Embed Size (px)
DESCRIPTION
สหสัมพันธ์ระหว่างกล่องเสียงกับกายภาพของ เสียง ใน การอ่านวรรณคดีร้อยกรองของไทย Laryngeal and Acoustic Correlates in Thai Poetic Reading. รศ.ดร. อภิลักษณ์ ธรรมทวีธิกุล ภาควิชาภาษาศาสตร์ คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัย เกษตรศาสตร์ [email protected]. - PowerPoint PPT Presentation
Citation preview
สหสมพนธระหวางกลองเสยงกบกายภาพของเสยง
ในการอานวรรณคดรอยกรองของไทย
Laryngeal and Acoustic Correlates in Thai Poetic Readingรศ.ดร. อภลกษณ ธรรมทวธกล
ภาควชาภาษาศาสตร คณะมนษยศาสตร มหาวทยาลย เกษตรศาสตร[email protected]
ในการอานวรรณคดรอยกรองของไทย
โคลง ฉนท กาพย กลอน และราย• เราสามารถอาน:
- แบบธรรมดา- ทำานองเสนาะแบบธรรมดา-ทำานองเสนาะแบบเนนอารมณ
อภลกษณ ธรรมทวธกล2546
ในการอานทำานองเสนาะแบบเนน อารมณ ผอานสอดแทรก
อารมณ ความรสกในบทรอยกรอง โดยการใชเสยงสงตำ/า อานเรวชา
หรอดงเบา แตกตางไปตามเนอหาและจงหวะของบทรอยกรอง
อภลกษณ ธรรมทวธกล2546
เชนเดยวกนกบการรอง เพลงไทย ผอานทำานอง
เสนาะ “ใชลกคอ” ซ/งยงไมเปนท/ชดเจนวาในทางสรระ
ของการออกเสยงหรอเปลงเสยงมลกษณะอยางไร
อภลกษณ ธรรมทวธกล2546
งานวจยนมงศกษาลกษณะ ทางสรระ การทำางานของ
กลองเสยง ในการอานวรรณคดรอยกรองทงสาม
แบบ และเปรยบเทยบกบกายภาพของเสยงท/วดได
ดวยเคร/องวเคราะหเสยง เพ/อหาขอสรปอธบาย “การ
ใชลกคอ” อภลกษณ ธรรมทวธกล2546
ผวจยศกษาลกษณะทางสรระของการออกเสยงและเปลงเสยงโดยการ
บนทกวดทศน การทำางานของกลองเสยงผานกลองวดทศนสองกลอง
เสยง (videolaryngoscope) ขณะท/ผ อานสาธตการอานรอยกรอง โคลง
ฉนท กาพย กลอน และราย โดย การอานแบบธรรมดา อานทำานอง
เสนาะแบบธรรมดา และอานทำานองเสนาะแบบเนนอารมณ อภลกษณ ธรรมทวธกล2546
กลองวดทศนสองกลองเสยงเปนเคร/องมอแพทย
ท/มทอใยแกวตดกลอง ขนาดเลก ใชสอดผานลง
ไปในชองจมกของผอานเพ/อดการเคล/อนไหวของ
กลองเสยง อภลกษณ ธรรมทวธกล2546
กลองวดทศนสองกลองเสยง(Laryngoscope)
อภลกษณ ธรรมทวธกล2546
ในการศกษากายภาพของเสยง ผวจยบนทกเทปการอานรอย
กรองประเภทตาง ๆ โดยการ อานแบบธรรมดา อานทำานอง
เสนาะแบบธรรมดา และแบบ เนนอารมณ แลวนำาเทปไป
วเคราะหเสยงโดยเคร/อง วเคราะหเสยง Kay
Elemetrics CSL4300 อภลกษณ ธรรมทวธกล2546
คณลกษณะทางกายภาพของ เสยงท/ศกษา ไดแก
• ลกษณะและความดงของคล/นเสยง• ความถ/มลฐานซ/งบอกระดบเสยงสงตำ/า• ความถ/ฟอรแมนท ซ/งบอกคณภาพ
ของเสยงสระและพยญชนะ
อภลกษณ ธรรมทวธกล2546
ผลการศกษาท/สำาคญ• ดานสรระของกลองเสยง
-กลองเสยงในขณะออกเสยงพยางคเนนในการอานทำานองเสนาะทงสอง
แบบ มลกษณะถกยกขน (raised larynx) และกลามเนอ aryepiglottic folds ซ/งยดอยท/โคนลนปดกลองเสยงรดเขาหากนปดแนนในแนวนอน
อภลกษณ ธรรมทวธกล2546
ผลการศกษาท/สำาคญ• ดานสรระของกลองเสยง
- ลนปดกลองเสยง (epiglottis) เคล/อนลงปดกลองเสยงในการออกเสยงพยางคเนนของการอานทำานองเสนาะ
ทงสองแบบ แตลนปดกลองเสยงเปดปกตในการอานแบบธรรมดา
อภลกษณ ธรรมทวธกล2546
ผลการศกษาท/สำาคญ• ดานกายภาพของเสยง
-ระดบเสยงในการอานทำานอง เสนาะทงสองแบบ สงหรอตำ/ากวา
การอานแบบธรรมดา ขนอยกบลกษณะและเนอหาของบทรอยกรองและอารมณท/สอดแทรก
อภลกษณ ธรรมทวธกล2546
ผลการศกษาท/สำาคญ• ดานกายภาพของเสยง
- ในการอานทำานองเสนาะทงสองแบบ คล/นเสยงมลกษณะพเศษในพยางคเนนแตกตางจากรปลกษณคล/นเสยงของพยางคเนนในการอานแบบธรรมดาหรอในการพดปกต
อภลกษณ ธรรมทวธกล2546
ภาพท/1 คล/นเสยงและความดงของคำาวา “สรวงสวรรค” ในการอานรอยกรองแบบธรรมดา
อภลกษณ ธรรมทวธกล2546
ภาพท/2 คล/นเสยงและความดงของคำาวา “สรวงสวรรค” ในการอานทำานองเสนาะแบบธรรมดา
อภลกษณ ธรรมทวธกล2546
ภาพท/3 คล/นเสยงและความดงของคำาวา “สรวงสวรรค” ในการอานทำานองเสนาะแบบเนนอารมณ
อภลกษณ ธรรมทวธกล2546
วดทศนแสดงการเคล/อนไหวของกลองเสยง
Videolaryngoscopy
อภลกษณ ธรรมทวธกล2546
ภาพท/4 ลกษณะกลองเสยงในการอานรอยกรองแบบธรรมดา
อภลกษณ ธรรมทวธกล2546
ภาพท/5 ลกษณะกลองเสยงในพยางคเนนของการอานทำานองเสนาะ ทงสองแบบแสดงการรดปดแนนเขาหากนในแนวนอนของ
aryepiglottic folds อภลกษณ ธรรมทวธกล2546
ภาพท/ 6 ลนปดกลองเสยงเคล/อนลงปดกลองเสยงในพยางคเนนของ
การอานทำานองเสนาะทงสองแบบ อภลกษณ ธรรมทวธกล2546
อภปราย• ความดงของเสยงในพยางคเนนท/ม
ลกษณะพเศษคอคอย ๆ ดงขน(crescendo) ในการอานทำานองเสนาะทงสองแบบคงจะเกดจากการควบคม
กระแสลมจากปอด (ลมหายใจออก) ทำาใหความดนใตกลองเสยงคอย ๆ สง
ขน ซ/งมผลทำาใหเกดเปนเสยงท/ดงขน เร/อย ๆ
อภลกษณ ธรรมทวธกล2546
อภปราย• ลกษณะการทำางานของกลองเสยงใน
พยางคเนนของการอานทำานองเสนาะ ทงสองแบบ คลายกบลกษณะของ
กลองเสยงในการออกเสยงพยญชนะ ท/ผนงคอ (pharyngeal consonant) หรอ
พยญชนะท/ลนปดกลองเสยง (epiglottal consonant)
อภลกษณ ธรรมทวธกล2546
อภปราย
• เสยงพยญชนะท/ผนงคอน พบใน ภาษาแถบตะวนออกกลาง เชน
ภาษาอารบค ฮบร และภาษาตาง ๆในตระกลทเบต- พมา (Tibeto-Burman)
และการออกเสยงในลกษณะน พบ ในการรองเพลงพนเมอง ใน หลาย
ประเทศ อภลกษณ ธรรมทวธกล2546
อภปราย• ลกษณะสำาคญทางสรระของการออก
เสยงท/กลาวมานคอ มการยกระดบกลองเสยง(raised larynx)ใหสงขนในชอง
คอ ควบคไปกบการเคล/อนโคนลนไปท/ ผนงคอดานหลง (retracted tongue root)
และการเคล/อนลดลงมาปดกลองเสยงของลนปดกลองเสยง
อภลกษณ ธรรมทวธกล2546
อภปราย
• การยกระดบกลองเสยงใหสงขนและการเคล/อนลงปดกลองเสยงของลนปดกลองเสยงเปนผลจาก
การรดปดแนนเขาหากนของaryepiglottic folds ตามแนวนอนของ
กลองเสยง (medial compression) อภลกษณ ธรรมทวธกล2546
สรปผลจากการศกษาการอานวรรณคด
รอยกรองของไทยพบวา ในการอาน แบบธรรมดา ลกษณะการออกเสยง
และกายภาพของเสยงไมแตกตาง จากการพดปกต แตในการอาน
ทำานองเสนาะทงสองแบบ มการควบคมเสยงโดยการควบคมกระแส
ลมจากปอด และควบคม aryepiglottic folds ทำาใหเสยงมลกษณะบบดงขนและกลองเสยงเคล/อนสงขนในชอง
คอ อภลกษณ ธรรมทวธกล2546
สรป
• และลนปดกลองเสยงเคล/อนลงปด กลองเสยงพรอม ๆ กนกบการเคล/อน
โคนลนไปดานหลงคอ ซ/งเกดเปนระยะ ๆ ตามจงหวะและเนอหาของบทรอย
กรอง อนเปนลกษณะเดนของ “การใชลกคอ” ตามท/นยมเรยกกน
อภลกษณ ธรรมทวธกล2546
สหสมพนธระหวางกลองเสยงกบกายภาพของเสยงในการอานวรรณคดรอยกรองของไทย
Laryngeal and Acoustic Correlates in Thai Poetic Reading
รศ.ดร. อภลกษณ ธรรมทวธกลภาควชาภาษาศาสตร
คณะมนษยศาสตร มหาวทยาลย เกษตรศาสตร[email protected]
สหสมพนธระหวางกลองเสยงกบกายภาพของเสยงในการอานวรรณคดรอยกรองของไทย
Laryngeal and Acoustic Correlates in Thai Poetic Reading
รศ.ดร. อภลกษณ ธรรมทวธกลภาควชาภาษาศาสตร
คณะมนษยศาสตร มหาวทยาลย เกษตรศาสตร[email protected]
