Upload
georgian-national-museum
View
142
Download
3
Embed Size (px)
DESCRIPTION
ჟურნალი "Marriott Tbilisi", გამოცემა №24, ზამთარი 2015: გამოჩენილი ფრანგი მწერალი ალექსანდრე დიუმა-მამა (1803-1870) არა მარტო ნაყოფიერი რომანისტი და დრამატურგი, არამედ ცნობისმოყვარე მოგზაურიც იყო. საყურადღებოა ის „შთაბეჭდილებათა წიგნი“, რომელიც მან კავკასიაში მოგზაურობისშესახებ დაწერა და რომლის ღირსებისა თუ ნაკლოვანებათა გათვალისწინება აუცილებელიათვითონ ამ წიგნის შინაარსის უკეთასათვისებლად.
Citation preview
amoCenili frangi mwerali aleqsandre
diuma-mama (1803-1870) ara marto
nayofieri romanisti da dramaturgi,
aramed cnobismoyvare mogzauric iyo.
sayuradReboa is „STabeWdilebaTa wigni“,
romelic man kavkasiaSi mogzaurobis
Sesaxeb dawera da romlis Rirsebisa Tu
naklovanebaTa gaTvaliswineba aucilebelia
TviTon am wignis Sinaarsis ukeT
asaTviseblad.
diumam sicocxlis manZilze araerTi qveyana
moinaxula, rac aramxolod misi mogzaurobis
Jinidan gamomdinareobda. parizSi, diuma
ganTqmuli iyo Tavisi aRviraxsnili cxovrebis
wesiTa da rigianad dagrovili valebiT. swored
mevaleebisgan Tavis daRwevis mcdelobiT
iyo ganpirobebuli misi „dedamiwis irgvliv
mogzaurobac“. saqarTvelo diumas „msoflio
turnes“ marSrutSi me-19 saukunis ormocdaaTian
wlebSi moxvda. STabeWdilebebis, kontrastebisa
da ucxo kulturebis motrfiale mwerlisaTvis,
imJamindeli saqarTvelo namdvili aRmoCena iyo.
is Zlier moixibla am qveyniT, misi bunebiTa da
macxovreblebiT.
diuma saqarTveloSi 1858 wlis damlevs Camovida,
rodesac batonymoba jer kidev ar iyo gauqmebuli,
xolo kavkasiis omis finaluri aqti es-esaa unda
damTavrebuliyo. diumas wignSi mkrTalad aisaxa
epoqis socialuri, politikuri da samxedro-
biurokratuli atmosfero. Tbilisidan foTamde
mogzaurobis gadmocemisas mkiTxveli, marTalia,
mkrTalad, magram mainc ecnoba reformis
winadroindeli qarTuli provinciebis cxovrebis
ama Tu im mxares, saintereso eTnografiul
g
THE BOOK OF IMPRESSIONS
A PUBLICATION OF TBILISI MARRIOTT HOTEL & COURTYARD BY MARRIOTT TBILISI67
wvrilmanebs, gauval da cud gzebs da a. S. magram
mwerali Rrmad ar ixedeba dabali fenebis yofa-
cxovrebaSi, metwilad neitraluri damkvirveblis
poza aurCevia da izidavs yvelaferi, rac uCveulo,
zogjer „veluri“ an egzotikuri elferis
mqonea. al. diuma ZiriTadad rCeba romantikosi-
beletristis niadagze, romlisTvisac gamonaklisi
ufro sayuradReboa, vidre Cveulebrivi da
tipiuri.
saerTod, diuma-beletristi, xSirad istorias
„Taviseburad“ akeTebda, saintereso epizodi,
utrirebuli da gazviadebuli, warmtaci da
dinamiuri ambebiT mdidari fabula - ai CarCo,
romelSic mwerali calkeul mxatvrul suraTebs
aTavsebda. amave RirsebiTa da naklovanebiT
xasiaTdeba diuma, rogorc mogzauri-memuaristi.
uaRresad sainteresoa diumas uSualo cnobebi
saqarTvelos dedaqalaqze. yvelaferi is, rac
TbilisSi dakvirvebis sagania diumasaTvis,
cocxldeba mwerlis msubuq da gonebamaxvilobiT
savse TxrobaSi. sainteresoa mwerlis mier
mejlisis aRwera kavkasiis mTavarmarTebel
bariatinskis saxlSi, sadac is gaocebas ver faravs
qarTuli maRali sazogadoebis ganswavlulobis,
daxvewili manerebisa da evropuli stilis gamo.
mwerali aRfrTovanebiT aRwers qarTveli
qalebis garegnobas da gakvirvebiT aRniSnavs, rom
Tbilisel qalebs SeeZloT sul raRac ori kviris
dagvianebiT mihyolodnen italiuri Teatrisa da
gandis bulvaris modas. gansakuTrebuli interesiT
aRwers Tbilisis quCebsa da egzotikur bazarsac,
Tumca aqve aRniSnavs wuxiliT, rom am mSvenier
qalaqSi seirnobisas, warmoudgenelia dasvrili ar
dabrunde saxlSi, quCebis mouwesrigeblobisa da
talaxis gamo.
diuma aRafrTovana qarTuli Teatris darbazma,
romelic sulac ar iyo mdidrulad morTuli,
magram misma sada da gemovnebianma morTulobam
mweralze waruSleli STabeWdileba moaxdina:
„zeda foies ornamentis magivrad arabuli
CuqurTma amSvenebda, saucxood iyo moxatuli
farda, darbazi ki feriebis sasaxles ufro hgavda,
ara mdidruli morTulobis, aramed ufaqizesi
gemovnebis gamo… iseTi grZnoba mqonda, TiTqos
pompeusis TeatrSi viyavi“.
THE BOOK OF IMPRESSIONS
A PUBLICATION OF TBILISI MARRIOTT HOTEL & COURTYARD BY MARRIOTT TBILISI68
al. diuma gansakuTrebuli simpatiiT laparakobs
qarTvelebze da miiCnevs, rom saWiroa am eris
sagangebo Seswavla: „me arafers vlaparakob
qarTvelebze - wers igi - romlebsac saqarTvelos
gareSe versad naxavT da romelnic imdenad
saucxoo, keTilSobili, patiosani, mamaci, guluxvi
da SemarTebuli eria, rom mas specialuri
gamokvleva unda mieZRvnas“.
diuma aRtacebulia qarTveli mamakacebis
garegnobiTac. imerlebis, gurulebisa da
megrelebis Sesaxeb igi ambobs:
„evropaSi warmodgenac ara aqvT kolxeTis xalxTa
silamazeze. gansakuTrebiT lamazi tanadoba da
siaruli aqvT, mamakacebs, sul ubralo msaxurebsac
ki TavadiSvilis ieri aqvT“.
mwerali, gansakuTrebuli interesiT aRwers
qarTul sufrasa da mis tradiciebs, Tamadis
instituts, qarTul simReras, Tumca gazviadebis
moyvaruli diuma, qarTvelebis udavo siyvaruls
Rvinis mimarT kidev ufro utrirebas ukeTebs da
fantastikis Janramde ahyavs: „qarTul sufraze
Cveulebriv msmelebi xuT-eqvs boTl Rvinos svamen,
ufro didi msmelebi ki Tormet-TxuTmet boTls.
gamoirCevian iseTebic, romlebic boTlobiT ki
ara, tikobiT svamen, eseni oc-ocdaxuT boTlamde
adian. ase, rom qarTveli saSualod TxuTmet
boTls svams“. niSandoblivia, rom erT-erT
ojaxSi stumrobisas, mwerali aseT eqstremalur
pirobebSic axerxebs Tavis gamoCenas da qarTuli
sufris gamocdas Rirseulad abarebs. saRamos
dasasruls, mwerals ajildoveben erTgvari
sigeliT, romelzec damswre sazogadoebis
xelmowerebiT dasturdeba, rom man qarTvelebze
meti Rvino dalia.
magram aris sfero, romelsac diuma
gansakuTrebuli seriozulobiT miudga - esaa
sfero mwerlis kulinaruli midrekilebebisa. diuma
specialisti - mzareulis codniT da gemovnebiT
msjelobs qarTuli sufris kerZebisa da Rvinoebis
Rirsebebze, sagangebod aRwers mwvads da sxva
qarTul tradiciul kerZebs.
a. diumas mogzaurobis wignSi aseve didi adgili
uWiravs e. w. kavkasiis omis masalas, kerZod ki
cnobebs Samilis, misi jalabisa da haji-muratis
Sesaxeb. diumam icis haji-muratis mkvlelobis
adgili „utyuaria cnoba imis Sesaxeb, rom tfilisSi
moutaniaT misi mokveTili Tavi. me maqvs suraTi am
Tavisa, naturisagan gadaRebuli“ - ambobs diuma.
haji-muratis Tavi marTlac iyo gamofenili
TbilisSi da masTan suraTi marTlac gadauRia,
mxolod ara diumas, aramed mxatvar koradins.
„kavkasiis“ saukeTeso furclebs Seadgens is adgilebi, romlebic mwerlis uSualo dakvirvebebs Seicaven. magaliTad, SesaniSnavad aqvs gadmocemuli Tavisi STabeWdilebani kavakasiis da kerZod, saqarTvelos bunebaze. brwyinvaledaa daxatuli yaranais qedi (daRestani). visac mouvlia es mxare udavod ityvis, rom diuma modelis utyuar asls gvawvdis. STambeWdavia, qar-Tovlian amindSi Tbilisidan fasanauramde mgzavrobis aRwerac. mogzaurobis es adgilebi saukeTeso nimuSebia diumas peizaJuri mxatvrobisa.
diumas „kavkasia“ ikiTxeba didi interesiT. SegviZlia vivaraudod, rom im droebaSi bevri evropeli stumari swored am nawarmoebis gacnobis Semdeg ewvia saqarTvelos da sakuTari TvaliT naxa is, rasac Zlieri efeqtebis moyvaruli „sami muSketeris“ avtori, faqtebis gadaWarbebuli interpretaciiTa da gazviadebiT, ase msubuqad da sainteresod awvdis mkiTxvels.
THE BOOK OF IMPRESSIONS
A PUBLICATION OF TBILISI MARRIOTT HOTEL & COURTYARD BY MARRIOTT TBILISI69