1

ΔΙΑΡΘΡΩΤΙΚΕΣ ΛΕΞΕΙΣ

2

ΈΚΘΕΣΗ – ΕΚΦΡΑΣΗ

Γ΄ΛΥΚΕΙΟΥ

ΕΝΟΤΗΤΑ: Διαρθρωτικές λέξεις

Διαρθρωηικές λέξεις

Παραδείγμαηα καηανόηζης

3

ορισμός

διαρθρωτικών λέξεων

Υπάπσοςν απκεηέρ καηηγοπίερ διαπθπωηικών λέξεων με ηιρ

οποίερ επιηςγσάνονηαι ποικίλερ νοημαηικέρ ζσέζειρ. Τέηοιερ

είναι οι ακόλοςθερ:

Οι διαρθρωτικές είναι μεταβατικές

– συνδετικές λέξεις,

οι οποίες ενώνουν νοήματα

στα πλαίσια: α] μιας περιόδου,

β] μιας παραγράφου,

γ] περισσότερων παραγράφων.

4

αντίθεση - εναντίωση

αλλά, όμως, ενώ,

αντίθετα, ωστόσο,

απεναντίας, κι

όμως, πέρα απ’

αυτά όμως,

μολονότι κτλ.

5

χρονική σειρά -

ακολουθία νοημάτων

όταν, αφού, καθώς,

αρχικά, μόλις, σήμερα,

τέλος, πριν από, στον

αιώνα μας, ύστερα,

τώρα, έως ότου κτλ.

6

διευκρίνιση

λόγου χάρη, για

παράδειγμα κτλ.

7

σύγκριση και σκοπός

συγκριτικά, σε

σχέση, παρά,

απ’ όσο, απ’

ότι κτλ.

σκοπός, για να,

επιδίωξη, να,

στόχος κτλ.

8

επιβεβαίωση - συμφωνία -

αποδοχή

βεβαίως, εξάλλου, σίγουρα,

παράλληλα, είναι αλήθεια,

πράγματι, αναμφισβήτητα κτλ.

9

έμφαση - επιτονισμός

μάλιστα, θα ήθελα να

τονίσω, πράγματι,

κατεξοχήν, προπάντων

το σημαντικότερο είναι

κτλ.

10

επεξήγηση και αποτέλεσμα

δηλαδή, ειδικότερα,

με άλλα λόγια,

συγκεκριμένα κτλ.

αποτέλεσμα,

ώστε, οπότε,

λοιπόν,συνεπώς κτλ.

11

συμπέρασμα

τελικά, άρα, επιλογικά,

συμπερασματικά, άρα,συνεπώς, επομένως,

ανακεφαλαιώνοντας

κτλ.

12

προϋπόθεση και

αρίθμηση

με την προϋπόθεση,

αν, εκτός αν, εφ’

όσον κτλ.

πρώτον, τέλος, κατ’

αρχάς κτλ.

13

γενίκευση και δισταγμός

γενικά, ευρύτερα,

τις περισσότερες

φορές κτλ.

μήπως, μη(ν) κτλ.

14

προσθήκη - πρόσθεση

συμπληρωματικά, ακόμη, επίσης,

επιπρόσθετα, επιπλέον, ή, και,

παράλληλα, αφ’ ενός… αφ’

ετέρου, εξάλλου, κατά πρώτο

λόγο… κτλ.

15

αιτιολόγηση

γιατί, διότι, επειδή, αφού, εξ αιτίας,

που, γι’ αυτό το λόγο, το φαινόμενο

οφείλεται, καθώς, μια που, λόγος

είναι κτλ.

16

τοπική σχέση και

διαχωρισμός

όπου

ή, είτε - είτε,

μπορεί να κτλ.

17

ταξινόμηση και ομοιότητα

απ’ τη μια, απ’ την

άλλη, κατά πρώτο

λόγο κτλ.

όπως, σαν, ομοίως,

το ίδιο ισχύει,

παρουσιάζει κοινά

στοιχεία κτλ.

18

παραδείγματα

διαρθρωτικών λέξεων Με την επιμονή, λόγου χάρη, επιτυγχάνονται κι

αυτά που φαίνονται αδύνατα (διευκρίνιση).

Οι εγωιστές συχνά γίνονται ισχυρογνώμονες.Έπειτα ουδέποτε παραδέχονται ότι έχουν άδικο.Τέλος, τις περισσότερες φορές γελοιοποιούνται(χρονική σειρά).

Βέβαια, το άτομο που υστερεί υποτιμά τονεαυτό του, το μαραίνει η απαισιοδοξία, τοκατατρώγει ο μαρασμός και καταλήγει στηνπαραίτηση (επιβεβαίωση).

Οι εργατικοί άνθρωποι προοδεύουν, αυτόόμως δεν είναι κι απόλυτο (αντίθεση).

19

Το θέατρο στην πλατιά του έννοια και,προπάντων, η τηλεόραση επηρεάζουν τηνκοινή γνώμη αποφασιστικά (έμφαση).

Οι σημερινοί τεχνίτες θ’ αναγνώριζαν αμέσωςτα εργαλεία του Μεσαίωνα, διότι δε διαφέρουνκαι πολύ απ’ τα σημερινά (αιτιολόγηση).

Στις μέρες μας δεν ισχύει πλέον η αρχή τηςεξειδίκευσης στην αγορά της εργασίας. Τη θέσητης παίρνει η αρχή της μετατρεψιμότητας τηςγνώσης, δηλαδή της ικανότητας του ατόμου ν’ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις των διαρκώνμεταβολών (επεξήγηση).

Φαίνεται, λοιπόν, ότι ο ΣΕΠ σε μικρό βαθμό καιπολύ έμμεσα μπορεί να βοηθήσει ουσιαστικάτους μαθητές (συμπέρασμα).