Upload
erik-hovhannisyan
View
167
Download
4
Embed Size (px)
Citation preview
Բջջային Հեռախոս
Առաջին հեռախոսը ստեղծելուց անցել էավելի քան 100 տարի: Միայն տարբերաղբյուրներից հայտնի է, որ 1902թ. մարտի 20-22 Նատան Ստաբլիֆիլդուսումնասիրել է կապը, գտնվելով նավիվրա, որը նավարկում էր Պատոմակգետով, և հայտնաբերեց էլեկտրոնայինկապը
Բջջային հեռախոսների էլեկտրոմագնիսականճառագայթումը ի վիճակի է կանխել ծերունականթուլամտությունը և նույնիսկ կարգավորելգլխուղեղի ֆունկցիաները ծեր տարիքում: Այսեզրահանգմանն են եկել ամերիկացիգիտնականները երկարատև փորձարկումներիընթացքում: Այդ փորձարկումներն արվել են այնմկների վրա, որոնք նմանատիպհիվանդությունների զարգացման գենետիկնախատրամադրվածություն ունեին: Ընդհանուրառմամբ, փորձարկվել է մոտ 96 մուկ: Կրծողներիվանդակները տեղադրել էին հավասարհեռավորության վրա էլեկտրոմագնիսականճառագայթներից, որոնց ազդեցությունըկենդանիների վրա նույնն է, ինչ աշխատողբջջային հեռախոսինը:
Փորձարկմանը մասնակցող մկների մի մասըբջիջներում և հյուսվածքներում բետա-ամիլոիդսպիտակուցի կուտակման գենետիկնախատրամադրվածություն ուներ: Այդգործընթացը, որը զարգանում է ծեր հասակում, ուղեկցվում է հիշողության խախտումներով ևմտավոր կարողությունների թուլացմամբ ևհանդիսանում է Ալցմեյգերի հիվանդությանտարածված ձևի առաջացմամբ:
7-9 ամիս մկները օրական 2 ժամ ենթարկվում էինէլեկտրոմագնիսական ճառագայթներիազդեցությանը: Այնուհետև գիտնականները միշարք ստանդարտ թեսթեր են անցկացնում` մկներիմտավոր կարողության և հիշողության ստուգմանհամար: Ինչպես պարզվեց, էլեկտրամագնիսականճառագայթների շարումակական ընդունումըկանխել էր վերոնշյալ հիվանդություններիառաջացումը և նմանատիպ հիվանդություններիզարգացման գենետիկնախատրամադրվածություն ունեցող մկներըոչնչով չէին զիջում առողջ մկներին: Հարկավոր էընդգծել, որ փորձարկմանը մասնակցած առողջմկները ավելի հեշտ էին հաղթահարում թեսթերը` ի տարբերություն ճառագայթում չընդունածսովորական մկների:
Ամերիկացի գիտնականներիկարծիքով հայտնաբերված դրականազդեցությունը կապված է արյանարագ շրջանառության հետ, ինչպեսնաև ուղեղի հյուսվածքներումընթացող նյութափոխանակությանհետ: Այն մեծ համանականությամբկարող է տարածվել նաև մարդկանցվրա: Գիտնականները չեն բացառում, որ հետագայում այս մեթոդը կարող էօգտագործվել Ալցմեյգերիհիվանդությունը կանխարգելման ևբուժման համար:
Բջջայինը վտանգավո՞ր էՎերջերս Իտալիայում բջջային հեռախոսի պայթելու հետևանքով աղջիկը ստացել էր դեմքի, կրծքի և ձեռքերի այրվածքներ:«Ես նոր էի բջջայինով լուսանկարել և մտադիր էի նկարը ուղարկել հարազատներիս, երբ զգացի, որ հեռախոսի մարտկոցը խիստ տաքացավ: Չհասցրեցի պայուսակիս մեջ դնել, հեռախոսը պայթեց»,- լրագրողներին է պատմել Թուրինի բնակչուհին:
Ըստ կորեական ԶԼՄ-ների, առաջին անգամ իրենց երկրում, հնարավոր է, որ մահվան պատճառը բջջային հեռախոսը լինի: Այնուամենայնիվ, նշում են, որ աշխարհում սա առաջին դեպքը չէ: 2007 թ.-ին հաղորդվել է նման դեպքի մասին, այս անգամ մահացել էր մի չինացի:
Չնայած Հայաստանում բջջային հեռախոսների պայթելու մասին տեղեկություն չկա, սակայն հայ բժիշկները մտահոգ են` երկարատև օգտագործելու դեպքում բջջայինները վնասակար են առողջության համար:
«Բջջային հեռախոսների երկարատև օգտագործումը բացասական ազդեցություն է թողնում ամբողջ օրգանիզմի վրա, ազդում է նաև սրտի աշխատանքի ռիթմի վրա: Այս ասպարեզում կան միջազգային հետազոտություններ: Ի վերջո, բջջային հեռախոսը էլեկտրական հարմարանք է և մեր օրգանիզմը բիոէլեկտալիզացված է»,- ասաց Սրտաբանության ինստիտուտի գլխավոր բժիշկ Հայկ Քամալյանը:Նշենք, որ այս ասպարեզում Հայաստանում հետազոտություններ չկան, բայց տարբեր երկրների հետազոտություններից ներկայացնենք Իրանի Շիրազի Բժշկական համալսարանի գիտնակաների հետազոտությունը, որի ժամկանակ փորձարկումներ են իրականացրել14 ուսանողների վրա:
Արդյունքում` նրանք եկել են այն եզրակացության, որ բջջայինհեռախոսների ճառագայթումը քայքայում է ատամնային պլոմբըև արգելակում թքագեղձերի աշխատանքը:
Ռուս գիտնականները նույնպես հետազոտություններ ենկատարել և գտնում են, որ բջջայինները կարող են գլխուղեղիուռուցք առաջացնել, նաև գլխուղեղի օնկոլոգիականհիվանդությունները` Ալցգեյմերի հիվանդությունը, դեպրեսիայիհամախտանիշը, ինչպես նաև` էպիլեպտիկ ռեակցիաներինկատմամբ հակումները:
Նկատի ունենալով ժամանակակից աշխարհի պահանջները, ըստ որի, բջջային հեռախոսների լայն տարածումը հնարավոր չէկանխել` ռուս բժիշկներից մեկը պարզապես առաջարկել էկրճատել հեռախոսից օտվելու ժամանակը և մեծացնել զանգերիմիջև ընկած դադարը:
Բջջային հեռախոսները փոխել են մեր կյանքի ընթացքը` մեծացնելով անձնական անվտանգությունը, արագացնելովահազանգերին արագ արձագանքումը և հեշտացնելովանմիջական հաղորդակցությունը: Սակայն բջջայինհեռախոսներից ճառագայթումը կարող է հանգեցնել ուղեղիքաղցկեղի առաջացման:
Բջջային հեռախոսները մեր ժամանակի խորհրդանիշն են, որոնցից օգտվում է գրեթե չորս միլիարդ մարդ`Եվրոպայից մինչևԱսիա և Մերձավոր Արևելք:
«Բջջային հեռախոս» չինական ֆիլմը պատմում է, թե ինչպես էկործանվում մարդու կյանքը, երբ նա հեռախոսը մոռանում է տանը: Կինը գտնում է այն և բացահայտում ամուսնու դավաճանությունը:
Այս շաբաթ Սենատի լսումներում միջազգային հետազոտողները ևամերիկյան օրենսդիրները փորձում էին բացահայտել, թե արդյոքբջջային հեռախոսը կարող է դառնալ մահվան պատճառ:
Որոշ ուսումնասիրություններ բջջային հեռախոս երկար օգտագործելըկապում են ուղեղի քաղցկեղի առաջացման հետ: Շատերըհամաձայնում են, որ բջջային հեռախոսների տեխնոլոգիան շատառավելություններ ունի: Խնդիրն այստեղ ոչ թե դրանցից հրաժարվելնէ, այլ դրանք ճիշտ օգտագործելը:
Մի քանի երկրներում կառավորությունը զգուշացրել է բջջայինհեռախոսների հետ կապված առողջական խնդիրների վերաբերյալ:
Լինդա Էրդրիխը չորս տրիլիոն դոլար արժողությամբ այսարդյունաբերության ներկայացուցիչն է: Ըստ նրա` անհանգստանալուհարկ չկա:
"Հաստատվախ չէ, որ հեռախոսները քաղցկեղ կամ առողջապահականայլ խնդիրներ են առաջացնում",-ասում է նա:
Սակայն Թերեզա Գրեգորիոյի փորձն այլ է: Նա բջջայինհեռախոս օգտագործում է 1990-ականների կեսերից: 2008թ. նրա մոտ հայտնաբերել են ուղեղի ուռուցք, որըենթակա չէ վիրահատման:
"Ես օրական 2-3 ժամ օգտագործում եմ հեռախոսս, աջկողմից, որտեղ այժմ իմ ուռուքն է",-ասում է նա:
ԱՄՆ-ում գրեթե 270 միլիոն մարդ օգտվում է բջջայինից: Անչափահասների 70 տոկոսն ունի հեռախոս: Երեխաներն առավել խոցելի խումբ են:
Փիտսբուրգի համալսարանից համաճարակաբանԴեվրա Լի Դավիսն ասում է, որ 3-5 տարեկաներեխաների գլխում ճառագայթումն ավելի խորն էթափանցում, քան մեծահասակների մոտ, քանի որերեխաների գանգոսկրն ավելի բարակ է:
“Արդյոք մենք պատրաստ ենք վտանգել մերերեխաների ուղեղը մինչև գիտությունը կհաստատիհեռախոսների վնասակարությունը”, հարցնում է նա:
Չնայած քաղցկեղի վերաբերյալ արդյունքներըհակասական են, գիտնականները սպառողներինհորդորում են զգուշանալ, ոչ թե զղջալ:
Անհրաժեշտ է հեռախոսը հեռու պահել մարմնից` օգտագործել ականջակալներ կամ այլ սարքեր, հեռախոսը պահել գոտու վրա, ոչ թե գրպանում:
Գերադասելի է շփվելհաղորդագրություններով: Այդպեսհեռախոսը հեռու է մնում մարմնից, ևնվազեցվում է ճառագայթումը:
Լսումները վարում էր Սենատոր ԹոմՀարկինը:
"Սա հիշեցնում է մեր փորձը, երբծխախոտի վնասների վերաբերյալառաջին զգուշացումից հետոտասնամյակներ պահանջվեցին մինչևվերջնական եզրակացությունը, թե այնթոքի քաղցկեղ է առաջացնում",-ասում էնա: