Χρήσιμες πληροφορίες για την Τουρκική γλώσσα

  Η Τουρκική γλώσσα είναι μία συγκολλητική γλώσσα δηλαδή μία μορφή συνθετικής γλώσσας όπου κάθε πρόσφυμα αναπαριστά τυπικά μια μονάδα νοήματος(όπως για παράδειγμα η έλλειψη, ο παρελθοντικός χρόνος ο πληθυντικός αριθμός κλπ.)και περιορισμένα μορφήματα εκφράζονται με προσφύματα και όχι με εσωτερική αλλαγή στην ρίζα της λέξης, ή αλλαγές στην έμφαση ή τον τόνο. Αυτό που έχει την μεγαλύτερη σημασία σε μια συγκολλητική γλώσσα είναι ότι τα προσφύματα δεν συγχωνεύονται με άλλα και δεν αλλάζουν μορφή εξαρτώμενα από άλλα. Παραδείγματα συγκολλητικών γλωσσών περιλαμβάνουν την Βασκική, την Γεωργιανή, τις Αλταϊκές γλώσσες (βλέπε Τουρκική και Ταταρική) ), τα Γιαπωνέζικα (μερικές φορές κατατάσσονται στις Αλταϊκές), η Κορεατική (μερικές φορές κατατάσσεται στις Αλταϊκές), η Μαλαισιανή και τηνΙνδονησιακή, πολλές Θιβετοβιρμανικές γλώσσες, οι Δαρβιδικές γλώσσες, πολλές Ουραλικές γλώσσες (με μεγαλύτερες την Ουγγρική, την Φινλανδική και την Εσθονική), η Ινουκτίτουτ, οιΜπαντού γλώσσες (δες Λουγκάντα), οι Βορειοανατολικές, Βορειοδυτικές και Νότιες Καυκασιανές γλώσσες, και κάποιες Μεσοαμερικανικές και γηγενείς γλώσσες της Βορείου Αμερικής μεταξύ αυτών και η Ναχουάτλ, η Ουαστέκ, και οι γλώσσες Σαλίς. Η Κέτσουα και η Αϋμάρα είναι συγκολλητικές ιθαγενείς γλώσσες την Νοτίου Αμερικής. Η Τουρκική γλώσσα είναι, επίσης, μαζί με την Ελληνική επίσημη γλώσσα της Κυπριακής Δημοκρατίας. Έχουμε πρώτα γραπτά κείμενα από τον 8ο αιώνα. Η εμφάνιση της τουρκικής φιλολογίας με την στενή έννοια συμπίπτει με την ίδρυση της οθωμανικής αυτοκρατορίας (14ος αιώνας).Η Τούρκικη γλώσσα ομιλειται σε Βουλγαρία,Ελλάδα,Γερμανία, Ρουμανία,Αυστρία, Γαλλία,Ουζμπεκιστάν.Βέλγιο,Ελβετία,Αμερική,Αζερμπαϊτζάν Αγγλία.Επίσης άλλα βασικά  χαρακτηριστικά της γλώσσας είναι:Στην τουρκική γλώσσα: 

Δεν υπάρχουν άρθρα. πχ ev = σπίτιEv-im Lefkoşa’-da-dır.Evim Lefkoşa’dadır. Το σπίτι μου είναι στην Λευκωσία.

Δεν υπάρχουν γένη. πχ öğrenci = μαθητής ή μαθήτριαÖğrenci tahta-ya yazıyor. Ο μαθητής (ή η μαθήτρια) γράφει στον πίνακα.Για να καθορίσουμε το φύλο γράφουμε πριν από το ουσιαστικό τις λέξεις: erkek = άρρεν και kız = θήλυ.Erkek öğrenciler futbol oynayacak, kız öğrenciler ise tiyatroya gidecekler.Οι μαθητές (τα αγόρια) θα παίξουν ποδόσφαιρο, ενώ οι μαθήτριες θα πάνε στο θέατρο.

Δεν υπάρχουν προθέσεις. Αντιθέτως υπάρχουν πληθώρα καταλήξεις. Μπορούμε ναπροσθέσουμε μια ή περισσότερες καταλήξεις πάνω στις λέξεις ανάλογα με την περίπτωση.Γι΄αυτό η τουρκική γλώσσα ονομάζεται και “συγκολλητική”.Ev-im-den geliyorum. Έρχομαι από το σπίτι μου.

Selanik' te kalıyorum. Μένω στην Θεσσαλονίκη

Υπάρχει αρμονία μεταξύ των φωνηέντων και συμφώνων. Οι κανόνες της αρμονίας των φωνηέντων και των συμφώνων ισχύουν σε όλα τα κεφάλαια της τουρκικής γραμματικής. Για να προσθέσουμε μια κατάληξη πάνω σε μία λέξη πρέπει πρώτα να “επιλέξουμε” την κατάλληλη σύμφωνα με τους κανόνες αρμονίας κατάληξη από μια σειρά καταλήξεων (διπλής, τετραπλής ή οκταπλής παραλλαγής).Για την αρμονία και τους κανόνες της θα αναφερθούμε αναλυτικότερα σε άλλο κεφάλαιο.Το ρήμα είναι πάντοτε στο τέλος της πρότασης. Η σύνταξη έχει την μορφή “υποκείμενο-αντικείμενο-ρήμα”Ev-e gidiyorum Πηγαίνω στο σπίτι.Δεν υπάρχει ορθογραφία αφού όλα τα γράμματα έχουν το δικό τους μοναδικό ήχο.Εξαιρούνται τα γράμματα y (γιέ) και ğ (γιουμουσιάκ γκε)Το y αν και είναι σύμφωνο (γ) (yemek-γεμέκ-φαγητό) μερικές φορές προφέρεται και ως φωνήεν (ι) (saray-σαράϊ-παλάτι).Το ğ (γ) όταν βρίσκεται μεταξύ δύο φωνηέντων δεν προφέρεται, είναι άηχο. (Ağaç-αάτς-δέντρο).

 Το ρήμα «imek = είμαι» είναι κατάληξη και δεν τονίζεται. πχ.Ev-de-y-im. Evdeyim. (Εβντέγιμ) Είμαι στο σπίτι.

 Το γ΄πρόσωπο του ρήματος «imek = είμαι» (-dir=είναι) στον προφορικό λόγο εννοείται και δεν λέγεται. Αρκετές φορές δεν γράφεται ούτε στον γραπτό λόγο.Αντί: Ahmet ev-de-dir  Αχμέτ σπίτι στο είναι. Ο Αχμέτ είναι στο σπίτι.Λέγεται: Ahmet ev-de. Ahmet evde. Ο Αχμέτ είναι στο σπίτι. Όταν το υποκείμενο είναι στον πληθυντικό (μόνο για το γ΄πρόσωπο) τότε το ρήμα τίθεται στον ενικό (αττική σύνταξη).Öğrenciler okuyorΟι μαθητές διαβάζει (αντί: Öğrenciler okuyorlar Οι μαθητές διαβάζουν). Η σύνταξη“Öğrenciler okuyorlar Οι μαθητές διαβάζουν” δεν είναι λάθος, όμως αποφεύγεται. Το ρήμα “έχω” δεν υπάρχει. Στην θέση του χρησιμοποιείται η λέξη “var = υπάρχει” ή ο αρνητικός τύπος “yok = δεν υπάρχει” και οι κτητικές καταλήξεις -im, -in, -i, μου, σου, του…Ders-im var Dersim var. Έχω μάθημα.Ders-im yok. Dersim yok. Δεν έχω μάθημα.

Το ρήμα είναι πάντοτε στο τέλος της πρότασης. Η σύνταξη έχει την μορφή “υποκείμενο- αντικείμενο- ρήμα”

Ev-e gidiyorum. =>

Eve gidiyorum.=>Στο σπίτι πηγαίνω.

Okula gittim= Σχολείο πήγα.

Say hello - Χαιρετισμοί - Selamlar

 Selamlar      - Hello - Χαιρετισμοί

Merhaba - Hi - Χαίρεται - (Mέραμπα)Günaydın! - Goodmorning - Καλημέρα (Γκιουναϊντιν)İyi günler! - Have a nice day - (Ιγί γκιουνλέρ)İyi akşamlar! - Good evening - Καλό απόγευμα (Ιγί ακσαμλάρ)İyi geceler! - Good night - Καλό βράδυ. (Ιγί γκετζελέρ)İyi uykular! - Sleep well - Καλό ύπνο.(Ιγί ουϊκουλάρ)Görüşürüz! - See you - Τα λέμε.(Γκιορουσούρουζ)Hoşça kal - Bye Bye - Αντίο. Το λέει αυτός που φεύγει. (Χόστσακαλ)Görüşmek üzere! - See you soon - Τα λέμε Εις το επανειδείν. (Γκιορουζμέκ ουζερέ)Allahaısmarladık! - Bye - Αντίο (Αλαχά ισμαρλαντίκ)Güle güle! - Bye - Αντίο ( το λέει αυτός που μένει) (Γκιουλέ γκιουλέ)

Tanışma -      Meeting people - Γνωριμία

Nasılsınız? Nasılsın? - How are you? Τι κάνετε:Ne haber? Ne var ne yok?What about your news? - Τι νέα: İyiyim.Çok teşekkür ederim- I am fine. Thank you very much. -Είμαι καλά ευχαριστώ πολύ. İyilik Sağlık-I am fine There is health - Καλοσύνη Υγεία.Benim adım Christina.-My name is Christina- Το όνομα μου είναι ΧριστίναSizin adınız ne? - What is your name? (plural)Senin adın ne? - What is your name?Μemnun oldum- Nice to meet you- Xάρηκα πολύ για την γνωριμία.Ben de memnun oldum - Nice to meet you too.Fena değilim. -  I am not bad. - Δεν είμαι άσχημα.Şöyle böyle. - Έτσι και έτσι.İyi misin? - Are you okey? - Είσαι καλά;

Teşekkür -      Thanks - Ευχαριστίες

Teşekkür ederim! - Thank you - Ευχαριστώ.Teşekkürler! - Thanks - Ευχαριστώ. (Εδώ ο πληθυντικός δίνει έμφαση)Sağ ol(un) olsun! - Thank you - Ευχαριστώ, να είσαι δεξιά.Bir şey değil! - It's nothing - Δεν κάνει τίποτα.Rica ederim! -  You are welcome - ΠαρακαλώEstağfurullah! - Αλοίμονο.Özür dilerim! - I am sorry - Ζητώ συγνώμη.Affedersiniz! - Excuse me - Συγνώμη (όταν θέλουμε να παρακαλέσουμε για κάτι, μια χάρη)π.χ Affedersiniz! Saat kaç? Συγνώμη τι ώρα είναι?

Μέρες - Μήνες - Εποχές

Ne zaman?  Πότε;

Zaman Χρόνος

Ay Μήνας

Mevsim Εποχή

hangi Ποιος /α/ο

var Yπάρχω.

Aylar Μήνες

ocak Ιανουάριος

şubat Φεβρουάριος

mart Μάρτιος

nisan Απρίλιος

mayıs Μάϊος

haziran Ιούνιος

temmuz Ιούλιος

ağustos Αύγουστος

eylül Σεπτέμβριος

ekim Οκτώβριος

kasım Νοέμβριος

aralık Δεκέμβριος

Günler Ημέρες

pazar Κυριακή

pazartesi Δευτέρα

salı Τρίτη

çarşamba Τετάρτη

perşembe Πέμπτη

cuma Παρασκευή

cumartesi Σάββατο

Mevsimler Εποχές

İlkbahar Άνοιξη

Yaz (Yazın αιτιατική= το καλοκαίρι) Καλοκαίρι

Sonbahar ή güz (güzün = το φθινόπωρο) Φθινόπωρο

Kış (Kışın τον χειμώνα) Χειμώνας

Οι μέρες και οι μήνες δεν είναι κύρια ονόματα γι' αυτό γράφονται με μικρό, εκτός αν είναιστην αρχή της πρότασης ή δηλώνουν ημερομηνία.

Kış mevsiminde hangi aylar var? Ποιούς μήνες έχει ο Χειμώνας;

İlkbahar mevsiminde hangi aylar var?

Ποιούς μήνες έχει η Άνοιξη;

Yaz mevsiminde hangi aylar var? Ποιούς μήνες έχει το Καλοκαίρι;

Sonbahar mevsiminde hangi aylar var?

Ποιούς μήνες έχει το Φθινόπωρο;

Κış mevsiminde Aralık, Ocak ve Şubat aylar var.

Στην εποχή του Χειμώνα υπάρχουν οι μήνες Δεκέμβριος Ιανουάριος και Φεβρουάριος.

İlkbahar mevsiminde Mart, Nisan ve Mayıs var.

Στην εποχή της Άνοιξης υπάρχουν οι μήνες Μάρτιος, Απρίλιος και Μάϊος.

Yaz mevsiminde Haziran, Temmuz ve Ağustos aylar var.

Στην εποχή του Καλοκαιριού υπάρχουν οι μήνες Ιούνιος, Ιούλιος και Αύγουστος.

Sonbahar mevsiminde Eylül Ekim ve Kasım aylar var.

Στην εποχή του Φθινοπώρου υπάρχουν οι μήνες Σεπτέμβριος, Οκτώβριος και Νοέμβριος.

Σημείωση: όταν θέλουμε να μιλήσουμε για μια συγκεκριμένη μέρα πχ Την Τετάρτη μετά την λέξη Çarşamba που σημαίνει Τετάρτη χρησιμοποιούμε την λέξη günü ( gün = μέρα, gün-ü = την μέρα (πτώση αιτιατική) παραδείγματα:

Çarşamba günü çarşıya gideceğim = Την Τετάρτη θα πάω στην αγορά.

Pasartesi günü sınav var = Την Δευτέρα έχω διαγώνισμα.

Cumartesi günü sinemaya gidelim mi? = Την Παρασκευή να πάμε σινεμά;

Pazartesi'nden sonra hangi gun gelir? Μετά την Δευτέρα ποια μέρα έρχεται;

Pazartesi'nden sonra salı gelir. Μετά την Δευτέρα έρχεται η Τρίτη.

Mart'tan sonra hangi ay gelir? Μετά τον Μάρτιο ποιος μήνας έρχεται;

Mart'an sonra nisan gelir. Μετά τον Μάρτιο έρχεται ο Απρίλιος.

Cuma'dan sonra hangi gun gelir? Μετά την Παρασκευή ποια μέρα έρχεται;

Cuma'dan sonra cumartesi gelir. Μετά την Παρασκευή έρχεται το Σάββατο.

Temmuz'dan sonra hangi ay gelir? Μετά τον Ιούλιο ποιος μήνας έρχεται;

Temmuz'dan sonra ağustos gelir. Μετά τον Ιούλιο έρχεται ο Αύγουστος.

Yazdan sonra hangi mevsim gelir? Μετά το καλοκαίρι ποια εποχή έρχεται;

Yazdan sonra sonbahar gelir. Μετά το καλοκαίρι έρχεται το Φθινόπωρο.

Çarsamba'dan sonra hangi gun gelir? Μετά την Τετάρτη ποια μέρα έρχεται;

Çarsamba'dan sonra perşembe gelir. Μετά την Τετάρτη έρχεται η Πέμπτη.

Ağustos'tan sonra hangi ay gelir? Μετά τον Αύγουστο ποιος μήνας έρχεται;

Ağustos'tan sonra eylül gelir Μετά τον Αύγουστο έρχεται ο Σεπτέμβριος

Perşembe'den sonra hangi gun gelir? Μετά την Πέμπτη ποια μέρα έρχεται;

Perşembe'den sonra Cuma gelir Μετά την Πέμπτη έρχεται η Παρασκευή.

Τι ώρα είναι τώρα; Şimdi saat kaç?

Η ώρα είναι δέκα ακριβώς = Saat tam on

Η ώρα είναι οχτώ ακριβώς = Saat tam sekiz

Η ώρα είναι πέντε ακριβώς = Saat tam beş

Η ώρα είναι έξι και τέταρτο = Saat altıyı çeyrek geçiyor

Η ώρα είναι εφτά και εικοσιπέντε = Saat yediyi yirmi beş geçiyor

Η ώρα είναι τέσσερις και πέντε = Saat dördü beş geciyor

Η ώρα είναι δύο και μισή = Saat iki büçük

Η ώρα είναι πέντε παρά τέταρτο =  Saat beşe çeyrek var

Η ώρα είναι πέντε παρα πέντε = Saat beşe beş var

Saat : και...... παρά

biri bire

ikiyi ikiye

üçü üçe

dördü .......... geçiyor dörde ......... var

beşi ή beşe ή

altıyı .....gece altıya kala

yediyi yediye

sekizi sekize

dokuzu dokuza

onu ona

Για να εκφράσουμε την ώρα στα Τουρκικά, για τις περιπτώσεις στις οποίες μιλάμε για “ και ....”το αριθμητικό της ώρας δηλώνεται με αιτιατική πτώση και χρησιμοποιούμε το ρήμα geçiyor που σημαίνει “περνάει” π.χ Η ώρα είναι τρεις και εικοσιπέντε → saat üç- ü yirmi beş geciyor.Κατ’ ακρίβεια η παραπάνω πρόταση σημαίνει « Την τρίτη ώρα εικοσι πέντε λεπτά περνούν.»

Στις περιπτώσεις που θέλουμε να πούμε την ώρα και να εκφράσουμε  το “ παρά”, το αριθμητικό της ώρας δηλώνεται με δοτική πτώση και χρησιμοποιούμε το ρήμα “var” που σημαίνει “υπάρχω” π.χ Η ώρα είναι εφτά παρά τέταρτο → Saat yediye çeyrek var που σημαίνει ακριβώς «Προς την έβδομη ώρα υπάρχει ένα τέταρτο.»

Saat kaçta ? Tι ώρα.....

Όταν ρωτάμε όχι την τωρινή ώρα αλλά την ώρα που θα γίνει κάτι π.χ  « Το απόγευμα τι ώρα αρχίζει το κονσέρτο;» τότε χρησιμοποιούμε την ερώτηση «Saat kaçta?» Bu akşam konser saat kaçta başlıyor? Saat sekiz buçukta başlıyor.Αρχίζει στις οχτώ και μισή.

-Müze saat kaçta kapanıyor? (Τι ώρα κλείνει το μουσείο;)-Saat ikide -----Στις δύο η ώρα

- Uçak saat kaçta varıyor?( Τι ώρα φτάνει το αεροπλάνο;) Saat onda (Στις δέκα η ώρα)

‘Όπως παρατηρούμε στα παραπάνω παραδείγματα όταν η ώρα είναι “ακριβώς” ή και “μισή” τότε λέμε την ώρα στην τοπική πτώση.

Όταν η ώρα είναι «και» ή «παρά», τότε το «geçiyor» γίνεται «geçe» και το «var» γίνεται «kala». π.χSaat kaçta buluşacağız? (Τι ώρα θα συναντηθούμε;) Saat üçe on kala. Στις τρεις παρά δέκα.

Saat dördü çeyrek gece. (Στις τέσσερις και τέταρτο)

Saat sekize çeyrek gece. (Στις οχτώ και τέταρτο)

Tren saat altıya çeyrek kala kalktı ( Το τρένο ξεκίνησε στις έξι παρα τέτερτο.)

program saat üçü on geçe başladı ( το πρόγραμμα ξεκίνησε στις τρεις και δέκα)

Numbers - Ordinals

0 sıfır zero  

1 bir first birinci / ilk

2 iki second ikinci

3 üç third üçüncü

4 dört fourth dördüncü

5 beş fifth beşinci

6 altı sixth altıncı

7 yedi seventh yedinci

8 sekiz eighth sekizinci

9 dokuz ninth dokuzuncu

10 on tenth onuncu

11 on bir eleventh on birinci

12 on iki twelfth on ikinci

13 on üç thirteenth on üçüncü

14 on dört fourteenth on dördüncü

15 on beş fifteenth on beşinci

16 on altı sixteenth on altıncı

17 on yedi seventeenth on yedinci

18 on sekiz eighteenth on sekizinci

19 on dokuz nineteenth on dokuzuncu

20 yirmi twentieth yirminci

21 yirmi bir twenty-first yirmi birinci

22 yirmi iki twenty-second yirmi ikinci

30 otuz thirtieth otuzuncu

40 kırk fortieth kırkıncı

50 elli fiftieth ellinci

60 altmış sixtieth altmışıncı

70 yetmiş seventieth yetmişinci

80 seksen eightieth sekseninci

90 doksan ninetieth doksanıncı

100 yüz hundredth yüzüncü

1000 bin thousandth bininci

Διανεμητικά αριθμητικά Üleştirme sayı sifatları.

"Διανεμητικά αριθμητικά επίθετα" ονομάζονται τα αριθμητικά επίθετα που δηλώνουν διανομή δηλαδή τα ουσιαστικά που προσδιορίζουν διανέμονται και απαρτίζουν ομάδες. Σχηματίζονται από απόλυτα αριθμητικά με την προσθήκη της κατάληξης – ar, – er, -şar, -şer. Έχουν την έννοια ""ανά, από".Όταν διπλασιάζονται χρησιμοποιούνται ως επιρρήματα. Όταν το απόλυτο αριθμητικό τελειώνει σε σύμφωνο και το φωνήεν της προηγούμενης συλλαβής είναι λεπτό (e, i, ö, ü) τότε το διανεμητικό αριθμητικό σχηματίζεται με την κατάληξη -er πχ. beş -> beş-er.Όταν όμως το απόλυτο αριθμητικό τελειώνει σε σύμφωνο αλλά η προηγούμενη συλλαβή έχει χοντρό φωνήεν(a, ı, o, u) τότε το διανεμητικό αριθμητικό παίρνει την κατάληξη –ar πχ.dokuz- dokuz-ar. Στην περίπτωση που το απόλυτο αριθμητικό τελειώνει σε φωνήεν, αν το φωνήεν είναι λεπτό,(e, i, ö, ü) το διανεμητικό αριθμητικό παίρνει την κατάληξη -şer πχ . yedi ->yedişer ενώ αν το φωνήεν είναι χοντρό (a, ı ,o, u) παίρνει την κατάληξη- şar.

bir ένα bir-er ανά / από ένα

iki δύο iki-şer ανά / από δύο

üç τρία üç-er ανά/ από τρία

dört τέσσερα dörd-er ανά / από τέσσερα

beş πέντε beş-er ανά/ από πέντε

altı έξι altı-şar ανά/ από έξι

yedi εφτά yedi-şer ανά/ από εφτά

sekiz οχτώ sekiz-er ανά/ από οχτώ

dokuz εννιά dokuz-ar ανά/ από εννιά

on δέκα on-ar ανά/ από δέκα

yüz εκατό yüzer ανά/ από εκατό

bin χίλια biner ανά/ από χίλια.

kaçar

ανά/ από πόσα, το χρησιμοποιούμε όταν η απάντηση θα είναι διανεμητικό επίθετοteker= birer = ανά έναςyarımşarανά / από μισόParti için adam başı kaçar bira alayım?Για το πάρτι πόσες μπύρες να πάρω ανά άτομο;Bence ikişer bira yeter.Κατά την γνώμη μου φτάνουν από δύο.Elmaları beşer kiloluk paketlere koyun.Βάλτε τα πορτοκάλια στα πακέτα ανά πέντε κιλά.Herkes yarımşar börek yedi.Όλοι έφαγαν από μισό μπουρέκι.Askerler dörder dörder sıraya giriyorlar.Οι στρατιώτες μπαίνουν ανά τέσσερις στη σειρά.Tabaklarda dörder portakal var.Στα πιάτα υπάρχουν από τέσσερα πορτοκάλια.Pazardan üçer kilo elma ve muz aldım.Πήρα από τρία κιλά μήλα και μπανάνες από την αγορά.Arkadaşlar kutuları birer birer taşımayın!Φίλοι μην μεταφέρετε ανά ένα τα κουτιά.Sınıflar otuzar kişilik.Οι τάξεις είναι από τριάντα άτομα.Lütfen teker teker gelin.Ελάτε ένας ένας σας παρακαλώ.Öğrenciler sekizer sekizer sınava girecekler.Οι μαθητές ανά οχτώ γράφουν διαγώνισμα.Bu ilacı dörder saat arayla alabilirsiniz.Αυτό το φάρμακο ανά τέσσερις ώρες μπορείτε να το πάρετε.Garson bey bize birer porsiyon kazandibi getirir misiniz?Γκαρσόν μας φέρνετε από μια μερίδα καζάν ντιπι;İkimiz de sadece ikişer bardak meyve suyu içtik.Και οι δύο μας από δύο ποτήρια χυμό ήπιαμε.Hırsızlara onar yıl hapis cezası verdiler.Επέβαλαν από δέκα χρόνια ποινή φυλάκισης στους κλέφτες.Paketlerde on ikişer yumurta var.Στα πακέτα υπάρχουν από δώδεκα αυγά.Avizelerde beşer lamba varΣτα πολύφωτα υπάρχουν από πέντε λάμπες.

Fruits, Vegetables and Meat

strawberry çilek radish turp egg yumurta

raspberry ahududu broccoli brokoli cake kek

blackberry böğürtlen pepper biber pieturta; börek

beefsığır eti; biftek

garlic sarımsak ice cream dondurma

sausage sosis potato patatespancake with meat filling

lahmācun

strawberry çilek pumpkin kabak cauliflower karnıbahar

eggplant patlıcan leek pırasa pounded wheat pulgur

lentil mercimek legumes bakliyat vinegar sirke

sweet basil fesleğen thyme kekik dill dereotu

cinnamon tarçın carnation karanfil salt tuz

peppermint

nane nutmeg hintcevizi cream cheese dil peyniri

celeriac kereviz butter tereyağı pomegranate nar

greyfurt γκρέιπφρουτ kuşkonmaz σπαράγγι hindi γαλοπούλα

limon λεμόνι ıspanak σπανάκι yengeç καβούρι

şeftāli ροδάκινο domates ντομάτα su νερό

incir σύκο fasulye φασόλια soda σόδα

üzüm σταφύλι pirinç ρύζι şarap κρασί

armut αχλάδι havuç καρότο domuz etiχοιρινό κρέας

erik δαμάσκηνο şalgam κράμβη gözleme είδος πίτας

kiraz κεράσι soğan κρεμμύδι mısır καλαμπόκι

ananas ανανάς salatalık αγγούρι sos σάλτσα

kavun πεπόνι enginar αγκινάρα makarna μακαρόνια

karpuz καρπούζι turp ραδίκι pancar παντζάρι

çilek φράουλα brokoli μπρόκολο yumurta αυγό

ahududu σμέουρο biber πιπέρι kek κέικ

böğürtlen βατόμουρο sarımsak σκόρδοturta; börek

τούρτα

sığır eti; biftek

μπριζόλα, βοδινό κρέας

patates πατάτα dondurma παγωτό

sosis λουκάνικο kabak κολοκύθι lahmācun λαχματζού

çilek φράουλα pırasa πράσα karnıbahar κουνουπίδι

patlıcan μελιτζάνα bakliyat όσπρια pulgur πλιγούρι

mercimek φακή kekik ρίγανη sirke ξύδι

fesleğen βασιλικός karanfil γαρύφαλο dereotu άνηθος

tarçın κανέλα hintcevizi μοσχοκάρυδο tuz αλάτι

nane δυόσμος tereyağı βούτυρο dil peyniri ανθότυρο

kereviz σέλινο nar ρόδι

Ανθρώπινο Σώμα (Όροι ανατομίας) - VÜCUT ( -du)

vücut σώμα

beden (ölçü) σώμα, (μέγεθος)

baş (kafa) κεφάλι

ense σβέρκος, αυχένας

gırtlak λαιμός,  λάρυγγας

boyun λαιμός ,τράχηλος

boğaz λαιμός, λάρυγγας(κατ’επέκταση) στόμα

burun μύτη

kulak αυτί

kulak burun boğaz doktoru ωτορινολαρυγγολόγος

yanak μάγουλο

saç τρίχα

göz μάτι

göz bebeği κόρη ματιού

kaş φρύδι

kirpik βλεφαρίδα

ağız(ağz-) στόμα

çene πηγούνι, σαγόνι

dudak χείλος

diş δόντι

dil γλώσσα

arka,sırt πλάτη

bel μέση

karın (karn-) κοιλιά

akciğer πνεύμονας

böbrek νεφρός

karaciğer συκώτι

safra χολή

dalak σπλήνα

ince kalın bağırsak λεπτό, παχύ έντερο

bağırsak düğümlenmesi ειλεός

kalp( kalbi) καρδιά

kalp krizi καρδιακή κρίση

göğüs στήθος

koyun,(koyun-) kucak κόρφος, αγκαλιά

omuz (omz-) ώμος

kol βραχίονας, μπράτσο

kol saati ρολόι χειρός

el χέρι

parmak δάχτυλο

tırnak νύχι

bacak μηρός

diz γόνατο

ayak πόδι

göt, kıç γλουτός

dirsek αγκώνας

Χρώματα - Renkler

açık ανοιχτός

koyu σκούρος

siyah μαύρο,μαύρος

kara μαύρο,μαύρος

beyaz λευκό,λευκός

ak άσπρο,άσπρος

kahverengi καφέ,καφετί

kırmızı κόκκινο,κόκκινος

lacivert θαλασσί,θαλασσής

mavi μπλε

mor μοβ,μενεξεδί

eflatun λιλά

yeşil πράσινο,πράσινος

pembe ροζ

turuncu πορτοκαλί

sarı κίτρινο,κίτρινος

sarışın ξανθός

gri γκρι

siklamen το χρώμα του κυκλάμινου

ela μελί(για τα μάτια)

kumral καστανός

kızıl ερυθρός

altın sarısı χρυσαφί

bordo μπορντό

gümüş rengi ασημί

turkuaz τιρκουάζ

zeytin rengi λαδί

Στον μανάβη – Manavda

Manav : Buyurun beyefendi.

Μανάβης : Ορίστε κύριε.

Mehmet : Meyve ve sebze almak istiyorum.

Μεχμέτ : Θέλω να αγοράσω φρούτα και λαχανικά.

Manav : Meyvelerim ve sebzelerim çok taze. Yeni geldi. Meyvelerden ne almak istiyorsunuz?

Μανάβης : Είναι πολύ φρέσκα τα φρούτα και τα λαχανικά μου. Τι θέλετε να αγοράσετε από τα φρούτα;

Mehmet : Bir kilo üzüm, iki kilo şeftali, üç kilo armut. Fiyatları ne kadar?

Μεχμέτ : Ένα κιλό σταφύλια, δύο κιλά ροδάκινα, τρία κιλά αχλάδια. Πόσο κοστίζουν;

Manav : Şeftali ve armut sekiz lira. Üzüm ise beş lira.

Μανάβης : Τα ροδάκινα και τα αχλάδια οχτώ λίρες. Ενώ τα σταφύλια πέντε λίρες.

Mehmet : Şeftali kalsın. Çünkü şeftali çok pahalı. Peki domates ve havuçların kilosu ne kadar?

Μεχμέτ : Ας μείνουν τα ροδάκινα. Επειδή είναι πολύ ακριβά. Λοιπόν οι ντομάτες και τα καρότα πόσο έχουν το κιλό;

Manav : Domates iki lira. Havuçlar ise bir lira.

Μανάβης : Οι ντομάτες δύο λίρες ενώ τα καρότα μια λίρα.

Mehmet : Bir kilo üzüm, üç kilo armut, iki kilo domates, bir kilo havuç verin lüften!

Μεχμέτ : Ένα κιλό σταφύλια, τρία κιλά αχλάδια, δύο κιλά ντομάτες, ένα κιλό καρότα δώστε μου σας παρακαλώ.

Manav : Buyurun efendim!

Μανάβης : Ορίστε κύριε!

Mehmet : Teşekkür ederim! İyi günler!

Μεχμέτ : Ευχαριστώ! Καλή σας μέρα!

Fasulyenin kilosu kaç lira?

Πόσο έχουν τα φασόλια το κιλό;

Baban dün pazardan neler satın aldı?

Τι πήρε χτες ο μπαμπάς σου από την αγορά;

Kaç kilo elma istiyorsunuz?

Πόσα κιλά μήλα θέλετε;

İlyas dün öğleden sonra pazara gitti mi?

Ο Ηλίας χτες μετά το μεσημέρι πήγε στην αγορά;

Hayır, gitmedi. O evde ders çalıştı.

Όχι, δεν πήγε. Διάβασε στο σπίτι τα μαθήματα του.

Kaç lira ödedin?

Πόσες λίρες πλήρωσες;

Halk pazarından üç kilo soğan aldım.

Πήρα από την λαϊκή αγορά τρία κιλά κρεμμύδια.

Meyveler taze mi?

Τα φρούτα είναι φρέσκα;

Sebzeler nasıl?

Πώς είναι τα λαχανικά;

Bugün meyveler ucuz değil.

Σήμερα τα φρούτα δεν είναι φτηνά.

Siz hangisinden istiyorsunuz?

Εσείς από ποια θέλετε;

Bir kilo kabak tartabilir misiniz?

Μπορείτε να ζυγίσετε ένα κιλό κολοκυθάκια;

Başka bir arzunuz var mı?Επιθυμείτε κάτι άλλο;

Hepsi ne kadar tuttu?

Πόσο πιάνουν όλα;

Bozuk yok mu?

Ψιλά δεν έχετε;

Maalesef yok efendim.

Δυστυχώς όχι κύριε.

Buyurun paranızın üstü.

Ορίστε τα ρέστα σας.

Hayırlı işler!

Καλές δουλειές!

En olgun en güzel ve ucuz meyveler bu tezgahta.

Τα πιο ώριμα, τα πιο ωραία και τα πιο φτηνά  φρούτα είναι σε αυτόν τον πάγκο.

Οικογένεια - Aile

Ελληνικά Τούρκικα

πατέρας baba

μητέρα anne

αδερφός (erkek) kardeş

αδερφή (kız) kardeş

μεγάλος αδερφός abi

μεγάλη αδερφή abla

γιος oğul - erkek çocuk

κόρη kız - kız çocuk

θεία (από την πλευρά της μαμάς)

teyze

θεία (από την πλευρά του πατἐρα)

hala

παππούς dede - büyükbaba

γιαγιά nine - büyükanne

γιαγιά (από την μεριἀ της μητέρας)

anneanne

γιαγιά (από την πλευρά του πατέρα)

babaanne

ανηψιός, ανηψιἀ yeğen

θείος (father side) amca

θείος (mother side) dayı

ξάδερφος kuzen

πεθερός kayınbaba - kayınpeder

πεθερά kaynana - kayınvalide

κουνιάδα baldız

Νύφη (γυναίκα του αδερφού) yenge

μπατζανάκης bacanak

γαμπρός damat

νύφη gelin

Γαμπρός ( σύζυγος αδερφής) enişte

Εγγονός , εγγονἠ torun

δίδυμος ikiz

Δίδυμα αδέρφια ikiz kardeş

Η σύζυγος eş, hanım, karı

 Ο σύζυγος koca

Μητριἀ üvey anne

πατριός üvey baba

Υιοθετημένο παιδίevlat edinilmiş çocuk

Ανθρώπινοι χαρακτήρες - Karakter

davranış συμπεριφορά

dürüst τίμιος

sabırlı υπομονετικός

sabırsız ανυπόμονος

kibar ευγενικός

gururlu περήφανος

kaba αγενής

terbiyeli - nazik αξιοπρεπής, κόσμιος

yetenekli ικανός

zeki έξυπνος

akıllı έξυπνος

suskun - sessiz σιωπηλός

meraklı περίεργος

komik κωμικός

zalim απάνθρωπος, σκληρός

sıkıcı βαρετός

konuşkan ομιλητικός

iyi καλός

kötü κακός

saf αφελής

iyimser αισιόδοξος

kötümser απαισιόδοξος

utangaç ντροπαλός

garip παράξενος

duygusal ευαίσθητος

çılgın τρελός

sakar αδέξιος. άγαρμπος

düzenli νοικοκυρεμένος

düzensiz ανοικοκύρευτος

cana yakın φιλικός

memnun ευχαριστημένος

çalışkan εργατικός

tembel τεμπέλης

neşeli πρόσχαρος

mutlu ευτυχισμένος

mutsuz δυστυχισμένος

şaşırtıcı καταπληκτικός, εκπληκτικός

üzgün στενοχωρημένος

ciddi σοβαρός

çekici γοητευτικός

kızgın sinirli νευρικός, θυμωμένος

aptal χαζός

kıskanç ζηλιάρης

küstah αυθάδης, θρασύς

itaatkar υπάκουος

hoş ωραίος

eğlenceli διασκεδαστικός

alçak gönülü μετριόφρων

anlayışlı με κατανόηση

Evin kaç odalı? - How many rooms are in your house?

Ömer: Merhaba Elif. 

Hello Elif.Elif : Merhaba Ömer. 

Hello Ömer.Ömer: Evin nerede? 

Where is your house?Elif: Evim Beyoğlu’da. 

My house is in Beyoğlu area.

Senin evin nerede? 

Where is your house?

Ömer: Benim evim Büyükçekmece’de. 

My house is in Büyükçekmece area.Elif: Evin kaç odalı? 

How many rooms are in your house?Ömer: Benim evim dört odalı. Peki seninki kaç odalı? 

There are four rooms in my house. Ok, what about your house?Elif : Evim beş odalı. 

My house has five rooms.Ömer: Müstakil mi? 

Is it detached?Elif: Evet.

Yes.Ömer: Bahçesi var mı? 

Does it have a garden?Elif: Evet var. Bahçede köpeğimin kulübesi var.

Yes it has.The is my dog’s kennel in the garden.Ömer: Benim böyle bir şansım yok. Çünkü ben apartmandayım. Senin odan var mı? 

I am not so lucky. Because i live in an apartment. Do you have your own room?Elif : Evet var. 

Yes i have.Ömer: Odanda neler var? 

What is there in your room?Elif : Pencerenin yanında yatağım var. Pencerenin karşısında ise büyük bir kitaplığım var. 

There is my bed beside the  window. But opposite the window i have a big bookcase.Ömer: Bilgisayarın var mı? 

Have you got a computer?Elif: Evet var. 

Yes i have.Ömer: Odan düzenli midir? 

Is your room tidy?Elif : Evet her zaman düzenlidir. Ya seninki? 

Yes it is always tidy. What about yours? Ömer: Benim odan dağınıktır. 

My room is always messy.

oda room

duvar wall

pencere window

merdiven stairs

garaj garage

bahçe garden

kapı door

baca chimney

zemin floor

çatı roof

havuz swimming pool

balkon balcony

buzdolabı refrigerator

tencere pot

çaydanlık teapot

fırınlı ocak electric stove

havlu towel

koltuk armchair

perde curtain

musluk tap

fayans tiling

küvet bath

lavabo bathroom sink

çekmece drawer

askılık hanger

tablo painting

beşik cradle

halı carpet

radyo radio

televizyon television

çatı  odası σοφίτα

şömine fireplace

Παραγωγικές καταλήξεις - Yapım ekleri

Παράγουμε ουσιαστικά από επίθετα

güzel όμορφος        → güzellik ομορφιά

kolay εύκολος          → kolaylık ευκολία

uzun ψηλός             → uzunluk ύψος

dört τέσσερα         → dörtlük τεσσάρι

pis βρώμικος       → pislik βρωμιά

kırmızı κόκκινος         → kırmızılık κοκκινάδα

zor δύσκολος         → zorluk δυσκολία

bütün όλος                  → bütünlük ολότητα

yaramaz άτακτος            → yaramazlık αταξία

tembel τεμπέλης          → tembellik τεμπελιά

aptal ανόητος            → aptallık ανοησία

mutsuz δυστυχισμένος → mutsuzluk δυστυχία

mutlu ευτυχισμένος   → mutluluk ευτυχία

suçsuz αθώος                → suçsuzluk αθωότητα

akıllı έξυπνος             → akıllılık εξυπνάδα

Oğlum çok sakin bir çocuk ama bugün yaramazlık yapıyor!Ο γιος μου είναι ένα πολύ ήσυχο παιδί αλλά σήμερα κάνει αταξίες!Her zaman aptallık yapıyorsun! Bıktım artık!Συνέχεια κάνεις ανοησίες! Βαρέθηκα πια!Neyin var? Yüzünde mutsuzluk var.Τι έχεις; Στο πρόσωπό σου υπάρχει δυστυχία.

Παράγουμε ουσιαστικά από τα ουσιαστικά που φανερώνουν αποθηκευτικό χώρο, αξίωμα, ιδεολογίες, επάγγελμα κτλ.

kitap βιβλίο        → kitaplık βιβλιοθήκη

tuz αλάτι          → tuzluk αλατιέρα

kalem μολύβι        → kalemlik μολυβοθήκη

çöp σκουπίδια   → çöplük σκουπιδοτενεκές

zeytin ελιά→ zeytinlik ελαιώνας

söz λόγος           → sözlük λεξικό

öğretmen δάσκαλος     → öğretmenlik διδασκαλία

avukat δικηγόρος     → avukatlık δικηγορία

doktor γιατρός          → doktorluk ιατρική

vali νομάρχης       → valilik νομαρχία

rektör πρύτανης        → rektörlük πρυτανεία

bakan υπουργός        → bakanlık υπουργείο

konsolos πρόξενος          → konsolosluk προξενείο

sekreter γραμματέας     → sekreterlik γραμματεία

grafiker γραφίστας       → grafikerlik γραφιστική

fotoğrafçı φωτογράφος   → fotoğrafçılık φωτογραφία

sütçü γαλατάς            → sütçülük γαλακτοκομεία

ırkçı ρατσιστής        → ırkçılık ρατσισμός

toplumcu σοσιαλιστής    → toplumculuk σοσιαλισμός

kulak αυτί                    → kulaklık ακουστικά

göz μάτι                     → gözlük γυαλιά

ay μήνας               → aylık μισθός

memur υπάλληλος       → memurluk

çocuk παιδί                   → çocukluk παιδική ηλικία

buz πάγος                   → buzluk παγοθήκη

öğrenci μαθητής              → öğrencilik μαθητεία

gece νύχτα                     → gecelik νυχτικό

sabah πρωί                  → sabahlık ρόμπα

yağmur βροχή                 → yağmurluk αδιάβροχο

gelin νύφη                  → gelinlik νυφικό

insan άνθρωπος           → insanlık ανθρωπιά

diz γόνατο               → dizlik επιγονατίδα

Doktorum ama doktorluk yapmıyorum.Sekreterlik yapıyorum.Είμαι γιατρός αλλά δεν ασκώ την ιατρική. Κάνω τον γραμματέα.Gazeteciyim ama fırıncılık yapıyorum.

Είμαι δημοσιογράφος αλλά κάνω τον φούρναρη.Tamirciyim ama boyacılık yapıyorum.Είμαι τεχνίτης αλλά κάνω τον ελαιοχρωματιστή.İzmir'de kiralık bir ev bulmak istiyorum!Θέλω να βρω ένα σπίτι για ενοικίαση στην Σμύρνη.Şu gözlük güzel!Bunu alırım!Εκείνα τα γυαλιά είναι όμορφα! Αυτά θα πάρω!Öğretmenlik zor bir meslek.Δύσκολο επάγγελμα είναι η διδασκαλία.Bana tuzluğu uzatır mısın?Μου δίνεις την αλατιέρα;Kimsede insanlık kalmadı artık!Σε κανέναν πια δεν έμεινε ανθρωπιά!Kızım, git manavdan dolmalık biber al!Κόρη μου, πήγαινε στον μανάβη και πάρε πιπεριές για γέμισμα!

Παράγουμε επίθετα από τα ουσιαστικά

gün ημέρα        → günlük ημερήσιος

ay μήνας        → aylık μηνιαίος, μισθός

bekar εργένης     → bekarlık εργένικη ζωή

yaz καλοκαίρι → yazlık εξοχικό σπίτι

kahvaltı πρωινό       → kahvaltılık margarin μαργαρίνη για πρωινό

kilo κιλό            → dört kiloluk paket τετράκιλα πακέτα

bayram γιορτή         → bayramlık elbiseler γιορτινά ρούχα

litre λίτρο           → iki litrelik süt δίλιτρο γάλα

kişi άτομο         → üç kişilik oda τρίκλινο δωμάτιο

bugün σήμερα     → bugünlük για σήμερα

Aylık ücretim 150 euro!Ο μηνιαίος μισθός μου είναι 150 ευρώ.Ben bekarlık günlerimde çok eğlendim!Πολύ διασκέδασα τις ημέρες της εργένικης ζωής μου.Yazlık ayakkabılarında indirim yok efendim!Στα καλοκαιρινά παπούτσια δεν έχουμε έκπτωση κύριε!Üç kişilik bir oda lütfen!Ένα τρίκλινο δωμάτιο παρακαλώ!Lütfen, bizim için üç kişilik bir masa kapatın!Σας παρακαλώ κρατήστε μας ένα τραπέζι για τρία άτομα!Bir insanda güzellik değil, ruh önemlidir!Σε έναν άνθρωπο δεν είναι σημαντική η ομορφιά, η ψυχή είναι σημαντική.Bugünlük bu kadar yeter, artık çalışmayalım!Φτάνει για σήμερα μέχρι εδώ, ας μην δουλέψουμε άλλο!

Στο ξενοδοχείο - Otelde

Melek: Günaydın.

Melek: Καλημέρα.Otelci: Günaydın hanımefendim.

Otelci: Καλημέρα κυρία μου.Melek: Boş odanız var mı?

Melek: Υπάρχουν ελεύθερα δωμάτια;Otelci: Kaç kişilik hanımefendim?

Otelci: Για πόσα άτομα κυρία μου;Melek: İki kişilik.

Melek: Για δύο άτομα.Otelci: Var hanımefendim. Üç odamız boş.

Otelci: Υπάρχουν κυρία μου. Έχουμε τρία άδεια δωμάτια.Melek: Kaç gün kalacaksınız?

Melek: Πόσες μέρες θα μείνετε;Melek: Beş gün kalacağım.

Melek: Πέντε μέρες θα μείνω.Otelci: Adınız ne?

Otelci: Ποιο είναι το όνομά σας;Melek: Melek.

Melek: Μελέκ.Otelci: Soyadınız?

Otelci: Το επίθετό σας;Melek: Erdem.

Melek: Ερντέμ.Otelci: Baba adı?

Otelci: Όνομα πατρός;Melek: Rasim.

Melek: Ρασίμ.Otelci: Doğum tarihiniz?

Otelci: Ημερομηνία γέννησης;Melek:1980. Fiyatı ne kadar?

Melek: 1980. Πόσο κοστίζει το δωμάτιο;Otelci: Geceleği elli YTL.

Otelci: Πενήντα λίρες την βραδιά.Melek: Tamam.Bu odayı tutuyorum.

Melek: Εντάξει. Θα κρατήσω αυτό το δωμάτιο.Otelci: Buyurun anahtarınızı alın. Görevli size odanı göstersin. Asansör merdivenin yanında.

Otelci: Ορίστε πάρτε το κλειδί σας. Ο υπεύθυνος θα σας δείξει το δωμάτιο. Το ασανσέρ είναι δίπλα από τις σκάλες.Melek: Teşekkür ederim.Kahvaltı saat kaçta?

Melek: Σας ευχαριστώ. Τι ώρα σερβίρεται το πρωινό;Otelci: Sabahleyin saat yedi buçukta ile on arasında.

Otelci: Από τις εφτά και μισή μέχρι τις δέκα το πρωί.Melek: Kahvaltı odaya alabilir miyiz?

Melek: Μπορούμε να πάρουμε το πρωινό στο δωμάτιο;Otelci: Tabii hanımefendim.

Otelci: Φυσικά κυρία μου.

tek yataklı μονόκλινο

iki yataklı δίκλινο

oda δωμάτιο

anahtar κλειδί

çarşaf σεντόνι

battaniye κουβέρτα

elbise askısı κρεμάστρα

yastık μαξιλάρι

elbise dolabı ντουλάπα

sabun σαπούνι

banyo μπάνιο

kat όροφος

havlu πετσέτα

oda numarası αριθμός δωματίου

çarşafları değiştirdiniz mi? Τα σεντόνια τα αλλάξατε;

Hepsini bu sabah değiştirdim. Όλα τα άλλαξα αυτό το πρωί.

Bu oda güzel ve rahat Αυτό το δωμάτιο είναι όμορφο και άνετο.

Ön taraf çok gürültülü.Caddeden gürültü geliyor

Η μπροστινή πλευρά είναι πολύ θορυβώδης.

Έρχεται από τον δρόμο πολύς θόρυβος.

658595 numarayı bağlar mısınız? Με συνδέετε με αυτό το νούμερο 658595  σας παρακαλώ;

Hemen bağlıyorum. Σας συνδέω αμέσως.

Επαγγέλματα - Meslekler

Τι δουλειά κάνετε; - Ne iş yapıyorsunuz?

işsiz άνεργος

emekli συνταξιούχος

devlet memuru δημόσιος υπάλληλος

avukat δικηγόρος

aşçı μάγειρας

ressam ζωγράφος

tamirci τεχνίτης

berber κουρέας

boyacı ελαιοχρωματιστής

mimar αρχιτέκτων

postacı ταχυδρόμος

dişçi οδοντίατρος

şoför οδηγός

doktor γιατρός

hemşire νοσοκόμα

öğretmen δάσκαλος

gazeteci δημοσιογράφος

sekreter γραμματέας

polis αστυνομικός

inşaat mühendisi πολιτικός μηχανικός

anahtarcı κλειδαράς

balıkçı ψαράς

çevirmen διερμηνέας

eczacı φαρμακοποιός

emlakçı μεσίτης

ev hanımı οικοκυρά

fırıncı φούρναρης

fizyoterapist φυσιοθεραπευτής

futbolcu ποδοσφαιριστής

fotoğrafçı φωτογράφος

garson γκαρσόν

hakem διαιτητής

kasap χασάπης

kasiyer ταμίας

kebapçı ψήστης

kitapçı βιβλιοπώλης

kütüphaneci βιβλιοθηκάριος

psikiyatr ψυχίατρος

psikolog ψυχολόγος

saatçi ωρολογάς

temsilci αντιπρόσωπος

yönetmen σκηνοθέτης

yazar συγγραφέας

şair ποιητής

şarkıcı τραγουδιστής

aktör ηθοποιός

aktris ηθοποιός (για γυναίκα)

oyuncu παίχτης, ηθοποιός

muhasebeci λογιστής

taksici ταξιτζής

Sizin mesleğiniz ne?Ποιο είναι το επάγγελμά σας;Ben öğretmenim.Είμαι δάσκαλος.Bu kim?

Ποιος είναι αυτός;Bu dayım Murat.Αυτός είναι ο θείος μου ο Μουράτ.Onun mesleği ne?Ποιο είναι το επάγγελμά του;Onun mesleği avukatlık.Το επάγγελμά του είναι η δικηγορία.Postacı postanede çalışıyor.Ο ταχυδρόμος δουλεύει στο ταχυδρομείο.Doktor hastanede çalışıyor.Ο γιατρός δουλεύει στο νοσοκομείο.Muhasebeci paraları sayıyor.Ο λογιστής μετράει χρήματα.Şoför otobüs kullanıyor.Ο οδηγός οδηγάει το λεωφορείο.Tamirci araba tamir ediyor.Ο τεχνίτης επισκευάζει το αυτοκίνητο.Dedem emekli, çalışmıyor.Ο παππούς μου είναι συνταξιούχος, δεν δουλεύει.Mesleğiniz ne?Ποιο είναι το επάγγελμά σας;Siz aşçı mısınız?Εσείς είστε μάγειρας;Evet ben aşçıyımΝαι είμαι μάγειρας.Siz doktor musunuz?Εσείς είστε γιατρός;Hayır doktor değilim. Ben hemşireyim.Όχι, δεν είμαι γιατρός. Είμαι νοσοκόμα.

Πώς θα είναι ο καιρός αύριο; - Yarın hava nasıl olacak?

 

sıcak ζεστός

soğuk κρύος

güneşli/açık ηλιόλουστος

yağmurlu βροχερός

karlı με χιόνι

rüzgarlı ανεμώδης

bulutlu συννεφιασμένος

sisli ομιχλώδης

sis ομίχλη

sıcaklık θερμοκρασία

derece βαθμός

termometre θερμόμετρο

en yüksek ο/η /το υψηλότερος-η-ο

en düşük ο/η/το χαμηλότερος-η-ο

yer yer κατά τόπους

hava durumu bülteni δελτίο καιρού

kar χιόνι

yağmur βροχή

gökkuşağı ουράνιο τόξο

şimşek αστραπή

kardan adam χιονάνθρωπος

hava tahmini πρόβλεψη καιρού

günlük tahmin ημερήσια πρόβλεψη

rüzgar yön ve hızı διεύθυνση και ταχύτητα ανέμου

sağanak νεροποντή

yıldırım κεραυνός

gök gürültüsü μπουμπουνητό

değişken hava άστατος καιρός

kasırga τυφώνας

fırtına τρικυμία

Bugün sıcaklık kaç derece?

Τι θερμοκρασία έχουμε σήμερα;Bugün hava sıcaklığı on beş derece.

Σήμερα η θερμοκρασία είναι δεκαπέντε βαθμοί.Bugün hava güneşli.

Σήμερα ο καιρός είναι ηλιόλουστος.Hava çok soğuk.

Έχει κρύο.Hava çok sıcak.

Έχει ζέστη.Bugün hava sıfırın altında beş derece.

Σήμερα έχουμε πέντε βαθμούς υπό του μηδενός.Dün hava nasıldı?

Χθες πως ήταν ο καιρός;Dün hava güneşliydi.

Χθες ο καιρός ήταν ηλιόλουστος.Akşam hava durumunu izledin mi?

Παρακολούθησες το απόγευμα το δελτίο καιρού;Evet izledim

Ναι το παρακολούθησα.Yarın hava nasıl olacak?

Πως θα είναι ο καιρός αύριο;Yarın hava bulutlu olacak.

Ο καιρός αύριο θα είναι συννεφιασμένος.Sıcaklık eksi on bir derece (-10 °C).

Η θερμοκρασία είναι μείων 10 βαθμούς.

Στο εστιατόριο - Lokantada

Garson: Buyurun! Hoşgeldiniz

Garson: Περάστε! Καλωσορίσατε.

Yiğit: Hoş bulduk!

Yiğit: Καλώς σας βρήκαμε.

Garson: Kaç kişisiniz efendim?

Garson: Πόσα άτομα είστε κύριε μου;

Yiğit: Dört kişiyiz.

Yiğit: Είμαστε τέσσερα άτομα.

Garson: Şu masa beş kişilik! Buyurun!

Garson: Αυτό το τραπέζι είναι για πέντε άτομα! Περάστε!

Gökçe: Pencerenin yanında bir masa yok mu?

Gökçe: Δεν υπάρχει κανένα τραπέζι δίπλα στο παράθυρο;

Garson: Şu masa boş hanımefendim!

Garson: Αυτό το τραπέζι είναι άδειο κυρία μου.

Gökçe: Tamam oraya oturalım.

Gökçe: Εντάξει ας καθίσουμε εκεί.

Garson: Buyurun.

Garson: Περάστε.

Yiğit: Yemek listesi var mı?

Yiğit: Κατάλογος υπάρχει;

Garson: Var efendim! Hemen getiriyorum.

Garson: Υπάρχει κύριε. Τον φέρνω αμέσως.

Erdem: Burası çok güzel bir yer!

Erdem: Αυτό το μέρος είναι πολύ ωραίο!

Dilek: Evet güzeldir!Ben buraya çok geldim!Yemekler gerçekten güzel!

Dilek: Ναι είναι ωραίο. Έχω έρθει πολλές φορές εδώ. Τα φαγητά είναι πραγματικά υπέροχα.

Garson: Buyurun yemek listesi.

Garson: Ορίστε ο κατάλογος

Yiğit: Evet, ne yemek istiyorsunuz?

Yiğit: Ναι, τι θέλετε να φάτε;

Gökçe: Ben sebze çorbası istiyorum.

Gökçe: Εγώ θέλω σούπα λαχανικών.

Dilek: Balıklardan ne var?

Dilek: Από ψάρια τι υπάρχει;

Garson: Kefal,mercan balığı, hamsi.

Garson: Υπάρχει κέφαλος, λυθρίνι και γαύρος.

Dilek: Ben kefal isterim.

Dilek: Εγώ θέλω κέφαλο.

Erdem: Et yemeklerini söyler misiniz?

Erdem: Μας λέτε τι κρεατικά υπάρχουν;

Garson: Şiş kebap, döner, biftek, pirzola

Garson: Σουβλάκι, γύρος, μπριζόλα και παϊδάκια.

Erdem: Döner yerim

Erdem: Θα πάρω γύρο.

Yiğit: Ben mercan isterim.

Yiğit: Εγώ θέλω λυθρίνι

Garson: Ne içmek istiyorsunuz?

Garson: Τι θέλετε να πιείτε;

Yiğit: Beyaz şarap.

Yiğit: Λευκό κρασί.

Garson: kaç tane şarap istiyorsunuz?

Garson: Πόσα μπουκάλια λευκό κρασί θέλετε;

Yiğit: İki şişe.

Yiğit: Δύο μπουκάλια.

Dilek: Bana maden suyu lütfen.

Dilek: Για μένα εμφιαλωμένο νερό παρακαλώ.

Erdem: Bana ayran getirin lütfen.

Erdem: Εμένα φέρτε μου αριάνι παρακαλώ

Gökçe: Bana bir Pepsi.

Gökçe: Εμένα μία Pepsi.

Garson: Tatlı ister misiniz?

Garson: Γλυκό θέλετε;

Dilek: Ben isterim.Hangi tatlılar?

Dilek: Εγώ θέλω. Τι γλυκά υπάρχουν;

Garson: Baklava, kadayıf,sütlaç aşure

Garson: Μπακλαβάς, κανταΐφι, ρυζόγαλο και ασουρές.

Dilek: Kadayıf olsun.

Dilek: Κανταΐφι.

Yiğit: Ben istemem.

Yiğit: Εγώ δεν θέλω.

Erdem: Ben de istemem.

Erdem: Και εγώ δεν θέλω.

Gökçe: Bana bir sütlaç getirin.

Gökçe: Εμένα φέρτε μου ένα ρυζόγαλο.

Yiğit: Bakar mısınız? Hesap lütfen.

Yiğit: Συγνώμη, μας φέρνετε τον λογαριασμό;

Garson: Hemen getiriyorum efendim.

Garson: Αμέσως τον φέρνω κύριε.

Χρήσιμο λεξιλόγιο

Kahvaltı Πρωινό

Öğle yemeği Γεύμα

Akşam yemeği Δείπνο

Meze Μεζές

Günün yemeği Πιάτο της ημέρας

Şef garson Αρχισερβιτόρος

Garson Γκαρσόν

Masa Τραπέζι

Masa örtüsü Τραπεζομάντηλο

Sandalye Καρέκλα

Kaşık Κουτάλι

Küçük kaşık Κουταλάκι

Bıçak Μαχαίρι

Bardak Ποτήρι

Şişe Μπουκάλι

Sürahi Κανάτα

Tabak Πιάτο

Çatal Πιρούνι

Kül tablası Σταχτοδοχείο

Fincan Φλιτζάνι

Kağıt peçete Χαρτοπετσέτα

Tuz Αλάτι

Biber Πιπέρι

Sirke Ξύδι

Sıvıyağ Λάδι

Şeker Ζάχαρη

Ekmek Ψωμί

Χρήσιμες εκφράσεις

....Κişilik bir masa var mı? 

Έχετε ένα τραπέζι για... άτομα;Masa ayırdınız mı efendim?

Έχετε κλείσει τραπέζι κύριε;Sipariş verdiniz mi efendim?

Παραγγείλατε;...bana verir misiniz?

Μου φέρνετε.....;Lütfen hesabı yapar mısınız?

Κάνετε τον λογαριασμό σας παρακαλώ;Üstü kalsın.

Κρατήστε τα ρέστα.

Εκδοτήριο εισιτηρίων - Bilet Gişesinde

Can: Istanbul'a hangi saatlerde tren var?

Tζαν: Τι ώρα υπάρχει τρένο για Κωνσταντινούπολη;

Memur: Sabah saat dokuzda akşam saat yedi on beşte.

Υπάλληλος: Το πρωί στις εννιά η ώρα και το απόγευμα στις εφτά και τέταρτο.

Can: Öğleyin yok mu?

Τζαν: Το μεσημέρι δεν υπάρχει;

Memur: Yok, efendim

Υπάλληλος: Δεν υπάρχει, κύριε.

Can: Akşam treni için bir bilet lütfen

Τζαν: Ένα εισιτήριο για το πρωινό το τρένο σας παρακαλώ.

Memur: Tabii efendim.

Υπάλληλος: Φυσικά κύριε.

Can: Ne kadar?

Τζαν: Πόσο κάνει;

Memur: Beş lira.

Υπάλληλος: Πέντε λίρες

Can: Buyurun on lira.

Τζαν: Ορίστε δέκα λίρες.

Memur: Biletiniz bu da paranızın üstü.

Υπάλληλος: Το εισιτήριό σας και τα ρέστα σας.

Can: Teşekkür ederim.

Τζαν: Ευχαριστώ.

Memur: Bir şey değil efendim.

Υπάλληλος: Δεν κάνει τίποτα κύριε.

Στον κρεοπώλη - Kasapta

Kasap: Buyurun hanımefendi, arzunuz.

Κρεοπώλης: Παρακαλώ περάστε κυρία μου, η επιθυμία σας.

Bayan: Koyun eti var mı?

Κυρία: Πρόβατο υπάρχει;

Kasap: Evet var.

Κρεοπώλης: Ναι υπάρχει.

Bayan: Lütfen bir kilo koyun eti.

Κυρία: Ένα κιλό πρόβειο κρέας σας παρακαλώ.

Kasap: Başka arzunuz.

Κρεοπώλης: Άλλη επιθυμία σας.

Bayan: Beş yüz gram da kıyma.

Κυρία: Και μισό κιλό κιμά.

Kasap: Dana etinden mi?

Κρεοπώλης: Από μοσχαρίσιο κρέας;

Bayan: Evet, dana etinden.

Κυρία: Ναι, από μοσχαρίσιο κρέας.

Kasap: Beş yüz gram kıyma yüz yetmiş lira, bir kilo koyun eti beş yüz lira.Hepsi toplam altı yüz yetmiş lira.

Κρεοπώλης: Μισό κιλό κιμάς εκατόν εβδομήντα λίρες, ένα κιλό πρόβειο κρέας πεντακόσιες λίρες. Όλα μαζί εξακόσιες εβδομήντα λίρες.

Bayan: Buyurun yedi yüz lira.

Κυρία: Ορίστε εφτακόσιες λίρες.

Kasap: Bu paranızın üstü.

Κρεοπώλης: Αυτά είναι τα ρέστα σας.

Bayan: Teşekkür ederim. İyi günler!

Κυρία: Ευχαριστώ. Καλή σας μέρα.

Kasap: Size de iyi günler! Her zaman bekleriz.

Κρεοπώλης: Καλή ημέρα και σε εσάς! Πάντα σας περιμένουμε.

Τουρκικά επιφωνήματα - Ünlemler

Τα επιφωνήματα είναι λέξεις που φανερώνουν συναισθήματα όπως θαυμασμό, πόνο. οργή, λύπη, αποδοκιμασία ,οικειότητα, κάλεσμα κ.α.Είναι άκλητα και μπορεί να βρίσκονται είτε στην αρχή είτε στο τέλος μιας πρότασης. 

Aaa!!!

Έκπληξη, θαυμασμό,απορία.

Aaa! Ne güzel Mehmet gelmiş!

Ααα! Τι ωραία, ήρθε ο Μεχμέτ!

Aferin!

Έπαινο (μπράβο)

Sınavlarını geçmişsin! Aferin sana!

Πέρασες το διαγώνισμα! Μπράβο!

Ah!

Νοσταλγία,θλίψη.

Ah! keşke seni görebilseydim! Seni çok özledim!

Άχ! Μακάρι να μπορούσα να σε δω! Σε αποθύμησα πολύ!

Aman(amanın)!

Επίκληση για βοήθεια, αρέσκεια,αγανάκτηση.

Amanın! Komşular koşun evim yanıyor!

Aμάν! Τρέξτε γείτονες, καίγεται το σπίτι μου!

Aman sen bilirsin! Bıktım artık! 

Αμάν, εσύ ξέρεις. .Μπούχτισα πια!

Aman da aman ne kadar güzelleşmişsin! 

Αμάν (Πω, πω) πόσο πολύ ομόρφυνες!

Ay! Φόβο, πόνο, χαρά, θαυμασμό.

Αy!ne korkunç bir filmdi!

Ω!! Τι τρομερό έργο!

Ay !elektrik kesildi!

Ω!! Κόπηκε το ηλεκτρικό ρεύμα!

Ayıp!

utan! (ντροπή σου)!

Çocuğum çok ayıp!

Παιδί μου, ντροπή!

Ayıp size!Yaşlarında hiç utanmaz mısınız?

Ντροπή σας! Στην ηλικία σας καθόλου δεν ντρέπεστε;

Utan,utan! İnsan bunu kendi arkadaşlarına hiç yapar mı? 

Ντροπή, ντροπή! Κάνει ένας άνθρωπος στους φίλους του κάτι τέτοιο;

Ayol!canım!

προειδοποίηση 

Gelsene ayol! Ne duruyorsun öyle?

Ε, για έλα! Τι στέκεσαι έτσι;

Canım niçin böyle davranıyorsun? 

Ε! Γιατί φέρεσαι με αυτόν τον τρόπο;

Be!

προειδοποίηση,θυμο,απορία.

Be! Sana bir daha benimle konuşma! Demedim mi?

Βρε! Δεν σου είπα να μην μου ξαναμιλήσεις;

Sen ne yapıyorsun be orada! 

Βρε, εσύ τι κάνεις εκεί;

Eee!

θυμός,περιέργεια,επιθυμία.

Eee!Beni delirttin. 

Εεε! Με τρέλανες πια!

Eee ! Sonra ne olmuş? 

Εεε! Τι έγινε μετά;

Eh!

Επιβεβαίωση, αποδοχή,έγκριση.

Eh!Ne yapayım senin istediğin lokantaya gidelim

Λοιπόν, (αρκετά) τι να κάνω, ας πάμε στο εστιατόριο που θέλεις εσύ!

Eh! Bu kadar yeter! 

Λοιπόν, αρκετά ως εδώ!

Eyvah!

Απρόσμενη δυσάρεστη έκπληξη (ωχ,ωχ,ωχ) 

Eyvah! Annem bizi gördü.

Ωχ, ωχ, ωχ, μας είδε η μαμά μου.

Eyvah! Annemin en sevdiği vazoyu kırıdım! 

Ωχ, έσπασα το πιο αγαπημένο βάζο της μαμάς μου.

Ha!

Ενίσχυση.(όταν θυμόμαστε κάτι ξαφνικά)

επιδοκιμασία,ανυπομονησία.

Babana söylerim ha! 

Χα, θα το πω στον μπαμπά σου.

Ha! Şimdi hatırladım! 

Χα! Τώρα θυμήθηκα!

Haydi(Hadi)

Παρακίνηση.

Haydi çabuk ol!Otobüsü kaçıracağız!

Άντε βιάσου! Θα χάσουμε το λεοφωρείο!

Hadi canım sende!Olmaz öyle şey!

Άντε και εσύ ψυχή μου! Δεν γίνεται τέτοιο πράγμα!

Of!! Παράπονο,στενοχώρια,πλήξη.

Of! Senden bıktım artık!

Ουφ, σε βαρέθηκα πια!

Of! Ne kadar çok konuşuyorsun!

Ουφ! Πόσο πολύ μιλάς!

Oh be!

Ανακούφιση,ικανοποίηση.

Oh be! Sonunda Türkçe konuşan birini bulduk!

Αχ,( ωραία)! Τελικά βρήκαμε κάποιον να μιλάει τούρκικα!

Oh be! Çok şükür!Derslerimi bittirdim. 

Αχ, (ωραία)! Ευτυχώς! Τελείωσα τα μαθήματά μου!

Oha be!

Έκπληξη, μπέρδεμα.

Oha be kardeşim!Bir az dikkatli olsana!

Ωχ βρε αδερφέ μου! Γίνε λιγάκι προσεκτικός!

Oha! Daha önce bu kadar yakışıklı adam hiç  görmedim 

Αχά! Δεν ξαναείδα πριν τόσο όμορφο άντρα!

Sakın!

Προσοχή για κίνδυνο (μη)! (Πάντα στην αρνητική προστακτική)

Sakın geç kalma,erken gel! 

Πρόσεχε! Μην αργήσεις, έλα νωρίς!

Vah!

Λύπη.

Vah vah zavallı kız bu soğukta hastalanacak!

Αχ, αχ, το καημένο το κορίτσι θα αρρωστήσει από το κρύο!

Yahu

Ενίσχυση, θυμό, ειρωνική αποδοκιμασία ή προειδοποίηση 

Yahu adam! Sen laftan anlamaz mızın? 

Άχου, άνθρωπε! Δεν καταλαβαίνεις  από λόγια;

Yazık! Yazıklar olsun! Λύπη, πόνο, αποδοκιμασία. (Κρίμα, ντροπή σου!)

Bütün yemek yanmış! Yazık! 

‘Ολο το φαΐ κάηκε! Κρίμα! 

Yazıklar olsun! Karına bunu da 

yapacaktın? 

Ντροπή! Αυτό θα έκανες στην γυναίκα σου;

Yok be!

Άρνηση (όχι ρε)

Yok be! yalandır! 

Όχι ρε! Είναι ψέμματα!

Allah aşkına!

Σε παρακαλώ! Για όνομα του Θεού!

Allah aşkına böyle konuşma! 

Για όνομα του Θεού, μην μιλάς έτσι!

Aman tanrım!

Αχ Θεέ μου!

Aman tanrım! Sen ne yapmışsın! 

Αχ Θεέ μου! Τι έκανες!

Aşk olsun!

Αλοίμονο! Εύγε!

Aşk olsun yani! Ben size ne zaman “Hayır” dedim? 

Αλοίμονο δηλαδή! Εγώ πότε είπα σε σας «Όχι»;

Estağfurullah!

Αλοίμονο!

Estağfurullah! Her zaman yanındayım!

Αλοίμονο! Είμαι πάντα στο πλευρό σου!

Hadi oradan! Άντε από κει! Σιγά τα αυγά!

Hadi oradan! Niçin yalan söylüyorsun? 

Άντε από κει! Γιατί λες ψέμματα;

Ne olur!

Σε παρακαλώ, σε ικετεύω!

Beni terk etme! Ne olur! 

Μην με εγκαταλείπεις! Σε παρακαλώ!

Anneciğim bu elbiseyi alalım! Ne olur! 

Μαμάκα, αυτό το φόρεμα να αγοράσουμε! Σε παρακαλώ!

Ηey gidi...hey!

Νοσταλγία,χαρά 

Ηey gidi günler hey!Bizim zamanımızda bütün yerler tarlaydı!

Αυτές ήταν μέρες! Στον καιρό μας όλα τα μέρη ήταν χωράφια!

Yaşa!(Yaşasın)

Έπαινο, να ζήσεις, μπράβο,γιούπι.

Yaşasın! Tatile çıkacağız!      

Ζήτω! Θα πάμε διακοπές!

Öf!

Ανία,πλήξη,αηδία.

Öf! Bu tren de ne zaman gelecek? 

Οφ! Πότε θα έρθει και αυτό το τρένο;

Pöf!

Αηδία (συνήθως για μυρωδιά)

Pöf! Burası ne kadar pis kokuyor

Πουφ! Εδώ πέρα μυρίζει πολύ βρωμερά!