تمدن یونان باستان

باقرآبادی : امیر سالمی، دنیا آوردندگان گرد

سعید : بنی عزیز مهندس استاد

شهرشناسی بر درآمدی

موقعیت یونان در نقشه جهان

موقعیت یونان در اروپا

نقشه توپوگرافی یونان

یونان، مهد تمدن اروپا

به کوهستانی است کشوری میشود، نامیده یونان امروزه که سرزمینی . ) با ) دارد قرار بالکان منطقه اروپا شرقی جنوب در که جزیره شبه شکلنقش بشری تمدن و فرهنگ رشد در اما است کوچکی کشور یونان اینکه

است کرده ایفا .بزرگی

یاد اروپا تمدن و فرهنگ مهد عنوان به آتن شهر تمدن از همواره گرچهنام به ای جزیره در یونان شده شناخته تمدن ترین قدیمی اما میشود،

است آمده پدید .کرت

از یونان آسمان 5پرچم نشانه به رنگ آبی نوار

پرستی 4آبی، میهن و صلح نشانه به سفید نوار

اکثریت اعتقاد نشانه به صلیب یک و ها یونانی

است شده تشکیل مسیحیت، دین به .مردم

رویداد های مهم در تاریخ یونان باستان

میگیرند. : 1200-1600 قدرت یونانی های تمدن نخستین م .پ

1225-1250 روند. : می یکدیگر مصاف به تروی در جنگاوران م .پ

1100-1200 میروند. : میان از و کرده سقوط یونانی های تمدن نخستین م .پ

900-1150 : میکند. سپری را خود تاریک باستان،دوران یونان در فرهنگ و تمدن م .پ

میکنند. : 800 بنا را نخستین معابد از شماری یونانیان م .پ

776 : شود. می برگزار المپیک مسابقات نخستین م .پ

700-750 : کنند. می ظهور یونانی شهرهای دولت نخستین م .پ

سراید می را خود اودیسه و ایلیاد حماسه .هومر

650-700 . : های. سفالینه نخستین میابد شکل تدریج به ها هوپلیت رزم م پشود می ساخته تاریک زمینه با .یونانی

594 : میکند. آغاز آتن در را خود اصالحات سولون م .پ573-582 : ونمیان. ایستمیان پیتیان، ورزشی های بازی آغاز م پ

540 : تحت. قرن یک برای را یونان،ایونیا شرقی سواحل هخامنشیان م پمیگیرند .سلطه

میگذارد. : 508 بنیان آتن در را دموکراسی کلیستنس م .پ486 : رای. با را خویش شهرای دولت سرپرست یا ها آتن،آرگون مردم م پ

میکنند .انتخاب480 : که. یونانی شهرهای دولت بیشتر بر خود سلطه به ایرانیان م پ

بخشند می پایان انجامید طول به قرن یک .حدود456-470 : شود. می ساخته المپیا در زئوس معبد م .پ

432-447 : شود. می بنا آتن آکروپولیس بلندای بر پارتنون معبد م .پ404-431 : قرار. یکدیگر مقابل پلوپونزی های جنگ در واسپارت آتن م پ

.میگیرند

سپارد. : 429 می جان پریکلس م .پ411 : میبرد. صحنه روی به را لیزیستراتا نمایش آریستوفانس م .پ

404 : میکند. مغلوب را آتن اسپارت شهر دولت م .پ399 : میشود. مرگ به و محاکمه سقراط م .پ

392 : های. وآئین ها رومی،جشن امپراطور اول تئودوسیوس م پ . و معابد میکند اعالم ممنوع را المپیک های بازی چون غیرمذهبی

روند می ازمیان و شده نابود مسیحی غیر های .پرستشگاهنویسد. : 380 می را جمهوری کتاب افالطون م .پ

370 . : مهم. پس،تبس زین پیماید می را سقوط اسپارت،سراشیبی م پگردد می یونانی تمدن مرکز .ترین

356 : شود. می زاده گجسته اسکندر م .پ347 : نهد. می بنیان را آکادمی افالطون، م .پ

337 : کند. می یونان راهی را خود ارتش ستمگر فیلیپ م .پ330 : مینویسد. را خود سیاست کتاب ارسطو م .پ

323 : میشود. مرگ تسلیم ایران خاک در گجسته اسکندر م .پ146 : شود. می روم پهناور گستره از جزئی یونان م .پ

مینوسی تمدن • میالد 1450تا 2200 از پیش سال

میسینی تمدن • میالد 1200تا 1500 از پیش سال

تاریکی عصر • میالد 750تا 1100 از پیش

کهن عصر • میالد 450تا 750 از پیش

ماراتون نبرد • میالد 490سال از پیش

و ترموپیل نبردساالمیس

• میالد 480سال از پیش

کالسیک عصر • میالد 323تا 480 از پیش سال

مقدونی امپراتوری • میالد 323تا 359 از پیش

هلنی عصر • میالد 31تا 323 از پیش سال

مستعمره یونان،روم امپراتوری

• تا 30 میالد از میالد 330پیش از پس

مستعمره, یونانبیزانس امپراتوری

• میالدی 1453تا 330

مستعمره, یونانعثمانی امپراتوری

• میالدی 1830تا 1453

از یونان استقاللتا پادشاهی نظام

جمهوری• میالدی 1974تا 1833

تاریخ یونان باستان

عناصر شهری یونان : مسکونی، محالت آگورا، حصارشهر، آکروپلیس، از عبارتند یونانی شهر اصلی عناصر

یک احتماال و بندر اسکله، مذهبی، منطقه یک فرهنگی، و تفریحی محل چند یا یک . می شهر یک قالب در عناصر این گیری شکل نمونه بهترین پرینه، صنعتی منطقه

.باشد

. آکروپلیس مرکز شود می اطالق شهر اولیه دفاعی تپه به که است عمومی نامبا آن مستعمراتی شهرهای از بسیاری محصور قلعه و یونان تر قدیمی شهرهای مرتفع . به داد، می جای خود در را شهر تمامی ابتدا در که آکروپلیس شدند می خوانده نام این

) ( خارج و شده یاتخلیه و ، آتن مثل گردید بدل شهر مذهبی و مقدس بخش به یا تدریجافتاد اتفاق میلتوس در گرفت،چنانکه قرار شهر محدوده .از

فقط یک فضای عمومی در شهر نبوده بلکه مرکز شهر و قلب آگورا تپنده آن محسوب میشده است.این مکان که محل اجتماع همیشگی

تمام شهروندان بوده، به یکباره بوجود نیامده بلکه صحنه حیات اجتماعی،اقتصادی و سیاسی روزانه جامعه بوده است.

در شهرهای طراحی شده، آگورا تاحدامکان در مرکز فیزیکی شهر واقع شده بود و در شهرهای بندری نیز آگورا در کنار بندر قرار

میگرفت.در شهرهای طراحی نشده محل طبیعی آگورا در حدفاصل میان دروازه شهر و آکروپلیس بوده در آتن این نکته به وضوح دیده

میشود. تاریخ آگورا را می توان به سه دوره تقسیم نمود :

.دوره کالسیک ، قرن پنجم قبل میالد1.دوره هلنیستی، قرن دوم قبل میالد2

.دوره رومی، قرن دوم میالدی3

دوره های بررسی معماری یونان :الف( هنر دوره هندسی؛به آثار هنری پیش از دوره آرکائیک اطالق می

گردد.که در آن بر روی سطوح ظروف سفالی از طرح های منظم هندسی استفاده شده است.

ق.م480 تا 630ب(معماری دوره کهن ق.م330 تا 480ج(معماری دوره کالسیک

ق.م27 تا 330د( معماری دوره هلنی

شهر های یونانی

پرینه : شهر

حدود تنها تقریبا 400پرینه و خانهداشت 4000 جمعیت نفر .

عناصر تمام برگیرنده در پرینهوهنرمندانه زیبا بسیار است شهری

گونه هیپوداموس ای نقشه براساساست یافته .سازمان

میلتوس : شهر

از کمی فاصله در پرینه و میلتوس های شهرصغیر آسیای در آیونیا سواحل در یکدیگر

دارند .قرار

میالدی اول قرن روم دوره در میلتوسبه جمعیت 100000تا80000نزدیک نفر

است .داشته

یافته انتظام شیوه نشانگر میلتوسباشد می هیپوداموس .شهرسازی

بود میلتوس یونان شده طراحی شهر .اولین

سال . 494در . یا و سوزی آتش اثر در م قسال حدود و رود می بین از . 460زلزله . م ق

شد .بازسازی

اروپوس دورا : شهر

سال حدود در شهر . 280این . م قنظامی های قلعه از یکی عنوان به

امنیت حفظ برای مستعمراتیو فرات فراز بر ارتباطی راههای

بود شده بنا آن تجاری .راه

شطرنجی طرحی طبق بر شهر اینبود شده بنا ساده .و

سال حدود . 100در . تحت شهر م قگرفت قرار پارتیان .حکومت

آتن : شهر

نزدیکی در یونان پایتخت آتن، شهراز آتیک دشت در سالونیک خلیج

باستان جهان تاریخی مهم شهرهایبود ادب و فلسفه و دانش مرکز .و

آتن مرکز در است تپه ای آکروپلیسو بوده شهر دفاعی دژ واقع در که

کاخ های برای محلی به آن از بعدهاظهور از بعد و شده تبدیل اشرافساختمان های و معابد دموکراسی،

ساخته اند آن در نیز .عمومی

است بندری پیرائوس ٢٥٠٠بندرآتن کیلومتری ده در .ساله

تپه ی معنی به که لیکاوتوس؛ تپه یمانند است محلی گرگ هاست،

.آکروپلیس

سلینوس : شهر

حدود در و غربی سیسیل در شهر این. 630سال . بومی قبایل دست به م ق

آمد .بوجود

پنجم قرن اواخر در شهر مساحت . تقریبا. م و 70ق شده زده تخمین آکر

به نزدیک جمعیتی بردگان 30000بجزاست داشته .نفر

سال در شهر . 409این . بطور م ق . پس شد نابود کارتژیها دست به کامل

ای شبکه طبق بر شهر تخریب ازشد طراحی .شطرنجی

الینتوس : شهر

بر و اژه دریای شمالی ساحل بربود گرفته قرار تورنائیک خلیج .کرانه

از اهالی و معماران شهر میلتوس یونانطراح نقشه ی بازسازی شهر میلتوس

در ابتدا طرح شطرنجی را منسوب به هیپوداموس میدانستند ،که نمی تواند چندان صحیح باشد زیرا کاربرد شبکه

ق.م. و 2670شطرنجی در بخش های طراحی شده شهرها در نقش کلی آن به عنوان عامل تعیین کننده فرم شهری در اوایل

هزاره سوم ق.م. در شهرهای هاراپا بود. نفر می داند10000جمعیت مطللوب برای شهر را

جمعیت را به سه بخش

زمین را به سه بخش

هیپوداموس

نظامیان کشاورزان

صنعتگران

خصوصی عمومی مقدس

. امكان اين اگرچه بود خاص اصولي داراي طراحي، در هيپوداموسسنتي طراحي شيوه هاي از تمامي به را اطالعات او كه داشت وجود

پنج شامل آورد، وجود به او كه طراحي اي ليكن باشد، گرفته يونانبود :جنبه

هم -1 بر عمود صورت به كه اصلي خيابان چند با شهربود شده بريده بودند، .متقاطع

يك -2 صورت به آمده وجود به گوشه هاي چهار اين بيشترمي شدند تقسيم اينسوال مانند بلوك .شبكه ي

مي شدند -3 تقسيم خانه ها بين � بعدا چهارگوش .بلوك هاي

اين -4 در ترافيك با تقاطع بدون عمومي ساختمان هايمي گرفتند قرار .سيستم

داشت -5 مطابقت زمين عوارض با شهر .پالن

پنتاکوزیومدیمنوی.........................................آریستوکراتهای مرفههیپادا تلونتس.............................................جنگاورانزئوگیاتای................................................کشاورزان

تتس.....................................................فقیرترین شهروندان

باستان آتن اقتصادی طبقه چهار

خدایان یونانی• هرا برادر و خدایان،همسر زئوسخدای• زئوس خواهر و خدایان،همسر هراایزدبانوی• زئوس دختر خرد، و جنگ بانوی آتناایزد• هرا و زئوس پسر جنگ، آرسخدای• زئوس برادر ها، دریا پوسیدونخدای• زئوس و هرا پسر صنعتگری، هفائستوسخدای• زئوس دختر عشق، آفرودیتالهه• زئوس آرامش،پسر و موسیقی آپولوخدای• زئوس دختر شکار، آرتمیسالهه• هستیا هرا، زئوس، خواهر کشاورزی؛ باروری، دیمیترالهه• دیمیتر هرا، زئوس، خواهر کاشانه، و خانه بانوی هستیاایزد

معابد یونان باستان

آکروپلیس، مجموعه معبد . پارتنونبزرگترین به معبد این دارد نامسالهای بین آتنا الهه دستور 432تا 447افتخار به و میالد از پیش

شد بنا .پریکلس

معبد ارختوئوم

. این معروفیت دلیل دارد وجود ارختوئوم نام به دیگری معبد پارتنون، نزدیکی درزیبا دوشیزگان از هایی ستون با که است آن جنوبی ایوان خاطر به بیشتر معبد

است شده .تزیین

معبد نایک

پیروزی الهه افتخار به کوچکی معبد آکروپلیس، مجموعه ورودی راست سمت در . سال در معبد این دارد قرار در 420نایک و پریکلس دستور به میالد از پیش

شد ساخته ایرانیان بر ها آتنی پیروزی .بزرگداشت

معبد زئوس و معبد هفائستوس

زئوس چون دیگری آکروپلیس،معابد معابد مجموعه بجز آتن شهر در . با که زئوس زیبای معبد از دارند وجود هفائستوس 17ستون 104و

بر ستون چند تنها امروزه بود، شده ساخته کرنتی سبک به و متری . در آهنگران خدای افتخار به که هفائستوس معبد اما است مانده جای

است مانده سالم حدودی تا بود، شده ساخته آهنگران بازار .مرکز

معبد آپولو در دلفیدر آپولو اماکن 180معبد زیباترین از یکی در و آتن غرب کیلومتری

. معتقد باستان یونانیان دارد قرار دلفی نام به یونان طبیعی و تاریخیاند، داده قرار دلفی معبد در خدایان که اومفالوسی سنگ بودند

است واقع زمین مرکز در .درست

معبد زئوس در المپیاقرار 150در المپیا نام به تاریخی شهری آتن، غربی جنوب کیلومتری

. شهر این در بود المپیک های بازی جایگاه باستان، دوران در که داردخدای پرستش برای باشکوهی معبد ورزشی، استادیوم بر عالوه

بود شده ساخته .زئوس

به احترام نشانه به زئوس خدای از بزرگی معبد،مجسمه این داخلبود شده پا بر یونان اعظم .خدای

که : شان نقشه شکل بخاطر اما هستند، معبد نیز ها بنا این تولوس . یک گرداگرد هایی ستون واقع در معروفند تولوس به است، دایره

. شهرهای های تولوس است شده می تعبیه شکل دایره اتاقمعماری در شده ساخته های نمونه دلفی،آتن،اپیداوروس،بهترین

هستند .یونانی

:وضعیت جغرافیایی یونان

در بارندگی فصل و باران بدون تقریبا و گرم ها تابستان یونان درآبی و صاف آسمان دارای اوقات اکثر کشور این است، زمستان

.است

سیاسی، اوضاع به دادن شکل در طبیعی، و جغرافیایی موقعیت . است داشته مهمی بسیار نقش یونان تمدنی و فرهنگی اقتصادی،

مختلف های بخش در که شده موجب طبیعی وضعیت همین زیراخاص شرایط که گردند تشکیل مستقل کوچک شهرهای دولت یونان،

صعب های کوهستان دیگر سوی از و دریا سو یک از یعنی طبیعی،قرار تهاجم مورد شهرها دولت این تا که بودند، آن از مانع العبور

.گیرند

: شیوه های معماری یونان

1- : سرزمین از را خود نام که دوریسی یا دوریک دوریک شیوهیونان معماری شیوه ترین اصلی است، گرفته یونان مرکزی

یونانی. های شیوه سایر از تر مشخص هم و تر قدیمی هم زیرا است.است

2- : ) ( واقع ایونیا سرزمین به معماری شیوه این ایونیایی آیونیک شیوه ) دوریک ) شیوه از تر کم و بوده منسوب ترکیه صغیر آسیای ساحل در

. دوریک همچون نیز آن خاستگاه دارد رسمیت و استواری و صالبت . از ایونیک شیوه معماری بقایای نخستین است مانده ناشناخته

. است م ق ششم قرن به متعلق که است هایی .پرستشگاه

3- . :) ( توسط م ق پنجم سده اواخر در کرنتی شیوه قرنتی کرنتی شیوهناحیه به و شده گرفته بکار و ابداع کالیماخوس« نام» به معماری

منسوب یونان مرکزی بخش شرقی جنوب در واقع کرنیتاستفاده. معابد داخل در کرنتی ستون از بار نخستین برای است

.گردید

منابع

• موریس شهر؛نویسنده؛جیمز شکل تاریخ

• بهنام باستان؛نویسنده؛ یونان تمدن اسرارمحمدپناه

• بانی امیر نویسنده؛ غرب؛ معماری تاریخمسعود

• جهان؛نویسنده؛دکتر معماری با آشناییزارعی محمدابراهیم

• www.sarayeomid.net

• www.Ceramic-sakhteman.com

• www.Zipa.blogfa.com

• www.Sacred-destinatins.com

• www.Poyaonlion.epage.ir

• www.Zoraq.com

• www.Motahar12.bloggfa.com

• www.ancientgreece.com