11 аќпан, сенбі, 2012 жыл2САРЫАРЌА САМАЛЫСАРЫАРЌА САМАЛЫСАРЫАРЌА САМАЛЫСАРЫАРЌА САМАЛЫСАРЫАРЌА САМАЛЫ

АЌПАРАТwww.saryarka-samaly.kz

БИЗНЕСТІЅ ЖОЛКАРТАСЫ-2020

Бїгінде «инновация» сґзі ешкімге таѕсыќ емес. Бўл ўєым соѕєыжылдарда ел экономикасыныѕ ќарќынды дамуыныѕ негізіне айналып отыр.Табысты іс жїргізіп, бјсекеге ќабілетті боламын деген јрбір кјсіпорынинновациялыќ жобаларєа иек артуды їйренді. Бїгінгі кїнмен єана ґмір

сїрмей, болашаќты баєамдайтын болды. Сондай компаниялардыѕ бірі јрі бірегейі - еліміздегі фармацевтикасаласыныѕ кґшбасшылары ќатарынан саналатын «Ромат» холдингі.

Жалпы, Ќазаќстан экономикасыныѕ басќа да салалары сияќты, фармацевтика да дамудыѕ даѕєыл жолынатїсіп келеді. Бўдан отандыќ медициналыќ препараттар мен дјрі-дјрмектер ґндірісініѕ болашаєы зорекендігін байќауєа болады. Бўл ретте, «Ромат» компаниясыныѕ алар орны ерекше. Атап ґтерлігі, ќазіргікезде онда мемлекет ќолдауыныѕ арќасында жалпы ќўны 60 миллион АЌШ доллары болатын їш ауќымдыжоба жїзеге асырылуда.

ФАРМАЦЕВТИКАСАЛАСЫНЫЅ АЛПАУЫТЫмемлекет ќолдауыныѕ арќасында табысты жобаларды жїзеге асыруда

«Индустриялыќ-инновациялыќ даму шеѕберіндегі жобалардыѕ јлеуметтік маѕызы шексіз. Бўлбаєдарлама экономиканы жаѕєыртудыѕ басты баєдары болып ќала береді. Барлыќ мемлекеттікоргандар бўл жўмысты ґздерініѕ негізгі ќызметі деп есептеуі тиіс».

Елбасы Н.Назарбаевтыѕ Ќазаќстан халќына биылєы Жолдауынан.

Сур

етте

рд

і тї

сір

ген

Т.Н

ЎР

ЄАЗ

Ы

Елбасымыз Нўрсўлтан Назарбаев еліміздегі мјдениет саласыныѕґркендеп дамуына ерекше кґѕіл бґлуде. Осыныѕ айќын дјлелі ретіндеЕртістіѕ Павлодар ґѕіріндегі маѕызды істер жїзеге асуда.

Їстіміздегі жыл облыстыѕ мјдениет саласындаєы жўмыстардыѕжаѕаша баєытта атќарылуымен ерекшеленбек. Кїрмеуі ќиын, шешімінкїттіріп жїрген ґзекті мјселелердіѕ кґбісі оѕ шешімін табады. Атапайтќанда, Ж.Аймауытов атындаєы ќазаќ музыкалы драма театрыныѕжас јртістерін баспанамен ќамту, облыс орталыєындаєы бірќатар ірімјдени нысандары жґндеуден ґткізу, аймаќтаєы рухани ошаќтардыѕматериалдыќ-техникалыќ жаєдайын жаќсарту маќсатында кешендіжўмыстар атќарылмаќ. Сонымен ќатар, облыстыѕ мјдени ґміріне тыѕсерпіліс јкелетін ауќымды баєдарламалар ќабылданады. Бўл туралыоблыс јкімі Ерлан Арынныѕ ќатысуымен ґткен облыстыќ мјдениетбасќармасыныѕ алќа мјжілісінде белгілі болды.

Баршамыздыѕ ќазыналы байлыєымыз - Тјуелсіздік десек,ќателеспеспіз. Јрбір ќазаќстандыќ їшін мјн-маєынасы ерекше болыптабылатын Тјуелсіздіктіѕ 20 жылдыєын ту еткен іс-шаралардыѕ ќарасыґткен жылы ќалыѕ болды. Оєан Павлодар жўртшылыєы куј.

Айта кетерлігі, соѕєы он жылда мјдениет мекемелерініѕ саны40 пайызєа артты. Ауыл мјдениетін кґтеруге айрыќша кґѕіл бґлінуде.Ќазаќтыѕ алтын бесігі – ауылдыќ жерлерде ґткен жылы 11 мекемебой кґтеріп, бїгінде халыќ игілігіне жарауда. Айта кетер ќуаныштыжайт, Ќашыр жјне Лебяжі аудандарында жомарт азаматтардыѕдемеушілігімен екі клуб ашылды. Былтыр 300 миллион теѕге мјдениетїйлерін техникалыќ жабдыќтауєа жўмсалєан.

Дегенмен, облыстыќ мјдениет саласында јлі де болса тїйінішешілмеген мјселелер бар. Облыстыќ мјдениет басќармасыныѕбастыєы Ќанат Кјрімов осыларєа егжей-тегжейлі тоќталып ґтті.

Алєашќысы – білікті мамандардыѕ жетіспеушілігі. Бїгінгі таѕда ґѕірдегіауылдыќ елді мекендерде 700-ден астам клуб жјне 460 кітапханаќызметкерлері еѕбек етеді. Олардыѕ 30 пайызєа жуыєы – 50 жастанасќан азаматтар. Тіпті, Успен, Ертіс, Ќашыр жјне Шарбаќтыаудандарында жартылай еѕбек жїктемесімен жўмыс істейтін клубмеѕгерушілері бар. Облыстыќ мјдениет басќармасыныѕ бастыєы ЌанатКјрімовтіѕ айтуынша, бўл олќылыќтар ертеѕгі кїні жўмыс сапасына,мјдени істердіѕ ќарќынына кері јсер етуі мїмкін. Осы мјселе соѕєыекі жылда Елбасыныѕ бастамасымен ќолєа алынєан «Дипломмен –ауылєа!» баєдарламасы аясында бірте-бірте шешімін табуда. 2010жылы 10 маман еѕбек жолын ауылдыќ елді мекендерде бастаєанболса, былтыр 16 жас дипломмен ауылєа аттанєан.

Ќанат Сјрсенўлы ґз сґзінде мјдениет ќызметкерлерініѕ негізгіжўмысын атќара отырып, білімін жетілдіруге оѕтайлы жаєдайларжасалєанын айтты. Ќазіргі кезде 94 ќызметкер ґѕірдегі жоєарыжјне арнаулы оќу орындарында білім алуда.

Ќ.Кјрімов мјжіліске ќатысќан ќала жјне аудан јкімдерініѕорынбасарларына оќушылар кґктемгі демалыс кезінде Г.Потанинатындаєы тарихи-ґлкетану музейіне экскурсиялар ўйымдастыру туралыґтінішін жеткізді. Ал облыс орталыєындаєы музейлер басшыларынакґшпелі кґрмелер ґткізуді тапсырды.

Жиналєан ќауым алдында сґз алєан облыстыќ Ж.Аймауытов атындаєыЌазаќ музыкалы драма театрыныѕ директоры, ЌР еѕбек сіѕіргенјртісі Мўхтархан Манап ґнер ордасыныѕ тыныс-тіршілігі туралы айтакеле, кґкейінде жїрген ўсыныстарын ортаєа салды. Ол биылєы жылыґнер ўжымын толыќтыратын бір топ жас маманды баспанамен ќамту,театрєа кґрермендерді кґптеп тарту маќсатында билеттерді сату менжарќаєаздарды (афиша) орналастыру орындарын ќарастыру, соныменќатар, јртістер ќауымыныѕ жалаќысын арттыру мјселелерініѕ барынжасырмады. Ал Баянауыл аудандыќ мјдениет, тілдерді дамыту, денешыныќтыру жјне спорт бґлімініѕ бастыєы Ќайрат Сарбасов жергіліктікітапханаєа жеке єимарат ќажет екендігін жјне оныѕ техникалыќмїмкіндіктерін арттыру керектігі турасында ойын сабаќтады.

Баяндамалар тыѕдалєан соѕ, аймаќ басшысы Ерлан Арын ґткенжылы ґѕірдіѕ мјдениет саласында атќарылєан жўмыстарєаќанаєаттанарлыќ деген баєа берді. Сондай-аќ, облыс басшысы кґтерілгенмјселелерді шешу бойынша тапсырмаларды жїктеп, бірќатар ўсыныс-тілектерін айтты.

- Елбасыныѕ халыќќа арнаєан Жолдауында айтылєан маќсат-міндеттер бірінші кезекте халыќтыѕ јл-ауќатын жасќартуєа баєытталєан.Азаматтардыѕ мјдениетсіз ґмір сїруі мїмкін емес. Сондыќтан, алдаїлкен маќсаттар тўр, - деді облыс јкімі.

Ерлан Мўхтарўлы аталмыш сала бойынша жасалєан жўмысжоспарына тїзетулер енгізу ќажеттігін алєа тартып, бўл істер облысаумаєындаєы мјдени ортаны ќалыптастыруєа баєытталуы керек екенінайтты. Сонымен ќатар, жергілікті мјдениет саласына ќатыстымјселелерді шешудіѕ оѕтайлы тетігі болып табылатын арнайыкешенді баєдарлама жасауды тапсырды.

Аймаќ басшысы облыс орталыєындаєы ќазаќ ґнерініѕ ќарашаѕыраєы – Ж.Аймауытов атындаєы ќазаќ музыкалы драма театрыныѕжас мамандарын тўрєын їймен ќамту мјселесін Мемлекет басшысыныѕбиылєы Жолдауында айтылєан ќолжетімді баспана баєдарламасы аясындашешуге болатынын жеткізді. Ал театр ќойылымдарын жарнамалайтын«Театр пункттеріне» ќатысты мјселені шешуді Павлодар ќаласыныѕјкімі О.Ќайыргелдиновке жїктеді.

Е.Арын кітапханалар жїйесініѕ жўмысын заманауи талаптарєажетілдіру, оќырман сўранысын ґтемейтін јдебиеттерден арылужјне музейлер ќорын бірегей жјдігерлермен їздіксіз толыќтырудыжолєа ќою керектігін ќадап айтты.

Осы жылы облыста мїсіндік-экспозициялыќ ескерткіштерді тўрєызубойынша жаѕа бастамалар ќолєа алынбаќ. Павлодар жері - тўзґндірісімен даѕќы асќаќтаєан ґѕірлердіѕ бірі болєандыќтан, ќаламыздатўз ґндіруші ескерткішініѕ бой кґтеруі заѕды ќўбылыс болары аныќ.Сол себепті, ґѕір басшысы болашаќта Усолка мґлтек ауданындаорналасатын бўл ескерткіштіѕ жобасын жасауды тапсырды. Сондай-аќ, ґѕір дамуына сїбелі їлес ќосќан азаматтардыѕ ескерткіштеріненќўралєан саябаќ та осы жылы салынады.

Айта кетерлігі, аймаєымыздыѕ јдебиет саласы да кеѕ ќўлаш жаймаќ.Олай дейтініміз, їстіміздегі жылы «Ертіс» атты кґркем-јдеби журналыжарыќ кґреді.

Мјдениет басќармасыныѕ 2012 жылєа арналєан стратегиялыќжоспарын жїзеге асыру аясында облыс орталыєындаєы Естай атындаєыќалалыќ мјдениет їйі мен С.Торайєыров атындаєы облыстыќкітапханасында кїрделі жґндеу жўмыстары жїргізіледі. Облыс јкіміжауапты органдарєа жобалыќ сметалыќ ќўжаттарды жасауды жїктеді.Сонымен ќатар, 2013 жылы аталып ґтілетін Павлодар облысыныѕ75 жылдыќ мерейтойына орай ўйымдастырылатын шараларбаєдарламаларын жасауєа тапсырмалар берілді.

Билік

ОБЛЫС ІРІ МЈДЕНИОРТАЛЫЌЌААЙНАЛУЫ ТИІС

ќосылатындыєын сеніммена й т а а л а м ы н . М ў н ы ѕб а р л ы є ы - м е м л е к е тќолдауыныѕ арќасы. Жалпы,бїгінде елімізде бизнестіќолдаудыѕ жїзден астамтетігі бар. Осыныѕ барлыєынкјсіпкерлер тиімді пайдалана

білуі ќажет», -дейді ТўрарбекЈмірханўлы. Атапґтерлігі, Павлодарќ а л а с ы н д а є ыз а у ы т т а р к е л е с іжылдыѕ аяќ шенінде іскеќосылады деп кїтілуде.Холдинг басшылыєы бўл айтулы кїнді Тјуелсіздік мерекесінесјйкес-тендіреміз деп отыр. Ал Семей ќаласындаєы жоба2014 жылы пайдалануєа берілмек.

Сондай-аќ, «Ромат» компаниясы «Бизнестіѕ жол картасы- 2020» баєдарламасыныѕ кјсіпкерлік секторды сауыќтырубаєыты бойынша ортаќ ќаржыландыруєа ќол жеткізіп отыр.Оєан сјйкес сыйаќы мґлшерін ґтеу бойынша шыєынныѕжартысын мемлекет субсидияламаќ.

Павлодарлыќ холдинг АЌШ, Ќытай, Їндістан, Германия,Ўлыбритания елдерініѕ јлемге јйгілі 160 фармацевтикалыќкомпания-ларымен тікелей јріптестік ќарым-ќатынас орнатќан.

Данияр ЖЎМАДІЛОВ.

Биыл - компанияныѕ ќўрылєанына жиырмажыл. Ел Тјуелсіздігімен ќатар тїлеген кјсіпорынаталмыш уаќыттыѕ ішінде таѕ ќаларлыќтабыстарєа жетті. Жалєыз дјріханадан басталєаншаєын бизнес бїгінде ќўрылымдыќ жаєынан ТМДкґлемінде бірегей алпауыт фармацевтикалыќхолдингке айналып отыр. Бірегей болатыны сол,мўнда медициналыќ дјрі-дјрмектерді јзірлеп,ґндіруден бастап, тўтынушыєа жеткізуге дейінгіїрдіс жолєа ќойылєан.

«Ромат» елімізде алєашќылардыѕ бірі болыпИСО 9001-2001 халыќаралыќ сапа менеджментіжїйесін енгізді. Бїгінде мўнда емдікпрепараттардыѕ екі жїзге жуыќ аталымышыєарылады. Олардыѕ басым бґлігі ґмірлікмаѕызды, јлеуметтік мјнге ие дјрі-дјрмектер.Компания иелігінде ќазіргі заманєы жоєарытехнологиялыќ ќўрал-жабдыќтарменжараќтандырылєан їш ірі зауыт бар. Оныѕ бірі- Павлодар ќаласында орналасќанфармацевтикалыќ зауыт. Бўл - халыќаралыќ GMP(Good Manufacturing Praktice) талаптарына сайќўрылєан Ќазаќстандаєы алєашќы ґндіріс орны.Онда тїрлі терапиялыќ топтарєа жататын жїрек-ќан тамырлары, туберкулезге, диабетке ќарсыпрепараттар, басќа да кґптеген дјрі-дјрмектерґндіріледі. Ал компанияныѕ ќалєан екі зауытыСемей ќаласында орын тепкен. Бірі - бірегеймедициналыќ препараттарды, екіншісі - тїрлімедициналыќ ќўралдарды ґндіреді.

«Ромат» холдингініѕ еліміздіѕ ірі ќалаларындаорналасќан 18 филиалы бар. 2006 жылы Ќытайелініѕ Бейжіѕ ќаласында ґкілдігі ашылєан. Алайда,компания басшылыєы мўнымен тоќтап ќалмаќемес. «Болашаќта Ресей астанасы Мјскеуќаласында ґз филиалымызды ашу жоспардабар», - дейді «Ромат» фармацевтикалыќхолдингініѕ басшысы Тўрарбек Раќыш. Атапґтерлігі, компанияныѕ ґнім кґлемі жылсанап артып келеді. Ґткен жылы бўлкґрсеткіш 1,061 миллиард теѕгеніќўрады. Бўл - 2010 жылменсалыстырєанда 9 пайызєажоєары.

Х о л д и н г ќ ў р а м ы н д аєылыми-зерттеу химия-фармацевтикалыќ орталыќжўмыс істейді. Мўнда елімізгетанымал білікті мамандарќызмет етуде . Оларґндірісте бар медициналыќпрепараттардыѕ сапасынарттырып, дјрі-дјрмектердіѕжаѕа тїрін ойлап табу жолындаеѕбектенуде. Зерттеу орталыєымамандарыныѕ соѕєы жетістігі –жаќын шетелдерде патенттелгентуберкулезге ќарсы жаѕа препарат.«Оныѕ нјтижелілігі жоєары. Мысалы,2007 жылдан бері елімізде туберкулезауруына шалдыќќандардыѕ ќатары 26 пайызєатґмендеген. Бўєан біздіѕ дјрілеріміздіѕ септігі детиіп отырєандыєын атап ґткен жґн», - дейді Т.Раќыш.

2010 жылы «Ромат» компаниясыныѕ їш бірдей жобасымемлекеттік їдемелі индустриялыќ-инновациялыќ дамубаєдарламасыныѕ ќўрамына енді. Оєан сјйкес, Павлодарќаласындаєы медициналыќ зауыт ќайта ќалпына келтірілмек.Бўл маќсатќа 2,4 млрд. теѕге инвестиция тартылып отыр.Екінші жоба – облыс орталыєындаєы фармацевтикалыќ зауытќўрылысы. Оныѕ жалпы ќўны 2 775 миллион теѕгені ќўрайды.Ќўрылыс жўмыстарыныѕ 85 пайызы аяќталєан. Бїгіндеаталмыш жоба «Ґнімділік - 2020» баєдарламасына ќатысуда.Оєан сјйкес, кешенді жоба сараптамасы бойыншашыєындардыѕ орны толтырылєан.

Келесі жоба Семей ќаласында жїзеге асырылмаќ. Ондаєымедициналыќ препараттар зауыты ќайта ќалпына келтірілуде.Инвестиция ќўны – 4 530 миллион теѕге. Компания басшылыєыбўл жобаны да «Ґнімділік - 2020» баєдарламасына ўсыныпотыр. «Аталєан їш жоба ґнім кґлемін он есеге дейін арттыруєамїмкіндік береді. Онымен ќоса, компанияныѕ экспорттыќ јлеуетіедјуір жоєарылай тїспек. Алты жїзге жуыќ ќосымша жўмысорны ашылады. Осы арќылы біз дамудыѕ жаѕа кезеѕіне аяќбасќалы отырмыз. Жоспардаєы жобалар уаќытылы іскеАќмарал ЕСІМХАНОВА.

ЈЛЕУМЕТТІК-ЭКОНОМИКАЛЫЌ ЖАЅЄЫРТУ – ЌАЗАЌСТАН ДАМУЫНЫЅ БАСТЫ БАЄЫТЫ

ЌАЗАЌСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫЅ ПРЕЗИДЕНТІ – ЎЛТ КҐШБАСШЫСЫН.Ј.НАЗАРБАЕВТЫЅ ЌАЗАЌСТАН ХАЛЌЫНА ЖОЛДАУЫ

АУЫЛ ШАРУАШЫЛЫЄЫН ДАМЫТУАзыќ-тїлікке деген ќажеттілік јлемде жыл сайын есе беретін болады.Бізге бўл мїмкіндікті жіберіп алуєа болмайды.Ќазаќстанныѕ аграрлыќ секторы їлкен экспорттыќ мїмкіндіктерге жјнеинновациялар енгізу їшін жоєары јлеуетке ие.

Нўрсўлтан НАЗАРБАЕВ.

Ауыл шаруашылыєында агроґндірістік кешенді 2014 жылєа дейіндамыту жґніндегі салалыќ баєдарлама жїзеге асырылуда

Ауыл шаруашылыєыныѕ жалпы ґнімі 27%-єа ўлєайды 2 трлн. теѕгеден асып тїсті.

Еѕбек ґнімділігі 1 адамєа 6,8 мыѕ доллар болды

Орташа айлыќ жалаќы 40 мыѕ теѕгеден асты

Осындай баєыттар бойынша мына таќылеттес 28 жоба енгізілді:

Бїкілјлемдік экономикалыќ форумныѕ жаћандыќ бјсекеге ќабілеттілігі баєамы бойынша, «Аграрлыќ

саясаттыѕ ауыртпалыєы» кґрсеткіші жґнінен 2011 жылы Ќазаќстан 13 пунктке кґтеріліп, 49-шыорын алдыІс жїзінде азыќ-тїліктіѕ барлыќ тїрі бойынша ішкі рыноктыѕ сўранысы ќанаєаттандырылды

тауарлы-сїт фермаларын, бордаќылау алаѕдары мен ќўс фабрикалары желісін дамыту,ет ґѕдеу кешендерініѕ, астыќ жјне кґкґніс саќтау ќоймаларыныѕ ќўрылысы,ауыл шаруашылыєы техникаларын ќўрастыру,астыќты тереѕдетіп ґѕдеу,биязы жїн ґѕдеу,тамшылатып суару жїйелері мен астыќ экспорты инфраќўрылымдарын дамыту.

Аталєан жобалардыѕ арќасында 1218-ден астам жаѕа жўмыс орындары ќўрылды

2011 жылдыѕ басына ќарай Ќазаќстанда 193 540 ауыл шаруашылыєы ќўрылымдары жўмыс істеді

2011 жылдыѕ IIІ тоќсанында ауыл шаруашылыєында 2,2 млн. адам жўмыс істеді.

2012 жылы АҐК-ті дамытуєа 221,7 млрд. теѕге, оныѕ ішінде:

ґсімдік шаруашылыєына 36,9 млрд. теѕге (62,8%-єа ўлєайєан)

мал шаруашылыєына 29,8 млрд. теѕге (11%-єа ўлєайєан)2012 жыл

2012 жылєы Жолдауєа сјйкес аталєан ґлшемдер бойынша жўмыс жалєастырылатын болады

ЗАЙМДАРДЫ КЕПІЛДЕНДІРУ МЕН САЌТАНДЫРУ

Ќаржылыќ институттар алдындаєы міндеттемелерді кепілдендіретін ґѕірлік ќорлар ќўруболжануда.

Аталєан тетік мыналарды ќамтамасыз етуге мїмкіндік береді:кредиторлар тарапынан займшыларєа талаптар деѕгейін тґмендету;ґѕірлердіѕ ресурстар тартуєа экономикалыќ себепкерлігі мен ќызыєушылыєын арттыру;

ќаржы мекемелерініѕ АҐК-ті кредиттеу мен инвестициялауєа ќызыєушылыєын жоєарылату;

2013-2015 жылдар бюджетінде кґлемі 1 мыѕ га болатын ўсаќ жјне орта ауыл шаруашылыєы

ќўрылымдарына кепілдендірілген займ ќаржы ќарастыру жоспарланєан.

АСТЫЌ САЛАСЫН ЎЙЫМДАСТЫРУ МЕН ЌЎРЫЛЫМДАУ

Астыќ саќтау сыйымдылыєын 1 млн. тоннаєа ќосымша ўлєайту мјселесі ќарастырылып, нјтижесіндесыйымдылыќтыѕ жалпы кґлемі 23,6 млн. тоннаны ќўрайды2013 жылдан астыќ ґндіруге бґлінетін субсидияларды мыналарєа ќайта баєдарлау ќарастырылады:

лизингтік баєдарламаларды арзандату,

ауыл шаруашылыєы тауарларын ґндірушілерді кредиттеуді кепілдендіру,

маусымдыќ жўмыстар жїргізу,

ауылшаруашылыќ ґнімдерін кепілді сатып алу.

Астыќ таситын вагондар тапшылыєы проблемаларын шешу їшін:ќазаќстандыќ жјне ресейлік тараптардыѕ ќатысуымен астыќ тасу бойынша бірлескен кґліккомпанияларын ќўру мјселесі ќарастырылуда,ґзіміздіѕ астыќ таситын вагондарды шыєаруды ўлєайту бойынша шаралар ќабылдануда.

Біртўтас астыќ холдингін ќўру мына мјселелерді шешуге мїмкіндік береді:

экспорт жјне кґлік логистикасы инфраќўрылымдарын дамыту;займдарды пролонгациялау жјне ќарыздарды ќайта ќўрылымдау жолымен ауыл шаруашылыєы ќўрылымдарыныѕќаржы жаєдайын сауыќтыру;астыќ сатуды CIF шартымен ўйымдастыру (соѕєы алушыєа дейін делдалдарсыз жеткізу).

МАЛ ШАРУАШЫЛЫЄЫН ДАМЫТУ

АҐК-ті 2014 жылєа дейін дамытудыѕ салалыќ баєдарламасына жемазыќ даќылдары егіс алаѕдарын кеѕейту бойыншашаралар ќарастыратын ґзгерістер мен толыќтырулар енгізу жоспарлануда

Шалєайдаєы мал шаруашылыєын, оныѕ ішінде ќой шаруашылыєын ќалпына келтіру жјне дамыту жоспарлануда.Бірінші кезеѕде шахталыќ жјне дґѕгелек ќўдыќтар ќалпына келтірілетін болады, екіншісінде жайылымдарды жаќсарту жїргізілетінболады.

ЭКСПОРТТЫЌ МЇМКІНДІКТЕР

Мал шаруашылыєы:

2011 жылдан АҐК-те мїйізді ірі ќара мал етін ґндіру бойынша экспорттыќ јлеуетті дамытужґнінен кеѕ ауќымды жоба жїзеге асырыла бастады

Асыл тўќымды мал ґсіруді халыќаралыќ талаптарєа сјйкес келтіруі тиіс заѕ ќабылданды

17,7 мыѕ бордаќы-орынєа арналєан бордаќылау алаѕдары ќўрылысы ќаржыландырылды

Ет баєытындаєы 13,5 мыѕ бас мїйізді ірі ќара мал јкелінді

2011 жылы агроќўрылымдарда мал саны мўнша %-єа ўлєайды:

мїйізді ірі ќара мал

ќой мен ешкі

жылќы

ќўс

...........................................................

.....................................................

.............................

................

Агроќўрылымдарда ет ґндірісі 5,5% -єа, сїт 10% -єа ґсті

Асыл тўќымды шаруашылыќтар саны 183 бірлікке ўлєайды

Республикада етті мїйізді ірі ќара мал баєасыныѕ индекстік жїйесін енгізу, асылтўќымды мал ґсіру бойынша бірќатар функцияларды бере отырып, ќоєамдыќ бірлестіктер ќўру, малшаруашылыєы ќожалыќтарында селекциялы-асыл тўќымды жўмыстар жїргізу жґніндегі шыєындардысубсидиялау ќарастырылады

Астыќ:

2011 жылы шамамен осыншама экспортталды: Оныѕ ішінде:

3,5 млн. тонна таза тїрінде

2,7 млн. тонна ўн астыќ эквивалентінде

млн. тоннаастыќ

Ќазаќстан астыєы јлемніѕ 70-тен астам еліне сатылады

Закавказье ОрталыќАзия Ќытай

Иран

АуєанстанОѕтїстік-ШыєысАзия

Ґткізу рыногыныѕжаѕа басымдыќтары

Ќазаќстан астыєындјстїрлі импорттаушылар

Ќазаќстанныѕ, Јзербайжанныѕ, Иранныѕ, Латвияныѕ порттарындасалынєан жјне істеп тўрєан астыќ терминалдарыТїркіменстан арќылы Иранєа Ќытай баєытындаєы темір жолќўрылысы аяќталды. Бўл астыќ пен ўн экспортын Тїркіменстан,Иран, Таяу Шыєыс елдеріне, Ќытай жјне оныѕ аумаєы арќылыОѕтїстік-Шыєыс Азия елдеріне ўлєайтуєа мїмкіндік береді.

3САРЫАРЌА САМАЛЫСАРЫАРЌА САМАЛЫСАРЫАРЌА САМАЛЫСАРЫАРЌА САМАЛЫСАРЫАРЌА САМАЛЫ

ЖОЛДАУ 11 аќпан, сенбі, 2012 жыл

2

Жолдауда халыќтыѕ тўраќтыжўмыспен ќамтамасызетілуіне айрыќша кґѕіл

б ґ л і н г е н . Ж а л п ы , д ј л осымаќсаттаєы жўмыстар былтырданбері ґз жемісін беруде. Мјселен,ґткен жылы «Жўмыспен ќамту - 2020»баєдарламасы шеѕберінде Железинауданыныѕ 102 тўрєыны кјсіптік білімалды. Олардыѕ 22-сі кјсібидайындыќтан ґтсе, 65-і ќайтадайындыќ курстарын тјмамдады.Ќалєан 15-і кјсіби біліктілігінарттырды. Бїгінгі таѕда баєдарламабойынша білім алєан 74 тўрєынжўмыспен ќамтылды. Мемлекетќазынасынан бґлінген 2,4 миллионтеѕгеге 27 јлеуметтік жўмыс орныашылды. Осы жылдыѕ 1 аќпанынанбастап 20 адам аспаз жјнетракторшы мамандыќтары бойыншакјсіптік білім алуєа баєытталды.Сондай-аќ, тракторшы-машинистмамандыєы бойынша 10 адамбіліктілігін арттыруєа жіберілді.

Ауылдыќ жерлердегі кјсіпкерліктідамыту баєытында 41,38 миллионтеѕгеге 19 шаєын несие берілді.Осы баєыттаєы жўмыстардыжетілдіру маќсатында жыл басынанбері 60 ґтініш келіп тїскен. Ал

ЖЕМІСТІ ЖЎМЫСТАРЖАЛЄАСАДЫ

Ќашыр ауданыныѕ тўрєындары«Жўмыспен ќамту-2020» баєдарла-масыныѕ игілігін кґруде. Тўраќтыжўмыспен ќамтылєан азаматтардыѕбасым бґлігі ґѕірдегі сўранысќа иемамандыќтар бойынша кјсіптік білімалып, біліктілігін арттырєан.

Баєдарламаныѕ алєашќы баєытыбойынша 120 тўрєын кјсіптік білімалса, 40 азамат техник, бухгалтер,аудармашы, электрмен дјнекерлеушісынды мамандыќ тїрлері бойыншадайындыќ курстарынан ґтті. Ќайтадаярлау курстарымен ќамтылєандарсаны – 65. Айта кетерлігі, олардыѕ74 пайызы «екі ќолєа бір кїрек»тапќан. Біліктілікті арттыру курстарынтјмамдаєан 15 тўлєа «Д» жјне «Е»

ТЎРЄЫНДАРЄА ЗОР КҐМЕК

Дїйім жўрт болып Елбасы Н.Назарбаевтыѕбиылєы Жолдауын тыѕдадыќ. Ќўжатта Мемлекеттіѕјлеуметтік – экономикалыќ дамуыныѕ наќтымаќсат-міндеттері айќындалды. Халыќты жўмыспенќамту, ќолжетімді баспана, ауыл шаруашылыєынґркендету, денсаулыќ саќтау, білім беруді жетілдіружјне таєы да басќа салаларды ќамтыєан Жолдауболашаќќа айќын баєдар, аныќ жол сілтеді.

Железиндіктер Мемлекет басшысы жїктеген тапсырмалардыорындауєа јлдеќашан кірісіп кетті.

мал шаруашылыєын ґркендетугебайланысты 53 ґтініш тіркеліпті.Железинка, Жаѕа жўлдыз, Алакґлжјне Береговой ауылдарында 8тўрєын їй пайдалануєа берілді.

Ќазаќстандыќтарды аќпараттыќтехнологияларды белсендірекигеруге шаќырєан ел Президентініѕтапсырмасын орындауєа Железинауданында толыќтай мїмкіндік бар.Аудан бойынша интернет желісінеќосылєан «Мегалайн» абоненттерініѕсаны 466-єа жетті. Биыл«Ќазаќтелеком» акционерлік ќоєамыТереѕкґл ауылынан Железинкаауылына дейінгі интернеттіѕжылдамдыєын арттырып, сапасынжаќсартатын желі тартпаќ. Бўл –Жолдау жїктеген маќсат-міндеттердіорындауєа баєытталєан шаралардыѕбірі.

Ќўжаттаєы жетінші басымдыќ –еліміздегі адами капиталдыѕ сапасынарттыру маќсатында да аудандабіршама жўмыстар атќарылмаќ. Бўлретте, білім беру мјселесі маѕыздыболып отыр. Бїгінгі таѕда Железинауданындаєы 36 мектепте 633мўєалім еѕбек етеді. Олардыѕ 75,5пайызы жоєары білімді педагогтар.2011 жылєы ўлттыќ бірыѕєай тестілеу

кґрсеткіші бойынша орташа бал94,6-ны ќўрайды. Ґѕірде осыбаєытта таєы да бірќатар жўмыстаратќарылады.

Денсаулыќ саќтау саласындаєыжўмыстар да кґѕілге ќуанышўялатады. «Саламатты Ќазаќстан»мемлекеттік баєдарламасыныѕаясында Ујлиханов ауылында жаѕамедициналыќ орталыќ пайдалануєаберілді. Сонымен ќатар, аудандыќо р т а л ы ќ а у р у х а н а ж а ѕ аќўрылєылармен ќамтылып, їшжаѕа жедел жјрдем кґлігі берілді.

Осы жылы ауыл шаруашылыєысаласы да дамудыѕ даѕєыл жолынатїспек. Железин ауданында аталмышбаєытта тыѕ ґзгерістер, кґптегенжаѕалыќтар орын алуда. Ґткенжылы аймаќтаєы «Самўрыќ и К»жауапкершілігі шектеулі серіктестігікґкґніс егілетін 60 гектар аумаќтыигеріп, ґнім ґсіруге 45 миллионтеѕге жўмсап, мол ґнім алды.Серіктестік басшысы биыл осымаќсатта 60 миллион теѕгежўмсауды жґн деп тауыпты.

Железин ауданында Жолдауж ї к т е г е н м а ќ с а т -м і н д е т т е росылайша жїзеге асырылуда.

Фархат ЈМІРЕНОВ,Железин ауданы.

84 МЫЅ АЗАМАТДјл осыншама ќазаќстандыќ былтыр «Жўмыспен ќамту-

2020» баєдарламасына ќатысќан. Бўл туралы Еѕбек жјнехалыќты јлеуметтік ќорєау министрлігініѕ басшысыГїлшара Јбдіхалыќова жуырда ґткен баєдарламаќорытындысына арналєан алќа мјжілісінде мјлім етті.

- 2012 жылєы 1 ќаѕтардаєы жаєдай бойыншабаєдарламаєа ќатысуєа ниет білдіргендердіѕ саны84,1 мыѕ адамды ќўрады. Оныѕ ішінде 58,6 мыѕы

баєдарламаєа ќатысуєа ќызыєушылыќ танытып,јлеуметтік келісімшартќа ќол ќойєан. Кјсіби білімберумен 69,3 мыѕ адам ќамтылып, оныѕ 31 мыѕыоќуын аяќтады. Ал 16 мыѕы тўраќты жўмысорындарына тўрды», - деді министр.

16,2 мыѕ жўмыссыз азамат јлеуметтік жўмысорындарында еѕбекпен ќамтылды. Жаѕадан ашылєанжўмыс орындарына 38 мыѕнан астам адаморналастырылды. Сонымен ќатар, 1,5 мыѕєа жуыќбаєдарламаєа ќатысушысы шаєын несиелерге ќолжеткізді.

Ґз тілшіміз.

Облыста асыл тўќымды малшаруашылыєын дамыту баєытындаа у ќ ы м д ы ш а р у а л а р ж ї з е г еасырылуда. Аймаќтыќ баєдарламаєасјйкес, бїгінде «асыл тўќымды малшаруашылыєы» мјртебесіне иешаруашылыќ ќўрылымдарыныѕ саныкґбейтілуде. Жаќында Железинауданында бўл санатќа таєы 3

АСЫЛ ТЎЌЫМДЫ МАЛ БАСЫ КҐБЕЮДЕАуыл шаруашылыєы

шаруашылыќ енді. Олар белгіленгенталаптарєа сай болып, аттестаттаудансјтті ґткен.

«Б ї г і н г і к ї н і а у д а н н ы ѕфермаларында 23 мыѕнан астам іріќара мал бар. Дегенмен, олардыѕбасым бґлігініѕ тўќымы азєан. Бўєандейін етті-сїтті сиырларды кґбейтужўмыстарымен екі ферма айналысып

келген еді. Енді олардыѕ ќатарынаќазаќтыѕ аќ бас асыл тўќымдымалдарын кґбейтуменшўєылданатын Еркен Раќышев пенТалєат Халыќовтыѕ шаруа-шылыќтары ќосылды. Сондай-аќ,«Пшеничников» шаруа ќожалыєы аќбасты тўќымды шошќалардыґсіретін болды»,- дейді ауданјкімініѕ орынбасары Б.Аужанов.

Јзірлеген - М.ЌАПАНЎЛЫ.

санатындаєы жїргізуші мамандыєынаие болып, жўмысын жалєастыруда.Ал биылєы жылы кјсіби біліктілігінарттыруєа 45 адам ґтініш білдіріпті.Оќу їрдісі жуыќ арада басталадыдеп жоспарлануда.

Ауылдыќ жерлердегі кјсіпкерліктідамыту баєыты бойынша несиеалєан 16 тўрєын ќазіргі кезде ґз ісіндґѕгелетуде. 2012 жылы жекебизнесін ашуєа ауылдыќ 22 азаматниет білдіріпті. Баєдарламаныѕїшінші баєыты бойынша атќарылєан

ж ў м ы с н ј т и ж е с і д е к ґ ѕ і лкґншітерлік. Ауданныѕ экономи-калыќ јлеуеті тґмен елдімекендерініѕ тўрєындарын дамыєанауылдарєа кґшіру маќсатында23 тўрєын їйдіѕ ќўрылысы толыќаяќталєан. Олар Береговой,Калиновка жјне Тереѕкґл ауыл-дарында бой кґтерді. Аудандыќж ў м ы с п е н ќ а м т у о р т а л ы є ым а м а н д а р ы н ы ѕ а й т у ы н ш а ,отбасыларды кґшіру жуыќ арадажїзеге асырылмаќ.

Аќмарал ЕСІМХАНОВА.

АПТЫFЫ

ДаниярЖЎМАДІЛОВ.daniar_kaz@mail.ru

ÀÏ

ÒÀ À

ÏÒÛ

FÛÀ

ÏÒÀ

ÀÏ

ÒÛFÛ

ÀÏ

ÒÀ À

ÏÒÛ

FÛÀ

ÏÒÀ

ÀÏ

ÒÛFÛ

ÀÏ

ÒÀ À

ÏÒÛ

FÛÀ

ÏÒÀ

ÀÏ

ÒÛFÛ

ÏÒÀ

Алдаєы аптаєа аптыќпай аяќбасып, жаѕалыќтарєа ќўлаќ тїрежїрейік, ќўрметті оќырман.

11 аќпан, сенбі, 2012 жыл4САРЫАРЌА САМАЛЫСАРЫАРЌА САМАЛЫСАРЫАРЌА САМАЛЫСАРЫАРЌА САМАЛЫСАРЫАРЌА САМАЛЫ

ЌОЄАМwww.saryarka-samaly.kz

«Меніѕ тапсырмам бойынша Їкімет ќаєидатты тїрде жаѕа жўмысќа тартуды ќамтамасызетудіѕ баєдарламасын бекітті. Онда їш маѕызды міндет ќойылєан. Біріншіден, оќыту мен жўмысќаорналасуєа септесудіѕ тиімді жїйесін жасау. Екіншіден, ауылдыќ жердегі кјсіпкерлікті дамытуєасептесу. Їшіншіден, еѕбек ресурстарыныѕ жинаќылыєы, Ќазаќстанныѕ экономикалыќ тўрєыданбелсенді орталыќтарында жўмысќа орналастыруєа басымдыќ беру».

ЌР Президентініѕ биылєы Жолдауынан. БАЛАЅЫЗ АУЫРМАСЫН ДЕСЕЅІЗ...

Халыќ ќалаулылары дабыл ќаєуда. Бїгінде ата-аналардыѕ кґбібалаларыныѕ денсаулыєына ґздері зиян келтіріп жатыр, дейді депутаттар.Ќалай дейсіздер єой? Жалєан медициналыќ аныќтама жасатып, ўл-ќыздарын дене шыныќтыру сабаєынан босатып алатын фактілер жиікездеседі. Ќимыл-ќозєалыстыѕ аздыєынан жјне дўрыс тамаќтанбаусалдарынан јрбір екінші бала тїрлі ауру-сырќауєа шалдыќќан. Ата-ананыѕ балаєа деген мўндай «махаббаты» кімге керек?

Бўл - жаѕа сайланєан Мјжілістіѕ екінші отырысында кґтерілгенмјселелердіѕ бірі. Жалпы, депутаттардыѕ белсенділігі арта тїскенін атапґткен жґн. Орынтаќтарына јбден орныєып, жўмыстарына толыќ кірісебастаєан сыѕайлы. Осы аптада ґткен мјжілісте олар он екі мјселе ќарап,алєашќы заѕ жобаларын ќабылдады. Жиында ќызу талќылауболмаєанымен, депутаттыќ сауал жолдаєандардыѕ ќатары кґбейіпті.Ал коммунистер мен аќжолдыќтар бўл жолы да їнсіз ќалєан. Мјжілістіѕкелесі отырыстарына кїш жинап жатќан шыєар, кім білсін...

СЕНГЕН ЌОЙЫМ СЕН БОЛСАЅ...Шеніне сеніп, шектен шыќќан шенеуніктерге ќатысты дау-дамайлар

аз болєан жоќ. Осы аптада солардыѕ ќатары таєы біреуге толыќты.Ќаржы полициясы еліміздіѕ Кедендік баќылау комитетініѕ бўрынєыбасшысы Серік Баймаєанбетовтіѕ їстінен ќылмыстыќ іс ќозєады. Біремес, екі бірдей бап бойынша. Ол ќызметтік бабын асыра пайдаланужјне аса ірі кґлемде пара алу фактісі бойынша ўсталєан. ЌР Экономикалыќќылмысќа жјне сыбайлас жемќорлыќќа ќарсы кїрес агенттігініѕ ресмиґкілдерініѕ мјліметінше, кїдікті бїгінде уаќытша ўстау абаќтысындаќамауда. Атап ґтерлігі, С.Баймаєанбетов комитет тґраєалыєына ґткенжылдыѕ мамыр айында єана таєайындалєан болатын. Оєан басшыретінде жїктелген басты міндет - аталмыш саладаєы жемќорлыќты жоюеді. Бір ќызыєы, ґткен аптада жылдыќ ќорытындыны жария еткен олпара алєаны їшін ќырыќтан астам кеденшініѕ жўмыстан ќуылєандыєынмјлімдеген. Ґзініѕ де кґп ўзамай бўл тізімге ќосыларын кім білген?

РАЌЫМШЫЛЫЌТЫЅ «РАХАТЫ»Біреуге кїлкі, біреуге тїрпі. Јдетте, ќўќыќ ќорєаушылар жасырынып

жїрген ќылмыскерлерді ќамауєа алу їшін іздестірсе, ќызылордалыќполицейлер керісінше босату їшін шарќ ўрып жїр. Кезінде «тауып алсаќќамаймыз» деген іздеудегі кїдіктілерді енді «раќымшылыќќа іліктіѕдер,ќашпаѕдар» деп їгіттеп јлек. Жалпы, аталмыш ґѕірде жеѕіл-желпі тјртіпбўзушылыќќа жол беріп, жауапкершіліктен жалтарып жїрген он алтыкїдікті бар кґрінеді. Алайда, олар ел Тјуелсіздігініѕ 20 жылдыєына орайраќымшылыќќа ілігіпті. Оєан ќарамастан, неге екендігі белгісіз, аталєанкїдіктілер тјртіп саќшыларынан јлі ќашып жїр екен. Ќызыќ. Саралапќарасаѕ, ойєа ќонымсыз дїние. Ўсталмаєаны былай тўрсын, сот шешімішыєарылмаєан, яєни заѕ жїзінде сотталмаєан азаматтарєа ќалайраќымшылыќ жасауєа болады? Тїсініксіз. Не дегенмен, кїдіктілер жаќынкїндері ішкі істер органдарына келіп, тиісті арыздарын жазбаса,раќымшылыќтан айырылып ќалулары мїмкін. Демек, ќазір олар ќўќыќќорєаушылардан емес, ґз бостандыќтарынан ќашып жїр.

ЖОЛ ПОЛИЦЕЙІНІЅОРНЫНА - БЕЙНЕКАМЕРА

Еліміздіѕ жол полициясы комитеті саубастарына саќина тілеп алєан сияќты. Ќўзырлыорган «жолда жїру ережелеріне ќатысты заѕжобасына ґзгерістер мен толыќтырулар енгізуїшін тўрєындардыѕ кез-келген ґтініш-тілегінќабылдаймыз» деп жариялаєан болатын. Кґпўзамай бўл бастамаларына ґздері де ґкінгеншыєар. «Жол саќшыларына пара беруденшаршадыќ» деген алматылыќ жїргізушілероларды бейне баќылау камераларыменалмастыру ќажет деген талап ќоюда. Ал Алматыќаласы жол полициясы басќармасыныѕбасшылыєы бар кінј жїргізушілердіѕ ґздерінде

екендігін алєа тартып отыр. Олардыѕ айтуынша, халыќ ґздері параўсынып жол саќшыларын тїзу жолдан тайдырады. Јрине, ґз ќолыменберіп тўрєан аќшаны (мейлі ол пара болсын) ќалай алмайсыѕ?Керемет логика.

«ДАУДЫЅ БАСЫ -ДАЙРАБАЙДЫЅ КҐК СИЫРЫ»

Ресей мен Батыс елдері Сирия їшін араздасып ќалды. Оєан БЎЎЌауіпсіздік кеѕесініѕ Сирия билігін айыптайтын ќарарды ќабылдауынаЌытай мен Ресейдіѕ ќарсы шыєуы себеп болып отыр. Кеѕестіѕтўраќты мїшелері болып есептелетін аталмыш екі елдіѕ басшылыєыбўл ќарардыѕ ќарсыласушы тараптардыѕ мїдделерін теѕ дјрежедеќарастырмайтындыєын мјлімдеп отыр. Мўныѕ Батыс елдерінеўнамаєандыєы аныќ. Олар Сирия Президенті Башар Асадќа ќарсыќысымды кїшейтудіѕ басќа жолдарын іздейтіндіктерін мјлімдеуде.АЌШ-тыѕ БЎЎ-даєы тўраќты ґкілі Сьюзан Райс «Кремль ќанішердиктатордыѕ жаєына шыќты. Біраќ, кейін бўл їшін ґкінетін кезікеледі», - деп салєан. Ал солтїстік кґршіміздіѕ сыртќы істер министріСергей Лавров Батыс лидерлерініѕ айыптауларын долылыќќа теѕепотыр. Оныѕ айтуынша, мўндай мјселеде ашуєа бой алдыруєа болмайды.Алайда, халыќќа мўны тїсіндіру ќиын. Тїркия, Ливия сияќты кґптегенелдерде тўрєындар Ресей елшіліктеріне шабуыл жасады. Енді ресейлікбилік бўл мјселеніѕ тез арада шешілуіне мїдделі болып отыр.

Осы аптада С.Лавров Сирияда болып ел Президентімен жїздесті.Бўдан кейін Ресей дипломаты Башар Асадтыѕ елдегі барлыќ саясикїштермен диалог жїргізуге дайын екендігін жјне жаѕа конституциябойынша референдум ґтетін мерзімді жариялайтындыєын мјлімдеді.Президенттіѕ отставкаєа кетуімен ќатар, Сирия билігініѕ ќарсыластарыдјл осы негізгі заѕды ґзгертуді талап еткен болатын.

Естеріѕізге сала кетейік, сириялыќ ќарсы кїштердіѕБашар Асадты таќтан тайдыру жолындаєы јрекеттеріќарулы ќаќтыєыстарєа ўласуда. Ќаза тапќандар саны кїнсанап артып келеді.

7САРЫАРЌА САМАЛЫСАРЫАРЌА САМАЛЫСАРЫАРЌА САМАЛЫСАРЫАРЌА САМАЛЫСАРЫАРЌА САМАЛЫ

www.saryarka-samaly.kzХАБАРЛАМА11 аќпан, сенбі, 2012 жыл

ЖАЛЫНДАЄАНЖАСТЫЌ ШАЌ

Кездейсоќтыќ болса да,керемет бір деректенбастайыќ . Омбы ауылшаруашылыєы институтынтјмамдап келген 23 жасаржас жігіт еѕбек жолын да 23-ші кеѕшар деп аталатынЛебяжі ауданындаєы біршаруашылыќта ќатардаєымеханик болып бастапты.Текті тўќымнан шыќќандыєынжас жігіт жўмысындаелгезектігімен кґзге тїсіпдјлелдейді. Замандастарыныѕтїсіріп кеткен сарєайєан газетбеттеріндегі мјліметтерден белгілі болєаныжалындаєан жас жігіт ґзі ќатарлас ауыл жастарыїшін механизаторлар курсын ўйымдастырудыќолєа алады. Енді ашылєан машина-тракторшеберханасына жас механизаторлар ,жїргізушілер мен реттеуші-жґндеуші мамандардыдаярлау Зекеѕніѕ іскерлігін аныќ танытты. Ґзіѕізойлап кґріѕіз, аќпараттыќ техниканыѕ ќарќындыдамыєан бїгінгі жетістіктері ол кезде тґртўйыќтасаѕ тїсіѕе кірер ме еді?! Бўл наєызізденімпаз, ґз ісініѕ хас шеберлерініѕ ќолынанєана келетін іс еді.

Кґп ўзамай нјтижелі жўмысымен дараланєанЗекен Ќабиденўлы облыс басшылыєыныѕназарына ілігеді. Білікті азамат ґзі туып-ґскенЕртіс ауданындаєы еѕ ірі шаруашылыќтардыѕбіріне бас инженер лауазымына жолдама алады.Ырысы мол, егінді алќапта инженер мойнынажїктелетін жауапкершілік жеѕіл болмасы айтпасада тїсінікті. Ќырман толы сары алтынды ысырапетпей жґнелту їшін біліктілік, іскерлік танытуменќатар тынымсыз тер тґгу керек. Осыауыртпашылыќтыѕ бјрін абыроймен атќарады.

Тарихта тыѕ жјне тыѕайєан жерлерді игерудеген атпен ќалєан сол заманда жўмыстыдґѕгелетіп јкете алатын мамандар тапшылыєыболєаны жасырын емес. Кїн санап жаѕашаруашылыќтар ашылып жатады. Солардыѕ бірі– ќазіргі Аќтоєай ауданындаєы Коминтерн(кейіннен Естай атындаєы шаруашылыќ) кеѕшарыеді. Алда тўрєан зор міндеттердіѕ їдесінен шыєуїшін облыс басшылыєы ойланбастан ЗекенЌосымбаевты директор етіп таєайындайды. Неістеу керек?!

Осы тўста ґткенге шегініс жасап, тарихбеттерін параќтай кеткен жґн шыєар. Кґзіќараќты оќырман жаќсы біледі, ХІХ єасырда «Їмітеткен кґзімніѕ нўры балам» деп ґткен Балќожа(Ы.Алтынсаринніѕ атасы) би болєан. Сол кісіденнебары 12 жасында бата алєан Досбол дегенбала би бірде тосыннан не ќиын деген сўраќќа

- Ќол бастау ќиын емес,Кґк найзалы еріѕ болса.

Жол бастау ќиын емес,Соѕына ерген еліѕ болса, - деп жауап берген

екен....Ќашанда їлкендерден тјлім алып, сґздіѕ

ќадірін ўєа білген Зекен Ќабиденўлы осы ќаєиданыбекем ўстап, тўтастай бір елді соѕынан ерітебілді. Неден бастау керек? Сґз жоќ, «јлќиссасын»ќўрылыс нысандарынан бастады. Ауылдастарыныѕјлеуметтік тўрмысы маѕызды деп санаєан жаѕабасшы тўрєын їйлер, мектеп, балалар баќшасы,мјдениет їйі, амбулатория салуды бірінші кезеккеќойды. Мўнын ар жаєында сол нысандарда жаѕажўмыс орындарын ашу, оєан мамандар даярлауісі тўр еді. Ауќаты тїзелген елдіѕ экономикалыќкґрсеткіштері де жоєарылады. Шїкірлік ететіні,сол заманда Зекеѕніѕ салып кеткен сара жолыменбўл елді мекенніѕ јлі кїнге дейін ырысы артып,берекесі еселеніп келеді. Арада ќанша уаќытґтсе де, ауыл тўєындарыныѕ Зекен Ќабиденўлыжайлы ыстыќ ыќыласы мен жылы лебіздерін жиіестисіѕ.

Кейіпкерімізді кґзі кґрген ауылдастары,ізбасарлары оныѕ халыќпен етене араласќанын,јрбір адамныѕ хал-жаєдайын сўрастырып,шамасы келгенінше ќол ўшын беріп жїретіндігінтебіреніспен еске алады. Бјлкім, бўл оныѕќарапайымдылыєыныѕ белгісі шыєар.

Бўќараєа кґп ќарайласып, тјлімі ментјрбиесін жалєастыратын тўтастай бір шоєыршјкірттер дайындады. Сґзіміз дјлелді болсындеп, ардаќты аєадан сабаќ алєан ізбасарларыніздестірдік. Бўл кїндері облыстыќ деѕгейдегі бірбасќарманыѕ бґлім бастыєы ќызметінде жїргенАбай Ноєаевты да білмейтіндер кемде-кем. Ауылшаруашылыєы саласыныѕ «жілігін шаєып, майынішкен» Абай Хамитўлы бїгінгі кїні ќандай да бірбелесті баєындырса, бўл З.Ќосымбаевтыѕ маѕдайтерініѕ жемісі деп санайды.

- Шынымды айтайын, Зекен аєаныѕ бізгежасаєан жаќсылыєы ўшан-теѕіз. Бізге дейтінім –мен єана емес, осы салада жїрген бірталайазаматтар оныѕ ґмірлік, еѕбек жолынан молтјлім алдыќ. Азаматтыќ кґзќарасымыз

ќалыптасып, ќоєамымызды дамыту баєытында кґпнјрсеге їйрендік, - деді аєынан жарылып.

Осыдан кейін сјл їнсіз отырды да, асќан біртебіреніспен јѕгімесін јрі ќарай жалєастырды.

- Баптай білсеѕ, жер жомарт. Зекен аєа осыережені бір сјт естен шыєармайтын еді. Јліесімде. Мен №4 бригаданыѕ учаскелік агрономыедім. Бірде мені шаќырып алып, жас маманретінде жердіѕ ќўнарын арттыру баєытындаэрозиямен кїрес технологияларын жетік меѕгерутуралы тапсырма берді. Аграрлыќ сектордаќызмет еткен азаматтар біледі КПП- 2,2 дегенагрегатпен жер ґѕдеуді ќолєа алдыќ. Егістіккесебілетін тўќым тїрлерін ауыстырып отыру арќылыбригадир Виктор Геронович Пфлюг екеуіміз кїзбойы тынымсыз еѕбек етіп, келер жылыеркекшґп еккен алќаптан ґнімділікті еселей алдыќ.Ґз білгенін їнемі ґзгеге їйретуден жалыќпайтынбасшыныѕ іскерлігіне таѕ ќалдыќ, - деп сґзінаяќтады.

Јѕгіме барысында Зекеѕніѕ ауылдастарыарасында беделініѕ биік болєаны, аєайын-туысќаасќан жанашырлыќ таныта алєандыєы жайлыќўлаєдар болдыќ. Ерінбей їй-їйді аралап,тўрмысымен танысуды јдетке айналдырєан екен.Содан «жаќсыныѕ аты ґлмейді...» деген осышыєар деп ой тїйдік.

СЕНІМДІ СЕРІК ЕДІХалќымызда «жаќсы болса алєаныѕ, їйіѕнен

кісі кетпейді» деген ќанатты сґз бар. Ќарапотырсаќ, бўл даналыќ Зекен Ќосымбаевќаарналып айтылєандай. Ќўдай ќосќан ќосаєыКїлзјпен Мырзахметќызымен екеуі ґнегелі ґмірїлгісін таныта білді. Ўл мен ќыз ґсіріп,немерелерініѕ ќызыєына бґленді. Алєан жарыѕбапсыз болса басќаны былай ќойєанда жаќындосыѕ да шеттейді. Ал ынтымаєы жарасќан бўлжўп тўтастай бір елді ґз маѕайына топтастырабілді. «Елде болса-ерінге тиеді, ауылда болса-ауызєа тиеді,- дегенді ґмірлік ќаєидат етіп ўстанды.Бала-шаєасыныѕ санасына «сенде болсын, менде

болсын, менде болмаса, елде болсын» дегендімыќтап ќўйып кетті. Соѕынан ерген тўяєы Серікпен їкілеп ґсірген ќыздары Шўєа мен Баќытата-ана аманатын орындап, бїгінде ґздерінемере сїйіп отыр. Данияр, Асќар, Нўрсўлтан,Айсўлу, Мјдина мен Шыѕєыс атты немере-жиендері де аталарыныѕ «ел аєасы» деген атќалайыќ болєанын маќтанышпен айтады.

Шындыєында, саналы єўмырыныѕ ўзаќуаќытын ел басќару ісіне арнаєан ЗекенЌабиденўлы отбасы, ошаќ-ќасына асаалаѕдатушылыќ таныта ќойєан жоќ. Себебі, сенімдісерігі Кїлзјпен їй шаруасындаєы істі ґзі-аќтындыратын. Ерін ардаќтай білген жан еларасында да ерекше ыќыласќа бґленді. Тіпті,осы отбасына ўќсаєысы келетін жас отаулар кґпболатын. Ґйткені, олар имандылыќ, инабаттылыќсынды ќасиеттерімен талайларды таѕќалдырєанжўп еді. Бір-біріне деген сїйіспеншілігін сґзбенайтып жеткізу мїмкін емес шыєар, сірј.

...Таєы да кґнерген ќаєаздарєа їѕілдім.Балалары кґзініѕ ќарашыєындай саќтап жїргендїниелердіѕ арасында таптырмайтын жјдігер –аналарыныѕ ќойын дјптері бар екен. Параќтайбастадым. Кїлзјпен анамыздыѕ аќ ќаєаз бенќалам алєан сјтінде жїрек тґрінен шыќќанлебіздері, жан жарына, бала-шаєасына арнаєанжыр жолдары, аєайын арасындаєы татулыќ жайлыестеліктері тїгел маржандай тізіліп жатыр. Кјдімгікїнделік. Расында, ќазаќта екі сґздіѕ басынќўрамайтын жан жоќ. Бјрі бірдей аќын болабермес. Алайда, бўл жазбалардыѕ ґз тарихыбар. Отаєасы о дїниелік болєанда тойымсыз ажалмен таєдырдыѕ жазуына ќарсы тўра алмайтынынсезіп, соѕында ўрпаєы ќалды деп шїкірлік етеді.

Зекенім бўл ґмірден ерте кеттіѕ,Артыѕда їш балаѕды зар еѕіреттіѕ,Саєынып кґріп едіѕ Даниярды,Мектепке барєанын да кґрмей кеттіѕ, - дейді

саєыныш сезіммен.Жоќ, бўл ґлеѕ жолдарында сары уайымєа

салыну емес, ќайта ертеѕгі кїнге їміт бар.Тјубешілдік жасайды.

Ўрпаєыѕ сґз маржанын теріп келед,Соѕынан аєайынныѕ еріп келед,Зекенім риза болєай Серігіѕе,Ґзіѕ салєан жолменен жїріп келед.Ішімнен, япыр-ай, бўл адам да тегін емес

екен-ау деп тїйдім. Сґйтсем, шешейдіѕ ґзіАќбалыќ хазіреттен тараєан текті адамдардыѕтјрбиесін алєан екен. Бір жерден байќапќалєаным енесі туралы естелік жаза келіп,«-апам екеуіміз сырластай болып кеттік, тіпті,той-томалаќќа мені ертіп барєанды ќалайтын», -деп тїртіп ќойыпты. Ол кісі де атаќтыМјдиден тјрбие алєан абзал жан екен. Міне,осындай Кїлзјпен анамыздыѕ тегін жан болуымїмкін бе еді?!

ТЇЙІНИј, тірлігінде артына ґшпейтўєын із ќалдырєан

Зекен Ќосымбаев туралы таѕды кґзбен атырып,јѕгімелеуге болады. Ґмір жолына, тўлєалыќтарихына бойлаєан сайын тўѕєиыќ тереѕгекездесе бересіѕ. Аймаєымыздыѕ јлеуметтік-экономикалыќ дамуы жолында ґзіндік ќолтаѕбасыбар басшы ретінде танылды. Із ќалдырды. Лебяжі,Аќсу, Аќтоєай ауданыныѕ халќы јлі кїнге дейінол кісініѕ адами ќасиеттерін ќиссадай етіп айтыпотырады. Араєа ќаншама уаќыт салып, халќыдјріптеп жатса Зекеѕніѕ абыройы асќаќ болєаны.Баќыт деген осы шыєар.

Жўмабек СМАНОВ.

АЛЛАНЫЅ ЌЎЛЫ,ХАЛЫЌТЫЅ ЎЛЫБОЛА БІЛГЕН ЖАН

АЛЛАНЫЅ ЌЎЛЫ,ХАЛЫЌТЫЅ ЎЛЫБОЛА БІЛГЕН ЖАН

Жаќсыныѕ аты ґлмейдіЖаќсы адам туралы ќалам тартудыѕ ґзі бір баќыт. Ал сјтті шыєару – зор жауапкершілік.

Кейіпкеріѕніѕ бейнесін аша алмасаѕ, оќырманєа толыќ жеткізе алмасаѕ «тыраштанудыѕ»ќажеті шамалы. Сол себепті де, ќолєа ќалам алмас бўрын ол адамныѕ шыќќан тегі,ґскен ортасы мен ґмір жолын аздап зерттеп алєан жґн. Мен де тарих еншісіне енгенсарєайєан ќаєаздарды ќопарып отырмын. Тірі болєанда дјл бїгін Зекен ЌабиденўлыЌосымбаев сексен жасќа толар еді. Шынымен де, Алланыѕ ќўлы, халќыныѕ ўлы болабілген жан туралы сыр шерту оѕай шаруа емес екен...

Ќазаќстан Республикасыныѕ Табиєимонополияларды реттеу агенттігініѕАќтґбе облысы бойынша департаментітўтынушылар мен барлыќ мїдделітўлєаларды Аќсу ферроќорытпа зауытыфилиалы бойынша жылу энергиясынґндіру тарифін бекітуге арналєан«Ќазхром» ТЎК АЌ тапсырысын ќарауєабайланысты кґпшілік алдында тыѕдалымболатыны жґнінде хабардар етеді.

Тыѕдалым 2012 жылдыѕ 2 наурызыкїні (жергілікті уаќыт бойынша) саєат15.00-де Павлодар облысы, Аќсу ќаласы,Аќсу ферроќорытпа зауытыбасќармасыныѕ мјжіліс залында(3 ќабат) ґтеді.

Павлодар облысыныѕ ќаржыбасќармасында басќарма ќызметкерлерітарапынан Ќазаќстан Республикасымемлекеттік ќызметшілерініѕ Ар-намысКодексін, Ќазаќстан Республикасыныѕ“Мемлекеттік ќызмет туралы” жјне“Сыбайлас жемќорлыќќа ќарсы кїрестуралы” Заѕдарды бўзу туралымјліметтерді хабарлауєа арналєан сенімтелефоны жўмыс істейді. 8 (7182)32-58-26, 32-52-93, факс 32-39-19

ÑÅÍIÌ ÒÅËÅÔÎÍÛ«Павлодар ќаласы дене шыныќтыру

жјне спорт бґлімі» ММ-де мемлекеттікќызметшілердіѕ Ар-намыс Кодексін,мемлекеттік ќызмет жјне сыбайласжемќорлыќќа ќарсы кїрес туралызаѕнаманы бґлімніѕ мемлекеттікќызметшілері тарапынан бўзу фактілерінхабарлау їшін «61-91-11 СЕНІМТЕЛЕФОНЫ» жўмыс істейді.

Ќазаќстан Республикасыныѕ Табиєимонополияларды реттеу агенттігініѕАќтґбе облысы бойынша департаментітўтынушылар мен барлыќ мїдделітўлєаларды Аќсу ферроќорытпа зауытыфилиалы бойынша жылу энергиясыменќамтуєа арналєан тариф бойынша«Ќазхром» ТЎК АЌ тапсырысын ќарауєабайланысты кґпшілік алдында тыѕдалымболатыны жґнінде хабардар етеді.

Тыѕдалым 2012 жылдыѕ 2 наурызыкїні (жергілікті уаќыт бойынша) саєат15.00-де Павлодар облысы, Аќсу ќаласы,Аќсу ферроќорытпа зауытыбасќармасыныѕ мјжіліс залында(3 ќабат) ґтеді.

«Манаќбай» Корпорациясы ЖШС-ніѕ жарєылыќ капиталындаєы 76% кґлемдегіїлесті 28 млн. теѕгеге сатамын. Телефон: 55-53-31

Павлодар облысы МАЭСшешімдерімен 11.10.2011 жылдан СТК«ЖОЛЌЎДЎЌ», СТН 451400210176заѕды тўлєаны ќайта тіркеу кујлігі№10224-1945-СТК 18.03.2002 жылдан,заѕды тўлєа мекенжайы: Аќсу ќ.,Жолќўдўќ, Ќобылбеков кґш, банкротдеп жарияланды, конкурстыќ ґндірістікіс ќозєалды. Несие берушілердіѕарыздары хабарландыру жарияланєанкїннен бастап екі ай ішінде мынамекенжай бойынша ќабылданады:Павлодар ќ., Суворов кґш. 9,тел:8(7182)50-26-12

ÑÅÍIÌ ÒÅËÅÔÎÍÛ

Ќўрметті азаматтар!2012 жылдыѕ 15 аќпанында саєат

15.00–17.00 аралыєында Павлодар ќ.,Кривенко кґшесі, 25а їй мекенжайыбойынша, азаматтарды ЌР БП Ќўќыќтыќстатистика жјне арнайы есепке алужґніндегі Комитетініѕ Павлодар облысыбойынша басќарма бастыєы МўратЌабылжапарўлы Хамитовпен ХДП «НўрОтан» Павлодар облыстыќ филиалыменбірлескен ќабылдауы ґткізіледі. Алдынала жазылу: 536-566, 301-287телефондары бойынша.

Жаќында єана бір бауырым ґзініѕ кґлікжїргізу кујлігін, яєни «права» алєандыєын айтып,кґрімдік сўрай келіпті. Бўл жаѕалыќќа мен деќуанып, кујлікті ќалай алєандыєын сўрайбастадым.

- «Бјленбай» деген автомектепте бір ай бўрыноќуєа ќўжат тапсырєам, кейде барып, кейде бармайжїріп оќыєан болдыќ, - деді алќынып.

- Талапкер кґп болды ма?- Иј, жиырма-отыздай адам, екі-їш ауысыммен

оќыєан болып жатады. Бірнешеуіміз жаѕа єанабарып емтихан тапсырдыќ.

- Ќалай тапсырдыѕдар, кјдімгідей кґлікжїргізесіѕдер ме? – дедім жорта.

- Жоооєа, мен јлі кґлік жїргізе алмаймын,енді бір машина тауып їйрену керек еді... – депкїліп ќояды.

- Сонда ќалай тапсырдыѕдар? - дедімтаѕданып.

- Е-е-е, ќаражатыѕ болса болєаны да. Ќазірекініѕ бірі «ќатырып» береді єой. Оны естімейжїргендей болып неге таѕырќап отырсыѕ? - дедіјлгі бауырым. Мен:

- Иј, ол солай, - дедім, жаќында єана «кґлікжїргізу кујлігі керек болса хабарлас» деген біртанысым есіме тїсіп.

Бїгінде ќоєамда осындай кемшіліктер,ќайшылыќтар толып жатыр. Бел ортасында біргеќайнап жїрсекте кґрмеген, байќамаєан боламыз-ау! Оќымай-аќ «права»-ны ќалтаєа басып алєанжастардыѕ кесірінен ќаншама жол апаттары орыналуда. Тіпті, кейбір еркетотайлар МАИќызметкерлерін де елемей, жанынан аєып ґтіпкетіп жатады.

Мен енді ќолында кґлік жїргізу кујлігі барбауырыма алаѕдаулымын...

Жарќынбек АМАНТАЙЎЛЫ.

КҐЛІК ЖЇРГІЗІПЇЙРЕНУ КЕРЕК ЕДІ...

Бітеу жара

Їйреншікті ўєымымызда жерден ґсетінкґкґніс-жеміс біткенніѕ еѕ їлкені деп ќауын-ќарбызды ойлаймыз. Негізінде салмаєы мен кґлеміжаєынан їлкен жеміс – Сейшель аралында ґсетінпальманыѕ жаѕєаєы екен.

Оныѕ диаметрі жарты метрге жетіп, 25 кг-єадейін салмаќ ќосады. Бір пальма осындай отызжемістен бере алады. Олардыѕ ќабыєы ґте ќаттыболады жјне баяу жетіледі. Гїлденгеннен кейінтґртінші жылы єана кґлемі ґсіп, пісуіне таєы екіжыл керек екен. Нанаєаш боп аталатын аєаштыѕжемісі сол аєаштыѕ тура діѕгегіне бітеді. Оныѕ

40 кг-єа жететін салмаєын ешбір бўта кґтеріп тўраалмас еді. Олар кґлемі жаєынан да Сейшельжаѕєаєынан ірі. Ўзындыєы 90 см, ені 50 см-гежуыќ. Нанаєашыныѕ жемісінен жергілікті тўрєындарќамыр илеп нан пісіреді.

Дегенмен, еѕ ірі жемістер аєаш басында емесжерде ґседі деген пікір дўрыс. Кґкґністіѕ ішіндегіеѕ ірісі – асќабаќ. 1970-жылы Англияда салмаєыцентнерге жуыќ - 92 кг 750 гр. болатын асќабаќґсіріліп, кґрмеде кґрсетіліпті.

Материал интернет мјліметтерібойынша јзірленді.

АЛЫП ЖЕМІСТЕР

Оќыѕыз, ќызыќ!