476
Предраг Пипер ЛИНГВИСТИЧКА СЛАВИСТИКА

П. Пипер, О пореклу имена Немања, Лингвистичка славистика, 20-26. стр

  • Upload
    -

  • View
    81

  • Download
    11

Embed Size (px)

DESCRIPTION

П. Пипер, О пореклу имена Немања, Лингвистичка славистика, 20-26. стр

Citation preview

  • 2014

  • 2014

  • , 3www.slavistickodrustvo.org.rs

    [email protected]

    Copy centar Ta

    , 2www.cctas.co.rs

    [email protected]

    100

    ISBN 978-86-7391-036-9

  • : . : (: , 2012). - , . . . , , , , , , . , - , , .

    I. , II. , III. , IV. , V. , VI. , VII. ( ,, , -, , , ), . - , . , , , .

    . ( ), , . .

    : ,

  • 6 :

    : . , : - . : , 2011.

    , , . : , , - , - .

    . , . .

    . .

  • I.

    *

    , - , .1

    coja Coea e ce a a ejeaa ea. a oj x ee c c coo, xaco ceoc. Coe c I e jee eoxe e o aj ooee e, o ao ca. o c Coe a coj e , a o aa, oe e, aj eoe ee eoce eeace e, ecj xoo aoj. a e e ooe acx a oa coece ceoc jec aoaoco cee o eoje, : Je je c a caa e oje, oje ca ja e a (. 18,20).

    Cao o ao oaeeo oe oa Co-ce ae xo e o.2 Cee oje c o oceja aje ooe oje o ao. A a oa cao ca ee , a oje c o , coje coece ceoc, jx caa cee eee o a, a co-eco aea, ceoea caoceoea, a coe-ce oce oe, ee ee.3

    , , .

    . , . , , 2012, . 188, . 490, , . 3, 389405.

    1 24. 2012.2 . . , -

    . The Hague, Paris, 1966; . . . - . : , 1984; R. Veerka, Potk slovanskho spisovnho jazka: Studie z djin staroslovnskho psmenictv a jazka do konce 11. stolet. Praha: Univerzita Karlo-va v Praze, Filozofi ck fakulta, 1999; . . , . -: , 2004.

    3 . , . 3, . : , 2011, . 257.

  • 8 I.

    *

    , , . , , . , , , , , . , , - , , , . - , .

    *

    . III a, ( XIV4), . , - , , , , , .

    , - ( V) ( , ), . - - - . - , .

    - ( , ). - , . - , - ,

    4 : (, . , . 166); (, . , . 6778).

  • 9

    - , .

    - , , - ( , ). ( ) , , , - ( , , , ), , .

    , , ( , ) , .

    , ( XVII), III, .

    - , , , , . , , , ( ), ,5 , , , - , , , , , - . , , , , , , , , .

    *

    , ( -), (), . -

    5 - , .

  • 10 I.

    , , , . .6 , , . , . , .

    ( ), , , . - (, ), , - ; , , III .

    , - - 7 .8 , , . - , - , , .

    *

    , -

    6 . . . , , - .

    7 , (, , ), . . , : . : : , 2003, . 81.

    8 . . . , . -: , 2004, . 247.

  • 11

    .

    , - ; ; , . - . , -, ; , , . , , . , . . , . , , , . , , 1396. .

    - 1. 1726. , . - - I , - .9 - , , , . - .10 ( ), , , . , , , .

    *

    - , . IX , , .

    9 . , 2. 8. , 6. 1727. .

    10 . , : . : : , 1989, . 14.

  • 12 I.

    , . - - . , ; , . (. ). .11 - , , , , . , . , 22. 2010. , - -.

    , . , , , , , , , , , , , -, .

    *

    - . , 38 . - . . , , 38 , , : .

    , , , , 2. 864. .12 38

    11 . http://www.svevlad.org.rs/rodoved_srbija.html; http://glaspredaka.com/; http://www. slowianskawiara.pl/indexserbia.html.

    12 . , ? // - . 76 (2009), 721.

  • 13

    - , .

    *

    - , , . , , , , . , ?13

    , , - , , , . , - , . .14 , , .

    *

    , , , -, , , , .

    . , - , , - , , , . , , - , , , , , . ,

    13 , , - , , .

    14 ( 1708), , . , , .

  • 14 I.

    , 15 - , .

    *

    . . -, . , ?

    , . , , -, , , , , .

    , . - (. 10, . 59, 2003). : , , , , , , -, , , . . , 24.000 - . -, , .

    , , 1997. , . . - 550 , . , , , . , .

    -

    15 . : . , ( ), , 2011. ( ).

  • 15

    , , ,16 . , .

    . , , , I , (o XVI o XIX ) , . 1. 2009. - , -, , , , -, .17

    , . . , , - , , , .

    (CDU), , , , . . -.

    , , , , , , , , .

    *

    , , - , . - . , . .

    16 -, . , , .

    17 : S. Kordi, Likvidacija sto tisua knjiga // Jutarnji list (Zagreb), br. 4842, 12. 1. 2012, str. 16; . : http://www.tacno.net/Novost.aspx?id=12327.

  • 16 I.

    , , 2001. - 1. , ,18 , , - (, , 24. 9. 2001).

    , , - . -. - , . , -, , , .

    *

    , - , . . - , , .

    , , - , , , , , , , , , , , , , . , , , , .

    18 . , , , , . , , , , , - . ( , ), ( , , , , ), - .

  • 17

    , , , , ( -) , , , : .19

    . - , , , - . , ( ) . , , - .

    - , , . . . , , , , , , . - ( ) , ( , . ) , .

    , . - , , , , , . -, . , , , , , , .20

    19 . , // . 184, 481, 4 (2008), . 582.

    20 ( - ) , : , ? .

  • 18 I.

    , , , - , - . - , , IX .

    . , . , ? , , , , , , ?

    *

    , - , - , , , . . -, , . , , .

    , ,21 , , - , , , , , , .

    - , - , , -, ( ) . , .

    21 , . : , 2011.

  • 19

    , ?

    *

    . , - XXI .

    , , - , , , ; , , , , , -, .

    - , , .

    , , . , - , , , , .

  • *

    , . - , - .

    o . : ! , ; , , . , . (, . ., 295) [sic!] , , , ( ), . . (, . ., 295296)

    : , - , . 30- . . , , , . 30 , : . - , : . (, . ., 296)

    -, , , ,

    . , // -, L, 2007, 683689.

  • 21

    , - ( 2007). -- , ( 2001, 52).

    , - . - , - , , , , . ( [] ).

    - , . . , - : -, : - , . - ( ), , 1 ( , , ), ( , *, , * .).

    (1979). , , () (1) Nma Nmo (2) Neman, (3) Nema , , (4) Nemanj.2 : Nmo Rmo, Neman Vukan, Nema Ra Nemanja Ivanja ( 1979, 56, 8).

    . , - - Nema (, Nmo3 Nma Neman, Neman Nema, Nema Nema) , . *,

    1 -, , , , .. ; , . (, . ., 296)

    2 , . 2001, 163.

    3 , . , - ( 1988, 167). XV .

  • 22 I.

    : Nmo Nma Neman Nema Nema.

    K : , (), XII.V. . , , , ( Rom Dalm. III, 45) ( 1978, 147; . 1962, 313314). : , , , .; namanh , Just, Iranisches Namenbuch 504. ( 1978, 147). (1979, 7). , .

    : , ; , ; , ?

    . , nejasno ostaje i grko pisanje , to moe da predstavlja *Nejman, koje nigdje nije potvreno. Takvo ime dalo bi se dovesti u vezu s hipokoristicima Nejo, Nejko, Neja, Nejka od Nedjeljko, Nedjeljka (Vuk), na zapadu Dominicus > Dinko. Na Nejo mogao je doi sloeni sufi ks -man (v.). Nedjeljko = Dominicus oznauju lica roena u nedjelju = dies dominicus ili dominica. Sufi ks -ja u Nemanja isti je kao u Velja od Velimir. ( 1972, 511)

    *Nejman , Nej- -man . , o -man (. , , .), --, , --, ,4 *Nejman - -man *Nej-, , , . *, *, * .

    .

    I. . , . : , , . : . (. 1951, 13897/7)

    , ,

    4 - , - - -.

  • 23

    , . , .

    II. . , ; . . , , [ ] . , -, , , ( ., 1896, 824).

    , , , , , , IX , , .

    III. , -, - . : ~ . ( .). , ( ., 1940, 119).

    , - , , , , .

    ,5 , - .

    (. 1972, 511), Neeman (. 1979, 6), .6 , . Neeman ,7 .

    , ? . . ,

    5 , . Nijenica ne ee je prvim lanom sloenih imena, npr. Nedamysl, Nemanja, Nemir [...] ( 1985, 22)

    6 . Naman, Naeman, . Brockhaus Enzyklopdie. Dreizehnter Band. Wiesbaden: F. A. Brockhaus, 1971.

    7 . II - (: 1978, 160).

  • 24 I.

    . , . .

    , ; .8

    , , . . :

    ; . (, 4, 27).9

    ( , ) , . . , , ,10 .

    : / o - (, , 1986, 54). , , (- 1986, 47). , . +CC / C8 / 8 Z8 / NOV V / NNI ( 2002, 250) . ( 2002, 249)

    . ( , - -), ( ) , ( ).

    , 11 , , . (. ), ... (. ...). , , . - () ,

    8 , 5, 1 ( . - . . . . . , 1871). , , , . .

    9 . . . , . , 2002.

    10 . [...], . 1959, 64 .

    11 .

  • 25

    , .12

    - , Neeman, , . .13 ( . . , , 14). , . (-);15 ,16 Nemani.17 Ovu zgradu spravi Nemanska rodbina.18 : Po tuim izvorima (ispor. u Grka ) pie Kavain 244b Neman; tako je u i Kaia razg. 48 [...]. T . [...] Ovi kral na krteu bi imenovan Neeman oliti Nemaa; a iz Kaia je to uzeo pisac knjiice Nadod. 189: Tad Neeman posta kral Raije... kad pak pomru braa Nemanova. [...] Ima potvrda iz starine da su to ime i drugi ludi imali: Prvoslav Nemaa (upravo zapisano -na, ali se jamano ima itati -a). Starine 13, 207. Druge potvrde donosi K. Jireek rom. 3, 45: za Krk (XII vijeka), za Zadar (XIII v.), za Dubrovnik (XIV v.), za Grbal (XV v.) (str. 869).

    , , , , , , - - , .

    ( 1979, 8), , .

    *

    , - .

    12 , ( 2001, 747), . ().

    13 . . . . : , 1977, . 240, 618.

    14 . 4, : 1984, . 566. 15 : 2002, 317; .: , 2001, 400, -

    . , . , .

    16 . , , . . 17 nema ni, . 1972,

    . 511.18 , Po svoj prilici je znaenje: rodbina Nemaiska, . 895.

  • 26 I.

    . , , , , , , .

    1979: , //

    , 1979, 1, 58. 1959: .

    II. . . : , 1959.

    1986: , // : . : - , 1986, 4349.

    1988: , . : 1988. 2002: , // , 2002,

    13, 245253. 2001: Milka Ivi, Pravci u lingvistici, 1. Deveto izdanje, 9. izd., dopunjeno

    poglavljem Lingvistika u devedesetim godinama. Zemun : Biblioteka XX vek, Beograd : igoja tampa : Krug, 2001.

    1962: , . . : , , . CCCLVI, , , . 42, 1962. [ 1901, 1903, 1904].

    1978: , : , 1537. - ( ). , . . : , 1978. [ 1911].

    2001: , : . : Book : MARSO, 2001.

    2002: , , . : , 2002.

    2007: , // 180618562006. / . . : , 2007, . 433450.

    1972: Petar Skok, Etimologijski rjenik hrvatskoga ili srpskoga jezika. Knjiga druga. KPoni. Zagreb: JAZU, 1972.

    (. .): , , . . . . , . ., 296297.

    , , O 1986: , , o, - // : . : , 1986, 4960.

    1985: Mate imundi, Nepoznata hrvatska osobna imena s poetka XIII stoljea // , 6, 1985, 59100.

  • *

    . . O , . , - . - , .

    , .1 , - , - , , . - , .

    , , . .

    , 18. 2013. .

    1 - (. 1914; 1914; 1914; 1914; 1914; 1914; 1914; 1914; 1915), (. 1979; 1981; 1989; 1995; 1995) ( 1963; 1969; 1977, 1978) (. 1930; 1924; 1986; 2000; 2010; . 2008).

  • 28 I.

    , , - .

    *

    ( 8. 1848. , , 18. 1913. ) - ?

    , , - . 28. (10. ) 1878. . , . . ( 1977: 197)

    - - , ( 1963: 376), - . , , (. 1968: 151). . , , - . , , .

    , - ( 1879).

    ( 1879).

    ( - , 1879, 1881, . 1880; 1881).

    - ( 2010).

    . - . . (256 )

  • 29

    (122 ), ( 1969; 2010).

    , ( 1881).

    (- 1882; 1987; 1986; 2008).

    , (- 1903).

    ? , . - , , .

    . , - , , , , 1878. - , , , , , .

    -, , , , -, , , . , , .2 , , . - , .

    . , - . - ( 1915) ( 1876). , , - , . , ( 1. 1882). ,

    2 .. , [...] ( 1914: 1).

  • 30 I.

    , 1895, .

    , , ( 1879), - ( ) .

    , ( , 18801881), -, , .

    , ( 1915).

    ( - , 1885), -, .

    , . . - ( 2010, 40).

    . .

    , ( 1882) , , , , , - , . - , . , , . . , . . , . . ( 1979: 76), (. 2002; [.] 2004; 2010), , , - . , , .

    , ( 1903), - - ,

  • 31

    , , . . , , - ( ), , ( 2006).

    1726. , , , , .

    , 22. XI 1881. ( ), 15. XI 1892. , .

    , , , , . , - , . , 1894. . .

    - , , , -, - . 18. (31) 1913. . , , , : , , , . ( 1914: 8) (.-, 1914, 1) - , - . . , ( 1914: 10)

    28. (10. ) 1878. -

  • 32 I.

    - - : , , , , . ( 1879: 330)

    1977: ,

    ( ) // , 1977, 13, 197202.

    1978: . // , 1978, 3, 8485.

    1876: , // , 1876, ( ).

    1914: . . . . // - , .-, 1914, 2, 23.

    1924, : // --. . . , 1924.

    1915: - . . , . 1915: 3442.

    1979: . . . . . // , 1979, 16, 6585.

    1995: , . : , 1995.

    2008: , // 12 (2008) 2434.

    2000: , : 1941. . : , 2000.

    2010: , - . .: , , : . : , , 2010, 3442.

    1981: . , 1878. 1885. // , , . XXVIII, 1981, 105128.

    1989: . . (7080- XIX ). : , 1989.

    (.) 2004: : 18. 19. . . . : - , 2004.

    2002: , : - . : , 2002.

    1914: . . . . // , .-, 1914, 1, 12.

  • 33

    1986: , // - , 18, 7172, 291304.

    1879: . , // , 1879, 71, 325326; 1979, 72, 329330.

    1879: . , . -: , 1879, 112 .

    1880: . . , // , 1880, 133135.

    1881: . . // , 1881, 14, 496497.

    1881: , // , -, 1881.

    1882: . -. - . , 1882. (- )

    1903: . . . XVIII . // - . ., 1903. . VIII. . 2, 3. . 246311; 190297. http://feb-web.ru/feb/izvest/1903/03/033-190.htm (28. 2014)

    1987: , , . - . : , 1987.

    1963: , // . , 1963, 375401.

    1914: . . . . // , .-, 1914, 1, 56

    1914: . . . . // -, .-, 1914, 1, 611.

    1968: . , . : , 1968, 151.

    . 2008: , , : , // , , . : , 2008, 158.

    1914: , () // , , 1914, 27, 203204.

    1969: , // , 1969, 14, 5759.

    2004: , // . 10 (2006), 1724.

    2010: , - // : (19102010) / . . : , 2010, 257277. [ .]

  • 34 I.

    1930: . , . // -, , . , . 2, 16. , 1930, 138141.

    1914: . . . // , .-, 1914, 1, 25.

    1914: , // , . XXXII, 2, 16. 1914, 158160.

    1914: . . . . // , .-, 1914, 2, 2123.

    1915: . - o: . . . . . . . -: , 1915.

    1995: . . . . . . . // , , . XLXLI, 19931994 [1995], 219232.

  • 35

    . , :

    // , : 120- 50- / . : : , 1998, 910.

    / . : - , 1998. 99 . ( , ; . 15) // . LV (1999), 143149.

    . . . // . 58/59 (2000), 277.

    , , , 1999/1, 2, 3; 2000/4 // . 5 (2001), 281284.

    // . 10 (2006), 1724.

    // . 178, 470, 6 (2002), 840853.

    ? // . 76 (2009), 721.

  • II.

    *

    , , , . [...] - , .

    .

    1. , - , , homo religiosus, ( ) , . (JAKOBSON 1966: 289; BRIGHT 1992: 6667, 337) , , -, , .

    XXI 84% , 32% (PW FORUM 2012). - , a . , , , .

    - , , , -. - ( ), , , - , - , (. , , , , .).

    * . , // . . -, . : , 2013, 211227.

  • 38 II.

    - ( , , . 2003: 81).

    , , , , ( , , -) . - , , - .

    - , .1

    2. ? (. 24,32) - .

    - , . , , , , - , , , - , ( [] . , . 2006: . 2, 243), , (. 1,18), , . - . - , , - .

    - , -, ,

    1 . -: 2012: 59, . . : 2006; 2009; 2011.

  • 39

    . , , , , ( / . . . ), ( , . . 12,37).

    , , , -, - . .

    3. (. 28,3). , , , , , , , , , - , , , , . , . . j , . , (. 3,15), (. , . 17,5).

    . , , :

    , . . -, , , , . , . , . , . : ? : , . , , . ; . . , (. 6). . (II . 3). (I . 18). . . - , (IV . 16). . - , . . . . , . ( 2001: 11.10; 742)2

    2 , , , (. ), .

  • 40 II.

    , , , , : , (. 1,3), (2. . 32,3233; . 316; . 4,3; . 3,5; 17,8; 20,12), , (. 2,17).

    , , , , , , , , . , . , , .

    ! (. 28,9), ... (. 28,10) . , , , , , , ( , ; . 2009), , . , - , , , , , .

    (. : , , , , , , - 2001: 19.5; 350). , , , .3 , , , , . ,

    3 , - (. . [], , ), . , , . ( . . . 11,13), (6. ), . (). , , , . ( 2012: 9.10). , , . , II . - , .

  • 41

    : , 2012: 22.9).

    . -: , , , , , ( 2001: 19.5; 350), , , . . : . (. 8,8)

    ( , . 2001: 27.12; 949),4 , , -: . ! (. 1,38), . , ... (. 1,46), (. . 2,3; 2,5). , .

    : , , ( 2001: 6.10). , , , , , . - ( . ) .

    , , , , , -, , .

    , , (. 8,2), , , . , , - , , , , , (. 13,14), ( 2012).

    - ,

    4 : , , , . . ( 2001: 27.3; 949)

  • 42 II.

    , , , (. 4,8), (. . 2001: 7.10; 729) ( 2006: . 2: 179), , , .

    , , -, , , -, , . , (), , (), - , , ( 2007).

    4. , , : -, , , .

    , - , , - , , , , . , - , , . - , , .

    , , , - , , , -, ; - , . , , .

    , - , , , -, , . , , , , , ( ), . (. 20,15), - (. 24,17), (. 24,32), , - (. 21,114) ., ( , ) (,

  • 43

    ); , . -, , , , .

    , , , , ( - ), , , .

    , , , , , . , -, , , , . (I . 16,17), . . ( 2001: 5.9; 639) , , , . ,5 .6

    , , , , , , , .

    5. , , - , , .

    , , , , , , - ( . 4,11). , - , , , , .

    - (. , , , , , , ...), .

    5 : , , . . ( 2001: 28. 12; 951)

    6 : (VI . 22), : ; - ; , . ( 2001: 18.7; 508)

  • 44 II.

    , , , , , , , - , .

    , , - , , , - , , , , , , , ( ), ( )7 .

    , . , , , , . - , , , , , , , .

    , ( ) , , : , , ,8 , , ..., , , (), . ( 2001: 19. 11; 845), , .

    7 : , . . , (. 2,39), , , (. 2,14). ( 2001: 26.12; 945)

    8 : . , - , . , . : , . , , , . ( 2001: 27.12; 948)

  • 45

    6. , (. 8,52). - , , (SERL 1991) , - . , . (JAKOBSON 1967: 292), . , , , , , , ( 2007), , -, . , , , . , , , , , , , , ...

    , .9

    , , , - . , , , : - (2. . 1,21);10 , , ; , - , .

    ( , , ),

    9 . ( 2001: 23.4), . ( 2001: 30.4), . ( 2001: 2.6), . , ( 2001: 10.6), . ( 2001: 14.6), . , ( 2001: 20.6), . ( 2001: 29.7), . ( 2001: 6.7), . ( 2001: 19.7), . ( 2001: 20.7), . ( 2001: 25.8), . , ( 2001: 12.10), . , . [] ( 2001: 7.12), . , . ( 2001: 12.12), . ( 21.1), . , ( 2001:28.1), . ( 2001: 1.3), - ( 2001: 14.3) .

    10 . , . ( 2001: 11.5; 330)

  • 46 II.

    , ( - , ),11 ( -, , , 2001: 13.8; 579).12 .13

    (OSTIN 1995) -, (. : . 38,2), ( , . 3,2; . 2001: 18.10; 761; 2006, . 3:24, 87, 146, 214, 387388).

    . , , - , , , , . . ( 2001: 3.12; 883); . ( 2001: 7.12; 894); . ( 2001: 18.7; 507) ., , . , ( 2001: 22.11; 853), 100 - .

    , , ( 1996; 1999), (. 2002, 2002; 2002).

    . - , , , , .

    -. :

    , , . , , .

    11 : ; , , , . (. 20,9)

    12 , . [...] , ( 2001: 27.2; 142).

    13 . (. 24,11); - ( 2001: 21.7; 517). . - , , ... ( 2001: 31.5; 378)

  • 47

    ! ; ; - . , , , . . ( 2001: 29.12; 955)

    , , , XVI o : , ? (, 19.5)

    , . - , , , , . - , : . ( -). , , : , .

    7. - , , . , . , - , , , , .

    , , -: ( , , ) () .

    . , , , , , , , , ( ), , , . je . ,

  • 48 II.

    , -, , ( - , . 2005: 650659). - ( ) , . , , , , , , , , , , , , -, , , . , , ( , ) ( 2012).

    , , , , , , . , , - , .

    , - , ( ) , - , , , , - .

    , - , , , - () , , (. 21,6).

    , // . http://pravoslavlje.spc.rs/broj/950/

    tekst/blazeni-avgustin-hiponski/ , .

    . .: (.), 2012: 91102., , (.). :

    . : , , 2012.

  • 49

    . . . http://www.svetosavlje.org/biblioteka/avajustin/zitijasvetih/zitijasvetih.htm

    , (.). : . , , , , . : : , 2005.

    , . . . . 11, . 4344 (2002): 79.

    , . : . : , 2006.

    , . : - , -, . : : : (31. 1. 2. 2. 2008). : - 2009, 98109.

    , . . LXVII (2011): 163184.

    : , : . 14. . : , 2006.

    , . . . . 11, . 4344 (2002): 56.

    , (.). : . 2002, . 4344., . . , CDVIII,

    , 23 (2007): 73107. [ .], . . , CDXIII,

    , 25 (2009): 7190. [ .], . .

    .: , . : , 1996, 187221.

    . , . : , 2001., . :

    . : : , 2003.

    *BRIGHT, William (ed.). International Encyclopedia of Linguistics. Vol. 4. New York

    Oxford: Oxford University Press, 1992.JAKOBSON, Roman. Lingvistika i poetika. Beograd: Nolit, 1966.OSTIN, D. L. ako delovati reima: Predavanja na Harvardu 1955. godine. Preveo

    Milorad Radovanovi. Ur. D. O. Armson i M. Zbisa. Novi Sad: Matica srpska, 1994.

    PEW FORUM on Religion & Public Life http://www.pewforum.org/ ROKOSZOWA, Jolanta. Jzyk, czas, milczenie. Krak w: Wydawnictwo Oddziau Pol-

    skiej Akademii Nauk, 1999.SERL, Don, Govorni inovi: gled iz fi lozofi je jezika. Beograd: Nolit, 1991.

  • *

    ... - . (. , - , // , 1975, CLI, . 416, . 6, . 828.)

    1. , . . , - ( 1974. ) ( 1957, 1965), - - , .

    2. -, , . , . , . : , -, , . , , -, , . . , - , .

    , , , , () , () , , . , ,

    * . , // : . LXIV (2008), 307322.

  • 51

    , , , , .

    , , , , (. , , , , , , , , , , .), , , - , , , , , a.

    - , , , - , . - . , , , - . - , , , - , .

    - - , . - , , .

    , , , , , , , , , - , ( , , , -) . , , , , . ,

  • 52 II.

    , .

    , , , . .

    3. . , - , 1997, -, 2001, .1

    , . , , .

    . 2001 , , , -, , .

    , , - , , ( , ) - . , , - , , (. , , ), -

    1 . : 2007.

  • 53

    , , - , , - .

    , - , , , . ( - , ) , . . - , . , (. , - , , .), ( - , , , .), - , , , - , .2

    - . - - (, , .), / ( /, / ), .

    , () : , (, , ). - .

    , , , ,

    2 . : 2001, 45.

  • 54 II.

    / - , - , /, , / , , , .

    , .

    4. , , , - , e , .

    , , , , , , . / , -/ , / , / (. 2001, ). , - - , , . . .

    - , , - , , . [...], . . [ ]. (. , , : - 2005, 149. [ . .])

    ) N + VDyn (+) Dir (+) InTrans + / / NAk //

    N + VDyn (+) Dir (+) Trans + NAk + / / NAk , , /, . - . [...], . ; [...] (. , , : 2005, 213. [ . .])

  • 55

    , , , , . .

    5. - . , - , , , - , .:

    , , , , , ( ) Q, -

    , : , (), (Q) (. ).

    , - . - , -: , , , , . ( 2009) [ . .]

    6. , , , , - . .

    , , , /, (. /), , - ( 2001, 186194). , , : (.) 2002.

    ( - ) , ( ), (. - -, , ), - , . ? ( 2006), , , . , -, , , .

  • 56 II.

    7. - . , , , . , - ( -) , . - , , , , , , ( 2005, 864868).

    8. . , , , (= - ) , ( ), (. , . , , ...), (. -, , ...), (, , ...), (. / ), (. / ). - , . , , -, , , ., - .

    9. , , , - , (. , .), (. / ), - , , , , , . , . , , ., , .

    - , , .: ) Adj + (ODet)NGen - , , , , - - - . . . (. , , : 2005, 163.)

  • 57

    10. ( , - ), , . , , / . - (. , , , , , , , , , , , .); , ; , . / (. ) (. , ) . , , . , . , ( ) ( 2005, 875876).

    11. , -/ , / , [...] ( 1987, 41); , - ( 1987, 54). , -/ . , , - .

    ( 2005; 2008), , - (Pojcie aspektu rwnoznaczne z pojciem czasu wewntrznego ogranicza kategori aspektu do dwch czonw pojciowych. Jednym z nich jest pojcie rozcigoci w czasie stanu rzeczy, drugim brak rozcigoci w czasie stanu rzeczy lub, cisej, abstrakcja od rozcigoci w czasie / od trwania stanu rzeczy. [ 2008, 16]), - . , , : Pojecie rozcigoci w czasie jest kompozycjonalnie prostsze od pojcia OGRANICZONOCI w czasie, poprzez ktre defi niowano aspekt dokonany. Oznacza ono bowiem, e nic nie OGRANICZA rozcigo-ci w czasie danego stanu rzeczy. ( 2008, 17) [ . .]).

    ( ), . , (= ),

  • 58 II.

    , , , (Istota konfi guracji limitatywnej jest naoenie OGRANICZENIA temporalnego na stan rzeczy cigy (p) [...] 2008, 153 [ . .]).3

    , ( 2005, 782), , ( 1973: 4748). , , - , . (. [] , . ), (. , , , . ). , .

    12. , , , , , . , - , . , ., - - , , (), .

    () , - , , ( 1971), , , , , .

    13. DIFFERENTIA SPECIFICA, , , (. , .), ,

    3 : Czas wewntrzny jest bowiem w literaturze aspektualnej interpretowany rozmaicie. Rozumie si przeze rne sposoby przebiegu procesu, wlczajc wszelkiego rodzaju OGRANICZENIA w czasie (obecno GRANICY WE-WNTRZNEJ lub ZEWNTRZNEJ), wielokrotno, kursywno i in. ( 2008, 16) [ . .]

  • 59

    , , . , . , , .4

    , , - , , . , , , , . , , , , , - . .

    , , . . , , - () .

    , . , , . , - , , (. ), , - , , , .

    4 . 2005, 737, 1013, 1016; . 2002; - . 2002. , , 2008 2008 ( ).

  • 60 II.

    - , -, -, , , , . , - , .

    , - , , , . , , .

    14. , , - , , , , , . () (= ), () (= ), (= -), (= ), (= ), (. ), (= ), (= ), (= ) .

    - () .

    2009: . . , - // 74 (2009).

    (.) 2002: . . . . . : , 2002.

    1987: . . , // . . . . . . . . . . : , 1987, 40210.

  • 61

    1973: G. Guillaume, Immanence et transcedance dans la catgorie du verbe // G. Guillaume, Langage et science du langage. 3-e d. Paris: Niret, 1973, 4659.

    1957: M. Ivi, Jedno poglavlje iz gramatike naeg modernog jezika: sistem mesnih padea // Godinjak Filozofskog fakulteta u Novom Sadu, 1957, knj. II, str. 145158.

    1965: M. Ivi, The System of Serbo-Croatian Cases Denoting Spatial Relations // Acta Linguistica Hafniensia (Copenhagen), 1965, Vol. IX, N. 1, pp. 5055.

    1971: R. Jakobson, Shifters, verbal categories, and the Russian verb. In R. Jakobson, Selected writings (Vol. 2: Word and Language, pp. 131147). The Hague: Mouton, 1971.

    2005: . , - . : , 2005.

    2008: S. Karolak, Semantyczna kategoria aspektu. Warszawa: SOW, 2008. 2001: P . Piper, Jezik i prostor. 2, dopunjeno izd. Zemun: Biblioteka XX

    vek; Beograd: igoja tampa, 2001. 2002: . , (

    ) // 61 (2002) 5978.

    2003: . , // : 1012. 2001. . : ; : , 2002, 133139.

    2006: . , // , 2006, LXII, 1532. [ .]

    2007: . , // . : , 2006. (= - , . 1), 747. [ .]

    2008: . , : // . : , 2008, 1145.

    2008: , -, // 73 (2008) 337351.

    2005: , , , , , : - . . : - , : , 2005.

  • *

    , , : , , .

    ! , , .

    . - . , , - , , , , - , , , , , , . , (. , , , ), - .

    , , , , , , - , (. LABOV 1966, BUGARSKI 1982, BAKER 1992, BRIGHT [ed.] 1992, 2004, 2004).

    - . , , - . ?

    , () ,

    * . , // . . 21 (2005), 5796.

  • 63

    , , . , a (. ), , , , . , .

    , , , , . , - , , . , ?

    , , . , , (. , 1989; 1998). - , , XV (), , . , , , , , , , ().

    , , , , , , , . , , (-, , , .), . , , , .

    , , , , , , . , , , , ,

  • 64 II.

    , , . , , , , . (1922, 2003), , . . . (2004) (2004).

    , / -- (. 1982; BRIGHT [ed.] 1992), , , , , .

    , , , , . , , , , . , , . ( ), . (. , ), , .

    . , ? , , . , , , , , , .

    , , - , , , - . , .

    , - ,

  • 65

    , ( ), , , , : , , .

    , ( 1995). , , , ( 2001), , , , , , . , .

    , , , . , , . . , , , , , , , .

    , , , , --, .

    (. , ) (. , , / .). . , .

    . -. , , - , . , a . - . :

  • 66 II.

    Kdo je pesnik? / Pesnik je vrtnar besed. Pesnik sadi in neguje besede. / Besede zrastejo v pesmi. // Odrasli posluajo besede, ne da bi jih sliali. / Pesnik pa je lovek, ki ima posluh za besede. // Odrasli berejo besede ne da bi jih zautili. / Pesnik pa je lovek ki ima ut za besede. // Odrasli govorijo besede ne da bi jih pokuali. / Pesnik pa je lovek ki ima okus za besede. // Odrasli piejo besede, ne da bi jih poduhali. / Pesnik pa je lovek ki ima vonj za besede. // Odrasli pri besedovanju sploh ne opazijo besed, zato besede zvenejo / od samote in alosti. / Pesnik pa s pesmijo prebudi besede v ivljenje, da cvetijo in zvenijo. // Kajti, pesnik je zaljubljen v besede. / Zato so tudi besede zaljubljene v pesnika. // Odrasli uporabljajo besede ne da bi jih ljubili. / Tako se besede pokvarijo in postarajo. / Otroci pa so drugani. Otroci se z besedami igrajo. // Igra popravi pokvarjene besede. / Igra z starih besed postrga rjo in jim povrne mladostni lesk. / Igra porodi nove, nezasliane, nezasliano lepe besede. // Otroci posluajo besede. Besede so glasba lovekih glasov. / Otroci utijo besede: so mehke? trde? okrogle? piaste? / Otroci pokuajo besede: so sladke? slane? kisle? grenke? / Otroci duhajo besede. Besede so cvetni prah na roah stvari. // Otroci imajo radi besede. Zato imajo tudi besede rade otroke. // Vsak pesnik je velik otrok. In vsak otrok je mali pesnik. // Otrotvo je poezija ivljenja. Poezija je otrotvo sveta. (NOVAK 1991, 24)

    ( , , ) (. ).

    . , : (. ), - (. ), ( ), ( , . . . -), ( ) . , , , , , , - . :

    . / , , . / , , / , / / , , / , / , / / . (. )

    , . , , . , - - , , ( -, . ) - , , - ( ) , . , , .

  • 67

    , - -- , , . . :

    : / ? / ! / [...] (. , , 1983.)

    . ( , . ), : , , (. . 1972, 389); / , / , / - . (. . , , 1972, 212); , / , / / -! (, [ ], 1972, 70); , / . (. ); . . ( 1988, 87)

    : (. ), (. ); , . / . (. . ); : / , / , / . (. ). :

    . / . / : , / . // ! / . . . / : / ! // , , / . / : , / , . // . ! / ! . / : / . . . / . . / . . // . / . . (. , , 1989, 72.)

    , , - . . - , . :

    , , / . . / / . (. , , , 1989, 60.)

    - , . - (1945) ... ( ),

  • 68 II.

    . 1945. ( ) , .

    . , , - , .

    , . , , , .

    , , , . ( , . . , -), . , - .

    . . - , , , -, . ( 1988, 87); ( 2003, 170172); ( 1993, 8); ( 1996, 105). , , (, - ). -, , , , , . (. - 1972, 197); ( 1986, 277); ( 2000, 4344; ( 2000, 1819). .

    [...] , / : / , , , , / / , , / ! (. . , , 1972.)

    / , / / . // / : / . // / , / / : // -: ! / , : , , / . [...] (. . , , 1986.)

  • 69

    , , , , :

    [...] , ? / ? / , / [...] (. )

    , , , -, , , : ! -, : . . , , 1972, 270. : . . , , 1972, 49; . . , , , 1972, 67; . . , , , , 1972, 138; .

    -, . , , . ( 1987, 188); ( - ...; 2003, 165); - ( 1991, 119); , ( 1994, 24); ( 1994, 7273), . .

    , , , / . . / , , / . [...] ( 1996, 139)

    , , :

    , / , / - / . [...] , / , / / . [...] (. . , , 1972.)

    . . :

    , , / , , / , , / , [...] , / , / , , / . (. , , , 2004.)

    . , , :

    ? / . / ! / , / , . // , / , / / , , / / . (. , ?, 2004)

    , ,

  • 70 II.

    , .

    / . [...] ( 1994, 131)

    : , , / , / -, , / . // / , / .

    . - , .

    ... , / : - / : / / . (. , , 1991, 256257.)

    (. : [ 1993, 62], [ 1993, 63]), , . : . . , , -, 1972, 284; Ex ungue leonem, 1972, 187; , , 1972, 186; , 1972, 259. . :

    : / , / -, , / : / , , , / . / / . (. . , , 1972.)

    , . - , - , , . . . , , 1972. (. . , 1989, 129.)

    , , . ( 1994, 153); ( 1995, 58). . :

    [...] , / , / / . ( ; 1989, 152)

    / / / / . [...] ( ; 1994, 44)

    , , , , . , , ( 1994, 109), , : ( 1994, 110), , , ( 1994, 112). . :

  • 71

    , , . / ( , !) ( 1994, 121)

    , , / ? ( 1994, 121)

    , , , [...] // , . / . . ( 1994, 113)

    , :

    , / , / , - , / . / , / - , / Figaro / . // , / , / / . / . / . / . / . (. , , 2004.)

    . . . : , / , / / . // / -. . / - / . // . / . ! / / , ! // / , / / , . (. , , 2004.)

    , / , / , / . (. , . : , 2001.)

    , . - ( 2003, 91102); ( 1993, 89); ! , : [...] ( 1996, 138); ( 1990, 143); ( 1990, 144); . . , , 1972; . , - , 2004; . , . . -, 2004; . , , 2004; . . , Lichtenstein, 2004; . . . , 2004; , , , . . , , 2004.

    (. ; , : . . 1972). , , , . :

    , / . / , -, / ? / , /

  • 72 II.

    , , / , / - . / : / , / . / : . ! / / . . (. -, , 1964.)

    , , , , , , , . , , , : (. . 1972, 265), : [...] / - . / / [...] (. , , , 1993, 160). - , .

    , / . / / , / . // : / ; / , / . (. -, , , 2004.)

    , (. . . , , 1972, 287; . , / , 1995, 65). .

    , / . / / . / / . / / . / - / . / / ... / / / / . (. , , 1989, 132.)

    : / , / , . / / , / , , / , / , -, / , / , , / , , / , , / - . / , / , / , . / . (. , , 1989, 134.)

    . . (How to do things with words, xford, 1962) , , , , . , , , , , .

    / , / o / . / / / / ! // ,

  • 73

    / , / / : / / / , / ! (. , -, 1989, 131.)

    . / . . . . / , / , ./ , / . / , , / ! (. , , 1989, 69.)

    , . :

    / , , / , / ! / ? ? ? ? / . ! / ... - / ! (. , , 1989, 73.)

    - : , , , , . (. . 2004: , 116; , 162; , 175; , 201; , 204205; , -, 232; , 332; , 353; . , , 2000, 7172; . , , 2004, 202; ), ( , . ), . -, , , , .

    , , / , / , / / , / - / . (, , 1972, 161.)

    [...] : / / , , / . // - / / , , / . (. . , , 1972, 233.)

    , , .

    , / , / : / / , , . // , / , / / , , / / . // , / , / / , / . (. , , 1989, 72.)

    , .

    , , , .

  • 74 II.

    [...] , , / -. / , , / , / . / / : / , , , - / . [...] (. , , 1989, 65.)

    ! , / , , / . (. . , , 1972, 387.)

    - , , , . , -, , .

    , ! / , ! / , / ! (, ..., 1972, 139.)

    , - - , - (. ), / - . , , , , - , , .

    , / , / , / ... (, , 1972, 269.)

    - . , , :

    , , / , , , / , / / / / . (. , , , , 1989, 152.)

    , , . - . , , , , , :

    / , / / , / , / . / / ? / / , , / -. / , , / , / / . / , / / - / , . / , / , / / ; /

  • 75

    / , , / , , / . (. , , 1989, 112.)

    , -, , , - - , .

    , / ... / , , . / -? // , ? / . / , / . // / , / / . // , / / , , , / , . (. , , 1989, 141142.)

    , / ... / , / . // , / / , / . // -, , / , / , / . / / , / , / . // , / , , ... / , . / - . (. , , 1989, 141.)

    . , - , ( ; 1991, 21); (. ; 1991, 101); ( ; 1989, 133). .

    / / / / / / / / / // / / / / // / ( 1991, 101.)

    , , , , .

    , / / , / . // , - / . / , / . // : / - / , / . // / , / / . / / , / , / // [...] / / , , / . ( , , 1989, 133.)

    , , / - / / ... . / / , / , , -, /

  • 76 II.

    . / . : / ! - ! / . , , / ... ! (. , , , 1989, 150.)

    - :

    , : / , . / / . // / . / / ? // / , / / ? // ! / , / , , , / . // , , / , / , / . (. , , 1989, . 2, 154.)

    !, ( ), (. , ). , , / , ( ).

    , , , , , . - (. . 1980) (. R. HANDKE [red.] 1999), . . :

    , / / / / , , / . // ? / ? / , , ? / . / , , . // / / -- ; / , / , / !.. (. . , Silentium!, 1972.)

    . , :

    [...] / , / , / ! // , , / , , , , , , / . [...] (. , Silentium, 2004, 2829.)

    (- . . ) ( , , . ), , -

  • 77

    , .

    , , ( !), ( , / , ), . , , (. , , 1989, 156); . , 2004, 274 .

    / , / , / / . // . / / , , / / / . // -, / . / , , , / , , . // / . / , / . (. , , 1989, 156.)

    - . .

    / , // / . // , / // / . (. , , 2004, 25.)

    , . - , , . (1999):

    ... / / / / / / / / / / / [...] (. , , 1999.)

    - , , .

    / / / / - / // / / / / ? // / / / ? // / / / / . ( 1991, 1617.)

    . (1990, 120) . , , ,

  • 78 II.

    , :

    , , / , , : / , / . // , , , ... / , , / / . // , / ; / / . // -, / , , / , , / . // , / , / / . (. , , 1989, 119.)

    , , , , - , .

    : !/ , / - / . // , / ; / , / . // / , / , / . // , , / , / , , / . // - , / , / / . (. , !, 1989, 127128.)

    [...] ! . / . / / . // , / . (. , , 1989, 155.)

    , , , -. . , , , . :

    , / , / - , / , / , / / . (. , -, : , 2001, 7577.)

    . . :

    , ..., / . ( , .: 2003, 3.)

    (

  • 79

    : . , , 1994, 277; . , , 1977, . 2, 82; , 1977, . 2, 83; . , , , , 1981, 84; . , , 1978, 84), .

    , , / . / / ! // / / / , / . // , , , / . / ! / / ! (. , , 1989, 85.)

    / / ! / / / . [...] . , / -... / , / / ? (. , , 1989, 83.)

    . , . I , . (. ; , 1990, 138). , , , .

    , , , , , .

    ! / , , / / . // , / . / / . (. . , , 2004, 52.)

    - , , .

    [...] , / , / / / , / , / , . / , / , / , / , , / / . [...] (. , , 1989, 109.)

    ! / , / - , , / . // [...] ... / , ! / , , / ! . (. , , 1989, 74.)

    :

  • 80 II.

    . / , / , / .1 / , , / . // , , / , , / / . / / - . // , ! / , / , / . / , , ... / . (. 2003, 164165.)

    , , , , . : . , , 2004, 96; . , , , 2004, 138; . , , 1989, 100; . , , 1989, 101; . -, , 1989, 101; . , , 1989, 101; . , , 1989, 98; .

    , , , , , , , .: / -. [...] (. 2004, 96).

    - nomen est omen. , (1992).

    , , , . , , , . , , , , , . : . . . , 2004, 20; . , , 1989, 87; . , , 1989, 94; . , , 1989, 95; . , - , 1989, 96; . , , 1989, 97; . , , 1989, 93; . , , 1989, 71; . , , 1989, 62; . , , , 1994, 44.

    . - , ,

    1 , , .

  • 81

    -, ( , , 1993), - . , , (. , , 1989, 123) - (. , , 1989, 93), , (. , , 1989, 119). .

    . / . / , / . // . / . / : . . . / . . // , ... / , , . / , , / . (. , , 1989, 123.)

    [...] , / , / , / , . // , / . / , / (. , -, 1989, 93.)

    . - , , , /, , , . , , , , , . (langue) (langage), -, , , . . , (1989, 52), . , (1989, 40), . , (1989, 15), . (1989, 30) .

    , , . - (1808) ( , ), , - , ( ) . (. , , 1989, 146; . , , 1989, 146; . , , 1989, 97; ), .

    [...] / , / , [...] (. , , 1989, 147.)

  • 82 II.

    , , - , , , , ., . . , ; 1989, 144; . , , 1989, 151; . , , 1989, 144; .

    , , , , , , . . -, , 1989, 147; . , , 1989, 151; . , ..., 1989, 157; . , , , , 1989, 178.

    ( : . , , 1989, 97; . -, , 1989, 144; . , - , 1989, 121; . , , 1989, 119; ). , :

    / . / / . (. , , 1989, 144.)

    , , , - , ( : . , , 1989, 9394; . , , 1989, 95; . , ..., 1989, 97). .

    , / , / , , / - . [...] (. , ..., 1989, 97.)

    . :

    , / , / , , , / . // , / , / / . // , / , / , / . // / , / , / . [...] ( 1999, 77.)

    . , , - . , . . :

  • 83

    , , ! / , / - , , / ! / , / , / / !

    . (. , -, 1989, 98). , .

    , / ... / : / ! / : / ! [...] (. , , 1989, 98.)

    , , . , , .

    [...] . / . . / : / ! / : / ! [...] (. , -, 1989, 98.)

    . , , , / , , / , / , ( 1984, 240), , , , , , .

    , , (. , ) , , / .

    , , , , , , . .

    , / . / , / . / , / , / , , . / , / , / ! (. , , 1989, 13.)

    [...] , / , / , / . (. , , 1989, 106.)

    , / , / , / . //

  • 84 II.

    / , / , / ! (. , , 1989, 91).

    . , - , , ( , [], , , , [-] , , , , , .). , -, , , , .

    , / : / , / , / , / . / [...] // , / , / / . / , / , / ? (. , , 1989, 88.)

    , , , , -, , . - (. . , - , 1989, 96). - , , , , ..., , , :

    / , , / / . / , / ; / : ! / : . (. . , , 1972, 218.)

    , - . , , .

    . , . , -, , ( ), - .

    -, -. ( )

  • 85

    , ( ), , () , . , , , , . .

    , / , / , , / . // . / ... / , / . // , / , , , / / . // , , , / . / , , / . // / , / / - . // : / . ... / / . (. , -. . . , 1989, 46.)

    , , , . I , , . (1953, 52), .

    (A. , , 1989, 58) , , .

    . -, . (, -, ). - . , , , -, , (. , , ) . , .

    , , (. , - - , 1989, 2), (. , -, 1989, 143), (. ,

  • 86 II.

    , 1989, 115), - (. , , , 1989, 117), (. , , 1989, 120), (. , , 1989, 78; . , , 1989, 78), - (. , , 1989, 77), (. , , 1989, 8182) . ., , . . :

    , / , / : / / , , . // , / , / , , / / . // , / , / / , / . (. , , 1989, 78.)

    / . / / . / / , / / . / / / , / ? / / , / / . (. -, , 1989, 78.)

    , , .

    . , / . / [...] : / , , , , . / , / , . / , / . / , / . / [...] / . / , / , / . (. , , 1989, 65.)

    / , / , , / , , / , , / , / , / - / , , / - , / ! (. , , 1989, 144.)

    . - . , , . , , , , . , -, , - , , , : , (1989, 105), , (1989, 106),

  • 87

    , (1989, 106107), , - (1989, 109), , (1989, 110), . , ... (1989, 108), . , - (1989, 111), (1989, 112) . .

    ! / / , / . / - / : / , / / . // : / , / / ! / ! / , / / ! (. , , 1989, 104.)

    [...] , , / , / , / / , / . / , , / / , / , / . [...] (. , , 1989, 153.)

    - . - , , - , ( . )

    , / , / , . / / . / / , / , / / . (. , - , 1989, 106107.)

    , , . - , , - ( : . . , , 2004, 29; . , , 1989, 89; . , , 1989, 141; . , , 1989, 119). .

    : , / ; / : , / . // / / , / . // Frulein , / - , / , / . (. . , , 2004, 29.)

    , / : / , / , / , / . // [...] , / , / / . / , / , / ? (. , , 1989, 89.)

  • 88 II.

    . , , , . . : , , , , . . , , , , , .2

    ( ) , , . . , - , (. . - , , . , , : , pierwiosnek, , , wiosna ) , . , , , .

    . / . / , / , , . // -, / , , / , / . [...] , , / , / / ! // / ... / . / . (. , -..., 1989, 122.)

    . -, . .

    [...] , / , , / , / . (. . , , 1972, 233234.)

    , , , -, , , , , - . , , , , , , , .

    2 . , 5 . 2. , 1928, . 9.

  • 89

    - , , , - ( ) (. . . , [1989, 27]; . , [1989, 15]) / (. , [1989, 179]), (. , [1989, 163]), (. , [1989, 160]); . , [1989, 159]), (. , [1989, 161]; . , [1989, 162]), (. , [1989, 163]; [1989, 168]; . , [1989, 167]), (. -, [1989, 183]; . , [1989, 167]), (. , [1989, 170]; . , , , [1989, 171172]) (. , - [1989, 165]), (. , [1989, 187]; . , [1989, 191]), (. , -- [1989, 172]), (. , , , ... [1989, 177]; . , [1989, 175]), (. , ... [1989, 178]; [1989, 182], (. , [1989, 182]), (. -, [1989, 182]) (. , [1989, 183]), (. , - [1989, 184]), , , (. , [1989, 172]), (. , - [1989, 193]) .

    - (2001).

    , , . . :

    / // , / -: // / , // . (. , , 1989, 146.)

    , , , - . .

    / , . / -, / - ! // , / , / , , . // , / : / , / ... // ! / / / ! (. , , , , 1989, 172.)

  • 90 II.

    . , ( ), ( , -, .). , (. , ), :

    So jeziki onstran vseh besed: / Vsak dotik je govorica koe. / Vsak korak zapie svojo sled. / Vsak pogled pozna nareje roe. / Vsakdo bere sporoila sanj, / ki jih ne razume budni dan. / In neteta so ivalska znamenja: / pti in kuar, lev in pes in riba.../ vsi imajo jezik jezik giba! / e bo tih, bo slial govor kamenja. // Vsako bitje govori po svoje: / Bilka govori z jezikom listja, / z barvami svetov pa tiho poje. / Gozd je knjiga, ki jo veter lista. / Veter, ta nevidna roka zraka, / ki nam pie z opiem oblaka. / Glej, svetloba epeta odtenke! / Morje govori z jezikom vala; / slii ga oddaljena obala. / Zvezde so tajinstvene pismenke. // Koliko glasov pod zvezdami neba! Kakna glasba vsepovsod okoli nas! / Glej stvari! Posluaj njihov arni glas, / ti, ki si oko, ki si uho sveta! (B. Novak, Jeziki sveta, 1991, 75.)

    , : . . . . . : , 2003.

    , : : . Dornach: Pforte Verlag, 2003., : (19591999). . , 1999., : . . . . . :

    , 2004., : . : , 2004., . . (.): : (

    ). : , 2001., M .: . : -

    , 1986., , . : , 1996., . . (.): // . . . .

    , . : - , 1989.

    , : , . : , 1993., : . : , 1989., , : :

    55 . : , 2001.

    , : . : , 1983., : . : , 1987., .: . . . . . :

    , 2004., : . : ,

    1994.Novak, Viktor: Oblike sveta, Ljubljana, Zaloba Mladika, 1991.

  • 91

    , : : . : , 1994.

    , : // . , . : : , 1984, 239241.

    , : . : , 1991.

    , : . : , 1990., : 19121959. , 2004., : . : , 2003., : . : , 2003., : . : -

    , 1972., : . .: , . :

    : , 2005, 91125., : . : , 1994., : . : , 1988., : . : , 1995., : : . :

    , 1991., : . : , 1995., : , , 1993., .: . : ,

    1972., : . . . . . :

    , 2004.

    , :

    : . : , 2004.

    , : . -, 1980, , 511 ( ).

    , .: . : , 1989., .: , -

    . : , 1995., : 1. :

    , 1998., : . . -

    : , 2004.BAKER, C.: Attitudes in Language. Clevendon, 1992.BRIGHT, William (ed.): International Encyclopedia of Linguistics. New York Ox-

    ford, 1992, Vol. 1, 132134.BUGARSKI, Ranko: O pojmu narodne lingvistike // Radio Beograd: Trei program,

    Beograd, 1982, 55, 159169.

  • 92 II.

    LABOV, William: The Social Stratifi cation of English in New York City. Washington DC: Center for Applied Linguistics, 1966.

    PIPER, Predrag: Jezik i prostor. Drugo, dopunjeno izdanje. Beograd: XX vek, 2001.

    HANDKE, R. [red.], Semantyka milczenia. Warszawa: SOW, 1999.

    . , :Zameniki prilozi: (gramatiki status i semantiki tipovi). Novi Sad: Institut za

    strane jezike i knjievnosti, 1983 [i. e. 1984]. 139 str.; 24 cm. (Radovi Instituta za strane jezike i knjievnosti. A. Jezike studije; sv. 5).

    Jezik i prostor. 2, dopunjeno izd. Zemun: Biblioteka XX vek; Beograd: igoja tampa, 1997. 220 str.; 17 cm. (Biblioteka XX vek; 91).

    O denotativnom i signifi kativnom znaenju lingvistikog termina: s osvrtom na rusku lingvistiku terminologiju // II simpozijum Kontrastivna jezika istraivanja: Novi Sad, 10. i 11. decembar 1982: zbornik radova. Novi Sad: Filozofski fakultet, 1983, 125129.

    // . XXXIX (1983), 4351.

    Psiholingvistiki aspekt opozicije unutra/spolja kao mogueg konstitutivnog fakto-ra sistema semantikih kategorija // Godinjak Saveza drutava za primenjenu lingvistiku Jugoslavije (Sarajevo). 7/8 (19831984), 223230.

    // (). 6 (1986), 7983.

    // . 18 (1987), 263272.

    Language in space and space in Language // Yugoslav General Linguistics / selected, edited, and introduced by Milorad Radovanovi. Amsterdam: John Benja-mins, 1988, 241263.

    // . 30, 1/4 (1988), 1016., //

    / . : , 1988. ( ; . 3)

    : 1989. // . 37, 1 (1990), 2033.

    : // : 60- . XXXIII (1990), 391398.

    : // . 23, 2 (1995), 4151.

  • 93

    O funkcijama i tipovima katafore // Istraivanja jezika i oko jezika: zbornik radova posveen profesoru Naumu Dimitrijeviu / priredila Slobodanka oli. Beo-grad: izdanje autora, 1996, 6170.

    // . LVI, 3/4 (2000), 829840.

    : // a: a eo: e aaea . . eaoa. , 2001, 120128.

    // : - - 1012 2001. . : ; : , 2002, 133140.

    : // . 61 (2002), 5978.

    // . : , 2003, . 5565.

    // (). 2 (2005), 2428.

    // . : ; : : : ; : : , 2005.

    // : . . : , 2008, 311325. ( - ; . 3).

    O // : 75- . : , 2008, 445459.

  • III.

    *

    , , -, , , , , .

    , -. , - . , , , , , , , - ( 2007). (. 7, . 3).

    , , . , . , . , , . .

    , , - . , , - . .

    * , 22. 2013. - . , , . 29.

  • 96 III.

    , . , (. , , ), . , , - , , , .

    , ,1 -: , , , , - , , , e, .

    - , - . - .

    . -

    ( 1998, 2010). . , , (- 2002), , , ( 2011), , -, . , , .2

    1 - , , , . . 2009. . - , : . (.) 2013. - . : 2004. ( .)

    2 ( , ) , .

  • 97

    . , , , , . - , ( 2007; Piper 2008). , . -, , . , , , , , .

    , , , , . , , , .

    XVII (. ) ( ) : ; . - , , . ( 1997: 9) , , . , , ( ), . ( 2010). , , - .

    . . -, . . , ( 1999; 2006).3

    3 , , 2002. 2003. , . 2012, . 2122.

  • 98 III.

    . , , , , , , , , ( . [.] 2006).4

    . XXI 164.884 15 , 677.499 ( 2011). . , , - (3.142.854) (2.108.144). , - , , .

    . - , ( [.] 2013: 3031). 145 , - ( ) 217 ( 2013). , , ( 2000).

    . - I - (--), ( , , - ). . , - , . (.) 2011.

    4 3. 2013. , . , - , ( ) . ( 2014. ) .

  • 99

    - (20102015). (20102015) ( 2010) , , - , ( 58 ), . , -, 1993. ( : 1994, 2002), (2011), , . ( , [] ). - ,5 I : , , , , , ( ). , . - .

    . - , o e ( 2002) (. , , ), , - . . (-, ). () . , - , , , - .

    . () , , ( 1996, 2011). . , ,

    5 - [,] , , , - . . ( 2010: 38) - , 7!

  • 100 III.

    , , , .

    ( 2008). , , , --, -.

    - , , , , , , , - .

    . , , , , - , , , , (PRI 2004), - .

    . - , - ( 1963) - . , . , , , . . , - , , : .

    . , , . - , ; ; . , - . , (. ), (. -), . - -, . , ,

  • 101

    , - .

    -. 28 , , - , : , - , , , - . ( , . 2002: 182.) - , , . . , - , . ( 2003; HORVAT 2007).6

    , . (. , , .), - ( 2011), , , - (, ). ( 2002; 2006), , XXI , , , , , , .

    , - , . - , .

    . , , , , .

    6 , , . . OPAI 2010.

  • 102 III.

    ( 2005; 2005; 2005; 2011; 2012), , ( ). - . , , , . - ( ).

    1779. -, - - , ( ), . ( 1970: 34), , , - - . . , , , .

    - - , , - , .

    . - . - (LEAJA 2010, 2012). , - (, ). , , ( 2009).

    . , - , . , (HRVATSKA IRILINA BATINA 2012, HRVATSKA REVIJA 2012). .

    *

  • 103

    , . , .

    O . , - . ( 2005). , . -, , . .

    . , . . , .

    . , , , - , .

    . - , , .

    - , 1997. , -- . - : , , ,7 , I .

    , , , - . , . . ,

    7 2000; 2002; 2003; (.) 2005; . (.) 2006; 2007; (.) 2007; 2010; . 2011.

  • 104 III.

    , ( ), , , .

    , , ( 3,5% , . - 2011), 88,09% (6.330.919 ) ( 2011). - , - , - . , , .8

    , 128.191 (1,78%) , , , , , , , ( 2.519), , , ( 2011).

    , , , - ( -), , (-, , 2005; ; , 2011; 2004; 2004; 2004, 2009; ).

    XXI

    .

    , , , , - - ( ), , , , -

    8 . 2007.

  • 105

    - . , - , , , -. , , , , - , , , .

    , ( , [---], , . ) , . . , , - . - , , .

    - , , , , , , - , .

    , -, , , , - , - , , ; , , , , , ; , , , .

    , -, , , ( ) -, .

  • 106 III.

    , , . , . , , . - ( 2003a).

    , (), - , , , - , , . - 9 ,10 , . 11 . .

    , , . , , - ( ). , , -, , , -, , , , , , , ( 2012).

    , - - , . , , - , , .

    , , , , , ,

    9 : 2005. - Ford Motor Company 2005. .

    10 http://volgota.com/. . -, - .

    11 : MERUNKA 2012. .

  • 107

    , - , . , , , , , ( 2008; 2009). - , . . , , .

    , - , .

    , . : -

    . : , 2011., , : ,

    , . []: ; : , 2007.

    . (.) 2006: : 50 - . , , . : , 2006.

    , , . : , 2000.

    , . . -, 9. 2013.

    , , . . 2, . : - , 2011.

    , . . : , 2009., (.): , , ,

    , , : : , . : ; : , , 2005.

    , . : O ( ). : , 2011.

    , (.). . : , 2013.

    , . : , . : , 2009.

    , . . - . , 1997, 2, 410.

    , . (.): , . . . : , 2013.

  • 108 III.

    , . . .: , , , , , , - , . . . . : , -, 1996, 3787.

    , : . 1, -. : , : , 2002.

    , : . 2, . : , : , 2003.

    , . . , 2008, LXIV.

    , (). : . II. : , , 2011.

    , . . , 6. 2012; www.nspm.rs

    , . - - . Zbornik u ast Stjepana Ivia. Zagreb, 1963, 237240.

    , . . , . : Orpheus, 2012.

    , . : . : , 2002.

    , . . : . -: , 2005.

    , . . : ; : , , 2000.

    , (.). . : , 2007.

    , , : - . , 2005.

    , : . : , , , 2010.

    , , . . . : , 2011.

    , . . . XXV, 1 (1998), 6785.

    ( ): , , , : , . : , 2002. 257 . . 6, 16 (2002), 2833.

    . . 178, 470, 6 (2002), 840853.

    : ()-. . 178, 469, 6 (2002), 901909.

  • 109

    . . , -. : , , 2002. . 7 (2003), 418487.

    . -. 7, 17 (2003), 15.

    . . 7 (2003), 2232. [ .]

    . , . -: , 2004. 386 .

    . . 8 (2004), 2635.

    . - (, , , , -). . . . . : , 2004, 183188.

    . 2: 70- . . . : -, 2004, 269279.

    / , , . : - , 2005.

    . (). 2 (2005), 2428.

    . . . 21 (2005), 5796. [ .]

    . : - () . : , 2005, 5966.

    . . 9 (2005), 1928. [ .]

    . -: . . 2. : - , 2006, 215217.

    -. . 408, 6 ( 2007), 10231034.

    Serbian Standard Language in Contemporary Montenegro in Light of New Linguistic Policy. Journal of International Culture. Seoul: Hankuk University for Foreign Studies, 2008, 1/2, 121143.

    . . 184, 481, 4 (2008), 582585.

    . . 16 (2009), 8594.

    Robert D. Greenberg, Language and Identity in the Balkans: Serbo-Croatian and its Disintegration. Oxford University Press Inc, 2008. Acta Slavica Iaponica. 29 (2009), 201207. [ .]

    . , . -: , 2010.

  • 110 III.

    . , , 2012, . 188, . 490, , . 3, 389405. [ .]

    . Grammaticalization and Lexicalization in Slavic languages: Proceedings from the 36th Meeting of the Commission on the Grammatical Structure of the Slavic Languages of the In-ternational Committee of Slavists ( ) [ .]

    2011 , , (

    ) [ ]., . ( -

    - ), , , , , 1. 2006, 56.

    , . - , , - , , 2930. 1998, , , . 1, , . 1, 1999, 275283.

    , . ( ). I. . . . . : , 1970.

    (20102015); http://www.srbija.gov.rs/vesti/dokumenti_sekcija.php?id=45678

    , . . : , 2012.

    HORVAT, Sreko. Protiv politike korektnosti. Beograd: XX vek, 2007.HRVATSKA IRILINA BATINA: Knjiga saetaka. Zagreb: Hrvatska akademija znanosti

    i umjetnosti, Razred za fi loloke znanosti, 2012. http://info.hazu.hr/upload/fi le/Mediji_12/Cirilicna%20bastina%20knj%20blok%20i%20omot%20za%20web.pdf

    HRVATSKA REVIJA 2012/4; www.matica.hr/revija/2012/HR-2012-4.pdf LEAJA, Ante. Knjigocid: Unitavanje knjige u Hrvatskoj 1990-ih. Zagreb: Profi l

    & SNV, 2012.MERUNKA, Vojtch. Neoslavonic Zonal Constructed Language. esk Budjovice:

    Nov Forma, 2012.OPAI, Nives. Jezini imperijalizam i politika korektnost. Slavia Meridionalis:

    Studia Slavica et Balcanica, X, Warszawa 2010, 235251.PRI, Tvrtko. Kontaktna jezika kultura i nastava jezika u svetlu nove funkcije en-

    gleskog kao odomaenog stranog jezika. Pedagoka stvarnost, 50, 7/8 (2004), 559569.

  • *

    1. , , - , , - , , , - , , - ( ). , , , , , , - .

    2. , , , -, , . , , - , , , , .

    -, - , .

    , , , , , -. , , , , , , , , - . .

    * . , // - . . . : , 2014. ( .)

  • 112 III.

    , . - , (, - , , , ).

    3. ( ) , .

    - , ( , , , , , .), ( , - , , , - ), , . , , ( ) .

    , -, . , , , , , .

    - .

    - , - . 10 , XXI ( ). , , , , - .

    , , j , , .

    4. , , , - .

  • 113

    , , (: Ringier Axel Springer, 2013), , . , , , , .

    , , , - , , .

    , , , , , , , , - .

    , , ( ), , , , .

    , , , , , ., , , ( 2012) , .

    , , - , -, , , -, .

    , - , , , .

    ( ) ( )

  • 114 III.

    , , , .

    , , , . , -

    , , , . , , , , ( - , ), - .

    5. , , .

    , , , , - .

    , . - .

    6. , - .

    . -, .

    7. , , , , , - . - (1) (2)

  • 115

    , - , - . , , -, - , .

    8. , - , . - .

    .

    9. - , , , , , , -, . , - , .

    , , , , () .

    -, - , , -, .

    10. - . , , , , , Standartwerk zur deutschen Sprache, , Standard Reference Books, .

  • 116 III.

    11. , - , , , .

    12. - ( ) , , . , , . , , - .

    13. ( ) -. , , , -, . , .

    14. , , - . . ( - ) , , , , , , , . .

    15. - .

    , - , .

  • 117

    ( , , , , ). 15 , - ( , , , , , , ) - , , .

    , .

    - , ( , , , - ).

    . - . , , , , , . -- .

    16. . - .

    17. - , .

    18. - , , - , .

    19. -

  • 118 III.

    ( 50%) .

    , .

    20. . , , , -, .

    21. . , ., , - .

    22. , , ( ). , - , , , .

    23. , - , , , - , - -. 2003. , , . - , - . .

    24. - ,

  • 119

    , - ( , , , .).

    25. , , - , , .

    , - . , , , , , , , .

    26. . , , , - , , . . , , . , , - .

    27. , , / , , - , . , - , -, , .

    28. , , , , - .

  • *

    . , , , , . . . ! ., , . . e o eeo. . .

    , , , , - ., , . , , ( 1988). , - , .

    - - , , , , , - . , , - .

    : , . , , , ,

    * . , // , CDVIII, - , . 23, 2007, 73107.

  • 121

    . , . , , - , . ( 11, 4); , . ; (, , ; , , ), , . ; , . !, . - .

    ( [.] 1992, 11, 17, 24, 44, 57 ). , , , , . , .1

    (1) - ; (2) .

    . , , 2 , , - . , , , . , - , , , . , , , , , (. ) (. ).

    ,

    1 . : 1968. 2005, 641643.

    2 . 2000.