23
Εφαρμογές της Εφαρμογές της Νανοτεχνολογίας στην Νανοτεχνολογίας στην Ιατρική Ιατρική Δρ. Κατερίνα Αϋφαντή Δρ. Κατερίνα Αϋφαντή Α.Π.Θ . . / HARVARD / I.T.E HARVARD / I.T.E A A λέξανδρος Λουίζος λέξανδρος Λουίζος Ν . . Γεννηματάς / Α.Π.Θ. Γεννηματάς / Α.Π.Θ.

Εφαρμογές της Νανοτεχνολογίας στην Ιατρική

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Παρουσίαση στα πλαίσια της ημερίδας "Η Νανοτεχνολογία στην Υπηρεσία του Ανθρώπου" (Ίδρυμα Ευγενίδου, Σάββατο 15 Νοεμβρίου 2008) από Δρ. Κατερίνα Αϋφαντή (Α.Π.Θ. / HARVARD / I.T.E), Aλέξανδρος Λουίζος (Ν. Γεννηματάς / Α.Π.Θ.)

Citation preview

Page 1: Εφαρμογές της Νανοτεχνολογίας στην Ιατρική

Εφαρμογές της Νανοτεχνολογίας Εφαρμογές της Νανοτεχνολογίας στην Ιατρική στην Ιατρική

Δρ. Κατερίνα Αϋφαντή Δρ. Κατερίνα Αϋφαντή ΑΑ..ΠΠ..ΘΘ. . // HARVARD / I.T.E HARVARD / I.T.E

AAλέξανδρος Λουίζοςλέξανδρος ΛουίζοςΝΝ. . Γεννηματάς / Α.Π.Θ.Γεννηματάς / Α.Π.Θ.

Page 2: Εφαρμογές της Νανοτεχνολογίας στην Ιατρική

ΝανοεπιστήμηΝανοεπιστήμη: : Η επιστήμη του νανόμετρου (1Η επιστήμη του νανόμετρου (1nm=nm=10 10 m)m)

Φουλερένιο

d1 =6x10 m

Μπάλα

d2= 3x10 mΓη

d3=12x10 m

-9

-10 -16

2 3

1 2

d dd d

Page 3: Εφαρμογές της Νανοτεχνολογίας στην Ιατρική

ΝανοτεχνολογίαΝανοτεχνολογία: : Η τεχνολογία του νανόμετρουΗ τεχνολογία του νανόμετρου

Μικρογρανάζι Αεροπλάνο Διαστημικός Ανελκυστήρας

Page 4: Εφαρμογές της Νανοτεχνολογίας στην Ιατρική

Νανομηχανική: Η μηχανική του νανόμετρουΝανομηχανική: Η μηχανική του νανόμετρου

• Δοκός/Πρόβολος

• Αρχιμήδης – Bernoulli: σ = εΕ

• Πεπερασμένα Στοιχεία

σ Eε

2σ Eε c ε

• Νανοδοκός/Νανορόβολος

• Κ.Ε.Α:

• Μοριακά Δυναμικά

2c

Page 5: Εφαρμογές της Νανοτεχνολογίας στην Ιατρική

Η Έννοια της Κλίμακας: 32 2810 10

Page 6: Εφαρμογές της Νανοτεχνολογίας στην Ιατρική
Page 7: Εφαρμογές της Νανοτεχνολογίας στην Ιατρική

Νανοαντικείμενα

• Νανοσωματίδια • Κβαντικές Τελείες

• ΝανοσωλήνεςΝανοσωλήνες

150nm

Page 8: Εφαρμογές της Νανοτεχνολογίας στην Ιατρική

Νανοδιατάξεις• Νανομεμβράνες • Νανοσύρματα

• Νανοεπικαλύψεις

Page 9: Εφαρμογές της Νανοτεχνολογίας στην Ιατρική

ΝανομηχανέςΝανομηχανές• NEMS: Νανοηλεκτρομηχανικά συστήματα/λιθογραφία

•Νανορομπότ

Page 10: Εφαρμογές της Νανοτεχνολογίας στην Ιατρική

ΝανοϊατρικήΝανοϊατρική1.1. Διάγνωση/Ανίχνευση ΑσθενειώνΔιάγνωση/Ανίχνευση Ασθενειών

– ΒιοαισθητήρεςΒιοαισθητήρες• Νανοηλεκτρομηχανικά Νανοηλεκτρομηχανικά συστήματα (συστήματα (NEMS)NEMS)• Τρανζίστορ από νανοσύρματα πυριτίου (Τρανζίστορ από νανοσύρματα πυριτίου (NWNW))

– Μοριακή ΑπεικόνισηΜοριακή Απεικόνιση• Νέες δυνατότητες απεικόνισης με κβαντικές τελείες λόγω Νέες δυνατότητες απεικόνισης με κβαντικές τελείες λόγω των οπτικών τους ιδιοτήτων των οπτικών τους ιδιοτήτων ((QD)QD)• Νέες δυνατότητες ανίχνευσης με νανοσωματιδία με τη Νέες δυνατότητες ανίχνευσης με νανοσωματιδία με τη χρήση των χρήση των Ραδιο/Ηλεκτρο/ΜαγνητικΡαδιο/Ηλεκτρο/Μαγνητικώνών ιδιότητ ιδιότητων τουςων τους ( (NP)NP)

2.2. Θεραπεία/Φαρμακευτική ΑγωγήΘεραπεία/Φαρμακευτική Αγωγή– Επιλεκτική/Στοχευμένη Μεταφορά Φαρμάκων: Επιλεκτική/Στοχευμένη Μεταφορά Φαρμάκων: Ιστοί: ΑγγείαΙστοί: Αγγεία Όργανα: Ήπαρ, νεφράΌργανα: Ήπαρ, νεφρά– Ελεγχόμενη Απελευθέρωση Φαρμάκων σε κύτταραΕλεγχόμενη Απελευθέρωση Φαρμάκων σε κύτταρα καρκινικά κύτταρα, νευρικά κύτταρα (Ακαρκινικά κύτταρα, νευρικά κύτταρα (Αlzheimer, Parkinson)lzheimer, Parkinson)

3.3. Χειρουργική/Παρεμβατική ΙατρικήΧειρουργική/Παρεμβατική Ιατρική– Μικρο/νανο εμφυτεύματαΜικρο/νανο εμφυτεύματα– MMικρο/νανοικρο/νανο ρομπότρομπότ

Page 11: Εφαρμογές της Νανοτεχνολογίας στην Ιατρική

1.1. Διάγνωση/Ανίχνευση ΑσθενειώνΔιάγνωση/Ανίχνευση Ασθενειών

Πρόβολος με ανίχνευση

Τα μόρια αλληλεπιδρούν με την επιφάνεια δημιουργώντας τάσεις στον πρόβολο

Περιοχή με επικάλυψη που μπορεί να δεσμεύσει συγκεκριμένα μόρια

Πρόβολος χωρίς ανίχνευση

0,5 µm

Πρόβολος (πορτοκαλί) με piezo resistor (κίτρινο)

Αντισώματα

Αδέσμευτοι Όγκοι/Βακτήρια/Ιοί

Δεσμευμένοι Όγκοι/Βακτήρια/Ιοί

Πρόβολος υπό κλίση

NEMS: Διάταξη Νανοπροβόλων που χρησιμοποιούνται ως αισθητήρες για την ανίχνευση μάζας. Κατά τη δέσμευση των μορίων στα αντισώματα των προβόλων δημιουργούνται επιφανειακές τάσεις λόγω βιοχημικών αντιδράσεων, οι οποίες δημιουργούν κάμψη. Ο βαθμός κάμψης εξαρτάται από τη φύση των δεσμευόμενων μορίων και με τον τρόπο αυτό γίνεται η αναγνώρισή τους.

Εφαρμογή στην ανίχνευση βακτηριών, ιών με μηχανική τάση

Page 12: Εφαρμογές της Νανοτεχνολογίας στην Ιατρική

Κβαντικές τελείες: (νανοκρυσταλλικοί ημιαγωγοί με ενισχυμένες ιδιότητες φθορισμού) προστέθηκαν σε ειδικά βιομόρια δημιουργώντας ευαίσθητους αισθητήρες που στοχεύσαν και αναγνωρίσαν συγκεκριμένα καρκινικά κύτταρα . Η ισχυρή εκπομπή φωτός σε συγκεκριμένο μήκος κύματος έδωσε τη δυνατότητα για τον ακριβή εντοπισμό του καρκίνου μέσα στον οργανισμό

Εφαρμογή στην εντόπιση καρκινικών κυττάρων με εκπομπή φωτός .

Nature Biotechnology 22, 969-976 2004

Page 13: Εφαρμογές της Νανοτεχνολογίας στην Ιατρική

Τρανζίστορ: To δυναμικό στις άκρες των νανοκαλωδίων μεταβάλλεται όταν έρθει σε επαφή με μια πρωτείνη και την αλλαγή αυτή ανιχνεύει ο ηλεκτρονικός υπολογιστής

Εφαρμογή στην ανίχνευση ιών, βακτηριών με ηλεκτρικό ρεύμα

τα μόρια κυλούν μέσα σε ρευστό κανάλι

Επιλεκτική δέσμευση πρωτεϊνών σε κατάλληλο νανοκαλώδιο

Νανοκαλώδια

Πληροφορίες μεταδίδονται σε υπολογιστή

Ρεύμα

2cm

Page 14: Εφαρμογές της Νανοτεχνολογίας στην Ιατρική

2. Θεραπεία/Φαρμακευτική Αγωγή2. Θεραπεία/Φαρμακευτική Αγωγή

Fe3O4

Επιλεκτικότητα 16µm

Gd-DTPA-BMA

Matrix PLLA

•ΠολυλειτουρΠολυλειτουργγικόικό •ΒιοσυμβατόΒιοσυμβατό •ΒιοδιασπώμενοΒιοδιασπώμενο•Μη-τοξικόΜη-τοξικό

Νανοσωματίδιο: Νανοσωματίδιο: από πολυμερές με φαπό πολυμερές με φάάρμακο στο εσωτερικό και μαγνητικούς ρμακο στο εσωτερικό και μαγνητικούς νανοκρυστάλλουςνανοκρυστάλλους.. Το νανοσωματίδιο καθοδηγείται με μαγνητικό πεδίο στην περιοχή που Το νανοσωματίδιο καθοδηγείται με μαγνητικό πεδίο στην περιοχή που θθέέλολουυμε μμε μέέσω των αγγείων και εκεί απελευθερώνει το φάρμακο μόνο στα πάσχοντα κύτταρα.σω των αγγείων και εκεί απελευθερώνει το φάρμακο μόνο στα πάσχοντα κύτταρα.

Εφαρμογή στη στοχευμένη απελευθέρωση φαρμάκου με χρήση μαγνητικών ιδιοτήτων του νανοσωματιδίου

Page 15: Εφαρμογές της Νανοτεχνολογίας στην Ιατρική

Νανοσωλήνες: από πρωτεϊνες που καλύπτεται από λιπίδια και στην επιφάνεια βρίσκονται πρωτεϊνες στόχευσης των πάσχοντων κυττάρων. Το φάρμακο βρίσκεται στον πυρήνα του νανοσωλήνα και απελευθερώνεται με την είσοδο στα κύτταρα.

Εφαρμογή στην ελεγχόμενη αποθήκευση/επιλεκτική απελευθέρωση φαρμάκων.

Απελευθέρωση φαρμάκου από νανοσωλήνα http://bionano.rutgers.edu/mru.html

Έξυπνοι βιονανοσωλήνες http://www.voyle.net

νανοσωλήνας λιποειδών προτεϊνών

λιπιδικό στρώμα

δακτύλιοι

Page 16: Εφαρμογές της Νανοτεχνολογίας στην Ιατρική

Εμφυτεύματα για αντικατάσταση οστών από κράμα Τιτανίου επικαλυμμένα με νανοπορώδη Αλουμίνα (Al2O3)

Εφαρμογή για αύξηση βιοσυμβατότητας και λειτουργικότερη συνένωση με τα οστά.

Εμφυτεύματα με επικάλυψη νανοπορώδους Αλουμίνας

http://www.sciencemuseum.org.uk

3. Χειρουργική / Παρεμβατική Ιατρική

Μικρο/νανο εμφυτεύματα

Page 17: Εφαρμογές της Νανοτεχνολογίας στην Ιατρική

Αγγειονάρθηκες (stents) για την αντιμετώπιση της στένωσης αρτηριών με επικάλυψη νανοπορώδους Αλουμίνας - Al2O3

Εφαρμογή στην πρόληψη της επαναστένωσης και στην βελτιστοποίηση της βιοσυμβατότητας

Stent επικαλυμμένο με νανοπορώδη (Al2O3)

νανοπορώδη (Al2O3) επιφάνεια

Page 18: Εφαρμογές της Νανοτεχνολογίας στην Ιατρική

Φυσιολογικό Οστό Nanobone

Συνθετικοί Ιστοί: Νανοδομημένοι κρύσταλλοι υδροξυαπατίτη που αντικαθιστούν το οστό

Βιοσυμβατά αντίγραφα των φυσιολογικών ιστών

Page 19: Εφαρμογές της Νανοτεχνολογίας στην Ιατρική

Μικροκατασκευή με λαβίδες σύλληψης που κινείται με μαγνητικό πεδίο και λαμβάνει Μικροκατασκευή με λαβίδες σύλληψης που κινείται με μαγνητικό πεδίο και λαμβάνει δείγμα ιστού όταν δεχτεί χημικό ερέθισμα. δείγμα ιστού όταν δεχτεί χημικό ερέθισμα.

• Gracias Laboratory, John Hopkins University, USAGracias Laboratory, John Hopkins University, USA

Μικρό μέγεθος, εύκολη πρόσβαση στους ιστούς, ελάχιστο τραύμα.Μικρό μέγεθος, εύκολη πρόσβαση στους ιστούς, ελάχιστο τραύμα.

100μm

Μικρο/νανο Ρομπότ

Page 20: Εφαρμογές της Νανοτεχνολογίας στην Ιατρική

Εργαστηριακή εφαρμογή ενός νανορομπότΕργαστηριακή εφαρμογή ενός νανορομπότ

Το χειρουργικό τραύμα θα είναι ελάχιστο. Το χειρουργικό τραύμα θα είναι ελάχιστο.

Page 21: Εφαρμογές της Νανοτεχνολογίας στην Ιατρική

Βηματοδότες έχουν χρησιμοποιηθεί στη θεραπεία δύσκολων νευρολογικών παθήσεων που δεν αντιμετωπίζονται με φαρμακευτική αγωγή, όπως σε προχωρημένη νόσο του Parkinson, βαριά κατάθλιψη, παράλυση εγκεφαλικής αιτιολογίας.

Κατερίνα Αϋφαντή: Μηχανικό μοντέλο του κύκλου φόρτισης σε μπαταρίες λιθίου για την αποφυγή της θραύσης του υλικού.

Βελτιστοποίηση του υλικού των ηλεκτροδίων.

Αποτελεσματικότερος βηματοδότης και ηλεκτρόδια

Επαναδέγερση νευρικών κυττάρων σε τετραπληγικό ασθενή

Page 22: Εφαρμογές της Νανοτεχνολογίας στην Ιατρική

Θεραπεία Εγκεφαλικής Παράλυσης με ΒηματοδότηΘεραπεία Εγκεφαλικής Παράλυσης με Βηματοδότη

Page 23: Εφαρμογές της Νανοτεχνολογίας στην Ιατρική

Το Μέλλον της Νανοϊατρικής Το Μέλλον της Νανοϊατρικής

Νανοκυκλώματα που αλληλεπιδρούν με τα εγκεφαλικά κύτταρα

Νανοδομημένα Προσθετικά Μέλη

Όργανα για μεταμόσχευση

πλήρως συμβατά

Νανορομπότ που καθαρίζουν τις

αρτηρίες