ศาสนาคริ�สต์Christianity

โคริงงานพั ฒนาส��อเพั��อการิศ�กษา

จั ดทำ�าโดย• นางสาวภั ทำริาภัริณ์ วงศษา เลขทำ!� 11• นางสาวพัลอยปภั ส เปริมเมธาเก!ยริต์�% เลชทำ!� 13

ช 'นม ธยมศ�กษาป(ทำ!� 6/9

ประวั�ติ�ศาสนาคร�สติ

ศาสนาคริ�สต์ เป)นศาสนาทำ!�ม!ผู้+,น บถื�อมากทำ!�ส/ดศาสนาหน��ง ม!ล กษณ์ะ เป)นศาสนาเทำวน�ยม  ซึ่��งน บถื�อพัริะเจั,าองคเด!ยว ค�อ พัริะยะโฮวา หริ�อ พัริะยาเวห  ค�าว5า "คริ�สต์" มาจัากภัาษากริ!กว5า "คริ�สต์อล" แปลว5า ผู้+,ได,ริ บเล�อกให,เป)นต์ วแทำนของพัริะเจั,า ศาสนาคริ�สต์ เป)นศาสนา ทำ!�เน,นการิมอบความริ กทำ!�บริ�ส/ทำธ�%ให,แก5ก น  เพัริาะหล กการิของศาสนาคริ�สต์ ถื�อว5า มน/ษยทำ/กคน เป)นบ/ต์ริของพัริะเจั,า

• ค�าว5า "คริ�สต์" มาจัากภัาษากริ!กว5า "คริ�สต์อล" แปลว5า ผู้+,ได,ริ บเล�อกให,เป)นต์ วแทำนของพัริะเจั,า ศาสนาคริ�สต์ เป)นศาสนา ทำ!�เน,นการิมอบความริ กทำ!�บริ�ส/ทำธ�%ให,แก5ก น  เพัริาะหล กการิของศาสนาคริ�สต์ ถื�อว5า มน/ษยทำ/กคน เป)นบ/ต์ริของพัริะเจั,า

ศาสนาคริ�สต์ เป)นศาสนา ทำ!�พั ฒนาหริ�อปฏิ�ริ+ปมาจัากศาสนาย�ว หริ�อ ย/ดาย  ด งน 'น การิศ�กษาศาสนาคริ�สต์ จั�งต์,องศ�กษาทำ!�ศาสนาย+ดายก5อน

ปริะมาณ์ 2,000 ป( ก5อนคริ�สต์กาล  ชนเผู้5าหน��ง เป)นบริริบ/ริ/ษ ของชาวย�ว ต์ 'งถื��นฐานอย+5  ณ์ ด�นแดนเมโสโปเต์เม!ย (ป;จัจั/บ น อย+5ในปริะเทำศอ�ริ ก) ม!ห วหน,าเผู้5าช��อ "อ บริาฮ ม" (อ บริาฮ ม ได,ริ บการิยกย5อง ว5าเป)นบ�ดาของชาวย�ว) ได,อ,างต์นว5า ได,ริ บโองการิจัากพัริะเจั,า ให,อพัยพั ชนเผู้5าไปอย+5ในด�นแดนทำ!�เริ!ยกว5า คานาอ น (ปริะเทำศอ�สริาเอล ในป;จัจั/บ น) โดยอ บริาฮ ม กล5าวว5า พัริะเจั,าก�าหนดและส ญญาให,ชนเผู้5าน!' เป)นชนชาต์� ทำ!�ย��งใหญ5ต์5อไป การิทำ!�พัริะเจั,าส ญญา จั�งก5อให,เก�ดพั นธส ญญา ริะหว5างพัริะเจั,าก บชนชาวย�ว  ด งน 'น ในเวลาต์5อมา จั�งเริ!ยกค มภั!ริ ของศาสนาย+ดาย และศาสนาคริ�สต์ว5า "พั นธส ญญา"

ด�นแดนคานาอ น

 ต์5อมาด�นแดนคานาอ น ปริะสบความแห,งแล,งอย5างริ/นแริง ชาวย�ว จั�งอพัยพักล บ ไปอย+5ในด�นแดนของปริะเทำศอ!ย�ปต์ และกลายเป)นทำาสของอ!ย�ปต์ ชาวย�ว ทำนความล�าบากของสภัาพัทำาสไม5ได, จั�งค�ดอพัยพักล บไปด�นแดนคานาอ น การิเด�นทำางคริ 'งน!' พัริะเจั,าทำริงม!โองการิให,ชาวย�วคนหน��งช��อ "โมเสส" เป)นห วหน,า

ริะหว5างเด�นทำางเต์=มไปด,วยความล�าบาก และต์,องริอนแริมกลางทำะเลทำริายหลายป( และชาวอ!ย�ปต์ได,ส5งทำหาริต์�ดต์ามกวาดล,าง โดยค�ดว5าชาวย�วจัะก5อกบฏิ เม��อไล5ต์�ดต์ามมาถื�งทำะเลแดง ด,วยอ�านาจัของพัริะเจั,า โมเสสได,แยกน�'าออกจัากก น ทำ�าให,ชาวย�วหน!ริอดมาได, 

ต์5อมาได,กลายเป)นเหต์/การิณ์ส�าค ญ ในงานฉลองปริะจั�าป( เริ!ยกว5า งานฉลองปาสกา นอกจัากน!' พัริะเจั,าได,มอบบ ญญ ต์� 10 ปริะการิ ให,แก5โมเสส  เพั��อให,ชาวย�วน�าไปย�ดถื�อปฏิ�บ ต์�  บ ญญ ต์�  10  ปริะการิน!' ถื�อเป)นหล กส�าค ญของศาสนาย+ดาย และต์5อมาถื�อเป)นหล กส�าค ญของศาสนาคริ�สต์ ด,วย  โมเสส ได,ริ บการิยกย5องให,เป)นศาสดาของศาสนาย+ดาย

ชาวย�วได,ต์ 'งอาณ์าจั กริคานาอ น ต์5อมาอาณ์าจั กริน!'ได,ต์กเป)นเม�องข�'น ของอาณ์าจั กริบาบ�โลน และเป)นเม�องข�'นของอาณ์าจั กริโริม นต์ามล�าด บ  ชาวย�ว ย งคงได,ริ บการิกดข!�ข5มเหงจัากอาณ์าจั กริโริม น เริาจัะเห=นว5า ปริะว ต์�ศาสต์ริ ของชาวย�ว เป)นปริะว ต์�ศาสต์ริแห5งความทำ/กขยากอย5างแสนสาห ส ชาวย�ว จั�งม!ความเช��อในค�าทำ�านายของศาสดาว5า ว นหน��ง พัริะเจั,าจัะส5งคนลงมาช5วย เพั��อปลดเปล�'องความทำ/กขยากทำ 'งหมดของชาวย�ว หริ�อช5วยไถื5บาปให,ก บชาวย�ว เริ!ยกบ/คคลน!'ว5า "เมสส�อาห์ " (Messiah)

•  "เมสส�อาห์ " (Messiah)  เป)นภัาษาย�ว ต์ริงก บค�าว5า คร�สติ (Christ) หริ�อ ไครสติ ในภัาษากริ!ก ซึ่��งแปลว5า ผู้��ได้�ร�บเล�อก ให์�เป นติ�วัแทนของพระเจ้�า  ความเช��อด งกล5าว ทำ�าให,ชาวย�ว ม!ความหว งในช!ว�ต์ เม��อพัริะเยซึ่+ (Jesus) ปริะส+ต์� ชาวย�วจั�านวนหน��ง จั�งม!ความเช��อว5า พัริะเยซึ่+ ค�อ เมสส�อาห (Jesus Christ = จั!ซึ่ ส หริ�อ เยซึ่+ ผู้+,ได,ริ บเล�อกให,เป)นต์ วแทำนของพัริะเจั,า)

 พัริะเยซึ่+ม!เช�'อชาต์�ย�ว คริ�สต์ศาสนาถื�อว5า ว นสมภัพัของพัริะองค ค�อ ว นทำ!� 25 ธ นวาคม  ค.ศ. 1 (ซึ่��งถื�อเอาว นสมภัพัเป)นป(ทำ!� 1 แห5งคริ�สต์ศ กริาช ซึ่��งต์ริงก บ  พั/ทำธศ กริาช 543)  ณ์ หม+5บ,านเบธเลเฮม แคว,นย+ดา ในด�นแดนปาเลสไต์น (อ�สริาเอล ในป;จัจั/บ น)

มาริดาช��อมาริ!อา หริ�อมาเริ!ย ชาวคริ�สต์เช��อว5านางมาเริ!ย ต์ 'งคริริภั ไม5เหม�อนสต์ริ!อ��น ๆ  เป)นการิต์ 'งคริริภัโดยอาน/ภัาพัแห5งพัริะเจั,า ม!บ�ดาเล!'ยงช��อ โยเซึ่ฟ

สม ยน 'น กษ ต์ริ�ยผู้+,คริองเม�องช��อ เฮโริด  เม��อได,ย�นค�าพัยากริณ์ว5า จัะม!ผู้+,ม!บ/ญ มาเก�ด จั�งค�ดก�าจั ด

ด งน 'น โยเซึ่ฟและมาเริ!ยจั�งหน!ไปอย+5อ!ย�ปต์ เป)นการิช �วคริาว เม��อเริ��องริาวสงบแล,ว ก=อพัยพักล บถื��นฐานเด�ม  พัริะเยซึ่+เต์�บโต์ข�'นทำ!�หม+5บ,านเล=ก ๆ  ในเม�องนาซึ่าเริธ แคว,นกาล�ล! 

เม��อว ยเยาว พัริะเยซึ่+เป)นผู้+,สนใจัในเริ��องศาสนธริริม และเป)นผู้+,ม!ความเฉล!ยวฉลาดเป)นอย5างย��ง  

เม��ออาย/  30  ป(  ได,ทำ5องเทำ!�ยว ไปในด�นแดนปาเลสไต์น  ณ์ ริ�มแม5น�'าจัอริแดน ทำริงพับก บจัอหน หริ�อ โจัฮ น หริ�อ John the Baptism ซึ่'(งห์มายถึ'ง จ้อห์ น ผู้��ให์�ศ+ลจ้, -ม

หล งทำ!�ได,ริ บศ!ลจั/5มแล,ว ได,เสด=จัไปปริะทำ บในปAาอ นอ,างว,างเปล5าเปล!�ยวเพั!ยงพัริะองคเด!ยว  ทำริงบ�าเพั=ญพัริต์ โดยอดพัริะกริะยาหาริเป)นเวลา 40 ว น จัากน 'นพัริะองคก=เริ��มสอนปริะชาชน ให,หล/ดพั,น และปริะสบส นต์�ส/ข 

พัริะองคม!สาวกทำ!�ส�าค ญ  12  คน (เน��องจัากชาวย�วม!  12  เผู้5าพั นธ/)  

สาวกองคแริก ทำ!�เป)นก�าล งส�าค ญในการิเผู้ยแพัริ5ศาสนา ค�อ ซึ่!มอน หริ�อเปโต์ริ หริ�อ เดฟาส หริ�อทำ!�คริ�สต์ศาสน�กชนเริ!ยกว5า  น กบ/ญป(เต์อริ หริ�อ เซึ่นต์ป(เต์อริ (Saint Peter) 

น กบ/ญอ!กทำ5านหน��ง ทำ!�ม!บทำบาทำในการิเผู้ยแพัริ5 ศาสนาคริ�สต์ค�อ  น กบ/ญเปาโล หริ�อเซึ่นต์ปอล  เป)นน กบ/ญทำ!�กล บใจั จัากการิต์ามจั บก/ม และลงโทำษพัวก คริ�สเต์!ยน  มาเป)นผู้+,เผู้ยแพัริ5ศาสนาคริ�สต์ ต์ 'งแต์5ป(แริก ๆ  ทำ!�พัริะเยซึ่+ส�'นพัริะชนม

การิขยายต์ วอย5างริวดเริ=วของศาสนาคริ�สต์ ได,สริ,างความหว �นไหว และส5งผู้ล สะเทำ�อนต์5อศาสนาย�วเป)นอย5างย��ง ป/โริห�ต์ผู้+,ด+แลว�หาริเส!ยผู้ลปริะโยชน เกริงว5า พัริะเยซึ่+จัะแย5งสาวกของต์นไป เพัริาะค�าสอนของศาสนาคริ�สต์ เน,นเริ��องจัริ�ยธริริม ศ!ลธริริมมากกว5าพั�ธ!กริริม

ซึ่��งพั�ธ!กริริมของศาสนาย�ว จัะได,แก5 การิบ+ชาพัริะเจั,า ด,วยเคริ��องบ+ชา  เช5น  เน�'อว ว  แพัะ  แกะ  นกพั�ริาบ  นกเขา  เป)นต์,น

ในทำ!�ส/ด ผู้+,ปกคริองชาวโริม น ก=ส �งปริะหาริช!ว�ต์พัริะเยซึ่+ ด,วยการิต์ริ�งก บไม,กางเขน เพัริาะเกริงว5าชาวย�ว ทำ!�ค ดค,านพัริะเยซึ่+จัะไม5พัอใจั ชาวคริ�สต์ถื�อว5าเหต์/การิณ์ คริ 'งน!' เป)นการิแสดงความริ ก  เพัริาะพัริะเจั,าทำริงกริ/ณ์าแก5ส ต์วโลก จั�งปริะทำานบ/ต์ริ มาไถื5บาปของมน/ษยด,วยการิสละช!ว�ต์พัริะบ/ต์ริของพัริะองคเอง 

ค�นก5อนทำ!�ถื+กต์ ดส�นปริะหาริช!ว�ต์ ม!การิก�นอาหาริริ5วมก นริะหว5างพัริะเยซึ่+ก บสาวกทำ 'งหมด

พัริะเยซึ่+ ส�'นพัริะชนม ทำ!�5เม�องโกลกอต์ (Golgotha) เม��อพัริะชนมได,  33  พัริริษา

หล งจัากทำ!�พัริะเยซึ่+ส�'นพัริะชนมไปได, 3 ว น พัริะองคก=ฟB' นค�นช!พัอ!กคริ 'ง ในป;จัจั/บ นก�าหนดให,ทำ/กป(ต์,องจั ดข�'นในว นอาทำ�ต์ย (เพัริาะเป)นว นทำ!�ทำริงถื+กต์ริ�งกางเขนต์ามพัริะค มภั!ริ) เริ!ยก วั�นอ+สเติอร

หล งจัากการิส�'นพัริะชนมของพัริะเยซึ่+แล,ว ศาสนาคริ�สต์ ได,กลายเป)น ศาสนาปริะจั�าชาต์� ของอาณ์าจั กริโริม น ในปลายศต์วริริษทำ!� 1  และปลายศต์วริริษทำ!� 4  จัากน 'น ได,แพัริ5กริะจัายเป)นศาสนาปริะจั�าชาต์�ของหลายปริะเทำศในทำว!ปย/โริป

น�กายในศาสนาคร�สติ • น�กายของศาสนาคริ�สต์ แบ5งออก เป)น 3 น�กาย

ใหญ5 ๆ  ค�อ  น�กาย โริม นคาทำอล�ก  น�กายออริธอด=อกซึ่ และน�กายโปริเต์สแต์นทำ

น�กายโรม�นคาทอล�กพัริะศาสนจั กริคาทำอล�ก (Catholic

Church) หริ�อ คริ�สต์จั กริโริม นคาทำอล�ก (Roman Catholic Church) เป)นคริ�สต์จั กริทำ!�ใหญ5ทำ!�ส/ดในโลกซึ่��งม!ศาสน�กชนกว5าพั นล,านคนม!พัริะส นต์ะปาปาเป)นปริะม/ข ม!พั นธก�จัหล กค�อ การิปริะกาศข5าวด!เริ��องพัริะเยซึ่+คริ�สต์ โปริดศ!ลศ กด�%ส�ทำธ�% และปฏิ�บ ต์�ก�จัเมต์ต์า

ศาสนจั กริคาทำอล�กเป)นสถืาบ นทำ!�เก5าแก5ทำ!�ส/ดในโลกและม!บทำบาทำส�าค ญในปริะว ต์�ศาสต์ริอาริยธริริมต์ะว นต์ก คริ�สต์จั กริน!'สอนว5าศาสนจั กริคาทำอล�กเป)นคริ�สต์จั กริแทำ,เพั!ยงแห5งเด!ยวทำ!�ก5อต์ 'งโดยพัริะเยซึ่+ โดยม!ม/ขนายกเป)นผู้+,ส�บทำอดต์�าแหน5งมาจัากอ คริทำ+ต์ของพัริะคริ�สต์ และม!พัริะส นต์ะปาปาทำ!�ส�บต์�าแหน5งมาจัากน กบ/ญเปโต์ริ ชาวคาทำอล�กถื�อว5าศาสนจั กริคาทำอล�กเป)นคริ�สต์จั กริแทำ, ด 'งเด�ม สอนหล กความศริ ทำธาและศ!ลธริริมไม5ม!ผู้�ดพัลาด ศาสนจั กริย งเน,นความส�าค ญของพั�ธ!บ+ชาขอบพัริะค/ณ์ สอนว5าขนมป;งและเหล,าอง/ 5นในพั�ธ!ศ!ลมหาสน�ทำเม��อเสกแล,วเปล!�ยนสาริเป)นพัริะม งสะและพัริะโลห�ต์จัริ�ง ๆ ของพัริะเยซึ่+ ทำ 'งย งให,ความส�าค ญก บพัริะนางมาริ!ยพัริหมจัาริ!เป)นพั�เศษ ค�อเช��อว5าพัริะแม5ทำริงปฏิ�สนธ�น�ริมลและได,ริ บเก!ยริต์�ยกข�'นสวริริคภัายหล งมริณ์กริริม

ในปริะเทำศไทำยเริ!ยกคริ�สต์ศาสน�กชนน�กายโริม นคาทำอล�กว5า "(ชาว)คริ�สต์ ง"

ปริะว ต์� น�กายโริม นคาทำอล�กม!ปริะว ต์�ความเป)นมาต์ 'งแต์5น กบ/ญเป

โต์ริ ได,ริ บการิสถืาปนาจัากพัริะเยซึ่+ให,เป)นผู้+,ด+แลพัริะศาสนจั กริ อาจักล5าวได,ว5า ทำ5านเป)นส นต์ะปาปาคนแริกทำ!�ทำ/กคนต์,องยอมริ บน บถื�อและม!ศริ ทำธาเช��อฟ;งในฐานะ "ผู้+,ด+แลฝู+งแกะ" ของพัริะเจั,า ความค�ดแบบน!'ได,ส�บทำอดก นต์5อมาจันป;จัจั/บ น

พัริะส นต์ะปาปาจั�งม�ได,อย+5ในฐานะน กบวชเทำ5าน 'น แต์5เป)นปริะม/ขส+งส/ดของศาสนจั กริทำ!�ทำ/กคนต์,องปฏิ�บ ต์�ต์ามค�าส �ง น�กายโริม นคาทำอล�กจั�งเป)นน�กายทำ!�ม/5งม �นให,ส ต์บ/ริ/ษม!ศริ ทำธา และปฏิ�บ ต์�ต์ามพัริะศาสนจั กริ เพัริาะศาสนจั กริเป)นส5วนหน��งของอาณ์าจั กริแห5งสวริริค และเป)นองคการิทำ!�สามาริถืน�าปริะชาชนไปส+5การิบริริล/เปDาหมายต์ามภัาริก�จั ทำ!�พัริะเจั,าได,มอบไว,

เด�มทำ!ศาสนาคริ�สต์ย งไม5แบ5งแยกเป)นน�กาย ต์5อเม��อเก�ดการิแยกต์ วของน�กายใหม5 ผู้+,ปฏิ�บ ต์�ในแนวทำางเด�ม (ทำ!�ผู้5านการิเต์�บโต์และด ดแปลงจัากสม ยน กบ/ญเปโต์ริ) จั�งได,ริ บการิแยกแยะว5าเป)นน�กายด 'งเด�ม แต์กต์5างจัากน�กายใหม5 เหต์/การิณ์แบ5งแยกคริ 'งแริกเก�ดในริ ชสม ยของจั กริพัริริด�คอนสแต์นต์�นทำ!� 1(Constantine the Great) เม��อพัริะองคได,ต์ 'งริาชธาน!ใหม5ในภัาคต์ะว นออก แถืบปริะเทำศต์/ริก!ในป;จัจั/บ น พัริะริาชทำานนามว5า "คอนสแต์นต์�โนเปEล" หริ�อโริม นต์ะว นออกซึ่��งเป)นศ+นยกลางของอาณ์าจั กริไบแซึ่นไทำน (Byzantine)

อาณ์าจั กริน!'ม!ความอ�สริะแยกออกจัากโริม นต์ะว นต์กซึ่��งม!กริ/งโริม (Rome) เป)นศ+นยกลาง แต์5เม��อนานว นอาณ์าจั กริโริม นต์ะว นออกม!ความเข,มแข=งและเป)นอ�สริะในทำ/กด,าน จั�งต์!ต์นออกห5าง แยกการิปกคริองเป)นเอกเทำศ ริวมถื�งการิปกคริองทำางศาสนาม!ความเป)นอ�สริะจัากกริ/งโริม ไม5ยอมริ บในพัริะริาชอ�านาจัของพัริะส นต์ะปาปา จั�งทำ�าให,เก�ดการิแต์กแยกออกเป)นน�กาย กล5าวค�ออาณ์าจั กริโริม นต์ะว นต์กได,ริ บอ�ทำธ�พัลจัากส�าน กวาต์�ก น ซึ่��งการิศาสนาม!บทำบาทำกลมกล�นก บส งคมและการิเม�องน บถื�อน�กายโริม นคาทำอล�ก ส5วนอาณ์าจั กริโริม นต์ะว นออกได,ริ บอ�ทำธ�พัลจัากว ฒนธริริมของเอเช!ยน บถื�อน�กายอ!สเทำ�รินออริทำอดอกซึ่

น�กายออริธอด=อกซึ่• คริ�สต์จั กริอ!สเทำ�รินออริทำอดอก

ซึ่] (อ งกฤษ: Eastern Orthodox Church) เริ!ยกโดยย5อว5าคริ�สต์จั กริออริทำอดอกซึ่ (The Orthodox Church) หริ�อคริ�สต์จั กริไบแซึ่นไทำน (The Byzantine Church) เป)นคริ�สต์จั กริทำ!�ใหญ5เป)นทำ!�สองของคริ�สต์ศาสนาในโลก คริ�สต์จั กริน!'ปฏิ�บ ต์�ต์ามหล กการิทำางเทำวว�ทำยาอย5างไม5ม!การิเปล!�ยนแปลงมาต์ 'งแต์5สม ยศาสนาคริ�สต์ย/คแริก คริ�สต์จั กริออริทำอดอกซึ่แบ5งเป)นคริ�สต์จั กริย5อย ๆ แต์5ละคริ�สต์จั กริม!อ คริบ�ดริหริ�อม/ขนายกเป)นของต์นเอง ผู้+,ม!หน,าทำ!�เป)นผู้+,พั�ทำ กษปริะเพัณ์!ของศาสนจั กริ และสามาริถืส�บสายกล บไปได,ถื�งอ คริทำ+ต์ของพัริะเยซึ่+โดยเฉพัาะน กบ/ญแอนดริ+ว

คริ�สต์จั กริในกล/5มอ!สเทำ�รินออริทำอดอกซึ่ม กจัะไม5เริ!ยกต์นเองว5า อ!สเทำ�รินออริทำอดอกซึ่ แต์5จัะใช,“ ”ช��อเฉพัาะของกล/5มทำ!�บอกทำ!�ต์ 'งของกล/5มเช5น คริ�“สต์จั กริริ สเซึ่!ยนออริทำอดอกซึ่ หริ�อ น�กายอ!ส” “เต์�รินออริโธด=อกซึ่กริ!ก หริ�อชาต์�อ��นๆ”คริ�สต์จั กริย/โริปต์ะว นออก เอเช!ยต์ะว นต์ก และทำว!ปแอฟริ�กาเหน�อก=ใช,ค�าว5า ออริทำอดอกซึ่ แต์5“ ”ทำางปฏิ�บ ต์�จัะแต์กต์5างก บ อ!สเทำ�รินออริทำอดอกซึ่ และจัะเริ!ยกต์ วเองว5า ออเริ!ยนทำ ลออริทำอด=อกซึ่

น�กายโปริเต์สแต์นทำ น�กายโปริเต์สแต์นต์ (Protestantism) เป)น

น�กายหน��งในศาสนาคริ�สต์ ใช,หมายถื�งคริ�สต์ศาสน�กชนใด ๆ ทำ!�ไม5ใช5โริม นคาทำอล�กและออริทำอดอกซึ่ โปริเต์สแต์นต์เป)นขบวนการิศาสนาทำ!�ม!จั/ดเริ��มต์,นทำ!�ปริะเทำศเยอริมน!ช5วงต์,นคริ�สต์ศต์วริริษทำ!� 16 เพั��อค ดค,านหล กความเช��อและการิปฏิ�บ ต์�แบบโริม นคาทำอล�ก โดยเฉพัาะในปริะเด=นทำ!�เก!�ยวก บความริอด การิทำ�าให,ชอบธริริม และคริ�สต์จั กริว�ทำยา 

โปริเต์สแต์นต์แบ5งออกเป)นหลายน�กายย5อย ซึ่��งย�ดหล กความเช��อแต์กต์5างก นไป แต์5โดยทำ �วไปจัะยอมริ บหล กการิเหม�อนก นว5ามน/ษยจัะเป)นคนชอบธริริมได,ก=โดยอาศ ยพัริะค/ณ์จัากพัริะเจั,าผู้5านทำางความเช��อเทำ5าน 'น (เริ!ยกว5าหล กโซึ่ลากริาเซึ่!ยและโซึ่ลาฟ(เด) เช��อว5าผู้+,เช��อทำ/กคนเป)นป/โริห�ต์ และค มภั!ริไบเบ�ลม!อ�านาจัส+งส/ดในการิก�าหนดหล กความเช��อและศ!ลธริริม (เริ!ยกว5าหล กโซึ่ลาสกริ�ปต์+ริา)

ในคริ�สต์ศต์วริริษทำ!� 16 ศ�ษยของมาริต์�น ล+เทำอริ ได,ต์ 'งคริ�สต์จั กริอ�แวนเจัล�ค ลแห5งเยอริมน!และสแกนด�เนเว!ยข�'น ส5วนคริ�สต์จั กริปฏิ�ริ+ปในปริะเทำศฮ งการิ! สว�ต์เซึ่อริแลนด สกอต์แลนด และฝูริ �งเศส ต์ 'งข�'นโดยฌ็=อง กาลแว=ง และน กปฏิ�ริ+ปศาสนาคนอ��น ๆ เช5น ฮ/ลดริ�ช สว�งล! นอกจัากน!'ย งม!จัอหน น=อกซึ่ ทำ!�ต์ 'งคริ�สต์จั กริปฏิ�ริ+ปในฮ งการิ!ข�'น ในปริะเทำศอ งกฤษการิปฏิ�ริ+ปศาสนาน�าโดยคริ�สต์จั กริแห5งอ งกฤษ และย งม!ขบวนการิปฏิ�ริ+ปศาสนาอ!กหลายกล/5มเก�ดข�'นทำ �วย/โริปภัาคพั�'นทำว!ป เช5น การิปฏิ�ริ+ปแบบริ/นแริง ซึ่��งเป)นต์,นก�าเน�ดของกล/5มอนาแบปต์�สต์ โมริาเว!ยน และขวนการิไพัเอทำ�สต์อ��น ๆ

ห์ล�กธรรม• บาปก/าเน�ด้• ห์ล�กติร+เอกาน,ภาพ• ห์ล�กควัามร�ก• บ�ญญ�ติ�  10  ประการ

บาปก/าเน�ด้ต์ามหล กฐานในพัริะค มภั!ริ เม��อพัริะเจั,าสริ,าโลก และได,สริ,างหญ�งชายค+5หน��ง ค�อ อาด ม ก บอ!ฟ (หริ�ออ!วา) และเนริม�ต์สวนเอเดนให,ทำ 'งค+5อย+5อย5างม!ความส/ข ต์5อมามน/ษย ได,แอบก�นผู้ลไม,ต์,องห,าม จั�งถื+กลงโทำษ ด,วยการิข บให,มาต์กริะก�าล�าบาก บาปของมน/ษยค+5น!' จั�งต์กทำอดมาถื�งมน/ษยทำ/กคนด,วย  บาปน!' เริ!ยกว5า"บาปก/าเน�ด้ (Original Sin)"

แม,มน/ษยจัะทำ�าบาป แต์5พัริะเจั,าก=ทำริงเมต์ต์า  โดยส5งพัริะเยซึ่+ ให,อวต์าริ ลงมาเก�ดในโลกมน/ษย เพั��อไถื5บาปให,ก บมน/ษย เพั��อให,มน/ษยหล/ดพั,นจัากความทำ/กขเข=ญ  และเพัริาะมน/ษย ม!จั�ต์ใจัทำ!�ไม5เข,มแข=ง จั�งต์,องพั��งพัริะเจั,า และพัริะบ/ต์ริของพัริะองค เพั��อช5วยให,มน/ษยม!จั�ต์ใจั เข,มแข=งข�'น

ห์ล�กติร+เอกาน,ภาพศาสนาคริ�สต์สอนว5า ม!พัริะเจั,าองคเด!ยว

(Monotheism) ค�อ พัริะยะโฮวา หริ�อ พัริะยาเวห ในพัริะเจั,าองคเด!ยวน!' แบ5งออกเป)น 3 ภัาค ค�อ• พัริะบ�ดา • พัริะบ/ต์ริ  • พัริะจั�ต์  

พระบ�ด้า  ค�อ  พัริะเจั,าสริ,างโลก เป)นผู้+,สริ,างทำ/กส��ง ทำริงเป)นน�ริ นดริ

พระบ,ติร  ค�อ  พัริะเยซึ่+  ซึ่��งจั/ต์�มาเป)นมน/ษย เพั��อช5วยให,มน/ษยได,ริ บฟ;งค�าส �งสอนของพัริะเจั,า อย5างใกล,ช�ด

พระจ้�ติ  ค�อ  พัริะเจั,าทำ!�ปริากฏิเป)นดวงว�ญญาณ์ ของมน/ษย เพั��อเก�'อหน/นให,มน/ษย ปริะกอบกริริมด!

หล กความริ ก หล กความริ กเป)นหล กค�าสอนทำางจัริ�ยธริริมทำ!�

ส�าค ญทำ!�ส/ดของศาสนาคริ�สต์ ความริ กในทำ!�น!'ม�ใช5ความริ กอย5างหน/5มสาวอ นปริะกอบด,วยก�เลสต์ ณ์หาและอาริมณ์ปริาริถืนาอ นเห=นแก5ต์ ว แต์5  หมายถื�งความเป)นม�ต์ริและความปริาริถืนาให,ผู้+,อ��นม!ความส/ข พัริะคริ�สต์ธริริมทำ 'งพัริะคริ�สต์ธริริมใหม5และพัริะคริ�สต์ธริริมเก5า ต์5างก=ม!ค�าสอนทำ!�เน,นเริ��องความริ ก ซึ่��งม!อย+5 2 ปริะเภัทำ ได,แก5 ความริ กริะหว5างมน/ษยก บพัริะเจั,า   และความริ กริะหว5างมน/ษยก บมน/ษย

ในพัริะคริ�สต์ธริริมเก5า ความริ กเป)นเริ��องของความผู้+กพั นริะหว5างพัริะเจั,าก บชนชาต์�อ�สริาเอลโดยทำ!�พัริะเจั,าทำริงเป)นผู้+,ให,ความริ กแก5ชนชาต์�อ�สริาเอลก5อน จัากน 'นชาวอ�สริาเอลจั�งสนองต์อบความริ กของพัริะเจั,า พัริะคริ�สต์ธริริมเก5า ได,บ นทำ�กหล กความริ ก  ไว,ว5า

        จ้งอย-าเกล+ยด้ชั�งพ+(น�องของเจ้�าอย�-ในใจ้ แติ-เจ้�าจ้งติ�กเติ�อนเพ�(อนบ�านของเจ้�าเพ�(อจ้ะไม-ติ�องร�บโทษเพราะเขา เจ้�าอย-าแค�นห์ร�อผู้�กพยาบาทล�กห์ลานญาติ�พ+(น�องของเจ้�า แติ-จ้งร�กเพ�(อนบ�านเห์ม�อนร�กตินเอง

ในพัริะคริ�สต์ธริริมใหม5 ค�าสอนเริ��องหล กความริ ก  ได,เปล!�ยนไปโดยให,พัริะเยซึ่+เป)นส ญล กษณ์ของความริ กส+งส/ดทำ!�พัริะเจั,าทำริงม!ต์5อมน/ษย  เห=นได,จัากการิทำ!�พัริะเยซึ่+ทำริงยอมส�'นพัริะชนมบนไม,กางเขนเพั��อให,ผู้+,ม!ศริ ทำธาในพัริะองคจัะได,พั,นจัากความผู้�ดบาป เจัต์นาริมณ์ของพัริะเยซึ่+ทำ!�ทำริงยอมสละพัริะชนมช!พัเพั��อไถื5บาปของมวลชนน 'น ปริากฏิอย+5ในค�าอธ�ษฐานของพัริะองคก5อนทำ!�ทำหาริโริม นจัะเข,าจั บก/ม  และพัริะคริ�สต์ธริริมใหม5 ได,บ นทำ�กความส�าค ญของความริ กว5า

ม!ธริริมาจัาริยคนหน��ง เม��อมาถื�งได,ย�นเขาไล5เล!ยงก นและเห=นว5าพัริะองค  ทำริงต์อบเขาได,ด! จั�งทำ+ลถืามพัริะองคว5า  ธริริมบ ญญ ต์�ข,อใดเป)นเอก เป)น“ใหญ5กว5าธริริม บ ญญ ต์�ทำ 'งปวง   พัริะเยซึ่+จั�งต์ริ ส”ต์อบคนน 'นว5า  ธริริมบ ญญ ต์�เอกน 'นค�อว5า โอชน“อ�สริาเอลจังฟ;งเถื�ด พัริะเจั,าของเริาทำ 'งหลายทำริงเป)นพัริะเจั,าองคเด!ยว และพัวกทำ5านจังริ กพัริะเจั,าด,วยส/ดจั�ต์ส/ดใจัของทำ5าน ด,วยส/ดความค�ดและด,วยส�'นส/ดก�าล งของทำ5านและธริริมบ ญญ ต์�ทำ!�สองน 'น ค�อ จังริ กเพั��อนบ,านเหม�อนริ กต์นเองธริริมบ ญญ ต์�อ��นทำ!�ใหญ5กว5าธริริมบ ญญ ต์�ทำ 'งสองน!'ไม5ม!”

ค�าว5า   เพั��อนบ,าน   น!'หมายถื�งเพั��อนมน/ษยทำ �วไป “ ”พัริะเยซึ่+ทำริงสอนให,มน/ษยเผู้��อแผู้5ความริ กไปริอบด,าน ไม5เล�อกทำ!�ริ กผู้ล กทำ!�ช ง หล กค�าสอนส�าค ญน!'ม!อย+5ในบทำเทำศนาบนภั+เขาความริ กริะหว5างมน/ษยก บมน/ษยแสดงออกได,โดยความเมต์ต์ากริ/ณ์าและความเส!ยสละ  ส5วนความริ กทำ!�มน/ษยม!ต์5อพัริะเจั,าแสดงออกโดยความศริ ทำธา

ความศริ ทำธา 5 ปริะการิ ค�อ1. ศริ ทำธาว5าพัริะเจั,าค�อพัริะเยโฮวาหเป)นพัริะเจั,าส+งส/ดเพั!ยงองคเด!ยว2. ศริ ทำธาว5าพัริะเจั,าทำริงริ กมน/ษยอย5างเทำ5าเทำ!ยมก น3. ศริ ทำธาว5าพัริะเยซึ่+เป)นพัริะบ/ต์ริของพัริะเจั,า4. ศริ ทำธาว5าพัริะเยซึ่+เป)นพัริะผู้+,ช5วยให,ริอด5. ศริ ทำธาในแผู้5นด�นสวริริคหริ�ออาณ์าจั กริของพัริะเจั,าทำ!�ก�าล งจัะมาถื�ง

หล กความริ กและหล กอาณ์าจั กริของพัริะเจั,าม!ความส มพั นธก น กล5าวค�อ มน/ษยจัะสามาริถืเข,าถื�งอาณ์าจั กริของพัริะเจั,าได,ก=โดยอาศ ยความริ กเป)นค/ณ์ธริริมน�าทำาง และอาณ์าจั กริของพัริะเจั,าก=เป)นอาณ์าจั กริทำ!�บริ�บ+ริณ์ด,วยริ ก

บ�ญญ�ติ�  10  ประการพัริะบ ญญ ต์� 10 ปริะการิ หริ�อ บทำบ ญญ ต์� 10 ปริะการิ ค�อริายการิค�าสอนและข,อปฏิ�บ ต์�ต์ามค มภั!ริฮ!บริ+ ซึ่��งเช��อว5าพัริะยาหเวหได,ปริะทำานแก5วงศวานอ�สริาเอล ผู้5านทำางโมเสส ทำ!�ภั+เขาซึ่!นาย บ ญญ ต์�น!'สล กไว,บนแผู้5นห�น 2 แผู้5น บ ญญ ต์� 10 ปริะการิใช,ในศาสนาคริ�สต์และศาสนาย+ดาห

ในภัาษาฮ!บริ+ ใช,ค�าว5า Aseret ha-Dvarîm  ใช,ค�าว5าและในภัาษาฮ!บริ+ม�ซึ่นะห עשרת הדבריםAseret ha-Dibrot עשרת הדברות ซึ่��งทำ 'งสองค�าหมายถื�ง บ ญญ ต์� 10 ปริะการิ และม!การิใช,ในภัาษากริ!ก ซึ่��งแปลมาจัากภัาษาฮ�บริ+ว5า δέκα λόγοι (dekalogoi) หมายถื�ง ค�าส�บค�า (the ten words)

บ ญญ ต์� 10 ปริะการิ ได,แปลเป)นภัาษาไทำยหลายฉบ บ โดยม!ส�านวนภัาษาและล�าด บข,อแต์กต์5างก นไป ด งน!'

ฉบ�บล�เทอแรน• ต์ามหน งส�อ "ริากฐานม �นคงแห5งความเช��อคริ�สเต์!ยน" ทำ!�

สถืาบ นศาสนศาสต์ริล+เธอริแรินจั ดพั�มพัข�'นในป( พั.ศ. 2537 ม!ริายละเอ!ยดด งน!'

1 .อย5าม!พัริะเจั,าอ��นใดนอกเหน�อจัากเริา (อย5าทำ�าริ+ปเคาริพัส�าหริ บต์น)

2. อย5าออกพัริะนามของพัริะเจั,าของเจั,าอย5างไม5สมควริ3. จังริะล�กถื�งว นซึ่ะบาโต์ ถื�อเป)นว นบริ�ส/ทำธ�%4. จังให,เก!ยริต์�แก5บ�ดามาริดาของเจั,า

5 .อย5าฆ่5าคน6. อย5าล5วงปริะเวณ์!ผู้ วเม!ยเขา7. อย5าล กทำริ พัย8. อย5าเป)นพัยานเทำ=จัใส5ริ,ายเพั��อนบ,าน9. อย5าโลภัคริ วเริ�อนของเพั��อนบ,าน10. อย5าโลภัภัริริยาของเพั��อนบ,าน หริ�อทำาสทำาส!

ของเขา หริ�อ โค ลา ของเขา หริ�อส��งใด ๆ ซึ่��งเป)นของเพั��อนบ,าน

ฉบ บคาทำอล�ก ส�าหริ บส�านวนแปลทำ!�คริ�สต์ชนโริม นคาทำอล�ก

ในปริะเทำศไทำยใช,ในป;จัจั/บ น ต์าม "บทำภัาวนาของคริ�สต์ชน (ฉบ บปริ บปริ/ง 2010)" ม!ด งน!'

1 .เริาค�อองคพัริะผู้+,เป)นเจั,า พัริะเจั,าของทำ5านจังนม สการิ องคพัริะผู้+,เป)นเจั,า พัริะเจั,าองคเด!ยวของทำ5าน

2. อย5าออกพัริะนามพัริะเจั,าโดยไม5สมเหต์/3. อย5าล�มฉลองว นพัริะเจั,าเป)นว นศ กด�%ส�ทำธ�%4. จังน บถื�อบ�ดามาริดา

5 .อย5าฆ่5าคน6 .อย5าผู้�ดปริะเวณ์!7 .อย5าล กขโมย8 .อย5าพั+ดเทำ=จัใส5ริ,ายผู้+,อ��น9 .อย5าปลงใจัผู้�ดปริะเวณ์!1 0 .อย5าม กได,ทำริ พัยส�นของผู้+,อ��น

ฉบ�บโปรเติสแตินติ ส�าหริ บส�านวนแปลของคริ�สต์ชนโปริเต์สแต์นต์ในปริะเทำศไทำย ต์าม "พัริะคริ�สต์ธริริมค มภั!ริ ฉบ บมาต์ริฐาน 2011" ของสมาคมพัริะคริ�สต์ธริริมไทำย ม!ริายละเอ!ยดด งน!'เริา ค�อ ยาห เวห พัริะ เจั,า ของ เจั,า ผู้+, ได, น�า เจั,า ออก จัาก แผู้5น ด�น อ!ย�ปต์ ค�อ จัาก แดน ทำาส

1 .ห์�าม ม+ พระ เจ้�า อ�(น ใด้ นอก เห์น�อ จ้าก เรา2. ห์�าม ท/า ร�ป เคารพ ส/าห์ร�บ ติน เป)น ริ+ป ส��ง ใด ซึ่��ง ม! อย+5 ใน ฟDา เบ�'อง บน หริ�อ บน

แผู้5น ด�น เบ�'อง ล5าง หริ�อ ใน น�'า ใต์, แผู้5น ด�น ห,าม กริาบ ไหว, หริ�อ ปริน น� บ ต์� ริ+ป เหล5า น 'น เพัริาะ เริา ค�อ ยาห เวห พัริะ เจั,า ของ เจั,า เป)น พัริะ เจั,า ทำ!� หวง แหน ให, โทำษ ของ บ�ดา ต์ก ทำอด ไป ถื�ง ล+ก หลาน ของ ผู้+, ทำ!� ช ง เริา จัน ถื�ง สาม ช �ว ส!� ช �ว อาย/ คน แต์5 แสดง ความ ริ ก ม �น คง ต์5อ คน ทำ!� ริ ก เริา และ ริ กษา บ ญญ ต์� ของ เริา จัน ถื�ง น บ พั น ช �ว อาย/ คน

3. ห์�าม ใชั� พระ นาม พระยาห์ เวัห์ พระ เจ้�า ของ เจ้�า ไป ใน ทาง ท+( ผู้�ด้ เพัริาะ ผู้+, ทำ!� ใช, พัริะ นาม ของ พัริะ องค ไป ใน ทำาง ทำ!� ผู้�ด น 'น พัริะ ยาห เวห จัะ ทำริง เอา โทำษ

4. จ้ง ระล'ก ถึ'ง วั�นสะบาโติ ถึ�อ เป น วั�น บร� ส,ทธ�5 จัง ทำ�า งาน ทำ 'ง ส�'น ของ เจั,า หก ว น แต์5 ว น ทำ!� เจั=ด น 'น เป)น สะ บา โต์ แด5 พัริะ ยาห เวห พัริะ เจั,า ของ เจั,า ใน ว น น 'น ห,าม ทำ�า งาน ใดๆ ไม5 ว5า เจั,า เอง หริ�อ บ/ต์ริ ชาย บ/ต์ริ หญ�ง ของ เจั,า หริ�อ ทำาส ทำาส! ของ เจั,า หริ�อ ส ต์ว ใช, งาน ของ เจั,า หริ�อ คน ต์5าง ด,าว ทำ!� อาศ ย อย+5 ใน ปริะต์+ เม�อง ของ เจั,า เพัริาะ ใน หก ว น พัริะ ยาห เวห ทำริง สริ,าง ฟDา และ แผู้5น ด�น ทำะเล และ สริริพั ส��ง ซึ่��ง ม! อย+5 ใน ทำ!� เหล5า น 'น แต์5 ใน ว น ทำ!� เจั=ด ทำริง พั ก เพัริาะ ฉะน 'น พัริะ ยาห เวห ทำริง อวย พัริ ว น สะ บา โต์ และ ทำริง ต์ 'ง ว น น 'น ไว, เป)น ว น บริ� ส/ทำธ�%

5. จ้ง ให์� เก+ยรติ� แก- บ�ด้า มารด้า ของ เจ้�า เพั��อ อาย/ ของ เจั,า จัะ ได, ย�น ยาว บน แผู้5น ด�น ซึ่��ง พัริะ ยาห เวห พัริะ เจั,า ของ เจั,า ปริะ ทำาน แก5 เจั,า

6 .ห์�าม ฆ่-า คน7. ห์�าม ล-วัง ประ เวัณี+ ผู้�วั เม+ย เขา8. ห์�าม ล�ก ขโมย9. ห์�าม เป น พยาน เท8จ้ใส- ร�าย เพ�(อน บ�าน10.ห์�าม โลภ บ,าน เริ�อน ของ เพั��อน บ,าน ห,าม โลภั ภัริริยา ของ

เพั��อน บ,าน หริ�อ ทำาส ทำาส! ของ เขา หริ�อ โค ลา ของ เขา หริ�อ ส��ง ใดๆ ซึ่��ง เป)น ของ ของ เพั��อน บ,าน

พ�ธ+กรรมท+(ส/าค�ญในคร�สติ ศาสนาพั�ธ!กริริมทำ!�ส�าค ญในคริ�สต์ศาสนา เริ!ยกว5า พั�ธ!ศ กด�%ส�ทำธ�% 7 ปริะการิ ได,แก5  ศ!ลจั/5ม หริ�อศ!ลล,างบาป  ศ!ลก�าล ง  ศ!ลมหาสน�ทำ  ศ!ลสมริส  ศ!ลสาริภัาพับาป  ศ!ลเจั�มคริ 'งส/ดทำ,าย หริ�อศ!ลเจั�มคนไข, ศ!ลเข,าบวชหริ�อศ!ลอน/กริม  

พ�ธ+ศ+ลล�างบาป หริ�อ พ�ธ+ศ+ลจ้, -ม เป)นพั�ธ!กริริมแริกทำ!�ผู้+,ทำ!�น บถื�อศาสนาคริ�สต์จัะต์,องริ บเพั��อเป)นการิล,างบาปมลทำ�นต์5าง ๆ เพัริาะชาวคริ�สต์เช��อว5า มน/ษยทำ/กคนม!บาปต์�ดต์ วมา

พ�ธ+ศ+ลก/าล�ง เป)นพั�ธ!เจั�มน�'าม นทำ!�หน,าผู้าก เพั��อเป)นการิย�นย นความเช��อในการิน บถื�อศาสนาคริ�สต์

พ�ธ+ศ+ลมห์าสน�ท เป)นพั�ธ!กริริมทำ!�ชาวคริ�สต์จัะต์,องไปฟ;งม�สซึ่าในโบสถืทำ/กว นอาทำ�ต์ย เพั��อริะล�กถื�งพัริะเยซึ่+ ชาวคริ�สต์จัะสวดมนต์ ริ บขนมป;งและเหล,าอง/ 5นจัากบาทำหลวงมาริ บปริะทำาน ถื�อเป)นการิให,เล�อดของผู้+,เข,าพั�ธ!ก บเล�อดของพัริะเยซึ่+เป)นอ นหน��งอ นเด!ยวก น

พ�ธ+ศ+ลแก�บาป เป)นพั�ธ!กริริมทำ!�ชาวคริ�สต์จัะต์,องไปสาริภัาพับาปก บบาปหลวง ซึ่��งบาทำหลวงในฐานะทำ!�เป)นต์ วแทำนของพัริะเจั,าจัะเป)นผู้+,ยกบาปน 'นให,

พ�ธ+ศ+ลเจ้�มคนไข� เป)นพั�ธ!การิเจั�มคนไข,ด,วยน�'าเสก ม!บาทำหลวงเป)นผู้+,ทำ�าพั�ธ!เพั��อสริ,างก�าล งใจัแก5ผู้+,ปAวยให,ม!ก�าล งใจัทำ!�จัะเอาชนะความเจั=บไข,

พ�ธ+ศ+ลอน,กรม หริ�อ พ�ธ+ศ+ลบวัชั เป)นพั�ธ!บวชส�าหริ บผู้+,ทำ!�จัะเป)นบาทำหลวง ซึ่��งเป)นผู้+,ทำ!�ได,ริ บการิค ดเล�อกให,กริะทำ�าหน,าทำ!�เป)นผู้+,ปริะกอบพั�ธ!กริริมทำางศาสนา

พ�ธ+ศ+ลสมรส เป)นพั�ธ!แต์5งงานของหญ�งและชาย โดยม!บาปหลวงซึ่��งเป)นปริะธานและพัยานทำางศาสนาเป)นผู้+,ปริะกอบพั�ธ!ให,ในโบสถื พั�ธ!แต์5งงานเป)นเคริ��องหมายแสดงว5าพัริะเจั,าเป)นผู้+,กริะช บความส มพั นธของชายหญ�งค+5น 'น พัวกเขาจัะไม5แยกจัากก นจันกว5าฝูAายหน��งฝูAายใดจัะส�'นช!ว�ต์

ในพั�ธ!กริริมทำ 'งหมดน!'  น�กายโริม นคาทำอล�ก และน�กายออริธอด=อกซึ่ จัะปฏิ�บ ต์�ทำ 'ง 7 พั�ธ!กริริม ส5วนน�กายโปริเต์สแต์นทำ ถื�อว5า ศ!ลศ กด�%ส�ทำธ�% ม! 2 ศ!ล ค�อ ศ!ลล,างบาป และศ!ลมหาสน�ทำ

ศ!ลในคริ�สต์ศาสนา ม!ความหมายต์5างก บศ!ลในพั/ทำธศาสนา ศ!ลในพั/ทำธศาสนา หมายถื�ง  ข,อฝูIกห ด (ส�กขา = Training) ค�อ ฝูIกห ด และต์ 'งใจั (เจัต์นา, สมาทำาน) ว5า จัะ (ฝูIกห ด) งดเว,นจัากการิฆ่5า การิเบ!ยดเบ!ยน การิล กขโมย  การิพั+ดโกหก หลอกลวง  การิปริะพัฤต์�ในกาม  การิด��มของม�นเมา เป)นต์,น ไม5ใช5ข,อห,าม  แต์5ศ!ลในคริ�สต์ศาสนา เช��อก นว5า เป)นพั�ธ!กริริมพั�เศษ ทำ!�พัริะเยซึ่+ทำริงก�าหนดข�'น เพั��อย�นย นถื�งความช5วยเหล�อของพัริะองค ส�าหริ บผู้+,ทำ!�ทำ�าพั�ธ!กริริมน 'น ๆ  ต์ามโอกาสทำ!�ก�าหนดไว,

ค�มภ+ร ของศาสนาคร�สติ

  ค มภั!ริของศาสนาคริ�สต์ เริ!ยกว5า "ค มภั!ริไบเบ�ล (Bible)" ถื�อเป)น ค มภั!ริศ กด�%ส�ทำธ�% ทำ!�เป)นพัริะวจันะของพัริะเจั,า  แบ5งออกเป)น 2 ภัาค ค�อ พัริะค มภั!ริเก5า หริ�อพั นธส ญญาเด�ม  และพัริะค มภั!ริใหม5 หริ�อพั นธส ญญาใหม5

พ�นธส�ญญาเด้�ม (Old Teatament) ภัาคน!' เป)นค มภั!ริ ของศาสนาย�ว  จัาริ�กเป)นภัาษาฮ�บริ+ เล5าเริ��องพัริะเจั,าสริ,างโลก  จันถื�งสม ยก5อนพัริะเยซึ่+ปริะส+ต์� เช5น ความเป)นมาของชนชาต์�ย�ว  บ ญญ ต์�  10  ปริะการิ  ศาสดาพัยากริณ์  ฯลฯ

พ�นธส�ญญาให์ม- (New Testament) จัาริ�กเป)นภัาษากริ!ก เล5าเริ��องต์ 'งแต์5พัริะเยซึ่+ปริะส+ต์� การิเผู้ยแพัริ5ศาสนา  ริวมถื�งเริ��องริาวของอ คริสาวก และสาวกด,วย  ภัาคน!'ชาวย�วไม5ยอมริ บว5า เป)นค มภั!ริ ในศาสนาต์น  เพัริาะไม5ยอมริ บพัริะเยซึ่+ว5า เป)นบ ต์ริของพัริะเจั,า

บทสวัด้ภาวันาท+(ควัรร�� บทภาวันาท�(วัไป เดชะพัริะนาม พัริะบ�ดา และพัริะบ/ต์ริ และพัริะจั�ต์ อาแมน

บทร�องห์าพระจ้�ติ กล5าว: เช�ญเสด=จัมา พัริะจั�ต์เจั,าข,า

ริ,อง : เช�ญมาสถื�ต์ในดวงใจัส ต์บ/ริ/ษ* และบ นดาลให,เริ5าริ,อนด,วยความริ กต์5อพัริะองคกล5าว: โปริดส5งพัริะจั�ต์ของพัริะองค* และสริริพัส��งจัะอ/บ ต์�ข�'นมาริ,อง : แล,วพัริะองคจัะน�ม�ต์แผู้5นด�นข�'นใหม5.

เราจ้งภาวันาข,าแต์5พัริะเป)นเจั,า* พัริะองคทำริงสอนใจัส ต์บ/ริ/ษด,วยความสว5างของพัริะจั�ต์* ขอให,เริาซึ่าบซึ่�'งในความเทำ!�ยงต์ริงด,วยพัริะจั�ต์น 'น* และให,ได,ริ บความบริริเทำาจัากพัริะองคเสมอ* เดชะพัริะสวาม!คริ�สต์เจั,า. อาแมน

ส�ร�กล5าว: ส�ริ�พั�งม!แด5พัริะบ�ดา และพัริะบ/ต์ริ และพัริะจั�ต์ ริ,อง : เหม�อนในปฐมกาล บ ดน!' และทำ/กเม��อ ต์ลอดน�ริ นดริ อาแมน. 

บทข�าแติ-พระบ�ด้า

ข,าแต์5พัริะบ�ดาของข,าพัเจั,าทำ 'งหลาย* พัริะองคสถื�ต์ในสวริริค* พัริะนามพัริะองคจังเป)นทำ!�ส กการิะ* พัริะอาณ์าจั กริจังมาถื�ง* ขอให,ทำ/กส��งเป)นไปต์ามน�'าพัริะทำ ยในแผู้5นด�นเหม�อนในสวริริค  

ขอปริะทำานอาหาริปริะจั�าว น แก5ข,าพัเจั,าทำ 'งหลายในว นน!'* โปริดยกโทำษข,าพัเจั,าเหม�อนข,าพัเจั,ายกให,ผู้+,อ��น* อย5าปล5อยให,ข,าพัเจั,าถื+กผู้จัญ แต์5โปริดช5วยให,พั,นภั ย. อาแมน

บทวั�นทามาร+อา

ว นทำามาริ!อา* เป(� ยมด,วยหริริษทำาน พัริะสวาม!สถื�ต์ก บทำ5าน ผู้+,ม!บ/ญกว5าหญ�งใดๆ* และพัริะเยซึ่+ โอริสของทำ5านทำริงบ/ญน กหนา.  

ส นต์ะมาริ!อา มาริดาพัริะเจั,า* โปริดภัาวนาเพั��อเริาคนบาป บ ดน!'และเม��อจัะต์าย อาแมน.

ข�าพเจ้�าเชั�(อถึ'งพระเป นเจ้�าข,าพัเจั,าเช��อถื�งพัริะเป)นเจั,า* พัริะบ�ดาทำริงสริริพัาน/ภัาพั สริ,างฟDาด�น* เช��อถื�งพัริะเอกบ/ต์ริเยซึ่+คริ�สต์สวาม!ของเริา* ปฏิ�สนธ� เดชะพัริะจั�ต์ บ งเก�ดจัากพัริะนางมาริ!อาพัริหมจัาริ!* ริ บทำริมานสม ยปอนซึ่!โอป(ลาโต์ ถื+กต์ริ�งกางเขน ต์ายและฝู;งไว,* เสด=จัลงใต์,บาดาล ว นทำ!�สามกล บค�นช!พัจัากบริริดาผู้+,ต์าย* เสด=จัข�'นสวริริค ปริะทำ บเบ�'องขวาพัริะเป)นเจั,า พัริะบ�ดาทำริงสริริพัาน/ภัาพั* แล,วจัะเสด=จัมาพั�พัากษาผู้+,เป)นและผู้+,ต์าย  ข,าพัเจั,าเช��อถื�งพัริะเจั,า* พัริะศาสนจั กริศ กด�%ส�ทำธ�% สากล* สหพั นธน กบ/ญ* การิยกบาป,* การิค�นช!พัของเน�'อหน ง และช!ว�ต์น�ริ นดริ. อาแมน.

ข�าพเจ้�าขอสารภาพข,าพัเจั,าขอสาริภัาพั ต์5อพัริะเป)นเจั,าผู้+,ทำริงสริริพัาน/ภัาพั และต์5อพั!�น,องด,วย ว5าข,าพัเจั,าได,ทำ�าบาปมากมาย ด,วยกาย, วาจัา, ใจั และด,วยการิละเลย ข,าพัเจั,าเป)นคนบาป ข,าพัเจั,ายอมริ บว5าเป)นคนบาป (ข,อนอก เพั!ยงคริ 'งเด!ยว)  ด งน 'นขอพัริะนางมาริ! ผู้+,เป)นพัริหมจัาริ!เสมอ* ขอเทำวดา, น กบ/ญทำ 'งหลาย และพั!�น,องด,วย ช5วยว�งวอนพัริะเป)นเจั,า เพั��อข,าพัเจั,าด,วยเทำอญ.

บทแสด้งควัามเชั�(อข,าแต์5พัริะเป)นเจั,า* ข,าพัเจั,าเช��อม �นในความจัริ�งทำ/กข,อ* ทำ!�พัริะองคไขแสดง และทำ!�พัริะศาสนจั กริส �งสอน* ทำ 'งน!'เพัริาะพัริะองคไม5ริ+ ,จั กหลง ทำ 'งไม5ริ+ ,จั กหลอกลวง. อาแมน     

บทแสด้งควัามไวั�ใจ้ข,าแต์5พัริะเป)นเจั,า* ข,าพัเจั,าไว,ใจัม �นว5า* เดชะพัริะบาริม!ของพัริะเยซึ่+คริ�สต์เจั,า* พัริะองคปริะทำานพัริะหริริษทำานแก5ข,าพัเจั,าในโลกน!'.* และส นด�ส/ขน�ริ นดริในโลกหน,า* ทำ 'งน!'เพัริาะพัริะองคส ญญา และถื�อต์ามเสมอ. อาแมน

บทแสด้งควัามร�กข,าแต์5พัริะเป)นเจั,า* ข,าพัเจั,าริ กพัริะองคส/ดดวงใจัย��งกว5าส��งทำ 'งปวง* เพัริาะพัริะองคเป)นความด!งาม และทำริงน5าริ กหาทำ!�ส/ดม�ได,* และเพัริาะริ กพัริะองค ข,าพัเจั,าย งริ กผู้+,อ��น เหม�อนริ กต์ วข,าพัเจั,าเอง. อาแมน      

  

โอ�พระชันน+ของพระเป นเจ้�าโอ,พัริะชนน!ของพัริะเป)นเจั,า* ชาวเริาหลบมาพั��งทำ5าน* โปริดอย5าเม�นเฉยต์5อค�าว�งวอนในยามทำ/กขริ,อนของเริา* แต์5โปริดช5วยเริาให,พั,นภั ยทำ 'งส�'นเสมอเถื�ด* ทำ5านศริ!พัริหมจัาริ!ผู้+,ทำริงบ/ญ.     ข�าแติ-อาร�กขเทวัด้าข,าแต์5อาริ กขเทำวดา* พัริะเป)นเจั,าทำริงกริ/ณ์ามอบข,าพัเจั,าไว,ในอาริ กขาของทำ5าน* โปริดส5องสว5าง พั�ทำ กษริ กษา และค/,มคริองข,าพัเจั,า ต์ามทำางความริอด ณ์ ว นน!' (ณ์ ค�นน!') ด,วยเทำอญ. อาแมน.

ก-อนอาห์ารพัริะเจั,าข,า* โปริดอวยพัริแก5ข,าพัเจั,า และอาหาริทำ!�จัะริ บปริะทำานน!'. เดชะพัริะนามพัริะบ�ดา และพัริะบ/ต์ริ และพัริะจั�ต์. อาแมน     

ห์ล�งอาห์ารขอขอบพัริะค/ณ์* โอ,พัริะเจั,าผู้+,ทำริงสริริพัาน/ภัาพั ด�าริงช!พัและเสวยริาชยต์ลอดน�ริ นดริ. อาแมน

บทแสด้งควัามท,กข ข,าแต์5พัริะเป)นเจั,า* ข,าพัเจั,าเป)นทำ/กขเส!ยใจัทำ!�ได,กริะทำ�าบาป* เพัริาะบาปเริ!ยกริ,องอาชญาของพัริะองค* แต์5เป)นต์,นเพัริาะม นทำ�าเค�องพัริะทำ ยพัริะองค ซึ่��งด!และน5าริ กย��งน ก* เดชะพัริะหริริษทำานช5วย ข,าพัเจั,าต์ 'งใจัแน5วแน5ว5า* จัะไม5ทำ�าบาปอ!กเลย ทำ 'งจัะอ/ต์ส5าหใช,โทำษ* ขอทำริงพัริะกริ/ณ์ายกบาปแก5ข,าพัเจั,า ด,วยเถื�ด. อาแมน

บทท�ติสวัรรค ของพระเจ้�าทำ+ต์สวริริคของพัริะเจั,า พัริะองคทำริงพัริะกริ/ณ์ามอบข,าพัเจั,าไว,ในความอาริ กขาของทำ5าน โปริดส5องสว5าง พั�ทำ กษริ กษา ค/,มคริองและน�าทำางช!ว�ต์ ข,าพัเจั,าในว นน!'(ค�นน!') ด,วยเทำอญ อาแมน

พระส�นติะปาปา องค ป9จ้จ้,บ�น สมเด=จัพัริะส นต์ะปาปาฟริาน

ซึ่�ส (อ งกฤษ: Francis; ละต์�น: Franciscus) เป)นพัริะส นต์ะปาปาองคทำ!� 266 ม!พัริะนามเด�มว5า คอริเค มาเริ!ยว เบริโกเกล!ยว (สเปน: Jorge Mario Bergoglio) ปริะส+ต์�เม��อ 17 ธ นวาคม พั.ศ. 2479

เม�(อคร�:งทรงพระเยาวั สมเด=จัพัริะส นต์ะปาปาฟริานซึ่�สปริะส+ต์�ในกริ/งบ วโนสไอเริส พัริะองคม!พั!�น,อง 5 คน เป)นบ/ต์ริของคนงานทำางริถืไฟ พัริะองคทำริงได,ริ บปริ�ญญาว�ทำยาศาสต์ริมหาบ ณ์ฑิ�ต์ สาขาว�ชาเคม! จัากมหาว�ทำยาล ยบ วโนสไอเริส และทำริงเข,าศ�กษาทำ!�เซึ่ม�นาริ!ในย5านบ!ยาเดโบโต์ พัริะองคได,เป)นปฏิ�ญาณ์ต์นเป)นน กบวชคณ์ะเยส/อ�ต์เม��อว นทำ!� 11 ม!นาคม พั.ศ. 2501 และทำริงได,ริ บใบริ บริองด,านสาขาว�ชาปริ ชญา จัาก Colegio Máximo San José ต์5อมาพัริะองคได,ทำริงทำ�าการิสอนว�ชาวริริณ์กริริมและจั�ต์ว�ทำยาทำ!� Colegio de la Inmaculada และ Colegio del Salvador

• ในป( พั.ศ. 2510 ทำริงจับการิศ�กษา แล,วริ บศ!ลอน/กริมเป)นบาทำหลวงเม��อว นทำ!� 13 ธ นวาคม พั.ศ. 2512 ทำริงทำ�างานสอนทำ!�มหาว�ทำยาล ย Facultades de Filosofía y Teología de San Miguel จันด�าริงต์�าแหน5งเป)นศาสต์ริาจัาริยทำางเทำวว�ทำยา

• ช5วง พั.ศ. 2516 - 2522 ทำริงด�าริงต์�าแหน5งอธ�การิเจั,าคณ์ะแขวงคณ์ะเยส/อ�ต์ในปริะเทำศอาริเจันต์�นา แล,วย,ายไปเป)นอธ�การิเซึ่ม�นาริ!ซึ่านม!เกลจันถื�งป( พั.ศ. 2529

สมณีศ�กด้�5• บาทำหลวงคอริเค เบริโกเกล!ยว ได,ริ บการิอภั�เษกเป)นม/ขนายกผู้+,

ช5วยแห5งบ วโนสไอเริสและม/ขนายกเก!ยริต์�นามแห5งเอากา (Auca) และได,ส�บต์�าแหน5งเป)นอาริชบ�ชอปแห5งบ วโนสไอเริสแทำนในว นทำ!� 28 ก/มภัาพั นธ พั.ศ. 2541

• ในว นทำ!� 21 ก/มภัาพั นธ พั.ศ. 2544 ทำ5านได,ริ บแต์5งต์ 'งเป)นพัริะคาริด�น ล โดยสมเด=จัพัริะส นต์ะปาปาจัอหน ปอลทำ!� 2 ได,ปฏิ�บ ต์�หน,าทำ!�ในหลายหน5วยงานในสภัาปกคริองโริม น ได,แก5

• สมณ์ะกริะทำริวงพั�ธ!กริริมและศ!ลศ กด�%ส�ทำธ�%• สมณ์ะกริะทำริวงบาทำหลวง• สมณ์ะกริะทำริวงสถืาบ นช!ว�ต์ทำ!�ถืวายแล,วและคณ์ะช!ว�ต์แพัริ5ธริริม• สมณ์สภัาเพั��อคริอบคริ ว• สมณ์กริริมาธ�การิละต์�นอเมริ�กา

การข':นด้/ารงติ/าแห์น-งสมเด้8จ้พระส�นติะปาปาเม��อสมเด=จัพัริะส นต์ะปาปาเบเนด�กต์ทำ!� 16 ทำริงสละต์�าแหน5ง

เม��อว นทำ!� 28 ก/มภัาพั นธ พั.ศ. 2556 ได,ม!การิจั ดการิปริะช/มเล�อกต์ 'งพัริะส นต์ะปาปา โดยก�าหนดให,ม!ข�'นในว นทำ!� 12 ม!นาคม พั.ศ. 2556 หล งจัากการิลงคะแนนเส!ยงคริ 'งทำ!� 5 โดยพัริะคาริด�น ลผู้+,ม!ส�ทำธ�%ออกเส!ยงจั�านวน 115 ทำ5าน ผู้ลปริากฏิว5าพัริะคาริด�น ลคอริเค เบริโกเกล!ยว อ คริม/ขนายกแห5งบ วโนสไอเริส ปริะเทำศอาริเจันต์�นา ได,ริ บเล�อก และทำริงเล�อกพัริะนาม "ฟริานซึ่�ส" ซึ่��งหมายถื�งน กบ/ญฟริ งซึ่�สแห5งอ สซึ่!ซึ่! น บเป)นพัริะส นต์ะปาปาพัริะองคแริกจัากทำว!ปอเมริ�กาและคณ์ะเยส/อ�ต์

ในว นทำ!�ทำริงได,ริ บเล�อกต์ 'ง ส นต์ะส�าน กปริะกาศว5าพัริะนามอย5างเป)นทำางการิของพัริะองคค�อ "ฟริานซึ่�ส" ไม5ใช5 "ฟริานซึ่�สทำ!� 1" พัริะองคจัะม!พัริะนามว5าฟริานซึ่�สทำ!� 1 ก=ต์5อเม��อในอนาคต์ม!สมเด=จัพัริะส นต์ะปาปาฟริานซึ่�สทำ!� 2

สมเด=จัพัริะส นต์ะปาปาฟริานซึ่�ส Franciscus พัริะนามเด�มคอริเค มาเริ!ยว เบริโกเกล!ยวข�'นด�าริงต์�าแหน5ง13 ม!นาคม พั.ศ. 2556ส�'นส/ดต์�าแหน5งสม ยก5อนหน,าสมเด=จัพัริะส นต์ะปาปาเบเนด�กต์ทำ!� 16เก�ด17 ธ นวาคม พั.ศ. 2479 (78 ป()บ วโนสไอเริส ปริะเทำศอาริเจันต์�นา

บรรณีาน,กรม• http://allknowledges.tripod.com/christ.html• http://th.wikipedia.org/wiki/ศาสนาคริ�สต์• http://th.wikipedia.org/wiki/ สมเด=จัพัริะส นต์ะปา

ปาฟริานซึ่�ส• http://www.trueplookpanya.com/new/

cms_detail/knowledge/1595-00/• https://sardsana.wordpress.com/ความเช��อและ

พั�ธ!กริริม