ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ:ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ:

ΒΑΣΩ ΑΡΓΥΡΟΠΟΥΛΟΥΒΑΣΩ ΑΡΓΥΡΟΠΟΥΛΟΥ

ΜΑΘΗΜΑ:ΜΑΘΗΜΑ:ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ

ΤΑ ΜΥΣΤΗΡΙΑ ΤΟΥ ΒΑΠΤΙΣΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΤΑ ΜΥΣΤΗΡΙΑ ΤΟΥ ΒΑΠΤΙΣΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΧΡΙΣΜΑΤΟΣΧΡΙΣΜΑΤΟΣ

Βάπτισμα ονομάζεται ένα από τα επτά Βάπτισμα ονομάζεται ένα από τα επτά τελετουργικά μυστήρια των τελετουργικά μυστήρια των ΧριστιανικώνΧριστιανικών εκκλησιών με χρήση εκκλησιών με χρήση νερούνερού ως συμβόλου ως συμβόλου εξαγνισμού, που σηματοδοτεί την εισαγωγή εξαγνισμού, που σηματοδοτεί την εισαγωγή του πιστού στο σώμα της του πιστού στο σώμα της εκκλησίαςεκκλησίας. Η λέξη . Η λέξη βάπτισμαβάπτισμα προέρχεται από το ρήμα προέρχεται από το ρήμα βάπτωβάπτω//βαπτίζωβαπτίζω που σημαίνει «βυθίζω συχνά ή που σημαίνει «βυθίζω συχνά ή έντονα, βουτάω, καταδύω». έντονα, βουτάω, καταδύω».

Σύμφωνα με τον Ευαγγελιστή Ιωάννη « ν μή ἐὰΣύμφωνα με τον Ευαγγελιστή Ιωάννη « ν μή ἐὰτις γεννηθ ξ δατος κα Πνεύματος, ο ῇ ἐ ὕ ὶ ὐτις γεννηθ ξ δατος κα Πνεύματος, ο ῇ ἐ ὕ ὶ ὐδύναται ε σελθε ν ε ς τ ν βασιλείαν το ἰ ῖ ἰ ὴ ῦδύναται ε σελθε ν ε ς τ ν βασιλείαν το ἰ ῖ ἰ ὴ ῦΘεο », ενώ είναι και Κυριακή αποστολική ῦΘεο », ενώ είναι και Κυριακή αποστολική ῦεντολή «πορευθέντες μαθητεύσατε πάντα τ ὰεντολή «πορευθέντες μαθητεύσατε πάντα τ ὰθνη, βαπτίζοντες α το ς ε ς τ νομα το ἔ ὐ ὺ ἰ ὸ ὄ ῦθνη, βαπτίζοντες α το ς ε ς τ νομα το ἔ ὐ ὺ ἰ ὸ ὄ ῦ

Πατρ ς κα το Υ ο κα το Αγίου ὸ ὶ ῦ ἱ ῦ ὶ ῦ ῾Πατρ ς κα το Υ ο κα το Αγίου ὸ ὶ ῦ ἱ ῦ ὶ ῦ ῾Πνεύματος» Πνεύματος»

Το βάπτισμα αρχικά γινόταν σε ανοιχτούς Το βάπτισμα αρχικά γινόταν σε ανοιχτούς φυσικούς χώρους με τρεχούμενο νερό όπως οι φυσικούς χώρους με τρεχούμενο νερό όπως οι λίμνες και τα ποτάμια ή άλλους ειδικούς λίμνες και τα ποτάμια ή άλλους ειδικούς χώρους, τα λεγόμενα χώρους, τα λεγόμενα βαπτιστήριαβαπτιστήρια. Με το . Με το πέρασμα του χρόνου η τελετή λάβαινε χώρα πέρασμα του χρόνου η τελετή λάβαινε χώρα στους ναούς. Ο στους ναούς. Ο ΙουστίνοςΙουστίνος αναφέρει στο αναφέρει στο βάπτισμα ευχές για καθαγιασμό του νερού και βάπτισμα ευχές για καθαγιασμό του νερού και εξορκιστικές ευχές, ενώ προς αυτή την εξορκιστικές ευχές, ενώ προς αυτή την κατεύθυνση θα πρέπει να ερμηνευτεί και η κατεύθυνση θα πρέπει να ερμηνευτεί και η νηστείανηστεία προ του βαπτίσματος . προ του βαπτίσματος .

Ως χρόνος τελέσεως του βαπτίσματος καθορίστηκε Ως χρόνος τελέσεως του βαπτίσματος καθορίστηκε στη Δύση την προηγούμενη νύχτα των εορτών του στη Δύση την προηγούμενη νύχτα των εορτών του ΠάσχαΠάσχα και της και της ΠεντηκοστήςΠεντηκοστής, ενώ στην Ανατολή με , ενώ στην Ανατολή με τις ίδιες εορτές και αργότερα με την προσθήκη της τις ίδιες εορτές και αργότερα με την προσθήκη της εορτής των Επιφανείων. Στη Δύση οι βαπτισθέντες εορτής των Επιφανείων. Στη Δύση οι βαπτισθέντες επί 8 ημέρες έφεραν λευκό χιτώνιο και για αυτό το επί 8 ημέρες έφεραν λευκό χιτώνιο και για αυτό το λόγο το Σάββατο του Θωμά αποκλήθηκε «Sabbatum λόγο το Σάββατο του Θωμά αποκλήθηκε «Sabbatum in albis», ενώ στην ανατολή «Διακαινίσιμος». Οι in albis», ενώ στην ανατολή «Διακαινίσιμος». Οι μοντανιστέςμοντανιστές μάλιστα έδιναν κατά τη βάπτιση μάλιστα έδιναν κατά τη βάπτιση μέλιμέλι και και γάλαγάλα. Με το βάπτισμα συνδέθηκε τόσο η . Με το βάπτισμα συνδέθηκε τόσο η Θεία ΕυχαριστίαΘεία Ευχαριστία όσο και το όσο και το χρίσμαχρίσμα. .

Σε ό,τι αφορά την τελετουργία, οι Σε ό,τι αφορά την τελετουργία, οι κατηχούμενοι που ήσαν επικίνδυνοι να κατηχούμενοι που ήσαν επικίνδυνοι να πεθάνουν βαπτίζονταν δια ραντισμού, σε πεθάνουν βαπτίζονταν δια ραντισμού, σε περίπτωση όμως που ζούσαν έπρεπε το περίπτωση όμως που ζούσαν έπρεπε το βάπτισμα να συμπληρωθεί ειδάλλως θεωρείτο βάπτισμα να συμπληρωθεί ειδάλλως θεωρείτο άκυρο, όπως η σύνοδος τη Nεοκαισάρειας άκυρο, όπως η σύνοδος τη Nεοκαισάρειας αποφάσισε. Επίσης αν πέθαινε ο αποφάσισε. Επίσης αν πέθαινε ο κατηχούμενος απαγορευόταν η βάπτισή του, κατηχούμενος απαγορευόταν η βάπτισή του, κάτι που είχαν στο τυπικό τους οι κάτι που είχαν στο τυπικό τους οι Μαρκιωνίτες. Μαρκιωνίτες.

Για την Για την Ορθόδοξη εκκλησίαΟρθόδοξη εκκλησία το βάπτισμα το βάπτισμα αποτελεί ένα από τα επτά μυστήριά της. αποτελεί ένα από τα επτά μυστήριά της. Σύμφωνα μάλιστα με το υπόμνημα της Σύμφωνα μάλιστα με το υπόμνημα της Μεγάλης Παρασκευής το βάπτισμα όπως και η Μεγάλης Παρασκευής το βάπτισμα όπως και η Θεία Ευχαριστία εξέρευσαν εκ της τρωθείσης Θεία Ευχαριστία εξέρευσαν εκ της τρωθείσης πλευράς του Ιησού Χριστού. Κατά τον πλευράς του Ιησού Χριστού. Κατά τον Απόστολο Παύλο δόθηκε από τον Κύριο για Απόστολο Παύλο δόθηκε από τον Κύριο για να λυτρωθεί ο άνθρωπος από το προπατορικό να λυτρωθεί ο άνθρωπος από το προπατορικό αμάρτημα και από τις προσωπικές αμαρτίες .αμάρτημα και από τις προσωπικές αμαρτίες .

Σύμφωνα με την ορθόδοξη παράδοση ο Σύμφωνα με την ορθόδοξη παράδοση ο νεοφώτιστος πρέπει να καταδύεται πλήρως νεοφώτιστος πρέπει να καταδύεται πλήρως στο ύδωρ (τριττή κατάδυση), ενώ η στο ύδωρ (τριττή κατάδυση), ενώ η δι'επιχύσεως ή ραντίσματος βάπτιση αποτελεί δι'επιχύσεως ή ραντίσματος βάπτιση αποτελεί κακοδοξία. Το μυστήριο αυτό τελείται στις 8 ή κακοδοξία. Το μυστήριο αυτό τελείται στις 8 ή τις 40 ημέρες από την γέννηση, ενώ υπάρχουν τις 40 ημέρες από την γέννηση, ενώ υπάρχουν και ομολογίες οι οποίες δέχονται την βάπτιση και ομολογίες οι οποίες δέχονται την βάπτιση μόνο μετά την ενηλικίωση. Η βάπτιση μόνο μετά την ενηλικίωση. Η βάπτιση εικονίζει την έκχυση του Αγίου Πνεύματος εικονίζει την έκχυση του Αγίου Πνεύματος στο βαπτιζόμενο άτομο. στο βαπτιζόμενο άτομο.

Τα νήπια μπορεί να μην έχουν τη δυνατότητα να Τα νήπια μπορεί να μην έχουν τη δυνατότητα να πιστέψουν, αυτό όμως δεν αποτελεί για την ορθόδοξη πιστέψουν, αυτό όμως δεν αποτελεί για την ορθόδοξη εκκλησία λόγο, ώστε να μη μπορούν να δεχθούν τη εκκλησία λόγο, ώστε να μη μπορούν να δεχθούν τη βαπτισματική χάρη. Είναι βασικό αξίωμα στη βαπτισματική χάρη. Είναι βασικό αξίωμα στη θεολογία της ορθοδόξου παραδόσεως, ότι η θεία θεολογία της ορθοδόξου παραδόσεως, ότι η θεία χάρη ενεργεί λυτρωτικά, εκεί όπου δεν υπάρχει η χάρη ενεργεί λυτρωτικά, εκεί όπου δεν υπάρχει η αμαρτία, η οποία είναι ο μόνος παράγων πού αμαρτία, η οποία είναι ο μόνος παράγων πού αναστέλλει και ματαιώνει τη λυτρωτική της ενέργεια. αναστέλλει και ματαιώνει τη λυτρωτική της ενέργεια. Στα νήπια το στοιχείο της προσωπικής αμαρτίας Στα νήπια το στοιχείο της προσωπικής αμαρτίας απουσιάζει και συνεπώς ή θεία χάρη μπορεί να απουσιάζει και συνεπώς ή θεία χάρη μπορεί να επιδράσει ευεργετικά, καταλύοντας από τη φύση τους επιδράσει ευεργετικά, καταλύοντας από τη φύση τους το σώμα του προπατορικού αμαρτήματος. το σώμα του προπατορικού αμαρτήματος.

ΣΠΟΥΔΑΙΟΤΗΤΑ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΟΥ ΣΠΟΥΔΑΙΟΤΗΤΑ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΟΥ ΒΑΠΤΙΣΜΑΤΟΣΒΑΠΤΙΣΜΑΤΟΣ

Το Χριστιανικό βάπτισμα, κατά την Βίβλο, Το Χριστιανικό βάπτισμα, κατά την Βίβλο, είναι εξωτερική μαρτυρία εκείνου που συνέβη είναι εξωτερική μαρτυρία εκείνου που συνέβη εντός της ζωής του πιστού. Το Χριστιανικό εντός της ζωής του πιστού. Το Χριστιανικό βάπτισμα δείχνει εμφανώς την ταυτότητα του βάπτισμα δείχνει εμφανώς την ταυτότητα του πιστού με τον θάνατο του Χριστού, την ταφή, πιστού με τον θάνατο του Χριστού, την ταφή, και την ανάσταση. και την ανάσταση.

Η Βίβλος κηρύσσει, “Ή μήπως δεν ξέρετε πως όσοι Η Βίβλος κηρύσσει, “Ή μήπως δεν ξέρετε πως όσοι βαφτιστήκαμε στ’ όνομα του Iησού Xριστού, βαφτιστήκαμε στ’ όνομα του Iησού Xριστού, βαφτιστήκαμε στο θάνατό του; Mε το βάφτισμα, βαφτιστήκαμε στο θάνατό του; Mε το βάφτισμα, λοιπόν, θαφτήκαμε μαζί του στο θάνατο, έτσι που, λοιπόν, θαφτήκαμε μαζί του στο θάνατο, έτσι που, όπως ακριβώς αναστήθηκε ο Xριστός από τους όπως ακριβώς αναστήθηκε ο Xριστός από τους νεκρούς χάρη στο μεγαλείο του Πατέρα, έτσι να νεκρούς χάρη στο μεγαλείο του Πατέρα, έτσι να ζήσουμε κι εμείς μια καινούργια ζωή” (Ρωμαίους ζήσουμε κι εμείς μια καινούργια ζωή” (Ρωμαίους 6:3-4). Στο Χριστιανικό βάπτισμα, η βύθιση στο νερό 6:3-4). Στο Χριστιανικό βάπτισμα, η βύθιση στο νερό είναι εικόνα της ταφής με τον Χριστό. Η ανάδυση εκ είναι εικόνα της ταφής με τον Χριστό. Η ανάδυση εκ του ύδατος απεικονίζει την ανάσταση του Χριστού.του ύδατος απεικονίζει την ανάσταση του Χριστού.

Για το χριστιανικό βάπτισμα, πρέπει να Για το χριστιανικό βάπτισμα, πρέπει να υπάρχουν δυο αξιώσεις πριν το άτομο υπάρχουν δυο αξιώσεις πριν το άτομο βαπτιστεί: (1) το άτομο που βαπτίζεται οφείλει βαπτιστεί: (1) το άτομο που βαπτίζεται οφείλει να πιστεύει στον Ιησού Χριστό ως Σωτήρα να πιστεύει στον Ιησού Χριστό ως Σωτήρα του, και (2) το άτομο πρέπει να κατανοεί τι του, και (2) το άτομο πρέπει να κατανοεί τι εκφράζει το βάπτισμα εκφράζει το βάπτισμα

Αν το άτομο γνωρίζει τον Ιησού χριστό ως Σωτήρα, κατανοεί Αν το άτομο γνωρίζει τον Ιησού χριστό ως Σωτήρα, κατανοεί ότι το Χριστιανικό βάπτισμα είναι βήμα υπακοής στην ότι το Χριστιανικό βάπτισμα είναι βήμα υπακοής στην δημόσια ομολογία της πίστεώς του στον Χριστό, και ότι δημόσια ομολογία της πίστεώς του στον Χριστό, και ότι επιθυμεί να βαπτιστεί – τότε δεν υπάρχει λόγος να μην επιθυμεί να βαπτιστεί – τότε δεν υπάρχει λόγος να μην βαπτιστεί ο πιστός. Κατά την Βίβλο, το χριστιανικό βάπτισμα βαπτιστεί ο πιστός. Κατά την Βίβλο, το χριστιανικό βάπτισμα είναι απλά βήμα υπακοής, δημόσια ομολογία απερίσπαστης είναι απλά βήμα υπακοής, δημόσια ομολογία απερίσπαστης πίστεως στον ίδιο τον Χριστό για την σωτηρία. Το πίστεως στον ίδιο τον Χριστό για την σωτηρία. Το Χριστιανικό βάπτισμα είναι σπουδαίο επειδή αυτό είναι βήμα Χριστιανικό βάπτισμα είναι σπουδαίο επειδή αυτό είναι βήμα υπακοής – δημόσια ομολογία της πίστεως στον Χριστό και υπακοής – δημόσια ομολογία της πίστεως στον Χριστό και αφοσίωσης σ’ Αυτόν, και ταυτοποίηση με τον θάνατο, την αφοσίωσης σ’ Αυτόν, και ταυτοποίηση με τον θάνατο, την ταφή και την ανάσταση του Χριστού.ταφή και την ανάσταση του Χριστού.

ΟΝΟΜΑΤΟΔΟΣΙΑΟΝΟΜΑΤΟΔΟΣΙΑ

Στις ήμερες μας έχει συνδεθεί το Βάπτι­σμα με Στις ήμερες μας έχει συνδεθεί το Βάπτι­σμα με το δόσιμο τού ονόματος στο παιδί. Αυτό το δόσιμο τού ονόματος στο παιδί. Αυτό γίνεται εθιμικά.Σύμφωνα με την Εκ­κλησία, το γίνεται εθιμικά.Σύμφωνα με την Εκ­κλησία, το όνομα δίδεται στο παιδί την 8η ήμερα από τη όνομα δίδεται στο παιδί την 8η ήμερα από τη γέννηση του. γέννηση του.

Ο Ελληνικός νόμος παρέχει στον γονέα το Ο Ελληνικός νόμος παρέχει στον γονέα το δικαίωμα να δηλώσει στο Ληξιαρχείο το δικαίωμα να δηλώσει στο Ληξιαρχείο το Όνομα τού παιδιού και πριν από τη βάπτιση Όνομα τού παιδιού και πριν από τη βάπτιση του.Το όνομα πού δίδεται στο παιδί με του.Το όνομα πού δίδεται στο παιδί με επισημότητα σήμερα κατά την Βάπτιση επισημότητα σήμερα κατά την Βάπτιση πρέπει απαραιτήτως να είναι χριστιανικό. πρέπει απαραιτήτως να είναι χριστιανικό. Έτσι το παιδί αποκτά προστάτη τον άγιο Έτσι το παιδί αποκτά προστάτη τον άγιο του οποίον το όνομα φέρει και όχι του του οποίον το όνομα φέρει και όχι του παππού ή της γιαγιάς με αποτέλεσμα να του παππού ή της γιαγιάς με αποτέλεσμα να του δίνουν δύο ονόματαδίνουν δύο ονόματα

ΑΝΑΔΟΧΟΣ-ΝΟΝΟΣΑΝΑΔΟΧΟΣ-ΝΟΝΟΣ

Ο ανάδοχος είναι ο εγγυητής απέναντι στην Ο ανάδοχος είναι ο εγγυητής απέναντι στην Εκκλη-σία, που αναπληρώνει την έλλειψη Εκκλη-σία, που αναπληρώνει την έλλειψη βούλη-σης τού νηπίου και ομολογεί πίστη εξ βούλη-σης τού νηπίου και ομολογεί πίστη εξ ονόμα-τος του.Ομολογεί βέβαια πίστη ονόμα-τος του.Ομολογεί βέβαια πίστη Ορθόδοξη Χριστιανική και αναλαμβάνει Ορθόδοξη Χριστιανική και αναλαμβάνει την υποχρέωση να διδάξει στο παιδί, μαζί την υποχρέωση να διδάξει στο παιδί, μαζί με τους γονείς του, μόλις έλθει σε με τους γονείς του, μόλις έλθει σε κατάλληλη ηλικία, το περιεχόμενο της κατάλληλη ηλικία, το περιεχόμενο της πίστεως μας.πίστεως μας.

Το πρόσωπο τού αναδόχου είναι ιερό, συνάπτει Το πρόσωπο τού αναδόχου είναι ιερό, συνάπτει δεσμούς πνευματικής συγγένειας με το παιδί και δεσμούς πνευματικής συγγένειας με το παιδί και την οικο-γένεια του. Και λόγω της φύσεως του την οικο-γένεια του. Και λόγω της φύσεως του λειτουργήματός του επιβάλλεται να τυγχάνει της λειτουργήματός του επιβάλλεται να τυγχάνει της εμπιστοσύνης και εγκρίσεως της Εκ-κλησίας.εμπιστοσύνης και εγκρίσεως της Εκ-κλησίας.

Η πνευματική συγγένεια που συνάπτεται με το Η πνευματική συγγένεια που συνάπτεται με το βάπτισμα μεταξύ αναδόχου και αναδεκτού βάπτισμα μεταξύ αναδόχου και αναδεκτού επεκτείνεται, κατά μεν τον νόμο, και στη μητέρα επεκτείνεται, κατά μεν τον νόμο, και στη μητέρα του παιδιού, κατά δε τους Ι. Κα-νόνες και μεταξύ του παιδιού, κατά δε τους Ι. Κα-νόνες και μεταξύ παιδιών με τον ίδιο ανάδοχο. Καλόν είναι να παιδιών με τον ίδιο ανάδοχο. Καλόν είναι να προσεχθεί το σημείο αυτό.προσεχθεί το σημείο αυτό.

Επομένως δεν επιτρέπεται να είναι Επομένως δεν επιτρέπεται να είναι ανάδοχοιανάδοχοι::

α. Οι μη ορθόδοξοι, έστω και αν είναι χριστιανοί α. Οι μη ορθόδοξοι, έστω και αν είναι χριστιανοί ετερόδοξοι,ετερόδοξοι,

β. Οι δεδηλωμένοι άθεοι και άπιστοι.β. Οι δεδηλωμένοι άθεοι και άπιστοι. γ. Οι επιδεικτικά παραβιάζοντες εντολές και αποφάσεις γ. Οι επιδεικτικά παραβιάζοντες εντολές και αποφάσεις

της Εκκλησίας όπως π.χ. οι έχοντες τελέσει πολιτικό γάμο. της Εκκλησίας όπως π.χ. οι έχοντες τελέσει πολιτικό γάμο. Βλ. Εγκύκλιος 7. Συνόδου υπ’ αρίθμ. 2309/21-1-82.Βλ. Εγκύκλιος 7. Συνόδου υπ’ αρίθμ. 2309/21-1-82.

δ. Οι μη γνωρίζοντες τα της πίστεώς μας και μη όντες σε δ. Οι μη γνωρίζοντες τα της πίστεώς μας και μη όντες σε θέση ούτε το «πιστεύω» να απαγγείλλουν. Γιατί αυτοί δεν θέση ούτε το «πιστεύω» να απαγγείλλουν. Γιατί αυτοί δεν είναι σε θέση να αναλάβουν το έργο τού αναδόχου πού εί-είναι σε θέση να αναλάβουν το έργο τού αναδόχου πού εί-ναι έργο ευθύνης, πίστεως και αγωγής.ναι έργο ευθύνης, πίστεως και αγωγής.

ε. Τα μικρά – μικρά παιδιά, ηλικίας δηλ. κάτω των 10 ετών ε. Τα μικρά – μικρά παιδιά, ηλικίας δηλ. κάτω των 10 ετών λόγω ανωριμότητας.λόγω ανωριμότητας.

ΧΡΙΣΜΑΧΡΙΣΜΑ

Το Το ΧρίσμαΧρίσμα είναι το Μυστήριον πού είναι το Μυστήριον πού ακολουθεί μετά το Βάπτισμα, με το οποίον ακολουθεί μετά το Βάπτισμα, με το οποίον «γεμίζει ο νεοφώτιστος από το Άγιο Πνεύμα, «γεμίζει ο νεοφώτιστος από το Άγιο Πνεύμα, το οποίο τον ενισχύει και τον κατευθύνει το οποίο τον ενισχύει και τον κατευθύνει στην... πνευματική... ζωή». στην... πνευματική... ζωή».

Υπάρχουν αρχαιότατες μαρτυρίες, πού Υπάρχουν αρχαιότατες μαρτυρίες, πού βεβαιώνουν ότι το Χρίσμα ετελείτο, όπως το βεβαιώνουν ότι το Χρίσμα ετελείτο, όπως το τελούμε οι Ορθόδοξοι σήμερα, ενωρίτατα τελούμε οι Ορθόδοξοι σήμερα, ενωρίτατα στην Εκκλησία. Η στην Εκκλησία. Η Σύνοδος της ΚαρθαγένηςΣύνοδος της Καρθαγένης, , πού συνήλθεν επί της εποχής του Αγίου πού συνήλθεν επί της εποχής του Αγίου Κυπριανού το έτος Κυπριανού το έτος 258258, καθώρισεν ότι είναι , καθώρισεν ότι είναι ανάγκη να «ανάγκη να «χρίεται ο βεβαπτισμένος, ίνα χρίεται ο βεβαπτισμένος, ίνα λαβών χρίσμα, μέτοχος γένηται Χριστούλαβών χρίσμα, μέτοχος γένηται Χριστού». ». Για να είναι πράγματι δηλαδή Χριστιανός Για να είναι πράγματι δηλαδή Χριστιανός κάποιος, έπρεπε να χρισθή.κάποιος, έπρεπε να χρισθή.

ΤΕΛΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣΤΕΛΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ