สันติ สามัคคี ปรองดอง ค่านิยม ๑๒ ประการ เนื้อหาช่วยสอน และจัดกิจกรรมเพื่อนครู

สนต/สามคค/ปรองดอง/คานยม ๑๒ ประการ ของ คสช. : เนอหาชวยสอน และจดกจกรรมเพอนคร ( จกราวธ ค าทว )

โดย....จกราวธ ค าทว กศน.อ าเภอสรรพยา ส านกงาน กศน.จงหวดชยนาท [email protected] หนา 1

รวบรวมจากบทความ เรอง สนต/สามคค/ปรองดอง/คานยม ๑๒ ประการ ของ คสช. : เนอหาชวยสอน และจดกจกรรมเพอนคร จาก HTTP://JUKRAVUTH.BLOGSPOT.COM/ ……….รวบรวมไวเมอ ๑๐ สงหาคม ๒๕๕๗...... อ.ก.ค.ศ.จกราวธ ค าทว

สนต/สามคค/ปรองดอง/คานยม ๑๒ ประการของ คสช. : เนอหาชวยสอนและจดกจกรรมเพอนคร จากเวปไซค http://jukravuth.blogspot.com/

จกราวธ ค าทว

๑๐ สงหาคม ๒๕๕๗

รวบรวมจากบทความ%20เรอง%20สนต/สามคค/ปรองดอง/คานยม%20๑๒%20ประการ%20ของ%20คสช.%20:%20เนอหาชวยสอน%20และจดกจกรรมเพอนคร%20%20%20จาก

รวบรวมจากบทความ%20เรอง%20สนต/สามคค/ปรองดอง/คานยม%20๑๒%20ประการ%20ของ%20คสช.%20:%20เนอหาชวยสอน%20และจดกจกรรมเพอนคร%20%20%20จาก

http://jukravuth.blogspot.com/





ตวอยางและขอมลใชในการออกแบบ แผนการสอน แผนการจดกจกรรม กพช. ในเรอง ประชาธปไตย และ สถานบนพระมหากษตรย สนต สามคค ปรองดอง

การเสรมสรางความปรองดองในสงคมไทย

ความหมาย ความส าคญของการเสรมสรางความปรองดองในสงคมไทย

“การเสรมสรางความปรองดองในสงคมไทย” จงหมายความถง “การเพมพนใหดขนหรอมนคงยงขนดวยความพรอมเพรยงกน, หรอ การเพมพนใหดขนดวยการออมชอม, ประณประนอม, ยอมกน, ไมแกงแยงกน, ตกลงดวยความไกลเกลย, ตกลงกนดวยความมไมตรจต ของประชาชนคนไทย”

คนไทยสวนใหญ ลวนมความรกใครและสามคคปรองดองกนอยแลวในทกถน ดวยความมจารตวฒนธรรมประเพณกบความมศลธรรม ในสายเลอดและในจตใจ สบทอดตอตอกนมา การขดแยงทางความคดในกลมคนยอมเกดมไดบางเปนเรองธรรมดา แตถาหากการขดแยงทางความคด ไดรบการไกลเกลย, ไดรบความร, ไดรบขาวสารหรอไดรบอธบายจนเกดความร ความเขาใจทถกตอง การขดแยงทางความคดเหลานนกจะหมดไปได ไมกอใหเกดความแตกแยกสามคค ไมกอใหเกดความรนแรงใดใด ทงทางวาจาและทางกาย เพราะคนไทย เปนชนชาตทรกสงบ, รกพวกพองและรกแผนดนถนเกด

ประเทศไทย มการปกครองระบอบประชาธปไตย อนมพระมหากษตรยเปนประมขมา กวา ๗๐ ป ลมลกคลกครามมาโดยตลอด มการปฏวตรฐประหารเกดขนหลายครง สาเหตเกดจาก การทบรรดานกการเมอง หรอกลมบคคลทางการเมอง ประพฤตปฎบต. บรหารจดการ ไปในทางทท าใหเกดความเสยหายตอประเทศชาตและประชาชน แตกมกลมประชาชน, นกการเมอง, กลมนกวชาการบางกลม และกลมผใชหรออาศย ระบอบการปกครองเปนเครองมอ ในการแสวงหาและปกปองผลประโยชน มกเรยกรองใหคนประชาธปไตย กลาวหาวา การปฎวตรฐประหารเปนเผดจการ โดยความรเทาไมถงกาล ดวยความไมรจรงไมรแจง ในระบบการปกครองทงหลาย ความจรง



แลวระบบการปกครองแบบไหนๆ กดเหมอนกนทงนน ขนอยกบความเหมาะสม การประพฤตปฎบต, การบรหารจดการหรอการใช วาจะมความเหมาะสมสามารถ ประพฤตปฎบต, บรหารจดการหรอใช ตามรปแบบของระบอบประชาธปไตยนนๆ ใหเกดผลดไดเพยงใด อกทงยงมปจจยอนๆ หลายปจจย อนเปนสวนประกอบทจะท าใหประเทศนนๆ ควรใชระบอบการปกครองรปแบบใด เพอใหเกดประโยชน เกดความสข เกดความนคงตอประเทศชาตและประชาชน ส าหรบนกการเมองและกลมบคคลทเกยวของ ควรมศลธรรมจรรยา ยดถอหลกศลาธรรมในศาสนาอยเปนนจ มความรกประเทศชาตบานเมอง เหนประโชยนของประเทศชาตและประชาชนส าคญกวาประโยชนสวนตน การขดแยงทางความคดของกลมนกการเมองและผทเกยวของยอมเกดขนไดนอยมากหรออาจไมเกดขนเลย นนยอมเปนสงแสดงวา จะมผทไมประสงคดตอประเทศชาตของประชาชน ไปยยงเสยมสอมหรอใหอามสสนจางกบประชาชนเพอใหเกดความคดทขดแยง แตกแยกความสามคค กอการชมนม น าไปสการใชความรนแรง กอการจลาจล เกดความเดอดรอนความเสยงหายตอประชาชนและ ประเทศชาตบานเมอง ประชาชนสวนใหญ เกดความขดแยงเกยวกบ ความตองการมรายไดทพอเพยง , มอาชพมงานท า, การไมถกเอารดเอาเปรยบหรอแยงการประกอบอาชพ, ความตองการมทท ากนของเกษตรกร, ปลดเปลองหนสน, ความตองการขายสนคาทางการเกษตรกรรมใหไดราคาท เปนธรรม, การกนดอยด , ความปลอดภยในชวตและทรพสน, ความเสมอภาคหรอความเทาเทยมกนในการศกษา, การเขาถงหรอไดรบสทธขนพนฐานและสวสดการตางๆ อยางเทาเทยม และอนๆ ถงแมวาอาจจะมการแขงขนกนบางในบางเรองบางอยาง อกทงการไดรบการดแลเอาใจใสจากรฐบาล, ผแทนราษฎร, และหนวยงาน, ขาราชการทกแขนงอยางเตมก าลงสามารถ ถาหากประชาชน ไดรบสงทตองการตามทกลาวไปตามสมควร รวมไปถงรฐบาล , ผแทนราษฎร, และหนวยงาน, ขาราชการทกแขนง มความเอาใจใส ดแลประชาชนในทกดาน ตามบทบาทหนาท อยางเตมก าลงสามารถ การขดแยงทางความคดยอมไมเกดขน หรออาจจะมความขดแยงทางความคดบางเลกนอยเปนธรรมดา ไมถงกบเปนสาเหตท าใหเกดความแตกแยกสามคค น าไปสการชมนมและยอมจะมแตความสามคค ความรกใครปรองดอง อยางแนนแฟนของคนในชาต อก



ประการหนงเกยวกบการก าหนด นโยบาย, แผนงาน, โครงการฯและการปฎบต ของแตละกระทรวง, ทบวง, กรม ทไมสอดคลองไมสมพนธกน กเปนสาเหตหนงทท าใหเกดความขดแยงทางความคด เปนสาเหตท าใหประชาชนบางสวนหรอสวนมากไมไดรบความเปนธรรม ดงนน กระทรวง, ทบวง, กรม ตางๆ “อาจจะตอง” มการประชมปรกษา ในการก าหนดนโยบาย, แผนงาน, โครงการฯและการปฎบต รวมกน, สอดคลองสมพนธกน, เอออ านวยซงกนและกน ตงแตละดบสง ไปจนถงระดบปฎบตงาน ยอมสามารถลดการขดแยงทางความคดของประชาชนลงได หรอไมมการขดแยงทางความคดเกดขนเลย ประชาชนควรไดรบความร หรอมความรความเขาใจ ในระบอบการปกครอง รวมถงระบบระเบยบวธการท างานหรอกลวธของพรรคการเมอง และควรไดรบความร มความเขาใจ เกยวกบกลวธในการทจรตคอรรปชน ประพฤตมชอบ การรบเงนสมนาคณ หรอกฎหมายทเกยวของกบพรรคการเมองและนกการเมองทกรปแบบ รวมถงความร เกยวกบกฎหมายทส าคญในชวตประจ าวนและอนๆ เพอใหประชาชนเกดการเคารพในกฎหมาย ประพฤตปฎบตตามกฎเกณฑกตกาหรอตามกฎหมาย, ประชาชนทกหมเหลา ทกสาขาอาชพ ควรไดรบการพฒนาทางดานจตใจใหมคณธรรมทางศาสนา ใหเกดมความร มความเขาใจในหลกการหรอหลกค าสอนทางศาสนา อนจะเปนบรรทดฐานหรอเปนแนวทางในการประพฤตปฎบตตามหนาท แหง ความเปนประชาชนชาวไทย เพอใหเกดความมระเบยบ มวนย ทงความคด ทงจตใจ ในทกดาน อนจกท าใหการขดแยงทางความคดในทกชมชน, ทกสงคม, ทกหนวยงาน, ทกกลมบคคล ลดนอยลงหรอไมมการขดแยงทางความคดทรนแรงเกดขน นนยอมแสดงใหเหนวา คนไทย ไดเสรมสรางความสามคค คอ ไดเพมพนใหดขนหรอมนคงยงขน ดวยความพรอมเพยงกน, ออมชอม, ประนประนอม, ยอมกน, ไมแกงแยงกนฯ ตามจารตวฒนธรรมประเพณ, ตามหลกกฎหมาย, ตามหลกศลธรรมในศาสนา ซง “การเสรมสรางความสามคคของคนไทย” จะส าเรจได กดวยคนไทยรวมมอรวมใจกน ประพฤตปฎบต เพอประเทศไทย และเพอคนไทย แนวทางการเสรมสรางการปรองดองในสงคมไทย ปจจบนสงคมไทยก าลงประสบกบวกฤตการณความขดแยงการแตกแยกของคนในชาต ซงไดทวความรนแรงและยดเยอมากในทกวนาท ซงมสาเหตเกดจากความรนแรงทางโครงสรางทไดฝง



รากลกอยางยาวนานในสงคมไทย ท าใหเกดความไมเสมอภาคเทาเทยมระหวางชนชนของคนไทยในสงคม รฐไมสามารถรกษาผลประโยชนของประชาชนไดอยางแทจรง เกดการเสอมสลายของความไววางใจในสงคม ทมตอรฐ เกดปรากฏการณการแบงพวกของประชาชนเปนฝกฝายอยางชดเจนซงเปนการสรางสถานะของความเปนพวกเขาพวกเราหรอความเปนอน และเปนการสรางความเกลยดชงจนมาสการท าลายกนทางความคด ค าพดและการกระท าของประชาชนในประเทศไทยอยางไมเคยปรากฏมากอน จนท าใหเกดปฎกรยาของสาธารณชนในเชงตอตานอ านาจรฐอยางชดเจน เชน การตอตานการจดระเบยบสงคม การตอตานการบงคบใชกฎหมายของภาครฐ การชมชนมประทวงดวยสนตวธจนถงขนใชก าลงและความรนแรง ภาพของประชาชนชาวไทยทประหตประหารกนเองถกถายทอดมาสสายตาของคนไทยทงประเทศ และประชาคมโลกผานสอตางๆ อยางตอเนองเปรยบเสมอนการตอกย าความขดแยง





หนงสอเรยนสาระการพฒนาสงคม ระดบมธยมศกษาตอนตน

รายวชาศาสนา และหนาทพลเมอง (สค ๒๑๐๐๒)

บทท ๔ พฒนาการทางการเมองและการอยรวมกนในระบอบประชาธปไตย

อนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข (ยกราง เนอหา ใหสอดคลองกบตวชวดใหม คงบทท ๔ และเรองท ๑ ปรบปรงเปลยนแปลงเพมเตม เรองท ๒) ตวชวด ๒. มความร ความเขาใจ ในเรอง หลกอ านาจอธปไตย หลกความเสมอภาค หลกนตรฐและนตธรรม หลกเหตผล หลกประนประนอมและหลกการยอมรบความเหนตาง เนอหา ๒.๑ หลกอ านาจอธปไตย หลกความเสมอภาค หลกนตรฐและนตธรรม หลกเหตผล หลกประนประนอมและหลกการยอมรบความเหนตางเพอการอยรวมกนอยางสนตสามคคปรองดอง ๒.๒ การปฏรปการเมองและจดเดนของรฐธรรมนญทเกยวของกบสทธ เสรภาพหนาทของประชาชน



เรองท ๒

หลกการทางประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมขทส าคญ เพอการอยรวมกนอยางสนตสามคคปรองดอง

๒.๑ หลกการทางประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมขทส าคญ (อธบายหลกการทางประชาธปไตยอนพระมหากษตรยทรงเปนประมขมทส าคญ หลกอ านาจอธปไตย หลกความเสมอภาค หลกนตรฐและนตธรรม หลกเหตผล หลกประนประนอมและหลกการยอมรบความเหนตาง)

อ านาจอธปไตย (Sovereignty) หมายถง อ านาจสงสดในการปกครองรฐหรอประเทศ ดงนน สงอนใดจะมอ านาจยงกวา หรอขดตออ านาจอธปไตยไมได อ านาจอธปไตยยอมมความแตกตางกนไปในแตละระบอบการปกครอง เชน ในระบอบประชาธปไตย อ านาจอธปไตยเปนของประชาชน กลาวคอ ประชาชนคอผมอ านาจสงสดในการปกครองประเทศ ในระบอบสมบรณาญาสทธราช อ านาจอธปไตยเปนของพระมหากษตรย คอกษตรย เปนผมอ านาจสงสดในการปกครองประเทศ เปนตน อนง อ านาจอธปไตยนนบเปนองคประกอบส าคญทสดของความเปนรฐเพราะการทจะเปนรฐไดนน นอกจากจะตองประกอบดวยอาณาเขต ประชากรและรฐบาลแลวยอมตองมอ านาจอธปไตยดวยกลาวคอประเทศนนตองเปนประเทศทสามารถมอ านาจสงสด (อ านาจอธปไตย) ในการปกครองตนเองจงจะสามารถเรยกวา “รฐ” ได

ลกษณะส าคญของอ านาจอธปไตย มดงน มความเดดขาด (Absoluteness) หมายถง การไมมอ านาจทางกฎหมายอนใดในรฐเหนอกวาอ านาจอธปไตย และ

อ านาจนตบญญตของรฐยอมไมอาจจะถกก าจดโดยตวบทกฎหมายใดๆ ได มความถาวร (Permanence) หมายถง อ านาจอธปไตยมลกษณะถาวร ซงตางกนกบรฐบาล โดยรฐบาลอาจมการ

เปลยนแปลงได แตอ านาจอธปไตยตองอยตลอดไปหากอ านาจอธปไตยถกท าลาย รฐนนจะสญสลายไปดวย หรอพดไดออยางหนงวา รฐทสญเสยอ านาจอธปไตยจงหมดสนความเปนรฐไปนนเอง

ใชไดเปนการทวไป (Comprehensiveness) หมายถง อ านาจอธปไตยยอมมอ านาจเหนอบคคลทกคนทอยอาศยในรฐนนอยางไมมขอยกเวนและเปนไปอยางกวางขวางทสดแลวแตผใชอ านาจจะเหนสมควรและองคการทกแหง บรรดาทมอยในรฐกอยภายใตอ านาจอธปไตย แตหากการทผแทนทางการฑตไดรบสทธพเศษบางประการเปนเพยงถอยทถอยปฏบตตอกนตามมารยาทการฑตเทานน

แบงแยกไมได (Indivisibility) หมายถง ในรฐหนงๆ จะตองมอ านาจอธปไตยเพยงหนวยเดยว หากมการแบงแยกอ านาจอธปไตยแลวกเทากบวาอ านาจอธปไตยไดถกท าลาย ซงจะท าใหรฐแตกสลายตวไป ตวอยางเชน ประเทศเกาหลอ านาจอธปไตยเปนอนหนงอนเดยวกน แตเมอมการแบงอ านาจอธปไตยออกไป ท าใหเกดรฐใหมขน คอเกาหลใตกบเกาหลเหนอ เปนตน

อ านาจอธปไตยเปนอ านาจสงสดในการปกครองประเทศ ซงตามระบอบประชาธปไตยถอวาเปนอ านาจของประชาชน ใชผานทางตวแทน แบงออกเปน ๓ สวน คอ อ านาจนตบญญต อ านาจบรหาร อ านาจตลากร



- อ านาจนตบญญต เปนอ านาจในการออกกฎหมายและควบคมการท างานของรฐบาลเพอประโยชนของประชาชนและประเทศชาต ประชาชนชาวไทยใชอ านาจนโดยการเลอกตงสมาชกสภาผแทนราษฎรไปท าหนาทแทนในรฐสภา

- อ านาจบรหาร เปนอ านาจการบรหารราชการแผนดนและการปกครอง ซงมคณะรฐมนตรหรอรฐบาลเปนผใชอ านาจและรบผดชอบในการบรหารราชการแผนดนใหเปนไปตามนโยบายทแถลงตอรฐสภา

- อ านาจตลาการ เปนอ านาจในการวนจฉยตดสนคดความตามกฎหมาย โดยมหนวยงานศาลและกระทรวงยตธรรมเปนผใชอ านาจ

ในระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข เพอการอยรวมกนอยางสนต สามคค ปรองดอง อยางนอยตอง

ตงอยบนรากฐานหลกการทส าคญ ดงตอไปน คอ ๑) หลกการอ านาจอธปไตย เปนของปวงประชาชน ประชาชนแสดงออกซงการเปนเจาของโดยใชอ านาจทมตาม กระบานการเลอกตงอยางอสระและทวถงในการใหไดมาซงตวผปกครองและผแทนของตนรวมทงประชาชนมอ านาจในการคดคานและถอดถอนผปกครองและผแทนทประชาชนเหนวา มไดบรหารประเทศในทางทเปนประโยชนตอสงคมสวนรวม เชน มพฤตกรรมร ารวยผดปกต ๒) หลกเสรภาพ ประชาชนทกคนมความสามารถในการกระท าหรองดเวนการกระท าอยางใดอยางหนงตามทบคคลตองการ ตราบเทาทการกระท าของเขานน ไมไปละเมดลดรอนสทธเสรภาพของบคคลอน หรอละเมดตอความสงบเรยบรอยของสงคมและความมนคงของประเทศชาต ๓) หลกความเสมอภาค การเปดโอกาสใหประชาชนทกคนสามารถเขาถงทรพยากรและคณคาตางๆ ของสงคมทมอยจ ากดอยางเทาเทยมกน โดยไมถกกดกนดวยสาเหตแหงความแตกตางทางชนวรรณะทางสงคม ชาตพนธ วฒนธรรมความเปนอย ฐานะทางเศรษฐกจหรอดวยสาเหตอน ๔) หลกนตรฐและหลกนตธรรม เปนหลกการของรฐทมการปกครองโดยกฎหมายหรอหลกนตธรรม หลกการใชหลกกฎหมายเปนกฎเกณฑการอยรวมกน เพอความสงบสขของสงคม การใหความคมครองสทธขนพนฐานของประชาชนทงในเรองสทธเสรภาพในทรพยสน การแสดงออก การด ารงชพ ฯลฯ อยางเสมอหนากนโดยผปกครองไมสามารถใชอ านาจใดๆ ลดรอนเพกถอนสทธเสรภาพของประชาชนไดและไมสามารถใชอภสทธอยเหนอกฎหมาย หรอเหนอกวาประชาชนคนอนๆ ได

๕) หลกการเสยงขางมาก (Majority rule) ควบคไปกบการเคารพในสทธของเสยงขางนอย (Majority Rights) การตดสนใจใดๆ ทสงผลกระทบตอประชาชนหมมาก ไมวาจะเปน การเลอกตงผแทนของประชาชนเขาสระบบการเมอง การตดสนใจของฝายนตบญญต



ฝายบรหาร หรอฝายตลาการ ยอมตองถอเอาเสยงขางมากทมตอเรองนนๆ เปนเกณฑในการตดสนทางเลอก โดยถอวาเสยงขางมากเปนตวแทนทสะทอนความตองการ/ขอเรยกรองของประชาชนหมมาก หลกการน ตองควบคไปกบการ เคารพและคมครองสทธเสยงขางนอยดวย ทงนกเพอเปนหลกประกนวา ฝายเสยงขางมากจะไมใชวธการ พวกมากลากไปตามผลประโยชนความเหน หรอกระแสความนยมของพวกตนอยางสดโตง แตตองด าเนนการเพอประโยชนความเหนของประชาชนทงหมดเพอสรางสงคมทประชาชนเสยงขางนอย รวมทงชนกลมนอยผดอยโอกาสตางๆ สามารถอยรวมกนไดอยางสนตสขโดยไมมการเอาเปรยบกนและสรางความขดแยงในสงคมมากเกนไป

๖) หลกเหตผล เปนหลกการใชเหตผลทถกตองในการตดสนหรอยตปญหาในสงคม ในการอยรวมกนอยางสนตสามคคปรองดอง ผคนตองรจกยอมรบฟงความเหนตาง และรบฟงเหตผลของผอน ไมดอดงในความคดเหนของตนเอง จนคนอนมองเราเปนคนม มจฉาทฐ

๗) หลกประนประนอม เปนหลกการการลดความขดแยงโดยการผอนหนกผอนเบาใหกน รวมมอกนเพอเหนแกประโยชนของสวนรวมเปนส าคญ เปนทางสายกลางซงทงสองฝายจะตองไดและเสยในบางอยาง ไมไดครบตามทตนปรารถนา จดเปนวธการทท าใหทกฝายสามารถอยรวมกนตอไปไดอยางสนต วธการในการประนประนอมอาจใชเทคนคการเจรจาตอรอง (bargaining) การไกลเกลยโดยผบงคบบญชาหรอบคคลทสาม (the third person) เปนตน

๘) หลกการยอมรบความเหนตาง เปนหลกการเสยงขางมาก (Majority rule) ควบคไปกบการเคารพในสทธของเสยงขางนอย (Majority Rights) การตดสนใจใดๆ ทสงผลกระทบตอประชาชนหมมาก ไมวาจะเปน การเลอกตงผแทนของประชาชนเขาสระบบการเมอง การตดสนใจของฝายนตบญญต ฝายบรหาร หรอฝายตลาการ ยอมตองถอเอาเสยงขางมากทมตอเรองนนๆ เปนเกณฑในการตดสนทางเลอก โดยถอวาเสยงขางมากเปนตวแทนทสะทอนความตองการ/ขอเรยกรองของประชาชนหมมาก หลกการนเพอการอยรวมกนดวยความสนตสามคค ปรองดอง ไมวาเสยงขางมากหรอเสยงขางนอย ตองท าใจยอมรบความเหนตางอนเปนการหลอมรวมหลกความเสมอภาค หลกเสรภาพและหลกประนประนอม โดยการเคารพและคมครองสทธของผอนดวย ทงนกเพอเปนหลกประกนวา ไมวาฝายเสยงขางมากหรอฝายเสยงขางนอยเพอการอยรวมกนดวยความสนตสามคค ปรองดองทกฝายตองยอมรบความเหนตาง รวมทงฝายเสยงขางมากเองกจะไมใชวธการ พวกมากลากไปตามผลประโยชนความเหน หรอกระแสความนยมของพวกตนอยางสดโตง แตตองด าเนนการเพอประโยชนความเหนของประชาชนทงหมดหรอทกฝายเพอสรางสงคมทประชาชนเสยงขางนอย หรอประชาชนทมความเหนตางจากฝายตน สามารถอยรวมกนไดอยางสนต สามคค ปรองดอง โดยไมมการเอาเปรยบกนและสรางความขดแยงในสงคมมากเกนไป

คานยมทศนคตทสงเสรมประชาธปไตย ระบอบประชาธปไตยนอกจากจะเปนระบอบการเมองแลว ยงเปนระบอบเศรษฐกจ สงคม วฒนธรรมดวย ดงนนจงไมใชอยทรฐธรรมนญ กฎหมายการเลอกตงและการตอรองทางการเมองเทานน หากอยทสมาชกในสงคมจะตองชวยกนหลอหลอม สรางคานยม วถชวตทเปนประชาธปไตยมาตงแตในครอบครว โรงเรยน ทท างาน ชมชน เพอจะน าไปสหรอการปกปองระบอบประชาธปไตย ทงทางการเมอง เศรษฐกจ และสงคม



๒.๒ การเสรมสรางความปรองดองในสงคมไทย (อธบายความหมาย และความส าคญของการเสรมสราง ความปรองดองในสงคมไทย)

ความหมาย ความส าคญของการเสรมสรางความปรองดอง ในสงคมไทย

การเสรมสรางความปรองดองในสงคมไทย หมายความถง “การเพมพนใหดขนหรอมนคงยงขนดวยความพรอมเพรยงกน หรอการเพมพนใหดขนดวยการออมชอม ประนประนอม ยอม

กน ไมแกงแยงกน ตกลงดวยความไกลเกลย และตกลงกนดวยความมไมตรจต ของประชาชนคนไทย” คนไทยสวนใหญ ลวนมความรกใครและสามคคปรองดองกนอยแลวในทกถน ดวยความมจารตวฒนธรรมประเพณกบความม

ศลธรรม ในสายเลอดและในจตใจ สบทอดตอตอกนมา การขดแยงทางความคดในกลมคนยอมเกดมไดบางเปนเรองธรรมดา แตถาหากการขดแยงทางความคด ไดรบการไกลเกลย ไดรบความร ไดรบขาวสารหรอไดรบอธบายจนเกดความร ความเขาใจทถกตอง การขดแยงทางความคดเหลานนกจะหมดไปได ไมกอใหเกดความแตกแยกสามคค ไมกอใหเกดความรนแรงใดใด ทงทางวาจาและทางกาย เพราะคนไทย เปนชนชาตทรกสงบ รกพวกพองและรกแผนดนถนเกด

ประเทศไทย มการปกครองระบอบประชาธปไตย อนมพระมหากษตรยเปนประมขมา กวา ๗๐ ป ลมลกคลกครามมาโดยตลอด มการปฏวตรฐประหารเกดขนหลายครง สาเหตเกดจาก การทบรรดานกการเมอง หรอกลมบคคลทางการเมอง ประพฤตปฏบต บรหารจดการ ไปในทางทท าใหเกดความเสยหายตอประเทศชาตและประชาชน แตกมกลมประชาชน นกการเมอง กลมนกวชาการบางกลม และกลมผใชหรออาศย ระบอบการปกครองเปนเครองมอ ในการแสวงหาและปกปองผลประโยชน มกเรยกรองใหคนประชาธปไตย กลาวหาวา การปฏวตรฐประหารเปนเผดจการ โดยความรเทาไมถงกาล ดวยความไมรจรงไมรแจง ในระบบการปกครองทงหลาย ความจรงแลวระบบการปกครองแบบไหนๆ กดเหมอนกนทงนน ขนอยกบความเหมาะสม การประพฤตปฏบต การบรหารจดการหรอการใช วาจะมความเหมาะสมสามารถประพฤตปฏบต, บรหารจดการหรอใช ตามรปแบบของระบอบประชาธปไตยนนๆ ใหเกดผลดไดเพยงใด อกทงยงมปจจยอนๆ หลายปจจย อนเปนสวนประกอบทจะท าใหประเทศนนๆ ควรใชระบอบการปกครองรปแบบใด เพอใหเกดประโยชน เกดความสข เกดความมนคงตอประเทศชาตและประชาชน ส าหรบนกการเมองและกลมบคคลทเกยวของ ควรมศลธรรมจรรยา ยดถอหลกศลธรรมในศาสนาอยเปนนจ มความรกประเทศชาตบานเมอง เหนประโชยนของประเทศชาตและประชาชนส าคญกวาประโยชนสวนตน การข ดแยงทางความคดของกลมนกการเมองและผทเกยวของยอมเกดขนไดนอยมากหรออาจไมเกดขนเลย นนยอมเปนสงแสดงวา จะมผทไมประสงคดตอประเทศชาตของประชาชน ไปยยงหรอใหอามสสนจางกบประชาชนเพอใหเกดความคดทขดแยง แตกแยกความสามคค กอการชมนม น าไปสการใชความรนแรง กอการจลาจล เกดความเดอดรอนความเสยงหายตอประชาชนและ ประเทศชาตบานเมอง ประชาชนสวนใหญ เกดความขดแยงเกยวกบ ความตองการมรายไดทพอเพยง มอาชพมงานท า การไมถกเอารดเอาเปรยบหรอแยงการประกอบอาชพ ความตองการมทท ากนของเกษตรกร ปลดเปลองหนสน ความตองการขายสนคาทางการเกษตรกรรมใหไดราคาทเปนธรรม การกนดอยด ความปลอดภยในชวตและทรพยสน ความเสมอภาคหรอความเทาเทยมกนในการศกษา การเขาถงหรอไดรบสทธขนพนฐานและสวสดการตางๆ อยางเทาเทยม และอนๆ ถงแมวาอาจจะมการแขงขนกนบางในบางเรองบางอยาง อกทงการไดรบการดแลเอาใจใสจากรฐบาล ผแทนราษฎรและหนวยงาน ขาราชการทกแขนงอยางเตมก าลงสามารถ ถาหากประชาชน ไดรบสงทตองการตามทกลาวไปตามสมควร รวมไปถงรฐบาล ผแทนราษฎรและหนวยงาน ขาราชการทกแขนง มความเอาใจใส ดแลประชาชนในทกดาน ตามบทบาทหนาท อยางเตมก าลงสามารถ การขดแยงทางความคดยอมไมเกดขน หรออาจจะมความขดแยงทางความคดบาง



เลกนอยเปนธรรมดา ไมถงกบเปนสาเหตท าใหเกดความแตกแยกสามคค น าไปสการชมนมและยอมจะมแตความสามคค ความรกใครปรองดอง ของคนในชาต อกประการหนงเกยวกบการก าหนด นโยบาย แผนงาน โครงการฯและการปฏบต ของแตละกระทรวง, ทบวง, กรม ทไมสอดคลองไมสมพนธกน กเปนสาเหตหนงทท าใหเกดความขดแยงทางความคด เปนสาเหตท าใหประชาชนบางสวนหรอสวนมากไมไดรบความเปนธรรม ดงนน กระทรวง ทบวง กรม ตางๆ “อาจจะตอง” มการประชมปรกษา ในการก าหนดนโยบาย แผนงาน โครงการฯและการปฏบต รวมกน สอดคลองสมพนธกน เอออ านวยซงกนและกน ตงแตละดบสง ไปจนถงระดบปฏบตงาน ยอมสามารถลดการขดแยงทางความคดของประชาชนลงได หรอไมมการขดแยงทางความคดเกดขนเลย ประชาชนควรไดรบความร หรอมความรความเขาใจ ในระบอบการปกครอง รวมถงระบบระเบยบวธการท างานหรอกลวธของพรรคการเมอง และควรไดรบความร มความเขาใจ เกยวกบกลวธในการทจรตคอรรปชน ประพฤตมชอบ ก ารรบเงนสมนาคณ หรอกฎหมายทเกยวของกบพรรคการเมองและนกการเมองทกรปแบบ รวมถงความร เกยวกบกฎหมายทส าคญในชวตประจ าวนและอนๆ เพอใหประชาชนเกดการเคารพในกฎหมาย ประพฤตปฏบตตามกฎเกณฑกตกาหรอตามกฎหมาย, ประชาชนทกหมเหลา ทกสาขาอาชพ ควรไดรบการพฒนาทางดานจตใจใหมคณธรรมทางศาสนา ใหเกดมความร มความเขาใจในหลกการหรอหลกค าสอนทางศาสนา อนจะเปนบรรทดฐานหรอเปนแนวทางในการประพฤตปฏบตตามหนาท แหงความเปนประชาชนชาวไทย เพอใหเกดความมระเบยบ มวนย ทงความคด ทงจตใจ ในทกดาน อนจกท าใหการขดแยงทางความคดในทกชมชน ทกสงคม ทกหนวยงาน ทกกลมบคคล ลดนอยลงหรอไมมการขดแยงทางความคดทรนแรงเกดขน นนยอมแสดงใหเหนวา คนไทย ไดเสรมสรางความสามคค คอ ไดเพมพนใหดขนห รอมนคงยงขน ดวยความพรอมเพยงกน ออมชอม ประนประนอม ยอมกน ไมแกงแยงกนฯ ตามจารตวฒนธรรมประเพณ ตามหลกกฎหมาย ตามหลกศลธรรมในศาสนา ซง “การเสรมสรางความสามคคของคนไทย” จะส าเรจได กดวยคนไทยรวมมอรวมใจกน ประพฤตปฏบต เพอประเทศไทย และเพอคนไทย แนวทางการเสรมสรางการปรองดองในสงคมไทย ปจจบนสงคมไทยก าลงประสบกบวกฤตการณความขดแยงการแตกแยกของคนในชาต ซงไดทวความรนแรงและยดเยอมากในทกวนาท ซงมสาเหตเกดจากความรนแรงทางโครงสรางทไดฝงรากลกอยางยาวนานในสงคมไทย ท าใหเกดความไมเสมอภาคเทาเทยมระหวางชนชนของคนไทยในสงคม รฐไมสามารถรกษาผลประโยชนของประชาชนไดอยางแทจรง เกดการเสอมสลายของความไววางใจในสงคม ทมตอรฐ เกดปรากฏการณการแบงพวกของประชาชนเปนฝกฝายอยางชดเจนซงเปนการสรางสถานะของความเปนพวกเขาพวกเราหรอความเปนอน และเปนการสรางความเกลยดชงจนมาสการท าลายกนทางความคด ค าพดและการกระท าของประชาชนในประเทศไทยอยางไมเคยปรากฏมากอน จนท าใหเกดปฏกรยาของสาธารณชนในเชงตอตานอ านาจรฐอยางชดเจน เชน การตอตานการจดระเบยบสงคม การตอตานการบงคบใชกฎหมายของภาครฐ การชมนมประทวงดวยสนตวธจนถงขนใชก าลงและความรนแรง ภาพของประชาชนชาวไทยทประหตประหารกนเองถกถายทอดมาสสายตาของคนไทยทงประเทศ และประชาคมโลกผานสอตางๆ อยางตอเนองเปรยบเสมอนการตอกย าความขดแยง





สรางสรรคคานยมหลกของคนไทย ๑๒ ประการ

กจกรรม ใหผเรยน.............................................................................. .............................................................



๒.๓ การอยรวมกนอยางสนต สามคค ปรองดอง ตามวถทางระบอบประชาธปไตยบนพนฐานของคณธรรมจรยธรรม

พนฐานของคณธรรมจรยธรรม พระพรมคณาภรณ (ป.อ.ปยตโต) (2551 : 51, 57) ไดใหหมายของค าวา “คณธรรม” ไวอยางชดเจนวาหมายถง ธรรมทเปน

คณ ความดงาม สภาพทเกอกลกน สวนค าวา “จรยธรรม” หมายถง หลกความประพฤต หลกในการด าเนนชวต หรอความประพฤตอนประเสรฐ หรอการด าเนนชวตอนประเสรฐ จะเหนไดวา คณธรรม จรยธรรม นไมไดมความหมายหรอคณคาเฉพาะในทางพระพทธศาสนาเทานน หากแตเปนแนวคดทเปนสากล เพราะเปนหลกการทสงคมมนษยจะตองประพฤตปฏบต มความส าคญในอนทจะเกอกลใหสงคมมนษยไดอยรวมกนอยางมความสขแมวาสงคมนนจะตงอยบนความหลากหลายกตาม หากวากฎหมาย กฎระเบยบหรอขอบงคบตางๆ ทมนษยสรางขนเพอควบคมความประพฤตของมนษยมใหลวงละเมดสทธระหวางกนแลว คณธรรม จรยธรรมกคอกฎเกณฑทควบคมความประพฤต ควบคมระบบความคดของมนษยใหยอมรบและเขาใจความหมายทแทจรงของชวต เปนการอยรวมกนทตงอยบนพนฐานของการเกอกลกน คณธรรม จรยธรรมเปนเรองของระบบคดทยอมรบความเปนจรงของชวตอยางดษฎไมสามารถวดและประเมนผลในเชงปรมาณได ดงนนการสรางคณธรรม จรยธรรมใหเกดขนไดจงตองอาศยการปลกฝงระบบคดดงกลาวใหเขาไปอยในทกชวงชวตของมนษย แล ะตองไมเปนหนาทของหนวยงานใดหนวยงานหนงอยางสถาบนการศกษา หากแตควรเปนทกภาคสวนของสงคมตองเขามามสวนรวมในการปลกฝงคณธรรม จรยธรรมใหเกดมขนใหได จะเหนไดวาเรองของคณธรรม จรยธรรม เปนการพฒนาความเปนมนษยทสมบรณ ไมเพยงเฉพาะเพอการอยรวมกนอยางสนตสามคคปรองดอง เทานนยงเปนพนฐานของการอยรวมกนอยางสงบสขไมแตกแยกในระบอบประชาธปไตย หากแตเปนการเตรยม “คนไทย” ใหมความพรอมในการอยรวมกนในฐานะสมาชกในสงคมเดยวกนจะน ามาซงการอยรวมกนอยางสนตสขได สามคคและปรองดอง

ความสามคคและปรองดอง เปนสงทพระบาทสมเดจพระเจาอยหวทรงใหความส าคญ และเปนประเดนททรงสอดแทรกไวในพระบรมราโชวาท และพระราชด ารสทพระราชทานในโอกาสตางๆ หลายครง รวมทงไดทรงถอปฏบตไวในหลกการทรงงาน ดงจะเหนไดวาพระบาทสมเดจพระเจาอยหวทรงมพระราชด ารสเกยวกบเรอง “ร รก สามคค” มาอยางตอเนอง โดยทรงเนนย าวา เปนค า 3 ค าทมคาและความหมายลกซง พรอมปรบใชไดทกยคทกสมย โดยไดทรงอธบายความหมายในแตละค า ดงน ร หมายถง การทเราจะลงมอท าสงใดนนจะตองรเสยกอน รถงปจจยทงหมด รถงปญหา รถงสาเหตและรถงวธการแกปญหา รก หมายถง ความรก เมอเรารครบถวนกระบวนความแลว จะตองมความรกทจะเขาไปลงมอปฏบตแกไขปญหานนๆ สามคค หมายถง การทจะลงมอปฏบตนน ควรค านงเสมอวาเราจะท างานคนเดยวไมได ตองท างานรวมมอรวมใจเปนองคกร เปนหมคณะ จงจะมพลงเขาไปแกปญหาใหลลวงไปไดดวยด จากหลกการทรงงานทพบไดในพระราชด ารสและพระบรมราโชวาททพระราชทานในโอกาสตางๆ ไดทรงมพระราชกระแสรบสงเกยวกบเรองความสามคคและปรองดองวา เปนเสมอนพนฐานส าคญทจะสามารถสรางพลงแหงความเปนเอกภาพใหบาน เมองอยรอดปลอดภยไดอยางสมดล มนคงและยงยนไดดงจะขออญเชญมาดงน พระราชด ารสพระราชทานในโอกาสวนเฉลมพระชนมพรรษา เมอวนท 4 ธนวาคม2534 ความตอนหนงวา ”…อกอยางหนงทจะแกไขสถานการณตางๆ ได กไดพดแลว…ตอนแรกไดพดวา คนไทยเราทรกษาเอกราชอธปไตยไวได กโดยอาศยการท “รจกความสามคคและรจกท าหนาทของแตละฝายใหประสานสงเสรมกน” ความจรงเขยนไววา “รรกความสามคค”…การทจะรจกสามคคกล าบากมาก



เพราะคนมากๆ รจกกนทวถงไมคอยได แต “ร รก สามคค” ควรจะใชไดเพราะหมายความวา ทกคนถอวาตนเปนคนไทย มอะไรเกดขนกตามทกคนรวาตองมความสามคค “ร” กคอ “ทราบ” ทราบความหมายของสามคค “รก” คอ “นยม” นยมความสามคค เพราะเหตใดคนไทยจง “ร รกสามคค” กเพราะคนไทยนฉลาดไมใชไมฉลาดคนไทยนฉลาด รวาถาหากเมองไทยไมใชความสามคค ไมเหนอกเหนใจกน ไมใชอะไรทจะพอรบกนได พอทจะใชได กคงจะไมไดท าอะไร หมายความวา ท ามาหากนกไมได…เพราะวา…ไมมความสงบ จะตอง “รรก สามคค” หมายความวารจกการอะลมอลวยกน แมจะไมใชถกตองเตมท คอหมายความวาไมถกหลกวชาเตมทกจะตองใชเพราะวาถาไมใชกไมม อะไรใช…อาจมสงทมอยแลวทจะใชไปไดชวคราว คณภาพอาจไมคอยดนกทกสงทกอยาง ไมมอะไรทดรอยเปอรเซนต แตวาจะตองใชอะไรทพอใชไดไปไมอยางนนไมมวนทจะมชวตรอด ได…ตอนนถาราษฎร “ร รก สามคค” เขาจะเขาใจวาเมอเขามรายได เขากจะยนดเสยภาษ เพอชวยราชการใหสามารถท าโครงการตอไป เพอความกาวหนาของประเทศชาต ถาราษฎร “รรก สามคค”และรวา “การเสยคอการได”ประเทศชาตกจะกาวหนา เพราะวา การทคนอยดมความสขนน เปนก าไรอยางหนงซงนบเปนมลคาเงนไมได…การปฏบตโดยวธการทอาจ ไมถกหลกวชานก แตประกอบดวยความเมตตาดวยความสามคค คอ “ร รกสามคค”นเอง กคงจะท าใหอยกนไดตอไป…ความจรงประเทศไทยนกาวหนามามากแลวและก กาวหนามาอยางสม าเสมอ ไมเรว เกนไป ไมชาเกนไป สงทส าคญกคอ ตองใชหลกทพดเมอวานน แตพดผดพลาดไป วนนจงมาแกเสยยดยาว แกค าเดยว แกค าวา”จก” เปน “รก” หรอ “รก” เปน “จก” กขอใหทานทงหลายไดเขาใจวา เมอวานนพดผดยอมรบ เขยนไวอยางดวา “คนไทย ร รกสามคค” ไปพดวา “รจกความสามคค” ซงกไมผดนก แต “รรกความสามคค” นนซงกวาเมอเปนเชนนแลว เขาใจวาทานทงหลายกจะซง และ “รรกความสามคค”…”พระราชด ารสพระราชทานในโอกาสวนเฉลมพระชนมพรรษา เมอวนท 4 ธนวาคม2521 ความตอนหนงวา”…ค าวา “สามคค” น ขอใหวเคราะหศพท วาเปนการกระท าของแตละคน ท าความด เวนจากความไมด มความเขาใจซงกนและกนของแตละบคคล อยางนชาตสามคคชาตไมแตกสลาย คมไวตด ค าวาคมนอาจจะไมชอบกน เพราะเหมอนควบคม เพราะเหมอนควบคม เหมอนคมขง แตคมหมายความวาอยตด อยเปนชาตได…” พระบรมราโชวาทพระราชทานในพธพระราชทานปรญญาบตรของจฬาลงกรณมหาวทยาลย เมอวนท 3 สงหาคม 2504 ความตอนหนงวา “…สามคคทส าคญทสดคออะไร กคอสามคคในชาต ไมใชวาความสามคคในคณะไมด แตตองระวง ถาสามคคกน แตวาไปกาวกายหรอไปท าใหผอนเดอดรอน ในสถาบนกเปนความผด ถาสามคคในสถาบนไปท าใหคนอนเสยหายหรอเดอดรอนกไมดเพราะท าใหเสย หายตอสามคคของชาต…” ประกอบกบคณะรกษาความสงบและความมนคงแหงชาต (คสช.) ตระหนกและเหนความส าคญของการสรางความสามคค และไดสงเสรมกระบวนการมสวนรวมของประชาชนในชาตจากทกภาคสวนใหมารวมกนแสดงความคดเหนและใหขอเสนอแนะทสรางสรรคในการพฒนาสงคมไทยใหมความสงบสขทอยบนพนฐานของคณธรรมจรยธรรม ของการใหและมเมตตาตอกนซงเปนวฒนธรรมพนฐานทอยในใจของประชาชนชาวไทยทกคน

กระบวนการสรางความปรองดอง ในฐานะทเปนหวใจส าคญของการพฒนาและปฏรปประเทศททาง คสช. ก าหนดนโยบายใหเกดความเปนธรรมแก ทกฝาย นบเปนการเรยนรและด าเนนตามรอยพระยคลบาท จากการศกษาพระราชด ารสและพระบรมราโชวาทใหเหนคณคาของความปรองดองกนวา เปนรากฐานทส าคญของการรกษาเอกราชของชาตไทยดงพระราชด ารสและพระบรม ราโชวาททอญเชญมาดงน



พระ ราชด ารส พระราชทานแกคณะประชาชนจงหวดราชบร เมอวนท 26 พฤศจกายน 2531 ความตอนหนงวา”…บานเมองไทยสามารถฟนฝาอปสรรคตางๆ ไดโดยด เพราะวาจตใจสามคคและแสดงออกซงสามคค ถาตราบใดเรารกษาความสามคค ความเหนอกเหนใจซงกนและกนไวได เรากจะอยไดอยางมความสขตราบนน…” พระบรมราโชวาทในพธสวนสนามของทหารรกษาพระองค เมอวนท 3 ธนวาคม2522 ความตอนหนงวา ”…บรรพชนไทยเปนนกตอส ผมชวตจตใจผกพนปรองดองเปนอนหนงอนเดยวกนสามคคพรอมเพรยงกน ทกเมอไมวาจะท าการสงใด บานเมองไทยจงมเอกราชอธปไตยและมความสขความสมบรณทกอยางมาจนกระทง ทกวนน…”

เพอเปนการแสดงกตเวทตาทลเกลาฯ ถวายแดพระบาทสมเดจพระเจาอยหว ใหทรงมพระเกษมส าราญ เปนมงขวญและศนยรวมแหงความสามคคปรองดองของปวงชนชาวไทยตลอดกาล ผมขอเชญชวนทกทานใหรวมกนปฏบตตนเปนพลเมองทดของสงคม โดยศกษาพระบรมราโชวาทและพระราชด ารสทพระราชทานเนองในโอกาสตางๆ โดยเฉพาะในเรองของการ “ร รก สามคค” และ การปฏบตหนาทของแตละคนใหสมบรณ ถวายเปนพระราชสกการะแดพระบาทสมเดจพระเจาอยหว พระมหากษตรยผทรงเปนทรกยงของปวงชนชาวไทยตลอดกาลนาน ดงพระบรมราโชวาทพระราชทานแกทหารบก ทหารเรอ ทหารอากาศต ารวจ และอาสาสมครพลเรอนในพธตรวจพลสวนสนาม ในโอกาสงานพระราชพธรชดาภเษกเมอวนท 8 มถนายน 2514 ความตอนหนงวา “…ชาตบานเมองประกอบดวยนานา สถาบน อนเปรยบไดกบอวยวะทงปวงทประกอบกนขนเปนชวตรางกาย ชวตรางกายด ารงอยได เพราะอวยวะใหญนอยท างานเปนปกตพรอมกนอยางไร ชาตบานเมองกด ารงอยไดเพราะสถาบนตางๆ ตงมนและปฏบตหนาทของตนโดยพรอมมลอยางนน…”

คณธรรมทน าไปสความสามคคปรองดอง

คณธรรมทน าไปสความสามคคปรองดอง ไดแก 1. การมความเคารพซงกนและกน 2. การรวมมอชวยเหลอซงกนและกน 3. การใชสตปญญาในการด าเนนชวต 1. การมความเคารพซงกนและกน มพฤตกรรมทแสดงออก ดงน

1.1 เคารพในสถาบนพระมหากษตรย - การแสดงความเคารพเทดทนสถาบนพระมหากษตรยในทกโอกาส - การรวมกจกรรมตางๆทจดเพอแสดงความจงรกภกดตอสถาบนพระมหากษตรย ในโอกาสวนส าคญตาง ๆ - การไปรบเสดจเมอพระมหากษตรย หรอพระบรมวงศานวงศเสดจไปในถนทอย หรอบรเวณใกลเคยง - การปฏบตตอสญลกษณทแสดงถงสถาบนพระมหากษตรย เชน ธงชาต พระบรมฉายาลกษณ เพลงสรรเสรญพระ

บารม ฯลฯ ดวยความเคารพ เมอไดยน หรอเหนบคคลใดแสดงกรยาวาจา หรอมการกระท าอนไมสมควรตอสถาบนพระมหากษตรย ตองกลาวตกเตอนและหามไมใหปฏบตเชนนนอก

1.2 เคารพบคคลทเกยวของ โดยเฉพาะบดามารดาซงเปนผใหก าเนด เคารพญาตผใหญ เชน ป ยา ตา ยาย และผสงอาย เคารพครอาจารย และเพอน ๆ ทงทางกายและทางวาจา

1.2.1 ทางกาย ไดแก การทกทาย การใหเกยรตผอน การแสดงความเคารพแกบคคลซงอาวโสกวา การใหการตอนรบแกบคคล การแสดงความเออเฟอซงกนและกน เปนตน



1.2.2 เคารพกนทางวาจา ไดแก การพดใหเมาะสมกบกาลเทศะ การใชค าพดเหมาะสมตามฐานะของบคคล การพดจาสภาพ ไมกาวราว สอเสยด การไมพดในสงทจะท าใหผอน เกดความเดอดรอน ไมน าความลบของบคคลอนไปเปดเผย ไมพดนนทาหรอโกหกหลอกลวง เปนตน

1.3 เคารพสทธของผอน - การไมลวงละเมดสทธของผอน ทงทางกายหรอวาจา - การรจกเคารพในสทธของคนทมากอนหลง - การเคารพในความเปนเจาของ สงของเครองใช - การรจกขออนญาต เมอลวงล าเขาไปในทอยอาศยของบคคลอน - การไมท ารายผอนโดยเจตนา - การไมท าใหผอนเสอมเสยชอเสยง เปนตน

1.4 เคารพในความคดเหนของผอน - การยอมรบฟงความคดเหนของผอน เมอมผพดเสนอความคดเหน ควรฟงดวยความตงใจและใครครวญดวยวจาร

ญาณ หากเหนวาเปนการเสนอแนวความคดทด มประโยชนมากกวาความคดเหนของตนเองกควรยอมรบและปฏบตตาม - ไมควรยดถอความคดเหนของตนวาถกเสมอไป

1.5 เคารพในกฎระเบยบของสงคม - การยดมนในกฎระเบยบของสงคม เชน วฒนธรรมประเพณ กฎเกณฑของสงคม และกฎหมายของประเทศ

1.6 มเสรภาพและใชเสรภาพในขอบเขตของกฎหมายและขนบธรรมเนยมประเพณ

2. การรวมมอชวยเหลอซงกนและกน มความเออเฟอเผอแผตอกน เพอใหเกดประโยชนตอสวนรวม มพฤตกรรมทแสดงออกดงน

2.1 การรจกประสานประโยชน โดยถอประโยชนของสวนรวม หรอประโยชนของชาตเปนทตง ไดแก - การท างานรวมกนอยางสนตวธ - การรจกประนประนอม โดยค านงถงประโยชนทเกดขนแกสวนรวมเปนใหญ - การเสยสละความสขสวนตน หรอหมคณะ เพอประโยชนของสวนรวมหรอของชาต

2.2 รวมมอกนในการท างาน หรอท ากจกรรมอยางหนงอยางใดรวมกน โดยมบคคลผรวมงาน ตงแต 2 คนขนไป ในการท างานรวมกนน จะตองมการวางแผนในการท างานรวมกน เมอถงขนตอนของการท างานกชวยเหลอกนอยางตงใจ จรงจง ไมหลกเลยงหรอท าแบบเอาเปรยบผอน

2.3 เหนแกประโยชนสวนรวม 2.4 รบผดชอบตอหนาท ทไดรบมอบหมายจากสวนรวมและหนาทตอสงคม 2.5 ความเปนน าหนงใจเดยวกนของคนในกลม ในหนวยงานและสงคม

3. การใชสตปญญาในการด าเนนชวต มพฤตกรรมทแสดงออก ดงน 3.1 การไมถอตนเปนใหญ

- การรจกรบฟงความคดเหนของผอน - การยอมรบฟง และปฏบตตามมตของเสยงสวนมากในทประชมหรอในการท างานตางๆ



- การรจกเปนผน าและผตามทด 3.2 เนนการใชปญญา ใชเหตผลและความถกตอง ในการตดสนปญหาทงปวง ไมใชเสยงขางมาก ในการตดสนปญหาเสมอ

ไป 3.3 เมอมปญหาใดเกดขน หรอเมอมเรองทจะตองตดสนใจ ทกคนตองรวมกนคดและรวมกน ตดสนใจโดยใชเหตผล 3.4 ในกรณทมปญหาโตแยงในหมคณะ จะตองพยายามอภปราย จนกระทงสามารถชกจงใหทกคนเหนคลอยตาม เมอ

เกดกรณทตางกมเหตผลทดดวยกน และไมอาจชกจงใหกลมหนไปทางใดทางหนงเทานน จงจะใชวธการออกเสยง

การน าคณธรรมไปใชเพอใหเกดความสามคคปรองดอง การปฏบตตามคณธรรม ขางตน เมอไดประพฤตปฏบต ความสามคคยอมจะเกดขน เมอเกดความสามคคขนแลว การงานทกอยางแมจะยากสกเพยงใด กกลายเปนงาย ชวตมแตความราบรน แมจะเกดอปสรรคกสามารถขจดใหหมดสนได ดงค ากลาวทวา “สามคคคอพลง” เพยงแตทกคนด ารงชวตบนพนฐานแห งคณธรรม ใหทกคนมความรก และชวยเหลอซงกนและกน มความสามคคและเสยสละเพอสวนรวม การใชหลกธรรมในการสงเสรมความสามคคเปนแนวทางในระยะยาว และเปนการปองกนความแตกสามคค ขณะทการสรางความสามคคในระยะสนเปนการท ากจกรรมตางๆรวมกน โดยอาจเรมจากกจกรรมบนเทงทสามารถดงกลมคนใหเขารวมไดงาย เชน การเขาคายตางๆ การท ากจกรรมพฒนาสงคมและชมชนรวมกน การท ากจกรรมพฒนาคณภาพชวตทหลากหลาย จากนนคอยขยายสกจกรรมทมความยากขน และการสรางวฒนธรรมประเพณในการท ากจกรรมรวมกนเปนประจ าจะชวยสรางวฒนธรรมการท างานกลม และการสมพนธกบสงคม ซงชวยใหเกดความรกความสามคคไดมากยงขน

เชอมนวา หากทกคนหนมามองประโยชนของความสามคคและเหนโทษของความแตกแยกไดชดเจนแลว หลกเลยงเหตแหงความแตกแยก สรางเหตแหงความสมานฉนทและเคารพกฎหมาย ความสมครสมานสามคคหรอการสมานฉนทจะตองกลบมาสสงคมไทยในไมชาเพราะชนชาตไทยเปนชนชาตทโชคดมทงเอกลกษณไทย ศาสนาและกฎระเบยบวฒนธรรมประเพณทดงาม รอเพยงใหปวงชนชาวไทยไมทอแทลกขนมาแกไขและปฏบตตามกฎหมายอยางจรงจง โดยททกคนตระหนกวา การสรางสมานฉนทในชาต มใชหนาทของผน าประเทศหรอของใครคนใดคนหนงแตเปนหนาทของทกคน ไมชาความสงบจะกลบมาสบานเกดเมองนอนของเราอนเปนทรกอกครงหนง การอยรวมกนอยางสนต สามคค ปรองดอง

จากหลกการของระบอบประชาธปไตยเหนไดวาประชาชนตองมบทบาทและมสวนรวมในทางการเมองมากกวาระบอบเผดจการ และในระบอบประชาธปไตยทยดหลกสทธและเสรภาพของประชาชนทกคนอยางเทาเทยม ในสงคมทมขนาดใหญ หากทกคนยดแตหลกการพนฐานของระบอบประชาธปไตยเทานน เชอวาความวนวายและไรระเบยบของสงคมยอมเกดขน ในสงคมไทย แนวคดของระบอบประชาธปไตยเปนสงทเรารบมาจากประเทศทางตะวนตก ซงมขอดในเรองวนย สทธ เสรภาพและความเสมอภาค สวนวถของสงคมไทยทเปนสงคมพทธ มขอดในเรองความอบอน การเคารพผอาวโส ความกตญญ เปนขอดทเราตองน ามาใชใหถกตอง ดงนนการจะ



อยรวมกนอยางสนตในระบอบประชาธปไตยของสงคมไทย คงมใชการยดหลกการพนฐานของระบอบประชาธปไตยเทานน แตตองมองรากฐานของคนไทยดวยวามวถชวตอยางไร

วถชวตไทย สงคมไทยในอดตปกครองดวยระบอบสมบรณาญาสทธราชยจนถงป พ.ศ. 2475 เมอคณะราษฎรไดท าการปฏวตเปลยนแปลง

ระบอบการปกครองมาเปนระบอบประชาธปไตย เวลาทผานมา 70 กวาป วถชวตของชนชาวไทยไดปรบตนเองใหเขากบระบอบการปกครองแบบประชาธปไตยอยางไร หนงสอเรยนสาระการพฒนาสงคม รายวชาศาสนาและหนา ทพลเมอง (สค 21002) ระดบมธยมศกษาตอนตน การศกษาเพอใหเกดความเขาใจวถชวตไทยภายใตระบอบการปกครองแบบประชาธปไตยนกศกษาควรจะมความรความเขาใจในความหมายของค าหลกทเกยวของกอน ไดแกค าวา“วถชวต” “ระบอบ” และ “ประชาธปไตย” เพอเปนพนฐานในการวเคราะหตอไป ซงพจนานกรม ฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2542 ไดใหความหมายของค าดงกลาวไว ดงน

วถชวต หมายถง ทางด าเนนชวต เชน วถชวตชาวบาน ระบอบ หมายถง แบบอยาง ธรรมเนยม เชน ท าถกระบอบ ระเบยบ การปกครอง เชน

การปกครองระบอบประชาธปไตย การปกครองระบอบสมบรณาญาสทธราชย ประชาธปไตย (ประชาทปะไต/ประชาทบปะไต) หมายถง ระบอบการปกครองทถอมตปวงชน

เปนใหญ การถอเสยงขางมากเปนใหญ จากความหมายของค าหลกทงสามค าดงกลาวขางตน เมอน าความหมายมารวมกน “วถชวตไทยภายใตการปกครองระบอบประชาธปไตย” จงหมายถง การด าเนนชวตของชน

ชาวไทยโดยการถอเสยงขางมากเปนใหญ เราจะท าการศกษาตอไปวา การด าเนนชวตของคนไทยนนไดถอเสยงขางมากในเรองใดบาง และขอด ขอเสยของการถอเสยง

ขางมากเปนใหญมอะไรบาง โดยการพจารณา จากลกษณะของสงคมไทยในปจจบน ลกษณะทส าคญของสงคมไทย ประเทศไทยตงอยบนคาบสมทรอนโดจนทเรยกวา “สวรรณภม” มพนทประมาณ 513.115 ตารางกโลเมตร มกลมชนชาต

ไทยและกลมชาตพนธอนๆ อกมากกวา 50 ชาตพนธ เชน จน ลาว มอญ เขมร กย ฝรง แขก ซาไก ทมฬ ฯลฯ มาอาศยอยในประเทศไทย มภาษาไทยเปนของตนเอง มประวตศาสตรการตงถนฐานทยาวนาน ประชากรสวนใหญประกอบอาชพเกษตรกรรม มพระมหากษตรยทรงเปนประมข จนถงป พ.ศ. 2475 เมอเกดการเปลยนแปลง ระบอบการปกครองจากระบอบสมบรณาญาสทธราชยมาเปนระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข เวลาผานไปเกอบ 80 ป จนถงปจจบน เมอวเคราะหลกษณะของสงคมไทยในปจจบน เราจะพบวาลกษณะส าคญ ดงน



1. สงคมไทยเปนสงคมทเคารพเทดทนสถาบนพระมหากษตรย สงคมไทยปกครองโดยเฉพาะพระมหากษตรยมาตงแตสมยสโขทย ทเรยกวา

สมบรณาญาสทธราชย จนมาถงการปกครองในระบอบประชปไตย พระมหากษตรยทรงเปนทงองคพระประมข เปนขวญและก าลงใจใหกบประชาชน และทรงเปนศนยรวมแหงความสามคคของคนในชาต สถาบนพระมหากษตรยจงไดรบ การเคารพเทดทนอยางสงในสงคมไทย

2. สงคมไทยยดมนในพระพทธศาสนา วดมความสมพนธกบชมชนมาก ในอดตวดเปนแหลงการศกษาของฆารวาสและภกษ

สามเณร เปนสถานทอบรมขดเกลาจตใจ โดยใชธรรมะเปนเครองชน าในการด าเนนชวต โดยมพระภกษเปน ผอบรมสงสอนพทธศาสนกชนใหเปนคนดมศลธรรม



3. สงคมไทยเปนสงคมเกษตร อาชพเกษตรกรรมเปนอาชพทเปนพนฐานทางเศรษฐกจ ซงในปจจบนมการน าเทคโนโลยมาใช

ในการเกษตรมากขน ท าใหมการพฒนาเปนเกษตรอตสาหกรรม จากพนฐานการมอาชพเกษตรกรรม ท าใหคนไทยรกความเปนอยทเรยบงาย ไมทะเยอทะยานเกนฐานะ มจตใจออนโยน เออเฟอเผอแผ

4. สงคมไทยใหการเคารพผอาวโส การแสดงความเคารพ การใหเกยรตผอาวโส มผลตอการแสดงออกของคนในสงคมในดานกรยา

วาจา ความเคารพ และความเกรงใจ ท าใหเดกๆ หรอผนอยรจกออนนอมถอมตนตอผใหญ

5. สงคมไทยเปนสงคมระบบเครอญาต



สงคมไทยเปนสงคมทอยรวมกนเปนครอบครวขนาดใหญ มความสมพนธกนอยางใกลชด ท าใหมความผกพนและหวงใยในทกขสขของกนและกน อปการะเกอกลกน ซงสมาชกในครอบครวทกคนถอเปนหนาททตองประพฤตปฏบตตอกน

6. สงคมไทยมการเปลยนแปลงอยางรวดเรว เนองจากมการเปดรบวฒนธรรมตางชาตเขามามาก และระบบเศรษฐกจเปนแบบทนนยม โดยเฉพาะเมองใหญ เชน กรงเทพฯ

เชยงใหม ภเกต เปนตน แตในชนบทจะมการเปลยนแปลงชากวาเมองใหญ ท าใหมขนบธรรมเนยมประเพณทดงามคงอย



หากเราสามารถใชชวตโดยการประยกตใชหลกการของระบอบประชาธปไตย ทง5 หลก (หนา 130) ใหเขากบสภาพสงคมและวถชวตไทยไดอยางสมดล เชอวาสงคมไทยจะสามารถอยรวมกนไดอยางสนต มสทธ เสรภาพ และความอบอนในรปแบบของวถชวตได โดยมแนวทางของการเปนพลเมองดตามวถประชาธปไตย โดยพจารณาจากบทบาทหนาทของตนเองทมตอสวนเกยวของ ดงน

1. บทบาทหนาทและความรบผดชอบตอตนเอง ไดแก 1.1 ยดมนในคณธรรมและศลธรรม 1.2 พฒนาคณภาพชวตของตนเองใหมความร ฉลาด ทนโลกทนเหตการณ 1.3 ประกอบอาชพทซอสตยดวยความขยนหมนเพยร 1.4 สนใจตดตามขาวความเปนไปในทางการเมองการปกครอง เศรษฐกจ และสงคม

2. บทบาทหนาทและความรบผดชอบตอครอบครว 2.1 ท าหนาทสมาชกในครอบครวใหสมบรณ 2.2 ชวยกจกรรมงานตางๆ ในครอบครวอยางเตมใจ 2.3 ชวยกนดแลประหยดคาใชจายในครอบครว 2.4 รบฟงและแลกเปลยนความคดเหนซงกนและกนในครอบครว 2.5 ไมท าใหสมาชกในครอบครวรสกวาถกทอดทง

3. บทบาทหนาทและความรบผดชอบตอสงคมและประเทศชาต 3.1 ดานเศรษฐกจ

1) ประกอบอาชพทเกดผลดทางเศรษฐกจตอชมชนและประเทศชาต 2) เสยภาษอากรใหแกรฐอยางถกตอง 3) ประหยดการใชจาย



3.2 ดานการเมอง 1) สนใจตดตามขาวคราวความเปนไปทางดานการเมองในประเทศ 2) สนบสนนการปกครองระบอบประชาธปไตย 3) เขารวมในกจกรรมตางๆ ทมอยในการปกครองระบอบ ประชาธปไตย 4) เคารพสทธและเสรภาพของบคคลอน 5) สนใจตดตามความเปนไปและปญหาทางดานสงคมของชมชน

3.3 ดานสงคม 1) ยดมนในระเบยบวนยและปฏบตตามกฎหมายของบานเมอง 2) ยอมรบความแตกตางในดานบคคล 3) มความรสกเปนสวนหนงของสงคมและประเทศชาต 4) ใหความชวยเหลอในการท างานเพอสงคม

หากแตละบคคลสามารถปฏบตตามบทบาทหนาทและความรบผดชอบไดอยางครบถวนกไดชอวาเปน “พลเมองดตามวถ

ประชาธปไตย” กจกรรมท 12

1. ใหผเรยนวเคราะหและเขยนบอกลกษณะส าคญของสงคมในปจจบน โดยเปรยบเทยบกบลกษณะของสงคมไทยตามทม ผวเคราะหไวแลว เพอพจารณาวามลกษณะใดบางทเปลยนแปลงหรอสญหายไปแลว และลกษณะใดบางทยงคงอยพรอมกบบอก ความรสกของผเรยนทมตอสภาพสงคมในปจจบน ……………………………………………………………………………….…………………………………..…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………….…………………………………..……………………………………………………………………

2. ผเรยนวเคราะหบทบาทหนาทและความรบผดชอบของผเรยนทปฏบตตอ สมาชกในครอบครว วาเปนไป ตามหลกการของระบอบประชาธปไตยหรอไม บทบาทหนาทดงกลาวมเรองใดบางทควรสงเสรม และมเรองใดบางทควรละทง ……………………………………………………………………………….…………………………………..…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………….…………………………………..……………………………………………………………………

3. ในฐานะทผเรยนเปนหนวยหนงของสงคมและประเทศ ผเรยนจะปฏบตตน อยางไรจงจะไดชอวา เปนพลเมองดของประเทศทมการปกครองระบอบประชาธปไตย อนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข ……………………………………………………………………………….…………………………………..…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………….…………………………………..……………………………………………………………………



แหลงสบคน ส านกงาน กศน. ,ส านกงาน : หนงสอเรยน รายวชาศาสนาและหนาทพลเมอง (สค ๒๑๐๐๒) ระดบมธยมศกษาตอนตน. กรงเทพฯ : ส านกงาน กศน. ส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ, ๒๕๕๔ เวปไซต http:// www.elifesara.com เรอง การสรางความปรองดองและสมานฉนทในสงคมไทยปจจบน โดยพลเอกเอกชย ศรวลาศ สบคนเมอวนท ๔ สงหาคม ๒๕๕๗ เวปไซต http://www.kr.ac.th/ebook/savalee/b1.htm เรอง ใบความร พลเมองเรองดในวถชวตประชาธปไตย สบคนเมอวนท ๗ สงหาคม ๒๕๕๗ เวปไซต http://www.mcunk.ac.th/news/7071.html เรอง ตามรอยพระยคลบาท : รวมสรางความสามคคปรองดองในสงคมไทย สบคนเมอวนท ๗ สงหาคม ๒๕๕๗ เวปไซต http://www.kpi.ac.th/wiki/index.php เรอง คณธรรมจรยธรรม บนพนฐานเพอความสามคคปรองดอง สบคนเมอวนท ๗ สงหาคม ๒๕๕๗

http://www.slideshare.net/jukravuth

http://www.kr.ac.th/ebook/savalee/b1.htm

Documents

สันติ สามัคคี ปรองดอง ค่านิยม ๑๒ ประการ เนื้อหาช่วยสอน และจัดกิจกรรมเพื่อนครู