«Κλιματικές Αλλαγές και φυσικές καταστροφές. Πόσο προετοιμασμένοι είμαστε;»

Πέμπτη 15 Δεκεμβρίου 2011Αμφιθέατρο Ιδρύματος Ιατροβιολογικών Ερευνών Ακαδημίας

Αθηνών

Η ημερίδα διοργανώνεται από τα ΠΜΣ της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ:

ΔΙΕΘΝΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΚΡΙΣΕΩΝ ΥΓΕΙΑΣ

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ. ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ ΜΕ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΥΓΕΙΑ

ΠΑΙΔΙΑΤΡΙΚΗ- ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ: ΚΛΙΝΙΚΗ ΚΑΙ ΕΡΕΥΝΑ

ΕΛΕΓΧΟΣ ΤΟΥ ΣΤΡΕΣ ΚΑΙ ΠΡΟΑΓΩΓΗ ΥΓΕΙΑΣ

«Κλιματικές Αλλαγές – Επιπτώσεις στην Υγεία»Πολυξένη Νικολοπούλου – Σταμάτη

Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Περιβαλλοντικής Παθολογικής ΑνατομίαςΠανεπιστήμιο Αθηνών Ιατρική Σχολή

Επιστημονική Υπεύθυνη και Διευθύντρια του ΠΜΣ:ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ . ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ ΜΕ

ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΥΓΕΙΑ

Διαταραχές Όζοντος

Ατμοσφαιρικοί ρύποι

Αλλαγή της στάθμης της Θάλασσας

Ακραίες Θερμοκρασίες (Κρύο-Ζέστη)

Αλλαγές στην Γεωργία

Κλιματικές Αλλαγές

Λοιμώξεις / Επιδημίες Αναπνευστικές Παθήσεις

Διατροφικές Διαταραχές

Προσδιοριστικοί παράγοντες της

υγείας

Εισόδημα και κοινωνικό επίπεδο

Κοινωνικά δίκτυα

υποστήριξηςΕκπαίδευση

Εργασιακές συνθήκες

Φυσικό περιβάλλον

ΒιολογίαΓενετική

Προσωπικές συνήθειες και τρόπος ζωής

Υγιές παιδί

Ιατρικές και κοινωνικές υπηρεσίες

Κοινωνικό περιβάλλον

Φύλο

Πολιτισμικό επίπεδο

Η αλλαγή του κλίματος αποτελεί Η αλλαγή του κλίματος αποτελεί αναμφισβήτητα μία μεγάλη απειλή για αναμφισβήτητα μία μεγάλη απειλή για

την ανθρώπινη υγεία.την ανθρώπινη υγεία.

Όσοι ασχολούνται με την παροχή υπηρεσιών Όσοι ασχολούνται με την παροχή υπηρεσιών Υγείας, θα αναγκαστούν να είναι στην πρώτη Υγείας, θα αναγκαστούν να είναι στην πρώτη γραμμή για τις ανθρώπινες συνέπειες των γραμμή για τις ανθρώπινες συνέπειες των κλιματικών αλλαγών, όσο αυτές συσσωρεύονται.κλιματικών αλλαγών, όσο αυτές συσσωρεύονται.

Όμως ακόμη το θέμα «Υγεία», παραμελείται σε Όμως ακόμη το θέμα «Υγεία», παραμελείται σε μεγάλο βαθμό, στις διαπραγματεύσεις για τις μεγάλο βαθμό, στις διαπραγματεύσεις για τις κλιματικές αλλαγές.κλιματικές αλλαγές.

Αλήθεια, τι συμβαίνει;Αλήθεια, τι συμβαίνει;

Κατά τη διάρκεια των τελευταίων 50 ετών, οι ανθρώπινες Κατά τη διάρκεια των τελευταίων 50 ετών, οι ανθρώπινες δραστηριότητες - και κυρίως η καύση ορυκτών καυσίμων - δραστηριότητες - και κυρίως η καύση ορυκτών καυσίμων - έχουν εκλύσει μεγάλες ποσότητες διοξειδίου του έχουν εκλύσει μεγάλες ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα και άλλων αερίων του θερμοκηπίου τα οποία άνθρακα και άλλων αερίων του θερμοκηπίου τα οποία παγιδεύουν επιπλέον θερμότητα στη χαμηλότερη παγιδεύουν επιπλέον θερμότητα στη χαμηλότερη ατμόσφαιρα και επηρεάζουν το παγκόσμιο κλίμα. ατμόσφαιρα και επηρεάζουν το παγκόσμιο κλίμα.

Tα τελευταία 100 χρόνια, η παγκόσμια θερμοκρασία έχει Tα τελευταία 100 χρόνια, η παγκόσμια θερμοκρασία έχει αυξηθεί κατά περίπου 0.75αυξηθεί κατά περίπου 0.75ooC. Κατά τα τελευταία 25 χρόνια, ο C. Κατά τα τελευταία 25 χρόνια, ο ρυθμός της υπερθέρμανσης του πλανήτη έχει αυξηθεί σε ρυθμός της υπερθέρμανσης του πλανήτη έχει αυξηθεί σε 0.180.18ooC ανά δεκαετία.C ανά δεκαετία.

Η στάθμη της θάλασσας ανεβαίνει, οι παγετώνες λιώνουν και Η στάθμη της θάλασσας ανεβαίνει, οι παγετώνες λιώνουν και η βροχόπτωση έχει αλλάξει. Τα ακραία καιρικά φαινόμενα η βροχόπτωση έχει αλλάξει. Τα ακραία καιρικά φαινόμενα γίνονται ολοένα πιο έντονα και συχνότερα.γίνονται ολοένα πιο έντονα και συχνότερα.

Η εκτίμηση των επιπτώσεων…Η εκτίμηση των επιπτώσεων…Η κλιματική αλλαγή επηρεάζει τις θεμελιώδεις ανάγκες της Η κλιματική αλλαγή επηρεάζει τις θεμελιώδεις ανάγκες της υγείας - τον καθαρό αέρα, ασφαλές πόσιμο υγείας - τον καθαρό αέρα, ασφαλές πόσιμο νερό, επαρκή τροφή και την ασφαλή στέγη. νερό, επαρκή τροφή και την ασφαλή στέγη.

Η υπερθέρμανση του πλανήτη που έχει σημειωθεί μετά τη Η υπερθέρμανση του πλανήτη που έχει σημειωθεί μετά τη δεκαετία του 1970 προκάλεσε πάνω από 140.000 επιπλέον δεκαετία του 1970 προκάλεσε πάνω από 140.000 επιπλέον θανάτους ετησίως από το έτος 2004. θανάτους ετησίως από το έτος 2004.

Πολλές από τις μείζονες αιτίες θανάτου, όπως οι Πολλές από τις μείζονες αιτίες θανάτου, όπως οι διαρροϊκές ασθένειες, ο υποσιτισμός, η ελονοσία και ο Δάγκειος διαρροϊκές ασθένειες, ο υποσιτισμός, η ελονοσία και ο Δάγκειος πυρετός είναι ιδιαίτερα ευαίσθητες στο κλίμα και αναμένεται πυρετός είναι ιδιαίτερα ευαίσθητες στο κλίμα και αναμένεται να επιδεινωθούν με τις κλιματικές αλλαγές. να επιδεινωθούν με τις κλιματικές αλλαγές.

Περιοχές με ελλιπείς υποδομές υγείας - κυρίως στις Περιοχές με ελλιπείς υποδομές υγείας - κυρίως στις αναπτυσσόμενες χώρες -θα είναι σε δυσμενή θέση ώστε να τις αναπτυσσόμενες χώρες -θα είναι σε δυσμενή θέση ώστε να τις αντιμετωπίσουν χωρίς βοήθεια. αντιμετωπίσουν χωρίς βοήθεια.

Μείωση των εκπομπών αερίων του Μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου μέσω της βελτίωσης των θερμοκηπίου μέσω της βελτίωσης των επιλογών μεταφορών, τροφίμων και επιλογών μεταφορών, τροφίμων και ενέργειας, μπορεί να οδηγήσει σε βελτίωση ενέργειας, μπορεί να οδηγήσει σε βελτίωση της υγείας.της υγείας.

Environmental Health Impacts of Transport andEnvironmental Health Impacts of Transport and MobilityMobility

Series: Environmental Science and Technology Library, Vol. Series: Environmental Science and Technology Library, Vol. 21 Nicolopoulou-Stamati, P.; Hens, L.; Howard, C.V. (Eds.) 21 Nicolopoulou-Stamati, P.; Hens, L.; Howard, C.V. (Eds.) 2005. SPRINGER 2005. SPRINGER ISBN: 1-4020-4304-XISBN: 1-4020-4304-X

Τα αποτελέσματα των Τα αποτελέσματα των κλιματικών αλλαγών μπορούν κλιματικών αλλαγών μπορούν

να θεωρηθούν και αμφιλεγόμενανα θεωρηθούν και αμφιλεγόμεναΠαρά το γεγονός ότι η υπερθέρμανση του Παρά το γεγονός ότι η υπερθέρμανση του πλανήτη μπορεί να φέρει ορισμένα τοπικά πλανήτη μπορεί να φέρει ορισμένα τοπικά οφέλη, όπως λιγότερους θανάτους το οφέλη, όπως λιγότερους θανάτους το χειμώνα σε εύκρατα κλίματα και την αύξηση της χειμώνα σε εύκρατα κλίματα και την αύξηση της παραγωγής τροφίμων σε ορισμένες περιοχές, παραγωγής τροφίμων σε ορισμένες περιοχές, οι συνολικές επιπτώσεις για την υγεία είναι οι συνολικές επιπτώσεις για την υγεία είναι πιθανό να είναι εξαιρετικά αρνητικέςπιθανό να είναι εξαιρετικά αρνητικές. . 

Η κλιματική αλλαγή επηρεάζει τις θεμελιώδεις Η κλιματική αλλαγή επηρεάζει τις θεμελιώδεις απαιτήσεις για την υγεία - καθαρό απαιτήσεις για την υγεία - καθαρό αέρα, ασφαλές πόσιμο νερό, επαρκή τροφή και αέρα, ασφαλές πόσιμο νερό, επαρκή τροφή και ασφαλή στέγη.ασφαλή στέγη.

Τίθεται το πολύ επίκαιρο ερώτημαΤίθεται το πολύ επίκαιρο ερώτημα

Συνδέει η Συνδέει η αντίληψη του αντίληψη του ιατρικού κόσμου ιατρικού κόσμου τις κλιματικές τις κλιματικές αλλαγές, με τις αλλαγές, με τις επιπτώσεις τους επιπτώσεις τους στην υγεία;στην υγεία;

Health Care Without Harm Europe: Leading the global movement for environmentally responsible health care

Σύνδεση των κλιματικών αλλαγών με την υγείαΣύνδεση των κλιματικών αλλαγών με την υγεία

Άμεσες επιδράσεις θερμοκρασίαςΆμεσες επιδράσεις θερμοκρασίαςΑκραία ΓεγονόταΑκραία ΓεγονόταΑσθένειες σχετιζόμενες με την αλλαγή του κλίματοςΑσθένειες σχετιζόμενες με την αλλαγή του κλίματοςΑσθένειες και διαταραχές από την ποιότητα του αέρα, Ασθένειες και διαταραχές από την ποιότητα του αέρα, του νερού και της διατροφήςτου νερού και της διατροφής

IPCCIPCC ((Intergovernmental Panel on Climate Change)Intergovernmental Panel on Climate Change) 2007: Climate Change 2007: Impacts, Adaptation, and Vulnerability2007: Climate Change 2007: Impacts, Adaptation, and Vulnerability. . Contribution of Contribution of

Working Group II to the Fourth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Working Group II to the Fourth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change [Parry, Martin L., Canziani, Osvaldo F., Palutikof, Jean P., van der Climate Change [Parry, Martin L., Canziani, Osvaldo F., Palutikof, Jean P., van der Linden, Paul J., and Hanson, Clair E. (eds.)]. Linden, Paul J., and Hanson, Clair E. (eds.)]. Cambridge University Press, Cambridge University Press, Cambridge, United Kingdom, 1000 pp. Cambridge, United Kingdom, 1000 pp.

National Research Council (NRC), 2001. Climate Change Science: An Analysis of Some National Research Council (NRC), 2001. Climate Change Science: An Analysis of Some Key Questions.Key Questions.

National Academy Press, Washington, DC National Academy Press, Washington, DC Schwartz and Randall, 2003.Schwartz and Randall, 2003.

An Abrupt Climate Change Scenario and Its Implications for United States National SAn Abrupt Climate Change Scenario and Its Implications for United States National Securityecurity (PDF, 915 KB, 22 pp.,(PDF, 915 KB, 22 pp., About PDFAbout PDF) . ) . October 2003.October 2003.

World Health Organization (WHO), 2003. Climate change and human health - risks and rWorld Health Organization (WHO), 2003. Climate change and human health - risks and responsesesponses

. . McMichael, A.J., Campbell-Lendrum, D.H., Corvalán, C.F., Ebi, K.L., Githeko, A., McMichael, A.J., Campbell-Lendrum, D.H., Corvalán, C.F., Ebi, K.L., Githeko, A., Scheraga, J.D. and Woodward, A. 322pp.Scheraga, J.D. and Woodward, A. 322pp.

Οι επιπτώσεις προκύπτουν…Οι επιπτώσεις προκύπτουν…

Άμεσες επιδράσεις μεταβολών Άμεσες επιδράσεις μεταβολών θερμοκρασίας θερμοκρασίας

Ακραία καιρικά φαινόμεναΑκραία καιρικά φαινόμενα

Ασθένειες που εξαρτώνται από τις Ασθένειες που εξαρτώνται από τις κλιματικές συνθήκεςκλιματικές συνθήκες

Ποιότητα του αέραΠοιότητα του αέρα

Μέθοδοι εκτίμησης της επίδρασης των Μέθοδοι εκτίμησης της επίδρασης των κλιματικών αλλαγών στην Υγείακλιματικών αλλαγών στην Υγεία

Είναι εξαιρετικά δύσκολη η εκτίμηση της επίπτωσης Είναι εξαιρετικά δύσκολη η εκτίμηση της επίπτωσης της αλλαγής του κλίματος στην υγείατης αλλαγής του κλίματος στην υγείαΔυσκολίες προκύπτουν Δυσκολίες προκύπτουν

• Από την κλίμακα (εθνική, τοπική, παγκόσμια)Από την κλίμακα (εθνική, τοπική, παγκόσμια)• Από την κλίμακα του χρόνουΑπό την κλίμακα του χρόνου• Το περίπλοκο του θέματοςΤο περίπλοκο του θέματος

Αναλογικές μελέτεςΑναλογικές μελέτεςΜοντέλα πρόγνωσηςΜοντέλα πρόγνωσηςΣτατιστικά μοντέλαΣτατιστικά μοντέλα

Ένα παράδειγμα εκτίμησης επιπτώσεων στην υγεία από Ένα παράδειγμα εκτίμησης επιπτώσεων στην υγεία από την επιβάρυνση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης λόγω των την επιβάρυνση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης λόγω των

κλιματικών αλλαγώνκλιματικών αλλαγών

Το ποσό των εμπορευμάτων που μεταφέρονται μέσω της Το ποσό των εμπορευμάτων που μεταφέρονται μέσω της

Καλιφόρνια αναμένεται να τετραπλασιαστεί μεταξύ 2000 και Καλιφόρνια αναμένεται να τετραπλασιαστεί μεταξύ 2000 και

20202020

Θα έχει σημαντικό αντίκτυπο στην ποιότητα του αέρα και Θα έχει σημαντικό αντίκτυπο στην ποιότητα του αέρα και

στην υγείαστην υγεία

Αιωρούμενα ΣωματίδιαΑιωρούμενα Σωματίδια (PM) (PM)

– Συγκεντρώνονται γύρω από τα λιμάνια, Συγκεντρώνονται γύρω από τα λιμάνια,

τους σιδηροδρομικούς σταθμούς, και τους σιδηροδρομικούς σταθμούς, και

δρόμους έντονης κυκλοφοριακής δρόμους έντονης κυκλοφοριακής

κίνησηςκίνησης

Πρόωροι θάνατοιΠρόωροι θάνατοι ΚαρκίνοςΚαρκίνος Ασθένειες του αναπνευστικούΑσθένειες του αναπνευστικού Αναρρωτικές άδειεςΑναρρωτικές άδειες Υπερθέρμανση του πλανήτηΥπερθέρμανση του πλανήτη

Ετήσιες επιπτώσεις στην υγεία από τα PM και το Όζον

1 (Cal EPA, 2005); 2 (Pacific Institute, 2006)3 (CA/EPA Air Resources Board); 4 (CA/EPA Air Resources Board, 2004)

Προσδιορισμός της επίδρασης των Προσδιορισμός της επίδρασης των Κλιματικών Μεταβολών στην ΥγείαΚλιματικών Μεταβολών στην ΥγείαΑτμοσφαιρικοί Παράγοντες συνδεόμενοι με το Ατμοσφαιρικοί Παράγοντες συνδεόμενοι με το αναπνευστικό Σύστημα: Άσθμα, Αλλεργίες, αναπνευστικό Σύστημα: Άσθμα, Αλλεργίες, Νεοπλάσματα.Νεοπλάσματα.

Παράγοντες που επηρεάζουν το δέρμα: Νεοπλασίες.Παράγοντες που επηρεάζουν το δέρμα: Νεοπλασίες.

Καρδιαγγειακό Σύστημα: ΘερμοπληξίαΚαρδιαγγειακό Σύστημα: Θερμοπληξία

Γεννητικό Σύστημα: ΣτειρότηταΓεννητικό Σύστημα: Στειρότητα

Ανοσοποιητικό ΣύστημαΑνοσοποιητικό Σύστημα

Αιμοποιητικό ΣύστημαΑιμοποιητικό Σύστημα

Μυοσκελετικό Σύστημα: Πόνοι ΑρθρώσεωνΜυοσκελετικό Σύστημα: Πόνοι Αρθρώσεων

Αιωρούμενα Σωματίδια, CO, CO2, NOx, όζον

Όζον, Ρύποι

Ατμοσφαιρικοί Ρύποι, CO, CO2, NOx, όζον, υψηλή - χαμηλή θερμοκρασία

Αλλαγή Βαρομετρικού, Υγρασία

Οι σημαντικότερες επιπτώσεις στην Οι σημαντικότερες επιπτώσεις στην υγείαυγεία

Θνησιμότητα Αποδιδόμενη στην Αυξημένη Θνησιμότητα Αποδιδόμενη στην Αυξημένη θερμοκρασία και στην Ελαττωμένη θερμοκρασία και στην Ελαττωμένη ΘερμοκρασίαΘερμοκρασίαΑλλεργίεςΑλλεργίεςΆσθμαΆσθμαΚαρκίνος ΔέρματοςΚαρκίνος ΔέρματοςΝοσήματα μεταδιδόμενα με έντομα: πχ. Νοσήματα μεταδιδόμενα με έντομα: πχ. Ελονοσία, Κίτρινος πυρετός, Δάγκειος Ελονοσία, Κίτρινος πυρετός, Δάγκειος πυρετόςπυρετός

Ευπαθείς Ευπαθείς ομάδεςομάδες

ΥπερήλικεςΥπερήλικες: δεν είναι τόσο ευαίσθητοι στην αύξηση : δεν είναι τόσο ευαίσθητοι στην αύξηση της θερμοκρασίας λόγω:της θερμοκρασίας λόγω:

• της γήρανσης των υποδοχέων θερμότητας του της γήρανσης των υποδοχέων θερμότητας του δέρματος.δέρματος.

• Έχουν λιγότερη περιεκτικότητα νερού στο σώμα, με Έχουν λιγότερη περιεκτικότητα νερού στο σώμα, με αποτέλεσμα να μην επαρκεί ο μηχανισμός της αποτέλεσμα να μην επαρκεί ο μηχανισμός της εφίδρωσης για την ελάττωση της θερμοκρασίαςεφίδρωσης για την ελάττωση της θερμοκρασίας

Όσο μεγαλώνουμε η περιεκτικότητα του σώματος σε Όσο μεγαλώνουμε η περιεκτικότητα του σώματος σε νερό ελαττώνεται και αυξάνεται το λίπος ακόμα και νερό ελαττώνεται και αυξάνεται το λίπος ακόμα και αν το βάρος παραμένει το ίδιοαν το βάρος παραμένει το ίδιοΝεογνά, ΒρέφηΝεογνά, Βρέφη: δεν έχει αναπτυχθεί εντελώς ο : δεν έχει αναπτυχθεί εντελώς ο θερμορυθμιστικός μηχανισμόςθερμορυθμιστικός μηχανισμός

ΑλκοόλΑλκοόλ

Επιδρά στο αυτόνομο νευρικό σύστημα το Επιδρά στο αυτόνομο νευρικό σύστημα το οποίο ρυθμίζει την θερμοκρασία του σώματος οποίο ρυθμίζει την θερμοκρασία του σώματος με αποτέλεσμα την τροποποίησή του ώστε να με αποτέλεσμα την τροποποίησή του ώστε να μην είναι δυνατή η άμεση αντίδρασή του σε μην είναι δυνατή η άμεση αντίδρασή του σε εξωτερικό ερέθισμαεξωτερικό ερέθισμα

Τροποποιεί της αίσθηση που έχει ο άνθρωπος Τροποποιεί της αίσθηση που έχει ο άνθρωπος για το περιβάλλονγια το περιβάλλον

Το όζον της ατμόσφαιρας προφυλάσσει Το όζον της ατμόσφαιρας προφυλάσσει την επιφάνεια της γης από τα υψηλά την επιφάνεια της γης από τα υψηλά επίπεδα υπεριώδους ακτινοβολίαςεπίπεδα υπεριώδους ακτινοβολίας

Όταν ΕλαττώνεταιΌταν Ελαττώνεται

Καρκίνος ΔέρματοςΚαρκίνος Δέρματος

Καταρράκτης ΜατιώνΚαταρράκτης Ματιών

Καταστολή ανοσοποιητικού συστήματοςΚαταστολή ανοσοποιητικού συστήματος

Δεν εκτιθέμεθα Δεν εκτιθέμεθα δυστυχώς μόνο δυστυχώς μόνο

στο όζον αλλά και στο όζον αλλά και ταυτόχρονα σε ταυτόχρονα σε άλλους ρύπους, άλλους ρύπους, όπως η σκόνη όπως η σκόνη που επιδρούν που επιδρούν βασικά στους βασικά στους

πνεύμονεςπνεύμονες

Τον κύριο λόγο στον πνεύμονα Τον κύριο λόγο στον πνεύμονα έχει το μακροφάγοέχει το μακροφάγο

Στο ΕρώτημαΣτο Ερώτημα

Πώς καταγράφεται η Πώς καταγράφεται η επίδραση του περιβάλλοντος επίδραση του περιβάλλοντος

στους ιστούς, στα κύτταρα στους ιστούς, στα κύτταρα και στο και στο DNA DNA

Την απάντηση την δίνει το Την απάντηση την δίνει το μικροσκόπιο.μικροσκόπιο.

Υπάρχουν πρακτικές συμβουλές για Υπάρχουν πρακτικές συμβουλές για την αντιμετώπιση των υψηλών την αντιμετώπιση των υψηλών

θερμοκρασιών;θερμοκρασιών;

Να αποφεύγουμε τον συνωστισμόΝα αποφεύγουμε τον συνωστισμόΝα εκτιθέμεθα στις αλλαγές της θερμοκρασίας με τις Να εκτιθέμεθα στις αλλαγές της θερμοκρασίας με τις κατάλληλες προφυλάξειςκατάλληλες προφυλάξειςΝα εξασφαλίζουμε καλό ύπνοΝα εξασφαλίζουμε καλό ύπνοΝα προσέχουμε ώστε η διατροφή μας να είναι Να προσέχουμε ώστε η διατροφή μας να είναι ισορροπημένηισορροπημένηΝα εκμεταλλευόμαστε την ηλιακή ακτινοβολία και να μην Να εκμεταλλευόμαστε την ηλιακή ακτινοβολία και να μην εκτιθέμεθα χωρίς όριαεκτιθέμεθα χωρίς όριαΝα μην ξεχνάμε να πίνουμε νερόΝα μην ξεχνάμε να πίνουμε νερόΝα προσέχουμε πολύ εάν παίρνουμε συστηματικά Να προσέχουμε πολύ εάν παίρνουμε συστηματικά φάρμακαφάρμακα

Οι Κλιματολογικές Αλλαγές επιδρούν Οι Κλιματολογικές Αλλαγές επιδρούν όμως και:όμως και:

Στην παραγωγή τροφήςΣτην παραγωγή τροφής

Στην παραγωγή και διάθεση νερούΣτην παραγωγή και διάθεση νερού

Στις ενεργειακές ανάγκεςΣτις ενεργειακές ανάγκες

Στο κόστος των ασφαλειώνΣτο κόστος των ασφαλειών

1°C 2°C 5°C4°C3°C

Η άνοδος της στάθμης της θάλασσας απειλεί μεγάλες πόλεις

Μείωση των αποδόσεων των καλλιεργειών σε πολλές περιοχές, ιδιαίτερα στις αναπτυσσόμενες

ΤροφήΤροφή

ΝερόΝερό

ΟικοσυστήματΟικοσυστήματαα

Κίνδυνος Κίνδυνος απότομων και μη απότομων και μη αναστρέψιμων αναστρέψιμων αλλαγώναλλαγών

0°C

Μείωση των αποδόσεων σε πολλές ανεπτυγμένες περιοχές

Αύξηση του αριθμού των ειδών που απειλούνται με εξαφάνιση

Η αύξηση του κινδύνου των απότομων, μεγάλης κλίμακας αλλαγών στο κλιματικό σύστημα

Σημαντική μείωση των διαθέσιμων υδάτινων πόρων σε πολλές περιοχές, συμπεριλαμβανομένων της Μεσογείου και της Νότιας Αφρικής

Μικροί παγετώνες εξαφανίζονται - αποθέματα νερού απειλούνται

Εκτεταμένες ζημίες στους κοραλλιογενείς υφάλους

Ακραία Ακραία καιρικά καιρικά φαινόμεναφαινόμενα

Αύξηση της έντασης των καταιγίδων, πυρκαγιές, ξηρασία, πλημμύρες και κύματα καύσωνα

Πιθανή αύξηση της παραγωγής σε ορισμένες περιοχές υψηλότερου γεωγραφικού πλάτους

450 ppm CO2 eq

650 ppm CO2 eq

Προβλεπόμενες Προβλεπόμενες επιπτώσεις της αλλαγής της θερμοκρασίαςεπιπτώσεις της αλλαγής της θερμοκρασίας

Source: L. Rudolph, 2008

Η αντίληψη του ανθρώπου για τη Η αντίληψη του ανθρώπου για τη σχέση του κλίματος με την υγεία είναι σχέση του κλίματος με την υγεία είναι

μια παλιά υπόθεσημια παλιά υπόθεση

Ο Ιπποκράτης επισήμανε ότι η υγεία των Ο Ιπποκράτης επισήμανε ότι η υγεία των κατοίκων μίας πόλης σχετίζεται με: κατοίκων μίας πόλης σχετίζεται με:

Την υγρασίαΤην υγρασίαΤον προσανατολισμόΤον προσανατολισμόΤη φορά των ανέμωνΤη φορά των ανέμων

Και δίνει συγκεκριμένες οδηγίες για την εξέταση Και δίνει συγκεκριμένες οδηγίες για την εξέταση των κλιματικών συνθηκών ώστε να αποτελέσουν των κλιματικών συνθηκών ώστε να αποτελέσουν δείκτη για την διαχείριση της νόσουδείκτη για την διαχείριση της νόσου

Τα ζώα αν και αβοήθητα, Τα ζώα αν και αβοήθητα, εξακολουθούν να εξακολουθούν να

αισθάνονται τις καιρικές αισθάνονται τις καιρικές μεταβολές. μεταβολές.

Φαίνεται ότι ο άνθρωπος Φαίνεται ότι ο άνθρωπος απομακρύνθηκε σιγά σιγά απομακρύνθηκε σιγά σιγά από την φύση και έχασε από την φύση και έχασε

αυτήν την ιδιότητα αυτήν την ιδιότητα

ΚαύσωνεςΚαύσωνεςΟι ακραίες υψηλές θερμοκρασίες του αέραΟι ακραίες υψηλές θερμοκρασίες του αέρα συμβάλλουν συμβάλλουν άμεσα στους θανάτους από καρδιαγγειακές και άμεσα στους θανάτους από καρδιαγγειακές και αναπνευστικές παθήσειςαναπνευστικές παθήσεις, ιδιαίτερα μεταξύ των , ιδιαίτερα μεταξύ των ηλικιωμένων. Στο κύμα καύσωνα του καλοκαιριού του ηλικιωμένων. Στο κύμα καύσωνα του καλοκαιριού του 2003 στην Ευρώπη για παράδειγμα, κατεγράφησαν πάνω 2003 στην Ευρώπη για παράδειγμα, κατεγράφησαν πάνω από 70.000 επιπλέον θάνατοι. από 70.000 επιπλέον θάνατοι.

Οι υψηλές θερμοκρασίεςΟι υψηλές θερμοκρασίες αυξάνουν επίσης τα επίπεδα αυξάνουν επίσης τα επίπεδα του όζοντος και άλλων ρύπων τον αέρατου όζοντος και άλλων ρύπων τον αέρα που που επιδεινώνουν καρδιαγγειακές και αναπνευστικές επιδεινώνουν καρδιαγγειακές και αναπνευστικές παθήσειςπαθήσεις. Η αστική ατμοσφαιρική ρύπανση προκαλεί . Η αστική ατμοσφαιρική ρύπανση προκαλεί περίπου 1,2 εκατομμύρια θανάτους κάθε χρόνο. περίπου 1,2 εκατομμύρια θανάτους κάθε χρόνο.

Η γύρη και άλλα αλλεργιογόνα συναντώνται σε Η γύρη και άλλα αλλεργιογόνα συναντώνται σε υψηλότερα επίπεδα στην υπερβολική ζέστη. Αυτά υψηλότερα επίπεδα στην υπερβολική ζέστη. Αυτά μπορούν να προκαλέσουν άσθμαμπορούν να προκαλέσουν άσθμα, το οποίο επηρεάζει , το οποίο επηρεάζει περίπου 300 εκατομμύρια ανθρώπους. Οι συνεχιζόμενες περίπου 300 εκατομμύρια ανθρώπους. Οι συνεχιζόμενες αυξήσεις της θερμοκρασίας αναμένεται να αυξήσουν αυτό αυξήσεις της θερμοκρασίας αναμένεται να αυξήσουν αυτό το νούμερο.το νούμερο.

Φυσικές καταστροφές και Φυσικές καταστροφές και μεταβολές στις βροχοπτώσειςμεταβολές στις βροχοπτώσεις

Η άνοδος της στάθμης της θάλασσας και τα αυξανόμενα ακραία Η άνοδος της στάθμης της θάλασσας και τα αυξανόμενα ακραία καιρικά φαινόμενα θα καταστρέψει σπίτια, ιατρικές εγκαταστάσεις καιρικά φαινόμενα θα καταστρέψει σπίτια, ιατρικές εγκαταστάσεις και άλλες βασικές υπηρεσίες. Περισσότερο από το ήμισυ του και άλλες βασικές υπηρεσίες. Περισσότερο από το ήμισυ του παγκόσμιου πληθυσμού ζει σε απόσταση 60 χλμ. από τη θάλασσα. παγκόσμιου πληθυσμού ζει σε απόσταση 60 χλμ. από τη θάλασσα. Οι άνθρωποι μπορεί να αναγκαστούν να μετακινηθούν, το οποία με Οι άνθρωποι μπορεί να αναγκαστούν να μετακινηθούν, το οποία με τη σειρά του αυξάνει τον κίνδυνο μιας σειράς επιπτώσεων στην τη σειρά του αυξάνει τον κίνδυνο μιας σειράς επιπτώσεων στην υγεία, από ψυχικές διαταραχές έως μεταδοτικές ασθένειες.υγεία, από ψυχικές διαταραχές έως μεταδοτικές ασθένειες.

Οι αυξανόμενες μεταβολές στις βροχοπτώσεις μπορούν να Οι αυξανόμενες μεταβολές στις βροχοπτώσεις μπορούν να επηρεάσουν την παροχή γλυκού νερού. Η έλλειψη ασφαλούς επηρεάσουν την παροχή γλυκού νερού. Η έλλειψη ασφαλούς πόσιμου νερού μπορεί να δημιουργήσει πρόβλημα υγιεινής και να πόσιμου νερού μπορεί να δημιουργήσει πρόβλημα υγιεινής και να αυξήσει τον κίνδυνο διαρροϊκών ασθενειών, η οποία σκοτώνει 2,2 αυξήσει τον κίνδυνο διαρροϊκών ασθενειών, η οποία σκοτώνει 2,2 εκατομμύρια ανθρώπους κάθε χρόνο. Σε ακραίες περιπτώσεις, η εκατομμύρια ανθρώπους κάθε χρόνο. Σε ακραίες περιπτώσεις, η λειψυδρία οδηγεί σε ξηρασία και λιμό. Μέχρι το 2090, η κλιματική λειψυδρία οδηγεί σε ξηρασία και λιμό. Μέχρι το 2090, η κλιματική αλλαγή είναι πιθανό να διευρύνει την περιοχή που πλήττεται από αλλαγή είναι πιθανό να διευρύνει την περιοχή που πλήττεται από την ξηρασία, να διπλασιάσει τη συχνότητα περιόδων ξηρασίας και την ξηρασία, να διπλασιάσει τη συχνότητα περιόδων ξηρασίας και να αυξήσει τη μέση διάρκεια τους έξι φορές.να αυξήσει τη μέση διάρκεια τους έξι φορές.

Οι πλημμύρες επίσης αυξάνονται σε συχνότητα και ένταση. Οι πλημμύρες Οι πλημμύρες επίσης αυξάνονται σε συχνότητα και ένταση. Οι πλημμύρες μολύνουν την παροχή γλυκού νερού, αυξάνουν τον κίνδυνο μεταδιδόμενων με μολύνουν την παροχή γλυκού νερού, αυξάνουν τον κίνδυνο μεταδιδόμενων με

το νερό ασθενειών, και δημιουργούν γόνιμο έδαφος για ασθένειες που το νερό ασθενειών, και δημιουργούν γόνιμο έδαφος για ασθένειες που μεταφέρουν τα έντομα όπως τα κουνούπια. Μπορούν επίσης να προκαλέσουν μεταφέρουν τα έντομα όπως τα κουνούπια. Μπορούν επίσης να προκαλέσουν

πνιγμούς και σωματικά τραύματα, ζημίες στα σπίτια και να διαταράξουν την πνιγμούς και σωματικά τραύματα, ζημίες στα σπίτια και να διαταράξουν την παροχή των ιατρικών και υγειονομικών υπηρεσιών.παροχή των ιατρικών και υγειονομικών υπηρεσιών.

Φυσικές καταστροφές και Φυσικές καταστροφές και μεταβολές στις βροχοπτώσειςμεταβολές στις βροχοπτώσεις

Παγκοσμίως, ο αριθμός των φυσικών καταστροφών που Παγκοσμίως, ο αριθμός των φυσικών καταστροφών που σχετίζονται με τις κλιματικές αλλαγές έχει σχετίζονται με τις κλιματικές αλλαγές έχει υπερτριπλασιαστεί από τη δεκαετία του 1960. Κάθε υπερτριπλασιαστεί από τη δεκαετία του 1960. Κάθε χρόνο, αυτές οι καταστροφές έχουν ως χρόνο, αυτές οι καταστροφές έχουν ως αποτέλεσμα πάνω από 60.000 θανάτους, κυρίως στις αποτέλεσμα πάνω από 60.000 θανάτους, κυρίως στις αναπτυσσόμενες χώρες.αναπτυσσόμενες χώρες.

Η άνοδος της θερμοκρασίας και οι μεταβολές στις Η άνοδος της θερμοκρασίας και οι μεταβολές στις βροχοπτώσεις είναι πιθανό να μειώσουν την παραγωγή βροχοπτώσεις είναι πιθανό να μειώσουν την παραγωγή βασικών ειδών διατροφής σε πολλές από τις φτωχότερες βασικών ειδών διατροφής σε πολλές από τις φτωχότερες περιφέρειες - έως και 50% έως το 2020 σε ορισμένες περιφέρειες - έως και 50% έως το 2020 σε ορισμένες αφρικανικές χώρες. Αυτό θα αυξήσει την κακή διατροφή αφρικανικές χώρες. Αυτό θα αυξήσει την κακή διατροφή και τον υποσιτισμό, τα οποία προκαλούν σήμερα τον και τον υποσιτισμό, τα οποία προκαλούν σήμερα τον θάνατο σε 3,5 εκατομμύρια ανθρώπους κάθε χρόνο.θάνατο σε 3,5 εκατομμύρια ανθρώπους κάθε χρόνο.

Μεταβολές τρόπου διάδοσης Μεταβολές τρόπου διάδοσης λοιμώξεων σχετιζομένων με τις λοιμώξεων σχετιζομένων με τις

κλιματικές αλλαγέςκλιματικές αλλαγές

Οι κλιματικές συνθήκες επηρεάζουν έντονα τις μεταδιδόμενες με το Οι κλιματικές συνθήκες επηρεάζουν έντονα τις μεταδιδόμενες με το νερό ασθένειες και τις ασθένειες που μεταδίδονται μέσω εντόμων, νερό ασθένειες και τις ασθένειες που μεταδίδονται μέσω εντόμων, σαλιγκάρια ή άλλα ψυχρόαιμα ζώα.σαλιγκάρια ή άλλα ψυχρόαιμα ζώα.Οι κλιματικές αλλαγές είναι πιθανόν να επιμηκύνουν τις εποχές Οι κλιματικές αλλαγές είναι πιθανόν να επιμηκύνουν τις εποχές μετάδοσης των σημαντικότερων ασθενειών που μεταδίδονται από μετάδοσης των σημαντικότερων ασθενειών που μεταδίδονται από φορείς και να μεταβάλουν τη γεωγραφική περιοχή τους. Για φορείς και να μεταβάλουν τη γεωγραφική περιοχή τους. Για παράδειγμα, οι κλιματικές αλλαγές προβλέπεται να διευρυνθούν παράδειγμα, οι κλιματικές αλλαγές προβλέπεται να διευρυνθούν σημαντικά στην περιοχή της Κίνας, όπου εμφανίζεται η σημαντικά στην περιοχή της Κίνας, όπου εμφανίζεται η Σχιστοσωμίαση, νόσος που μεταδίδει το σαλιγκάρι.Σχιστοσωμίαση, νόσος που μεταδίδει το σαλιγκάρι.Η Ελονοσία είναι εξαρτάται άμεσα από το κλίμα. Μεταδίδεται από τα Η Ελονοσία είναι εξαρτάται άμεσα από το κλίμα. Μεταδίδεται από τα κουνούπια και σκοτώνει περίπου 1 εκατομμύριο ανθρώπους κάθε κουνούπια και σκοτώνει περίπου 1 εκατομμύριο ανθρώπους κάθε χρόνο - κυρίως παιδιά της Αφρικής κάτω των πέντε ετών. Η χρόνο - κυρίως παιδιά της Αφρικής κάτω των πέντε ετών. Η μετακίνηση του κουνουπιού που μεταφέρει τον δάγκειο πυρετό είναι μετακίνηση του κουνουπιού που μεταφέρει τον δάγκειο πυρετό είναι επίσης ιδιαίτερα ευαίσθητη στις κλιματικές συνθήκες. Μελέτες επίσης ιδιαίτερα ευαίσθητη στις κλιματικές συνθήκες. Μελέτες δείχνουν ότι η κλιματική αλλαγή θα μπορούσε να εκθέσει επιπλέον 2 δείχνουν ότι η κλιματική αλλαγή θα μπορούσε να εκθέσει επιπλέον 2 δισεκατομμύρια ανθρώπους σε Δάγκειο από τη δεκαετία του 2080.δισεκατομμύρια ανθρώπους σε Δάγκειο από τη δεκαετία του 2080.

Πόσο ακριβής είναι η εκτίμηση των Πόσο ακριβής είναι η εκτίμηση των επιπτώσεων των κλιματικών επιπτώσεων των κλιματικών

αλλαγών στην υγεία;αλλαγών στην υγεία;

Εκτίμηση των επιπτώσεων στην υγεία από την Εκτίμηση των επιπτώσεων στην υγεία από την κλιματική αλλαγή μπορεί να γίνει μόνο κατά κλιματική αλλαγή μπορεί να γίνει μόνο κατά προσέγγιση. προσέγγιση. Παρ 'όλα αυτά, μια εκτίμηση της Παγκόσμιας Παρ 'όλα αυτά, μια εκτίμηση της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας, λαμβάνοντας υπόψη μόνο Οργάνωσης Υγείας, λαμβάνοντας υπόψη μόνο ένα υποσύνολο από τις πιθανές επιπτώσεις ένα υποσύνολο από τις πιθανές επιπτώσεις στην υγεία, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η στην υγεία, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η μικρή αύξηση της θερμοκρασίας που μικρή αύξηση της θερμοκρασίας που σημειώθηκε από τη δεκαετία του 1970 έχει σημειώθηκε από τη δεκαετία του 1970 έχει προκαλέσει ήδη πάνω από 140.000 επιπλέον προκαλέσει ήδη πάνω από 140.000 επιπλέον θανάτους ετησίως από το έτος 2004.θανάτους ετησίως από το έτος 2004.

Ποιος κινδυνεύει;Ποιος κινδυνεύει;

Τα παιδιά - ιδίως αυτά που ζουν σε φτωχές Τα παιδιά - ιδίως αυτά που ζουν σε φτωχές χώρες - είναι από τα πιο ευάλωτα στους χώρες - είναι από τα πιο ευάλωτα στους κινδύνους για την υγεία και είναι πιο εκτεθειμένα κινδύνους για την υγεία και είναι πιο εκτεθειμένα στις συνέπειες. στις συνέπειες.

Wangari Muta Mary Jo Maathai (1 April 1940 – 25 September 2011) 

Οι επιπτώσεις στην υγεία, επίσης, αναμένεται να Οι επιπτώσεις στην υγεία, επίσης, αναμένεται να είναι πιο σοβαρές για τους ηλικιωμένους και τα είναι πιο σοβαρές για τους ηλικιωμένους και τα άτομα με αναπηρίες ή προϋπάρχουσες παθήσεις.άτομα με αναπηρίες ή προϋπάρχουσες παθήσεις.

Περιοχές με ελλιπείς υποδομές υγείας κυρίως στις Περιοχές με ελλιπείς υποδομές υγείας κυρίως στις αναπτυσσόμενες χώρες θα είναι λιγότερο σε θέση να αναπτυσσόμενες χώρες θα είναι λιγότερο σε θέση να

αντιμετωπίσουν τους κινδύνους χωρίς βοήθεια.αντιμετωπίσουν τους κινδύνους χωρίς βοήθεια.

Όλοι οι πληθυσμοί θα επηρεαστούν Όλοι οι πληθυσμοί θα επηρεαστούν από την αλλαγή του κλίματος, αλλά από την αλλαγή του κλίματος, αλλά μερικοί είναι πιο ευάλωτοι από άλλους. μερικοί είναι πιο ευάλωτοι από άλλους. Οι άνθρωποι που ζουν σε μικρές, Οι άνθρωποι που ζουν σε μικρές, αναπτυσσόμενες, νησιωτικές χώρες αναπτυσσόμενες, νησιωτικές χώρες και σε άλλες παράκτιες περιοχές, και σε άλλες παράκτιες περιοχές, μεγαλουπόλεις, ορεινές και πολικές μεγαλουπόλεις, ορεινές και πολικές περιοχές θα είναι ιδιαίτερα ευάλωτοι.περιοχές θα είναι ιδιαίτερα ευάλωτοι.

Οι αποφάσεις που υλοποιούμε δεν Οι αποφάσεις που υλοποιούμε δεν είναι πάντοτε οι αποφάσεις που είναι πάντοτε οι αποφάσεις που

έχουμε επιλέξειέχουμε επιλέξει

DESTINYDESTINYThe choices we make, not the chances we take The choices we make, not the chances we take

determine our destinydetermine our destiny

Το ερώτημα είναι τι δυνατότητες υπάρχουν

Υπάρχει απάντησηΥπάρχει απάντηση

Πολλές από τις πολιτικές και ατομικές επιλογές Πολλές από τις πολιτικές και ατομικές επιλογές έχουν τη δυνατότητα να μειώσουν τις εκπομπές έχουν τη δυνατότητα να μειώσουν τις εκπομπές των αερίων θερμοκηπίου και να παράγουν των αερίων θερμοκηπίου και να παράγουν σημαντικά για την υγεία οφέλη. σημαντικά για την υγεία οφέλη.

Για παράδειγμα, η προώθηση της ασφαλούς Για παράδειγμα, η προώθηση της ασφαλούς χρήσης των δημόσιων μέσων μεταφοράς και της χρήσης των δημόσιων μέσων μεταφοράς και της ενεργούς κίνησης όπως είναι η ποδηλασία ή το ενεργούς κίνησης όπως είναι η ποδηλασία ή το περπάτημα ως εναλλακτικές λύσεις στη χρήση περπάτημα ως εναλλακτικές λύσεις στη χρήση ιδιωτικών οχημάτων θα μπορούσε να μειώσει τις ιδιωτικών οχημάτων θα μπορούσε να μειώσει τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα και να εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα και να βελτιώσει την υγεία.βελτιώσει την υγεία.

Environmental Health Impacts of Transport andEnvironmental Health Impacts of Transport and MobilityMobilitySeries: Environmental Science and Technology Library, Vol. 21 Series: Environmental Science and Technology Library, Vol. 21 Nicolopoulou-Stamati, P.;Nicolopoulou-Stamati, P.; Hens, L.; Howard, C.V. (Eds.) 2005. Hens, L.; Howard, C.V. (Eds.) 2005. SPRINGER SPRINGER ISBN: 1-4020-4304-XISBN: 1-4020-4304-X

Η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας το 2009 ενέκρινε ένα Η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας το 2009 ενέκρινε ένα νέο πρόγραμμα για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων νέο πρόγραμμα για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων

των κλιματικών αλλαγών :των κλιματικών αλλαγών :

Αυτό περιλαμβάνει:Αυτό περιλαμβάνει:– ΕνημέρωσηΕνημέρωση: για την ευαισθητοποίηση ότι η κλιματική αλλαγή : για την ευαισθητοποίηση ότι η κλιματική αλλαγή

αποτελεί μια θεμελιώδη απειλή για την ανθρώπινη υγεία.αποτελεί μια θεμελιώδη απειλή για την ανθρώπινη υγεία.– ΣυνεργασίαΣυνεργασία: ο συντονισμός με τους οργανισμούς-εταίρους στο : ο συντονισμός με τους οργανισμούς-εταίρους στο

πλαίσιο του συστήματος των Ηνωμένων Εθνών, και η πλαίσιο του συστήματος των Ηνωμένων Εθνών, και η εξασφάλιση ότι η υγεία εκπροσωπείται δεόντως στην ημερήσια εξασφάλιση ότι η υγεία εκπροσωπείται δεόντως στην ημερήσια διάταξη των κλιματικών αλλαγών.διάταξη των κλιματικών αλλαγών.

– Επιστημονική τεκμηρίωσηΕπιστημονική τεκμηρίωση: για το συντονισμό αξιολογήσεων : για το συντονισμό αξιολογήσεων των επιστημονικών στοιχείων για τη σχέση μεταξύ κλιματικών των επιστημονικών στοιχείων για τη σχέση μεταξύ κλιματικών αλλαγών και την υγεία, και την ανάπτυξη ενός παγκόσμιου αλλαγών και την υγεία, και την ανάπτυξη ενός παγκόσμιου ερευνητικού προγράμματος.ερευνητικού προγράμματος.

– Ενίσχυση του συστήματος υγείαςΕνίσχυση του συστήματος υγείας: να βοηθήσει τις χώρες να : να βοηθήσει τις χώρες να αξιολογήσουν τα τρωτά σημεία του συστήματος υγείας τους και αξιολογήσουν τα τρωτά σημεία του συστήματος υγείας τους και την ενίσχυση των ικανοτήτων να μειωθεί η ευπάθεια της υγείας την ενίσχυση των ικανοτήτων να μειωθεί η ευπάθεια της υγείας στην αλλαγή του κλίματος.στην αλλαγή του κλίματος.

Το καθαρό νερό βρίσκεται στο κόκκινο…Το καθαρό νερό βρίσκεται στο κόκκινο…

Πιθανές επιπτώσεις στην υγεία από τις Πιθανές επιπτώσεις στην υγεία από τις κλιματικές αλλαγές στη Ν. Ευρώπη κλιματικές αλλαγές στη Ν. Ευρώπη

Having gathered at the first Global Climate and Health Having gathered at the first Global Climate and Health Summit, in Durban on December 4, 2011,we -as health Summit, in Durban on December 4, 2011,we -as health professionals, public health advocates, and healthcare professionals, public health advocates, and healthcare

policy makers from more than 30 countries- hereby call on policy makers from more than 30 countries- hereby call on national delegations to the UNFCCCs 17th Conference of national delegations to the UNFCCCs 17th Conference of

the Parties to:the Parties to:

Recognize the health benefits of climate mitigation and take bold Recognize the health benefits of climate mitigation and take bold and substantive action to reduce global greenhouse gas emissions and substantive action to reduce global greenhouse gas emissions in order to protect and promote public health.in order to protect and promote public health.

Ensure greater health sector representation on national delegations Ensure greater health sector representation on national delegations as well as within key mechanisms of the UNFCCC, recognizing the as well as within key mechanisms of the UNFCCC, recognizing the role of the World Health Organization as the voice for public health role of the World Health Organization as the voice for public health within the UN system.within the UN system.

Actively include the participation and empowerment of youth, Actively include the participation and empowerment of youth, women and indigenous peoples in the climate change processes.women and indigenous peoples in the climate change processes.

Adopt a strong second commitment period of the Kyoto Protocol Adopt a strong second commitment period of the Kyoto Protocol which currently includes emission reduction targets for the time until which currently includes emission reduction targets for the time until 2012, to protect and continue the only binding climate law the world 2012, to protect and continue the only binding climate law the world has;has;

Having gathered at the first Global Climate and Health Having gathered at the first Global Climate and Health Summit, in Durban on December 4, 2011,we -as health Summit, in Durban on December 4, 2011,we -as health professionals, public health advocates, and healthcare professionals, public health advocates, and healthcare

policy makers from more than 30 countries- hereby call on policy makers from more than 30 countries- hereby call on national delegations to the UNFCCCs 17th Conference of national delegations to the UNFCCCs 17th Conference of

the Parties to:the Parties to:By 2015, negotiate a fair, ambitious and binding agreement that, By 2015, negotiate a fair, ambitious and binding agreement that, consistent with the Prescription for a Healthy Planet, endorsed by consistent with the Prescription for a Healthy Planet, endorsed by more than 130 health organisations in Copenhagen in 2009:more than 130 health organisations in Copenhagen in 2009:– Places the protection of human health as a primary objective of any Places the protection of human health as a primary objective of any

agreement.agreement.– Establishes an ambitious fair shares framework to reduce global Establishes an ambitious fair shares framework to reduce global

emissions (based on the principles of Equity and Common but emissions (based on the principles of Equity and Common but Differentiated Responsibilities and Respective Capabilities) in order to Differentiated Responsibilities and Respective Capabilities) in order to avoid a global public health disaster.avoid a global public health disaster.

– Fosters both energy efficiency and clean, renewable energy that Fosters both energy efficiency and clean, renewable energy that protects public health by reducing both local and global pollution.protects public health by reducing both local and global pollution.

– Provides the immediate necessary resources to operationalize the Provides the immediate necessary resources to operationalize the Green Fund, and in the longer term, appropriate mitigation and Green Fund, and in the longer term, appropriate mitigation and adaptation funding required to address the health impacts of climate adaptation funding required to address the health impacts of climate change, assuring all countries’ Rights to Sustainable Development and change, assuring all countries’ Rights to Sustainable Development and their ability to pursue a low carbon development pathway.their ability to pursue a low carbon development pathway.

Source: WMO - Health Effects

Η ευαισθητοποίηση στην επίδραση των Η ευαισθητοποίηση στην επίδραση των Κλιματικών Αλλαγών στην Υγεία είναι Κλιματικών Αλλαγών στην Υγεία είναι

απαραίτητη.απαραίτητη.

www.arehna.di.uoa.grwww.arehna.di.uoa.gr

ΠληροφορίαΠληροφορία

ΓνώσηΓνώση

ΕπίγνωσηΕπίγνωση

Ευαισθητοποίηση Ευαισθητοποίηση

Λήψη ΑποφάσεωνΛήψη Αποφάσεων

Awareness Strategies for Awareness Strategies for Pollution from IndustrieSPollution from IndustrieS

Delphi 1994

Αwareness Raising about Environment and Health of Non

expert Advisors

www.arehna.di.uoa.gr

Dr. P. Nicolopoulou Stamati  MD. PhDAssociate Prof. Environmental Pathology

Medical School University of Athens Member of the Board of Health Care Without Harm

EUROPE

http://www.hcwh.org/europe/

Σας Ευχαριστώ