http://youtu.be/YD7hE665eUU

    Ο παρανοϊκός βομβαρδισμός του Πειραιά 

        Μεσημέρι  της 11ης  Ιανουαρίου του 1944!

        Η πιο εγκληματική ενέργεια των παραφρόνων συμμάχων. Βομβαρδίζουν τον Πειραιά, δήθεν για να διώξουν τους Γερμανούς.  

       Τα "συμμαχικά" αεροπλάνα,  κάνουν στάχτη την πόλη! Στους δρόμους σκορπισμένα πτώματα, φριχτές εικόνες ακρωτηριασμένων παιδιών! Οι δρόμοι κλεισμένοι από ξύλα, κεραμίδια από τις στέγες, αναποδογυρισμένα αυτοκίνητα και λάκκοι που έχουν ανοίξει οι βόμβες.  

        Σφυροκόπημα για τρεις ώρες, από τις 12 το μεσημέρι  - ώρα που ο κόσμος βρισκόταν στους δρόμους. 

        Τα θύματα υπολογίστηκαν  σε 5.500: Ολοι Ελληνες, μόνον 8 ήταν οι νεκροί Γερμανοί στρατιώτες.

       Ανάμεσα στις χιλιάδες των θυμάτων της μέρας εκείνης, συγκαταλέγονται 200 μαθήτριες που πέθαναν από ασφυξία στη Γαλλική Σχολή,και 85 μαθήτριες μαζί με τις 15 δασκάλες τους της Δημοτικής Οικοκυρικής και Επαγγελματικής Σχολής Πειραιά, που καταπλακώθηκαν στο καταφύγιο του κτιρίου της Ηλεκτρικής Εταιρείας.

      Ακόμη 70 άτομα στο  εστιατόριο του Βίρβου, γωνία Ρέπουλη και Βασ. Κωνσταντίνου (Καραολή Δημητρίου+ Πολυτεχνείου σήμερα), στο κτίριο Ταβλαδωράκη,  στο  ξενοδοχείο "Κοντινένταλ"  και αλλού.

   Το πολυτελές  ξενοδοχείο  ΚΟΝΤΙΝΕΝΤΑΛ, χτίστηκε   τη δημαρχιακή περίοδο  (1899-1903) Τρύφωνος  Μουτζοπούλου  στη γωνία Δ. Γούναρη και Ακτής Ποσειδώνος, σε οικόπεδο  του Τζανείου Νοσοκομείου. Ηταν πάντοτε  δημοτικό. Λειτούργησε 4   δεκαετίες. Καταστράφηκε σχεδόν ολόκληρο  στις 11-1-1944. Διασώθηκε μόνο το ισόγειο με τα μαγαζιά. Τα  τελευταία χρόνια κατεδαφίστηκε  και το υπόλοιπο για να ανεγερθεί νέο κτίριο, αλλά οι εργασίες σταμάτησαν γιατί βρέθηκαν  αρχαιότητες.

 

                                                               

     Στο ταφολόγιο του Δημοτικού Νεκροταφείου της Ανάστασης αναφέρονται τα ονόματα 492 νεκρών, ενώ άγνωστος είναι ο αριθμός των πτωμάτων που μεταφέρθηκαν στο Α' και Γ Νεκροταφείο Αθηνών. Ακόμη, θα πρέπει να υπολογιστεί κι ένας σημαντικός αριθμός νεκρών του ίδιου βομβαρδισμού, που τάφηκαν χωρίς να δοθούν τα στοιχεία τους, προκειμένου οι συγγενείς να διατηρήσουν τα ατομικά δελτία τροφίμων, με τα οποία δίνονταν η μερίδα του συσσιτίου ή τα 30 δράμια ψωμιού. Ο κόσμος άρχισε να παίρνει το δρόμο της προσφυγιάς προς την Αθήνα, που είχε χαρακτηριστεί "ανοχύρωτη πόλη".

                                                                                                         

     Μεγάλες ζημιές έπαθε κι ο Σταθμός του Ηλεκτρικού Σιδηροδρόμου. Ωστόσο, τα δρομολόγια διακόπηκαν  μόνο  για  μία βδομάδα. Η εταιρία του Αλεξ. Βλάγκαλη,  τον επισκεύασε σύντομα.

      Αθικτες έμειναν  οι γερμανικές στρατιωτικές εγκαταστάσεις του Ναύσταθμου, το αεροδρόμιο, τα ναυπηγεία του Περάματος, μεταξύ αυτών και το μεγαλύτερο που κατασκεύαζε τσιμεντόπλοια για λογαριασμό των γερμανικών αρχών κατοχής.     Πιο τυχεροί στάθηκαν οι αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης που εκρατούντο  στις φυλακές   της Κάστορος, όταν έπεσε ξυστά στο κτίριο βόμβα. Κάτω απ' τον κίνδυνο να σκοτωθεί η φρουρά κι ο διευθυντής, ο τελευταίος άφησε ν' ανοίξουν τα κελιά και να φύγουν οι κρατούμενοι.

 

                          Ο εφημεριδοπώλης που βγήκε από τον τάφο

 

      Ανάμεσα στους 70 του εστιατορίου και ο μετέπειτα (1975)  εφημεριδοπώλης Δημήτριος Μαρκαντώνης, που καταπλακώθηκε, αλλά  είναι  ο μόνος που διασώθηκε, 27 χρόνων τότε, αρραβωνιασμένος.

       Τον κυρ - Μήτσο, τον γνώρισα στα γραφεία της καθημερινής εφημερίδας ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ, στην οδό Κολοκοτρώνη 38,   όπου ήμουνα διευθυντής στα 1974. Περνούσε, καθόταν λίγο να ξαποστάσει και έλεγε ιστορίες:

===  Εχω περάσει εγώ…!

---  Σαν τι κυρ Μήτσο; 

===  Εμένα που με βλέπεις  έχω θαφτεί ζωντανός: Κι όμως έζησα! Και ζω ακόμα δόξα τω θεώ. Είμαι σήμερα 58 χρονών……

--- Καλά, πώς έγινε;

=== «Ητανε τότε με το βομβαρδισμό του Πειραιά. Κείνη την ώρα  βρέθηκα στο παλιό εστιατόριο του Βίρβου,  στη γωνία   Ρέπουλη και Β. Κωνσταντίνου, εδώ δίπλα.       Μέσα  στο  μαγαζί βρισκόντουσαν άλλοι 70 θαμώνες. Ημουνα τότε, 27  χρονών αρρεβωνιασμένος και ακόμη δεν  είχα το θάρρος να τρώω στα πεθερικά μου. Σε μια στιγμή εκεί που τρώγαμε,  ολόκληρο το μαγαζϊ  συγκλονίστηκε από ένα φοβερό «σεισμό». Μια  βόμβα  είχε   πέσει  στο εστιατόριο, κι' αμέσως άρχισαν να σωριάζονται δίπλα  μας,  πάνω μας, στα τραπέζια, στις  καρέκλες,  οι τοίχοι και  το ταβάνια.  Δίχως να το  καταλάβω βρέθηκε χωμένος μέσα  σε σωρούς     χωμάτων στο δάπεδο. Γύρω  μου ήταν πεσμένοι άλλοι που βογκούσαν, που καλούσαν σε βοήθεια, που έμεναν ακίνητοι, νεκροί. Σκοτάδι πυκνό τύλιγε το χώρο εκείνο της κόλασης. Και το μόνο που καταλάβαινα  ήταν ότι μπορούσα να αναπνέω. Η τύχη μου με είχε ρίξει πάνω στη σχάρα του υπογείου και από κει ερχόταν η ζωή. Ερχόταν ο αέρας που μου επέτρεπε να αναπνέω, και να ζω. Αρχισα να ζητάω βοήθεια με όλη μου τη δύναμη, όση  μου έμενε. Κι έτσι πέρασαν  ώρες, δεν κατάλαβα πόσες,,,,! Οταν με ξέχωσαν τα συνεργεία διάσωσης , είδα ότι  ο ήλιος είχε αρχίσει να δύει! Και γύρω μου πτώματα! Κανένας άλλος  δεν είχε ζήσει!»

 

               Σχετικά με το βομβαρδισμό  ο Αγγελος   Πανάγος σημειώνει στο ημερολόγιό του:

 

• (11.1ου) Αεροπορική επιδρομή από τους συμμάχους Άγγλους κατά του Πειραιώς. Η αστοχία τους καταστρέφει ολόκληρα τετράγωνα. Στο κατάστημα μας Πειραιώς πέφτει μία βόμβα στο πεζοδρόμιο και ανασκάπτει όλο το κατάστημα, το οποίον και καταστρέφει. Το εις το υπόγειον ευρισκόμενον εργαστήριον μετάξης ευτυχώς δεν έπαθε σοβαρές ζημίες. Ο Γιώργος Πανάγος ευτυχώς είχε καταφύγει στο βάθος και εγλίτωσε ως εκ θαύματος. Σημειωτέον ότι κάθε μεσημέρι εγώ ο Άγγελος και ο αδελφός μου Γεώργιος ετρώγαμε κατά 1 ώραν μετά το κλείσιμο του καταστήματος εις το απέναντι εστιατόριον του ΒΙΡΒΟΥ. ( το εστιατόριο ήταν στη γωνία   Ρέπουλη και Β. Κωνσταντίνου), Όταν έπεσεν η βόμβα σ' αυτό το εστιατόριον κατεδαφίσθη ολοσχερώς και όσοι έτρωγαν σ' αυτό σκοτώθηκαν όλοι. Εγώ και ο Γιώργος είμεθα τυχεροί ευτυχώς διότι εγώ ήμουν αδιάθετος και έφυγα ενωρίτερον χωρίς να φάω στο κατεστραμμένον εστιατόριον, ο δε Γιώργος την τελευταίαν στιγμήν μία πελάτισσα τον καθυστέρησε και δεν πήγε στο εστιατόριο που κατέρρευσεν και έτσι ο Γιώργος γλίτωσε ως εκ θαύματος διότι την στιγμήν που εξυπηρετούσε την πελάτισσαν έπεσε η βόμβα στο εστιατόριον. Εγώ πάλι κατά σΰμπτωσιν πήρα το τελευταίο τραίνο του ηλεκτρικού σιδηροδρόμου, οπότε όταν το τραίνο είχε φθάσει στην Καλλιθέα έγινεν ο βομβαρδισμός που κατέστρεψεν τον Πειραιά και τον ηλεκτρικόν σταθμόν».

 

                                  Μακρύς ο κατάλογος των θυμάτων

 

     Μερικά εκ των θυμάτων  που  τάφηκαν εκ των πρώτων:

  Βασίλειος Κούσκουλας ετών 68, Κωνστ. Σμυρλής ετών 30,Σ.Στρατηγόπουλος ετών 37, Σμαράγδα Μπόντζου μητέρα, Κουλίτσα Μπόντζου κόρη, Κούλα Μανιά ετών 17, Εμμ. Παπαιωάννου ετών 52, Άγγ. Περδικάρης ετών  27, Κων, Καλονάρχης ετών 54, Δημ. Καραπάνος  ετών 24, Άνεσ. Γεωργίου ετών 35, Κ. Σαγγούρης ετών 18, Γ. Αθανασόπουλος ετών 18, Άννα Μονογυιού ετών 50, Ν. Δρόσος ετών 23, Δημ. Κουμπής ετών 23, Άλ. Βονιόζος ετών 47, Σ. Καλαβούτου ετών 37, Άλ. Σκεντέρογλου ετών 36, Μίμης Παπαγρηγορίου ετών 12, Ευάγγ. Καρπαθάκης ετών 112, Μιχ. Δημόπουλος ετών 31, Ειρήνη Μονογυιού, Ι. Σπυριδάκος ετών 32, Γ. Σπυριδάκος ετών 19, Δημ. Μπουλετίδης ετών 19. Στ. Κοντζιάς ετών 38, Άγγελική Στεργίου ετών 48, Γ, Κυριακίδης ετών 43, Ν. Μινόγιαννης ετών 50, Απ. Μαθσάς ετών 40, Άναστ. Βλαβιανός ετών 22, Μαρία Βλαβιανού, Αλεξάνδρα Βλαβιανού ετών 20, Χρυσάνθη Κατσιβελλάκη ετών 65, Μαρία Κατσιβελλάκη ετών 26, Μαγδαληνή Ραφτοπούλου ετών 50, Κορνήλιος Μιχαλεάκος ετών 22, Σπ. Βρυώνης ετών 26, Ν. Λαζαράτος ετών 32.  Αλλά ο κατάλογος είναι μακρύς!.....

       

                             Αν έχεις τύχη  διάβαινε…….

 

     Φρικαλέο, απαίσιο το θέαμα των νεκρών, των διαμελισμένων σωμάτων των ανθρώπων που δεν έφταιξαν σε τίποτα.  

      Η χαρακτηριστικότερη περίπτωση  παραμόρφωσης, από τις χιλιάδες άλλες,  αναφέρεται στα δύο πτώματα δύο αδελφών. Ήταν και οι δυο πανύψηλοι, εθεωρούντο από τους  ψηλότερους  Πειραιώτες. Όταν τα πτώματά τους ανασύρθηκαν από τα ερείπια, παρά το γεγονός ότι δεν τα είχε πλήξει η βόμβα, ήταν αγνώριστα. Είχαν κοντύνει κατά ένα τρίτο. Από την ασφυξία είπαν οι ειδικοί.

 

                                                   

      Μια άλλη τραγική περίπτωση  σημειώθηκε  σε ένα σπίτι της οδού Σωκράτους – Πολυτεχνείου τώρα. Κατά καλή τύχη  του ιδιοκτήτη του, ενώ όλα τα γύρω σπίτια γκρεμίστηκαν, εκείνο δεν έπαθε τίποτε.  Ενας εκ των ενοίκων του ανέβηκε στην ταράτσα για να πάρει ένα ζευγάρι κότες, που είχαν εκεί. Τότε βρέθηκε μπροστά σε ένα ανατριχιαστικό θέαμα, με τις κότες  έντρομες και  αγριεμένες στη  γωνιά της ταράτσας: Το κεφάλι  μιας  νέας γυναίκας, ήταν πεταγμένο πάνω στην ταράτσα. Και  πιο πέρα ένας φρικαλέος σορός ρούχων και σαρκών. Κατέφθασαν γείτονες και αστυνομικοί, αλλά κανείς δεν ανα-γνώρισε ποια  ήταν η άτυχη νέα. Γειτόνισσα πάντως δεν ήταν. Και όλα  έπειθαν ότι ήταν περαστική  από το δρόμο.

 

        Δημήτριος Σπ. Κουμπής ετών 23, κουρέας: Ενα από τα θύματα. Εφυγε από το κουρείο του  στην πλατεία  Καραϊσκάκη  και

πήγε στην Αγία Τριάδα για να σωθεί. Εκείνος σκοτώθηκε, το κουρείο του έμεινε  άθικτο.

 

      Σχετικά με τον προαναφερθέντα ο δημοσιογράφος Γιάννης Ζωγραφάκης  σε επιστολή του 22-12-11  αναφέρει:

 

       Αλλη τραγική περίπτωση είναι εκείνη  της πολυμελούς οικογένειας Μπερτζελέτου. Ολοι τους πέθαναν κάτω από τα ερείπια. Μόνον ένας αδελφός από καλή   τύχη  ή προαίσθηση, είχε φύγει λίγη ώρα πριν από το σπίτι αυτό.   

       Αξιοσημείωτη είναι ακόμη μία λεπτομέρεια σχετική με τις  μαθήτριες της Επαγγελματικής Σχολής. Τα  κορίτσια  έπρεπε, όπως και άλλοτε έκαναν, να πάνε  στο καταφύγιο  του Πειραϊκού Συνδέσμου. Κατά κακή έμπνευση, όμως, μιας μαθήτριας που είπε ότι δεν έβλεπε γερό το καταφύγιο του Πειραϊκού, πήγαν στο καταφύγιο της Ηλεκτρικής.  Και οι βόμβες έπεσαν εκεί, και σκοτώθηκαν όλες, ενώ το καταφύγιο  του Πειραϊκού δεν έπαθε τίποτα.

        Κάτι παρόμοιο συνέβη και με τους εργάτες του σαπωνοποιείου Παπουτσάνη.

        

            Η  ηρωϊκή  ΑΝΝΑ  ΛΟΥΛΟΥ    

 

       ΜΙΑ  ξεχωριστή  περίπτωση  αποτέλεσε η αείμνηστη  Αννα Λούλου. Από νεαρότατης ηλικίας η Αννα διέθεσε τον  εαυτό  της στην υπηρεσία των κοινωφελών  ιδρυμάτων, στην υπηρεσία ολόκληρου του Ελληνισμού. Σε ηλικία 15 ετών πρόσφερε τις υπηρεσίες  της στο ΠΙΚΠΑ Πειραιώς, υπό την προεδρία του Απόστολου Δοξιάδη και απετέλεσε Ιδρυτικό στέλεχος των  κατασκηνώσεών του.

        Το 1940, ο τότε πρωθυπουργός Ιωάννης Μεταξάς, της ανέθεσε την υποδοχή των ηρώων τραυματιών μας και  τη  διοίκηση του «Σπιτιού του Στρατιώτη». Κινδύνευσε πολλές φορές από τους βομβαρδισμούς, γυρνώντας στο λιβάνι με το  κλεφτοφάναρο στο χέρι.

       Ό βασιλιάς Γεώργιος ο Β' την αποκάλεσε ηρωίδα, όταν την ημέρα που καιγόταν το λιμάνι του Πειραιά. Από το βομβαρδισμό των συμμάχων στις 11-1-1944, εκείνη  μέσα στις φλόγες φρόντιζε τους τραυματίες. 

       Ο βασιλιάς Παύλος της απένειμε βασιλικό παράσημο λέγοντας:     

       «Σε  παρασημοφορώ  για την μεγάλη  κοινωνική σου  δράση κι όχι   για  την  εθνική».

          Διετέλεσε   πρόεδρος  της   Λέσχης  Εργαζομένου     Κοριτσιού μετά το 1970, όταν πέθανε η Αθηνά Δηλαβέρη με την οποία ήταν πολύ φίλες και συνεργάτριες.

 

          Ο  βομβαρδισμός του Πειραιά 

                                       Αναμνήσεις του Κ. Κουσουλού- Λυκειάρχου

 

      ΣΤΙΣ 11 Ιανουαρίου 1944 οι Σύμμαχοι βομβάρδισαν τον Πειραιά. Ό βομβαρδισμός ήταν σφοδρότατος, κυρίως εις το λιμάνι και στα κοντά σ' αυτό κτίρια, όπου εστεγάζοντο γερμανικές υπηρεσίες. Οι βόμβες κατέστρεψαν πολλά κτίρια των ακτών του λιμανιού από τον "Αι Διονύση έως τον "Αι Νικόλα. Οι πιο μεγάλες καταστροφές σημειώθηκαν εις τα τετράγωνα από τον σιδηρ. σταθμό των ΣΠΑΠ έως την οδό Κολοκοτρώνη, πίσω από το Θέατρο.

     Έκτος από τις υλικές καταστροφές, πολλοί αθώοι Πειραιώτες κάθε ηλικίας εφονεύθηκαν, ή ηύραν οικτρό θάνατο από ασφυξία, κάτω από τα σωριασμένα κτίρια και κυρίως στα υπόγεια τους.  Άλλοι  ήσαν ακόμη ζωντανοί και τραυματισμένοι κάτω από αυτά. Όσοι σώθηκαν, σε οικτρά κατάσταση, αφήνοντας την περιουσία τους και τα σπίτια τους στο έλεος του θεού, άρπαξαν λίγο ρουχισμό και έφυγαν από τον τόπο της συμφοράς για την Αθήνα ή αλλού.

 

                                                                                       

       Το χειρότερο ήταν πώς διεκόπησαν από την καταστροφή του δικτύου τους, το φως, το νερό, το τηλέφωνο και οι συγκοινωνίες. Έτσι ο Πειραιάς είχε απομονωθεί από την άλλη Ελλάδα. Είχαν διαλυθεί και οι υπηρεσίες όλες, και η  Αστυνομία (στα Β' Ε' Α' και Στ' τμήματα), είχε υποστεί συμφορές σε θύματα και σχεδόν δεν υπήρχε.

        Εγώ, ο Α75, μαζί με άλλους 30 Συναδέλφους του Α' Αστυνομικού τμήματος Αθηνών, τρεις αρχιφύλακες και τον υποδιοικητή μας Νικολόπουλο, ευρεθήκαμε κοντά στους Πειραιώτες το πρωί της 13ης Ιανουαρίου. Μας ξεφόρτωσαν από ένα φορτηγό μπροστά στον ναό του Άγίου Κωνσταντίνου. Ψιλόρριχνε χιονόνερο και το διαπεραστικό κρύο πέρναγε την υγρή μπέρτα, την χοντροϋφασμένη  χλαίνη και την στολή και έφτανε ως το κόκαλο. Οι αρβύλες και οι μπότες δεν βάσταγαν κρύο και έμπαζαν νερά.

      Ό υποδιοικητής ανέβη στο απάνω σκαλοπάτι της εισόδου του ναού και μας είπε:

     - «Κύριοι, ήλθαμε εδώ όπως και τόσοι άλλοι Συνάδελφοι, χθες και σήμερα, για να βοηθήσουμε την Αστυνομία του Πειραιά. Εμείς θα βοηθήσουμε το Β' Αστυνομικό τμήμα, που είναι κοντά στο ρολόϊ. Το έργο μας είναι δύσκολο και επικίνδυνο. Πρέπει να σώσουμε ζωές παγιδευμένες κάτω από τους σωρούς των πεσμένων κτηρίων, να συνδράμουμε τραυματίες, να περιφρουρήσουμε την περιουσία των πολιτών. Οι δρόμοι είναι αδιάβατοι από οικοδομικά υλικά των

πεσμένων κτιρίων. Εχουν ανασκαφεί  σε μερικά σημεία από τις βόμβες. Εχουν ακόμη τραμ ακινητοποιημένα ή κατεστραμμένα, σιδη-ροτροχιές αναποδογυρισμένες στραβωμένες και υψωμένες, ζώα πεθαμένα σε τυμπανιαία κατάσταση. Πιο επικίνδυνοι για μας είναι οι μισοπεσμένοι και ετοιμόρροποι τοίχοι, οι αιωρούμενες στέγες και τα πατώματα.  Ενα λάθος μας ή μια ατυχία, μπορεί να ρίψη αυτά επάνω μας και να μας θάψουν ζωντανούς. Λοιπόν, Κύριοι,  κατεβαίνουμε αυτό το δρόμο που είναι αριστερά του θεάτρου. Κάνετε το Σταυρό σας και ο Θεός βοηθός».

       Περάσαμε μέσα από χαρακώματα και βγήκαμε στην Λεωφόρο, την αδιάβατη Βασ. Κων/τίνου. Σ' όλο το μήκος της ομάδες Συναδέλφων αγωνίζονταν να ανοίξουν τρύπες σε υπόγεια που μπορούσε να ήσαν πλακωμένοι άνθρωποι. Εκεί δεξιά μας στην γωνία της Λεωφόρου και της οδού, συνεργεία Συναδέλφων αγωνίζονταν με τα χέρια να βρουν τις μαθήτριες μιας Σχολής, παγιδευμένες στο υπό-γειο ενός σωριασμένου διώροφου. Μάθαμε πως τις βρήκαν νεκρές. Πλήρωσαν κι αυτές με το φρικτό θάνατο τους την υπόθεση  Ειρήνης και της ελευθερίας.

        Κατεβαίνοντας με δυσκολία και κίνδυνο την οδό Βασιλέως Γεωργίου, βλέπαμε δεξιά μας την καταστροφή πολλών κτιρίων και προς το λιμάνι πίσω από την λαχαναγορά πιο μεγάλη συμφορά. Μόνοι τοίχοι, φαίνονταν όρθιοι, ψηλά, ετοιμόρροποι.

 

                      

        Στην γωνιά της οδού Φίλωνος αντικρίσαμε  τον σωριασμένο σε ερείπια ναό της Αγίας Τριάδος και για ειρωνεία στεκόταν κατά την Τράπεζα τα δυο κωδωνοστάσια όρθια. Ερημιά παντού. Ψυχή δεν φαίνονταν, ούτε και ένας Γερμανός. Το λιμάνι βουβό και ακίνητα τα πλεούμενα μικρά και μεγάλα. Μόνον ο σκοπός αστυφύλακας στέκονταν στα δεξιά του ναού μπρος στην είσοδο του Β ' Αστυνο-μικού τμήματος.

-  Συναγερμός!   Φώναξε   κάποιος δικός μας.

-  Διαλυθείτε! Φώναξε ο Νικολόπουλος    και   κρυφθείτε   όπου   σας φωτίσει ο θεός!

       Ένα κανόνι από το ύψος της Καστέλας και ένα άλλο μικρότερο έριχναν αραιές βολές. Ήταν η έναρξη του Συναγερμού. Οι Σειρήνες με το ανατριχιαστικό ουρλιαχτό τους είχαν σιωπήσει, διότι είχε καταστροφή το δίκτυο της Ηλεκτρικής. Όλοι χαθήκαμε κάτω από τα δέντρα της πλατείας προς τον "Αι Σπυρίδωνα. Μερικοί στάθηκαν όρ-θιοι κολλημένοι στους κορμούς των δένδρων. Άλλοι ξάπλωσαν κάτω από τα παγκάκια μέσα σε νερά και άλλοι στα θεμέλια κοντά ενός καλοκτισμένου χαμηλού τοίχου προς την Φίλωνος. Νεκρική σιγή παντού, θα ρίχνουνε τα εγγλέζικα αεροπλάνα. Που θα ρίχνανε τα φοβερά σιδερικά τους; επάνω μας; Πέρασε καμιά ώρα αγωνίας, ώσπου σήμανε κατά τον ίδιο τρόπο ή λήξης!

        Συγκεντρωθήκαμε πάλι όλοι. Είμαστε αγνώριστοι. Μερικοί βλέποντας τον υποδιοικητή αγνώριστο, πήγανε να γελάσουν. Το γέλιο όμως δεν έρχονταν στα χείλη, γιατί φτάνοντας στο πλακόστρωτο μπρος από τα δυο κωδωνοστάσια του ναού της Αγίας Τριάδος πατάγαμε σε νερά κοκκινόμαυρα. Είχαμε τα βλέμματα προς το τμήμα που μας φαίνονταν έρημο και δεν κοιτάξαμε δεξιά μας στα προπύλαια του ναού.

      Εκεί  ήταν μια τραγική εικόνα, που μόνον φωτογραφία θα αποθανάτιζε την φρίκη της. Ό χώρος ανάμεσα στις γκρεμισμένες πόρτες, τις δύο μαρμάρινες κολώνες και τα κωδωνοστάσια ήταν ένας σωρός ξύλα και πέτρες, κάτω δε απ' αυτά νεκροί καταπλακωμένοι. Φαίνονταν πόδια, χέρια, παραμορφωμένα πρόσωπα. Από κει κατέβαινε μαύρο αίμα που το ξέπλυνε το ψιλόβροχο και έφτανε κάτω, ως το ρείθρο της οδού Βρετανίας (σήμερα Εθνικής  Αντιστάσεως).

     Όλοι μας ανατριχιάσαμε. Ό αστυφύλακας της «Πύλης» μπροστά μας, μας ειδοποίησε να μη κάνουμε τίποτε, διότι είναι νεκροί και τα κωδωνοστάσια ετοιμόρροπα.

     Φτάσαμε στην είσοδο του Β' αστυνομικού τμήματος γύρω στις 10 ή ώρα. Ό αστυφύλακας, νέος ψηλός, με ωραία χαρακτηριστικά, ντυμένος καλά, μας έβλεπε σαν σωτήρες. Δεν το είπε, μα το έλεγαν τα μάτια του και όλο το πρόσωπο του που έλαμπε από χαρά.

     Τον χαιρετίσαμε κι ανεβαίνοντας τα ματωμένα σκαλοπάτια φτάσα-με στον διάδρομο του πρώτου ορόφου. Μπρος μας δεξιά ολάνοικτη η πόρτα του Αξιωματικού υπηρεσίας. Τα άλλα γραφεία του διαδρόμου αριστερά και δεξιά ήσαν κλειστά.      Άνοιξα ένα. Ηταν γεμάτο από εμπορεύματα και διάφορα οικιακά αντικείμενα με ένα σημείωμα επάνω τους. Τα είχαν μαζέψει από τα ανοικτά καταστήματα ή τα σπίτια και τα φύλαγαν εκεί. Εκείνο που μου τράβηξε την προσοχή ήταν τρεις νεκροί αστυφύλακες που τους είχαν βάλει επάνω σε φύλλα

τσίγκου και τους είχαν σκεπάσει με μια κουβέρτα. Οι ασκέπαστες αρβύλες τους, πρόδιναν την παρουσία τους.

      Ενώ όλοι σπρώχνονταν στο Γραφείο του Αξιωματικού, εγώ πήγα και απεκάλυψα τους νεκρούς. Ήσαν αγνώριστοι με την στολή τους ματωμένη και τα μάτια ολάνοικτα και σκονισμένα. Ζήταγαν κάπου ανάπαυση μαζί με κείνους στον πρόναο της Αγίας Τριάδος και τους τόσους άλλους γνωστούς και αγνώστους νεκρούς του Πειραιά. Ποιός όμως, θα φρόντιζε να τους κάνη αυτήν την χάρη; Κανένας! Τους έθαψαν όλους μαζί στο Νεκροταφείο της Αναστάσεως μετά από 2-3 ήμερες. Τις φωτογραφίες των τριών αστυφυλάκων τις είδα προ 6ετίας περίπου, κρεμασμένες στην σειρά μαζί με άλλων πεσόντων αστυνομικών στους τοίχους ενός δωματίου της αστυνομικής Δ/σεως Πειραιώς καί έμεινα άναυδος. Τους είδα και εις το Β' Αστυνομικό Τμήμα.

       Ό αξιωματικός υπηρεσίας όρθιος εμπρός σ' ένα σκονισμένο τραπέζι οπού δέσποζαν 2-3 κηροπήγια μας είπε με λίγα λόγια τον τομέα μας και την αποστολή μας.

-  Να σώσετε ζωές που θα είναι ακόμη παγιδευμένες στα υπόγεια κά-τω από τις ερειπωμένες οικοδομές, να ρίξετε ετοιμόρροπους τοίχους και όσα αιωρούνταν επάνω στους ανύποπτους πολίτες, να φράξετε πρόχειρα τις εκτιθέμενες περιοχές των εμπόρων και των κατοίκων. Αυτό είναι το έργο σας.  Για εργαλεία μη συζητάτε.  Τα χέρια   σας   θα   γίνουν   αξίνες   και λοστοί, σφυριά και φτυάρια. Τα μαντήλια σας επίδεσμοι.   Ό θεός μαζί σας και σας ευχαριστώ.

-  Που θα πάμε; Ρώτησε ένας. Που είναι τα τετράγωνα αυτά; Ό αξιωματικός βγήκε στον εξώστη και έδειξε τα   τετράγωνα   που   είναι   προς  το θέατρο,  από την Φίλωνος έως την Κολοκοτρώνη.

 

                                                                    

     Έτσι βρεθήκαμε σε αδιάβατους και επικίνδυνους δρόμους. Πατάγαμε σε πέτρες και ξύλα, σε λάσπες και χώματα. Όρθιοι μισογκρεμισμένοι τοίχοι στέκονταν δίπλα μας έτοιμοι να πέσουν απάνω μας στο πρώτο φύσημα ανέμου. Στέγες διαλυμένες και πατώματα γερμένα δώθε-κεϊθε σημάδευαν εμάς. Στα καταστήματα έβλεπες τα σκονισμένα και πλακωμένα εμπορεύματα από τις πεσμένες πλευρές. Ψηλά έβλεπες, πόρτες, κουζίνες, σαλόνια και άλλα δωμάτια σαν εξώστες. Μια απόκοσμη μυρωδιά έσπαζε τις μύτες μας. Φρίκη και μυρουδιά θανάτου παντού.

     - Που να είναι οι ζωντανοί άνθρωποι; Δεν ακούγεται τίποτε. Ούτε φωνή ούτε ανάσα. Νεκρική σιγή παντού. Όλοι τεντώναμε τα αυτιά. Όλοι με κίνδυνο της ζωής μας κατεβαίναμε σε υπόγειες πόρτες, εμπαίναμε στα μαγαζιά ή περνούσαμε ορθάνοιχτες πόρτες. Ολοι να σώσουμε έστω και έναν. Οι ώρες πέρασαν γρήγορα χωρίς αποτέλεσμα. Σε λίγο θα νύχτωνε και το σκοτάδι θα έπεφτε μαύρο και βαρύ σ' όλον τον Πειραιά. Ό συσκοτισμός ήταν αυστηρός και ή κυκλοφορία δεν επιτρέπονταν μετά την δύση του ήλιου.

                                              

       Με σανίδες και ξύλα φράξαμε μερικά μαγαζιά και από την Βασ. Γεωργίου πήγαμε στην Αστυνομική Δ/νση, που ήταν σ' ένα τριώροφο καινούργιο κτήριο στην οδό Αγίου Κων/τίνου και Σωτήρας. Ήταν σκοτεινά όλα. Ψηλαφητά ανεβήκαμε τις σκάλες και φτάσαμε στο διάδρομο του πρώτου ορόφου. Εκεί το φως ενός κεριού μας άλλαζε την όψι και μας μετέβαλε σε παράξενες σκιές.

        Μαζευτήκαμε όλοι σ' ένα σκοτεινό γραφείο καλά καμουφλαρισμένο με μπλε χαρτί στα τζάμια. Το φως του κεριού έφτανε ως εμάς από την ανοικτή πόρτα. Είμαστε αγνώριστοι, λασπωμένοι, βρεμένοι και κατάκοποι και νηστικοί. Τότε ήλθε ανάμεσα μας ο Διοικητής μας κ. Ευάγγελος Καραμπέτσος. Ευθυτενής, σοβαρός, με την θλίψη ζωγραφισμένη στο πρόσωπο του μας κοίταξε όλους και μετά ολιγόλεπτη σιωπή μας είπε:

    === Ή Αστυνομία, όπως γνωρίζετε, προκειμένου να ανταποκριθεί εις το καθήκον της προς τον Πολίτη και την Πατρίδα ευρίσκεται όλο το 24ωρο κάθε ημέρας στο πόδι. Ο βομβαρδισμός του Πειραιώς ήταν μια συμφορά για τους Πολίτες του και τους περαστικούς. Δεν ταιριάζει θρήνος και λιποψυχία, διότι τότε δεν θα ανταποκριθούμε στο  δύσκολο και ξένο προς τα καθήκοντα μας έργο.

      » Αφού όμως, όλες οι υπηρεσίες διελύθησαν και αυτή σχεδόν, ή Α-στυνομία, εμείς, εκτός από το πολύπλευρο και υπεύθυνο έργο μας, εγίναμε εκσκαφείς, κατεδαφισταί, τραυματιοφορείς, ιατροί, νεκροφορείς. Εκάναμε το καθήκον μας εις το ακέραιο και άλλοι έρχονται από την Αθήνα, δια τις νυκτερινές περιπολίες. Σεις θα πάτε σε λίγο στο Τμήμα μας να πλυθείτε και να ξεκουραστείτε. Φαίνεται πως το 1944, επιφυλάσσει πολλά δια τους "Έλληνες και το Αστυνομικό Σώμα, το οποίον τόσο πιστά υπηρετούμε. Ό Θεός όμως είναι μεγάλος. Θέλω από σας, ενότητα, αλληλοβοήθεια, εμμονή εις το καθήκον, διότι έτσι θα ξεπεράσουμε όσο είναι δυνατόν πιο ανώδυνα τις δοκιμασίες σαν την τωρινή. Σας ευχαριστώ όλους σας και σας καληνυχτίζω».

       Μας έσφιξε όλων το χέρι και πήγε στο διπλανό Γραφείο του υποδιευθυντού. Χάθηκε   μέσα   στο   σκοτάδι   του δωματίου.   Εμείς

βγήκαμε στην οδό Αγ. Κωνσταντίνου όπου το σκοτάδι ήταν πιο βαθύ που μύριζε κόλαση και θανατικό. Μας φόρτωσαν σ' ένα φορτηγό και σιγά-σιγά φύγαμε, χωρίς να βλέπουμε από που περάσαμε».  

                                                                   Βασίλης  Παν. Κουτουζής

                                                                  Δημοσιογράφος ερευνητής                                                                                                    31-12-10 

Πηγές: Προσωπικές αφηγήσεις, δημοσιεύσεις.

 

ΣΗΜΕΙΩΣΗ:  Δεκτή κάθε πληροφορία που μπορεί να τροποποιήσει   ή να συμπληρώσει προς  το καλύτερο  το παρόν άρθρο.

 

 © KOUTOUZIS.GR   Αναδημοσίευση   επιτρέπεται μόνο με αναφορά στην πηγή   www.koutouzis.gr

 

Κεντρική σελίδα

Ο βομβαρδισμός του Πειραιάhttp://ellas2.wordpress.com/2011/01/11/%CE%BF-%CE%B2%CE%BF%CE%BC%CE%B2%CE%B1%...

Γράψτε ένα σχόλιο Αναρτήθηκε από τον/την ellas στο Ιανουαρίου 11, 2011

Ο ναός της Αγίας Τριάδος χτίστηκε το 1850. Το μεσημέρι της 11ης Ιανουαρίου του 1944 βομβαρδίστηκε από τους συμμάχους και κατεστράφη. Για τρεις ώρες, από τις 12 το μεσημέρι (ώρα που ο κόσμος βρισκόταν στους δρόμους), τα “συμμαχικά” αεροπλάνα, έκαναν στάχτη την πόλη. Στους δρόμους σκορπισμένα πτώματα, φριχτές εικόνες ακρωτηριασμένων παιδιών. Οι δρόμοι κλεισμένοι από ξύλα, κεραμίδια από τις στέγες, αναποδογυρισμένα αυτοκίνητα και λάκκοι, που είχαν ανοίξει οι βόμβες.

Τα θύματα υπολογίστηκαν σε 5.500: Σχεδόν όλοι Ελληνες, μόνον 8 ήταν οι νεκροί Γερμανοί στρατιώτες.

Ανάμεσα στις χιλιάδες των θυμάτων της μέρας εκείνης, συγκαταλέγονται και 85 μαθήτριες μαζί με τις 15 δασκάλες τους της Δημοτικής Οικοκυρικής και Επαγγελματικής Σχολής Πειραιά, που καταπλακώθηκαν στο καταφύγιο του κτιρίου της Ηλεκτρικής Εταιρείας. Ακόμη 200 μαθήτριες που πέθαναν από ασφυξία στη Γαλλική Σχολή, 70 άτομα στο εστιατόριο του Βίρβου, γωνία Ρέπουλη και Βασ. Κωνσταντίνου, στο κτίριο Ταβλαδωράκη με το “Κοντινένταλ” και αλλού.

Ανάμεσα στους 70 του εστιατορίου και ο μετέπειτα (1975) εφημεριδοπώλης Δημήτριος Μαρκαντώνης, που καταπλακώθηκε, αλλά είναι ο μόνος που διασώθηκε, 27 χρόνων τότε, αρραβωνιασμένος.

Στο ταφολόγιο του Δημοτικού Νεκροταφείου της Ανάστασης αναφέρονται τα ονόματα 492 νεκρών, ενώ άγνωστος είναι ο αριθμός των πτωμάτων που μεταφέρθηκαν στο Α’ και Γ Νεκροταφείο Αθηνών. Ακόμη, θα πρέπει να υπολογιστεί κι ένας σημαντικός αριθμός νεκρών του ίδιου βομβαρδισμού, που τάφηκαν χωρίς να δοθούν τα στοιχεία τους, προκειμένου οι συγγενείς να διατηρήσουν τα ατομικά δελτία τροφίμων, με τα οποία δίνονταν η μερίδα του συσσιτίου ή τα 30 δράμια ψωμιού. Ο κόσμος άρχισε να παίρνει το δρόμο της προσφυγιάς προς την Αθήνα, που είχε χαρακτηριστεί “ανοχύρωτη πόλη” .

Μεγάλες ζημιές έπαθε κι ο Σταθμός του Ηλεκτρικού Σιδηροδρόμου. Ωστόσο, τα δρομολόγια διακόπηκαν μόνο για μία βδομάδα. Η εταιρeία του Αλεξ. Βλάγκαλη, τον επισκεύασε σύντομα.

Αθικτες έμειναν οι γερμανικές στρατιωτικές εγκαταστάσεις του Ναύσταθμου, το αεροδρόμιο, τα ναυπηγεία του Περάματος, μεταξύ αυτών και το μεγαλύτερο που κατασκεύαζε τσιμεντόπλοια για λογαριασμό των γερμανικών αρχών κατοχής. Πιο τυχεροί στάθηκαν οι αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης που εκρατούντο στις φυλακές της Κάστορος, όταν έπεσε ξυστά στο κτίριο βόμβα. Κάτω απ’ τον κίνδυνο να σκοτωθεί η φρουρά κι ο διευθυντής, ο τελευταίος άφησε ν’ ανοίξουν τα κελιά και να φύγουν οι κρατούμενοι.

Τετάρτη, 11 Ιανουαρίου 2012http://hellas-orthodoxy.blogspot.com/2012/01/68.html

68 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΒΟΜΒΑΡΔΙΣΜΟ ΤΟΥ ΠΕΙΡΑΙΑ: ΕΝΑ ΦΡΙΚΤΟ ΕΓΚΛΗΜΑ ΠΟΛΕΜΟΥ ΤΩΝ "ΣΥΜΜΑΧΩΝ", ΠΟΥ ΠΑΡΑΜΕΝΕΙ ΑΤΙΜΩΡΗΤΟ!

Οι αμερικανοεβραιόδουλοι πολιτικοί ξεχνούν, εμείς ΟΧΙ! 

«Εμάθατε στον Πειραιά επιδρομή μεγάλη, γκρεμίσανε τα σπίτια μας, πω-πω ζημιά μεγάλη / Μέρα και νύχτα ρίχνανε μπόμπες τα αεροπλάνα και χάνει η μάνα το παιδί και το παιδί τη μάνα / Σκορπούσανε το θάνατο και ρίχνανε αράδα και το λιμάνι

γκρέμισαν και την Αγια Τριάδα / Μπόμπες πολλές ερίξανε μέσα στο τελωνείο και τον Περαία κάνανε σωστό νεκροταφείο»

(Από το σχετικό τραγούδι του Πειραιώτη ρεμπέτη Μιχάλη Γενίτσαρη).

Ο βομβαρδισμός του Πειραιά, τον Ιανουάριο του 1944, από αμερικανικά και βρετανικά αεροπλάνα, αποτελεί ένα από τα λησμονημένα σήμερα γεγονότα της Κατοχής. Ο συγγραφέας Χρ. Χρηστίδης αναφέρει σχετικά στο βιβλίο του «Χρόνια Κατοχής 1941-44» (Αθήνα 1971, σελ. 467): «11/1/1944, μέρα Τρίτη, έγινε τρομαχτικός βομβαρδισμός του Πειραιά από τη συμμαχική αεροπορία. Μεγάλες καταστροφές στο κέντρο της πόλης –καταστράφηκε κι ο μητροπολιτικός ναός του Αγίου Σπυρίδωνα. Χειρότερο όμως, χιλιάδες ήταν τα θύματα, οι νεκροί κι οι τραυματίες. Επί πολλές μέρες οι εφημερίδες δημοσίευαν καταλόγους νεκρών και τραυματιών που ενταφιάζονταν, δίχως ν’ αναγνωριστούν, στα νεκροταφεία του Πειραιά και των συνοικισμών. Το νόημα αυτού του μακελειού έμεινε ανεξήγητο. Μάλλον θα επρόκειτο για στραβομάρα των αεροπόρων επιδρομέων που είχαν σκοπό να βομβαρδίσουν πλοία στο λιμάνι. Οι Πειραιώτες πανικόβλητοι άρχισαν να εγκαταλείπουν τον Πειραιά».

Ο πρώην πρωθυπουργός Γεώργιος Ράλλης έγραψε για τον βομβαρδισμό του Πειραιά: «Στις 11 Ιανουαρίου του 1944 βομβαρδίστηκε από συμμαχικά αεροπλάνα ο Πειραιάς, και οι γύρω συνοικισμοί, με αποτέλεσμα να σκοτωθούν περίπου 1.000 και να τραυματιστούν ακόμη περισσότεροι Έλληνες. Στο λιμάνι προξενήθηκαν ελάχιστες ζημιές και την άλλη μέρα σε ομιλία του από το ραδιοσταθμό των Αθηνών ο πατέρας μου (ενν. ο κατοχικός πρωθυπουργός Ιωάννης Ράλλης) καταδίκασε την πρωτοφανή σε αγριότητα επιδρομή… Για την ενέργεια αυτή των συμμαχικών αεροπλάνων διαμαρτυρήθηκε έντονα, χαρακτηρίζοντας την «πρωτάκουστο κακούργημα». Τις φράσεις αυτές ο σταθμός του Καΐρου τις θεώρησε προδοτικές και την ίδια γνώμη είχαν και οι δικαστές που καταδίκασαν τον πατέρα μου. Η εξόριστη ελληνική κυβέρνηση, αντί να εκφράσει τη λύπη της για την άστοχη ενέργεια που προκάλεσε τόσα θύματα, επιτέθηκε εναντίον του πάτερα μου ανακοινώνοντας ταυτόχρονα ότι η επιχείρηση ήταν «επιτυχής». Τον Ιούνιο και τον Οκτώβριο του 1943, συμμαχικά αεροπλάνα είχαν βομβαρδίσει το γερμανικό αεροδρόμιο στο Χασάνι (Ελληνικά) και το αεροδρόμιο Θεσσαλονίκης. Στο Ελληνικό η επίθεση έγινε την τελευταία Κυριακή του Ιουνίου, το μεσημέρι, και σκοτώθηκαν σαράντα και τραυματίστηκαν εξήντα Έλληνες, που έκαναν το θαλάσσιο λουτρό τους στην ακτή.

Για τους βομβαρδισμούς των δύο πόλεων δεν διαμαρτυρήθηκε ο πατέρας μου, γιατί θεώρησε ότι οι στόχοι που προσβλήθηκαν ήταν στρατιωτικοί και ότι ο θάνατος και ο τραυματισμός Ελλήνων κατοίκων της

περιοχής ήταν αναγκαίο επακόλουθο της επιδρομής. Δεν μπορούσε όμως να σιωπήσει για την επίθεση εναντίον του Πειραιά, γιατί ενώ στο λιμάνι προξενήθηκαν ελάχιστες ζημιές, οι περισσότερες βόμβες έπεσαν στο κέντρο της πόλεως και στους γύρω συνοικισμούς» (Γεώργιος Ι. Ράλλης, Κοιτάζοντας πίσω, Εκδόσεις Ερμείας, σσ. 302-3). Η δήλωση του Ιωάννη Ράλλη είχε ως εξής: «Αεροπορική επιδρομή πρωτοφανούς αγριότητος έλαβε χώραν την

μεσημβρίαν της σήμερον εις την γείτονα. Δεν πρόκειται περί πολεμικής επιχειρήσεως, αλλά περί τρομοκρατικής επιθέσεως εναντίον του ελληνικού λαού του Πειραιώς, πεσόντος θύμα της βαρβάρου αυτής ενεργείας. Δεν εβομβαρδίσθησαν στόχοι στρατιωτικοί, αλλ’ αυτή η καρδιά της πόλεως του Πειραιώς. Καθ’ εκατοντάδας θρηνούμεν τα θύματα της εξάλλου αυτής πράξεως των επιδρομέων. Εκκλησίαι, εν αις και ο καθεδρικός ναός, δημόσια και κοινωφελή ιδρύματα, ιδιωτικαί κατοικίαι και γραφεία εβλήθησαν μετά λύσσης και ασφαλώς εκ προμελέτης… Ρηγνύω κραυγήν διαμαρτυρίας ενώπιον της Ανθρωπότητος δια το επιτελεσθέν πρωτάκουστον ανοσιούργημα, το οποίον δεν είναι δυνατόν να αφεθή αστιγμάτιστον όταν σημάνη η ώρα της

δικαιοσύνης». Mόνο σ’ ένα καταφύγιο που βομβαρδίστηκε, βρέθηκαν νεκρά 80 νεαρά κορίτσια της Επαγγελματικής Σχολής, που προσπάθησαν ν’ αποφύγουν τον θάνατο (βλ. περ. «Λαβύρινθος», τχ. 7, Ιανουάριος 2004).

Ένας μάρτυρας του βομβαρδισμού, ο Ιάκωβος Βαγιάκης, μαθητής τότε, γράφει στις αναμνήσεις του για τον βομβαρδισμό του Πειραιά: «Το πιο τραγικό περιστατικό

όμως ήταν η κατάρρευση του κτιρίου της Ηλεκτρικής Εταιρίας που βρισκόταν στην τότε οδό Βασιλέως Κωνσταντίνου και σήμερα Ηρώων Πολυτεχνείου, μεταξύ των οδών Καραολή – Δημητρίου και Ελ. Βενιζέλου. Στο υπόγειό του υπήρχε οργανωμένο καταφύγιο όπου κατέφυγαν μεταξύ των άλλων και όλες οι μαθήτριες, μαζί με τις δασκάλες τους, της Επαγγελματικής και Οικοκυρικής Σχολής Θηλέων του Δήμου Πειραιά (στεγαζόταν εκεί που σήμερα είναι το Δημαρχείο). Το κτίριο κατέρρευσε, το καταφύγιο άντεξε αλλά θάφτηκε κάτω από τα χαλάσματα των επάνω ορόφων, με αποτέλεσμα να θαφτούν ζωντανοί όλοι όσοι υπήρχαν στο καταφύγιο. Αμέσως μετά τον βομβαρδισμό, γερμανικά στρατιωτικά τμήματα άρχισαν την προσπάθεια απομάκρυνσης των ερειπίων ώστε να ελευθερωθούν οι εγκλωβισμένοι. Ήταν σούρουπο σχεδόν της ίδιας ημέρας, όταν μαζί με τον φίλο μου, μακαρίτη σήμερα, Πέτρο Ρούσση… θελήσαμε να δούμε από κοντά σε ποιά κατάσταση βρισκόταν η πόλη. Βαδίσαμε στην κεντρική οδό Βασιλέως Κωνσταντίνου προς την πλατεία Κοραή (Δημοτικού Θεάτρου). Κρατήρες βομβών ήταν διάσπαρτοι στην πόλη. Πτώματα εξείχαν απ’ αυτούς και ένα σωρό γκριμισμένα σπίτια ήταν γύρω μας. Θυμούμαι χαρακτηριστικά ότι στο πεζοδρόμιο έξω από το κατάστημα διαγωνίως απέναντι του Δημοτικού Θεάτρου υπήρχε ένας τεράστιος κρατήρας από το βάθος του οποίου εξείχε ολόκληρο γυναικείο πόδι με γοβάκι. Κολώνες ηλεκτρικού ήταν πεσμένες και καλώδιά τους ήταν διάσπαρτα εδώ και εκεί. Καταλήξαμε στην γωνία των οδών Ηρώων Πολυτεχνείου και Καραολή – Δημητρίου. Απ’ εκεί βλέπαμε τις προσπάθειες των γερμανικών στρατιωτικών τμημάτων που με το φως προβολέων αυτοκινήτων προσπαθούσαν να αποσύρουν τα χαλάσματα από το καταφύγιο της Ηλεκτρικής. Συγχρόνως άλλα τμήματα περιφρουρούσαν τους γύρω χώρους ώστε να μην πλησιάσουν περίεργοι ή πλιατσικολόγοι. Όμως για κακή τύχη των εγκλωβισμένων σήμανε συναγερμός στις οκτώ για τον δεύτερο βομβαρδισμό. Μετά τους Αμερικανούς ήλθαν οι «σύμμαχοι» Άγγλοι. Ο επικεφαλής της προσπάθειας Γερμανός αξιωματικός σφύριξε, οι στρατιώτες συντάχθηκαν και απεχώρησαν. Όταν την επομένη κατάφεραν να απομακρύνουν τα ερείπια, τους βρήκαν όλους νεκρούς από ασφυξία…» (ανέκδοτη μαρτυρία του Ιάκωβου Βαγιάκη, Αρχείο Μ. Φαφαλιού – Κ. Χατζηπατέρα, ΕΛΙΑ).

Ο τραγικός επίλογος

Κατά τον βομβαρδισμό δεν επλήγησαν δημόσια κτίρια ή εγκαταστάσεις των Γερμανών αλλά εργατικές συνοικίες και εκκλησίες! Φαίνεται ότι αυτό ακριβώς επιζητούσαν οι Βρετανοί και οι Σύμμαχοι: να προκαλέσουν θύματα, να σπείρουν τον πανικό και την ανασφάλεια και να δημιουργήσουν τέτοιες καταστροφές, ώστε να εξεγερθούν οι πολίτες κατά των Γερμανών, που όφειλαν βάσει των διεθνών νόμων να παράσχουν προστασία και ασφάλεια στον πληθυσμό. Η τακτική αυτή εφαρμόστηκε και σε άλλους μαζικούς βομβαρδισμούς στην Ελλάδα (Ζάκυνθο, Βόλο, Χίο κ.α.), όπου και πάλι τα θύματα ήταν Έλληνες πολίτες και γυναικόπαιδα. Στην περίπτωση μάλιστα του βομβαρδισμού της Χίου τον Φεβρουάριο του 1944, ο άμεσος στόχος ήταν τότε το σουηδικό πλοίο «Βίριλ» του Διεθνούς Ερυθρού Σταυρού, την ώρα που ξεφόρτωνε τρόφιμα και ενώ είχαν συγκεντρωθεί στο λιμάνι της Χίου εκατοντάδες γυναικόπαιδα.

Ακόμη και η εξόριστη Κυβέρνηση Τσουδερού από το Κάιρο διαμαρτυρήθηκε τότε έντονα εναντίον εκείνων που αποφάσισαν να πλήξουν τον λαό του Πειραιά, ωστόσο ποτέ δεν έλαβε μια σαφή εξήγηση για το ποιος ακριβώς ευθυνόταν για εκείνη την ενέργεια. Οι μεταπολεμικές ελληνικές κυβερνήσεις ενδιαφέρθηκαν να ερευνήσουν την υπόθεση και τα εκατοντάδες θύματα του βομβαρδισμού

καταχωρήθηκαν απλά ως «θύματα της γερμανικής Κατοχής».

Ο ναός της Αγίας Τριάδος χτίστηκε το 1850. Το μεσημέρι της 11ης Ιανουαρίου του 1944 βομβαρδίστηκε από τους συμμάχους και κατεστράφη. Για τρεις ώρες, από τις 12 το μεσημέρι (ώρα που ο κόσμος βρισκόταν στους δρόμους), τα “συμμαχικά”αεροπλάνα, έκαναν στάχτη την πόλη. Στους δρόμους σκορπισμένα πτώματα, φριχτές εικόνες ακρωτηριασμένων παιδιών. Οι δρόμοι κλεισμένοι από ξύλα, κεραμίδια από τις στέγες, αναποδογυρισμένα αυτοκίνητα και λάκκοι, που είχαν ανοίξει οι βόμβες.

Τα θύματα υπολογίστηκαν σε 5.500: Σχεδόν όλοι Ελληνες, μόνον 8 ήταν οι νεκροί Γερμανοί στρατιώτες.

Ανάμεσα στις χιλιάδες των θυμάτων της μέρας εκείνης, συγκαταλέγονται και 85 μαθήτριες μαζί με τις 15 δασκάλες τους της Δημοτικής Οικοκυρικής και Επαγγελματικής Σχολής Πειραιά, που καταπλακώθηκαν στο καταφύγιο του κτιρίου της Ηλεκτρικής Εταιρείας. Ακόμη 200 μαθήτριες που πέθαναν από ασφυξία στηΓαλλική Σχολή, 70 άτομα στο εστιατόριο του Βίρβου, γωνία Ρέπουλη και Βασ. Κωνσταντίνου, στο κτίριο Ταβλαδωράκη με το “Κοντινένταλ” και αλλού.

Ανάμεσα στους 70 του εστιατορίου και ο μετέπειτα (1975) εφημεριδοπώλης Δημήτριος Μαρκαντώνης, που καταπλακώθηκε, αλλά είναι ο μόνος που διασώθηκε,27 χρόνων τότε, αρραβωνιασμένος.

Στο ταφολόγιο του Δημοτικού Νεκροταφείου της Ανάστασης αναφέρονται τα ονόματα 492 νεκρών, ενώ άγνωστος είναι ο αριθμός των πτωμάτων που μεταφέρθηκαν στο Α’ και Γ Νεκροταφείο Αθηνών. Ακόμη, θα πρέπει να υπολογιστεί κι ένας σημαντικός αριθμός νεκρών του ίδιου βομβαρδισμού, που τάφηκαν χωρίς να δοθούν τα στοιχεία τους, προκειμένου οι συγγενείς να διατηρήσουν τα ατομικά δελτία τροφίμων, με τα οποία δίνονταν η μερίδα του συσσιτίου ή τα 30 δράμια ψωμιού. Ο κόσμος άρχισε να παίρνει το δρόμο της προσφυγιάς προς την Αθήνα, που είχε χαρακτηριστεί “ανοχύρωτη πόλη”.

Μεγάλες ζημιές έπαθε κι ο Σταθμός του Ηλεκτρικού Σιδηροδρόμου. Ωστόσο, τα δρομολόγια διακόπηκαν μόνο για μία βδομάδα. Η εταιρeία του Αλεξ. Βλάγκαλη, τον επισκεύασε σύντομα.

Άθικτες έμειναν οι γερμανικές στρατιωτικές εγκαταστάσεις του Ναύσταθμου, το αεροδρόμιο, τα ναυπηγεία του Περάματος, μεταξύ αυτών και το μεγαλύτερο που κατασκεύαζε τσιμεντόπλοια για λογαριασμό των γερμανικών αρχών κατοχής. Πιο τυχεροί στάθηκαν οι αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης που εκρατούντο στις φυλακές της Κάστορος, όταν έπεσε ξυστά στο κτίριο βόμβα. Κάτω απ’ τον κίνδυνο να σκοτωθεί η φρουρά κι ο διευθυντής, ο τελευταίος άφησε ν’ ανοίξουν τα κελιά και να φύγουν οι κρατούμενοι.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΜΙΑ ΛΕΠΤΟΜΕΡΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΩΝ ΣΥΜΒΑΝΤΩΝ ΜΕ ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ ΕΠΙΖΩΝΤΩΝ, ΕΔΩ.

Είναι ντροπή στους εγχώριους ξεφτίλες κυβερνώντες, να μην...θυμούνται καν τη σημερινή αποφράδα ημέρα: Έτσι "δεξιέ" Δήμαρχε Βασίλη Μιχαλολιάκο;

Δεν υπάρχει ούτε ένα μνημείο, ούτε μία υπενθύμιση στον Πειραιά εις μνήμην των ΧΙΛΙΑΔΩΝ ΘΥΜΑΤΩΝ, την ώρα που τα μνημεία του εβραικού ολοκαυτώματος ξεφυτρώνουν σαν τα μανιτάρια σε όλη τη χώρα!

ΓΙ' ΑΥΤΟ ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑ ΘΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΘΕΙ ΚΑΝΕΙΣ;;;

Ή θα το θάψετε, όπως θάφτηκε σχεδόν ολόκληρη η πόλη του Πειραιά από τους "συμμάχους";

ΟΥΤΕ ΤΟΝ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΟ ΝΑΟ ΔΕΝ ΣΕΒΑΣΤΗΚΑΝ ΟΙ ΑΛΗΤΕΣ (φωτογραφία αριστερά)!!!

Επρόκειτο ξεκάθαρα για ένα τυφλό χτύπημα, "πρόβα τζενεράλε" για τους αγριότερους βομβαρδισμούς που σημειώθηκαν αργότερα στη Γερμανία (Δρέσδη κλπ)!

Αν έχεις τέτοιους φίλους, τι να τους κάνεις τους εχθρούς...!

Πέμπτη, 12 Ιανουαρίου 2012

Οι τρεις βομβαρδισμοί του Πειραιά

Εάν θα πρέπει κάποιος να κάνει έρευνα σχετικά με τα γεγονότα που συνέβησαν την εποχή εκείνη (11/1/1944), θα πρέπει να ψάχνει στα επίσημα αρχεία του Κράτους ή αλλού για "θύματα γερμανικής κατοχής" ή στις "απώλειες αμάχων", "θύματα βομβαρδισμού Πειραιά" κ.ο.κ.

Καμία όμως αναζήτηση τέτοια, δεν αντικατοπτρίζει την πραγματικότητα των γεγονότων που συνέβησαν στην πραγματικότητα. Δεν είναι καθόλου περίεργο ότι ακόμα και τότε που η μνήμη των γεγονότων ήταν νωπή, η σιωπή ήταν τέτοια που κάλυψε οποιαδήποτε έρευνα που έγινε από επίσημους φορείς της πολιτείας. Η εξόριστη τότε κυβέρνηση του Τσουδερού από το Κάϊρο που διαμαρτυρήθηκε έντονα δεν έλαβε ποτέ μια απάντηση ικανή να ικανοποιήσει το λαϊκό αίσθημα. Ο Πειραιάς βομβαρδίστηκε όπως αποδείχθηκε αργότερα από τους συμμάχους μας τους αγγλο-αμερικάνους λίγες μέρες πριν την αποχώρηση των γερμανών από την Ελλάδα, όταν οι δεύτεροι αποχωρούσαν πλέον ατάκτως από όλη την ευρώπη και όλοι γνώριζαν πλέον ότι ο πόλεμος για αυτούς ήταν χαμένος. Άλλη μια αλήθεια που θα δούμε αναλυτικότερα πιο κάτω είναι ότι δεν μιλάμε για τον βομβαρδισμό αλλά για τους βομβαρδισμούς του Πειραιά.Ο κατοχικός τότε πρωθυπουργός της ελλάδας Ιωάννης Ράλλης διαμαρτυρήθηκε έντονα γράφοντας τα κάτωθι: «Αεροπορική επιδρομή πρωτοφανούς αγριότητος έλαβε χώραν την μεσημβρίαν της σήμερον εις την γείτονα. Δεν πρόκειται περί πολεμικής επιχειρήσεως, αλλά περί τρομοκρατικής επιθέσεως εναντίον του ελληνικού λαού του Πειραιώς, πεσόντος θύμα της βαρβάρου αυτής ενεργείας. Δεν εβομβαρδίσθησαν στόχοι στρατιωτικοί, αλλ’ αυτή η καρδιά της πόλεως του Πειραιώς. Καθ’ εκατοντάδας θρηνούμεν τα θύματα της εξάλλου αυτής πράξεως των επιδρομέων. Εκκλησίαι, και ο καθεδρικός ναός, δημόσια και κοινωφελή ιδρύματα, ιδιωτικαί κατοικίαι και γραφεία εβλήθησαν μετά λύσσης και ασφαλώς εκ προμελέτης... Ρηγνύω κραυγήν διαμαρτυρίας ενώπιον της Ανθρωπότητος δια το επιτελεσθέν πρωτάκουστον ανοσιούργημα, το οποίον δεν είναι δυνατόν να αφεθή αστιγμάτιστον όταν σημάνη η ώρα της δικαιοσύνης».Όμως δεν ελήφθησαν τα λεγόμενά του υπόψιν καθότι όπως προαναφέ ραμε ήταν κατοχικός πρωθυπουργός ενώ η νόμιμη κυβέρνηση ήταν του Τσουδερού (Κάϊρο).

Κάποιες απαντήσεις των συμμάχων μίλησαν για "στρατιωτικούς στόχους που προσβλήθηκαν και για ατυχή θάνατο ορισμένων κατοίκων που ήταν αναγκαίο επακόλουθοτης επιδρομής". Οι στρατιωτικοί στόχοι που προσβλήθηκαν κατά την διάρκεια του βομβαρδισμού ήταν οι 8 γερμανοί στρατιώτες που σκοτώθηκαν, ενώ όταν αναφερόμαστε στο αναγκαίο επακόλουθο της επιδρομής μιλάμε για 5.500

νεκρούς και για τεράστια καταστροφή αφορούσα την υλικοτεχνική υποδομή της πόλης.Ο ερευνητής Δημοσιογράφος Βασίλης Κουτουζής, στο αφιέρωμα που έχει κάνει για τον βομβαρδισμό αυτό τον χαρακτηρίζει παρανοϊκό ενώ η εισαγωγή του σου κόβει την ανάσα....Μεσημέρι της 11ης Ιανουαρίου του 1944!Η πιο εγκληματική ενέργεια των παραφρόνων συμμάχων. Βομβαρδίζουν τον Πειραιά, δήθεν για να διώξουν τους Γερμανούς. Τα "συμμαχικά" αεροπλάνα, κάνουν στάχτη την πόλη! Στους δρόμους σκορπισμένα πτώματα, φριχτές εικόνες ακρωτηριασμένων παιδιών! Οι δρόμοι κλεισμένοι από ξύλα, κεραμίδια από τις στέγες, αναποδογυρισμένα αυτοκίνητα και λάκκοι που έχουν ανοίξει οι βόμβες. Σφυροκόπημα για τρεις ώρες, από τις 12 το μεσημέρι - ώρα που ο κόσμος βρισκόταν στους δρόμους.......

Σκοπός του άρθρου αυτού δεν είναι η περιγραφή του βομβαρδισμού του Πειραιά, περιγραφή βέβαια που με μεγάλη επιτυχία άλλοι έχουν παρουσιάσει, αλλά να ερευνήσουμε από ποιούς έγινε ο βομβαρδισμός, με ποιά μέσα και το κατά πόσο τόσα χρόνια οι αρχές να ερευνήσουν τα αίτια και αν τα επερχόμενα αποτελέσματά τους ήταν προμελετημένα ή όχι.

Για πολλά χρόνια ένα από τα ερώτηματα που υπήρχαν ήταν αν επρόκειτο για αγγλικά ή αμερικάνικα αεροπλάνα. Η ανέλκυση από την θάλασσα όμως ενός αεροπλάνου που έριξαν οι γερμανοί κατά την διάρκεια του πρώτου βομβαρδισμού καθώς και η τυχαία ανακάλυψη βόμβας απέδειξαν περίτρανα ότι επρόκειτο για καθαρά αμερικάνικο βομβαρδισμό που επραγματοποιήθηκε από Ιπτάμενα Φρούρια (Πρόκειται για ένα τετρακινητήριο βαρύ βομβαρδιστικό αεροπλάνο που κατασκευάστηκε από την εταιρία Boeing για τις ανάγκες της Αμερικανικής αεροπορίας. Χρησιμοποιήθηκε κατά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο κυρίως για τον βομβαρδισμό Γερμανικών στόχων. Μπορούσε να πετάξει σε πολύ μεγάλο ύψος, σε μεγάλες αποστάσεις, μεταφέροντας μεγάλο φορτίο και μπορούσε να αμυνθεί σε εχθρικές επιθέσεις. Ήταν το αεροπλάνο με τη ρίψη περισσοτέρων βομβών από οποιοδήποτε άλλο, κατά τη διάρκεια του πολέμου).

Όμως στο σημείο αυτό οφείλουμε να πούμε ότι έστω και αν ποτέ δεν εύρισκαν το βυθισμένο στον λιμένα αεροσκάφος, έστω και αν ποτέ δεν εύρισκαν βόμβα αμερικάνικου βομβαρδιστικού, δεν θα υπήρχε καμία δικαιολογία να μην φανερωθεί η ταυτότητα των δραστών αφού η αποστολή ουδέποτε εκρατήθει μυστική ή απόρρητη περισσότερο ή λιγότερο από τις υπόλοιπες επιχειρήσεις της εποχής εκείνης.

Οι πιλότοι ουδέποτε κρύφτηκαν, συνέστισαν μάλιστα ενώσεις και συνδέσμους και ανάρτησαν εμφανώς τις αποστολές τους μεταξύ των οποίων ήταν και ο βομβαρδισμός του Πειραιά. Μικρή έρευνα στο διαδίκτυο είναι αρκετή για να βρει κάποιος τις μοίρες που έλαβαν μέρος, τα αεροπλάνα, τα μέσα της εποχής, τις διαταγές ακόμα και τα ονοματεπώνυμα με τις διευθύνσεις όλων όσων έλαβαν μέρος.Γιατί άραγε ουδέποτε δημοτική ή άλλη αρχή δεν ήρθε σε επικοινωνία μαζί τους για να παρευρεθούν σε κάποια τελετή, να πούνε την άποψή τους ή να κάνουν γνωστές τις εντολές κάτω από τις οποίες έδρασαν; Έκανε γνωστή δημοτική ή κάποια άλλη αρχή σε αυτές τις ενώσεις τι προξένησαν με την πράξη τους ή οι τελετές αυτές γίνονται

τόσα χρόνια μόνο για εσωτερική κατανάλωση και όχι για δημοσιοποίηση κάποιου γεγονότος;;

ΤΟ ΧΡΟΝΙΚΟ ΤΩΝ ΒΟΜΒΑΡΔΙΣΜΩΝ

Το σήμα της μοίρας που (15ης) που βομβάρδισε τον ΠειραιάΣχηματισμός τέτοιων σκαφών (B17) απογειώθηκαν από την αμερικάνικη πλέον βάση της Φότζια Ιταλίας, που ανήκαν στην 5η πτέρυγα της 15ης Αεροπορικής Στρατιάς. Για προστασία από τυχόν προσβολή τους από αεροσκάφη του άξονα συνοδεύονταν από αεροσκάφη τύπου Lockheed P 38 Lightning. Ο πιο πάνω σχηματισμός έφτασε στον Πειραιά στις 12.35 και στις 13.43 απεχώρησε. Το μεγαλύτερο μέρος των βομβών που έριξε ήταν εμπρηστικές.Όμως όπως προαναφέραμε δεν ήταν μόνο αυτός ο βομβαρδισμός. Ακολούθησαν στις 19.22 και 22.00 άλλοι δύο βομβαρδισμοί από αγγλικούς σχηματισμούς αυτή την φορά (RAF). Η πληροφορία αυτή δίνεται πλέον ελεύθερα από το Military History Network και στο σκέλος που αφορά την USAF (αμερικάνικη αεροπορία). Οι 3 πρώτες γραμμές είναι αυτές που αφορούν την καταστροφή της πόλης ενώ στο ημερολόγιο κάνει λόγο μόνο για βομβαρδισμό λιμένα. Απώλειες δικές τους 8 αεροσκάφη εκ των οποίων τα 6 καταστράφηκαν από μεταξύ τους σύγκρουση λόγω συνεφιάς.

TUESDAY, 11 JANUARY 1944

STRATEGIC OPERATIONS (Fifteenth Air Force): B-17's, with P-38 escort, bomb theharbor at Piraeus, Greece; they destroy 8 attacking fighters; 6 B-17's are lostin midair collisions in the heavy overcast.Transfers in Italy:HQ 82d Fighter Group and 95th, 96th and 97th Fighter Squadrons from Lecce toVincenzo Airfield with P-38's.HQ 456th Bombardment Group (Heavy) and 744th, 745th, 746th and 747thBombardment Squadrons (Heavy) to Cerignola from the US with B-24's; firstmission is 10 Feb.

Από το ημερολόγιο αποστολών της 301 μοίρας βομβαρδιστικών η οποία προς το τέλος του πολέμου ενσωματώθηκε με την 15η Αεροπορική Δύναμη όπως είπαμε βλέπουμε την κίτρινη ένδειξη που αφορούσε την αποστολή βομβαρδισμού του Πειραιά.

01/04/1944 Sofia Bulgaria - City01/07/1944 Fiume Italy - TW01/08/1944 Reggio/Emilia Italy - ACF/MY01/09/1944 Pola Italy - D01/10/1944 Sofia Bulgaria - City01/11/1944 Piraeus Greece - H01/13/1944 Rome Italy - AD01/14/1944 Mostar Yugoslavia - AD01/15/1944 Fano Italy - RR Bridge01/16/1944 Klagenfurt Austria - ACF01/17/1944 Pontassieve Italy - MY/RR Br

Η συγκεκριμένη φωτογραφία είναι από την 301 μοίρα βομβαρδισμού και αφορά το πρώτο αεροσκάφος που χάθηκε σε αποστολή το 1942.

Φόρτωση βομβών στην 301η μοίρα

Φωτο από το Imperial War Museum. Το λιμάνι του Πειραιά όπως φαίνεται από το στόχαστρο του υπεύθυνου ρήψης βομβών της RAF

Σε αντίθεση με την προηγούμενη φωτο της RAF, η παρούσα φωτο της USAF είναι από τον βομβαρδισμό του Πειραιά. Παρατήρηση της φωτογραφίας όμως μας δείχνει τον Κηφισό ποταμό και τις περιοχές του Φαλήρου

Από το ημερολόγιο αποστολής ουδεμία αναφορά γίνεται ως προς τους στόχους παρά μόνο ότι λόγω έντονης συννεφιάς και παγετού, η αποστολή κατέληξε σε πλήρη αποτυχία, καθόσον τα αεροσκάφη συγκρούσθησαν μεταξύ τους και ίσως αυτός είναι ο μόνος λόγος για την βιαστική ρήξη βομβών και την πλήρη αστοχία όσον αφορά στρατιωτικούς στόχους. Από τα γραφόμενα φαίνεται να ομιλούν για παταγώδη αποτυχία, για έλλειψη σεβασμού στις καιρικές συνθήκες και περιγράφει ο υπεύθυνος λεπτομερώς το χρονικό της σύγκρουσης των αεροσκαφών.

Από το βιβλίο πτήσεων όμως φαίνεται ότι η 301 μοίρα πέταγε πάνω από Αθήνα-Πειραιά για όγδοη φορά από τις 10 Σεπτεμβρίου 1943 μέχρι και την 11 Ιανουαρίου του 1944. Είχε γνώση του εναέριου χάρτη καθώς και την εξοικίωση.

Εξετέλεσε αποστολές πάνω από Αθήνα πειραιά την:(στις ημερομηνίες προηγούνται οι μήνες σύμφωνα με τον αγγλοσαξωνικό τρόπο αρίθμησης)10/9/1943 athens10/10/1943 athens11/17/1943 athens12/6/1943 athens12/8/1943 athens12/14/1943 piraeus12/20/1943 athens1/11/1944 piraeus

ΜΕΡΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑΔεν έμεινε σχολείο, νοσοκομείο, εκκλησία, καταφύγιο και γενικά χώρος που συγκεντρώνονταν κόσμος που να μην επλήγηκε. Η καταστροφή σε κόστος υπολογίστηκε περί τα 325 εκατομ. προπολεμικές δραχμές. Ο Πειραιάς από την μεγαλοπρέπεια του μεσοπολέμου βυθίστηκε ολοκληρωτικά στο χάος και έκανε χρόνια για να ορθοποδίσει. Κανένα διεθνές δικαστήριο δεν δίκασε αυτό το έγκλημα πολέμου, ουδείς τιμωρήθηκε. Κανείς εκπρόσωπος δημοτικής ή άλλης αρχής εζήτησε αποζημίωση και ουδείς αποζημιώθηκε. Καμμία πόλη που δεν ανήκε εντός της γερμανικής επικράτειας, δεν βομβαρδίστηκε τρεις φορές την ίδια μέρα από δύο διαφορετικές υπερδυνάμεις της εποχής. Καμία συμμαχική πόλη δεν βομβαρδίστηκε από τους ίδιους τους συμμάχους.Δεν έγινε ποτέ γνωστός αν υπήρχε διαταγή σύμφωνα με την οποία σφυροκόπησαν αλύπητα τον πληθυσμό και όχι τους στρατιωτικούς στόχους ή εαν αυτό συνέβει λόγω των άσχημων καιρικών συνθηκών που επικρατούσαν.

Φωτο από το αρχείο ένωσης εργαζομένων ΗΣΑΠ

Το τραγούδι που ακολουθεί γράφτηκε από τον Πειραιώτη ρεμπέτη Μιχάλη Γεννίτσαρη, για τον βομβαρδισμό:Επιδρομή στον ΠειραιάΜουσική/Στίχοι: Γεννήτσαρης Μιχάλης Δίσκος: "Τα ρεμπέτικα της Κατοχής"

Εμάθατε στον Πειραιά επιδρομή μεγάληΓκρεμίσανε τα σπίτια μας, πω-πω ζημιά μεγάληΜέρα και νύχτα ρίχνανε μπόμπες τα αρεοπλάνακαι χάνει η μάνα το παιδί και το παιδί τη μάναΣκορπούσανε το θάνατο και ρίχνανε αράδακαι το λιμάνι γκρέμισαν και την Αγια ΤριάδαΜπόμπες πολλές ερίξανε μέσα στο τελωνείοκαι τον Περαία κάνανε σωστό νεκροταφείο