.

ريگي حسينسالمت مسئول کارشناس

ومدارس جمعيت،خانوادهخاش شهرستان بهداشت مرکز

بارداری • در تغذیه اهمیتناتال پره مراقبتهای با تنها نه زندگی کیفیت

وشیردهی بارداری دوران تغذیه با بلکه . به مادر بیماریهای طرفی از است مرتبط

. میدهند تاثیرقرار تحت را جنین مختلف طرقیا": حاملگی سن برای کوچک نوزاد مثالsmall for gestational age (SGA) در

دیده اکالمپسی پره در یا سیگاری مادرانمیشوند

نوزاد • تولد به منجر میتواند مادر در دیابت یایا حاملگی سن برای large forبزرگgestational age (LGA) نوزاد یا

. شود ماکروزوم• " تغذیه به کامال تولد هنگام وزن تفاوتهای

. میشوند مربوط نیز حاملگی دوران

تولد • هنگام وزن با مرتبط فاکتورهایبارداری • از قبل وزنبارداری • طی وزن افزایشمادر • بیماریهایمادر • سیگارکشیدنحاملگی • سن

•: تولد کم وزن عوارضناتال • پره ومیر مرگکوچک • سر دورذهنی • ماندگی عقبمغزی • فلجضعیف • رشدوتکاملنرولوژیک • نقصهای

• : تولد هنگام زیاد وزن عوارضماکروزومی • علت به دیستوشیبزرگسالی • سنین در دیابت

جهت • در مادران تغذیه اصالح واصالح بهبود پساز باالتر تولد هنگام وزن که ایی نقطه به رسیدن

3000gr کیفیت بر عمیقی تاثیر ، یابد افزایشآن اقتصادی اثر وحتی دارد واجتماعی فردی زندگی

( هزینه کرد احساس کشور سطح در میشود راهمبه ذهنی ماندگی عقب ویژه برنامههای ساالنه

) رسد می دالر بیلیونفوق :• اطالعات به توجه باپره • مراقبتهای در اصلی نگرانی مادر تغذیه

. میشود محسوب ناتال

خصوص • در ویژه آموزش به نیاز باردار خانم : دارد مادری غذایی نیازهای اصلی ابعاد

• / / / و: فولیک اسید آهن پروتئین کالری مانندCویتامین

مورد • نیز مادر چاقی بر تغذیه اثر امروزهدر وچاقی وزن افزایش چون قراردارد تاکید / پره حاملگی هیپرتانسیون سبب به حاملگی

جنین / / ماکروزومی بارداری دیابت اکالمپسی . میشود سزارین زایمان افزایش واحتمال

• : وزن افزایش مورد در هایی توصیهقرن • نخست نیمه وزن: 20در افزایش میزان

از کمتر به باید حامگی 1/9پوند )20در ( این( که بود این بر باور شود محدود کیلوگرم

وماکروزومی اکالمپسی پره از محدودیت) میکند جلوگیری جنین

سال • کودکان 2007ودر متخصصان آکادمیومامایی زنان متخصصان وکالج آمریکا

: کرد اعالم آمریکااساس • بر باید وزن از BMIافزایش قبل

باشد بارداری اول ماه سه طی یا بارداری ) جدول) طبق

قد ) اساس بر (BMIوزن میزان توصیه شده افزایش وزن

کمطبیعی

اضافه) زیادوزن(چاق

از 8/19کمتر26-8/1929-26از 29بیش

18-5/1216-5/115/11-7

بیشتر 7 یا

40-2835-2525-15

یا 15بیشتر

• : شدید ایی تغذیه های کمبوددوران • تغذیه مورد در مطالعه طراحی

چون است دشوار نهایت بی انسان بارداریتجربی بصورت توان نمی اخالقی علل به بنا

نمود ایی تغذیه کمبود ایجاد به اقدام

• : شده انجام محدودی مطالعاتبنام • سال smithفردی زمان ) 1947در در

اثرات ( 6قحطی حاملگی پیامد اروپا ماههتجزیه مورد بارداری پیامد بر را قحطی سوء

: داد قرار وتحلیلحدود • نوزادان تولد هنگام وزن گرم 250میزان

بود . یافته کاهش•. بود نکرده فرقی ناتال پره ومیر مرگ میزانکاسته • حاملگی توکسمی شیوع میزان از اما

. بود شده

در : • مفرط گرسنگی که کرد گیری نتیجه سپستولد وزن بر چشمگیری اثر میتواند بارداری اواخر

. باشد داشتهکه • حیواناتی جنین بروی که دیگر ایی مطالعه در

شد انجام ، بودند غذایی شدید محرومیت تحت. است شده دیده مغزی اختالل از شواهدی

•Pichard سال اواسط : 2006در در که کودکانیمحرومیت با خود جنینی زندگی دوران اواخر تا

تر وزن کم ، تولد هنگام در بودند مواجه ایی تغذیه. بودند– والغرتر قدتر کوتاه

محرومیت • با حاملگی اوایل در که کسانی اما : احتمال تولد از بعد بودند مواجه غذایی

( در بخصوص یافت می افزایش آنان در چاقیناهنجاریهای( . میزان همچنین دختراناسکیزوفرنی – مرکزی عصبی دستگاه

. یافت می افزایش

سبب • دیگر مشاهدات کنار در مشاهدات این " جنینی " ریزی برنامه مفهوم شدن مطرح " شکل " بارکر فرضیه آن مبنای بر که شد

(. است (:barker hypothesisگرفتهدوره • ومیر ومرگ موربیدیته

جنینی دوره سالمت با بزرگسالیدارد ارتباط ونوزادی

تغذیه • بین ارتباطی که میدهد نشان دیگر گزارشهایخطر افزایش و جنین بهینه حد از کمتر

بزرگسالی دوره در آترواسکلروز و هیپرتانسیون( دارد (skilton2008وجود

نوع • دیابت پیدایش در تولد هنگام وزن IIهمچنین. دارد دخالت

سال • در شده انجام : 2006و2004مطالعاتبدنیا • حاملگی سن برای کوچک نوزادان که مادرانی

آنان بعدی حاملگی در زایی مرده احتمال آورند می. یابد می افزایش

• : حاملگی ار بعد وزن افزایش ماندن باقیجریان • در بارداری طی وزن افزایش تمام

دست از زایمان از بعد وبالفاصله حمل وضعمیانگین وبطور رود )3نمی ( 4/1پوند کیلو

می جا بر پا حاملگی از ناشی وزن اضافهماند.

در • غذایی مواد شده توصیه و مجاز میزان : بارداری طی

سال • در پزشکی موسسه وتغذیه غذا هیات2008 :

باردار • زنان برای را غذایی مواد مجاز میزانجدول در اختصار به که کرده منتشر وشیرده

. است شده آورده

نکته: •خود ) • توسط اغلب ها مکمل حد از بیش مصرف

: شامل( که میشود مسمومیت بروز باعث بیماران- ویتامینهای- روی . A /B6 /C/Dآهن

زیاد • از ) vitAمیزان ( 000/10بیش روز در واحد. است تراتوژن

سال • در زنان کالج علت کرده : 2007بهمین توصیهمصرف • از بیش vitباید مقادیر با معدنی مواد و ها

جدول 2از در روزانه شده توصیه مجاز میزان برابر. شود خودداری

• ( : زنان کالج توصیه کالری میزان(2007آمریکا

میزان • حاملگی طول در میشود توصیهکالری روز 100-300دریافت در کالری کیلو

. یابد افزایش

روزانه : • پروتئین که 70میزان پروتئین گرم " منابع از باید ترجیحا آن اعظم قسمت

/ / ( پنیروگوشت مرغ تخم گوشت باشد حیوانی ) اسیهای حاوی منابع این چون وماکیان ماهی

. هستند بدن برای ضروری آمینه• : ) ( عنوان به لبنیات شیری ومحصوالت شیر

باردار زنان در وکلسیم پروتتئن ال ایده منبع. هستند وشیرده

ماهی :• مصرفامگا • و پروتئین از غنی اما 3ماهی باشد می

مرکوری متیل دارای ها ماهی از یکسری ) شوند) خورده نباید که هستند جیوه متیل

/ / ماهی: سفره ماهی نیزه ماهی کوسه مثلماهی • تن مصرف که کرده توصیه زنان کالج

از بیش ( 340اونس )12نباید هفته در گرمباشد .

•: آهن میزاندر • خون افزایش 3حجم به شروع اول ماه

هفته ودر قبل% 15حدود 12میکند از بیشتر. میشود حاملگی از

در • خون بیشتری 3حجم سرعت با دوم ماهدر اما یابد می با 3افزایش سوم ماه

ثابت حد به اخر هفته چند کمترودر سرعت. ) رسد) می ایی کفه

حجم • افزایش از ناشی حجم افزایش اینعلت همین به است واریتروسیتها پالسما

کاهش HB/HCTغلظت اندکی حاملگی در. میشود کم خون ویسکوزیته یابدو می

غلظت • از HBاگر کمتر بارداری اواخر 11درتلقی طبیعی غیر باید باشد لیتر دسی در گرم

) ولمی.) هیپر نه است آهن فقر علت به شود

زنان • کالج توصیه : 2007طبقدر 27حداقل • فروس آهن مکمل گرم میلی

( میزان این شود تجویز حامله زنان به هرروز.) دارد وجود ناتال پره ویتامینهای اکثر در

کل • بطور حاملگی طی گرم 1000در میلی. است نیاز مورد آهن

• / / آغاز دوقلویی بزرگتر جثه با زنان درمصرف / حامگی اواخر در مکمل مصرف

نسبی کاهش ویا آهن به HBنامنظم نیازآهن دارند mg 60-100مصرف روزانه

به 4در • اندک نیاز علت به حاملگی اول ماهیکی و نیست ضروری آهن مکمل تجویز آهن

از اجتناب با که است این آن مزایای ازدر آهن مکمل از 3مصرف میتوان اول ماه

جلوگیری نیز واستفراغ تهوع شدن تشدید(2009نمود)

معده • با ویا خواب هنگام در آهن خوردنواحتمال تسهیل را آهن جذب خالی

حداقل به را گوارشی نامطلوب واکنشهای. رساند می

• : روزانه کلسیم mg 1000میزانبصورت . کلسیم مکمل اماتجویز است

. نیست ضروری روتین•( روی (:znمیزان.mg 12روزانه • است شده توصیهاشتها • کاهش باعث روی شدید کمبود

. وکمبود شود می زخمها ترمیم در واختاللکوتولگی به است ممکن روی شدید بسیار

(Dwarfism )وhypogonadism شود منجرانتروپاتیک. آکرودرماتیت باعث همچنین

. میشود مادرزادی

توصیه : • دار ید ونان نمک مصرف ید میزانجنین ) نیاز افزایش جبران برای میشود

) مادر های کلیه توسط ید واتالفمستعد • را نوزاد مادر در ید شدید کمبود

متعدد نقایص با میکندکه اندمیک کرتینیسم. است همراه وشدید نورولوژیک

ید • مکمل تجویز وآفریقا چین از بخشهایی در. میشود توصیه

•( منیزیوم (:Mg²میزانحاملگی • طی در معمول بطور منیزیوم کمبود

بای " جراحی که کسانی در مگر ندارد وجود. " اند داشته روده پس

مس )• : cu/ )seleniumمیزان ومنگنز/ کرومسلولها • آنزیمی عملکردهای در عناصر این

می تامین معمولی رژیم از که دارند شرکتنوعی باعث سلنیوم شدید کمبود اما شود

. میشود کشنده کاردیومیوپاتی

•: پتاسیم میزانغلظت • حاملگی میانه پالسمای kدر در

حدود در لیتر 5/0مادر در واالن اکی میلی . موارد در فقط اما یابد می کاهش

. دارد اندیکاسیون شدید استفراغهای• : فلور میزانتغییر • فلور متابولیسم بارداری طی در

. غلظت شده دیده همچنین ندارد چشمگیریفلور مکمل مصرف با مادر شیر در فلور

. یابد نمی افزایش

ها :vitمیزان •طی • در ها پروتئین اکثر به نیاز افزایش

مقادیر با غذایی رژیم مصرف با بارداری. میشود تامین وپروتئین کالری کافی

• / : چند همولیتیک خونی کم در فولیک اسیدمدت / وطوالنی شدید استفراغ قلویی

. میشود تجویز عصبی لوله ونقایص•( فقیر کشورهای روتین(: 2007در تجویز

وزن بروز میزان ، ویتامین مولتی مکملهایو تولد دهد .iugrکم می کاهش را

بیماریها : • از پیشگیری کنترل مرکز• روزانه • مصرف اسید 400با میکروگرم

) ( وبعد قبل بارداری سراسر در فولیکاز • عصبی% 50میتوان لوله نقایص

. کرد جلوگیری

زنان ) • کالج آمریکا ( :2003درافزودن • فولیک 140با اسید میکروگرم

هر ، 100به غالت محصوالت از گرمفولیک اسید دریافت 100میزان

اما یابد می افزایش روز در میکروگرمفولیک اسید مکمل تجویز حال این با

. میشود توصیه هم هنوز

• ، عصبی لوله نقص سابقه با زنان درپایان تا بارداری از قبل ماه یک از اگر

روزانه 3 اول اسید 4ماه گرم میلیخطر کنند استفاده درصدی 2-5فولیک

از بیش تا را .70عود دهد% می کاهش

:Aویتامین •شود .• نمی توصیه روتین بطورویتامین • زیاد بسیار در Aمقادیر

( 000/10- 000/50بارداری) منجر روز در واحد. میشود مادرزادی های ناهنجاری به

ویتامین • مشتقات از یعنی Aیکییا از Accutaneایزوترتینوئین یکی

. میشود محسوب قدرت پر تراتوژنهای

ویتامین ) • ساز پیش کاروتن بتا ( Aاما . وسبزیجات میوه در دهد نمی مسمومیت

. شود می دیدهایی • تغذیه مشکل نوعی ویتامین این کمبود

جهان سطح در و است زن 6اندمیک میلیونویتامین کمبود اثر در شب Aحامله دچار

. هستند کوریویتامین • کمبود : Aعوارض•. ترم – – پره زایمان آنمی کوری شب

•Vit B12:علت • به که یابد می کاهش حاملگی در

ترانس ) آن حامل های پروتئین کاهش. باشد( می کوباالمینها

وگیاه • دارد وجود حیوانی منابع در فقطدر ویتامین این کمبود دچار مطلق خواران

حد . از بیش مصرف شوند می نوزادشانعملکردی Cویتامین کاهش باعث نیز.B12ویتامین میشود

اسید • کمبود همانند ویتامین این کمبودجنین در عصبی لوله نقایص به منجر فولیک

)2009میشود)

(:B6ویتامین • پیریدوکسین)در • مگر شود نمی تجویز روتین بطور

ناکافی تغذیه معرض در که کسانیهستندمثل:

• / قلویی / چند نوجوانان مواد مصرف سوءروزانه • افراد این توصیه B6مکمل mg 2در

میشود.سال • مطالعات :2007و 2003درویتامین • همزمان آنتی B6تجویز و

تهوع کاهش باعث دوکسیالمین هیستامینمیشود حاملگی .واستفراغ

:Cویتامین •ویتامین • شده توصیه مجاز در Cمیزان غذایی

بارداری یا 80-85طی روزانه گرم میلیباردار% 20تقریبا" غیر زنان از بیشتر

را. مقدار این معمول غذایی رژیم که است. میکند تامین

باردار • مادران تغذیه بر عملی نظارتوشیرده:

کرد • توصیه حامله زنان به باید کلی بطوروبرای بخورند دارند دوست که غذایی هر

. بزنند نمک آن به ها غذا مزه شدن بهتردچار • زنان در که شود حاصل اطمینان باید

- کافی غذای اقتصادی اجتماعی محرومیت. دارد وجود خوردن برای

با • زنان ودر شود پایش وزن افزایش بایدBMI دستیابی افزایش این از هدف طبیعی

( 3/11 -8/15پوند )25-35به اضافه کیلوگرم. است وزن

ایی • تغذیه مشاوره از استفاده با بایدغذا مصرف میزان ایی دوره بطور

محتوای فاقد رژیمهای تا شود بررسی. شود داده تشخیص ایی تغذیه

روز • هر که آهن امالح ساده قرصهای بایدتامین 27حداقل را آهن میلیگرم

( ودر حاملگی از قبل شود میکنندتجویزفوالت مکمل باید حاملگی اول های هفته

) شود تجویزهای • هفته گونه 28-32در هر کشف برای

توجه قابل به hb /hctکاهش اقدام باید. شود پارامترها این مجدد کنترل