Εισήγηση:

Γιάννης Γερόπουλος

Χόρτο, Πήλιο, Αύγουστος 2006

Πήλιο: Περιβάλλον και Ανάπτυξη

Πόλη: η κορυφή του πολιτισμού

Γεωργία: η βάση του πολιτισμού

Πολιτισμός - πόλη - πολίτης

πολίτης – γεωργός:

• αγροτικές κοινωνίες – σχέση συνεργασίας (φυσικός πραγματισμός)• αστικές κοινωνίες – σχέση ανταγωνιστική (οικονομικός πραγματισμός)

Παρελθόν...

Ο αγρότης χρησιμοποιεί τη φύση (σχέση συνεργασίας)

Παρόν...

Ο αγρότης υποτάσσει τη φύση (σχέση κυριαρχίας)

Και το μέλλον ... ;;;

ΟΧΙ δεν θέλουμε αυτό!Γεγονός: οι αγρότες είναι η πληθυσμιακή ομάδα με το μεγαλύτερο δείκτη καρκίνων, λόγω της έκθεσης στα φυτοφάρμακα.

(Κι ας ήταν μόνο αυτά...)

• νεκρές τροφές

• υπόγεια νερά

• λίμνες, θάλασσες

• ατμόσφαιρα

• διάβρωση

• ερήμωση υπαίθρου

• ... κλπ. ...

Οι τρεις γεωργίες (ιστορικά)

• Πρωτόγονη (λιγοστά τεχνικά μέσα, καλή ποιότητα)

• Οικονομική («εντατική») (οικονομικότητα, ποσοτικό αποτέλεσμα)

• Περιβαλλοντική (άριστη ποιότητα, προστασία περιβάλλοντος)

Περιβάλλον:

ΦΥΣΗ + ΚΟΙΝΩΝΙΑ + ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Φυσικοί πόροι(κοσμική «ύλη»)

Ανθρώπινοι πόροι(κοινωνία)

Πολιτιστικοί πόροι(ιδιαιτερότητες)

Γιατί αυτή η ανάλυση;Διότι...

«Η μόνη βιομηχανία που έμεινε στη Μαγνησία

είναι ο ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ»

(για να συνδεθούμε με τον χωροχρόνο μας)γεωργία <-> τουρισμός

Αν αυτό αληθεύει, κάτι πρέπει να σημαίνει...!

Τι είναι ΑΝΑΠΤΥΞΗ;

«Η ορθή χρήση των πόρων για το κοινό καλό.»

(Ο απλούστερος ορισμός για το πιο σύνθετο πρόβλημα.)

Τι είναι γεωργική ανάπτυξη;

Η ορθή χρήση των φυσικών πόρων(δασικών, γεωργικών, κτηνοτροφικών = πρωτογενής παραγωγή)

για το κοινό καλό.

Κοινό καλό: ωφέλεια για

• τον παραγωγό

• τον καταναλωτή

• τον τόπο

Η ΔΙΑΤΡΟΦΗ είναι η βασικότερη από τιςκοινωνικές λειτουργίες.

Εκφράζει αξίες

• οικονομικές (υλικές ανάγκες, τροφή)

• κοινωνικές (ανθρώπινες ανάγκες)

• πολιτιστικές (πολιτιστικό φαινόμενο)

Συνεπώς, η γεωργία πάει πολύ πιο βαθιά από το επίπεδο της οικονομικής συναλλαγής: η γεωργία είναι κάτι περισσότερο από οικονομία, και κάτι περισσότερο από παραγωγή προϊόντων.

Βιολογική γεωργία: ξεκίνησε (και σωστά) ως θεματοφύλακας αξιών πέραν της οικονομίας. Δηλαδή, πρέπει να εξασφαλίζονται

• αποδεκτή οικονομική απολαβή (για τον παραγωγό)

• ποιότητα προϊόντων (για τον καταναλωτή, και όχι μόνο)

• διαφύλαξη φυσικών πόρων (για όλους, περιβάλλον)

Ο όρος «βιολογική γεωργία» αποτύπωσε την αντίθεση στην «αβιοτική» οικονομική γεωργία: που νοιάζονταν δηλαδή μόνο για την ποσοτική παραγωγή καθεαυτή (χωρίς τις συνέπειές της και χωρίς ποιότητα).

Όμως... ιστορικά... με την τυπική οικονομική μεθοδολογία (επιδοτήσεις κλπ.) η Αγορά υπερίσχυσε της Κοινωνίας... και εδώ. Η φύση έγινε εμπόρευμα!

• Ο γεωργός έγινε «παραγωγός»

• το χωράφι «εργοστάσιο χωρίς σκεπή»

• η φύση «πειραματικό εργαστήριο προσόδων»

• οι ίδιοι οι άνθρωποι ακόμα έγιναν πειραματόζωα (χωρίς εισαγωγικά) (υβρίδια, μεταλλαγμένα κλπ.)

Πρόβλημα: η «δομική αναστροφή» στην οικονομία:

Πρωτογενής τομέας > Δευτερογενής > Τριτογενής

(Παραγωγή < Μεταποίηση < Υπηρεσίες)

Σήμερα στην πράξη ο γεωργός δουλεύει για να πλουτίζουν οι έμποροι, οι μεσάζοντες, οι εταιρείες του γεωργικού τομέα (σπόροι, μηχανήματα, φυτοφάρμακα κλπ.), καθώς και το «αθέατο κράτος». Από τις 100 δραχμές που πληρώνει ο καταναλωτής για ένα προϊόν διατροφής, ελάχιστες από αυτές επιστρέφουν στον παραγωγό, κι ας είναι αυτός που εργάστηκε και ρίσκαρε για να το παράγει.

Με την κλασική μέθοδο των επιδοτήσεων κλπ. οικονομικών εργαλείων, η Βιολογική Γεωργία «ελέγθηκε», υπέκυψε στην αγορά, έγινε γραφειοκρατία πιστοποιήσεις και σφραγίδες. Πολλοί καλλιεργητές που από ιδεολογία ξεκίνησαν εγκατέλειψαν απογοητευμένοι.

Η ποιότητα των προϊόντων διατροφής πέφτει διαρκώς, η κατάσταση έχει ξεφύγει από κάθε επίσημη ελεγκτική διαδικασία (τα διατροφικά σκάνδαλα διαδέχονται το ένα το άλλο), η αγορά γεμίζει σκουπίδια.

Εκτός αυτών (και άλλων πολλών...) η γεωργία βρίσκεται στο στόχαστρο της ΕΕ ως μη-συμφέρουσα και αντιοικονομική. (Πάντα με τα ανάλογα προσχήματα βεβαίως...)

Γεγονός: η (παγκοσμιοποιημένη) ανθρώπινη διατροφή ξεφεύγει από τον έλεγχο των τοπικών κοινωνιών, και κινείται σε δύο επίπεδα:• στις τρίτες χώρες όπου εξαθλιωμένοι λαοί παράγουν φτηνές πρώτες ύλες

• στην ισχυρή μεταποίηση των υλών αυτών, που για να διατηρούνται πολύ χρόνο (ώστε να εξυπηρετείται το εμπόριο) γεμίζουν συντηρητικά (τοξικά χημικά) και χάνουν τη θρεπτικότητά τους. (Είναι νεκρές τροφές, που γρήγορα τις τρως αλλά σιγά-σιγά σε τρώνε. Γεγονός: τα έσοδα της παγκόσμιας ιατρικής βιομηχανίας πλησιάζουν τα έσοδα της στρατιωτικής βιομηχανίας.)

Αποτελέσματα:

• υψηλές τιμές (έλεγχος της αγοράς από εταιρείες)

• παραγωγή μικρή και ασύμφορη (ανταγωνισμός)

• κάκιστη ποιότητα

Ερώτημα:

Μας επηρεάζουν αυτά εμάς εδώ;

(στο Πήλιο, στη Μαγνησία, στ...)

Και τι μπορούμε να κάνουμε;

Ζούμε σε ένα τόπο, ο οποίος

από άποψη ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ...

(Θυμόμαστε: περιβάλλον = φύση + κοινωνία + πολιτισμός.)

Φυσικούς πόρους έχει;

Αν έχει λέει...

Το Πήλιο από παλιά και επίσημα (ΥΠΕΧΩΔΕ) είναι χαρακτηρισμένο ως ΠΕΡΙΟΧΗ ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΥ ΦΥΣΙΚΟΥ ΚΑΛΛΟΥΣ.

Βουνό και θάλασσα, σε έναν μοναδικό συνδυασμό, κρατούν αμείωτο το ενδιαφέρουν του Τουρίστα, του Περιπατητή, του Επισκέπτη, και όλες τις εποχές του χρόνου.

Το Περιβάλλον αυτό είναι ιδανικό για την ανάπτυξη μιας Γεωργίας Άριστης Ποιότητας.

Κοινωνικούς πόρους έχει;

Αν έχει λέει...

Το Πήλιο έχει ποικιλία επιμέρους φυσικών χώρων, κοινωνικών δομών (ορεινά χωριά, παραθαλάσσια, κλπ.) και ανθρώπινων ομάδων και δραστηριοτήτων (υλοτόμοι, αγρότες, χειροτέχνες, ψαράδες, ναυτικοί, ξενοδόχοι, κλπ.)

Πολιτιστικούς πόρους έχει;

Αν έχει λέει...

Η ευρύτερη Μαγνησία έχει ιστορία, που ξεκινάει από τους προϊστορικούς χρόνους (πολιτισμοί Σέσκλου & Διμηνίου) και εκτείνεται σε όλο το ιστορικό φάσμα, με χώρους ειδικού ενδιαφέροντος (αρχαιολογικούς, μονές, μουσεία κλπ.)

Επομένως... τι είδους ΑΝΑΠΤΥΞΗ πρέπει να θέλουμε για τον τόπο μας;

Θέλουμε μεγάλες και κραυγαλέες επενδύσεις (π.χ. του τύπου ξενοδοχειακή μονάδα 1000 κλινών πάνω στον Αλατά) για να φέρουν (υποτίθεται) «δουλειά στον κοσμάκη»;

Ή θα συντηρήσουμε και θα αναπτύξουμε τους άφθονους πόρους που ήδη έχουμε και να στραφούμε στην ΠΟΙΟΤΗΤΑ;

Ποιο από τα δυο θα ήταν πιο σοφό; Τι είναι προτιμότερο;

Να έχουμε τον έλεγχο του τόπου μας εμείς οι ίδιοι; Ή να εξαρτιόμαστε από τις εκάστοτε πολιτικές – οικονομικές – τουριστικές κλπ. συγκυρίες, και από τα κέφια της εκάστοτε κυβέρνησης, του εκάστοτε πολιτικού, του εκάστοτε μεγαλοεπιχειρηματία κλπ.;

Να το δούμε οικονομικά: πότε κερδίζει κανείς περισσότερο;

• Όταν δημιουργεί τάσεις ή όταν ακολουθεί τάσεις;

• Όταν παράγει ή όταν υπηρετεί;

• Όταν παράγει κάτι που παράγουν και άλλοι, ή όταν παράγει κάτι μοναδικό και χαρακτηριστικό του τόπου του;

• Όταν είναι ανεξάρτητος ή όταν εξαρτάται;(άμεσα ή έμμεσα)

Η κλασική αντίρρηση:«Καλά τα λες φίλε, αλλά η τσέπη δεν γεμίζει με την ποιότητα γεμίζει με την ποσότητα!»

Μεγάλο και ολέθριο λάθος!

Μεγάλο ψέμμα!

Η πραγματικότητα δείχνει το ακριβώς αντίθετο!

(Για όσους θέλουν να τη δουν βέβαια.)

«Ο τουρισμός είναι η μόνη βιομηχανία που έμεινε στη Μαγνησία.»

Ποιος τουρισμός όμως; Ο τουρισμός των μεγαλοεπιχειρηματιών και των μεγάλων έργων; Η Μαγνησία πότε είχε τέτοιον τουρισμό;

Η εποχή του τουρίστα που αρκείται σε μια πολυθρόνα στον ήλιο και έναν φραπέ, πέρασε ανεπιστρεπτί. Η σύγχρονη παγκόσμια τάση είναι ο «ποιοτικός τουρισμός».

Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει ότι θα κερδίσει αυτός που κατορθώνει να πιάσει τα μηνύματα των καιρών σήμερα για να έχει οφέλη μακροπρόθεσμα και όχι μόνο βραχυπρόθεσμα (μικροικονομικά = γρήγορο κέρδος).

Ο σημερινός τουρίστας έχει ανάγκη την ενεργητική ξεκούραση και όχι την παθητική ξεκούραση.Θέλει να γνωρίσει τις ιδιαιτερότητες ενός τόπου. Με όλες του τις αισθήσεις. Να δει, να ακούσει, να πιάσει, να μυρίσει, να γευτεί.

Με την άνοδο του μορφωτικού επιπέδου, ο τουρίστας-αστός έγινε ένας Οδυσσέας που διψά

• και για τη ΦΥΣΗ που στερείται

• και για τον ΝΟΟΝ των ανθρώπων στα άστεα (πολιτισμό).

Ο τουρισμός λοιπόν - ως αναπτυξιακή προοπτική - οφείλει να προσφέρει στον άνθρωπο μια ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ.

Η άποψη του μαζικού τουρισμού εξυπηρετεί τον μαζικό τουρισμό (τα συμφέροντα των μεγαλοεπενδυτών). Η άποψη του ποιοτικού τουρισμού εξυπηρετεί την τοπική κοινωνία.

Ο κουρασμένος άνθρωπος των πόλεων αναζητά πράγματα που ΔΕΝ μπορεί να βρει στην καθημερινή του ζωή μέσα στην Πόλη.

Όταν ο επισκέπτης ζήσει σε έναν τόπο καινούργιες και ιδιαίτερες εμπειρίες, θα ξαναγυρίσει.

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, ταιριάζει «κουτί» η ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΓΕΩΡΓΙΑ.

Τα προϊόντα διατροφής κατ΄ εξοχήν μπορούν να γίνουν ένας ισχυρός μαγνήτης που θα τραβήξει τον κόσμο σε κάποιο συγκεκριμένο τόπο.

Διότι η διατροφή, ξεκινώντας από την υλική βάση της ζωής, συνυφαίνεται με τις ανθρώπινες επικοινωνιακές ανάγκες. Η τροφή δεν είναι δεδομένη: είναι ζωντανή κοινωνική διαδικασία.

Και τελικά δεν είναι μόνο ο έρωτας που περνά από το στομάχι.

Και η ανάπτυξη περνά από το στομάχι!

Τα ντόπια προϊόντα δίνουν ταυτότητα σε έναν τόπο!

Δεν θέλω να ζητώ φαγητό στο ταβερνάκι του Χόρτου και να μου φέρνουν τα ίδια πράγματα που μπορώ να φάω οπουδήποτε αλλού στην Ελλάδα.

Όλα μπορώ να τα βρω οπουδήποτε: θάλασσα, ήλιο, παραλία, και πολυθρόνες – ακόμα και μπριζόλες και πατάτες τηγανητές.

Εγώ όμως γιατί ήρθα εδώ; Αν ακόμα και το φαγητό είναι το ίδιο, τότε τι διαφορετικό θα βρω; Γιατί να ξανάρθω στο Χόρτο;

Ζητώ το ιδιαίτερο: το ντόπιο προϊόν, μαγειρεμένο με τον ιδιαίτερο τρόπο, και που προσφέρεται ειδικά εδώ!

Πού είναι τα παραδοσιακά προϊόντα που έθρεψαν γενιές και γενιές;

• Η Πηλιορείτικη ντοματοπιπεριά που την κόβεις και μοσχομυρίζει όλη η κουζίνα;

• Η ανοιξιάτικη πράσινη βικοσαλάτα;

• Το πεντανόστιμο ντοματάκι «χούφτα» με το οποίο πλούτιζε η γιαγιά τις καλοκαιρινές μας σαλάτες από τον κήπο στην αυλή;(... Για να πούμε λίγα ...)

Ακόμα και η λέξη «παραδοσιακό» έχει αλλοιωθεί:Το πηλιορείτικο σπεντζοφάι στην ταβέρνα του χωριού μπορεί να είναι φτιαγμένο με πιπεριές Χιλής αγορασμένες στη λαχαναγορά του Βόλου!

(Και συντηρημένες για βδομάδες στα ψυγεία μέχρι να μπουν στο ταλαίπωρο στομάχι μου.)

Αυτά συμβαίνουν όταν η ανθρώπινη διατροφή καταντά (φτηνό) εμπόρευμα.

Επιτρέπεται να έρχεται ο τουρίστας και να καταφεύγει για φαγητό στο φαστφουντάδικο;

Τι μπορούμε λοιπόν να παράγουμε;

Με το πλούσιο περιβάλλον που έχουμε, μπορούμε εύκολα να παράγουμε άφθονα:

• λαχανικά

• φρούτα

• γαλακτοκομικά (συμπληρωματική οικόσιτη κτηνοτροφία)

Ένα αγρόκτημα είναι ένα οικοσύστημα: ένα πλέγμα αλληλοεξαρτήσεων όλων των ζωντανών ειδών σε ένα βιοτικό περιβάλλον.

Έδαφος

Ζώα

Φυτά

Άνθρωπος

Επομένως: σε ένα αγρόκτημα μπορούμε να παράγουμε όλων των ειδών τα προϊόντα.

Στόχος ορθόδοξης γεωργίας: ένα προϊόν μεγιστοποιημένο (ή λίγα) – «κλειστή παραγωγή».

Στόχος οικολογικής γεωργίας: πολλά προϊόντα

• φυτικά + ζωικά

• ευέλικτη – «ανοικτή παραγωγή»

Η σωστή βάση: ΥΓΙΕΣ ΕΔΑΦΟΣ!

Υγιές έδαφος > υγιή φυτά.

Υγιή φυτά > υγιή ζώα.

Υγιή φυτά + υγιή ζώα = ΥΓΙΕΙΣ ΑΝΘΡΩΠΟΙ.

Υγιής άνθρωπος = αυτάρκης άνθρωπος. Όχι ανάγκη για φυτοφάρμακα, καμιά ανάγκη για λιπάσματα, όχι ασθένεια (υγεία).

• όχι άδειασμα της τσέπης μας

• άριστη ποιότητα προϊόντων

• άμεσες σχέσεις παραγωγού-καταναλωτή (μικρό κόστος)

• όχι ανώνυμο εμπόριο (ασφαλής διάθεση)

• ανθρώπινες σχέσεις

Τι τρώει το κατσούνι και έγινε τόσο μεγάλο;

Ας δούμε ένα παράδειγμα:

Τρώει κοπριά.

(Επεξεργασμένη, κομποστοποιημένη.)

Από πού προέρχεται η κοπριά;

Τι τρώνε οι κατσίκες;

Από τις κατσίκες.

Ό,τι περισσεύει από τον κήπο και όλο το κτήμα (κλαδέματα, χόρτα κλπ.)

Έχουμε δηλαδή ένα οικο-σύστημα όπου τα πάντα υπάρχουν σε αλληλεξάρτηση και η καλή υγεία του ενός συμβάλει στην καλή υγεία των άλλων.

Έχουμε ένα Ανακυκλούμενο Σύστημα Ολοκληρωμένης Παραγωγής.Καμιά ανάγκη για λιπάσματα, για φάρμακα, για τοξικά κάθε είδους, διότι το έδαφος βελτιώνεται χρόνο με το χρόνο και γίνεται όλο και παραγωγικότερο.

Η πείρα λέει:

• Από ένα κτήμα 2 στρεμμάτων το πολύ μπορεί 1 οικογένεια να εξασφαλίσει όλα τα βασικά είδη διατροφής χωρίς ιδιαίτερη προσπάθεια.

• Με συστηματική προσπάθεια, μπορεί ένας αγρότης με μερικά στρέμματα να έχει ένα αξιόλογο εισόδημα.

Αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία για την Ελλάδα με τη μεγάλη διασπορά του αγροτικού κλήρου (η ιδιοκτησία της γης ανήκει στην κοινωνική βάση – οι αγρότες είναι κύριοι της γης, όχι ανώνυμες εταιρείες).

Από το πηλιορείτικο κτήμα μπορούν να παραχθούν:

• ελαιόλαδο, ελιές

• φρούτα, σύκα, σταφύλια

• λαχανικά (καλοκαιρινά, χειμερινά)

• γαλακτοκομικά (συμπληρωματικά, οικόσιτη κτηνοτροφία)

Αυτά να είναι:

• φρέσκα δηλ. όλη τη διάρκεια του χρόνου, λόγω του ήπιου κλίματος

• με άριστη ποιότητα, λόγω της ποικιλίας και της καθαρότητας του περιβάλλοντος.

Επίσης, οι πρώτες αυτές ύλες μπορούν να υποστούν απλή μεταποίηση με παραδοσιακές ή απλές μεθόδους και να δώσουν και δευτερογενή προϊόντα (σάλτσες, γλυκά, σαπούνια κλπ.)

Είναι ΚΡΙΜΑ να έχουμε τέτοιο τόπο και να αγοράζουμε προϊόντα από τις άκρες της γης (αυτό το θέλει η αγορά, το εμπόριο).

Η Μαγνησία θα μπορούσε να θρέψει τουλάχιστον όλη τη Θεσσαλία, και ο θεσσαλικός κάμπος όλη την Ελλάδα.

Η οικολογική γεωργία είναι από όλους όσους κατέχουν έστω και λίγη γη εφικτή!Αυτό που χρειάζεται είναι η απόφαση και η όρεξη να το κάνεις. Φυσικά είναι κι αυτό μια μαθητεία, ένας δρόμος που ξεκινά με ένα (1) βήμα.

Μακριά από επιδοτήσεις, γραφειοκρατία, σφραγίδες, μίζες, κλπ. ο αγρότης αν θέλει να έχει μέλλον πρέπει να γίνει ενεργός αγρότης: να πάρει την παραγωγή στα χέρια του.

Όρος: Η έννοια της «ποιότητας» («βιολογικό» - «οικολογικό»)

• Στη βιολογική γεωργία, η έννοια της «ποιότητας» ερμηνεύεται στενά: ένα προϊόν αντιμετωπίζεται «καθεαυτό»: αν δεν έχει φυτοφάρμακα είναι εντάξει και πιστοποιείται (κι ας δούλεψαν π.χ. εξαθλιωμένοι αγρότες του Τρίτου Κόσμου για ένα ξεροκόμματο).

• Στην οικολογική γεωργία, η ποιότητα είναι ευρεία έννοια: αγκαλιάζει ανθρώπινες αξίες που περιβάλλουν και σχετίζονται με αυτό (κοινωνικές, πολιτιστικές κλπ.). Π.χ. το ντόπιο είναι πιο οικολογικό από αυτό που εισάγεται.

Η αρχή της τοπικότητας:• σχέση εμπιστοσύνης παραγωγού – καταναλωτή

• ελεγχόμενη παρεμβατικότητα από την αγορά

• κοινωνική διάσταση (όχι μόνο οικονομικοί δείκτες)

• περιβαλλοντική προστασία

• ένταση εργασίας (ανθρώπινοι πόροι), όχι ένταση κεφαλαίου (ευέλικτες μικρές επενδύσεις)

• συνεταιριστικό πνεύμα (συνεργασία)

• τοπικός έλεγχος («συλλογική πιστοποίηση»)

Ουσιαστική ανάπτυξη: χωρίς κηδεμονίες, εξαρτήσεις, φρούδες ελπίδες, υποσχέσεις...

Ανάπτυξη πρέπει να σημαίνει:• σεβασμός στο περιβάλλον (περιβαλλοντική προστασία)

• σεβασμός στον άνθρωπο (αυτάρκεια)

• σεβασμός στις κοινές αξίες (κοινό συμφέρον)

• σεβασμός στον πολιτισμό (παιδεία)

Ανάπτυξη δεν σημαίνει:• αφήστε μας να έρθουμε στον τόπο σας να φτιάξουμε ένα μεγάλο ξενοδοχείο να έρχονται οι Ευρωπαίοι με τις μεγάλες τσέπες να αγοράζουν από σας φυστίκια να πάρετε και σεις κανένα φραγκάκι.

Διότι αυτοί οι Ευρωπαίοι ούτε μεγάλες τσέπες έχουνε, αλλά και να είχανε δεν έχουνε καμιά διάθεση να γεμίσουν τις δικές σου. Όλες τις δουλειές τις στήνουνε στις δικές τους χώρες και δε σε ρωτάνε, και εσύ δεν πρόκειται να δεις ούτε ένα φραγκάκι. (Από τους ντόπιους, ίσως μόνο οι πολιτικοί δουν καμία ψήφο.) Έτσι έγιναν μεγάλοι: τρώγοντας μικρούς.

Γεγονός: η σύγχρονη τάση στην οικολογική γεωργία σε όλον τον κόσμο σήμερα είναι:

ΑΜΕΣΗ ΣΧΕΣΗ ΠΑΡΑΓΩΓΟΥ – ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗ

ΤΟ ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ ΩΣ ΖΩΝΤΑΝΟΣ ΧΩΡΟΣ

• Επισκέψεις, γιορτές, εκθέσεις, παζάρια

• Συμβολή του καταναλωτή κατά το δυνατόν στην ευθύνη της παραγωγής

Από την Πόλη >>> στην Ύπαιθρο

Αυτή η Οικολογική Γεωργία συμβάλει στον Κοινοτισμό, το συνεταιριστικό πνεύμα, την συλλογική συνείδηση, τη συνεργασία, τις ανθρώπινες αξίες.

Οι αγρότες πρέπει να πάρουν στα χέρια τους τον έλεγχο της ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ.

Αυτό ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΣΤΗ ΓΕΩΡΓΙΑ επειδή η παραγωγή τροφής είναι η πιο ΕΛΕΥΘΕΡΗ παραγωγική διαδικασία και η ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΗ ΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑ είναι άμεσα εφικτή και με απλά μέσα.

Αυτό όμως μπορεί να γίνει με έναν μόνο τρόπο: να το κάνουμε ΕΜΕΙΣ οι ίδιοι. Όχι κάποιοι «άλλοι»!

Κάθε παράδεισος να αξιοποιηθεί!

Να κάνουμε τον τόπο μας πλούσιο!

Πρακτικές συμβουλές:

• Καλλιέργησε και διατήρησε τους παραδοσιακούς σπόρους και τις ποικιλίες.

• Έχε τα μάτια και τα αυτιά σου ανοιχτά και πάντα μάθαινε. Η Οικολογική Γεωργία είναι μια διαρκής μάθηση.

• Γίνε ο θεραπευτής της φύσης που έχεις στο κτήμα σου. Μην καταφεύγεις στα χημικά. Πάντα υπάρχει μια λύση για κάθε πρόβλημα. Όταν κάτι δεν πάει καλά, προσπάθησε να βρεις ποιο λάθος έκανες εσύ: η φύση δεν κάνει λάθη.

• Μην μένεις μόνος. Βρες ανθρώπους με τις ίδιες επιδιώξεις και συνεταιρίσου μαζί τους. «Η ισχύς εν τη ενώσει».

Χόρτο, 26 Αυγ 2006