บทบาทของ ตชด.ในทศวรรษหน�า

กิ�ตต�ว�ฒน� ร�ตนด�ลกิ ณ ภู�เกิ�ต

ว�กิฤต โอกิาสของ ตชด– .: อด!ต-ปั#จจ%บ�น-อนาคต

“ ”จากิ ต'ารวจผู้��พิ�ท�กิษ�แผู้+นด�น” ”ถึ-ง ต'ารวจตระเวนชายแดน

( พิ.ศ.2450 – 2558)

ต'ารวจไทย : ผู้��พิ�ท�กิษ�แผู้+นด�นพิ.ศ.1998 : สมเด�จพิระบรมไตรโลกินาถึ โปัรดเกิล�า

ให� ทรงตราศ�กิด�นาข�าราชกิารต'ารวจ (ต'ารวจภู�ธรและต'ารวจภู�บาล)พิ.ศ.2405 : พิระบาทสมเด�จพิระจอมเกิล�า(ร.4) ได� ทรงปัฎิ�ร�ปักิ�จกิารต'ารวจตามแบบย%โรปั โดยว+าจ�าง Capt.S.J.Bird.Ames(ชาว

อ�งกิฤษ) มาท'าหน�าท!4จ�ดระเบ!ยบกิารปัฎิ�บ�ต�หน�าท!4

พิ.ศ.2444 : พิระบาทสมเด�จพิระจ%ลจอมเกิล�าเจ�าอย�+ห�ว(ร.5) ทรงโปัรดให�นาย G.Seheu ชาวเดนมาร�ค

มาเปั5นผู้��ด'าเน�นกิารกิ�จกิาร ตร. ต+อพิ.ศ.2450 : ในหลวงร�ชกิาลท!4 5 ได�ทรงโปัรดเกิล�าให�

ตร. ”ไปัท'าหน�าท!4 ต'ารวจพิ�ท�กิษ�แผู้+นด�น”บร�เวณชายแดนแทนทหาร(ท�6งน!6เพิ74อให�เปั5นไปัตามข�อตกิลงในกิารแบ+งปั#นเขตแดนตามสนธ�ส�ญญาระหว+างสยาม-ฝร�4งเศส(1907) และเพิ74อลดความต-งเคร!ยดระหว+างกิ�น) ท�6งย�งม!พิระกิร%ณาธ�ค%ณ

โปัรดให� ตร. พิ�ท�กิษ�แผู้+นด�น ใช�เคร74องแบบส!กิากิ! อ�นเปั5นส!ของแผู้+นด�น ข-6นเปั5นคร�6งแรกิ

- และในปั: พิ.ศ.2492 ร�ฐบาล(ในขณะน�6น)ได�ขอพิระราชทาน พิระบรมราชาน%ญาตให�น'าตราพิระราชล�ญจกิร อ�นเปั5น

ตรา แผู้+นด�นของในหลวงร�ชกิาลท!4 5 มาเปั5นเคร74องหมาย

” ” พิ�ท�กิษ�ส�นต�ราษฎิร� ต�ดท!4บร�เวณด�านหน�าของหมวกิ ต'ารวจ

ท�6งน!6เพิ74อให� ตร.ได�พิ-งระล-กิถึ-งพิระมหากิร%ณาธ�ค%ณของ พิระบาทสมเด�จพิระเจ�าอย�+ห�วในร�ชกิาลท!4 5 ท!4ได�ทรงพิระ

กิร%ณาโปัรดเกิล�าในกิ�จกิารต'ารวจมาจนเปั5นปั<กิแผู้+นตราบจน

ท%กิว�นน!6

”จ-งอาจกิล+าวได�ว+า ต'ารวจพิ�ท�กิษ�” แผู้+นด�น กิ�ค7อ

“ ” ต'ารวจตระเวนชายแดน ตาม เน76อหา น�4นเอง

13 ต%ลาคม 2458 : พิระบาทสมเด�จพิระมงกิ%ฎิเกิล�าเจ�า อย�+ห�ว ร�ชกิาลท!4 6 ได�ทรงโปัรดให�รวมต'ารวจภู�ธร

และต'ารวจตระเวน(นครบาล) เปั5นกิรมเด!ยวกิ�น” ” เร!ยกิว+า กิรมต'ารวจภู�ธรและกิรมพิลตระเวน

ข-6นอย�+กิ�บกิระทรวงนครบาล( ภูายหล�งกิารเปัล!4ยนแปัลงกิารปักิครอง 24

ม�.ย.2475 ”ร�ฐบาลจ-งได�เปัล!4ยนช74อมาเปั5น กิรมต'ารวจ” จนถึ-ง

พิ.ศ.2541 “ได�เปัล!4ยนมาเปั5น ส'าน�กิงานต'ารวจแห+งชาต�”)

ภูายหล�งสงครามโลกิคร�6งท!4สอง(พิ.ศ.2485-2488)ส�6นส%ดลง โลกิกิ�เข�าส�+ภูาวะสงครามเย�น(สงครามกิารเผู้ยแพิร+ความเช74อในอ%ดมกิารณ�

ทางกิารเม7องระหว+างอ%ดมกิารณ�เสร!ปัระชาธ�ปัไตยและอ%ดมกิารณ�คอมม�วน�สต�)

พิ.ศ. 2454 : เกิ�ดกิารปัฎิ�ว�ต�ล�มล�าง ระบบกิารปักิครองในจ!น โดยพิรรค

ชาต�น�ยมจ!น ของ ดร. ซุ%นย�ดเซุ�นท'ากิารล�มล�างกิารปักิครองใน

ระบบกิษ�ตร�ย�ราชวงค�ช�ง

พิ.ศ.2492 : เกิ�ดกิารเปัล!4ยนแปัลงทางกิารเม7องคร�6งใหญ+ในจ!น โดยพิรรคคอมม�วน�สต�น'าโดยเหมา เจ>อ ต%>ง ล�มล�างกิารปักิครองของพิรรคชาต�น�ยม (ซุ-4งเปั5นพิรรคกิารเม7องท!4ได�ร�บกิารสน�บสน%นจากิสหร�ฐอเมร�กิา) ท!4น'าโดย ดร.ซุ%นย�ดเซุ�น และเจ!ยงไคเช�ค และข-6นปักิครองจ!นแทนพิรรคชาต�น�ยม

พิ.ศ.2493 : เกิ�ดสงครามบนคาบสม%ทรเกิาหล!

พิ.ศ.2494 : สหร�ฐเร�4มเข�ามาม!บทบาทในภู�ม�ภูาคเอเช!ย ตะว�นออกิเฉี!ยงใต� โดยม!ไทยเปั5นฐานในกิารต+อส��กิ�บ

ภู�ยคอมม�วน�สต� และกิรมต'ารวจไทย(ในขณะน�6น)ได�ถึ�กิวางเปั@าหมายให�เปั5นกิ'าล�งหล�กิในกิารท'าสงครามต+อต�านคอมม�วน�สต�

: ในปั:เด!ยวกิ�นน!6 รบ. ”ไทย ได�จ�ดต�6ง หน+วยต'ารวจ” ร�กิษาด�นแดน ข-6น โดยได�ร�บกิารสน�บสน%นจากิร�ฐบาล

สหร�ฐอเมร�กิาผู้+านส'าน�กิข+าวกิรองกิลาง(CIA.) ด�วยกิาร ”จ�ดต�6งบร�ษ�ทบ�งหน�า ช74อ Sea. Supply”

: จนน'ามาส�+กิารจ�ดต�6งหน+วยงานในกิรม ต'ารวจมากิมายอาท� ต'ารวจรถึถึ�ง ต'ารวจน'6า ต'ารวจ

พิลร+ม(PARU : Police Aerial Reconnaissance Unit - อ�นเปั5นหน+วย” ”ส'าค�ญของ ต'ารวจตระเวนชายแดน ในกิารท'า

สงครามต+อต�านภู�ยคอมม�วน�สต�)

ต'ารวจตระเวนชายแดน : ผู้��ปักิปั@องแผู้+นด�นและภู�ยคอมม�วน�สต�

6 พิ.ค.2496 : ปัระกิาศจ�ดต�6งกิองบ�ญชากิารร�กิษาชายแดน(บช.รช) ท'าหน�าท!4ด�แลแนวชายแดนภูาคอ!สานตลอดล'าน'6าโขง(อ. ท+าล!4 จ. เลย – อ. พิ�บ�ลม�งสาหาร จ.อ%บลราชธาน!)

3 ส.ค.2496 : ปัระกิาศจ�ดต�6ง บช.รช. ภูาคพิาย�พิ ท'าหน�าท!4ด�แลแนวชายแดนภูาคเหน7อ

23 ม�.ย.2497 : ได�รวม บช.รช.ท�6งสองหน+วยและจ�ดต�6ง ” ”เปั5น กิองบ�ญชากิารต'ารวจร�กิษาชายแดน

ปัลายปั:พิ.ศ.2497 : ฝร�4งเศสพิ+ายแพิ�ต+อเว!ยตนามท!4 ” ”เด!ยนเบ!ยนฟู�

4 ม.ค.2498 : จ�ดต�6ง กิองบ�ญชากิาร”ต'ารวจตระเวนชายแดน โดยกิาร”สน�บสน%นของ สภูาปั@องกิ�นราช”อาณาจ�กิร”(สภูาความม�4นคงแห+งชาต� - สมช.ในปั#จจ%บ�น) ท!4เข�ามาม!ส+วนส'าค�ญในกิารจ�ดโครงสร�างและภูารกิ�จของ บช.ตชด.(ในขณะน�6น)

สถึานภูาพิของ ตชด.

(ตามแนวค�ดของสมช.ในขณะน�6น)

เปั5นต'ารวจท!4ท'าหน�าท!4ทหารได�เปั5นกิองกิ'าล�งกิ-4งทหาร

(Paramilitary Force)

- ปั@องกิ�นชายแดน(อย+างทหาร)- ปัราบปัรามอาชญากิรรมร�มแนว

ชายแดน(อย+างต'ารวจ)- ช+วยเหล7อปัระชาชนในพิ76นท!4ความ

ม�4นคง(อย+างพิลเร7อน)

1 ม.ค.2501 : ผู้ลทางกิารเม7องในขณะน�6นท'าให�เกิ�ดกิารเปัล!4ยนแปัลงคร�6งใหญ+ของ ตชด. ร�ฐบาลได�ม!ค'าส�4งให�ยกิเล�กิ บช.ตชด.และต�6งเปั5น บช” .ต'ารวจชายแดน ”ข-6นแทน

พิ.ศ.2503 : ปัร�บเปั5นส+วนหน-4งของต'ารวจภู�ธร เร!ยกิว+า กิองบ�ญชากิารต'ารวจ”ภู�ธร(ชายแดน)

7 ส.ค.2508 : ว�นเส!ยงปัBนแตกิ ท!4บ�านนาบ�วต. โคกิห�นแฮ่+

อ. เรณ�นคร จ. นครพินม เกิ�ดกิารขยายต�วของภู�ย กิ+อกิารร�ายคอมม�วน�สต�มากิข-6น กิ'าล�งของ

ตชด.ได�ถึ�กิน'ากิล�บมาท'าหน�าท!4ในภูารกิ�จน!6มากิข-6นเช+นกิ�น

25 เม.ย.2515 : ”ได�จ�ดต�6ง บช.ตชด.”ข-6นมาอ!กิคร�6ง

กิลางปั: 2518 : กิารต+อส�+ในลาว เว!ยตนาม และ กิ�มพิ�ชา ส�6นส%ดลง โดยท!4สหร�ฐผู้+ายแพิ�ต+อ

คอมม�วน�สต�ในปัระเทศเหล+าน�6น

พิ.ศ.2519 : เกิ�ดกิารเปัล!4ยนแปัลง ในจ!นคร�6งใหญ+อ!กิคร�6ง เม74อปัระธานฯ

เหมา เส!ยช!ว�ต จ!นได�ผู้��น'าคนใหม+ค7อ เต�6ง เส!4ยว ผู้�ง อ%ดมกิารณ�คอมม�วน�สต�

” ” เร�4มเจ7อจางลง จ!นเข�าส�+ ย%คปัฎิ�ร�ปั ใน ภู�ม�ภูาคเอเช!ยตะว�นออกิเฉี!ยงใต�

อ�ทธ�พิลของคอมม�วน�สต�สายร�สเซุ!ย เข�ามาม!บทบาทแทน โดยผู้+านต�วแทน

ค7อ เว!ยตนาม

2 ม�.ย.2520 : ได�ม!ค'าส�4งส'าน�กินายกิร�ฐมนตร!ท!4 สร.0202/35 ให� ตชด.ไปัข-6นควบค%มทางย%ทธกิารของฝEายทหาร เพิ74อให�กิ'าล�ง ตชด.เปั5นส+วนหน-4งในกิองกิ'าล�งปั@องกิ�นชายแดน ตามแผู้นกิารเตร!ยมร�บกิารขยายสงครามของเว!ยตนามเข�ามาส�+ไทยผู้+านแนวต�6งร�บด�านตะว�นออกิ

สถึานกิารณ�ความม�4นคงในขณะน�6น ท�6งแนว ชายแดนด�านเหน7อ ด�านตะว�นออกิ และ

สถึานกิารณ�กิารกิ+อกิารร�ายในภูาคใต�(ภู�ย จากิ จคม.และขจกิ.) ท'าให�บทบาทและ

ภูารกิ�จของ ตชด. ม!ความช�ดเจนในต�วเองเพิราะเปั5นส+วนหน-4งของแผู้นย%ทธศาสตร�กิารร�กิษาความม�4นคงชายแดนและกิาร

ร�กิษาความสงบเร!ยบร�อยภูายในปัระเทศ

13 ธ.ค.2529 : ได�ม!กิารปัร�บปัร%งโครงสร�างของบช.ตชด.คร�6งใหญ+อ!กิคร�6งเพิ74อท'าหน�าท!4ตาม

”ย%ทธศาสตร�กิารปั@องกิ�นชายแดนและกิารร�กิษา”ความสงบเร!ยบร�อยภูายในปัระเทศ

พิ.ศ.2530-2532 : เกิ�ดกิารส��รบบร�เวณแนวชายแดนไทย- ลาว ไทย-กิพิช. ตลอดท�6งแนวตชด.ถึ�กิใช�เปั5นหน+วยในกิารรบเช+นเด!ยวกิ�บทหารและท'าหน�าท!4เปั5นหน+วยเฝ@าร�กิษา

”ชายแดนแทนทหารตามข�อตกิลง No Man Land”ในพิ76นท!4ท!4กิารรบส�6นส%ด

สงครามเย�นส�6นส%ด(1989-1992)

พิ.ศ.2532-2535 : เกิ�ดกิารเปัล!4ยนแปัลงคร�6งใหญ+ในย%โรปัตะว�นออกิและสหภูาพิโซุเว!ยต รวมถึ-งเยอรม�นตอ.ม!กิารล�มล�าง รบ.คอมม�วน�สต� และเปัล!4ยนมาเปั5นรบ.ในร�ปัแบบปัระชาธ�ปัไตย

พิ.ศ.2538-2540 : ปัระเทศเพิ74อนบ�านของไทยเร�4มเข�าส�+ภูาวะปักิต� รบ.ไทยได�ให�ทหารถึอนต�วออกิจากิแนวชายแดนและมอบหมายให� ตชด.เข�าไปัท'าหน�าท!4 แต+ทหารย�งคงร�กิษาพิ76นท!4เพิ74อร�กิษาภูารกิ�จทางทหารต+อไปั ด�วยกิารมอบหมายให� ทหารพิราน เข�ามาท'าหน�าท!4ร�กิษาชายแดน ” ”และปัระกิาศใช�กิฎิอ�ยกิารศ-กิรอบแนวชายแดนเพิ74อให�ทหารม!อ'านาจบ�งค�บใช�กิฎิหมายได�เช+นเด!ยวกิ�บต'ารวจตระเวนชายแดน ตามพิ76นท!4ชายแดนบางส+วน

ข�อพิ�จารณาท!4ส'าค�ญต�6งแต+ปั: พิ.ศ.2540 เปั5นต�นมาปัระเทศเพิ74อนบ�าน

ของไทย เร�4มม!เสถึ!ยรภูาพิทางกิารเม7องมากิ และส+งผู้ลให�เกิ�ดความม�4งค�4งทางเศรษฐกิ�จตามมา

ความต�องกิารส�นค�าเพิ74อกิารอ%ปัโภูค-บร�โภูค ม!มากิข-6นกิารค�าขายบร�เวณร�มแนวชายแดนม!มากิข-6น ม!กิาร

ต�ดถึนนเข�าส�+แนวชายแดนไทยและเปัFดจ%ดกิารค�าตามร�มแนวชายแดนมากิข-6นเช+นกิ�น

ในด�านกิารควบค%มชายแดน ต'ารวจตระเวนชายแดน ควรเปั5นหน+วยกิ'าล�งท!4ท'าหน�าท!4ในกิารควบค%ม

ชายแดนมากิข-6นตามหล�กิกิารท!4เปั5นสากิล แต+................

ว�กิฤตคร�6งท!4 2 ของ ตชด.

- หล�งจากิเกิ�ดว�กิฤตทางกิารเม7องเม74อปั: พิ.ศ.2501 มาแล�ว

ว�กิฤตคร�6งท!4 2 ของ ตชด.กิ�เกิ�ดข-6นอ!กิคร�6งภูายหล�งส�6นส%ด

สงครามเย�น - ตชด.ขาดกิารสน�บสน%นจากิหน+วยงานหล�กิท�6ง สมช.และตร. จนถึ�กิมองว+าเปั5นย�4งกิว+า ล�กิเม!ยน�อย ของ” ”

องค�กิร - ในขณะท!4 ตชด.กิ�มาท'าหน�าท!4ด�าน กิารพิ�ฒนา มากิ” ”

ข-6น

20 ส.ค.2545 : ได�ม!กิารปัร�บเปัล!4ยนข�อตกิลงระหว+างทหารและต'ารวจตระเวนชายแดนใหม+ ตามค'าส�4งส'าน�กินายกิร�ฐมนตร!ท!4 228/2545

ให�ต'ารวจตระเวนชายแดน ข-6นในความควบค%มทางย%ทธกิารของฝEายทหาร เฉีพิาะ “ภูารกิ�จกิารปั@องกิ�นปัระเทศ เท+าน�6น”

พิ.ศ.2547: หน+วยปัฎิ�บ�ต�กิารตามล'าน'6าโขง(นปัข.) ปัร�บเปัล!4ยนภูารกิ�จตามข�อตกิลงกิ�บ สปัปั.ลาว และเปัล!4ยนช74อเปั5น

”หน+วยร�กิษาความสงบเร!ยบร�อยตามล'าน'6าโขง”(นรข.)ท'าหน�าท!4ร�กิษาความสงบเร!ยบร�อยตามล'าน'6า และปัราบปัรามยาเสพิต�ด

: เกิ�ดเหต%ความมาสงบในพิ76นท!4 จชต.(และ 4 อภู.จว.สข.) ท!4ร%นแรงข-6น

ต'ารวจตระเวนชายแดน : ผู้��ปักิปั@องแผู้+นด�นและร�กิษาความสงบเร!ยบร�อยภูายในปัระเทศ

ต'ารวจตระเวนชายแดนถึ�กิน'าไปัใช�ในภูารกิ�จ ร�กิษาความสงบเร!ยบร�อยในพิ76นท!4 3

จชต. และ 4 อภู.สข.พิร�อมๆไปักิ�บภูารกิ�จกิารปั@องกิ�นชายแดน

(โดยข-6นควบค%มทางย%ทธกิารจากิทหาร)

- หล�งกิารร�ฐปัระหาร 2549 ตชด.กิล�บเข�าส�+ว�กิฤตอ!กิคร�6ง โดยเฉีพิาะผู้��บ�งค�บบ�ญชาในส'าน�กิงานต'ารวจแห+งชาต(ในขณะน�6น) ม!นโยบายให� จนท.ตร. ตชด.ย�ายออกินอกิหน+วยได�อย+างเสร! - อ�นเปั5นน�ยยะของกิารส+งส�ญญาณและต!ความว+า ตชด.กิ'าล�งจะถึ�กิย%บท�6ง

ว�กิฤตคร�6งท!4 3 ของ ตชด.

ว�กิฤต โอกิาสของ ตชด– .: อด!ต-ปั#จจ%บ�น-อนาคต

“ ”จากิ ต'ารวจผู้��พิ�ท�กิษ�แผู้+นด�น” ”ถึ-ง ต'ารวจตระเวนชายแดน

( พิ.ศ.2450 – 2558)

ขอขอบพิระค%ณท%กิท+าน

Question

Answer