Упатство за полагање за радиоаматерски оператор

Врз основа на член 14 точка а), од Законот за електронските комуникации ("Сл. весник на РМ" број 13/2005, 14/2007 и 55/2007) и член 7 од Правилникот за користење на радиофреквенции во аматерска служба, бр. 91/1 од 02.05.2008 година Комисијата како орган на Агенцијата за електронски комуникации на состанокот одржан на ден 23.05.2008 година донесе:

УПАТСТВО ЗА НАЧИНОТ И УСЛОВИТЕ ЗА ПОЛАГАЊЕ НА ИСПИТИ ЗА СТЕКНУВАЊЕ НА ЗВАЊЕ РАДИОАМАТЕРСКИ ОПЕРАТОР

I. ОСНОВНИ ОДРЕДБИ

Член 1Со ова Упатство се уредува начинот и условите за полагање на испити за

стекнување на звање радиоаматерски оператор заради добивање одобрение за користење на радиофреквенции во аматерска служба, согласно Препораките T/R 61-01 и T/R 62-02, како и соодветна испитна програма и испитни прашања.

II. НАЧИН НА ПРИЈАВУВАЊЕ И ПОЛАГАЊЕ

Член 2(1) Кандидатот, кој сака да полага испит за радиоаматерски оператор (во понатамошниот текст: испит), треба да поднесе писмено барање (пријава за испит) и тоа најдоцна 15 (петнаесет) дена пред денот определен за полагање на испитот.

(2) Писменото барање од став 1 на овој член се поднесува до Агенцијата за електронски комуникации (во понатамошниот текст: Агенција) и треба да содржи податоци за кандидатот: (име и презиме, ЕМБГ, дата и место на раѓање) и податок за класата за која полага испит (А или P),

(3) Кон барањето од став 1 и 2 од овој член, кандидатот треба да приложи и извод од матична книга на родени (копија) и уверение за државјанство (копија), а за кандидати помлади од 18 години и согласност од законскиот застапник (заверена на нотар).

(4) Странски државјанин кон барањето треба да приложи копија од пасош и доказ за регулиран престој.

(5) Испит за А класа може да полагаат само кандидати со наполнети 16 години, а за P класа со наполнети 12 години..

Член 3(1) Испитoт по правило се полага во Агенцијата, а може да се одржи и

на друго соодветно место (просторија).

(2) Времето и местото на одржување на испитот го определува Претседателот на комисијата, за што се известуваат кандидатите.

1

(3) Времето и местото на одржување на испитот ќе бидат објавени на веб-страната на Агенцијата.

(4) Испитот се полага писмено во форма на одговор на поставени прашања (тест).

Член 4(1) Испитната програма, според која полагаат кандидатите, дадена е во Прилог 1 за А класа и во Прилог 2 за P класа, кои се составен дел на ова Упатство.

(2) Испитните прашања, според кои полагаат кандидатите, дадени се во Прилoг 3 за А класа и во Прилог 4 за P класа, кои се составен дел на ова Упатство.

Член 5(1) Кандидатот кој не покажал задоволителен резултат на испитот, може повторно да поднесе барање од став 1 член 2 од ова Упатство, во рок не пократок од 30 дена.

(2) Кандидатот го положил испитот, доколку точно одговорил на 65 % од прашањата на тестот.

Член 6(1) За текот на испитот се води записник, пооделно за секоја класа на радиоаматерски оператор.

(2) Записникот го потпишуваат сите членови на испитната комисија.

(2) Претседателот на испитната комисија должен е записникот да го достави на стручната служба на Агенцијата во рок од 10 дена од денот на полагањето.

Член 7(1) Претседателот на испитната комисија во име на сите членови на испитната комисија го известува кандидатот за успехот на испитот.

(2) По положениот испит, на кандидатот му се издава диплома за положен испит, согласно Правилникот за користење на радиофреквенции во аматерска служба.

(3) Дипломата е со неограничен рок на важење и не може да се отстапи на друго лице.

Член 8(1) За добивање одобрение за користење на радиофреквенции во аматерска служба (во понатамошниот текст: одобрение), се поднесува писмено барање до Агенцијата во согласност со Правилникот за формата и содржината на барањата за добивање одобренија за користење на радиофреквенции.

(2) Документи што се поднесуваат за добивање одобрение од став 1 од овој член

се:а) пополнето барање (образец) - во барањето во точка 2.0 може да сe предложи повикувачки знак б) диплома за положен испит (копија);в) доказ за извршена уплата на административна такса за издавање

2

одобрение.

III. ЗАВРШНИ ОДРЕДБИ

Член 9Ова упатство влегува во сила со денот на објавувањето на огласната табла на

Агенцијата за електронски комуникации.

По влегувањето во сила ова упатство ќе се објави на веб страната на Агенцијата за електронски комуникации.

Агенција за електронски комуникацииКомисија,

Софче Јовановска, претседател

Број 11-103/123.05.2008 година

3

ПРИЛОГ 1

ИСПИТНА ПРОГРАМА ЗА А КЛАСА (HAREC)

а) ТЕХНИЧКА СОДРЖИНА

1. ЕЛЕКТРИЧНА, ЕЛЕКТРОМАГНЕТНА И РАДИОКОМУНИКАЦИСКА ТЕОРИЈА1. Проводливост2. Извори на електрицитет3. Електрично поле4. Магнетно поле5. Електромагнетно поле6. Синусоиден сигнал7. Несинусоиден сигнал, шум8. Модулирани сигнали9. Моќност и енергија10. Дигитално процесирање на сигналот (DSP)

2. КОМПОНЕНТИ2.1 Отпорник2.2 Кондензатор2.3 Калем ( намотка, индуктивност)2.4 Трансформатор (функција и употреба)2.5 Диода2.6 Транзистор2.7 Температурна дисипација2.8 Разно

3. ЕЛЕКТРИЧНИ КОЛА3.1 Комбинација на компоненти3.2 Филтер3.3. Напојување3.4 Засилувач3.5 Детектор3.6 Осцилатор3.7 Фазно затворена јамка (PLL)3.8 Дискретни временски сигнали и системи (DSP – системи)

4. ПРИЕМНИЦИ4.1 Типови 4.2 Блок дијаграми4.3 Функција и работа на следните склопови4.4 Карактеристики на приемникот

5. ПРЕДАВАТЕЛИ5.1 Типови 5.2 Блок дијаграми5.3 Функција и работа на следните склопови5.4 Карактеристики на предавателот

4

6. АНТЕНИ И ПРЕНОСНИ ЛИНИИ6.1 Типови антени6.2 Карактеристики на антени6.3 Преносни линии

7. ПРОПАГАЦИЈА

8. МЕРЕЊА8.1 Спроведување на мерења8.2 Мерни инструменти

9. ИНТЕРФЕРЕНЦИЈА И ИМУНИТЕТ 9.1 Итерференција во електронски уреди9.2 Причини за интерференција во електронски уреди9.2 Мерки за заштита од интерференција

10. ЗАШТИТА

б) МАКЕДОНСКИ И ИНТЕРНАЦИОНАЛНИ ОПЕРАТИВНИ ПРАВИЛА И ПРОЦЕДУРИ

1. Фонетска азбука2. Q – код3. Оперативни кратенки4. Меѓународни знаци за опасност, сообраќај во итни случаи и

комуникација во случај на природни непогоди 5. Повикувачки знаци6. IARU- фреквенциски планови7. Општествена одговорност и оперативни процедури

в) МАКЕДОНСКА И MEЃУНАРОДНА РЕГУЛАТИВА РЕЛЕВАНТНА ЗА АМАТЕРСКА СЛУЖБА И АМАТЕРСКА САТЕЛИТСКА СЛУЖБА

1. ITU Радио регулатива (Radio Regulations)2. CEPT регулатива3. Македонски закони, регулатива и услови за добивање одобрение.

5

ДЕТАЛНА ИСПИТНА ПРОГРАМА ЗА А КЛАСА (HAREC)


ДЕЛ 1

1. ЕЛЕКТРИЧНА, ЕЛЕКТРОМАГНЕТНА И РАДИОКОМУНИКАЦИСКА ТЕОРИЈА

1.1 Проводливост- Проводник, полупроводник и изолатор- Струја, напон и отпор- Омов закон - Кирхофови закони- Електрична моќност - Единица ват- Електрична енергија - Капацитет на батеријата (ампер/час)

1.2 Електрични извори- Напон на изворот, (електромоторна сила), кратка врска, внатрешна отпорност и напонско поврзување- Сериско и паралелно поврзување на изворот на напон

1.3 Електрично поле- Јачина на електричното поле- Единица ( волт/ампер)- Заштита од eлектрично поле

1.4 Магнетно поле- Магнетно поле во простор - Заштита од магнетно поле

1.5 Електромагнетно поле- Радио бранови како елктромагнетни бранови- Брзина на простирање, и нејзина зависност од фреквенцијата и брановата

должина - Поларизација

1.6 Синусоиден сигнал- Графичко претставување во време- Моментна вредност (Umax), амплитуда [Emax], ефективна вредност и

средна вредност

- Период и времетраење на период- Фреквенција- Единица Херц- Фазна разлика

6

1.7 Несинесуиден сигнал- Аудио сигнал- Рамен бран - Графичко претставување во време- D.C. Напонска компонента, фундаментален бран и хармоници- Шум (термички шум на приемникот, опсег на шум, густина на

шум, моќност на шумот во опсегот на приемникот)

1.8 Модулирани сигнали- CW- Амплитудна модулација- Фазна модулација, фреквентна модулација и (SSB модулација) едно

странична модулација

- Девијација на фреквенцијата и модулационен индекс

- Носител, странични опсези и ширoчина на опсег- CW спектар, АМ, SSB и FM сигнали (графичка презентација)- Дигитални модулации: FSK, 2-PSK, 4-PSK, QAM- Дигиталнa модулациja: бит во секунда, (bit rate), симболи (Baud rate) и

ширoчина на опсег- CRC и ретрансмисија, пакет радио, проследување погрешна конекција

1.9. Моќност и енергија

- Моќност на синусниоден сигнал

- Однос моќност /децибeл што одговара на 0 dB, 3 dB, 6 dB, 10 dB и 20 dB (both positive and negative) - Однос на влезно излезна моќност во dB за сериско поврзување на

засилувачи и/или атенуатори- Mаксимална пренесена моќност- Однос меѓу влезна и излезна моќност и степен на искористување

- Врвна моќност на обвојницата на предавателот (Peak envelope power) p.e.p.

1.10 Процесирање на дигитални сигнали (DSP)- (Sampling) одбирање и квантизација- Минимално потребно одбирање (nyqwist frequency)- Convolution (временски домен, фреквенциски домен, графичка

презентација)- Филтрирање, реконструирано филтрирање- Аdc / dac

7

ДЕЛ 2

2. КОМПОНЕНТИ

2.1 Отпорник- Мерна единица Ом (ohm)- Отпорност- Струјно – напонска карактеристика- Дисипација на моќност

2.2 Кондензатор- Капацитет- Мерна единица фарад- Релација меѓу капацитет, димензии и диелектрик (само квалитативен

третман)

- Реактанса

- Фазна релација меѓу напон и струја

2.3 Калем (намотка)- Самоиндукција- Мерна единица Хенри- Ефект од бројот на намотките, дијаметарот, должината и јадрото на

материјалот во индукцијата- Реактанса- - Фазна релација меѓу напон и струја- Q – Фактор

2.4 Трансформатор (функција и работа)- Идеален трансформатор (P = P )- Релација меѓу број на намотки и напонот и струјата:

- Однос меѓу напони [ = ]

- Однос меѓу струи) [ = ]

- Импенданса (impendansa ratio)- Трансформатори

2.5 Диода- Работа и прикажување на диода- Исправувач диода, зенер диода, ЛЕД диода, напонски променлива и

варикап диода- Инверзен напон и струја

2.6 Транзистор- PNP и NPN транзистор- Фактор на засилување- Транзистор со ефект на поле, биполарен транзистор (voltage vs. Current

8

driven)- Транзистор со:

- заеднички емитер (шема)- заедничка база- заеднички колектор- влезна и излезна импеданса во заеднички споеви

2.7 Разно- Едноставни термоелектронски направи (ламби)- Напони и импенданси во електронски лампи со висока моќност,

трансформација на импенданса- Едноставни интегрирани кола

ДЕЛ 3

3. ЕЛЕКТРИЧНИ КОЛА

3.1 Комбинација на компоненти- Сериско и паралелно поврзување на отпорници, намотки, кондензатори,

трансформатори и диоди- Струја и напон во овие кола- Однесување на реален (не идеален) отпорник , кондензатор и индуктивен

елемент на високи фреквенции

3.2 Филтер- Сериско и паралелно поставување на склопот (колото)- Импеданса- Фреквенциска карактеристика

- Резонатна фреквенција

- Фактор на подесеното коло- Пропусен опсег- Филтер пропусник на опсег на фреквенции (банд-пас филтер)- Нископропусни, високопропусни, банд – пас и банд – стоп филтери (филтер

непропусник на опсег) поставени како пасивни елементи- Фрeквентен распон (ширина на фреквенцискиот опсег)- Pi – филтер и Т – филтер- Кварцно кристален- Ефекти од реални (не идеални) компоненти)- Дигитални филтри (види секции 1.10 и 3.8)

3.3 Напојување - Кола со полубраново и браново исправување и грец исправувач- Кола за израмнување на напонот- Стабилизирани кола во ниско напонско напојување- Прекинувачко напојување (Switching mode), изолација и ЕМС

9

3.4 Засилувач- Ниско фреквентен и високо фреквентен засилувач- Добивка- Засилувачки фактор- Амплитудно – фреквентна карактеристика и пропусен опсег- Класа А, А/B, B и C - Хармоници и нелинеарни дисторзии, презасилен засилувачки степен

3.5 Детектор- АМ детектори- Диоден детектор- Продукт детектори и осцилатори со избивање- FM детектори

3.6 Осцилатор- повратна врска (сакани и несакани осцилации)- Фактор на делување на фреквенцијата и услови за фреквенциска

стабилност неопходна за осцилирање- C осцилатор- Кристален осцилатор, овертон осцилатор- Напонски контролиран осцилатор (VCO)- Фазен шум

3.7 Фазно затворена јамка (PLL)

- Контролирана јамка со фазно компониран склоп- Фреквенциска синтеза со програмибилен разделник во повратна спрега

Процесирање на дигитални сигнали (DSP системи)- FIR и IIR филтер топологии- Фуриева трансформација (DFT; FFT, графичка презентација)- Директна дигитална синтеза

ДЕЛ 4

4. ПРИЕМНИЦИ

4.1 Типови приемници- Единичен и двоен суперхетеродински приемник- Приемник со директно мешање

4.2 Блок дијаграми- CW приемник ((А1А)- АМ приемник ( А3Е)- SSB приемник со потиснат носител (Ј3Е)- FM приемник ( F3E)

4.3 Функција и начин на работа на следните склопови (Само блок дијаграми)- Високо фреквентен засилувач (HF засилувач)- Осцилатор (фиксен и променлив)- Мешач- Меѓуфреквентен засилувач- Лимитер

10

- Детектор, вклучувајќи продукт детектор- Аудио засилувач- Автоматска контролра на засилување - S– метар- Пригушувач на шум (Squelch)

4.4 Карактеристики на приемници (едноставен опис)- Соседен канал- Селективност- Осетливост, шум на приемникот, noise figure- Стабилност- Огледални фреквенции- Desensitization / блокирање- Интермодулација; вкрстена модулација- Реципрочно мешање (фазен шум)

ДЕЛ 55. ПРЕДАВАТЕЛИ

5.1 Типови- Предаватели со или без фреквентно претварање

5.2 Блок дијаграми- CW предавател (А1А)- SSB предавател со потиснат носител за телефонија (Ј3Е)- FM предавател со аудио сигнална модулација на VCO на PLL (F3E)

5.3 Функција и работа на следните склопови (Само блок дијаграми)- Мешач- Осцилатор- Бафер (buffer)- Драјвер (побуда)- Фреквентен умножувач- Излезен степен- Излезен филтер - Фреквентен модулатор- SSB модулатор- Фазeн модулатор- Кристален филтер

5.4 Карактеристики на предавателот- Фреквентна стабилност- RF пропусен опсег- Странични опсези- Аудио-фреквенциски опсег- Не-линеарност (хармоници и интермодулациска дисторзија)- Излезна импенданса- Излезна моќност- Ефикасност, корисно дејство- Фреквентна девијација

11

- Модулационен индекс- CW клуч телеграфско типкање ( кликс и чирпс)- SSB премодулација и попрскување (splatter)- Спореднa RF (високо фрекветни) зрачења- Внатрешни зрачења (во кабинетот)- Фазен шум

ДЕЛ 6

6. АНТЕНИ И ПРЕНОСНИ ЛИНИИ

6.1 Типови на антени- Централно напојувана полубранова антена- Полубранова антена со напојување на едниот крај- Свиткан дипол - ¼ бранова вертикална антена (GP)- Антена со додатни паразитни елементи (ЈАГИ)- Параболична антена - Дипол за повеќе опсези (трап дипол)

6.2 Карактеристики на антена- Струјно напонско пренесување- Импеданса во точката на напојување- Капацитивна или индукативна импеданса на нерезонатна антена- Поларизација- Антенскa насоченост, коефициент и добивка- Зона на покривање - Ефективна израчена моќност (ERP, EIRP)- Однос напред – назад- Хоризонтален и вертикален дијаграм на зрачење

6.3 Преносни линии - Паралелен вод

- Коаксијален кабел- Брановод- Карактеристична импеданса Z- Брзина на пренос- Стојни бранови (SWR) - Губитоци- Балoн трансформатор- ¼ бранов трансформатор на импедансата- Склопови за подесување на антената (само P и T конфигурација)

ДЕЛ 7

12

7. ПРОПАГАЦИЈА- Слабеење на сигналот, однос сигнал шум- Линија на видливост (слободна пропагација во вселената)- Јоносферски слоеви- Критични фреквенции- Влијание на сонцето на јоносферата- Максимум употреблива фреквенција- Површинско и просторно простирање, агол на простирање и скокање на

растојанија- Повеќестрано прекршување во јоносферскo простирање - Фединг- Тропосфера (проводливост и рефлексија)- Влијание на висината на антените за далечината на покривањето (радио - хоризонт)- Температурна инверзија- Споредна Е–рефлексија- Поларна рефлексија- Метеорска рефлексија- Рефлексии од месечината- Атмосферски шум (од грмотевици)- Шум од галаксијата- Шум на Земјата (термички)- Основи за планирање на пропагација (link budget):

- доминантен извор на шум (шум во опсегот спрема шум во приемникот)- минимален однос сигнал/шум- минимална моќност на приемниот сигнал - загуби - добивка на антената, загуби во преносните линии - минимална моќност на предавателот

ДЕЛ 8

8. МЕРЕЊА

8.1 Мерење на:- Прав (DC) и наизменичен (AC) напон и струја- Грешки при мерењата:

- влијание на фреквенција- влијание на брановите- влијание на внатрешниот отпор на мерниот инструмент

- Отпорност- DC и RF моќност (средна моќност и врвна моќност, анвелопа на моќноста)- Однос на стојни бранови - Бранова форма на анвелопата на RF сигналот- Фреквенција- Резонaнтна фреквенција

8.2 Мерни инструменти- Мерења со употреба на:

- Универзален инструмент (дигитален и аналоген)- Мерач на моќност (Rf-power meter)

13

- SWR метар (мерач на рефлексија)- Сигнал генератор- Мерач на фреквенции (counter)- Осцилоскоп- Анализатор на спектар

ДЕЛ 9

9. ИНТЕРФЕРЕНЦИЈА И ИМУНИТЕТ

9.1 Интерференција во електронски уреди- Блокирање- Пречки во корисниот сигнал- Интермодулација- Детекција во аудио електрични кола

9.2 Причини за интерференција во електронски уреди- Електромагнетно поле во предавателот- Паразитни зрачења на предавателот (паразитно зрачење, хармоници)- Несакани влијанија во уредите:

- преку антенскиот влез (индуциран напон, влезна селективност)- преку други спојни линии- од директно зрачење

9.3 Мерки за заштита од интерференцијаМерки за заштита и елиминирање на ефекти од интерференција:- филтрирање- раздвојување- заштита (оклопување)

ДЕЛ 10

10. ЗАШТИТА- Човечко тело- Главен извор за напојување со електрична енергија- Висок напон- Искрење

б) МАКЕДОНСКИ И ИНТЕРНАЦИОНАЛНИ ПРОЦЕДУРИ И ПРАВИЛА ЗА РАБОТА

ДЕЛ 1

14

1. ФОНЕТСКИ АЛФАБЕТ

А = Alpha J = Juliet S = SieraB = Bravo K = Kilo T = TangoC = Charlie L = Lima U = UniformD = Delta M = Mike V = VictorE = Echo N = Novembar W = Whiskey F = Foxtrot O = Oscar X = X-rayG = Golf P = Papa Y = YankeeH = Hotel Q = Quebeck Z = ZuluI = India R = Romeo

ДЕЛ 22. Q – КОД ( кратенки)

Код Прашање ОдговорQRK – Каква е разбирливоста на моите сигнали? Разбирливоста на моите сигнали е..QRM – Дали имате пречки од други радиостаници? Имам пречки од ....QRN – Дали имате атмосферски пречки? Имам атмосферски пречкиQRO – Дали да ја зголемам моќноста на Зголеми ја моќноста на предавателот предавателот?QRP – Дали да ја намалам моќноста на предавателот? Намали ја моќноста на предавателотQRT – Дали да престанам со предавање? Престани со предавањеQRZ – Кој ме повикува? Те повикува...QRV – Дали си подготвен? Подготвен сумQSB – Дали опаѓа нивото на мојот сигнал? Твојот сигнал опаѓаQSL – Дали го потврдувате приемот? Го потрврдувам приемотQSO – Можете ли директно да комуницирате со .........? Можам да комуницирам директно со ...QSY – Дали може да предавам на друга фреквенција? Промени ја предавателната фреквенцијаQRX – Кога може повторно да ме повикате? Ке те повикам повторно во...часот на ..

kHz (или MHz)QTH – Која е вашата позиција во географска Мојата позиција е ....географска широчина широчина и должина (latitude/longitude) ....должина... или на друг начин?

ДЕЛ 3

3. КРАТЕНКИ КОИ СЕ УПОТРЕБУВААТ ВО АМАТЕРСКА СЛУЖБА

BK Сигнал употребуван за предавање со прекинCQ Општ повик за сите радиостанициCW Континуиран бран DE Од, се користи за одвојување на повикувачки знак од повикувачка

станицаK Повик за предавањеMSG ПоракаPSE МоламRST Разбирливост, јачина на сигналот, тон-рапортR ПриемRX ПриемникTX ПредавателUR Ваш

15

ДЕЛ 4

4. МЕЃУНАРОДНИ ЗНАЦИ ЗА ПОВИК ВО СЛУЧАЈ НА НЕСРЕЌА, СООБРАЌАЈ ВО ИТНИ СЛУЧАИ И КОМУНИКАЦИЈА ВО СЛУЧАЈ НА ПРИРОДНИ НЕПОГОДИ

Знаци во случај на несреќа:- радиотелеграфија ...---... ( SOS)- радиотелефонија * МАYДАY*- меѓународна употреба на на аматерска станица во случај на природни непогоди (несреќи)- фреквенциски опсези наменети за аматерска и аматерска сателитска

служба

ДЕЛ 5

5. ПОВИКУВАЧКИ ЗНАЦИ- Идентификација на аматерска станица- Употреба на повикувачки знаци- Составување на повикувачки знаци- Национални префикси

ДЕЛ 6

6. IARY ПЛАНИРАНИ ОПСЕЗИ- IARY планирани опсези- Намена

ДЕЛ 7

7.1 ОДГОВОРНОСТ НА РАДИОАМАТЕРОТ ЗА НЕГОВАТА РАБОТА

7.2 ПРОЦЕДУРИ ЗА РАБОТА

в) МАКЕДОНСКА И МЕЃУНАРОДНА РЕГУЛАТИВА РЕЛЕВАНТНА ЗА АМАТЕРСКА И АМАТЕРСКА САТЕЛИТСКА СЛУЖБА

ДЕЛ 1

1. ITU РАДИО РЕГУЛАТИВА

- Дефиниција на аматерскa и аматерска сателитска служба- Дефиниција на аматерска станица- Член S 25 од Radio Regulations (RR)- Статус на аматерскa и аматерска сателитска служба - ITU Радио региони

ДЕЛ 2

16

2. CEPT РЕГУЛАТИВА

- Препорака T/R 61-01- Привремена работа на аматерска станица во CEPT земји- Привремена работа на аматерска станица во земји што не се во CEPT но

партиципираат во T/R 61-01 системот

ДЕЛ 3

3. МАКЕДОНСКИ ЗАКОНИ, РЕГУЛАТИВА И УСЛОВИ ЗА ДОБИВАЊЕ ОДОБРЕНИЕ

- Македонски закони- Регулатива и услови за добивање одобрение- Приказ на знаење за водење на дневник за работа

- чување на дневник за работа- примена- запишување на податоци

17

ПРИЛОГ 2:

ИСПИТНА ПРОГРАМА ЗА P КЛАСА(NOVICE)


1. ЕЛЕКТРИЧНА, ЕЛЕКТРОМАГНЕТНА И РАДИОКОМУНИКАЦИСКА ТЕОРИЈАПроводливостИзвори на електрицитетРадио брановиАудио и дигитални сигналиМодулирани сигналиМоќност

2. КОМПОНЕНТИ2.1 Отпорник2.2 Кондензатор2.3 Калем2.4 Трансформатор (функција и употреба)2.5 Диода2.6 Транзистор2.7 Кола за подесување

3. ЕЛЕКТРИЧНИ КОЛА3.1 Филтри

4. ПРИЕМНИЦИ4.1 Типови 4.2 Блок дијаграми4.3 Начин на работа и функција

5. ПРЕДАВАТЕЛИ5.1 Блок дијаграми5.2 Начин на работа и функција 5.3 Карактеристики на предавателот

6. АНТЕНИ И ПРЕНОСНИ ЛИНИИ6.1 Типови антени (физичка конструкција, насоченост и поларизација)6.2 Методи на напојување на антени6.3 Упарување

7. ФРЕКВЕНЦИСКИ СПЕКТАР И ПРОПАГАЦИЈА

8. МЕРЕЊА8.1 Спроведување на мерења8.2 Мерни инструменти

18

9. ИНТЕРФЕРЕНЦИЈА И ИМУНИТЕТ 9.1 Итерференција во електронски уреди9.2 Причини за интерференција во електронски уреди9.3 Мерки за заштита од интерференција

10. ЗАШТИТА 10.1 Човечко тело10.2 Напојување од електрична мрежа10.3 Опасности10.4 Грмење

б) МАКЕДОНСКИ И ИНТЕРНАЦИОНАЛНИ ОПЕРАТИВНИ ПРАВИЛА И ПРОЦЕДУРИ

1. Фонетска азбука2. Q – код3. Оперативни кратенки што се користат во аматерска служба4. Повикувачки знаци

в) МАКЕДОНСКА И MEЃУНАРОДНА РЕГУЛАТИВА РЕЛЕВАНТНА ЗА АМАТЕРСКА СЛУЖБА И АМАТЕРСКА САТЕЛИТСКА

1. ITU Радио регулатива2. CEPT регулатива3. Македонски закони, регулатива и услови за добивање одобрение.

19

ДЕТАЛНА ИСПИТНА ПРОГРАМА ЗА А КЛАСА (HAREC)


ДЕЛ 1

1. ЕЛЕКТРИЧНА, ЕЛЕКТРОМАГНЕТНА И РАДИОКОМУНИКАЦИСКА ТЕОРИЈА

1.1 Проводливост- Проводник, полупроводник и изолатор- Струја, напон и отпор- Единици ампер, волт и ом- Омов закон - Електрична моќност - Единица ват

1.2 Електрични извори- Батерија и напојување од електрична мрежа

1.3 Радио бранови- Радио бран како електромагнетен бран- Брзина на пропагација и врска со фреквенција и бранова должина- Поларизација- Фреквенција- Единица Херц

1.4 Аудио и дигитални сигнали- Аудио сигнали- Дигитални сигнали

1.5 Модулирани сигналиПредности и мани на:

- Амплитудна модулација- Модулација со еден бочен опсег- Фреквенциска модулација- Носител, странични опсези и ширoчина на опсег

1.6 Моќност - Еднонасочна влезна моќност и излезна радиофреквенциска моќност

ДЕЛ 2

2. КОМПОНЕНТИ

2.1 Отпорник- Отпорност

20

- Мерна единица Ом (ohm)- Дисипирана моќност- Означување со бои- Отпорници во сериска и паралелна врска

2.2 Кондензатор- Капацитет- Мерна единица фарад- Користење на константни и променливи кондензатори: воздушни, мика,

пластични, керамички и електролитски кондензатори- Кондензатори во паралелна врска

2.3 Калем (намотка)- Мерна единица Хенри

2.4 Трансформатори ( функција и работа)- Трансформатори (функција)

2.5 Диода- Користење и примена на диода- Исправувач диода, зенер диода

2.6 Транзистор- Знаење дека транзисторот може да се користи како засилувач или

осцолатор

2.7 Кола за подесување- Функција на сериски и паралелни подесувачки кола

ДЕЛ 33. ЕЛЕКТРИЧНИ КОЛА

3.1 Филтри- Нископропусни, високопропусни, банд – пас и банд – стоп филтри

(користење и примена)

ДЕЛ 4

4. ПРИЕМНИЦИ

4.1 Типови приемници- Единичен суперхетеродински приемник

- Приемник со директно мешање

4.2 Блок дијаграми- CW приемник ((А1А)- АМ приемник ( А3Е)- SSB приемник (Ј3Е)- FM приемник ( F3E)

4.3 Функција и начин на работа на следните степени (само блок дијаграм)

21

- Високо фреквентен (HF) засилувач- Осцилатор ( фиксен и променлив)- Мешач- Меѓуфреквентен засилувач- Детектор- Oscilator so izbivawe (BFO)- Нискофреквентен (LF) засилувач- Напојување- Пригушувач на шум (Squelch) (само намена)

ДЕЛ 5

5. ПРЕДАВАТЕЛИ

5.1 Блок дијаграми- CW – Предавател (А1А)- SSB – предавател (Ј3Е)- FM – предавател (F3E)

5.2 Функција и работа на следните степени (само блок дијаграми)- Мешач- Осцилатор (кристален и VFO)- Бафер (buffer)- Драјвер (побуда)- Фреквентен умножувач- Излезен степен- Излезен филтер (пи-филтер)- Фреквенциски модулатор- Фреквенциски модулатор- SSB модулатор- Напојување

5.3 Карактеристики на предавателот (едноставен опис)- Фреквенциска стабилност- RF пропусен опсег- Странични опсези- Излезна моќност- Споредна емисија и хармоници

ДЕЛ 6

6 . АНТЕНИ И ПРЕНОСНИ ЛИНИИ

6.1 Типови антени (физичка конструкција, насоченост и поларизација)- Централно напојувана полубранова антена- Антена со напојување на едниот крај- ¼ бранова вертикална антена (ГП)- Антена со парзитни елементи (ЈАГИ)- Израчена моќност [ERP, EIRP]

6.2 Методи на напојување на антени- Коаксијален кабел и паралелен вод

22

- Предности и мани- Конструкција и користење

6.3 Упарување- Склопови за подесување на антената (само намена)

ДЕЛ 7

7. ФРЕКВЕНЦИСКИ СПЕКТАР И ПРОПАГАЦИЈА

- Јоносферски слоеви- Влијание на јоносферски слоеви врз HF пропагација- Фединг- Тропосфера- Влијание на временски услови врз VHF/UHF пропагација- Сончеви циклуси и влијание врз комуникации- HF, VHF, UHF опсези- Врска помеѓу фреквенција и бранова должина

ДЕЛ 8

8. Мерења

8.1 Вршење на мерењаМерење на:- еднонасочен и наизменичен напон- еднонасочна и наизменична струја- Отпорност- Фреквенција

8.2 Мерни инструментиМерења со употреба на:- AVO метар (дигитален и аналоген)- SWR метар (мерач на рефлексија)- Мерач на абсорпција на бранови- Вештачко оптоварување

ДЕЛ 9

9. ИНТЕРФЕРЕНЦИЈА И ИМУНИТЕТ

9.1 Итерференција во електронска опрема- Интерференција со посакуван сигнал (TV, VHF и радиодифузија)- Интерференција со аудио системи

9.2 Причини за пречките во електронските уреди- Споредни зрачења на предавател (паразитни зрачења, хармоници) - Несакано влијание на опремата:

- Преку антенски влез на приемник- Преку други патишта (електрична мрежа, звучници и кабли)- Преку директно зрачење

23

9.3 Мерки за заштита од интерференцијаМерки за превенција и минимизирање на интерференција:- Филтрирање кај аматерска станица- Филтрирање кај интерферирана опрема- Одвојување- Оклопување- Сепарација на предавателни и TV антени- Избегнување на користење на антена со напојување на едниот крај- Минимална моќност- Добро RF заземјување- Социјални ефекти (добри релации со соседите)

ДЕЛ 10

10 ЗАШТИТА

10.1 Човечко тело- Последици од електричен удар- Предострожност од електричен удар

10.2 Напојување од електрична мрежа - Разлика помеѓу линии, нула и заземјување (означување со бои)- Важност на добри заземјувачки врски- Брзи и спори осигурувачи, вредности на осигурувачи

10.3 Опасности- Висок напон- Наполнети кондензатори

10.4 Грмење- Опасност- Заштита- Заземјување на опрема


ДЕЛ 1

1. ФОНЕТСКИ АЛФАБЕТ

А = Alpha J = Juliet S = SieraB = Bravo K = Kilo T = TangoC = Charlie L = Lima U = UniformD = Delta M = Mike V = VictorE = Echo N = Novembar W = Whiskey F = Foxtrot O = Oscar X = X-rayG = Golf P = Papa Y = YankeeH = Hotel Q = Quebeck Z = ZuluI = India R = Romeo

24

ДЕЛ 22. Q – КОД ( кратенки)

Код Прашање ОдговорQRK – Каква е разбирливоста на моите сигнали? Разбирливоста на моите сигнали е..QRM – Дали имате пречки од други радиостаници? Имам пречки од ....QRN – Дали имате атмосферски пречки? Имам атмосферски пречкиQRO – Дали да ја зголемам моќноста на Зголеми ја моќноста на предавателот предавателот?QRP – Дали да ја намалам моќноста на предавателот? Намали ја моќноста на предавателотQRT – Дали да престанам со предавање? Престани со предавањеQRZ – Кој ме повикува? Те повикува...QRV – Дали си подготвен? Подготвен сумQSB – Дали опаѓа нивото на мојот сигнал? Твојот сигнал опаѓаQSL – Дали го потврдувате приемот? Го потрврдувам приемотQSO – Можете ли директно да комуницирате со .........? Можам да комуницирам директно со ...QSY – Дали може да предавам на друга фреквенција? Промени ја предавателната фреквенцијаQRX – Кога може повторно да ме повикате? Ке те повикам повторно во...часот на ..

kHz (или MHz)QTH – Која е вашата позиција во географска Мојата позиција е ....географска широчина широчина и должина (latitude/longitude) ....должина... или на друг начин?

ДЕЛ 3

3. КРАТЕНКИ КОИ СЕ УПОТРЕБУВААТ ВО АМАТЕРСКА СЛУЖБА

BK Сигнал употребуван за предавање со прекинCQ Општ повик за сите радиостанициCW Континуиран бран DE Од, се користи за одвојување на повикувачки знак од повикувачка

станицаK Повик за предавањеMSG ПоракаPSE МоламRST Разбирливост, јачина на сигналот, тон-рапортR ПриемRX ПриемникTX ПредавателUR Ваш

ДЕЛ 44. Повикувачки знаци

- Идентификација на аматерска станица- Употреба на повикувачки знак- Составување на повикувачки знаци- Национални префикси

25


ДЕЛ 11. ITU Радио регулатива

- Дефиниција на аматерскa и аматерска сателитска служба- Дефиниција на аматерска станица- Член 25 од Радио регулатива (RR)- Статус на аматерскa и аматерска сателитска служба - ITU Радио региони

ДЕЛ 2

2. CEPT Регулатива- ECC Препорака (05)06- Привремена работа на аматерска станица во CEPT земји- Привремена работа на аматерска станица во земји што не се членки на

CEPT но партиципираат во CEPT Novice Radio Amateur Licensing системот

ДЕЛ 3

3. Македонски закони, регулатива и услови за добивање одобрение- Македонски закони- Регулатива и услови за добивање одобрение- Приказ на знаење за водење на дневник за работа- Чување на дневник за работа- Примена на дневник за работа- Запишани податоци во дневник за работа

26

ПРИЛОГ 3:

ИСПИТНИ ПРАШАЊА ЗА А КЛАСА (HAREC)


ДЕЛ 1

1. Како се нарекува енергијата којашто се создава во електромагнетно или електростатичко поле? (б)

а) кинетичка енергија;б) потенцијална енергија;в) резонантна енергија;г) истонасочна енергија.

2. Што ја определува јачината (интензитет) на магнетното поле околу даден проводник? (г)

а) специфичната отпорност на проводникот;б) должината на проводникот;в) дијаметарот на проводникот;г) струјата низ проводникот.

3. Каде и при кои услови се создава магнетно поле? (б)

а) секаде каде што постои електрично полеб) околу проводник при протекување на електрична струја низ него;в) меѓу плочите од кондензатор при акумулиран електричен полнеж во него;г) меѓу половите на акумулатор кога е полн.

4. Кој прибор се користи за сочувување на електричната енергија на електростатско поле? (в)

а) батерија;б) трансформатор;в) кондензатор;г) бобина.

5. Со која мерна единица се мери количеството енергија, насобрана во електростатско поле? (б)

а) фарад;б) џул;в) ват;г) волт.

27

6. Што е скин ефект, површински ефект? (а)

а) појавата при која со зголемувањето на фреквенцијата, високофреквентната струја тече само по површината на проводникот;

б) појавата при која со намалувањето на фреквенцијата високофреквентната струја тече само по површината на проводникот;

в) појавата при која топлинските процеси по површината на проводникот му ја зголемуваат неговата импеданса;

г) појавата при која топлинските процеси по површината на проводникот му ја намалуваат неговата импеданса.

7. Каде практично тече високофреквентната струја низ проводникот? (а)

а) по површината на проводникот;б) по централната оска на проводникот;в) низ целиот пресек на проводникот;г) низ магнетното поле околу проводникот.

8. Зошто целата високофреквентната струја тече низ даден проводник практично само во многу тенок слој по неговата површина? (б)

а) поради загревањето на проводникот во неговата внатрешност;б) поради површинскиот скин ефект;в) пораи самоиндуктивноста на проводникот;г) поради тоа што високофреквентната отпорност на проводникот е многу

помала од отпорноста, ако низ него тече истосмерна стуја.

9. Што е синусоидален бран? (в)

а) бран што слабее во времето посинусоидален закон;б) бран чија поларизација се менува во времето по синусоидален закон;в) бран чија амплитуда се менува во времето по синусоидален закон;г) бран чија фреквенција се менува во времето по синусоидален закон.

10. Што е период на бран? (а)

а) времето потребно за еден циклус;б) бројот на степените во еден циклус;в) бројот на пресеците со нултата линија (апцисата) за еден циклус; г) бројот на промените за 1 секунда.

11. Колку содржи еден полн период на синусоидален бран? (г)

а) 90о;б) 100о;в) 180о; г) 360о.

12. Зошто најчесто се работи со променливи напон и струја со синусоидална форма вклучувајќи го и напонот на мрежата? (г)

28

а) затоа што предизвикуваат најмали загуби во елементите на електронските кола: отпорници, калеми, кондензатори;

б) затоа што при синусоидална променлива струја нема реактивни загуби во елементите на електричните кола: отпорници, калеми, кондензатори;

в) затоа што при синусоидално променлив тек на струјата, нема активни загуби во елементите на електричните кола: отпорници, калеми, кондензатори;г) затоа што само при синусоидална променлива струја не се менува формата во елементите на електричните кола: отпорници, калеми, кондензатори;

13. Кој е најточниот метод за мерење на ефективната вредност на напонот на еден бран со сложена форма? (г)

а) со користење на дип метар;б) со користење на апсорпционен браномер;в) со претставување на бранот со слична математичка функција; г) со мерење на топлинскиот ефект на најголемиот по вредност отпорник и споредувањето со топлинскиот ефект на истиот отпорник при постојана струја.

14. Кој сигнал е со правоаголна форма? (б)

а) чиј што циклус содржи точно 100о;б) чија што амплитуда се менува со скок од едно ниво на друго и обратно;в) која ја пресекува четири пати нултата линија за време на секој циклус; г) која содржи истонасочена компонента.

15. Кои фактори го определуваат капацитето на еден кондензатор? (б)

а) површината на плочите, растојанието меѓу нив и напонот меѓу плочите;б) површината на плочите, растојанието меѓу нив и диелектричната константа на материјалот помеѓу плочите;в) површината на плочите, напонот помеѓу нив и диелектричната константа на материјалот помеѓу плочите;г) површината на плочите, количеството на полнеж во нив и диелектричната константа на материјалот помеѓу плочите.

16. Колку е диелектричната константа на воздухот? (в)

а) приближно 10;б) приближно 2;в) приближно 1;г) приближно 0;

17. Што означува временската константа на едно RC коло? (а)

а) времето за празнење на кондензаторот до 37% од напонот, на кој што бил приклучен;б) времето за полнење на кондензаторот до 50% од напонот, на кој што бил приклучен;в) времето за полнење на кондензаторот до 63% од напонот, на кој што бил

29

приклучен;г) времето за полно празнење на кондензаторот.

18. Што означува временската константа на едно RL коло? (б)

а) времето за кое струјата низ калемот достигнува максимална вредност;б) времето за кое струјата низ калемот достигнува 63% од максималната вредност ;в) времето за кое струјата низ калемот достигнува 50% од максималната вредност ;г) времето за кое струјата низ калемот достигнува 37% од максималната вредност.

19. Во која единица се мери временската константа на едно RC коло? (а)

а) секунда;б) 1/секунда ;в) ом;

г) фарад.

20. Во која единица се мери временската константа на едно RL коло? (а)

а) секунда;б) 1/секунда ;в) ом;

г) хенри.

21. Со која формула се пресметува временската константа на едно RC коло? (в)

а) τ = R/C;б) τ = C/R ;в) τ = RC;

г) τ = RC2.

22. До кое ниво од влезниот напон ќе се наполни кондензаторот од едно RC коло за време од 2τ ? (в)

а) 37%;б) 63%;в) 87%;

г) 100%.

23. До кое ниво од напонот на кој бил наполнет ќе се испразни кондензаторот од едно RC коло за време од 2 τ ? (б)

а) 0%;б) 13%;в) 37%;

г) 63%.

30

24. Колкава е временската константа на RC коло кое се состои од редно поврзани кондензатор од 100 µF и отпорник од 470 кΩ? (в)

а) 4700 секунди;б) 470 секунди;в) 47 секунди;

г) 4,7 секунди.

25. Колкава е временската константа на RC коло составено од редно поврзани кондензатор од 220µF и отпорник од 1МΩ? (а)

а) 220 секунди;б) 22 секунди;в) 2,2 секунди;


26. Колкава е временската константа на RC коло составено од редно поврзани два кондензатори, секој од по 1000µF и два редно поврзани отпорници, секој од по 4,7 кΩ? (г)



27. Колкава е временската константа на RC коло составено од пет паралелно поврзани кондензатори, секој од по 1000µF и пет паралелно поврзани отпорници, секој од по 470 Ω? (г)

а) 470 секунди;б) 47 секунди;в) 4,7 секунди;


28. Колку време е потребно да се испразни кондензатор од 0,01µF до напон од 7.4 V, низ отпорник од 2 МΩ врзан паралелно, ако кондензаторот бил наполнет до напон од 20V? (б)

а) 0.001 секунда;б) 0.02 секунди;в) 1 секунда;

г) 8 секунди.

29. Колку време е потребно да се наполни кондензатор од 0,01µF до напон од 174V, низ отпорник од 2 МΩ ако се приклучат на извор на напон од 200V? (б)

а) 0,02 секунда;б) 0,04 секунди;в) 0,2 секунда;


31

30. Колку долго напонот на еден кондензаор наполнет до 1000V ќе биде на ниво над 370 V, ако капацитетот на кондензаторот е 1000µF и тој се празни преку паралелно поврзан отпорник од 2 МΩ? (г)


г) повеќе од половина час.

31. Колку долго напонот на еден кондензатор наполнет до 100V ќе биде на ниво над 13 V, ако капацитетот на кондензаторот е 1000µF и тој се празни преку три сериски (редно) поврзани отпорници, секој од по 2 МΩ? (в)

а) 87 секунди;б) 600 секунди;в) повеќе од три часа;

г) повеќе од едно деноноќие.

32. Кои два хемиски елементи се користат најмногу за изготвување на полупроводнички елементи? (г)

а) злато и бизмут;б) силициум и сребро;в) бакар и германиум;

г) германиум и силициум.

33. Која е карактеристиката на тунел диода? (в)

а) многу висока отпорност во пропусна насока;б) многу голема струја во пропусна насока;в) делот од негативната отпорност во волт-амперската карактеристика;

г) делот од исклучително линеарна волт-амперската карактеристика.

34. Кој специјален тип на диода е наменет да засилува и генерира сигнали? (г)

а) точкаста диода;б) зенер диода;в) рамнинска диода;

г) тунел диода.

35. За што најчесто се користи пин диодата? (в)

а) како извор на постојана струја;б) како извор на постојан напон;в) како високофреквентен генератор/детектор;

г) како високофреквентен исправувач.

36. Како скратено се означува дисплеј на течни кристали? (б)

а) LED;

32

б) LCD;в) PC;

г) CMOS.

37. Што е фотоелектричен ефект? (б)

а) претворање на енергијата на фотоните во електрична енергија;б) промена на проводноста на осветлен полупроводник;в) претворање на електричната енергија во енергија на фотоните;

г) промена на капацитетот на осветлен полупроводник.

38. Што станува со проводноста на фотоелектричен уред, кога тој ќе се осветли? (а)

а) се зголемува;б) се намалува;в) не се променува;

г) станува еднаква на нула.

39. Што станува со проводноста на фотоелектричен уред под дејство на светлина? (б)

а) се зголемува;б) се намалува;в) не се променува;

г) станува еднаква на нула.

40. Што е оптички пар? (г)

а) отпорник и кондензатор;б) амплитудно модулиран ласер од хелиум и неон;в) фреквентно модулиран ласер од хелиум и неон;

г) фотодиода и фототранзистор.

41. Кое основно својство на зенер диодата е искажано подолу? (б)

а) дел од карактеристиката со константна струја при променлив напон;б) дел од карактеристиката со константен напон при променлива струја;в) дел од карактеристиката со негативна отпорност;

г) внатрешен капацитет, кој што се променува според прикажаниот напон.

42. Кој тип на полупроводничка диода значително го менува внатрешниот капацитет со промена на донесениот напон? (а)

а) варикап;б) тунел диода;в) зенер диода;

г) силициумска диода.

43. За што најчесто се употребува варикап диода? (г)

33

а) како извор на константна струја;б) како извор на константен напон;в) како променлива индуктивност;

г) како променлив капацитет.

44. За што најчесто се употребува точкаста диода? (в)

а) како извор на константна струја;б) како извор на константен напон;в) како високофреквентен детектор;

г) како високоволтен исправувач.

45. Што означува параметарот β (бета) на биполарниот транзистор? (а)

а) односот на промената на струјата низ колекторот и промената на струјата во базата;б) промена на струјата низ базата спрема промената на струјата во емитерот;в) промена на струјата низ колекторот спрема промената на струјата во емитерот;г) промена на напонот на колекторот спрема промената на напонот во емитерот.

46. Кој параметар на еден биполарен транзистор претставува односот меѓу промената на струјата низ колекторот и промената на струјата низ неговата база? (б)

а) алфа ( );б) бета ( );в) гама ( );г) делта ( ).

47. Која е основната предност на транзисторот со ефект на поле во однос на биполарниот транзистор? (а)

а) транзисторот со ефект на поле има многу поголема влезна отпорност;б) транзисторот со ефект на поле има многу помала влезна отпорност;в) транзисторот со ефект на поле е многу погоден за високи фреквенции;г) транзисторот со ефект на поле е многу поевтин.

48. Која е основната предност на CMOS полупроводниците над останатите? (б)

а) многу помали димензии;б) многу пониска потрошувачка;в) многу пониска цена;г) многу повисок максимален инверзен напон.

49. Што претставува И (AND) логичко коло? (а)

а) коло што има логичка единица на излезот, ако на сите влезови има

34

логичка единица;б) коло што има логичка единица на излезот, ако на кој и да е влез има логичка единица;в) коло што има логичка единица на излезот, ако на сите влезови има логичка нула;г) коло што има логичка единица на излезот, ако на кој и да било влез има логичка нула.

50. Што претставува ИЛИ (OR) логичко коло? (б)

а) коло што има логичка единица на излезот, ако на сите влезови има логичка единица;б) коло што има логичка единица на излезот, ако на кој и да било влез има логичка единица;в) коло што има логичка единица на излезот, ако на сите влезови има логичка нула;г) коло што има логичка единица на излезот, ако на кој и да било влез има логичка нула.

51. Што претставува НЕ (NON) логичко коло? (в)

а) коло што има логичка нула на излезот, ако на сите влезови има логичка единица;б) коло што има логичка нула на излезот, ако на кој и да било влез има логичка единица;в) коло што има логичка нула на излезот, ако на влезот има логичка единица (или обратно);г) коло што има логичка единица на излезот, ако на влезот има логичка единица (или обратно).

52. Што претставува ИЛИ - НЕ (НИЛИ) логичко коло? (г)

а) коло што има логичка единица на излезот, ако на сите влезови има логичка единица;б) коло што има логичка единица на излезот, ако на кој и да било влез има логичка единица;в) коло што има логичка нула на излезот, ако на влезот има логичка единица;г) коло што има логичка нула на излезот, ако на кој и да било или на сите влезови има логичка единица.

53. Што претставува И - НЕ (НИ) логичко коло? (в)

а) коло што има логичка единица на излезот, ако на сите влезови има логичка единица;б) коло што има логичка единица на излезот, ако на кој и да било влез има логичка единица;в) коло што има логичка нула на излезот, ако на сите влезови има логичка единица;г) коло што има логичка нула на излезот, ако на кој и да било влез има логичка единица.

35

54. Што се случува кога напонот на краевите на индуктивноста врзана сериски со кондензатор е поголема од целиот напон на колото? (в)

а) дисонанца;б) голема временска константа;в) резонанца;г) негативна отпорност.

55. Која е резонантна фреквенција на осцилаторно коло? (в)

а) максималната фреквенција што колото ја пропушта;б) минималната фреквенција што колото ја пропушта;в) фреквенцијата при која капацитивната отпорност се изедначува со индуктивната отпорност;г) фреквенцијата при која струјата низ електричното коло ја менува својата насока.

56. Што се случува со струјата кога сериско R-L-C коло е во резонанца? (б)

а) станува минимална;б) станува максимална;в) станува константна;г) станува еднаква на нула.

57. Што се случува со вкупната струја во паралелно R-L-C коло при резонанца? (а)

а) станува минимална;б) станува максимална;в) станува константна;г) станува еднаква на нула.

58. Со која формула се пресметува резонантната фреквенција на паралелно L-C осцилаторно коло? (г)

а) f = 1/LC;б) f = LC;в) f = 2 π ;

г) f = .

59. Која е резонантната фреквенција на паралелно осцилаторно коло со капацитет 40 pF и индуктивност од 50 mH? (б)

а) приближно 1.8 MHz;б) приближно 3.5 MHz;в) приближно 7 MHz;г) приближно 14 MHz.

36

60. Која е резонантната фреквенција на паралелно осцилаторно коло со капацитет 200 pF и индуктивност од 40 mH? (б)

а) приближно 3.5 MHz;б) приближно 1.8 MHz;в) приближно 3.5 kHz;г) приближно 1.8 kHz.

61. Која е резонантната фреквенција на редно осцилаторно коло со капацитет 10 pF и индуктивност од 50 mH? (б)

а) приближно 3.5 MHz;б) приближно 7 MHz;в) приближно 3.5 kHz;г) приближно 7 kHz.

62. Која е резонантната фреквенција на редно осцилаторно коло со капацитет 500 pF и индуктивност од 24 mH? (a)

а) приближно 400 kHz;б) приближно 4 MHz;в) приближно 4 kHz;г) приближно 400 Hz.

63. Која формула се користи за пресметување на фактор на квалитет (Q-фактор) на паралелно R-L-C осцилаторно коло со позната активна отпорност R и реактивна X? (б)

а) Q = R X;б) Q = R / X;в) Q = 2 R X;г) Q = R / 2X.

64. Колку изнесува Q – факторот на паралелно осцилаторно коло ако резонантната фреквенција изнесува f = 14 000 MHz, индуктивноста L = 3 mH, a отпорноста R = 20 kΩ? (a)

а) приближно 76;б) приближно 7,6;в) приближно 13;г) приближно 130.

65. Колку изнесува Q – факторот на паралелно R-C-L осцилаторно коло, ако резонантната фреквенција изнесува f = 7 000 MHz, кондензаторот C = 63 pF, a отпорноста R = 1 kΩ? (в)

а) приближно 3,6;б) приближно 36;в) приближно 2.8;г) приближно 28.

37

66. Во која единица се мери Q – факторот (факторот на квалитет) на колото? (г)

а) оми;б) херци;в) секунда;г) е неименувана големина.

67. Која формула се користи за пресметување на пропусниот опсег на осцилаторно коло Δf во резонанца при позната резонантна фреквенција f и фактор на квалитет Q? (a)

а) Δf = f /Q;

б) Δf = Q / f ;

в) Δf = 0.5 f Q;

г) Δf = 2 f Q.

68. Кој е пропусниот опсег на паралелно резонантно коло со позната резонантна фреквенција f = 1.8 MHz и фактор на квалитет Q = 100? (a)

а) 18 kHz;б) 1.8 kHz;в) 180 Hz;г) 18 Hz.

69. Кој е пропусниот опсег на паралелно резонантно коло со позната резонантна фреквенција f = 3.6 MHz и фактор на квалитет Q = 200? (г)

а) 72 kHz;б) 720 Hz;в) 180 Hz;г) 18 kHz.

70. Кој е пропусниот опсег на паралелно резонантно коло со позната резонантна фреквенција f = 14.100 MHz и фактор на квалитет Q = 141? (б)

а) 10 kHz;б) 100 kHz;в) 20 kHz;г) 200 kHz.

71. Кои се трите основни групи на филтри според пропусниот опсег? (а)

а) нискофреквентен, високофреквентен и пропусник на опсег;б) индуктивен, капацитивен и отпорен;в) аудио, радио, видео;г) лампов, транзисторски, интегрални кола.

72. Што е Г - филтер? (б)

38

а) коло со две индуктивности и два капацитивност;б) коло со индуктивност и капацитивност;в) коло со индуктивност и два капацитивности;г) коло со две индуктивности и капацитивност.

73. Што е Пи – филтер? (г)

а) коло од три индуктивности или три капацитивности;б) коло за подесување на антената, изолирана од шасијата;в) еквивалентен товар за подесување на излезниот степен;г) коло составено од капацитивност – индуктивност - капацитивност или индуктивност – капацитивност – индуктивност.

74. Што е Т филтер? (в)

а) коло од три индуктивности или три капацитета;б) еквивалентен товар за поднесување на излезниот степен;в) коло составено од капацитивност – индуктивност – капацитивност или индуктивност – капацитивност – индуктивност;г) второто популарно име на мерач на коефициент на стојни бранови (КСВ – метар);

75. Како ја трансформираат импедансата L-C колата? (г)

а) отпорностите кои се дел од колото се вадат од отпорностите на оптеретувањето;б) L-C колата внесуваат негативна отпорност;в) L-C колата внесуваат реактивна отпорност;г) L-C колата ја анулираат реактивната компонента и ја менуваат активната компонента на импедансата.

76. Каква е процедурата при подесување на излезен степен со П – филтер кон антената? (в)

а) кондензаторот кон антената се подесува на максимален капацитет, потоа со кондензаторот кон излезниот степен се постигнува минимална струја на излезниот степен;

б) кондензаторот кон излезниот степен се подесува на максимален капацитет, потоа со кондензаторот кон антената се постигнува минимална струја на излезниот степен;

в) постепено се зголемува струјата на излезниот степен преку кондензаторот кон излезниот степен;

г) постепено се зголемува струјата низ степенот преку кондензаторот кон излезниот степен и се постигнува минимум струја низ кондензаторот кон антената;

77. Што е операционен засилувач? (а)

а) диференцијален засилувач со големо засилување, чии што карактеристики се определуваат од внатрешно врзани компоненти;

39

б) нискофреквентен засилувач со големо засилување, чии што карактеристики се определуваат од надворешно врзани компоненти;

в) засилувач што се користи во компјутерите при математички операции;г) компјутерска програма, која го пресметува засилувањето на

високофреквентните (ВФ) засилувачи;

78. Какви карактеристики поседува идеалниот операционен засилувач ? (б)

а) нулта влезна импеданса, бескрајно голема излезна импеданса, бескрајно големо засилување, линеарна фреквентна карактеристика;

б) бескрајно голема влезна импеданса, нулта излезна импеданса, бескрајно големо засилување, линеарна фреквенциска карактеристика;

в) нулта влезна импеданса, нулта излезна импеданса, бескрајно големо засилување, линеарна фреквенциска карактеристика;

г) бескрајно голема влезна импеданса, бескрајно голема излезна импеданса, бескрајно големо засилување, линеарна фреквенциска карактеристика;

79. Кое основно својство го определува засилувањето на операциониот засилувач? (а)

а) повратна врска;б) капацитивностите колектор – база во p-n спој;в) донесениот напон на напојување;г) излезното оптеретување;

80. Колку е влезната импеданса на теоретски идеалниот операционен засилувач ? ( г)

а) 100Ω;б)100 к Ω ;в) 0 Ω ;г) бескрајно голема;

81. Колку е излезната импеданса на теоретски идеален операционален засилувач? (в)

а) 100 Ω ;б) 100 кΩ ;в) 0 Ω ;г) бескрајно голем;

82. Која е предноста при користење на активен NF – филтер реализиран со операционен засилувач наместо со пасивни LC – елементи? (г)

а) операциониот засилувач издржува поголемо оптоварување;б) лесно може да се купи операционен засилувач подесен на саканата

фреквенција;в) операциониот засилувач е температурно независен;г) операциониот засилувач засилува, наместо да внесува загуби;

83. Што е инвертирачки операционен засилувач? (в)

40

а) засилувач кај кој влезната импеданса е многу мала, а излезната - многу голема;

б) засилувач кај кој влезниот и излезниот сигнал имаат фазна разлика од 90˚;в) засилувач кај кој влезниот и излезниот сигнал имаат фазна разлика од

180˚;г) засилувач кај кој влезниот и излезниот сигнал се во фаза;

84. Што е неинвертиран операционен засилувач? (г)

а) засилувач кај кој влезната и излезната импеданса се многу големи;б) засилувач кај кој влезниот и излезниот сигнал имаат фазна разлика 90˚;в) засилувач кај кој влезниот и излезниот сигнал имаат фазна разлика 180˚ ;г) засилувач кај кој влезниот и излезниот сигнал се во фаза;

85. Што е диференцијален засилувач ? (в)

а) засилувач кој што одржува постојан напон на излезот, ако на двата влеза се донесе еден константен и еден променлив напон;

б) засилувач кај кој излезниот сигнал се разделува подеднакво меѓу двата излеза;

в) засилувач кај кој излезниот сигнал е пропорционален на разликата меѓу сигналите на двата влеза;

г) засилувач кај кој на излезот се добива логичка единица, само кога на двата влеза има една логичка единица и една логичка нула;

86. Што ги определува засилувањето и фреквенциските карактеристики на активен RC филтер дополнет со операционен засилувач? (б)

а) вредноста на капацитетот и отпорностите вградени во операциониот засилувач;

б) вредностите на кондензаторите и отпорниците, врзани надворешно кон операциониот засилувач;

в) напонот и фреквенцијата на влезниот сигнал;г) напонот на напојување на операциониот засилувач;

87. Какво треба да биде засилувањето на високофреквентниот засилувач во еден приемник?(б)

а) ограничено, за да не се добие саморезонанца;б) доста големо, за да можат слабите сигнали да го надминат шумот

генериран во првиот мешач;в) доста големо за да можат слабите сигнали да останат под нивото на

шумот генериран во првиот мешач;г) обратно пропорционално на засилувањето во меѓуфреквенцискиот дел;

88. Кој шум главно влијае врз односот сигнал – шум на излезот од приемникот на подрачјето 1.8 MHz ?(г)

а) од детектор на приемникот;б) од високофрекветното засилување на приемникот;в) од човечка дејност (индустриски шум);г) од атмосферата.

41

89. Кој шум главно влијае врз односот сигнал – шум на излезот од приемникот на подрачјето 144 MHz ? (б)

а) од човечката дејност (индустриски шум);б) од високофреквенцискиот засилувач на приемникот;в) од јоносферата;г) од атмосферата;

90. Кој шум главно влијае врз односот сигнал – шум на излезот од приемникот на подрачје 432 MHz ?(б)

а) од детекторот на приемникот:б) од високофреквенцискиот засилувач на приемникот;в) од јоносферата;г) од атмосферата.

91. Што се подразбира под шумен број на приемникот?( в)

а) нивото на шумот, кој што влегува во приемникот на антената;б) способноста на шумот, кој што влегува во приемникот на антената;в) нивото на шумот, генериран во приемникот;г) нивото на сигналот, кој што го надминува три пати нивото на шумот.

92. Кои два фактори ја определуваат осетливоста на приемникот? (г)

а) селективноста кон хармонични емисии и линеарноста на HF засилувачот;б) цената и побарувачката во трговската мрежа;в) неговите интермодулационите карактеристики и неговиот динамичен опсег;г) ширината на приемниот опсег и шумниот број;

93. Кој степен на приемникот практично го определува неговиот шумен број? (а)

а) VF засилувачот;б) MF засилувачот;в) HF засилувачот;г) осцилаторот.

94. Што претставува мешање? (г)

а) потиснување на шумот од широкопојасен приемник по методата на фазно споредување;

б) потиснување на шумот од широкопојасен приемник по методата на фазни разлики;

в) изобличување, предизвикани од нелинеарно засилување;г) обработка на два сигнали со цел да се добијат сумата и разликата од

нивните фреквенции.

95. Која е фреквенцијата на сигналите на излезот од мешачот? (в)

42

а) фреквенции, повеќекратни (хармонични) на фреквенцијата на влезните сигнали;

б) фреквенции, еднакви на сумата и разликата на фреквенциите на влезните сигнали;

в) фреквенции на влезните сигнали и нивните збир и разлика;г) фреквенциите на влезните сигнали и нивните разлики.

96. Што е меѓуфреквенциски степен?(а)

а) засилувач на опсег со констатно подесување;б) демодулатор во еден примерок;в) филтер на приемната фреквенција;г) втор осцилатор;

97. Кој несакан ефект се појавува, кога се користи широкопојасен филтер во меѓуфреквенцискиот степен на приемникот? (б)

а) се преоптеретува HF засилувачот;б) несаканите сигнали стигнуваат до NF засилувачот;в) се појавуваат интрмодулациски пречки;г) станува невозможен приемот на телеграфски сигнали.

98. Што преставува детекција? (б)

а) процес на потиснување на носечката фреквенција;б) процес на издвојување на носителот на информацијата од модулираниот

VF сигнал;в) мешање на приемниот сигнал со шумот;г) мешање на сигнали од еднонасочна и наизменична струја.

99. Кој е принцип на работа на диоден детектор? (в)

а) има различна реактивна отпорност за различни фреквенции; б) го меша сигналот со носечката фреквенција;в) го исправува и филтрира сигналот;г) го претвара дигиталниот сигнал во аналоген.

100. Што е продуктен детектор? (в)

а) детектор што има осцилатор, вклучен кон мешачот;б) детектор, што го засилува сигналот и му го намалува опсегот;в) детектор што обезбедува мешање на сигналот со локално генерирана

носеча фреквенција;г) детектор, предодреден да детектира продукти на кросмодулација.

101. Како се детектира сигнал со класа на зрачење F3E? (б)

а) со балансен модулатор;б) со фреквенциски дискриминатор;в) со продуктен детектор;г) со високоволтен исправувач.

43

102. Што е фреквенциски дискриминатор? (а)

а) степен за детекција на фреквенциски модулирани сигнали;б) степен за филтрирање на два блиски по фреквенција сигнали;в) фреквенциско моделиран генератор;г) автоматски селектор на пропусен фреквенциски опсег.

103. Што е ефект на зафаќање? (в)

а) ФМ приемникот ги демодулира сите сигнали на фреквенцијата, на која е поднесен;

б) АМ приемникот ги демодулира сите сигнали на фреквенцијата, на која е подесен;

в) од сите сигнали на фреквенцијата на која е подесен, се демодулира само сигналот со највисоко ниво;

г) од сите сигнали на фреквенцијата на која е подесен, не се демодулира само сигналот со највисоко ниво.

104. Кој термин се користи за да се опише појавата при која еден F3E сигнал го блокира приемот на друг F3E сигнал на истата фреквенција? (б)

а) блокирање на приемникот;б) ефект на зафаќање;в) крос- модулација;г) интермодулацискаи пречки.

105. При која класа на зрачење ефектот на зафаќање е најзабележлив? (а)

а) F3E;б) J3E;в) A1A;г) A3E.

106. Која е карактеристиката на заилувачот што работи во режим на класа А? (б)

а) деблокиран е за помалку од 180˚ од периодата на сигналот;б) деблокиран е низ целиот период на сигналот (360˚);в) деблокиран е за помалку од 180˚, но помалку од 360˚ од периодата на

сигналот;г) деблокиран е точно за 180˚ од периодата на сигналот.

107. Која е карактеристиката на засилувачот што работи во режим на класа В? (г)



44

108. Која е карактеристиката на засилувачот што работи во режим на класа АВ? (в)

а) деблокиран е за помалку од 180˚ од периодата на сигналотб) деблокиран е низ целиот период на сигналот (360˚);в) деблокиран е за повеќе од 180˚, но помалку од 360˚ од периодата на


109. Која е карактеристиката на засилувачот што работи во режим на класа С? (а)



110. Во каков режим работи засилувач, ако е деблокиран низ целиот период на сигналот? (а)

а) класа А;б) класа В;в) класа С;г) класа АВ.

111. Во каков режим работи засилувач, ако е деблокиран за 180˚ од период на сигналот? (б)

а) класа А;б) класа В;в) класа С;г) класа АВ;

112. Во каков режим работи засилувач, ако е деблокиран за помалку од180˚ од период на сигналот? (в)

а) класа А;б) класа В;в) класа С;г) класа АВ;

113. Во каков режим работи засилувач, ако е деблокиран за повеќе од 180˚ но помалку од 360˚ од период на сигналот? (г)


114. Во каков режим засилувачот има најдобра линеарност и најмалку изобличување? (а)

45

а) класа А;б) класа В;в) класа С;г) класа D.

115. Во каков режим засилувачот обезбедува најголема ефективност? (в)


116. Што означува терминот модулација? (г)

а) продукт од линеарно засилување;б) потиснување на носечката фреквенција;в) процес на одделување на нискофрекветните компоненти од комплексниот

сигнал;г) процес на обработка на носечката фреквенција со носител на

информацијата.

117. Што е балансен модулатор? (б)

а) ФМ модулатор, чиј излезен сигнал е со балансирана девијација;б) модулатор, чиј излезен сигнал содржи два странични опсези и потисната

носечка фреквенција;в) модулатор, чиј излезен сигнал содржи еден страничен опсег и потисната

носечка фреквенција;г) модулатор, чиј излезен сигнал содржи еден страничен опсег со

непотисната носечка фреквенција.

118. Како се добива сигнал со класа на зрачење F3E? (в)

а) со модулирање на напонот на напојување на засилувач од класа В;б) со модулирање на напонот на напојување на засилувач од класа С;в) со користење на реактивен модулатор;г) со користење на балансен модулатор.

119. Како се добива сигнал со класа А3Е? (г)

а) преку користење на реактивен модулатор;б) со промена на напонот на варикап диода вклучена во осцилаторно коло;в) со фазен детектор и филтер во коло на повратна врска;г) со модулирање на напонот на напојување на засилувач од класа С.

120. Како се добива сигнал со класа на зрачење Ј3Е? (а)

а) со помош на формирање на сигнал со два странични опсези со балансен модулатор и потоа со елиминирање на несаканиот опсег со филтер;

б) со помош на формирање на сигнал со два странични опсези со балансен модулатор и потоа со елиминирање на несаканиот опсег со хетероидин;

46

в) со помош на формирање на сигнал со два странични опсези со балансен модулатор и потоа со елиминирање на несаканиот опсег со мешање;

г) со помош на формирање на сигнал со два странични опсези со балансен модулатор и потоа со елиминирање на несаканиот опсег со неутрализација.

121. Што означува индексот на модулација? (б)

а) односот сигнал – шум на ФМ приемник;б) односот на девијација на фреквентно модулиран сигнал и модулирачката

фреквенција;в) односот на максималната девијација и највисоката модулирачка NF

фреквенција;г) односот на највисоката модулирачка NF фреквенција и модулираната

фреквенција.

122. При класа на зрачење F3E со максимална девијација 3000 Hz по двете страни на носечката фреквенција, каков е индексот на модулација, ако модулирачката фреквенција е 1000 Hz ?(а)

а) 3;б) 1/3;в) 4000;г) 2000;

123. Што е генератор на еталон фреквенција? (б)

а) уред за проверка на електромагнетна компатибилност;б) уред што може да генерира определена фреквенција со голема

прецизност и служи за подесување на други генератори;в) уред што може да генерира цел спектар на фреквенции;г) уред што може да мери фреквенции со точност 1Hz.

124. Со кој максимален отклон ќе се разликува активната фреквенција од 145 000 000 Hz, од покажувањето на дисплејот на фреквенцметарот ако точноста на уредот е +/- 1.0 ppm? (в)

а) 0.145 MHz;б) 1.450 kHz;в) 145 Hz;г) 14.5 Hz.

125. Со кој максимален отклон ќе се разликува активната фреквенција 433 600 000 Hz, од покажувањето на дисплејот на фреквенцметарот ако точноста на уредот е +/- 0.1 ppm ?(а)

а) 43.36 Hz;б) 433.6 Hz;в) 4.336 Hz;г) 43.36 kHz.

47

126. Со кој максимален отклон ќе се разликува активната фреквенција 14.128 MHz, од покажувањето на дисплејот на фреквенцметарот ако точноста на уредот е +/- 10 ppm ? (в)

а) 1.4128 Hz;б) 14.128 Hz;в) 141.28 Hz;г) 1.4128 kHz;

127. За што се користи фреквецметарот? (а)

а) за мерење на точност на фреквенции;б) може да генерира стандардни фреквенции;в) како синтезатор на фреквенции во аматерски предавател;г) за сите три намени.

128. За што се користи грид-дип метарот? (г)

а) за прецизно да ја мери јачината на сигналот;б) за прецизно да ја мери фреквенцијата;в) за прецизно да ја мери излезната моќност;г) за мерење наи резонантна фреквенција.

129. Како се поврзува грид-дип метарот? (б)

а) галвански;б) индуктивно и капацитивно;в) капацитивно;г) индуктивно.

130. За што се користи осцилоскоп? (г)

а) за набљудување на формата на сигналот;б) за мерење на амплитудата на сигналот;в) за мерење на фреквенцијата на сигналот;г) за сите три.

131. Што е спектрален анализатор? (а)

а) уред што се користи за прикажување на амплитудата на електричните сигнали во зависност од фреквенцијата;

б) уред што содржи два детектори – едниот вклучен на влезот на засилувачот, а другиот на излезот;

в) уред што се користи за прикажување на амплитудата на електричните сигнали во зависност од времето;

г) уред со кој се определува максималната фреквенција што се користи за сите три.

132. По што спектралниот анализатор с еразликува од обичниот осцилоскоп? (в)

48

а) осцилоскопот се користи за прикажување на амплитудата на електричните сигнали, додека спектралниот анализатор се користи за мерење на одбивањето од јоносверата;

б) осцилоскопот се користи за прикажување на амплитудата на електричните сигнали, во зависност од фреквенцијата, додека спектралниот анализатор се користи за прикажување на амплитудата на електричните сигнали, во зависност од времето;

в) осцилоскопот се користи за прикажување на амплитудата на електричните сигнали во зависност од времето, додека спектралниот анализатор се користи за прикажување на амплитудата на електричните сигнали, во зависност од фреквенцијата;

г) осцилоскопот се користи за прикажување на аудиофреквенциите, додека спектралниот анализатор се користи за прикажување на радиофреквенциите.

133. Кој параметар се претставува по хоризонтална оска на спектралниот анализатор? (г)

а) амплитудата;б) напонот;в) резонанцијата;г) фреквенцијата.

134. Кој параметар се претставува по вертикална оска на спектралниот анализатор? (а)

а) амплитуда;б) времетраењето;в) фреквенција;г) времето.

135. Што е тоа функциски генератор? (а)

а) уред кој генерира сигнали со различна форма;б) уред кој го дефинира во математички вид развојот на сложени електрични

сигнали;в) уред кој ја менува во секој момент генерираната фреквенција (познат уште

како Вобел генератор);г) генератор кој се користи како стандард при мерење на фреквенциите.

136. Колку оптимално треба да се разликува по должина рефлекторот на една насочена антена од резонаторот? (б)

а) рефлекторот е покус за 5%;б) рефлекторот е подолг за 5%;в) рефлекторот е подолг за S;г) рефлекторот е подолг за двапати.

137. Колку оптимално треба да се разликува по должина директорот на една насочена антена од резонаторот? (б)

а) директорот е подолг за 5%;

49

б) директорот е покус за 5%;в) директорот е покус за S;г) директорот е покус за двапати.

138. Колку најчесто изнесува електричната должина на резонаторот на една кусобранова насочена антена тип Јаги? (б)

а) ¼ од должината на бранот;б) ½ од должината на бранот;в) ¾ од должината на бранот;г) еднаква е на должината на бранот.

139. Приближно колку е долга секоја страна на рефлекторот на антена двоен квадрат за фреквенција 29,6 MHz? (б)

а) 180 см; б) 270 см;в) 360 см; г) 1100 см.

140. Приближно колку е долго секое рамо на резонаторот на рамнострана делталуп антена за 28,7 MHz? (в)

а) 1050 см;б) 700 см;в) 350 см;г) 220 см.

141. Што е антена затворен дипол? (в)

а) дипол со должина ¼;б) антена тип „граунд плеин“ (вертикална четвртбранова);в) полубранов дипол, чиишто краишта се сврзани со проводник со должина

½ λ;г) дипол, свиткан во средината под агол од 90º, за да се избегнат

минимумите во дијаграмот

142. Како може да се зголеми ефикасноста на една вертикална кусобранова антена? (а)

а) со инсталирање на добар систем од радијали;б) со изолирање од земјата на водот за напојување;в) со мало скусување на антената согласно на пресметаната должина;г) со мало продолжување на антената према пресметаната должина.

143. Која карактерна особбеност на дијаграмот на антената е неопходна за радиозаситување на предаватели што пречат? (б)

а) кружен дијаграм;б) добар однос напред/назад на дијаграмот во хоризонтална рамнина;в) добар однос напред/назад на дијаграмот во вертикална рамнина;г) дијаграмот е со форма на бројот 8.

50

144. Какви антени се користат за радиозаситување на предаватели што пречат на куси бранови со преносен приемник? (б)

а) комбинација од рамковна и феритна антена;б) комбинација од рамковна (или феритна) и стап антена;в) три или повеќе елементни насочени антени;г) телескопска антена.

145. Кој електромагнетен бран е хоризонтално поларизиран? (в)

а) на кој електричното и магнетното поле се во рамнина, паралелна на земјината површина;

б) на кој електричното и магнетното поле се во рамнина, нормална на земјината површина;

в) на кој електричното поле е во рамнина, паралелна на земјината површина;г) на кој магнетното поле е во рамнина, паралелна на земјината површина.

146. Кој електромагнетен бран е со кружна поларизација? (б)

а) на кој рамнината на електричното поле ја променила положбата нормално на земјината површина поради одбивање од јоносферата;

б) на којшто рамнината на електричното поле ја променила положбата нормално на земјината површина по синусоидален закон;

в) електромагнетниот бран што ја обиколил целата земја;г) електромагнетниот бран израчен од антена со кружен дијаграм.

147. Кога електричното поле на еден електромагнетен бран е во рамнина нормална на земјината површина, каква е поларизацијата на бранот? (в)

а) кружна;б) хоризонтална;в) вертикална;г) елиптична.

148. Кога магнетното поле на еден електромагнетен бран е во рамнина паралелна на земјината површина, каква е поларизацијата на бранот? (в)


149. Кога магнетното поле на еден електромагнетен бран е во рамнина нормална на земјината површина, каква е поларизацијата на бранот? (б)


150. Кога електричното поле на еден електромагнетен бран е во рамнина паралелна на земјината површина, каква е поларизацијата на бранот? (б)

51


151. Како се постигнува кружна поларизација со обични антени со линеарна поларизација? (б)

а) две антени, нормални една на друга се напојуваат во фаза;б) две антени, нормални една на друга се напојуваат со разлика во фазите 90º;в) две антени, паралелни една на друга се напојуваат во фаза;г) две антени, паралелни една на друга се напојуваат со разлика во фазите 90º.

152. Што е изотропен емитер? (а)

а) вештачка антена во слободен простор, која зрачи рамномерно во сите насоки;

б) тоа е стационарна антена во северната полутопка која зрачи на југ;в) антена, поставена доволно високо, за да не се влијае врз дијаграмот

поради близината на земјата;г) антена чии параметри не се менуваат при разместување на елементите.

153. Какви функции изполнува изотропниот емитер? (б)

а) се користи за споредување на сигналите од поедини предаватели;б) се користи како база за споредување при мерење на засилувањето на

антените;в) се користи како еквивалентен товар при подесувањето на предавателите;г) се користи за мерење на Коефициентот на Стојните Бранови (КСБ) на

линиите за напојување.

154. Што се подразбира под коефициент на засилување на антената? (а)

а) дигиталниот однос меѓу израчената моќност на една антена и израчената моќност од друга, обично стандардна антена;

б) дигиталниот однос помеѓу моќноста, израчена во главниот смер на антената и моќноста израчена во спротивна насока;

в) дигиталниот однос меѓу моќноста израчена од антената и моќноста на излезот на предавателот;

г) моќноста на излезот од предавателот минус загубите по линијата на напојување.

155. Како се менува засилувањето на една параболична антена, кога фреквенцијата што е во употреба се удвои? (в)

а) не се менува;б) се зголемува за 0,77;в) се зголемува за 6 dB;г) се намалува за 3 dB.

52

156. Што е ширина на фреквенцискиот опсег на една антена? (б)

а) должината на антената поделена со бројот на нејзините елементи;б) фреквенцискиот опсег во кој односот меѓу максималната и минималната

израчена моќност е 3 dB;в) аголот меѓу двете точки од дијаграмот на антената при кој израчената во

однос на моќноста во соодветниот правец паѓа за два пати;г) аголот помеѓу двете виртуелни линии повлечени низ краевите на

елементите на антената.

157. Како се определува приближно ширината на фреквенцискиот појас на една насочена антена? (а)

а) се обележуваат двете гранични фреквенции, при кои снагата израчена од антената паѓа за 3 dB во однос на максималната вредност, па се пресметува нивната разлика;

б) се мери односот на моќноста израчена во главниот смер и снагата во спротивниот смер;

в) се повлекуваат виртуелни линии низ краевите на елементите и се мери аголот меѓу нив;

г) се мери односот на снагата израчена во главниот правец и снагата во правец нормален на него.

158. како се менува ширината на фреквенцискиот опсег на една антена на која додаваме елементи за зголемување на засилувањето? (г)

а) ширината на опсегот се зголемува пропорционално на засилувањето;б) ширината на опсегот се зголемува геометриски пропорционално на засилувањето;в) ширината на опсегот не се менува;г) ширината на опсегот се намалува.

159. Која е ширината на фреквенцискиот опсег на антена свиткан дипол во споредба со обична дипол антена? (г)

а) околу 0,7;б) приближно истата;в) околу два пати помала;г) поголема.

160. Колку изнесува влезната импеданса на свиткан дипол? (б)

а) 500;б) 300;в) 75;г) 50.

161. Какви се напонот и струјата на краиштата на една полубранова антена спрема тие во друга точка од антената? (в)

а) еднакви;

53

б) минимум напон и максимум струја;в) максимум напон и минимум струја;г) максимум напон и максимум струја.

162. Какви се напонот и струјата во средината на една полубранова антена спрема тие во друга точка од антената? (б)

а) еднакви;б) минимум напон и максимум струја;в) максимум напон и минимум струја;г) минимум напон и минимум струја.

163. Зошто обично автомобилската КБ антена се сврзува со примопредавателот преку бобина? (г)

а) за да се подобри приемот;б) за да се зголеми Q-факторот;в) за да се избегнат пречките од моторот на автомобилот;г) за да се анулира капацитивно-реактивната отпорност на антената.

164. Што е делта усогласување? (а)

а) метод на усогласување на високоимпедансна линија на напојување со нискоимпедансна антена со посредство на сврзување на линијата кон две точки на осцилаторот на антената, подеднакво оддалечени од средината;

б) метод на усогласување при кој антенската струја се спречува да помина низ проводник во форма на рамностран триаголник, монтиран на крајот од линијата за напојување;

в) метод на усогласување при кој се користи линија на напојување составена од три проводници;

г) метод на усогласување попознат како „У“ колено.

165. Што е гама усогласување? (г)

а) симетричната линија на напојување е сврзана кон две точки од осцилаторната антена, подеднакво оддалечени од неговата средина;

б) метод на усогласување попознат како „У“ колено;в) симетричната линија на напојување е сврзана кон двете најодалечени

точки од осцилаторот на антената;г) несиметрична линија на напојување сврзана кон средната точка на

осцилаторот и друга точка до него.

166. Каков е коефициентот на стојните бранови ако се сврзе линијата на напојување со импеданса 50 ома кон резонантна антена со импеданса во точките на напојувањето 50 ома? (в)

а) 100;б) 50;в) 1;г) 0.

54

167. Каков е коефициентот на стојните бранови ако се сврзе линијата на напојување со импеданса 50 ома кон резонантна антена со импеданса во точките на напојувањето 10 ома? (в)

а) 60;б) 40;в) 5;г) 0,2.

168. Како се определува максималната ефективно израчена моќност на аматерски репетитор? (г)

а) нормативни документи;б) нивото на модулацијата и видот на емисијата што се користив) поларизацијата и насоката на главните листови во дијаграмот на антената;г) фреквенцијата на предавање и средната височина на антената над

теренот којшто се користи.

169. Како се определува ефективно израчена моќност? (в)

а) со мерење на излезната моќност на излезниот степен од предавателот;б) со мерење на излезната моќност на излезниот степен и вадење од него на

загубите по линијата на напојување;в) со мерење на моќноста која доаѓа на влезот на антената и засилувањето

на антената;г) со мерење на моќноста која доаѓа на влезот во антената.

170. Што ја определува ефективната височина на антената над околниот терен? (б)

а) надморската височина на антената;б) височината на фазниот центар на антената спрема средната височина на околниот терен;в) височината на антената спрема највисоката точка од околниот терен;г) височината на антената спрема најниската точка од околниот терен.

171. Колку е ефективната зрачна моќност од аматерски репетитор при 50W излезна моќност, загуби 4dB во линијата на напојување и 3dB во дуплексерот и засилување на антената (према полубранов резонатор) 6dB? (в)

а) приближно 150W;б) приближно 70W;в) приближно 40W;г) приближно 25W.


а) приближно 320W;б) приближно 100W;

55

в) приближно 32W;г) приближно 16W.


а) приближно 100W;б) приближно 50W;в) приближно 30W;г) приближно 20W.

174. Како се нарекува појавата кога во приемната радиостаница се јавуваат разлики во спектарот на приемниот сигнал? (г)

а) Фарадева ротација;б) кружна поларизација;в) блокирање на приемникот;г) селективен фединг.

175. Кој вид на емисија (вид на модулација) е најотпорен на селективен фединг? (а)

а) FMб) CWв) SSBг) RTTY

176. При кој фреквенциски опсег на сигналот од предавателот, селективниот фединг е поизразен? (а)

а) при поширок опсег;б) при потесен опсег;в) селективниот фединг не зависи од ширината на опсегот на сигналот;г) дали ќе има селективен фединг или не зависи од избраниот пропусен опсег на приемникот

177. Што е селективен фединг? (б)

а) фединг настанат од вибрациите на приемната антена;б) фединг настанат од фазните разлики во спектарот на приемниот сигнал;в) фединг настанат од промените во височината на одбиениот јоносферски

слој;г) фединг настанат од временската разлика помеѓу предавателната и

приемната радиостаница.

178. како се вика ефектот во приемната радиостаница кога се јавуваат фазни разлики во спектарот на приемниот сигнал? (г)

а) Фарадеева ротација;б) кружна поларизација;

56

в) запушување на приемникот;г) селективен фединг.

179. Која класа на зрачење е најотпорна на селективен фединг? (а)

а) F3Eб) A1Aв) J3Eг)A3F

180. Зошто растојанието до радиохоризонтот го надминува растојанието до геометрискиот хоризонт? (г)

а) поради одбивање од Е слојот;б) поради одбивање од Е соредниот слој;в) поради одбивање од поларната светлина;г) поради трпосверско прекршување (рефракција).

181. За колку растијанието до радиохоризонтот го надминува растојанието до геометрискиот хоризонт? (а)

а) приближно за една третина;б) приближно за една половина;в) приближно за две третини;г) приближно два пати.

182. До кое растојание е ограничено нормалното УКБ простирање? (г)

а) приближно 3 000 km;б) приближно 2 000 km;в) приближно 1200 km;г) приближно 800 km.

183. Кои услови најчесто го овозможуваат приемот на УКБ сигналот на растојание поголемо од 800 km? (б)

а) закривување од D слојот;б) ропосферско расејување;в) Фарадеева ротација;г) одбивање од месечината.

184. Во кои региони од светот споредниот Е слој најчесто се појавува? (в)

а) во реоните на половите;б) во умерените географски ширини;в) околу Екваторот;г) нема разлика спрема географската ширина.

185. Која е основната причина за појавата на Е спореден слој? (а)

а) ветровите и турбуленциите;

57

б) сончевата активност;в) температурните инверзии;г) метеорите.

186. Кои се условите за појавата на Е спореден слој? (в)

а) промени во слојот Е, настанати поради промените на сончевата активност ;б) мало покачување на јачината на УКБ сигналите од метеорски траги во слојот Е.;в) формирање на јонизирани траги на височината на слојот Е, поради ветровите и турбуленциите;г) тропосверски нееднородности на височината на слојот Е.

187. Во кој радиоаматерски опсег се остваруваат најдалечни врски пред се благодарение на спореднио Е слој? (б)

а) 144 MHz;б) 50 MHz;в) 14 MHz;г) 1.8 MHz.

188. Која е причината за појава на поларна светлина и особините на простирањето поврзани со тоа? (в)

а) големиот број на сончеви пеги;б) нискиот број на сончеви пеги;в) зрачењето од сонцето на наелектризирани честици;г) метеорски дождови во поларните области.

189. На каква височина настанува поларна светлина (Аврора)? (в)

а) на височината на тропосферата;б) на височината на D слојот;в) на височината на Е слојот;г) на височината на F слојот.

190. За радиостаниците во Македонија, на каде треба да бидат насочени антените, за да се добие максимална корист од простирањето со одбивање од поларната светлина (Аврора)? (а)

а) на север;б) на југ;в) на исток;г) на запад.

191. Колку радиоаматер од Македонија може да се користи со појавата на одбивање од поларната светлина (Аврора)? (в)

а) не може да се користи;б) сите радиоаматери, а тоа значи и македонските, можат да користат независно од местоположбата;в) може да користат сите радиоаматери, а тоа значи и македонските, кои што

58

се поставени на географски ширини поголеми од 35 степени (а тоа значи и македонски);г) може да се користат единствено за радиоврски со јужната полутопка.

192. Во кои часови на деноноќието може да се очекува простирање ? (г)

а) во раните вечерни часови;б) во текот на целата ноќ;в) во раните утрински часови;г) преку целото деноноќие.

193. Кои класи на зрачење се најпогодни при простирање со одбивање од поларна светлина (Аврора)? (б)

а) F3E и J3E;б) J3E и A1A;в) A1A и A3E;г) A3E и A3F.

194. Што се случува со радиобранот емитиран кон космосот при негов судир со честички со електричен полнеж? (в)

а) ништо не се случува, зато што радиобрановите немаат физичка природа;б) се генерира поларна светлина;в) радиобранот губи од својата енергија;г) радиобранот ја зголемува својата енергија.

195. Колку оддалечени една од друга две радиостаници со кои што сакаме да оствариме врска со пасивно одбивање од месечината? (г)

а) не повеќе од 1000 km;б) не повеќе од 2000 km;в) не повеќе од 5000 km;г) на произволно растојание, треба од двете страни да се гледа месечината.

196. Што е карактеристично за прием на сигнал пасивно одбиен од Месечината? (б)

а) промена на тонот на CW сигналот;б) брз, неправилен фединг;в) значителни загуби при изгрев и залез на сонцето;г) ехото е за неколку Hz пониско по фреквенција од емитираниот сигнал.

197. Кои се најдобрите денови за остварување на радиоврска со пасивно одбивање од месечината (ЕМЕ)? (а)

а) кога месечината е во перигејот;б) кога месечината е во апогејот;в) при полна месечина;г) кога времето е јасно во точките на двете радиостаници.

59

198. Кое е основното барање за приемник за радиоврска со пасивно одбивање од месечината (ЕМЕ)? (г)

а) да има опсег од 14 MHz;б) да има многу голем динамичен дијапазон;в) да има многу ниско засилување;г) да има многу ниско ниво на шум.

199. Приближно колку е слабеењето на сигналот по трасата Земја – Месечина – Земја во опсегот 144 MHz? (в)

а) 70 - 75 dB;б) 150 - 155 dB;в) 250 - 255 dB;г) 350 - 355 dB.

200. Во кој УКБ опсег слабеењето на релацијата Земја – Месечина – Земја е најмало? (а)

а) 50 MHz;б) 144 MHz;в) 432MHz;г) 1296 MHz.

201. Зошто опсегот 50 MHz практично не се користи за радиоврски со пасивна рефлексија од Месечината (ЕМЕ)? (б)

а) поради многу големо слабеење на релацијата Земја – Месечина – Земја во споредба со другите УКБ опсези;б) поради големите размери на антените и високото ниво на шумовите;в) поради тоа што јоносверскиот слој F2 го одбива сигналот обратно кон земјата;г) поради прекршување на сигналот од ниските јоносфрески слоеви D и Е.

202. На кој од кусобрановите опсези е возможна ЕМЕ радиоврска? (г)

а) 1.8 MHz;б) 3.5 MHz; в) 7 MHz;г) На никој од нив.

203. Во кој радиоаматерски опсег одбивањето од метеорски траги е најважно за остварување на далечна врска? (в)

а) 1.8 MHz;б) 14 MHz; в) 144 MHz;г) 432 MHz .

204. Што е трансекваторијално простирање? (а)

60

а) простирање меѓу две точки расположени на приближно еднакво растојание на север и на југ од екваторот;

б) простирање меѓу две точки расположени на магнетниот екватор; в) простирање меѓу два континента, расположени од една и друга страна на

екваторот;г) простирање меѓу две точки, расположени еднаква географска широчина.

205. Колку изнесува максималното растојание, на коечто може да се оствари радиоврска, благодарејќи на трансекваторијално простирање? (в)

а) приближно 2000 км;б) приближно 4000 км;в) приближно 8000 км;г) приближно 12000 км.

206. Кој е најдобриот момент за радиоврска со трансекваторијално простирање? (в)

а) пред ручек;б) околу ручек; в) после ручек и рано навечер;г) трансекваторијалното простирање е возможни само преку ноќта.

207. Дали радиоаматерите од Македонија може да користат трансекваторијално простирање? (г)

а) не можат да користат. Тоа може да го направат само радиостаници, во близина на магнетниот екватор;

б) сите радиоаматери (а тоа значи и македонски) можат да користат, независно од местоположбата;

в) можат да користат само за кусобранови, но не и за ултракусобранови радиоврски;

г) Македонија е расположена на границата на возможните радиоврски со трансекваторијално простирање. И покрај тешкотиите, радиоврски се возможни со одделни кореспонденти.

208. Што е простиеање по gray-line (линијата на сиво)? (б)

а) простирање во деновите на пролетната и есенската равнодневница;б) простирање меѓу две точки во моментот кога и двете се расположени на

линијата на сиво; в) простирање Земја-Месечина-Земја (ЕМЕ), при коешто сигналот се одбива

од граничната линија меѓу осветлената и темната страна на Месечината;г) специфично простирање на опсезите 144 и 432 МХз, при многу ниска

сончева активност.

209. Ако максимално користената фреквенција за релацијата Берово-Северна Каролина е 31 МХз, кој опсег ќе обезбеди најдобра можност за остварување на успешен радиоаматерски контакт? (а)

а) 10 м;б) 15 м;

61

в) 20 м;г) 40 м.

210. Ако максимално користената фреквенција за релацијата Охрид-Ванкувер е 16 МХз, кој опсег ќе обезбеди најдобра можност за остварување на успешен радиоаматерски контакт? (в)

а) 10 м;б) 15 м;в) 20 м;г) 40 м.

211. Ако максимално користената фреквенција за релацијата Штип-Токио е 16 МХз, кој опсег ќе обезбеди најдобра можност за остварување на успешен радиоаматерски контакт? (в)

а) 10 м;б) 15 м;в) 20 м;г) 40 м.

212. Ако македонски радиоаматер сака во зимата да оствари 5 УТЦ радиоврски со француски радиоаматер, кој опсег ќе му обезбеди најдобра можност ? (в)

а) 28 MHz;б) 18 MHz;в) 3,5 MHz;г) 144 MHz.

213. Ако македонски радиоаматер сака во 22 часот УТЦ, преку летото, да оствари, радиоврски со американски радиоаматер, кој опсег ќе му обезбеди најдобра можност ? (а)

а) 14 MHz;б) 10 MHz;в) 7 MHz;г) 3,5 MHz.

214. Кој е најголемиот проблем за ефективно користење на аматерска кусобранова радиостаница во автомобил за врема на движење ? (а)

а) пречки при палење;б) доплеровиот ефект од движење на автомобилот;в) пречки од радари;г) механички вибрации.

215. Кој е правилниот начин за потиснување на електричниот шум во мобилна радиостаница ? (б)

а) сите метални површини да се изолираат една од друга;

62

б) да се направи екранизирање и монтираат филтри таму кадешто е неопходно;

в) да се напрскаат сите неметални површини со антистатичен спреј;г) да се инсталираат редни кондензатори во сите истосмерни кола.

216. Како можат да бидат минимизирани пречките од стартувањето на моторот на автомобилот, при користење на мобилна радиостаница? (в)

а) со инсталирање на редни кондензатори во сите кола на истосмерна струја;б) со инсталирање на високофреквентен филтер во колото на антената;в) со сврзување на проводниците за напојување кон акумулаторот по најкус

пат;г) со сврзување на проводниците за напојување кон акумулаторот по најдолг

пат.

217. Како се нарекува појавата при којашто сигналите од два блиску поставени предаватели си пречат еден на друг? (г)

а) блокирање на излезните степени;б) неутрализација;в) пречки од соседен канал;г) интермодулациски пречки.

218. Што може да се добие кога се користи нелинеарен засилувач во предавател со класа на зрачење Ј3Е? (б)

а) низок коефициент на полезно дејство;б) нелинеарни изобличувања;в) интермодулациски пречки;г) воспоставување на носечката фреквенција.

219. Што е блокирање на приемникот? (в)

а) постепен пораст на шумот над нивото на сигналот;б) постепено намалување на осетливоста на приемникот, кога

високофреквентниот засилувач излезе од работната точка;в) постепено намалување на осетливоста на приемникот, поради прием на

многу силен сигнал на блиска фреквенција;г) постепено намалување на чујноста на далечни радиостаници, поради

промени при простирањето.

220. Што се кросмодулациски пречки ( пречки од вкрстена модулација)? (г)

а) пречки помеѓу два предаватели со различен вид на модулација;б) пречки поради нелинеарност на НФ засилувачот на приемникот;в) пречки од нелинеарност на модулаторот на предавателот;г) пречки од силен предавател којшто зрачи на различна фреквенција.

221. Кој термин се користи за да се опише појавата кога сигнал со високо ниво, се суперпонира врз друг сигнал којшто го примаме? (б)

а) интермодулациски пречки;

63

б) крос- модулација;в) пречки по огледален канал;г) пречки од вториот осцилатор.

222. Како може да биде намален негативниот ефект од крос модулацијата? (а)

а) со инсталирање на влезен филтер во приемникот;б) со искористување на подобро заземјување;в) со зголемување на ВФ засилувањето на приемникот и намалување на НФ засилувањето;г) со попрецизно подесување.

64


1. Која радиоаматерска кратенка се користи за да се предаде “крај” на соопштението? (г)

а) К;б) BК;в) GА; г) АR.

2. Која радиоаматерска кратенка се користи за да се предаде “блиску до”? (в)

а) АВТ;б) VIА;в) NR; г) NО.

3. Кaко на радиоаматерски натпревар ќе му соопштите на кореспондентот “предадете го уште еднаш редниот број на врската”? (а)

а) NR?;б) NО?;в) RPRT?; г) RST.

4. Какво е значењето на кратенката ”АВТ”? (а)

а) околу;б) се;в) одговор; г) зафаќање.

5. Кое е значењето на кодот “QRQ”? (г)

а) атмосферски пречки;б) пречки од други станици;в) зафатен сум; г) предавајте побрзо.

6. Кое е значењето на кодот “QRPP”? (б)

а) јачината на вашите сигнали е променлива;б) предавател со исклучително мала снага ( 5 W);в) предавајте со помала брзина; г) вашате фреквенција е променлива.

7. Како ќе постапите ако за време на радиоврска со телеграфија (CW) слушнете од соговорникот код “QRS”? (а)

65

а) ќе започнете да предавате побавно;б) ќе започнете да предавате побрзо;в) ќе останете на слушање, додека соговорникот не се обрати поново. г) ќе ја намалите снагата.

8. Кое е значењето на кодот “RPT AA”? (б)

а) повторете се одново;б) повторете се што следи.....;в) повторете се до.....; г) повторете се помеѓу.

9. Која кратенка означува “причекајте, момент”? (в)

а) АLSO;б) АLL;в) АS; г) АR.

10. Кое е значењето на кодот “QRU”? (г)

а) прекинете го предавањето;б) повторете го знакот за распознавање;в) имам за Вас соопштение; г) немам ништо за Вас.

11. Кое е значењето на кодот “QRX”? (а)

а) почекајте;б) вашата манипулација тешко се разбира;в) напуштете ја таа фреквенција; г) кој ме вика.

12. Ако слушнете станицата што одговара да предава код “QRZ?”, како ќе постапите? (б)

а) ќе почекате извесно време, бидејќи операторот е зафатен;б) ќе го предадете знакот за распознавање;в) ќе се преместите на друга фреквенција; г) ќе ја намалите снагата.

13. Кое е значењето на кодот “QRT”? (г)

а) причекајте малу;б) немам ништо повеќе за Вас;в) предавајте побавно; г) ја исклучувам радиостаницата.

14. Кое е значењето на кратенката “BK”? (б)

а) започнете да предавате;

66

б) прекинете со предавањето;в) имам за Вас соопштение; г) причекајте еден момент.

15. Кое е значењето на кратенката “CALL”? (б)

а) адреса на радиостаницата;б) знак за препознавање, повикување;в) одговор; г) радиоаматерски адресар.

16. Кое е значењето на кодот “QSB”? (а)

а) јачината на Вашите сигнали е променлива;б) останете на слушање;в) зафатен сум; г) преминете на друга фреквенција.

17. Кое е значењето на кодот “QSU”? (г)

а) причекајте малку;б) зголемете ја брзината на предавањето;в) преминете на друга фреквенција; г) ниту едно од горните.

18. Кое е значењето на кратенката “SКЕD”? (г)

а) лична средбаб) пријателски разговорв) далечна странаг) договорена врска.

19. Koe e значењето на кратенката “PA”? (в)

а) апаратура;б) излезен степен;в) фазна модулација; г) ВФ засилувач.

20. Кое е значењето на кратенката “FM”? (а)

а) фреквентна модулација;б) краен засилувач;в) телефонија; г) фреквентна карактеристика.

21. Може ли со некоја од наброените кратенки, да соопштите “започнете да предавате”? (в)

а) со кратенката “CQ”;б) со кратенката “BK”;

67

в) со кратенката “GА”; г) не може.

22. Кое е значењето на кратенката “МNY”? (б)

а) малку;б) многу;в) чудесно; г) мој, мојот.

23. Кое е значењето на кратенката “ОМ”? (г)

а) односно;б) завршен крај;в) оператор; г) стар пријател.

24. Кое е значењето на кратенката “ТX”? (а)

а) предавател;б) приемник;в) примопредавател (трансивер); г) благодарам.

25. Кое е значењето на кратенката “RPТ”? (а)

а) повторетe;б) соопштение, рапорт;в) репетитор; г) радиофар.

26. Која од наброените кратенки означува “куси бранови”? (г)

а) SК;б) МОD;в) КW; г) SW.

27. Кое е значењето на кратенката “RX” ?(а)

а) приемник;б) предавател;в) примопредавател ( трансивер); г) висока фреквенција.

28. Кое е значењето на кратенката “LID”? (б)

а) дисплеј на течни кристали;б) лош оператор;в) немам ништо повеќе за Вас; г) контролна станица.

68

29. На кој радиоаматерски код е еквивалентна кратенката “CL”? (в)

а) QSY;б) QPX;в) QRТ; г) QSZ.

30. Кое е значењето на кратенката “ CQ ТЕSТ”? (а)

а) општо повикување кон радиостаници, кои учествуваат во радиоаматерски натпревар;

б) популарен радиоаматерски натпревар;в) техничка проверка на апаратурата; г) oпшто повикување за извршување на техничка проба.

31. Како во кусобранов радиоаматерски натпревар, ќе го замолите соговорникот да Ви испрати QSL картичка? (г)

а) со кратенката “PSE YOUR QSL CARD TO MY ADDRESS OR VIA Z3 QSL BUREAU”;

б) со кратенката “PSE YOUR QSL VIA BURO= MY QSL IS SURE=TNX;в) нема да барате QSL картичка од соговорникот, затоа што не е вообичаено

радиоврски во време на натпревар да се потврдуваат со QSL картички; г) нема да побарувате специјално QSL картичка од кореспондентот, за да не

му пречите во натпреварот.

32. Која од наброените кратенки обично се користи во почетокот на радиоврската , веднаш после знаците за легитимирање? (в)

а) SK;б) CUAGN;в) GA; г) 73.

33. Коe од соопштенијата е грешно составено? (а)

а) PSE RPT UR QUAD;б) MNY TKS FOR CALL;в) 73 ES BEST DX:г) HPE CUAGN.

34. Кои два радиоаматерски знака се на државите од Северна Америка? (б)

а) Z36UP и V7OYT;б) NE8SD и CO2FM;в) VE3LJX и I LU4AX; г) HL7AZW и K9HGQ.

35. Кои три знака за распознавање се на државите од Европа? (г)

а) DK6TE, EA8UM и BT3GES;

69

б) HB9EZ, HK5RQ и GI4FXQ;в) Z21RW, UA1MJU и OM8AH; г) YL2WO, T92PC I 9A2VO.

36. Кои два знака за рспознавање НЕ се од државите од Европа? (г)

а) 4X4YQ и OD5TM;б) EK2JL и PY7REW;в) 4L1VU и 9K2FR; г) сите.

37. Кои два знака за рспознавање НЕ се од државите од Европа? (б)

а) 3А1PL и CN8DW;б) EA8BM и DU2HX;в) ER5TJ и LU6FS; г) сите.

38. Кои два знака за рспознавање НЕ се од државите од Европа? (в)

а) T71D и TF1WM;б) T92MK и CX5PU;в) 7X2YH и UA9LL; г) сите.

39. Од кој континент зрачи радиоаматер со повикувачки знак ОА 5ХК? (г)

а) Европа;б) Азија;в) Северна Америка; г) Јужна Америка.

40. Од кој континент зрачи радиоаматер со повикувачки знак 9А2АС? (г)

а) Јужна Америка;б) Азија;в) Океанија; г) Европа.

41. Кој радиоаматер зрачи од територијата на Нов Зеланд? (в)

а) W7/ZL2URB;б) ZL3GQV/MM;в) ZL1KH/VE5AXO; г) ниту еден.

42. Кој од следните радиоаматери се наоѓа најблиску до Македонија? (б)

а) 5R8JF;б) OM8AT;в) VK9EE;

70

г) JY1A.

43. Кој од следните радиоаматери се наоѓа најоддалечен од Македонија? (в)

а) LX2YH;б) 4N1SZ;в) OX1IL; г) HV1DL.

44. Кој од следните американски радиоаматери се наоѓа најблиску до Македонија? (б)

а) WB9GMH;б) AA2ER;в) KH6ZAP; г) ND7JW.

45. Кој од следните американски радиоаматери се наоѓа најдалеку од Македонија ? (в)

а) WB9GMH;б) AA2ER;в) KH6ZAP; г) ND7JW.

46. Која е радиоаматерската организација на Русија ? (б)

а) ROARS;б) SRR;в) BFRR; г) FRR.

47. Која е радиоаматерската организација на Романија ? (г)

а) ROARS;б) SRR;в) BFRR; г) FRR.

48. Која е радиоаматерската организација на Холандија ? (г)

а) ARRL;б) SRR;в) SARL; г) VERON.

49. АRI е радиоаматерска организација на ... ? (б)

а) Шпанија;б) Италија;

71

в) Ирска; г) Индија.

50. Кои реони на светот се вклучени во регион 1 на IТU ( и соодветно на IАRU)? (б)

а) Европа и Блискиот Исток;б) Европа,Африка, Блискиот Исток и Северна Азија;в) Европа и Африка; г) само Европа.

51. На колку радиоаматерски зони е поделен светот, по распределбата на ITU? (г)

а) 20;б) 24;в) 50; г) 75.

52. Во која радиоаматерска зона по распределбата на ITU припаѓа Македонија? (г)

а) 14-та;б) 15-та;в) 20-та; г) 28-та.

53. На колку радиоаматерски зони е распределен светот по распределбата на CQ/DXCC? (б)

а) 20;б) 40;в) 50; г) 75.

54. Во која радиоаматерска зона по распределбата на CQ/DXCC припаѓа Македонија? (б)

а) 14-та;б) 15-та;в) 16-та; г) 20-та.

55. Приближно колку држави и територии по DXCC постојат во светот? (в)

а) 155;б) 245;в) 338; г) 425.

56. Koи подрачја се дозволени за радиоаматерската диплома 5B DX CC? (б)

72

а) сите КВ опсези;б) 3,5 MHz, 7MHz, 14 MHz, 21MHz, 28 MHz;в) 7 MHz, 14MHz, 21MHz, 28MHz, 50MHz; г) 10MHz, 14MHz, 18 MHz, 21MHz, 24MHz.

57. На кого од следните радиоаматери е коректно да одговорите, ако тој радиоаматер повикал на CQ DX на подрачјето 14 MHz? (б)

а) ES2PV;б) CE4UD;в) OY1FN; г) на ниту еден од нив.

58. На кого од следните радиоаматери е коректно да одговорите, ако тој радиоаматер повикал на CQ DX на подрачјето 10MHz? (г)

а) S52UG;б) DJ1WL;в) HB9RE; г) на ниту еден од нив.

59. Ако учествувате на ARRL натпревар приближно под каков азимут е потребно да ја насочите антената? (г)

а) 600;б) 1200;в) 1800; г) 3300.

60. Ако учествувате на ЈАRL натпревар приближно под каков азимут е потребно да ја насочите антената? (а)

а) 600;б) 1200;в) 1800; г) 3000.

61. Кое од наброените соопштенија се разменува задолжително помеѓу радиоаматерите во меѓународните аматерски натпревари? (в)

а) локатор;б) реден број на врската;в) RST (RS); г) бројот на зоната.

62. Треба ли да се испраќаат QSL картички за потврдување на радиоврската остварена за време на радиоаматерски натпревар? (а)

а) да;б) не, ако е испратен извештај за натпреварот;в) не, затоа што радиоврските остварени за време на натпревар, не се признаваат за никакви радиоаматерски дипломи

73

г) да, но само ако кореспондентот го барал тоа.

63. Кои три елементи претставуваат дел од информацијата, задолжителна за запишување на секоја QSL картичка? (б)

а) име на кореспондентот, дата на радиоврската, класа на зрачење;б) време на радиоврската, знак на распознавање на кореспондентот, опсег;в) дата на радиоврската, класа на зрачење, адреса на кореспондентот; г) подрачје, RST(RS), искористена антена.

64. Кога се издава радиоаматерска диплома DXCC? (в)

а) за потврдени радиоврски со аматери од сите континенти;б) за потврдени радиоврски со аматери од сите радиоаматерски зони;в) за потврдени радиоврски со аматери од 100 земји;г) за наградено место (од прво до трето) на натпревар со истото име;

65. На кое кусобраново радиоаматерско подрачје, ако има такво, не е дозволена работа на телефонија? (б)

а) на подрачјето од 1.8 MHz;б) на подрачјето 10 MHz;в) на подрачјето 24 MHz; г) телефонијата не е дозволена на сите опсези.

66. Ако македонски радиоаматер работи со класа на зрачење А1А, на кој кусобранов аматерски радиоопсег нема да може да оствари симплексна радиоврска со радиоаматер од втори или трети регион ITU ( и соодветно IARU), поради различни распореди на подрачјата во трите региони? (г)

а) 10 MHz;б) 21 MHz;в) 24 MHz; г) таков проблем не постои, опсезите за класа на зрачење се совпаѓаат во трите региони.

67. Ако македонски радиоаматер работи на SSB, на кој кусобранов радиоаматерски опсег нема да може да оствари симплексна радиоврска со радиоаматер од САД и Канада, поради разлики во распределбата на опсезите во регионот 2 на ITU (и соодветно на IARU) ? (г)

а) 3,5 MHz;б) 7 MHz;в) 14 MHz; г) таков проблем не постои на посочените опсези, опсезите за ССБ се совпаѓаат.

68. Ако македонски радиоаматер работи со класа на зрачење Ј3Е, на кој кусобранов радиоаматерски опсег нема да може да оствари симплексна радиоврска со радиоаматер од Јапонија, поради разлики во распределбата на опсезите во регионот 3 на ITU (и соодветно на IARU) ? (г)

74

а) 1,8 MHz;б) 21MHz;в) 24 MHz; г) таков проблем не постои на посочените опсези, опсезите за класа на зрачење Ј3Е се совпаѓаат.

69. На која фреквенција има право и треба да зрачи македонски радиоаматер, за да оствари радиоврска на SSB со W9 на подрачје од 7 МHz ? (в)

а) 7,025 MHz;б) 7,085 MHz;в) 7,165 MHz; г) 7,325 MHz.

70. На која фреквенција треба да прима македонски радиоаматер, за да оствари радиоврска на ССБ со W9 на подрачје од 7 МHz ? (в)

а) 7,025 MHz;б) 7,085 MHz;в) 7,165 MHz; г) 7,325 MHz.

71. Што е пакет (packet) радио? (в)

а) компресирање на телеграфскиот сигнал за зголемување на брзината при радио врски при одбивање од метеорски дождови;

б) поврзување на неколку радиостаници, коишто работат на РТТЅ, во општа мрежа;

в) радиоврска, остварена помеѓу радиоаматери, со посредство на компјутери; г) компјутерска програма за проверка и пресметка на радиоаматерски

натпревари.

72. Кои се предностите на пакет (packet) радиоврската во споредба со радиоврската на CW? (г)

а) пакет радиоврската користи потесно фреквентно подрачје и поради тоа е помалку изложена на пречки;

б) пакет радиоврската е автоматска и поради тоа не бара присуство на оператор;

в) полесно се остваруваат DX радиоврски, отколку на CW; г) информацијата разменета при радиоврската се сочувува целосно и лесно.

73. Со какво ниво на модулација радиоаматерски репетитор треба да го предава знакот за идентификација и распознавање? (в)

а) ниво, доволно да го блокира репетиторскиот сигнал;б) ниво, доволно ниско да не предизвика пречки на репетиторскиот сигнал;в) ниво, доволно за идентификација во време на ретранслација на сигналот; г) ниво, посочено во техничките барања, за остварување на електронски

соопштенија преку радиоопремата на аматерската радиослужба.

75

74. По што се распознава дека аматерскиот репетитор, преку кој сте воспоставиле радиоврска, се наоѓа надвор од Македонија? (б)

а) по јазикот на којшто најчесто се зборува;б) по знакот за иентификација;в) по координатите коишто репетитор ги предава; г) по насоченоста на Вашата антена.

75. Што е аматерски транспондер? (в)

а) потисната носечка фреквенција на еден SSB сигнал;б) аматерски ретранслатор монтиран на сателит на земјата, којшто

препредава од еден на друг континент;в) аматерски ретранслатор монтиран на сателит на земјата, којшто

препредава даден фрквентен појас од еден на друг радиоаматерски опсег;

г) ефект при кој што фреквенцијата на сателитскиот сигнал се поместува во зависност од тоа дали сателитот се приближува или оддалечува во споредба со положбата на радиоаматерот.

76. Што е BBS? (в)

а) широкопојасен систем (Broad Band Sistem), за подобрување на разбирливоста при SSB радиоврски;

б) радиоаматерска организација на Белгија;в) електронско поштенско сдандаче, кое се користи при пакетски

комуникации.г) националната радиостаница на Велика Британија.

76

в) MАКЕДОНСКА И МЕЃУНАРОДНА РЕГУЛАТИВА РЕЛЕВАНТНА ЗА АМАТЕРСКА И АМАТЕРСКА САТЕЛИТСКА СЛУЖБА

1. Кој има право да се јави на испит за радиоаматерска класа А во Република Македонија? (а)

а) секој кој има навршено 16 години;б) секој, којшто поседува класа Р;в) секој, којшто поседува класа Р, но не помалку од 6 месеци од нејзиното

добивање; г) секој, којшто ги завршил курсевите за класа А.

2. Колку важи Дипломата за положена радиоаматерската класа А? (г)

а) 2 години;б) 5 години;в) 10 години; г) неограничено.

3. Кој го утврдува писмениот тест за испитот за радиоаматерска класа? (а)

а) претседателот на испитната комисија;б) претседателот на Комисијата на Агенцијата;в) радиоаматер од класа 1, член на испитната комисија; г) трите членови на испитната комисија.

4. Кој има право да определува и одржува испити за радиоаматерска класа? (в)

а) секој законски регистриран клуб;б) радиоаматерскиот Сојуз на Македонија;в) испитната комисија при Агенцијата; г) сите погоре наброени.

5. Кој процент од одговорите на писмениот тест за радиоаматерска класа А, треба да се точни, за испитот да се смета дека е положен? (в)

а) минимум 90%;б) минимум 85%;в) минимум 65%; г) минимум 51%.

6. Ако поседувате радиоаматерска класа А, со колку радиопредаватели имате право да работите? (г)

а) само 1;б) само 1 со исклучок на радиоаматерски врски во случај на опасност;в) произволен број; г) произволен број, но во состојба кога зрачат во различни опсези.

77

7. Ако дозволите на радиоаматер гостин, кој има повикувачки знак, а радиоаматерската класа му е пониска од Вашата да работи од Вашата радиостаница, какви права има тој? (а)

а) само правата што му ги дозволува неговата радиоаматерска класа;б) сите права кои произлегуваат од Вашата радиоаматерска класа;в) класата на предавање и зрачење на максимална снага, дозволени за

неговата радиоаматерска класа, но во фреквентни подрачја дозволени за Вашата радиоаматерска класа;

г) фреквентни подрачја дозволени за неговата радиоаматерска класа но во класата на зрачење и максималната снага дозволени за Вашата радиоаматерска класа.

8. Може ли радиоаматер од класа А да стане корисник на клубска радиоаматерска станица? (в)

а) може без ограничувања;б) може ако има десетгодишен стаж како радиоаматер од класа А;в) може ако има повеќе од 16 години; г) не може.

9. Какви соопштенија имаат право да предаваат македонски радиоаматери на аматерска радиостаница од друга држава? (г)

а) оценка на јачината на сигналот и местоположбата на станицата;б) лични соопштенија;в) технички соопштенија; г) сите три.

10. Какви се ограничувањата за видот на информацијата, коишто можат да се предаваат при меѓународна радиоаматерска врска? (б)

а) дозволени се само информации за катастрофи;б) дозволени се само технички и лични информации;в) дозволени се само бизнис информации; г) нема ограничувања.

11. При кои услови радиоаматер може да прима надомест за тоа што неговата радиостаница била користена за предавање на информации? (а)

а) при никакви услови;б) кога опслушува сообраќај при ситуација на катастрофи;в) кога е предадено бизнис соопштение на законски регистрирана фирма, што направило заработка; г) кога е предаден радиоаматерски билтен.

12. При кои услови сопственикот на радиоаматерски репетитор, може да прифати опслужување на други служби преку репетиторот? (г)

а) кога репетиторот се користи со намалена снага;б) кога се опслужува Црвениот крст;в) кога се опслужува Министерството за внатрешни работи;

78

г) во вонредни услови.

13. Што е CEPT? (б)

а) радиоаматерска класа која е призната во целиот свет;б) Европска конференција за пошти и телекомуникации;в) вид на транзистор кои работи на принципот на филд-ефект; г) класа на зрачење при пакетска радиокомуникација (packet).

14. Кога аматерска радиостаница при двострана комуникација може да предаде едно соопштение на таен начин (кодирано) со цел да се запази тајноста на содржината? (в)

а) кога предава на фреквенција поголема од 450 МHz;б) во време на натпревар;в) никогаш; г) во време на објавена вонредна комуникација.

15. Кои се ограничувањата при користење на кратенки или кодови во радиоаматерската служба? (б)

а) нема ограничувања;б) тие можат да бидат користени само ако не ја сокриваат содржината на

информацијата;в) тие не се дозволени; г) дозволени се кратенки, но не и кодови.

16. Кога се дозволени кодови, коишто немаат општопознат смисол, на пример петоцифрени групи, при двострана радиоаматерска врска направена со македонски соговорник? (а)

а) никогаш;б) во време на натпревари;в) во време на појава на национални катастрофи; г) на фреквенции поголеми од 2,3 GHz.

17. Кога се дозволени кодови, коишто немаат општопознат смисол, например петоцифрени групи, при меѓународни двострани радиоаматерски врски? (а)


18. На кои радиоаматерски опсези, ако такви постојат се дозволени пакетски (packet) комуникации? (б)

а) само на кусобрановите;б) на кусобрановите и на ултракусобрановите;в) само на ултракусибрановите; г) пакетски комуникации се дозволени само на интернет.

79

19. Кои фреквенции од подрачјето 28 МHz можат да се користат за ФМ репетитори? (в)

а) 28,560-28,590 и 28,660-28,690 MHz;б) 28,520-29,590 и 29,610-29,650 MHz;в) 29,560-29,590 и 29,660-29,690 MHz; г) на тој опсег не е дозволено користење на ФМ ретранслатори.

20. Кои фреквенции од подрачјето 144 МHz можат да се користат за ФМ репетитори? (а)

а) 145,000-145,1875 и 145,600-145,7875 MHz;б) 144,500-144,800 и 145,600-145,900 MHz;в) 144,000-144,200 и 144,600-144,800 MHz; г) 145,600- 145,700 и 145,900-146,000 MHz.

21. Кои фреквенции од подрачјето 432 МHz можат да се користат за ФМ репетитори? (б)

а) 432,000-432,375 и 433,600-433,975 MHz;б) 433,000-433,375 и 434,600-434,975 MHz;в) 434,000-434,375 и 435,600-435,975 MHz; г) на тој опсег не е дозволено користење на ФМ ретранслатори.

22. Кои се границите на радиоаматерскиот опсег од 10 МHz ? (г)

а) 10,000-10,150 MHz;б) 10,000-10,250 MHz;в) 10,000-10,500 MHz; г) 10,100-10,150 MHz.

23. Кои се границите на радиоаматерскиот опсег од 14 МHz ? (б)




25. Кои се границите на радиоаматерскиот опсег од 21 МHz ? (в)


80



27. Ако поседувате класа А на кои фреквенции немате право да предавате? (в)

а) 10,100 MHz;б) 24,930 MHz;в) 50,025 MHz; г) имате право на сите три фреквенции.

28. Ако поседувате класа А на кои фреквенции немате право да предавате ? (б)

а) 28,350 MHz;б) 147,000 MHz;в) 436,325 MHz; г) 3525 КHz.

29. Каква е максималната моќност на предавателот, дозволена за радиоаматерска класа А за опсегот од 10 МHz? (в)

а) 50 W;б) 100 W;в) 300 W; г) 1000 W.

30. Каква е максималната снага на предавателот, дозволена за радиоаматерска класа А за опсегот од 1,8 МHz? (в)

а) 50 W;б) 100 W;в) 300 W; г) 1000 W.

31. Каква е максималната снага на предавателот, дозволена за радиоаматерска класа А за опсегот од 1296 МHz? (а)

а) 75 W;б) 100 W;в) 350 W; г) 1000 W.

32. Каква е максималната снага на предавателот, дозволена за радиоаматерска класа А за опсегот од 10000 МHz? (а)

а) 30 W;

81

б) 50 W;в) 100 W; г) 350 W.

33. Со каков вид на емисија има право да работи радиоаматер од класа А на фреквенција од 1837 КHz? (а)

а) само CW;б) само Packet;в) сите видови на емисии (класи на зрачење); г) нема право да зрачи на таа фреквенција.

34. Со каков вид на емисија има право да работи радиоаматер од класа А на фреквенција од 18,037 МHz? (г)


35. Со каков вид на емисија има право да работи радиоаматер од класа А на фреквенција од 21,137 МHz? (в)


36. Каква е максималната снага којашто може да ја користи радиоаматер од класа А на фреквенција од 24890 КHz? (в)

а) 100 W;б) 350 W;в) 1500 W; г) фреквенцијата е надвор од радиоаматерскиот опсег.

37. Каква е максималната снага којашто еден радиоаматер од класа А може да ја користи на фреквенција од 50110 КHz? (б)


38. Каква е максималната снага којашто може да ја користи на фреквенција од 10110 КHz? (б)

а) 10 dBW ;б) 25,4 dBW;в) 30 dBW; г) фреквенцијата е надвор од радиоаматерскиот опсег.

82

39. Каква е максималната снага којашто може да ја користи на фреквенција од 1816 КHz? (б)

а) 10 dBW;б) 20 dBW;в) 30 dBW; г) фреквенцијата е надвор од радиоаматерскиот опсег.

40. Каква е максималната снага којашто може да ја користи на фреквенција од 50180 KHz? (б)

а) 7 dBW;б) 10 dBW;в) 20 dBW; г) фреквенцијата е надвор од радиоаматерскиот опсег.

41. Има ли право радиоаматер да користи моќност на предавателот, поголема од максимално дозволената согласно Правилникот за користење на радиофреквенции во аматерска и аматерска сателитска служба? (а)

а) не;б) само ако поседува аматерска класа 1, стаж минимум 5 години, со учество

на радиоаматерски натпревари и при обезбедена електромагнетна безбедност и компатибилност;

в) само во врема на радиоаматерски натпревари; г) само при радиокомуникации со пасивна рефлексија од месечината (ЕМЕ).

42. Кој вид на емисија може да користи радиоаматер од класа А на фреквенција 10,137 МHz? (а)


43. Ако поседувате класа А, на кои од фреквенциите немате право да зрачите? (в)

а) 10,110 MHz;б) 24,930 MHz;в) 50,025 MHz; г) имате право на сите три фреквенции.

44. Со каква класа на зрачење има право да работи радиоаматер од класа А на фреквенција 5700,000 МHz? (в)

а) само CW;б) само Packet;в) сите видови на емисии; г) нема право да зрачи на таа фреквенција.

45. Кој вид на емисија е А3C? (а)

83

а) факсимил;б) телеграфија;в) RTTY; г) телевизија со бавна анализа.

46. Кој вид на емисија е, кога АМ предавател се модулира со сигнал од факсимил? (б)

а) А3F;б) А3C;в) F3F; г) F3C.

47. Кој вид на емисија е F3C? (а)

а) факсимил;б) телефонија со еден страничен бочен опсег;в) телефонија со фреквентна модулација; г) телевизија со бавна анализа.

48. Кој вид на емисија е, кога ФМ предавател се модулира со сигнал од факсимил? (г)


49. Кој вид на емисија е А3F? (г)

а) факсимил;б) телеграфија;в) телeфонија со фреквентна модулација; г) телевизија .

50. Кој вид на емисија е, кога АМ предавател се модулира со телевизиски сигнал? (а)


51. Кој вид на емисија е F3F? (г)

а) факсимил;б) модулирана телеграфија;в) телафонија со фреквентна модулација; г) телевизија со бавна анализа.

84

52. Кој вид на емисија е, кога ФМ предавател се модулира со телевизиски сигнал? (в)


53. На кои УКБ опсези има определено подрачје за сателитска ретранслација? (а)

а) на сите. б) на сите без 10 000 МHz;в) само на 144 и 432 МHz; г) на ниту еден.

54. Кој вид на радиоаматерска станица, предава еднонасочна информација? (б)

а) репетитор;б) радиоаматерски фар;в) кусобранова станица; г) ултрависокофреквентна станица.

55. Под кои услови, ако такви постојат, аматерска радиостаница има право автоматски да ретранслира радиосигнали од други аматерски радиостаници? (б)

а) само во присуство на сопственикот;б) само ако е аматерски репетитор;в) само со дозвола на Радиоаматерскиот Сојуз на Македонија; г) нема право при никакви околности.

56. Што се подразбира под автоматска ретранслација? (а)

а) кога репетиторот се активира од приемниот радиосигнал;б) кога репетиторот се активира од сигналот по телефонска линија;в) кога репетиторот се активира од радиооператорот што ја опслужува; г) кога репетиторот се активира од знак за распознавање, предаден по Морзеов код.

57. Што се подразбира под работа преку репетитор? (г)

а) радиоаматерската станица го предава соопштението од кореспондентот на трета станица;

б) апаратура за далечинска контрола на издвоен предавател;в) второто популарно име на работа преку репетитор е симплексна

радиоврска; г) радиоврска при која сигналите на радиостаницата автоматски се

препредаваат.

58. Кој има право да користи аматерски репетитор? (в)

85

а) само сопственикот;б) сите радиоаматери, коишто поседуваат повикувачки знак, писмена

дозвола од сопственикот и ги исполнува условите согласно Правилникот;в) сите радиоаматери, кои поседуваат повикувачки знак и ги исполнуваат

условите согласно Правилникот; г) секое физичко лице.

59. При какви услови сопственик на радиоаматерски репетитор може да прифати услуги на други служби преку репетитор? (г)

а) кога репетиторот се користи со намалена снага;б) кога се услужува Црвениот крст;в) кога се услужува Министерството за внатрешни работи; г) во вонредни услови.

60. Кој ги претставува македонските радиоаматери пред Меѓународната радиоаматерска унија (IARU)? (б)

а) Агенцијата;б) Радиоаматерскиот Сојуз на Македонија;в) радиоаматерите кои членуваат во Меѓународната радиоаматерска унија

(IARU) индивидуално; г) никој, бидејќи Република Македонија не членува во Меѓународната

Радиоаматерска унија (IARU).

61. Кои права ги дава Одобрението на радиоаматерот? (в)

а) да извршува радиоаматерска дејност на територијата на Република Македонија;

б) да извршува радиоаматерска дејност на територијата на секоја држава во Европа;

в) да извршува радиоаматерска дејност на територијата на Република Македонија и да извршува времено радиоаматерска дејност во европските држави согласно препораките на CEPT во државите кои што ги прифатиле; и да извршува времено радиоаматерска дејност во европските држави

согласно препораките на CEPT во државите коишто ги прифатиле; г) да извршува радиоаматерска дејност во сите државо членки на

Меѓународната радиоаматерска Унија (IARU).

62. Какви радиостаници има право да користи сопственикот на Одобрението надвор од територијата на Република Македонија? (г)

а) само преносна и подвижна;б) само стационарна;в) само преносна; г) нема ограничувања.

63. Какви права дава сопственоста на HAREC сертификатот? (в)

а) да извршува радиоаматерска дејност во сите држави, членки на меѓународната радиоаматерска Унија (IARU);

б) да извршува радиоаматерска дејност во секоја држава во Европа;

86

в) да добие национална лиценца , од администрацијата на државата членка на CEPT, при престој таму подолг од три месеци;

г да добие национална лиценца од администрацијата на која и да е европска држава при престој таму подолг од три месеци.

87

ПРИЛОГ 4:

ИСПИТНИ ПРАШАЊА ЗА Р КЛАСА (NOVICE)

a) ТЕХНИЧКА СОДРЖИНА

1. На колку мегахерци (MHz) се еднакви 144432 килохерци (kHz)? (б)

а) на 0.144432 MHz;б) на 144.432 MHz;в) на 144432000 MHz;г) на 0.000144432 MHz.

2. Ако станицата покажува 145.550 МHz, на колку килохерци (kHz) соодветствува тоа? (в)

а) на 0.000145550 kHz;б) на 0.145550 kHz;в) на 145550 kHz;г) на 145550000 kHz.

3. Ако низ амперметар, калибриран во ампери (А), тече струја од 3000 mA, што ќе покажува тој? (б)

а) 0.3 А;б) 3 А;в) 30 А;г) 3000000 А.

4. Ако волтметар, калибриран во волти (V), мери напон 3500 mV, што ќе покажува тој? (в)

а) 3500000 V;б) 35 V;в) 3.5 V;г) 0.35 V.

5. Колку фаради (F) се 500000 микрофаради (µF)? (б)

а) 0.0005 F;б) 0.5 F;в) 500 F;г) 500000000 F.

6. Колку нанофаради (nF) се 1000000 пикофаради (pF)? (в)

а) 0.001 nF;б) 1 nF;в) 1000 nF;г) 1000000000 nF.

88

7. Колку херци (Hz) има во еден kHz? (г)

а) 0.1 Hz;б) 10 Hz;в) 100 Hz;г) 1000 Hz.

8. Колку килохерци (kHz) има во еден MHz? (в)

а) 10 kHz;б) 100 kHz;в) 1000 kHz;г) 1000000 kHz.

9. Ако имате преносна радиостаница со моќност 500 миливати (mW), колку W e тоа? (б)

а) 0.05 W;б) 0.5 W;в) 5 W;г) 50 W.

10. Како се нарекува протокот на електрони, кој минува низ електрично коло? (г)

а) напон;б) отпорност;в) капацитет;г) струја.

11. Која е основната единица за мерење на јачина на електрична струја? (в)

а) волт;б) ват;в) ампер;г) ом.

12. Што ги присилува електроните да се движат низ електрично коло? (б)

а) магнетната сила, или индуктивност;б) електромоторна сила, или електричен напон;в) силата на Фарадеј, или капацитет;г) температурната сила, или топлина.

13. Која е основна единица за мерење на електричен напон? (а)


89

14. Колкав напон може да се користи од автомобилски акумулатор? (б)

а) приближно 9 V;б) приближно 12 V;в) приближно 30 V;г) приближно 220 V.

15. Колкав напон може да се користи од домашната мрежа ? (в)

а) приближно 12 V;б) приближно 30 V;в) приближно 220 V;г) приближно 380 V.

16. Кои три материјали се добри електрични проводници? (в)

а) бакар, злато, чакал;б) злато, сребро, дрво;в) злато, сребро, алуминиум;г) бакар, алуминиум, хартија.

17. Кои четири материјали се добри електрични изолатори? (а)

а) стакло, воздух, пластика, порцелан;б) стакло, вода, бакар, порцелан;в) хартија, стакло, воздух, алуминиум;г) пластика, гума, вода, јаглен.

18. Што прави електричниот изолатор? (б)

а) дозволува на електричната струја да проаѓа во еден правец;б) не дозволува на електричната струја да проаѓа;в) кога е осветлен, дозволува на електричната струја да проаѓа;г) дозволува на електричната струја да проаѓа.

19. Што ја ограничува струјата што тече низ електрично коло, ако напонот не се менува? (г)

а) реактивниот отпор;б) електричниот полнеж;в) индуктивноста;г) отпорот.

20. Која е основната единица за мерење на отпор? (г)


90

21. Како се нарекува законот, кој ја покажува врската меѓу напонот, струјата и отпорот на електричното коло? (а)

а) закон на Ом;б) закон на Кирхоф;в) закон на Ампер;г) закон на Тесла.

22. Ако струја од 2 ампера протекува низ отпорник со отпор од 50 ома, каков напон ќе измериме на краевите на отпорникот? (в)

а) 25 V;б) 52 V;в) 100 V;г) 200 V.

23. Ако на краевите од отпорник од 100 ома, му донесеме напон од 200 волти, колкава струја ќе протече низ отпорникот? (б)

а) 0,5 А;б) 2 А;в) 300 А;г) 20000 А.

24. Ако струја од 3 ампера протече низ отпорник, приклучен на напон од 90 волти, колку е отпорноста на отпорникот? (а)

а) 30 ома;б) 93 ома;в) 270 ома;г) 1/30 ома.

25. Која величина ја користиме, за да опишеме колку брзо се троши електричната енергија? (в)

а) отпорноста;б) струја;в) моќност;г) напон.

26. Ако користите три електрични сијалици со моќност од 60 W, 75 W и 100 W, која ќе потроши најмногу електрична енергија? (в)

а) 60 W сијалица;б) 75 W сијалица;в) 100 W сијалица;г) нема да има разлика.

27. Која е основна единица за мерење на електрична моќност? (б)

а) ом;

91

б) ват;в) волт;г) ампер.

28. Преку кое електрично коло не протекува електрична струја? (в)

а) затворено коло;б) краток спој;в) отворено коло;г) помошно коло;

29. Преку кое електрично коло протекува многу голема струја? (г)

а) отворено коло;б) помошно коло;в) затворено коло;г) краток спој.

30. Како се нарекува струјата, која протекува само во една насока? (б)

а) променлива струја;б) еднонасочна струја;в) нормална струја;г) насочена струја.

31. Како се нарекува струјата, која тече во двете насоки, прво во едната, па во другата? (а)

а) променлива струја;б) постојана струја;в) насочена струја;г) нормална струја.

32. Со кој термин се означува бројот на промени на насока на променливата струја за една секунда? (г)

а) брзина на пулсација;б) брзина на струјата;в) должина на бранот;г) фреквенција.

33. Која е основната единица за мерење на фреквенција? (а)

а) херц;б) ват;в) ампер;г) ом.

34. Кои фреквенции ги слуша човекот? (б)

а) 0 - 20 Hz;

92

б) 20 - 20000 Hz;в) 200 - 200000 Hz;г) 10000 - 30000 Hz.

35. Зошто фреквенциите од 20 - 20000 Hz се нарекуваат звучни? (б)

а) затоа што човечкото уво не е чувствително во тој опсег;б) затоа што човечкото уво слуша звуци во тој опсег;в) затоа што човечкото уво слуша радиобранови во тој опсег;г) затоа што е многу ниска за распространување на радиобранови.

36. Која од следните фреквенции ја нарекуваме радиофреквенција? (г)

а) 0,02 Hz;б) 2 Hz;в) 200 Hz;г) 200000 Hz.

37. Во кој фреквенциски опсег спаѓа електричното осцилирање со фреквенција 145450 kHz? (б)

а) во опсег на звучните фреквенции;б) во опсег на радиофреквенциите;в) во опсег на ултравиолетовите зраци;г) во опсег на рентгеновите зраци.

38. Ако еден радиобран е со 3725000 периоди во секунда, што означува тоа? (б)

а) дека напонот му е 3725 киловолти;б) дека фреквенцијата му е 3725 килохерци; в) дека должината на бранот му е 3725 километри;г) дека брзината му е 3725 километри во секунда.

39. Како се нарекува растојанието, кое радио сигналот го поминува за еден период? (в)

а) бранова брзина;б) бранова форма;в) бранова должина;г) бранова фреквенција.

40. Што се случува со брановата должина, ако фреквенцијата расте? (а)

а) намалува;б) расте;в) не се менува;г) се стреми кон бескрајност.

41. Што се случува со фреквенцијата на сигналот, ако брановата должината расте? (а)

93

а) намалува;б) расте;в) не се менува;г) се стреми кон бескрајност.

42. Што означува 50 херца (Hz)? (б)

а) 50 000 периоди за секунда;б) 50 периоди за секунда;в) 50 километри за секунда;г) 50 метри за секунда.

43. Со каква фреквенција е напонот од домашната мрежа? (а)

а) 50 Hz;б) 60 Hz;в) 380 Hz;г) 220 Hz.

44. Која е основна единица за мерење на индуктивност? (б)

а) фарад;б) ом;б) хенри;г) ват.

45. Со кој од симболите се претставува отпорник (отпор)? (б)

а) б) в) г)

46. Која од компонентите на шемата е променлив отпорник (потенциометар)? (г)

а) б) в) г)

94

47. Која од компонентите на шемата е тастер? (г)

а) б) в) г)

48. Која од компонентите на шемата е осигурувач (бушон)? (б)

а) б) в) г)

49. Која од компонентите на шемата е батерија? (а)

а) б) в) г)

50. Со кој од симболите се претставува заземјувањето? (а)

а) б) в) г)

51. Со кој од симболите се претставува антена? (г)

95

а) б) в) г)

52. Со кој од симболите се претставува кондензатор? (г)

а) б) в) г)

53. Со кој од симболите се претставува NPN биполарен транзистор? (а)

а) б) в) г)

54. Со кој од симболите се претставува PNP биполарен транзистор? (б)

а) б) в) г)

55. Со кој од симболите се претставува диода? (б)

96

а) б) в) г)

56. Каква е приближна должина на полубранов дипол за опсег 144 - 146 MHz? (б)

а) 20 cm;б) 1 m;в) 2 m;г) 10 m.

57. Која е приближна должина на λ/4 вертикална антена за опсегот 432 - 438 MHz? (г)

а) 2 m;б) 1 m;в) 35 cm;г) 17 cm.

58. Поради која предност многу радиоаматери користат антена со должина 5/8λ наместо λ/4 вертикална антена, кога работат во УКБ опсезите од патнички автомобил? (б)

а) може да се користи поголема моќност; б) има поголемо засилување; в) има помалку загуби; г) побезопасна е.

59. Каков е дијаграмот на насоченост на вертикална антена со должина 5/8 λ? (б)

а) слабо насочена, сигналот се концентрира во две спротивни насоки; б) ненасочена во хоризонталната рамнина, во вертикалната сигналот се

концентрира високо над хоризонтот;в) ненасочена во хоризонталната рамнина, во вертикалната сигналот се

концентрира блиску до хоризонтот;г) насочена со еден јасно изразен максимум.

60. Кој тип антена има дијаграм на зрачење, каде што сигналот се концентрира во определена насока? (г)

а) дипол антена; б) вертикална антена; в) изотропна антена; г) насочена антена.

61. Каков дијаграм на насоченост има хоризонтално поставена Јаги антена? (б)

а) кружен дијаграм; б) насочен дијаграм со еден видлив максимум; в) слабо насочена со два исти максимума во спротивни насоки; г) дијаграм со максимално зрачење во вертикална насока.

97

62. Како се нарекуваат елементите на три елементна ЈАГИ антена? (а)

а) директор, дипол, рефлектор;б) столб, носечка цевка, рефлектор;в) емитер, база, рефлектор; г) дипол, столб, доводна линија.

63. Зошто треба да се постават антените така што никој не може да се допре до нив, додека предавате? (б)

а) такво допирање ќе ја расипе антената и ќе предизвика проблеми во телевизискиот прием;

б) такво допирање може да го изгори лицето кое е допрено до антената; в) такво допирање не може да предизвика предадениот сигнал да се врати

обратно кон предавателот и да го оштети излезниот степен;г) такво допирање ќе доведе до зрачење на хармонични фреквенции од

антената.

64. Што е коаксиален кабел? (г)

а) два паралелни проводници во еластична пластична изолација; б) два паралелни проводници фиксирани со фиксни елементи на постојано

растојание еден од друг;в) два усукани проводници со гумена изолација меѓу нив;г) централен проводник покриен со изолација и опфатен со проводлив ширм.

65. Која е основната предност на коаксијалниот кабел? (б)

а) секој радиоаматер може да си го направи во домашни услови; б) импедансата му се совпаѓа со таа на најчесто користените

радиоаматерски антени;в) водоотпорен е; г) има ниска цена.

66. Кој од најчесто користените антенски кабли може да биде поставен под земјата без непријатни ефекти? (б)

а) симетричен кабел; б) коаксијален кабел; в) засукан пар; г) двожилен кабел.

67. Кога антенската линија треба да минува во близина на метални објекти, кој кабел треба да се користи? (б)

а) засукан пар; б) коаксијален кабел; в) симетричен кабел; г) кабел со гумена изолација.

68. Што е симетрична линија за напојување? (г)

98

а) два засукани еден со друг проводника; б) проводник со нанесен врз него изолатор и покриен после тоа со ширм и

водоотпорна обвивка; в) метална цевка, чиј дијаметар е еднаков или малку поголем од брановата

должина на сигналот;г) два паралелни проводници на исто растојание еден од друг.

69. Може ли симетричен кабел за телевизиски антени да се користи за антенски напојувачки вод на радиоаматерски уреди и како? (в)

а) со внимателно поставување и прилепен по надворешниот ѕид на зградата;б) со користење на помоќен краен излаз; в) со инсталирање на адаптер меѓу предавателот и водот;г) воопшто не може да се користи.

70. Која е предноста на симетричниот вод за напојување пред коаксијалниот кабел? (г)

а) осигурува побезопасна работа со радиоуредот; б) не влијае на околните метални објекти;в) има значително помала импеданса; г) има помали загуби.

71. Каква е поларизацијата на сигналот, предаван од хоризонтална четири елементна Јаги антена, чии елементи се наоѓаат паралелно на земјата? (в)

а) широко-појасна; б) кружна;в) хоризонтална; г) вертикална.

72. Каква е поларизацијата на сигналот, предаван од хоризонтална четири елементна Јаги антена, чии елементи се наоѓаат нормално на земјата? (г)

а) широкопојасна; б) кружна;в) хоризонтална; г) вертикална.

73. Што може да се случи, ако го засилите многу микрофонското засилување на вашата радиостаница? (б)

а) може да предизвика дигитални пречки во блиските компјутери; б) може да предизвика пречки на радиостаниците што работат на соседни

фреквенции; в) може да предизвика атмосферски пречки околу антената;г) може да предизвика пречки во микропроцесорот на радиостаницата и

изместување на фреквенцијата.

74. Кога сигналот доаѓа праволиниски од една антена до друга, како се нарекува тоа? (а)

99

а) оптичка видливост; б) праволиниско проаѓање;в) дифракција; г) ефект на тунел.

75. Како обично УКБ сигналот доаѓа од антена со која предаваме до приемната? (б)

а) преку одбивање од јоносферата;б) по права линија; в) обиколувајќи ја земјината топка; г) по случајна насока.

76. Што се случува со УКБ сигнал, кој паѓа на метална конструкција? (в)

а) ја заобиколува конструкцијата; б) се насочува кон јоносферата;в) многу лесно се одбива;г) се расејува во надземниот атмосферски слој.

77. Како се нарекува сигнал, кој се распространува по површината на Земјата? (г)

а) јоносферско проаѓање; б) дифракција; в) спорадичен Е слој; г) површински бран.

78. Каква е далечината на распространување кај јоносферскиот бран во споредба со површинскиот бран? (б)

а) многу помала; б) многу поголема; в) приближно иста; г) во зависност од метеоролошката состојба.

79. Како се нарекува слојот од јонизирани гасови над Земјата? (а)

а) јоносфера;б) тропосфера; в) гасовит слој; г) јонска зона.

80. Зошто треба да се заземјува антената, кога не се користи радиостаницата? (г)

а) за да не ја користи друг радиоаматер; б) за да го избегнете распространувањето на пречките;в) за да заштедите електрична струја; г) за да ги обезбедите радиостаницата и зградата од удар на гром.

100

81. Како радиоаматерската опрема ќе биде заштитена најдобро од удар на гром? (г)

а) кога ќе се постави во изолациска обвивка; б) кога не се изклучува никогаш;в) кога се прекине заземјувачкиот проводник; г) кога ќе се исклучи од мрежата и од антенските кабли.

82. Што треба да биде заземјено во аматерската радиостаница за најдобра заштита од удар на електричната струја? (б)

а) напојувачкиот дел; б) целата радиостаница; в) антенскиот кабел; г) контактите кон мрежата.

83. Кое е најпрактично место внатре во зградата за заземјување на аматерска радиостаница? (а)

а) метална цевка за ладна вода;б) пластична цевка за ладна вода;в) рамката на прозорецот; г) метална конзерва со гас.

84. Каде треба да го сврзете куќиштето на вашата радиостаница за најдобра заштита од електричен удар? (в)

а) кон изолирана страна на бирото; б) кон антената; в) кон добро заземјување; г) кон прекинувач.

85. Кој од овие материјали е најдобар како проводник за заземјување? (б)

а) пластика;б) бакар;в) железо;г) фиберглас.

86. Зошто за поврзување меѓу предавателот и антената треба да користите квалитетен коаксијален кабел? (а)

а) за да предадете кон антената максимална моќност;б) за да не пречете на телевизискиот прием; в) за да не допуштите прекумерна моќност кон антената;г) за да осигурите максимално висок СВР (коефициент на стоен бран).

87. Ако користете преносна радиостаница, зошто нејзината антената не треба да биде сосем близу до вашето лицето во моментот на предавање? (б)

а) за да може антената да емитува исто во сите насоки;

101

б) за да го заштитите лицето од емитуваната енергија;в) за да го искористите лицето како рефлектор на сигналот во сакана насока;г) за да се заштитите од статичко празнење на електрицитет.

88. Зошто е неопходен прекинувач на високиот напон во исправувачот на радиостаницата, кој се исклучува исто така и при отворање на куќиштето на радиостаницата? (г)

а) за да заштити од истекување и распространување на опасна високофреквентна енергија од радиостаницата;

б) за да заштити од проникнување на опасна високофреквентна енергија од радиостаницата;

в) за да го исклучи исправувачот во момент, во кој не се користи и со тоа да заштеди електрична енергија;

г) за да го заштити операторот кој го отвора куќиштето, од електричен удар.

89. Какви мерки за сигурност треба да превземете, ако работите на врв на антенски столб? (г)

а) да се заземјите со соодветно метално јаже;б) да облечете рефлектирачка облека во соодветна боја;в) да вклучите трепкачка црвена, жолта или бела сијаличка;г) да користите сигуроносен колан, шлем и заштитни очила.

90. Зошто треба да користите сигуроносен колан, ако работите на врв на антенски столб? (г)

а) за да нема опасност случајно испуштен алат да падне и повреди некого под столбот;

б) за да го балансира столбот, додека работите; в) за да можете да искачите на врвот на столбот максимален број на алати;г) за да бидете заштитен од случајно паѓање.

91. Од безбедносни причини колку високо треба да ја монтирате антената? (а)

а) толку високо, за да не може никој од земјата да ја досегне; б) максимално блиску до земјината површина; в) толку високо, да можете лесно да ја досегнете за доподесување и поправка;г) над високонапонскиот вод.

92. Зошто треба да ставите шлем на главата, ако од земјата помагате на некого, кој работи на врв на антенски столб (в)

а) за да не бидете повреден, ако столбот случајно падне;б) да се заштитите од опасни високофреквентни зрачења при испробувањето на антената; в) да ја заштитите главата од нешто, случајно испуштено от врвот на столбот; г) за да разберат случајните минувачи, дека на врвот од столбот се работи и заобиколат од подалеку.

102

93. Какви дејства треба да превземете веднаш, ако некој околу Вас е повреден од удар на електрична струја? (г)

а) да го закопате во земјата, за да се разелектризира;б) да повикате ”Брза помош”;в) да му измерите температурата;г) да повикате ”Брза помош”, да му ги раскопчате алиштата и да започнете со вештачко дишење.

94. Каков уред се користи, за да се измери коефициентот на стоечкиот бран? (в)

а) ом-метар;б) амперметар; в) SWR-метар;г) струен мост.

95. Каков уред се користи за да се измери импедансата меѓу антената и напојниот вод? (г)

а) aмперметар; б) ом-метар;в) волтметар;г) ) SWR-метар.

96. Каде треба да го вклучите ) SWR-метарот, за да го измерите коефициентот на стојниот бран? (а)

а) меѓу напојниот вод и антената;б) меѓу предавателот и исправувачот; в) меѓу предавателот и приемникот;г) меѓу предавателот и земјата.

97. Што означува SWR = 1? (б)

а) веројатно е вклучена антена за друг опсег; б) постигнато е најдобро подесување;в) никаква моќност не доаѓа во антената; г) ) SWR-метарот е оштетен.

98. Што означува ) SWR = 1,5? (б)

а) доста лоша импеданса; б) недостаток на импеданса, некаков дефект е настанал во антената;в) доста добра импеданса; г) антената има појачување 1,5.

99. Што означува ) SWR = 4? (г)

а) споредбено лоша импеданса;б) споредбено добра импеданса;

103

в) антената има појачување 4; г) недостаток на импеданса, некаков дефект настанал во антената.

100. Што треба да покажува ) SWR-метар за да се зборува за лош електричен контакт меѓу одделни делови на антенскиот систем? (а)

а) непрекиnaти скокови на скалилото;б) покажува близу до 1;б) не покажува ништо; г) покажува негативно.

101. Што означува многу висока измерена вредност на ) SWR-метарот? (а)

а) антената е со несоодветни параметри или има прекид на доводниот вод; б) сигналите, емитувани од антената се многу јаки, што укажува за добра

импеданса;в) предавателот емитува повеќе енергија од нормалната, што е

предупредување за претстоечки дефект; г) многу силна сончева активност, што укажува на лоши услови

(пропагации).

102. Ако вашиот сосед се жали од проблеми во телевизискиот прием во моменти во кои одржувате аматерски радиоврски со вашата радиостаница, која е најверојатната причина за проблемот? (г)

а) лошо заземјување на антената; б) дојонизација на јоносферата околу антената на вашиот сосед; в) фабрички дефект во телевизорот;г) паразитски и хармонички бранови од предавателот.

103. Што означува терминот “хармонички зрачења”? (а)

а) несакани сигнали со фреквенција, неколкукратна на избраната основна фреквенција;б) несакани сигнали, кои содржат 50 Hz мрежен фон;в) перфектни сигнали во хармонија со сите стандарди; г) сигнали, кои предизвикуваат појава на спорадично отварање.

104. Зошто хармонични зрачења од аматерска радиостаница се непосакувани? (а)

а) затоа што можат да предизвикаат пречки на други радиостаници и зрачење надвор од дозволените опсези; б) затоа што водат до голем расход на електрична енергија; в) затоа што можат да предизвикаат резонанса во блиските предаватели; г) затоа што предизвикваат јонизација на воздухот.

105. Која е основна цел на металната обвивка на предавателот? (в)

а) го подобрува дејството на антенскиот филтер;б) ја подобрува разбирливоста на говорот;в) штити од несакано зрачење на високофреквентна енергија;

104

г) ја одржува температурата на електронските елементи, за да бидат стабилни.

106. Каков проблем може да настане, ако ја користите вашата радиостаница без надворешниот метален оклоп? (a)

a) да се појават паразитски зрачења; б) да се влоши квалитетот на модулацијата;в) да се намали моќноста на излазот;г) да предизвикате микрофонски ефект (микрофонија).

107. Ако Ве известат, дека вашата радиостаница причинува пречки во телевизискиот прием, какви дејства треба да превземете? (а)

а) да се убедите прво, дека станицата се користи правилно и дека не причинува пречки на вашиот телевизор; б) да го исклучите веднаш предавателот и да побарате мерење од Агенцијата;в) да вклучите соодветен филтер на излаз од предавателот; г) да продолжите да работите со радиостаницата, зошто немате основ да се грижите за пречките.

108. Што ја сврзува вашата радиостаница со антената? (г)

а) еквивалентен товар;б) проводник за заземјување; в) потпорни и фиксни елементи;г) напојувачки вод (кабел).

109. Кое од следните нешта никогаш не требва да вклучувате кон излезот на Вашиот предавател? (г)

а) антенски преклопник; б) свр-метар;в) антена;г) приемник.

110. Кој апарат го претвора мрежниот напон во прав напон од 12 V? (в)

а) акумулатор; б) нискофреквентен филтер;в) исправувач; г) RS-232 интерфејс.

111. Кој уред обично бара извор на струја со најголема моќност? (б)

а) SWR-метар;б) предавател; в) приемник;г) антенски преклопник.

105

112. Ако Вашиот предавател има врвна излезна моќност (РЕР) 2 W, кој извор на струја е најпогоден за него? (в)

а) со моќност 30 kW; б) со моќност 300 W; в) со моќност 3 W; г) со моќност 30 mW.


1. Која радиоаматерска кратенка се користи за да се предаде “крај” на информацијата ? (г)

а) К;б) BК;в) GА; г) АR.

2. Која радиоаматерска кратенка се користи за да се предаде “блиску до”? (в)

а) АВТ;б) VIА;в) NR; г) NО.

3. Кaко на радиоаматерски натпревар ќе му соопштите на кореспондентот “предадете го уште еднаш редниот број на врската”? (а)

а) NR?;б) NО?;в) RPRT?; г) RST.

4. Какво е значењето на кратенката ”АВТ”? (а)

а) околу;б) се;в) одговор; г) зафаќање.

5. Кое е значењето на кодот “QRQ”? (г)

а) атмосферски пречки;б) пречки од други станици;в) зафатен сум; г) предавајте побрзо.

106

6. Кое е значењето на кодот “QRPP”? (б)

а) јачината на вашите сигнали е променлива;б) предавател со исклучително мала снага ( 5 W);в) предавајте со помала брзина; г) вашате фреквенција е променлива.

7. Како ќе постапите ако за време на радиоврска со телеграфија (CW) слушнете од соговорникот код “QRS”? (а)

а) ќе започнете да предавате побавно;б) ќе започнете да предавате побрзо;в) ќе останете на слушање, додека соговорникот не се обрати поново. г) ќе ја намалите снагата.

8. Која кратенка означува “причекајте, момент”? (в)

а) АLSO;б) АLL;в) АS; г) АR.

9. Кое е значењето на кодот “QRU”? (г)

а) прекинете го предавањето;б) повторете го знакот за распознавање;в) имам за Вас соопштение; г) немам ништо за Вас.

10. Кое е значењето на кодот “QRX”? (а)

а) почекајте;б) вашата манипулација тешко се разбира;в) напуштете ја таа фреквенција; г) кој ме вика.

11. Ако слушнете станицата што одговара да предава код “QRZ?”, како ќе постапите? (б)

а) ќе почекате извесно време, бидејќи операторот е зафатен;б) ќе го предадете знакот за распознавање;в) ќе се преместите на друга фреквенција; г) ќе ја намалите снагата.

12. Кое е значењето на кодот “QRT”? (г)

а) причекајте малу;б) немам ништо повеќе за Вас;в) предавајте побавно; г) ја исклучувам радиостаницата.

107

13. Кое е значењето на кратенката “BK”? (б)

а) започнете да предавате;б) прекинете со предавањето;в) имам за вас информација; г) причекајте еден момент.

14. Кое е значењето на кратенката “CALL”? (б)

а) адреса на радиостаницата;б) знак за препознавање, повикување;в) одговор; г) радиоаматерски адресар.

15. Кое е значењето на кодот “QSB”? (а)

а) јачината на Вашите сигнали е променлива;б) останете на слушање;в) зафатен сум; г) преминете на друга фреквенција.

16. Кое е значењето на кодот “QSU”? (г)

а) причекајте малку;б) зголемете ја брзината на предавањето;в) преминете на друга фреквенција; г) ниту едно од горните.

17. Кое е значењето на кратенката “SКЕD”? (г)

а) лична средбаб) пријателски разговорв) далечна странаг) договорена врска.

18. Koe e значењето на кратенката “PA”? (в)

а) апаратура;б) излезен степен;в) фазна модулација; г) ВФ засилувач.

19. Кое е значењето на кратенката “FM”? (а)

а) фреквентна модулација;б) краен засилувач;в) телефонија; г) фреквентна карактеристика.

20. Може ли со некоја од наброените кратенки, да соопштите “започнете да предавате”? (в)

108

а) со кратенката “CQ”;б) со кратенката “BK”;в) со кратенката “GА”; г) не може.

21. Кое е значењето на кратенката “МNY”? (б)

а) малку;б) многу;в) чудесно; г) мој, мојот.

22. Кое е значењето на кратенката “ОМ”? (г)

а) односно;б) завршен крај;в) оператор; г) стар пријател.

23. Кое е значењето на кратенката “ТX”? (а)

а) предавател;б) приемник;в) примопредавател (трансивер); г) благодарам.

24. Кое е значењето на кратенката “RPТ”? (а)

а) повторетe;б) информација, рапорт;в) репетитор; г) радиофар.

25. Која од наброените кратенки означува “куси бранови”? (г)

а) SК;б) МОD;в) КW; г) SW.

26. Кое е значењето на кратенката “RX” ?(а)

а) приемник;б) предавател;в) примопредавател ( трансивер); г) висока фреквенција.

27. На кој радиоаматерски код е еквивалентна кратенката “CL”? (в)

а) QSY;б) QPX;

109

в) QRТ; г) QSZ.

28. Кое е значењето на кратенката “ CQ ТЕSТ”? (а)

а) општо повикување кон радиостаници, кои учествуваат во радиоаматерски натпревар;б) популарен радиоаматерски натпревар;в) техничка проверка на апаратурата; г) oпшто повикување за извршување на техничка проба.

29. Која од наброените кратенки обично се користи во почетокот на радиоврската , веднаш после знаците за легитимирање? (в)

а) SK;б) CUAGN;в) GA; г) 73.

30. Кој од овие радиоаматерски знаци е од Хрватска? (в)

а) Z36UP ;б) CO2FM;в) 9A4AX; г) K9HGQ.

31. Кој од овие радиоаматерски знаци е од Германија? (г)

а) EA8UM;б) HB9EZ;в) UA1MJU; г) DL1JW.

32. Кои од овие радиоаматерски знаци НЕ се од државите од Европа? (г)

а) 4X4YQ;б) PY7REW;в) 9K2FR; г) сите.

33. Кои од овие радиоаматерски знаци НЕ се од државите од Европа? (б)

а) 3А1PL;б) DU2HX;в) ER5TJ ; г) сите.

34. Кои два радиоаматерски знаци НЕ се од државите од Европа? (в)

а) T71D и TF1WM;б) T92MK и CX5PU;

110

в) 7X2YH и UA9LL; г) сите.

35. Од кој континент се јавува радиоаматер со повикувачки знак ОА5ХК? (г)

а) Европа;б) Азија;в) Северна Америка; г) Јужна Америка.

36. Од кој континент се јавува радиоаматер со повикувачки знак 9А2АС? (г)

а) Јужна Америка;б) Азија;в) Океанија; г) Европа.

37. Кој радиоаматер се јавува од територијата на Нов Зеланд? (в)

а) W7/ZL2URB;б) ZL3GQV/MM;в) ZL1KH/VE5AXO; г) ниту еден.

38. Кој од следните радиоаматери се наоѓа најоддалечен од Македонија? (в)

а) LZ2YH;б) YU1SZ;в) W1IL; г) OE1DL.

39. Кои делови на светот се вклучени во регион 1 на IТU ( и соодветно на IАRU)? (б)

а) Европа и Блискиот Исток;б) Европа,Африка, Блискиот Исток и Северна Азија;в) Европа и Африка; г) Само Европа.

40. На колку радиоаматерски зони е поделен светот, по распределбата на ITU? (г)

а) 20;б) 24;в) 50; г) 75.

41. Во која радиоаматерска зона по распределбата на ITU припаѓа Македонија? (г)

а) 14-та;

111

б) 15-та;в) 20-та; г) 28-та.

42. На колку радиоаматерски зони е распределен светот по распределбата на CQ/DXCC? (б)

а) 20;б) 40;в) 50; г) 75.

43. Во која радиоаматерска зона по распределбата на CQ/DXCC припаѓа Македонија? (б)

а) 14-та;б) 15-та;в) 16-та; г) 20-та.

44. Приближно колку држави и територии по DXCC постојат во светот? (в)

а) 155;б) 245;в) 338; г) 425.

45. Koи подрачја се дозволени за радиоаматерската диплома 5B DXCC? (б)

а) Сите КВ опсези;б) 3,5 MHz, 7MHz, 14 MHz, 21MHz, 28 MHz;в) 7 MHz, 14 MHz, 21 MHz, 28 MHz, 50 MHz; г) 10 MHz, 14 MHz, 18 MHz, 21 MHz, 24 MHz.

46. На кого од следните радиоаматери е коректно да одговорите, ако тој радиоаматер повикал на CQ DX на подрачјето 14 MHz? (б)

а) ES2PV;б) CE4UD;в) LY1FN; г) на ниту еден од нив.

47. На кого од следните радиоаматери е коректно да одговорите, ако тој радиоаматер повикал на CQ DX на подрачјето 10MHz? (г)

а) S52UG;б) DJ1WL;в) HB9RE; г) на ниту еден од нив.

112

48. Кое од наброените информации се разменува задолжително помеѓу радиоаматерите во меѓународните аматерски натпревари? (в)

а) локатор;б) реден број на врската;в) RST (RS); г) бројот на зоната.

49. Кои три елементи претставуваат дел од информацијата, задолжителна за запишување на секоја QSL картичка? (б)

а) име на кореспондентот, дата на радиоврската, јачина на зрачење;б) дата и време на радиоврската, знакот на кореспондентот, опсег в) дата на радиоврската, јачина на зрачење, адреса на кореспондентот; г) подрачје, RST(RS), искористена антена.

50. Кога се издава радиоаматерска диплома DXCC? (б)

а) за потврдени радиоврски со аматери од сите континенти;б) за потврдени радиоврски со аматери од сите радиоаматерски зони;в) за потврдени радиоврски со аматери од 100 земји;г) за наградено место (од прво до трето) на натпревар со истото име;

51. На кое кусобраново радиоаматерско подрачје, ако има такво, не е дозволена работа на телефонија? (б)

а) на подрачјето од 1.8 MHz;б) на подрачјето 10 MHz;в) на подрачјето 24 MHz; г) телефонијата не е дозволена на сите опсези.

52. Со какво ниво на модулација радиоаматерски репетитор треба да го предава знакот за идентификација и распознавање? (в)

а) ниво, доволно да го блокира репетиторскиот сигнал;б) ниво, доволно ниско да не предизвика пречки на репетиторскиот сигнал;в) ниво, доволно за идентификација во време на ретранслација на сигналот; г) ниво, посочено во техничките барања, за остварување на електронски

комуникации преку радиоопремата на аматерската радиослужба.

53. По што се распознава дека аматерскиот репетитор, преку кој сте воспоставиле радиоврска, се наоѓа надвор од Македонија? (б)

а) по јазикот на којшто најчесто се зборува;б) по знакот за иентификација;в) по координатите коишто репетитор ги предава; г) по насоченоста на Вашата антена.

113


1. Кој има право да се јави на испит за радиоаматерска класа Р во Република Македонија? (а)

a) секој кој има навршено 12 години;б) секој кој има навршено 10 години;в) секој кој има навршено 9 години;г) секој кој има навршено 8 години;

2. Колку важи Дипломата за положена радиоаматерската класа Р? (г)

а) 2 години;б) 5 години;в) 10 години; г) неограничено.

3. Кој го утврдува писмениот тест за испитот за радиоаматерска класа? (а)

а) претседателот на испитната комисија;б) претседателот на Комисијата на Агенцијата;в) радиоаматер од класа А, член на испитната комисија; г) трите членови на испитната комисија.

4. Кој има право да определува и одржува испити за радиоаматерска класа? (в)

а) секој законски регистриран клуб;б) Радиоаматерскиот Сојуз на Македонија;в) испитната комисија при Агенцијата за електронски комуникации; г) сите погоре наброени.

5. Кој процент од одговорите на писмениот тест за радиоаматерска класа треба да се точни, за испитот да се смета дека е положен? (в)

а) минимум 90%;б) минимум 85%;в) минимум 65%; г) минимум 51%.

6. Ако дозволите на радиоаматер гостин, кој има повикувачки знак а радиоаматерската класа му е пониска од вашата, да работи од вашата радиостаница, какви права има тој? (а)

а) само правата што му ги дозволува неговата радиоаматерска класа;б) сите права кои произлегуваат од Вашата радиоаматерска класа;в) класата на предавање и зрачење на максимална снага, дозволени за неговата радиоаматерска класа, но во фреквенциски подрачја дозволени за

114

вашата радиоаматерска класа; г) фреквенциски подрачја дозволени за неговата радиоаматерска класа но во класата на зрачење и максималната снага дозволени за вашата радиоаматерска класа.

7. Какви информации имаат право да предаваат Македонски радиоаматери на аматерска радиостаница од друга држава? (г)

а) оценка на јачината на сигналот и местоположбата на станицата 1;б) лични информации;в) технички информации; г) сите три.

8. Какви се ограничувањата за видот на информациите, кои што можат да се предаваат при меѓународна радиоаматерска врска? (б)

а) дозволени се само информации за катастрофи;б) дозволени се само технички и лични информации;в) дозволени се само бизнис информации; г) нема ограничувања.

9. При кои услови радиоаматер може да прима надомест за тоа што неговата радиостаница била користена за предавање на информации? (а)

а) при никакви услови;б) кога опслужува сообраќај при ситуација на катастрофи;в) кога се предадени бизнис информации на законски регистрирана фирма,

што направила заработка; г) кога е предаден радиоаматерски билтен.

10. При кои услови сопственикот на радиоаматерски репетитор, може да прифати опслужување на други служби преку репетитор? (г)

а) кога репетиторот се користи со намалена снага;б) кога се опслужува Црвениот крст;в) кога се опслужува Министерството за внатрешни работи; г) само во вонредни услови.

11. Што е CEPT? (б)

а) радиоаматерска класа која е призната во целиот свет;б) Европска конференција за пошти и телекомуникации;в) вид на транзистор кои работи на принципот на филд-ефект; г) класа на зрачење при пакетска радиокомуникација (packet).

12. Кога аматерска радиостаница при двострана комуникација може да предаде информација на таен начин (кодирано) со цел да се запази тајноста на содржината? (в)

а) кога предава на фреквенција поголема од 450 МHz;б) во време на натпревар;в) никогаш;

115

г) во време на објавена вонредна комуникација.

13. Кои се ограничувањата при користење на кратенки или кодови во радиоаматерската служба? (б)

а) нема ограничувања;б) тие можат да бидат користени само ако не ја сокриваат содржината на информацијата;в) тие не се дозволени; г) дозволени се кратенки, но не и кодови.

14. Кога се дозволени кодови, коишто немаат општо познат смисол, например петоцифрени групи, при двострана радиоаматерска врска направена со македонски соговорник? (а)


15. Кога се дозволени кодови, коишто немаат општо познат смисол, например петоцифрени групи, при меѓународни двострани радиоаматерски врски? (а)


16. На кои радиоаматерски опсези, ако такви постојат се дозволени пакет (packet) комуникации? (б)

а) само на кратки бранови;б) на кратки бранови и на ултракратки бранови;в) само на ултракратки бранови; г) пакетски комуникации се дозволени само на интернет.

17. Кои фреквенции од подрачјето 28 МHz можат да се користат за ФМ репетитори? (в)

а) 28.560-28.590 и 28.660-28.690 MHz;б) 28.520-29.590 и 29.610-29.650 MHz;в) 29.560-29.590 и 29.660-29.690 MHz; г) на тој опсег не е дозволено користење на ФМ ретранслатори.

18. Кои фреквенции од подрачјето 144 МHz можат да се користат за ФМ репетитори? (а)

а) 145.000-145.1875 и 145.600-145.7875 MHz;б) 144.500-144,800 и 145.600-145.900 MHz;в) 144.000-144.200 и 144.600-144,800 MHz; г) 145.600-145.00 и 145.900-146,000 MHz.

116

19. Кои фреквенции од подрачјето 432 МHz можат да се користат за ФМ репетитори? (б)

а) 432.000-432.375 и 433.600-433.975 MHz;б) 433.000-433.375 и 434.600-434.975 MHz;в) 434.000-434.375 и 435.600-435.975 MHz; г) на тој опсег не е дозволено користење на ФМ ретранслатори.

20. Кои се границите на радиоаматерскиот опсег од 3.5 МHz ? (Г)

а) 3.500-3.650 MHz;б) 3.500-3.900 MHz;в) 3.500-3.750 MHz; г) 3.500-3.800 MHz.











117

26. Ако поседувате класа P на кои фреквенции немате право да предавате? (в)

а) 7.020 MHz;б) 21.030 MHz;в) 14.025 MHz; г) имате право на сите три фреквенции.

27. Ако поседувате класа P на кои фреквенции немате право да предавате ? (б)

а) 3.750 MHz;б) 147.000 MHz;в) 436.325 MHz; г) 7025 КHz.

28. Каква е максималната моќност на предавателот, дозволена за радиоаматерска класа P за опсегот од 7 МHz? (Б)

а) 50 W;б) 100 W;в) 300 W; г) 1000 W.

29. Каква е максималната снага на предавателот, дозволена за радиоаматерска класа P за опсегот од 3.5 МHz? (б)

а) 50 W;б) 100 W;в) 300 W; г) 1000 W.

30. Со каков вид на емисија има право да работи радиоаматер од класа P на фреквенција од 3.520 МHz? (а)


31. Со каков вид на емисија има право да работи радиоаматер од класа P на фреквенција од 21,060 МHz? (а)


32. Каква е максималната снага којашто може да ја користи радиоаматер од класа P на фреквенција од 21.045 КHz? (а)

118


33. Каква е максималната снага која што еден радиоаматер од класа P може да ја користи на фреквенција од 147.675 MHz? (г)


34. Каква е максималната снага која што еден радиоаматер од класа P може да ја користи на фреквенција од 7250 КHz? (б)

а) 50 W ;б) 100 W;в) 150 W; г) фреквенцијата е надвор од радиоаматерскиот опсег.

35. Каква е максималната снага која што еден радиоаматер од класа P може да ја користи на фреквенција од 50150 КHz? (б)


36. Каква е максималната снага која што еден радиоаматер од класа P може да ја користи на фреквенција од 432500 KHz? (б)

а) 5W б) 10Wв) 50Wг) фреквенцијата е надвор од радиоаматерскиот опсег.

37. Има ли право радиоаматер да користи моќност на предавателот, поголема од максимално дозволената согласно Правилникот за користење на радиофреквенции во аматерска и аматерска сателитска служба? (а)

а) не;б) само ако поседува аматерска класа 1, стаж минимум 5 години, со учество на

радиоаматерски натпревари и при обезбедена електромагнетна безбедност и компатибилност;

в) само во врема на радиоаматерски натпревари; г) само при радиокомуникации со пасивна рефлексија од месечината (ЕМЕ).

38. Кој вид на емисија може да користи радиоаматер од класа P на фреквенцијата 10.137 МHz? (г)

а) само CW;

119

б) само Packet;в) сите видови на емисии (класи на зрачење); г) нема право да зрачи на таа фреквенција.

39. Ако поседувате класа Р, на кои од фреквенциите немате право да зрачите? (а)

а) 10.110 MHz;б) 14.230 MHz;в) 50.125 MHz; г) имате право на сите три фреквенции.

40. На кои УКБ опсези има определено подрачје за сателитска ретранслација? (а)

а) на сите. б) на сите без 10 000 МHz;в) само на 144 и 432 МHz; г) на ниту еден.

41. Кој вид на радиоаматерска станица, предава еднонасочна информација? (б)

а) репетитор;б) радиоаматерски фар;в) кусобранова станица; г) ултрависокофреквентна станица.

42. Под кои услови, ако такви постојат, аматерска радиостаница има право автоматски да ретранслира радиосигнали од други аматерски радиостаници? (б)

а) само во присуство на сопственикот;б) Само ако е аматерски репетитор;в) само со дозвола на Радиоаматерскиот Сојуз на Македонија; г) нема право при никакви околности.

43. Што се подразбира под автоматска ретранслација? (а)

а) кога репетиторот се активира од приемниот радиосигнал;б) кога репетиторот се активира од сигналот по телефонска линија;в) кга репетиторот се активира од радиооператорот што ја опслужува; г) кога репетиторот се активира од знак за распознавање, предаден по

Морзеов код.

44. Што се подразбира под работа преку репетитор? (г)

а) радиоаматерската станица ја предава информацијата од кореспондентот на трета станица;б) апаратура за далечинска контрола на издвоен предавател;в) второто популарно име на работа преку репетитор е симплексна

радиоврска;

120

г) радиоврска при која сигналите на радиостаницата автоматски се препредаваат.

45. Кој има право да користи аматерски репетитор? (в)

а) само сопственикот;б) сите радиоаматери, коишто поседуваат повикувачки знак, писмена дозвола

од сопственикот и ги исполнува условите согласно Правилникот;в) сите радиоаматери, кои поседуваат повикувачки знак и ги исполнуваат

условите согласно Правилникот; г) секое физичко лице.

46. При какви услови сопственик на радиоаматерски репетитор може да прифати услуги на други служби преку репетитор? (г)

а) кога репетиторот се користи со намалена снага;б) кога се услужува Црвениот крст;в) кога се услужува Министерството за внатрешни работи; г) во вонредни услови.

47. Кој ги претставува македонските радиоаматери пред Меѓународната радиоаматерска унија (IARU)? (б)

а) агенцијата;б) Радиоаматерскиот Сојуз на Македонија;в) радиоаматерите кои членуваат во Меѓународната радиоаматерска унија (IARU) индивидуално; г) никој, бидејќи Република Македонија не членува во Меѓународната Радиоаматерска унија (IARU).

48. Кои права ги дава Одобрението на радиоаматерот? (в)

а) да извршува радиоаматерска дејност на територијата на Република Македонија;б) да извршува радиоаматерска дејност на територијата на секоја држава во Европа;в) да извршува радиоаматерска дејност на територијата на Република Македонија и да извршува времено радиоаматерска дејност во европските држави согласно препораките на CEPT во државите кои што ги прифатиле; г) да извршува радиоаматерска дејност во сите држави членки на Меѓународната радиоаматерска Унија (IARU).

49. Какви радиостаници има право да користи сопственикот на Одобрението надвор од територијата на Република Македонија? (г)

а) само преносна и подвижна;б) само стационарна;в) само преносна; г) нема ограничувања.

50. Какви права дава сопственоста на NOVICE сертификатот? (в)

121

а) да извршува радиоаматерска дејност во сите држави, членки на меѓународната радиоаматерска Унија (IARU) без ограничувања;

б) да извршува радиоаматерска дејност во секоја држава во Европа;в) да добие национална лиценца од администрацијата на државата членка на

CEPT, при престој таму подолг од три месеци; г) да добие национална лиценца од администрацијата на која и да е европска

држава при престој таму подолг од три месеци.

122

ПРИЛОГ 5: Образец за пријава за испит

ПРИЈАВА ЗА ПОЛАГАЊЕ НА ИСПИТ ЗА РАДИОАМАТЕРСКИ ОПЕРАТОР

Име и презиме………………………………………………...................................…….

ЕМБГ………………………………………………………………….................................

Адреса……………………………………………………………….................................

Место и дата на рагање…………….……………………………................................

Државјанство…................................…………………………………………………….

За која класа полага………………….............................………………………………

Потпис на барателот

_____________________

Датум________

123

Documents

Упатство за полагање за радиоаматерски оператор