارتی پێش����نیاری ك����ردوه ئه گه ر تا كۆتایی ئه م هه فته یه الیه نه كان له سه ر پێكهێنان����ی حكوم����ه ت رێكبك����ه ون، كۆبێته وه و په رله مان داهاتو هه فته ی ده سته ی سه رۆكایه تی هه ڵبژێردرێت.

س����ه رچاوه یه كی به ئاوێنه : تایبه ت ئاگادار به ئاوێنه ی راگه یاند كه پارتی له گفتوگۆكانی دوێنێیدا له گه ڵ وه فدی بزوتنه وه ی گۆڕان و یه كێتی نیشتمانی كوردس����تاندا بۆ پێكهێنانی حكومه ت س����ه رچاوه كه بوه ، جدی راش����كاوو وتی "پارتی خوازیاره تا كۆتایی ئه م هه فته یه رێككه وتن له سه ر پێكهێنانی كابینه ی هه شته م ئه نجامبدرێت ئه گه ر له ڕێگه ی كردنه ده ره وه ی یه كێتیشه وه بێت له هاوكێشه كه ، بۆ ئه و مه به سته ش 48 كاتژمێر مۆڵه تی پێداوه تا وه اڵمی بۆ بداته وه پارت����ی پێش����نیاره كانی ره زامه ندیی حكوم����ه ت و ن����او چونه نواندن له س����ه ر ئه و پۆس����تانه ی بۆی دیاریك����راوه ، ئه گ����ه ر ناڕازی����ش بێت ئه وا پۆس����ته كانی تا دوای هه ڵبژاردن

هه ڵده سپێردرێت".له كۆبونه وه ی له كاتێكدایه كه ئه مه

دوێنێ����ی نێ����وان وه ف����دی پارت����ی و س����ه باره ت گ����ۆڕان بزوتن����ه وه ی پۆس����ته كان به دابه ش����كردنی لێكنزیكیه كی زۆر هه بوه ، به رپرس����ی ژوری توێژینه وه ی بزوتنه وه ی گۆڕان، ئاكۆ حه مه كه ریم به ئاوێنه ی راگه یاند كه "تا راده یه ك گۆڕان و پارتی له سه ر هێڵه گشتیه كانی حكومه ت پێكهاتون"، ئ����ه و وتی "هه ندێ����ك ورده كاری ماوه به جێمانهێشتوه بۆ كۆبونه وه ی داهاتو

له وێدا یه كالیی ده كه ینه وه ".ئاوێن����ه ، زانیاریه كان����ی به پێ����ی پارت����ی دوێنێ����دا، له كۆبون����ه وه ی ب����ۆ ك����ردوه ئ����ه وه ی پێش����نیاری گ����ۆڕان ئه گه ر له م هه فته ی����ه و له دوا به پێكهێنانی سه باره ت كۆبونه وه یاندا كۆتایی ، رێككه وتنی بگه نه حكومه ت كۆبێته وه و په رله مان داهاتو هه فته ی هه ڵبژێردرێت و سه رۆكایه تی ده سته ی پۆس����تی س����ه رۆکی په رله مانیش بۆ گ����ۆڕان ده بێت، به م پێی����ه ش له ڕوی یاس����اییه وه ئاماده سازیی ده كرێت بۆ ناوهێنانی سه رۆك وه زیران به مه به ستی

پێكهێنانی حكومه ت.

هه فته ی داهاتو سه رۆكایه تی په رله مان هه ڵده بژێردرێت

ریکالم ریکالم

هه ڵمه تی هه ڵبژاردن له سلێمانی فۆتۆ: رێبه ر نه جم

تایبه‌ت(423( سێشه ممه 22014/4/8

ئاوێنه‌ی‌رووداوه‌کان

ئه ی ئه نجومه نی پارێزگای هه ڵه بجه ؟

ئاسۆ عه بدولله تیف

كاندیداكانی ش���اری هه ڵه بجه ش ف���ڕكان فڕكانی ئه وه یانه زو بگه نه دیوانی پارێزگای سلێمانی و كێكی سه ر س���ینیه كه قاژ بكه ن، ئه وان ك���ه دی���اره به دروش���مه كانیاندا چه ند شێت و ش���ه یدای سلێمانین، یان ره نگه به مانایه كی تر ش���ێت و سلێمانی ئیمتیازه كانی ش���ه یدای

بن.له ئێس���تادا ئ���ه وه كاندیده كانی پارێزگای ناهێڵ���ن كه هه ڵه بجه ن هه ڵه بجه بناسرێت و بێته دیفاكتۆو زۆریشن ده ربكه وێت، ش���ار وه ك ئه وانه ی كه خوازی���ارن به به رنامه هه ڵه بجه بچوكبكه ن���ه وه و چاویان هه ڵنای���ه ت، به پارێزگابونه ك���ه ی كاندی���ده ئ���ه و له ئێس���تادا ئۆپۆرتۆنیست و خۆپه رستانه له تاو ده نگده رو گه رم���ی حه ماس���ه تی خۆی���ان و پۆس���ته ری بینین���ی ریكالمه كانی���ان خۆی���ان لێ بۆته رزگاركه رو ئه وه ن���ده مه غرور بون ناو كورس���یه كه ی ه���ه ر چاویان پارێ���زگای س���لێمانی و په رله مانی به غ���دا ئه بینێ���ت، ئاگای���ان له و چوارساڵه ی ئاینده نیه كه ئه چنه پارێزگای س���لێمانی، ئه مه ئه گه ر "چوارس���اڵی تری���ش هه ڵبژاردنی ئاخ���ۆ بكرێت���ه وه " پارێ���زگاكان هه ڵه بجه كه ی خۆی���ان چی لێدێت

به و چه ندین ساڵه ؟ كه واته ئه م كاندیدانه شه رعیه ت به درێژكردن���ه وه ی ئه به خش���ن كه موكورتیه كان و تا چوار ساڵی تر ناهێڵن هه ڵه بجه ئه نجومه نی خۆی هه بێت و بڕیار له س���ه ر چاره نوسی ئی���داری و جوگرافی خ���ۆی بدات، ئیمتیازو له پێناوی ئه مانه سه یره سیاس���ی ئایدۆلۆژی���ای پ���اره و خۆیاندا شارێكی گه وره كه ره مزی قوربانیدانه ئه كه ن���ه وه به قوربانی حه زی شه خسی و حیزبی و بۆ چه ند به ر ئه یخه نه وه رایئه گرن و ساڵێك ره حمه تی ش���اره گ���ه وره كان كه چه ندین س���اڵه ده ڤه ری هه ڵه بجه قوربان���ی ده س���تی ئ���ه و ش���اره گه ورانه یه ، ئه و كاندیدانه ده بو به كۆ بیریان له میكانیزمێك و ده ریچه یه كی یاسایی بكردایه ته وه كه جیاوازیه ك ب���ۆ هه ڵه بجه ، دروس���ت بك���ه ن یاس���اییه كانی رێ���كاره راس���ته كۆمس���یۆن و كارته كانی ده نگدان و پێویست ئاماده س���ازیه كان وه كو ئام���اده نه كراب���ون ت���ا هه ڵه بجه به ش���داری پێبكرێت له پرۆس���ه ی هه ڵبژاردنی پارێزگاكاندا، به اڵم خۆ به ش���داریش كاندیدانه ئه و ده كرا نه بونایه له پرۆس���ه یه ك كه درێژه به خه م و ئازارو رۆتینیاته ئیداریه كان چه ندین هه ڵه بج���ه و بۆ ئه داته وه به پارێزگابونه كه جوڵ���ه ی س���اڵ

به یاسایی دواده خات. به ه���ه ر پێوه رێك لێكبدرێته وه زیانێكی پرۆسه یه دا له م هه ڵه بجه زۆر ده كات و ئه بێت���ه وه به قوربانی ده ستی حیزب، پێویسته به رپرسانی مونافه س���ه ی له بری ش���اره ئه م به شاره شكۆبه خشینه وه حیزبی و گه وره كانی دیكه كار بۆ بنیادنان و ده زگاو دام و به یاس���اییكردنی هه ڵه بجه ناو به رێوه به رایه تیه كانی بك���ه ن، ئه م ئه ركه پێویس���ت بو س���ه رۆك ش���اره وانی و قایمق���ام و ده سه اڵتداره حیزبیه كانی ئه م شاره رێگرییان بكردایه و نه یانهێش���تایه به و هه رزانیه ، هه ڵه بجه كه بوه ته پارێ���زگا، وه ك قه زایه ك هه راجی بكه ن و بیخه نه وه س���ه ر چوارچێوه گ���ه وره كان، ش���اره ئیداریه كانی ب���ه اڵم وادیاره ئه رك���ی بنیادنانی پارێزگای هه ڵه بجه زۆر له توانستی ئه و به رپرس���انه گه وره تره و شانی ئه وان زۆر ل���ه وه الوازتره خه ونی پارێزگای هه ڵه بج���ه له خۆبگرێت، چونك���ه دڵیان هه ر له س���لێمانیه

حه یاته كه یه .

ئا: سۆران كامه ران

سه ره ڕای قه ده غه كردنی بانگه شه ی هه ڵبژاردن له شه واندا، به اڵم به شێك له كادێر و هه وادارانی یه كێتی و پارتی

له كه ركوك شه وانه ته قه ده كه ن، شه وی ڕابردو له گه ڕه كی "ڕه حیم

ئاوا" بارگرژیی كه وته نێوان هه ردو ئاسایشی یه كێتی و پارتیه وه .

ت���ا واده ی هه ڵبژاردن نزیكتربێته وه ، گرژی���ی و ملمالنێ���ی نێ���وان یه كێتی و ده بێته وه ، توندتر له كه ركوك پارتیش ك���ه له چه ن���د رۆژی راب���ردودا به هۆی

ته قه كردن و كاری نه ش���یاوه وه قوربانی ئامارێك���ی به پێ���ی لێكه وتوه ت���ه وه ، فه رمانگه ی ته ندروس���تی كه ركوك كه ده س���ت "ئاوێنه " كه وتوه له سه ره تای بانگه ش���ه ی هه ڵبژاردن���ه وه دو كه س سێكه س���یش له ده س���تداوه و گیانیان بریندارب���ون، ئ���ه و دو كه س���ه ی كه ڕه حیم له گه ڕه كی یه كێكیان كوژراون، ئاوا كه وته ژێر كه ژاوه ی ئۆتۆمبێڵه كانی الیه نگرانی پارتیه وه و گیانی له ده ستدا، ئ���ه وه ی دیكه ش به هۆی هه ڵواس���ینی ئااڵو پۆس���ته ره وه له به رزاییه وه كه وته خواره وه و گیانی له ده ستدا هه رچی ئه و سێ كه سه ش���ه كه برینداربون به هۆی

ته ق���ه ی الیه نگرانی ه���ه ردو حیزبه وه بووه .

ش���ه وانه له ناو گه ڕه كه كوردیه كانی كه ركوك چه ندین هه واداری )یه كێتی و به ب���ێ ك���ه به دیده كرێ���ن پارت���ی ( هی���چ هۆیه ك ته ق���ه ده ك���ه ن، به پێ زۆری به شێكی "ئاوێنه " زانیارییه كانی ئ���ه و ته قه كه ران���ه س���ه ر به هێزه كانی ئاسایشن و له الیه ن ده زگا ئه منیه كانه وه

مافی هه ڵگرتنی چه كیان پێدراوه .به پێی زانیارییه كانی ئاوێنه ، شه وانه هه ردو هه واداران���ی له چه مچه ماڵ���ه وه حیزب به چه ندی���ن ئۆتۆمبێل دێنه نێو ش���اری كه ركوك و ته ق���ه ده كه ن به بێ

ئه وه ی هی���چ لێپێچنه وه یه كیان له گه ڵ بكرێت.

یه كێت���ی ئاسایش���ی وته بێ���ژی مه حمود س���مكۆ عه مید له كه رك���وك به ئاوێنه ی ڕاگه یاند كه ئه و كه س���انه ی ته قه ده كه ن الیه نگ���ری یه كێتی نین و ناحه زن، چونكه تێكچونی دۆخه كه له م شاره له به رژه وه ندی یه كێتی نیه و هه مو كه س ده زانێ، به ڵك���و ئه و خه ڵكانه ی ده ڵێ���ن یه كێتی���ه وا ده كات، بوختان ده ك���ه ن. ئاشكراش���ی كرد ك���ه تاكو ئێس���تا هیچ كه سێك له سه ر ته قه كردن

ده ستگیرنه كراوه له الیه ن ئه وانه وه .له به رامبه ریش���دا، به ڕێوبه ری به شی

كۆمسیۆنی په یوه ندیه كانی ڕاگه یاندن و عه بدولباس���ت هه ڵبژاردنه كان ب���ااڵی ده روێ���ش وتی "چاره س���ه ركردنی ئه م كێش���ه و بابه ته له توانای ئێمه دا نیه و له توانای الیه نه ئه منیه كاندایه ، چونكه ئێم���ه الیه نێك���ی جێبه جێكارین و داوا له الیه ن���ه سیاس���یه كان ده كه ی���ن كه به هێمنی و رۆحی پێكه وه ژیان بانگه شه بۆ لیس���ته كانیان بك���ه ن و كۆتایی به م

بارگرژییه ی ئێستا بهێنرێت."ب���ۆ به داواچونی ئ���ه م بابه ته ئاوێنه په یوه ندیك���رد به لی���وا جه م���ال تاهیر به ڕێوه به ری گشتی پۆلیسی كه ركوكه وه

به اڵم ئاماده نه بو لێدوان بدات.

ئا: شاهۆ ئه حمه د

بزوتنه وه ی گۆڕان له رێككه وتنی كۆتایی له گه ڵ پارتی سه باره ت

به دابه شكردنی پۆسته كان و پێكهێنانی حكومه ت نزیكده بێته وه .

توێژین����ه وه ی ژوری به رپرس����ی بزوتن����ه وه ی گ����ۆڕان ئاك����ۆ حه مه كه ری����م له ب����اره ی كۆبونه وه ك����ه ی دوێنێ����ی نێ����وان وه ف����دی پارتی و راگه یاند"دوێنی به ئاوێن����ه ی گۆڕان پێش����نیاره كانیان پارت����ی وه فدی وه اڵمی ئێمه ش پێشكه ش����كردین و پێش����نیاره كانی پارتیمان داوه ته وه ئه وه ی كه گرینگ بو پێمانراگه یاندن كه ئێمه دژی هه مو جۆره پۆس����ت داتاشینێكین بۆ هه ر حزب و الیه نێك ئه وانی����ش به گۆڕانیش����ه وه بێ����ت

هاوڕابون له گه ڵمان".

ده كات ب����ه وه ئام����اژه ناوب����راو به دابه ش����كردنی "س����ه باره ت ك����ه زۆر لێكنزیكی����ی پۆس����ته كانیش هه بوه تا راده یه كیش له س����ه ر هێڵه پێكهاتین، حكومه ت گش����تیه كانی

هه روه ها هه ندێ����ك ورده كاریی ماوه كۆبونه وه ی ب����ۆ به جێمانهێش����توه داهاتو له وێدا یه كالیی ده كه ینه وه كه زیاتر جه خت له وه ده كه ینه وه گۆڕان جیاوازه كان مه له فه له هه مو ده بێت )ئیستحقاقی ( به پێی به ش����داربێت له وه ش هه ڵبژاردن����ی خۆی جگ����ه پێداگریم����ان له وه ك����رد كه ده بێت له وه زاره ته ئه منیه كان گۆڕان پشكی خۆی هه بێت. پێداگریمان له وه كرد ده بێت له مه له فی وه زاره ته ئابوریه كان پشكی خۆمان هه بێت، به هه مانشێوه له وه زاره ت����ه خزمه تگوزاریه كانی����ش

پشكمان هه بێت".توێژین���ه وه ی ژوری به رپرس���ی سیاسی بزوتنه وه ی گۆڕان ئاشكرای ده كات "ئه گ���ه ر كۆبون���ه وه كان به و ئاراس���ته یه ب���ڕوات به ڕێ���وه ئ���ه وا له كۆبون���ه وه ی دواتر بڕیاری كۆتایی ده درێت و حكومه ت پێكده هێنرێت".

به س����ه ر مانگ ح����ه وت نزیكه ی هه ڵبژاردنه كانی په رله مانی كوردستان كابینه ی ئێستاش تا تێپه ڕده بێت و دانوستانی پێكنه هاتوه هه ش����ته م به رده وامه و الیه نه كانی����ش نێ����وان نه گه یشتونه ته رێككه وتنی كۆتایی .

کۆمپانیای باڵۆن کوردستان بۆ یەکەمینجار باڵۆن دێنێتە کوردستانەوە کە هاواڵتیان دەتوانن سودی لێوەربگرن

بۆ گەشتی ئاسمان و گەڕان بەسەر شاری سلێمانیدا.

خاوەنی پ���رۆژەی باڵۆن کوردس���تان گ���ۆران ڕەحمان بەئاوێن���ەی ڕاگەیاند " هێنان���ی باڵۆن بۆ هەرێمی کوردس���تان چەندی���ن بیرکردن���ەوەی ده ره نجام���ی س���اڵمە بۆ ئەوەی هاواڵتیان سودمەندبن لەگەشتی ئاسمانی بەباڵۆن کە لەزۆربەی

واڵتانی جیهاندا هەیە". وتیشی " پرۆژەکەی ئێمە بەشێوەیەکی فەرمیەو لەالیەن گەشتو گوزارو فڕۆکەوانی

شارستانی عێراقەوە تۆمارکراوەو مۆڵەتی بۆ وەرگیراوە کە بەشێوەیەکی ستانداردی جیهان���ی دەبێت و س���ەرجەم باڵۆنەکان

لەواڵتانی ئەوروپاوە هێنراون".خاوەنی پرۆژەکە ئام���اژە بۆ ئەوەش دەکات ئەو باڵۆنانە لەالیەن شارەزایانی ئەوروپی���ەوە سەرپەرش���تی دەکرێ���ن و ش���ۆفێرەکانی کەس���انی ئەوروپین و بۆ ماوەیەک خۆیان کاری لەس���ەر دەکەن و پاش���ان کادری تر لەش���اری س���لێمانی

پێدەگەیەنن. لەئێستادا ئەو باڵۆنانە ژمارەیان سێ دانەیە و تەنها لەشاری سلێمانی دەبێت و پاش���ان هەوڵدەدرێت بۆ شارەکانی تری

کوردستانیش بگوازرێتەوە.

ئا: هێمن مامه ند

مالیکی داوا له کورد ده کات پشتیوانی بکه ن بۆ ئه وه ی جارێکی تر ببێته وه

به سه رۆک وه زیران، له به رامبه ردا پرسی بودجه یان بۆ چاره سه ر ده کات،

كوردیش رازینابین.

به پێ���ی ئه و زانیاریان���ه ی كه له چه ند س���ه رچاوه یه كی باوه ڕپێك���راو ده س���ت

ئاوێن���ه كه وتون" له چه ن���د رۆژی رابردو هه ری���ه ك له قوباد تاڵه بان���ی و نێچیرڤان بارزان���ی و ئاش���تی هه ورامی و ره ش���ید هه ڵس���ه نگاندنێكی كۆبونه ته وه و تاهیر داهاتی ناوخۆی كوردس���تانیان كردوه و گه یش���تونه ته ئه و باوه ڕه ی كه ده توانن تا مانگی هه شتی ئه مساڵ له سه ر داهاتی ناوخۆیی موچ���ه ی فه رمانبه رانی هه رێم

دابین بكه ن".هه ر به پێی زانیاریه كان له و كۆبونه وه یه

باسی ئه وه كراوه كه نوری مالیكی داوای له كورد كردوه ، ئه گه ر بێت و كورد رازیبێت و ده نگ ب���ۆ ئه وه بدات كه ب���ۆ ویالیه تی س���ێیه م هه ڵیبژێرنه وه ، ئ���ه وا ئاماده یی خۆی نیش���انداوه كێشه ی بودجه و هه مو كێش���ه كانی تر چاره س���ه ر بكات، به اڵم دوای ئه و هه ڵسه نگاندنه ی كورد به وه ی كه ده توانێت تا مانگی هه ش���ت موچه ی فه رمانب���ه ران دابین ب���كات ئه و داوایه ی

نوری مالیكی ره تكراوه ته وه .

ئا: هاوكار حسێن

پارێزگای سلێمانی ئه وه نده ی به الی یه كێتی و گۆڕانه وه جێگه ی بایه خه ، بۆ هیچ هێزێكی دیكه ی سیاسیی ئه وه نده

گرنگ نیه ، چونكه چاره نوسی ئه م پارێزگایه له دوای 30ی نیسانه وه ، به شێوه یه كی سه ره كی ده كه وێته

ده ست یه كێك له و دوانه .

هه ڵبژاردنی ئه نجومه نی پارێزگاكان، ئیداری���ی پێش���نیارێكی داهێن���ان و ئه مه ریكی���ه كان بو له عێراق���داو دواتر له هه رێم���ی كوردس���تانیش پیاده كرا، ده سه اڵتی فراوانكردنی به مه به س���تی المه ركه زیی . بۆ یه كه مجاریش س���اڵی ئه نجومه ن���ی هه ڵبژاردن���ی ،2005پارێزگاكان���ی هه رێم���ی كوردس���تان له هه رسێ پارێزگای سلێمانی ، هه ولێرو

دهۆك ئه نجامدرا. له سه ر ئاس���تی پارێزگای سلێمانی ، كوردس���تان نیش���تمانی یه كێت���ی ه���ه زارو 718 ده ن���گ توان���ی 485 به ده س���تبهێنێت، پارت���ی دیموكراتی كوردس���تان 91 ه���ه زارو 578 ده نگ، یه كگرت���وی ئیس���المی 75 هه زارو 8 ده نگ، كۆمه ڵی ئیس���المی 53 هه زارو كورس���یه كانی ژم���اره ی ده نگ. 88ئه نجومه نی پارێزگای س���لێمانی به 41 كورسی ده ستنیشانكرا، له سه ر بنه مای یه كێتی به ده س���تهاتوه كانیش ده نگه

28 كورس���ی به رك���ه وت، پارت���ی 5 كورسی ، یه كگرتو 5 كورسی ، كۆمه ڵی

ئیسالمیش 3 كورسی . ل���ه و 28 كورس���یه ی یه كێت���ی ، دو جێگه یان چۆڵه كه یه كێكیان ش���وێنی دان���ا ئه حم���ه د مه جی���دی پارێزگاری پێشوی س���لێمانیه و ئه وی دیكه شیان شوێنی ش���ێرزاد حافز، په رله مانتاری پێش���وی گۆڕانه . له دوای دروستبونی بزوتنه وه ی گۆڕانیش له س���اڵی 2009، ناو ئه نجومه نی له ئه ندامانی به ش���ێك پارێزگای سلێمانی به ئاشكرا چونه پاڵ ئه و بزوتنه وه ی���ه و له كۆی 26 ئه ندام، ئێس���تا به ڕه س���می 14 كه سیان سه ر

به گۆڕانن. هاوكات له هه ڵبژاردنه په رله مانیه كه ی ساڵی 2009، دیارنیه هێزه سیاسیه كانی وه ك یه كێت���ی و پارت���ی به دروس���تی چه ند ده نگیان هێناوه له س���ه ر ئاستی سیستمی چونكه سلێمانی ، پارێزگای هه ڵب���ژاردن به جۆرێك ب���و كه هه مو ی���ه ك وه ك كوردس���تان هه رێم���ی بازنه ی هه ڵبژاردن حس���ابی بۆ ده كرا. دوه م، پارت���ی و یه كێتی به لیس���تێكی هاوپه یمانی )لیستی به ناوی هاوبه ش كوردستانی ( به ش���داری هه ڵبژاردنیان كردو توانیان له س���ه ر ئاس���تی هه رێم ملیۆنێ���ك و 76 ه���ه زارو 370 ده نگ به ده ستبهێنن. هاوكات گۆڕانیش توانی

445 هه زارو 24 ده نگ بهێنێت. هه روه ه���ا له هه ڵبژاردنی ئه نجومه نی

نوێنه ران���ی عێ���راق كه س���اڵی 2010 ئاس���تی له س���ه ر گۆڕان ئه نجام���درا پارێزگای سلێمانی توانی 298 هه زارو 621 ده نگ بهێنێت، یه كێتی و پارتیش كه له و هه ڵبژاردنه دا پێكه وه به لیستی 350 توانیان به شداربون، كوردستانی هه زارو 283 ده نگ له سلێمانی بهێنن. به اڵم به پێی ئه نجامی هه ڵبژاردنه كانی رابردو هه میش���ه ده نگه كان���ی پارتی له س���لێمانی نێوان 91 ب���ۆ 92 هه زار ده نگدا بوه و به تێكڕا 92 هه زار ده نگی هێن���اوه ، بۆی���ه ئه گ���ه ر ده نگه كانی پارت���ی جیابكرێته وه ، ئ���ه وا یه كێتی له س���لێمانی له هه ڵبژاردنه كه ی 2013،

نزیكه ی 258 هه زار ده نگ ده كات.له هه ڵبژاردن���ه په رله مانیه كه ی 21ی ئه یلول���ی 2013ش ك���ه یه كه مینج���ار بو ل���ه دوای دروس���تبونی بزوتنه وه ی گۆڕان���ه وه ، یه كێت���ی و پارت���ی به جیا به ش���داری هه ڵبژاردن بكه ن، یه كێتی له سه ر ئاستی هه رێم توانی 350 هه زارو 500 ده ن���گ بهێنێ���ت، گۆڕانیش 476 ه���ه زارو 736 ده نگ. ل���ه و رێژه یه ش گ���ۆڕان له س���لێمانی ده نگه كانی 333 هه زارو 961 ده نگ بوو یه كێتیش 234

هه زارو 252 ده نگ. له گه ڵ ئه و دابه زینه ی كه له ده نگه كانی یه كێتیدا روی���دا له هه ڵبژاردنی رابردو،

به اڵم هێش���تا یه كێتیه كان گه ش���بینن به ئاینده یان.

س���ه رۆكی عه ب���دواڵ، ش���ێركۆ د. له ئه نجومه نی یه كێت���ی فراكس���یۆنی به ئاوێن���ه ی س���لێمانی پارێ���زگای راگه یان���د، "پێش���بینیده كه م ئه مجاره ده نگه كانی یه كێت���ی زیادبكه ن له چاو هه ڵبژاردن���ی پێش���و، یه كێتی���ش رو

له هه ڵستانه وه یه ".هاوكات دانا عه بدولكه ریم، سه رۆكی فراكسیۆنی گۆڕان له هه مان ئه نجومه ن، پێیوایه "ئه گ���ه ر موفاجه ئه ش روبدات له سلێمانی ، ئه وا بۆ گۆڕان موفاجه ئه ی زانیاریه كانیش ئیجابی ده بێت، به پێی بێت پێش���بینی ده كه م گۆڕان له جاری

پێشو ده نگی زیاتر بێنێت".ئه گ���ه ر ده نگه كانی گ���ۆڕان و یه كێتی له سلێمانی وه ك خۆشیان بمێنێته وه و هیچ گۆڕانی به سه ردا نه یه ت له م هه ڵبژاردنه ی كورس���یه كانی زۆرینه ی ئه وا به ڕێوه یه ، ئه نجومه ن���ی پارێزگای س���لێمانی ده بنه موڵكی گ���ۆڕان و به م پێی���ه ش ئیداره ی ده س���تی ، چونكه ده كه وێته س���لێمانی به پێ���ی ئه نجام���ی ده نگه كان���ی رابردو، گۆڕان به نزیكه ی 100 هه زار ده نگ له پێش

یه كێتیه وه یه له سلێمانی . ل���ه م هه ڵبژاردن���ه ی 30ی نیس���ان پارێ���زگای ده نگده ران���ی ژم���اره ی سلێمانی ملیۆنێك و 169 هه زارو 362 ده نگده ره و ه���اوكات 74 هه زارو 152

ده نگده ری تایبه ت هه ن.

یه كێتی و پارتی به ته قه هه ڵمه تی هه ڵبژاردن له كه ركوك به ڕێده كه ن

هه مو شه وێك مه ترسی پێكهه ڵپژان هه یه

گۆڕان: له سه ر هێڵه گشتیه كانی حكومه ت پێكهاتوین

بۆ یەکەمجار باڵۆن دێتە کوردستان

" خۆكاندیدكردنه وه م به رامبه ر به پرسی بودجه یه "

چاره نوسی سلێمانی له نێوان یه کێتی و گۆڕاندا

یه كێتیگۆڕان

2013 2010 2009 2005

رێژه ی ده نگه کانی یه کێتی و گۆڕان له پارێزگای سلێمانی

؟ ؟ ؟

باڵۆنێک له سلێمانی

‌‌‌ئا:‌ئاسۆ‌سه‌راوی‌

سه‌رۆكی‌‌لیستی‌‌بزوتنه‌وه‌ی‌‌گۆڕان‌بۆ‌پارێزگای‌‌سلێمانی‌‌د.‌هه‌ڤاڵ‌ئه‌بوبه‌كر،‌له‌دیدارێكی‌‌ئاوێنه‌دا‌باس‌له‌به‌رنامه‌‌و‌

كاری‌‌لیسته‌كه‌‌ده‌كات‌و‌جه‌ختیش‌له‌وه‌‌ده‌كاته‌وه‌،‌كه‌‌هیچ‌رۆژێك،‌به‌بااڵی‌‌به‌عس‌و‌سه‌دامدا‌هه‌ڵینه‌داوه‌‌و‌ده‌ڵێت‌"یه‌کگرتوبون‌سه‌روه‌ریه‌کی‌گه‌وره‌یه‌".

ئاوێنه‌:‌به‌رنامه‌تان‌بۆ‌داهاتوی‌‌سلێمانی‌‌چی‌‌ده‌بێت،‌له‌كاتێكدا‌پێشتر‌هه‌ڵسوڕاوێكی‌‌گۆڕان‌)دانا‌ئه‌حمه‌د‌مه‌جید(‌ئه‌و‌پۆسته‌ی‌‌به‌ده‌س���ته‌وه‌‌بو،‌به‌اڵم‌خه‌ڵكی‌‌گله‌یی‌‌زۆر‌

بو؟د.هه‌ڤاڵ‌ئه‌بوبه‌كر:‌ئێمه‌‌به‌رنامه‌‌جێبه‌جێ‌‌ده‌كه‌ی���ن،‌كاك‌دانا‌ئه‌حمه‌د‌مه‌جید‌ئه‌گه‌ر‌گۆڕان‌بوبێت‌یان‌هه‌ر‌الیه‌نێكی‌‌تر،‌به‌رنامه‌ی‌‌یه‌كێتی‌‌نیش���تمانی‌‌جێبه‌جێ‌‌كردوه‌،‌به‌اڵم‌ئێمه‌‌به‌رنامه‌ی‌‌گ���ۆڕان‌جێبه‌جێ‌‌ده‌كه‌ین،‌ئیشمان‌ئه‌وه‌‌ده‌بێت‌كه‌‌كاره‌كان‌بخه‌ینه‌وه‌‌س���ه‌ر‌س���كه‌ی‌‌خۆی‌،‌ئ���ه‌و‌س���ه‌رده‌مه‌ی‌‌ك���ه‌‌كاك‌دان���ا‌پارێزگار‌بو‌ل���ه‌زۆر‌روه‌وه‌‌ته‌واو‌جیاوازبوه‌‌له‌ئێس���تا،‌له‌روی‌‌دارایی‌‌و‌فه‌رهه‌نگییشه‌وه‌،‌ كۆمه‌اڵیه‌تی‌‌و‌ سیاس���ی‌‌و‌جگه‌‌له‌وه‌‌ئێمه‌‌گوزارش���ت‌له‌بۆچونی‌‌هیچ‌كه‌س���ێكی‌‌پێ���ش‌خۆمان‌ناكه‌ی���ن،‌به‌اڵم‌ته‌واوكه‌ری‌‌ئیش���ه‌‌باشه‌كانی‌‌پێش‌خۆمان‌ده‌بین‌و‌ئه‌وانه‌ش‌راستده‌كه‌ینه‌وه‌‌كه‌‌پێش‌

ئێمه‌‌به‌خراپی‌‌كراون.ئاوێنه‌:‌به‌نیازیت‌له‌چیه‌وه‌‌ده‌ستپێبكه‌یت،‌

كه‌‌جیاوازبێت‌له‌وانی‌‌پێش‌خۆت؟د.هه‌ڤاڵ‌ئه‌بوبه‌كر:‌ده‌بێت‌به‌هیچ‌جۆرێك‌دام���وده‌زگای‌‌ده‌وڵه‌تیی‌‌گوزارش���ت‌له‌هیچ‌حیزبێك‌نه‌كات‌به‌بزوتنه‌وه‌ی‌‌گۆڕانیشه‌وه‌،‌ته‌نها‌گوزارشت‌له‌ئیراده‌ی‌‌هاواڵتیان‌بكات.‌یه‌كس���انی‌‌له‌نێ���وان‌هاواڵتیان���دا‌هه‌بێت،‌یاس���ا‌سه‌روه‌ربێت،‌پش���تێكی‌‌ئه‌ستورمان‌به‌ده‌س���ته‌ی‌‌چاودێری���ی‌‌دارای���ی‌‌ده‌بێت،‌كه‌‌ئ���ه‌وان‌رایانگ���رت‌له‌ئیش،‌پش���تێكی‌‌ئه‌ستورمان‌به‌داواكاری‌‌گشتی‌‌و‌به‌دادگاكان‌خه‌ڵك‌ كه‌مده‌كه‌ین���ه‌وه‌،‌ رۆتی���ن‌ ده‌بێت،‌

ئاش���تده‌كه‌ینه‌وه‌،‌ دام���وده‌زگاكان‌ له‌گه‌ڵ‌كادر‌ده‌كه‌ین���ه‌وه‌‌به‌هاواڵتی‌‌نه‌ك‌هاواڵتی‌‌بكه‌ی���ن‌ب���ه‌كادر،‌واده‌كه‌ی���ن‌ك���ه‌‌خه‌ڵك‌نه‌ڕۆیشت‌ به‌باشی‌‌ ئیشی‌‌ له‌داموده‌زگاكاندا‌رو‌ل���ه‌دادگاكان‌بكات،‌ن���ه‌ك‌رو‌له‌مه‌كۆ‌و‌

مه‌ڵبه‌ند‌و‌لقه‌كان‌بكات.ئاوێنه‌:‌جا‌پێتانوایه‌‌هه‌مو‌ئه‌و‌كارانه‌تان‌پێده‌كرێ���ت،‌ی���ان‌ئه‌مانه‌‌ه���ه‌ر‌ریكالمی‌‌هه‌ڵمه‌تی‌‌هه‌ڵبژاردنن،‌ئێوه‌‌له‌دو‌هه‌ڵبژاردنی‌‌پێشودا‌براوه‌‌بون،‌به‌اڵم‌هیچیش‌نه‌گۆڕا؟د.هه‌ڤ���اڵ‌ئه‌بوبه‌ك���ر:‌وانییه‌،‌زۆرش���ت‌ده‌ستیپێكردوه‌‌و‌ یه‌كه‌م،‌ هه‌نگاوی‌‌ گۆڕاوه‌،‌هه‌ڵبژاردن���ی‌‌ نیوه‌رێگاك���ه‌،‌ گه‌یش���تۆته‌‌پارێ���زگاكان‌ ئه‌نجومه‌ن���ی‌‌ ئه‌مج���اره‌ی‌‌ده‌مانهێنێت���ه‌‌كۆتای���ی‌‌رێ���گاكان،‌ئه‌گه‌ر‌ئه‌مج���اره‌‌خه‌ڵك‌په‌نج���ا‌زائید‌یه‌ك‌ده‌نگ‌بده‌نه‌‌گۆڕان‌ئه‌وكات،‌گۆڕان‌به‌رپرس���یاری‌‌یه‌كه‌م‌ده‌بێت‌له‌ك���ۆی‌‌ئه‌و‌گۆڕانكارییانه‌ی‌‌كه‌‌ده‌بێت‌له‌سیسته‌می‌‌سیاسی‌‌و‌له‌پرۆژه‌‌و‌ئیش���ه‌كان‌و‌خزمه‌تكردن���ی‌‌خه‌ڵك���دا‌بێته‌‌

كایه‌وه‌.ئاوێن���ه‌:‌ت���ۆ‌پس���پۆڕییه‌كه‌ت‌له‌زمانی‌‌ك���وردی‌‌و‌دواتریش‌راگه‌یاندن���ه‌،‌پێتوانیه‌‌ئه‌و‌پۆس���ته‌ی‌‌خۆت‌بۆ‌پااڵوتوه‌‌پێویستی‌‌به‌پسپۆڕیی‌‌له‌بوارێكی‌‌جیاوازتره‌،‌بۆ‌نمونه‌‌

پسپۆڕی‌ئه‌ندازیاریی‌؟د.هه‌ڤاڵ‌ئه‌بوبه‌كر:‌هه‌مو‌پس���پۆڕییه‌ك‌ده‌توان���ێ‌‌خزمه‌ت‌بكات‌به‌باش���ی‌،‌ئه‌گه‌ر‌خه‌م���ی‌‌نیش���تمانی‌‌له‌گه‌ڵدا‌بێ���ت،‌ئێمه‌‌پسپۆڕییمان‌له‌خه‌می‌‌نیشتمانیدا‌هه‌یه‌،‌من‌دبلۆمم‌له‌ئه‌ندازیاریی���دا‌هه‌یه‌،‌خوێندكاری‌‌زانك���ۆی‌‌ته‌كنه‌لۆجی‌‌ب���وم‌له‌به‌غدا‌له‌به‌ر‌به‌عس���یبون‌و‌به‌عس���ینه‌بون‌وازملێهێن���ا‌و‌هاتمه‌وه‌‌دوباره‌‌ده‌ستمكرده‌وه‌‌به‌خوێندن،‌واته‌‌روئیایه‌كی‌‌ئه‌ندازیارییمان‌هه‌یه‌،‌جگه‌‌له‌وه‌ی‌‌پارێزگار‌ئیش���ی‌‌ئ���ه‌وه‌‌نییه‌‌خۆی‌‌راس���ته‌وخۆ‌ئیش���ی‌‌خه‌ڵك‌بكات،‌به‌ڵكو‌سه‌رپه‌رشتیی‌‌ئیشه‌كان‌ده‌كات،‌كه‌‌له‌الیه‌ن‌خه‌ڵكی‌‌پس���پۆڕ‌و‌به‌ئه‌زمون���ه‌وه‌‌ده‌كرێن،‌ئ���ه‌و‌خه‌ڵكانه‌‌ده‌بێت‌ئیش���ه‌كان‌بكه‌ن‌كه‌‌ده‌بێت‌ هه‌یه‌.‌ له‌ئیش���ه‌كاندا‌ پس���پۆڕییان‌ده‌س���تێكی‌‌پاك‌بێت،‌ئیراده‌یه‌كی‌‌به‌هێزی‌‌هه‌بێت،‌به‌یه‌كس���انی‌‌له‌ق���ه‌زا‌و‌ناحیه‌كاندا‌ئیش‌بكات،‌ئیش‌ته‌نی���ا‌به‌كۆمپانیایه‌ك‌و‌

دوان‌نه‌كات‌و‌ئیش‌له‌س���ه‌ر‌مه‌حسوبیه‌ت‌و‌مه‌نسوبیه‌ت‌نه‌كات.

ئاوێنه‌:‌كه‌واته‌‌له‌چوار‌س���اڵی‌‌داهاتودا،‌س���لێمانی‌‌ده‌گه‌یه‌ننه‌‌ك���وێ‌،‌ئه‌گه‌ر‌بویته‌‌

پارێزگاری‌‌سلێمانی‌؟د.هه‌ڤ���اڵ‌ئه‌بوبه‌ك���ر:‌ئێم���ه‌‌له‌قۆناغی‌‌یه‌كه‌م���دا‌ده‌مان���ه‌وێ‌‌نه‌زیف���ی‌‌گه‌نده‌ڵیی‌‌له‌قۆناغی‌‌دوه‌مدا‌ده‌س���تی‌‌ بوه‌س���تێنین،‌حیزب‌به‌ته‌واوه‌تی‌‌به‌رینه‌‌ده‌ره‌وه‌،‌له‌قۆناغی‌‌سێیه‌مدا‌ماسته‌رپالنی‌‌ش���ار‌وه‌كو‌ئه‌وه‌ی‌‌هه‌ی���ه‌‌جێبه‌جێ‌‌ده‌كه‌ین،‌له‌و‌ش���وێنانه‌ی‌‌كه‌موكورت���ی‌‌ه���ه‌ن‌چاكی���ان‌ده‌كه‌ی���ن،‌له‌مه‌س���ه‌له‌ی‌‌نیش���ته‌جێبون،‌رێگا‌وب���ان،‌ته‌ندروستی،‌ده‌رفه‌تی‌‌كار‌بۆ‌هه‌موان،‌جگه‌‌له‌وه‌‌به‌شێوه‌یه‌كی‌‌گشتی‌‌ده‌مانه‌وێت‌رۆحی‌‌

رق‌بگۆڕین‌به‌گیانی‌‌لێبورده‌یی‌.ئاوێنه‌:‌پێشتر‌باسی‌‌به‌عسیبون‌و‌نه‌بونت‌ك���رد،‌ده‌وترێ‌‌به‌عس���یبویت‌و‌به‌نوس���ین‌به‌بااڵی‌‌به‌عس‌و‌سه‌دامتدا‌هه‌ڵداوه‌،‌وه‌اڵمت‌

بۆ‌ئه‌وه‌‌چییه‌؟د.هه‌ڤاڵ‌ئه‌بوبه‌ك���ر:‌به‌دڵنیاییه‌وه‌‌ئه‌وه‌‌تۆمه‌ته‌،‌23س���اڵی‌‌ته‌مه‌نم‌له‌ن���او‌میدیای‌‌یه‌كێتیدا‌به‌س���ه‌ربردوه‌،‌ئه‌‌و‌‌23ساڵه‌‌ئه‌م‌هه‌فته‌یه‌ی‌‌لێده‌ربچێت‌وشه‌یه‌كی‌‌ناپه‌سه‌ند‌به‌ئێمه‌‌نه‌وتراوه‌،‌من‌یه‌ك‌وشه‌م‌بۆ‌سه‌دام‌نه‌وتوه‌،‌ته‌مه‌نیش���م‌هی‌‌ئ���ه‌وه‌‌نه‌بو،‌ئه‌و‌كاته‌ی‌‌ئ���ه‌و‌بابه‌ته‌‌نوس���راوه‌،‌من‌له‌دوی‌‌ناوه‌ندیی‌‌بوم،‌ئه‌وه‌‌براده‌رێك‌نوسیویه‌تی‌‌ئێستا‌له‌ئه‌ڵمانیا‌ده‌ژی‌،‌من‌پێمخۆش‌نییه‌‌ناوه‌كه‌ی‌‌بهێنم،‌خۆی‌‌رونكردنه‌وه‌ی‌‌داوه‌،‌له‌بارودۆخێكی‌‌تایبه‌تیدا‌نوس���یویه‌تی‌،‌ئه‌و‌له‌كتێبخانه‌ی‌‌گشتی‌‌ رۆژنامه‌یه‌‌)هاوكاری‌(‌هه‌ی���ه‌‌و‌هه‌مو‌كه‌س���ێك‌ده‌توان���ێ‌‌بچێت‌بیبینێ‌،‌بۆتان‌ده‌رده‌كه‌وێت‌كه‌‌ئه‌وه‌‌راست‌نییه‌،‌من‌نه‌ك‌به‌س���ه‌ر‌س���ه‌دام‌حس���ێندا‌هه‌ڵمنه‌داوه‌،‌به‌ڵكو‌به‌هیچ‌س���ه‌ركرده‌یه‌كی‌‌تری‌‌كوردیش���دا‌هه‌ڵمنه‌داوه‌،‌ئه‌و‌بابه‌تانه‌‌به‌داخه‌وه‌‌تۆمه‌تێكن‌ش���وێنێك‌دروستیان‌

ده‌كات،‌ئه‌وه‌‌جێگه‌ی‌‌داخه‌.ئاوێنه‌:‌په‌ش���یماننیت‌له‌وه‌ی‌‌ئه‌و‌ماوه‌یه‌‌

له‌میدیای‌‌یه‌كێتی‌‌كارتكردوه‌؟د.هه‌ڤاڵ‌ئه‌بوبه‌كر:‌نه‌خێر،‌من‌سه‌ربه‌رزم‌به‌وه‌ی‌‌له‌گه‌رمه‌ی‌‌ش���ه‌ڕی‌‌ناوخ���ۆدا‌له‌ناو‌میدیای‌‌یه‌كێتیدا‌كارمكردوه‌،‌به‌اڵم‌قه‌ڵه‌می‌‌شه‌ڕی‌‌ناوخۆ‌نه‌بوم،‌ئه‌و‌بابه‌تانه‌ی‌‌هه‌مبوه‌،‌ئێستاش‌ش���انازییان‌پێوه‌‌ده‌كه‌م،‌چونكه‌‌ئه‌وانه‌‌به‌شێكن‌له‌وه‌ی‌‌منیان‌دروستكردوه‌،‌كانیه‌ك‌ئاوم‌تیاخواردبێته‌وه‌‌حه‌دی‌‌ئه‌وه‌م‌

نییه‌‌به‌ردی‌‌تێفڕێبده‌م.ئاوێنه‌:‌پێشتریش‌یه‌كگرتو‌بویت؟

د.هه‌ڤ���اڵ‌ئه‌بوبه‌ك���ر:‌ئێس���تاش‌ك���ه‌‌كاندیدی‌‌بزوتنه‌وه‌ی‌‌گۆڕانم،‌به‌ش���ێك‌نیم‌له‌رێكخستنه‌كانی‌‌ئه‌و‌بزوتنه‌وه‌یه‌،‌كه‌‌له‌ناو‌میدیای‌‌یه‌كێتیش���دا‌كارم‌ده‌كرد،‌ئه‌ندامی‌‌رێكخس���تنه‌كانی‌‌ئ���ه‌و‌حیزب���ه‌‌نه‌بوم،‌من‌كه‌س���ێكم‌ئیلتیزاماتی‌‌دینیم‌هه‌یه‌،‌به‌هیچ‌جۆرێكی���ش‌رۆژێ���ك‌ل���ه‌رۆژان،‌یه‌كگرتو‌نه‌بوم،‌ب���ه‌اڵم‌پێموایه‌‌یه‌كگرت���و‌هێزێكی‌‌مۆدێرنه‌،‌ب���ه‌وه‌ی‌‌كلت���وری‌‌چه‌كی‌‌گۆڕی‌‌به‌كلتوری‌‌گفتوگ���ۆ،‌رقی‌‌گۆڕی‌‌به‌ره‌خنه‌،‌توان���ی‌‌نه‌وه‌یه‌كی‌‌نوێ‌‌بێنێت���ه‌‌كایه‌وه‌‌كه‌‌خ���اوه‌ن‌بڕوانامه‌‌و‌ئه‌زمونی‌‌كاری‌‌باش‌بن،‌یه‌كگرت���و‌هێزێكه‌‌شایس���ته‌ی‌‌رێزلێگرتنه‌،‌بۆیه‌‌من‌به‌س���ه‌روه‌رییه‌كی‌‌گه‌وره‌ی‌‌ده‌زانم‌خه‌ڵ���ك‌یه‌كگرتوبێ���ت،‌به‌اڵم‌من‌هێش���تا‌نه‌گه‌یش���تومه‌ته‌‌ئه‌و‌ئاسته‌ی‌‌خاوه‌نی‌‌ئه‌و‌

سه‌روه‌رییه‌‌بم.

3)423(‌سێشه‌ممه‌‌‌2014/4/8هه‌نوکه

د.هه ڤاڵ ئه بوبه كر: یه‌ك‌وشه‌م‌بۆ‌سه‌دام‌نه‌وتوه‌

‌‌‌ئا:‌ئاسۆ‌سه‌راوی‌

سه‌رۆكی‌‌لیستی‌‌یه‌كێتی‌‌بۆ‌پارێزگای‌‌سلێمانی‌‌د.ئاسۆ‌فه‌ره‌یدون‌عه‌لی‌‌

ئه‌مین‌له‌م‌گفتوگۆیه‌ی‌‌ئاوێنه‌دا‌ئاماژه‌‌به‌به‌رنامه‌‌و‌كاری‌‌لیسته‌كه‌یان‌ده‌دات،‌ئه‌و‌پزیشك‌و‌پسپۆڕی‌‌نه‌خۆشیه‌كانی‌‌

هه‌ناوو‌دڵه‌،‌ده‌ڵێت‌"سلێمانی‌‌نه‌خۆش‌و‌گیرۆده‌یه‌،‌بۆته‌‌قوربانی‌‌

ملمالنه‌یه‌كی‌‌سیاسی‌خراپ،‌هیوادارم‌بتوانم‌دڵه‌ڕاوكێ‌‌له‌ناو‌هه‌ناوو‌دڵی‌‌

ئه‌و‌خه‌ڵكه‌دا‌نه‌هێڵم".

ئاوێنه‌:‌چ���ی‌‌جیاوازت���ان‌پێیه‌‌بۆ‌سلێمانی‌‌كه‌‌پێشتر‌بۆی‌‌نه‌كرابێت؟

د.ئاس���ۆ‌فه‌ره‌ی���دون:‌ئ���ه‌وه‌ی‌‌زۆر‌له‌بواری‌‌ له‌س���ه‌ر‌ده‌كه‌مه‌وه‌،‌ جه‌ختی‌‌خزمه‌تگوزاریی‌‌ته‌ندروستیدا‌به‌رنامه‌ی‌‌باشمان‌هه‌یه‌،‌گرنگیی‌‌به‌خزمه‌تگوزاریی‌‌ته‌ندروس���تی‌‌ناو‌گه‌ڕه‌كه‌كان‌ده‌ده‌ین،‌له‌ژێر‌ناوی‌‌)ته‌ندروستی‌‌تۆ‌پزیشكی‌‌ت���ۆ‌له‌گه‌ڕه‌ك���ی‌‌ت���ۆ(،‌به‌جۆرێك‌كه‌‌بنكه‌‌ته‌ندروس���تیه‌كان‌به‌رپرس‌ده‌بن‌له‌ته‌ندروس���تی‌‌خه‌ڵك،‌له‌و‌بنكانه‌دا،‌ئه‌لیكترۆنی‌‌ هه‌مو‌كه‌س���ێك‌كارتێكی‌‌ئه‌و‌ پێده‌درێت،‌ ژماره‌یه‌ك���ی‌‌ ده‌بێت‌و‌پزیش���كیی‌‌ ناوه‌ندێكی‌‌ له‌هه‌مو‌ كارته‌‌به‌كارده‌هێنرێ‌،‌جگه‌‌له‌وه‌‌گرنگیی‌‌زۆر‌ئاستی‌‌ به‌رزكردنه‌وه‌ی‌‌ به‌خۆپاراستن‌و‌ده‌ده‌ین،‌ ته‌ندروس���تیی‌‌ هۆش���یاریی‌‌خوێندنگاكان،‌ روده‌كه‌ین���ه‌‌ به‌جۆرێك‌خۆراكی‌‌و‌ گه‌ش���ه‌كردنی‌‌و‌ چاودێری���ی‌‌وه‌رزش���ی‌‌من���داڵ‌ده‌كه‌ی���ن،‌گرنگیی‌‌به‌ئاسایشی‌‌خۆراك‌ده‌ده‌ین،‌تۆ‌بڕوانه‌‌ئێمه‌‌له‌دوای‌‌راپه‌ڕین‌ئ���ه‌م‌پارێزگایه‌‌خاوه‌ن���ی‌‌‌18گوند‌بو،‌ئێس���تا‌2243 گوندی‌‌هه‌یه‌،‌خاوه‌نی‌‌‌45ناحیه‌‌و‌16 قه‌زایه‌،‌شار‌زۆر‌گه‌وره‌‌بوه‌،‌له‌گه‌ڵ‌ئه‌و‌گه‌وره‌بونه‌دا‌خه‌ڵك‌گیرۆده‌ی‌‌رۆتینێكی‌‌زۆر‌بوه‌،‌به‌تایبه‌ت‌له‌ناو‌فه‌رمانگه‌كاندا‌خۆم‌یه‌كێكم‌له‌و‌كه‌س���انه‌ی‌‌كه‌‌ئیشی‌‌فه‌رمانگه‌یه‌ك���م‌ده‌بێت‌ت���ه‌واو‌خه‌مم‌لێدێت،‌چونك���ه‌‌ئه‌وه‌نده‌‌رۆتین‌زۆره‌،‌بۆیه‌‌كار‌له‌س���ه‌ر‌ئ���ه‌وه‌‌ده‌كه‌ین،‌كه‌‌هه‌بێ���ت‌ پێش���وازیی‌‌ سیس���ته‌مێكی‌‌له‌هه‌م���و‌فه‌رمانگه‌كاندا،‌بۆ‌ش���ێوازی‌‌بۆ‌ له‌گ���ه‌ڵ‌هاواڵتیاندا‌ مامه‌ڵه‌ك���ردن‌ئ���ه‌وه‌ی‌‌به‌ئاس���انترین‌ش���ێوه‌‌كاری‌‌هاواڵتی���ان‌راییبكرێت،‌الم���ان‌گرنگه‌‌كه‌رت���ی‌‌تایبه‌ت‌ده‌س���تكراوه‌تربن‌بۆ‌كارك���ردن،‌كرێكار‌له‌كه‌رتی‌‌گش���تی‌‌و‌تایبه‌ت‌هه‌مان‌ماف‌و‌بیمه‌‌و‌ئیمتیازی‌‌هه‌بێت،‌كار‌بۆ‌نه‌مان���ی‌‌ئه‌و‌ملمالنێ‌‌سیاس���یه‌‌ده‌كه‌ی���ن‌ك���ه‌‌به‌جۆرێ���ك‌قه‌یرانی‌‌دروس���تكردوه‌‌له‌قازانجی‌‌هیچ‌كه‌سێكدا‌نییه‌،‌زه‌ره‌رمه‌ندی‌‌یه‌كه‌میش‌

هاواڵتیانن.ئاوێن���ه‌:‌ئێوه‌‌وه‌ك‌یه‌كێتی‌‌چه‌ندین‌ده‌س���ه‌اڵتداری‌‌ ش���اره‌دا‌ له‌م‌ س���اڵه‌‌یه‌كه‌من،‌ئه‌وانه‌ی‌‌ئێستا‌باسی‌‌ده‌كه‌یت‌

بۆ‌له‌رابردودا‌نه‌تانكردوه‌؟د.ئاسۆ‌فه‌ره‌یدون:‌باشه‌‌ده‌بێت‌من‌بكه‌م،‌ ئه‌لیكترۆنی‌‌ باس���ی‌‌حكومه‌تی‌‌به‌اڵم‌خه‌ڵك‌زێرابی‌‌نه‌بێت؟‌یان‌ئاوی‌‌پاكی‌‌نه‌بێت‌بیخواته‌وه‌؟‌ئێمه‌‌له‌1991

هاتینه‌‌س���ه‌ر‌پارێزگای���ه‌ك،‌كه‌‌له‌زۆر‌روه‌وه‌‌وێرانكرابو،‌واڵتێكمان‌له‌وێرانه‌وه‌‌دروستكردوه‌،‌با‌كه‌س‌موزایه‌ده‌‌نه‌كات،‌ئێمه‌‌ئه‌م‌چوار‌س���اڵه‌ش‌كار‌بكه‌ین،‌كاری‌‌چه‌نده‌ها‌چوار‌ساڵی‌‌تریش‌هه‌ر‌

ده‌مێنێت،‌خه‌ڵكانی‌‌تر‌بیكات.براوه‌‌ له‌س���لێمانی‌‌ ئه‌گ���ه‌ر‌ ئاوێنه‌:‌نه‌بون،‌ئاماده‌ن‌به‌بێ‌‌گرفت‌ده‌سه‌اڵت‌

راده‌ستی‌‌گۆڕان‌بكه‌ن؟هه‌ر‌ ئێم���ه‌‌ فه‌ره‌ی���دون:‌ د.ئاس���ۆ‌باسمان‌ بانگه‌ش���ه‌كه‌وه‌‌ له‌س���ه‌ره‌تای‌‌ئه‌وه‌شمان‌ په‌یڕه‌وی‌‌ كردوه‌‌و‌ له‌ئارامی‌‌كردوه‌،‌ئێمه‌یه‌ك‌كه‌‌هه‌ر‌له‌س���ه‌ره‌تای‌‌بانگه‌شه‌كه‌وه‌،‌سوربین‌له‌سه‌ر‌ئارامی‌‌و‌به‌دڵنیایی���ه‌وه‌‌دواتریش‌هه‌ر‌ هێمنی‌،‌وا‌ده‌بی���ن،‌خه‌ڵ���ك‌چ‌حكومێك‌بدات‌له‌س���ه‌رمان‌ئێمه‌‌رازیده‌بی���ن،‌بڕیاری‌‌جه‌ماوه‌رمان‌قبوڵه‌‌وه‌ك‌چۆن‌له‌9/21 قبوڵك���رد‌ هه‌ڵبژاردنم���ان‌ ئه‌نجام���ی‌‌ئ���ه‌م‌مانگه‌ش‌ به‌دڵنیای���ه‌وه‌‌كۆتایی‌‌ده‌ره‌نج���ام‌هه‌رچی���ه‌ك‌بێ���ت‌قبوڵی‌‌

ده‌كه‌ین.ئاوێن���ه‌:‌مه‌س���ه‌له‌ی‌‌باڵباڵێنه‌كانی‌‌ن���او‌یه‌كێت���ی‌‌گرفت���ی‌‌ب���ۆ‌ئێ���وه‌‌

دروستنه‌كردوه‌؟د.ئاس���ۆ‌فه‌ره‌یدون:‌من‌كابرایه‌كه‌م‌ناش���یكه‌م‌و‌ نه‌ك���ردوه‌‌و‌ سیاس���ه‌تم‌ناشمه‌وێت‌بیكه‌م،‌پارێزگاری‌‌سلێمانی‌‌پێویستی‌‌به‌سیاسه‌تمه‌دار‌نییه‌،‌ئه‌گه‌ر‌یه‌كێتی‌‌بیزانیایه‌‌ئه‌و‌پۆسته‌‌پێویستی‌‌ئه‌ندامێكی‌‌ ئ���ه‌وا‌ به‌سیاس���ه‌تمه‌داره‌‌مه‌كته‌بی‌‌سیاس���ی‌‌یان‌سه‌ركردایه‌تی‌‌ده‌پااڵوت،‌من‌كه‌س���ێكم‌دورم‌له‌كاری‌‌سیاس���یه‌وه‌،‌یه‌كێتی‌‌ش���تێكی‌‌نوێی‌‌

هێناوه‌‌هه‌ردو‌سه‌رۆك‌لیسته‌كه‌ی‌‌كه‌سانی‌‌ئه‌كادیمین‌و‌خۆشه‌ویستی‌‌ناو‌ش���اره‌كه‌ی‌‌خۆیانن،‌ده‌مه‌وێت‌ئه‌وه‌ش‌بڵێم‌ئێمه‌‌قبوڵی‌‌ناكه‌ین‌یه‌كێتی‌‌وه‌ك‌هێزێك‌سلێمانی‌‌به‌ته‌نها‌بۆ‌خۆی‌‌قۆرغ‌ب���كات،‌له‌به‌ر‌ئه‌وه‌‌قبوڵمان‌نییه‌‌هیچ‌هێزێك‌سلێمانی‌‌به‌ته‌نها‌بۆ‌خۆی‌‌قۆرخ‌بكات،‌سلێمانی‌‌هی‌‌هه‌موانه‌،‌پێویسته‌‌

به‌هه‌موان‌خزمه‌تی‌‌بكه‌ین.ئاوێنه‌:‌ئایا‌ئه‌م‌پۆس���ته‌ی‌‌خۆت‌بۆ‌پیشه‌كه‌ی‌‌ پسپۆڕیی‌‌و‌ له‌گه‌ڵ‌‌ پااڵوتوه‌‌تۆدا‌ده‌گونجێت‌كه‌‌پس���پۆڕیی‌‌هه‌ناو‌

دڵ‌و‌شه‌كره‌یه‌؟د.ئاسۆ‌فه‌ره‌یدون:‌ده‌مه‌وێت‌هه‌ناوو‌دڵی‌‌ئه‌م‌شاره‌‌چاكبكه‌م‌)پێكه‌نین(،‌له‌رابردودا‌كه‌‌له‌س���لێمانی‌‌كارمكردوه‌‌وه‌ك‌پزیش���كێكی‌‌پس���پۆڕ،‌هه‌میشه‌‌ده‌رگام‌وااڵب���وه‌‌بۆ‌هه‌م���و‌الیه‌نه‌كان‌به‌بێ‌‌جیاوازی‌‌به‌سه‌ركرده‌كانیشیانه‌وه‌،‌زۆربه‌شیان‌ئه‌و‌شاهیدیه‌م‌بۆ‌ده‌ده‌ن،‌له‌روحیه‌تی‌‌پزیش���كدا‌ئه‌وه‌‌هه‌یه‌‌كه‌‌جیاوازی‌‌نه‌كات‌له‌نێوان‌هیچ‌الیه‌كدا،‌به‌رای‌‌من‌سلێمانی‌‌نه‌خۆش‌و‌گیرۆده‌یه‌،‌بۆت���ه‌‌قوربانی‌‌ملمالنه‌یه‌كی‌‌سیاس���ی‌خراپ،‌هی���واردارم‌بتوان���م‌دڵه‌ڕاوكێ‌‌له‌ناو‌هه‌ناوو‌دڵی‌‌ئه‌و‌خه‌ڵكه‌دا‌نه‌هێڵم.‌جگه‌‌له‌وه‌‌كاركردن‌له‌هه‌مو‌شوێنێكدا‌ئێستا‌به‌تیمه‌،‌هیچ‌كه‌سێك‌نییه‌‌هه‌مو‌شتێك‌بزانێ‌،‌هیوادارین‌خه‌ڵكی‌‌ده‌نگ‌به‌كاندیدی‌‌شایسته‌‌بده‌ن،‌نه‌ك‌ته‌نها‌له‌ناو‌یه‌كێتی‌،‌به‌ڵكو‌له‌ناو‌لیسته‌كانی‌‌تریش���دا‌بۆ‌ئه‌وه‌ی‌‌بتوانین‌له‌گه‌ڵ‌ئه‌و‌كه‌س���ه‌‌شایس���تانه‌دا‌پێكه‌وه‌‌كار‌بۆ‌

شاره‌كه‌مان‌بكه‌ین.

ئاسۆ‌فه‌ره‌یدون:‌من‌كابرایه‌كه‌م‌سیاسه‌تم‌نه‌كردوه‌‌و‌ناشیكه‌م

‌‌ئا:‌ئاكۆ‌حه‌مه‌د‌رابی

چه‌ند‌كاندیدێكی‌هه‌ڵبژاردنی‌ئه‌مجاره‌ی‌‌په‌رله‌مانی‌عێراق‌و‌

پارێزگاكانی‌هه‌رێمی‌كوردستان،‌ساخته‌كارییان‌له‌سیڤیه‌كانیان‌

كردوه‌و‌چه‌ندین‌كاریان‌بۆ‌خۆیان‌تێدا‌نوسیوه‌،‌به‌بێ‌ئه‌وه‌ی‌‌له‌رابردودا‌هیچ‌یه‌كێك‌له‌و‌

كارانه‌یان‌كردبێت.

ناوی‌ ئ���اگادار‌ س���ه‌رچاوه‌یه‌كی‌‌چه‌ن���د‌كاندیدێك���ی‌‌به‌ئاوێن���ه‌‌دا‌)ن���اوه‌كان‌الی‌‌ئاوێنه‌‌پارێزراون(‌كه‌‌له‌پێشكه‌شكردنی‌‌سیڤیه‌كانیاندا‌به‌مه‌به‌ستی‌‌ كردوه‌‌ ساخته‌كارییان‌ئاماژه‌ی‌‌ ئ���ه‌و‌ خه‌ڵكی‌.‌ فریودانی‌‌به‌كاندیدێك‌كرد‌له‌سنوری‌سۆران‌كه‌‌له‌سه‌ر‌پۆستكارتی‌‌ریكالمه‌كه‌ی‌خۆی،‌س���یڤیه‌كی‌داناوه‌و‌چه‌ندین‌پۆس���ت‌و‌كاری‌جیاجیای‌بۆ‌خۆی‌

نوسیوه‌،‌كه‌‌پێشتر‌هیچ‌كارێكیانی‌‌نه‌كردوه‌،‌هه‌روه‌ه���ا‌كاندید‌هه‌بوه‌‌پێش���تر‌جگه‌‌ل���ه‌كاری‌بازرگانی،‌دیك���ه‌ی‌حزبی‌و‌ كارێك���ی‌ هی���چ‌حكومی‌و‌مه‌ده‌نی‌نه‌كردوه‌،‌كه‌چی‌كاری‌‌ كۆمه‌ڵێ���ك‌ له‌س���یڤیه‌كه‌یدا‌جۆراج���ۆری‌ریزك���ردوه‌و‌چه‌ندین‌پۆس���تی‌حزبی‌و‌حكوم���ی‌و‌كاری‌جیاجی���ای‌ب���ۆ‌خۆی‌نوس���یوه‌،‌له‌كاتێك���دا‌زۆربه‌ی‌خه‌ڵكی‌ده‌زانن‌كه‌‌ئه‌م‌كه‌سه‌‌پێشتر‌هیچ‌یه‌كێك‌

له‌و‌پۆست‌و‌كارانه‌ی‌نه‌بینیوه‌.س���ه‌رچاوه‌كه‌‌وتی‌‌"كاندید‌هه‌یه‌‌زمان���ی‌ك���وردی‌زۆر‌ب���اش‌نییه‌،‌كه‌چ���ی‌له‌س���یڤیه‌كه‌ی‌)‌زانیاری‌كه‌س���ی(‌نوسیویه‌تی‌‌س���ێ‌زمان‌

ده‌زانێت"."هێم���ا‌ مه‌ده‌ن���ی‌ چاالكوان���ی‌بێشه‌یی"‌له‌م‌باره‌یه‌وه‌‌ئاماژه‌‌به‌وه‌‌ده‌كات‌كه‌‌له‌س���یڤیه‌كاندا‌ش���تی‌‌زۆر‌س���ه‌یری‌بینیوه‌،‌ب���ۆ‌نمونه‌‌

یه‌كێك‌له‌كاندیده‌كان‌به‌ش���ێوازێك‌باس���ی‌‌ژیان���ی‌‌خۆی‌‌كردب���و،‌كه‌‌هه‌ر‌ده‌توت‌شۆڕشی‌‌كورد‌له‌سه‌ر‌ده‌س���تی‌‌ئه‌و‌كراوه‌و‌ئه‌و‌راپه‌ڕینی‌‌كردوه‌،‌ب���ه‌اڵم‌كه‌‌به‌دواداچونی‌‌بۆ‌كراوه‌‌ده‌ركه‌وت���وه‌‌رۆژێك‌له‌رۆژان‌ئه‌ندامی‌‌ نه‌كردوه‌و‌ پێشمه‌رگایه‌تی‌‌ئ���ه‌و‌حزبه‌ش‌نه‌بوه‌‌به‌ڵكو‌س���ه‌ر‌به‌الیه‌نێكی‌‌ئیسالمی‌‌سیاسی‌‌بوه‌و‌بڕوانامه‌كه‌شی‌‌له‌ده‌ره‌وه‌‌هێناوه‌.

ئه‌و‌چاالكوانه‌‌مه‌ده‌نیه‌‌ده‌پرسێت‌"‌ئه‌گه‌ر‌كاندیدێك‌له‌گه‌ڵ‌س���یڤی‌‌خۆی‌‌راستگۆ‌نه‌بێت‌و‌راستییه‌كان‌له‌په‌رله‌مانی‌ چ���ۆن‌ بش���ارێته‌وه‌،‌عێ���راق‌و‌پارێ���زگاكان‌ده‌توانێت‌من‌ له‌به‌رژه‌وه‌ندییه‌كانی‌‌ داكۆك���ی‌‌ب���كات‌و‌له‌پێن���او‌مافی‌‌من‌ش���ه‌ڕ‌بكات،‌ئه‌و‌له‌ئێس���تاوه‌‌درۆ‌له‌گه‌ڵ‌خ���ۆی‌‌ده‌كات،‌چ���ۆن‌درۆ‌له‌گه‌ڵ‌منیش‌ناكات؟".‌ه���ه‌ر‌له‌م‌روه‌وه‌‌خوێن���دكاری‌ محه‌م���ه‌د‌ كارزان‌

ماس���ته‌ر‌له‌كۆمه‌ڵناسی‌سیاسی،‌ب���اس‌ل���ه‌وه‌‌ده‌كات‌ك���ه‌‌خۆ‌به‌پاڵه‌وانكردن‌و‌نوسینی‌سیڤی‌جۆرێكه‌‌ ساخته‌كاریی،‌ درۆو‌خه‌ڵك‌و‌ له‌چه‌واش���ه‌كردنی‌‌كۆمه‌ڵگ���ه‌،‌ تاكه‌كان���ی‌مه‌به‌س���تی‌س���ه‌ره‌كیش‌فری���ودان‌و‌ كاره‌‌ ل���ه‌م‌نی‌ كێش���ا ا نجڕ سه‌رله‌و‌ تاك���و‌ خه‌ڵك���ه‌‌س���ه‌رنجی‌ ڕێیه‌وه‌‌خه‌ڵك‌رابكێشێت‌و‌ده‌نگی‌ بتوانێت‌

‌ڵ���ك‌ خهبه‌ده‌ستبێنێت‌".

هه‌ندێك‌له‌كاندیده‌كان‌ساخته‌كاریی‌له‌سیڤیه‌كانیشیان‌ده‌كه‌ن‌ئا:‌هێمن‌مامه‌ند

به‌پێی‌‌لێدوانی‌‌په‌رله‌مانتارێكی‌‌گۆڕان‌له‌ئه‌نجومه‌نی‌‌نوێنه‌رانی‌‌عێراق،‌كوردو‌لیستی‌‌ده‌وڵه‌تی‌‌یاسا‌كه‌‌نوری‌‌

مالیكی‌‌سه‌رۆكایه‌تی‌‌ده‌كات‌له‌سه‌ر‌ئه‌وه‌‌رێكده‌كه‌ون‌كه‌‌بودجه‌‌په‌سه‌ند‌نه‌كرێت‌و‌له‌به‌رامبه‌ریشدا‌كورد‌ده‌نگ‌به‌حه‌سانه‌ی‌‌كۆمسیۆن‌نه‌دات،‌بۆ‌ئه‌وه‌ی‌‌چه‌ند‌نه‌یارێكی‌‌

نوری‌‌مالیكی‌‌نه‌گه‌ڕێننه‌وه‌.

دكت���ۆر‌محه‌م���ه‌د‌كیان���ی‌‌په‌رله‌مانتاری‌‌نوێنه‌ران‌و‌ له‌ئه‌نجومه‌نی‌‌ گۆڕان‌ فراكس���یۆنی‌‌هه‌ڵس���وراوی‌‌دی���اری‌‌بزوتنه‌وه‌ك���ه‌‌به‌ئاوێنه‌ی‌‌راگه‌یان���د‌كه‌‌"پرس���ی‌‌بودجه‌و‌كێش���ه‌ی‌‌نێوان‌هه‌ولێرو‌به‌غدا‌كێش���ه‌یه‌كی‌‌دروستكراوه‌،‌لیستی‌‌هاوپه‌یمانی‌‌كوردستانی‌‌و‌نوری‌‌مالیكی‌‌بۆ‌بانگه‌شه‌ی‌‌

هه‌ڵبژاردن‌به‌كاریده‌هێنن".

كیانی‌‌وتی‌‌"له‌به‌غ���دا‌نوری‌‌مالیكی‌‌وانیش���انده‌دات‌كه‌‌ئ���ه‌و‌به‌رامب���ه‌ر‌به‌داخوازییه‌كانی‌‌ك���ورد‌ره‌قه‌و‌بۆ‌بانگه‌ش���ه‌‌به‌كاریده‌هێنێت،‌له‌به‌رامبه‌ریشدا‌هاوپه‌یمانی‌‌كوردس���تانی‌‌به‌تایبه‌تی‌‌یه‌كێتی‌‌و‌پارتی‌‌س���ۆزی‌‌خه‌ڵك‌بۆ‌خۆیان‌راده‌كێش���ن‌به‌وه‌ی‌‌كه‌‌ئه‌وان‌خه‌مخۆری‌‌مافه‌‌

نه‌ته‌وه‌ییه‌كانی‌‌كوردن‌و‌شه‌ڕی‌‌بۆ‌ده‌كه‌ن".كیانی‌‌وتیش���ی‌‌"دواب���ه‌دوای‌‌ته‌واوبونی‌‌بانگه‌ش���ه‌ی‌‌هه‌ڵبژاردن‌كێش���ه‌ی‌‌بودج���ه‌‌له‌نێوان‌هه‌ولێ���رو‌به‌غدا‌نامێنێ���ت‌و‌كوردیش‌له‌رێگه‌ی‌‌س���ۆمۆوه‌‌نه‌وت‌هه‌نارده‌‌

ده‌كات".هاوكات‌س���ه‌رچاوه‌یه‌كی‌‌ئاگادار‌كه‌‌نه‌یویس���ت‌ناوی‌‌بهێنرێت‌به‌ئاوێنه‌ی‌‌راگه‌یاند‌"كوردو‌مالیكی‌‌رێككه‌وتون‌له‌س���ه‌ر‌ئه‌وه‌ی‌‌پرس���ی‌‌بودجه‌‌نه‌خه‌نه‌‌به‌رنامه‌ی‌‌كارو‌په‌س���ه‌ندی‌‌نه‌كه‌ن،‌له‌به‌رامبه‌ریش���دا‌ك���ورد‌رازی‌‌بێت‌به‌وه‌ی‌‌پرسی‌‌حه‌س���انه‌ی‌‌كۆمسیۆن‌نه‌خرێته‌‌به‌رنامه‌ی‌‌كاره‌وه‌،‌چونك���ه‌‌ئه‌گه‌ر‌بێت‌و‌حه‌س���انه‌‌به‌كۆمس���یۆن‌بدرێت،‌ئه‌وه‌‌كۆمسیۆن‌چه‌ند‌پاڵێوراوێك‌ده‌گه‌ڕێننه‌وه‌‌بۆ‌خۆ‌كاندیدكردن،‌كه‌‌ئه‌وانیش‌حه‌یده‌ر‌موالو‌س���ه‌باح‌ساعدی‌‌و‌چه‌ند‌كه‌سێكی‌‌ترن‌كه‌‌نه‌یاری‌‌نوری‌‌مالیكین‌و‌مالیك���ی‌‌نایه‌وێ���ت‌ئه‌وانه‌‌ماف���ی‌‌خۆكاندیدكردنیان‌بۆ‌

بگه‌ڕێته‌وه‌".

لیستی هاوپه یمانی كوردستانی و ده وڵه تی یاسا له سه ر پالنێك رێكده كه ون

ئێستاش‌كه‌‌كاندیدی‌‌

بزوتنه‌وه‌ی‌‌گۆڕانم،‌به‌شێك‌نیم‌

له‌رێكخستنه‌كانی‌‌ئه‌و‌بزوتنه‌وه‌یه‌‌

سلێمانی‌‌نه‌خۆش‌و‌گیرۆده‌یه‌‌

بۆته‌‌قوربانی‌‌ملمالنه‌یه‌كی‌‌سیاسی‌خراپ،‌هیواردارم‌بتوانم‌دڵه‌ڕاوكێ‌‌له‌ناو‌هه‌ناوو‌دڵی‌‌

ئه‌و‌خه‌ڵكه‌دا‌نه‌هێڵم

ئا: هاوكار حسێن

ساكار جه مال، هاوسه ری قایمقامی پێشوی سلێمانی له م چاوپێكه وتنه ی

ئاوێنه دا ئاماژه به وه ده كات ئه و پاره یه ی ده وێته وه كه وترا دراوه به زانا. باس

له وه ش ده كات كه ئه وان كێشه یان له گه ڵ به رپرسێكی بااڵی ناو یه كێتی هه یه .

هه روه ها ده ڵێت، مام جه الل پێیوتین، " چیتان پێویست بێت من بۆتان دابین

ده كه م".

ئاوێنه : چه ندینجار باس���ت له وه كردوه كه له دۆسیه ی قایمقامدا تۆ كێشه ت له گه ڵ تاكه كه س���ێك هه یه نه ك یه كێتی ، ده توانی

ئه مه مان بۆ رونبكه یته وه ؟ س���اكار جه مال: ئه و كه س���ه ئه ندامێكی مه كته ب���ی سیاس���یی یه كێتیه ك���ه ئێمه كێشه مان له گه ڵی هه یه و سه د له سه ده یش هه مو ش���ته كانیش به ده ستی ئه و ده زانین، چونكه ئه و كه یسه له سه ره تاوه تا كۆتایی له سه ر ش���تێكی بێبنه ماو درۆ دروستبوه و هیچ راستیه ك له و مه س���ه له یه دا نیه ، ئه و كه س���ێكی هێناوه ت���ه ژوره وه و به زه ب���ری لێدان و ئه شكه نجه دان، پێیوتوه تۆ ده بێت

هه ر شتێكم له سه ر زانا پێبڵێیت. ئاوێنه : ده وترێ���ت ناكۆكی كۆن له نێوان زان���ا حه مه س���اڵح و ئه ندامێك���ی مه كته بی سیاسیی یه كێتی هه بوه ، ئه مه راسته ؟ ساكار جه مال: ئه وان هه ردوكیان دراوسێ دێ بون، زانا ناوبانگێكی زۆری په یداكردبو، ئه ندامه ك���ه ی مه كته بی سیاس���یی یه كێتی حه زناكات كه س له خۆی بااڵده س���تتربێت، چونكه زانا گه نجێكی سه ركه وتوبو له هه مو بواره كان���داو ش���اری س���لێمانیش هه م���و خۆشیانده ویست، بۆیه ناكۆكیه كه یان ته نها

ده گێڕمه وه بۆ ئه وه . ئاوێن���ه : دۆس���یه كه ی زان���ا ل���ه دادگا دانه خراوه ، ئێستا ئه و دۆسیه یه گه یشتوه ته

كوێ ؟ س���اكار جه مال: نه خێر ئه و دۆس���یه یه ب���ه اڵم دۆس���یه كانی دیكه ، دانه خ���راوه ، ئ���ه وه ی تایبه تن به وه ی گوایه زانا به رتیلی

وه رگرتبێ���ت، داخ���راون، چونكه هه مویان دادگاش له ن���او له راس���تیه وه و دورب���ون سه لمێنراون. به ڵگه ی ئه وه ش، ئه وانه ی كه له س���ه ر ئه و دۆسیه یه به تۆمه تی به رتیلدان گیرابون هه مویان ئازادكراون، باس���ی ئه و پاره و موڵ���ك و مااڵنه كرا كه دراوه به زانا، ئه ی كوا؟ به خوا له الی هه ركه س���ێك بێت له چاوی ده ریده كه م، بۆ خۆیشم نامه وێت و له به رچاوی میلله تدا ده یسوتێنم، مادام زانا له س���ه ر ئه و پاره ی���ه تێداچو، من هه ر ئه و

پاره یه م ده وێته وه .ئاوێنه : كه سێكی دیاریكراو هه یه كه ئه و

پاره و موڵكانه ی البێت یان وه رگرتبێت؟س���اكار جه م���ال: نه خێر، ئ���ه ی كوا؟ به س چاوه ڕێ���ی دادگام هه مو ش���ته كانم ب���ۆ یه كالییبكاته وه ، بزانم ئ���ه و پاره یه ی كه به رپرس���ه كه ی یه كێتی له ته له فزیۆنه وه باس���ی ده كردو ده یوت هه یه و خۆی پێوه فش���ده كرده وه و ئه سڵی مه سه له كان هه یه ، ئه ی كوا؟ ئه ی ئه گه ر ئه سڵی مه سه له كان

هه یه ئه مان بۆ به ربون؟ئاوێن���ه : ئه نجامی لیژنه ی لێكۆڵینه وه كه ئه وه ب���و "خ���ۆی خنكاندوه "، ئێ���وه به م

ئه نجامه رازین؟

س���اكار جه مال: له به رچاوی خۆش���مدا خۆی بخنكێنێت، بڕواناكه م، تا ئێس���تاش له س���لێمانی و هه م���و عێراق���دا لیژن���ه بۆ ب���ۆ ن���ه ك راس���تیه كانه ، ش���اردنه وه ی ده رخس���تنیان. م���ن ه���ه ر له س���ه ره تاوه ئه نجامی لیژنه كه م ده زانی ، پێویس���ت نه بو

لیژنه دروستبكرێت.

ئاوێنه : كه واته هۆكاری گیانله ده ستدانی زانا بۆ چی ده گێڕنه وه ؟

س���اكار جه م���ال: ئ���ه م كابرای���ه له ناو ئاسایش���دا گیانی له ده ستداوه . ئه گه ر زانا له ماڵه كه ی خۆمدا بمردایه س���ه د دادگایان له م���ن ده گرت. بۆچی زانا پیاوێكی 20 یان 30 كیلۆیی بو به وایه رێك بخنكێت؟ ئه گه ر كه سێكی سه د كیلۆیی بۆ ماوه ی 2 سه عات به وایه رێك���ه وه هه ڵبواس���رێت، ئه م وایه ره چۆن شۆڕنابێته وه ؟ ئه ی ئاسایش كامێرای تێ���دا نیه ؟ یان بۆچی هه مو ش���تێكیان بۆ بردوه ت���ه ژوره وه ، وه ك���و پش���تێنی جلی كوردی ؟ ئه ویان بۆی���ه له و ژوره دانابو بۆ

ئه وه ی خۆی بكوژێت. ئاوێنه : ئه ی یه كێتی وه ك حزب له ئاستی ره س���میدا هه ڵوێس���تی چی بو له سه ر ئه و

بابه ته ؟ساكار جه مال: وه كو یه كێتی له هه مویان گله ییم نیه ، به ڵكو له تاكه كه س���ێك. له گه ڵ ئه وه شدا هیچ كه سێكیان به دواداچونیان بۆ كه یسه كه نه كرد. ئه گه ر زانا ئێستا بمایه و له سه ر لیستی یه كێتی خۆی بۆ پارێزگاری س���لێمانی كاندیدبكردایه ، یه كێتی زۆرترین

ده نگی ده هێنا.ئاوێنه : ده وترێ���ت به درێژایی ئه و چه ند رۆژه ی ل���ه ژوه ره وه بوه ، زان���ا مۆبایلێكی البوه ، ئێ���وه ئاگاداربون ك���ێ په یوه ندی پێوه ك���ردوه ، یان بۆ چ مه به س���تێك الی

بوه ؟س���اكار جه م���ال: ته نها ئه و كه س���ه ی مه كته بی سیاس���یی یه كێتی دو س���ێ جار به شه خس���ی چوبوه الی . جاری دوه م كه چوب���و س���وكایه تیه كی زۆری پێكردب���وو پێیوتبو ئه گه ر ئه م ش���تانه به سه ر خۆتدا نه هێنیت، له به یانی���ه وه به جلی پرته قاڵی و كه له پچه كراوی���ی ده تبه م بۆ ن���او زیندان. زان���اش پێیوتب���و ك���ه من هیچ ش���تێكم له س���ه رنه بێت، وه اڵ ده جاری���ش بمبه ن���ه به رده م دادگا، چی له س���ه ر تۆیه شته كانی

تۆ ده خه مه ڕو نه ك هی خۆم.

ئاوێنه : دوای گیانله ده س���تدانی قایمقام، خانه واده كه تان دانیش���تنێكتان كرد له گه ڵ جه الل تاڵه بانی ، له و دانیش���تنه دا باس���ی

چیتانكرد؟ س���اكار جه مال: مام ج���ه الل وتی ، زانا زه ڕبه ی له یه كێتی دا، زانا كه لێنی خس���ته ناو یه كێتی . ئه و دۆست و كادری خۆم بوه و كاندی���دی تایبه تی خۆم ب���وه پارێزگاری س���لێمانی و خۆم دیاریم ك���ردوه بۆ ئه وه ی ببێته پارێزگاری سلێمانی . ئێستاش ئێوه چیت���ان پێویس���ت بێت من بۆت���ان دابین ده ك���ه م. منیش به مام جه الل���م وت، ئێمه ناتوانین قه ره بوی خوێنی زانا وه ربگرین.

ئاوێن���ه : ب���اس له وه كرا ك���ه ئێوه له و دانیشتنه دا گه یش���تونه ته رێككه وتنێك بۆ

ئه وه ی بێده نگه ی لێبكه ن، وابو؟س���اكار جه م���ال: ئێم���ه هی���چ كاتێك بێده نگنه بوی���ن له و بابه ته و بێده نگه ش���ی لێناكه ین، به اڵم له ئێس���تادا هیچ ش���تێك ناكرێ���ت، له به رئ���ه وه ی كۆمه ڵێ���ك مافیا

كوردستان و عێراق ده به ن به ڕێوه . ئاوێنه : ئه ی له و كۆبونه وه یه دا له س���ه ر

هیچ شتێك رێكنه كه وتن؟ ساكار جه مال: نه خێر له سه ر هیچ شتێك

رێكنه كه وتوین، هیچ كاتێكیش ئێمه خوێنی زانا به هی���چ قه ره بوناكه ی���ن و خوێنی زانا

به هه مو دنیا ناگۆڕمه وه . ئاوێن���ه : تاڵه بانی خ���ۆی به ڵێنی هیچی

پێنه دان؟س���اكار جه مال: مام ج���ه الل كۆمه ڵێك به ڵێنی دا، به اڵم دیاره ته ندروستی ئه ویش ل���ه دوای ئ���ه وه وه ته واونه بوه و ش���ته كان

نه توانرا وه ك خۆی بڕواته سه ر. له به رده م س���لێمانی ئێس���تا ئاوێن���ه : هه ڵبژاردنێك���ی نوێدای���ه ، ئێ���وه وه ك���و كه س���وكاری قایمقامی پێشو، په یامتان بۆ

خه ڵكی شاره كه چیه ؟س���اكار جه م���ال: دیاره خه ڵ���ك خۆی ئ���ازاده ده نگ به ك���ێ ده دات، به اڵم ئه گه ر ئێمه تۆزێ���ك هۆش���یاربین و بیربكه ینه وه ده بێ���ت ده زانین ده نگ به كێ ده ده ین و كێ شایسته یه . قه یدی چییه ئه مان چه ند ساڵه حكوممان ده كه ن، با ئیتر ئه مانه نه مێنن و

كه سێكی تر بێته پێشه وه . ئاوێنه : كاتێك بیر له زان���ا ده كه یته وه ،

هه میشه چی دێته وه به خه یاڵتدا؟ساكار جه مال: هه مو ئاواتی زانا ئه وه بو سلێمانی له وپه ڕی پێشكه وتن و سه ركه وتندا بێت. زانا له )14ی نیسان( وای لێهات كه رۆژی ئه نفال���ه ، بۆیه ئه مه ش ئه نفالێكی تر

بو كه كورد له كوردی كرد. ئاوێنه : ماوه یه ك چویته ده ره وه ی واڵت،

بۆچی گه ڕایته وه ؟بۆ چونه ده ره وه كه مان جه مال: س���اكار ئه وه بو، نه ش���ته رگه ریم بۆ چاوی كوڕه كه م ك���رد. هه روه ها به رنامه ش���م هه ب���و له وێ بمێنمه وه ، به اڵم حه زم نه كرد ش���اره كه ی خ���ۆم چۆڵبك���ه م و ده مه وێت ج���ارێ هه ر

بجه نگم. ئاوێنه : مانگێك دوای گیانله ده س���تدانی زان���ا، ت���ۆ وه ك مامۆس���تایه ك ده رماڵه ی

هاوسه رگیرییه كه ت بڕراوه ، ئه مه راسته ؟س���اكار جه مال: به ڵی هه ر یه كه م مانگ له لیستی موچه دا بڕابو كه په نجا هه زار دینار بو، به اڵم زانا دوای س���اڵێك خانه نشینیی بۆ كراو موچه ی مانگی 4یش���یان بۆ خه رج

نه كرد.

هەنوکە(423( سێشه ممه 42014/4/8

هاوسه ری قایمقامی پێشوی سلێمانی : ئه‌و‌پاره‌یه‌م‌ده‌وێته‌وه‌‌كه‌‌وترا‌دراوه‌‌به‌زانا

ئا: محه مه د ره ئوف

له دوای راگه یاندنی به پارێزگابونی هه ڵه بجه وه ك پارێزگای چواره می

هه رێمی كوردستان، پرسی رێكخستنی الیه نی ئیداری و كارگێڕیی ئه و پارێزگایه

هێشتا نه چۆته سه ر رێگه ی یاسایی خۆی، تا ئه مڕۆش به شێوه یه كی

پراكتیكی یه كالكردنه وه ی پۆست و به رپرسیاریه تیه كانی ئه و پارێزگا نوێیه چۆن یه كالده كرێته وه ، به اڵم پرسیاره گرنگه كه ئه وه یه ، له سه ر چ بنه مایه ك پۆسته ئیداری و كارگێڕییه كانی ئه و

پارێزگا نوێیه یه كالده كرێته وه ؟ ئیستحقاقی هه ڵبژاردن له به رچاوده گیرێت بۆ دابه شكردنی پۆسته كان، یاخود وه ك

پارێزگاكانی دیكه هێزی بااڵده ستی ناوچه كه به ته زكیه ی حیزبی پۆسته كان

یه كالده كاته وه .

ئه نجام���ی بێ���ت حاڵه تێك���دا له ه���ه ر هه ڵبژارنه كان���ی داهات���و ك���ه بڕی���اره له كاریگه ری���ی به ڕێوه بچێ���ت 2014/4/30گ���ه وره ی ده بێت له س���ه ر یه كالكردنه وه ی پرس���ی پۆس���ته ئیداریی و كارگێڕییه كانی ئ���ه و پارێزگای���ه ، كه چ���اوه ڕوان ده كرێت هه ڵبژاردن���ی داهاتو به ته واوی نه خش���ه ی سیاس���ی هێزه كان له هه رێمی كوردس���تان

بگۆڕێت.

جواگرافیای هه ڵه بجه له س���ه رده می هه ڵه بج���ه پارێ���زگای دروستكراوه ، عوسمانیه كاندا فه رمانڕه وایی هاوڕاییه ك له س���ه ر ئه وه هه یه كه هه ڵه بجه دوای س���اڵی )1700 ز( دروستكراوه ، دوای نه جه ف ب���ه دوه م قه زا له عێراقدا داده نرێت و مه حمود پاش���ای جافیش یه كه م قایمقامی ئه و قه زایه بوه . هه ڵه بج���ه روبه ره كه ی له (1599( كیلۆمه تری چوارگۆشه پێكهاتوه و ده كه وێت���ه نێوان هێڵ���ی درێژیی 46 پله ی خۆره���ه اڵت و هه ردو بازن���ه ی پانیی 35 – 36 پل���ه ی باكور و )83( كم2 له باش���وری دوره و س���لێمانیه وه ش���اری ڕۆژهه اڵت���ی

هاوسنوره له گه ڵ واڵتی ئێران.

دوا گۆڕانكاریی ئێستای شاری هه ڵه بجه له سێ ناحیه و ناوه ندی هه ڵه بجه له گه ڵ 37 گ���ه ڕه ك و 124 گوند پێكهات���وه ، ئه وانیش ناوه ن���دی هه ڵه بجه 20 گ���ه ڕه ك و ناحیه ی س���یروان له 4 گه ڕه ك و 57 گوند پێكهاتوه ، ناحی���ه ی خورماڵ له 4 گ���ه ڕه ك و 42 گوند پێكهاتوه و له س���اڵی 1932 كراوه به ناحیه . ناحی���ه ی هه ورام���ان )بی���اره (: له گ���ه ڵ ش���اره وانی ته ویڵه له 9 گ���ه ڕه ك و 25 گوند پێكهاتوه ، له ئێس���تادا دانیش���توانی شاری هه ڵه بجه زیات���ر له )55 هه زار( كه س���ه ، به ك���ۆی هه مو ناحی���ه كان و دێهاته كانیه وه

(97 هه زار و 358 هه زار ( كه سه .

به پارێزگابونی هه ڵه بجه له گه ڵ ئ���ه وه ی هه ڵه بجه وه ك قه زایه كی دێرین و شوێنێك كه پایه و گرنگیی جوگرافی هه یه گونج���اوه بۆ پارێ���زگا به تایبه تیش له روی هاوس���نوریی ئێ���ران و بونی روباری ده شته خاكه كه ی و ده وڵه مه ندیی سیروان و ب���ه اڵم ره گه زی به پیته ك���ه ی ش���اره زور، س���ه ره كی پارێزگابون���ی هه ڵه بج���ه بونه قوربانییه كه یه تی له س���اڵی 1988 به چه كی كیمیاوی، له ئێستاش���دا هه م���و ئه گه ره كان به و ئاراس���ته یه ن كه قه زای هه ڵه بجه ته نها خۆی بكرێته پارێزگاو ئه و بڕیاره ش له الیه ن

حكومه تی هه رێمه وه واهاتوه .یه كه م هه وڵی به پارێزگابونی ئه و قه زایه ده گه ڕێت���ه وه بۆ س���اڵی 1968 له و كاته ی ك���ه هه وڵدراوه له گه ڵ ش���اره كانی دهۆك و نه جه ف بكرێ���ت به پارێزگا، به اڵم هه وڵه كه س���ه ركه وتو نه ب���وه . دواتری���ش بڕی���اری به پارێزگابونی هه ڵه بجه ، بڕیاری ژماره )11(ی س���اڵی 1999ی په رله مانی كوردستانه ، كه تایبه ته به كردنی قه زاكانی )هه ڵه بجه ، رانیه ، ئاكرێ و سۆران( به پارێزگا، به اڵم ئه و بڕیاره له كاتی خۆیدا جێبه جێنه كرا به وه ی په رله م���ان ته نها له الیه ن لیس���تی زه ردی ئیداره ی له س���نوری هه ڵه بجه ش پارتیه وه

یه كێتیدا بو.هاوكات به پێی بڕیاری )568( ئه نجومه نی وه زیرانی عێراق كه له 2013/12/31 ده رچوه ، بڕیاری به پارێزگابونی هه ڵه بجه ده رده كات و عێراقی نوێنه رانی ئه نجومه نی ئاراس���ته ی

كردوه ، ب���ه اڵم به بێ چاوه ڕوانی بڕیاره كه ی ئه نجومه ن���ی نوێنه رانی عێ���راق حكومه تی هه رێمی كوردس���تان له رۆژی 13ی ئازاری 2014 بڕی���اری به پارێزگابون���ی هه ڵه بجه ی ده رك���رد به و پێودانگ���ه ی له ماده ی 141ی ده ستوری عێراقدا هاتوه ، ئه و بڕیارانه ی كه حكومه تی هه رێمی كوردستان پێش دانانی ده ستوری عێراق له ساڵی 2005 ده ریكردون به كارپێك���راو داده نرێ���ن، ئه گ���ه ر هه موار

نه كرابن، یان هه ڵنه وه شابنه وه .

جوگرافیای سیاسی هه ڵه بجه ئه گه رچی ق���ه زای هه ڵه بجه و ده وروبه ری حیزبی بااڵده س���تیی سیاس���ی و ل���ه روی سیاسیه وه له ماوه ی نێوان 1994 تا سه ره تای س���اڵی 2003 ئه م ده ڤه ره له الی���ه ن هێزه ئیسالمیه كانه وه ئیداره دراوه به اڵم له دوای روخانی رژێمی به عسه وه له به هاری 2003ه وه ئ���ه و ناوچه یه كه وتۆته ژێ���ر فه رمانڕه وایی كوردس���تانه وه ، نیش���تیمانی یه كێت���ی بااڵكانی ت���ه واوی پۆس���ته له ئێستاش���دا ئه و قه زایه له ده س���تی یه كێتی نیشتیمانی كوردس���تاندایه ، به اڵم ئه گه ر له دیاریكردنی

ئه و كارگێڕییه كانی ئیداری���ی و به رپرس���ه پارێ���زگا نوێیه دا، ئیس���تحقاقی هه ڵبژاردن له به رچاوبگیرێت ئه وا نه خشه سیاسیه كه ی ئه و پارێزگایه گۆڕاوه به پێی ژماره و رێژه ی ده نگی حیزبه كان له دوایین هه ڵبژاردندا كه له كۆی تیایدا به ڕێوه چ���وو له 2013/9/21 (97 هه زار و 358 ( كه س له دانیشتوانه كه ی (61 هه زار و 961( كه س كه مافی ده نگدانی هه بوه )45 هه زار و 851( كه س ده نگیان دا

به ڕێژه ی )%74(.به وپێی���ه ش بزوتنه وه ی گ���ۆڕان له پله ی ده ن���گ و )346 )10ه���ه زارو یه كه مدای���ه به ڕێژه ی ) 22.6% ( و یه كێتی نیشتیمانی كوردس���تان له پله ی دوه مدای���ه )9 هه زارو 319( كه س به ڕێژه ی )20.3%( و یه كگرتوی ئیسالمی له پله ی س���ێیه مدایه )8 هه زار و 752( ده نگ���ی به ده س���تهێناوه به ڕێ���ژه ی (19.1%( و كۆمه ڵ���ی ئیس���المی له پل���ه ی چواره مدای���ه و )6 ه���ه زارو 384( ده نگی به ده ستهێناوه به ڕێژه ی )13.9%( و پارتی پێنجه مدایه له پله ی كوردستان دیموكراتی (5ه���ه زارو 682( ده نگی به ده س���تهێناوه به ڕێ���ژه ی )12.4% ( و الیه نه كانی تر )5 ه���ه زارو 368( ده نگی���ان به ده س���تهێناوه

به ڕێژه ی )%11.7(.به پێی لێكدانه وه و ئیستحقاقی هه ڵبژاردن بێت ل���ه و پارێ���زگا نوێی���ه دا بزوتنه وه ی گۆڕان ده نگ���ی یه كه می هه یه و به )هه زارو 27 ده ن���گ( له پێش یه كێتی نیش���تیمانی كوردس���تانه وه یه و مافی خۆیه تی پۆس���تی پارێزگاری هه ڵه بجه وه ربگرێت، خۆ ئه گه ر ئۆپۆزس���یۆنیش الیه نه كه ی س���ێ ده نگی له به رچاوبگیرێت ئه وا به هه رس���ێكیان )25 هه زارو 482( ده نگیان به ده ستهێناوه به ڕێژه ی (55.6%( ده نگ���ی ئه و پارێزگایه یان هه یه كه ده توانن به ئاسانی پۆسته ئیدارییه كانی ئه و پارێزگایه بۆ خۆیان ببه ن، له به رامبه ر (14 هه زارو 687( ده نگی یه كێتی و پارتی به رێژه ی )32%(. خۆ ئه گه ر له هه ڵبژاردنی ئه نجومه نی پارێزگاكانی داهاتودا ئیستحقاقی ب���ۆ له به رچاوبگیرێ���ت هه ڵبژاردن���ه كان دابه شكردنی پۆستی پارێزگارو پۆسته كانی دیكه ئه وا پارتی هه ولێرو دهۆك و بزوتنه وه ی

گۆڕانیش سلێمانی و هه ڵه بجه ده باته وه .

كێ‌له‌سه‌ر‌كورسیه‌كه‌ی‌پارێزگای‌هه‌ڵه‌بجه‌‌‌داده‌نیشێت؟

له و پارێزگا نوێیه دا بزوتنه وه ی گۆڕان ده نگی یه كه می

هه یه و به )هه زارو 27 ده نگ( له پێش یه كێتی نیشتیمانی

كوردستانه وه یه

مام جه الل كۆمه ڵێك به ڵێنی دا، به اڵم دیاره ته ندروستی

ئه ویش له دوای ئه وه وه ته واونه بوه و شته كان نه توانرا وه ك خۆی

بڕواته سه ر

ئا: ئیحسان مه ال فوئاد

4/14ی ئه مساڵ 26 به سه ر پرۆسه ی ئه نفال و 23 ساڵ به سه ر ئازادكردنی

كوردستاندا تێپه ڕده بێت، كه چی هیچ موسته شارو سه رۆك جاش و تۆمه تبارێكی ئه و كه یسه دادگایی

نه كراون، كه سوكاری ئه نفالكراوه كانیش رایده گه یه نن "پێویسته هه مو حزبه كان كار له سه ر ئه و بابه ته بكه ن"، ئه وان

جه غت له سه ر ئه وه ده كه ن كه "ده سه اڵت له به ر به رژه وه ندی خۆی و چه ند ده نگێكی موسته شاره كان ئه و كاره ی نه كردوه ، به ڵكو داڵده یانیان

داوه و پارێزگارییان لێكردون و پله وپایه یان پێداون".

خێزانێك����ی كه س����وكاری تاقان����ه و رایده گه یه نێت به ختی����ار ئه نفالك����راو قاس����م چاوپێكه وتنه ك����ه ی "پ����اش ئاغای موسته ش����ار كه وه كو كه سێكی خۆی بێتاوان رۆشنبیرو كوردپه روه رو نیشانده دا، دڵم پڕبو له خه م و خه فه ت، چونكه ئه و قس����ه درۆینان����ه ئازارمان ده ده ن، بۆیه به یاننامه یه كی ناڕه زاییمان باڵوكرده وه ، هه رچه نده له ساڵی 1991وه ئێمه داوای به دادگاییگه یاندنی سه رۆك

جاش و موسته شاره كانمان كردوه ".ئه نف����ال و تاقان����ه ی به ختی����اری ته مه ن 30 س����اڵ پاش چه ند س����اڵێك له تاوان����ی ئه نف����ال س����ه رله نوێ ژیانی دروس����تكرده وه و ئێس����تا خێزانێك����ی پێكه ون����اوه ، بۆی����ه ده ڵێ����ت " ئه گه ر حزب و قه واره و كاندیده كان خه مخۆری كه سوكاری ئه نفالكراوانن، كاری جیدی له س����ه ر فه رمان����ی به دادگاییگه یاندنی موسته ش����اره كان بكه ن كه له وه زاره تی ناوخۆی����ه ، نه ك ئه وه ی ی����ادی ئه نفال

بكه نه بانگه شه ی هه ڵبژاردن".ئه نفالكراو دیك����ه ی كه س����وكارێكی له ب����اره ی ئه حم����ه د ئیدری����س موسته شاره كانه وه به دادگاییگه یاندنی ئام����اژه ب����ه وه ده كات " كه س����وكاری هه رێ����م س����ه رۆكی ئه نفالك����راوه كان

به به رپرس ده زانن له به دادگایینه گه یاندنی موسته ش����ارو تۆمه تباران����ی كه یس����ی

ئه نفال".ك����ه راش����یده گه یه نێت ئیدری����س ئه گ����ه ر هه یه له هه مو ئه و ش����وێنانه ی ئه نفالكراوی هه یه له 4/14دا كه سوكاری ئه نفالكراوه كان بچنه به رده م دادگاكان و ج����اش و ده س����تگیركردنی داوای پێیانبڵێین بكرێت و موسته ش����اره كان جێبه جێكردن����ی س����ه روه ریی و ك����وا ل����ه 4/14ی ده بێ����ت بۆی����ه یاس����ا؟ ئه مس����اڵدا به ڵێنی راستی له به رپرس و كاندیده كان وه ربگرین كه كار له س����ه ر به دادگاییگه یاندن����ی موسته ش����اره كان

بكه ن.

ئه و پێیوایه له هه رێمی كوردس����تاندا كه س����انێك ده كرێن����ه وه زیرو به رپرس به عس����دا رژێم����ی له گ����ه ڵ پێش����تر ك����ردوه به عس����یان ه����اوكاری بون و له ئه نفالكردن����ی هاواڵتی ك����ورددا یان نه وه ی ئه و كه سانه ده كرێنه به رپرس، بۆیه له وكاته دا ئه و وه زیره نایه وێت كار

له سه ر موسته شاره كان بكات.ب����ه اڵم گه نجێكی ته مه ن 28 س����اڵ و له پاش����ماوه و ئه نف����ال ره خنه نه وه ی كه س����وكاری ئه نفالكراوه كان ده گرێت و ده ڵێت "كێش����ه كه ئه وه ی����ه زۆرینه ی بێده نگ و ئه نفالك����راوان كه س����وكاری یه كده نگ نی����ن، بۆیه حكومه تیش ئه و موسته ش����ارو تۆمه تباران����ه به دادگایی

ناگه یه نێ����ت، چونكه ئه گه ر ئه و ده یان هه زار كه س����وكاره ی ئه نفال فش����اری ب����ه رده وام بك����ه ن و به به رده وامی بێنه س����ه ر ش����ه قامه كان، ئ����ه وا حكومه ت ناچارده كه ن كار له س����ه ر ئه و دۆسێیه

بكات".له به رامب����ه ردا به رپرس����ی كۆمه ڵه ی ئه نف����ال له قوربانیان����ی داكۆكی����كار له كفری حس����ێن ت����ااڵوی له لێدوانێكدا بۆ ئاوێنه وتی "به داخه وه كه س����وكاری هه رێ����م و حكومه ت����ی ئه نفالك����راوان به تۆڵه سێنی سیاس����ییه كانیان الیه نه مافه كانیان زانیوه و كاریان بۆ ده كه ن، هه روه ها كه سوكاری قوربانیان خه ڵكی كراوه و تێگه یش����تو نی����ن و نه یانوێراوه

بچن سكااڵ له موسته شارو تۆمه تبارانی ئه و كه یسه تۆماربكه ن، یه كه م له ترسی ژیان����ی خۆیان ناتوانن ده ستنیش����انی تاوانباره كه بكه ن، دوه م ته نانه ت نایه ن له گه ڵ رێكخراوه كه ی ئێمه دا كار له سه ر

ئه و كه یسه بكه ن".كۆمه ڵه ی����ه ئ����ه و به رپرس����ی رونیشیكرده وه كه ئه گه ر حكومه تێكی موسته ش����اره كان نه توانێت زه ب����ه الح راپێچ����ی دادگا ب����كات، ئیتر چۆن دو كه سی پاشماوه ی خێزانێكی ئه نفالكراو بتوانێت س����كااڵ له سه ر موسته شارێكی دیاریكراو تۆماربكات و دوژمن بۆ خۆی دروستبكات، ئه وه تا ئه گه ر قاسم ئاغا له ژێر باڵ����ی به رپرس����ه بااڵكانی ئه م

هه رێمه دا نه بێت چۆن ده توانێت خۆی بكات به پاڵه وان.

كۆمه ڵ����ه ی به رپرس����ه ی ئ����ه و داكۆك����ی ئاماژه ب����ه وه ش ده كات كه موسته ش����اره كان ن����ه ك بااڵده س����ت و به ڵكو بااڵ خانه نش����ینكراون، به پله ی زه وی و پاس����ه وانیان بۆ ته رخانكراوه و له والش����ه وه كه س����وكاری ئه نفال هه یه سودمه ند نه بوه ، دیاره له مه شدا هه مو پارتی و به تایبه ت سیاسییه كان الیه نه یه كێت����ی له الی����ه ك و ئۆپۆزس����یۆنیش له الیه ك ده بێت كار له سه ر ئه وه بكه ن ئه و موسته ش����ارو تۆمه تبارانه دادگایی بكرێن كه ده س����تیان له تاوانی ئه نفالدا

هه بوه .

موسته‌شاره‌كان،‌كێشه‌‌‌كۆن‌و‌نوێکه‌ی‌‌ئه‌نفال

ئا: ئیحسان

ماوه ی پێنج مانگه 56 روفات و ئێسكوپروسكی ئه نفالكراوه كانی

گه رمیان له نوگره سه لمانه وه هێنراونه ته وه كوردستان و به خاك

نه سپێردراون و له نه خۆشخانه ی پزیشكی دادوه ری سلێمانی دانراون، كه سوكاری

ئه نفالكراوه كانیش هه ڕه شه ی توند له وه زاره تی شه هیدان و حكومه تی هه رێم

ده كه ن كه تا زوه له مه راسیمێكی شایسته دا به خاك بسپێردێن.

له وباره یه وه تاكه به جێماوی خێزانێكی به ئاوێنه ی ئه نفالكراو حه س���ه ن عه ل���ی راگه یاند كه "له مانگی 11ی 2013وه 56 روفات���ی گه رمی���ان و 93ی بارزانییه كان هێنرانه وه ، كه چی روفاتی بارزانییه كانیان له مه راسیمێكی شایسته داو به ئاماده بونی به رپرس���ه بااڵكان به خاك س���پێردران و روفات���ی گه رمیانیی���ه كان ت���ا ئێس���تا له پزیشكی دادوه ریی فڕێدراون، به راستی شه رمه ئه م جیاوازیكردنه له نێوان روفاتی بارزانییه كان، گه رمیان و ئه نفالكراوه كانی دوژمن جیاوازی نه كرد له قه تڵوعامكردن، كه چی حكومه تی هه رێ���م ده یكات، بۆیه داواكارین چ زوه روفاتی كه سوكاره كانمان

به خاك پسپێردرێن".ئ���ه و تاقانه ی���ه ی ئه نف���ال ئام���اژه ی به وه ك���رد ده بوایه له دوای 2003وه یه كه م خاڵی داواكاری ك���ورد له رێككه وتنامه ی نێ���وان هه رێ���م و به غ���دا دیاریكردن���ی ماوه یه كی دیاریكراو بوایه بۆ هێنانه وه ی ته واوی روفاتی ئه نفالكراوه كان بۆ زێدی كوردستان، نه ك رێككه وتن له سه ر پاره و

پۆست.داكۆك���ی كۆمه ڵ���ه ی به رپرس���ی له كفری ئه نفال قوربانیانی له كه سوكاری حس���ێن تااڵوی له لێدوانێك���دا بۆ ئاوێنه

نیگه ران���ی خۆیانی ده رب���ڕی و وتی "زۆر دڵنیگه رانی���ن به وه ی ه���ه ردو حكومه تی ناوه ن���دی و هه رێ���م له به رامب���ه ر روفاتی ئه نفالكراوه كاندا كه مته رخه من، به تایبه تی ده بوای���ه حكومه تی هه رێ���م بودجه یه كی هێنانه وه ی ب���ۆ ته رخانبكردایه تایبه تی ته واوی روفاته كان له ناوه ڕاست و خواروی

عێراق و زنجیره چیاكان حه مرین".تااڵوی كه خێزان و بنه ماڵه كه ی خاوه نی نزیكه ی 100 ئه نفالكراوه رونیكرده وه كه له 2003وه تا ئێس���تا له كۆی 182 هه زار ئه نفالكراو 1444 روفاتیان هێناوه ته وه كه 258 جافایه تی و 841 چه مچه ماڵ و 345 دێبن���ه رزگاری و له كۆی 8 هه زار بارزانی له كاتێكدا هێناوه ت���ه وه ، روفاتیان 596ته نه���ا چه مچه م���اڵ و بن���اری گل و قادر كه ره م و نه وج���ول و دوزخورماتو و كفری و ده وروبه ری 42 هه زار هاواڵتی ئه نفالكراوی هه یه و له ژێر لم���ی بیابانه كانی عه رعه رو

نوگره سه لمان و خواروی عێراقدان.به پێ���ی زانیارییه كان���ی ئاوێن���ه ك���ه هه رێ���م و ش���ه هیدانی له وه زاره ت���ی عێ���راق مرۆڤ���ی ماف���ی وه زاره ت���ی به ده س���تكه وتوه نزیك���ه ی 350 گ���ۆڕی ش���وێنه كانیان دۆزراونه ته وه و به كۆمه ڵ ده ستنیشانكراوه و پارێزراوه كه زۆربه یان ناوه ڕاس���ت و خواروی عێراق و كه وتوه ته

زنجیره چیاكانی حه مرینه وه ." به داخه وه ماوه ی 11 ساڵه له كۆی ئه و ده یان هه زار ئه نفالك���راوه ، كه چی 2040 روف���ات هێنراوه ته وه زێدی نیش���تیمان، به ڕاس���تی كاركردن له و پرۆس���ه یه زۆر به خاوی به ڕێوه ده چێت و پش���تگوێخراوه ، له وه زاره ت���ی نیگه رانی���ن زۆر بۆی���ه شه هیدان و حكومه تی هه رێم و بێئومێدیان كردوین، وه كو ده هۆڵیان لێهاتوه تاوه كو ئه مه لێوه نایه ت"، ده نگیان لێیاننه درێت دوا وته ی حه سه ن عه لی تاقانه ی ئه نفاله

له گه رمیان.

گه نجێكی پاشماوه ی ئه نفالكراوه كانیش له ناحی���ه ی رزگاری ، س���ه باح س���ه عید داوای كرد یادكردنه وه ئه مس���اڵ نه كرێته بانگه شه ی كاندیدو حزبه كان، له وباره یه وه وت���ی "ل���ه 4/14ی ئه مس���اڵدا داواكاری سه ره كیمان ئه وه ی ئه و یاده كه كه وتوه ته هه ڵبژاردنه كانه وه بانگه شه ی ناوه ڕاستی هیچ به رپرسێكی حكومی و حزبی یاده كه به كارنه هێنێت بۆ بانگه شه ی هه ڵبژاردن و

بیكات���ه بابه تی ده ن���گ په یداكردن، هه ر كاندی���دو الیه نێك ئ���ه و كاره بكات ئه وا

به توندی وه اڵمیده ده ینه وه ".به نیگه رانیی���ه وه وتی گه نج���ه ئ���ه و "ئێم���ه داوا ده كه ین هه م���و روفاته كان ده هێنرێنه وه كاتێكی���ش بهێنرێن���ه وه ، پشتگوێخراو له س���ه رخۆو به شێوه یه كی ده س���پێردرێن، به خاك له جی���اوازی پڕ نزیكه ی 150 له به رده س���تدایه نمونه مان روفاتیان هێنایه وه له كه ركوك هێڵرانه وه ، ئه وه نده به خاكس���پاردنه كه یان دواخست تاوه كو به هۆی شۆرتی كاره باوه زۆربه یان سوتان و نه یانتوانی سودیان لێوه ربگیرێت به مه به س���تی DNA پش���كنینی ب���ۆ

ناسینه وه یان".ش���ه هیدان و له به رامب���ه ردا وه زی���ری كاروباری ئه نفالك���راوه كان ئارام محه مه د ب���ۆ ئاوێن���ه رونیك���رده وه ك���ه له گه ڵ رێكخراوه كانی گه رمیان قس���ه ی كردوه و پێیان باش بوه به خاكس���پاردنی ئه و 56 روفاته بكه وێت���ه دوای هه ڵبژاردنه وه بۆ ئه وه ی نه كرێته بانگه ش���ه ی هه ڵبژاردن، ئه گینا دوامان نه ده خس���ت، هه ر له سه ر داوای ئه وان دیسانه وه له دێبنه ی رزگاری به خ���اك شایس���ته دا له مه راس���یمێكی

ده سپێردرێن".كاروب���اری ش���ه هیدان و وه زی���ری ئه نفالكراوه كان ره تیكرده وه كه جیاوازری كردبێ���ت له نێ���وان روفات���ی گه رمیانی و بارزانییه كانداو نمونه ی هه ردو مه راسیمی روفات���ی ئه نفالكراوه كان���ی چه مچه ماڵی هێنایه وه و وت���ی "له و دو مه راس���یمه دا س���ه رۆكی هه رێم و حكومه ت و به رپرسانی ب���ااڵی حكوم���ی و حزب���ی ئاماده ب���ون، ته نان���ه ت له یه كێكیان���دا دو رۆژمان بۆ ته رخانكرد، بۆ به خاكس���پاردنی ئه و 56 روفاته ده رده كه وێت چییان بۆ ده كه ین و ئه گه ر جیاوازیمان ك���رد حه قی گله ییان

هه یه و دڵنیابن یه ك جیاوازی ناهێڵم".

5(423( سێشه ممه 2014/4/8کوردستانی

موسته شاره كان نه ك بااڵده ست و

به پله ی بااڵ خانه نشینكراون به ڵكو زه وی و پاسه وانیان بۆ

ته رخانكراوه

پاشماوه یه كی ئه نفال:جیاوازی

ده كرێت له نێوان روفاتی بارزانی و

گه رمیانییه كان

پێنج‌مانگه‌‌‌56روفاتی‌ئه‌نفالكراوه‌كانی‌‌گه‌رمیان‌له‌پزیشكی‌دادوه‌ری‌‌سلێمانی‌دانراوه‌

که سوکاری ئه نفالکراوه کان داوای دادگاییکردنی موسته شاره کان ده که ن فۆتۆ: ئیحسان

منداڵێک به دیار گۆڕی ئه نفالکراوه کانه وه

ئا: هاوكار حسێن

ئه مه ریكیه كان پێیانوایه بزوتنه وه ی گۆڕان گه وره ترین هه ڕه شه یه له سه ر پێگه ی یه كێتی نیشتمانی كوردستان

له كه ركوك، بۆ ره واندنه وه ی ئه و مه ترسیه ش یه كێتی "كه مپینێكی

ترس و تۆقاندنیان ده ستپێكردوه ".

س����ایتی به ڵگه نامه یه ك����ی به پێ����ی ویكیلیك����س كه له الی����ه ن دیپلۆماتكاره ئه مه ریكیه كان����ه وه له عێراق نوس����راوه و به كوردی ، ك����ردوه ده قه ك����ه ی ئاوێنه پێیانواب����وه ، ئه مه ری����كا به رپرس����انی "گه وره ترین هه ڕه ش����ه له س����ه ر پێگه ی ئۆپۆزسیۆنی پارتێكی له الیه ن یه كێتی كوردیه وه ی����ه كه بزوتن����ه وه ی گۆڕانه و به به رده وام����ی ئه ندام����ه ناڕازییه كان����ی

یه كێتی به الی خۆیدا په لكێشده كات".له به ش����ێكی ئ����ه و به ڵگه نامه ی����دا كه مێژوه كه ی بۆ ساڵی 2010 ده گه ڕێته وه ، یه كێتی ناوخۆی "به رپرس����انی هاتوه ، له شاره كه ، كه مپینێكی ترس و تۆقاندنیان ده س����تپێكردوه بۆ سه ر ئه و به ڕێوه به ره گشتیه و ئه ندامانه ی ئه نجومه نی پارێزگا

كه گومانده كرێت بچنه ناو گۆڕانه وه ".گۆڕانی����ش ب����ااڵی هه ڵس����وڕاوێكی له كه ركوك به ئه مه ریكیه كانی راگه یاندوه ، "به رپرسانی ئه منی یه كێتی چه ندینجار وت����وه ، بۆچی به ئه ندامان����ی گۆڕانیان پشتیوانی له كه سانێك ده كه ن كه ره نگه

پێش هه ڵبژاردن له ناوببرێن؟".

ده قی به ڵگه نامه كه :10BAGHDAD380 : ئای دی

باب����ه ت: یه كێتی له هه وڵ����ی ئه وه دایه ب����كات خ����ۆی مان����ه وه ی گه ره نت����ی

له كه ركوك س����ه رچاوه : باڵیۆزخان����ه ی ئه مه ریكا

له به غداپۆلێن: زۆر نهێنی

به روار: 13ی شوباتی 2010ئه م راپۆرته له الیه ن به رپرسانی تیمی كه ركوكه وه پارێزگای ئاوه دانكردنه وه ی

نوسراوه

پوخته :باڵ����ی كه ركوكی یه كێتی نیش����تمانی كوردستان به ش����ێوه یه كی سیستماتیك ئ����ه و له نێ����و پاكس����ازییه خه ریك����ی ئه ندامانه ی حزب ك����ه گومانی ئه وه یان لێده كرێت س����ه ر به الیه نی ئۆپۆزسیۆنی گۆڕان بن. له گه ڵ ئ����ه وه ی هه ڵبژاردنی په رله مانی نیش����تمانی )عێراق( كه متر

له مانگێكی ماوه ، یه كێتی ده ستیكردوه به هه ڕه شه و گوڕه شه كردن له كاندیده كانی ئۆپۆزسیۆن. ئه م دو هه نگاوه ش نیشانه ی ئ����ه وه ن كه ت����ا چ راده ی����ه ك یه كێتی ترس����ی هه یه له به رامبه ر له ده س����تدانی ده س����ه اڵتی زاڵی خ����ۆی له كه ركوكدا. ئێم����ه پێش����بینی ده كه ین ك����ه گۆڕان چه ند كورس����ییه ك له به شه كه ی یه كێتی ببات له ئاس����تی نیشتمانیدا، وه ك چۆن له ئاس����تی هه رێمی كوردستانیش رویدا. له گه ڵ ئه وه ش����دا یه كێت����ی هه وڵده دات گه ره نتی وه الئی ده سه اڵتی خۆی بكات به سه ر ئه نجومه نی پارێزگای كه ركوكداو ئامڕازێكی ده شێت به ڕێوه به رایه تیه كان كاریگه ربن بۆ هێش����تنه وه ی ده سه اڵتی له پارێ����زگای كه ركوكدا، النیكه م خۆی

هه تا هه ڵبژاردنێكی دیكه .

باكگراوندئه نجومه ن����ی هه ڵبژاردن����ی دوای����ن پارێ����زگای كه رك����وك مانگی ش����وباتی 2004 ب����و. بایكۆت����ی هه ڵبژاردن����ه كان له الی����ه ن س����وننه كانه وه ، بردنه وه یه كی

ناهاوسه نگی بۆ كورده كان فه راهه مهێنا، به تایبه ت����ی ب����ۆ یه كێت����ی نیش����تمانی كوردستان. به یارمه تی هاوپه یمانه كه ی ، پارتی دیموكراتی كوردس����تان، یه كێتی توان����ی زۆرینه ی زۆری كورس����ییه كانی ئه نجومه نی پارێزگای كه ركوك بۆ خۆی بپچڕێت و زۆرینه ی پۆس����ته بااڵكانی بۆ خۆی برد، وه ك س����ه رۆكی ئه نجومه نی پارێ����زگاو به ڕێوه ب����ه ره گش����تییه كانی زۆرب����ه ی به ڕێوه به رایه تیه كان. س����اڵی 2007، هه ندێك له عه ره به س����وننه كان و ب����ۆ رێككه وتنێكی����ان توركمان����ه كان له گ����ه ڵ ده س����ه اڵت دابه ش����كردنی به مه به س����تی ئه نجام����دا ك����ورده كان به ش����داربونیان له ئه نجومه نی پارێزگای كه ركوك. له ئێستاش����دا ئه وان ته نیا 15 به ده سته وه یه ئه نجومه نه كه یان كورسی له كۆی 41 كورس����ی . به هۆی ئه و دۆخه ناكۆكیه ی له سه ر كه ركوك هه یه ، واده ی پارێزگا هه ڵبژاردنێكی هیچ ئه نجامدانی ماكیاژه ئه م هه رچه ن����د دیارینه كراوه . پارێ����زگای ئه نجومه ن����ی سیاس����ییه ی زیاتر یه كێتی درێژه بكێشێت، كه ركوك

ب����ڕوای به وه دروس����تده بێت كه الیه قی ئه وه یه پۆسته سیادییه كانی پارێزگاكه ی

به ده سته وه بمێنێته وه .

هه ڵبژاردنی نیشتمانی 2010هه ڵبژاردنه په رله مانیه نیشتمانیه كه ی راس����ته قینه ده رفه تی یه كه مین ،2010ده بێ����ت بۆ هێزه سیاس����ییه كانی دیكه تا كێبه ركێی ده س����ه اڵتی یه كێتی بكه ن گه وره تری����ن كه رك����وك. له پارێ����زگای هه ڕه شه له سه ر پێگه ی یه كێتی له الیه ن پارتێكی ئۆپۆزس����یۆنی كوردیه وه یه كه بزوتن����ه وه ی گۆڕانه ك����ه به به رده وامی ئه ندامه ناڕازییه كانی یه كێتی به الی خۆیدا به ره نگاربونه وه ی بۆ په لكێش����ده كات. ئه و جیابونه وانه ، به رپرس����انی ناوخۆی یه كێتی له ش����اره كه ، ره فعه ت عه بدواڵ و س����ه رۆكی ئه نجومه نی پارێ����زگا، رزگار عه ل����ی كه مپینێكی ت����رس و تۆقاندنیان ده س����تپێكردوه بۆ سه ر ئه و به ڕێوه به ره گشتیه و ئه ندامانه ی ئه نجومه نی پارێزگا

كه گومانده كرێت بچنه ناو گۆڕانه وه . به ر ل����ه دو هه فته له مه وب����ه ر، ئاوات

ئه مین، ش����یكاری سیاسیی و كه سایه تی سیاس����یی س����ه ربه خۆ، باس����ی ل����ه وه كرد كه ه����ه ردو به رێوه به ری گش����تیی ش����وكرو جه م����ال ش����اره وانیه كان، به رێوه به ری گشتیی ته ندروستی ، سه باح زه نگه نه شوێنه كانیان گۆڕاون به كه سانی زیاتر حزبی و ئه وانه ی ئه ندامی دڵسۆزی حزب����ن. رۆژی 7ی ش����وبات، ره فعه ت عه بدواڵ رایگه یاند، "یه كێتی هیچ شتێك ناش����ارێته وه ، ئێمه پش����تیوانی دارایی پۆسته كانیشیان ده كه ین و كه سانه ئه و له روانگه یه كی سیاسییه وه دیاریده كه ین. بۆچی له خۆمانی����ان دورنه خه ینه وه كه ئه وان به ئاشكرا پش����تیوانی الیه نه كانی

تر بكه ن؟"پارێ����زگا ئه نجومه ن����ی ئه ندام����ی ئه ڵماس یه كێت����ی ، لیس����تی له س����ه ر فازیڵ باس����ی له وه كرد كه له لیس����تی له به رئه وه ی الب����راوه ، هه ڵبژاردنه ك����ه پرسیاری پارێزگا ئه نجومه نی سه رۆكی له الیه نگی����ری سیاس����یی كردبو. فازیڵ كه هه مو ژیان����ی ئه ندامی یه كێتی بوه ، پێداگ����ری له س����ه ر ئه وه ك����رد كه ئه و

هیچ بیانویه كی نه داوه به ده س����ته وه تا یه كێتی لێكۆڵینه وه له هۆگریی سیاسیی بكات. ئه و ترس����ی خۆی نه ش����ارده وه له وه ی یه كێتی له ئه ندامێتی ئه نجومه نی پارێزگاش الیبه رێت، هه روه ها به دوریشی نه زانی كه س����انی دیكه ش به هه مانشێوه

ده ربكرێن.

هه ڕه شه ی یه كێتی له الیه نه كانی دیكه س����ه ركرده ی ش����وبات، 8ی رۆژی بزوتنه وه ی گ����ۆڕان له كه ركوك، جه الل جه وهه ر باسی له وه كرد كه به رپرسانی به ئه ندامانی چه ندینجار یه كێتی ئه منی گۆڕانی����ان وت����وه ، "بۆچی پش����تیوانی له كه س����انێك ده كه ن ك����ه ره نگه پێش جه وه����ه ر له ناوببرێ����ن؟" هه ڵب����ژاردن ئام����اژه ی به وه ش كرد ك����ه ئه و ژنانه ی له س����ه ر لیستی گۆڕان خۆیان پااڵوتوه ، نام����ه و ته له فۆنی هه ڕه ش����ه ئامێزیان بۆ كراوه . ئه وه گۆڕان نیه به ته نیا روبه روی هه ڕه شه كردن بوبێته وه ، به ڵكو رۆژی 3ی شوبات، سه ركرده ی حزبی سه ربه خۆی رایگه یان����د، قه لع����ه ، س����امی ج����اف پێیانڕاگه یاندوه یه كێتی سه ركرده كانی ك����ه په یوه ن����دی بك����ه ن به یه كێتیه وه یاخود له كێبڕكێكه بكش����ێنه وه . سامی ج����اف داوای پارێزگاریی و پش����تیوانی له رێكخ����ه ری تیم����ی ئاوه دانكردنه وه ی

هه رێمی ئه مه ریكا كرد.

كۆمێنت: یه كێت����ی و ش����ه ڕه نگێزییه ی ئ����ه م تاكتیكه كتوپڕانه ی له س����ه ر ئه ندامانی خ����ۆی ، هێم����ای ئه وه ی����ه ك����ه چۆن تاڵه بانی په ش����ۆكاوه به ه����ۆی ژماره ی ئ����ه و كه س����ه ناڕازییان����ه ی ده نگی����ان به گۆڕاندا له هه ڵبژاردنه په رله مانییه كه ی زۆرین����ه ی یه كێت����ی كودس����تاندا. له گۆڕه پانی له ده س����تدا كورسییه كانی س����لێمانیه . ك����ه خۆی����دا ماڵه ك����ه ی سه ره نجام س����ه رۆك تاڵه بانی و یه كێتی له هه وڵی ئه وه دان هاوسه نگیه ك رابگرن له گه ڵ هاوبه ش����ه هاوپه یمانه كه یان كه ده شێت كوردستانه . دیموكراتی پارتی له ده ستدانی مه ترس����ی توشی یه كێتی چه ند كورسییه ك ببێت له به رامبه ر هه ر پارتێكی ئۆپۆزس����یۆندا له سه ر ئاستی هه رێم و نیشتمانیش. به اڵم ناشێت له سه ر ئاس����تی پارێزگا، كۆنترۆڵ����ی كه ركوك له ده ستبدات. النیكه م بۆ ئێستا، كه هیچ پێشبینیه ك بۆ هه ڵبژاردنی پارێزگاكان له ئاس����ۆدا دیارنیه ، له وانه یه ده سه اڵتی یه كێتی به س����ه ر كه ركوكدا وه ك خۆی

بمێنێته وه .

ئا: جوتیار شه ریف

چاوه ڕوانده كرێت تا ساڵی 2025، ده وڵه تێكی شیعی خاوه ن ئابورییه كی

به هێز له عێراقدا دروستببێت، ئه وه ش له ڕێگای دروستكردنی

چه ند پرۆژه یه كی زه به الحی بواری نه وت و پترۆكیمیایی كه له ئێستاوه

سه ره تاكانی ده ركه وتون.

به پێی چه ن���د ڕاپۆرتێكی كۆمپانیایی دوگالس ویس���ت ود-ی بریتان���ی ك���ه هه ر خۆی���ان داڕێژه ری س���یناریۆكانی پیشه سازیی گه ش���ه ی به رزكردنه وه ی نه وت���ن له عێ���راق، س���ێ قۆناغ���ی بۆ سیناریۆكان داناوه كه له 2012 بۆ 2016 قۆناغی یه كه مه و بریتیه له دانانی به ردی بناغه ی پڕۆژه زه به الحه كانی نه وت، له 2016 بۆ 2020 قۆناغی دوه مه و تایبه ته له له پ���ڕۆژه كان، هه ندێ به ته واوبونی 2020 بۆ 2025 قۆناغی سێیه مه و خۆی ده بینێت���ه وه له ته واوبونی 90%ی پڕۆژه عێراقێكی دروس���تبونی گ���ه وره كان و

نوێ.ه���اوكات گۆڤ���اری "هایدرۆكارب���ۆن پرۆس���ێس" كه گۆڤارێكی ئه مه ریكیه و تایبه ته به بواری نه وت و گازی سروشتی ، سه رنجڕاكێش���ی راپۆرت���ی چه ندی���ن له س���ااڵنی رابردودا له س���ه ر گه ش���ه ی ئاب���وری له عێراق بالوكردوه ته وه و تێیدا ئام���اژه به س���ه ره تاكانی دروس���تبونی ده وڵه تێك���ی به هێزی خ���اوه ن ئابوری

گه شه سه ندو ده كات له عێراقدا.هه رچه نده له س���یناریۆكانی دوگالس ویست ود-دا ناویی هه رێمی كوردستان و ناوچه كێشه له سه ره كانیش هاتوه وه ك خاوه نی یه ده گی نه وت و گازی سروشتی و رۆڵی كاریگه ر له به رزكردنه وه ی گه شه ی سروشتی ، گازی نه وت و به رهه مهێنانی به اڵم تاكه پڕۆژه ی س���تراتیجی نه وت له كوردستان كه گۆڤاری "هایدرۆكاربۆن پرۆسێس" باسی كردبێت، دروستكردنی بۆرییه نه وتیه كانه بۆ ناو خاكی توركیا كه له چاو پرۆژه گه وره كانی حكومه تی ناوه ند زۆر الوازه ، جگه له وه ش له ناوچه دابڕێن���راوه كان ك���ه خاوه ن���ی له 5%ی

به رهه م���ی نه وت���ی عێراق���ن و خاوه نی یه ده گێكی زۆرن، هیچ پڕۆژه ی گه وره ی

تێدا دروستنه كراوه .ه���اوكات ئه ندازیاری ن���ه وت بورهان شه ره ف به یانی ، كه خاوه نی بڕوانامه ی له واڵت���ی هۆڵه ن���داو وه ك ماس���ته ره ش���اره زایه كی پێش���كه وتو له یه كێ���ك له كۆمپانی���ا نه وتیه كان���ی ئ���ه و واڵته له ئاین���ده دا پێیوای���ه كارده كات، به رژه وه ندی ئه مه ریكاو واڵتانی ئه وروپی له گه ڵ عێراقێكی خ���اوه ن دامه زراوه ی زه به الح���ی به رهه مه كانی نه وته ، "نه ك هه رێمی كوردستانێك كه به ته نكه ر نه وت میوه فرۆش به قاڵێكی ئه فرۆشێ و وه ك

مامه ڵه له گه ڵ نه وت ئه كات".به بڕوای به یان���ی ، زۆرینه ی ناوچه ی گ���ه وره كان ده كه وێته س���ه ر پ���ڕۆژه هێڵی ش���یعه مه زهه ب، ئه مه ش ده رگا ده خاته سه رپش���ت بۆ ئه وه ی مالیكی ده وڵه تێكی گه وره ی دامه زراوه یی شیعه مه زهه ب دروستبكات. له به رامبه ردا هیچ پڕۆژه یه ك���ی گرنگی له ناوچه س���وننه مه زهه به كان و ناوچه كێشه له سه ره كان

دانه ناوه .گۆڤ���اری ل���ه 2013/7/29 ب���اس پرۆس���ێس" "هایدرۆكارب���ۆن له گه ش���ه پێدانی كێڵگه ی غازی عكاس له ڕۆژئ���اوای عێ���راق ده كات له الی���ه ن كۆمپانیای دایۆیی ئه ندازیارییه وه به بڕی )708( ملی���ۆن و )600( ه���ه زار دۆالر كه توانای به رهه مهێن���ان له و كێلگه یه بگه یه نێته )5.6( تریلیۆن پێ سێ جا گازی سروش���تی له رۆژێكدا. له ڕاپۆرتی هاتوه ، گۆڤار، هه م���ان 2013/11/13"ش���ێڵ گه وره كۆمپانیای بواری نه وت نزیكبوه ته وه له گرێبه ستێكی )11( ملیار دۆالریی بۆ دروس���تكردنی كارگه یه كی گ���ه وره ی پترۆكیمیای���ی ك���ه توانایی به رهه مهێنانی هه یه له ده رهاویشته كانی نه وت له نزیك گ���ه وره كێڵگه ی نه وتی ))مه جنون(( له پارێزگای به س���ره كه رۆژان���ه توان���ای به رهه مهێنانی )200(

هه زار به رمیل نه وتی هه یه ". هه ر له گ���ه وره پڕۆژه كانی حكومه تی گرێبه س���تێكه به غ���دا، واژۆكردن���ی كۆمپانیای مالیك���ی و ن���وری له نێوان

كۆنسورتیومی كۆریای باشور بۆ دانانی پااڵوگه یه ك له كه ربه ال به بڕی )6( ملیار دۆالر، به پێ���ی زانیارییه كانی گۆڤاره كه ئه م باڵوكراوه ته وه ، له 2014/2/26 كه پااڵوگه یه رۆژانه توانای پااڵوتنی )140( هه زار به رمیل نه وت���ی هه یه ، هه روه ها كۆمپانیای ش���یفرۆن فلیپسیش واژۆی دروس���تكردنی بۆ كردوه ڕێكه وتنێكی كارگه یه ك���ی پترۆكیمیای���ی گه وره كه پالس���تیك و دروس���تكردنی توان���ای چن���راوو چه ندین ش���تی ت���ری هه یه

له ده رهاویشته كانی نه وت.چاودێرێكی سیاسیش به دوری نه زانی بڕینی به ش���ه بودجه ی هه رێم له الیه ن حكومه ته ك���ه ی مالیكیه وه بۆ دو هۆكار بێت، یه كه میان عێراق پاره یه كی زۆری له و پ���ڕۆژه زه به الحانه دا خه رجكردوه و ئه یه وێ���ت به به ش���ه بودج���ه ی هه رێم هاوس���ه نگی دارای���ی ڕابگرێ���ت، دوه م له ئێس���تاوه ئه وێ���ت به كێشمه كێش���ی دارای���ی هه رێ���م الواز بكات و ته س���لیم ناوه ندی به خواس���ته كانی حكومه ت���ی

بكات.

تایبه‌ت)423( سێشه ممه 662014/4/8

ئه‌مه‌ریکییه‌کان:‌یه‌کێتی‌له‌‌که‌رکوک‌الیه‌نگرانی‌گۆڕانی‌تۆقاندوه‌

چاوه‌ڕوانده‌كرێت‌تا‌ساڵی‌‌2025،‌عێراقێكی‌‌شیعه‌ی‌‌خاوه‌ن‌ئابورییه‌كی‌‌به‌هێز‌دروستببێت

ویکیلیکس 2010

شاری که رکوک

زۆرینه ی ناوچه ی پڕۆژه گه وره كان ده كه وێته

سه ر هێڵی شیعه مه زهه ب، ئه مه ش ده رگا

ده خاته سه رپشت بۆ ئه وه ی مالیكی

ده وڵه تێكی گه وره ی دامه زراوه یی شیعه

مه زهه ب دروستبكات

هه ڵبژاردنی پارله مان و پارێزگا

زیاتر له )700( كاندید ركابه ری له سه ر به ده ستهێنانی نه وه د كورسی ئه نجومه نی ده كه ن، كوردستان هه رێمی پارێزگاكانی له سه رتاس���ه ری عێراقیش���دا نزیكه ی ده هه زار كاندید هه وڵی به ده ستهێنانی )328(

كورسی پارله مانی عێراق ده ده ن.نۆ ساڵ له مه وبه ر هه ڵبژاردنی ئه نجومه نی پارێزگاكانی هه رێمی كوردستان ئه نجامدرا، بڕیاروایه له كۆتایی ئه م مانگه دا جارێكیتر به پێی به ڕێوه بچێ���ت. هه ڵبژاردن���ه ئه و ئاماری كۆمیس���یۆنی بااڵی س���ه ربه خۆی هه ڵبژاردنه كان كه پش���تی ب���ه داتاكانی وه زاره ت���ی بازرگانی به س���توه ، ژماره ی دانیش���توانی هه رێم پێنج ملیۆن و )169( هه زار كه سه و دوو ملیۆن و )785( هه زار

كه س مافی ده نگدانیان هه یه .نه وه د هه رێم پارێزگاكانی ئه نجوومه نی كورسییه ، له و ژماره یه ش )32( كورسی بۆ ئه نجوومه نی پارێزگای سلێمانی و )30( كورس���ی ب���ۆ هه ولێ���رو دهۆكیش )28( كورس���یه . بۆ به ده س���تهێنانی ئه و نه وه د كورس���یه ش )713( كه س خۆیان كاندید كردوه . هه رچی پشكی ئه و پارێزگایانه یه بۆ پارله مانی عێراق به م جۆره یه : پارێزگای سلێمانی هه ژده كورس���ی و هه ولێر پانزه

كورسی و دهۆكیش یانزه كورسیه .كۆمیس���یۆنی راگه یه نراوه كانی به پێی هه ڵب���ژاردن، بۆ هه ڵبژاردن���ی پارله مانی عێراق كه )328( كورسیه )107( لیست و قه واره به )9040( كاندیده وه به ش���داری ده ك���ه ن. هه فت���ه ی رابردو بانگه ش���ه ی الیه ن���ه كان ب���ۆ هه ڵبژاردن���ی پارله مانی عێراق و پارێزگاكانی هه رێمی كوردس���تان ده س���تی پێكرد و بڕیاروای���ه تا )4/28( ب���ه رده وام بێ���ت. تائێس���تاش )667( چاودێ���ری نێوده وڵه تی ن���اوی خۆیان بۆ چاودێریكردنی هه ڵبژاردنه كه تۆماركردوه .

به پێ���ی داتاكانی كۆمس���یۆن، ژماره ی دانیش���توانی عێراق )34( ملیۆن و )800( هه زار كه سه ، له و ژماره یه ش )21( ملیۆن و )592( ه���ه زارو )882( ك���ه س ماف���ی ده نگدانیان هه ی���ه . بۆ ئه م هه ڵبژاردنه ش كۆمیسیۆن پش���تی به كارتی ئه لیكترۆنی به س���توه ك���ه )21( ملیۆن دان���ه ی لێ چاپكراوه و )126( ملیۆن دۆالری تێچوه . تائێس���تا چ���وارده ملیۆن و نی���و كارتی ده نگدان دابه ش���كراوه ، كه ده كاته رێژه ی )73%( ده نگده رانی گشتی و تایبه ت و ته نها له شاری به غدا زیاتر له چوار ملیۆن كارت دابه ش���كراوه . دوایین واده ی دابه شكردنی

كارتیش رۆژی بیستی نیسانه .هه ڵبژاردنان���ه ئ���ه و ئه نجامدان���ی له كاتێكدای���ه ، پارێزگایه كی وه كو ئه نبار كه زۆرین���ه ی دانیش���توانه كه ی عه ره بی سوننه مه زه بن پێناچێت هه ڵبژاردنی تێدا ئه نجام بدرێت، چونكه م���اوه ی زیاتر له دو مانگه ش���ه ڕو پێكدانانی نێوان گروپه چه كداره كان و سوپای عێراق له ژماره یه ك به رده وامه . پارێزگای���ه ئ���ه و ناوچ���ه ی به گوێ���ره ی ئاماره كانی نێ���رده ی نه ته وه یه كگرتوه كانیش له عێراق، له ماوه ی س���ێ مانگی رابردودا زیات���ر له )2200( كه س له سه رانسه ری عێراقدا به هۆی ته قینه وه و

كاره چه كدارییه كانه وه كوژراون.دیارتری���ن ئ���ه و گرفتان���ه ی به رۆك���ی هاواڵتیان���ی عێراق���ی گرت���وه و الیه ن���ه بانگه شه دا سیاسیه كان له كاتی هه ڵمه تی جه ختی لێده كه نه وه ، كه می خزمه تگوزارییه بنه ڕه تیه كان و زۆربونی ژماره ی كه س���انی

بێكار و خراپبونی ره وشی ئه منیه .س���ه باره ت به كێبڕكێی نێ���وان الیه نه سیاسیه كان و ده ره نجامی هه ڵبژاردنه كان، به وت���ه ی چاودێرانی سیاس���ی چاوه ڕوان قان���ون ده وڵه ت���ی لیس���تی ده كرێ���ت به س���ه رۆكایه تی نوری مالیكی س���ه رۆك به ده س���ت ده نگه كان زۆرینه ی وه زیران، بهێنێ���ت، هه رچه نده دو ركابه ری به هێزی هه یه ، ك���ه یه كێكیان لیس���تی مه واتنی س���ه ر به ئه نجومه نی بااڵی ئیس���امیه كه كه عه ممار حه كیم س���ه رۆكایه تی ده كات، ركابه ره ك���ه ی دیكه ش لیس���تی ئه حراری سه ر به ره وتی سه دره كه موقته دا سه در

رێبه رایه تی ده كات. له ناوچه س���وننه نش���ینه كانی باكورو ركابه رییه ك���ه عێراقی���ش، رۆژئ���اوای جێگ���ری موتڵه گ���ی س���اڵح له نێ���وان س���ه رۆك وه زی���ران و ئوس���امه نوجێفی س���ه رۆكی پارله ماندایه . هه رچی هه رێمی له نێوان ركابه رییه ك���ه كوردستانیش���ه ، پارت���ی دیموكرات و بزوتن���ه وه ی گۆڕان و

یه كێتی نیشتیمانیدایه .

7 )423( سێشه ممه 2014/4/8 عێراق

پرۆفایل

ئا: سۆران كامه ران

له دیمانه یه كدا له گه ڵ ئاوێنه ، پارله مانتاری هاوپه یمانی كوردستان

له پارله مانی عێراق د. سیروان ئه حمه د، باس له ئه زمونی كاركردن و هه ڵوێسته كانی خۆی له ماوه ی چوار

ساڵی رابردودا له باره ی پرسی كوردو گرنگی بونی كورد له به غدا ده كات.

راشیده گه یه نێت له ئێستادا یه كێتی نیه .

ئاوێن���ه : م���اده ی )140( یه كێ���ك بو له ماوه ی هه ڵبژاردنه كانتان، له دروش���می چوار س���اڵدا چیت بۆ جێبه جێكردنی ئه و

ماده یه كرد؟به س���ه رۆكی هه رێمم د.س���یروان: من وت م���اده ی س���ه دوچل له گۆڕنرا، ده بێت به دوای ئالییه تێكی دیكه دا بۆ ئه و ماده یه بگه ڕێین، كورد پانی نیه له به غداد، ئێمه موسته شارمان نه بو، تاوه كو پێمان بڵێن به و شێوه یه كار بكه ن، هه رچیه ك هه بوایه

ده بو ته له فۆنمان بۆ هه ولێر بكردایه .ئاوێنه : وه ك ده زانرێت كاری سه ره كی به دواداچونی یاس���ادانان و پارله مانت���ار كاره كانی حكومه ته ، ئێوه به دواداچونتان ل���ه چ كه یس���ێكی نه ته وه یی ك���ردوه كه

ئه نجامێكی بۆ كورد هه بوبێت؟د. س���یروان: من وه ك خۆم س���وێندم به زمانی كوردی خ���وارد، توانیم وا بكه م س���وێند خواردنه كه ی په رله مان به زمانی ك���وردی بێ���ت، به نوس���راوێك نوجێفیم ئاگادارك���رده وه كه ئێم���ه كوردین بۆمان هه ی���ه به زمانی خۆمان س���وێند بخۆین، ره زامه ندی نوجێفیم له س���ه ری وه رگرت، كاتێك���ش ده چیته په رله م���ان به رچاوت ڕون نی���ه ، ده ب���و س���ه ركردایه تی كورد پانی هه بوایه ، به داخه وه س���ه ركردایه تی نی���ه ، ئه وله وییه ت���ی نیه كورد پان���ی له كاره كاندا. ئێمه به ڵێنی جێبه جێكردنی ماده ی س���ه دوچلمان به خه ڵكی خۆماندا، ب���ه اڵم كاتێك چوینه نێو هۆڵی په رله مان ته ماشامان كرد له توانای ئێمه دا. دواتریش لیژنه یه كی )34( كه سی بۆ ماده ی )140( دروستكرا كه ته نها شه ش ئه ندامی كورد

بو، تائێس���تا ئه و لیژنه یه یه ك دانیشتنی ئه نجامنه داوه ، نه مانتوانی یه ك مه سه له ی گ���ه وره یه كایی بكه ین���ه وه ، ئه م عێراقه پێنج بۆ ش���ه ش كه س به ڕێوه ی ده به ن. من بۆ خۆم توش���ی ش���ۆك بوم كاتێك چوم���ه نێو هۆڵی په رله م���ان، په رله مان ته نه���ا وه جهێكه و له پش���ته وه بڕیاره كان

ده درێن.ئاوێن���ه : هیچ كاتێك ب���وه پێچه وانه ی

فراكسیۆنه كه ت ده نگتدابێت؟د. س���یروان: به ڵێ یه ك���ه م رۆژ وتیان ئه وه سه ركردایه تی كورد بڕیاری داوه ئێمه نوجێفی���ی هه ڵبژێرینه وه ، وتم من ده نگی پێناده م و ده نگم پێنه دا، جارێكی دیكه ش له سه ر ئیستجوابی مالیكی من واژوم كرد، هه ن���دێ له براده رانی یه كێت���ی وتیان تۆ پێچه وانه ی مه كته بی سیاسی كارده كه یت،

واژۆك���ه م س���ه حب نه ك���رده وه ، فه ره ج حه ی���ده ری من یه كه م ك���ه س بوم واژوم كرد بۆ ئ���ه وه ی متمانه ی لێوه رگیرێته وه ، چونكه وتم پیاوێك���ی گه نده ڵه ، ته نانه ت

عارف ته یفوریش گله یی لێكردم.ئاوێنه : به هۆی ئه و هه ڵوێس���تانه ت كه پێچه وان���ه ی بیروڕای یه كێت���ی بوه ، وای نه ك���ردوه كه ئه وان به ش���ێوه یه كی دیكه

مامه ڵه ت له گه ڵدا بكه ن؟د.س���یروان: من نازانم، به اڵم كێشه ی حی���زب ئه وه یه كه نایه وێت راس���تیه كان بچنه نێو ش���ه قامه وه ، بۆیه من هه میشه

راستیه كانم وتوه .ئاوێن���ه : ئێس���تا تۆ خ���ۆت به یه كێتی

ده زانی ؟د.سیروان: من هه واداری یه كێتیم، من یه كێتی نی���م من یه كێت���ی نه بومه تاكو

ببمه حیزبێكی دیك���ه ، وه ك حیزب هیچ ئیلتزامێك���ی حیزبیم نیه له گه ڵ یه كێتی و

له هیچ ڕێكخستنێكدا نیم.ئاوێنه : ئێوه وه ك ئه وه ی كه شاره زان له ئاین، ده كرێ مامۆستایه كی ئاینی له ناو

حیزبێكی عه لمانیدا خۆی بدۆزێته وه ؟د.س���یروان: به ڵ���ێ ده كرێ���ت، م���ن س���ته مدیده م، من به رۆحێكی كوردانه وه چومه ت���ه نێو هۆڵی په رله مان، جارێكیان مه ال به ختیارو فازڵ میرانی هاتنه به غداد و پێموتن ئێ���وه هاتونه ته ئێره حیزبایه تی ده ك���ه ن، به اڵم م���ن لێره م ب���ۆ ئه وه ی كوردایه تی بكه م، راس���ته له سه ر لیستی یه كێتی بوم، ب���ه اڵم هه وڵمداوه بۆ كورد

كاربكه م.ئاوێنه : ئه گه ر پارله مانێك به م شێوه یه بێت كه ئێوه باس���ی لێوه ده كه ن، ئیتر بونی كورد له به غداد چ به هایه كی هه یه ؟

ك���ورد س���ه ركردایه تی د.س���یروان: حه زده ك���ه ن بڵێ���ن حزورم���ان هه بێ���ت له به غ���داد، وه خت���ی خۆی وت���م مالیكی الوازه ئ���ه و ناوچان���ه ی ك���ه داگیركراوه بڕۆنه س���ه ری ، كورد به ش���ه رمه وه داوای مافی خ���ۆی ده كات، كورد له به غداد رۆژ به رۆژ له پاشه كشێدایه ، به بێ كورد بودجه په س���ه ندكرا، ئێمه بۆچی وازمان نه هێنا و بۆچ���ی نه گه ڕاین���ه وه ، تائێس���تا كه س

نازانێ .ئاوێنه : به ب���ه راورد به پارله مانتاره كانی دیكه ی یه كێتی ، زۆر به كه می له میدیاكانی حیزبه كه ت���ه وه ده رده كه وی ، هۆكاره كه ی

چیه ؟د.س���یروان: من به شێكی پرسیاره كه ت وه اڵم ده ده مه وه ، پێم خۆش���ه به شه كه ی دیكه راگه یاندنی یه كێتی وه اڵم بده نه وه . راگه یاندن���ی یه كێتی زوڵم���ی له من كرد، بڕۆن ته ماش���ای ئه رشیفی یه كێتی بكه ن پاش ئه وه ی من بومه ته پارله مانتار بزانن چه ند چاوپێكه وتنی له گه ڵم كردوه و چه ند لێدوانیان لێوه رگرتوم، چه ندین جار هاتون چاالكیم كردوه دواتر رۆماڵیان نه كردوه ، م���ن قوربانی ته كه توالتی ن���او یه كێتیم، به اڵم خۆم س���ه ر به هیچ كوتله یه ك نیم، من خۆم وه ك كه س���ایه تیه ك مام جه اللم

ته كلیفی لێكردوم و كاندیدێكی شه خس���ی ئه و بوم، ئه گه ر به ویس���تی هه ندێ كادیر بوایه من كاندی���د نه ده كرام، چونكه ئه و رۆژه ی كاندیدك���رام كۆمه ڵێ كادیر هه بو پێیانناخۆش بو، به شێكیش له كاندیده كانی دیكه ی یه كێتی ده یانوت ئه مه سه پێنراوه

به سه رماندا.ئاوێنه : بۆچی ماوه یه كه له الیه ن چه ند راگه یاندنێكی یه كێتیه وه ، هێرش ده كرێته

سه ر تۆ؟د. س���یروان: بۆخ���ۆم وایده بین���م كه یه كێت���ی ئ���ه م كارانه قبوڵن���اكات، ئه و كه سانه ی ئه و جۆره پڕوپاگه ندانه ده كه ن میهه نی نین و له كاره كانیاندا ده قیق نین، به ته حه داوه ده ڵێم با یه ك به ڵگه بێننه وه له س���ه ر ئه و بوختانانه ی كه ده یكه ن. من به ته نها له م ش���اره پانزه هه زار ده نگم بۆ

یه كێتی هێناوه .ئاوێنه : ب���ه اڵم ده وترێت به هۆی ئه وه ی بوی به پارتی ، بۆیه هه ندێك له میدیاكانی

یه كێتی هێرش ده كه نه سه رت؟د.س���یروان: م���ن هاتوچ���ۆی پارتی و گۆڕان و یه كگرتو هه مو الیه نه كان ده كه م، زۆر جار له هه ندێ مه س���ه له دا مه وقفێكی پارتی به باشتر ده زانم له ناو ئه و حیزبه ی ك���ه من كاریان له گه ڵدا ده كه م، بۆ نمونه من له گ���ه ڵ ئه وه بوم متمان���ه له مالیكی وه ربگیرێته وه ، له هه مو لێدوانه كانیش���مدا وتوم���ه مالیكی نه پی���اوی ده وڵه ته و نه پیاوی سیاس���ه ته . ئه و كات���ه ی یه كێتی مالیك���ی به دۆس���تی ك���ورد ده زانی ، من مالیكی���م به دۆس���تی ك���ورد نه زانی���وه ، له مه كته بی سیاسی كه دانیشتوین ئه مه م وتوه ، س���امی عه س���كه ری راست ده كات كه ده ڵێت ته حالوفی كوردو ش���یعه بونی

نیه .ئاوێن���ه : ده نگۆی ئ���ه وه هه یه داواتان ك���ردوه دوباره كاندی���د بكرێنه وه ، به اڵم

یه كێتی ره تیكردۆته وه ؟د.س���یروان: راس���ت نیه ، من له یه كه م ویس���تومه ده س���تبه كاربونم هه فت���ه ی نه یانهێش���ت، هاوڕێكانم به اڵم وازبهێنم، له یه كێتی ویس���تم ل���ه )2012( ته نانه ت

جیاببمه وه و به سه ربه خۆیی كاربكه م.

مه ال سیروان: من یه كێتی نیمكورد له به غدا رۆژ به رۆژ له پاشه كشێدایه

من له گه ڵ ئه وه بوم متمانه له مالیكی

وه ربگیرێته وه ، ئه و كاته ی یه كێتی

مالیكی به دۆستی كورد ده زانی ، من مالیكیم به دۆستی

كورد نه زانیوه له مه كته بی سیاسی

كه دانیشتوین ئه مه م وتوه

ئا: ئیحسان مه ال فوئاد

به رپرسێكی كورد پێشبینی ئه وه ده كات كورد له دیاله دوچاری شكستێكی گه وره

ببێته وه . وته بێژی لیستی یه كگرتوی الیه نه كوردییه كانیش رایده گه یه نێت

له م هه ڵبژاردنه دا الیه نه كوردییه كان دو كورسی به ده ستده هێنن.

ب����ۆ هه ڵبژاردن����ی پارله مان����ی عێ����راق ك����ه بڕیاروای����ه له كۆتایی ئ����ه م مانگه دا ئه نج����ام بدرێت، هه ری����ه ك له الیه نه كانی پارتی و شیوعی و سۆسیالیست و یه كێتی و یه كگرت����و و كۆم����ه ڵ و زه حمه تكێش����ان و بزوتنه وه ی ئیسامی به لیستێكی هاوبه ش به ن����اوی ئاش����تی كوردس����تانی به ژماره )258( و به هه ش����ت كاندیده وه به شداری

ده كه ن.به رپرس����ی كۆمیته ی خانه قینی حزبی ش����كور جه وهه ر كوردس����تان ش����یوعی به ئاوێن����ه ی راگه یاند له دوای هاتنی هێزی )بشائر الخیر: مژده ی چاكه ( دۆخی كورد زۆر ب����ه ره و خراپی رۆش����توه ، به به ڵگه ی ئه وه ی "ته قینه وه و كۆچكردنی كورده كان زیادی كردوه ، به و هۆیه وه رێژه ی ده نگی ك����ورد كه میك����ردوه ". هه روه ه����ا ده ڵێت "ئه گه ر هاواڵتیانی كورد كارتی ده نگدانی وه رنه گرن و له رۆژی هه ڵبژاردندا حه ماسه تی به ش����داریكردنیان نه بێت، ئه وا مه ترس����ی

شكستی گه وره ی لێده كرێت".پارێ����زگای كوردییه كان����ی الیه ن����ه دیاله له هه ڵبژاردن����ی پارله مان����ی عێ����راق له س����اڵی )2010(دا ته نها یه ك كورسیان له هه ڵبژاردنی له كاتێك����دا به ده س����تهێنا، هه ب����و. كورس����ی دو ك����ورد پێش����ودا له هه ڵبژاردن����ی ئه نجومه ن����ی پارێزگاكانی عێراقیشدا كه ناوه ڕاس����تی ساڵی رابردو ئه نجامدرا كورد بوه خاوه نی سێ كورسی ،

له كاتێكدا له هه ڵبژاردنی پێش����ودا خاوه نی شه ش كورسی بو.

وته بێژی لیس����تی ئاش����تی كوردستانی له خانه قین حاكم حه سه ن، رایده گه یه نێت ئه گ����ه ری كه مبونه وه ی ده نگی كورد وه كو ژماره هه یه ، به اڵم پێیوایه وه كو رێژه باشتر ده بێ����ت، هۆكاره كه ش����ی ده گێڕێته وه بۆ ئه وه ی له به رامبه ر شانزه لیست و قه واره ی عه ره بیدا، كورد ته نها یه ك لیستی هه یه . ئه مه جگه له وه ی "به هۆی خراپی ره وشی ئه من����ی ، پێده چێت عه ره ب����ه كان به كه می

به شداری هه ڵبژاردن بكه ن".هه ڵبژاردنی ئه مجاره ی پارله مانی عێراق به سیس����تمی س����انت لیگۆی هه مواركراو ده بێت، كه به وته ی حاكم حه س����ه ن ئه م سیس����تمه له به رژه وه ندی ك����ورد ده بێت. هه روه ها ده ڵێت "ئه گه ر ده نگه كانی )2010( بهێنینه وه ، ئه وا چانسی به ده ستهێنانی دو

كورسیمان ده بێت".به رپرس����ه كه ی حیزبی شیوعی ، ئاماژه ب����ه وه ده كات ن����اوو كارت����ی ژماره یه ك هاواڵت����ی كورد له نه جه ف و خواروی عێراق هاتۆت����ه وه ، ئ����ه وه ش كاریگه ری له س����ه ر ده نگ����ی ك����ورد ده بێت، چونك����ه "ئه مڕۆ ب����ۆ به كوردس����تانیكردنی ئ����ه و ناوچانه ، ع����ه ره ب و ناوه ند مامه ڵه ی قه باره ی ده نگ له گه ڵ هه رێمدا ده كه ن، بۆیه ئه گه ر دوای هه ڵب����ژاردن ده نگ����ی كورد ك����ه م بكات، ئه وا مه ترسی له ده س����تدانی ئه م ناوچانه

ده كرێت".پارێزگای دیاله له پێنج قه زاو )17( ناحیه پێكهات����وه ، ك����ورد له قه زاكانی خانه قین و مه نده لی و به له دروزو شاره بان و ناحیه كانی قه ره ته پ����ه و جه باره و س����ه عدیه و جه له وال هه یه ، به اڵم له ئێس����تادا ته نها له خانه قین ژماره یه ك����ی زۆری هاواڵت����ی كورد هه یه و زۆرێك له كوردانی ناوچه كانی دیكه به ره و

هه رێمی كوردستان كۆچیان كردوه .

سه باره ت به زیانی كۆچكردن و هاتنه وه ی كارتی ده نگدانی هاواڵتیانی كورد له خواروی عێ����راق، وته بێژه كه ی لیس����تی ئاش����تی كوردس����تانی ده ڵێت "هه رچه نده خه ڵكی ك����ورد كۆچیان كردوه ، ب����ه اڵم ره نگه دو ئه وه نده ی ئه و كوردانه ی كۆچیان كردوه ، عه ره به كان به ش����داری هه ڵبژاردن نه كه ن، هاتنه وه ی كارت����ی ده نگدانیش له خواروی

عێراق رێژه یه كی ئه وتۆ نییه ".الیه ن����ه )2010(دا له هه ڵبژاردن����ی ده نگی����ان ه����ه زار )61( كوردیی����ه كان ئه نجومه نی له هه ڵبژاردنی به ده س����تهێنا، پارێزگاشدا ژماره كه بۆ )49( هه زار ده نگ كه مبوی����ه وه . به وته ی وته بێژی لیس����تی ئاش����تی كوردس����تانی ده نگ����ده ری كورد له ناوخ����ۆی خانه قین به به راورد به س����اڵی )2010( به ڕێژه ی )150%( زیادی كردوه ،

چونكه "ئه وكات له ناوخۆی ئه و ش����اره دا )31( هه زار ده نگده ر هه بوه ، به اڵم ئێستا )68( ه����ه زارو )27( ده نگ����ده ر بون����ی

هه یه ".ئه ندامی پێش����وی ئه نجومه نی پارێزگای دیاله و كاندیدی كورد له لیس����تی عه ره بی كه فا زیاد ئه حمه د، ره خنه له وه ده گرێت الیه نه كوردییه كان ته نها هه شت كه سیان كاندیدك����ردوه و ئ����ه وه ش به ژماره یه ك����ی كه م ده زانێ����ت، هه روه ها پێیوایه له هه مو هه ڵبژاردنه كان����دا "كاندی����ده كان له س����ه ر بنه م����ای توان����او داواو ح����ه زی خه ڵ����ك بنه م����ای له س����ه ر به ڵك����و دانه ن����راون، دانراون، حزبی شه خس����ی و به رژه وه ندی

بۆیه خه ڵك ده نگیان پێنادات".ناوب����راو جه خت له وه ده كات����ه وه دوای هه ڵب����ژاردن دۆخی ك����ورد له دیاله خراپتر

ده بێت، هۆكاره كه ش����ی ده خاته ئه ستۆی به رپرس����انی كوردو ده ڵێت "هه ڵوێستێكی ئه وتۆی����ان نه بوه تاوه كو هاواڵتیانی كورد زیاتر به شداری ده نگدان بكه ن". نمونه ش به پارله مانتاران����ی ك����ورد ده هێنێته وه كه س����ه ردانی ئ����ه و ناوچه یه ی����ان نه كردوه و

له كێشه كانی خه ڵكیان نه پرسیوه ته وه .زیاد ئه حمه د، لیستی كه فا به لیستێكی س����ه ربه خۆی نزی����ك له ك����ورد ناوده بات، هۆكاری به شداریكردنیش����ی له و لیسته دا ده گێڕێته وه بۆ ئه وه ی "ده مه وێت كورسیه ك ب����ۆ كورد به ده س����ت بهێنم". س����ه باره ت به وه ی چۆن چوه ته ئه و لیس����ته وه ، وتی "داوایان لێكردم وه كو ئه وه ی له پێش����ودا كه سێكی ناوه ندگیری كوردو عه ره ب بوم و جیاوازیم نه كردوه ، به شداری بكه م و منیش

قبوڵمكرد".

مه ترسی شكستی كورد له دیاله هه یه وته بێژی لیستی كوردستانی : دو كورسی به ده ستده هێنین

بنکه یه کی هه ڵبژاردن له دیاله 2010 فۆتۆ: ئیحسان

‌‌‌ئا:‌ئاسۆ‌سه‌راوی‌

په‌رله‌مانتارێكی‌‌كورد‌له‌به‌غدا‌رایده‌گه‌یه‌نێ‌‌حكومه‌تی‌‌عێراقی‌‌

له‌سه‌ره‌تای‌‌مانگی‌‌چواره‌وه‌،‌كار‌به‌یاسا‌نوێیه‌كه‌ی‌‌خانه‌نشینی‌‌ده‌كات،‌ئاماژه‌‌

به‌وه‌ش‌ده‌كات‌‌كه‌‌پێویسته‌‌هه‌رێم‌خۆی‌‌له‌جێبه‌جێكردنی‌‌ئه‌و‌یاسایه‌‌نه‌دزێته‌وه‌.‌به‌ڕێوه‌به‌ری‌‌گشتی‌‌خانه‌نشینی‌‌هه‌رێمیش‌ده‌ڵێت‌"ئێمه‌‌الیه‌نێكی‌‌جێبه‌جێكارین،‌

سه‌روی‌‌خۆمان‌چیمانپێبڵێن‌وا‌ده‌كه‌ین،‌گه‌شبینیشین‌به‌وه‌ی‌‌له‌هه‌رێمدا‌یاسا‌

نوێكه‌‌جێبه‌جێ‌‌بكرێت".

به‌ئومێده‌ی‌‌ئه‌وه‌‌ده‌نگیانداوه‌،‌تا‌له‌هه‌رێمدا‌جێبه‌جێ‌‌بكرێت

په‌رله‌مانتاری‌‌كورد‌له‌به‌غدا‌به‌كر‌حه‌مه‌‌س����دیق‌عارف،‌ئاماژه‌‌ب����ه‌وه‌‌ده‌كات،‌كه‌‌ئ����ه‌وان‌وه‌ك‌په‌رله‌مانتارانی‌‌كورد‌له‌به‌غدا‌به‌ئومێ����دی‌‌ئ����ه‌وه‌،‌ده‌نگیان‌به‌یاس����ای‌‌نوێی‌‌خانه‌نش����ینی‌‌داوه‌،‌تاوه‌كو‌یاساكه‌‌له‌هه‌رێمیش����دا‌جێبه‌جێ‌‌بكرێت‌به‌تایبه‌ت‌بارودۆخی‌‌دارایی‌‌ئه‌و‌خانه‌نش����ینه‌‌چاك‌بكرێ����ت‌كه‌‌موچه‌كه‌یان‌زۆر‌كه‌مه‌‌"به‌پێی‌‌یاس����ا‌نوێكه‌‌كه‌مترین‌موچ����ه‌‌‌400هه‌زار‌دیناره‌‌ئه‌وه‌ش‌تا‌راده‌یه‌ك‌باش‌به‌تایبه‌ت‌بۆ‌ئ����ه‌و‌خانه‌نش����ینانه‌ی‌‌موچه‌كه‌یان220 هه‌زار‌دیناره‌".‌ئه‌و‌باسی‌‌له‌وه‌ش‌كرد‌كه‌‌پێویس����ته‌‌په‌رله‌مانتارانی‌‌كوردستان‌كار‌بۆ‌ئه‌وه‌‌بكه‌ن‌به‌زویی‌‌بڕیاره‌كه‌‌له‌هه‌رێمدا‌

جێبه‌جێ‌‌بكرێت.‌

ئه‌وانه‌ی‌‌موچه‌یان‌كه‌مه‌‌نزیكه‌ی‌‌40هه‌زار‌كه‌س‌ده‌بن

به‌وته‌ی‌‌به‌ڕێوه‌به‌ری‌‌گشتی‌‌خانه‌نشینی‌‌هه‌رێم‌حازم‌ئیسماعیل‌ره‌مه‌زان،‌ژماره‌ی‌‌خانه‌نش����ینانی‌‌هه‌رێم‌زیات����ر‌له‌100هه‌زار‌ك����ه‌س‌ده‌بن‌و‌زۆرین����ه‌ی‌‌ئه‌وان����ه‌ش‌كه‌‌له‌كۆن����دا‌خانه‌نش����ینكراون‌موچه‌كه‌ی����ان‌220ه����ه‌زار‌دیناره‌،‌وه‌ك‌ئه‌و‌بۆی‌‌ده‌چێت‌دیناره‌،‌ 220ه����ه‌زار‌ ئه‌وانه‌ی‌‌موچه‌كه‌یان‌ره‌نگه‌‌ژماره‌یان‌نزیك����ه‌ی‌‌40هه‌زار‌كه‌س‌

ببێت،‌س����ه‌باره‌ت‌به‌وه‌ی‌‌س����اڵی‌‌رابردو‌حكومه‌تی‌‌عێراقی‌‌بڕه‌‌پاره‌یه‌كی‌‌دایه‌‌ئه‌و‌خانه‌نش����ینانه‌‌كه‌‌موچه‌كه‌یان‌له‌خوار400 هه‌زار‌دیناره‌وه‌یه‌،‌ب����ه‌اڵم‌ئه‌وان‌له‌هه‌رێم‌هیچ‌پاره‌یه‌كیان‌نه‌دا،‌ئه‌و‌باسی‌‌له‌وه‌كرد‌كه‌‌دوای‌‌په‌س����ه‌ندكردنی‌‌بودجه‌ی‌‌هه‌رێم‌حكومه‌تی‌‌عێراقی‌‌ئه‌و‌بڕه‌‌پاره‌یه‌ی‌‌داوه‌ته‌‌خانه‌نشینان،‌به‌و‌جۆره‌ش‌نه‌‌له‌بودجه‌ی‌‌هه‌رێمدا‌و‌نه‌‌حكومه‌تی‌‌عێراقیش‌ئه‌و‌بڕه‌‌پاره‌یه‌ی‌‌بۆ‌ناردون‌ت����ا‌ئه‌وانیش‌بیده‌نه‌‌خانه‌نشینان،‌ئه‌و‌باس‌له‌وه‌ش‌ده‌كات‌كه‌‌تاوه‌كو‌ئێستا‌یاسا‌نوێیه‌كه‌ی‌‌خانه‌نشینی‌‌"ده‌نگۆیه‌ك‌ نه‌ك����راوه‌،‌ له‌به‌غدا‌جێبه‌جێ‌‌هه‌یه‌‌كه‌‌له‌مانگ����ی‌‌4دا‌جێبه‌جێ‌‌بكرێت،‌به‌اڵم‌تا‌ئێستا‌ئه‌وه‌‌یه‌كالیینه‌بۆته‌وه‌".‌

گه‌شبینین‌له‌هه‌رێمدا‌جێبه‌جێ‌‌بكرێتبه‌ناوخۆی‌‌هه‌رێمیش‌داخۆ‌ س����ه‌باره‌ت‌له‌مساڵدا‌یاسای‌‌نوێی‌‌خانه‌نشینی‌‌ده‌چێته‌‌بواری‌‌جێبه‌جێكردنه‌وه‌،‌به‌ڕێوه‌به‌ری‌‌گشتی‌‌خانه‌نش����ینی‌‌ئه‌وه‌‌ده‌خات����ه‌ڕو‌كه‌‌ئه‌وان‌الیه‌نێكی‌‌جێبه‌جێكارن،‌له‌سه‌روی‌‌خۆیان‌چییانپێبوترێ‌‌جێبه‌جێی‌‌ده‌كه‌ن،‌وتیشی‌‌"ئه‌گه‌ر‌یاس����اكه‌‌جێبه‌ج����ێ‌‌بكرێت،‌ئه‌وا‌ده‌بێت‌له‌سه‌ره‌تای‌‌ئه‌مساڵه‌وه‌‌كار‌به‌یاسا‌نوێیه‌كه‌‌بكرێت،‌واته‌‌ده‌بێت‌خانه‌نشینان‌قه‌ره‌بوی‌‌چه‌ند‌مانگی‌‌رابردوش‌بكرێنه‌وه‌،‌له‌هه‌رێمدا‌جێبه‌جێ‌‌ به‌وه‌ی‌‌ گه‌شبینیشین‌بكرێت".‌ئه‌وه‌‌ره‌تیشیكرده‌وه‌‌كه‌‌موچه‌ی‌‌له‌واده‌ی‌‌ له‌مس����اڵدا‌ هه‌رێم‌ خانه‌نشینانی‌‌خ����ۆی‌دواكه‌وتب����ێ‌‌و‌وت����ی‌‌"له‌شه‌ش����ی‌‌هه‌مو‌مانگێكدا‌له‌زاخۆ‌تا‌كفری‌‌ده‌س����ت‌به‌دابه‌ش����كردنی‌‌موچ����ه‌ی‌‌خانه‌نش����ینی‌‌ده‌كرێت،‌ئه‌مساڵ‌به‌هیچ‌جۆرێك‌موچه‌ی‌‌س����ه‌باره‌ت‌ دوانه‌كه‌وتوه‌".‌ خانه‌نش����ینی‌‌به‌موچ����ه‌ی‌‌خانه‌نش����ینی‌‌هه‌رێمی����ش‌بۆ‌مانگێك‌ئه‌و‌باس����ی‌‌له‌وه‌كرد‌‌كه‌‌نزیكه‌ی‌‌

100ملیار‌دیناری‌‌ده‌وێت.

ژماره‌ی‌‌خانه‌نشینان‌و‌دو‌بۆچونی‌‌جیاوازپه‌رله‌مانت����اری‌‌هه‌رێ����م،‌عه‌ل����ی‌‌حه‌مه‌‌س����اڵح‌له‌لیس����تی‌‌گۆڕان،‌جه‌خ����ت‌له‌وه‌‌

ده‌كاته‌وه‌‌كه‌‌ئ����ه‌وان‌وه‌ك‌په‌رله‌مانتاران‌هه‌م����و‌توان����ای‌‌خۆیان‌ده‌خه‌ن����ه‌‌كار‌بۆ‌له‌هه‌رێم����دا،‌ یاس����اكه‌‌ جێبه‌جێكردن����ی‌‌ئه‌و‌باس����ی‌‌ل����ه‌وه‌ش‌ك����رد‌خه‌ڵكانێكی‌‌زۆر‌به‌نایاس����ایی‌‌خانه‌نش����ینكراون،‌ك����ه‌‌ژماره‌ی����ان‌نزیكی‌‌100هه‌زار‌كه‌س‌ده‌بێت‌و‌زۆرینه‌ش����یان‌موچه‌یه‌كی‌‌به‌رزیان‌هه‌یه‌،‌ئه‌وه‌ش‌زیانی‌‌له‌بودجه‌ی‌‌هه‌رێم‌و‌سه‌رجه‌م‌خانه‌نش����ینان‌داوه‌،‌به‌پێچه‌وان����ه‌ی‌‌وته‌ی‌‌به‌ڕێوه‌به‌ری‌‌گشتی‌‌خانه‌نشینی‌‌هه‌رێم‌كه‌‌وتبوی‌‌نزیكه‌ی‌‌100هه‌زار‌خانه‌نش����ینكراو‌له‌هه‌رێمدا‌هه‌یه‌،‌وه‌ك‌ئه‌و‌ده‌ڵێت،‌ژماره‌ی‌‌خانه‌نش����ینی‌‌هه‌رێم‌نزیك����ه‌ی‌‌350هه‌زار‌ك����ه‌س‌ده‌بێت،‌ئه‌و‌وتیش����ی‌‌"به‌گش����تی‌‌له‌هه‌رێمدا‌یه‌ك‌ملیۆن‌و400هه‌زار‌موچه‌خۆر‌هه‌یه‌،‌‌680ه����ه‌زاری‌‌فه‌رمانبه‌ره‌،‌ئه‌وه‌ی‌‌رێزلێنان‌و‌شه‌هیدان‌و‌ به‌ناوی‌‌ ده‌مێنێته‌وه‌‌

خانه‌نشینانه‌وه‌‌موچه‌ی‌‌پێده‌درێت".

ئابوری(423(‌سێشه‌ممه‌‌2014/4/8 8ئه‌م‌الپه‌ڕه‌یه‌‌به‌‌سپۆنسه‌ری‌گروپی‌کۆمپانیاکانی‌قه‌یوان‌چاپ‌و‌باڵوده‌کرێته‌وه‌

له مانگی چواردا كار به یاسای نوێی خانه نشینی ده کرێت كه‌مترین‌موچه‌‌‌‌400هه‌زار‌دینار‌ده‌بێت

‌‌‌ئا:‌شاهۆ‌ئه‌حمه‌د

به‌هۆی‌‌دواكه‌وتنی‌‌موچه‌ی‌‌فه‌رمانبه‌رانه‌وه‌‌په‌رله‌مانتارانی‌‌كوردستان‌نیوه‌ی‌‌موچه‌كه‌یان‌

پێده‌درێت‌و‌په‌رله‌مانتارێكی‌‌پارتیش‌ده‌ڵێت‌"پێش‌بونم‌به‌په‌رله‌مانتار‌

موچه‌كه‌م‌زیاتر‌بو،‌چونكه‌‌مامۆستای‌‌زانكۆ‌بوم".

ئه‌ندام���ی‌‌په‌رله‌مان���ی‌‌كوردس���تان‌له‌فراكس���یۆنی‌‌زه‌رد‌د.فرسه‌ت‌سۆفی‌‌په‌رله‌مانتارانه‌وه‌‌ موچ���ه‌ی‌‌ له‌ب���اره‌ی‌‌ئام���اژه‌‌ب���ه‌وه‌‌ده‌كات‌ك���ه‌‌له‌مانگی‌‌یانزه‌وه‌‌موچه‌مان‌بۆ‌به‌ستراوه‌‌كه‌‌بڕی‌‌‌5ملیۆن‌دیناره‌،‌به‌اڵم‌له‌مانگی‌‌دوه‌وه‌‌به‌بڕی���اری‌‌حكومه‌ت���ی‌‌هه‌رێ���م،‌وه‌ك‌موچه‌ی‌‌پل���ه‌‌تایبه‌ته‌كان،‌موچه‌كه‌یان‌بۆت���ه‌‌نیوه‌"ئێس���تا‌2ملی���ۆن‌و‌نی���و‌

وه‌رده‌گرین".رونده‌كات���ه‌وه‌‌ ئ���ه‌وه‌ش‌ هه‌روه‌ه���ا‌كه‌‌پێش‌ئ���ه‌وه‌ی‌‌ببێت���ه‌‌په‌رله‌مانتار‌مامۆس���تای‌‌زانكۆ‌بوه‌‌و‌موچه‌كه‌ش���ی‌‌له‌ئێستا‌زیاتر‌بوه‌‌"پێویست‌خه‌ڵك‌وا‌نه‌زانێت‌ئێمه‌‌ك���ه‌‌بوین‌به‌په‌رله‌مانتار‌

ئیتر‌خه‌نی‌‌بوین".په‌رله‌مانتارێكی‌‌فراكسیۆنی‌‌گۆڕانیش‌رایده‌گه‌یه‌نێ‌‌ئه‌وان‌وه‌كو‌په‌رله‌مانتارانی‌‌بزوتن���ه‌وه‌ی‌‌گۆڕان،‌پ���رۆژه‌ی‌‌خۆیان‌ده‌بێت‌بۆ‌كه‌مكردن���ه‌وه‌ی‌‌ئیمتیازاتی‌‌موچه‌ی‌‌ نه‌هێش���تنی‌‌ په‌رله‌مانت���ارن‌و‌

خانه‌نشینی.ق���ادر‌ ئه‌ن���وه‌ر‌ ‌ په‌رله‌مانت���ار‌په‌رله‌مانتاران���ی‌‌ موچ���ه‌ی‌‌ له‌ب���اره‌ی‌‌

فراكسیۆنه‌كه‌یانه‌وه‌‌ئاماژه‌‌به‌وه‌‌ده‌كات‌كه‌‌له‌سه‌ره‌تادا‌بڕی‌‌‌5ملیۆن‌دیناریان‌وه‌رگرت���وه‌،‌له‌و‌بڕه‌‌پ���اره‌ش‌30%ی‌‌ب���ۆ‌بزوتنه‌وه‌كه‌‌ده‌گه‌ڕێنێته‌وه‌‌و‌10%ی‌‌بۆ‌نه‌خۆش���خانه‌ی‌‌هیوای���ه‌‌7%ی‌‌بۆ‌خانه‌نشینی‌‌و‌5%ی‌‌بۆ‌كرێی‌‌خانوه‌.

ناوبراو‌ئاش���كرای‌‌ده‌كات‌كه‌‌ئه‌وان،‌پرۆژه‌یان‌هه‌یه‌‌بۆ‌ئه‌وه‌ی‌‌سیس���ته‌می‌‌

موچه‌‌رێكبخرێت،‌به‌اڵم‌‌گومانی‌‌خۆی‌‌له‌وه‌‌نیش���اندا‌كه‌‌"پارت���ی‌‌و‌یه‌كێتی‌‌هه‌روه‌كو‌چۆن‌له‌ماوه‌ی‌‌رابردو‌رێگرییان‌كردوه‌‌له‌وه‌ی‌‌ئیمتیازاتی‌‌په‌رله‌مانتاران‌موچ���ه‌‌ كه‌مبكرێت���ه‌وه‌‌و‌سیس���ته‌می‌‌داهاتوش‌ له‌خول���ی‌‌ ئ���ه‌وا‌ رێكبخرێت‌

رێگریی‌‌ده‌كه‌ن".هه‌ر‌له‌سه‌ر‌هه‌مان‌باس‌په‌رله‌مانتار‌

له‌فراكس���یۆنی‌‌س���ه‌وز‌د.‌رێواز‌فایه‌ق‌وتی‌‌"نازان���م‌په‌رله‌مانتاره‌كانی‌‌هاوڕێم‌ب���ه‌اڵم‌من‌وه‌كو‌ چه‌ندیان‌وه‌رگرتوه‌،‌خۆم‌ته‌نی���ا‌موچه‌ی‌‌مانگی‌‌‌‌11و‌12م‌وه‌رگرت���وه‌،‌واتا‌موچه‌ی‌‌مانگی‌‌1و‌2و‌ئه‌ندامه‌كانی‌‌ ناشزانم‌ 3م‌وه‌رنه‌گرتوه‌‌و‌تری‌‌فراكس���یۆنی‌‌سه‌وز‌موچه‌ی‌‌چه‌ند‌

مانگیان‌وه‌رگرتوه‌‌و‌چییانلێكردوه‌".

ناوب���راو‌ئام���اژه‌‌ب���ه‌وه‌‌ده‌كات‌كه‌‌له‌به‌رئه‌وه‌ی‌‌ له‌په‌رله‌مانتاران‌ "به‌شێك‌هی���چ‌جۆره‌‌س���ه‌رچاوه‌یه‌كی‌‌داهاتیان‌نیه‌‌موچ���ه‌ی‌‌س���ه‌رجه‌م‌مانگه‌كانیان‌وه‌رگرت���وه‌،‌ب���ه‌اڵم‌به‌ش���ێكی‌‌ت���ری‌‌له‌به‌رئه‌وه‌ی‌‌له‌روی‌‌مادیه‌وه‌‌كێش���ه‌یان‌

نیه‌‌ئه‌و‌موچه‌یه‌یان‌وه‌رنه‌گرتوه‌".موچ���ه‌ی‌‌ وه‌رنه‌گرتن���ی‌‌ له‌ب���اره‌ی‌‌

س���ێ‌‌مانگی‌‌په‌رله‌مان‌ئه‌و‌ئه‌ندامه‌ی‌‌فراكس���یۆنی‌‌یه‌كێتی‌‌هێما‌ب���ۆ‌ئه‌وه‌‌ده‌كات‌ك���ه‌‌"ده‌بێت‌په‌رله‌مانتاران‌ئه‌و‌موچه‌ی���ه‌‌وه‌رنه‌گ���رن،‌چونكه‌‌كاتێك‌ده‌چ���ن‌بۆ‌ئه‌وه‌ی‌‌ئه‌و‌پاره‌یه‌‌وه‌ربگرن‌خه‌ڵك‌وا‌ده‌زانن‌به‌ته‌نگ‌ئه‌وانه‌وه‌‌نین‌بۆیه‌‌پێویس���ته‌‌په‌رله‌مانت���اران‌دوای‌‌

خه‌ڵكی‌‌موچه‌‌وه‌ربگرن".له‌باره‌ی‌‌ یه‌كێتی‌‌ په‌رله‌مانتاره‌ك���ه‌ی‌‌سیس���ته‌می‌‌موچ���ه‌وه‌‌جه‌خ���ت‌له‌وه‌‌ده‌كاته‌وه‌‌كه‌‌"ده‌بێت‌سیسته‌می‌‌موچه‌‌چاكبكرێت‌به‌تایبه‌تی‌‌موچه‌ی‌‌پێشمه‌رگه‌‌زیاد‌بكرێت‌و‌له‌به‌رامبه‌ردا‌موچه‌ی‌‌پله‌‌به‌جۆرێك‌ كه‌مبكرێته‌وه‌‌ تایبه‌ته‌كانیش‌له‌گ���ه‌ڵ‌موچه‌ی‌‌هاواڵتیان���ی‌‌هه‌رێمی‌‌

كوردستان‌جیاوازی‌‌زۆری‌‌نه‌بێت".یه‌كگرت���وی‌‌ په‌رله‌مانتارێك���ی‌‌ئیسالمییش‌به‌ناوی‌‌به‌هار‌عه‌بدولڕه‌حمان‌ئ���ه‌وه‌‌ده‌خات���ه‌رو‌س���ه‌رباری‌‌ئه‌وه‌ی‌‌موچه‌كه‌یان‌بۆت���ه‌‌نیوه‌‌له‌و‌نیوه‌یه‌ش‌بۆ‌ ده‌گه‌ڕێننه‌وه‌‌ له‌40%ی‌‌موچه‌كانیان‌

حزب‌بۆ‌كاری‌‌خێرخوازیی‌.ناوبراو‌ئاماژه‌‌به‌وه‌‌ده‌كات‌كه‌‌ئه‌وان‌وه‌كو‌فراكس���یۆنی‌‌یه‌كگرت���و‌له‌خولی‌‌پێشوی‌‌په‌رله‌مان‌پرۆژه‌یه‌كیان‌گه‌اڵڵه‌‌ك���ردوه‌‌بۆ‌ئه‌وه‌ی‌‌سیس���ته‌می‌‌موچه‌‌له‌هه‌رێمی‌‌كوردستان‌رێكبخرێت‌"بۆیه‌‌ئێمه‌ش‌وه‌كو‌خول���ی‌‌نوێی‌‌په‌رله‌مان‌درێژه‌‌پێده‌ری‌‌ئه‌و‌پرۆژه‌یه‌ین،‌چونكه‌‌پێمانوایه‌‌ئه‌و‌جیاوازیه‌‌زۆره‌ی‌‌له‌نێوان‌موچه‌ی‌‌ تایبه‌ت���ه‌كان‌و‌ پل���ه‌‌ موچه‌ی‌‌هاواڵتیان‌هه‌ی���ه‌‌ناعه‌داله‌تیه‌كی‌‌زۆری‌‌تێدایه‌‌بۆیه‌‌پێویس���ته‌‌له‌خولی‌‌داهاتو‌

چاكبكرێت".

موچه ی په رله مانتاریی له هه رێمدا كه مده بێته وه بۆ نیوه په‌رله‌مانتارێكی‌‌پارتی‌:‌پێش‌بونم‌به‌په‌رله‌مانتار‌موچه‌كه‌م‌زیاتر‌بو

گه‌شبینین‌له‌هه‌رێمدا‌یاساكه‌‌جێبه‌جێ‌‌بكرێت

به‌پیریش‌خه‌ریکی‌کارن‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌فۆتۆ:‌ئارام‌که‌ریم

په‌رله‌مانتارانی‌یه‌کگرتو‌40%ی‌موچه‌که‌یان‌بۆ‌حیزبه‌و‌

په‌رله‌مانتارانی‌گۆڕانیش‌30%ی‌موچه‌که‌یان‌بۆ‌بزوتنه‌وه‌که‌یانه‌

دانیشتنێکی‌په‌رله‌مان‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ئه‌رشیف

ئا: ئاسۆ

له ماوه ی رابردودا ئاوێنه له سه ر زاری به ڕێوه به ری گشتی كاروباری زیندانیه سیاسیه كانی كوردستان

هه واڵێكی باڵوكرده وه ، كه ئه نجومه نی وه زیرانی هه رێم لیژنه ی دروستكردوه بۆ قه ره بوكردنه وه ی زیندانیانی سیاسی شه ڕی ناوخۆ، له سه ر ئه وه جێگرایه تی داواكاری گشتی سه یدسادق نوسراوێكی بۆ

فه رمانگه ی گشتی له سلێمانی كردو داوایان لێده كات كه به دواداچون

له وباره وه بكه ن و رێگریی له و كاره بكه ن، چونكه ئه وه "به هه ده ردانی

سامانی گشتیه ".

دوای ئه وه ی له ژماره 416 رۆژنامه ی ئاوێنه به ڕێوه به ری گش����تی كاروباری كوردس����تان زیندانیه سیاس����یه كانی ئه حمه د مام ره سوڵ، ئه وه ی ئاشكرا كردبو كه له س����ه ر ئاستی ئه نجومه نی قه ره بوكردنه وه ی ب����ۆ لیژنه وه زیران زیندانیانی ش����ه ڕی ناوخ����ۆ پێكهاتوه هه ر ئه ویش پێش����نیاری ك����ردوه كه له 5ملیۆن ناوخۆ ش����ه ڕی زیندانیانی دیناره وه تا 25ملی����ۆن دینار قه ره بو داواكاری جێگرایه ت����ی بكرێن����ه وه . به نوس����راوی سه یدس����ادق گش����تی ژم����اره 42 له 2014/3/2 نوس����راوێك له س����لێمانی بۆ فه رمانگه ی گش����تی ده نێرێت، له و نوسراوه دا داوا ده كات كه زیندانیانی ش����ه ڕی ناوخۆ له الیه ن حكومه ت����ه وه قه ره ب����و نه كرێن����ه وه ،

"به ڵكو پێویس����ت ده كات له سه ر ئه و حیزبانه ی ش����ه ڕی ناوخۆی����ان كردوه

قه ره بوی ئه و كه سانه بكه نه وه ".له به شێك له نوسراوه كه ی جێگرایه تی داواكاری گش����تی سه یدسادقدا هاتوه كردارێكی تاوان "قه ره بوكرنه وه ی كه زیانگه یه نه ر به كه سێك، ئه وا تاوانكار په یوه س����ت ده بێت به دانه وه ی به پێی ماده ی )202 و203( له یاسای شارستانی نه ك كه س����ی تر هه ر بڕیارێك دژ به م ده قان����ه پێچه وانه ده بێت����ه وه له گه ڵ بنه ماكانی دادگه ری سیستمی یاسایی و

گشتی ".هه ر ل����ه و نوس����راوه دا هات����وه كه "ئاشكرایه شه ڕی ناوخۆ هه ندێك حیزب كردویانه و پێویس����ته ه����ه ر ئه وانیش باجی س����زای و مه ده نی كرداره كانیان زیندانی����ان و قه ره ب����وی بده ن����ه وه و قوربانیانی ش����ه ڕه كه بده نه وه له سه ر بودجه ی حیزبی خۆیان نه ك له س����ه ر سامانی گش����تی و بودجه ی هاواڵتیانی

كوردستان".گش����تی داواكاری جێگرایه ت����ی سه یدس����ادق داواش����ی ك����ردوه ك����ه هه رێ����م وه زیران����ی ئه نجومه ن����ی هه ڵوه شاندنه وه ی بۆ ئاگاداربكرێنه وه ئه و لیژنه یه ی كه دروس����تیانكردوه بۆ زیندانیانی ش����ه ڕی قه ره بوكردنه وه ی ناوخ����ۆ چونكه به پێی وت����ه ی ئه وان ئ����ه و لیژنه ی����ه "ناده س����توریی و دژه

به بنه ماكانی یاسا و دادگه ری ".له سه ر ئه و نوس����راوه ی جێگرایه تی داواكاری گشتی سه یدسادق، فه رمانگه ی داواكاری گشتی سلێمانی ، لیژنه یه كی

ژماره 28، و به نوس����راوی پێكهێناوه و فه رمانگ����ه ی له به ڕێوه ب����ه ری داوا داواكاری گش����تی ده كات و ده نوس����ن "به ڕای لیژنه كه مان زیندانیانی شه ڕی ناوخۆ یاسای ئیمتیازی زیندانیكراو و ژماره كوردس����تانی سیاسی گیراوی )11(ی س����اڵی 2011، نایانگرێته وه و ه����ه ر قه ره بویه ك����ی ل����ه و ج����ۆره ش ده چێته خانه ی به هه ده ردانی سامانی گشتیه وه كه ئه ركی داواكاری گشتییه

پارێزگاری لێبكات".هه ربۆی����ه داواكارن، ك����ه نوس����راو داواكاری س����ه رۆكایه تی ئاڕاس����ته ی گشتی ، ده سته ی مافی گشتی بكرێت

دو خاڵیان پێشنیاركردوه ، كه خاڵی یه كه می����ان به دواداچونه بۆ راس����تی له كاتی هه واڵه كه و خاڵی دوه میشیان راستی هه واڵه كه دا وه ك ئه وان ده نوسن "پێویسته كاری یاسایی ئه نجام بدرێت بۆ رێگریكردن له قه ره بوكردنه وه كه ". ئاوێن����ه دا دی����داره ی ل����ه و ه����ه ر زیندانه كاروباری گشتی به ڕێوه به ری

ئه حمه د كوردس����تان سیاس����یه كانی مام ره س����وڵ ئه وه ی رونكردۆته وه كه به پێی یاساكه ی زیندانیه سیاسیه كانی ناوخۆ شه ڕی زیندانیانی كوردستان، كه ژماره یان زیات����ر له 10هه زار كه س ده بێت، نابن����ه ئه ندامی ئه وان، به اڵم ئه وان هه مو پشتگیریه كیان ده كه ن، تا به جۆرێك له جۆره كان قه ره بوبكرێنه وه .

ه����ه ر له دیداره كه دا ئه و به رپرس����ه ی له وه باس����ی زیندانیه سیاس����یه كان كردوه ، كه له سه ر ئاستی ئه نجومه نی وه زیران لیژن����ه بۆ قه ره بوكردنه وه یان پێكهات����وه ، هه ر ئه ویش پێش����نیاری كردوه قه ره بوكردنه وه كه یان له 5ملیۆن دیناره وه ده س����تپێبكات، تا 25ملیۆن

دینار.

9 )423( سێشه ممه 2014/4/8 لۆکاڵ

ئا: ئاسۆ سه راوی

ته نها له مه رزی باشماخه وه رۆژانه نزیكه ی 150ترێله كااڵ و كه ل وپه ل و خوارده مه نی هه مه جۆر، هاورده ی

هه رێم ده كرێت، به اڵم به پێی وته ی به رپرسی گومرگی مه رزه كه مه حمود

ئه حمه د، ته نها ترێله یه كیش له هه رێمه وه كااڵ و كه ل وپه ل

هه نارده ی ده ره وه ناكرێت، له باره ی داهاتیشه وه ئه و به رپرسه ده ڵێت

"ده سه اڵتی ئه وه م نییه داهاتی گومرگی مه رزه كه ئاشكرابكه م".

به ڕێوه ب����ه ری گومرگی باش����ماخی نێوده وڵه تی مه حمود ئه حمه د عه لی له دیدارێكی ئاوێن����ه دا ئاماژه به كار و چاالكیه كانیان و ئاستی هاورده كردن و هه نارده كردنی كااڵ و كه ل وپه ل ده دات له و س����نوره وه ، ئه وه ش ئاش����كرا ده كات، ك����ه له س����ه ر كه مته رخه می له كاره كانیاندا تا ئێستا 6 فه رمانبه ری

گواستۆته وه بۆ ده ره وه ی گومرگ.

بۆ هه ندێ ماده گومرگكردن زیادیكردوه

به ڕێوه ب����ه ری گومرگی باش����ماخی نێوده وڵه ت����ی ئه وه ده خات����ه رو كه پێناس����ه ی گومرگی����ی له ئێس����تادا هات����وه ، به س����ه ردا گۆڕانكاری����ی ب����ۆ هه ن����دێ م����اده گومرگك����ردن ئه مه ش زیادیك����ردوه ، به رێژه ی %20 عێراقی����ه وه حكومه ت����ی له الی����ه ن سه پێنراوه ، ئه و وتی "وه ك قۆناغی یه ك����ه م 109م����اده به پێی پێناس����ه تازه كه گوم����رگ ده كرێت، زیاتریش ئه و ش����تانه گومرگی زی����اد بوه كه زیانبه خشن بۆ مرۆڤ، وه ك جگه ره و توت����ن و خواردن����ه وه كهولی����ه كان". ئ����ه و جه خت ل����ه وه ش ده كاته وه كه خوارده مه نی گومرگی له س����ه ر نییه ، ته نها پاره ی )ئوجور كه ش����فه كه (ی گشتی به ش����ێوه یه كی وه رده گیرێ ، كیلۆیه ك ه����ه ر ب����ۆ میوه هاتی����ش 50دین����ار گومرگ ده كرێ����ت، ئه وه ی هاورده كردنی له میوه هاته كانیش����دا هه میشه یی به شێوه یه كی قه ده غه یه

ته نها ترێیه .

هاورده كردن زۆره و هه نارده كردن نییه

س����ه باره ت به ئاستی هاورده كردن و هه نارده كردنیش له و س����نوره دا ئه و به داخێك����ی زۆره وه ئاماژه ی به وه دا كه ئاس����تی هه نارده كردن زۆر نزمه ئاس����ته كه ی له ئێس����تادا به جۆرێك له س����فردایه ، وه ك ئه و رونیده كاته وه نزیكه ی رۆژانه گشتی به شێوه یه كی 150ترێل����ه كااڵی هه مه ج����ۆری وه ك بیناس����ازیی كه ل وپه لی خ����واردن و به اڵم ده كرێ����ت، هه رێم ه����اورده ی

ته نان����ه ت ترێله ی����ه ك له هه رێم����ه وه هه نارده ناكرێت، له كاتێكدا پێش����تر فافۆن و قاڵب و مس و چه ند كااڵیه كی تریش هه نارده ده كران، "به اڵم ئێستا ئه وه ش نیی����ه ". له ب����اره ی ئه وه ش زۆرترین كااڵ له و س����نوره وه هاورده به ڕێوه به ری گومرگی بكرێت چییه ؟ مه رزی باش����ماخ وت����ی "كه ل وپه لی بیناس����ازیی و به زۆریی كاش����ی زۆر دێت، به ش����ێوه یه كی گشتی ده كرێت 10ترێله نزیك����ه ی رۆژان����ه بڵێی����ن كاشی هه مه جۆر له م سنوره وه دێته كه ل وپه لی ئه ویش دوای هه رێمه وه ،

یه ده گی ئۆتۆمبیل زۆر دێت".

كۆنتڕۆڵكردنی سنوره الوه كیه كان ئاسان نییه

هاورده كردنی كااڵ به شێوه یه كی قاچاخ و له گومرگكردن وه ك ده وترێ خۆدزینه وه ت���ا راده ی���ه ك بونی هه یه ، ل���ه م روه وه ناوبراو ئ���ه وه رونده كات���ه وه ، كه جگه له مه رزه كان سنورێكی به رفراوانی الوه كی هه ی���ه ، كه كۆنتڕۆڵكردن���ی به ته واوه تی ئاس���ان نییه ، بۆی���ه ده ڵێت "ئه ش���ێ به قاچاخ كااڵ الوه كیه كانه وه له س���نوره ه���اورده بكرێ���ت، به اڵم له م م���ه رزه ی هاورده كردنی دڵنیاتانده كه مه وه ئێمه وه كااڵ به شێوه ی قاچاخ یاخود خۆدزینه وه

له گومرگكردن بونی نییه ".

داهاتی گومرگ ئاشكرا ناكرێتباش���ماخ گومرگ���ی به ڕێوه ب���ه ری له وكات���ه وه ی ده كات ئاشكراش���ی ئه و چۆته ئه و ش���وێنه ، ك���ه ماوه ی س���اڵ و س���ێ مانگه ، تاوه كو ئێس���تا كه مته رخه می له س���ه ر 6فه رمانبه ری له ئیش���دا گواس���تۆته وه بۆ ده ره وه ی گومرگ "هه ر هه فته ی رابردو له س���ه ر 4فه رمانبه رم له ئیش���دا كه مته رخه می ده رك���رد له گومرگ و گواس���تنه وه م بۆ كردن بۆ شوێنی تر". هه روه ها ئه وه ش ده خات���ه رو كه چه ندی���ن فه رمانبه ری تری���ش به هۆی س���ه رپێچی بچوكه وه س���زادراون. به ڕێوه ب���ه ری گومرگ���ی

باش���ماخ باس ل���ه وه ش ده كات كه هه ر ب���ه دو مانگ جارێ���ك جێگۆڕكێ فه رمانبه ره كان���ی به ش���وێنكاری ده كات "ئه م���ه ش بۆ ئ���ه وه ده كه ین كه هی���چ ده رفه تێ���ك نه هێڵینه وه بۆ س���ه رپێچیكردن". سه باره ت به داهاتی گومرگی مه رزه كه ش مه حمود ئه حمه د عه لی ، ئه وه ده خاته رو كه ده س���ه اڵتی ئاش���كراكردنی ئ���ه وه ی نییه و ده ڵێت "ده سه اڵتی ئه وه م نییه داهاتی گومرگی مه رزه كه ئاش���كرابكه م". به اڵم ئاوێنه له چه ند سه رچاوه یه كی تایبه تی خۆیه زانیوێتی داهاتی رۆژانه ی گومرگی ئه و

مه رزه "نزیكه ی ملیارێك دیناره ".

له مه رزی باشماخه وه رۆژانه 150 ترێله كااڵی هه مه جۆر هاورده ی هه رێم ده كرێت، به اڵم ترێله یه ك هه نارده ناكرێت

شه ڕی ناوخۆ هه ندێك حیزب كردویانه و

پێویسته هه ر ئه وانیش قه ره بوی

زیانلێكه وتوانی بكه نه وه

له سه ر قه ره بوكردنه وه ی زیندانیانی شه ڕی ناوخۆ داواكاری گشتی هاته ده نگ

مه رزی باشماخ فۆتۆ: یه حیا ئه حمه د

به ڕێوه به ری گومرگی باشماخ: ده سه اڵتی ئه وه م

نییه داهاتی گومرگی مه رزه كه

ئاشكرابكه م

هه فته ی رابردو له سه ر كه مته رخه میی له ئیشدا 4فه رمانبه رم

له گومرگ ده ركرد

دو نوسراوی داواکاری گشتی له باره ی قه ره بوکردنه وه ی زیندانیانی شه ڕی ناوخۆ

ئیحسان مه ال فوئاد

نیگاركێش و شێوه كار هونه رمه ندێكی له قه زای كه الر له ساڵی 1992وه سااڵنه له س���ه ر گیرفانی خۆی پێش���انگای تایبه ت���ی ب���ۆ هه ڵه بج���ه و ئه نف���ال توندیش ره خن���ه ی نمایش���ده كات، به ڕێوه به رایه تیی���ه له فه رمانگ���ه و هونه ری و رۆشنبیرییه كان ده گرێت كه

هیچ هاوكارییه كیان نه كردوه .

هونه رمه ندی ناس���راو دیاری ناوچه ی ل���ه م تازه دێ���ی گه رمی���ان عه ل���ی چاوپێكه وتن���ه ی ئاوێن���ه دا چیرۆكی ئاوێنه ب���ۆ كاركردن���ی س���ه ره تای ده گێڕێته وه و ده ڵێت " خۆڕسكانه هه ر له منداڵییه وه پێش چونه قوتابخانه م خولیای كێش���انی وێنه و سروش���ت و هونه ری ش���ێوه كاریی و په یكه رسازیم هه ب���وه و ك���ه چومه ت���ه قوتابخانه ده س���تم به كاركردن كرد، هه رچه نده هیچ كه س���ێك پیتێكی ئه و هونه ره ی

فێرنه كردوم".ئه و هونه رمه نده ئاماژه به وه شده كات كه 22 ساڵه له س���ه ر ئه ركی خۆی و به بێ به رامبه ر له یاده كانی هه ڵه بجه و ئه نفال���دا پێش���انگای تایبه تی خۆی كردوه ت���ه وه ، به اڵم ئه وه دو س���اڵه خودی نێ���و ده بات���ه پێش���انگاكه

هه ڵه بج���ه نمایش���ی ده كات، به ب���ێ ئ���ه وه ی هیچ ك���ه س و فه رمانگه یه ك

هاوكاری بكات.ته مه ن تازه دێی، عه ل���ی هونه رمه ند 46 ساڵ، له قه زای كه الر له دایكبوه ، له الیه ن هاوكارینه كردنیه وه له باره ی دام���وده زگاو فه رمانگ���ه هون���ه ری و رۆشنبیرییه كانه وه ده ڵێت "به داخه وه

خۆم پێش���تر له نوسینگه ی سلێمانی ئه نجومه نی وه زی���ران فه رمانبه ربوم و هونه ری رۆشنبیریی و بۆ گواستمه وه گه رمیان به مه به س���تی ئ���ه وه ی له م شوێنه زیاتر په ره به هونه ره كه م بده م،

به اڵم هیچ هاوكارییه ك ناكرێم".ئه و هونه رمه نده بۆ ئاوێنه وتیش���ی له به ڕێوه به رایه ت���ی ئێس���تا "م���ن سه نته ره كانی گه رمیان ده وامی فه رمی ده ك���ه م و هچی یارمه تیی���ه ك نادرێم پێشانگایه ك بكه مه وه ، هه مو رۆژێك دێم ب���ۆ ده وام و داده نیش���م تاوه كو ده ڕۆم���ه وه ، حه زده كه م خۆم چاالكی ئه نجامبده م كه چی لێره به دڵی خۆم ئه و كارانه م بۆ ناكرێت، به اڵم ئه گه ر جله كانی خۆم فرۆش���توه پێشانگای

تایبه تی خۆم ده كه مه وه ".ئه و هونه رمه نده ره خنه ی له سه ندیكای هونه رمه ندانی كوردستان گرت و وتی "خۆم ئه ندامی كارای ئه و سه ندیكایه م به اڵم تا ئێس���تا به هیچ ش���ێوه یه ك

خزمه تنه كراوم".عه لی تازه دێیی له كۆی 10 فیستیڤاڵی هونه رمه ندان���ی كه ركوك به ش���داری كردوه و بڕوانامه ی رێزلێنان پێدراوه و له یه كێكیاندا ل���ه 1997 بڕوانامه یه كی رێزلێن���ان و دو مه دالی���ای پێدراوه ، له زۆربه ی پێش���انگا هاوبه ش���ه كانی

گه رمیاندا به شداریكردوه .

چه ن���د رۆژێك���ه به رێژه یه كی به رچاو ب���اخ و م���اڵ و له ن���او خاڵخاڵۆك���ه سروش���تی كوردس���تاندا ده بینرێت، ته نان���ه ت هه ندێكجار خاڵخاڵۆكه باڵ

نه خش���ینه كان خۆیان ده كه ن به نێو پاس و ئوتومبێله كانیشدا.

خاڵخاڵۆکه سودێکی زۆر ده گه یه نێت به سروشت و به روبومی کشتوکاڵی.

rangalayawene@gmail.com (423( سێشه ممه ‌2014/4/8ره‌نگاڵه

باش���تره زمانی گفتوگ���ۆ به كاربهێنیت له هه ر ناڕه حه تییه ك كه دێته پێش���ت. كۆتایی هه فت���ه كاتێكی خۆش ده بێت

بۆت.

هه س���تناكه یت زۆر خه ریكی قس���ه و قس���ه لۆكی ، ره نگه ئه م���ه ش ببێته مای���ه ی كێش���ه یه كی زۆر بۆ خۆت و

خێزانت.

كاره كان����ت كاردان����ه وه ی خواسته كانته وه یه ، به پێچه وانه ی به اڵم گرنگ ئه وه یه كه له شساخ و

سه المه تی .

ده كه یت زۆر به فشارێكی هه ست له بواری كاره كانتدا، پێویس����تیت به وه هه یه كه كه س����ێك سۆزی

زیاترت بداتێ.

ركه به رایه تیت زیاتر بوه له بواری ئیش����ه كه ت، هه وڵی خ����ۆت بده با ت����ۆش دوانه كه وی����ت له ئیش و

كاره كانت.

پێویس���ته رێز له و كه سانه بگریت كه له زۆرینه ی ناره حه تیه كانت به هاناته وه دێ���ن، ته ندروس���تیت به ره و باش���تر

ده ڕوات.

نه‌‌هه‌‌‌نگسه‌‌تڵگیسککه‌‌واندوپشکته‌‌رازوو

11

به شێك له وانیش وه ك پیشه یه ك مه ی دروستكردن و مه یفرۆشییان كردوه ".

ناوب���راو ئاماژه ب���ه وه ده كات كه "ئه و

موس���وڵمانه كانی له الیه ن دیارده یه ش به س���نگفراوانیه وه ناوچه ك���ه وه و

قبوڵ كراوه و رێگریی لێنه كراوه ".

رۆكی به ته نها به ده نگ خاوه نه كه ی ده ناسێته وه

سه گێك له سلێمانی به چوار ده فته ر دۆالر

22 ساڵه له سه ر گیرفانی خۆی پێشانگا پسپۆڕێكی سویدی : ئاوی پاك بۆ خواردنه وه له كوردستان نا مێنێتبۆ هه ڵه بجه و ئه نفال ده كاته وه

ئه مساڵ ساڵی خاڵخالۆكه كانه

رۆك���ی ن���اوی ئ���ه و س���ه گه یه كه له كۆمپانیای خه ب���ات زه نگه نه كاری دۆزینه وه ی مین ده كات، خاوه نه كه ی له گوێرایه ڵی ب���اس ره حیم، ئاس���ۆ س���ه گه كه ی ده كات، ده ڵێت "هه رچی پێبڵێ���م به قس���ه م ده كات، ئه گ���ه ر چاویش���ی لێ���م نه بێ���ت به ده ن���گ

ده مناسێته وه ".خاوه نه ك���ه ی وه ك س���ه گه ئ���ه م ده یخات���ه ڕو، نرخه ك���ه ی نزیكه ی 40 هه زار دۆالر ده بێت و خه رجی رۆژانه ی نزیك���ه ی 50 ه���ه زار دین���ار ده بێت. ئاس���ۆ ده ڵێت "هه ر ئه و شامپۆیه ی سه گه كه ی پێده شۆرێ نرخه كه ی بایی

."50$

زۆرترین مه ی له شاری كۆیه ده فرۆشرێت

له جیهان���ی فاش���یۆنداو هه ر وه رزه و ره ن���گ و خۆگۆڕین و دیزاینی

تایبه ت به خۆی هه یه ، به هاری ئه مس���اڵیش ل���ه ڕوی خۆگۆڕین و

گرنگیدان به جل و به رگه وه به هه مانشێوه ، وه ك زۆربه ی به هاره كانی

ت���ر ئه وه ی له م وه رزه دا زۆر به كه م���ی ده بینرێت ته نوره ی درێژی

فراوانه ، به پێچه وانه ی وه رزی ساردو سه رماو زستانه وه .

له مۆدیلی به هاری ئه مساڵدا، ته نوره ی درێژی ته سك جوانییه كه ی

له وه دایه كه هه میشه رێكییه كی ته واو ده دات به له ش و الری ئه وانه ی

ده یپۆشن، هه روه ها پێاڵوی پاژنه به رزیشی له گه ڵدا له پێده كرێت و

كه متر پێاڵوی فالت و پاژنه نزمی له گه ڵ رێكده خرێت.

له هه مانكاتیش���دا ئێكسسواراتێكی ناس���ك و كه م خۆگۆڕینه كه ت

جوانترو سه رنجڕاكێشتر ده كات، له گه ڵ جانتایه كی ده ستی.

ئه گه ر بااڵت كورته ، پێویس���ته دیاری قاچت له خوار ته نوره كه وه

ده ربكه وێت و نه یشاریته وه ، ئه گه ر نا كورترت ده رده خات.

‌ره‌نگاڵه(423( سێشه ممه 2014/4/8 rangalayawene@gmail.com

گاکاوڕ

هه لی زێڕینت بۆ ده ڕه خسێت له ژیانتدا، هه وڵب���ده زیاتر س���ودی لێوه ربگریت. بی���ر له دروس���تكردنی په یوه ندی نوێ

ده كه یته وه .

ئه ته وێ���ت هه نگاوێك���ی نوێ بنێیت له ژیانتدا تاوه كو باری داراییت زیاتر زیاتر كێشه كان مه هێڵه به هێزبێت،

درێژه بكێشن.

فه رمانه كان���ت دوامه خ���ه و هه وڵب���ده له كات���ی خۆی���دا بیكه ی���ت. دڵت پڕه به رامبه ره كه ت به اڵم له خۆشه ویس���تی

پێی نازانێت.

م����ه رج هه ن����دێ ناچارده بی����ت قبوڵبكه ی����ت كه ئه م����ه ش په یوه ندی به بواری خێزانیته وه هه یه ، هه واڵێكت

پێده گات.

كه ڵه كه بون، له س����ه رت كاره كانت له كوێ����وه ده سته وه س����تانیت ژیران����ه ده س����تپێبكه یته وه .

بیربكه وه .

قرژاڵدوانه‌‌

زۆری به ش����ێكی هه وڵت����داوه بكه یت. چاره س����ه ر كێش����ه كانت خێزانه كه ت ل����ه م هه نگاوه تدا زۆر

یارمه تیده رتن.

فه‌‌ریکشێر

10

گۆشه یه كی تایبه ته به جل و به رگ

ئا: شاهۆ ئه حمه د

له دێ���ر زه مانه وه ش���اری كۆی���ه به وه ناسراوه زۆرترین دوكانی مه ی فرۆشتنی تێدایه له چاو قه زاكان���ی تری هه رێمی كوردستان و خه ڵكێكی زۆریش له ئاسته جیاوازه كان م���ه ی ده خۆنه وه ، خاوه ن مه یخانه یه كی���ش ده ڵێت "خواردنه وه ی مه ی الی خه ڵكی كۆیه له وه ته ی هه یه

ئاسایی بوه ". بڕوا یۆحه ننا كه له ناوه ڕاس���تی شاری كۆیه دوكانی مه یفرۆشی هه یه له باره ی فرۆشتنی مه ی له ش���اری كۆیه ئه وه ی بۆ ئاوێنه رونكرده وه كه هه ر له سااڵنی رابردوه وه سه ده ی چله كانی سیه كان و كۆیه یان���ه ی مه ی خواردنه وه و دوكانی مه یفرۆش���ی تێدا كراوه ته وه ، ئه و وتی "هۆكاری زۆر فرۆش���تنی مه ی له كۆیه ده گه ڕێته وه بۆ ئ���ه وه ی كه كۆیه هه ر له دێرزه مان���ه وه خه ڵكه كه ی رۆش���نبیر بوه ، م���ه ی خواردن���ه وه ش كاریگه ری له س���ه ر خه ڵك دروست نه كردوه ، ئه وه له ئێس���تادا هۆكارێكی ل���ه وه ش جگه تریش ده گه ڕێته وه بۆ بێكاری خه ڵكی كۆی���ه وای ك���ردوه به ش���ێكی زۆری

مه شروب بخۆنه وه ".ناوبراو ئام���اژه ب���ه وه ده كات كه "تا ئێس���تا ئه وان هیچ جۆره رێگرییه كیان له الی���ه ن هی���چ ك���ه س و الیه نێك���ه وه نه بوه مه گه ر حاڵه ت���ی تاك تاكه بێت یاخود دوكانه كانی هاوس���ێمان گله یی بكه ن ئه ویش ئێمه به ش���تێكی ئاسایی دروس���ت كێش���ه مان وه رمانگرت���وه و

نه كردوه ".

به ش���ێك له خه ڵك���ی ، ئ���ه م دیارده یه ده گه ڕێننه وه بۆ مێژوی كۆیه و پێیانوایه هۆكاره كان���ی په یوه ن���دی هه یه بۆ ئه و هه لومه رج���ه كۆمه اڵیه ت���ی و كولتوری و گ���وزه ری پێیدا كۆی���ه سیاس���ییه ی

كردوه .توێژه رێك���ی كۆمه اڵیه ت���ی ئاماژه به وه ده كات كه "بونی م���ه ی و خواردنه وه ی مه ی له شاری كۆیه شتێكی سه یر نیه ، چونكه ئه گه ر وردبینانه تر له كۆیه بڕوانین وه ك ش���ارێكی فره ئایین و پ���ڕ له بیرو بۆچون���ی جیاواز، یه كت���ر قبوڵكردن و

ئازادی زو گه شه ی كردوه ".دی���اری خالید توێ���ژه ری كۆمه اڵیه تی س���ه باره ت به مه ی خواردنه وه له شاری كۆیه بۆ ئاوێنه ی رونكرده وه كه "كۆیه گه شه كردوی ش���ارێكی ئه وه ی له گه ڵ بی���ری ئاین���ی و خ���اوه ن هه ڵكه وته ی چه ندی���ن كه س���ی بیرمه ن���دی ئاینی و ماریفه تداره ، خوێنده وار و كه س���ایه تی به ش���ێكی مه یخواردن���ه وه ش ب���ه اڵم كۆمه اڵیه تی به پێكهات���ه ی په یوه نداره خه ڵك���ی كۆی���ه چونكه له م ش���اره دا هه ر له كۆنه وه ئایی���ن و ئاینزای جیاواز هه بوه ، به تایبه تی كه مه س���یحییه كانی هه رمۆته به شێكی دانه بڕاوبون له كۆیه و

ته نوره ی ته سك .. مۆدیلی به هاری

ئه مساڵ

پسپۆڕێكی سویدی : ئاوی پاك بۆ خواردنه وه له كوردستان نا مێنێت

)jonas rottorp( جۆناس ڕۆت���ۆرپكۆمپانیای ماركێتێن���ی به رپرس���ی (I V L( كه تایبه ته به پاكژ كردنه وه ی ئاو بۆ دوباره به كارهێنانه وه ی ئێستا له سلێمانیه ، ئه و ه وشداری ئه وه ده دات كه ئاوی فرێش و پاكژی خواردنه وه ی كوردس���تان له مه ترس���یدایه و ده ڵێت ده ربه ندیخانی���ش دوكان و "ئ���اوی مه رج���ی پاكێتی���ان تێ���دا نییه و بۆ

خواردنه وه ناشێن".

ڕۆتۆرپ كه ش���اره زای بواری ئاوه ، به نیگه رانی و سه رس���امیه وه له دۆخی كوردس���تان فرێش���ی ئاوی ژینگه و ده ڕوانێ���ت، ئه و كه له س���ه ر داوای ڕێكخ���راوی ژینگه دۆس���تی س���یدای سویدی به مه به ستی رێنمایی ژینگه یی هاتووه ت���ه كوردس���تان، به ئاوێنه ی راگه یان���د ك���ه "ه���ه ر جێگه ی���ه ك هه س���اره یه دا ئه م له سه رتاس���ه ری پێویس���تی به ڕێنمایی ژینگه یی بێت ئێمه ئاماده ین رووی تێكه ین و هه وڵی چاككردنی بده ین، به مه رجێك خه ڵك و ده س���ه اڵتی ئه و ش���وێنه هاوكارمان

بن".رۆتۆرب وتی "هه ر سوچێكی ئه م گۆی زه ویی���ه ژینگه ی پیس ببێت، كه م تا زۆر كار له هه م���وو جێگاكان���ی تری جیه���ان ده كات، له به رئه وه به ئه ركی

خۆمانی ئه زانین به هانایه وه بچین".ئ���ه وه ش ناوب���راو هه رچه ن���ده ره تناكاته وه كه به شێك له كاره كه یان به بزنسه وه په یوه ندی له كوردستاندا كۆمپانی���ای به وپێی���ه ی هه ی���ه ، (I V L ( نیوه ی پش���كه كانی س���ه ر به كه رتی تایبه ت و نیوه ش���ی س���ه ر به كه رتی گش���تییه ، ئه و وتی "ئه مڕۆ هه مو شتێك بزنسه ، به اڵم ئێمه داوای كارمان نه كردوه ، ئێمه هاتوین مه ترسی پیس���بونی ژینگه تان بۆ ڕونكه ینه وه ، هه ركات بڕیارتاندا ژینگه كه ی خۆتان چاككه ن له و مه ترسیه خۆتان ڕزگار كۆمپانیاكان���ی س���ویدیش بك���ه ن،

ئه چن���ه ته نده رین���ی پرۆژه كان���ه وه به پێی چاالكی خۆیان ئه توانن هه لی به ده س���تهێنانی بزن���س و قۆنته راتی

پرۆژه كان په یدابكه ن".وتیش���ی "له ڕونگ���ه ی من���ه وه وه ك ترس���ی ئاودا، له بواری پس���پۆرێك ئ���ه وه م هه ی���ه قه یرانێك���ی گه وره و كاره س���اتبار چاوه ڕواننه ك���راوی ئایا بێ���ت، كوردس���تاندا له به رده م ئێ���وه بیرت���ان له وه كردۆت���ه وه كه چ���ی ڕوده دات ئه گ���ه ر واڵتێك ئاوی پاك و ئاوی نه مێن���ێ و خواردنه وه ی هه وای پاك���ی ببێته كااڵو ده س���ت نه كه وێ���ت؟! كوردس���تان روه و ئه و قۆناغه ده ڕوات گ���ه ر پالن بۆ ئاوی خواردنه وه و پاراستنی خاوێنی ژینگه

دانه نرێ و جاره سه ر نه كرێ".ناوب���راو ه���ۆكاری ئ���ه م ترس���ه ی گه ڕان���ده وه ب���ۆ ئه وه ی ك���ه كاتێك س���ه ردانی روباری تانجه رۆی كردوه ئاوی بینویه ت���ی خ���ۆی به چ���اوی زێراب���ی س���لێمانی تێك���ه ڵ ئه بێت و ئه خورێته وه ، ده ربه ندیخان و ئه چێته له ڕانیه و پرۆس���ه ی هه مان هه روه ها ده ریاچ���ه ی دوكان به دیك���ردووه كه پاشان ئاوه كه ی دانیشتوانی سلێمانی به "مه ترسیه كی ئه مه ش ئه یخۆنه وه و

نه بینراو" ناوده بات.ئه و وتی "ترسی ئه وه م هه یه ڕۆژێك بێت كه زۆر دور نیه ئاوی پاك نه مێنێت

بۆ خواردنه وه له كوردستان".وتیش���ی "ترس���ی ئه وه ش���م هه ی���ه

كۆمپانیا س���ویدیه كان س���اردو خاو ببنه وه ل���ه و حه ماس���ه ی هه یانه بۆ كاركردن له كوردس���تان، چونكه لێره له سه ره تاوه پێشوازیه كی باش و نایاب ئه كرێین بۆ هه مو شتێك پێمانئه ڵێن به س���ه رچاو، به اڵم كاتێ���ك كه دێنه سه ر جێبه جێكردن یان زۆر به خاوی ئه ڕوات یان هه ر به س���ه رچاوه كه یه و به پراكتیك تا ئێسته هیچ دیار نیه ".

ك���ه كۆمپانیای له كاتێكدایه ئه م���ه ئه وه ب���وه ئامانجم���ان )I V L)ته كنۆلۆژیای چاره س���ه ری ئاوو زبڵ بگوازن���ه وه بۆ كوردس���تان و بۆ ئه و مه به سته ش به پێی لێدوانی ڕۆتۆرپ، شاندێكی گه وره یان له كۆمپانیاو ژوره ڕێكخراوی س���ویدو بازرگانیه كان���ی س���یدا پێكهێناوه و به هاوكاری ژوری بازرگان���ی و پیشه س���ازی س���لێمانی ك���ه چه ند ئه ندامێكی���ان له و بواره دا كاران، دوو جار سه ردانی سلێمانیان كردووه و س���یمینار و ۆركشۆپیان بۆ رونكردنه وه ی كاره كه یان پێش���كه ش كردووه ، ئه و وت���ی "ئێمه خوازیارین ئ���اوی پاك���ژ و ژینگه كه ت���ان ك���ه س���ه رزه وی و ژێرزه ویتان خاوێن بێت، به اڵم به داخ���ه وه وه اڵم و ڕۆڵی الیه نه

به رپرسه كان وه ك پێویست نییه ".وتیش���ی "ئێمه ئه وه ی ئه ركمان بوه وه ك ئێس���تا جێبه جێمانك���ردوه ، قسه ی سیاس���ه ت تۆپه كه له به رپێی

حكومه ته كه ی ئێوه دایه ".

زۆرترین مه ی له شاری كۆیه ده فرۆشرێت

)دوابەش(

له نیوەی دووهه می سەدەی بیستەمی جیهانی ئیس���امیدا کەم نووسەر هه یە نووس���ەرێکی قوتب س���ەید به ڕادەی ت���ۆوی ئ���ەو ب���ەڕادەی ڕادی���کاڵ و ڕادیکاڵبوون���ی چاندبێ���ت. ئەم پیاوە بەرچاو وبەرجەس���تەی نموونەیەک���ی فیکر و ڕەخنەی ڕادیکاڵە لەو ناوچەیەی ئێمەدا، فیکر و ڕەخنەیەک له ئەدەبیاتی سیاس���ییدا به ”ئیس���امی شۆڕشگێڕ“ قوتب س���ەید ئ���ەوەی ناودەبرێ���ت. ئیسامییەکانی نووسەرە لەسەرجەمی ئیس���امە گۆڕینی جیادەکات���ەوە تر ئایدیۆلۆژیایەک���ی ب���ۆ له دین���ەوە له ڕەخنەی بۆ جۆرێ���ک شۆڕش���گێڕ، سیاس���یی و کۆمەاڵیەتیی و فەرهه نگیی خاڵی س���ەرەکی تیایدا دروس���تکردنی دونیایەکی تەواو ت���ازە و تەواو جیاواز لەوەی هه یە و دروستکراوە. بەبۆچوونی من لێکچوونێکی گ���ەورە و چەند الیەن لەنێوان فیکری س���ەید قوتب و فیکری ساڤۆ ژیژێکدا هه یە، النیکەم لەئاستی فیکری سیاسیی و لەئاستی ڕایکاڵبوون ئەو به دونیای هاوچ���ەرخ و بەرامب���ەر میکانیزمانەدا کە بۆ گۆڕینی ئەو دونیایە پێویستن. لەم ئاستانەدا ساڤۆ ژیژێک س���ەید قوتبی ناو فیکری مارکس���یی و هاوچەرخ���ە، چەپگ���ەری فیک���ری وەک چۆن س���ەید قوت���ب ژیژێکی ناو دووهه می نی���وەی ئیس���امی فیکری کۆمەڵێک بێگومان بیستەمە. سەدەی جی���اوازی گەورە و گرنگی���ش هه ن کە س���ەید قوتب کە وەک ئیس���امییەکی توندڕەو وله ژیژێک وەک مارکس���ییەکی ئەمەیان بەاڵم جیادەکەنەوە، توندڕەو بابەتی ئ���ەم نووس���ینەی ئێمە نییە، ئەوەی من لێرەدا دەمەوێت لەس���ەری بوەس���تم ئەو خاڵی لێکچوونانەیە کە ئەم ئیسامییە توندڕەوە بەم چەپگەرە

توندڕەوەوە گرێدەدات.

سەید قوتب وەک نووسەرێکی ڕادیکاڵ خوێن���ەری کارەکانی س���ەید قوتب دەتوانێت س���ێ قۆن���اغ له فیکری ئەم جیابکات���ەوە. لەیەکت���ری پی���اوەدا قۆناغی دووهه م���ی یەک���ەم و قۆناغی ناڕادیکاڵب���وون و قۆناغی س���ێهه میش قۆناغی ڕادیکاڵبوونە. لەڕادیکاڵبووندا، س���ەید قوت���ب، ل���ەزۆر ڕووەوە وەک س���اڤۆ ژیژێ���ک وایە. ئەمی���ش دونیا بەهه مان لۆژی���ک وێنا و دابەش دەکات ک���ە ژیژێک وێن���ا و دابەش���ی دەکات، هه م���ان ڕوانینی بۆ ک���ردەی گۆڕان و ڕۆڵ���ی نوخب���ەی شۆڕش���گێڕ هه یە، هه مان ڕوانینی ب���ۆ ڕۆڵی توندوتیژیی هه ی���ە ناموق���ەدەس موق���ەدەس و لەک���ردەی بەرپاکردن���ی گۆڕانکاریدا و هه مان ڕوانین و بۆچوونی بۆ مەسەلەی تەواو سیاس���یی وئامادەگی ئیلتیزامی لەپێناوی ”مەس���ەلە“کەدا بۆ م���ردن ڕوانینیش���ی هه روەها هه مان هه ی���ە، بۆ مەس���ەلەی پەالماردان���ی دەوڵەت و گرتنەدەستی دەسەاڵتی سیاسیی هه یە، تواناکانی خس���تنەگەڕی بەمەبەستی دەوڵەت لەس���ەرەوەڕا بۆ پیادەکردنی ش���ۆڕکردنەوەی ڕادیکاڵ و گۆڕانکاریی ب���ۆ ناو کۆمەڵگا. ب���ەزۆر مانا قۆناغی ڕادیکاڵب���وون له فیکری س���ەید قوتبدا قۆناغێکی لینینییە بەهه مان ئەو مانایە کە لینینیزم بەش���ێکی گرنگی فیکری

سیاسیی ساڤۆ ژیژێکە.قۆناغی یەکەمی فیکری سەید قوتب له گوندێکی س���ەفەرکردنیەتی قۆناغی بچووکی ناوچەی ئەس���یوت لەباکوری میس���رەوە ب���ۆ قاهیرە و دەس���تکردن به خوێندن لەو ش���ارەدا. لەم قۆناغەدا س���ەید قوتب پەیوەندی لەگەڵ نوخبه خوێندەوارەک���ەی ئ���ەو س���ەردەمەی مس���یردا پەی���دا دەکات و لەنزیک���ەوە دەکەوێت���ە ژێ���ر کاریگەری���ی عەباس له بریتانیا ک���ە عەق���ادەوە، مه حمود له میس���ر وەک تەواوکردوە و دکتۆرای نووس���ەرێکی لیب���راڵ خەریکی کاری ڕۆش���نبیرییە. ئەم قۆناغە به قۆناغێکی لیبرال و عەلمانی له ژیان و فیکری سەید قوتبدا ناودەبرێ���ت. قۆناغی دووهه می قۆناغی نووس���ینی کتێبی ”ئیسام و دادپەروەریی کۆمەاڵیەتییە“ کە ساڵی ١٩٤٨ دەینووس���ێت و لەژێر کاریگەریی مارکس���یزمدا ئیس���ام وەک دینێ���ک نزیک له سۆس���یالیزمەوە لێکئەداتەوە. قۆناغی س���ێهه میش قۆناغ���ی گرتن و

ڕژێمەکەی له الی���ەن زیندانیکردنیەتی جەمال عەبدولناس���ر لەساڵی ١٩٥٤ تا ١٩٦٤ و دوات���ر بەردان���ی بۆ ماوەیەکی گرتنەوە و س���ەرلەنوێ کورت وئینج���ا لەس���ێدارەدانی. لەم قۆناغەدا س���ەید قوت���ب کتێب���ی ”معالم ف���ی الگریق“ دەنووس���ێت کە یەکێکە له کتێبه هه رە دووهه م���ی نی���وەی ڕادیکاڵەکان���ی سەدەی بیستەم، کتێبێک لەماوه یەکی زۆر کورت���دا دەبێ���ت به ئینجیلی هێزە ئیسامییە ڕادیکاڵەکانی سااڵنی هه فتا و هه ش���تا ونەوەدی بن الدن و زەواهیریی و زەرقاویی و ئەوانیتر نەوەی ئەم کتێبەی س���ەید قوتبن. ئەم قۆناغە ڕادیکاڵەی فیک���ری قوتب لەزۆر ڕووەوە ش���ایانی بەراوردکردنە بەو ڕادیکاڵییە فیکرییەی س���اڤۆ ژیژێک هه ڵگریەتی، بەتایبەتی له ڕەوت���ی مێ���ژووی ئ���ەو ناوچەیەی ئێم���ەدا کە نووقمی ناو دید ووێناکردنی

ڕادیکااڵنەی فرەجۆرە.

لەنێوان قوتب و ژیژێکداکتێب���ی یەکەم���ی له پەرەگراف���ی الگریق“دا س���ەید قوتب ”معالم ف���ی ئ���ەم وێن���ە گەردوونییە ب���ۆ دونیای ئەمڕۆ دەکێش���ێت: ”مرۆڤایەتی لەسەر ڕۆخ���ی داڕمانێکی تەواو وەس���تاوە...نە لەبەر ئ���ەو هه ڕەش���ەی فەنابوونە کە بەس���ەر س���ەریەوە ش���ۆڕبۆتەوە ئەتۆمییە( قوتب چەکی )مەبەس���تی .. چونکە ئەم هه ڕەش���ەیە دەرکەوتو نیش���انەی نەخۆشییەکەیە نەک خودی نەخۆش���ییەکە خۆی..بەڵک���و بەهۆی دونیایە ئ���ەم تەواوی ئیفاس���کردنی لەڕووی بەه���ا و نرخەوە، ئ���ەو بەهاو نرخانەی کە دەشێت ژیانی مرۆڤایەتی تەندروست گەش���ەیەکی له سێبەریاندا بکات و بەش���ێوەیەکی تەندروتس���یش بەرەوپێش���ەوە بڕوات... ئ���ەم دۆخە بەتەواوی لەدونیای خۆرئاوادا ئاشکرایە، ئ���ەو خۆرئاوایەی کە هی���چ بەهایەکی پێنەماوە پێشکەش به مرۆڤایەتی بکات. نەک هه ر ئەم���ە بەڵکو ئەم خۆرئاوایە شتێکیشی پێنەماوە بەخۆی ببەخشێت بۆ ئ���ەوەی بتوانێت ویژدانی بەجۆرێک دابڕێژێت���ەوە ڕازیبێت بەوەی کە مافی بوون���ی هه ی���ە، ئەم���ەش دوای ئ���ەو دیموکراس���یەت له خۆرئاوادا به دۆخێک مایەپوچبوونەوە له ئیفاس و گەیشتوە

نزیکە“. ئەم ڕوانینەی قوت���ب بۆ خۆرئاوا و ب���ۆ سیس���تمی دیموکراس���یی و ب���ۆ له ڕوانینی زۆر بااڵدەس���تەکان بەه���ا ژیژێک���ەوە نزیکە بۆ دیموکراس���یەتی لیبرالی و بەها و نۆرمە بااڵدەس���تەکانی ن���او سیس���تمی کاپیتالیزمەوە.ئەگەر قوتب ئ���ەم دۆخەی دونی���ا ناودەنێت

دۆخ���ی بااڵدەس���تی ”جاهیلەیت“ ئەوا بااڵدەس���تی دۆخی ناویدەنێت ژیژێک ”کاپیتالی���زم“. قوت���ب جاهیلیه ت وەک دەبینێت، وەک گلۆب���ال سیس���تمێکی دۆخێک کە لەهه موو دونیادا سەروەرە، خۆشیانەوە، موسڵمانەکان به کۆمەڵگا الی ژیژێکی���ش کاپیتالی���زم بوونێکی گلۆبالی هه یە و لەهه موو کونوقوژبنێکی دونای���دا بەهه م���ان کێش���ە و گرفتەوە قوت���ب الی چ���ۆن ئامادەی���ە. وەک جیاوازییەک���ی ئەوتۆ لەنێوان بەش���ە گلۆباڵەدا ئەو جاهیلیەتە جیاوازەکانی نیی���ە، بەهه مانش���ێوە الی ژیژێکیش جیاوازییەک لەنێوان بەشە جیاوازەکانی ئ���ەم کاپیتالیزمە گلۆباڵی���ەدا بوونی نیی���ە. الی قوت���ب چارەس���ەری ئەم دونی���ا جاهیلیەت���ە ل���ەوەدا دەبینێت جاهیلیەک���ە سیس���تمە س���ەرجەمی لەسەر نوێ وێرانبکرێت وسیس���تمێکی وێرانەک���ەی ئەو دروس���تبکرێت، الی قوت���ب ئ���ەم جاهیلیەتە دەس���تکاری لەناویدا ریفۆرمێ���ک ناکرێت وهه م���وو پینەوپەڕۆکردن���ی ئ���ەو جاهیلیەتەیە، ژیژێکیش هه مان ڕوانینی بۆ بێهودەیی گۆڕانی لەسەرخۆ و ڕیفۆرمکردنی هه نگاو

بەهه نگاوی کاپیتالیزم هه یە.بەاڵم ئای���ا ئامرازەکانی گۆڕینی ئەم دونیا جاهیلییە گلۆباڵە چین؟ وەاڵمی قوتب بەم پرسیارە وەاڵمێکی لینینیە. نوخبەیەکی دروس���تکردنی یەک���ەم، ڕادیکاڵ���ی ”پێش���ڕەو“ە ک���ە خۆیان دونیای بەها وهه ڵس���وکەوتی له فیکر و جاهیلیه ت جیابکەن���ەوە و فیکر و دید و کردەیەک���ی ئەلتەرناتیڤ دژ بەو دونیا جاهیلی���ە گەش���ەپێبدەن. قوتب ئەم نوخبه تازە پێش���ڕەوە ی���ە به ”جیلێک له ئەس���حابەی ن���وێ“ ناودەبات. الی ژیژێکی���ش نوخبەیەکی شۆڕش���گێڕی پڕ عەزم و توانا پێویس���تە کە خاوەنی فیکر و ڕەخنەی ڕادی���کاڵ بێت و دووڵ ش���ێوەیەک بەهه موو ل���ەوەی نەبێت بەگژ سیس���تمی س���ەرمایەداریدا وەک ئامرازی بچێتەوە. گلۆباڵ سیستمێکی جاهیلیەتی بەگژاچوونەوەی سەرەکیی قوت���ب ”توندوتیژی���ی مۆدێ���رن الی شۆڕش���گێڕانە“یە و ئەم توندوتیژییەش بێ���ت له دەوڵ���ەت ڕووی پێویس���تە بەمەبەس���تی گرتنەدەستی دەسەاڵتی سیاسیی، الی ژیژێکیش ئامرازی گۆڕانی ئ���ەم کاپیتالیزم���ە ”توندوتیژییەک���ی ڕزگارکەر“ وئەو نوخبه شۆڕشگێڕەیە کە کار بۆ گرتنەدەستی دەسەاڵتی دەوڵەت دەکات. )فیکرەی بوونی تاتش���ەرێکی

چەپگەر(مرۆڤ دەتوانێت لەسەر زۆر ڕەهه ندی هاوبەشی تر لەنێوان ئەم دوو نووسەرە ڕادیکاڵەدا بوەستێت، بەاڵم ئەو خاڵەی ب���ەالی من���ەوە گرنگ���ە هێماکردنە بۆ ڕادیکاڵیزمە. ئ���ەم دەرەنجامەکان���ی پرسیاری من ئەوەیە ئەو ڕادیکاڵیزمەی س���ەید قوتب له دونی���ای ئێمەدا چی دروستکرد و کۆمەڵگاکانی ئەم ناوچەیە چیی���ان لەم ڕادیکاڵبوون���ە چنییەوە؟ وەاڵم���ی ئەم پرس���یارە ب���ۆ هه مووان ئاش���کرایە، داعش نموونەیەکی زیندوو هه نوکەیی ئەم ڕادیکاڵیزمەیە. پرسیار ئەوەی���ە ئای���ا ڕادیکاڵبوون���ی ژیژێکی له دونی���ای ئێمەدا چی ل���ەم ڕادیکاڵە قوتبیی���ەی زیات���ری پێدەکرێت؟ ئایا بەڕاستی دەتوانێت شتێک باشتر لەوەی قوت���ب بەرهه مبهێنێ���ت؟ بەبۆچوونی من دەرەنجامەکانی ئەم دوو ش���ێوازە له ڕادیکاڵی���زم زۆر لەیەکت���ر جی���اواز نابێت. ئ���ەوەی ڕادیکاڵیزمی دینی لەم ناوچەی���ەی ئێمەدا بەرهه میهێناوە زۆر جیاوازنابێت لەوەی ڕادیکاڵیزمی چەپی نادینی بەرهه میدەهێنێت. کێش���ەکەش هه ر له بنەڕەتەوە غیابی فیکر و کردەی ڕادیکاڵ نییە ل���ەو ناوچەیەی ئێمەدا، بەڵک���و بااڵدەس���تیی هه ردووکیان���ە. دونی���ای ئێمە گی���رۆدەی دید وڕوانینی ڕادیکاڵ و ڕەهایە ن���ەک غیابی ئەوانە. بۆی���ە ئ���ەوەی ژیژێ���ک وەک فیک���ر و پێش���نیاری ”ڕادیکاڵ“ بەرنامەیەکی دەکات و داوای دەکات له دونیای ئێمەدا، نەک هه نگاوێک نییە بەرەو پێش���ەوە، بەڵکو چەند هه نگاوێکە بەرەو دواوە بۆ گەڕانەوە بۆ زیاد لەنیوسەدە لەمەوبەر و باوەش���کردنێکی ن���وێ بەڕادیکالیزمی کەسانی وەک سەید قوتب و درێژکراوە بەاڵم لەناوچەکەدا، سیاس���ییه کانیان ئەمجارەیان لەژێر عەبای چەپگەراییەکی

ژیژێکی الکانیی نوێدا.

مۆدێلەکانی بەرگرییکردنژیژێک و لەنێوان جیاوازییەکی گرنگ سەید قوتبدا ئەوەیە کە ژیژێک شتێک و لەکاتێکدا دەڵێ���ت، پێچەوانەکەش���ی س���ەید قوتب کاتی ئەوەی نەبوو لەناو ئەم ج���ۆرە ناکۆکییانەدا بژی) بەهۆی زوو لەس���ێدارەدانییەوە(. بەشێکی ئەو جۆرە ناکۆکییانە له فیکری سیاس���یی ژیژێکدا پەیوەندی ب���ەوەوە هه یە ئەم پیاوە ئەوەندەی س���ەرقاڵی وروژاندنە، پێیدەڵێ���ن به ئینگلی���زی ئ���ەوەی provocation،ئەوەندە پرۆڤۆکەیش���ن فیکریی و کۆگیرییەکی بوونی لەخەمی دیدێک���ی کۆگیردا نییە ب���ۆ چۆنیەتی بەرەنگاربوونەوەی کاپیتالیزم له دونیای ئەمڕۆدا. ب���ۆ ڕوونکردنەوەی ئەم خاڵە دەمەوێت لێرەدا باس له سێ کاراکتەری سەرەکی ناو کتێبەکانی ژیژێک بکەم، ک���ە ش���ێوازەکانی بەرەنگاربوونەوەی کاپیتالیزم دەخەنەڕوو، س���ێ کاراکتەر ک���ە س���ێ ش���ێوازی ت���ەواو ناکۆکی نیش���انئەدەن. کردەی شۆڕش���گێڕانە مەبەس���تم ل���ه و س���ێ کاراکت���ەرەش ”توندوتیژیی“دا، له کتێبی ”بارتڵبی“ە Keyser ،“کەسایەتی ”کیسەر سوزە”گومانلێک���راوە لەفلیم���ی ،Soeze The Usual هه میش���ەییەکان“ە، Suspects، کە له بەش���ی پێنجەمی باسمکرد، بەدرێژیی نووس���ینەدا ئەم لەگەڵ کەس���ایەتی ”ئەنتیگۆنا“دا. ئەم سێ کەسایەتییە له فیکری ژیژێکدا سێ کەسایەتی جیاواز و سێ شێوازی تەواو جی���اواز و ناکۆکیی کردەی بەرگریکردن

بەرامبەر بەکاپیتالیزم نیشانئەدەن.

”کیسەر سوزە“ وەک جیهادیستوەک پێش���تر وتم سەید قوتب بڕوای وای���ە نەوەیەک له شۆڕش���گێڕی دینی پێویس���تن کە وەک ”ن���ەوەی یەکەمی بۆ یەکاکەرەوە بڕیاری ئەسحابەکان“ لەناوبردنی جاهیلیەت بدەن، کەسانێک سڵ لەوەنەکەنەوە پەنا بۆ توندوتیژیی دوژمنی پەالماری ببەن و شۆڕشگێڕانە س���ەرەکیی خۆیان، دەوڵ���ەت، بدەن )جیهاد دژ به دەوڵ���ەت(. ئەم مۆدێله جیهادیس���تییە هه ڵگری ئەو ش���ێوازە له ئیلتیزامی دینیی وسیاسیین کە لەزۆر ڕووەوە له ئیلتیزامی کەسایەتی ”کیسەر سوزە“ دەچێت له فیلمی” گۆمانلێکراوە هه میشەییەکان“. وەک لەبەشی پێنجەمی ئەم باسەدا نیشانمدا ” کیسەر سوزە“ ب���ۆ ئەوەی هی���چ ڕێگرێک���ی ویژدانی و عەقڵیی له بەردەمی���دا نەمێنێتەوە کە بتوانێت له کارەکەی پەشیمانیبکاتەوە، بەدەس���تی خۆی ژنەک���ەی و کچەکەی دەکوژێ���ت )بڕوان���ە بەش���ی پێنجی ئەم نووس���ینە(. ل���ەزۆر ڕووەوە ئەو بۆچوونەکانی لەگەڵ جیهادیس���تانەی

س���ەید قوتبدا دروس���ت و گەورەدەبن کەس���انی لەبابەتی ”کیسەر سوزە“ن، کەس���انێکن خۆی���ان لەو مەس���ەلەیە مارەک���ردوە کە خەباتی ب���ۆ دەکەن و س���ڵ لەبەکارهێنان���ی هی���چ ئامرازێک ناکەنەوە بۆ گەیشتن به ئامانجەکانیان. لەم ئاستەدا ”کیسەر سوزە“ی ساڤۆ ژیژێ���ک، وەک مۆدێلێکی شۆڕش���گێڕ کاپیتالیزم، بەرەنگاربوون���ەوەی ب���ۆ کەس���ایەتییەکی جیهادیی���ە لەس���ەر مۆدێله قوتبییەکە. بەاڵم لەباتی ئەوەی ئیس���امیی دینیی و کەس���ایەتییەکی چەپگ���ەری کەس���ایەتییەکی بێ���ت، دژەکاپیتالیستی سۆسیالیستییە. وەک جیهادیستەکانی سەید قوتب ئەم جۆرە بوون���ەوەرە شۆڕش���گێڕە ئیلتیزامێکی ڕەهای���ان بەو مەس���ەلەیەوە هه یە کە خەبات���ی بۆ دەکەن. پرس���یار ئەوەیە ئایا ئەم مۆدێله له شۆڕش���گێڕ، چ دینی چ نادینی، چی هه یە به دونیای ئێمەی ب���دات؟ ئایا ئەم ڕوانینە بۆ ش���ۆڕش و کردەی شۆڕش���گێڕیی، بۆڕادیکاڵیزمی س���تراتیژیەتی نادینی���ی، دینی���ی و ڕاس���تەقینەی گۆڕانکاریی���ە لەدونیای ئێمەدا، یان گەڕانەوەیەکی نائومێدکەرە بۆ قۆناغی جیڤارا و سەید قوتب و فرانز فان���ۆن و یاس���ر عەرەف���ات؟ پێموایە وەاڵمدانەوەی ئەم پرس���یارە له دونیای

ئێمەدا زەحمەت نییە.

”بارتڵبی“ وەک یاخییەکی ئیفلیجئ���ەوەی وێنەکە الی ژیژێک ئاڵۆزتر و لەهه مانکاتدا ناکۆک و ناکۆكگیر دەکات بریتییە لەو ڕاستییەی کە ژیژێک تەنها مۆدێله جیهادیستییەکە بۆ گۆڕانی دونیا پێش���نیارناکات، بەڵک���و له کتێبەکانی تریدا مۆدێلیتر پێشکەش دەکات تەواو ناکۆک���ە بەو مۆدێله جیهادیس���تیییە. بۆ نموون���ە کەس���ایەتی ”بارتڵبی“ی له کتێب���ی ”توندوتیژی���ی“دا. ژیژێک له کۆتای���ی کتێبی ”توندوتیژیی“دا ئەم کەسایەتی ”بارتڵبی“یە وەک مۆدێلێک کاپیتالی���زم و بەگژاچوون���ەوەی ب���ۆ پێشنیاری سیستمیەکەی توندوتیژییە دەکات. ب���ەاڵم ”بارتڵب���ی“ کێیە و ئەو کردەی بەرگرییەی ک���ە ژیژێک لەپاڵ دەکات، پێشنیاری کەسایەتییەدا ئەم

کامه یە؟بارتڵبی پاڵەوانی چیرۆکێکی نووسەری ئەمریکی هێرمان مێلڤیلە. ئەم پاڵەوانە کەسێکە دژەپاڵەوانە، کەسایەتییەکی لەنێ���وان هیچنەک���ردن و خەمۆکییەکی پارێزەرێکدا له مەکتەبی قووڵدا دەژی. کار دەکات له ش���ەقامی واڵ س���تریت له نیوی���ۆرک. ئەم پیاوە وردە وردە واز لەوە دەهێنێت کارەکانی لەو مەکتەبەدا ک���ە کاری کۆپیکردن���ە، ئەنجامب���دا. هه رچییەکی پێدەڵێن و هه رچییەکی لێ داوا دەکەن ئەو لەوەاڵمدا دەڵێت ”وام پێباش���ە ئەو کارە نەکەم“. تا دواجار دەكەوێتە دەریدەک���ەن و له مەکتەبەکە س���ەر جادە دواتر دەگواسترێتەوە بۆ بخەوێت، تیای���دا بتوانێت ش���وێنێک دوای چەند ڕۆژێک لەبەر ئەوەی ”وای پێباشە نان نەخوات“ له برسا دەمرێت. ئاشکرایە ئەم پاڵەوانە کەسایەتییەکی ناپاڵەوان���ە، بوونەوەرێک���ی ئیفلیج���ە لەب���ەردەم ئ���ەو دونیایەدا ک���ە تیایدا گ���ەورە و خەمۆکییەک���ی دەژی، قووڵی هه یە، بڕێک���ی زۆر له تەمەڵی و هیچنەکردنی تێدای���ە، تا ئەو ڕادەیەی ناتوانێت مش���وری ژیانی خۆی بخوات، چ جای مشوری ژیانی گشتیی و مەسەله لەکۆتاییش���دا کۆمەڵگا. گرنگەکان���ی له برس���انا دەمرێت. ئەم کەس���ایەتییە نموونەی کەسەیاتییەکی تەواو پەسیڤ و ناکردەییە، ڕێک پێچەوانەی کەسایەتی ”کیسەرسوزە“. ئەوەی بەالی ژیژێکەوە ش���وێنی س���ەرنجە ئەم هیچنەکردنەی پاڵەوانەکەیە، ژیژێک ئەم هیچنەکردنە ئەم گوێڕایەڵنەبوون وێنادەکات و وەک هیچنەکردن���ەش وەک هه ڕەش���ەیەکی ب���ۆ سەرسیس���تمی کاپیتالیزم جدی وێن���ادەکات. بۆیە ئەو س���تراتیژیەتی له کتێب���ی ”توندوتیژیی“دا بەرگرییەی سیاس���ەتی لێ���دەکات بەرگ���ری هیچنەکردن، سیاسەتی بارتڵبییانەیە، لەو ژیژێک پاس���یڤبوون. نەج���واڵن، کتێبەدا ئەم ش���ێوازە له سیاسەتکردن به تاقە شێوازی ڕاس���تەقینەی کردەی دونیا بەگژاچوونەوەی بەرگریک���ردن و بارتڵب���ی هیچنەکردن���ی دەزانێ���ت. ئەلتەرناتیڤ���ی هه م���وو ئ���ەو کردەی

بەرگریکردنانەی���ە کە ژیژێک هه موویان وەک بەشێک له پاراستنی ”سیستم“ەکە وێنادەکات. ژیژێک لەو کتێبەدا پێیوایە دونیای تاریک���ی وەک له دونیایەک���ی بەرگریک���ردن ئەم���ڕۆدا، سیاس���ەتی دەبێ���ت سیاس���ەتی هیچنەکردن بێت،

سیاسەتێکی ”بارتڵبی“یانە بێت.ژیژێ���ک لەکاتێک���دا ئامادەیە هه موو ش���ێوازەکانی ک���ردەی کۆمەاڵیەت���ی و هه موو نا”بارتڵبی“یان���ە و سیاس���یی له دونیای بەرگریک���ردن فۆرمەکان���ی کاپیتالزیم���دا بێن���رخ و بێبەها بکات و به توندی ڕەخنەی���ان لێبگرێت، کەچی بارتڵبیانە، هیچنەکردنی ستراتیژیەتی ئیفلیجبوونێک���ی ک���ە س���تراتیژیەتی تەواوە، دەکات���ە ئەلتەرناتیڤ. ژیژێک کاتێک له کۆتایی کتێبی ”توندوتیژیی“دا س���ەر وەاڵمدانەوەی دێت���ە کاتێ���ک پرس���یاری ئ���ەوەی چ���ی بەرامب���ەر به توندوتیژیی سیستمیانەی کاپیتالیزم بکرێت، دەنووس���ێت ”هیچ، دانبیشین و چاوەڕێبکەی���ن“، ”غی���رەت و ئازایەتی ئەوەمان هه بێت هیچ نەکەین“. دواهه مین ڕستەی کتێبەکەشی دووبارەکردنەوەی هیچنەک���ردن: لەس���ەر پێداگرتن���ە تودوتیژترین نەکردن هیچ ”هه ندێکجار کارێکە ئینس���ان پێیهه ستێت“. ژیژێک لێ���رەدا لەبات���ی ئەنجامدان���ی کردەی مێژوودا لەناو کۆنکریت و شۆڕشگێڕانە داوامان لێدەکات ئەو ش���تە بکەین کە لینین ب���ەردەوام داوای دەکرد، داوای ئەوە دەکات ”فێربین وفێربین و جارێکی تریش هه ر فێربین“. بەاڵم چی فێربین و له کوێ فێربین و ب���ۆ فێرببین؟ وەاڵمی ئەم پرسیارانە الی ژیژێک نادۆزینەوە.

ئەگ���ەر کەس���ایەتی بارتڵب���ی وەک مۆدێلێک بۆ هیچنەکردن ببەس���تینەوە به پێداگرتنی ژیژێکەوە لەس���ەرگرنگیی به کەسایەتییەکی ئەودەم بیرکردنەوە، ت���ری بەناوبانگی ن���او مێژووی ئەدەب کەسایەتی مەبەس���تم ئاش���نادەبین، کەس���ایەتییەکە هاملێ���ت هاملێت���ە. لەس���ەرێکەوە ئیفلیج���ە له ئەنجامدانی ک���ردەی مێژوویدا، بەاڵم لەس���ەرێکی ئ���ارەزو و بیردەکات���ەوە و دیک���ەوە ح���ەز و خەونێکی گ���ەورەی بۆ گۆڕانی ڕیزبەندیی���ەکان و سیس���تمەکان و پەیوەندییەکان هه یە. کێشەکە لەوەدایە هه م بارتڵبی و ه���ه م هاملێت نموونەی مرۆڤی ئیفلیجن، بەاڵم ئیفلیجییەک پڕ

له خەون و ڕیتۆریکی گۆڕانی ڕادیکاڵ.

ئەنتیگۆنا وەک یاخیگەرێکی خۆکوژمۆدێلی سێهه می کردەی بەرگریکردن له فیکری سیاسیی ژیژێکدا ئەنتیگۆنای یۆنانییە. کەسایەتی ئەنتیگۆنا لەالیەن چەندان بیریار و فەیلەسوفەوە باسکراوە و لێکدانەوەی جیاوازی بۆ کراوە، ساڤۆ

ژیژێک یەکێکە لەو کەسانە.

بیروڕا)٤23( سێشه ممه 1220١٤/٤/٨ birura.awene@gmail.com

له نێوان سەید قوتب و سالڤۆ ژیژێکداسیاسەتی ناسیاسیی

الی قوتب ئەم جاهیلیەتە دەستکاری

ناکرێت وهه موو ریفۆرمێک لەناویدا پینەوپەڕۆکردنی ئەو جاهیلیەتەیە

ژیژێکیش هه مان ڕوانینی بۆ بێهودەیی

گۆڕانی لەسەرخۆ و ڕیفۆرمکردنی

هه نگاو بەهه نگاوی کاپیتالیزم هه یە

هیچنەکردنی بارتڵبی ئەلتەرناتیڤی

هه موو ئەو کردەی بەرگریکردنانەیە کە

ژیژێک هه موویان وەک بەشێک له پاراستنی

"سیستم"ەکە وێنادەکات. ژیژێک پێیوایە سیاسەتی

بەرگریکردن دەبێت سیاسەتی هیچنەکردن

بێت

ئەم ڕوانینە بۆ شۆڕش و کردەی

شۆڕشگێڕیی بۆڕادیکاڵیزمی

دینیی و نادینیی ستراتیژیەتی ڕاستەقینەی گۆڕانکارییە

لەدونیای ئێمەدا یان گەڕانەوەیەکی

نائومێدکەرە بۆ قۆناغی جیڤارا و سەید قوتب و فرانز فانۆن و

یاسر عەرەفات؟

١٩ »»

کورد قوربان���ی ئه نفاله به اڵم کورد له ئاڵۆزی���ی ئه نفال تێن���اگات. لێره دا ده تیڕامانی خێ���را ده خه یه نه به رچاو له پێناو تێگه یش���تنێكی شایسته به م

تاوانه.1- ئه نفال وه ك ناوێک وه ك ته ڵه یه ك دانراوه بۆ پۆشین و ڕه وایی به خشین به ئه نفال له سه ر بنه مای ئاین. په یوه ندی په یوه ندیه ک���ی به ئاین���ه وه به ع���س ئامرازی���ی بوو. په یوه ن���دی ئامرازیی په یوه ن���دی نیه. بۆیه هه ر هه وڵدانێک بۆ به رپرس���یارکردنی ئاین که وتنه ناو ئه و ته ڵه یه یه که به عس دایناوه. به اڵم به مانای ئ���ه وه نیه که ئاین رۆڵی نیه به ڵکو رۆڵ���ی ئامرازی هه یه. بۆ رۆڵی ئامرازیی له رووی فه لس���ه فیه وه بنواڕه هایدگه ر. مه ترس���ی رۆڵ���ی ئامرازیی له وه دایه که زۆرج���ار جێگای بکه ری ئه مه ش ک���ه ده گرێته وه، س���ه ره كی

مه به سته یه كه له به کارهێنانیدا.نی���ه په یوه س���ت ئه نف���ال 2به ده رئه نجامی ش���ه ڕی نێوان عێراق و ئێران. مه به س���تمان له مه ئه مه یه که به هۆی ش���ه ڕی نێوان عێرا ق و ئێران و پێودانگه كانی���ه وه نه بوو ک���ه ئه نفال کرا. ئه مه دیس���انه وه ته ڵه یه كی تره له باوه ڕک���ردن به پڕوپاگه نده ی به عس که گوایه ک���ورد خیانه تیان له واڵتیان کردوه بۆیه سزادراون. له ڕاستیدا ئه م جۆره تێڕوانینه بۆ ئه نفال پاکانه كردنه ب���ۆ به ع���س. به جۆرێک ک���ه ده ڵێت به ع���س تاوانبار نه ب���وو به ڵکو کورد خۆی به عس���ی ناچارکرد که ئه نفالی بکات. دیس���انه وه ش���ێوازێکی تر بۆ بکه ری رووپۆشینی به خشین و به هانه

ڕاسته قینه.له ش���ێوازێک زیات���ر هه میش���ه 3هه ی���ه، ئه نف���ال له یادكردن���ه وه ی یادکردنه وه ی کۆمه ڵگا و یادکردنه وه ی فه رمی. به اڵم کاتێ���ک که په یوه ندی نێوان خه ڵك و ده س���ه اڵت خراپه ئه وا

ئه نفال ده كرێته ئامرازێک، وه ك ئێستا ده یبینین، بۆ س���زادانی ده س���ه اڵت. ئه م ش���ێوازه له به رهه مهێنانی ئه نفال به كاربردن���ی ئه نفال���ه بۆ مه به س���تی سیاسی کاتیی. که ڕه نگه له داهاتوودا

ده رکه وته ی خراپی هه بێت.4 هه ڵ���ه ی کورتکردن���ه وه ی ئه نفال ته نها له هه ڵمه ته سه ربازیه كانی ساڵی 1988دا. کاتێک ئه نفال ته نها له مساڵه دا کورتده كرێته وه ئه وا تێگه یشتنمان بۆ ئه نفال سنوردار ده بێت. ئه نفال هاوتای دواچاره سه ری نازیه بۆ جوله كه. به م کاتێ���ک ده ڵێین دواچاره س���ه ر پێیه ئ���ه وا مانای وایه ده س���ه اڵتی عێراقی پێش���تر زنجیره یه ك له هه وڵی هه بووه بۆ سه رکوتکردنی کورد به اڵم قڕکردن ده بێت���ه دواچاره س���ه ر. ئێمه ده بێت له و خه س���ڵه ته کرۆکی���ه ی ده وڵه تی عێ���راق تێبگه ین که له س���اته وه ختی دروس���تبوونیه وه ده وڵه تێک���ی قڕکه ر بووه. هه وڵی قڕکردنی ئاش���وریه كان عێراقدا دروس���تبوونی له س���ه ره تای گه واه���ی ئ���ه م ڕاس���تیه یه. زۆربه ی دروس���تبوونیاندا له پێناوی ده وڵه تان قڕکردنی���ان ب���ه كار ب���ردوه، هه موو ده وڵه تێ���ک س���ایبیریایه كی هه ی���ه، س���ایبیریای عێراق نوگره س���ه لمانه. )ڕه نگ���ه خوێندنه وه ی سۆلجنس���تین

به سودبێت(.5 بچوککردن���ه وه ی ئه نفال له وردیله رووداودا، بۆ نموونه له میانه ی هه ڵویست له جاش و ئه نفال. زۆرێک ده ڵێن ده بێت س���ه رۆک جاش���ه كان دادگایی بکرێن، به ڵ���ێ ده بێت دادگای���ی بکرێن، به اڵم ده بێت وه ك هاریکاریکه رو ئاسانکه ر و خیانه ت���کار دادگایی بکرێن نه ك وه ك ئه نجام���ده ر. چونک���ه ئه مانه ئامرازی ناوه ندیی ده س���ه اڵتی فه راهه مکردنی بوون ب���ۆ ئه نجامدانی ئه نف���ال. به م پێی���ه نابێت تاوانباری دووه م جێگه ی ده بێت بگرێته وه. به رپرسی سه ره كی ئاگام���ان له کورداندن���ی ئه نفال بێت. له هه مانکات���دا ده بێت ئ���ه م خیانه ته به كاربێ���ت ب���ۆ داڕش���تنی ئه خالقی خیانه ت نه كردن له ن���او کورددا، بۆیه

نابێت وه ك تۆڵه یه ك ببینرێت.6 هه رگی���ز ئه نفال ی���ه ك هۆکاری نیه، ی���ان ده رئه نجامی یه ك بیروباوه ڕ یان ئایدیۆ لۆژیا نیه. ئه نفال به رهه می پرۆسه ی دروستبوونی ده وڵه تی عێراقه، که مۆدێرنه تیایدا تاوانباری سه ره كیه، ئینجا ناسیونالیزمی عه ره بی له شێوازی

به عس���دا ئینجا که لتوری دژه ئه ویتری عه ره ب، که هه تا ئه مرۆ درێژه ی هه یه. ئاماده یی هه موو ئه مانه پێکه وه یه كتر تۆکمه ده كه ن و زه مینه بۆ به رده وامیی ڕ ه وایی یه كت���ر ده خولقێنن. له هه ناوی ئه مانه شدا عه شیره تگه ری سوننییزم.

7 ئه نف���ال ناکرێت���ه ئامرازێ���ک بۆ ئ���ه وه ی دونیا ئێمه بناس���ێت. دونیا دونیایه ك���ی بێئه خالقه. ئه نفال بریتیه له س���اته وه ختی الوازی���ی ئێمه. دونیا رقی ل���ه الوازه. ئه نف���ال ته نها کاتێک ده بێت���ه بنه مایه ك بۆ ناس���ینی ئێمه له دونی���ادا کاتێک که ئێم���ه بوونمان هه بێت، پێگه م���ان هه بێت له دونیادا، یان هێزه گه وره كانی دونیا پێویستیان به تراژیدیاکان���ی ئێمه بێت بۆ ئامانجی تایبه ت���ی خۆی���ان. دونی���ا له رێگای ئه نفاله وه ئێمه ناناسێت. کاتێک ئێمه هه بین ئ���ه وا ئه نف���ال ده بێته یه كێک

له خه س���ڵه ته كانی ناسینی ئێمه. بۆیه نابێت چاوه ڕێی به زه یی و هه ڵوێس���تی ئه خالقی له دونیا بکه ین. ده بێت له هه موو بۆ بگوێزینه وه له س���ۆزه وه ئاستێکدا عه قڵ. س���ۆز گه رموگوڕیه كی پوچه،

عه قڵ ساردوسڕیه كی به رهه مداره.8 ئه نفال ئاس���تی جی���اوازی هه یه له قوربانی. قوربانی سه ره كی ئه وانه ن که س���ه رنگوم ک���ران ی���ان له گۆڕی له ده س���تدا، به اڵم ژیانیان به کۆمه ڵدا هه موو کورد په یوه س���ته به ئه نفاله وه. ئێمه هه تا هه ست نه كه ین که هه موومان له به ر کوردبوونمانه رووبه رووی مه رگ بنه مایه كی ناتوانین ئ���ه وا بوینه ته وه ئه نفال له سه ر جیونۆسایدی ئه خالقی بهێنین���ه ئ���اراوه. ئه خالق���ی ئه نفال پێویس���ته له کاتێک���دا ک���ه یه كێتی و پارتی کۆمه ڵگایان له ئه خالق داچۆڕی له پێناو زه مینه ڕه خساندن بۆ حکومی نادادپه روه ر و هه تا هه تایی. بۆیه هه ڵه یه له ئه نفال وه ها تێبگه ین که رووداوێکی رۆژان���ه نیه له ژیانی هه مووماندا. ئێمه ده بێت خۆمان بونیاد بنێین بۆ ئه وه ی له دونی���ادا دانمان پی���ادا بنێن. به اڵم ئه م���ڕۆ ئێمه خۆمان وێ���ران ده که ین و

چاوه ڕێین دونیا دانمان پیادابنێت.9 ئه نف���ال ده بێ���ت بگێڕدرێت���ه وه، ده بێ���ت به ش���ێوازی جی���اواز جیاواز بگێڕدرێت���ه وه. ئه گه ر ئێمه بێتوانابین له ته كنیکی جی���اواز، له گێڕان���ه وه ی جیاواز ئه وا مه ترس���ی ئه وه هه یه که ئه نف���ال له میانه ی کات���دا کاریگه ریی خۆی له ده ست بدات. چۆن فه نتازیان ئه نفاله وه؟ گێڕانه وه ی بواری بهێنینه گێڕان���ه وه ی هۆلۆکۆس���ت ته نان���ه ت

کۆمیدیایشی به كاربردوه.10 له کاتێکدا ئه نفال هه وڵی قڕکردنی کورده، کورد تیایدا چاالکانه به شداربوو. ئه م ڕاس���تیه تاڵه رووبه رووی چه ندین یه كه میان ده كات���ه وه. تراژیدیام���ان ئه وه یه که شتێک نیه ناوی کورد بێت، هه موو کوردێک ئاماده یه کوردێکی تر بکوژێت ته نانه ت بۆ دوژمنی کوردیش. ب���ه اڵم کوردکوژی له الی���ه ن کورده وه پ���اش ئه نف���ال نه ك کۆتای���ی نه هات به ڵکو درێژه ی هه یه. ش���ه ڕی ناوخۆ قێزه وه نتری���ن ده رکه وته یه ت���ی. هه تا ئه مڕۆ کوردێکی زۆر هه ن که ئاماده ن کورد بکوژن بۆ حیزب و الیه نی کوردی و غه یره کوردی، که واته ئه نفال کۆتایی نه هێن���ا به خیانه تی ک���ورد به رامبه ر کورد، به کوردکوژی له الیه ن کورد ه وه .

قس����ه "قس����ه ، ده ڵێ����ت ك����ورد راده كێشێت"

س����ه ره تا گفتوگۆك����ه ی م����ن له گه ڵ پرۆفیسۆر نۆرمان داڤیس، كه به ڕه گه ز زانكۆكان����ی له زۆرب����ه ی به ریتانیی����ه و سوید, وه كو پرۆفیسۆری زمان و ئه ده بی ده رب����اره ی كاریك����ردوه ، ئینگلی����زی ، ئ����ه و كێش����ه ئایین����ی و كۆمه اڵیه ت����ی و سیاس����ییانه بو كه روبه ڕوی )س����تیڤن داده اڵس(، پاڵه وان����ی رۆمان����ی "وێنه ی هونه رمه ن����د له تافی الوی����دا"ی جیمس جۆی����س ده بن����ه وه . به اڵم له به ش����ێكی هاتبو، له پالنه كه دا گفتوگۆكه ، وه ك����و ده بو باس����ی ره نگدانه وه ی كێش����ه كانی له كۆمه ڵگاكان����ی بك����ه م )س����تیڤن( س����ه رده م، كه من زیاتر له بابه ته كه مدا رۆژهه اڵت كۆمه ڵگاكانی له سه ر جه ختم كردب����ۆ وه ، به وپێی����ه ی م����رۆڤ وه كو ت����اك، ل����ه م كۆمه ڵگایانه ، س����ه باره ت به تێ����زه ئایینی و كۆمه اڵیه تییه كان و ئه و كه لتوره ی ده س����ه اڵت، كه له وێ باوه ، ده رفه ت����ی ته واوی پێن����ه دراوه ئازادانه بیروب����اوه ڕی خ����ۆی ده رببڕێ����ت، خۆ ئه گ����ه ر بواری ده ربڕینیش����ی پێبدرێت، روكه ش����كردنی سیس����ته می ب����ۆ هه ر حوكمڕانییه كه یه و هیچی تر، كه ئه مه یش له مه سه له كه هیچ پراكتیكییه وه له روی ناگۆڕێت. بۆیه بواری پێش����كه وتن، له م كۆمه ڵگایانه ، له هه م����و الیه نێكه وه زۆر به كزی به ڕێوه ده چێ����ت. له م روانگه وه ، وه كو بۆ جه نابی پرۆفیسۆرم خسته ڕو، كاریگه رێتی ئه م رۆمانه به سه ر خوێنه ری كۆمه ڵگاكان����ی رۆژه����ه اڵت زیات����ره تا كۆمه ڵ����گا ئه وروپیی����ه كان، كه ده مێكه كۆمه اڵیه تییه كه لتوره ئه م له ته لیسمی س����ه قه ته و هه روه ه����ا ئ����ه م كه لت����وره

ده س����ه اڵت دیموكراتییه ی به ڕوك����ه ش ت����ا ده هاتن رزگاریانب����وه . قس����ه كان درێژترده بونه وه تا جه نابی پرۆفیس����ۆر هاته س����ه ر كه لتوری پشتاوپشتكردنی ده س����ه اڵتی حوكمڕانی. م����ن هه ر له و ده موچاویی����ه وه به س����ه ر لۆچان����ه ی نیشتنه وه ، زانیم ده سه اڵتێكی ئاوا، الی ئه و پرۆفیس����ۆره چه نده قێزه ونه ، بۆیه دواجار، س����ه رێكی ب����ادا، وه ك بیه وێ خه مێك����ی په نگخواردوی ن����او ده رونی

هه ڵبڕێژێت، گوتی:������ بب����وره ده م����ه وێ، په یوه س����ت به به دواداچونی ئه م بیرۆكه یه ش����تێكت ب����ۆ بگێڕم����ه وه ، ئه گه رچی ت����ۆ زیاتر ئاگاداری ئه م مه سه النه یت ، چونكه له ناو ورده كارییه كانی����دا ژیاویت و ئێس����تایش

له نزیكه وه هه ستیانپێده كه یت.ئه و قس����ه یه ی پرۆفیسۆر دوای ئه وه هات، ك����ه زانی من به ڕه گ����ه ز كوردم و خه ڵكی باش����وری كوردستانم. منیش، ك����ه زۆر ح����ه زم ده ك����رد له نزیك����ه وه رای كه س����ێكی رۆش����نبیری وه كو ئه م

پرۆفیسۆره ، ده رب����اره ی ئه م مه س����ه له یه بزانم،

به په رۆشه وه گوێم بۆ هه ڵخست: �� هاوینی رابوردو سه فه ری واڵتێكی عه ره بیم كرد، هه روا بۆ گه شت و گوزار. له میانی س����ه فه ره كه مدا له گه ڵ زۆربه ی كرد، شوێنێكمان سه ردانی گه شتیاران كه پاشماوه ی مێژویه كی كۆنی تێدا بو. له رێگا شاخێكی به رز و گه وره مان بینی . له قه د شاخه كه ، له ته ك وێنه یه كی له به رد به گه وره یی پاش����ای واڵت، داتاشراوی شتێك نوسرابو. له وه ده چو پاره یه كی زۆری تێچوبێت، چونكه ش����ه قامی زۆر ڕێكوپێكی بۆ ده چ����و، له نێو بریقوباق و تریس����كانه وه ی چه ندین ج����ۆر گلۆپ و ئه له كتریك����دا بو، به ڕاده یه ك ش����ه وی تاریكت لێده بو به رۆژی روناك . نوسینه كه

له باوه شی شاخه كه له نێو دیكۆرێكی زۆر گ����ه وره و به ته نته نه دا بو. له دور دوره وه ب����ۆت ده خوێنرایه وه . راس����تی، وێنه كه ش����تێكی ت����ازه نه بو بۆ م����ن، چونكه ب����ه ده م ڕێگابڕینه وه تا گه یش����تمه ئه و شوێنه به ده یان وێنه ی ئاوام بینی وه لێ وه كو ئه مه ئێجگار گه وره نه بون، ئه مه جگه له و وێنانه ی له هه ناوی ش����اره كاندا باڵوببونه وه . به هه رحاڵ، ئه وه ی بۆ من مایه ی س����ه رنجبو، نوس����ینه كه بو. من

به عه ره بی چونكه بیخوێنمه وه نه مزانی نوسرابو. خۆتده زانی ئێمه ی ئه وروپیش پێمانخۆش����ه له كه لتوری خه ڵك بگه ین و له ش����وێنی ئاوا وێنه بگرین. هه رچۆنێك بێت، وه ك����و زۆربه ی خه ڵكه كه ، چوینه ئه و ش����وێنه . له وێ داوام له كابرایه كی عه ره ب كرد نوسینه كه م بۆ لێكبداته وه . ئه میش به ده م هه ڵكێشانی هه ناسه یه كی قوڵه وه ، بزه یه كی ته وس����ئامێزی هاتێ و گوتی: نوس����راوه )بژی پاشا(. من هه ر له هه ناس����ه كه یه وه ڕا هه مو ئه و كێشانه م بینی ، كه )ستیڤن داده اڵس( هه یه تی . دیاربو هه ر له وێ ئی����ش له پرۆژه یه كی زۆر گ����ه وره ده ك����را بۆ دروس����تكردنی مۆنۆمێنتێك����ی گ����ه وره ب����ۆ پاش����ای خاوه نش����كۆ! روب����ه ری ئه و ش����وێنه ی نوسینه كه ی له سه ر بو یه كجار زۆر گه وره بو. له ته نیش����ته وه تابلۆیه ك����ی گه وره هه بو، مێژوی نوسینه كه و دروستكردنی ئه م هه مو ته رتیباته ی له سه ربو، بێجگه له مه یش، به ڕون����ی ئاماژه ی به گه وره یی ئه م"ده سكه وت"ه ده دا له سایه ی حوكمی خاوه نشكۆدا. منیش چومه پێشه وه تا مێژوه كه ببین����م. كابرای عه ره ب بواری ئه مالو س����ه یرێكی بیخوێنمه وه ، نه دام

ئه والی خۆی كردو به چرپه وه ، گوتی:�� ببوره ، ئه مه یش، وه كو شته كانی تر به پشتاوپشت له پاشای باوكییه وه بۆی

ماوه ته وه !سه یرێكی سوپاس����گوزار به بزه یه كی كابرام كرد، به اڵم به رله وه ی هیچ بڵێم،

ئه و به په رۆشه وه هه ڵیدایێ:�� هه ڵبه ت ئه میش، ئه گه ر وه كو باوكی بڕه خسێت، خه ڵك ده گه وجێنێت و بۆی به پشتاوپشت بۆ كوڕه كه ی به جێیدێڵێ!

دیاربو هێش����تا ئه م قسانه تێنوێتیی كاب����رای نه ش����كاندبو، بۆی����ه زیاتر لێم

نزیكبوه وه و ده می نا به گوێچكه مه وه :�� به اڵم هاكا "بژی" بو به "كش".

13 )423( سێشه ممه 2014/4/8 birura.awene@gmail.comبیروڕا

رێبین هەردی

له گوم����ان بەش����ێک هەمیش����ە پێویس����تە. رەنگە زی����ادەڕەوی نەبێت گەر بڵێین هی����چ کۆمەڵگایەکی کراوەو مرۆڤدۆس����تانەو ئازاد دروس����تناکرێت، گ����ەر گوم����ان بەش����ێکی س����ەرەکی هوش����یاریی ئەو مرۆڤانە پێکنەهێنێت کە لەناویدا ئەژین. گومان لەوەی مەرج نیە راس����تبکه ین و مەرج نی����ە هەموو ئەوانەش لەگەڵماندا نین هەڵەبن. بەبێ ئەم النیکەمی گومانە، ئەستەمە مرۆڤ بتوانێت تاقه تی بونەوەرێکی تر بگرێت بیرناکەتەوە. ن����اژی و کە وەک خ����ۆی رەنگە مێژوی مرۆڤ باجی هیچ شتێکی بەق����ەد ئ����ەوە نەدابێت ک����ە گومانی نەکردبێ����ت و بەجۆریکی وا رەها خۆی به ڕاس����ت و هەق زانیبێت کە النیکەمی ئامادەیی نەک ب����ۆ گوێلێگرتن، بەڵکو بۆ ژیان لەگەڵ ئەوانەش����دا نەماوە کە وەک ئ����ەو بیرناکەنەوە و قس����ەناکەن. لەراس����تیدا گ����ەر گوم����ان نەبێت، نە لێبوردن ئەبێت و نە قەبوڵکردنی ئەوی دی. ئەوە گومانە وامانلێئەکات قەبوڵی یەکێکی تر بکەین و لەپاڵیدا بژین، به بێ ئەوەی هەست بەهیچ شتێکی ناخۆش بکەین. بێزارنەبون لەوی دی و مانەوەی الیەنیکەمی رێزگرتن لەیەک، پێویستی به النیکەمی گوم����ان هەیە لەوەی تاکە شێوەی راستی ژیانکردن و بیرکردنەوە، ش����ێوازی ژیان و بیرکردنەوەی خۆمان

نیە.ئەم����ە به مان����ای ئ����ەوە نی����ە ئێمە هەرگی����ز نابێت خاوەنی ئەو هەس����تە بی����ن کە راس����تئەکەین. مرۆڤەکان کە قسە ئەکەن و ش����تێک ئەدرکێنن، لەو کە شتێکی دەستپێئەکەن روانگەوەیە راست ئەڵێن. کەسێک نیە قسە بکات و بی����روڕای خۆی دەربڕێت، به بێ ئەوەی هەس����ت بەوە بکات کە شتێکی راست ئەدرکێنێت. بەاڵم هەستکردن بەراستی شتێکە و دڵنیابون لەو راستیە شتێکی دی. هەستکردن به راستی تا ئەو کاتە لۆژیکیە کە ئامادەبێت خۆی لەبەرامبەر بۆچون و قس����ەی ت����ردا تاقیبکاتەوە و بچێت����ە وتوێ����ژەوە لەگەڵیان����دا. ت����ا ئەو کات����ە لۆژیکیە ک����ە دەرکی بەوە بانگی بەراستی کردبێت، هەستکردنی ئەکات بۆ ئەوەی به بێ بێزاریی و به بێ دڵەڕاوكێ بچێتە وتوێژەوە لەگەڵ ئەوی دیدا. هەس����تکردن به ڕاس����تی جیاوازە له دڵنیابون له راستی. یەکەمیان بەرەو وتوێ����ژ لەگ����ەڵ ئ����ەوەی دی ئەتبات و دوهەمیان بەرەو نکوڵیکردن لەوی دی. یەکەمیان پردێکە بۆ پەڕینەوە لەگەڵ ئەوەی دی����دا، بەاڵم دوهەمیان پردێکە

بۆ پەڕینەوە بەسەر ئەوی دیدا.هەس����تکردن به راس����تی پێویس����تی به زمانێک����ی جیاواز هەیە کە النیکەمی قەبوڵکردن����ی وتوێ����ژی تێ����دا بێ����ت. النیکەمی ئەوەی تێدا بێت کە ریگەیەک بۆ پەیوەندیک����ردن لەگەڵ ئەوەی دیدا بکات����ەوە. چونک����ە مەرج نی����ە زمان هەمیشە پردی پەیوەندی بێت، بەڵکو ئەشێت بەتەواوی رێگری سەرەکی بێت له پەیوەن����دی. هەڵەیە گ����ەر وابزانین زمان ئامرازێکە کە تەنها ئەرکی ئه وەیە بەڵکو بەیەکبگەیەنێ����ت، مرۆڤ����ەکان رویەکی ت����ری ئەوەیە کە زۆرجار نەک هۆکاری بەیەکگەیشتن، بەڵکو هۆکاری دورکەوتنەوە و بگرە دڕدۆنگیە لەنێوان مرۆڤەکان����دا. وەک له ش����وێنێکی تردا نوسیومەو لێرەدا به درێژیی ئەیهێنمەوە هه موو شتێك له زمانه وه ده ستپێئه كات. زمان پێش ك����ردار ئه كه وێ����ت و بگره ئاراسته كه ری س����ه ره كی نه ك ره فتار، به ڵكو بیركردنه وه ی مرۆڤه كانیشه . ئه وه زمانه وامانلێئه كات به جۆرێكی تایبه ت ته ماشای دنیا بكه ین و هه ڵیبسه نگێنین. مرۆڤ هه میشه ش به و شێوه یه ره فتار ئ����ه كات كه ب����ڕوای پێیه ت����ی . له گه ڵ هه ر وشه و رس����ته یه كدا دنیایه كی تازه پێش����تر كه ئه كرێته وه له به رده مماندا ده ركمان ن����ه نه هه س����تمانپێكردوه و به بونی كردوه . ئه وه وشه كانن جیهان دروس����ت ئه كه ن و ئاسۆی جیاواز و تازه له به رده ممان����دا ئه كه نه وه . به بێ بوونی

وشه كان، شته كانیش نین.ئه م قسانه به مانای گه ڕانه وه نیه بۆ ئه و تێزه فه لسه فیه دێرینانه ی كه باسی له پێشبونی جیهانی مادی یان مه عنه وی ئه ك����ه ن. جیهان����ی فكر له مێ����ژه ئه م وتوێژه ی به جێهێش����تووه و له ئێستاشدا هیچ پێویست ناكات بگه ڕێینه وه بۆی .

به ڵكو به مانای ئه وه یه هوشیاریی مرۆڤ له په یوه ندیدا به زمانه وه پێناس بكه ین. واته پرسیاره كه ئه وه نیه ئایا شته كان له ده ره وه ی هوشیاریی مرۆڤ هه ن یان نین )ئه مه پرسیاری چه ند سه ده یه كی ماتریالیزمه ( ئایدیالیزم و فه یله سوفانی به ڵكو ئه وه ی بۆ ئێم����ه گرنگه بوون و نه بوونی ش����ته كان چ كاریگه رییه كیان له سه ر هوشیاریی مرۆڤ هه یه . شته كان ئه شێت له ده ره وه هه بن و بۆ بونیشیان پێویس����تیان به هیچ هێزێكی مه عنه وی نه بێت، به اڵم تا ئه و كاته ی نه هاتونه ته ن����او هوش����یاریی مرۆڤه وه و به ش����ێك له روانین����ی مرۆڤی����ان پێكنه هێن����اوه ، له س����ه ر ئه وتۆی����ان كاریگه رییه ك����ی ئاراسته كردن و بیركردنه وه ی مرۆڤه كان نابێت. ئ����ه و ئامرازه ش كه ش����ته كان بوونی خۆیان له رێگه یه وه ئه سه لمێنن، وشه كانن. ئه وه وشه كانن بونی شته كان له هوش����یاریی مرۆڤدا ئه سه لمێنن و به م سه لماندنه ش كاریگه ریی گه وره و بچوك له سه ر دروستبوون و ئاسۆی هوشیاریی مرۆڤ����ه كان دائه نێن. به ب����ێ ئاماده گی هوشیاریی مرۆڤ، هه قیقه ته كان چه ند هه بن و ئاشكراشبن، كاریگه ریی له سه ر جیهانی م����رۆڤ دانانێن. ئه و ش����ت و روداوانه جیهانی مرۆڤ پێكئه هێنن كه هه س����ت به بوون و ئاماده گییان ئه كات. ئه توانێت ته نه����ا ئاماده بونه ش ئ����ه م

له رێی زمانه وه بێت. ب����ه اڵم زم����ان ته نه����ا ئه و ش����تانه ناگێڕێته وه كه هه ن، ئاوێنه یه ك نیه ته نها وێنه ی ش����تگه لێكی دی پیشانبداته وه ، به ڵكو ئه توانێت شتگه لێك دروستبكات ك����ه نی����ن، خه یاڵێ����ك بخوڵقێنێ كه راس����ت نیه ، روداوێك دروستبكات كه دروستبكات جیهانێك نه بووه ، پێشتر كه پێش����تر نه خوڵقاوه . زمان بكه ره و له هه مانكاتیش����دا كردار. چه ند روداوی گ����ه وره و بچوكی دنیا ه����ه ن كه ته نها به بێ زمان����ه وه دروس����تبوون و له رێی زمانی����ش بونی����ان نه ب����ووه ؟ جیهانی مرۆڤ پڕه له و روداوه تاڵ و شیرینانه ی زم����ان دروس����تیكردووه ، به بێ ئه وه ی بونیان له جیهانی راسته قینه دا هه بێت. روداوگه لێكی زۆر له ژیانی مرۆڤدا هه ن كه ته نها له زماندا رویانداوه ، نه ك له جیهانی راس����ته قینه دا. چه ند چیرۆكی كوشتن هه ن كه زمان هۆی سه ره كی رودانیان ب����ووه ، به بێ ئه وه ی هی����چ بنه مایه كی راسته قینه یان هه بووبێت؟ ئه و هه واڵه خ����ۆش و ناخۆش����انه ی كاریگه رییه كی چاره نوسس����ازی له سه ر ره فتاره كانمان هه بووه ، به رهه می زمانن. به شێكی زۆر له ژیانی هه ری����ه ك له ئێمه به هۆی ئه و وشه و رسته و قسانه وه دروستبووه كه ده شێت له ناوه ڕۆكدا و پێش دركاندنیان هه ر نه بووبن. زمان ش����تگه لێك ئه كات به روداوی راس����ته قینه كه نه پێش����تر هه ن و ن����ه دواییش ئه ب����ن. بۆ مرۆڤ

راسته قینه ترین بوون، زمانه .

گومان،‌زمان،‌فاشیه‌ت

زمان ته نها ئه و شتانه ناگێڕێته وه

كه هه ن ئاوێنه یه ك نیه ته نها وێنه ی شتگه لێكی دی پیشانبداته وه ،

به ڵكو ئه توانێت شتگه لێك

دروستبكات كه نین خه یاڵێك بخوڵقێنێ

كه راست نیه روداوێك دروستبكات

كه پێشتر نه بووه

19 »»

‌10تێڕامان‌له‌ئه‌نفال

سه ردار عه زیز

كش‌مه‌لیكعه لی عوسمان

ئه میش، ئه گه ر وه كو باوكی بۆی

بڕه خسێت، خه ڵك ده گه وجێنێت و به پشتاوپشت بۆ كوڕه كه ی به جێیدێڵێ!

ده بێت ئاگامان له کورداندنی ئه نفال بێت، له هه مانکاتدا

ده بێت ئه م خیانه ته به كاربێت

بۆ داڕشتنی ئه خالقی خیانه ت

نه كردن له ناو کورددا، بۆیه نابێت وه ك

تۆڵه یه ك ببینرێت

"ئێوه به شدار بن، ئێمه بڕیار ده ده ین" جۆرج ئۆروێڵ

له ڕابردودا بۆ ئه وه ی پادش���ای واڵت هه ڵبژێری���ت ده بو بازێ���ك هه ڵبده ی . باز به س���ه ر ش���انی كێوه نیش���ته وه ئه وا ئه و كه س���ه ده بو به پادشای واڵت. ئیدی باز ئه گه ر به س���ه ر شانی كوڕه ئه وا بنیش���تایه ته وه جوتیارێكیشه وه چانس���ی به پادش���ابونی ده بو. ئه گه ر له ڕابردودا بۆ دیاریكردنی پادش���ا باز هه ڵبدرای���ه ، ئازادی زیات���ری تێدا بو له سه رده می ئێس���ته ماندا. باز ئازادبو به سه ر كێوه ده نیش���ێته وه بۆ ئه وه ی ببێت به پادشای واڵت، به اڵم له ئێستادا ئ���ه وه ی ده بێته به رپرس پێش���وه خت دیاریك���راوه ، ئیدی ت���ۆ ده بێت له نێو یه كیان دیاریك���راون كه س���انه ی ئه و هه ڵبژێریت. باز ئازادبو به س���ه ر شانی چ ك���وڕه جوتیارێكه وه ده نیش���ته وه ، به اڵم ئێس���تا ب���از ئازاد نی���ه ، كوڕه جوتی���ار ته نه���ا ده توانێ���ت ئااڵیه ك هه ڵبكات و بقیڕێنێت. واته به ده س���تی خۆی ده بێته كۆیله و ئاغایه ك بۆخۆی دروس���ت ده كات. دیاریكردنی كه سێك بۆ پادشا چیتر نادرێته ده ستی بازێك. ئیدی مرۆڤه كان پادش���ا هه ڵده بژێرن.

هه ڵبژاردنی برا گه وره ئاسان نیه . زۆر قورسه كه س���ێك هه ڵبژێریت له جیاتی تۆ سیاسه ت بكات، ئاسان نیه كه سێك هه ڵبژێری���ت له بری ت���ۆ بیربكاته وه . بانگه شه كانی هه ڵبژاردن و پرۆس���ه ی وه ك پرۆس���ه یه ك ب���ۆ دڵخۆش���بون و ش���ادیی و زه ماوه ند، بۆخۆی خه مێكی گه وره ی���ه . ئ���ه م دڵخۆش���بونه ته واو خه مبارم ده كات، تۆ به ده س���تی خۆت كه س���ێك هه ڵبژێریت دروست ده زانی سبه ی له تۆ ڕه فاهیتر ده ژێت، دروست به رزه وه له ش���وێنێكی سبه ی ده زانی داده نێت، كه چی دڵخۆش���ی هێالن���ه كاندیدێ���ك، به خستنه سه رش���انی دڵخۆشی به به شداربون له گیرفانپڕكردنی خۆته وه له كۆاڵنه كان���ی مه خلوقێ���ك ب���ۆ بینای پارله مان و دام���ه زراوه كان. هه ڵب���ژاردن وه ك كه رنه ڤاڵ و ئاهه نگ، ئیشكاله گه وره كه یه . هه ڵبژاردن وه ك چێ���ژ، چێژوه رگرتن له دروس���تكردنی براگه وره . چێژوه رگرتن له دروستكردنی كه س���ێك له تۆ پل���ه ی به رزت���ر له تۆ موچه ی زیاتر. ناردنی چه ند كه س���ێك له ناو تۆوه بۆ ش���وێنێكی به رزتر. ئه م دڵخۆش���ییه خۆی بۆخۆی كاره ساته . ئه م ئاهه نگ و شه ڕه په ڕۆیه پێمانده ڵێت ك���ه خه ڵك ل���ه م هه رێم���ه ئه زمونی ڕابردو وه رنه گرتوه . له هه ڵبژاردنه كانی ترس���م هه یه هه ر هێزێك دێت خه ڵك ب���ۆی هه ڵده په ڕێت. س���ه ما ده كات و ترسم هه یه هه ر هێزێك دێت له شكرێك له مه خلوقی گوێڕای���ه ڵ به دوای خۆیدا جێده هێڵێت. ترسم له هه مو ئومیدێكی ده س���ته جه معیی كوردی هه یه . ترسم هه یه . به ش���دارییه كی خه ڵك له هه مو ب���ه رده وام خه ڵك به ش���داره و كه چی هه ر خه ڵك خ���ۆی باجه كه ی ده دات.

یه كه كانی ل���ه دوای یه ك له شۆڕش���ه كوردس���تان خه ڵك به جدیی به شداره و له پێشی سه نگه ره كه وه یه و كه چی هه ر خه ڵ���ك ئه نفال ده كرێت و به رپرس���ان

خۆی���ان ده گه یه نن���ه ئه ودیو س���نور. خه ڵك 1991 س���اڵی له ڕاپه ڕینه كه ی ش���ارۆچكه كان له ش���ارو به ش���دار و پێ���ش حزب���ه كان ڕاده پ���ه ڕن، دواتر س���ه ركرده كان دێنه س���ه ر س���فره ی حازری���ی . له ش���ه ڕی ناوخ���ۆ خه ڵك به شداره و س���ه ركرده كان ده ڵێن ئێمه له خۆپیش���اندانه كان بێگوناهی���ن. كوڕی ده كوژرێت، به ش���داره و خه ڵك هی���چ س���ه ركرده یه ك ناكوژرێت و هیچ به رپرسێك نانبڕاو ناكرێت. كوڕی هیچ س���ه ركرده یه كی ئۆپۆزسیۆن دڵۆپێك خوێن له لوتی نایه ت و دواتر ئۆپۆزسیۆن هه له ك���ه ده قۆزێته وه . له هه ڵبژاردنیش خه ڵ���ك به ئاهه ن���گ و كه رنه ڤاڵ و جلی ڕه نگاوڕه نگه وه به ش���داره و بێ ئه وه ی هه ست به خۆیان بكه ن به په نجه مۆره كان خه ڵكانێ���ك له ناو خۆیان���ه وه ده به نه دۆڵێكی تر. مرۆڤ توشی سه رسوڕمان ده بێت ئه م هه مو سیاس���یه ده بینێت. ئ���ه م هه م���و پۆس���ته ره ئ���ه م هه مو سیاس���یه ، ئه م هه مو بوده ڵه یه خۆیان ده كه ن به قاره مانی ناو خه ڵك و س���ه ر شاشه ، مرۆڤ به قوڵی پێكه نینی دێت. ئ���ه م هه ڵمه ته كاندی���دی وای تێدایه بڵێی پێی گوناهه به سوعبه تیش���ه وه سیاسی . وه ك چۆن شه ش مانگ پێش به سه رخۆماندا كه س���مان 111 ئێستا ده وڵه مه ند كرد، ئاواش له م هه ڵبژاردنه كۆمه ڵه كاندیدێكی ناشایسته به تونێلی ده خه ینه وه . دور له خۆمان سیاسه تدا هه ڵبژاردن له سێوه كرماویه كه ده چێت كه ب���ۆ ئ���ه وه ی بیخۆیت پێویس���ته له تاریكی���دا قه پاڵ���ی تێبگریت. هه مو ده زانین هه ڵب���ژاردن ده وڵه مه ندكردنی كۆمه ڵ���ه كه س���ێكه كه چ���ی هه م���و

به كه رنه ڤاڵه وه به شداریی ده كه ین.

نیاز نه جمه دین

كێ سیاس���ه تی ئابوری هه رێم ئاراس���ته ده كات: حكومه ت���ی هه رێم یان ناوه ند یان ده وڵه تانی تر؟ ئایا نه ده كرا ئێس���تا باشتر

بوایه له "ئێستا"؟.ده می هه ر الیه نێك ده كه یته وه ره خنه ی هه یه ب���ه اڵم له نه یاره كه ی. مامۆس���تایانی زانكۆی س���ه ر به حزب توێژێكن شایسته ی له بۆچونه كانیان وردببین���ه وه . ئ���ه وه ن ئه كادیمییه كانی س���ه ر به پارتی دیموكرات و هه ندێك نیش���تیمانی وه ربگ���ره . یه كێتی ل���ه م ئه كادیمییان���ه ، ده ڵێ���م هه ندێكیان، حوكمڕان���ی له سیس���تمی له به رگری���دان هه رێ���م و به گش���تی واده بینن ك���ه هه رێم گه ش���ه ی به رچاوی به خۆوه بینیوه . ئه مانه دوو س���ێ تێبینی، نه ك ره خنه ، له س���ه ر سیس���تمه كه و له سه ر سیاس���ه تی ئابوری ده خه نه ڕو به اڵم به ش���ێوه یه ك كه دیواری سیس���تمه كه ش نه ڕوش���ێنێت. الی ئه مان هه رچ���ی كه موكوڕییه ك���ی به رچ���او هه یه مالیكییه ، ناوه ن���دی و حكومه ت���ی تاوانی ب���ۆ ده گه ڕێت���ه وه س���ه ركه وتنه كانیش حكومه تی هه رێم. تا ئه و كاته ی حكومه ت و سه رۆكه كه ی له خۆیان بێت له م پێگه یه دان، به اڵم هه ر كه حكومه ت یان سه رۆكه كه ی گۆڕا ئینجا ده بینیت تێبینیه كانیان ده گۆڕێت بۆ ره خنه . گوێ له هه ندێك له ئه كادیمییه كانی ئۆپۆزس���یۆنیش بگ���ره . ئه م���ان ره خنه ی توندی���ان هه یه ب���ه اڵم ره خنه كانیان ته نیا له یه كێتی نیشتیمانی و له پارتی دیموكراته . ته له فزیۆنیدا وه ك له ریپۆرتاژی نه تبینیون ش���ه به ح بۆ )30( چركه ده رده كه ون، له و كاته زۆر كه م���ه دا ده ڵێن "یه كێتی و پارتی ده س���ته اڵتیان قۆرخكردوه !"، وه كو بڵێیت ئێمه له گوندێكی دور نیش���ته جێین و ئه وان له ش���ار ده ژی���ن و زانیاریمان ب���ۆ ده هێنن ج���اش به جه ی���ش و ش���ار چ���وارده وری گی���راوه . هیچ كام ل���ه م مامۆس���تایانه ی زانكۆ هاوكاریمان ناك���ه ن له و كۆیالیه تییه تێبگه ی���ن ده ره به گایه تی جێیهێش���ت، له و هێزو ده س���ته اڵتانه ش تێبگه ین كه له زیاد له گۆش���ه یه كه وه هێ���رش ده كه ن���ه س���ه ر بون و ئازادی خه ڵ���ك و به رژه وه ندیان هه یه

له ناوچه كه دا.م���ن هێڵێ���ك به ن���او ئ���ه م گفتوگۆیانه ده كێش���ێم و زۆر دور ن���اڕۆم به ڵكو ده یه ی راب���ردو وه كو به ڵگه وه رده گ���رم. هێنده ی هه یه ، هه رێمه وه به حكومه ت���ی په یوه ندی هه ڵ���ه ی گ���ه وره ی ئاب���وری بریت���ی بوه له له تكردن���ی سیاس���ه تی ئاب���وری، به اڵم به ن���اوی گرنگایه تیی���ه وه )ئه وله وی���ه ت(. ئابوری سیاسه تی له له تكردنی مه به س���تم ئه وه ی���ه ك���ه له ن���او چه ندین سیاس���ه تی ئابوری���داو له ب���ری گش���تگیری، حكومه ت پشت به سیاسه تێك یان دوان ده به ستێت، له ناو ئه و سیاسه ته ش���دا پشت به سوچێكی ده به ستێت، له كاتێكدا پاره یه كی زۆر له سه ر

هه ر هه موشیان خه رج ده كات.له م ماوه یه دا، پشتبه ستو به به شه بودجه سیاسه تی دامه زراندن جێی سه رنجی حكومه ت بوه و حكومه تێكی زه به الحی دروس���ت كرد له كاتێكدا له داهاتدا پاش���كۆیه . سیاسه تی دامه زران���دن ته نیا یه كێك���ه له ئامرازه كانی سیاس���ه ته كانی بازاڕی كار، سیاسه تی كار فراوانتره . بازاڕی كار به ش���ێكی رێكخراوه و حكومه ت به مه ركه زیی سیستمی بۆ داناوه و هه ندێك ئیمتیازاتیان هه یه ، به شه كه ی تری ب���ازاڕی ئازاده و حكومه ت هیچ قس���ه یه كی نیه له سه ر په یوه ندی خاوه نكارو كارمه ندو له بێكارانیش ناپرسێته وه . حكومه تی گه وره گرفتی بۆ سیاس���ه تی دارایی دروست كرد. ئه م سیاس���ه ته یان له بنچینه وه له بنده ستی حكومه ت���ی ناوه نددایه ، ئه و رێ���گا نادات حكومه ت���ی هه رێم سیس���تمی باجی ته واو جی���اواز بێ���ت له ناوه ن���د یان سیس���تمی موچ���ه ی جی���اواز بێت، به وت���ه ی جێگری ده ستله كاركێشاوه ی وه زیری دارایی عێراق كه ك���ورده "حكومه تی هه رێ���م ده توانێت ته نی���ا سیاس���ه تی دارایی به ر س���ێبه ری هه بێت"، مه به ستی له وه یه كه ده توانێت بۆ نمونه یه ده كی هه بێت به اڵم بیش���ارێته وه . هه روه ه���ا بڕوانه سیاس���ه تی نه ختینه یی. بانكه كان كه مێك یه ده ك له بانكی ناوه ندی داده نێن، ب���ه اڵم حكومه تی هه رێم ناتوانێت له بازاڕی نێوده وڵه تی���دا قه رز بكات، مافی فرۆشتنی س���ه نه داتی نیه . لێره دا به ته نیا ناوه ن���د به رپرس���یار نیه ، خ���ۆ حكومه تی ناوه ند نایه ت هه ر یه ك له م س���ه اڵحیاتانه به دیاری بۆ كورد بهێنێت، ئه وه حكومه تی هه رێ���م و نوێنه ران���ن كه ده بو ئ���ه م مافه

ئابوریانه بپچڕن.له روی وه به رهێنانه وه ، حكومه ت هه ر له م ماوه یه دا چه ند بوارێكی كرده جێی بایه خ و

پێش���ه نگ )ئه وله ویه ت(، وه كو خانوبه ره . هه ر س���ه ركه وتنێكی تۆماركردبێت، كه چی نه یتوان���ی به رامب���ه ر ب���ه و هه م���و دۆنمه زه وییه ی به وه به رهێنه رانی پێش���كه ش كرد ئه وه بسه پێنێت به سه ریاندا له كاتی خۆیدا پرۆژه كان ته سلیمی كڕیاران بكه ن، سه رباری به رزیی نرخی ئه و خانوو شوقانه . له بواری هاورده كردنی ده رگای ده بو كش���توكاڵدا، كااڵی كش���توكاڵیی وااڵ ن���ه كات، به ڵك���و

سنورداری بكات.دوات���ر، تۆ بڵێ له هاتن���ی كۆمپانیاكانی نه وته وه بۆ هه رێم، حكومه تی هه رێم هه وڵیدا خۆی ببێته خاوه نی سه رچاوه یه كی داهات له رێ���ی نه وته وه . به اڵم ئه م���ه هه نگاوێكی مه ترس���یداربو. گرفته كه ئه وه نیه "ئێستا با نه وت نه نێرین���ه ده ره وه چونكه موڵكی نه وه ی داهاتوش���ه "، ئه گه ر ئێمه توانیمان داهات به ش���ێوه یه ك ئاراس���ته بكه ین كه له گله ی���ی و لێیس���ودمه ندبن نه وه كانم���ان ره خنه ی ئه وان رزگارم���ان ده بێت. ره نگه تا ده گه ینه ئاینده نرخی نه وت دابه زیبێت، س���ه رچاوه كاتی تری وزه جێ به نه وت له ق بك���ه ن، یان به ه���ۆی پیس���بونی ژینگه وه نه وت فش���اری زیاتری بخرێته سه ر، به ڵكو گرفته ك���ه ئه وه یه به و سیاس���ه تانه ی تری ئابوری كه له س���ه ره وه باسكران پاڵپشتی لێ���ره دا ئ���ه وه ش س���ه رباری نه كراب���و. سیاس���ه تی وزه له تك���را، به ق���ه د درێژایی بۆریه كانی نه وت بۆ توركیا دۆالر بێته ئه م واڵته وه ، له غیابی دامه زراوه ی مش���ورخۆرو ب���ه و هه یمه ن���ه زۆره ی س���ه ركرده و حزب هه یانه دابه شكردندا به رهه مهێنان و به سه ر ئه وا به هیچ شێوه یه ك له خۆشگوزه رانییه كی

خه ڵه تێنه رو كورتخایه ن پتر نابینین.ئ���ه وه ی حكومه ت ئومێ���دی پێی هه بو ده س���تور بو بیپارێزێت، به اڵم س���ه رباری به ده ستنه هێنانی زۆر مافی ئابوری، له مه شدا شكستی هه مو ئه و رێكه وتننامانه ی له بیركرد كه له )40( ساڵی رابردودا له گه ڵ حكومه تی ناوه نددا به ستراو له ده ستخه ڕۆكردنی كورد

زیاتری لێنه كه وته وه . ناوه ندیی���ش حكومه ت���ی بێگوم���ان به رپرس���ه . بۆ نمونه ، ئ���ه و مافی راگرتنی موچ���ه ی )500-600( ه���ه زار فه رمانبه ری نیه كه فه رمانب���ه ری عێراقیین، ده كرا دو مانگ مۆڵه ت به حكومه تی هه رێم بدات به ر له راگرتنی بودجه . گرنگتر، مادام باشوری كوردس���تان له چوارچێوه ی عێراقدا ده ژی و خاوه ن���ی جوگرافیایه كی س���ه ربه خۆ نییه ، به شێك له سیاسه ته كانی ئابوری له هه رێمدا ده كه وێته ژێر ده ستی ئه و. ئه مه ش یه كێكه ل���ه و هۆكاران���ه ی واده كات داهات���ی واڵت به ته واوی شه فاف نابێت. ده وڵه تی عێراقی به هێزت���ره له حكومه تی هه رێ���م و هه ژمونی ك���ردوه به س���ه ریداو ته نان���ه ت ده توانێت گه مارۆی بخاته سه ر، كه هۆكارێكه بۆ خزانه ژێ���ر چه تری توركیاو ئێ���ران و ئه مه ریكاش به درێژایی مێژو، تااڵنفرۆش���كردنی موڵك و

سه رچاوه كانی لێكه وتۆته وه .له كورتكردنه وه دا، ده كرا ئێستا له "ئێستا" باش���تر بوایه ، ئه گه ر باشتریش���ه له )15( ساڵ له مه وپێش ئه وا زۆری به هۆی ره خنه و فش���اری خه ڵكه وه ی���ه . هه رێم پێویس���تی به سیاسه تی ئابوری گشتگیرو گواستنه وه ی رۆڵ���ی حكوم���ه ت هه یه له و ش���وێنه دا كه پێویس���ت ناكات )وه ك���و دامه زراندن( بۆ ئه و ش���وێنه ی كه پێویست ده كات )وه كو بازرگانی ده ره كی و رێكخستنی بازاڕی كاری كه رت���ی تایبه ت(. ئه م هه ن���گاوه و كۆتایی هێن���ان به پێكه وه ژی���ان له گ���ه ڵ ده وڵه تی عێراقی له س���ه قامگیریی بژێوی نزیكترمان

ده كاته وه .

بیرورا(423( سێشه ممه 2014/4/8 14

دورنزیک گۆشه‌یه‌که

‌‌سه‌ردار‌عه‌زیزو‌نیاز‌نه‌جمه‌دین‌‌ده‌ینوسن

له هاتنی كۆمپانیاكانی نه وته وه بۆ هه رێم حكومه تی هه رێم

هه وڵیدا خۆی ببێته خاوه نی سه رچاوه یه كی داهات له رێی نه وته وه به اڵم ئه مه هه نگاوێكی

مه ترسیدار بو

ئه م هه ڵمه ته كاندیدی وای تێدایه

به سوعبه تیشه وه گوناهه پێی بڵێی سیاسی وه ك چۆن شه ش

مانگ پێش ئێستا 111 كه سمان به سه رخۆماندا ده وڵه مه ند كرد ئاواش له م هه ڵبژاردنه كۆمه ڵه

كاندیدێكی ناشایسته به تونێلی سیاسه تدا

له خۆماندور ده خه ینه وه

له تكردنی سیاسه تی ئابوری

19 »»

ئه ندازیار عومه ر حاجی عینایه ت

له رۆژهه اڵت���ی 2014 ن���ه ورۆزی كوردستان بوم و خزمانم به سه ركرده وه و سه ردانێكی دكتۆرم كردو چه ند رۆژێك ئۆتۆمبێله كه م مۆڵه ت���ی پش���وبده م، به س���ه رچوبو 250000 دین���ار س���زای به س���ه رچونیان لێوه رگرتم، زۆر سه یره ئه م بڕیارانه كێ ئه یانداو ئه م س���زایه بێیاس���ا چ���ۆن س���ه پێنرا؟! وه زیری دارایی ئه بێ وه اڵمبداته وه ، س���ه ردانی كۆمپانی���ای )هوم���ا(م ك���رد، وتیان ده بوایه چه ن���د رۆژ پێ���ش بهاتنایه ، پێمانوتن ئه ی خێره ش���ه وو رۆژ ده رگا ئێرانی كراوه ته وه ئۆتۆمبێلی له س���ه ر ب���ه اڵم ب���ۆ ئێم���ه نابێت؟! پاش���ان قایلبون و داوای كه فاله تی دادنوس���یان لێكردی���ن و بۆمانن���اردن و دواتر به 250 دۆالر بیم���ه ی ئۆتۆمبێله كه یان كردین، فیزه م���ان وه رگرت، بۆ هه ر كه س���ێك 45000 دینارو رۆژی 20-2-2014 چوینه مه رزی باش���ماخ و به ماوه ی نیوكاتژمێر ئۆتۆمبێلم���ان خۆم���ان و كاره كان���ی له دی���وی باش���ور ته واوك���ردو چوینه ده ستمانكرد )ئێران( رۆژهه اڵت دیوی به مامه ڵ���ه ی وه رگرتنی ژماره ی كاتیی بۆ ئۆتۆمبێله كه مان )ش���ماره ی گوزه ر موق���ت(، په یوه ندیم���ان به نوێن���ه ری كۆمپانی���ای هوما كرد، وتی په یوه ندی به س���امانه وه بكه ن و وت���ی بچنه الی هات چاوه ڕێبوین نیوكاتژمێر گومرگ، )هوما(مان كۆمپانیای نوس���راوه كه ی پێداو وتی "ده فته ر نفوس، جنس���یه ، كارتی زانیاری "، زۆر س���ه یربو پێموت

بۆ چیته ؟- رێنمایی كۆمپانیایه .

- ئه م به ڵگه نامانه بۆ خۆتانه یان بۆ ده وڵه تی ئێران؟

- الی خۆم ده بێ.- بۆچی ئێمه خانو ته حویل ئه كه ین

یان بۆ گه شتوگوزار ئه چین؟!- زۆر به س���اردیه وه ، ئ���ه وه رێنمایی كۆمپانیای���ه بێئه وانه ناتوانن س���ه فه ر

بكه ن.- پێمان نیه .

ماتڵمان ناتوان���ن س���ه فه ربكه ن، -مه كه ن بگه ڕێنه وه .

- ئێس���تا په یوه ن���دی ئه ك���ه م بۆم بهێنن.

ته له فۆنم كرد بۆ ماڵه وه و به ئارمانی كوڕمم وت به په له )جنس���یه ، ده فته ر

نفوس، كارتی زانیاریم بۆ بهێنه (.- ب���ۆ چیت���ه ؟ له پێنجوێ���ن خان���و

ئه كڕی ؟- خان���وی چ���ی ؟! ب���ۆ كۆمپانیای ب���ا م���ه ڕۆ له س���ه ری هومامی���ه و

دوانه كه وین.ئارمان كه وته رێ و وتی :-

- بۆچی پێش ئه وه ی ده رچم سه ردانی كۆمپانیاكه نه كه م به ڵكو ئه وان قایلبن

كه الی ئه وان دایبنێم؟- زۆر باشه بڕۆ.

پ���اش كه متر له 15 خول���ه ك ئارمان وتی له گه ڵ به رپرسی هوما قسه بكه .

- ساڵو به ڕێز، به یانیت باش، ئه كرێت ئ���ه و به ڵگه نامان���ه الی ئێ���وه بێت تا

ده گه ڕێینه وه ؟- كێش���ه نیه ، ب���ه اڵم جارێكی دی

بیرتان نه چێ.- س���وپاس، تكای���ه له گ���ه ڵ كاك س���امان قسه بكه بۆ ئه وه ی كاره كه مان

ئه نجامبدات.- خه م���ت نه بێ پێیئه ڵێ���م )ئه وه ی ئێم���ه لێیگه یش���تین گلدان���ه وه ی ئه و به ڵگه نامان���ه الی نوێنه ری كۆمپانیای هوما بۆ ئه وه ب���و له هه مان ده روازه وه

بگه ڕێینه وه (.س���امان هات و مامه ڵه كه ی وه رگرت و وت���ی ب���ڕۆن 60000 تم���ه ن په رداخت بك���ه ن، ده فعمانك���ردو وت���ی ب���ڕۆن كۆپیی بكه ن، له س���ه ر مه رز 4 كاتژمێر ماینه وه ، دواتر ناردینیان بۆ پۆلیس���ی )راهنمای���ی و راننده گ���ی ( له مه ریوان، ژماره یه ك ئۆتۆمبێلی ژماره س���لێمانی لێبو ده رگایه ك���ی گه راجیی ژه نگاویی داخراو روبه رومانبو وتیان ئێره پۆلیسی راهنمای���ی و راننده گی���ه ، ته قه مان لێدا په نجه ره یه كی 30 سم2 له ناو ده رگاكه دا بێئه ده بانه زۆر پۆلیس���ێك كرای���ه وه وتی س���ه عات 12:30 وه رنه وه ، چوینه ناو ش���ار نانمانخواردو سه عات 12:30 چوینه وه بۆ به رده م ده رگا ژه نگاویه كه و په نجه ره بچوكه كه كرایه وه ، سه ربازێكی دی ب���و وت���ی س���ه عات 4 وه رنه وه ، ویس���تمان گفتوگۆ بكه ی���ن بۆچی بوه س���ه عات4؟! په نجه ره ك���ه به رومان���دا داخرا، ماوه ی دو سه عات چاوه ڕێبوین ئۆتۆمبێلێك���ی وه نه وش���ه هات، وه ك ئێم���ه عه وداڵ���ی وه رگرتن���ی ژماره ی كاتیی بو، وتی ئه فس���ه ره كه له س���ه ر مه رزه ئه ڵێ بگه ڕێن���ه وه په یوه ندیمان به س���امانی نوێن���ه ری هوما ك���رد كه چی بكه ی���ن؟ وتی چاوه ڕێبن ئێس���تا ئه چمه گومرگ پێتانئه ڵێم. نیوكاتژمێر چاوه ڕێبوی���ن وه اڵم نه بو، جارێكی دی وتی به س���امانه وه كرده وه په یوه ندیم

بگه ڕێنه وه س���ه ر م���ه رز، گه ڕاینه وه ، س���ه روانێك له گه ڵ س���امان وه ستابو چه ند ژماره یه ك���ی كاتیی پێبو، پاش 15 خوله ك له چاوه ڕوانیی هاته المان و پاش رۆنی���ن پالكه كاتیه كه ی پێداین، سامان وتی بچن الی )س( له مه ریوان له ب���ه رده م ده رگای پالكه كان بگۆڕن، ده ره وه ی مه رز كه سێك پالكی ئه گۆڕی ئاخۆ پرس���یمان ئێمه ش وه س���تاین و ئه بێ لێره بیگۆڕین؟ وتی بۆ نا! وتمان سامان شوێنێكی تری بۆ دیاریكردوین، وتی ئه وه خ���ۆی له گه ڵی رێككه وتوه ، لێره ئاسانتره ، ژماره كان بونه كاتیی و

رۆیشتین.بوی���ن، له ئێ���ران رۆژ 10 م���اوه ی به ه���ه ر بازگه یه ك���دا گوزه رمان ده كرد چێك���ی ئۆتۆمبێله كه مان ده كراو داوای پاس���پۆرت ده كرا، رۆژی سێش���ه ممه 26-3-2014 كاتژمێر یه ك گه یش���تینه سه ر مه رزو په یوه ندیمانكرد به نوێنه ری كۆمپانیای هوما )سامان(، وتمان ئێمه له س���ه ر مه رزین ئه مانه وێ بگه ڕێینه وه

وتی :- ئه فسه ره كه رۆشتوه - ئێمه چی بكه ین؟!

- به یانی بێنه سه ر مه رز.نوس���یوتانه له فۆڕمه كه دا ئێ���وه -ل���ه 7ی به یانی تا 9ی ش���ه و ئه توانن

گوزه ر بكه ن.- م���ن هی���چ ده س���ه اڵتێكم نی���ه ،

ئه فسه ره كه رۆیشت.- زیاتر له 10 ئۆتۆمبێل له سه ر مه رزه

چی بكه ین؟- بچن���ه مه ری���وان، به یان���ی بێنۆ،

)ته له فۆنه كه ی داخست(.- به ناچاریی په یوه ندیمكرد به به رپرسی كۆمپانی���ای هوم���ا له س���لێمانی ، وتی ئێس���تا په یوه ندی به نوێنه ره كه مانه وه ئه كه م، منیش پێم���وت نوێنه ره كه تان كه سێكی زۆر نه شیاوه بۆ ئه و شوێنه و وه ك پێویس���ت هه ڵس���وكه وت له گه ڵ كاریگه ریی ئه مه ناكات و گه ش���تیاران كۆمپانیاكه تان، چۆن له س���ه ر ده بێت ئه ب���ێ نوێن���ه ری ئێوه به م ش���ێوازه ناته ندروس���ته هه ڵس���وكه وت ب���كات و ته نان���ه ت وه اڵمی ته له ف���ۆن ناداته وه ، به رپرسی هوما له سلێمانیه وه په یوه ندی

كرده وه و وتی :- به داخ���ه وه هیچم���ان پێناك���رێ، پۆلیس���ی نوێن���ه ری له به رئ���ه وه ی م���ه رزی راننده گ���ی ره هنمای���ی و به جێهێش���توه . زیات���ر ل���ه 20 كه س و به زیاتر له 10 ئۆتۆمبێله وه گه ڕاینه وه بۆ

مه ریوان و زیاتر له 18 سه عات له مه ریوان بێكار ماین���ه وه ، رۆژی دوایی چوینه وه س���ه ر م���ه رز نماین���ده ی )هوما(مان دۆزیه وه ، وتی : كوا پسوڵه ی خه الف؟

)واته ئه ستۆپاكیی هاتوچۆ(.- ك���وا ئه م���ه ت داواك���ردوه ؟ ك���وا

له رێنماییه كانتاندا داواكراوه ؟- ئه وه ئیشی خۆتانه ، بگه ڕێنه وه بۆ مه ریوان و ئه ستۆپاكیی هاتوچۆ بهێنن.

وتی���ان مه ری���وان و گه ڕاین���ه وه سیستمه كه مان كارناكات بچنه شوێنێكی دی ش���وێنێكی دیمان په یداكردو هیچ موخاله فه م���ان نه بو، پس���وله یه كی 5 هه زار تمه نییان پێداین، ئه م گه ڕانه وه م به فرسه ت زانی و چومه الی فه رمانداری مه ریوان و خۆم پێناس���ان كه ئه ندامی پارله مانی كوردستانم، ئاغای ره شیدی پور )واته فه رماندار( زۆر رێزی لێگرتم و

پێموت:- مه به س���تم خ���ۆم نیه ، ه���ه ر ئه م جاره یه و هه رچۆنێ بێ���ت ده رباز ئه بم ب���ه اڵم ئه مه وه زع نیه كه گه ش���تیارو میوانه كان تێیدان و هه مو ش���تێكم بۆ باس���كردو كاتێك وتم "رۆژانه سه دان ماش���ێنی ئێوه بێگرفت ده چنه دیوی كوردس���تانی عێراق و 24 كاتژمێر مه رز ئاوه اڵیه بۆیان، به اڵم ئێمه زیاتر له 18 كاتژمێره له مه ریوان ماوینه ته وه به هۆی ئاماده نه بونی ئه فس���ه رێك و له كاتژمێر

یه كی دوێنێوه له سه ر مه رزین".- ئاگامان له م جۆره موشكیالنه نیه )ته له فۆنی كرد بۆ ئیداره ی ره هنمایی و

راننده گی (.- ئێ���وه نوێنه رتان تا كه ی له س���ه ر

مه رز هه یه ؟- ل���ه 7ی به یان���ی ت���ا 9ی ش���ه و )فه رماندار داوای له به رپرس���ه كه كرد ت���ا بزانێ دوێن���ێ ئه و ئه فس���ه ره بۆ كوێ چوه ك���ه له كاتژمێر 1وه مه رزی

جێهێشتوه ؟ژم���اره م���ه رز، س���ه ر هاتین���ه وه ژماره كه ی لێك���رده وه و كاتیه كه م���ان گومرگ و چوین���ه به س���ت و خۆم���ان له ماوه ی یه ك كاتژمێردا هه مو كاره كان ئه نجامدراو ویستمان ده ربازی ئه مدیوی سنور ببین، كه سێكی ئێرانی رایگرتین و

وتی :- ئۆتۆمبێله كه تان رابگرن و بچنه ئه و

كابینه یه .- بۆچی ؟ خێره ؟! ئێمه هیچ كارمان

نه ماوه و هه مو شتمان ته واوه .

وا خه ڵكی شار باز هه ڵئه ده ن

نه ورۆز له ئێران بوم، به اڵم په شیمانم

عه زیز ڕه ئوف

15 (423( سێشه ممه 2014/4/8 tandrostyawene@gmail.comته‌ندروستی

نه‌شته‌رد.گۆران عەبدواڵ دەینوسێت

پزیشکان له پارتی و یەکێتی ڕزگارکەن!

پارتی و یەکێتی به دابەش����کردنی پۆستە حکومیەکان����ی هەرێ����م و بەغدا و بزنس����ە جوگرافی����ەکان و ناوچ����ە چ����ەورەکان و بازرگانیەکانی نەوت و مۆبایل و ئۆتۆمبیل و جگەرە، ڕانەوەس����تاون بەڵکو پەالماری کەڵک و ب����ێ ناش����ەرعی و دەزگایەک����ی نایاس����ایی وەکو س����ەندیکای پزیشکانی کوردس����تانیش دەدەن. له 10-11 س����اڵی ڕاب����وردودا ملمالنێکانی ئ����ەو دو حیزبه سەندیکای پزیشکانی کوردستان لەهەمو مانا و ناوەڕۆکێکی یاس����ایی و ش����ەرعی و ئەوەی بەتاڵکردوەت����ەوە و دیموکرات����ی با به دەواری ش����ڕی نەکردبێ����ت ئەو دو حیزبه ب����ەو ڕێکخراوەیان ک����ردوە. لەم پزیش����کە فش����اری له ژێر دواییان����ەدا و گەنج و س����ەربەخۆکان، بانگەشەی ئەوە ک����را ک����ە رۆژی 2014/4/2 هەڵبژاردنی له لقەکان����ەوە کۆنگ����رە نوێنەرەکان����ی دەکرێ����ت. بەاڵم وەک����و هەمو جارەکانی تر، ئ����ەم ج����ارەش ملمالنێکانی ئەو دو حیزبه هیواکانی پزیش����کانی لەگۆڕنا بۆ

دروستکردنی سەندیکایەکی کارا. پێویست بە وەبیرهێنانەوە ناکات کە ئەو دو حیزبە و کادیرەکانیان له ناو پزیشکاندا، سەندیکای پزیشکانیان کرد به دو لەتەوە و دو نەقیب و دو پەی����ڕەو و دو کۆنگرەیان بۆ دروستکرد. له دوای گۆڕانی هاوکێشە به دەموچاوی گۆڕانەکان سیاس����یەکان، یەکێت����ی تەقیونەت����ەوە. س����ەندیکادا تاوەکو ئێستا سەرۆکی لقەکانی هەولێر و س����لێمانی و کەرکوک����ی به دەس����تەوەیە. هەڵبەتە ئەم هەمو دەسەاڵتە ڕەنگدانەوەی پرۆسەیەکی ش����ەرعی و دیموکراتی نیە، بەزۆرە فەرزکردنێک����ی ئەوەندەی خ����ۆ بەس����ەر ئی����رادەی پزیش����کاندا. ئ����ەو حیزب����ه بەوە تێرینەخ����وارد، بەڵکو لەم دواییانەشدا و لەسەروبەری خۆئامادەکردن بۆ هەڵبژاردنەکانی سەندیکا بۆ کۆنگرەی داهاتو، یەکێتی س����ەرۆکی لیژنەی بااڵی هەڵبژاردنی س����ەندیکای قۆرخکرد. ئەو حیزبه کادیرێکی دیاری خۆی کە هاوکات بەڕێوەبەری گشتیی کاروباری تەندروستیە له وەزارەت����ی تەندروس����تی و بەڕێوەبەری نەخۆش����خانەیەکی کەرتی تایبەتە، ئەمە جگ����ە له دنیایەک پەیوەن����دی گوماناوی لەگەڵ کۆمپانیا و بزنسەکانی بازاڕدا، کرا به س����ەرۆکی ئەو لیژنەیە. یەكیتی لەڕێی لیژنەی س����ەرۆکی لقەکانی و س����ەرۆکی بااڵی هەڵبژاردن س����ەرکەوتو بو لەوەی ک����ە هەڵبژاردنەکان لەس����ەرەتای مانگی چوارەوە دوابخات ب����ۆ دوای هەڵبژاردنە گشتیەکان. ئاشکراش����ە ئەم تەقەالیەی یەکێت����ی ب����ۆ دواخس����تنی هەڵبژاردنی سەندیکا بۆ دۆخی نالەباری ئەو حیزبە و بەتایبەتی تر بەرگەنەگرتنی شکستێکی پێش هەڵبژاردنەکانی پەرلەمانی عێراق و

پارێزگاکان، دەگەڕێتەوە. لەوالشەوە، پارتی دیموکراتی کوردستان، بەهەمانش����ێوەی یەکیتی و به ش����ێویەکی ناش����ەرعی و بەب����ێ ڕاوێ����ژ به ت����ەواوی داخراوەکان����دا، ل����ه ژورە پزیش����کان و نەقیبێکی ناش����ەرعی س����ەپاند بەس����ەر له کاتێکدا پزیش����کان. هەمو سەندیکای ک����ە پارت����ی به ب����ەراورد به یەکێتی لەوە دڵنیای����ە کە لقەکانی ده����ۆک و هەولێری سەندیکا بۆ خۆی مسۆگەر دەکات، بەاڵم وەکو یەکێتی، پارتیش ترس����ی له هەردو لقەکانی کەرکوک و سلێمانی هەیە و توشی دڵەراوک����ێ بوە لەوەی ک����ە دەرئەنجامی هەڵبژاردنەکان لەو دو لقە بۆ مەبەس����تی بانگەش����ەی هەڵبژاردن لەالیەن گۆڕان یا یەکێتیەوە بەکاربهێنرێت. بۆیە له کاتیکدا کە نەقیبه پارتیەکەی سەندیکا گوایە دژی بڕیاری سەرۆکە یەکێتیەکەی لیژنەی بااڵی هەڵبژاردنە، بەاڵم پێدەچێت پارتیش ئەو بڕیارەی پێخۆشبێت. هاوکات، سەرەڕای ئ����ەوەی کە پارت����ی لقەکان����ی هەولێر و دهۆک به مس����ۆگەر بۆ خ����ۆی دەزانێت، بەاڵم دەس����تی بردوە بۆ کۆمەڵیک کاری گوماناوی وەکو تازەکردنەوەی به کۆمەڵی ناسنامەی پزیشکان بۆ ئەوەی بەشداربن له هەڵبژاردنەکاندا و هەبونی ناوی پزیشکی

کۆچکردو له لیستەکانی دەنگداندا. ئەوەی لەم بەزمەی نێوان پارتی و یەکێتی زەرەری کردوە، ناوبانگی پزیشکانە، کە به کارە ناشرینەکانیان لەکەداریان کردوە. ئەوەی کە پارتی و یەکێتی له س����ەندیکای پزیشکاندا دەیکەن هیچ سەیر و سەمەرە نیە، بەاڵم س����ەیر ئەوەیە کە ژمارەیەک پزیش����ک هەبن ک����ە به دوعاکانی ئەو دو حیزبه بڵێن ئامین و ببن به دارودەستەیان ب����ۆ جێبەجێکردن����ی ئ����ەو سیاس����ەتە

سەقەتانە.

پێناس���ەیەکی س���ەختە کارێک���ی " ب���ۆ بدۆزین���ەوە تێروتەس���ەل پەیوەندیی���ە گش���تییەکان " . ئەگەر باس���ی هەر بەش���ێکی کۆمەڵگا یان دامەزراوەی���ەک بکەین )ب���ۆ نموونە پزیش���کان، پارێ���زەران ، ی���ان هەر بڵێی���ن ئەتوانی���ن کۆمپانیای���ەک(، بریتییە له بڕی گرنگیدان و ڕاو بۆچونی

کۆمەڵگا بەو بەشەی کۆمەڵ.

دەتوانین ئەم���ە ڕۆش���نایی لەب���ەر بڵێی���ن داڕێژی���ن و پێناس���ەکە پەیوەندیی���ە گش���تییەکان پەیوەندە ئەو بەش���ەی ناوبانگی بەناوبان���گ، کۆمەڵ له کۆمەڵ���گادا، ئەنجامی کار و لێدوانەکانی���ان و ڕاوبۆچون���ی خەڵک لەسەریان، بە واتایەکی تر پەیوەندییە گش���تییەکان ئەو ڕێککارییەیە کە کار دەکات بۆ بەدیهێنانی ناوبانگێکی باش بۆ ئەو بەشەی کۆمەڵ، له بەدیهێنانی بەدەس���تهێنانی لێکتێگەیش���تن و پاڵپش���تی بەش���ێوەیەک کاریگەریی باش���ی هەبێ���ت لەس���ەر ڕاوبۆچون و ڕەفتاری خەڵک بەرامبەر ئەو بەشەی

کۆمەڵ. پەیوەندییە گشتییەکان پالن و هەوڵی بەردەوامە بۆ چەسپاندن و هێشتنەوەی نیازپاک���ی و تێگەش���تنی دو الیەنەی

نێوان هەر ڕێکخراوێک و کۆمەڵگا.زاراوەی ب���اش یان خ���راپ ڕێژەییە و رەه���ا نیی���ە، چونک���ە لەوانەیە ئەو بەش���ەی کۆمەڵ کار ی���ان لێدوانێکی وا ئەنجامب���دەن ک���ە ببێت���ە ه���ۆی پەرەس���ەندن یان داڕمانی پەیوەندی

نێوان ئەو بەشە و کۆمەڵگا.ک���ە بۆماندەردەکەوێ���ت لەم���ەوە پەیوەندیی���ە گش���تیەکان پێوەرێکی گرنگ���ە ب���ۆ هەڵس���ەنگاندنی ڕێژەی سەرکەوتن یان شکس���تی کاری هەر

ڕێکخراوێک.پەیوەندییە گشتییەکان دەکرێت بەدو

بەشەوە :ناوخۆیی: گش���تیی پەیوەندی���ی �1ئەندام���ان و نێ���وان پەیوەن���دی لەگەڵ ڕێکخراوەک���ە فەرمانبەران���ی

یەکتر.2� پەیوەندی���ی گش���تیی دەرەک���ی: ئەندام���ان و نێ���وان پەیوەن���دی

ڕێکخراوەکەیان لەگەڵ کۆمەڵگا.توێژینەوەیەک���ی بێی���ن ئەگ���ەر ئەنجامبدەین پیشەگەرییانە زانستی و پەیوەندیی���ە بۆهەڵس���ەنگاندنی پزیش���کان و گش���تیییەکانی ڕێکخراوەکەی���ان له کوردس���تان، ئایا دەرئەنجامی ئ���ەو توێژینەوەیە چۆن ناوخۆی���ی و له ئاس���تەکانی دەبێ���ت

دەرەکیی؟ئاش���کرایە ک���ە بارودۆخی س���ەختی سیاسی و ناوچەیی و قۆناغی تێپەڕیو و گۆڕاوی ئەم ناوچەیە کاریگەریی دیاری هەیە لەس���ەر هەمو جومگەکانی ژیان بۆیە پەیوەندی گش���تی پزیشکانیش راستەوخۆ یان ناڕاستەوخۆ کەوتونەتە بەداخەوە کاریگەرییان���ەوە، ئەو ژێر چەندەها ئام���اژە پێماندەڵێن کە ئەو پەیوەندییانە له ئاس���تێکی خراپدایە،

لەوانەش:زانس���تی و کارلێک���ی بێهێزی���ی •کۆمەاڵیەتی نێوان خوێندکارانی سکوڵە

پزیشکیەکان و مامۆستاکانیان.• ناپتەویی و بونی کەلێن له پەیوەندی کۆمەاڵیەتی پزیشک لەگەڵ کەسوکار و

هاواڵتیان تەنانەت هاوپیشەکانیشی.• بون���ی ناجۆر تێگەیش���تن لەنێوان تەنان���ەت هاواڵتی���ان پزیش���کان و دەوڵەتیش کە بوەتە هۆی شاردنەوەی وێنەی ڕاس���تەقینەی پزیش���ک وەک خزمەتگوزاری���ی پێشکەش���کارێکی ب���ۆ هاواڵتیان و نەبون���ی ڕۆڵی کارای پزیش���کان له دروس���تکردنی پ���ردی

لێکتێگەیشتن.• شکستی پزیشکان له بەدەستهێنانی له ئاس���تەکانی ب���اش ناوبانگێک���ی له پێن���او سیاس���ی کۆمەاڵیەت���ی و بڕیاری له دروستکردنی بەشداریکردن پێشکەش���کردنی له بواری سیاس���ی تەندروس���تی خزمەتگوزاری���ی یاس���ادانان و له دەس���ەاڵتەکانی جێبەجێکردن���دا، نمون���ەش بۆ ئەمە شکستی پزیشکانی سەربەخۆ و گشت الیەنە سیاس���یەکانە له بەدەستهێنانی متمانەی هاواڵتی و نوخبە و سیاسیەکان هەڵبژاردنەکان���ی بردن���ەوەی ب���ۆ پەرلەمان و پارێزگاکان ئەمەش ئەبێتە هۆی کارانەبونی لیژنەی تەندروس���تی

لەو دامەزراوانەدا.. هتد.

سیاسەتی تەندروستی دکتۆر شێرکۆ سەعید زمناکۆ ده ینوسێت

پەیوەندییە گشتییەکانی پزیشکان و سەندیکاکەیان

ئا: هاوڕاز سه لیم

دكتۆر دانیال سه عدی حامید، دكتۆرا له نه خۆشییه ده رونیه كان

نه خۆش: ئۆتیزم چیه ؟

تایبه ته حاڵه تێك���ه د.دانی���ال: به ته مه نی مندڵی���ی . ده ركه وتنی منداڵیه وه له ته مه نی نیش���انه ی بریتی���ه به گش���تی ئه بێ���ت, له تێكچونێك���ی ئاڵۆزی گه ش���ه . كه له سێ س���اڵی ته مه نی منداڵ روئ���ه دات له ئه نجام���ی تێكچونی

فرمانه كانی مێشك و ده مار.نه خۆش: هۆكاره كه ی چیه ؟

یه ك بڵێین ناتوانی���ن د.دانیال: هۆكار هه یه بۆ په یدابونی ئۆتیزم, وه كو چۆن نه خۆشیه ده رونیه كان كۆمه ڵێ���ك هۆكاره ك���ه ئه بێته نه خۆش���ییه كه . په یدابونی هۆی به اڵم به گشتی بۆماوه ، هه وكردنی دایك ی���ان كۆرپه له كه به هه ندێ س���ورێژه ی ڤایرۆس���ی وه ك ئه ڵمانی و هه وكردنه ڤایرۆسیه كانی

مێشك و.. هتد. نه خ���ۆش: كه ی ئه م نه خۆش���یه

ده رئه كه وێت؟دكتۆر دانیال: دایكی زیره ك و وریا زو هه س���ت به م حاڵه ته ئه كات. منداڵی پێشتر ئه گه ر به تایبه تی هه بوبێت. هه ست ده كات كه ئه م منداڵ���ه ی وه ك ئه وان���ی تر نیه و گه شه ی كه مه و كه شیری دایكی دایكه كه هیچ س���ه یری ده خوات ناكات و كه ده گ���ری زۆر دره نگ ژیرده بێته وه و داوای شت ناكات.

نه خۆش: دایكان ده توانن له كاتی دوگیان���ی بزان���ن منداڵه كه ی���ان

دوچاری ئۆتیزمه ؟هی���چ ئێس���تا ت���ا د.دانی���ال: حاڵه تێكی وامان نیه , ش���تێكی وامان نیه . چونكه هه تا ته مه نی سێ س���اڵی ناتوانین به ته واوه تی

ده ستنیشانی بكه ین.نه خ���ۆش: ده توانی���ن رێگری���ی

لێبكه ین؟د.دانیال: كۆمه ڵێ شتمان هه یه بۆ ئه مه , بۆ نمونه دایكه كان له كاتی دوگیانی نابێت له خۆیانه وه ده رمان به كاربهێنن به بێ پرسی پزیشك، له هه ر خۆیان پێویسته هه روه ها نه خۆشییه كی ڤایرۆسی بپارێزن.

پرسیاری نه خۆش و وه اڵمی پزیشكه ته

تایبه کی

ۆشه ی گ

ه کانۆشی

ه نه خب

ئۆتیزم

كۆمه ڵێ���ك رێگ���ه هه ن ك���ه خه ڵكی ئه نجامیان ده ده ن له كاتی ددان شتن كه به بڕوای ئه م كه س���انه ئه بنه هۆی

پاراستنی ددانه كان له نه خۆشی.بۆچونه هه ڵه كان:

1� هه ن���دێ ك���ه س ب���ڕوای وایه كه خواردنه وه گازییه بێ شه كره كان زیان به ددان ناگه یه نن. به اڵم ئه مه هه ڵه یه چونكه م���اده ی ترش���یان تێدایه كه ده بێته هۆی له ناوبردنی پوكی ددان.

2� به بروای هه ن���دێ خه ڵك خواردنی ش���ه كرو ش���یرینێكان ئه بێت���ه هۆی له راس���تیدا به اڵم ددان، كلۆربون���ی خواردنه كه ی نابێت���ه هۆی كلۆربوون به ڵك���و مانه ی ش���یرینی بۆماوه یه ك له سه ر ددانه كان و نه شۆردنیان ده بێته

هۆی كلۆر بوون.3� زۆر ك���ه س پێیوایه كه س���یواكی به كارهێن���ا ئیت���ر پێویس���ت ناكات ددان���ی به فڵچه بش���وات، به اڵم ئه مه هه ڵه یه چونكه له وانه یه هه ندێ شوێن ئه وه ی پێنه گات وه ك س���یواكه كه ی فڵچه كه ی پێده گات. بۆیه پێویس���ته

فڵچه هه ر به كاربهێنرێت.4� به كارهێنان���ی فڵچ���ه ی زبر. ئه مه هه ڵه یه كی تره كه زۆر كه س پێیوایه كه فڵچ���ه ی زب���ر زیات���ر ددانه كان پاكده كاته وه . به اڵم له راستیدا فڵچه ی زبر نه ك س���ودی نیه به ڵكو زیانیشی هه ی���ه و ئه بێته ه���ۆی برینداركردنی

پوك.راس���ته وخۆ ك���ه س هه ن���دێ �5دوای نانخ���واردن ددانیان ئه ش���ۆن. ئه م���ه ش هه ڵه یه ك���ی تره . باش���تره دوای نیوكاتژمێ���ر زیاتر بش���ۆردرێت به تایبه تی ئه گه ر خواردنه كه ترش���یی بێت چونك���ه له و كاتان���ه دا ددانه كه زیاتر ناس���كبۆته وه كه فڵچه كه ش���ی پێدا دێنیت ئه بێته هۆی زیانگه یاندن

به ددانه كان.

رێگه هه ڵه كانی ددان شتن

یه كێك له رێگه باش���ه كانی پاراس���تنی گیراوه ی له به كارهێنانی بریتیه پێست خان���ه له ناوبردن���ی ب���ۆ سروش���تی مردوه كان ك���ه له ئه نجامی به ركه وتنی

هه تاوه وه توشی پێست ده بێت. چونكه له ناوبردنی ئه و خان���ه مردوانه ئه بێته كرانه وه ی پێست و پاككردنه وه ی هۆی كونه كانی و باشتركردنی جوڵه ی خوێن

ل���ه و ش���وێنانه ی كه ماس���كه كه ی بۆ به كارده هێنرێت.

گیراوه ی یه كه م: به كارهێنانی قاوه كه وچكێك قاوه له گه ڵ كه وچكێك شیر تێكه ڵ به یه ك بكه تا وه كو هه ویرێكی لێدێت پاش���ان بۆ م���اوه ی نیوكاتژمێر له پێس���تی ب���ده و پاش���ان به س���ه ری بازنه یی به ش���ێوه یه كی په نجه كان���ت بیوه رێن���ه و دواتری���ش به ئاوی س���ارد

بیشۆ.گی���راوه ی دوه م: ب���ۆ ئه و كه س���انه ی

پێستیان چه وره كه وچكێ���ك خوێ له گ���ه ڵ كه وچكێك شه كرو تۆزێك ئاوی لیمۆ تێكه ڵ به یه ك بكه و بۆ ماوه ی دو خوله ك له پێس���تی بده و پاشان به ئاو بیشۆ. ئه م گیراوه یه

هه فته ی دو جار به كاربهێنه .

ئه گه ر پێستت به هه تاو مردوه به م رێگایانه زیندویبكه وه

لێكۆڵینه وه ته ندروستیه كان رایانگه یاندوه جۆری رێجیم و هه رچه نده وه رزشكردن و خواردن رێگه كانی كه مكردنه وه ی كێشن. به اڵم به پێی توێژینه وه یه ك كه رۆژنامه ی ده یلی مه یل���ی به ریتانی باڵویكردوه ته وه ب���ۆ گرنگ���ه زۆر خ���واردن كات���ی كه مكردنه وه ی كێش. رۆژنامه كه ئه وه ی باڵوكردوه ته وه كه پێویسته نانی به یانی دوای كاتژمێر 8ی به یانی بخورێت و نانی نیوه ڕۆ له نێوان كاتژمێره كانی 23 بۆ 2 بخورێت نانی ئێ���واره ش نابێت له دوای 8 بخورێت چونكه به پێی ش���اره زایانی بواره كه له به رئ���ه وه ی له دوای ئه و ژه مه پش���ودان و خه و هه یه و به مه ش كه مترین

كالۆری ده س���وتێت و پاش���انیش كێش زیاد ده كات و دواتریش چه ندین كێشه ی ته ندروستی بۆ كه سه كه دروست ده كات. به پێ���ی توێژینه وه ك���ه ك���ه رۆژنامه ی ناوبراو باڵویكردوه ته وه كه له سه ر زیاتر له هه زار كه س ئه نجام���دراوه كه هه وڵی كه مكردنه وه ی كێشیان داوه . ده ركه وتوه ئه و كه سانه ی په یوه س���تن به كاته كانی له س���ه ره وه ئ���ه وه ی خ���واردن وه ك كێش���یان زیاتر ئ���ه وه باس���مانكردوه كه میك���ردوه به به راورد به و كه س���انه ی ك���ه هه وڵی كه مكردن���ه وه ی خواردنیان داوه به ب���ێ دیاریكردنی كاتی ژه مه كانی

خواردن.

نانخواردن دوای كاتژمێر هه شت مه ترسییه كی ته ندروستیه

تایبه‌ت(423( سێشه ممه 162014/4/8

ریکالم

توانا ئەمین

ئەگەرچی زانست بەتەواوی پشتڕاستی ناکاتەوە، بەاڵم قسەیەک لەسەر ماسی گۆڵدفیش هەیە کە گوایا؛ یادگەی ئەم ماس���ییە وەکو خۆی ک���ورت و کولەو لەتەنها س���ێ چرکە تێناپەڕێت.. واتە ئەگەر ماسییەکە لەخاڵێکەوە بجوڵیت ب���ۆ خاڵێکی ت���ر، ک���ە دوری نێوان ئەو دو خاڵە بەڕۆیش���تنی ماسییەکە تەنه���ا س���ێ چرک���ە کات بخایەنێت، ئەوە بی���ری دەچێتەوە لەچ خاڵێکەوە هات���وە. بەمجۆرە هەم���و جارێک کە لەمسەری حەوزێکی شوشەوە دەچێت بۆ ئەو س���ەری حەوزەکە وا دەزانێت بەڕێگایەکی نوێدا دەڕوات کە پێش���تر هەرگیز نەیدیوە! نازانم بۆ هەمیش���ە هەڵبژاردن لەکوردس���تان ئەم ماسییە

دەخاتەوە بیری من.هەڵب���ژاردن؛ ئەگ���ەر لەڕاس���تیدا دەنگ���دان بێ���ت و ڕەزامەندان���ە ئەرکێک���ی نیش���تیمانی بێ���ت، ئەوە ناڕەزایەتییەکی مەدەنییەو بایک���ۆت؛ دەنگنەدانی���ش مافێک���ی سروش���تی ئینسانە.. دەنگنەدان خۆی سەرەتای دروستکردنەوەی ئاکتە، بەاڵم بەباوەڕی بایکۆتکردنی گشتیی من؛ بچکۆالنەی هەڵبژاردن و ب���ۆ نەچون لەش���ێوەی دەنگن���ەدان ب���ۆ بارودۆخێک���ی وەک ئێس���تا، کە 80 لەس���ەد بەرەوژوری خەڵکی کوردس���تان کارتی دەنگدانی وەرگرت���وە، ئیتر پێش���نیارێکی بڕێ ناواقیعیی���ە.. کەچ���ی هێش���تا ئێرا

بنبەست نییە.بۆ فیلمی س���ەرنجتان ڕادەکێش���م فیلمەدا لەم بەناوبانگی )ماترێکس(، بونیام دەخرێتە ب���ەردەم هەڵبژاردنی دو ح���ەب، ک���ە یەکێکی���ان حەب���ی وەهم >ش���ین<و ئەویتری���ان حەبی واقیع >س���ور<ە.. بینەر بۆ ساتێک تیادەمێنێت کە کام لەم دوانە بۆ ژیانی خ���ۆی هەڵبژێرێت؟ ب���ەاڵم بەکۆمەک وەرگرت���ن لەخەیاڵی فەیلەس���وفێکی س���لۆڤینیی وەک ژێ���ژەک دەتوانێت

حەبی سێیەم هەڵبژێرێت!حەی���ی س���ێیەم دراوێک���ی مائیلە

بەاڵم نابینرێت، لەپرس���یارەکەدا کە لەڕاس���تیدا هەیە.. لەم هەڵبژاردنەی کوردستانیش���دا لەنێوان هەردو هێزی ئۆپۆزس���یۆن و دەس���ەاڵتدا، م���رۆڤ هەڵبژێرێت.. سێیەم هێزی دەتوانێت ئەم الیەنی س���ێیەمە وەک حەبەکەی ماترێکس ماتریالێک نییە لەئاسمانەوە بکەوێتە خوارەوە، بەڵکو ئێکس���یری وش���یارییە کە لەدەرئەنجامی تێڕامان

لەهەردو حەبەکەوە هاتۆتە بون.بۆ ئێس���تا؛ دەنگس���وتاندنی خۆت ئەو مێدەسینەیە کە دوای هەڵبژاردن دەبێ���ت بەژمارە، ژم���ارە؛ هێزی نوێ لەڕێکخ���راوی نوێ���دا دروس���تدەکات، داهاتو هەڵبژاردن���ی ب���ۆ بەج���ۆرێ ڕەنگ���ە پارتێک���ی گەورەت���ر بێت���ە پێش���ێ.. هەروەک چ���ۆن بزوتنەوەی گ���ۆڕان بەس���ود وەرگرت���ن لەژمارە، بەکۆکردن���ەوەی هەموی���ان لەدەنگی

لەئیسالمی و ڕاس���ت لەچەپ و ناڕازی ناسیۆنالیس���ت توان���ی کۆلێکتیڤێکی گەورە دروس���ت بکات و تەنها لەماوەی کەمتر لەشەش س���اڵدا ببێت بە هێزی

دوەم لەکوردستان.کۆمەڵ���گای ئێم���ە ب���ۆ هەڵبژاردن س���ێ ڕیزە؛ ڕی���زە درێژەکەی���ان کە زۆرین���ەن؛ ڕیزی ئ���ەو خەڵکانەن کە لەچین���ی خ���وارەوەی هەڕەمەکەدان و ڕاستیەکانیش دەبینن، بەاڵم بەتەنیان بڕیاریان بۆ نادرێت.. ئەوانەی دو ڕیزە بچوکەکەی تر پێکدێنن؛ دەس���ەاڵت و لەهەردو کە دەسەاڵت ئۆپۆزیسیۆنن. پارتی حوکمڕان���دا خۆی دەبینێتەوە؛ بە هێزی گەورەی پارەو بەسۆزڕاکێشانی نەتەوەی���ی و قەوان���ی ب���ۆ خەڵ���ك کاریزماو هێنانەوەی خەرمانەکێشان و ژیان لەسەر سۆزی ڕابردو دەیانەوێت

دەنگبهێنن.

کۆتاییش���ە ڕی���زی هەرچ���ی فریشتەی الفی کە ئۆپۆزیس���یۆنێکە لێ���دەدات و دوافری���ادڕەس بەخ���ت و ب���ۆ ماوەیەک���ی ت���ا ڕادەی���ەک درێژ ناڕەزایەتییەکان���ی خەڵ���ک لەمەرامە سیاس���ییەکانی خۆی���دا دەقۆزێتەوەو هەمچ���ون یاریزانێکی وریا موزایەدەی دەنگی ڕاس���تەقینەی خەڵک دەکات.. بەاڵم ڕێس���اکە لەزانس���تی سیاسیدا ئاوهای���ە؛ کە ئ���ەم دو ڕی���زە کەمە بەئاس���انی و وەک هەمیش���ە دەتوانن ژم���ارەی بەزۆرتری���ن تەحه ک���وم ئەگەرچ���ی بک���ەن، دەنگ���دەرەوە

لەدەرەوەی خۆشیانبن.سیستمی ئێستای حوکمڕانی هەرێم ئەگەرچ���ی لەقەیرانێک���ی ناوەک���ی و دەرەک���ی گ���ەورەدا دەژی، کەچ���ی دەتوانێ���ت هەم���و ڕۆژێ هەزارج���ار شکۆی ئەم مرۆڤی کوردە بشکێنت..

ڕاب���ردودا؛ مانگی لەم���اوەی چ���وار میلی���ارو )ی���ەک 1.776.000.000ملیۆن حەوتس���ەدو حەفتاو ش���ەش خەڵک، گش���تی لەبودجەی دین���ار( دراوە بەهەمو ئەندام پارلەمانانی ئەم خولە نوێیە، بێ ئەوەی یەک دانیشتن بکەن.. ئەوە لەکاتێکدا پاس���ەوانێکی س���نور لەبەر بێ پارەیی مۆڵەتەکەی هەڵنای���ەت ل���ەڕوی ڕەتدەکات���ەوەو بگەڕێت���ەوە ن���او م���اڵ و منداڵەکەی، کامێرای لەبەر پێشمەرگەیەک ئەوەتا تەلەفیزیۆنەکەدا دەستدەکات بەگریان، کەمئەندامێک بەعارەبانەی هاندیکاپەوە لەبەردەرگای نوس���ینگەی پەرلەماندا ڕۆژ دەکات���ەوە، موچەخۆرێك���ی بێ موچە خۆی لەقیس���تەکەی و کرێنشین خۆی لەخاوەنم���اڵ دەدزێتەوەو بازاڕ خۆڵی مردوی بەسەردا دەکرێت و هەمو ئەکتیڤییەتێکی ئیکۆنۆمی دەوەستێت. کەسیش لەسەرەوەی هەڕەمەکە باکی بەهیچ نیە..! کەسیان شەرم نایگرێت و

کەس���یان نابن بەدڵۆپێ ئاو هیچیان ناچنە خ���وارێ.. بەناخ���ی زەوی���دا دەس���تیانکردەوە بەپێچەوان���ەوە بەتاڵ و خەونی بەکەڵەکەکردن���ەوەی فرۆش���تنی ئەو هەمو ئومێدە درۆزنە بەنرخی ئەڵماس، ک���ە نرخی دەنگی

خۆمانە.لەکاتێکدا سروشتی کۆمەڵگا وەهایە کە لەسەر هیوا دەژی.. بەاڵم لەدونیای ت���ازەدا خەڵک کۆمەڵ���ێ هەتیوی بێ ن���ەوا نی���ن پارتێکی سیاس���ی بێت و بەناوی قەبەی ئۆپۆزیس���یۆنەوە ببێت بەباوکی���ان. هاواڵتیی کۆمەڵگای نوێ وشیاری خۆی دەکات بەباوکی خۆی و پارتەکان خ���ۆی بەدەنگی دەتوانێت س���زا بدات.. سزدان لەم هەڵبژاردنەی داهاتوی کوردس���تاندا هەر ئەوە نییە دەنگی یەکێتی و پارت���ی بەڕێژەیەکی بەرچاو بێتە خوارێ، بەڵکو ئەوەش���ە ک���ە دەنگ���ی ئۆپۆزیس���یۆنیش هاڕە

بکات!

ماسییە سورەکە!کۆمەڵگای ئێمە بۆ هەڵبژاردن سێ ڕیزە؛

ڕیزە درێژەکەیان کە زۆرینەن؛ ڕیزی ئەو خەڵکانەن کە لەچینی خوارەوەی

هەڕەمەکەدان و ڕاستیەکانیش دەبینن، بەاڵم بەتەنیان بڕیاریان

بۆ نادرێت

سزدان لەم هەڵبژاردنەی داهاتوی کوردستاندا هەر ئەوە نییە دەنگی یەکێتی و

پارتی بەڕێژەیەکی بەرچاو بێتە خوارێ،

بەڵکو ئەوەشە کە دەنگی ئۆپۆزیسیۆنیش

هاڕە بکات

لەماوەی چوار مانگی ڕابردودا؛ یەک میلیارو

حەوتسەدو حەفتاو شەش ملیۆن دینار لەبودجەی گشتی

خەڵک، دراوە بەهەمو ئەندام پارلەمانانی ئەم خولە نوێیە، بێ ئەوەی

یەک دانیشتن بکەنهه ڵمه تی هەڵبژاردن

(423( سێشه ممه 2014/4/8 komalayatyawene@gmail.com17کۆمه‌اڵیه‌تی

تاقانه یه كی ئه نفال: ئێستاش وێنه ی دایكمم له به رچاوه له دوای تراكتۆره كه وه هاواری بۆ ده كردم

به زۆر به شودانی كچان هێشتا له هه رێمی كوردستان ماوه

كوڕانی حزبی دیموكرات كچه كۆییه كان ده خوازن، به اڵم هاوسه رگیریی پێچه وانه رونادات

ئا: ئیحسان مه ال فوئاد

ئه و وێنه یه ی هه میشه ی له گه ڵی ده ژیت و به رده وام دێته وه پێش چاوانی ، وێنه ی دایكه ئه نفالكراوه كه یه تی كه له پشتی

تراكتۆرێكدا تا له به رچاوان ونبو هاواری ده كرد: "حه سه ن، حه سه ن...".

حه سه ن عه لی، گه نجێكی به جێماوی ئه نفالی ته مه ن 42 ساڵه كه له خێزانێك

ته نها خۆی ماوه ته وه ، ئێستاش پاش تێپه ڕبونی 26 ساڵ به سه ر ئه و كاره ساته دا، حه سه ن تاكه ئومێدی

شادبونه وه یه به خانه واده كه ی .

سه ره تای شااڵوه كه ئێم����ه خه ڵك����ی گون����دی ئۆمه ربلین، پرۆسه ی ئه نفال له 1988/4/7 له سنوری داوده ده ستیپێكرد، باوكم وتی سوپایه كی بێشومار هاتوه ته ناوچه كه و زۆر دڕنده ن و نیه تی����ان خراپه ، ئ����ه وكات گونده كه مان 128 ماڵ����ی تێداب����و، ئی����دی به ره به یانی گونده كه م����ان ،1988 نیس����انی 9ی هه م����وی چۆڵی ك����رد، تاوه ك����و له 13ی مان����گ له گون����دی قه اڵچه رمه ڵه ی س����ه ر به ناحیه ی س����ه رقه اڵ هه مو خێزانه كه مان یه كمانگرته وه . ئه وكات ته مه نم 15 سااڵن ده بو، دایكم 4 دین����ارو باوكم 20 دیناری پێدام و وتیان نه وه كو له یه كتری داببڕێین، ئیدی له به یانی 14ی نیس����ان، من و دایكم هاتینه سه ر شه قامی گشتی الی سه رقه اڵ له نێوان كفری-كه الرو 22 پیاوو گه نجمان

بین����ی كه هه ندێكیان خزم����ی خۆم بون، ل����ه و ش����وێنه دا له گه ڵ ئه وان����دا كه وتینه جاشه كانی سه ربازیی و لیوایه كی ده ستی فه تاح به گ����ی جاف كه پێن����ج مه دالیای ئاڵتونیی سه دامی پێدرابو، ئیدی ئه و 22 پیاوو گه نجه و باوكمی����ان به ئۆتۆمبیلێكی

سه ربازیی برد.

هاواری دایك بۆ رۆڵه كه ی له گه ڵ پێنج شوانی گونده كه مان چه ند رانه مه ڕێكمان پێبو، دایكم و میمكم )ئامینه ئه حمه دو سه وس����ه ن فه ره ج( له گه ڵ مندا مانه وه ، فه رمان����ده ی لیواكه كه پله كه ی عه مید بو له گه ڵ جاش����ه كاندا به عه ره بی قس����ه ی كرد، جاش����ه كان وتیان ده ڵێت: ئه و دو ژنه ده به ین بۆ قۆره تو الی كه الرو دواتر ئێ����وه و رانه مه ڕه كانیش ده به ین بۆ الیان، به شێوه یه ك قسه یان ده كرد گوایه ئه و ئه فس����ه ره به زه یی به ئێمه دا دێته وه .

ئی����دی به تراكتۆرێك دایك����م و میمكمیان بردو ئێس����تاش وێنه كه ی له به رچاومه كه دایكم كراس����ێكی گوڵداری ره نگاوڕه نگی له به ردابوو له دوای تراكتۆره كه وه ده ستی "حه س����ه ن، ده كرد هاواری به رزكرده وه و

حه سه ن...".تاقانه ی ئه نفال

ئیدی له و كاته وه دایك����م نه بینییه وه و بۆ له قۆره توه وه گواس����ته وه هه مویانیان ئه وكات له خۆرئ����اوای كه ركوك، تۆپزاوه 4/17، مانگی ره مه زان بو، وه ك باسیان

بۆ كردوم وتیان: دایكت به رۆژو بوه و یه ك په رداخ شه كری له سه ربازه كان به دو دینار كڕی����وه ، له كاتێكدا ئ����ه وكات فه رده یه ك ش����ه كر به 10 دینار ب����وه ، چونكه دایكم ئه گه ر نانیش����ی نه خواردایه ئاس����ایی بو، ته نه����ا حه زی له چایی ب����وه و به بێ چایی

نه ده ژیا.م����ن ن����ه ك ته نه����ا تاقان����ه ی ئه نفالم، به ڵكو له روی ده رونییش����ه وه ئه نفالكراوم: به تراكتۆرێ����ك دایك����م و میمكمی����ان برد، ئێس����تاش وێنه ك����ه ی له به رچاومه دایكم

ره نگاوڕه نگ����ی گوڵ����داری كراس����ێكی له به ردابوو له دوای تراكتۆره كه وه ده ستی "حه س����ه ن، ده كرد هاواری به رزكرده وه و

حه سه ن...".مردن له برسا

ئه و شایه تحااڵنه گێڕایانه وه بۆم: دایكم و ژنه كانیان كاتژمێر 3-4ی نیوه شه و بردوه و نه هێڵراونه ته وه ، له و ش����وێنه كه س����یان كاتێك دایكمیان ب����ردوه قۆرییه چاكه ی به س����ه ر ئاگره كه وه بوه ، بۆیه چه ندینجار دایك����م هاتوه ته خ����ه وم و وتویه تی: پێش ئه وه ی به فیشه ك بمانكوژن له تینوو برسدا مردین. ئه وه ش زۆر كاریگه ریی له س����ه رم

به جێهێشتوه و هه میشه ده گریم.دو خۆزگه

زۆرجار كه ده گریم بۆ دو شت ده گریم، ئه ترس����م بمرم و نه بینم موسته ش����اره كان له س����ێداره بدرێن كه دوای 61 دانیشتنی فه رمان����ی تاوان����ه كان، ب����ااڵی دادگای ده س����تگیركردن بۆ 423 كه س ده رچوه و 256 كه س����یان له خائینه كان����ن به ن����اوی شێخ و ئاغاو به گ و عه شیره ته وه ، هه روه ها ئه ترس����م بم����رم و روفاتی دای����ك و باوك و

خوشكه كانم نه بینمه وه .هه مو ئه و كه سانه ی ئه نفالكران پێشتر ل����ه 1988/4/13 له گونده كان����ه وه برابون به كه الرو س����ه ر قۆره ت����وی له ناحی����ه ی به ناحیه ی س����ه ر مله س����وره ی گون����دی له 1988/4/14 كۆكرابونه وه و س����ه رقه اڵ گواسترانه وه و ئه نفالكران بۆ نوگره سه لمان و

تۆپزاوه و ناوه ڕاست و خواروی عێراق.

ئا: دالیا كه مال

تا ئێستاش یه كێك له گرفته كانی كچانی كۆمه ڵگه ی كوردی ، به زۆر

به شودانیانه له الیه ن خێزانه كانیانه وه و ئه م دیارده یه ش هه رچه نده له ناوه ندی

شاره گه وره كاندا به ره و الوازیی چوه ، به اڵم له ده ره وه ی شاره كاندا به رێژه یه كی زیاتر به رچاو ده كه وێت.

به زۆر دوای كێش���ه ی گه وره تری���ن به شودان، نائارامی و پێكه وه نه گونجانی نێ���وان ئه و دو هاوس���ه ره نوێیه یه كه بۆ په لده هاوێژێت زۆرج���ار ئه م���ه ش

جیابونه وه . ئاش���تی ، ته مه ن 20 س���اڵ، یه كێكه ب���ه زۆر دی���ارده ی له قوربانیه كان���ی به ش���ودان و ب���اس ل���ه وه ده كات كه چه ندین خه ونی هه بوه له ژیانیدا، له وانه بچێته زانكو له وێوه هاوس���ه ری ژیانی بدۆزێته وه ، "به اڵم به زۆری ماڵه وه درام به شوو ده زگیرانه كه ش���م زۆر دور بوه

له و كه سه ی كه خه ونم پێوه دیوه ".به زۆر به ش���ودانی زۆرجار دیارده ی

كچان له ناو خێزانه كاندا وه ك نه ریتێكی بۆماوه ی���ی په یڕه و ده كرێ���ت و ده بێت هه م���و كچه كان ملكه چی ئ���ه و نه ریته

بن.ش���ادان كه ریم، ب���ه ده م چاككردنی سه رپۆشه كه یه وه باسی خه مه كانی زۆر به ش���ودان بۆ ئاوێن���ه ده گێڕێته وه كه خۆشی یه كێك بوه له قوربانیه كانی ئه و دیارده یه و جگه له خۆی ، خوشكه كانیشی قوربان���ی به زۆر به ش���ودانن, "ئه گه ر خوشكه كانم 14 ساڵ به ر له ئێستا ئه م تاوانه ی���ان به رامبه ركرابێت، بۆچی تا ئێستا ئه م دیارده یه به رده وامه ؟ كاتێك ئێستا ده ڵێن ژیان خۆشه و هه مو كه س ئازاده ؟ به اڵم ب���ۆ زۆرێك له كچان ئه و ئازادی���ه نیه ، من چ���ی له ئاڵتونی زۆر بكه م كه بۆم كراوه ؟ كاره سات ئه وه یه من به حه زی خۆم شوم نه كردوه ، چه ند هه فته یه ك���ه ماره كراوم، به اڵم واده زانم

دنیا به سه رمدا روخاوه " .له الی���ه ن خۆیه وه ، په پوله س���دیق له ب���اره ی كۆمه اڵیه ت���ی ، توێ���ژه ری به زۆر به ش���ودانی كچانه وه بۆ ئاوێنه وتی , "یه ك���ه م قوربانی كچه یه ، به اڵم

گومان���ی تێدانیه كه كێش���ه و گرفتی زۆری لێده كه وێته وه له ژیانی خێزانیداو ناتوانین بڵێین ئه و خێزانه نوێیه ی كه دروست ئه بێت، خێزانێكی ته واو ئارام و ته ندروس���ته بۆ ناو كۆمه ڵگه ، ئه مه ش به هۆی گوێ نه گرتنی گه وره كان له خوار خۆیان و دروس���تنه بونی تێگه یشتنێكی

گونجاو له ناو خێزانه كاندا".عه بدولحه كی���م عائیش���ه ه���اوكات كۆمه اڵیه ت���ی به رپرس���ی محه م���ه د، سكرتاریه تی ژنان, ئاماژه به وه ده كات كه ڕۆژانه ئه م كێشانه رو ده كه نه یه كێتی ژنان و "ئه مه ش ده گه ڕێته وه بۆ ئه وه ی بمانه وێت یان ن���ا، كۆمه ڵگه كه مان تا راده یه ك نیمچه كراوه یه و تا راده یه كیش كه لت���وری بون���ی پیاوس���االرییه , دواكه وتوش رۆڵی خۆی له بره ودان به و

دیاردانه دا هه یه ". عائیشه هۆش���داری ده دات له ئاكامه خراپه كان���ی دوای به زۆر به ش���ودان و ده ڵێت، "ئه گه ر كچێك به ئاره زوی خۆی شوی نه كردبێت، بێگومان یه كێك له و كێشانه ی روبه ڕوی ده بێته وه ، ناپاكیی هاوس���ه رگیریه ی���ان توش���ی بارێكی

ده رونی خراپ ده بێت".له هه رێم���ی كوردس���تانداو ل���ه روی رۆڵیان كه س���انه ی ئه و یاس���اییه وه ، كچان، به ش���ودانی له ب���ه زۆر هه ی���ه توشی سزای یاس���ایی ده بنه وه ، به اڵم ئ���ه م دیارده یه له جۆره كان به جۆرێك

هه ر به رده وامه .ئه ندام محه م���ه د، له تی���ف ت���ه الر له وباره یه وه په رله مان���ی كوردس���تان "له یاس���ای راگه یان���د، به ئاوێن���ه ی خێزانیی توندوتیژی به ره نگاربونه وه ی دوهه م، له م���اده ی یه ك���ه م له بڕگه ی ئه و به زۆر به ش���ودانه یاخ���ود به زۆر هاوس���ه رگیریه ، به توندوتیژی دانراوه و له ناو خێزاندا تا پله چوار هه ر كه سێ هه س���تێت ب���ه و كاره س���زا ده درێت و به ڵێننامه ی پێپڕده كرێته وه ، خۆ ئه گه ر ئ���ه و كاره دوباره بكات���ه وه ، ئه وكات

سزای به رامبه ر دانراوه ".

به كارهاتوه كان���ی ن���اوه تێبین���ی : قوربانیه كان خوازراون

ئا: شاهۆ ئه حمه د

كه مپی حزبی دیموكراتی كوردستانی ئێران كه بۆ ماوه ی زیاتر له 22

ساڵه له سنوری شاره وانی كۆیه یه ، زۆرێك له ئه ندامه كانیان له گه ڵ كچانی

كۆیه هاوسه رگیریی ده كه ن، به اڵم به پێچه وانه وه زۆرجار خه ڵكی كۆیه

ناتوانێت داخوازیی كچانی حزبی دیموكرات بكات به بیانوی جیاوازیی

كلتورییان.

فازیڵ سدیق ئه ندامی حزبی دیموكراته و كۆی���ه ش���اری ئافره تێك���ی له گ���ه ڵ هاوس���ه رگیریی كردوه ، له باره ی هۆكاری دروس���تكردنی په یوه ن���دی خزمایه ت���ی له گه ڵ خه ڵكی كۆیه ب���ۆ ئاوێنه ئه وه ی رونك���رده وه ك���ه "له به رئ���ه وه له گ���ه ڵ ئافره تێكی خه ڵكی كۆیه هاوس���ه رگیریم ك���ردوه ، چونكه حزبی دیموكرات ماوه ی 22 ساڵه هه ڵس���وكه وت له گه ڵ خه ڵكی ئه و ده ڤه ره ده كات، جۆرێك له په یوه ندی كۆمه اڵیه تی له نێوانیان دروست بوه ، جگه له وه ش خه ڵكی كۆیه له ئاستێكی به رزی رۆش���نبیرییدان و هه رگی���ز جیاوازیی���ان نه ك���ردوه له نێوان ك���ورد له پارچه كانی

تر".

ناوب���راو ئام���اژه ب���ه وه ده كات له كاتی خواس���تنی ئه و ئافره ته ی كۆیه ، توشی هیچ ج���ۆره كێش���ه یه ك نه بۆته وه و له م ڕوه وه وت���ی "به رله وه ی هاوس���ه رگیریی له گه ڵ ئه و ئافره ته بكه م، ماڵی كچه كه م ده ناس���ی و په یوه ندیم له گه ڵیان هه بوه . كاتێكی���ش چوم���ه داخوازی���ی ، ئه وان رێكخستنی هه وڵی ش���ێوه یه ك به هه مو ئه و هاوس���ه رگیرییه یان بۆ ده دام كه من پێموایه تا ئێس���تا بۆ هیچ كه سێكی تر

ئه و هه وڵه نه دراوه ".

فازیڵ سدیق له ساڵی 1978 له كوردستانی رۆژه���ه اڵت له دایكبوه و له س���اڵی 2007 له گ���ه ڵ ئافره تێكی خه ڵكی كۆیه به ناوی س���اكار دڵش���اد كه له دایكبوی 1981ه هاوسه رگیریی ده كات و ئێستاش خاوه نی

كچێك و كوڕێكه .

له ناو به شێكی خه ڵكی كۆیه ، ئه و بۆچونه

زاڵه كه كچانی حزبی دیموكرات رێگریی ده كرێن ل���ه وه ی هاوس���ه رگیریی له گه ڵ

كوڕانی شاره كه دا بكه ن.له هاوسه رگیریی به رێگه گرتن سه باره ت كچانی دیموكرات به كوڕانی شاری كۆیه ، توێژه رێك���ی كۆمه اڵیه تی ئام���اژه به وه ده كات، "ئ���ه وه خاڵێكی س���لبی حزبی دیموكرات���ه كه رێگه به ئه ندامه كچه كانی نادات هاوسه رگیریی له گه ڵ كوڕانی كۆیه

بكه ن".

س���ۆالڤ نیزام، توێ���ژه ری كۆمه اڵیه تی له وباره ی���ه وه بۆ ئاوێن���ه وتی ، " ئه وه ی ئێستا هه ست پێده كرێت به شێكی زۆری ئه ندامانی حزبی دیموكرات له گه ڵ ئافره تی شاری كۆیه هاوس���ه رگیریی ده كه ن كه ئه وه ش شتێكی ئاس���اییه ، به اڵم ئه وه ی خاڵێكی سلبی و گه وره یه به داخه وه رێگه نادرێت كچانی حزب���ی دیموكرات له گه ڵ كوڕان���ی كۆیه هاوس���ه رگیریی بكه ن كه دیاره ئه وان ئێمه به خاڵێكی مه ترسیدار وه رده گ���رن و حه زناك���ه ن له گه ڵ كوردی باش���وری كوردستان تێكه ڵ بن، ئه وه ش ئێم���ه هه ردو له به رئ���ه وه ی گرفتێك���ه هاوزمان و هاونه ت���ه وه و هاودینین كه چی

رێگرییان لێده كرێت".

ناوب���راو ئام���اژه ب���ه وه ده كات "ئێم���ه وه كو توێژه ران���ی كۆمه اڵیه تی به ئومێدی ئه وه ین ئه و جۆره كلتوره یان ئه و جۆره بڕیاره له ناو حزبی دیموكرات نه مێنێت و خه ڵك���ی كۆیه ش بتوان���ن له گه ڵ كچانی

ئه وان هاوس���ه رگیریی بكه ن له به رئه وه ی هه مومان كوردو هاوزم���ان و هاونه ته وه و

هاودینین".

له باره ی ئ���ه و بۆچونه ی كه گوایه حزبی رێگه ن���ادات كوردس���تان دیموكرات���ی ئافره ته كانی���ان له گ���ه ڵ خه ڵك���ی كۆیه وتی : فازی���ڵ بك���ه ن، هاوس���ه رگیریی "هه رگیز شتی وا نیه ، به اڵم له به رئه وه ی له ناو حزبی دیموكرات رێژه ی كچ كه مه و هه روه ها جیاوازیی له نێ���وان فه رهه نگی ئێ���ره و ئه وێ هه یه ، بۆی���ه له وانه یه ئه و

پڕۆسه یه كه متر بێت".

له ناو به شێكی خه ڵكی كۆیه ، ئه و بۆچونه

زاڵه كه كچانی حزبی دیموكرات رێگریی

ده كرێن له وه ی هاوسه رگیریی له گه ڵ

كوڕانی شاره كه دا بكه ن

زۆرجار كه ده گریم بۆ دو شت

ده گریم، ئه ترسم بمرم و نه بینم

موسته شاره كان له سێداره بدرێن

حه سه ن عه لی

گه ڕانه وه ی روفاتی ئه نفالکراوه کان

‌ئا:‌هێمن‌مامه‌ند

‌ئاندی‌‌هاولس‌به‌رپرسی‌‌كاروباری‌‌رۆشنبیریی‌‌و‌كلتور‌له‌كونسڵخانه‌ی‌‌گشتی‌‌ویالیه‌ته‌‌یه‌كگرتوه‌كانی‌‌

ئه‌مه‌ریكا‌له‌هه‌ولێر،‌له‌م‌گفتوگۆیه‌ی‌‌ئاوێنه‌دا‌تیشك‌ده‌خاته‌‌سه‌ر‌پرۆسه‌ی‌‌خوێندن‌و‌ناردنه‌‌ده‌ره‌وه‌ی‌‌خوێندكارانی‌‌

هه‌رێم‌و‌عێراق‌بۆ‌ئه‌مه‌ریكاو‌ئه‌وه‌ش‌ده‌خاته‌ڕو‌له‌ئێستادا‌زیاتر‌له‌هه‌زار‌خوێندكاری‌‌كوردو‌عێراقی‌‌له‌زانكۆكانی‌‌ئه‌مه‌ریكا‌ده‌خوێنن،‌سه‌باره‌ت‌به‌رۆژنامه‌ی‌‌ئاوێنه‌ش‌

ده‌ڵێت‌"یه‌كێكه‌‌له‌رۆژنامه‌‌به‌ناوبانگ‌و‌راستگۆكانی‌‌هه‌رێمی‌‌كوردستان‌و‌هه‌مو‌

هه‌فته‌یه‌ك‌ئێمه‌‌له‌رێگای‌‌هاوكارو‌وه‌رگێڕه‌كانمانه‌وه‌‌ده‌یخوێنینه‌وه‌".

‌ئاوێن����ه‌:‌ئ����ه‌و‌زانكۆیان����ه‌‌كامانه‌ن‌كه‌‌له‌هه‌رێمی‌‌كوردستان‌هه‌ن‌و‌ئێوه‌‌وه‌كو‌ویالیه‌ت����ه‌‌یه‌كگرتوه‌كان����ی‌‌ئه‌مه‌ری����كا‌

پشتگیرییان‌ده‌كه‌ن؟به‌رنام����ه‌ی‌‌ ئێم����ه‌‌ هال����وس:‌ ئان����دی‌‌هاوبه‌ش����مان‌هه‌یه‌‌له‌نێ����وان‌زانكۆكانی‌‌ئه‌مه‌ری����كاو‌زانك����ۆی‌‌س����ه‌الحه‌دین‌بۆ‌نمون����ه‌،‌وه‌ك����و‌زانكۆی‌‌)سه‌نس����ناتی‌‌له‌ئه‌مه‌ریكا(‌پرۆگرامی‌‌هاوبه‌شی‌‌له‌گه‌ڵ‌زانكۆی‌‌س����ه‌الحه‌دین‌هه‌ی����ه‌،‌هه‌روه‌ها‌زانك����ۆی‌‌راپه‌ڕین‌و‌زاخ����ۆو‌هه‌ڵه‌بجه‌ش‌به‌هه‌مانشێوه‌‌به‌رنامه‌ی‌‌هاوبه‌شی‌‌له‌گه‌ڵ‌زانكۆكانی‌‌ئه‌مه‌ریكا‌هه‌یه‌و‌پش����تگیریی‌‌زانك����ۆی‌‌ به‌هه‌مانش����ێوه‌‌ ده‌كرێ����ن،‌)میش����یگانی‌‌ئه‌مه‌ریك����ی‌(‌به‌رنام����ه‌ی‌‌هاوبه‌ش����ی‌‌له‌گه‌ڵ‌زانكۆی‌‌دهۆك‌هه‌یه‌،‌هه‌روه‌ه����ا‌زانك����ۆی‌‌راپه‌ڕی����ن‌و‌زاخ����ۆ‌به‌رنام����ه‌ی‌‌هاوبه‌ش����یان‌له‌گه‌ڵ‌زانكۆی‌‌

)ڤینه‌‌جیتیك(ی‌‌ئه‌مه‌ریكی‌‌هه‌یه‌.ئاوێن����ه‌:‌به‌پێ����ی‌‌زانیارییه‌كان����ی‌‌ئێمه‌‌به‌نیازن‌له‌م‌هه‌فته‌یه‌دا‌پێش����انگایه‌كی‌‌تایب����ه‌ت‌به‌بواری‌‌پ����ه‌روه‌رده‌و‌زانیاری‌‌له‌س����ه‌ر‌زانكۆكانی‌‌ئه‌مه‌ریكا‌بكه‌نه‌وه‌،‌ئامانجت����ان‌ پێمانبڵێی����ت‌ ده‌كرێ����ت‌

له‌كردنه‌وه‌ی‌‌ئه‌م‌پێشانگایه‌‌چییه‌؟ئان����دی‌‌هالوس:‌به‌ڵ����ێ‌‌رۆژانی‌‌هه‌ینی‌‌و‌له‌ش����اری‌‌ دیده‌مان‌ له‌هوتێل‌ ش����ه‌ممه‌‌هه‌ولێر‌پێش����انگایه‌كی‌‌تایبه‌ت‌به‌بواری‌‌په‌روه‌رده‌و‌زانیاری‌‌له‌س����ه‌ر‌زانكۆكانی‌‌ئه‌مه‌ریكا‌ده‌كه‌ینه‌وه‌،‌تێیدا‌‌25زانكۆی‌‌به‌ناوبانگی‌‌ئه‌مه‌ریكی‌‌به‌ش����دارده‌بن‌له‌و‌پێشانگایه‌‌له‌الیه‌ن‌ده‌زگای‌‌په‌روه‌رده‌ی‌‌ویالیه‌ت����ه‌‌ ده‌كرێت����ه‌وه‌و‌ ئه‌مه‌ری����كا‌به‌م‌ پ����ه‌ره‌‌ ئه‌مه‌ریكا‌ یه‌كگرتوه‌كان����ی‌‌ده‌زگای����ه‌‌ده‌دات،‌ئامان����ج‌له‌كردنه‌وه‌ی‌‌ئه‌م‌پێش����انگایه‌‌ئه‌وه‌یه‌‌كه‌‌زانكۆكانی‌‌خوێندكارانه‌ی‌‌ ب����ه‌و‌ زانیاری‌‌ ئه‌مه‌ریكا‌كوردو‌عێراقی‌‌ده‌دات‌كه‌‌نیازو‌ئاره‌زویان‌هه‌ی����ه‌و‌ده‌یانه‌وێت‌بچ����ن‌له‌زانكۆكانی‌‌ئه‌مه‌ریكا‌بخوێنن،‌بۆ‌ئه‌و‌مه‌به‌س����ته‌ش‌په‌روه‌رده‌ییمان‌ راوێ����ژكاری‌‌ چه‌ندی����ن‌له‌باڵیۆزخانه‌ی‌‌ئه‌مه‌ریكا‌له‌عێراق‌دێن‌و‌زانیاری‌‌و‌وه‌اڵمی‌‌خوێندكاران‌ده‌ده‌نه‌وه‌و‌زانیارییان‌به‌خۆڕایی‌‌پێشكه‌ش‌ده‌كه‌ن.ئاوێنه‌:‌ژماره‌ی‌‌ئه‌و‌خوێندكاره‌‌عێراقی‌‌و‌كوردس����تانییانه‌‌چه‌ن����دن‌كه‌‌ئێس����تا‌یه‌كگرتوه‌كانی‌‌ ویالیه‌ت����ه‌‌ له‌زانكۆكانی‌‌

ئه‌مه‌ریكا‌ده‌خوێنن؟ئاندی‌‌هالوس:‌له‌س����اڵی‌‌‌2008نزیكه‌ی‌‌‌400خوێن����دكاری‌‌عێراقیم����ان‌هه‌ب����و‌ئێس����تا‌ ب����ه‌اڵم‌ به‌كوردستانیش����ه‌وه‌،‌ژماره‌كه‌‌به‌رزبوه‌ته‌وه‌‌بۆ‌زیاتر‌له‌هه‌زار‌خوێن����دكار،‌واته‌‌ئێس����تا‌زیاتر‌له‌هه‌زار‌خوێندكاری‌‌ك����وردو‌عێراقی‌‌له‌ویالیه‌ته‌‌یه‌كگرتوه‌كان����ی‌‌ئه‌مه‌ری����كا‌ده‌خوێنن،‌به‌اڵم‌ئێم����ه‌‌زۆر‌تامه‌زرۆین‌كه‌‌رێژه‌كه‌‌زۆر‌زیات����ر‌به‌رزبێته‌وه‌،‌ئامانجیش����مان‌له‌م����ه‌‌دو‌خاڵه‌:‌یه‌كه‌میان،‌ئه‌وه‌یه‌‌ئه‌و‌خوێندكارانه‌ی‌‌ك����ه‌‌له‌عێراقه‌وه‌‌ده‌چنه‌‌ئه‌مه‌ریكاو‌له‌وێ‌‌له‌زانكۆكان‌ده‌خوێنن،‌كه‌‌جۆره‌ها‌خوێندكاری‌‌واڵتانی‌‌تێدایه‌و‌فره‌‌كه‌لت����ورن‌ش����اره‌زایی‌‌به‌كه‌لتوری‌‌ئه‌و‌واڵت����ه‌و‌كه‌لتوری‌‌ئه‌مه‌ریكا‌ده‌بێت‌و‌دواتریش‌ئ����ه‌و‌خوێندكاره‌‌كه‌‌گه‌ڕایه‌وه‌‌عێ����راق‌ش����اره‌زای‌‌كلت����وری‌‌ئه‌مه‌ریكا‌ده‌بێ����ت‌و‌كلتوره‌ك����ه‌‌بۆ‌واڵت����ی‌‌خۆی‌‌ده‌هێنێته‌وه‌،‌به‌هه‌مانشێوه‌‌خوێندكارانی‌‌ئه‌مه‌ری����كا‌ل����ه‌وێ‌‌ش����اره‌زای‌‌كلتوری‌‌عێراقی‌‌و‌كوردستانی‌‌ده‌بن،‌كه‌‌ئه‌مه‌ش‌دروس����تبو‌كه‌لتوری‌‌هاوبه‌ش‌و‌س����ودی‌‌

هاوبه‌ش‌بۆ‌هه‌ردوال‌ده‌بێت.ئاوێن����ه‌:‌به‌اڵم‌ك����ه‌‌خوێندكارانی‌‌كورد‌ده‌یانه‌وێت‌ب����ۆ‌خوێندن‌بچنه‌‌ئه‌مه‌ریكا‌

كێش����ه‌ی‌‌ڤیزه‌یان‌بۆ‌دروست‌ده‌كه‌ن،‌به‌تایبه‌تی‌‌ئه‌وانه‌ی‌‌كه‌‌س����ه‌ر‌به‌یه‌كێتی‌‌پارت����ی‌‌ كوردس����تان‌و‌ نیش����تیمانی‌‌دیموكرات����ی‌‌كوردس����تانن،‌به‌حوكم����ی‌‌ئ����ه‌وه‌ی‌‌كه‌‌تا‌ئێس����تا‌ئ����ه‌م‌دو‌حزبه‌‌له‌ویالیه‌ت����ه‌‌یه‌كگرتوه‌كان����ی‌‌ئه‌مه‌ریكا‌له‌لیستی‌‌تیرۆردان،‌چ‌هه‌وڵێك‌هه‌یه‌‌بۆ‌

چاره‌سه‌ركردنی‌‌ئه‌م‌كێشه‌یه‌؟ئاندی‌‌هالوس:‌س����ه‌باره‌ت‌به‌ڤیزه‌‌ئێمه‌‌هه‌وڵمانداوه‌‌كه‌‌ئاس����انكاریی‌‌بۆ‌هه‌مو‌كه‌س‌بكه‌ین،‌چ‌ئه‌وانه‌ی‌‌به‌مه‌به‌س����تی‌‌خوێندن‌ده‌چن����ه‌‌ئه‌مه‌ریكا،‌چ‌ئه‌وانه‌ی‌‌بۆ‌هه‌ر‌ئیش����ێكی‌‌ت����ر‌ده‌یانه‌وێت‌بچن،‌ئامانجی‌‌ئێمه‌‌ئه‌وه‌یه‌‌كه‌‌ئاس����انكاریی‌‌ب����ۆ‌خوێن����دكاران‌بكه‌ین‌ب����ۆ‌ئه‌وه‌ی‌‌بچنه‌‌ئه‌مه‌ریكا‌بخوێنن،‌بۆ‌مه‌س����ه‌له‌ی‌‌البردن����ی‌‌ناوی‌‌تیرۆر‌له‌س����ه‌ر‌یه‌كێتی‌‌و‌یاری����ده‌ده‌ری‌‌وه‌زیری‌‌ده‌ره‌وه‌ی‌‌ پارتی‌‌ئه‌مه‌ری����كا‌له‌گ����ه‌ڵ‌كۆنگریس‌قس����ه‌ی‌‌كردوه‌،‌به‌مه‌به‌س����تی‌‌چاره‌س����ه‌ركردنی‌‌ئه‌و‌كێش����ه‌یه‌و‌هیوادارین‌له‌ئاینده‌یه‌كی‌‌

نزیكدا‌ئه‌و‌كێشه‌یه‌‌چاره‌سه‌ربكرێت.ویالیه‌ت����ه‌‌ وه‌ك����و‌ ئێ����وه‌‌ ئاوێن����ه‌:‌یه‌كگرتوه‌كانی‌‌ئه‌مه‌ریكا‌بۆ‌هه‌وڵی‌‌ئه‌وه‌‌ناده‌ن‌له‌بری‌‌ئه‌وه‌ی‌‌چه‌ند‌خوێندكارێكی‌‌عێراقی‌‌و‌كوردس����تانی‌‌بنێرنه‌‌واڵته‌كه‌ی‌‌خۆت����ان،‌چه‌ند‌زانكۆیه‌ك����ی‌‌ئه‌مه‌ریكی‌‌

لێره‌‌بكه‌نه‌وه‌؟ئاندی‌‌هالوس:‌ئێمه‌ش‌ئامانجمان‌ئه‌وه‌یه‌‌له‌ئه‌مه‌ریكا‌ ئه‌وان����ه‌ی‌‌ له‌داهات����ودا‌ كه‌‌ده‌خوێن����ن‌بێنه‌وه‌‌عێراق‌و‌كوردس����تان‌پ����ه‌ره‌‌به‌زانكۆكانی‌‌ئێ����ره‌‌بده‌ن‌و‌چه‌ند‌زانكۆیه‌كی‌‌ئه‌مه‌ریكییش‌لێره‌‌بكرێنه‌وه‌،‌ئ����ه‌م‌بیرۆكه‌یه‌م����ان‌به‌ئه‌وانیش‌داوه‌،‌به‌دڵنیایی����ه‌وه‌‌ئه‌وانه‌ی‌‌كه‌‌له‌زانكۆكانی‌‌ئه‌مه‌ریكا‌خوێندن‌ته‌واو‌ده‌كه‌ن‌و‌دواتر‌ده‌گه‌ڕێنه‌وه‌‌ئێره‌‌سودێكی‌‌زۆریان‌ده‌بێت‌هه‌م‌له‌بونیادنانه‌وه‌ی‌‌په‌روه‌رده‌ی‌‌واڵت‌و‌هه‌م‌له‌بواری‌‌زانس����ت‌و‌ه����ه‌م‌له‌بواری‌‌

بازرگانیی‌‌و‌سیاسیش.ئاوێنه‌:‌باسی‌‌به‌رنامه‌ی‌‌هاوبه‌شتان‌كرد‌له‌نێوان‌زانكۆكان����ی‌‌ئه‌مه‌ریكاو‌زانكۆی‌‌س����ه‌الحه‌دین،‌به‌اڵم‌باس‌له‌وه‌‌ده‌كرێت‌كه‌‌زانك����ۆی‌‌س����ه‌الحه‌دین‌یه‌كێكه‌‌له‌و‌خواره‌وه‌ی‌‌ له‌ریزبه‌ندیی‌‌ كه‌‌ زانكۆیانه‌ی‌‌زانكۆكانی‌‌جیهانه‌،‌ئێوه‌‌چیتانكردوه‌‌بۆ‌به‌رزكردنه‌وه‌ی‌‌توانستی‌‌ئه‌م‌زانكۆیه‌؟

ئاندی‌‌هال����وس:‌جیاوازی����ی‌‌زۆر‌هه‌یه‌‌له‌نێوان‌زانكۆیه‌كی‌‌ئه‌مه‌ریكی‌‌له‌گه‌ڵ‌هه‌ر‌زانكۆیه‌كی‌‌تری‌‌عێراقی‌‌و‌كوردس����تانی‌،‌هه‌م‌له‌داڕشتنی‌‌په‌یكه‌ره‌ی‌‌زانكۆو‌هه‌م‌له‌پرۆگرام،‌ب����ه‌اڵم‌له‌هه‌مانكاتدا‌له‌گه‌ڵ‌زانكۆكانی‌‌ئه‌مه‌ریكا‌ته‌واوكه‌ری‌‌یه‌كترن،‌چونكه‌‌ئ����ه‌و‌خوێندكاران����ه‌ی‌‌كه‌‌لێره‌‌ده‌خوێن����ن،‌كاتێك‌ده‌ڕۆن����ه‌‌زانكۆكانی‌‌ده‌خوێنن‌و‌ ته‌واوكارییه‌كه‌ی‌‌ ئه‌مه‌ری����كا‌یه‌كتر‌ته‌واو‌ده‌كه‌ن،‌بۆیه‌‌خوێندكارانی‌‌ك����وردو‌عێراقی‌‌هان����ده‌ده‌م‌كه‌‌بێن‌له‌و‌پێش����انگایه‌ی‌‌رۆژانی‌‌هه‌ینی‌‌و‌ش����ه‌ممه‌‌

به‌شداربن‌و‌زانیاری‌‌وه‌ربگرن،‌بۆ‌ئه‌وه‌ی‌‌بچنه‌‌زانكۆكانی‌‌ئه‌مه‌ریكا‌بخوێنن.

ئاوێنه‌:‌به‌اڵم‌ئێوه‌‌زیاتر‌ئه‌و‌خوێندكارانه‌‌ده‌نێرنه‌‌ده‌ره‌وه‌‌كه‌‌ده‌یانه‌وێت‌ماسته‌رو‌ب����ۆ‌هه‌وڵن����اده‌ن‌ دكت����ۆرا‌بخوێن����ن،‌خوێندكارانی‌‌ك����وردو‌عێراقی‌‌له‌قۆناغی‌‌ئاماده‌یی‌‌بنێرنه‌‌ئه‌مه‌ریكاو‌له‌وێ‌‌درێژه‌‌

به‌خوێندن‌بده‌ن؟ئاندی‌‌هالوس:‌به‌ڵێ‌،‌زۆرم‌پێخۆش����بو‌ئه‌و‌پرس����یاره‌ت‌كرد،‌به‌ڵ����ێ‌‌ئێمه‌‌له‌و‌پێشانگایه‌‌هه‌ندێك‌زانكۆمان‌هه‌یه‌،‌كه‌‌خوێندكار‌له‌و‌قۆناغانه‌‌وه‌رده‌گرێت،‌بۆ‌ئه‌وه‌ی‌‌بچن‌له‌ئه‌مه‌ریكا‌درێژه‌‌به‌خوێندن‌

بده‌ن.

ئاوێنه‌:‌ئه‌و‌مه‌رجانه‌‌چین‌كه‌‌له‌س����ه‌ر‌خوێندكار‌داده‌نرێت‌ب����ۆ‌ئه‌وه‌ی‌‌بچێت‌

له‌زانكۆكانی‌‌ئه‌مه‌ریكا‌بخوێنێت؟ئاندی‌‌هالوس:‌ه����ه‌ر‌زانكۆیه‌و‌مه‌رجی‌‌خۆی‌‌هه‌یه‌،‌به‌اڵم‌به‌شێوه‌یه‌كی‌‌گشتی‌‌ده‌رچوی‌‌ ك����ه‌،‌ ئه‌وه‌ی����ه‌‌ مه‌رج����ه‌كان‌شه‌شه‌می‌‌ئاماده‌یی‌‌بوبێت‌بۆ‌درێژه‌دان‌به‌خوێندنی‌‌به‌كالۆریۆس،‌ده‌رچوی‌‌زانكۆ‌بێت‌بۆ‌درێژه‌دان‌به‌خوێندنی‌‌ماسته‌ر.

ئاوێنه‌:‌كه‌‌باسی‌‌خوێندن‌له‌زانكۆیه‌كی‌‌ئه‌مه‌ریكی‌‌ده‌كرێت،‌راسته‌وخۆ‌باس‌له‌وه‌‌ده‌كرێت‌كه‌‌خوێندن‌له‌و‌واڵته‌‌ته‌نیا‌بۆ‌كوڕی‌‌به‌رپرس‌و‌سه‌رمایه‌داره‌كانه‌،‌ئایا‌ویالیه‌ته‌‌یه‌كگرتوه‌كانی‌‌ئه‌مه‌ریكا‌چی‌‌بۆ‌ئه‌و‌كه‌سانه‌‌كردوه‌‌كه‌‌هه‌ژارن‌و‌توانایان‌باش����ه‌و‌حه‌ز‌به‌خوێن����دن‌له‌زانكۆیه‌كی‌‌

ئه‌مه‌ریكی‌‌ده‌كه‌ن؟ئان����دی‌‌هالوس:‌هه‌ر‌كه‌س����ێك‌بیه‌وێت‌ده‌توانێت‌بێته‌‌ئه‌و‌پێشانگایه‌و‌زانیاری‌‌له‌س����ه‌ر‌ئه‌و‌زانكۆیان����ه‌‌وه‌ربگرێت‌كه‌‌شتێكی‌‌له‌وباره‌‌پێشكه‌ش‌به‌خوێندكاران‌

ده‌كه‌ن.ئاوێن����ه‌:‌لێ����ره‌‌له‌كوردس����تان‌چه‌ندین‌زانك����ۆی‌‌ئه‌هلی‌‌كراونه‌ت����ه‌وه‌و‌خه‌ریكه‌‌سیسته‌می‌‌په‌روه‌رده‌‌ده‌كرێت‌به‌كه‌رتی‌‌تایب����ه‌ت‌و‌خوێن����دن‌ده‌كرێ����ت‌به‌پاره‌،‌ئه‌م‌سیس����ته‌مه‌‌تا‌چه‌ند‌س����ه‌ركه‌توه‌و‌

له‌ئه‌مه‌ریكاش‌شتێكی‌‌له‌م‌جۆره‌‌هه‌یه‌؟ئاندی‌‌هالوس:‌ئه‌وه‌‌ئاساییه‌،‌له‌ویالیه‌ته‌‌یه‌كگرتوه‌كانی‌‌ئه‌مه‌ریكاش‌ئه‌مه‌‌هه‌یه‌،‌زانكۆ‌هه‌یه‌‌حكومه‌ت‌پشتگیریی‌‌ده‌كات‌و‌حكومییه‌،‌هه‌یانه‌‌كه‌رتی‌‌تایبه‌تن،‌هه‌یانه‌‌ده‌زگا‌خێرخوازییه‌كان‌ كڵێساو‌ له‌الیه‌ن‌پش����تگیریی‌‌ده‌كرێن،‌له‌گه‌ڵ‌ئه‌وه‌ش����دا‌هاوكاری����ی‌‌هه‌یه‌‌ب����ۆ‌ئه‌و‌كه‌س����انه‌ی‌‌هه‌ژارن‌و‌توانای‌‌كرێی‌‌خوێندنیان‌نییه‌،‌ئ����ه‌م‌فره‌جۆریی‌‌ ئه‌م‌ف����ره‌‌زانكۆییه‌و‌خوێندنه‌‌وایكردوه‌،‌سیسته‌می‌‌زانست‌و‌پ����ه‌روه‌رده‌‌له‌ئه‌مه‌ریكا‌پێش����بكه‌وێت،‌چونكه‌‌كردن����ه‌وه‌ی‌‌ئه‌و‌هه‌م����و‌جۆره‌‌خوێندگاو‌زانكۆیه‌ی‌‌ئه‌هلی‌‌و‌حكومی‌‌وا‌ده‌كات‌كێبڕكێ‌و‌پێشبركێ‌دروستبێت‌و‌زانست‌و‌ واده‌كات‌سیس����ته‌می‌‌ ئه‌مه‌ش‌په‌روه‌رده‌‌پێش����بكه‌وێت،‌ئه‌م‌كێبڕكێ‌و‌فره‌جۆرییه‌ی����ه‌‌وایك����ردوه‌‌ك����ه‌‌ئه‌مڕۆ‌ئاس����تی‌‌ له‌س����ه‌ر‌ ئه‌مه‌ریكا‌ زانكۆكانی‌‌

جیهان‌یه‌كه‌من.ئاوێنه‌:‌به‌گشتی‌‌سیسته‌می‌‌په‌روه‌رده‌و‌

خوێندن‌له‌كوردستان‌چۆن‌ده‌بینن؟ئان����دی‌‌هالوس:‌ناتوان����م‌به‌راوردكاریی‌‌بكه‌م‌له‌گ����ه‌ڵ‌‌زانكۆیه‌ك����ی‌‌ئه‌مه‌ریكی‌،‌به‌اڵم‌له‌گه‌ڵ‌ئه‌وه‌شدا‌هه‌وڵێك‌هه‌یه‌‌بۆ‌پێش����كه‌وتن،‌ئه‌گه‌ر‌بێت‌و‌ئه‌و‌به‌رنامه‌‌هاوبه‌ش����ه‌ی‌‌كه‌‌هه‌مان����ه‌‌په‌ره‌پێبده‌ین‌ئه‌م‌ عێ����راق‌و‌ زانكۆكان����ی‌‌ ده‌توانی����ن‌

هه‌رێمه‌ش‌پێشبخه‌ین.به‌رنامه‌ی‌‌ ده‌ڕوانن����ه‌‌ چ����ۆن‌ ئاوێن����ه‌:‌تواناسازیی‌‌كه‌‌چه‌ند‌ساڵێكه‌‌له‌هه‌رێمی‌‌

كوردستان‌په‌یڕه‌و‌ده‌كرێت؟ش����تێكی‌‌ به‌ڕاس����تی‌‌ هالوس:‌ ئان����دی‌‌زۆر‌چاك����ه‌،‌كردنه‌وه‌ی‌‌ئه‌و‌پێش����انگا‌په‌روه‌رده‌ییه‌‌ئه‌مه‌ریكییه‌‌له‌هه‌ولێر‌هه‌ر‌

بۆ‌پێشخستنی‌‌ئه‌و‌به‌رنامه‌یه‌یه‌.ئاوێنه‌:‌تۆ‌باس����ی‌‌كلتورت‌كردو‌باسی‌‌ئه‌وه‌ت‌كرد‌ك����ه‌‌قوتابییانی‌‌ئێره‌‌بچنه‌‌ئه‌مه‌ریكا،‌بۆ‌ئه‌وه‌ی‌‌ش����اره‌زای‌‌كلتوری‌‌ئه‌مه‌ریكا‌بن،‌ئه‌ی‌‌ئێوه‌‌بۆ‌هه‌وڵناده‌ن‌كه‌‌كۆمپانیا‌ئه‌مه‌ریكییه‌كان‌و‌گه‌ش����تیارانی‌‌ئه‌مه‌ریكا‌بێنن‌بۆ‌ئێ����ره‌،‌به‌تایبه‌ت‌بۆ‌قه‌اڵی‌‌هه‌ولێر‌كه‌‌كۆنترین‌شاره‌‌له‌سه‌ر‌

زه‌وی‌؟ئان����دی‌‌هالوس:‌هه‌فته‌ی����ه‌ك‌له‌مه‌وبه‌ر‌ئێمه‌‌له‌گه‌ڵ‌به‌ش����ی‌‌ئابوری‌‌كونسڵخانه‌‌بزن����س‌و‌ ئ����ه‌وه‌ی‌‌ ب����ۆ‌ قس����ه‌مانكرد،‌كۆمپانیاكان����ی‌‌ئه‌مه‌ریكا‌بهێنینه‌‌ئێره‌،‌به‌اڵم‌بۆ‌مه‌سه‌له‌ی‌‌هێنانی‌‌گه‌شتیار‌ئه‌وه‌‌ئه‌ركی‌‌ده‌س����ه‌اڵتدارانی‌‌ئ����ه‌م‌هه‌رێمه‌یه‌‌كه‌‌سه‌رنجی‌‌گه‌ش����تیاران‌رابكێشن،‌بۆ‌ئه‌وه‌ی‌‌بێنه‌‌ئێ����ره‌،‌چونكه‌‌ئێمه‌‌وه‌كو‌پاراستنی‌‌ ئه‌ركمان‌ ته‌نیا‌ كونس����ڵخانه‌‌

هاواڵتییانی‌‌ئه‌مه‌ریكییه‌.ئاوێن����ه‌:‌ئ����ه‌ی‌‌ب����ۆ‌زمانی‌‌ك����وردی‌،‌هه‌وڵیش����تانداوه‌‌ك����ه‌‌زمان����ی‌‌كوردی‌

له‌زانكۆكانی‌‌ئه‌مه‌ریكا‌بخوێنرێت؟ئان����دی‌‌هال����وس:‌به‌ه����ه‌زاران‌زانكۆی‌‌ئه‌مه‌ریك����ی‌‌له‌ویالیه‌ت����ه‌‌یه‌كگرتوه‌كانی‌‌تێیاندا‌ به‌دڵنیاییه‌وه‌‌ ه����ه‌ن،‌ ئه‌مه‌ریكا‌هه‌یه‌‌ك����ه‌‌زمانی‌‌كوردی‌‌بخوێنن،‌به‌اڵم‌له‌گ����ه‌ڵ‌ئه‌وه‌ش����دا‌ره‌وه‌ن����دی‌‌كوردی‌‌ده‌توانن‌له‌وێ‌‌زانكۆ‌بكه‌نه‌وه‌و‌خوێندنی‌‌

كوردی‌‌دابنێن.ئاوێن����ه‌:‌ئ����ه‌ی‌‌خۆتان‌زمان����ی‌‌كوردی‌‌

ده‌زانن؟په‌یمانگایه‌كمان‌ ئێم����ه‌‌ هالوس:‌ ئاندی‌‌له‌وه‌زاره‌ت����ی‌‌ده‌ره‌وه‌ی‌‌ئه‌مه‌ریكا‌كاتێك‌ه����ه‌ر‌ئه‌ركێكم����ان‌پێ‌ده‌س����پێرن‌بۆ‌هه‌ر‌واڵتێ����ك‌فێری‌‌زمانی‌‌ئ����ه‌و‌واڵته‌‌

ده‌كرێین.ئاوێن����ه‌:‌كه‌واته‌‌ت����ۆ‌زمان����ی‌‌كوردی‌‌

ده‌زانیت؟ئان����دی‌‌هال����وس:‌تۆزێ����ك‌ده‌یزان����م،‌

)به‌پێكه‌نینه‌وه‌(‌چۆنی‌‌باشی‌..ئاوێنه‌:‌ئه‌ی‌‌تا‌چه‌ن����د‌له‌گه‌ڵ‌كلتوری‌‌

ئێره‌‌راهاتون؟ئان����دی‌‌هالوس:‌لێ����ره‌‌خه‌ڵكه‌كه‌ی‌‌زۆر‌باشن،‌زۆر‌تێكه‌اڵون،‌هه‌روه‌كو‌ئیتاڵیا،‌چونكه‌‌من‌دایكم‌ئیتاڵییه‌و‌ش����اره‌زای‌‌ئه‌مس����اڵ‌ لێره‌‌ ئه‌وانیش����م،‌ كلت����وری‌‌به‌ش����داریی‌‌جه‌ژن����ی‌‌ن����ه‌ورۆزم‌له‌گه‌ڵ‌ك����وردان‌كرد،‌جه‌ژنێكی‌‌زۆر‌خۆش����ه‌و‌

خه‌ڵكه‌كه‌ی‌‌زۆر‌به‌ڕێزن.ئاوێن����ه‌:‌ئ����ه‌ی‌‌رۆژنام����ه‌‌كوردییه‌كان‌

ده‌خوێننه‌وه‌؟ئاندی‌‌هالوس:‌هه‌موو‌سێش����ه‌ممه‌یه‌ك‌رۆژنامه‌ی‌‌ئاوێنه‌‌ده‌خوێنینه‌وه‌و‌دێت‌بۆ‌كونس����ڵخانه‌كه‌مان،‌رۆژنامه‌یه‌كی‌‌بوێرو‌سه‌رچاوه‌ی‌‌ سه‌رنجڕاكێش����ه‌و‌ راستگۆو‌

زانیاری‌‌و‌باوه‌ڕپێكراوی‌‌ئێمه‌یه‌.

تایبه‌ت 18

لێخوڕن بۆ گینیس‌‌دالوه‌ر‌سۆفی‌كه‌ریم

‌كاتێك‌)هیو‌بیڤه‌ر(ی‌به‌ڕه‌گه‌ز‌ئینگلیز‌كه‌‌له‌كارگه‌ی‌بیره‌ی‌گینیس‌ئه‌ندازیار‌بو‌له‌ڕۆژێكی‌پش����ودا‌بۆ‌ڕاوه‌‌ن����ه‌وره‌س‌چوبوه‌‌كه‌ناری‌ڕوب����اری‌تایمس،‌بڕوای‌وابو‌باڵنده‌ی‌زه‌قزاق‌تیژڕه‌وترین‌باڵنده‌یه‌.‌ئه‌و‌بیرۆكه‌یه‌ی‌ال‌دروست‌بو‌كه‌‌لیستێ‌دروست‌بكا‌بۆ‌تۆماری‌ئه‌و‌شتانه‌ی‌ژماره‌‌پێوانه‌ییه‌كان‌ئه‌به‌زێنن،‌كه‌‌الی‌ئێمه‌‌به‌چاك‌و‌خراپ‌له‌زاری‌گه‌وره‌كانه‌وه‌‌ناوی‌هێڵی‌سوری‌لێئه‌نێن.‌كاتێك‌ئاواته‌كه‌ی‌هاته‌دی،‌بۆ‌یه‌كه‌مجار‌به‌ناوی‌كارگه‌كه‌یه‌وه‌‌كتێبی‌)ئینسكلۆپیدیای‌گینیس(ی‌به‌چاپگه‌یاند‌له‌رۆژی‌حه‌وتی‌‌ئۆگۆستی‌١٩55دا.‌ئیتر‌له‌و‌ڕۆژه‌وه‌‌هه‌ر‌شتێك‌ژماره‌ی‌پێوانه‌یی‌بشكێنێت‌ناوی‌ئه‌چێته‌‌كتێبی‌گینیسه‌وه‌،‌وه‌ك‌بااڵبه‌رزترین‌پیاوی‌دنیا،‌كورتترین‌ژن،‌قه‌ڵه‌وترین‌به‌رخ،‌جوانترین‌ئه‌س����پ،‌خێراترین‌ئۆتۆمبێل،‌درێژترین‌قژو‌هه‌مو‌

ترینه‌كانی‌ترو‌عاجباتیه‌كان‌به‌قه‌ڵب‌و‌قوالپه‌كانیشیانه‌وه‌.زۆر‌ك����ه‌س‌پاره‌یه‌كی‌زۆر‌خه‌رج‌ئه‌كه‌ن‌بۆ‌ئ����ه‌وه‌ی‌ناویان‌بچێته‌‌ئه‌و‌كتێبه‌وه‌،‌ئه‌م‌كتێبه‌‌تایبه‌ت‌نیه‌‌به‌گه‌لێك‌یان‌نه‌ته‌وه‌یه‌ك‌یان‌واڵتێ����ك،‌به‌ڵكو‌جیهانیه‌‌و‌هه‌مو‌س����ه‌رزه‌مینی‌داگیركردوه‌.‌ئه‌وه‌ی‌جێگه‌ی‌س����ه‌رنجه‌‌واپێئه‌چێ‌ئێمه‌‌ته‌نها‌له‌ش����وتیدا‌به‌ختمان‌سپی‌بێنێ‌تا‌ئه‌مڕۆ‌شانسی‌ئه‌وه‌مان‌نه‌بوه‌‌ناومان‌بچێته‌‌ئه‌و‌كتێبه‌وه‌.‌دو‌ساڵێ‌له‌مه‌وبه‌ر‌هه‌وڵێكدرا‌كه‌‌هه‌ڵپه‌ڕكێیه‌ك‌ساز‌بكرێت‌هێنده‌‌بازنه‌كه‌ی‌فراوانبێت،‌تا‌بگاته‌‌ئاس����تێك‌ببێته‌‌پشتێنه‌یه‌ك‌به‌قه‌د‌بازنه‌ی‌قه‌اڵكه‌ی‌ش����اری‌هه‌ولێری‌هۆالكۆ‌به‌زێن،‌له‌مه‌ش����دا‌به‌خت‌یاوه‌رمان‌نه‌بوو‌كورتیهێنا،‌نه‌زانرا‌هۆی‌شكستی‌ئه‌م‌هه‌وڵه‌‌چیبو،‌دیسانه‌وه‌‌ناومان‌نه‌كه‌وته‌‌سه‌ر‌الپه‌ڕه‌ی‌ئه‌و‌كتێبه‌ی‌كه‌‌تیراژه‌كه‌ی‌

سه‌د‌ملیۆن‌بو‌له‌دواهه‌مین‌چاپیدا.له‌س����اڵی‌ڕاب����وردودا‌ئێم����ه‌و‌واڵتی‌لوبن����ان‌هه‌وڵ����ی‌‌پێكهێنانی‌‌حكومه‌تماندا،‌ئه‌وان‌به‌هه‌مو‌ئه‌و‌تیره‌و‌تایه‌فه‌و‌مه‌زهه‌بانه‌وه‌،‌ئه‌و‌هه‌مو‌مۆزایكه‌‌ئاڵۆزه‌ی‌كه‌‌لێیپێكهاتون،‌دو‌هه‌فته‌‌له‌مه‌وپێش‌دوای‌ژانێكی‌ده‌‌مانگیی‌حكومه‌ته‌كه‌یان‌له‌دایكبوو‌شافل‌خێریان‌لێكردو‌

كێكی‌ده‌سه‌اڵت‌لوشدرا.ئێمه‌‌زۆرجار‌بڕێ‌پاره‌‌وه‌ك‌ده‌ستخۆشانه‌‌یا‌به‌خشیش‌ئه‌ده‌ین‌بۆ‌هه‌ڵواسینی‌ره‌سمی‌سیاسیه‌كانمان‌له‌واڵتێكی‌فه‌ڕه‌نگیدا‌یا‌هێنانی‌گۆرانیبێژێك‌له‌واڵتێكی‌بیانیه‌وه‌،‌به‌گوناح‌نه‌بێت‌و‌نه‌قڵی‌كفر‌به‌كفر‌نه‌بێ,‌ئه‌ڵێ����ن‌به‌به‌رتیل‌ئه‌و‌چاالكیانه‌‌چێده‌بن.‌ئیتر‌هه‌ر‌چۆنێك‌بێت‌له‌میدیایه‌كه‌وه‌‌بۆ‌چه‌ند‌چركه‌یه‌ك‌ناومان‌ئه‌چێته‌‌ناو‌ناوانه‌وه‌،‌

به‌اڵم‌كتێبه‌كه‌ی‌گینیس‌خوا‌نه‌كا.ل����ه‌م‌خه‌رابات����ه‌ی‌له‌م����ه‌ڕ‌ئێمه‌ش‌وا‌ح����ه‌وت‌مان����گ‌به‌ڕێئه‌كه‌ین‌هه‌ڵبژاردنمان‌چێك����ردوه‌،‌به‌اڵم‌حكومه‌ت‌ونه‌.‌حیزبه‌كانمان‌داوای‌س����ه‌بری‌ئه‌یوبمان‌لێئه‌كه‌ن،‌حكومه‌تی‌هه‌رێم‌نه‌‌خاوه‌نی‌به‌رزترین‌باڵه‌خانه‌ی‌دنیایه‌‌نه‌‌گه‌وره‌ترین‌گۆڕه‌پانی‌دنیا‌هی‌ئێمه‌یه‌،‌ئه‌وه‌ی‌الی‌ئێم����ه‌‌ده‌س����تئه‌كه‌وێت،‌ڕه‌نگه‌‌گه‌وره‌تری����ن‌به‌ڵێنی‌درۆ‌بێت،‌له‌گه‌نده‌ڵییشدا‌قوس����ورمان‌نیه‌،‌ئه‌مانه‌ش‌ڕوی‌مه‌جلیسیان‌نیه‌و‌بۆ‌ئه‌و‌كتێبه‌‌نه‌گریس����ه‌‌ناش����ێن،‌بۆیه‌‌ئه‌گه‌ر‌حیزبه‌كانمان‌تۆزێ‌پشویان‌درێژبێت‌له‌گه‌ڵ‌‌ئه‌م‌میلله‌ته‌و‌بۆڵه‌و‌خوته‌مان‌لێقبوڵبكه‌ن،‌سااڵنمان‌خایاندوه‌‌مانگانمان‌ماوه‌،‌ئه‌و‌سه‌بری‌ئه‌یوبه‌ی‌له‌ئێمه‌ی‌داوا‌ئه‌كه‌ن‌بۆ‌خۆیان‌بیخه‌نه‌‌گه‌ڕ،‌چوار‌مانگێكی‌تر‌خۆیان‌بگرن‌و‌ده‌‌مانگێك‌زیاتر،‌شتێ‌س����اوی‌به‌نه‌وه‌و‌بۆڕی‌لوبنان‌ئه‌ده‌ینه‌وه‌‌ئه‌وسا‌به‌پێی‌مه‌سڵه‌حه‌تی‌حیزبه‌كان‌حكومه‌ته‌كه‌‌ته‌شكیل‌بكه‌ن‌و‌له‌جیاتی‌كێك‌ناوساجی‌ده‌سه‌اڵت‌به‌شبكه‌ن‌و‌ئه‌وسا‌بێبه‌خشیش‌و‌بێبه‌رتیل،‌هیچی‌ناوێ‌ناومان‌ئه‌چێته‌‌كتێبه‌‌بۆره‌وه‌،‌كه‌وابو‌لێخوڕن‌

بۆ‌گینیس،‌هه‌ر‌هیچ‌نه‌بێ‌با‌ئه‌وه‌مان‌پێببڕێ.

)423(‌سێشه‌ممه‌‌20١4/4/8

به‌رپرسی‌‌رۆشنبیریی‌‌و‌كلتوریی‌‌له‌كونسڵخانه‌ی‌‌ئه‌مه‌ریكا:

خوازیارین رێژه یه كی زۆر له خوێندكاری كورد بچن له ئه مه ریكا بخوێنن

هه‌مو‌سێشه‌ممه‌یه‌ك‌رۆژنامه‌ی‌‌ئاوێنه‌‌ده‌خوێنین���ه‌وه‌و‌رۆژنامه‌یه‌كی‌‌بوێرو‌راستگۆو‌سه‌رنجڕاكێشه‌و‌سه‌رچاوه‌ی‌‌

زانیاری‌‌و‌باوه‌ڕپێكراوی‌‌ئێمه‌یه‌

زیاتر‌له‌هه‌زار‌خوێندكاری‌‌

كوردو‌عێراقی‌‌ئێستا‌له‌زانكۆكانی‌‌ئه‌مه‌ریكا‌ده‌خوێنن

‌‌‌ئاندی‌‌هاولس

ریکالم

(423( سێشه ممه 2014/4/8 19تایبه‌ت

له چیرۆکە یۆنانیەکەدا ئەنتیگۆنا خانمێکە دوو ب���رای هه ی���ە و هه ردووکیان له جەنگدا دەکوژرێن. ”کریۆن“ی دەسەاڵتداری شاری تیبه ڕێگە ئەدات یەکێک لەبراکان بنێرێت و پرس���ە و تازییەی بۆ دابنرێت، بەاڵم ڕێگە نادات برای دووهه میان بنێژرێت و پرسەی بۆ دابنرێت.هاوکات کری���ۆن بڕیار ئەدات هه ر کەس���ێک ئەو برای دووهه مە بنێژێت و پرس���ەی بۆ دابنێت به مردن سزا بدرێت. دەشکێنێت و کریۆن بڕیارەکەی ئەنتیگۆنا براک���ەی دەنێژێت، بەم���ەش ڕووبەڕووی س���زای مردن دەبێتەوە و دەکوژرێت. ئەو پرسیارەی من لێرەدا و له دیدی فەلسەفەی سیاسییەوە دەمەوێت بیکەم ئەمەیە: ئایا دەکرێ���ت ئەنتیگۆنا بکرێت به مۆدێلێک بۆ سیاسەتی بەرگریکردن؟ ئایا سالڤۆ ژیژێک به نیش���اندانی ئەنتیگۆنا وەک مۆدێلێک بۆ بەرگریکردنی سیاسیی ڕووبەڕووی چ جۆرە

سیاسەتێکمان دەکاتەوە؟له باس���کردنی مۆدێل���ی بەرگرییک���ردن الی ئەنتیگۆن���ا قس���ە ل���ەوە دەکرێ���ت کە ئ���ەم مۆدێل���ه مۆدێل���ی ”بەگرییەکی ساف“ و”س���اغ“، ب���ێ پووش و پەاڵش���ی کردەیەک���ی پاش���گەزبوونەوەیە، ڕزگاربوون���ە، یەکجارەکیی وڕادیکاڵ���ی ”ن���ا“ وتنێک���ی ڕەهایە تا ئەو ش���وێنەی م���ردن خۆش���ی نەتوانێت ل���ەم ”نا“ وتنە دەس���تپێکردنی بکاتەوە، پەش���یمانمان س���ەرەتایەکی نوێیی���ە، ئاکتێکی تەنهای س���ەرەتاییەکی ک���ە ئەپۆکالیپتیی���ە دروس���ت دەکات، س���ەرەتایەک ڕادیکاڵ ک���ردە شۆڕش���گێڕەکان لەبۆش���اییەکانی مێژوودا جێگی���ر دەکات.ئەنتیگۆنا هێمای کردە و بۆ دەس���تپێکردنی س���ەرەتایەکە ئاکتێکی نوێ. به زمانە الکانییەکەی ژیژێک بدوێی���ن، ئەنتیگۆنا نوێن���ەری پاڵنەرێکی لۆژیکیی و عەقڵی���ی نییە، بەڵکو نوێنەری ”ئارەزوویەکی س���افە“. ئارەزووی سافیش دەس���تەواژەیەکە لەن���او ڕوانینی الکانی و ژیژێکیدا شوێنکی تایبەتی هه یە، من لێرەدا کاتی ئەوەم نیی���ە بکەومە دوای ماناکانی ئەم دەستەواژە الکانییە، ئەوەی بەالمەوە گرنگە ئەو مانا سیاس���ییانەیە کە دەشێت لەم کردەی به رگریکردنە ئەنتیگۆناییەوە بەدەستیانبهێنین.

دەشێت ئەوەی ئەنیتگۆنا دەیکات وەک ک���ردە و ئاکتێکی بەرگرییکردنی س���اف و بێخ���ەوش ببینی���ن، بەاڵم کێش���ەی ئەم ک���ردەی بەرگرییە ئەوەی���ە کە کردەیەکی خۆکوژییە و به مردن کۆتاییدێت. پرسیارەکە ئەوەی���ە ئای���ا خۆکوش���تن کردەیەک���ی ڕاستەقینەیە؟ وردتر بدوێم ئایا خۆکوشتن ئایا ڕاس���تەقینەیە؟ سیاسیی کردەیەکی س���تراتیژیەتی سیاس���یی دەشێت لەسەر ئایا بینابکرێ���ت؟ خۆکوش���تن ک���ردەی دەرەنجامە کۆمەاڵیەتیی و سیاس���ییەکانی ک���ردەی بەرگریکردنی خۆکوژییانە چییە؟ ڕاس���تە ئەوەی ئەنتیگۆنا ئەنجامی ئەدات کردەیەکی گرنگ���ە، پچڕانێکە له زنجیرەی ڕێکخستنەکانی واقیعدا، هه ڵوەشاندنەوەی نەخشەی ڕیزبەستنی شتەکانە. ڕاستیشە شۆڕش���گێڕانە و مۆدێلێک���ی ئەنتیگۆن���ا پێش���کەوتنخوازیی ئەخالقیی و سیاس���یی تاکەکەسییە، بەاڵم هه موو ئەمانە کردەی بەرگری���ی ئەنتیگۆنایی ل���ەوە ڕزگارناکەن ک���ە کردەیەک���ی خۆکوژیی���ە، جۆرێک���ە له ش���ەهادەتی دینیی، م���ردن دەرەنجامە وادەکات ئەم���ەش ڕاس���تەوخۆکەیەتی. ئەم کۆمەاڵیەتییەکانی سیاس���یی و نرخە مۆدێله له بەرگیک���ردن کەمببێت���ەوە، لەوە بکەوێت کردەیەکی سیاسیی بێت، قابیلی ئ���ەوە نییە بکرێ���ت به س���تراتیژیەتێکی ئەگ���ەر چونک���ە دەس���تەجەمعیی. بەرگرییکردن یەکس���انبێت هه رکردەیەکی بێت، به مردن، دەرەنجامەکەی خۆکوشتن ئیتر چ مانایەک بۆ بەرگریکردن دەمێنێتەوە، النیکەم چ مانایەکی سیاسیی بۆ ئەم جۆرە کردەی���ە دەمێنێتەوە. ئەو جۆرە بەرگرییە م���ەرگ دەرەنجامەکەیەتی کردەیەکی کە له س���اتێکدا داگیرس���انێکە یەککەڕەتین، بکوژێتەوە، دوات���ردا لەس���اتی بۆئەوەی کردەیەک���ە بێبەردەوامی���ی، ناکرێت وەک پرۆژەی سیاسیی، وەک ستراتیژیەت کاری لەس���ەربکرێت و کاری ب���ۆ بکرێت، مەگەر تەنها وەک پرۆژەی ش���ەهادەتێکی دینی تەماش���ای بکەین، ئارەزووی خۆکوشتن و ئ���ارەزووی ڕزگاربوونی دینیی یەکجارەکی

بەیەکتر تێکەڵ بکەین.لەئاستی تاکەکەسیدا ئەوەی ئەنتیگۆنا بێخ���ەوش س���اف و کردەیەک���ی وەک

شۆڕش���گێڕیی کردەیەکی نیش���انیئەدات ڕۆمانسییانەیە، بەاڵم لەئاستە کۆمەاڵیەتی و سیاس���ییەکەیدا بەتاڵ���ە. چونکە ناکرێت داوای ئ���ەوە له کۆمەڵ���گا بکەی���ت وەک ئەنتیگۆن���ا ئامادەبێت ب���ۆ خۆکوژی، بۆ مردن و فەنابوون. ئەوەی ئەنتیگۆنا لەدوای مردنەوە بەجێیدەهێڵێت، دونیایەک نییە کە گۆڕابێت، کردەیەکیش نییە کە شوێنپێکەی کارەس���اتێکی بەڵک���و هه ڵبگیرێ���ت، ئەنتیگۆن���ا سیاس���ییە. کۆمەاڵیەتی���ی و س���یمبۆڵی ”نا“ وتنێکی ڕادیکاڵ وڕەهایە، بەاڵم نا گوتنێکی تاکەکەس���ییە تا ڕادەی باوەشکردن به مردندا، ئەمەش وایلێدەکات ”نا“گوتنێک���ی ناسیاس���یی بێ���ت. ئ���ەم ناسیاسیبوونەش���ی وادەکات نەک نەبێتە هۆکاری دروس���تکردنی سەرەتایەکی نوێ، بەڵکو هه موو کردەکە لەئاستە تاکەکەسییە س���افەکەیدا بەجێبمێنێت و لەو ئاس���تەدا ئەنتیگۆناییەوە ک���ردە ل���ەم بمێنێتەوە. هی���چ پرۆژەیەک���ی دەس���تەجەمعی، هیچ س���ەرەتایەکی نوێ بۆ بوونێک���ی جیاواز پاڵەوان���ی ئەنتیگۆن���ا دروس���تنابێت، ”نا“ وتنێکی تاکەکەس���یی بێبەردەوامییە، چونکە یەک���ەم ”نا“وتنەکەی ”نا“ وتنێکی کردەیەکە لەبەرئ���ەوەی دووهه م ڕەهایە، به خۆکوشتن کۆتاییدێت. ئاشکرایە ئەوەی ژیژێک بەرەو ئەنتیگۆنا دەبات ئەو ”نا“ وتنە ڕەهایەیە، ”نا“ وتنێک کە مەترسی ئەوەی تیانییە بکرێت به بەشێک له بەشەکانی هیچ دەستەمۆبکرێت، ناتوانرێت سیس���تمێک، دەرەسیس���تمێکی ڕەهایە، بەاڵم کێشەکە له خودی ئەم ڕوانینەدایە بۆ بەرگریکردن. بینینی بەرگریکردن وەک کردەیەکی ساف هه موو مانایەکی سیاس���یی و کۆمەاڵیەتیی له کردەک���ە دەس���ێنێتەوە و تەنه���ا وەک ئەگەرێکی تیوریی و رەمزیی دەیهێڵێتەوە، لەباش���ترین دۆخدا ئەم کردەی ”نا وتنە ڕەهای���ە وەک کردەیەک���ی ئیس���تاتیکی فەردیی ئیس���تاتیکایەکی دەمێنێت���ەوە، کە ئەو کەس���ەی بەرهه میدەهێنێت خۆی نامێنێت���ەوە ب���ۆ ئ���ەوەی لەجوانییەکانی

ڕابمێنێت.قسەی من لەسەر ڕەهه ندە ئیستاتیکی و تاکەکەس���یی و ئەخالقییەکەی ئەم مۆدێله بۆ بەرگریکردن نییە، بەڵکو قسەم لەسەر

دەرەنجامەکەیەتی، قس���ەم لەو بەستنەوە ڕاستەوخۆیەی کردەی بەرگرییە بەمردنەوە، به کردەی خۆکوش���تنەوە. پرس���یاری من ئەوەی���ە ئایا بەرگریکردن���ی ئەنتیگۆنایی بارگاویکراو به م���ردن له دونیای ئێمەدا چ مانایەک���ی هه یە؟ ئایا کێش���ەی دونیای ئێمە کێش���ەی دابڕانی سیاسەتە لەمردن و ڕێ���ک پێچەوانەکەیەتی، یان قوربانیدان، واتە تێکەڵبوونێکی ڕاستەوخۆ و بەردەوامی سیاسەتە به مردن و قوربانیدان؟ ئەو هێزە سەرەکیەی ئەمڕۆکە لەو ناوچەیەی ئێمەدا لەنێوان ئ���ەم پەیوەندییە ڕاس���تەوخۆیە مردن و بەرگریدا، قوربانیدان و بەرپاکردنی ئ���ەوەی گریمان���دەکات، گۆڕانکاری���دا خۆکوژیی و ئامادەگی بۆ مردن بەش���ێکە له کردە سیاس���ییەکە بەرهه ڵستکارەکەی، ئ���ەو الی جیهادییەکانە.تەنه���ا هێ���زە بەشێکی مردن ئەکتیڤیس���تە جیهادییانە حەتمی و دانەبڕاوە له کردەی بەرگریکردن، تەنه���ا ئ���ەوان له دۆخی ئ���ەو ”نا“گوتنە له ئەتیک���ی بەش���ێکە ک���ە رەهای���ەدان کە جیهادییەکانن ئ���ەوە ئەنتیگۆنای���ی. لەکردەی ”نا“ گوتنێکی رەهادان بەرامبەر به ”جاهیلیەت“ێک���ی گلۆباڵی���ی کە ئەمان دانوس���انی جۆرێک بەهی���چ نایانەوێ���ت لەسەربکەن تەنانەت گەر مردنی خۆشیان نرخەکەی بێت. مردنی جیهادیس���تەکان، ڕێک وەک مردنی ئەنتیگۆنا، هێمای ئەوەیە بیانگرێتەخۆی، ناتوانێت ”سیس���تم“ کە ناتوانێت دەستەمۆیان بکات، ناتوانێت ئەو

”نا“ گوتنە ڕەهایەیان لێبسێنێتەوە.وەک ئەنتیگۆن���ا، وەک ن���ەوە تازەکەی ئەسحابه شۆڕش���گێڕەکانی س���ەید قوتب، جیهادیس���تەکانی ئەمڕۆ، بەالیانەوە گرنگ نییە بکەون���ە دەرەوەی ئەو کۆمەڵگایەوە ک���ە تیایدا دەژی���ن، هه موو ئ���ەو پردانە بڕوخێنن کە دەینباتەوە ناو ئەو ”سیستم“ە ڕێکخراوەی کە بااڵدەستە. ئامادەگییان بۆ مردن یان بۆ خۆکوش���تن هیچ سنوورێک ناهێڵێت���ەوە نەکرێ���ت تێنەپەڕێنن، بەزۆر مانا ئەمان���ە ئەنتیگۆن���ا هاوچەرخەکانی دونی���ای ئێمەن. بەبۆچوون���ی من هه موو کردەیەکی شۆڕشگێڕیی و هه موو هه وڵدانێک ب���ۆ گۆڕینی دونی���ا، کە م���ردن ئەنجامە ڕاستەوخۆ و حەتمیەکەی نەبێت، هه میشە

کردەیەکی سنووردارە، کردەی ڕەها و ساف نییە، مەرج���درارە به هه لوم���ەرج و پێگە و ڕێگرە مێژوویی و کۆمەاڵیەتیی و سیاسیی و گۆڕانخواز سیاس���یی ڕەمزییەکان.کردەی کردەیەکە لەناو ”سیستمە رەمزییە“کاندا ڕوودەدات، چەن���د ڕادیکاڵیش بێت ناچارە بۆ ئەوەی لەڕووی کۆمەاڵیەتییەوە مانایان هه بێ���ت له پەیوەندیدابێت بەو سیس���تمە ڕەمزییەوە ک���ە هه ی���ە و لەئارادایە. دەنا ئەوەی دەیچنینەوە دروستبوونی لەشکرێک مردن ک���ە ئەنتیگۆنایی���ە جیهادیس���تی خ���ۆی دەکەن به ئامانج و به س���تراتیژیەتی س���ەرەکییان. بیناکردنی هه ر پرۆژەیەکی گۆڕانکاریی لەس���ەر بنەمای رەفزکردنێکی ئەنتیگۆنای���ی وەهم و خۆخەڵەتاندنێک���ی تەواوە. ”نا“ وتنی رەها چەندە کردەیەکی ناسیاسییە، هێندەش کردەیەکی یۆتۆپیی ترسناکە، ڕاستە هه ڵگری ئیستاتیکایەکی تایبەت���ە ب���ۆ ”نا“وت���ن، ب���ەاڵم ئامرازی هی���چ پرۆژەیەکی سیاس���یی پیادەکردنی گۆڕانکاریی مێژوویی نییە. دیوی ئەودیوی بریتیی���ە ئەنتیگۆنایی���ە ئ���ەم مۆدێل���ه گۆڕانکاریی، پرۆژەی له به ”مەحاڵ“کردنی کردن���ی گۆڕانە بە وەهم، یان له باش���ترین دۆخ���دا به خەونێک���ی مەحاڵ ک���ە هه موو نزیکبوونەوەی���ەک لەو خەونە بەناو مردن و خۆکوشتندا تێبپەڕێت. به زمانە الکانییەکی ”ئارەزوویەکی ئەنتیگۆن���ا بدوێین ژیژێک دەرەوەی دەکەوێت���ە کە س���اف وڕەهایە یاسایەکەوە“، دەکەوێتە دەرەوەی هه موو ئ���ەو جەبرانەوە ک���ە بوون���ی ”ئەوانیتر“ لەهه موو ش���ێوازەکانیدا دروستی دەکەن: جەب���ری مێژوو، کۆمەڵگا، ب���اوک هتد...پ���رۆژەی گۆڕان���کاری کۆمەڵ���گا پرۆژەی بونیادنان���ی کردە و ئاکتی شۆڕش���گێڕیی نییە لەس���ەر بنەمای ”ئ���ارەزووی رەها و ساف“، پرۆژەیەک نییە مارەکراو له مردن، کردەیەک نیی���ە یەکجارەکی و ڕادیکاڵ کە دوای ئ���ەو دونیایەکمان بۆ دروس���تببێت تەواو جیاواز له دونی���ای بەر لەو کردەیە، دیالێکتیکییە دیالۆگێک���ی گۆڕان کردەی لەنێوان ئارەزو و یاس���ادا، لەنێوان ئەگەر و ڕێگ���ری جی���اوازدا، لەنێ���وان هه نگاوێک ب���ۆ پێش���ەوە و هه نگاوێک ب���ۆ دواوەدا. بەپێچەوانەی ئەم ڕۆحیەتە دیالێکتیکییەوە

ئەنتیگۆنا مۆدێلی سیاسەتێکە کە دەڵێت یان هه موو دونیا دەگۆڕم یان هیچ ناکەم، لەپێناوی گۆڕینی هه موو دونیاشدا ئامادەم بم���رم و خۆم بکوژم. پرس���یارەکە ئەوەیە ئ���ەم لۆژیکە له دۆخی س���ەرکەوتنیدا چی دروست دەکات؟ پێموایە مرۆڤ پێویستی بەوە نییە فەیلەس���وفی سیاس���یی بێت و الکان و ژیژێک و هیجڵ بناس���ێت بۆ ئەوەی بزانێ���ت دونیای دوای س���ەرکەوتنی ئەم لۆژیکە، چ دونیایەکی وێرانکەر و ترس���ناک دەبێت، نموونەکانی ئەم جۆرە دونیایەمان لەس���ەدەی بیس���تەمدا بینی و مرۆڤایەتی

پێویستی بەوە نیە دووبارەیان بکاتەوە.

قیژەقیژیی سیاسیی بەبێ سیاسەتئەم سێ مۆدێلەی باسمکردن بۆ کردەی گۆڕانکاریی ه���ه م ناکۆکن بەیەکتریی هه م له خاڵێکیشدا هاوبەشن. مۆدێلی یەکەمیان مۆدێل���ی ئەکتیڤیس���تێکی جیهادیی���ە کە ژیانی خۆی له مەس���ەلەکەی مارە دەکات و ل���ەم پێن���اوەدا ئامادەیە هه موو ش���تێک ب���کات. مۆدێل���ی دووهه می���ان مۆدێل���ی مۆدێلی ئیفلیجکارانەیەو هیچنەکردنێک���ی سێهه میش مۆدێلی ”نا“ گوتنێکی ڕەهایە ئیتس���تاتیکیدا لەئاس���تی دەش���ێت کە هه ڵگری جوانکارییەکی تایبەتی یاخیبوون بێت، بەاڵم له ئاس���تی سیاس���یدا وێرانە. ئەوەی ئەم سێ مۆدێلە ژیژێکیە بەیەکەوە نێوانیانە هاوبەش���ی خاڵی کۆدەکاتەوە و مردن���ە. ه���ه م مۆدێله جیهادیس���تییەکە ئامادەگ���ی ئەوانیت���ر و لەسەرکوش���تنی کەس���ی جیهادیی بۆ م���ردن کاردەکات، ه���ه م مۆدێل���ی بارتڵبی مۆدێل���ی مردنی هیچنەکردن. دەرەنجامی کەسەکەیە وەک هه م مۆدێلی ئەنتیگۆنا مۆدێلی ئامادەگییە ب���ۆ مردن وخۆکوش���تن. بەبۆچوون���ی من ئ���ەم مۆدێالنە بۆ بەرگریی یەک ش���تمان پێدەڵێ���ن: له فیک���ری ژیژێکدا ش���تێک بەناوی س���تراتیژیەتی بەگژاچوونەوەیەکی ڕاس���تەقینەی کاپیتالیزم لەئ���ارادا نییە؟ ئەوەشی کاپیتالیزم دەهێڵێتەوە ئامادەگی ئەم شێوازەیە له بیرکردنەوەیەکی سیاسیی کە بەتاڵە لەهه ر وزەیەکی ڕاس���تەقینە بۆ

گۆڕانکاریی.

سیاسەتی‌ناسیاسیی...‌پاشـماوه‌

- ب���رام ئه مه ده س���توره ، ئه بێت له و كابینه ی���ه ، نماینده ی )ش���ركت نه فت(ه

كۆنتڕۆڵ بكرێن.چوینه به رده م كابینه و هه مو به ڵگه كانی

وه رگرت و وتی :- ماشێنه كه تان النكرۆزه ره ؟

- به ڵێ.- بفه رمون ئه م گوژكه تمه نه كه ده كاته

250000 تمه ن له بانك په رداخت بكه ن.- هی چیه ؟

- پوڵی به نزین.- به نزینی چی ؟ خۆ به خۆڕایی به نزیمان به نرخی ره ش له بانزینخانه وه رنه گرتوه !

وه رمانگرتوه .- ئ���ه وه ده س���توری )ش���ركت نفته (

سه یری ئه م تابلۆیه بكه ن.تابلۆیه ك به گه وره یی و به زمانی كوردی و فارسی هه ڵواسرابو كه هه مو ئه و سه یاره س���وارییانه ی كه ئاودی���وی عێراق ئه بن پێویس���ته به پێی قه باره ی تانكیه كانیان جیاوازی���ی نرخی به نزین ب���ده ن له چاو نرخی بانزینی ئێرانی له دیوی عێراق واته جیاوازیی نرخی بانزین���ی قاچاخ له گه ڵ نرخی بانزین له ئێران، بۆ ئێمه حس���ابی 140 لیت���ر كرابو كه ده یك���رده 250000

تمه ن، ئه مه له هیچ واڵتێكدا روینه داوه .- ئه مه چ یاس���ایه كه ؟ ئه مه چه ته ییه ،

چۆن دوجار پاره ی به نزین بده ین؟!- ده س���توره و پێویست به چه ندو چۆن

ناكات.ئێرانی و ئۆتۆمبێله خاوه ن س���ه رجه م عێراقی���ه كان ناڕه زایی���ان ده ربڕی به اڵم س���ودی نه ب���و ناڕه زایی ژێرلێ���و وه ك بۆڵه ی بوكه به رامبه ر خه سو، په یوه ندیم پێموت مه ری���وان و به فه رمان���داری كرد س���ته مه كه ه���ه ر دواخس���تنمان نه بو وا پ���اره ی به نزینیش���ی هاته س���ه ر، ئه و به ڕێزه توش���ی ش���ۆك بو، وت���ی هه ر ئێس���تا په یوه ندی ئه كه م پاش ماوه یه ك كه س���ێك هات به ناوی )ئاغای ...( پاش ئه وه ی له گه ڵ كارمه ندانی ش���ركت نفت گفتوگ���ۆی ك���رد دواجار وتی ببه خش���ه ئاغا گی���ان به خوا به م په له په له هیچمان له ئاینده دا هه وڵئه ده ین به اڵم پێناكرێت، ئه م كێش���ه یه چاره س���ه ر بكه ین، پوڵی س���زای به نزینمان���داو هاتین���ه وه دیوی س���نوری هه رێم���ی كوردس���تانی عێراق له زه رف���ی كه مت���ر له نیوكاتژمێردا هه مو

شتێك ته واوبو، نه ك بۆ ئێمه بۆ خاوه ن دوای حساب و ئێرانیه كانیش و ئۆتۆمبێله كتابێكی خێرا ب���ۆم رونبویه وه كه كۆی تێچونی بردن���ی س���ه یاره كه م بۆ دیوی ئێ���ران 850000 دین���ار بوه ، س���ه رباری ئه و خه رجیانه ی به هۆی دواخس���تنمان، له كاتێك���دا ئۆتۆمبێلێك���ی ئێرانی ته نها له ماوه یه ك���ی ئ���ه دات و دین���ار 40000قیاس���یدا كاری ده یان خاوه ن ئۆتۆمبێل به ڕێده كرێ و هه ڵسوكه وتێكی مرۆڤانه یان له گ���ه ڵ ده كرێ به پێچه وان���ه ی ره فتاری كارمه نده ئێرانیه كان كه له گه ڵ گه شتیاره

كورده عێراقیه كان ده یكه ن.ئێرانی���ه كان هه ڵس���وكه وته ی ئ���ه م له گه ڵ ئێمه ی ك���ورد ده یكه ن، ئه وه مان پێده ڵێ كه په یوه ندییه كی ناهاوس���ه نگ ئێراندا كوردس���تان و هه رێم���ی له نێوان هه ی���ه و حكومه ت���ی هه رێ���م نه یتوانیوه وه ك پێویس���ت په یوه ن���دی هاوس���ه نگ هه ردوال به رژه وه ن���دی بنه مای له س���ه ر پیاده بكات و تا ئێس���تاش ئێران له چاوی قه رارگای ره مه زان و پارته كوردیه كانه وه له و په یوه ندیه ده ڕوانێ، بۆیه كاتی ئه وه هاتوه به رپرس���انی ئه م هه رێمه ئه وانه ی په یوه ندی���دارن به مه رزه كان���ه وه به جدی چاوبخشێننه وه به مجۆره په یوه ندییانه داو به كاری ئ���ه و كۆمپانی���ا ئێرانیانه ی كه هه ندێكیان كارده ك���ه ن و له كوردس���تان سه رباری ئه وه ی بونه ته النه ی سیخوڕیی بۆ ئێران، پول و پ���اره ی ئه م هه رێمه ش دروێن���ه ده كه ن و ئه ینێرن���ه وه بۆ ئێران، ت���كا له هه مو ئ���ه و كه س���انه ده كه م كه به نیازن س���ه ردانی ئێ���ران بكه ن ئه گه ر زۆر پێویس���ت نیه سه فه ر نه كه ن و ئه گه ر سه فه ریشیانكرد ئۆتۆمبێل له گه ڵ خۆیان نه به ن و به رپرس���انی گومرگیش پێویسته وه ك ئێرانیه كان باج زیاد بكه ن له س���ه ر ئۆتۆمبێلی ئێرانی كه دێنه هه رێم و ژینگه پی���س ده ك���ه ن و ترافیك زی���اد ئه كه ن و جاده وب���ان وێ���ران ئه كه ن و س���ودێكی ئه وتۆش���یان نیه بۆ داهاتی كوردستان، چونك���ه ی���ان له م���ااڵن ده خ���ه ون یان له پاركه كانی ش���اره كاندا، هێنانی ماشێن ب���ۆ هه رێم ئه وه ن���ده هه رزان و ئاس���انه ئه وانه ش���ی بۆ كرێكاریی دێن ئۆتۆمبێل له گه ڵ خۆیان ئه هێنن و فشارێكی زۆریان له سه ر هه لی كار بۆ كرێكاره كانی خۆمان

دروستكردوه .

لێره وه زمان بێگونا ه� نیه و هه میشه و هه موو كاتێكیش ده ورێكی پۆزه تیڤی نه گێ����ڕاوه . مرۆڤه كان����دا له ژیان����ی كاره س����ات و تراژیدیای����ه ك نیه ، زمان به شێوه یه ك له ش����ێوه كان له پشتیه وه نه وه ستابێت. ئێمه جیهان و ده وروبه ر و زمان����ه وه له رێ����ی دی خه ڵكان����ی ئه ناس����ین و هه ركاتێكیش ئه م ناسینه په یوه ندی به ڕوی راسته قینەی بونه وه نه بێ����ت، دوچاری هه ڵه ی كوش����نده و كاره س����اتاویی كردووین. ئه و هه واڵه ناڕاس����تانه ی كه ئه یبیس����تین و بڕوای پێئه كه ی����ن، ئه و هه ڵس����ه نگاندنانه ی له ب����اره ی خه ڵكی دیی����ه وه ئه كرێت و وه ریئه گرین، هه م����وو ئه مانه بۆ ئێمه ئه بن����ه به ش����ێك له راس����تی و به پێی رێكئه خه ین و ره فتاره كانمان ئه وانه ش زۆر به ش����ێكی ئه كه ی����ن. ئاراس����ته له ژیان����ی م����رۆڤ له ژێ����ر كاریگه ریی ئ����ه م س����ایه ی له ژێ����ر زماندای����ه و، كاریگه رییانه ش����دا جۆرێ����ك ره فتاری تایبه ت هه ڵئه بژێرێت كه ئه شێت رۆڵی ژیانی له دیاركردنی چاره نوسس����ازی خۆی و ده وربه ره كه یدا ببینێت. لێره وه ئه توانین ل����ه و وته یه ی جاك دێرێدای فه یله س����وف بگه ین كه ئه ڵێت "وشه دڕنده یه ". دڕنده یه چونكه ئه و كاتانه ی جیهانێك دروستئه كه ن كه راست نیه ، كه له گ����ه ڵ هه قیقه تی راس����ته قینه ی شته كاندا )وه ك چۆن هه ن( نایه ته وه ، س����ه ره كی س����ه رچاوه یه كی ئه بن����ه دروس����تكردنی كاره سات. سه ره تاكان هه میش����ه به وش����ه ده س����تپێئه كات، دڕنده یه ت����ی وش����ه ش له وه دای����ه كه ئه وه س����تێنێت، بیركردنه وه ئه بڕێت، گومان الواز ئه كات. ره نگه به ش����ێكی گرنك له نهێنی خۆكوژه تیرۆریسته كان په یوه ندی ب����ه و دڕندایه تیه وه هه بێت كه وشه كان له هوشیاریی خۆكوژه كه دا

ئه یچێنن.وشه كان هه میشه ترسناكن، به تایبه تی ئه گه ر روی����ان له س����وكایه تیپێكردن و

س����ڕینه وه و ش����كاندنی به رامبه ره كان بێت. فاش����یه ت هه میش����ه له زمانه وه ده ستپێئه كات. له و جۆره رسته سازیه ساده و س����اكارانه وه كه زۆر به ئاسانی زۆردا كه س����انێكی له مێش����كی ئه چه سپێت. فاشیه ت به رله وه ی ببێت حوكمڕانی ، سیاسه ت و به ئایدیۆلۆژیا و له و س����ه رچاوه یه ئ����او ئه خواته وه كه زمان دروستی ئه كات، له و جیهانه شدا قه بوڵئه كرێت، كه زمان خوڵقاندوێتی . ده ستپێئه كات. له زمانه وه فاش����یه ت له و گوتار و خوتبه كینه ئامێزانه وه كه ل����ه رق و قین بۆ به رامبه ر هیچیان نیه ، بۆ خۆش����یان جگه له سه ر راستبوون و خۆ به هه قیه تزان هیچ گومانێكیان نیه . فاش����یزم به بێ زمانێك له دایك نابێت كه زه مینه بۆ رقێكی كوێر و دڵڕه قی و ئه كاته وه . س����اویلكانه بیركردنه وه ی بێهوده نیه فاشیه ترسناكه كانی دنیا، لێزان هه میش����ه خه تیب و گوتاربێژی بوون. یه كێك له فه یله سوفه گه وره كانی له مه ش زیاتر قوتابخانه ی فرانكفۆرت فاشیه ت ریش����ه كانی ره گ و ئه ڕوات و س����وكایه تیه ی ئه و بۆ ئه گه ڕێنێته وه له قس����ه ی فه یله س����وفاندا به رامب����ه ر به ئاژه ڵ هه بوو. تیۆدرۆ ئادۆرنۆ بڕوای وابوو ئه و جنێو و س����وكایه تیكردنه ی به س����ه ر ئاژه ڵدا ئه كرێت، هه مان ئه و جنێ����و و س����وكایه تیه بوو ك����ه دواتر به رامب����ه ر به الیه نگران����ی فه لس����فه ی

مادی و یه هودیه كان به كارهێنرا.له ك����وێ زم����ان پ����ڕ رق و كین����ه و زمان له ك����وێ بوو، س����وكایه تكردن خه ڵ����ك س����اكاری و له س����اده یی و په سه ندیدا، بوو به رێگری بیركردنه وه ی هێمن و عه قاڵنیانه ، هه ر له ویش ره گ و

ریشه كانی فاشیه ت هه ن.فاش����یه ت له ن����او وش����ه و رس����ته و ده س����تپێئه كات و، قس����ه كانه وه ملمالنێكردنیش����ی هه ر له س����ه ره تاوه ده بێت له ناو وش����ه و رس����ته و قسه ی

تره وه ده ستپێبكات.

پۆست‌یه‌كێتی‌‌گومان،‌زمان،‌فاشیه‌ت...‌پاشماوه‌نه‌ورۆز‌له‌ئێران‌بوم...‌پاشماوه‌

ونبون * ناس���نامه یه كی ژوری بازرگانی س���لێمانی ونبوه به ن���اوی )ئومێد عبدالقادر

محمد( هه ركه س دۆزیه وه بیگه ڕێنێته وه بۆ پرسگه ی ئ��اوێنه .

شاری سلێمانی به درێژایی مێژوی سیاسی كورد یه كێك بوه له و ش���ارانه ی كه له روی كۆمه اڵیه تیه وه هه میشه له گۆڕانی سیاسی به رده وامدا ب���وه ، ئه وه ش وایكردوه كه ئه م شاره توانای هه رسكردنی مێژوی سیاسی هه م���و بزوتن���ه وه كوردی���ه جیاوازه كانی هه بێت به ش���ێوازو ناوه رۆكی جیاواز، به اڵم

هه ر زوش تێیانده په ڕێنێت.ئه م ش���اره النكه ی سیاس���ی چه ندین ح���زب و رێكخ���راوه نهێنیه كانی شۆڕش���ی ك���وردی بوه ، له گ���ه ڵ جوڵه كانی چاره كه به رده وام به عسیشدا س���ه ده یه كی حیزبی له نێوان هه ڵكش���ان و داكشاندا بوه ، ئه وه ی مێژوی سیاسی ئه م شاره ی پێده ناسرێته وه تێپه ڕاندنی هه مو ئ���ه و ره وته جیاوازانه یه كه له ناو ش���اری سلێمانیدا كه دروستبوه ، دواتر گه ڕانبوه به ش���وێن ره وتێكی تازه ی

دیكه دا. 1991 س���اڵی راپه ڕین���ی ل���ه دوای "ش���اره كوردس���تان له هه ڵبژاردنه كان���ی حه یاته كه " به شاری س���ه وز ناسراو ئیدی له و كاته به دواوه سلێمانی به رگی سه وزی پۆش���ی، هه ر له جل و به رگ���ی خه ڵكی ئه و ش���اره وه ت���ا ڕه نگ���ی ئۆتۆمبی���ل و بیناو ش���ه قامه كانی شۆس���ته و باڵه خانه كانی و ش���اریش، دۆخ���ی سیاس���ی ره نگێك���ی كۆمه اڵیه تی به خشیبوه ژیان له م شاره دا، یه كێتی تاكه هێ���زی ناوچه كه بوه هه مو قاعی���ده و قه واعی���دی خ���ۆی له م ش���اره بونیادناوه و هه ر لێره ش كۆتایی پێدێنێت.

له جه وله یه ك له دوای یه كه كانی ش���ه ڕی ناوخۆش���دا تاكه ش���ارێك ك���ه وه ك قه اڵ پشت و په نای ئه م حزبه بوه سلێمانی بوه ، ژماره یه ك���ی زۆر له گه نجانی ئه و ش���اره ش خۆیان ك���رده قوربانی ئه م حزبه و ته مه نی س���ه وزی خۆی���ان له به رده م مێ���ژوی ئه م

حزبه دا وشككرده وه .

له هه ڵبژاردنه كانی 2005 یش���دا یه كێتی تاك���ه هێ���زی براوه ب���و ل���ه م ناوچه یه دا، توانی زۆرب���ه ی ده نگی هاواڵتیان بۆ خۆی رابكێش���ێت. ب���ه اڵم به پیربون���ی ته مه نی یه كێتی له م ش���اره دا، ده نگی ئه م حزبه ش پیرب���وه ، ئه م���ه ش په یوه ن���دی به دۆخی سیاس���ی ئه م ش���اره و یه كێتیه وه هه بوه ، به اڵم ئه و رۆحیه ته ی كه خه ڵكی ئه م شاره بۆ یه كێتی هه یبو به ره و پوكانه وه ده چێت، ئیدی س���لێمانیش یه كێت���ی پیركرد نه ك

به پێچه وانه وه .سۆسیۆلۆژیای خه ڵكی ئه م شاره وایه هه ر چه ندین ساڵ جارێك له به ر هه ر هۆكارێكی سیاسی و كۆمه اڵیه تی بێت حزبێكی سیاسی جێده هێڵێ���ت، بۆیه به رده وام س���لێمانی شاری بزوتنه وه سیاسیه جیاوازه كان بوه ، هه ر له سه ره تای دروستبونی حزبی هیواوه ب���ۆ حزبی رزگاری و پاش���انیش بۆ پارتی دیموكراتی كوردستان و دواتریش بۆ یه كێتی نیشتمانی كوردستان ... ئه م شاره مێژوی هه مو ئه م هێزانه ی تێپه ڕاندوه ، وا ئێستاش

سلێمانی ده یه وێت یه كێتی تێپه ڕێنێت.ئه وه ی بینیمان له هه ڵبژاردنه كانی پێشودا ئه و ده نگه ناڕه زایانه بو كه له شه قامه كانی ئ���ه م ش���اره دا به رزده بون���ه وه ، هه مو ئه و ده نگانه خۆی له بونیادی حزبێكی سیاسی نوێ���دا بینیه وه ، ئه گه رچ���ی ئه م دۆخه بۆ یه كێتی ئاس���ایی نیه به اڵم بۆ س���لێمانی ئاساییه ، چونكه ئه مه به شێكه له پێكهاته ی ئه م ش���اره ، چونكه له گ���ه ڵ ده ركه وتنی جه ماوه ریی سیاس���ی بزوتنه وه یه كی هه ر تایبه ت���ی له گ���ه ڵ ده بێ���ت و چه پڵه ی بۆ لێده دات و بۆی هه ڵده په رێ، به اڵم ئه وكات له گه ڵ ویس���ته كانی ئ���ه ودا یه كینه گرته وه به جێی ده هێڵێت و س���زای سیاسی ده دات، مێژوی سیاس���ی له م شاره دا خۆی دوباره ده كات���ه وه ، به اڵم هه ر جارێك به ش���ێواز و

به رگێكی جیاواز.ته میزی س���لێمانی هه ڵبژاردن���ه دا له م بڕیاره كانی پێشوی ده كات، یه كێتی ئه گه ر بێ���ت به و ج���ۆره ی كه هه بوه ئێس���تاش ك���ه هه یه ئ���ه وا مێ���ژوی سیاس���ی له م ش���اره دا كۆتایی دێت، س���لێمانی یه كێتی به جێده هێلێ���ت، له یه كێتیه وه به ره و گۆڕان هه نگاو ده نێت، كۆتا پرس���یاریش ئه وه یه كه له گۆڕانه وه به ره و كوێ هه نگاو ده نێت؟ ئ���ه وه پرس���یارێكه مێ���ژوی ئه م ش���اره

له ئاینده دا وه اڵمیده داته وه .

ئیسماعیل عوسمان

ریکالم

ریکالم

نوێنه‌ری‌ئاوێنه‌‌له‌ئه‌وروپاشوان‌حه‌مه‌‌ـ‌نه‌رویج004799004729

hamashwan.awene@yahoo.noAwene کوا لێکۆڵینەوەی یاسایی لەخوێنی سۆرانی مامە حەمە، عەبدولستار تاھیر، سەردەشت عوسمان

خاوه‌نی‌ئیمتیاز:‌کۆمپانیای‌ئاوێنه‌سه‌رنوسه‌ر:‌سه‌ردار‌محه‌مه‌د

به ناوی خوای گه وره و میهره بان ...گه وره و رابه رمان سه رۆك مام جه الل

به ناوی ھه موو ھه ڤااڵنم له لیس����تی 266 دڵخۆش و شادومانت كردین كه جارێكی تر به وێنه فرمێسكڕێژو جوانه كانت

، وره یه ك����ی گه وره ت پێ به خش����ینه وه ، ئه و راس����تییه ت دووپاتكرده وه كه به ڵێ نه نه خۆش����ی، ن����ه ته مه ن زه ف����ه ر به گه وره یی و جوامێ����ری و ئازایه تی خۆت و یه كێتییه ك����ه ت نابات، ئه وه دوعاو نزای نه ته وه یه كه بۆ تۆ كه شه س����ت س����اڵه له پێناویدا خه بات ده كه یت، ئه وه نزای ھه موو ئازادیخوازانه كه ڕۆژانه خۆشه ویستی

و ھیوای زوو چاك بوونه وه ت بۆ ئه خوازن.دڵنیابه مامی گه وره راس����ته زۆر له ڕێنوێنی و سیاسه ته كانتمان جێبه جێ نه كرد، س����ه رچیخ چووین، له سه روو ھه مووشیانه وه ئه و داوایه ی كه ھه رده م پێت ده وتین

ھه ڤاڵینه له سه ر چه پكه گوڵی سه ركه وتن مه خه ون، به اڵم خه وتین.مامی گه وره له م سه كۆی ئازاده وه كه خه ون و ئاواتی تۆ بوو، كه كورد ھه ر ده بێ س����ه ربه رزو ئازاد بژی، دووپاتی ده كه ینه وه كه ڕێبازه كه ت، سه ره تاكانی یه كێتی، گیانفیدایی ش����ه ھیدان بژێنینه وه و دڵنی����اش به خوێندكارانی رێبازه پیرۆزه كه ت و

ده نگه نوێكانی سه رده م به ڕێوه ن. ئاماده بووانی به ڕێز

وێڕای به خێرھاتنێكی گه رم، له ئێوه شه وه بۆ ھه موو جه ماوه ری كوردستان له سه روو ھه مووشیانه وه كه س����وكاری سه ربه رزی ش����ه ھیدان و خانه واده ی ئه نفالكراوان و كیمیاباران، پێشمه رگه ی قاره مان و زیندانیانی سیاسی و كه مئه ندامانی سه نگه رو ژنان و گه نجان و خوێندكاران و كادران و ئه ندامان و الیه نگران و دۆستان، ته واوی

جه ماوه ری تێكۆشه ری سنووری پارێزگای سلێمانی، كوردانی ھه نده ران.وا جارێكی تر یه كێتییه كه تان له وێستگه یه كی چاره نووسسازدا ده چێته وه به رده م تاقیكردنه وه یه كی دیموكراسی، ویژدانی گه ل جارێكی تر یه كێتییه كه تان له مه حه ك

ده داته وه .ده ب����ا ئه م ھه ڵبژاردنه بكه ینه ھه ڵدان����ه وه ی الپه ڕه یه كی نوێ له ژیانی حزبایه تی،

سه رباری ھه موو كه موكوڕی و نا دادپه روه ری و ھه ر ره خنه و توڕه ییه ك كه ئێستا له ناخی ھه ریه ك له ئێمه دا ھه یه ، ده با ئه م تووڕه ییه بكه ینه ھه وێنی سه رخس����تنی

یه كێتییه كه تان، بیكه ینه رۆژی ئاشتبوونه وه و داوای لێبووردن.دڵنیام سه رخستنی یه كێتی له م پڕۆسه چاره نووسسازه دا سه رخستنی ھه موو ئه و به رنامه و پڕۆژانه یه كه بۆ چاكسازی و ھه ستانه وه و رێكخستنه وه ی ماڵه گه وره كه

له ئارادان.رۆژی گه ڕانه وه ی دادپه روه ریی و رێزو ته قدیره بۆ رووبارێك له خوێنی شه ھیدان.

یه كێتییه كانھه ڤااڵن، لیس����تی 266 ئه مجاره به رنامه یه كی تۆكمه و پێویستی بۆ ئه م قۆناغه ی كوردایه تی داناوه ، دڵنیاش����م كه ھه ڤااڵنم له لیستی 266، پاش به ده ست ھێنانی متمانه تان، له تواناو وزه یاندایه كه یه ك به یه كی ئه و پرسانه ، خه باتی پێشمه رگانه ی بۆ بكه ن، به رنامه كه مان دووره له دروشم بازی، له قسه ی گه وره ی فریوده ر، ئێمه به كورتی و كوردی ده ڵێین نا بۆ سیاسه تی ناشه فافی نه وت له كوردستان و به غدا، بێده نگ نابین له س����ه ر داھاتی ن����ه وت، پاره ی ژێر زه مین����ه كان ده بێت بدرێته وه به خه ڵك، مووچه و قوتی خه ڵك نابێت ببێته پرس����ێكی سیاس����ی و وه ك فشار به كاربێت له الیه ن به غداوه ، ھه روه ھا شكس����تێكی شه رمهێنه ریش����ه بۆ سیاسه تی

دارایی حكومه تی ھه رێم كه بانكه كان بێ پاره بن.ھێزی پێشمه رگه ی قاره مان، ئه ی شورای پۆاڵینی كوردستان

ھێزه كانی ئاسایش����ی ناوخۆ كه ش����ه ونخونی ده كه ن له پێناوی ئارامی ش����ارو تاك به تاكی كۆمه ڵگای كورده واری.

لیس����ته كه تان داكۆكیكارێكی سه رس����ه خت ده بێ له به رامبه ر ئه و غه درو زوڵمه ی كه حكومه تی ناوه ند له دوای رووخانی رژێمی به عس����ه وه لێتان ده كات، له كاتێكدا ئێوه ئه و ھێزه بوون كه به ش����دارییه كی جوامێرانه تان كرد له بنیاتنانه وه ی عیراقی نوێی دیموكراسیدا، به اڵم شه رمه زارییه بۆ ئه و سیاسه ته شۆڤێنییه ی كه 11 ساڵه یه ك مانگ مووچه ی بۆ دابین نه كردوون و له ھه موو خزمه تێك بێ به شیكردوون.

ئاماده بووانی ھێژا

نامه وێت زۆر له كاتتان بگرم لیس����ته كه تان چه ندین پرس����ی سیاسی و ئابووری و فه رھه نگی و كۆمه اڵیه تی و كه لتووری له خۆگرتووه ، به كه ركوكی قودسی كوردستان و ناوچ����ه دابڕێنراوه كان، ش����ه ڕی به ڕه س����میبوونی پارێ����زگای ھه ڵه بجه و ھه موو ناوچه كانی تر له دروس����تكردنی مه رزی نێوده وڵه تی و ھه وڵدان بۆ به پارێزگاكردنی

راپه ڕین پایته ختی ئازادی و گه رمیان پایته ختی قوربانیدان.-ده ب����ا ب����ه م ھه ڵبژاردن����ه كوردس����تان بگه یه نین����ه وێس����تگه یه كی ئارامت����رو

خۆشگوزه رانتر.-ده ب����ا واز له دروش����م ب����ازی و تێكدانی ئاش����تی كۆمه اڵیه تی بهێنی����ن، مایه ی نیگه رانییه كه حه وت مانگه ھه ڵبژاردن كراوه ، له س����ه ر كورسی وه زاره تێك ھه موو

ده ستكه وته كانی به قوربان ده كرێت.-ده با ئه مجاره به ڕاس����ت و دروستی و وه ك پێشمه رگه خاكییه كه ی جاران تێكه ڵ

به كۆمه اڵنی خه ڵك ببینه وه .رووی قسه م ئاڕاسته ی ھه موو حزب و ھێزه سیاسییه كانه

پیرۆزباییان لێ ده كه م، ئومێده وارم پێكه وه كه ش����ێكی ئارام و دوور له ته ش����هیر، دوور له ش����كاندن به ڕێوه به رین، خۆشتان یه كێتی و یه كێتییه كان باش ده ناسن كه ھه رده م ده س����تی برایه تی و پێكه وه كاركردن و یه كڕیزیی نیشتمانی درێژ كردووه ،

بۆ سه رخستنی كوردایه تی و به دیهێنانی ئامانجی نه ته وه ییمان.-جه ماوه ری كوردستان، یه كێتی ھێزێكه له س����ه نگه ری گیانفیدایی و كوردایه تیدا ھه رگی����ز نابه زێت، ھێزێكه له ش����كان نای����ه ت، چونكه به ش����كاندنی یه كێتی به ر له یه كێتییه كان الیه نه كانی تر زه ره رمه ندی یه كه م ده بن، بااڵنس����ی دیموكراس����ی

له كوردستان تێك ده چێت.دواجاری����ش ده ڵێم: خه بات و قوربانی یه كێتی بۆ ك����وردو كوردایه تییه ، نه ك بۆ ھیچ مه به ست و به رژه وه ندییه كی تایبه ت، چونكه كورد پێویستی به خزمه ته نه ك

قه یران.

ھه رشادو سه ربه رزو سه ركه وتووبن

به رنامه كه مان دووره له دروشمبازی و قسه ی گه وره ی فریوده ر