144

„ТАКТ“ - Борче Панов

  • Upload
    -

  • View
    108

  • Download
    9

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Новата книга на поетот Борче Панов е од редот на свежите и бујни дотеци во современите текови на македонската поезија. Пред нас имаме стихови што се резултат на смел и неконвенционален творечки зафат на автор со нов,модерен сензибилитет. Ваквите особености се евидентни и на мотивско-тематски и на стилско-изразен план. Творештвото на овој автор преферира нов однос кон поетската материја и кон поводите за пеење, но и знаци на една нова, автентична култивираност на поетскиот исказ со чист и прозрачен слој на метафори и симболи. “Такт” е книга со теза, поетски проект фундиран врз јасно изградена животна и творечка филозофија. Оттука, поезијата на Борче Панов се прима како своевиден сублимат кој бара проникнуваве во подлабоките значења и пораки. Притоа потребно е да се има во предвид фактот дека поетот има изразито свое, специфично стојалиште и кон светот за кој пее и кон песната во која го преточува виденото и доживеаното. Тоа сведочи за творечки став, за изградена самосвест за високите сфери на поезијата и поетскиот чин како феномен на духовна комуникација. Станува збор за особености на зрела творечка фаза во која поетот Борче Панов со нему својствен такт ги проширува и продлабочува темите и постапките кои уште на стартот проличија како препознавачки знаци на еден изразито надарен автор. Тие знаци денеска се аргумент за една стамена творечка појава со специфики и вредности кои заслужуваат особено внимание. Веле Смилевски „Македонска ризница„ е почестена со улогата на медиумски покровители на новата книга на Борче Панов „ТАКТ“.

Citation preview

Page 1: „ТАКТ“ - Борче Панов
Page 2: „ТАКТ“ - Борче Панов

7

ТАКТ & БОРЧЕ ПАНОВ

Page 3: „ТАКТ“ - Борче Панов

8

Page 4: „ТАКТ“ - Борче Панов

9

мечта

постојано

во мојата глава

ти

ја пишуваш книгата

која што јас

никогаш

не ќе можам

да ја прочитам

боже

те молам

напиши

и убаво нешто

нешто

за што вистински

може

да се мечтае

и без

да знам за тоа

Page 5: „ТАКТ“ - Борче Панов

10

Page 6: „ТАКТ“ - Борче Панов

11

ТАКТ

Page 7: „ТАКТ“ - Борче Панов

12

Page 8: „ТАКТ“ - Борче Панов

13

такт

со црвени крвни зрнца

жонглирајќи често

од прстите

сурија човечиња

ми истрчува

и јас

и тие

пасионирано се усовршуваме

тие

да не падне крв

врз хартијата

јас

рамномерно

челичејќи го тактот на срцето

до колосална занеменост

среде крвожедна публика

каде седи и таа

мојата драга

гневна бесна

и одамна свесна

за мојот невоздржан порок

да си играм

самиот

со себе си

Page 9: „ТАКТ“ - Борче Панов

14

корен

по

четириесетата

за прв пат

нагазив

ахилова пета

Трн е

ама од коска

лекарот ми рече

си помислив

мојот

коскен корен

почнува

да си го пробива

патот

низ месото

за да зажили

в земи

и

единствено

што

ми преостанува

е

да газам

Page 10: „ТАКТ“ - Борче Панов

15

врз

болката

со извежбани

брчки

на челото

што го кријат

писокот

на ахиловата

пета

Page 11: „ТАКТ“ - Борче Панов

16

двојник од облаци

се будев

ил невреме

ми се грчеше на усните

се будев

ил град

ми јадреше зад челото

столчено од прежига

се будев

или тоа си ти

мојот двојник од облаци

Замисли ветар

пушти го

да дува кон мене

и види

види ги

формите на твоите мисли

но внимавај

внимавај

да не ти станат облаци

оти

ти ќе станеш јас

а јас ти

Page 12: „ТАКТ“ - Борче Панов

17

среде мракот

раширен в зеници

со громот

стиснат в црнки

ми рече

мојот двојник од облаци

се будев ли

ил невремето

ги обликуваше

најубавите форми

на мислите мои

Page 13: „ТАКТ“ - Борче Панов

18

префинетост

ужасно

ужасно

се плашам

дали

жестоката

ми крв

одеднаш

ќе стане

доволно

префинета

и нежна

за

да помине

и

низ

најтенкото

нервно влакно

толку

колку

за

уште малку

љубов

без

да ме убие

Page 14: „ТАКТ“ - Борче Панов

19

џелат

мојот сон

отсекогаш џелат

постојано

ме повредува

мене самиот

Page 15: „ТАКТ“ - Борче Панов

20

автопортрет

со остра стрелка

часовникот

лицето

ми го делка

портрет

од

вулкански секунди

што се ладат

забрзан

автопортрет

што

ко меѓу ридје

на рамењава

ми никне

сé додека

в камена глава

не легне

ко Стражарот*

на Пилав Тепе

автопортрет

што

се стврднува

в тихување

а сепак

Page 16: „ТАКТ“ - Борче Панов

21

сé уште

едно вулканско

длето

и потаму

од подземи

ќе клука

се дур пак

ко жешка

лава

не никне

во една

друга глава

што

ќе знае

да го прочита

писмово

врз лицево мое

со кое постојано

небото

и зборува

на земјата

______________ *карпа во вид на глава на теснецот кај

„Пилав Тепе” помеѓу Радовиш и Штип

Page 17: „ТАКТ“ - Борче Панов

22

аларм

градот

врти

многу

клучеви

во мене

како

оној за молчење

или

оној за кошмари

а јас

само еден

клучот

на будилникот

што

сега

се нарекува

аларм

зашто животот

денес

е

еден

голем

аларм

Page 18: „ТАКТ“ - Борче Панов

23

déjà vù

секој ден

му го распорувам

стомакот

и

телевизорот

во собата моја

ги истура цревата

надуени

со déjà vù од лошо варење

и

ми вели

те уверувам

би се распаднал

светот

кога би личел

на тебе

а сепак

низ проѕирните

од човечки лица

опнати црева

сé почесто

ми се случува

déjà vù

Page 19: „ТАКТ“ - Борче Панов

24

салто мортале

како

од висока зграда

од работ

на очниот нерв

скокнав

кога

за нога

ме

зграпчи зеницата

и ме праша

зар

вистина мислиш

дека сал сон

е сон сал

ова

салто мортале!?

Page 20: „ТАКТ“ - Борче Панов

25

топло островце

лицето мое

островце

сé уште топло

што трепка

среде

снежниот пустош

островце само

среде

бел безмерен

ноќен шуштеж

што

ме завева

и опоменува

дека

предолго веќе

лежам

во калапот

на

една смрт

што

трепка

Page 21: „ТАКТ“ - Борче Панов

26

отсутност

гневен е пријателот мој

оти често

заедно седејќи

отсутен сум

Ама

секој миг можам да се вратам,

му велам

Каде

кога одамна

никој до мене

вистински веќе нема

Има има

ама како ќе знаеш

кога никогаш ти

не го правиш тоа

Лелее

па и двајцата да нема

кој да не врати

туку ај отидов јас

отидов до некој

што помалку дух

помалку

самотно тело е

ми вели и заминува

Page 22: „ТАКТ“ - Борче Панов

27

заминува

единствениот пријател мој

теглејќи ја долгата жица

по која

ко акробат

чекори

мојата отсутност

Page 23: „ТАКТ“ - Борче Панов

28

палец

ништо

не може

да додржи

палецот мој

а сепак

во една младешка

ноќ бесна

стегајќи кама гола

туѓ живот

додржи тој

та

и денес

ко утеха

стегајќи ја

секој миг

од немоќта моја

ме потсетува

дека живот

некому

сум спасил

Page 24: „ТАКТ“ - Борче Панов

29

свилени кукли

додека

внимателно

ги слушам

свилените кукли

темелно

тишината

ме подготвува

за мигот

кога

ќе ме остави

сам

со црвот

Page 25: „ТАКТ“ - Борче Панов

30

папагал

мојот папагал

престана

да ми зборува

и

се повеќе

го имитира

оној

стар џивџор

на прозорецот

нека го

подобро

да џивџори

отколку

да му

клавам

зборои

во клунот

на

грдата

осама

си реков

Page 26: „ТАКТ“ - Борче Панов

31

немушт јазик

понекогаш

го

стискам

камчето

под јазикот

и

занемувам

среде

ѕверови

облечени

во човечки

кожи

Page 27: „ТАКТ“ - Борче Панов

32

ведро око

една капка роса

го гушнала

сонцето

и трепка

во градината

ко око

на утрото

што толку ведро

ме погледна

низ

маглата

од

лоши соништа

Page 28: „ТАКТ“ - Борче Панов

33

Сизиф

кога градот

со око киклопско во висините

ме потсети

дека сé уште тој

канибал е

избезумен

од окото гладно

каменот

ми рече:

И кога нечиј џиновски прст

ќе те турне од врвот

сепак знај

врвот е

за да се доживее

а не

да се живее таму

Page 29: „ТАКТ“ - Борче Панов

34

Page 30: „ТАКТ“ - Борче Панов

35

ОРВЕЛОВИ

КАФЕЗИ

Page 31: „ТАКТ“ - Борче Панов

36

Page 32: „ТАКТ“ - Борче Панов

37

здиплена далечина

понекогаш

градот

низ кој

минувам

ко

писмо

низ пошта

станува

поштенско

сандаче

во кое

здиплена

лежи

мојата

далечина

Page 33: „ТАКТ“ - Борче Панов

38

месечар на сонце

Зошто зошто

не нé закопчуваш

повеќе

во илиците

на огледалото

зошто

ме прашуваат

копчињата

што сé почесто

сé почесто се жалат

дека не можат веќе

денот

на грб

да ми го носат

дека ни ноќе

не можат

не можат да здивнат

од месечарот

што сé почесто

сé подоцна

се враќа

со сонце во очите

Page 34: „ТАКТ“ - Борче Панов

39

и дека сé помалку

сé помалку

им значи

кој ги закопчува

кој ги откопчува

Page 35: „ТАКТ“ - Борче Панов

40

орвелови кафези

и

зашто

овој град

сé повеќе

на глава

на раменициве мои

личи

и зашто

со него споен

сé уште

еден

празен кафез

отворен

зјапа

и

до овега

зашто

уште еден

со црно платно

покриен

молчи

сé почесто

Page 36: „ТАКТ“ - Борче Панов

41

пред

да заспијам

заборавам

дека претесна

претесна

перницата ми е

за

на неа да сонува

тој град

што никако

не сака

не сака

да се откаже

глава

на рамењава

да ми биде

сé додека

сé додека на името

од стравот мој

не се сетам

јас

Page 37: „ТАКТ“ - Борче Панов

42

градот двојник

постојано

ја

сонувам

таа куќа

отварајќи ја

вратата

пред која

пак

го гледам

мојот двојник

што

ми вели

дека не може

да живее веќе

со градот

меѓу нас

градот

што не знае

дека

одамна веќе

никој

не живее

во него

Page 38: „ТАКТ“ - Борче Панов

43

градот

за кој

никогаш

не знам

кога

му ја отворам

вратата

Page 39: „ТАКТ“ - Борче Панов

44

асиметричен

к

л

у

ч

како челична пружина

го навивам

градот во мене

што одеднаш

го прави сето она

што не сум јас

потоа

градот

ко играчка го навива

денот во мене

што трча трча

сé додека

ноќта

не ме закочи

да

го правам

сето она

со што го забрзувам

големиот механизам

на едно деноноќие

Page 40: „ТАКТ“ - Борче Панов

45

за навивање

к

л

у

ч

како челична пружина

го навивам

денот во мене

што одеднаш

почнува

да прави сето она

што би требало да сум јас

потоа

денот

ко играчка го навива

градот во мене

што трча трча

сé додека

со ноќта

не почне да го кочи

сето она

што го забрзува

големиот механизам

на

едно деноноќие

Page 41: „ТАКТ“ - Борче Панов

46

клупа

ко метач

што ги мети

лошите соништа

на ноќта

градот ме буди

од клупата во паркот

и ми вели

Ајде скитнику

направи малку место

за старецов

и седевме

со мислите наши

ко со улици празни

меѓу нас

со детска

безгрижност

седеше и утрото

но за кратко сал

оти клупава

претесна стана

Page 42: „ТАКТ“ - Борче Панов

47

кога и денот

до нас седна

ко астматичар

кому

нема кој

не му го крати

здивот

Page 43: „ТАКТ“ - Борче Панов

48

поделен од сопствениот

нос

често

се прашувам

дали

овие два града

некогаш

ќе се сетат

дека

истовремено

живеам во нив

поделен

од сопствениот

нос

Page 44: „ТАКТ“ - Борче Панов

49

историја

овој град

е толку

обраснат во брчки

уште

малку

и не ќе може

од нив

да се види

а

колку пати

си мислеше

кога само

брчките

би биле брада

па

да ги избричи

и со мазно

избричен образ

да се види

во огледалото

што

секогаш

покажува

сегашно време

Page 45: „ТАКТ“ - Борче Панов

50

замислено сонце

на

синџир

од

замислени

денови

овој

град

е

сал

куќа

една

ко

сидро

падната

на

дното

од

маглата

Page 46: „ТАКТ“ - Борче Панов

51

а

јас

алка

сал

една

најблизу

до

замисленото

сонце

Page 47: „ТАКТ“ - Борче Панов

52

снежно писмо

ги прашува денот

коските свои стари

зошто

одвнатре

градот го боли

и зошто

домот негов

ни со писмово

не сака

да му проговори

писмото

што упорно

ко признание

го пишува

дека виновен е

виновен

што сé повеќе

се повеќе

не се препознава

живеејќи

ко сосема друг човек

што глуми

некој трет

Page 48: „ТАКТ“ - Борче Панов

53

секое утро

алишта туѓи што облекува

со ужасен страв

да не сети

траги од нафталин…

но ете

тогаш низ белото

небесно сито

леко

болката

почнува да снежи

а тој

постојано

наназад гледа

за да се увери

дека писмото во снегот

го пишува

само тој

ко дете

што се радува

на чевлите нови

и на тие очи две

што оддалеку

Page 49: „ТАКТ“ - Борче Панов

54

му велат

дека

сал празни прозорци

без него сé

ех тој ден

што толку се плаши

од ноќта

во телото мое

Page 50: „ТАКТ“ - Борче Панов

55

патетика на вкусот

градот

седна во киното

очекувајќи ја проекцијата

што

ќе му ги растовари очите

меѓу сите

глодари во партерот

и јас

жешки тиквени семки

грицкав

и

низ долгите солзи

сетив дека

патетиката

има солен

и напати

отровно

горчлив вкус

Page 51: „ТАКТ“ - Борче Панов

56

туѓо присуство

во една

ноќ мрачна

одеднаш

го

запалив чкорчето

во градот

кој

ме гледаше

ко да ме знае

живот цел

тогаш

за прв пат

почнав

да

си ги пребројувам

чкорчињата

в раце

в ноќта

кога

единствено

моето лице

трепереше

Page 52: „ТАКТ“ - Борче Панов

57

ко

пламенче од свеќа

што

навестува

туѓо присуство

Page 53: „ТАКТ“ - Борче Панов

58

игра со сенки

одеднаш

видов

како

една сенка

си игра

со својата мачка

одеднаш

и

месечината

виде

како сонцето

си игра

со моето тело

во

овој град

за кој

никој

не може да се сети

зошто

се вика

град на рацете

кога

никој овде

Page 54: „ТАКТ“ - Борче Панов

59

одамна веќе

не си ги видел

рацете

а

сé започна

со една

игра на сенки

пред

една

стара ламба

со

заробен

дух

Page 55: „ТАКТ“ - Борче Панов

60

преобразба

во ходниците

на градот

живее

една колонија

свилени кукли

полека

тие

си го грицкаат

свилениот

конец

на

нивниот живот

но тоа никој

сé уште

не го знае

зашто градот

се успа

токму во мигот

кога почна

преобразбата

утре

Page 56: „ТАКТ“ - Борче Панов

61

овој град

наместо

град

на свилата

ќе биде

град на црвите

Page 57: „ТАКТ“ - Борче Панов

62

пејзаж

над

гнездо

од дожд

полно

со

бели

куќички

испилени

ко

змејски

јајца

мавта

војната

со

крилја

од

чад

Page 58: „ТАКТ“ - Борче Панов

63

стапало

ко стапало тешко

седев јас

на самотна клупа

до град еден

што ко земја нацицан

од земјата

не можеше да стане

Абе ко две риби

во иста тава сме

и зар треба

еден на друг

да се жалиме

кого повеке го пече

мене од дното

под дно што ме влече

тебе врв трезен

со дно што те гази

абе и нам еднаш

оловото ќе ни заплива

а не и сламата

да ни тоне

ми велеше тој

Page 59: „ТАКТ“ - Борче Панов

64

а една неонска реклама

од ноќниот бар спроти

ко филмска лента

чудно лице возеше

врз моето лице

еден Франкештајн

што не знаеше

од каде наеднаш

овде

и зошто

една несоница

ко змејско гнездо

му свети в глава

главоболкава

ко ут зошто

писка

по нервните влакна

што се оптегаат

со сенките на ноќта

таа слама

што ко олово

ќе заплива утре

Page 60: „ТАКТ“ - Борче Панов

65

и дали

каде

и со каква леснина

еден од нас

ко големо стапало

ќе зачекори

закрпен

со хируршкиот конец

на сонцето

Page 61: „ТАКТ“ - Борче Панов

66

шешир

од работ на очниот нерв

како од раб

на висока зграда

го гледам

џиновскиот шешир мој

како се сјаи на сонцето

и чекори

осамен остров

низ маглата

под неа градот

постојано

во тажна заблуда

се обидува

да го симне

мисјејќи дека така

сонцето ќе го види

незнаејќи дека

успее ли во тоа

многумина

веднаш ќе заборават

дека некогаш

Page 62: „ТАКТ“ - Борче Панов

67

господин бил

со шешир

што се сјаел

ко остров

низ маглата клета

ех тој град

што никако

не може

да се искачи

до работ

на својот очен нерв

Page 63: „ТАКТ“ - Борче Панов

68

трепкање

во зениците на градот

гушнати две куќи

малата старичка

мајка на големата

чиниш

секој миг очекува

градот да трепне

и

да биде погребана

од големата

а сепак

и во двете

деца

но децата во големата

често се губат низ собите

и ходниците

па се наоѓаат во малата

бабичка

што постојано

им плете приказни

Page 64: „ТАКТ“ - Борче Панов

69

за калето на ридот

каде одамна

веќе никој не живее

помеѓу

трепкањето

на градот

Page 65: „ТАКТ“ - Борче Панов

70

grad-vlakno

me|u nas

tenko,

sal nervno vlakno

po koe

`estokata mi krv

brzo

da pretr~a saka

gradu straden

ogledalo si ti

na koe postojano

mu se kinat nervite

i mol~i

so ko{mar na usnite

a sepak

vrvi{ niz nas ti

kaj ru~a{

ne ve~era{

kaj izgreva{

ne zao|a{

smrtta

kaj {to {ie

se sprovira{

i

sé pove}e

sé porano

Page 66: „ТАКТ“ - Борче Панов

71

vo no}ta

podolga

i od toa

isten~eno vlakno

sé pota`ni

mi raska`uva{

sudbi

a sepak

i dete si

{to mi trubi

na resi~kata

na nepceto

i brzo

brzo pak

da do tr~a{

saka{

do

svetlinata

{to

se ramni

na moeto

utrinsko

Page 67: „ТАКТ“ - Борче Панов

72

Page 68: „ТАКТ“ - Борче Панов

73

ШАРЖЕР

Page 69: „ТАКТ“ - Борче Панов

74

Page 70: „ТАКТ“ - Борче Панов

75

облеката на сонот

кошулата

еееј

закачена во шкафот

кошулата

што

не ја носам на сон

сонот

еееј сонот

што сé почесто

сé подрско

ме соблекува

а тоа никој

никој

не го забележува

кошулата

еееј шкафот

шкафот

што сé повеќе

на јаве

сé повеќе

ме облекува

а тоа никој

никој

не го забележува

Page 71: „ТАКТ“ - Борче Панов

76

утеха

на леките нозе на овој ден

се исправив од еден сон

и посакав да трчам

и трчав и трчав

сé додека сé додека

телото не ми стана душа

а душата тело

сé додека

сé додека кошулата

не ми се злепи за етерот

и не сетив

дека премногу сечиј

сечиј

ми бил животецов мој

кога

едно бестелесно парталче

од небо откинато

не ми го облече челото

со утеха троа

дека и јас

туѓи животи

сум живеел често

Page 72: „ТАКТ“ - Борче Панов

77

срцебиење

како

на крвта

узди да и ставам

овој галоп кон мене

како

да го сопрам

срцебиењево

на ноќта

како

да го стишам

о како

овој коњаник црн

да го предизвикам

и

витешки да решиме

кому

кому

ќе му припадне

срцево

што сé уште

сé уште бие

бие

ко

да е мое

Page 73: „ТАКТ“ - Борче Панов

78

шаржер

одамна веќе

не се чудам

кога

среде разговор трепнувајќи

празно сал столче

и

„рбетен столб од цигарен чад

спроти себе

ќе видам

долго потоа

поради столчево дали

во кое ко в шаржер

тревожни лица

некој

од животецов ми врти

или заради чадот чуден

трепкам јас

среде рулетот на разговорот

или

сето тоа

поради мојот двојник

е

кој трепкајќи

Page 74: „ТАКТ“ - Борче Панов

79

сум го префрлил

во коскената с„рж

на стравот

дека тоа што се случува

е последица

на една

кратковида потсвест

што не може да се навикне

на очилата на смртта

Page 75: „ТАКТ“ - Борче Панов

80

монолог

некогаш

и за мене

ќе сведочи некој

дека невин сум

оти животот краток е

а грешев

докрај зашто

вистинските зборови

не проговориле со мене

заборавајќи зошто

и потаму дека

и потаму уште

да се барам треба

телово зашто

сал праг

на дверите на рајот

ил на пеколот е

а сонот

ко марионета

на јаве

со мене си игра

закачен

на конците

од едно лажно небо

Page 76: „ТАКТ“ - Борче Панов

81

а сепак

сé уште о сé уште

по кој знае кој пат

со молитвата

боже кон тебе

вистински

со себе

се обидувам

да си зборувам јас

Page 77: „ТАКТ“ - Борче Панов

82

чистење бунар

еднаш годишно

кога камењата

в подземна кула

сложени

не можат

да се огледат

и растат

кон кругот на небото

внимавајќи

на подмолна алга

на камен лизгав

се симнувам

во бунарот

и доле

талог длабок

од ахтики

и горчливи потреси

црпам

сé додека

пак

Page 78: „ТАКТ“ - Борче Панов

83

не оживее водата

сé додека

заедно со камењата

повторно

не почнам да растам

кон кругот на небото

Page 79: „ТАКТ“ - Борче Панов

84

поглед

рибарејќи низ потокот

одеднаш

среде буки стари

жили и корења

набрекнати

ко џиновски вени

под кожата

на едно зимско утро

пастрмка фатив

и додека

лудо таа

од макарата

на моето срце

го тегнеше

најлонскиот конец

со очи на срна

ме погледна

планината

еееј каков

поглед

на вечностa

Page 80: „ТАКТ“ - Борче Панов

85

каква

смиреност

на столетен год

што тихо и моќно

во мене

оттогаш се шири

Page 81: „ТАКТ“ - Борче Панов

86

тајни врати

ако некогаш проговориш

за тајните врати

во тишината

и ако

на мене zaboravi{

и со непознат некој dojde{ и ако пред тебе

се сетам jas

и излезам

од една

од вратите

што ќе се случи

со тебе душо

заробена

во туѓо тело

од другата страна

на тишината

Page 82: „ТАКТ“ - Борче Панов

87

паралогичен грч

и

зашто

со паралогичен грч postojano

на усните

mi {epoti

edna smrt

сé позабрзано јас

невидливи

нервни влакна

фрлам

кон бескрајот

поврзувајќи ги

сферите

што некогаш

пак ќе бидат

сјај

во очите ти

во очите ми {to strojnici

niz ve~nosta

ni se

Page 83: „ТАКТ“ - Борче Панов

88

ve`ba

so godini

zamisluvam eden vetar

sli~en na `ivotot

i postojano

ve`bam

da odduvam sé

сé

освен гримасата

на

еден среќен човек

Page 84: „ТАКТ“ - Борче Панов

89

br~ka

~udna br~ka

na ~elo

mi `ivee

vo migovi na radost

oko treto

urok da razro~i

vo migovi na zlo

meta

da ne se dvoumi

tamu sal

da udri

i

odmine ono

site

{to gi sakam

`ivee

i posledna

na mene }e zgasne

pogoden od strela

{to patuva dewe

a pogoduva

no}e

taa br~ka

toj `iv rakopis

na bo`joto

slovo

Page 85: „ТАКТ“ - Борче Панов

90

prijatelot mi

mojot prijatel

e ve}e angel

negovite

i pesnite moi

i bez nas

si razgovarat

sega

veli

mi iskam~il

pat do neboto

kam~iwa li

nebesni

mi naredil

il

zalog

za mene dal

takov be{e

ko `ivot cel

maj~ino mleko sal

da piel

a pie{e

i jas so nego

za zdravica piev

za{to usnite negovi

najblizu

do u{ite bo`ji

mi bea

Page 86: „ТАКТ“ - Борче Панов

91

ОДМЕТНАТ

НЕРВ

Page 87: „ТАКТ“ - Борче Панов

92

Page 88: „ТАКТ“ - Борче Панов

93

ангел чувар

одметнат

нерв

ко

бизарно

крило

ми плеска

посреде

челото

на

нашата

кавга

мој

ангеле

ти

ме пазиш

а јас

пекол

животот

со мене

ти

го правам

Page 89: „ТАКТ“ - Борче Панов

94

ангелот на поетот

Ангелот

мој

за себе

вели

дека

е

ангел

паднат

ко сидро

на дното

од

божјата

слава

Page 90: „ТАКТ“ - Борче Панов

95

ангел акробат

Тивко

невидимо

по тенко влакно

во мене

чекори

еден акробат

Крвта твоја сум јас

внимавај

сé поголемо минско поле

е сонот твој

што

ти ги тресе нервите

а јас

сé потешко

сé потешко балансирам

среде циркузот

на твојот нездрав живот,

ми вели

мојот ангел

акробат

Page 91: „ТАКТ“ - Борче Панов

96

збунет ангел

сé започна

со едно долго

„ртење на грбот

и

утро едно

ко

бескорисен пар раце

ми пораснаа

крилја

под пиџамата

еднаш

еден пријател

ми рече

дека среќата

е трета рака на човека

сега

ас имам четири

со кои

невешто

се обидувам

да го засмеам

мојот збунет ангел

Page 92: „ТАКТ“ - Борче Панов

97

со кој

одамна не знаеме

кој повеќе

е ангел

а кој човек

Page 93: „ТАКТ“ - Борче Панов

98

телефон со бога

ех

каков вознес

ангел

канап од небо

ти спуштил

и

те тегне

во висините

ех

каков уплав

по канапот

по кој

срце

лудо ми чука

таа пролет

кога

со син ми

ги дигавме

фортуните*

____________ *змеј за летање

Page 94: „ТАКТ“ - Борче Панов

99

и како

по глув

телефон

весело

си

разговаравме

со бога

Page 95: „ТАКТ“ - Борче Панов

100

Кармен на Милка Ефтимова

мигот

пред

да ја пресече

врвката папочна

помеѓу

небото и земјата

и

господ не знае

дали

се родил

човек

или ангел

Page 96: „ТАКТ“ - Борче Панов

101

моја молитва

сé уште

небото

сé уште

во нас

да се раѓа

небото

неба

од нас

само

да раѓа

сé уште

боже

сé уште

боже

наш

Page 97: „ТАКТ“ - Борче Панов

102

Page 98: „ТАКТ“ - Борче Панов

103

ВРЗОПЧЕ

Page 99: „ТАКТ“ - Борче Панов

104

Page 100: „ТАКТ“ - Борче Панов

105

престапалка

кога проодев

пунечки жени

забрадени со бели шамии

на софра

ги истурија претсказа

среде

за блажина на адетот

со прозрачни тиквени рачели

и

во собата варосана

со нагорен босилек бел

го впишаа Исус

врз моето пречисто детско чело

и

по најновите китени черги

исткаени од нашите износени алишта

стегнати,гушнати,раскрилени

со бели пердувчиња

бирани од мајка

ме поканија

изборот мој прв

да го направам

исправен

на две нозе

Page 101: „ТАКТ“ - Борче Панов

106

врзопче

старамајка

во врзопче од шамиче

бели парички

чуваше

за нас-нејзините внуци

денот кога умре

ко

ангелски пердувчиња

паднати од небо

ги најдов

белите парички нејни

што не стигнала

да ни ги подели

ги собрав

и

в дланките студни

и ги стиснав

Небото

подарежливо

отсега

нека ни биде

си реков

Page 102: „ТАКТ“ - Борче Панов

107

плима

убаво

ко мирна вода

ја израмнив земјата

рамномерно

го посеав

го натапкав семето

и

нестрпливо

ја чекав

зелената плима

во градината

што одеднаш

ми заличи

на мазно избричен образ

и

ене

ете ја

набоцкана

низ земјината корка

брадата на дедо

во завера

со месечината

против мене

Page 103: „ТАКТ“ - Борче Панов

108

небесен ред

кога

и дедо умре

одеднаш

мајка ми рече

Сега никој веќе

меѓу небото

и мене

нема

Page 104: „ТАКТ“ - Борче Панов

109

пријатели

а сега

без збогум

пријатели мили

нека

господ отиде со вас

и

во спротивната насока

да тргне

со нас

без збогум

затоа

пријатели мили

Page 105: „ТАКТ“ - Борче Панов

110

миг

цел живот

заклучен сум

од

миг еден

ко она дете

сé уште

недораснато

да се притаи

зад нишанот

на чаталот

детето

што

на канап врзани

ги носи

убиените птици

од моето детство

еееј

сé уште несоземен

несоземен сум јас

и

ко чудни клучеви

ги стегам

тенките

птичји нозе

Page 106: „ТАКТ“ - Борче Панов

111

од

тоа славејче

што

постојано

од раце

ми се откинува

и долго веќе

долго сраснува

со

гранките

на гласните

жици мои

Page 107: „ТАКТ“ - Борче Панов

112

вино

Отсекогаш

во моето семејство

за виното се говореше

како за човек

на мојот прв гроздобер

дедо рече

Благо мевце

денес

ќе јадете

од врсникот мој

лозјето што прадедо

го посади

кога дедо се роди

тогаш дознав

дека виното има месо

на првата

причесна моја

баба рече

Ќе пиеш сега

од крвта на Исус

а вино беше

Page 108: „ТАКТ“ - Борче Панов

113

но вкусив тогаш

дека

виното е крв

и затоа

отсекогаш

во семејството мое

виното

еден е

што во секого

од нас е

Page 109: „ТАКТ“ - Борче Панов

114

театар од черги

сé уште

во моето детство

живее

театарот од черги

што ко во трка чудна

старт и цел имаше

братучед ми

Дон Кихот беше

јас Санчо Панса

ех колку сакав

јас витезот со тажен лик

да бидам

зашто толку вљубен

во малата циганка Кали бев

подлиот Дон Кихот

пред долчето во јазот

жестоко ја бодинаше

магарицата стара

зашто знаеше

дека токму на работ

прлето мое

ко инает ќе се вкопа

и јас

Page 110: „ТАКТ“ - Борче Панов

115

преку плеќите на стариот Њутн

ќе одлетам доле

и таму на целта

до оревот стар

ветрот

кај што ги вртеше

крилјата од најлон

ќе ликуваше тој сам

во борбата со ветерницата

но затоа пак

Дулчинеа беше моја

и место нему

мене

ми ги лижеше раните

и Витезу мој

ми велеше

Page 111: „ТАКТ“ - Борче Панов

116

Page 112: „ТАКТ“ - Борче Панов

117

МЕБИУСОВА

ЛЕНТА

Page 113: „ТАКТ“ - Борче Панов

118

Page 114: „ТАКТ“ - Борче Панов

119

мебиусова лента

додека

ко нем врисок

помеѓу небото и земјата

ти го наоѓам папокот

навнатре

се свиваш ти

во блесокот на молњата

што

ни ја намовнува голотијата

и додека

одвнатре и однадвор

се љубиме

одеднаш и сонцето

и месечината

и небото

се спојуваат

со твојата клепка

што

и од другата страна

на вселената ми трепка

со тој поглед

во кој животот

е толку убав

толку убав

Page 115: „ТАКТ“ - Борче Панов

120

непостоечки правец

уште

од одамна

една идеја

ко ветар

ми дува низ мислите

и

ми помага

да не се чудам

зошто

сé

ми бега од раце

а

сепак

ти

ми пишуваш

дека

принудена

на било

каков

начин

да

контактираш

со мене

Page 116: „ТАКТ“ - Борче Панов

121

ми испраќаш

писмо

за

да не бираш

непостоечки правец

правец

на идејата

за

непостоење

Page 117: „ТАКТ“ - Борче Панов

122

Гилгамеш

кога

со една

третина човек

прозрачни жилки

кон небото

зажилував

кога

со плодови горки

мудроста на земјата

со две

третини љубов

ја вкусував

ме залуди таа

о Гилгамеш брате

и денес

од судбата твоја

одмин нема

та една

третина човек

две

третини копнеж

кон друшката драга

севезден

сум јас

Page 118: „ТАКТ“ - Борче Панов

123

несоница

несоница

меѓу нас лежи

и

на ѕидот

ги прожектира

различните варијанти

на

нашиот

заеднички живот

Page 119: „ТАКТ“ - Борче Панов

124

глоголење

Љуби ја смртта искрено

оти

и таа има желби

ко стрела одеднаш

што патува дење

а погодува ноќе

ми напиша ти

и ко молња

ја осветли

таа ноќ од мисли

што ми рече

дека и јас некогаш

в уста змиска

сум плукнал

та таков густеж мрачен

во мене глоголел

си признав

уште еднаш тогаш

дека сум чекорел

по оптегнат нерв

меѓу животот

и смртта

Page 120: „ТАКТ“ - Борче Панов

125

и деновите без љубов

пократки

сум сакал да ми бидат

прошка ти побарав

и замолив

да не бараш од мене

да ја љубам неа

чија

единствена желба

во нас е

да се замине прерано

од животот без љубов

Page 121: „ТАКТ“ - Борче Панов

126

небесни алишта

Бура

овде татни

ветрот

со поројни усни

го бакна

кровот

на мојата куќа

и си отиде

тага една

и мене

ме бакна така

но

не си оди

Небесно сино

сум облечена

и ведро е

но

копнежов по тебе

по жицава

далечно ми грми

Page 122: „ТАКТ“ - Борче Панов

127

Уште

колку ли неба

да соблечам треба

за со тебе

љубена

да бидам

И тоа небо

соблечи го најмил

исто исто

ко да сум јас

јас

без сите тие

денови

ко алишта

меѓу нас

по жицава

ко нервно влакно

што

нé поврзува

ми рече ти

Page 123: „ТАКТ“ - Борче Панов

128

плетенка

чешелче

од бран

и пена

тоа си ти

во

блудното

тело

на езерото

ти

среде

галежот

на икрата

и млечот

ти

о ти и јас

водена

плетенка

од бран

и пена

Page 124: „ТАКТ“ - Борче Панов

129

поштар пошта носи

кога

добивате

анонимни писма

добивате непријател

кој

пријателски

ви ја кажува вистината

ризикот

да ја прифатите играта

е

уште поголем

со

идиотската насмевка

на поштарот

кој

се надева на бакшиш

Page 125: „ТАКТ“ - Борче Панов

130

црвени и бели зрнца

додека

тревожно жонглирав

со моите црвени крвни зрнца

жонглирајки со бели крвни зрнца

дојде и ти

и додека траеше играта страсна

во која ги смешавме зрнцата

одеднаш

да внимавам ми рече ти

зашто ни едно зрнце не смееш да

загубиш

белите - за да живееш

црвените - за да ме љубиш

Page 126: „ТАКТ“ - Борче Панов

131

куклен театар

белите,

пребели

нозе

ко в куклен

театар

и никнаа

среде тревата

и ги мавташе

штиклите таа

во кавга

на кокетки две

за мене

витезот зелен

кој со срамот

на рамења

и гревот

на мевот

се учеше

како

да љуби

виснат

на конците

од рајот

Page 127: „ТАКТ“ - Борче Панов

132

Радо виш

клепка си

на хоризонтот сина

плиснат бран

од сончеви трепки

ден си

прозрачен

„рбетен столб

пред мене

што расте

а солзите

на ридот

ти се збрале

тврдина

од која

те довикувам

Радо виш

виш го Радо

мигот

меѓу нас

што молска

виш ги

облаците Радо

со подадени раце

Page 128: „ТАКТ“ - Борче Панов

133

во блесокот

на молњата

на време друго

а сепак

пак ти си

пак

јас сум

со одек нов

в плотта

на породот

што

и в невреме

ги создава

најубавите

форми

на

нашите

мисли

Радо

Page 129: „ТАКТ“ - Борче Панов

134

љубомора

моето

неверство

за одмазда

ми враќа

со твоето

неверство

со

сé поужасно

сижé

во мојот

сон

Page 130: „ТАКТ“ - Борче Панов

135

сончаница

Сонцето

ја нахрани ноќта

со кожата на денот

во која

бев среќен

Page 131: „ТАКТ“ - Борче Панов

136

Page 132: „ТАКТ“ - Борче Панов

137

ЗМИЈСКИ

КОШУЛКИ

Page 133: „ТАКТ“ - Борче Панов

138

Page 134: „ТАКТ“ - Борче Панов

139

глава

во музејот на народното востание

видов фотографија

на отсечена глава на востаник

чудна глава

со отворени очи

под агол од деведесет степени

тогаш

грозничаво се прашав

колку пати

историјата на мојот народ

ко мртва глава

нé погледнала така

дирекно

в очи

Page 135: „ТАКТ“ - Борче Панов

140

чевли

отсекогаш

сме

купувале

чевли

што

го чекорат

бројот

на сите

мажи

во

моето

семејство

чевли

што

и

прекуброј

знаат

сами

да

се

вратат

дома

Page 136: „ТАКТ“ - Борче Панов

141

змиjско писмо

двајца кловнови

ми тегнат јаже со безкрвно знаменце

посреде усните мои

капнати од борбата на моето лице

тие немаат

ни здив ни желба

да погледнат

во речениците на историјата

оставени

ко змијски кошулки

врз хартијата

Page 137: „ТАКТ“ - Борче Панов

142

Орхидеите од Македонија

на трпезата

на моето детство

сé уште

заедно

со ангелите

ги јадеме орхидеите

на багремите

и сé уште

спорот за името трае

дали оваа нежна храна

цвета

на багрем

крал-џиџе

или просто

цвеќе-дрво

облечено

со длабоки брчки

наместо со груба

набраздена кора

внимателно

го берeме

тоа цвеќе

Page 138: „ТАКТ“ - Борче Панов

143

меѓу трњето

на имињата

и долго веќе

се храниме така

кога

небото

ја буди земјата

заедно

со орхидеите

во Македонија

Page 139: „ТАКТ“ - Борче Панов

144

Page 140: „ТАКТ“ - Борче Панов

145

ПОЕЗИЈА

Page 141: „ТАКТ“ - Борче Панов

146

поезија

ова огледало

е најмазно

избричениот образ

на кој

веќе не расте

брадата

на времето

затоа

внимавај

да

не те растажи

кога

ќе застанеш

пред него

Page 142: „ТАКТ“ - Борче Панов

147

Page 143: „ТАКТ“ - Борче Панов

148

Новата книга на поетот Борче Панов е од

редот на свежите и бујни дотеци во

современите текови на македонската поезија.

Пред нас имаме стихови што се резултат на

смел и неконвенционален творечки зафат на

автор со нов,модерен сензибилитет. Ваквите

особености се евидентни и на мотивско-

тематски и на стилско-изразен план.

Творештвото на овој автор преферира нов

однос кон поетската материја и кон поводите

за пеење, но и знаци на една нова,

автентична култивираност на поетскиот

исказ со чист и прозрачен слој на метафори и

симболи. “Такт” е книга со теза, поетски

проект фундиран врз јасно изградена

животна и творечка филозофија.

Оттука, поезијата на Борче Панов се прима

како своевиден сублимат кој бара

проникнуваве во подлабоките значења и

пораки. Притоа потребно е да се има во

предвид фактот дека поетот има изразито

свое, специфично стојалиште и кон светот

за кој пее и кон песната во која го преточува

виденото и доживеаното. Тоа сведочи за

творечки став, за изградена самосвест за

високите сфери на поезијата и поетскиот чин

како феномен на духовна комуникација.

Page 144: „ТАКТ“ - Борче Панов

149

Станува збор за особености на зрела

творечка фаза во која поетот Борче Панов со

нему својствен такт ги проширува и

продлабочува темите и постапките кои уште

на стартот проличија како препознавачки

знаци на еден изразито надарен автор. Тие

знаци денеска се аргумент за една стамена

творечка појава со специфики и вредности

кои заслужуваат особено внимание.

Веле Смилевски