๑

คาแนะนาการใชบทเรยนสาเรจรปสาหรบคร

๑. บทเรยนสาเรจรปเลมน� ใชประกอบการเรยนร เร�อง คานาม ๒. ศกษาบทเรยนสาเรจรปต�งแตหนาแรกจนถงหนาสดทาย ท�งเน�อหา และกจกรรมใหเขาใจกอนศกษากรอบตอไป ๓. ศกษาวากจกรรมใดท�ครควรเปนผใหคาแนะนาชวยเหลอหรอใหคาปรกษา ๔. ช�แจงใหนกเรยนอานคาแนะนาในการใชบทเรยนสาเรจรป และปฏบตตาม ทกข�นตอน ท�งกรอบความร กจกรรม และการทาแบบทดสอบกอนเรยนหลงเรยน ๕. นกเรยนท�เรยนรไดชาทาไมเสรจในเวลาท�กาหนด ใหนาไปทาตอนอกเวลาเรยน ๖. เม�อนกเรยนทาเสรจแลว ครตองตรวจดความสะอาด ความเปนระเบยบ และความถกตองของผลงานนกเรยน ๗. สงเกตพฤตกรรมของนกเรยนและใหคาแนะนาอยางใกลชด ๘. กลาวคาชมเชยนกเรยนท�ทากจกรรมไดอยางถกตอง และใหกาลงใจนกเรยน ท�เรยนรไดชา ๙. แนะนาใหนกเรยนทาแบบทดสอบกอนเรยนและหลงเรยน หรอ ตอบคาถามทกขอ เนนย �านกเรยนไมควรเปดดเฉลยคาตอบกอน นกเรยนควรม ความซ�อสตยตอตนเอง

๒

สวสดครบ

ผมช�อนาวนครบ

คาแนะนาการใชบทเรยนสาเรจรปสาหรบนกเรยน

ใหนกเรยนอานคาแนะนาและปฏบตตามคาช�แจงในบทเรยนสาเรจรป โดยปฏบตตามลาดบตอไปน� ๑. อานจดประสงคการเรยนร เพ�อจะไดทราบวานกเรยนจะไดรบความรเก�ยวกบเร�องอะไรบาง ๒. ทาแบบทดสอบกอนเรยนตามความเขาใจของนกเรยน ถงแมนกเรยนตอบผด จะไมมผลตอคะแนน เพราะเปนการวดความเขาใจกอนเรยน ๓. เรยนรบทเรยนน�ตามลาดบกรอบความรตาง ๆ ใหนกเรยนอานทละกรอบแลวปฏบตตามคาแนะนาในกรอบอยางเครงครด บทเรยนในแตละกรอบ เปนลกษณะ ใหความรในหลกการและยกตวอยางประกอบ จะมคาถามอยทายกรอบและมคาเฉลย อยในกรอบถดไป นกเรยนอานแลวเขยนคาตอบลงในกระดาษท�ครแจกให แตหาม ขดเขยนส�งใดลงในบทเรยนสาเรจรปเลมน�อยางเดดขาด เม�อตอบแลวใหดเฉลยในกรอบถดไป นกเรยนกจะทราบวาทาถกตองหรอไม ๔. เม�ออานและตอบคาถามทกกรอบแลว ใหนกเรยนทาแบบฝกหดเพ�อทบทวนความเขาใจอกคร� งหน�ง แลวจงทาแบบทดสอบหลงเรยน ๕. นกเรยนควรศกษาบทเรยนสาเรจรปดวยความซ�อสตยตอตนเอง ไมดเฉลยคาตอบกอนทากจกรรม เม�อนกเรยนเขาใจการใชบทเรยนสาเรจรปดแลว...เปดอานไดเลยครบ

เพ�อน ๆ ครบ เราท%งสามคนจะพาเพ�อน ๆ เขาไปเรยนรในบทเรยนกนนะครบ

สวสดครบ

ผม...นกล ครบ สวสดคะ…

น%าฝนคะ

๓

จดประสงค เม�อนกเรยนเรยนบทเรยนน�แลว นกเรยนสามารถ

๑. อธบายความหมายและจาแนกประเภทของคานามไดถกตอง ๒. บอกลกษณะและหนาท�ของคานามได ๓. เม�อกาหนดสถานการณให สามารถใชคานามไดถกตอง

และเหมาะสม

สวสดครบ...นองน�าฝน วนน� พ�มบทเรยนสาเรจรปเลมท� ๒ เก�ยวกบคานาม ในระดบช�น ม. ๑ มาฝาก

สวสดคะ...พ�นาวน กอนอ�น น� าฝนจะพาเพ�อน ๆ อานจดประสงคท�ตองการ ใหเพ�อน ๆ ไดเรยนรกอนนะคะ

๔

แบบทดสอบกอนเรยน เร�อง คานาม คาช'แจง : ๑. แบบทดสอบ เร�อง คานาม เปนแบบทดสอบแบบปรนย

ชนดเลอกตอบ ๔ ตวเลอก จานวน ๑๐ ขอ คะแนนเตม ๑๐ คะแนน ๒. ใหนกเรยนเลอกคาตอบท�ถกตองท�สดเพยงขอเดยวลงในกระดาษคาตอบ

----------------------------------------------------------------------------------------------------------- ๑. ขอใดเปนความหมายของคานาม

ก. คาท�ใชเรยกช�อคน สตว ส�งของ ข. คาท�เปลงออกมาเม�อเกดอารมณ ค. คาท�ใชบอกการกระทาของคน ง. คาท�ใชแทนช�อคนสตวส�งของ

๒. ขอใดมคานามช� เฉพาะ ก. ลมพด ข. เตากนผกบง ค. สชาตฟงเพลง ง. กระเปาสแดงใบน�นเปนของฉน ๓. ปากกาดามน�ราคาแพง คาวา “ปากกา” เปนคานามชนดใด ก. คานามท�วไป ข. คานามช� เฉพาะ ค. คานามบอกเวลา ง. คานามแสดงอาการ ๔. ขอใดเปนวสามานยนาม ก. ทองฟากวางไกล ข. โรงเรยนมธยม ค. อาเภอศขรภม ง. วดวาอาราม ๕. ขอใดใชลกษณะนามถกตอง ค. ชาง ๒ ตว ข. จาน ๒ อน ค. ไข ๒ ฟอง ง. พระสงฆ ๑ คน

๕

๖. คาท�ขดเสนใตคาใดเปนสมหนาม ก. ทหารสามเหลาทพถวายสตยปฏญาณ ข. เคร�องบนสามฝงบนฉวดเฉวยน ค. นกฝงน�นบนมาจากเมองจน ง. เหลากาชาดเดนสวนสนาม ๗. คาวา “ แมไก” ในขอใดท�คานามทาหนาท�เปนประธาน ในประโยค ก. สนขไลแมไก ข. แมไกไลแมลง ค. ลกเจIยบเตบโตเปนแมไก ง. ไขหวดนกมแมไกเปนพาหะ ๘. ประโยคในขอใดมอาการนาม ก. การนอนเปนส�งท�ด ข. สมพรเรยนสาขาการตลาด ค. ผหญงสมยกอนเกงดานการเรอน ง. ครอบครวของจกมปญหาดานการเงน ๙. ขอใดท�คานามทาหนาท�เปนนามเรยกขาน ก. ความรกทาใหคนตาบอด ข. การทางานหนกทาใหร� ารวย ค. สรนทรเปนจงหวดในภาคอสาน ง. คณแมครบ ไปสงผมท�โรงเรยนหนอย ๑๐. คานามมก�ชนด ก. ๓ ชนด ข. ๔ ชนด

ค. ๕ ชนด ง. ๖ ชนด

๖

เฉลยแบบทดสอบกอนเรยน

เร�อง คานาม

ขอ เฉลย

๑ ก ๒ ง ๓ ก ๔ ค ๕ ค ๖ ง ๗ ข ๘ ก ๙ ง

๑๐ ค

ทาถกก�ขอครบ นกเรยนท�ตอบผด ไมตองกงวลนะครบ

เราไปเรยนรกนใหมในบทเรยน สวนคนท�ตอบถกทกขอ ไปเรยนรเพ�มเตมไดในบทเรยน

เชนกนครบ

๗

กรอบท� ๑

เพ�อน ๆ ครบ เรามารจกกบคานามกนเถอะ เม�อเราเขาใจแลวจะไดนาไปใชใหถกตองยงไงละครบ คาถาม

๑. ใหนกเรยนบอกคานามท�หมายถงคน มนษย คางคาว รถไฟ นองสาว เดกชายตน นายชาตชาย ยายสมศร

๒. ใหนกเรยนบอกคานามท�หมายถงสตว จระเข ผเส�อ กางเกง ปลาท หมามย ดวงอาทตย เสอดาว

๓. ใหนกเรยนบอกคานามท�หมายถงพช บวบ ปลวก มะกรด ระเบด ระกา ลาไย โปงลาง ตนหอม กล�นหอม

๔. ใหนกเรยนบอกคานามท�เปนส�งของท�เกดข�นเองตามธรรมชาต ภเขา น� าฝน หนงสอ แมน� าโขง กระเปา โทรทศน ตนไม

๕. ใหนกเรยนบอกคานามท�แสดงความรสก ความรก การบาน ความชอบ ความเศรา ความสข ถอยความ ความหมาย

๖. ใหนกเรยนบอกคานามท�หมายถงสถานท� โรงเรยน ตนหวา เสอโครง วดพระแกว ท�วาการอาเภอ

คานาม คอคาท�ใชเรยกช�อคน สตว ส�งของ สภาพ อาการ ลกษณะ รวมท�งส�งมชวต และไมมชวต ท�งรปธรรมและนามธรรม

๘

กรอบท� ๒ ๑. มนษย นองสาว เดกชายตน นายชาตชาย ยายสมศร

เฉลย ๒. จระเข เสอดาว ปลาท ผเส�อ ๓. บวบ มะกรด ระกา ลาไย ตนหอม ๔. ภเขา น� าฝน แมน� าโขง ตนไม

๕. ความรก ความชอบ ความเศรา ความสข ๖. โรงเรยน วดพระแกว ท�วาการอาเภอ

คานาม แบงออกเปน ๕ ชนด นะครบ ประกอบดวย ๑. คานามท�วไป (สามานยนาม ) ๒. คานามช'เฉพาะ ( วสามานยนาม ) ๓. คานามบอกลกษณะ ( ลกษณนาม ) ๔. คานามรวมหม ( สมหนาม )

๕. คานามบอกอาการ ( อาการนาม )

คาถาม

๑. คานาม แบงออกเปนก�ชนด อะไรบาง

๙

น� าฝนเฉลยอกท...ฟงด ๆ นะจะ กรอบท� ๓

คานามแบงออกเปน ๕ ชนด คอ ๑. คานามท�วไป (สามานยนาม) ๒. คานามช'เฉพาะ ( วสามานยนาม)

๓. คานามใชบอกลกษณะ ( ลกษณนาม) ๔. คานามรวมเปนหมวดหม (สมหนาม) ๕. คานามบอกอาการ ( อาการนาม)

“ วด ” เปน สามานยานาม เปนการพดข�นมาลอย ๆ ไมช� เฉพาะวาเปนวดอะไร “โรงเรยน ” กเปน สามานยนาม เปนการพดข�นมาลอย ๆ ไมไดเจาะจงวาเปน โรงเรยนอะไร “ แมน'า” กเปน สามานยานาม เปนการพดข�นมาลอย ๆ ไมไดช� เฉพาะวา เปนแมน�าอะไร คาถาม คาในแตละขอตอไปน'คาใดคอคานามท�วไป หรอ สามานยนาม ๑. วด วดพระธาตเชงชม ๒. หวยเสนง หนองน�า ๓. โรงเรยน โรงเรยนบานโพธK (โพธK ศรวทยา) ๔. ชาง ชางกานกลวย

เพ�อน ๆ พรอมท�จะมาทาความรจกกบคานามแตละชนดกนหรอยงครบ ถาพรอมแลว ..ไปอานตอกนเลยครบ

๑. คานามท�วไป หรอ คานามไมช'เฉพาะ เรยกกนวา “ สามานยนาม” คอคาท�ใชเรยกส�งตาง ๆ อาจจะเปน คน สตว ส�งของ สถานท� และกรยาอาการท�ว ๆ ไป โดยไมไดระบช�อเฉพาะเจาะจง เชนคาวา

๑๐

เฉลย กรอบท� ๔ ๑. วด ๒. หนองน� า ๓. โรงเรยน ๔. ชาง

๒. คานามช'เฉพาะ เรยกกนวา “ วสามานยนาม” คอ คาท�ใช เรยกช�อเฉพาะ ของส�งตาง ๆ อาจจะเปน คน สตว ส�งของ หรอ สถานท�ตาง ๆ เชนคาวา “ ประเทศไทย” เปนคาวสามานยนาม เพราะเปนคาท�ช� เฉพาะ ชดเจนวาตองเปนประเทศไทยเทาน�น ไมไดหมายถงประเทศอ�น “โรงเรยนบานโพธ;(โพธ;ศรวทยา)” เปนคาวสามานยนาม เพราะเปนคาท� ช� เฉพาะชดเจนวาตองเปนโรงเรยนบานโพธK (โพธK ศรวทยา) เทาน�น ไมได หมายถงโรงเรยนอ�น

“ จงหวดสรนทร ” เปนคาวสามานยนาม เพราะเปนคาท�ช� เฉพาะ ชดเจนวาตองเปนจงหวดสรนทรเทาน�น ไมไดหมายถงจงหวดอ�น คาถาม คาในแตละขอตอไปน'คาใดคอคานามช'เฉพาะ (วสามานยนาม)

๑. สนข เจาตบ ๒. ดอกดาวเรอง ดอกไม ๓. โรงเรยน โรงเรยนบานโพธK (โพธK ศรวทยา) ๔. มาสหมอก มา ๕. ผชาย นายสมศกดK

๑๑

เฉลย กรอบท� ๕ ๑. เจาตบ ๒. ดอกดาวเรอง ๓. โรงเรยนบานโพธK (โพธK ศรวทยา) ๔. มาสหมอก ๕. นายสมศกดK ๓. คานามรวมหม เรยกกนวา “ สมหนาม” เปนคานาม แสดงการรวมตว ท�แสดงหมวดหมของคานามท�วไป หรอ หมวดหมของคานามเฉพาะ เชน

“ ฝงนก” แสดงการบอกหมวดหมการรวมตวกนของ คาวา “นก” ซ� งเปนคานาม มการรวมตวกนหลายตวเปนฝง

“ หมลกเสอ” แสดงการบอกหมวดหมการรวมตวกนของ คาวา “ลกเสอ” ซ� งเปนคานามมการรวมตวกนหลายคนเปนกลมหรอหม

“ บรษท ” แสดงการบอกหมวดหมการรวมตวกนของ คาวา “กลมคน” ซ� งเปนคานามมการรวมตวกนหลายกลม เปนบรษท เพ�อทางานอยางใดอยางหน�ง คาถาม คาใดตอไปน'เปน “สมหนาม” ท�แสดงถงการรวมกลมของ คน สตว หรอส�งของ กองหน รงผ�ง หมวดภาษาไทย เลาไก กลมเกษตรกร มวลประสบการณ ฝงแกะ กลองกระดาษ แมน� าช สมดสองโหล

นอนหลบ ไขสบแผง พรรคการเมอง นกเรยนช�น ม.๑ คณะคร นางสาวสมพร ชมรมดนตร สมาคมศษยเกา เหลาทหาร

๑๒

เฉลย กรอบท� ๖ กองหน หมวดภาษาไทย กลมเกษตรกร ฝงแกะ มวลประสบการณ พรรคการเมอง นกเรยนช�น ม.๑ คณะคร ชมรมดนตร สมาคมศษยเกา เหลาทหาร

๔. คานามบอกลกษณะ เรยกกนวา “ ลกษณนาม” คอคานามท�บอกลกษณะของส�งท�กลาวถงวามรปพรรณสณฐานเปนอยางไร โดยจะวางไวหลงตวเลขท�บอกจานวนนบ เชน แมซ�อดนสอใหฉน ๑๐ แทง

ลกษณนามของส�งของ

๑. ลกษณนามบอกสณฐาน เชน เล�อย ๑ ป� น บาน ๑ หลง กระดาษ ๑ แผน ผา ๑ ผน สบ ๑ กอน ชอลก ๑ กลอง หนงสอ ๑ เลม ดนสอ ๑ แทง ปากกา ๑ ดาม กระเปา ๑ ใบ

๒. ลกษณนามบอกการจาแนก เชน คนพวกน�น กองลกเสอ เหลาทหาร ๓. ลกษณนามบอกปรมาณ เชน สมด ๑ โหล เดอน กโลกรม ลตร เมตร ๔. ลกษณนามบอกเวลา เชน สมย ช�วยาม ชวง ช�วโมง นาท ๕. ลกษณนามบอกวธทา เชน มวน กา จบ ๖. ลกษณนามอ�น ๆ เชน สตว ๑ ตว พระสงฆ ๑ รป นทาน ๑ เร�อง

คาถาม ช�วโมง วน เม�อวาน พรงน� วนน� เปนลกษณะนามชนดใด

๑๓

กรอบท� ๗ เฉลย ลกษณนามบอกเวลา ๕. คานามบอกอาการ เรยกกนวา “อาการนาม” คอคาท�บอก กรยาอาการ คณลกษณะตาง ๆ ท�ไมมตวตนแตเขาใจ ความหมายได มกใช “การ ความ” นาหนา เชน

“การ + คากรยา” เชน การกน การเดน

“ ความ + คาวเศษณ” เชน ความรก ความสข

“แตถา การ นาหนาคานาม กเปน สามานยนาม (นามท�วไป) เชน การไฟฟา การบาน การเรอน การประปา

คาถาม ใหนกเรยนบอกวาประโยคใดมอาการนาม ๑. ในหลวงทรงตรสใหชาวไทยรจกความพอเพยง

๒. การนอนหลบเปนการพกผอนท�ดท�สด ๓. ความสะอาดทาใหบานเมองนาอย ๔. การออกกาลงกายทกวนทาใหรางกายแขงแรง ๕. เกดเปนคนใหหม�นทาความด ๖. ความรกของพอแมเปนรกแทท�บรสทธK ๗. คณครส�งการบานวชาภาษาไทย ๘. การเมองเปนเร�องของผลประโยชน

๑๔

เฉลย กรอบท� ๘

ประโยคท� (๑) (๒) (๓) (๔) (๕) (๖)

เม�อเพ�อน ๆ ทราบชนดของคานามแลว เราควรรจกหนาท�ของคานามวามหนาท�อยางไร เรามาตดตามอานกนตอไปนะคะ หนาท�ของคานาม

๑. นามทาหนาท�เปนประธานของประโยค ๒. คานามทาหนาท�เปนกรรมของประโยค ๓. คานามทาหนาท�เปนกรรมตรงและกรรมรอง

๔. คานามทาหนาท�ขยายคาอ�น ๕. คานามทาหนาท�เปนคาเรยกขาน ๖. คานามทาหนาท�เปนสวนเตมเตมใหคากรยา

คาถาม

คานาม ทาหนาท�ก�อยางจะ

๑๕

เฉลย ๖ อยาง กรอบท� ๙

ผมจะยกตวอยางการทาหนาท�ของคานามนะครบ

๑. คานามทาหนาท�ประธานในประโยค เชน นกเรยน อานหนงสอ

ความซ�อสตย เปนสมบตของคนด แมคา ขายผลไม

ผหญง คนน�สวยจง ๒. คานามทาหนาท�เปนกรรมของประโยค เชน เขาตแมว

พอคาขายสมโอ ใครข�รถจกรยานคนน� สนขกดขโมย คาถาม ๑. จงเตมคานามเพ�อทาหนาท�เปนประธานในประโยค .................. กนกลวย .................. อยในวด .................. สอนหนงสอ ๒. จงเตมคานามทาหนาท�เปนกรรมในประโยค

นกจก............ แมวจบ............ นกเรยนอาน...............

๑๖

เฉลย ๑. ลง พระ คณคร กรอบท� ๑๐ ๒. หนอน หน หนงสอ

คานาม ทาหนาท�ยงไมหมดแคน�นะครบ

๓. ทาหนาท�เปนกรรมตรงและกรรมรอง จะมคานามสองคา คาหน�งทาหนาท�เปนกรรมของประโยค ซ� งเรยกคาแรกวา กรรมตรง คาหลงเรยกวา กรรมรอง เชน

คณครส�งการบานแกนกเรยน กรรมตรง กรรมรอง คณแมมอบของขวญแดคณยา

คาถาม ใหนกเรยนนากรรมตรงและกรรมรองในวงเลบมาเตมใหได

ใจความ ๑. เขาให................ แก.................. วนละ ๕ บาท ( นอง , เงน ) ๒. สมชายขาย ..............ใหแก............ ( นกทองเท�ยว , หนงสอ )

๓. ดารงซ�อ..............แจกให...............( นอง , ขนม ) ๔. ฉนห�ว............ ใส ................ ( ผก , ตะกรา) ๕. พระอภยมณเปน ............ของ............... ( สนสมทร , บดา )

๑๗

กรอบท� ๑๑ เฉลย ๑. เงน , นอง ๒. หนงสอ , นกทองเท�ยว ๓. ขนม , นอง ๔. ตะกรา , ผก ๕. บดา , สนสมทร

คานามยงทาหนาท�ขยายคาอ�น ๆ อกนะคะ ๔. คานามทาหนาท�ขยายคาอ�นใหชดเจนย�งข'น ไดแก ขยายคานาม คากรยา เชน ครบงอรพ�สาวฉนเปนครชานาญการพเศษ พอนอนเลนท�เกาอ� สมศกดK ญาตของฉนมาหา ´

คาถาม ๑. ใหนกเรยนเรยงคาใหมใหไดใจความ และขดเสนใตคานามท�ขยายคาอ�น ๑) เปนตารวจ พ�ชาย วรวทย ฉน ๒) พระเจา ความเช�อ เราม องคเดยว ในโลก ๒. เตมคานามท�ทาหนาท�ขยายคากรยา บอกสถานท� หรอ ทศทาง โดยเลอกคาในวงเลบมาเตมหลงประโยค ใหถกตอง ๑) เพ�อนของฉนอยท�................. ( วายน�า , โรงพยาบาล ) ๒) ครสอนเดก ๆ ท� ........................... ( โรงเรยน, อานและเขยน )

๓) คณลงและคณปาเคยอย ............ ( อยางสขสบาย , จงหวดสรนทร )

๑๘

๑. � วรวทยพ�ชายฉนเปนตารวจ กรอบท� ๑๒

เฉลย � เรามความเช�อพระเจาองคเดยวในโลก ๒. เพ�อนของฉนอยท�โรงพยาบาล

ครสอนเดก ๆ ท�โรงเรยน คณลงและคณปาเคยอยจงหวดสรนทร

๕. คานามทาหนาท�เปนสวนเตมเตมใหคากรยา ทาใหเกดเปน ประโยคข�น นยมใชคานามตามหลงคาวา เทา เปน เหมอน คลาย แปลวา เชน สมปองเหมอนคณพอมาก จนตหราเปนดาราภาพยนตร หนาตาของเขาคลายฉน

การสงเกตคานามท�เปนสวนเตมเตมใหคากรยามกจะมคาใด

คาถาม ในประโยคเสมอ

ถาเขาใจแลว ลองมาตอบคาถามกนนะ

๑๙

กรอบท� ๑๓

เฉลย เทา เปน เหมอน คลาย แปลวา

ในท�สดกมาถงหนาท�อนสดทายของคานามกนแลวนะครบ ๖. คานามทาหนาท�เรยกขาน เชน คณพอครบ จะพาคณแมไปไหนครบ คณครคะ ดฉนขออนญาตไปซ�อสมดคะ วาทนจะ ชวยขยบอกนดนะจะ

ถาเขาใจแลวเรามาลองตอบคาถามกนนะครบ

คาถาม จงเตมคาท�ทาหนาท�เรยกขานในชองวาง ๑ ............... คะ กรณาตรวจอาการของดฉนดวยคะ ๒............... ครบ ผมขอซ�อเงาะเพ�มอก ๒ กโลกรมครบ ๓ ............... จะ ชวยพ�เกบของท�หลนใหทนะจะ ๔................ จา อยาลมโทรกลบมาหาแมนะจะ

๒๐

น� าฝนจา รอพ�นาวนดวยซจะ...บอกเพ�อน ๆ ของเราวายงมกรอบสรปและแบบฝก ทายบทเรยนใหทดสอบความเขาใจในหนาถดไปนะครบ... เพ�อน ๆ เปดหนาถดไปไดเลยครบ

กรอบท� ๑๔ เฉลย ๑. คณหมอ ๒. แมคา ๓. นอง ๔. ลก

มาถงตอนน�แลว เพ�อน ๆ คงจะพอเขาใจบางแลวนะคะ หากยงสงสยหรอไมเขาใจกยอนกลบไปศกษาอกคร� งนะคะ

๒๑

กรอบท� ๑๕ กรอบสรป

คานาม คอคาท�ใชเรยกช�อคน สตว ส�งของ สภาพ อาการ ลกษณะ รวมท�งส�งมชวต และไมมชวต ท�งรปธรรมและนามธรรม คานาม แบงออกเปน ๕ ชนด ประกอบดวย ๑. คานามท�วไป (สามานยนาม ) ๒. คานามช� เฉพาะ ( วสามานยนาม ) ๓. คานามบอกลกษณะ ( ลกษณนาม ) ๔. คานามรวมหม ( สมหนาม )

๕. คานามบอกอาการ ( อาการนาม ) หนาท�ของคานาม

๑. คานามทาหนาท�เปนประธานของประโยค ๒. คานามทาหนาท�เปนกรรมของประโยค ๓. คานามทาหนาท�เปนกรรมตรงและกรรมรอง ๔. คานามทาหนาท�ขยายคาอ�น ๕. คานามทาหนาท�เปนคาเรยกขาน ๖. คานามทาหนาท�เปนสวนเตมเตมใหคากรยา

๒๒

กรอบท� ๑๖ แบบฝกทกษะทายบทเรยน เร�อง คานาม

คาช'แจง : คาท�ขดเสนใตจากเร�องส�นตอไปน� เปนคานามชนดใด

“ความรอบคอบ”

เดกชายนาวน และเดกชายนกล เปนเพ�อนกน พวกเขาท�งสองคนอาศยอยในวดแหงหน�งกบหลวงตาคง ซ� งเปนสมภารวดมาต�งแตเม�อคร� งวยเดก เดกชายท�งสองคนน� มหนาท�สะพายยามคนละหน�งใบตดตามพระสงฆออกไปบณฑบาตในตอนเชา และดแลเร�องความสะอาดภายในวด ในวดน� มสนขฝงใหญอาศยอย วนหน�งสนขท�อาศยอยในวดไดออกลกมาจานวนหน�ง สมภารวดจงใชใหเดกท�งสองคนไปดสนขวาออกลกมาก�ตว เดกท�งสองคนกว�งไปด พรอมกนแลวกมาบอกกบสมภารวดวาออกมา ๗ ตว แลวสมภารวดกอยากรอกวาเปนตวผก�ตวและเปนตวเมยก�ตว จงไดถามเดกท�งสองตออก เดกคนแรกตอบไมไดเพราะไมไดดมา จงว�งไปดใหม สวนอกคนหน�งน�นไดตอบสมภารวดไปวามตวผ ๓ ตว ตวเมย ๔ ตว และสมภารวดกถามเดกคนน� อกวา สนขมสอะไรบาง เดกคนน�กตอบวา มสขาว ๑ ตว สน� าตาล ๓ ตว สดาแกมน� าตาลอก ๒ ตว และสแดงอก ๑ ตว สวนเดกคนแรกท�ว�งไปดกกลบมาตอบสมภารวด และสมภารวดกถามคาถามเหมอนคนกอนวา มสอะไรบาง เดกคนท�สองกตอบไมไดตองว�งไปดใหม

นทานเร�องน�สอนใหรวา ความรอบคอบ ชวยใหคนทาส�งใดไมผดพลาด

๒๓

กรอบท� ๑๗

เฉลยแบบฝกทกษะทายบทเรยน

เร�อง คานาม

สามานยนาม (นามท�วไป) สนข สมภารวด วสามานยานาม(นามช� เฉพาะ) เดกชายนาวน หลวงตาคง ลกษณนาม(นามบอกลกษณะ) ตว ใบ อาการนาม (นามบอกอาการ) ความสะอาด ความรอบคอบ

สมหนาม ( นามรวมหม ) ฝง พวกเขา

๒๔

แบบทดสอบหลงเรยน เร�อง คานาม

คาช'แจง : ๑. แบบทดสอบ เร�อง คานาม เปนแบบทดสอบแบบปรนย ชนดเลอกตอบ ๔ ตวเลอก จานวน ๑๐ ขอ คะแนนเตม ๑๐ คะแนน

๒. ใหนกเรยนเลอกคาตอบท�ถกตองท�สดเพยงขอเดยวลงในกระดาษคาตอบ -------------------------------------------------------------------------------------------------------

๑. คานามมก�ชนด ก. ๓ ชนด ข. ๔ ชนด ค. ๕ ชนด ง. ๖ ชนด ๒. ขอใดท�คานามทาหนาท�เปนนามเรยกขาน ก. ความรกทาใหคนตาบอด ข. การทางานหนกทาใหร� ารวย ค. สรนทรเปนจงหวดในภาคอสาน ง. คณแมครบ ไปสงผมท�โรงเรยนหนอย ๓. ประโยคในขอใดมอาการนาม ก. การนอนเปนส�งท�ด ข. สมพรเรยนสาขาการตลาด ค. ผหญงสมยกอนเกงดานการเรอน ง. ครอบครวของจกมปญหาดานการเงน ๔. คาท�ขดเสนใตคาใดเปนสมหนาม ก. ทหารสามเหลาทพถวายสตยปฏญาณ ข. เคร�องบนสามฝงบนฉวดเฉวยน ค. นกฝงน�นบนมาจากเมองจน ง. เหลากาชาดเดนสวนสนาม ๕. คาวา “ แมไก” ในขอใดท�คานามทาหนาท�เปนประธาน ในประโยค ก. สนขไลแมไก ข. แมไกไลแมลง ค. ลกเจIยบเตบโตเปนแมไก ง. ไขหวดนกมแมไกเปนพาหะ

๒๕

๖. ขอใดมคานามช� เฉพาะ ก. ลมพด ข. เตากนผกบง ค. สชาตฟงเพลง ง. กระเปาสแดงใบน�นเปนของฉน ๗. ปากกาดามน�ราคาแพง คาวา “ปากกา” เปนคานามชนดใด ก. คานามท�วไป ข. คานามช� เฉพาะ ค. คานามบอกเวลา ง. คานามแสดงอาการ ๘. ขอใดเปนวสามานยนาม ก. ทองฟากวางไกล ข. โรงเรยนมธยม ค. อาเภอศขรภม ง. วดวาอาราม ๙. ขอใดใชลกษณะนามถกตอง ก. ชาง ๒ ตว ข. จาน ๒ อน ค. ไข ๒ ฟอง ง. พระสงฆ ๑ คน ๑๐. ขอใดเปนความหมายของคานาม

ก. คาท�ใชเรยกช�อคน สตว ส�งของ ข. คาท�เปลงออกมาเม�อเกดอารมณ ค. คาท�ใชบอกการกระทาของคน ง. คาท�ใชแทนช�อคนสตวส�งของ

๒๖

เฉลยแบบทดสอบหลงเรยน

เร�อง คานาม

ขอ เฉลย

๑ ค ๒ ง ๓ ก ๔ ง ๕ ข ๖ ง ๗ ก ๘ ค ๙ ค

๑๐ ก

๒๗

เพ�อน ๆ ครบ เราท'งสามคนขอลาไปกอน

เอาไวพบกนในบทเรยนตอไปนะครบ

สวสดครบ

สวสดคะ สวสดครบ

๒๘

บรรณานกรม

ถวลย มาศจรส และคณะ. นวตกรรมการศกษาชด บทเรยนสาเรจรป. กรงเทพฯ : ธารอกษร, ๒๕๔๖. ปราณ บญชม และคณะ. แบบฝกพฒนาการเรยนร วชาภาษาไทย ช%นมธยมศกษาปท� ๒. กรงเทพฯ : สานกพมพแมค, ๒๕๓๙. ฟองจนทร สขย8ง และคณะ. หนงสอเรยนภาษาไทย หลกภาษาและการใชภาษา ช%นมธยมศกษา

ปท� ๑. พมพคร9 งท8 ๖. กรงเทพฯ : อกษรเจรญทศน, ๒๕๕๒. สอางค ดาเนนสวสด; และคณะ. หนงสอเรยนสาระการเรยนรพ%นฐานภาษาไทย ช%นมธยมศกษา

ปท� ๑. กรงเทพฯ : บรษทพฒนาคณภาพวชาการ จากด, ๒๕๔๖. เสนย วลาวรรณ และคณะ. แบบฝกทกษะภาษาไทย พฒนาทกษะภาษา เลม ๑. กรงเทพฯ : วฒนาพานช, ๒๕๔๗. อปกตศลปสาร, พระยา. หลกภาษาไทย อกขรวธ วจวภาค วากยสมพนธ ฉนทลกษณ. พมพคร9 งท8 ๑๓. กรงเทพฯ : ไทยวฒนาพานช, ๒๕๔๘.

๒๙

บทเรยนสาเรจรป

เร�อง ชนดและหนาท�ของคา

เลมท� ๒ คานาม

กลมสาระการเรยนรภาษาไทย

ช'นมธยมศกษาปท� ๑

จดทาโดย

นางสาวจรยา เจอจนทร

ครชานาญการ

โรงเรยนบานโพธ;(โพธ;ศรวทยา) ตาบลหนองบว อาเภอศขรภม

สานกงานเขตพ'นท�การศกษาประถมศกษาสรนทร เขต ๑

๓๐

คานา

การจดกจกรรมการเรยนการสอนกลมสาระการเรยนรภาษาไทย ช�นมธยมศกษา ปท� ๑ เร�อง ชนดและหนาท�ของคา ซ�งเปนสาระท�เก�ยวกบหลกการใชภาษาไทย เพ�อใหนกเรยนไดเรยนรเก�ยวกบชนดและหนาท�ของคาในภาษาไทย สามารถใชคาไดเหมาะสมและถกตองตามหลกการใชภาษา จงไดจดทาบทเรยนสาเรจรป เร�อง ชนดและหนาท� ของคา เพ�อใชประกอบการเรยนการสอน โดยมจดมงหมายเพ�อใหนกเรยนสามารถศกษาคนควาดวยตนเอง ท�งยงสามารถประเมนผลการเรยนดวยตนเองได บทเรยนสาเรจรป เร�อง ชนดและหนาท�ของคา มจานวนท�งหมด ๘ เลม ไดแก เลมท� ๑ คาและชนดของคา เลมท� ๒ คานาม เลมท� ๓ คาสรรพนาม เลมท� ๔ คากรยา เลมท� ๕ คาวเศษณ เลมท� ๖ คาบพบท เลมท� ๗ คาสนธาน เลมท� ๘ คาอทาน บทเรยนสาเรจรปเลมน� เปนเลมท� ๒ คานาม นกเรยนสามารถศกษาหาความรไดดวยตนเองจากกรอบความร วดความเขาใจจากกรอบคาถาม ไดรบคาตอบและแนวคด จากกรอบเฉลย ทาใหนกเรยนเกดความเขาใจอยางถองแท เกดทกษะการเรยนร อยางมประสทธภาพ และสามารถนาไปประยกตใชในชวตประจาวนได ผจดทาหวงเปนอยางย�งวา บทเรยนสาเรจรปเลมน� จะเปนประโยชนตอคร ในการจดการเรยนการสอน และเพ�มทกษะความรความชานาญแกนกเรยนและสามารถนาไปใชในการดาเนนชวตประจาวนไดเปนอยางด

จรยา เจอจนทร

๓๑

สารบญ

หนา

คานา .......................................................................................................... ก สารบญ ....................................................................................................... ข คาแนะนาการใชบทเรยนสาเรจรปสาหรบคร ............................................. ๑ คาแนะนาการใชบทเรยนสาเรจรปสาหรบนกเรยน ..................................... ๒ จดประสงคการเรยนร ................................................................................. ๓ แบบทดสอบกอนเรยน ................................................................................ ๔ เฉลยแบบทดสอบกอนเรยน ........................................................................ ๖ กรอบท8 ๑ ................................................................................................... ๗ กรอบท8 ๒ ................................................................................................. ๘ กรอบท8 ๓ .................................................................................................. ๙ กรอบท8 ๔ .................................................................................................. ๑๐ กรอบท8 ๕ ................................................................................................. ๑๑ กรอบท8 ๖ .................................................................................................. ๑๒ กรอบท8 ๗ .................................................................................................. ๑๓ กรอบท8 ๘ ................................................................................................... ๑๔ กรอบท8 ๙ .................................................................................................... ๑๕ กรอบท8 ๑๐ ................................................................................................. ๑๖ กรอบท8 ๑๑ ................................................................................................ ๑๗ กรอบท8 ๑๒ ............................................................................................... ๑๘ กรอบท8 ๑๓ ................................................................................................ ๑๙ กรอบท8 ๑๔ ................................................................................................ ๒๐

๓๒

สารบญ (ตอ)

หนา กรอบท8 ๑๕ กรอบสรป ............................................................................. ๒๑ กรอบท8 ๑๖ แบบฝกทกษะทายบทเรยน ................................................... ๒๒ กรอบท8 ๑๗ เฉลยแบบฝกทกษะทายบทเรยน .......................................... ๒๓ แบบทดสอบหลงเรยน ............................................................................... ๒๔ เฉลยแบบทดสอบหลงเรยน ...................................................................... ๒๖ บรรณานกรม .............................................................................................. ๒๘