Тема.Тема. Фразеологик Фразеологик берәмлекләрберәмлекләрМаксат.Максат. 1. Укучыларның белем һәм 1. Укучыларның белем һәм күнек-мәләрен гомумиләштерү.күнек-мәләрен гомумиләштерү.2. Фразеологик берәмлекләрне 2. Фразеологик берәмлекләрне сөй-ләмдә аңлап куллануларына сөй-ләмдә аңлап куллануларына ирешү.ирешү.3. Укучыларда сәламәт яшәү 3. Укучыларда сәламәт яшәү рәвеше тәрбияләү, яхшыны рәвеше тәрбияләү, яхшыны начардан аерырга өйрәтү.начардан аерырга өйрәтү.

Дәрес тибы:Дәрес тибы: белемнәрне белемнәрне ныгыту һәм камилләштерү.ныгыту һәм камилләштерү.

Дәреснең төре:Дәреснең төре: гамәли гамәли дәрес.дәрес.

Җиһазлау:Җиһазлау: татар теленең татар теленең аңлатмалы сүзлеге, аңлатмалы сүзлеге, фразеологик сүзлек, фразеологик сүзлек, компкомпььютер, дәреслекютер, дәреслек

Нәрсә ул фразеологик Нәрсә ул фразеологик әйтелмә?әйтелмә?

Үзара тыгыз Үзара тыгыз бәйләнешле берничә бәйләнешле берничә

сүздән төзелеп, сүздән төзелеп, бербөтен мәгбербөтен мәгъънә нә

аңлата торган аңлата торган күчерелмә мәгкүчерелмә мәгъънәле нәле төзелмә төзелмә фразеологик фразеологик

әйтелмәәйтелмә дип атала.дип атала.

1. Тыгыз бәйләнештә 1. Тыгыз бәйләнештә булубулу

2. Берничә сүздән тору2. Берничә сүздән тору

3. Бербөтен мәг3. Бербөтен мәгънәдә ънәдә булубулу

4. Телдә әзер килеш 4. Телдә әзер килеш куллану куллану

Фразеологик әйтелмәләр –Фразеологик әйтелмәләр – телнең матурлыгын, телнең матурлыгын,

үткенлеген күрсәтүче үткенлеген күрсәтүче берәмлекләр, телнең берәмлекләр, телнең

җәүһәрләре.җәүһәрләре.

ССәламәт булыйм дисәң,әламәт булыйм дисәң,

Бар эшкә өлгерим дисәң,Бар эшкә өлгерим дисәң,

Вакытны әрәм итмә,Вакытны әрәм итмә,

Көн тәртибен син үтә.Көн тәртибен син үтә.

РеРежжим сүзе нәрсәне им сүзе нәрсәне аңлата?аңлата?

РеРежжимим – эштә, хезмәттә, – эштә, хезмәттә, мәктәптә, көндәлек мәктәптә, көндәлек

тормышта һ.б.ш. төгәл тормышта һ.б.ш. төгәл билгеләнгән тәртип.билгеләнгән тәртип.

(Татар теленең аңлатмалы (Татар теленең аңлатмалы сүзлегеннән).сүзлегеннән).

Сул аяктан тордыСул аяктан торды

Кара таңнан тордыКара таңнан торды

Таң әтәчләре белән уянаТаң әтәчләре белән уяна

Иртән күзен тырнап ачаИртән күзен тырнап ача

Чәпе-чәпе китердеЧәпе-чәпе китерде

Аннан-моннан Аннан-моннан пычтырдадыпычтырдады

Хәрәкәттә бәрәкәтХәрәкәттә бәрәкәт

Сәламәт тәндә - сәламәт Сәламәт тәндә - сәламәт акылакыл

Саулык – зур байлыкСаулык – зур байлык

Аяктан егылуАяктан егылу

Аякка басуАякка басу

Тән җиңеләюТән җиңеләю

Ашаганда бүредәй, Ашаганда бүредәй, эшләгәндә шүредәйэшләгәндә шүредәй

Аш талымлауАш талымлау

Аштан өстен булуАштан өстен булу

Ашаганым аш түгелАшаганым аш түгел

Очып бардыОчып барды

Канатланып бардыКанатланып барды

Канаты каерылгандайКанаты каерылгандай

Тел очында гына тораТел очында гына тора

Судан коры чыгаСудан коры чыга

Сүз эзләп кесәгә кермиСүз эзләп кесәгә керми

Биш бармак кебек беләБиш бармак кебек белә

Башы күккә тигәнБашы күккә тигән

Борынын күтәргәнБорынын күтәргән

Борыны салынганБорыны салынган

Кул кушырып утыруКул кушырып утыру

Трай тибүТрай тибү

Бармакка бармак та Бармакка бармак та сукмаусукмау

““Эһ” дигәнче эшлиЭһ” дигәнче эшли

Башыннан ахырына Башыннан ахырына кадәркадәр

Кул селтәүКул селтәү

Кул арасына керүКул арасына керү

Әнинең уң кулыӘнинең уң кулы

Кулдан килгәнчәКулдан килгәнчә

Әвем базарына китүӘвем базарына китү

Изрәп китүИзрәп китү

Өйгә эш.Өйгә эш. Фразеологик Фразеологик берәмлекләр берәмлекләр кулланып, кулланып, «Минем бер «Минем бер көнем»көнем» дигән темага дигән темага хикәя язып килергә.хикәя язып килергә.