29
Η σχέση του ανθρώπου με τη γη Φωτεινή Ντέριχς Μαρία Σεϊταρίδου Νικολέτα Μπάκα Άννι Κατσίνα

Η ΣΧΕΣΗ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΜΕ ΤΗ ΓΗ

Embed Size (px)

Citation preview

Η σχέση του ανθρώπου με τη γη

Φωτεινή ΝτέριχςΜαρία ΣεϊταρίδουΝικολέτα Μπάκα

Άννι Κατσίνα

«Το Μεγάλο Πνεύμα είναι ο πατέρας, όμως η γη είναι η Μητέρα. Εκείνη μας τρέφει, ό,τι βάζουμε στο χώμα μας το επιστρέφει και μας δίνει επιπλέον θεραπευτικά φυτά», είπε πριν πολύ καιρό ο Μεγάλος Κεραυνός, ινδιάνος της βορείου Αμερικής…

Η παρουσίαση που ακολουθεί κάνει αναφορά στο τρόπο με τον οποίο ο άνθρωπος μεταχειρίζεται την γη και πώς αυτή του το ανταποδίδει. Αναφέρεται επίσης στο ρόλο της γεωργίας στην ανάπτυξη του αρχαίου κόσμου και στη γεωργία και τις διατροφικές συνήθειες των αρχαίων. Τέλος γίνεται αναλυτική παρουσίαση της κατάστασης που επικρατεί σήμερα στο χώρο της γεωργίας όπου κυριαρχούν πλέον τα μεταλλαγμένα προϊόντα, και των συνεπειών τους.

Κάθε χρόνο στο Παρανέστι της Δράμας γίνεται η Γιορτή Ανταλλαγής Σπόρων όπου καλλιεργητές απ' όλη την Ελλάδα ανταλλάσουν μεταξύ τους πάσης φύσεως σπόρους. Γιατί όμως γίνεται αυτή η προσπάθεια;

Τις τελευταίες δεκαετίες έχουν επικρατήσει στις καλλιέργειες όλων των χωρών τα λεγόμενα ''υβρίδια''. Τα υβρίδια είναι φυτά τροποποιημένα γενετικά στα εργαστήρια έτσι ώστε να δίνουν περισσότερη και ανθεκτικότερη παραγωγή. Πολλοί άνθρωποι όμως υποστηρίζουν ότι αυτή η γενετική τροποποίηση, παραβιάζει τους νόμους της φύσης. Άλλωστε δεν είναι τυχαίο το όνομα τους το οποίο κάποιοι λένε ότι προέρχεται από την αρχαία λέξη ύβρις (ύβρις =αλαζονεία)

Οι υπέρμαχοι των μεταλλα- γμένων τροφίμων υποστηρίζουν ότι αυτά είναι η λύση για να αντιμετωπιστεί το φάσμα της πείνας στις χώρες του τρίτου κόσμου. Ωστόσο, έρευνες έδειξαν ότι το σύνολο των θερμίδων που παράγεται παγκοσμίως σε καθημερινή βάση υπερκαλύπτει τις ανάγκες του πληθυσμού της γης. Το πρόβλημα είναι ότι δεν γίνεται σωστή κατανομή του πλούτου που παράγει η γη. Από την άλλη μεριά, τα υβρίδια δεν μπορούν να αναπαραχθούν. Οποιαδήποτε στιγμή θελήσουν οι εταιρίες να σταματήσουν τη διακίνηση των σπόρων, ο πληθυσμός της γης θα πεινάσει και οι πεινασμένοι λαοί είναι εύκολα ελεγχόμενοι.

Στο έργο του Ξενοφώντα γίνεται αναφορά στη σοφία και την φιλαλήθεια της γης. Η γη μπορεί να μας διδάξει πολλά πράγματα με τη προϋπόθεση ότι την ''ακούμε'‘ και δεν παραβιάζουμε τους νομους της. Ωστόσο εδώ και χιλιάδες χρόνια οι κανόνες αυτοί παραβιάζονται συνεχώς με αποτελέσματα το μεγαλύτερο μέρος των καλλιεργήσιμων εδαφών να είναι πλέον κατεστραμμένα και να μην μπορούν να αποδώσουν όπως παλιά.

Στο έργο οικονομικός του Ξενοφώντα βλέπουμε τον Ισχόμαχο να υποστηρίζει ότι η γη είναι φιλαλήθης. Η ίδια η γη μας αποκαλύπτει τα μυστικά της και μας δείχνει τι χρειάζεται για να δώσει τους καρπούς της. Το μόνο που χρειάζεται από τους ανθρώπους είναι η φροντίδα η προσοχή και ο χρόνος. Δυστυχώς σήμερα οι άνθρωποι αφιερώνουν όλο το χρόνο και τη φροντίδα τους στο να καταληστεύσουν τη γη, στο να πάρουν δηλαδή από αυτή με κάθε μέσο όσο περισσότερα μπορεί να δώσει, αδιαφορώντας για την ίδια τη γη και τις γενιές που θα ζήσουν στη συνέχεια σε αυτή και ξεχνώντας ότι η γη είναι το ίδιο του το σπίτι. Αντίθετα αν βλέπαμε και ακούγαμε τη γη θα μπορούσαμε να διδαχτούμε πολλά από αυτή. Υπομονή, μέτρο, φροντίδα, σεβασμό, αγάπη. Δυστυχώς όμως όπως αναφέρεται στο βιβλίο «μυστικό του εδάφους» δεν υπάρχει πλάσμα, συμπεριλαμβανομένων και αυτών των γουρουνιών, που βρωμίζει με τόση αδιαφορία την φώλια του όσο ο HomoSapiens, δηλητηριάζοντας το άμεσο περιβάλλον του με σατανικά επινοημένες χημικές ουσίες και τα θανατηφόρα τοξικά υπολείμματα τους. Σαν αποτέλεσμα το διαιτολόγιο μας αποτελείται από νοθευμένες και αποφυσικοποιημένες τροφές, που έχουν χάσει τα πολυτιμότερα βασικά συστατικά τους. Όσοι ζούσαν πριν από τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο, ιδίως στην Ευρώπη, ξέρουν ότι το ψωμί, τα φρούτα και το κρέας δεν έχουν καμία σχέση σήμερα με τ α προπολεμικά. Η εσοδεία μπορεί να έχει διπλασιαστεί ή τριπλασιαστεί, αλλά η θρεπτική τις ποιότητα όσο πάει και χειροτερεύει .Έτσι λοιπόν βλέπουμε για παράδειγμα ότι η Ηνωμένες Πολιτείες, παρά την παραγωγικότητα τους σε είδη διατροφής, υποσιτίζονται σε τρομακτικό βαθμό και παρά το γεγονός ότι στη χώρα αυτ,ή η δαπάνη για θέματα υγείας είναι υψηλότερη στον κόσμο, οι Ηνωμένες Πολιτείες κατέχουν την πρωτειά και στον χώρο του καρκίνου, της παχυσαρκίας, της καρδιοπάθειας και άλλων εκφυλιστικών ασθενειών. Το

εκπληκτικό είναι ότι σχετικές έρευνες αποκαλύπτουν πως πολλές από τις παραπάνω ασθένειες αναπτύχθηκαν μόνο μέσα στα τελευταία 100 χρόνια ,κυρίως λόγο των τοξικών χημικών ουσιών που πήραν την θέση τους στο περιβάλλον και στα τρόφιμα. Οι πρόγονοι μας μπορεί να ζούσαν λιγότερο κατά μέσο όρο, κυρίως λόγο της βρεφικής θνησιμότητας αλλά, όπως οι πρωτόγονοι λαοί της εποχής μας ήταν σχεδόν ολότελα απαλλαγμένοι από εκφυλιστικά νοσήματα.

Τα δηλητηριώδη αέρια που στοίχισαν τη ζωή κάπου σε 800.000 άτομα κατά την διάρκεια του πρώτου παγκόσμιου πολέμου, όταν τελείωσαν οι εχθροπραξίες χρησιμοποιήθηκαν για τον ψεκασμό ατελείωτων εκτάσεων καλλιεργειών, εξασθενώντας την αντίσταση των φυτών στα έντομα και δημιουργώντας έναν φαύλο κύκλο που πήρε σταδιακά την μορφή χιονοστιβάδας καθώς έφερνε όλο και περισσότερα κέρδη στους λίγους, ενώ ταυτόχρονα δηλητηρίαζε το έδαφος για τους πολλούς. Μετά τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο οι αμερικανικές χημικές εταιρίες που είχαν θησαυρίσει ρίχνοντας 1.000.000 τόνους βομβών στα εδάφη της Γερμανίας μόνο, συνέχισαν εκτός από όπλα να κατασκευάζουν φάρμακα και λιπάσματα ενώ με τα αστρονομικά κέρδη από τους πολέμους παρήγαν ακόμα περισσότερο λίπασμα για τον αθώο αγρότη που το έριχνε στα χωράφια του για να σκοτώσει την κότα με το χρυσό αυγό.

Σαν υποπαράγωγος του πολέμου, για να μην ενοχλούνται οι στρατιώτες από ψύλλους, ψείρες και άλλα έντομα παρασκευάστηκε το τοξικότερο ίσως μίασμα που έχει επινοηθεί ποτέ: το DDT΄ ήταν το ισχυρότερο εντομοκτόνο που είχε παρουσιαστεί ποτέ, ικανό να σκοτώσει κάθε έντομο σ' ένα ευρύτατο φάσμα με εκπληκτική ταχύτητα και αποτελεσματικότητα. Μετά το 1945 το DDT άρχισε να χρησιμοποιείται σαν νεράκι ώσπου να χωθεί η τοξίνη σε όλα τα ζώα και τα ανθρώπινα σώματα στην Αμερική.

Το 1962 με την έκδοση του αποκαλυπτικού βιβλίου της R. KARSON «Βουβή Άνοιξη» ο κόσμος συνειδητοποίησε σοκαρισμένος τον κίνδυνο της κατάστασης και ξεκίνησε ο αγώνας για τα οργανικά λιπάσματα. Η Karson σε κάποιο σημείο αναφέρει «η χρήση γεωργικών φαρμάκων είναι πιο επικίνδυνη από την ατομική ραδιενέργεια. Οι υποστηρικτές της οργανικής καλλιέργειας λένε πως υπάρχουν πολλές υγιεινές και οικονομικές εναλλακτικές λύσεις. Με μια μικρή προσπάθεια, ο πλανήτης μπορεί να σωθεί από την ρύπανση. Η γη της Επαγγελίας δεν χάθηκε για πάντα».

Όπως λέει ο Ιάπωνας φυσικός καλλιεργητής ΦΟΥΚΟΥΟΚΑ το κακό έγινε στα 6.000 π.Χ με τη γεωργική επανάσταση. Τότε ο ανθρώπινος πολιτισμός πέρασε από την παλαιολιθική στη νεολιθική εποχή, στην οποία οι άνθρωποι από νομάδες και τροφοσυλλέκτες, αποκτούν μόνιμη κατοικία και ιδιοκτησία. Και αυτός είναι ο λόγος που ξεκίνησαν οι πόλεμοι. Από την άλλη μεριά η εντατική καλλιέργεια μεγάλων εκτάσεων με ένα και μόνο είδος και η καταπολέμηση των αγριόχορτων για χιλιάδες χρόνια στέρησε τα εδάφη από τη δυνατότητα εμπλουτισμού και τα κατέστησε άρρωστα και ανίκανα να θρέψουν ένα υγιές φυτό χωρίς τη προσθήκη λιπασμάτων και εντομοκτόνων.

Βέβαια, η άποψη του Φουκουόκα είναι τελείως διαφορετική από την επικρατούσα αντίληψη ότι η νεολιθική επανάσταση ήταν πολύ σημαντική αφού υπήρξε καθοριστική για την ανάπτυξη των αρχαίων πολιτισμών, προϋπόθεση για την οποία είναι η μόνιμη εγκατάσταση και η δημιουργία πόλεων-κρατών. Έπειτα, η επιλογή των θέσεων για την δημιουργία οικισμών γινόταν με βάση την ποιότητα των εδαφών και την ύπαρξη νερού. Αυτό έρχεται σε αντίθεση με την σύγχρονη εποχή που οι σύγχρονες πόλεις δεν χρειάζεται να είναι χτισμένες δίπλα σε γόνιμα εδάφη αφού μπορούν να καλύψουν τις ανάγκες τους εισάγοντας προϊόντα από πολύ μακριά...

Ο εμπνευστής της φυσικής καλλιέργειας, Μασανόμπου Φουκουόκα έφυγε από τη ζωή στις 16 Αυγούστου, 2008 στο σπίτι του στην Ιαπωνία.

Ο Μασανόμπου Φουκουόκα, ήταν πρώην φυτοπαθολόγος, φιλόσοφος, συγγραφέας και πάνω από όλα αγρότης.

Ονόμασε την φυσική καλλιέργεια και μέθοδο του να μην κάνεις τίποτα. Η Φυσική Καλλιέργεια βασίζεται σε τέσσερις αρχές.1. Όχι κατεργασία της γης - όχι . . στο όργωμα,2. Όχι λίπασμα,3. Όχι βοτάνισμα,4. Όχι φυτοφάρμακα.

Η απάντηση του ινδιάνου Αρχηγού Σηάτλστην πρόταση που του έγινε

να πουλήσει ένα μεγάλο κομμάτι γης στους Αμερικανούς

“Ο Πρόεδρος της Ουάσιγκτον στέλνει μήνυμα ότι επιθυμεί νααγοράσει τη γη μας. Αλλά πώς μπορεί κανείς να αγοράσει ή ναπωλήσει τον ουρανό; τη γη; Η ιδέα είναι παράξενη για μας[…] Ξέρουμε ότι ο λευκός άνθρωπος δεν καταλαβαίνει τα ήθη μας. Ένα κομμάτι γης μοιάζει σ’ αυτόν με ένα οποιοδήποτε άλλο κομμάτι, γιατί είναι ένας ξένος που έρχεται και παίρνει από την γη αυτό που έχει ανάγκη. Η γη δεν είναι ο αδελφός του αλλά ο εχθρός του, και μόλις την κυριεύσει πηγαίνει μακρύτερα. Η απληστία του θα καταβροχθίσει την γη και δεν θα αφήσει πίσω του παρά μια έρημο. Τα ήθη μας είναι διαφορετικά από τα δικά σας[…]Διδάξτε στα παιδιά σας αυτό που διδάξαμε και εμείς στα δικά μας, ότι η γη είναι η μητέρα μας. Ό,τι συμβαίνει στη γη συμβαίνει και στα παιδιά της. Όταν οι άνθρωποι περιφρονούν το χώμα, περιφρονούν τον ίδιο τους τον εαυτό.Ξέρουμε τουλάχιστον αυτό: η γη δεν ανήκει στον άνθρωπο, ο άνθρωπος ανήκει στην γη. Αυτό ξέρουμε. Όλα τα πράγματα είναι αλληλένδετα…

Να αγαπάς τη γη όπως

τα αδέλφια σου…

Αναφορά στο βιβλίο ιστορίας της Α’ Λυκείου

ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΠΕΡΙΟΧΗ ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΤΟ ΒΙΒΛΙΟ

ΛΑΟΙ ΤΗΣ ΜΕΣΣΟΠΟΤΑΜΙΑΣ

ΧΩΡΑ ΓΕΩΡΓΙΚΗ, Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΣΤΗΡΙΖΟΤΑΝ ΣΤΗΝ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΤΗΣ ΓΗΣ.ΟΙ ΚΑΤΟΙΚΟΙ ΕΙΧΑΝ ΩΣ

ΚΥΡΙΑ ΑΣΧΟΛΙΑ ΤΗΝ ΑΡΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΤΩΝ ΧΩΡΑΦΙΩΝ.ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΗΝ

ΟΜΑΔΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΕΞΑΣΦΑΛΙΖΟΤΑΝ Η ΠΛΟΥΣΙΑ ΣΥΓΚΟΜΙΔΗ ΚΥΡΙΩΣ ΣΙΤΑΡΙΟΥ ΚΑΙ ΚΡΙΘΑΡΙΟΥ.

ΑΙΓΥΠΤΟΣ

Η ΘΕΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΝΕΙΛΟΥ ΣΤΗΝ ΑΙΓΥΠΤΟ ΗΤΑΝ ΑΜΕΣΑ ΣΥΝΔΕΔΕΜΕΝΗ ΜΕ ΤΟΝ ΝΕΙΛΟ ΚΑΙ ΤΙΣ ΠΛΗΜΜΥΡΕΣ ΤΟΥ.ΣΤΗ ΓΟΝΙΜΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΟΤΑΜΟ ΑΙΓΥΠΤΙΑΚΗ ΓΗ

ΚΑΛΛΙΕΡΓΟΥΝΤΑΝ ΣΙΤΑΡΙ, ΚΡΙΘΑΡΙ, ΛΥΝΑΡΙ, ΟΠΩΡΟΦΟΡΑ ΔΕΝΤΡΑ ΚΑΙ ΚΗΠΕΥΤΙΚΑ.ΑΠΟ ΤΙΣ ΩΧΘΕΣ ΤΟΥ ΝΕΙΛΟΥ ΜΑΖΕΥΑΝ ΠΑΠΥΡΟΥΣ ΚΑΙ ΛΩΤΟΥΣ.Η ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΗΣ

ΓΕΩΡΓΙΑΣ ΗΤΑΝ ΚΑΤΩ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΜΜΕΣΗ ΕΠΙΒΛΕΨΗ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ ΔΗΛΑΔΗ ΤΟΥ ΦΑΡΑΩ.

ΧΕΤΤΑΙΟΙ

ΟΤΑΝ ΟΙ ΧΕΤΤΑΙΟΙ ΑΠΕΚΤΗΣΑΝ ΜΟΝΙΜΕΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΑΡΜΟΣΤΗΚΑΝ ΣΤΗΝ

ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΤΗΣ ΓΗΣ, ΕΙΧΑΝ ΠΛΟΥΣΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΚΡΑΣΙΟΥ, ΔΗΜΗΤΡΙΑΚΩΝ ΚΑΙ ΚΥΡΙΩΣ ΜΕΛΙΟΥ.

ΟΜΗΡΙΚΗ ΕΠΟΧΗ

ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΚΥΡΙΑ ΠΗΓΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΗΤΑΝ Η ΓΗ.Η ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΣΤΗΡΙΖΟΤΑΝ ΣΕ ΜΙΑ ΜΟΡΦΗ ΚΛΕΙΣΤΗΣ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ.ΤΑ ΜΕΛΗ ΔΗΛΑΔΗ ΚΑΘΕ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ, ΜΑΖΙ ΜΕ ΑΛΛΑ

ΑΤΟΜΑ ΠΟΥ ΕΞΑΡΤΙΟΤΑΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ, ΣΥΓΚΡΟΤΟΥΣΑΝ ΕΝΑΝ ΟΙΚΟ ΚΑΙ

ΕΠΙΤΕΛΟΥΣΑΝ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ.

ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ

ΟΙ ΒΑΣΙΛΕΙΣ ΗΤΑΝ ΚΑΤΟΧΟΙ ΟΛΟΙ ΤΗΣ ΓΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟΥ ΜΕΡΟΥΣ ΤΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ.Η

ΠΛΟΥΣΙΑ ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΚΑΙ Η ΑΝΤΑΛΛΑΓΗ ΤΩΝ ΠΑΡΑΓΟΜΕΝΩΝ ΑΓΑΘΩΝ ΜΕΤΑΞΥ ΤΩΝ

ΒΑΣΙΛΕΙΩΝ ΑΝΟΙΞΑΝ ΝΕΟΥΣ ΟΡΙΖΟΝΤΕΣ ΣΤΟ ΕΜΠΟΡΙΟ.

ΡΩΜΑΙΟΙ

ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΤΙΣ ΚΑΤΑΚΤΗΣΕΙΣ Η ΚΥΡΙΑ ΑΣΧΟΛΙΑ ΤΩΝ ΡΩΜΑΙΩΝ ΗΤΑΝ Η ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΤΗΣ ΓΗΣ.ΤΟ ΜΙΚΡΟ ΡΩΜΑΪΚΟ ΚΡΑΤΟΣ ΣΤΗΡΙΖΟΤΑΝ Σ' ΕΝΑ ΣΥΣΤΗΜΑ

ΚΛΕΙΣΤΗΣ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ.

ΑΡΧΑΙΑ ΙΝΔΙΑ

Ο ΙΝΔΟΣ ΠΟΤΑΜΟΣ ΚΑΙ Ο ΓΑΓΓΗΣ ΜΕ ΤΑ ΝΕΡΑ ΤΟΥΣ ΚΑΘΙΣΤΟΥΣΑΝ ΓΟΝΙΜΕΣ ΜΕΓΑΛΕΣ ΕΚΤΑΣΕΙΣ ΓΗΣ.ΟΠΩΣ ΗΤΑΝ ΦΥΣΙΚΟ Η ΓΕΩΡΓΙΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΕ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑ ΠΗΓΗ ΠΛΟΥΤΟΥ ΤΩΝ ΚΑΤΟΙΚΩΝ ΠΟΥ

ΕΖΗΣΑΝ Σ΄ΑΥΤΕΣ ΤΙΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ.

Μυθολογία ΘΕΑ ΔΗΜΗΤΡΑ Η Δήμητρα (Δημήτηρ στην αρχ. Ελλ.), στην ελληνική

μυθολογία, ήταν η ιδεατή ανθρωπόμορφη θεότητα της καλλιέργειας, δηλαδή της γεωργίας, αλλά και της ελεύθερης βλάστησης, του εδάφους και της γονιμότητας αυτού, συνέπεια των οποίων ήταν να θεωρείται και προστάτιδα του γάμου και της μητρότητας των ανθρώπων. Ήταν Ολύμπια (κύρια) θεότητα.

Ολυμπιακοί αγώνες Η ελιά για τους αρχαίους Έλληνες ήταν σύμβολο των ολυμπιακών ιδεωδών, της

Ειρήνης, της Σοφίας και της Νίκης. Γι’ αυτό και το μοναδικό βραβείο που έπαιρνε ο Ολυμπιονίκης ήταν ένα στεφάνι φτιαγμένο από κλαδί ελιάς, ο «κότινος».

Μέσα στο ναό της Ήρας στην Αρχαία Ολυμπία, υπήρχε μια ελιά, η «καλλιστέφανος ελαία», από της οποίας τα κλαδιά φτιαχνόταν ο κότινος.

Μυθολογία Η ελιά έχει πολύ σημαντικό ρόλο στη μυθολογία και τις θρησκείες πολλών

πολιτισμών, μέσα από το πέρασμα των χρόνων. Το δέντρο της ελιάς ήταν το ιερό δέντρο της πόλης της Αθήνας. Σύμφωνα με τη

μυθολογία, η θεά Αθηνά πρόσφερε την ελιά, σύμβολο γονιμότητας, σαν δώρο στους Αθηναίους, για να κερδίσει την εύνοιά τους στον ανταγωνισμό της με το θεό Ποσειδώνα, σχετικά με το ποιος θα έδινε το όνομά του στην πόλη.

Ο Ηρακλής, αφού ολοκλήρωσε του δώδεκα άθλους του, φύτεψε στην Ολυμπία μια ελιά.

Το κλαδί ελιάς που κρατούσε ένα περιστέρι ήταν για τον Νώε ο οιωνός ότι η ανθρώπινη ζωή θα ξανάρχιζε στη γη, μετά τον βιβλικό κατακλυσμό.

Στην αρχαία Αίγυπτο πίστευαν ότι η θεά Ίσις, γυναίκα του Όσιρη, κρατούσε το μυστικό για την καλλιέργεια της ελιάς.

Φυτά στα αρχαία νομίσματα

Η εικονογραφία των νομισμάτων αποτελεί ένα πολύ ενδιαφέρον θέμα, από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα. Οι εικονογραφικοί τύποι που σφραγίζουν τις δύο όψεις του νομίσματος παραπέμπουν στην εκδότρια αρχή και γίνονται μία σημαντική πηγή

άντλησης πληροφοριών ποικίλου είδους.

o Μία κατηγορία φυτών, που απαντούν ως εικονογραφικοί τύποι στα αρχαία νομίσματα είναι τα γεωργικά προϊόντα.

Στάχυ → μεγάλη παραγωγή δημητριακών o Στην Θεσσαλία, τον σιτοβολώνα της Ελλάδος, η Σκοτούσσα απεικονίζει στα νομίσματά της ένα

κόκκο κριθαριού, θέμα ανάλογο του χαρακτήρα της περιοχής.

o Σε περιοχές γνωστές από την αρχαιότητα για τη μεγάλη παραγωγή οίνου απεικονίζονται επί των νομισμάτων κληματίδες και βότρεις.                    

o Φύλλο συκιάς κοσμεί τα νομίσματα της Καμείρου, της σημαντικότερης πριν την ίδρυση της Ρόδου πόλης του νησιού.                  

o Ένα άλλο φυτό που απαντά στην εικονογραφία των αρχαίων νομισμάτων είναι η ελιά, που συνδέεται με την καλλιέργεια του δέντρου στην ευρύτερη περιοχή της εκδότριας αρχής. Η ελιά είναι παράλληλα το σύμβολο της Αθηνάς, αφού το ιερό δέντρο ήταν το

δώρο της θεάς προς την πόλη των Αθηνών, στην οποία έδωσε και το όνομά της.

o «Λαλούντα σύμβολα»: φυτά, που απεικονίζονται επί των νομισμάτων των οποίων κάνει λογοπαίγνιο με το όνομα της πόλης που έκοψε το νόμισμα: η Ρόδος απεικόνισε το ρόδο και ο Σελινούς το σέλινο.

Σελινούς (σέλινο)              Ρόδος (ρόδο) o Μεταξύ των παραστάσεων των αρχαίων νομισμάτων, βρίσκουμε ακόμη και τον

εντυπωσιακό, χάρη στο μεγάλο ύψος του, φοίνικα.               

                                                     Σίλφιο                                     Πριανσός                 Καρχηδών

o Τα νομίσματα γίνονται μάρτυρες ακόμη και για εξαφανισμένα είδη φυτών. o Σίλφιο→ φυτό γνωστό για τις θεραπευτικές του ιδιότητες, το οποίο

ευδοκιμούσε αποκλειστικά στην περιοχή της Κυρήνης.

ΟΙ ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΕΣ ΣΥΝΗΘΕΙΕΣ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ

Πολλά στοιχεία για τη διατροφή των αρχαίων Ελλήνων υπάρχουν στο έργο «Δειπνοσοφισταί» του σοφιστή Αθήναιου από την Αίγυπτο (τέλη 2ου έως τις αρχές του 3ου αιώνα μ.Χ.).Ο Αθήναιος έζησε τον 3ο μ.Χ. αιώνα και στο έργο του αναφέρεται ένα συμπόσιο που παρέθεσε κάποιος πλούσιος Κάρανο, με την ευκαιρία του γάμου του. Από τον τίτλο “Δειπνοσοφιστές” φαίνεται ότι στην αρχαία Ελλάδα κατά τη διάρκεια του δείπνου, συζητούσαν για θέματα σχετικά με το φαγητό (κάτι σαν γαστρονόμοι).

Υπήρχε επίσης και μια γιορτή , «τα Δειπνοφόρια», που γίνονταν στην αρχαία Αθήνα προς τιμή των θυγατέρων του Κέκροπα (μυθικού βασιλιά της Αθήνας) και στην οποία μερικές κοπέλες, που ονομάζονταν δειπνοφόροι, μετέφεραν σε πομπή πολυτελή φαγητά.

Έτσι, μόνο οι πλούσιοι τρώνε κρέας, άφθονα και πλούσια εδέσματα, πίνουν άφθονο κρασί και παίρνουν μέρος στα συμπόσια.

Σύμφωνα πάντα με τον Αθήναιο, στην εποχή του Περικλή, ένα δείπνο πλουσίου, περιλαμβάνει λαγό μαγειρεμένο με μέντα και θυμάρι, ψητές τσίχλες και ορτύκια, αρνάκι ή γουρουνόπουλο σούβλας, πίτες της «Αθήνας» με τυρί ή μέλι, γλυκίσματα από ψιλοκοσκινισμένο αλεύρι με μελωμένο κρασί και σουσάμι, τυρί Αχαίας, σύκα και μέλι, ραπανάκια (για να συνέρχονται από το μεθύσι) και άλλες λιχουδιές, τα «νωγαλεύματα».

Οι αρχαίοι Αθηναίοι Σύμφωνα με τον Ηρόδοτο, οι αρχαίοι Έλληνες, έχουν «για παντοτινό

σύντροφο τους τη φτώχεια». Έτσι η πλειονότητα των Ελλήνων σιτίζεται λιτά.

Οι αρχαίοι Αθηναίοι είναι ιδιαίτερα λιτοδίαιτοι σε σχέση με τους υπόλοιπους Έλληνες.

Η Αττική γη, θεωρείται «λεπτόγαιος», δηλαδή άπαχη γη. Επίσης, η έλλειψη νερού έχει σαν αποτέλεσμα οι καλλιέργειες να γίνονται με δυσκολία και η παραγωγή να είναι μικρή. Φημίζονται όμως για το μέλι και για τα σύκα. Τα αττικά μάλιστα σύκα, θεωρούνται και τα καλύτερα, γι’ αυτό δεν πρέπει να εξάγονται. Όμως εμφανίστηκαν πολλοί που έκαναν μυστική εξαγωγή και οι οποίοι ονομάστηκαν συκοφάντες. Αυτή τη λιτή διατροφή τους ο Αριστοφάνης θεωρεί πλεονέκτημα και υποστηρίζει ότι η πρόοδος και η καλλιέργεια τους οφείλεται κατά μεγάλο βαθμό σε αυτές τις στερήσεις τους.

Η έκφραση «Αττικηρώς Ζην» σηματοδοτεί αυτή ακριβώς την ολιγοφαγία των Αθηναίων.

Οι αρχαίοι Σπαρτιάτες Ωστόσο, και οι αρχαίοι Σπαρτιάτες έμειναν γνωστοί για την ολιγοφαγία τους. Το

καλύτερο τους φαγητό είναι ο Μέλανας Ζωμός, είδος ραγκού από χοιρινό κρέας, αίμα, ξύδι και αλάτι. Τρώνε πάντα σε ομαδικά γεύματα, τα συσσίτια. Παρόμοιο τρόπο σίτισης έχουν και οι Κρήτες.

Οι αρχαίοι Έλληνες τρέφονταν κυρίως με ό,τι παραγόταν στην επικράτεια των πόλεών τους, αν και κάποιες ισχυρές πόλεις, όπως η Αθήνα, είχαν τη δυνατότητα να εισάγουν είδη διατροφής από άλλα μέρη.

Στην αρχαία Ελλάδα, λοιπόν όπου αφθονούσαν τα δημητριακά, βασικό στοιχείο της διατροφής ήταν το ψωμί, συνήθως από κριθάρι, αλλά και από σιτάρι.

Συνηθισμένα ήταν επίσης οι ελιές, που χρησιμοποιούνταν και για την παραγωγή λαδιού, τα όσπρια (κυρίως κουκιά και φακές), τα λαχανικά κα τα φρούτα (σταφύλια, σύκα, κυδώνια, μήλα, αχλάδια και ρόδια),οι ξηροί καρποί (καρύδια και αμύγδαλα), το τυρί και το γάλα και το μέλι. Υπήρχαν ακόμη κρεμμυδάκια και σκόρδα, ενώ στα φαγητά χρησιμοποιούσαν αλάτι, θυμάρι και ρίγανη.

Όσον αφορά το κρέας, το έτρωγαν ωμό σε έκτακτες περιστάσεις, συνήθως σε δημόσια

γιορτή, όταν προσφερόταν κάποια θυσία στους θεούς, καθώς ήταν ακριβό. Έτρωγαν όμως πουλερικά, κοτόπουλα και χήνες, καθώς και κυνήγι, λαγούς, πέρδικες, αγριοπερίστερα, ορτύκια, τρυγόνια και κοτσύφια.

Έτρεφαν μεγάλη εκτίμηση στο ψάρι, που αποτελούσε μια από τις βασικές τροφές κυρίως στους κλασσικούς χρόνους.

Τα γεύματα τους οι αρχαίοι Έλληνες τα συμπλήρωναν με κρασί για το οποίο ήταν

μάλιστα περήφανοι, καθώς θεωρούσαν πως όσοι έπιναν οτιδήποτε άλλο ήταν βάρβαροι. Το κρασί τους ήταν πολύ γλυκό και δυνατό και συνήθως περιείχε κομμάτια από σταφύλια και κληματόφυλλα, γι’ αυτό τα στράγγιζαν καλά και το ανακάτευαν με νερό πριν το πιουν (το ανακάτεμα αυτό λεγόταν «κράσις», λέξη από την οποία προέρχεται και η λέξη κρασί).

Συνήθως οι αρχαίοι Έλληνες έτρωγαν τρία γεύματα την μέρα. Το πρωί συνήθως έτρωγαν ελαφριά. Λίγο κριθαρένιο ψωμί, βουτηγμένο σε άκρατο

οίνο (ανέρωτο κρασί) κι λίγες ελιές, τυρί και σύκα ή μια κούπα «κυκεώνα», ρόφημα από βρασμένο κριθάρι αρωματισμένο με μέντα ή θυμάρι.

Το μεσημέρι, υπάρχει ένα σύντομο γεύμα το «άριστον», ψωμί με τυρί κατσικίσιο ή ελιές και σύκα. Το βασικό γεύμα της ημέρας είναι το δείπνο.

Στα σπίτια των χωρικών το δείπνο περιλαμβάνει κριθαρένιο χυλό και ψωμί από σιτάρι. Σπανιότερα τρώνε λαχανικά, κίσσες ή χελιδόνια που τα παγιδεύουν στους αγρούς.

Στα σπίτια των πλουσίων, το δείπνο περιλαμβάνει, κάποια δημητριακά και ψωμί σιταρένιο, καθώς και ψάρια ή λουκάνικα, τυρί, κουλούρες και ραπανάκια. Συχνά, τελειώνουν το δείπνο με επιδόρπιο, τα «τραγήματα», φρούτα φρέσκα ή ξηρά ή γλυκά με μέλι.

Συνοψίζοντας όλα τα παραπάνω... Στο αρχαιοελληνικό τραπέζι δεν υπήρχαν πολλά γνωστά μας

τρόφιμα, χωρίς όμως αυτό να υστερεί σε σχέση με το σημερινό, το αντίθετο μάλιστα!!! Οι πρόγονοί μας έτρωγαν καλά!!! Μάλιστα είναι οι πρώτοι που κατέγραψαν από πολύ νωρίς (5ο αι.), τους τρόπους παρασκευής των φαγητών. Τα κείμενα που έχουν σωθεί, αποτελούν ένα από τα αρχαιότερα γαστρονομικά αρχεία. Η αρχαία ελληνική κουζίνα περιλαμβάνει τις περισσότερες από τις υγιεινές διατροφικές συνήθειες που έχουν υιοθετηθεί από το σύγχρονο πολιτισμό στις περισσότερες περιοχές του κόσμου....

ΜΕΤΑΛΛΑΓΜΕΝΑ ΤΡΟΦΙΜΑ ΕΥΛΟΓΙΑ Η ΚΑΤΑΡΑ;

Τι ισχύει για τα μεταλλαγμένα τρόφιμα; Έχετε αναρωτηθεί ποτέ τι επιπτώσεις μπορούν να έχουν

στο περιβάλλον; Μήπως τελικά πρέπει να ανησυχούμε;;; Η εξέλιξη της γενετικής επιστήμης συνέβαλε στην παραγωγή τροφίμων και οργανισμών με

τροποποίηση του γενετικού τους κώδικα. Με τη βοήθεια της σύγχρονης τεχνολογίας της γενετικής μηχανικής είναι δυνατή η παραγωγή φυτών και ζώων ή ψαριών με νέες ιδιότητες. Τα νέα αυτά χαρακτηριστικά συνήθως αφορούν την ανθεκτικότητα τους σε ασθένειες, σε παράσιτα, στην ταχύτητα ανάπτυξή τους, στην εμφάνισή τους ή ακόμα και στη γεύση τους. Τα γενετικά τροποποιημένα τρόφιμα παίζουν καθοριστικό ρόλο στη γεωργία, στην κτηνοτροφία, στην ιχθυοκαλλιέργεια και γενικά στη διατροφή σε παγκόσμια κλίμακα.

Ωστόσο, η επέμβαση του ανθρώπου στη φύση μπορεί τελικά να αποβεί καταστροφική... Ας πάρουμε για παράδειγμα ένα είδος σολομού που έχει τροποποιηθεί, για να μεγαλώνει πιο γρήγορα. Μπορεί εύκολα αυτό το ψάρι, στη μεταλλαγμένη του μορφή, να εκτοπίσει και να θέσει σε κίνδυνο τον υπόλοιπο πληθυσμό των κανονικών ψαριών, διαταράσσοντας έτσι την ισορροπία στην τροφική αλυσίδα. Ακόμα, σκεφτείτε τις επιπτώσεις ενός ιού ο οποίος, αφού τροποποιηθεί για να ελέγχει τα έντομα, παρουσιάσει συμπεριφορές, που μπορεί να αποβούν μοιραίες για το περιβάλλον και τον άνθρωπο.

Η ESA (The Ecological Society Of America), η αμερικάνικη οικολογική εταιρεία, τονίζει ότι υπάρχουν οφέλη από αυτή την εξέλιξη, εντούτοις οι κίνδυνοι που απορρέουν είναι μεγάλοι. Συνεπώς, χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή, ειδικότερα όταν πρόκειται για απελευθέρωση γενετικά τροποποιημένων οργανισμών στο περιβάλλον. Επιπλέον, οι διαδικασίες ανάπτυξης τέτοιων τροφίμων και οργανισμών πρέπει να υπόκεινται σε αυστηρούς και διαφανείς κανόνες της επιστημονικής διαδικασίας. Οι επιπτώσεις για το περιβάλλον πρέπει να αναλύονται προσεκτικά και οι διαδικασίες να είναι ανοικτές για μελέτη από το κοινό. Όπως καταλαβαίνετε, για τη δημιουργία γενετικά τροποποιημένων τροφίμων υπάρχει λόγος και αντίλογος. Αυτόν και σας καταθέτουμε....

ΟΦΕΛΗ ΓΕΝΕΤΙΚΑ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΜΕΝΩΝ ΤΡΟΦΙΜΩΝ:Προϊόντα φυτικής προέλευσης• Μείωση χρόνου ωρίμανσης των φυτών ή δέντρων που τα παράγουν.• Αυξημένη ανθεκτικότητα σε ασθένειες και βλαβερούς οργανισμούς. Όμως με τι αντίκτυπο; Οφέλη για το περιβάλλον• Λιγότερη χρήση εντομοκτόνων, ζιζανιοκτόνων και λιπασμάτων.• Εξοικονόμηση ενέργειας. Οφέλη για τον πληθυσμό• Αυξημένη παραγωγή τροφίμων για τον αυξανόμενο ανθρώπινο πληθυσμό της γης.• Από πολλούς θεωρείται δυνατή η αντιμετώπιση του προβλήματος της πείνας και

του υποσιτισμού, που μαστίζει σήμερα ένα πολύ μεγάλο αριθμό χωρών παγκοσμίως.

Όμως σύμφωνα με έρευνες, οι ποσότητες των τροφίμων που παράγονται σε καθημερινή βάση υπερκαλύπτουν τις ανάγκες του πληθυσμού της γης. Ωστόσο δεν γίνεται σωστή κατανομή των τροφίμων αυτών με αποτέλεσμα σε επικρατεί η φτώχεια και ο υποσιτισμός. Σύμφωνα με αυτά τα στοιχεία λοιπόν, η παραγωγή μεταλλαγμένων τροφίμων καθίσταται απολύτως… ΜΗ ΑΝΑΓΚΑΙΑ.

ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΓΕΝΕΤΙΚΑ ΤΟΠΟΠΟΙΗΜΕΝΩΝ ΤΡΟΦΙΜΩΝ:Ασφάλεια• Κίνδυνοι για την ανθρώπινη υγεία: Μεταφορά αλλεργιών, δημιουργία ανθεκτικών

μικροοργανισμών στα αντιβιοτικά, πιθανότητα για άγνωστες επιδράσεις που μπορούν να έχουν σχέση με καρκίνο ή άλλες επιδράσεις στην ανθρώπινη υγεία.

• Κίνδυνοι για το περιβάλλον: Ανεπιθύμητη μεταφορά γενετικά τροποποιημένων χαρακτηριστικών σε άλλους οργανισμούς με φυσικούς τρόπους, απώλεια του πλούτου της βιολογικής διαφοροποίησης στο φυτικό και ζωικό βασίλειο, άγνωστες επιδράσεις σε μικρόβια ή σε άλλους μικροοργανισμούς του εδάφους.

Προβλήματα πνευματικών δικαιωμάτων• Υπάρχει ο κίνδυνος μερικές πολυεθνικές εταιρείες να μπορούν να ελέγχουν την

παγκόσμια παραγωγή τροφίμων λόγω πνευματικών δικαιωμάτων.• Αύξηση της εξάρτησης των φτωχότερων και λιγότερο αναπτυγμένων χωρών από τις

πλουσιότερες και βιομηχανοποιημένες χώρες.• Εκμετάλλευση από τις πιο αναπτυγμένες χώρες των φυσικών πόρων άλλων πιο

αδύνατων χωρών. Ηθικά προβλήματα • Επέμβαση στους γενετικούς μηχανισμούς της φύσης και παραβίαση των εσωτερικών

αξιών φυσικών οργανισμών.• Ανάμειξη γονιδίων από βιολογικά διαφορετικούς οργανισμούς.• Αντίθεση για την κατανάλωση προϊόντων φυτικής προέλευσης που περιέχουν ζωικά

γονίδια και αντίστροφα.

Βιβλιογραφία - Από το διαδίκτυο

• http://www.medlook.net/category.asp?category=24

• http://egnatia.ee.auth.gr/~ample/gen_food.htm

• http://www.Greenpeace.org/Greece/?id=256

• Ελένη Σολωμού, Κλινική Διαιτολόγος – Διατροφολόγος, ΒSc Logodiatrofis.gr

• http://

el.wikipedia.org/wiki