�ว. วชิรเมธี

หน้าที่ – น่าทำจริยธรรมมาตรฐาน เพ่ือความเกษมศานต์แห่งชีวิต

ว. วชิรเมธี

คณะศิษยานุศิษย์ ร่วมกับ สถาบันวิมุตตยาลัย

พิมพ์ถวายเป็นมุทิตาสักการะ

แด่

พระมหาวุฒิชัย วชิรเมธี (ว. วชิรเมธี)

ในโอกาสที่สำนักงานคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติ

ถวายรางวัลผู้ใช้ภาษาไทยดีเด่น เนื่องในวันภาษาไทยแห่งชาติ

วันที่ ๒๙ กรกฎาคม ๒๕๕๓

� หน้าที่ น่าทำ

คำปรารภ

ระหว่างวันที่ ๒ มิถุนายน – ๑๙ กรกฎาคม ๒๕๕๓

ผู้ เขียนได้รับอาราธนาจากชมรมหญิงไทยในสหราช

อาณาจักร (Thai Woman’s Organization) ร่วมกับ

สถานเอกอัครราชทูตไทยในประเทศฝรั่งเศส – โปรตุเกส –

เนเธอร์แลนด์ – อิตาลี – สหราชอาณาจักร และเยอรมันนี

รวม ๖ ประเทศ ให้เดินทางมาเผยแผ่พระพุทธศาสนา

ทั้งแก่ชาวไทยและชาวต่างชาติในประเทศดังกล่าว

ตลอดเวลากว่าหนึ่งเดือนเศษนี้ ผู้เขียนได้รับการ

อำนวยความสะดวก และการต้อนรับปฏิสันถาร อย่างดียิ่ง

จากผู้เกี่ยวข้องทุกฝ่าย นับเป็นความเอื้อเฟื้อเกื้อกูลที่ดียิ่ง

ก่อเกิดเป็นความสุข ความสำเร็จ ความทรงจำที่งดงาม

ตลอดเส้นทางการเดินสายบรรยายธรรมและนำปฏิบัติ

สมาธิภาวนาอันยาวนานของผู้เขียน ด้วยความเอื้อเฟื้อ

เกื้อกูลดังกล่าว ทำให้ผู้ เขียนตั้งปณิธานว่า ควรจะหา

�ว. วชิรเมธี

โอกาสจัดพิมพ์หนังสือธรรมะสักเล่มหนึ่งหรืออาจจะมาก

กว่านั้น (ถ้าหากมีเวลามากพอในการเขียน) เพื่อมอบเป็น

ธรรมบรรณาการตอบแทนในน้ำใจอันงดงามของมวล

กัลยาณมิตรจากแดนไกลทุกท่าน และนั่นเป็นเหตุให้ช่วง

เวลาทีพ่ำนกัอยู ่ณ พทุธวหิารออกซฟอรด์ เมอืงออกซฟอรด์

ประเทศสหราชอาณาจักร ผู้เขียนจึงได้เริ่มต้นเรียบเรียง

ต้นฉบับหนังสือเล่มนี้ขึ้นมาจนสำเร็จ

อนึ่ง ตลอดเวลาที่พำนักปฏิบัติหน้าที่ในฐานะ

พระธรรมทตูอยู ่ณ พทุธวหิารออกซฟอรด์ เมอืงออกซฟอรด์

ผู้ เขียนได้รับความเมตตานุเคราะห์อย่างดียิ่งจากท่าน

อาจารย์พระ ดร.คำหมาย ธมฺมสามิ ผู้เป็นเจ้าอาวาสและ

อาจารย์แห่งมหาวิทยาลัยออกซฟอร์ดเป็นอย่างดี จึงขอ

กราบขอบพระคุณและอนุโมทนาในกัลยาณมิตรธรรมของ

พระคุณท่านมา ณ โอกาสนี้ด้วย

ว.วชิรเมธี ๔ กรกฎาคม ๒๕๕๓

พุทธวิหารออกซฟอร์ด เมืองออกซฟอร์ด สหราชอาณาจักร

� หน้าที่ น่าทำ

สารบัญ

คำปรารภ ๒

บทนำ ๖

หน้าที่ - น่าทำ ๑๑

๑. หน้าที่ของมารดาบิดาต่อบุตรธิดา ๑๒

๒. หน้าที่ของบุตรธิดาต่อมารดาบิดา ๑๓

๓. หน้าที่ของครูบาอาจารย์ต่อศิษย์ ๑๔

๔. หน้าที่ของศิษย์ต่อครูบาอาจารย์ ๑๕

๕. หน้าที่ของสามีต่อภรรยา ๑๖

๖. หน้าที่ของภรรยาต่อสามี ๑๗

๗. หน้าที่ของมิตรต่อเพื่อน ๑๘

๘. หน้าที่ของเพื่อนต่อมิตร ๑๙

๙. หน้าที่ของเจ้านายต่อลูกน้อง ๒๐

๑๐. หน้าที่ของลูกน้องต่อเจ้านาย ๒๑

หน้า

�ว. วชิรเมธี

๑๑. หน้าที่ของนักบวชต่อศาสนิกชน ๒๒

๑๒. หน้าที่ของศาสนิกชนต่อนักบวช ๒๓

๑๓. หน้าที่ของนักการเมืองต่อประชาชน ๒๔

๑๔. หน้าที่ของประชาชนต่อบ้านเมือง ๒๖

๑๕. หน้าที่ของคนต่อตนเอง ๒๘

๑๖. หน้าที่ของคนต่อคนอื่น ๓๐

๑๗. หน้าที่ของคนต่อสังคม ๓๑

๑๘. หน้าที่ของคนต่อสัจธรรม ๓๒

๑๙. หน้าที่ของคนต่อศาสนา ๓๓

๒๐. หน้าที่ของศาสดาต่อสัตว์โลก ๓๔

ภาคผนวก ๓๕

ประวัติผู้เขียน ๔๐

หน้า

� หน้าที่ น่าทำ

บทนำ

ทกุๆ เชา้ เราจะเหน็พระอาทติยอ์ทุยัเพือ่แบง่ปนัแสง

ให้กับมวลมนุษยชาติและสรรพชีพสรรพสัตว์ทั่วสากล

จักรวาล

ทุกๆ คืน เราจะเห็นพระจันทร์และมวลดาริกา ต่าง

พากนัเปลง่แสงสกุสกาว ระยบิพรบิพราวเตม็ทอ้งฟา้นภากาศ

ทุกๆ เช้า เราจะเห็นมวลหมู่สกุณา โผผินบินออก

จากรวงรังเพื่อไปยังสถานที่ที่อุดมด้วยอาหารแล้วเสาะ

แสวงหาอาหารกินจนอิ่มท้องแล้วยังคาบกลับมาเผื่อแผ่

แบ่งปันแก่ประดาลูกๆ ที่รอคอยอยู่ในรวงรังอย่างไม่รู้จัก

เหน็ดเหนื่อย

ทุกๆ วัน เราจะเห็นปวงบุปผชาติแย้มบาน ส่งกลิ่น

หอมกรรจายไปทั้งป่าเขาหรือคลี่กลีบบานสะพรั่งให้คนชม

เตม็อทุยาน

�ว. วชิรเมธี

ทุกๆ คืน ทุกๆ วัน ไม้ใหญ่ไพรระหงยังคงกักเก็บ

น้ำฝนไว้คอยหลั่งไหลให้ผืนดินอุดม เปลี่ยนแปรหยดน้ำ

เป็นลำธาร หรือกลั่นความอุดมสมบูรณ์ของตัวเองออกมา

เป็นออกซิเจนแบ่งปันแก่มวลสรรพชีวิตในยามค่ำคืน รวม

ทั้งให้ร่มไม้ใบบังแก่ผู้ผ่าวร้อนที่ต้องการผ่อนพักในเวลา

กลางวัน

ทุกๆ วัน ทุกๆ คืน ที่สายน้ำยังคงรินไหล หมู่เมฆ

ยังคงกลั่นตัวเป็นแหล่งน้ำฝนสำรองลอยตัวอยู่ในห้วง

นภากาศ ฝนยังคงโปรยสาย ลมยังคงรำเพยพัด คลื่นยังคง

ซัดสาด จิ้งหรีดยังคงขับประโคมดุริยกวี ไส้เดือนยังคง

ขุดคุ้ยดิน ปลาในลำธารยงัคงแหวกวา่ย ผึง้ยงัเพยีรสะสมนำ้

หวาน ฯลฯ

สรรพสิ่ งบรรดามีที่ ยั งคงอยู่ ในโลกนี้ อย่ างมี

ความหมาย มีชีวิตชีวา นั่นเป็นเพราะว่า สิ่งเหล่านั้น

ต่างก็กำลังทำหน้าที่ของตนเองเป็นอย่างดีอยู่ด้วยกัน

ทั้งนั้น เมื่อใดก็ตามที่สิ่งใดสิ่งหนึ่งหยุดทำหน้าที่ของตัวเอง

สิ่งนั้นๆ ก็จะหมดความหมาย ไร้ซึ่งชีวิตชีวา

� หน้าที่ น่าทำ

มนุษย์ก็เช่นเดียวกัน เราทุกคนต่างก็มี “หน้าที่” ที่

“นา่ทำ” ดว้ยกนัทัง้นัน้ เมือ่มนษุยแ์ตล่ะคน รูจ้กั “ทำหนา้ที”่

ของตนเองอย่างถูกต้อง เขาก็จะมีชีวิตอย่างมีความหมาย

และสังคมก็จะมีแต่ความร่มเย็นเป็นสุข แต่เมื่อใดก็ตาม

ทีใ่ครคนใดคนหนึง่ ไมย่อมทำ “หนา้ที”่ ที ่“นา่ทำ” ของตวัเอง

เช่น นักการเมืองซึ่งมีหน้าที่ต้องทำงาน “เพื่อประชาชน”

แต่เขากลับมุ่งทำ “เพื่อตัวเอง” ด้วยการทุจริต ฉ้อราษฎร์

บังหลวง วิกฤติทางการเมืองก็จะตามมาทันที หรือพ่อแม่ที่

มีหน้าที่ต้องเลี้ยงดูลูก แต่ทว่ากลับพากันทอดทิ้งลูก

ปัญหาครอบครัวก็จะเกิดขึ้นตามมา และถ้าลูกของเขา

เดินเข้าสู่สังคม สังคมก็จะมีปัญหาเช่นกัน

หากตำรวจไม่ยอมทำหน้าที่พิทักษ์สันติราษฎร์ด้วย

การบังคับใช้กฎหมายอย่างศักดิ์สิทธิ์กับคนทุกชั้น ก็จะเกิด

ภาวะสองมาตรฐานขึน้ในสงัคม และนัน่คอื ทีม่าของสภาวะ

บ้านเมืองไร้ขื่อแป กล่าวคือ คนในสังคมก็จะอยู่กันอย่าง

ไม่มีหลักประกันในสวัสดิภาพ หรือหากครูบาอาจารย์

�ว. วชิรเมธี

ไม่ยอมตั้งใจสอนหนังสือ แต่กลับเบียดบังเอาเวลาราชการ

ไปทำธุรกิจของตัวเอง ผลเสียก็จะตกแก่นักเรียนนักศึกษา

อย่างไม่มีทางเลี่ยง

เช่นเดียวกัน หากนักเรียนนักศึกษา ไม่อยากเรียน

หนังสือ กลับสนใจแต่การเล่นคะนอง ลองรักในวัยเรียน

ชีวิตนักศึกษาของพวกเขาก็จะล้มเหลว ชีวิตการทำงาน

ก็จะไม่รุ่งโรจน์ ในทางกลับกัน หากทุกคนในสังคมที่

กล่าวมาต่างพากันอุทิศตนทำหน้าที่ในความรับผิดชอบ

เป็นอย่างดี ทุกอย่างก็จะกลับร้ายกลายเป็นดีอย่างชนิด

พลิกหน้ามือเป็นหลังมือเลยทีเดียว

ลองจินตนาการถึงนักการเมืองที่เล่นการเมืองโดย

ปราศจากคอร์รัปชั่น และมุ่งมั่นอุทิศตนเพื่อประเทศชาติ

และประชาชนอย่างสุจริตใจ

ลองจินตนาการถึงพ่อแม่ที่ตั้งใจเลี้ยงดูบุตรธิดา

อย่างเต็มความสามารถ ตำรวจที่มุ่งมั่นรักษากฎหมาย

ครูบาอาจารย์ที่ทุ่มเทสอนศิษยานุศิษย์ ฯลฯ หากทุกคน

�0 หน้าที่ น่าทำ

ในสงัคม ตา่งกพ็ากนัหนัมาทำ “หนา้ที”่ ที ่ “นา่ทำ” ของตวัเอง

อย่างเต็มขีดความสามารถ เต็มกำลังสติปัญญา สังคม

ประเทศและโลกของเราจะน่าอยู่เพียงไร

ขอให้เรามาร่วมกันสร้างสรรค์สังคมและโลก

ทีน่า่อยูร่่วมกัน ด้วยการเพียรทำ “หน้าที่” ที่ “น่าทำ”

ของตวัเองใหเ้ตม็ที ่และทำใหด้ทีีส่ดุเสยีตัง้แตบ่ดันีเ้ถดิ

��ว. วชิรเมธี

หน้าที่ - น่าทำ

�� หน้าที่ น่าทำ

หน้าที่ของมารดาบิดาต่อบุตรธิดา

๑. สอนให้หนีห่างจากความชั่ว

๒. ฝึกให้ตั้งตัวอยู่ในความดี

๓. วางรากฐานแห่งชีวีด้วยการศึกษา

๔. ช่วยพิจารณาเมื่อจะเลือกคู่ชีวิต

๕. มอบสมบตัใิหเ้ปน็กรรมสทิธิเ์มือ่ถงึเวลาอนัสมควร

��ว. วชิรเมธี

หน้าที่ของบุตรธิดาต่อมารดาบิดา

๑. ท่านเลี้ยงเรามาแล้วต้องเลี้ยงท่านตอบ

๒. สนองงานในระบอบของท่าน

๓. สืบสานวงศ์สกุล

๔. รักษาต้นทุนแห่งความเป็นทายาท

๕. ไม่ประมาทคอยทำบุญเมื่อท่านล่วงลับ

�� หน้าที่ น่าทำ

หน้าที่ของครูบาอาจารย์ต่อศิษย์

๑. สอนให้เป็นกัลยาณชนคนดี

๒. สอนให้มีความเข้าใจแจ่มแจ้ง

๓. แถลงวิชาการให้ลึกซึ้งหมดจด

๔. ยกย่องให้เป็นที่ปรากฏต่อสาธารณ์

๕. ฝึกฝนให้เชี่ยวชาญจนเลี้ยงตัวได้ไม่อับจน

��ว. วชิรเมธี

หน้าที่ของศิษย์ต่อครูบาอาจารย์

๑. ยกย่องไว้ในฐานะปูชนีย์

๒. เข้าไปหาด้วยไมตรีเพื่อศึกษา

๓. เงี่ยโสตลงสดับรับวิชา

๔. ปรนนิบัติด้วยจรรยากตัญญู

๕. ไม่ลบหลู่การเล่าเรียนเพียรจริงจัง

�� หน้าที่ น่าทำ

หน้าที่ของสามีต่อภรรยา

๑. ยกย่องให้เกียรติสมกับที่เป็นภรรยา

๒. ไม่หาเรื่องดูหมิ่น

๓. ไม่ถวิลนอกใจ

๔. มอบความเป็นใหญ่ในงานบ้าน

๕. หาเครื่องประดับให้เมื่อถึงกาลอันสมควร

��ว. วชิรเมธี

หน้าที่ของภรรยาต่อสามี

๑. ดูแลงานบ้านให้เรียบร้อย

๒. คอยสงเคราะห์ญาติทั้งสองฝ่ายเป็นอย่างดี

๓. ไม่มีคิดนอกใจ

๔. รักษาทรัพย์สมบัติให้มั่นคง

๕. หยัดยงทำงานด้วยความเพียรไม่ปล่อยให้

อาเกียรณ์คั่งค้าง

�� หน้าที่ น่าทำ

หน้าที่ของมิตรต่อเพื่อน

๑. เผื่อแผ่แบ่งปัน

๒. เจรจากันด้วยไมตรี

๓. ปรารถนาดีคอยเกื้อกูล

๔. สนบัสนนุไมท่อดทิง้ (มสีขุรว่มเสพ มทีกุขร์ว่มตา้น)

๕. จริงใจเสวนา

��ว. วชิรเมธี

หน้าที่ของเพื่อนต่อมิตร

๑. เมื่อเพื่อนประมาท คอยช่วยตักเตือน

๒. เมื่อเพื่อนแชเชือน คอยช่วยรักษา (ทรัพย์)

๓. ในยามมีภัยให้ได้พึ่งพา

๔. ทุกข์เข็ญหนักหนาไม่ยอมทอดทิ้ง

๕. นับถืออย่างยิ่งแม้ญาติวงศ์ (ของมิตร)

�0 หน้าที่ น่าทำ

หน้าที่ของนายต่อลูกน้อง

๑. ใช้คนให้ถูกกับวัย งาน และความถนัด

๒. รู้จักจัดเงินเดือนให้ตามความเหมาะสม

๓. มีสวัสดิการสมกับความเป็นอยู่

๔. เชิดชูด้วยรางวัล แบ่งปันด้วยน้ำใจ

๕. จัดสรรวันหยุดให้ตามสมควร

��ว. วชิรเมธี

หน้าที่ของลูกน้องต่อนาย

๑. เริ่มทำงานก่อนนาย

๒. เลิกงานภายหลัง

๓. คาดหวังแต่สิ่งที่นายให้ (ไม่คอร์รัปชั่น)

๔. ภารกิจไม่อากูลคั่งค้าง

๕. สร้างชื่อเสียงโด่งดังให้นายและองค์กร

�� หน้าที่ น่าทำ

หน้าที่ของนักบวชต่อศาสนิกชน

๑. สอนให้งดเว้นจากความชั่ว

๒. แนะนำเพื่อฝึกตัวให้เป็นคนดี

๓. เกื้อกูลด้วยไมตรีเป็นที่ตั้ง

๔. แสดงสิ่งที่ยังไม่เคยฟังไม่เคยรู้

๕. สิง่ใดเคยรูเ้คยฟงัพงึสรา้งความกระจา่งแจม่แจง้

๖. คอยแถลงให้รู้หลักการดำเนินชีวิตที่ดี

��ว. วชิรเมธี

หน้าที่ของศาสนิกชนต่อนักบวช

๑. ปฏิสัมพันธ์ด้วยเมตตาและไมตรี*

๒. เจรจาด้วยเมตตาและไมตรี

๓. คิดด้วยเมตตาและไมตรี

๔. ปฏิสันถารด้วยเมตตาและไมตรี

๕. อุปถัมภ์ด้วยปัจจัยสี่อย่าให้ขาดแคลน

(ที.ปา.๑๑/๑๙๘-๒๐๔/๒๐๒-๒๐๖)

*เมตตา คอื ปรารถนาดเีปน็ทีต่ัง้

ไมตร ีคอื ดว้ยทา่ทอีย่างคนที่เป็นกัลยาณมิตร

�� หน้าที่ น่าทำ

หน้าที่ของนักการเมืองต่อประชาชน

๑. บำเพ็ญตนเป็นผู้ให้

๒. สุจริตใจกายวาจา

๓. อุทิศชีวาเพื่อปวงชน

๔. ปฏิบัติตนซื่อสัตย์โปร่งใส

๕. ชนะใจด้วยความอ่อนโยน

��ว. วชิรเมธี

๖. ฝึกตนมิให้ลุ่มหลง

๗. อารมณ์มั่นคงไม่โกรธา

๘. งดวิหิงสาความรุนแรง

๙. เข้มแข็งด้วยขันติ

๑๐. มิปฏิบัติการใดๆ ให้คลาดธรรม

(ขุ.ชา.๒๘/๒๔๐/๘๖)

�� หน้าที่ น่าทำ

หน้าที่ของประชาชนต่อบ้านเมือง

๑. ไม่หมกมุ่นมัวเมาแต่เจ้าชู้

๒. ไม่กินอยู่เห็นแก่ตัวมัวห่วงของ

๓. ไม่พูดพร่ำคำเพ้อเผลอกลั่นกรอง

๔. ใช้ชีวิตตามครรลองแห่งศีลธรรม

๕. ทำหน้าที่เต็มกำลังอย่างสมบูรณ์

๖. มีสติเพิ่มพูนไม่ถลำ

๗. ใช้ปัญญาเป็นเข็มทิศคิดและทำ

๘. พฤติกรรมอ่อนน้อมพร้อมไมตรี

��ว. วชิรเมธี

๙. รู้จักเจียมรู้จักถ่อมยอมกันได้

๑๐. ปากปราศรัยเปี่ยมเมตตาเพิ่มราศี

๑๑. อนุเคราะห์มิตรสหายด้วยไมตรี

๑๒. น้ำใจดีชอบให้ทานปันประชา

๑๓. เป็นนักบริหารการงานเยี่ยม

๑๔. บำรุงสงฆ์ผู้เปี่ยมไตรสิกขา

๑๕. รักความดีรักความรู้ชูชีวา

๑๖. รักศึกษาศิลป์ศาสตร์เป็นปราชญ์ชน

(ขุ.ชา.๒๘/๙๔๙/๓๓๒)

�� หน้าที่ น่าทำ

หน้าที่ของคนต่อตนเอง

๑. รู้หลักการ

คอื เมือ่จะทำอะไรกร็ูจ้กัเรือ่งนัน้อยา่งชดัเจน

๒. รู้เป้าหมาย

คือ รู้ว่าสิ่งต่างๆ ที่ตนทำมีวัตถุประสงค์

เพื่ออะไร

๓. รู้ตน

คอื ดตูนออก บอกตนได ้ใชต้นเปน็ เหน็ตนชดั

จัดวางตนถูก

๔. รู้ประมาณ

คือ รู้จักความพอเหมาะพอดี, รู้จักขีดจำกัด

หรือขอบเขต

��ว. วชิรเมธี

๕. รู้กาล

คือ รู้จักเวลาที่ เหมาะในการทำสิ่งต่างๆ

อย่างพอดี

๖. รู้สังคม

คือ รู้จักวางตัวให้สอดคล้องกับกาลเทศะ

๗. รู้นิยมสัมพันธ์การคบคน

คือ รู้จักเกี่ยวข้องกับบุคคลอย่างเหมาะสม

(องฺ.สตฺตก.๒๓/๖๕/๑๑๔)

�0 หน้าที่ น่าทำ

หน้าที่ของคนต่อคนอื่น

๑. เกื้อกูลกันด้วยการให้ (ทาน)

๒. รู้จักใช้วาจามาประสาน (ปิยวาจา)

๓. ร่วมสร้างสรรค์สังคมอุดมการณ์ (อตฺถจริยา)

๔. สมานตนรว่มสขุทกุข ์ในทกุคราว (สมานตตฺตา)

(ที.ปา.๑๑/๑๔๐/๑๖๗)

��ว. วชิรเมธี

หน้าที่ของคนต่อสังคม

๑. ปฏิสัมพันธ์ด้วยเมตตา

๒. เจรจาด้วยไมตรี

๓. ปรารถนาดีดั่งเป็นมิตร

๔. ไม่หวงกรรมสิทธิ์ในลาภผล

๕. ประพฤติตนให้เสมอหมู่คณะ

๖. ชำระความคิดเห็นให้ตรงกัน

(ที.ปา.๑๑/๓๑๗/๒๕๗)

�� หน้าที่ น่าทำ

หน้าที่ของคนต่อสัจธรรม

๑. เรียนให้รู้เรื่องทุกข์

๒. แสวงหาความสุขด้วยการละสมุทัย

๓. กระจ่างใจในพระนิพพาน

๔. ปฏิบัติการให้บรรลุด้วยอริยมรรคมีองค์ ๘

(วินย.๔/๑๔/๑๘)

��ว. วชิรเมธี

หน้าที่ของคนต่อศาสนา

๑. เพียรพบพระ

๒. ไม่ละการฟังธรรม

๓. ศึกษาให้เลิศล้ำในอธิศีลจรรยา

๔. เลื่อมใสศรัทธาในหมู่สงฆ์ทุกระดับ

๕. ไม่จ้องจับผิดเมื่อสดับพระสัทธรรม

๖. ไม่ทำบุญกรรมนอกหลักคำสอน

๗. มุง่มัน่ไมค่ลายคลอนในการถวายความอปุถมัภ ์

(องฺสตฺตก.๒๓/๒๗/๒๖)

�� หน้าที่ น่าทำ

หน้าที่ของศาสดาต่อสัตว์โลก

๑. ยามเช้าเฝ้าบิณฑบาต

๒. เย็นไม่ขาดแสดงธรรม

๓. พลบค่ำสอนภิกษุสงฆ์

๔. เที่ยงคืนทรงสอนเทวาราชามาตย์

๕. ไม่เคยขาดพิจารณาหมู่เวไนยใกล้อรุณ

(ที.อ.๑/๖๑; สํ.อ.๑/๒๘๕)

��ว. วชิรเมธี

ภาคผนวก

ประกาศสำนกังานคณะกรรมการวฒันธรรมแหง่ชาต ิ

เรือ่ง ผลการสรรหาและคดัเลอืกผูใ้ชภ้าษาไทยดเีดน่

พทุธศกัราช ๒๕๕๓

-------------------

ตามที่สำนักงานคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาต ิ

ไดด้ำเนนิการสรรหาและคดัเลอืกผูใ้ชภ้าษาไทยดเีดน่ เพือ่ประกาศ

ยกย่องเชิดชูเกียรติเป็นผู้ใช้ภาษาไทยดีเด่น เนื่องในวันภาษาไทย

แหง่ชาต ิตอ่เนือ่งเปน็ประจำทกุป ีนัน้

ในปีพุทธศักราช ๒๕๕๓ คณะกรรมการสรรหาและ

คัดเลือกผู้ใช้ภาษาไทยดีเด่นได้ดำเนินการสรรหาและคัดเลือก

บุคคลผู้มีผลงานการสร้างสรรค์ด้านการใช้ภาษาไทยหรือ

ภาษาไทยถิ่นได้อย่างเหมาะสม มีความสามารถ ความชำนาญ มี

ผลงานดีเด่นเป็นที่ยอมรับ และเป็นแบบอย่างให้แก่บุคคล

ในองค์กร และสังคม โดยมีผู้ที่ได้รับการประกาศยกย่องเชิดชู

เกยีรตเิปน็ผูใ้ชภ้าษาไทยดเีดน่ พทุธศกัราช ๒๕๕๓ ดงันี ้

๑. ปชูนยีบคุคลดา้นภาษาไทย

๑.๑ พระปญุญวโํส (พร ภริมย)์

๑.๒ รองศาสตราจารยด์วงมน จติรจ์ำนงค ์

๑.๓ ศาสตราจารยเ์กยีรตคิณุนายแพทยป์ระสพ รตันากร

๑.๔ ศาสตราจารยก์ติตคิณุปราณ ีกลุละวณชิย ์

๑.๕ ศาสตราจารยก์ติตคิณุปรชีา ชา้งขวญัยนื

๑.๖ นายวศนิ อนิทสระ

๑.๗ ศาสตราจารยเ์กยีรตคิณุแสง จนัทรง์าม

๑.๘ ศาสตราจารยก์ติตคิณุสจุรติ เพยีรชอบ

๑.๙ ศาสตราจารยอ์ดุม วโรตมส์กิขดติถ ์

๒. ผูใ้ชภ้าษาไทยดเีดน่

๒.๑ พระมหาวฒุชิยั วชริเมธ ี

๒.๒ นายคำนณู สทิธสิมาน

๒.๓ นางจารลุนิทร ์มสุกิะพงษ ์

๒.๔ นางชมยัภร แสงกระจา่ง

๒.๕ นายเตมิศกัดิ ์จารปุราณ

๒.๖ นางเทว ีบญุจบั

๒.๗ ผูช้ว่ยศาสตราจารยธ์ญัญา สงัขพนัธานนท ์

๒.๘ รองศาสตราจารยน์ภาลยั สวุรรณธาดา

๒.๙ นางนนัทวนั สวุรรณปยิะศริ ิ

๒.๑๐ นายบญุเตอืน ศรวีรพจน ์

๒.๑๑ รองศาสตราจารยว์นัเนาว ์ยเูดน็

๒.๑๒ นายวเิชยีร นลีกิานนท ์

๒.๑๓ นายเศรษฐา ศริะฉายา

๒.๑๔ นางสาวสพุชัรนิทร ์โพธิท์องนาค

๒.๑๕ หมอ่มราชวงศอ์รฉตัร ซองทอง

๒.๑๖ นายอภสิทิธิ ์เวชชาชวีะ

๒.๑๗ นายอำนาจ สอนอิม่ศาตร ์

ชาวตา่งประเทศ

๒.๑๘ พระชยสาโรภกิข ุ

๒.๑๙ พระมติซโูอะ คเวสโก

๒.๒๐ นางสาวครสิตี ้กิบ๊สนั

๒.๒๑ นายฉนิ อีเ้ซน็

๒.๒๒ ศาสตราจารยส์ตเีฟน บ ียงั

๓. ผูใ้ชภ้าษาไทยถิน่ดเีดน่

๓.๑ นายฉิว้ ทพิยว์าร ี

๓.๒ นายนุม่ เยน็ใจ

๓.๓ พนัเอกบณัฑติ นนัทเสนา

๓.๔ นายบญุเอบิ วรรณคง

๓.๕ นายไพฑรูย ์พรหมวจิติร

๓.๖ นายวชิาญ ชว่ยชใูจ

๓.๗ นายวลิกัษณ ์ศรปีา่ซาง

๓.๘ นายสนัน่ ธรรมธ ิ

๓.๙ นายสลา คณุวฒุ ิ

๓.๑๐ นางอไุร สหีวงศ ์

ประกาศ ณ วนัที ่๒๑ มถินุายน พทุธศกัราช ๒๕๕๓

(นายสมชาย เสยีงหลาย)

เลขาธกิารคณะกรรมการวฒันธรรมแหง่ชาต ิ

เกีย่วกบัผูเ้ขยีน พระมหาวฒุชิยั วชริเมธ ี(ว. วชิรเมธี)

วันเดือนปีเกิด

๒๙ มกราคม ๒๕๑๖

การศึกษา

ป.ธ.๙ สำนกัวดัเบญจมบพติรดสุติวนาราม (๒๕๔๓)

ศษ.บ. มหาวทิยาลยัสโุขทยัธรรมาธริาช (๒๕๔๓)

พธ.ม. มหาวทิยาลยัมหาจฬุาลงกรณราชวทิยาลยั (๒๕๔๖)

การทำงาน

• อาจารยพ์เิศษ บณัฑติวทิยาลยั มหาวทิยาลยัมหาจฬุาลงกรณ

ราชวิทยาลัย กรุงเทพมหานคร

• อาจารย์พิเศษ สถาบันพระปกเกล้า วิทยาลัยป้องกัน

ราชอาณาจกัร โรงเรยีนนายรอ้ยตำรวจสามพราน โรงเรยีนเตรยีมทหาร

• อาจารย์พิเศษและวิทยากรบรรยายพุทธศาสนากับศาสตร์

ร่วมสมัย ของมหาวิทยาลัยและสถาบันการศึกษาชั้นนำของรัฐและ

เอกชนมากมาย เชน่ มหาวทิยาลยัธรรมศาสตร ์มหาวทิยาลยัมหดิล

จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย มหาวิทยาลัยศิลปากร มหาวิทยาลัย

เกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ มหาวิทยาลัยขอนแก่น

มหาวิทยาลัยศรีปทุม มหาวิทยาลัยกรุงเทพ มหาวิทยาลัยอีสเทิร์น

เอเชีย มหาวิทยาลัยแม่ฟ้าหลวง มหาวิทยาลัยนเรศวร เป็นต้น

• เป็นอนุกรรมการทูตสันติภาพฝ่ายศาสนสัมพันธ์ โครงการ

ทูตสันติภาพ (Ambassador for Peace) ของสหพนัธน์านาชาติ

และศาสนาเพือ่สนัตภิาพโลก (ประเทศไทย) สหพันธ์สันติภาพสากล

• เปน็ทีป่รกึษา คณะกรรมการสง่เสรมิการอา่นเพือ่สรา้งสังคม

แห่งการเรียนรู้ตลอดชีวิต กระทรวงศึกษาธิการ

• เป็นคอลัมนิสต์เขียนบทความเชิงวิชาการ กึ่งวิชาการ และ

บทความทั่วไปให้กับหนังสือพิมพ์และนิตยสารมากมาย เช่น เนชั่น

สุดสัปดาห์ มติชนสุดสัปดาห์ ประชาชาติธุรกิจ โพสต์ทูเดย์ กรุงเทพ

ธุรกิจ แพรว WE HEALTH & CUISINE ชวีจติ ชวีติตอ้งสู ้who ฯลฯ

• เป็นวิทยากรบรรยายธรรมและนำภาวนาตามสถาบันและ

องค์กรของรัฐรวมทั้งเอกชน ทั้งในประเทศไทยและต่างประเทศ

• เปน็ผูก้อ่ตัง้สถาบนัวมิตุยาลยั (Vimuttayalaya Institute) :

อันเป็นสถาบันเพื่อการศึกษา วิจัย ภาวนา และนำเสนอภูมิปัญญา

ทางพุทธศาสนาสู่ประชาคมโลก โดยเน้นปรัชญาการทำงาน

ในลักษณะพุทธศาสนาเพื่อสันติภาพโลก (Buddhism for World

Peace)

• เปน็ผูก้อ่ตัง้เวบ็ไซต ์Dhammatoday.com (ธรรมะออนไลน ์

เพือ่ไทยเพือ่โลก)

• เปน็ผูร้เิริม่เผยแผธ่รรมะนวตักรรม ผา่น Fecebook, twitter

อันเป็นการเปิดมิติใหม่ในการเผยแผ่พุทธศาสนาโดยใช้เทคโนโลยี

แห่งยุคข้อมูลข่าวสารในการประยุกต์พุทธธรรมสำหรับคนรุ่นใหม่

• เป็นวิทยากรประจำรายการโทรทัศน์หลายรายการ เช่น

ชุมชนนิมนต์ยิ้ม (ช่อง ๓), ธรรมะติดปีก (ทีวีไทย), เมืองไทยวาไรตี ้

(ททบ. ๕), กล้าคิดกล้าทำ (ททบ. ๕), พุทธประทีป (ททบ. ๕),

สยามทูเดย์ (ททบ. ๕) ที่นี่หมอชิต (ช่อง ๗), เช้านี้ที่หมอชิต

(ช่อง ๗), ตาสว่าง (ช่อง ๙) มหัศจรรย์แห่งปัญญา (ช่อง ๑๑),

รอยธรรม, ธรรมาภิวัฒน์ (ASTV), และอื่นๆ

ผลงานนิพนธ์ภาษาไทย

ผลงานนิพนธ์ภาคภาษาไทยมีมากกว่า ๑๐๐ เล่ม เช่น

ธรรมะติดปีก ธรรมะดับร้อน ธรรมะหลับสบาย ธรรมะบันดาล

ธรรมะทำไม ธรรมะรับอรุณ ธรรมะราตรี ธรรมะเกร็ดแก้ว ธรรมะ

สบายใจ ธรรมะทอรัก ธรรมะชาล้นถ้วย ฝนตกไม่ต้อง ฟ้าร้องไม่ถึง

สบตากับความตาย ในหลวงครองราชย์พุทธทาสครองธรรม

หนังสือเรียนพระพุทธศาสนา (ม. ๑ - ม. ๖) กำลังใจแด่ชีวิต DNA

ทางวิญญาณ ตายแล้วเกิดใหม่ตามนัยพุทธศาสนา คลื่นนอก

คลื่นใน ตื่นรู้อยู่ด้วยรัก ทุกข์กระทบธรรมกระเทือน สิ่งสำคัญ

ไม่อาจเห็นด้วยตา แค่ปล่อยก็ลอยตัว ธัมมิกประชาธิปไตย

(Buddhist Democracy) ธัมมิกเศรษฐศาสตร์ (Buddhist

Economics) ตะแกรงร่อนทอง ว่ายทวนน้ำ ลายแทงแห่งความสุข

มองลึก นึกไกล ใจกว้าง รู้ก่อนตาย ไม่เสียดายชาติเกิด เปลี่ยน

เคราะห์ให้เป็นโชค เปลี่ยนโรคให้เป็นครู งานสัมฤทธิ์ ชีวิตรื่นรมย์

ความทกุขม์าโปรด ความสขุโปรยปราย คดิถกู โปรง่ใส ใจสงู เปน็ตน้

ภาษาอังกฤษ

ผลงานภาคภาษาไทย ที่ได้รับการแปลเป็นภาษาอังกฤษ

และภาษาต่างประเทศอื่น เช่น ภาษาจีน ภาษาสเปน ภาษา

ฝรั่งเศส ภาษาญี่ปุ่นประกอบด้วย

ธรรมะหลับสบาย ANGER MANAGEMENT

ธรรมะทอรัก LOVE MANAGMENT

ธรรมะรับอรุณ DHARMA AT DAWN

ธรรมะราตรี DHARMA AT NIGHT

สบตากบัความตาย LOOKING DEATH IN THE EYE

ธรรมะสบายใจ MIND MANAGEMENT

เมตตาธรรม TRUE LOVE

อนึ่ง หนังสือ “ธรรมะหลับสบาย ธรรมะทอรัก และสบตากับ

ความตาย” นอกจากได้รับการแปลเป็นภาษาอังกฤษแล้ว ปัจจุบัน

ยังได้รับการแปลเป็นภาษาสเปน อินโดนีเชีย จีน ญี่ปุ่น และ

ศรีลังกา อีกด้วย

เกียรติคุณและรางวัล • พ.ศ. ๒๕๔๗ ผลงาน “ธรรมะติดปีก” ได้รับการนำไป

ดัดแปลงเป็นละครโทรทัศน์ทางไทยทีวีสีช่อง ๓ ได้รับรางวัลจาก

สถาบันต่างๆ กว่าสิบรางวัล

• พ.ศ. ๒๕๔๘ รางวัล “ผู้มีผลงานด้านการเผยแผ่พระพุทธ-

ศาสนาดเีดน่” (จากผลงานนิพนธ์ ๔ เรื่อง คือ ธรรมะตดิปกี ธรรมะ

หลบัสบาย ธรรมะดบัรอ้น ธรรมะบนัดาล) จากมลูนธิศิาสตราจารย์

พเิศษจำนงค ์ทองประเสรฐิ ราชบณัฑติ

• พ.ศ. ๒๕๔๘ สภาศาสนาเพื่อสันติภาพโลก ยกย่องเป็น

“ทูตสันติภาพโลก”

• พ.ศ. ๒๕๔๙ นติยสาร Positioning ยกยอ่งใหเ้ปน็หนึง่ใน

“๕๐ ผู้ทรงอิทธิพลของสังคมไทย ปี ๒๕๔๙”

• พ.ศ. ๒๕๔๙ รางวัล “The Great Dharma Putta Award”

(พระธรรมทูตผู้มีผลงานดีเด่นระดับโลก) จากรัฐบาลและคณะสงฆ์

แหง่ประเทศศรลีงักา และองคก์ร WBSY (World Buddhist Sangha

Youth) ในฐานะเจ้าภาพจัดงาน “สมโภช ๒๕๕๐ ปีแห่งพระพุทธ-

ศาสนายุกาล” (The Celebration of 2550th Buddha Jayanti)

• พ.ศ. ๒๕๕๐ รางวัล BUCA HONORARY AWARDS

ในฐานะผู้มีผลงานโดดเด่นในการนำเสนอธรรมะแบบอินเทรนด ์

และมคีณุปูการตอ่วงการวชิาชพีนเิทศศาสตร ์ จากคณะนิเทศศาสตร์

มหาวิทยาลัยกรุงเทพ

• พ.ศ. ๒๕๕๐ รางวัล “รตนปัญญา” (Gem of Wisdom

Award) ซึ่งเป็นรางวัลเกียรติยศสำหรับพระสงฆ์ผู้ทรงภูมิปัญญา

เป็นเอก จากคณะสงฆ์และประชาชนจังหวัดเชียงราย

• พ.ศ. ๒๕๕๐ รับพระราชทานรางวัล “เสาเสมาธรรมจักร

ทองคำ” ในฐานะผูท้ำคณุประโยชนต์อ่พระพทุธศาสนา สาขาการแตง่

หนังสือทางพระพุทธศาสนา จากสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ

สยามบรมราชกุมารี ในงานสัปดาห์วิสาขบูชาโลก ณ มณฑลพิธี

ท้องสนามหลวง

• พ.ศ. ๒๕๕๐ รบัพระราชทานรางวลั “บคุคลผูท้ำคณุประโยชน์

ต่อเยาวชน” สาขาการศึกษาและวิชาการ จากสมเด็จพระบรม

โอรสาธริาชฯ สยามมกฎุราชกมุาร เนือ่งในโอกาสวนัเยาวชนแหง่ชาต ิ

ณ อาคารกีฬาเวสน์ ๒ ศูนย์เยาวชนกรุงเทพมหานคร (ไทย-ญี่ปุ่น)

• พ.ศ. ๒๕๕๐ รางวัล “Young & Smart VOTE 2007

สาขาคนรุ่นใหม่ที่มีบทบาทต่อสังคม” จากนิตยสารสุดสัปดาห์

บริษัทอมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พัับลิชชิ่ง จำกัด (มหาชน)

• พ.ศ. ๒๕๕๐ รางวัล “ผู้มีอุปการคุณต่อวงการห้องสมุด

และการศึกษาวิชาบรรณารักษศาสตร์และสารสนเทศศาสตร์”

จากสมาคมห้องสมุดแห่งประเทศไทยในพระราชูปถัมภ์สมเด็จ

พระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี

• พ.ศ. ๒๕๕๑ รางวัล “นักเขียนบทความดีเด่นประจำปี

๒๕๕๑” จากมูลนิธิ ม.ร.ว. อายุมงคล โสณกุล

• พ.ศ. ๒๕๕๑ รางวัลกิตติคุณสัมพันธ์ “สังข์เงิน” ในฐานะ

ผูท้ีม่ผีลงานการประชาสมัพนัธด์เีดน่ จากสมาคมนกัประชาสมัพนัธ์

แห่งประเทศไทย ณ ตึกสันติไมตรี ทำเนียบรัฐบาล

• พ.ศ. ๒๕๕๑ รางวัล “ผู้มีอุปการคุณต่อการเผยแผ่

พระพุทธศาสนา” ของมูลนิธิรวมใจเผยแผ่ธรรมะ จากสมเด็จ

พระพุฒาจารย์ (เกี่ยว อุปเสโณ) ประธานคณะผู้ปฏิบัติหน้าที่

สมเด็จพระสังฆราช

• พ.ศ. ๒๕๕๑ รางวัล “ผู้บำเพ็ญประโยชน์ในการพัฒนาจิต

ประจำปี ๒๕๕๑” จากสภาชาวพุทธ ร่วมกับมูลนิธิโลกทิพย์

• พ.ศ. ๒๕๕๑ รางวัล “ผู้ทำคุณประโยชน์และสร้าง

ชื่อเสียงให้แก่บัณฑิตวิทยาลัย” จากบัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัย

มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

• พ.ศ. ๒๕๕๑ รางวัล “ลูกที่มีความกตัญญูกตเวที

อย่างสูงต่อแม ่ ประจำป ี ๒๕๕๑” จากสภาสังคมสงเคราะห ์

แหง่ประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์

• พ.ศ. ๒๕๕๑ ได้รับคัดเลือกเป็น “๑ ใน ๑๐๐ บุคคล

ผู้เป็นแรงบันดาลใจ” (100 idols) จากนิตยสาร a day

• พ.ศ. ๒๕๕๑ ได้รับยกย่องจากกรุงเทพธุรกิจและ

กรุงเทพธุรกิจออนไลน์เป็น นักคิดนักเขียนแห่งปี

• พ.ศ. ๒๕๕๑ ได้รับยกย่องจากหนังสือพิมพ์โพสต์

ทูเดย์ให้เป็น “คนรุ่นใหม่ผู้เป็นความหวัง”

• พ.ศ. ๒๕๕๒ ได้รับโหวตให้เป็นสุดยอดนักคิด ป ี ๒๕๕๑

จากสถานวีทิย ุอสมท. F.M.96.5 MHz คลืน่ความคดิ

• พ.ศ. ๒๕๕๒ รางวัล “บุคคลต้นแบบคนดีศรีแผ่นดิน

ป ี ๒๕๕๑” จากกระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของ

มนษุย ์

• พ.ศ. ๒๕๕๒ รางวัล “พุทธคุณูปการ รัชตเกียรติคุณ”

ผู้มีพุทธคุณูปการต่อพระพุทธศาสนา จากคณะกรรมาธิการ

การศาสนา ศิลปะและวัฒนธรรม สภาผู้แทนราษฎร

• พ.ศ. ๒๕๕๒ ได้รับการคัดเลือกให้เป็น ๒๐ คนกรุงที่

น่าจับตามอง (The Bangkok Hot List : ๒๐ people to watch)

จากเว็บไซต์์ซีเอ็นเอ็นจีโอเอเชีย

• พ.ศ. ๒๕๕๒ สภามหาวิทยาลัยหาดใหญ ่ มีมติเป็น

เอกฉันท์ถวายปริญญาศิลปศาสตรดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ ์

ในฐานะผู้สร้างคุณประโยชน์แก่สังคมด้านการเผยแผ่พุทธ

ศาสนาอย่างกว้างขวางทั้งในประเทศไทยและนานาประเทศ