เครองใชไฟฟา

• คอ เครองใชไฟฟาทเปลยนพลงงานไฟฟาใหเปนพลงงานในรแบบ

ตางๆ

จ าแนกหลกๆ ไดดงน

1. อปกรณไฟฟาทใหพลงงานเสยง

2. อปกรณไฟฟาทใหพลงงานกล

3. อปกรณไฟฟาทใหพลงงานแสง

4. อปกรณไฟฟาทใหพลงงานความรอน

– เครองใชไฟฟาทใหพลงงานเสยง เปนเครองใชไฟฟาทเปลยนพลงงาน

ไฟฟาเปนพลงงานเสยง เชน เครองรบวทย เครองบนทกเสยง เครอง

ขยายเสยง

เครองรบวทย

เปนอปกรณทเปลยนพลงงานไฟฟาเปนพลงงานเสยง โดยเครองรบ

วทยอาศยการรบคลนวทยจากสถานสง แลวใชอปกรณอเลกทรอนกส

ขยายสญญาณเสยงทอยในรปของสญญาณไฟฟาใหแรงขนจนเพยงพอท

ท าใหล าโพงเสยงสนสะเทอนเปนเสยงใหเราไดยน ดงแผนผง

• เครองบนทกเสยง

เครองบนทกเสยงเปนเครองใชไฟฟาทเปลยนพลงงานไฟฟาเปน

พลงงานเสยง โดยขณะบนทกใชการพดผานไมโครโฟน ซงจะเปลยน

เสยงเปนสญญาณไฟฟา แลวบนทกลงในแถบบนทกเสยงซงฉาบดวย

สารแมเหลกในรปของสญญาณแมเหลก เมอน าแถบบนทกเสยงท

บนทกไวมาเลน สญญาณแมเหลกจะถกเปลยนกลบไปเปน

สญญาณไฟฟา และสญญาณไฟฟาจะถกขยายใหแรงขนดวยอปกรณ

ไฟฟา สญญาณไฟฟาจะถกสงไปถงล าโพง ท าใหล าโพงสนสะเทอนกลบ

เปนเสยงขนอกครงหนง ดงแผนผง

•

• มอเตอร เปนเครองใชไฟฟาทเปลยนพลงงานไฟฟาเปนพลงงาน

กล ประกอบดวยขดลวดทพนรอบแกนโลหะทวางอยระหวางขวแมเหลก โดยเมอผานกระแสไฟฟาเขาไปยงขดลวดทอยระหวางขวแมเหลก จะท าให

ขดลวดหมนไปรอบแกน และเมอสลบขวไฟฟา การหมนของขดลวดจะหมน

กลบทศทางเดม

มอเตอร ม 2 ประเภท คอ มอเตอรกระแสตรง และมอรกระแสสลบ มอเตอรกระแสตรง เปนมอเตอรทตองใชไฟฟากระแสตรงผานเขาไปในขดลวดอารเมเจอรเพอท าใหเกดการดดและผลกกนของแมเหลกถาวรกบ

แมเหลกไฟฟาทเกดจากขดลวดมอเตอรจงหมนได

มอเตอรกระแสสลบ เปนมอเตอรทตองใชกบไฟฟากระแสสลบ โดยใชหลกการดดและผลกกนของแมเหลกถาวรกบแมเหลกไฟฟาจาก

ขดลวดมาท าใหเกดการหมนของมอเตอร

ขอควรระวงในการใชเครองใชไฟฟาทมมอเตอรเปน

สวนประกอบ

• คอ หามใชเครองใชประเภทนในชวงทไฟตก หรอแรงดนไฟฟาไมถง

220 โวลต เนองจากมอเตอรจะไมหมนและท าใหเกดกระแสไฟฟาดน

กลบ จะท าใหขดลวดรอนจดจนเกดไหมเสยหายได

• ขณะทมอเตอรก าลงหมนจะเกดการเหนยวน าไฟฟาขนท าให

เกดกระแสไฟฟาซอนขนภายในขดลวด แตมทศทางการไหลสวนทาง

กบกระแสไฟฟาทมาจากแหลงก าเนดพลงงานไฟฟาเดม ท าใหขดลวด

ของมอเตอรไมรอนจนเกดไฟไหมได

• ท าไดโดย การเพมหรอลดความตานทานใหกระแสไฟฟาผานไดมากหรอ

นอยภานในเครองใชไฟฟานน ซงเปนผลใหความเรวของการหมนมอเตอร

เปลยนไปจากเดม เชน เมอตองการใหพดลมหมนชาลง กใหเพมความตานทานเพอใหกระแสไฟฟาเขาไดนอยลงเปนผลใหพดลมหมนชา

ลง ฉะนนในเครองใชไฟฟาทใหพลงงานกลจะตองมเครองควบคมความเรวของมอเตอรเสมอ

• การเลอก เครองใชไฟฟาทใหพลงงานกล จะตองพจารณาดขอก าหนดในการใช เชน ใชกบความตางศกยไฟฟาเทาใด ทงนเพอความปลอดภยในการ

ใชเครองใชไฟฟา และไมใหเกดความเสยหายแกเครองใชไฟฟานน และเพอเปนการประหยดพลงงานไฟฟา ควรพจารณาก าลงไฟฟาของ

เครองใชไฟฟานนๆดวย

เครองใชไฟฟาทใหแสงสวาง

หลอดไฟฟา เปนเครองใชไฟฟาทมใชในทกบานทมการใชพลงงาน

ไฟฟา เปนเครองใชทเปลยนพลงงานไฟฟา ไปเปนพลงงานแสง หลอด

ไฟฟาทใชทวไป ม 3 ชนด คอ

• 1. หลอดไฟแบบธรรมดา

• 2. หลอดไฟเรองแสงหรอหลอดฟลออเรสเซนต

• 3. หลอดไฟโฆษณาหรอหลอดนออน

หลอดไฟฟาแบบธรรมดา

• หลอดไฟฟาแบบธรรมดา มการเปลยนรปพลงงานจากพลงงานไฟฟาเปนพลงงานความรอน แลวจงเปลยนเปนพลงงานแสง หลอดไฟฟาแบบธรรมดาม 2 แบบ คอแบบเกลยว

และแบบเขยว มสวนประกอบดงน

• 1. ไสหลอด ท าดวยโลหะทมจดหลอดเหลวสง ทนความรอนไดมาก มความทานสง เชน ทงสเตน

• 2. หลอดแกวท าจากแกวททนความรอนไดด ไมแตกงาย สบอากาศออกจนหมดภายในบรรจกาซไนโตรเจนและอารกอนเลกนอย กาซชนดนท าปฏกรยายาก ชวยปองกน

ไมใหไสหลอดระเหดไปจบทหลอดแกว และชวยไมใหไสหลอดไมขาดงาย ถาบรรจกาซ

ออกซเจนจะท าปฏกรยากบไสหลอด ซงท าใหไสหลอดขาดงาย

• 3. ขวหลอดไฟ เปนจดตอวงจรไฟฟา ม 2 แบบ คอ แบบเขยวและแบบเกลยว

• เนองจากหลอดไฟฟาประเภทนใหแสงสวางไดดวยการเปลยนพลงงานไฟฟาเปนพลงงานความรอนกอนทจะใหแสงสวางออกมา จงท าใหสนเปลอง พลงงานไฟฟามากกวาหลอดชนดอน ในขนาด ก าลงไฟฟา ของหลอดไฟซงจะก าหนดไวทหลอดไฟทกดวง เชน หลอดไฟฟาขนาด 100 วตต เปนตน

หลอดเรองแสงหรอหลอดฟลออเรสเซนต

(Fluorescent Lamp)

• หลอดเรองแสงหรอหลอดฟลออเรสเซนต (Fluorescent Lamp) ท าดวยหลอดแกวทสบอากาศออกจนหมดแลวบรรจไอปรอทไวเลกนอย มไสทปลายหลอด

ทงสองขาง หลอดเรองแสงอาจท าเปนหลอดตรง หรอครงวงกลมกได สวนประกอบและการท างานของหลอดเรองแสง มดงน

1. ตวหลอด ภายในสบอากาศออกจนหมดแลวบรรจไอปรอทและกาซอารกอน เลกนอย ผวดานในของหลอดเรองแสงฉาบดวยสารเรองแสงชนดตางๆ แลวแตความตองการใหเรองแสงเปนสใด เชน ถาตองการใหเรองแสงสเขยว ตอง

ฉาบดวยสารซงคซลเคต แสงสขาวแกมฟาฉาบดวยมกเนเซยมทงสเตน แสงสชมพ

ฉาบดวยแคดเนยมบอเรต เปนตน

2. ไสหลอด ท าดวยทงสเตนหรอวลแฟรมอยทปลายทงสองขาง เมอกระแสไฟฟาผานไสหลอดจะท าใหไสหลอดรอนขน ความรอนทเกดขนจะท าใหไอ

ปรอททบรรจไวในหลอดกลายเปนไอมากขน แตขณะนนกระแสไฟฟายงผานไอ

ปรอทไมสะดวก เพราะปรอทยงเปนไอนอยท าใหความตานทานของหลอดสง

• 3. สตารตเตอร ท าหนาทเปนสวตซไฟฟาอตโนมตของวงจรโดยตอขนานกบหลอด ท า

ดวยหลอดแกวภายในบรรจกาซนออนและแผนโลหะคทงอตวได เมอไดรบความ

รอน เมอกระแสไฟฟาผานกาซนออน กาซนออนจะตดไฟเกดความรอนขน ท าใหแผน

โลหะคงอจนแตะตดกนท าใหกลายเปนวงจรปดท าใหกระแสไฟฟาผานแผนโลหะไดครบ

วงจร กาซนออนทตดไฟอยจะดบและเยนลง แผนโลหะคจะแยกออกจากกนท าใหเกด

ความตานทานสงขนอยางทนทซงขณะเดยวกนกระแสไฟฟาจะผานไสหลอดไดมากขนท า

ใหไสหลอดรอนขนมาก ปรอทกจะเปนไอมากขนจนพอทน ากระแสไฟฟาได

4. แบลลสต เปนขดลวดทพนอยบนแกนเหลก ขณะกระแสไฟฟาไหลผานจะ

เกดการเหนยวน าแมเหลกไฟฟาท าใหเกดแรงเคลอนไฟฟาเหนยวน าขน เมอแผนโลหะค

ในสตารต

• แยกตวออกจากกนนนจะเกดวงจรเปดชวขณะ แรงเคลอนไฟฟาเหนยวน าทเกดขนใน

แบลลสตจงท าใหเกดความตางศกยระหวางไสหลอดทงสองขางสงขนเพยงพอทจะท าให

กระแสไฟฟาไหลผานไอปรอทจากไสหลอดขางหนงไปยงไสหลอดอกขางหนง

ได แรงเคลอนไฟฟาเหนยวน าทเกดจากแบลลสตนนจะท าใหเกดกระแสไฟฟาเหนยวน า

ไหลสวนทางกบกระแสไฟฟาจากวงจรไฟฟาในบาน ท าใหกระแส ไฟฟาทจะเขาสวงจรของ

หลอดเรองแสงลดลง

หลกการท างานของหลอดเรองแสง

• เมอกระแสไฟฟาผานไอปรอทจะคายพลงงานไฟฟาใหอะตอมไอปรอท

ท าใหอะตอมของไอปรอทอยในสภาวะถกกระตน (excited state) และอะตอมของปรอทจะคายพลงงานออกมาเพอลดระดบพลงงาน ในรปของรงสอลตราไวโอเลต ซงอยในชวงของแสงทมองไม

เหน เมอรงสนกระทบสารเรองแสงทฉาบไวทผวหลอด สารเรองแสงจะ

เปลงแสงสตางๆตามชนดของสารเรองแสงทฉาบไวในหลอดนน

ขอดของหลอดเรองแสง

• 1. เมอใหพลงงานไฟฟาเทากนจะใหแสงสวางมากกวาหลอดไฟฟา

แบบธรรมดาประมาณ 4 เทา และมอายการใชงานนานกวาหลอด

ไฟฟาธรรมดาประมาณ 8 เทา

2. อณหภมของหลอดไมสงเทากบหลอดไฟฟาแบบธรรมดา

3. ถาตองการแสงสวางเทากบหลอดไฟฟาธรรมดา จะใชวตตทต ากวา

จงเสยคาไฟฟานอยกวา

ขอเสยของหลอดเรองแสง

• 1. เมอตดตงจะเสยคาใชจายสงกวาหลอดไฟฟาแบบธรรมดา เพราะ

ตองใชแบลลสตและสตารตเตอร เสมอ

• 2. หลอดเรองแสงมกระพรบเลกนอยไมเหมาะในการใชอานหนงสอ

• ตวเลขทปรากฏบนหลอดไฟฟาธรรมดาและหลอดเรองแสงซง

บอก ก าลงไฟฟาเปนวตต(W) เปนการบอกถงปรมาณพลงงานไฟฟาทใชไปใน 1 วนาท เชน 20 W หมายถง หลอดไฟฟานจะใชพลงงานไป 20 จลในเวลา 1 วนาท ดงนนหลอดไฟฟาและหลอดเรองแสงทม

ก าลงไฟฟามาก เมอใชงานกยงสนเปลองกระแสไฟฟามาก ท าใหเสย

คาใชจายมากขนดวย ปจจบนมการผลตหลอดไฟพรอมอปกรณ

ประกอบ เชน บลลาสต แบบประหยดพลงงานขนมาใชหลายชนด เชน

หลอดตะเกยบ หลอดผอม บลลาสตเบอร 5 เปนตน

หลอดไฟโฆษณาหรอหลอดนออน

• หลอดไฟโฆษณาหรอหลอดนออน เปนหลอดแกวทถกลนไฟแลวดด

ใหเปนรปหรอตวอกษร ไมมไสหลอดแตทปลายทงสองขางจะม

ขวไฟฟาท าดวยโลหะ ตอกบแหลงก าเนดไฟฟา ทมความตางศกยสง

ประมาณ 10,000 โวลต ภายในหลอดสบอากาศออกจนหมดแลวใส

กาซบางชนดทใหแสงสตางๆออกมาเมอมกระแสไฟฟาผาน เชนกาซ

นออนใหแสงสแดงหรอสม กาซฮเลยมใหแสงสชมพ ความตางศกยท

สงมากๆ จะท าใหกาซทบรรจไวในหลอดเกดการแตกตวเปนนออน

และน าไฟฟาได เมอกระแสไฟฟาผานกาซเหลานจะท าใหกาซรอนตด

ไฟใหแสงสตางๆได

เครองใชไฟฟาทใหพลงงานความรอน

• เครองใชไฟฟาทใหพลงงานความรอน เปนเครองใชทเปลยนพลงงานไฟฟาเปนพลงงานความรอน โดยใชหลกการคอ เมอปลอยกระแสไฟฟา

ผานขดลวดตวน าทมความตานทานสงๆ ลวดตวน านนจะรอนจนสามารถน า

ความรอนออกไปใชประโยชนได เนองจากเปนเครองใชไฟฟาทใหพลงงาน

ความรอนมาก จงสนเปลยนพลงงานไฟฟามากเมอเปรยบกบการใช

เครองใชไฟฟาประเภทอนๆ เมอใชในเวลาทเทากน ฉะนนขณะใชเครองใชไฟฟาใหพลงงานความรอนจงควรใชดวยความระมดระวง ตวอยางเครองใชไฟฟาทใหพลงงานความรอน เชน เตารด หมอหงขาว กระทะไฟฟา

กาตมน า เครองตมกาแฟ เตาไฟฟา ฯลฯ

•

สวนประกอบในเครองใชไฟฟาทใหพลงงานความรอน

• 1. ขดลวดความรอน หรอแผนความรอน มกท าจากโลหะผสมระหวางนเกลกบโครเมยม เรยกวา นโครม ซงมสมบตคอมจดหลอมเหลวสงมากจงทนความรอนได

สงเมอมความรอนเกดขนมากๆจงไมขาด และมความตานทานสงมาก 2. เทอรโมสตารท หรอสวตซความรอนอตโนมต ท าหนาทควบคมอณหภมไมใหรอนเกนไป มสวนประกอบเปนโลหะตางชนดกน 2 แผนมาประกบกน

เมอไดรบความรอนจะขยายตวไดไมเทากน เชน เหลกกบทองเหลอง โดยใหแผนโลหะทขยายตวไดนอย(เหลก)อยดานบน สวนโลหะทจะขยายตวไดมาก

(ทองเหลอง)อยดานลาง เมอกระแสไฟฟาไหลผานแผนโลหะทงสองมากขน จะท าให

มอณหภมสงจนแผนโลหะทงสองซงขยายตวไดตางกนโลหะทขยายตวไดมากจะ

ขยายตวโคงงอ เปนเหตใหจดสมผสแยกออกจากกน เกดเปนวงจรเปด กระแสไฟฟา

จงไหลผานไมได และเมอแผนโลหะทงสองเยนลงกจะสมผสกนเหมอนเดม เกดเปน

วงจรปด กระแสไฟฟาจงไหลผานไดอกครงหนง

• 3. แผนไมกา หรอ แผนใยหน ซงเปนฉนวนไฟฟา ในเครองใชไฟฟาท

ใหพลงงาน ความรอนบางชนด เชนเตารด หมอหงขาว เตาไฟฟา

จะมแผนไมกา หรอใยหน เพอปองกนไมใหขดลวดหลอมละลาย และ

ปองกนไฟฟารวขณะใชงาน

ขอควรระวงในการใชเครองใชไฟฟาทใหพลงงานความ

รอน

• เนองจากเครองใชไฟฟาทใหพลงงานความรอนจะมกระแสไฟฟาปรมาณมากไหลผาน มากกวาเครองใชประเภทอนๆ จงควรใชดวยความระมดระวง

ดงน

1. หมนตรวจสอบดแลสายไฟ เตารบ เตาเสยบ ใหอยในสภาพเรยบรอยไมช ารด

2. เมอเลกใชงานตองถอดเตาเสยบออกจากเตารบทกครงไมควรเสยบทงไว

• ในการเลอกเครองใชไฟฟาทกชนดตองพจารณาถงคณภาพของเครองใชไฟฟา รจกวธใชทถกตอง รจกวธปองกนอนตรายจากไฟฟารวและไฟฟาลกวงจรและตรวจดแลอปกรณอยเสมอ