ก�าวแรกเพอให�ผ�ฝ�กงานด�านเทคนค

ทำงานเชอมด�วยความปลอดภย

สำหรบผ�ฝ�กงานด�านเทคนค

タイ語版

技能実習生向けぎ のうじっしゅうせい む

技能実習生が溶接作業を安全に行うための第一歩

ぎ のう

あん ぜん おこな だい いっ ぽ

じっ しゅう ぎょうせい よう せつ さ

กจการภายใต�กระทรวงสาธารณสขแรงงานและสวสดการ จดทำเมอเดอน มนาคม 2017

1

ค�ำน�ำ

สารบญ

ค�ำน�ำ ��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� 1

1 ประเภทของอบตเหต3อยำงทเกดบอยในงำนเชอม �������������������������������������������� 2

2 กำรท�ำงำนทเกดอบตเหตขนเสยชวตบอย ������������������������������������������������������������ 2

3 อบตภยและค�ำถำมทเกดขนในงำนเชอม ������������������������������������������������������������3

4 เหตกำรณกำรเชอมของญปนทอยำกใหทรำบไว ������������������������������������������������� 15

5 ขอควร4ประกำรทจะไมท�ำใหเจอกบอบตเหต �������������������������������������������������� 16

6 ค�ำอธบำยchecklist ��������������������������������������������������������������������������������������� 17

กำรเชอมเปนทกษะทถกใชในผลตภณฑ-โครงสรำงในสำขำตำงๆเชนกำรตอเรอ,รถยนต,เครองจกร

อตสำหกรรม,กำรกอสรำง

ดงนนพนฐำนกำรท�ำงำนทเกยวของโดยรอบกจะกวำงมำกท�ำใหเกดควำมสบสนในกำรน�ำไปใชฝกงำนดำน

เทคนควำจะตองถงตรงไหนด

จงอยำกใหผฝกงำนดำนเทคนคทกทำนอำนคมอนใหดเรยนรกำรใชเครองมอปองกนสวนบคคล(PPE)

อยำงถกตองและในฐำนะผฝกงำนเชอมจะตองเขำใจวำตรงไหนมอนตรำยจะตองระวงอะไรเพอปองกนตว

เองและจ�ำเทคนคกำรท�ำงำนไดอยำงสะดวกและปลอดภย

ผมหวงเปนอยำงยงวำดวยกำรเรยนรในคมอเลมนจะเปนปำยบอกทำงน�ำไปสขนตอนตอไปอยำงปลอดภย

และไดรบทกษะควำมสำมำรถตำมทวำงเอำไว

2

กระเดน-ตกใส : 35%

บาด-ถ : 14%

ถกหนบ-พนเขาไป : 23%

กำรโดนของหนกหนบ,หรอหลนทบนนเปนอบตภยรำยแรงฉะนนหำม

บงคบเครนโดยผทไมมคณสมบตหรอใชลวดสลงยกของโดยเดดขำด

กรณผมคณสมบตไมอยไมใหผชวยยงกบงำนจนกวำเขำจะกลบมำและ

รอในทๆปลอดภย

ขอบเขตกำรท�ำงำนทเครองเชอมท�ำไดถกก�ำหนดเอำไวแลวไมใชวำจะ

ขอท�ำอะไรกท�ำได

กรณทท�ำงำนนอกจำกงำนเชอมกตองรบกำรอบรมควำมปลอดภยชวอนำมย

อยำงเพยงพอกอนลวงหนำมเชนนนจะไมใหท�ำงำน

1 ประเภทของอบตเหต 3 อยางทเกดบอยในงานเชอม

2 การทำางานทเกดอบตเหตขนเสยชวตบอย

อบตเหตทเกดบอยในงำนเชอมทเรำท�ำกนอยนนทครอบคลมถง70%มอย3เรองดงน

(จำกกำรส�ำรวจอบตเหตรอบป2015ของJITCO)

มกำรบำดเจบจ�ำนวนมำกทเกดจำกสะเกดไฟในกำรเชอม,เศษเจยรกระเดนเขำ

ตำและใบหนำและแสงออกในกำรเชอมทเปนอนตรำยกบดวงตำท�ำใหเกดอำกำร

เจบตำขน

มอ-เทำถกบำดโดยเครองเจยรมอนวถกวตถดบเชนแผนเหลกบำดกมเยอะ

เกดขนจ�ำนวนมำกเชนตอนทเอำเศษขยะทสะสมทเครองจกรออกแลวยนมอ

เขำไปในเครองจกรโดยไมไดหยดเครองหรอกำรสวมถงมอแลวถกพนเขำ

ไปในสวำนไฟฟำเปนตนท�ำใหเกดกำรบำดเจบรำยแรงเชนนวขำดและกระดก

หกเปนตนบำงกรณถงขนพกำรกม

1. งานทตองเกยวของกบของ

2. งานทเกยวกบเครองจกรอนๆ นอกจากเครองเชอม

3

3 อบตภยและคำาถาม ทเกดขนในงานเชอม

Check list (แวนตาเซฟต)

หวขอตรวจสอบ ใช ไมใช

1 รไหมวำแวนปองกนนนมกประเภท

2 ไดเลอกแวนปองกนใหตรงกบเนองำนอยหรอไม

3 ไดใชแวนกนแสงอยหรอไม

4 รจกเบอรกนแสงของแวนกนแสงหรอไม

5 แวนปองกนพอดกบใบหนำของเรำหรอไม

6 ไดใชแวนปองกนทมกรอบดำนขำง(SideShield)อยหรอไม

7 รไหมวำแวนปองกนทมกรอบดำนขำงนนดอยำงไร

8 เลนสของแวนปองกนมเครองหมำยJISอยหรอไม

9 สวมแวนส�ำหรบผมสำยตำอยหรอไม

10 กอนใชไดตรวจประจ�ำอยหรอไม

11 แวนตำปองกนเปนของเฉพำะสวนบคคลหรอไม

12 หลงใชแลวมกำรดแลหรอไม

13 ไดเกบรกษำแวนปองกนอยำงถกตองหรอไม

14 รชวงเวลำกำรเปลยนแวนปองกนหรอไม

เขำใจกนแคไหนนะ?

มำเชคกนดกวำ!!

ลองดค�ำตอบหนำถดไปดนะ!

HA-1 HA-1 HC-1

4

แวนSpectacle

(ปองกนกำรกระเดน)

แวนทรงครอบ(กนเศษ-ผงปลว-

ของเหลวกระเดนเปนตน)

แวนSpectacle(มกรอบเพมดำนขำง)

(ปองกนกำรกระเดน)

วธท�ำควำมสะอำด

กลองเกบ

ไมใสรวมกบเครองมอในกลองเครองมอใสในถงเฉพำะหรอกลองใส

จดส�ำคญในกำรสวมใส

กำรวำงแวนตำ

การตรวจกอนหลงใชงาน

Q1 แมสวมแวนปองกนอย แตทำาไมเศษเหลกยงกระเดนมาบาดตาได

A1 แมสวมแวนปองกนอยแตถำไมพอดกบใบหนำกจะเขำมำทำงชองวำงระหวำงแวนไดหรอไมกกระเดนมำจำก

พนกงำนขำงๆในกรณแวนทรงครอบ(แวนด�ำน�ำ)กจะมเศษสะสมอยบนแวนและเมอถอดแวนออกเศษจะรวงลงมำ

บำดตำ

ใชแวนปองกนทเหมำะสมกบงำน(ในงำนกด-ตด-เจยรเปนตน)

•เลอกแวนปองกนทเหมำะกบใบหนำของตวเองแวนปองกนนนเปน

ของสวนบคคลหำมใชรวมกบคนอน

•แวนปองกนจ�ำเปนตองสวมโดยปรบใหแนบพอดกบสวนของจมก

ไมใหโยกเยก

•ใหยดแวน3จดเทำๆกนคอทจมกกบหทง2ขำง

•ตรวจสอบควำมผดปกตตำมเลนสครำบสกปรก-รอยขดขวน-รอย

แตก-บดเบยวทกรอบเปนตน

•หลงใชลำงน�ำเปลำเอำฝน-สงสกปรกทเกำะออก,เกบใสในถงหรอ

กลองเกบทออนนม

รปท1

รปท2

ชนงาน ประมาณ10mm�

รปท3

15～30°

5

Q2 การบาดเจบจากการใชเครองเจยรมเยอะ จะตองระวงเรองไหนด

การเจยร(หนเจยร)ถาเพมแรงลงไปกจะแตกและพงไดงายจงจ�าเปนตองท�าการใชงานใหถกวธอกทงจะตองเตอน

อนตรายจากการกระเดนของเศษเจยรและเศษเจยรไปตดกบหนเจยรอนตรายจากการโดนพนเขาไปอนตรายจาก

การสดผงฝนเขาไปฉะนนการท�าการเจยรนนใหท�าตามขนตอนการท�างานทถกตองและสวมใสอปกรณปองกนท

เหมาะสมกนเถอะ

ตวอยางวธใชเครองเจยรมอ 1.รายละเอยดการท�างาน

การเจยรของทอนเหลกออนทใชเครองเจยรมอ(รปท1)

2.วตถดบและเครองมอทใช

•ทอนเหลกออน(19×80×150)

•ปากกาหนบชนงาน

•เครองเจยรมอ,ใบเจยร

3.ขนตอนการท�างาน

(1)เตรยม

ยดชนงานโดยใหโผลออกมาจากปากเหลกของปากกายดชนงานประมาณ

10mm.(รปท2)

(2)เจยร

①ถอเครองเจยรดวย2มอ,เปดสวทชและเดนเครองเปลาๆ3นาท

ตรวจสอบใหมนใจวาไมมความผดปกต

②ใหเจยรโดยเอยงเครองเจยร15-30องศากบหนาเจยรดนเขาออก

เบาๆ(รปท3)

(3)ท�าความสะอาด

①ปดสวทชเครองเจยร,รอใหใบเจยรหยดสนทกอนคอยวางขางๆ

ปากกาจบชนงานโดยใหใบเจยรหงายขนจากนนใหดงสายไฟเครอง

เจยรออก

②ท�าความสะอาดผวหนาเจยรดวยแปรงมอท�าความสะอาดเศษขยะ

ของเครองเจยรดวยเศษผา

จดระวง(1)ตอนเจยรใหสวมแวนปองกนและหนากากปองกนหรอหนากากกนฝนทกครง

(2)หามเจยรโดยถอดกรอบปองกนออก

(3)หามเจยรขณะมอเปยกหามไมใหใบเจยรเปยกน�าหรอน�ามน

(4)เตาเสยบใหใชตวทมเครองตดไฟรว

(5)การกดแรงไปจะท�าใหเครองหยดหมนและมโอกาสทใบเจยรจะแตกเปนอนตรายได

(6)ใบเจยรใหมๆถากดดานหนาอยางเดยวกจะท�าใหมมใบเจยรโดนกนเขาไปดงนนใหเจยรโดยดงมาดานหลงดวย

(7)ตอสายดนใหแนนอน(แตบางตวไมจ�าเปนตองตอกม)

(8)การเปลยนใบเจยรจ�าเปนตองมการ“อบรมพเศษ”

A2

6

Check list (หนากากกนฝน)

หวขอตรวจสอบ ใช ไมใช

1 อธบำยประเภทของผงฝนทเกดขนในงำนทท�ำไดไหม

2 นอกจำกผงฝนแลวมละอองน�ำมนอยไหม

3 มจดทใชสำรละลำยอนทรยอยใกลๆไหม

4 รจกประเภทและประสทธภำพของหนำกำกกนฝนทตวเองใชอยไหม

5 ในงำนทตองเจอผงฝนทมควำมอนตรำยสงไดใชหนำกำกกนฝนแบบใชแลวทงอยไหม

6 เคยท�ำFITTestไหม

7 เคยใชFITCheckerไหม

8 แมจะเอำมอกนทำงลมเขำของหนำกำกกนฝนแตกยงหำยใจไดสบำยๆอยไหม

9 รระยะกำรเปลยนกำรเปลยนแผนกรองของหนำกำกกนฝนแบบเปลยนใสไดไหม

10 ไดเกยวสำยรดของหนำกำกกนฝนกบหไหม

11 เคยใชเครองปองกนแบบมพดลมไฟฟำตดส�ำหรบหำยใจไหม

12 มผดแลควบคมกำรสวมใสเครองปองกนในทท�ำงำนไหม

เขำใจกนรเปลำนะ?

ลองมำเชคสงเหลำนดกนเถอะ!

(ภำพแสดงกำรเปรยบเทยบปอดของคนทมสขภำพด

และปอดของคนทเปนโรคปอดจำกฝน)

ตวอยำงปอด

ของคนสขภำพด

ตวอยำงปอด

ของผปวยเปน

โรคปอดจำกฝน

7

การตรวจสขภาพปอด คอ

Q3 ทงๆ ทไมมอาการใดๆ ทำาไมจะตองสวมนากากกนฝนทดอดอดดวย

ควนในกำรเชอมอำรกนนมผงฝนละเอยด

มำกทเรยกวำไอระเหยรวมอยดวยถำสดเขำ

ไปจะเขำไปถงดำนในหนำอกและตกคำงอย

ดำนในไมสำมำรถออกมำจำกรำงกำยได

วนนสดผงฝนเขำไปกไมไดหมำยควำมวำ

จะออกอำกำรพรงนแตถำสดดมอยำงตอ

เนองกจะเกดกำรหำยใจขำดๆไอหรอมเสมหะ

ออกมำ

หรอถำมำกกวำนนคอแคเดนกหำยใจอด

อดหวใจเตนแรงท�ำงำนไมไดจนกลำยเปน

โรคทนำกลวคอโรคปอด

เพอจะไมใหเปนโรคปอดในกำรท�ำงำนเชอมอำรกและงำนเจยรกำรปฏบตตำมดงเรองตอไปนเปนสงส�ำคญ

①ตอนเรมงำนครงแรกใหไปตรวจสขภำพปอดหลงจำกนนกใหไปตรวจโรคปอดเปนระยะโดยตรวจเชควำไมมควำมผด

ปกตใดๆ

②เรมตนกำรท�ำงำนจำกกำรสวมใสหนำกำกกนฝนทเหมำะสมในกำรท�ำงำนอยเสมอ

③เปดเครองระบำยอำกำศในบรเวณนน

กำรตรวจสขภำพปอดคอกำรตรวจสอบเชควำมเงำของผงฝนทปอดไหม

ดวยภำพถำยX-Rayโดยตรงในปอดในตอนเรมงำนทมฝนตองตรวจสอบ

ยนยนใหแนใจวำไมมควำมผดปกตเอำไวกอน

กำรตรวจสขภำพประจ�ำและตอนรบเขำท�ำงำนใหมจะมกำรถำยภำพ

X-Rayทำงออม(fluoroscopy)ซงกำรถำยทำงออมนนจะไมสำมำรถ

ยนยนวำเปนโรคปอดไดฉะนนตองตรวจโดยกำรถำยภำพทำงตรงกนดกวำ

A3

8

วธสวมหนากากทถกตอง

ประเภทของหนากากกนฝน

ใสกรองทจ�ำเปนตองเปลยน

ใสกรองอนใหม

ใสกรองทยงสำมำรถใชได

ถงจะใสหนำกำกกนฝนแลวถำยงมชองวำงอยฝนผงกจะเขำมำจำกทำงนนได

ลองกนลมดวยฝำมอเบำๆตรงทำงอำกำศเขำ-ออกของหนำกำกแลวตรวจ

ดวำหำยใจล�ำบำกไหม

ถำไมล�ำบำกแสดงวำผวสมผสของใบหนำกบหนำกำกยงรวอยใหขยบต�ำแหนง

หนำกำกขนลงหรอปรบเชอกใหพอดกจะท�ำใหสวมไดพอดและถกตองได

หนำกำกกนฝนม2ประเภท(รปทำงซำย)ใหใชของท

ผำนกำรตรวจสอบจำกมำตรฐำนกำรตรวจระดบประเทศ

กรณทมกำรท�ำงำนเชอมอำรกและงำนเจยรบอยๆใหเลอก

หนำกำกกนฝนแบบมใสกรองกนเถอะ

ระยะเปลยนใสกรอง

ในระหวำงทใชใสกรองจะมกำรตนเกดขนท�ำ

ใหหำยใจล�ำบำกขนและประสทธภำพกจะต�ำลง

เปนตนจงตองเปลยนตำมระยะทก�ำหนดไว

ระยะกำรเปลยนตดสนโดยสของใสกรอง

*รปนเปนตวอยำงแซมเปลสของระยะเปลยนใสกรองของแตละหนำงำนนนกจะตำงกน

ใหตรวจสอบสของระยะกำรเปลยนทหนำงำนจำกผผลตอปกรณปองกน

หนำกำกกนฝนแบบมใสกรอง

กรณทผงฝนมควำมอนตรำยสงใหเรำเลอกแบบมใสกรอง

หนำกำกกนฝนแบบใชแลวทง

แว�นตาป�องกน

หน�ากากป�องกน

ปกแขน

ถงมอหนง

ชดทำงาน

(ใช�วสดททนไฟพวก ฝ�าย

55%, อครลก 45% เป�นต�น)

หมวกป�องกน

หน�ากากเชอม

ผ�ากนเป��อนหนง

ทป�องกนขา

รองเท�าเซฟต

9

Q4 ชดเสนใยสงเคราะหกอบอนด รองเทาบทกใชสะดวกในสถานททเดนไมสะดวก แลวทำาไมถงใชไมไดหละ?

ในระหว�างทท�างานเชอม จะมสะเกดไฟและเศษโลหะกระเดน เพอป�องกนการโดนลวก เรามาสวมใส�ชดป�องกน

ไฟและทป�องกนขากนเถอะ

A4

ชดและอปกรณปองกนตอนทำาการเชอม• ชดท�างาน : ชดท�างานกนไฟได�ด ไม�สวมใส�ชดทขาดและเปยกเป�นต�น

• เอยม : ท�าด�วยหนงจะด

• หมวกป�องกน : กนกระเดน, กนร�วง

• แว�นป�องกน : แว�นกนแสงแบบแว�น Spectacle,แบบแว�นทรงครอบ

• หน�ากากกนฝน : แบบใส�กรอง – แบบใช�แล�วทง

• รองเท�าเซฟต : พนท�าจากยาง

• ทป�องกนขา : ท�าด�วยหนงจะด

• ถงมอ : ท�าด�วยหนงทแห�ง ไม�ใช�ของทเปยกหรอฉกขาด

มาลองคดดกน นอกเหนอจากสงของเพอป�องกนร�างกายจากอบตเหตตามด�านบนแล�ว มเครองป�องกนทจ�า

เป�นอะไรอกบ�าง

10

ไฟดดตอนท�ำสโลปเหลกลวดเชอมไปสมผสกบเอว

Q5 �ตอนทเชอมอารกโดยใชเครองเชอมอารกแบบกระแสสลบ เขาวาใหใชอปกรณปองกนไฟชอตอตโนมต

เครองมนเปนแบบไหนกนนะ

ตอนเชอมอำรกดวยเครองเชอมอำรกแบบกระแสสลบแรงดน

ไฟฟำของตวทคบลวดเชอมจะอยรำวๆ30Vถำเกดกำรหยดอำรก

ระดบแรงดนไฟจะเพมอยำงรวดเรวไปทรำวๆ70-80Vอำจท�ำให

ไฟดดเมอจบสวนน�ำไฟฟำของทคบลวดเชอมได

อปกรณปองกนไฟชอตอตโนมตจงเปนอปกรณเพอลดแรงดน

ใหนอยลงไมใหเกดอนตรำยใดๆในตอนทไมมโหลด(มแบบตดใน

ตวและแบบตดเสรมภำยนอก)

A5

กระแสไฟนนยงมควำมตำนทำนเยอะยง

ไหลไดยำก,ถำควำมตำนทำนนอยกจะไหล

ไดงำยดงนนในตอนทเหงอไหลและตอนท

เปยกฝนควำมตำนทำนทผวหนงจะต�ำลงถำ

โดนไฟดดกจะไหลผำนเขำรำงกำยไดเยอะ

เปนอนตรำยฉะนนตองระวงใหมำกโดยเฉพำะ

ชวงหนำรอน

[ควำมอนตรำยของไฟดด]

ยงมคำกระแสไฟไหลผำนรำงกำยมนษยมำกเทำไรกยงอนตรำยและถงตำยไดท50mA

(ปจจบนมอปกรณปองกนไฟฟำชอต

อตโนมตแบบในตว(Built-in)มำกขน)

ไฟดดจำกกำรไหมของตวคบลวดเชอม

ไฟดดจำกกำรช�ำรดของสำยไฟ(Cabtirecable)

ไฟดดจำกกำรรวในกำรตอทตยภม(secondary)

ของเครองเชอมอำรค

ตวอยำงของ

อปกรณปองกน

ไฟชอตอตโน

มตแบบตดตง

ภำยนอก

คณสมบตในการทำงานเครน

นำหนก (Load) ทยกมากกว�า 1t

นำหนก (Load) ทยกตำกว�า 1t

การอบรมพเศษ

การฝ�กทกษะ

ใบรบ

รอง

11

ถงแมว�าจะเปนงานช�วยทไม�ตองใชคณสมบตใดๆ แต�กตองรบการอบรมแบบพเศษ และตองท�าความเขาใจเปนอย�างดถง

อนตรายในการปฏบตงาน

ชนด วตถทจะยก คณสมบต เปนตน

เครนเครนทใชกบพน 5 ตนขนไป อบรมหลกสตรระยะสนเกยวกบการใชเครนแบบตงพน

ไม�ถง 5 ตน การอบรมแบบพเศษ

เครนแบบเคลอนทไดมากกว�า 1 ตน แต�ไม�ถง 5 ตน

อบรมหลกสตรระยะสนเกยวกบเครนแบบเคลอนทได

ขนาดเลก

ไม�ถง 1 ตน การอบรมแบบพเศษ

การแขวนมากกว�า 1 ตนขนไป อบรมหลกสตรระยะสนดานทกษะในการแขวน

ไม�ถง 1 ตน การอบรมแบบพเศษ

Q6 ในประเทศตวเองนน กปฏบตงานโดยใชเครนยก material ได แลวทำาไมทญปนจงไมใหใชเครน

เนองจากเครนเปนเครองจกรทอนตรายมากทสามารถยกเพอขนยายวตถทมน�าหนกมากได ซงหากมการควบคม

การท�างานผดพลาด กจะน�าไปส�อบตเหตรายแรงได ทประเทศญปนเปนระบบกฎหมายหามใชเครน หากไม�ได

เปนคนทไดรบการอบรมพเศษ, หรอรบฟงการบรรยาย

ดานเทคนคตามความสามารถของเครน

นอกจากน เนองจากการยกของดวยเครน หากไม�ท�า

วธการยกทถกตองใหสอดคลองกบอปกรณแขวนต�าง เช�น

wire rope และ fiber sling, clamp, hacker เปนตน วตถ

ทยกอาจแกว�ง และตกลงมาท�าใหเปนอนตรายได

เราเรยกวธการยกวตถโดยใชอปกรณแขวนเหล�านว�า

งานยกแขวน ซงการปฏบตงานนกจ�าเปนทตองมคณสมบต

เช�นเดยวกน

• หากปฏบตงานในฐานะผช�วยในงานทใชเครน หามเขาไปอย�ใตรอก

• ตรวจสอบสญญาณเครนก�อนเรมงาน

• หากปฏบตงานใกลเครน หามเขาไปยนในบรเวณทควบคมทศทางเครน

• ในบรรดาอปกรณแขวนทงหมด โดยเฉพาะ clamp จะมส�วนทยนโผล�ออกมาเยอะ เนองจากเหตการณทกลายเปนอบตเหต

รายแรงเกดขนบ�อยๆซงมาจากการควบคมเครนแลวส�วนทยนออกมาไปเกยวกบเหลกตว H ถงแมจะอย�ในสภาพทไม�มวตถ ก

ตองระวงอย�างมากในการเคลอน clamp ทอย�บรเวณใตขอเกยวเครน

จดสำาคญ

A6

มาระวงกนเถอะ

ตารางสรปการอบรมหลกสตรระยะสนและการอบรมพเศษ เกยวกบ เครน, เครนแบบเคลอนยายได, ทกษะในการแขวนงาน

12

Q7 ขนงานแผนเหลกไปแลวไดรบบาดเจบเพราะความผดพลาดของตวเอง ทำาไมจงถกใหหยดทำางาน press?

หำกท�ำอำชพในงำนทเปนอนตรำยจะตองไดรบกำรอบรมควำมปลอดภยอยำงเพยงพอกอนลวงหนำหำกไมได

รบกำรเรยนรวธกำรท�ำงำนทปลอดภย,โครงสรำงและอนตรำยจำกเครองจกรทใชกอนกไมสำมำรถปฏบตงำนได

นอกจำกนขอบเขตกำรท�ำงำนทสำมำรถท�ำงำนไดกยงขนอยกบประเภทของทกษะทไดเรยนมำในกำรฝกงำน

ดำนเทคนคในปจจบนนนเนองจำกเปนประเภทงำนเชอมจงไมสำมำรถท�ำงำนpressได

A7

ไมใชวำจะสำมำรถท�ำงำนแบบใดกไดโดยบอกวำบรษทยง

ผฝกงำนดำนเทคนคไมสำมำรถท�ำงำนรวมกบกำรท�ำงำนทไมไดมในแผนกำรฝกงำนดำนเทคนค

*หำกท�ำงำนทไมไดก�ำหนดในแผนกำรฝกงำนดำนเทคนคกอำจจะเผชญกบอบตเหตหนกไดมำกขนซงในหลำยๆกรณทท�ำให

ตองกลบประเทศหรอตองยกเลกกำรฝกอบรมกำรเชอมกลำงคน

[งำนตวอยำงทผฝกงำนประเภทงำนเชอมไมสำมำรถท�ำได]

ส�ำหรบกำรเตรยมกำรเชอมนนเปนกำรท�ำกำรแปรรปโดยใชเครองpressอดชนงำนทจะใชในกำรเชอม

ส�ำหรบงำนหลงกำรเชอมเปนงำนพนสสวนทเชอมแลวดวยสเปรยกระปองเปนตน(ยกเวนกำรปองกนสนม)

กำรอด(Press) กำรพนส

งานทผฝกงานดานเทคนคประเภทงานเชอมไมสามารถทำาได

ห�ามเป�ดสวทช� กำลงทำความสะอาด

13

Q8 �ในการทำาความสะอาดเครองจกร ทงๆทหากใหเครองทำางานไปดวยและทำาความสะอาดไปดวย เปนวธท

ไดผลด แลวทำาไมจงตองทำาความสะอาดโดยการหยดเครอง

อบตเหตจำกเครองจกรรำยแรงมำกโดยเฉพำะหำกปลอยเครองใหท�ำงำนและท�ำควำมสะอำดมออำจจะถก

หนบเขำไปไดเปนตนถงแมวำยงไมไดเปนอบตเหตถงขนเสยชวตแตเนองจำกอำจจะเกดควำมเสยหำยรำยแรงได

ดงนนในกฎหมำยของประเทศญปนจงไดก�ำหนดไววำตองท�ำควำมสะอำดโดยกำรหยดเครองจกร

•ในกำรท�ำงำนตำงๆเชนกำรท�ำควำมสะอำดเครองจกร,กำรเตมน�ำมน,กำรตรวจสอบ,ซอมแซม,ปรบคำตำงๆนน

จะตองหยดกำรท�ำงำนของเครองจกรเรำมำรวมกนท�ำงำนหลงจำกตรวจสอบแนใจแลววำเครองจกรหยดแลวกนเถอะ

•เมอหยดกำรท�ำงำนของเครองจกรแลวใหลอคชดอปกรณStartและตดปำยเพอไมใหคนอนมำเดนเครอง

•ในกำรปฏบตงำนlathe,milling,drillingm/cหำมใสถงมอเพรำะอำจท�ำใหกลำยเปนอบตเหตแผลฉกรรจไดเนองจำก

ถกหนบจำกเศษขกลงและใบมดทหมนอย

•มำฝกหยดเครองจกรโดยใชอปกรณemergencystopเมอเกดเหตฉกเฉนกนเถอะ

A8

แบบนหามเดดขาด

•ถำท�ำงำนโดยหยดเครองจกรประสทธภำพในกำรผลตจะตก

•ท�ำประจ�ำอยแลวไมเปนไรหรอก

•กำรหยดเครองมนยงยำกนำร�ำคำญ

•ท�ำโดยระวงกไดรบๆใหงำนจบเรวๆดกวำ

14

Q9 �เพงจะเกบ material ทตกกบพน และกไดรบบาดเจบเพราะไปชนกบโฟลคลฟททเพงถอยหลงกลบมา

อยางนตองระวงทไหนถงจะด

โฟลคลฟทเปนเครองจกรทเหนไดชดเจนแบบใกลตวและมแรง

มำกกำรทไมเขำไปยนในจดทอำจจะชนไดเปนเรองพนฐำนทวไป

แตอยำงไรกตำมหำกจะตองเขำไปยนกจะตองควบคมควำมปลอด

ภยไมใหเกดมมอบโดยอำจจะใหมคนน�ำทำงรถโฟลคลฟท

A9

①พนฐำนควำมปลอดภยคอสะสำงสะดวกหำกเรำทรำบทำงเดนเทำและทำงขบรถโฟลคลฟททปลอดภยกจะไมมกำรชน

กนเกดขนไมวำงสงของกดขวำงทำงเดนทปลอดภยกำรไมวำงสงของขวำงทำงเดนรถสำมำรถปองกนอบตเหตได

② มต�ำแหนงทมองไมเหนจำกทนงของคนขบรถโฟลคลฟทในตอนทขบไปดำนหนำเนองจำกมของอยตรงหนำจงมองไม

เหนปลำยทำงตอนทจะขบถอยหลงกมจดอบดงนนหยดเดนลดและเดนตดขำมกนเถอะ

เพรำะคนขบคำดกำรณไมถงเนองจำกอำจจะมจดอบและเปนอนตรำยมำก

Q10 กจกรรม 3ส คออะไร? ทำาไมตองทำาทกวน?

กจกรรม3สคอกจกรรมควำมปลอดภยทประกอบไปดวยสะสำงสะดวกสะอำด

ทกคนสรำงสถำนทท�ำงำนในกำรท�ำงำนทงำยกำรท�ำทกวนเปนสงส�ำคญเพอท�ำใหมองเหนถงหนำงำนวำม

ตรงไหนเปนทอนตรำยบำง?

ตรวจสอบควำมปลอดภยของเครองมอซอมของทพอใชได

เพอทจะใชงำนไดงำยขนของทใชไมไดกทงไปซะ

วำงของใหเปนระเบยบและถกตองในจดท

ก�ำหนดเอำไวเพอจะไดใชงำนไดงำย

ถำพนและทำงเดนสะอำดกจะไมลนไมลมลงไป

เนองจากตวอกษรโรมนจ (อกษรญปนทเปนตวภาษาองกฤษ)

ขนตนดวย “S” จงไดตงชอวา “3S”

A10สะสำง s e i r i

สะดวก s e i t o n

สะอำด s e i s o u

สะสาง : s e i r i

สะดวก : s e i t o n สะอาด : s e i s o u

15

4 เหตการณการเชอมของญปนทอยากใหทราบไว

ก�าซคาร�บอน ก�าซไฮโดรเจน

ก�าซออกซเจน

ก�าซอาร�กอน ก�าซ Acetylene

ญป�น

ญป�น

จน

จน

อนโดน�เซย

อนโดน�เซย

เกาหล

ญป�น

จน อนโดน�เซย เกาหล

ญป�น

จน อนโดน�เซย เกาหล

ญป�น

จน อนโดน�เซย เกาหล

เกาหล

ญป�น Single phase 100V

จน

เวยดนาม

อนโดน�เซย

ฟ�ลปป�นส�

ประเทศไทย

เกาหล

ญป�น 3 phase 200V

จน

เวยดนาม

อนโดน�เซย

ฟ�ลปป�นส�

ประเทศไทย

เกาหล

① แรงดนไฟทใช�ในครวเรอน ② แรงดนไฟทใช�ในอตสาหกรรม

Single phase 220V3 phase 380V

3 phase 200/220/380V

(1)สของถงกาซ:จะตางกนขนอยกบประเทศมาตรวจสอบสของญปนกนเถอะ

(2)แรงดนไฟฟาของเอเชยและญปน:มาระวงการใชงานกนเถอะเนองจากแรงดนไฟและคลนความถจะแตกตางกนออกไป

โดยขนอยกบประเทศนนๆ

16

5 ขอควร 4 ประการทจะไมทำาใหเจอกบอบตเหต

จน

เวยดนาม

อนโดน�เซย

50Hz

เกาหล

ฟ�ลปป�นส�60Hz

50Hz60Hz

ญป�น③ คลนความถ

ตองเขาใจ ขอมลทจ�าเปนในการท�างานจรงๆ

ซงกคอหำกไมเขำใจควำมแตกตำงในควำมหมำยลกๆของภำษำญปนในระดบหนงกจะยำกขนกำรใชภำษำญปนใน

ชวตประจ�ำวนเปนเสนทำงทเรวทสดในกำรพฒนำภำษำกอนอนมำเรมเรยนจำกกำรทกทำยเปนภำษำญปนกนเถอะ

１

หากจะซอมเครองจกรและเอาเศษขยะทตดอยออก จะตองด�าเนนการหลงจากทหยดเครองจกรเทานน

แมจะกดปมstopแลวกตำมเครองจกรกยงไมไดหยดในทนท

ตรวจสอบใหหยดสนทกอนจงจะเขำไปสมผสกบเครองจกร

หำกปฏบตงำนโดยกำรหยดเครองจกรจะตองมปำยเชน“หำมแตะสวตชในขณะทเครองจกรหยด”เปนตน

2

สรางนสย ทคดเองไดวาจะเปนอนตรายหรอเปลา อยเสมอ

ลองคดดกอนแลวคอยลงมอท�ำเพรำะรอบๆตวเรำนนมแตอนตรำย

กำรอพเดตขอมลอยำงสม�ำเสมอและกำรตดสนใจตวเองเปนสงส�ำคญมำก

3

ตองเลนกฬาใหสนก

ถงแมวำรำงกำยจะไดเคลอนไหวอยทกวนจำกกำรท�ำงำนแตนนเปนกำรสะสมควำมเครยดไปในขณะเดยวกน

ชวตนนไมไดมแคงำนเรำจ�ำเปนตองขยบรำงกำยใหมควำมสนกสนำนจำกภำยใน

มำเลนกฬำกบเพอนใหสนกกนเถอะ

4

สดทำยนจะท�ำกำรสรปโดยขอใหผฝกงำนทกคนท�ำ4ขอนเพอทจะไดไมเจอกบอบตเหต

ทกคนจะตองยด4ขอนเปนหลกเรำหวงวำทกคนจะมทกษะตดตวกลบประเทศบำนเกดและน�ำไปใชไดตอไป

17

6 คำาอธบาย check list

แวนตานรภย

1มไวส�ำหรบปองกนสำยตำจำกแสงทเปนอนตรำย,แสงทท�ำใหแสบตำจำกกำรท�ำงำนเชอมตด/เชอมตอวตถทจะ

กระเดนเขำตำเชนผงฝน,ละอองน�ำมน,ผงฝนทฟงกระจำย,เศษขกลงกระเดนเขำมำเปนตน

2มแวนตำนรภยหลำยแบบในแตละจดประสงคเพอปองกนตำจำกสงตำงๆเชนฝน,วตถทจะกระเดนเขำมำ,ของ

เหลวมำใชแวนตำนรภยใหตรงกบวตถประสงคกำรใชงำนกนเถอะ

3มำเลอกอปกรณกนแสงจำกสภำพแวดลอมในทท�ำงำนเพอปองกนสำยตำจำกแสงอนตรำยทเกดจำกกำรตดดวย

ควำมรอน,แสงเลเซอรเปนตนในอปกรณกนแสงจะมทงแบบ“แผนปองกน”และ“แวนตำนรภย”

4

ระดบอนตรำยของแสงทเปนอนตรำยจะแตกตำงกนขนอยกบเงอนไขกำรใชงำนและประเภทอำทกำรเชอม,

กำรตดงำนดวยควำมรอนเปนตนเลนสส�ำหรบแวนตำนรภยและplateแผนปองกนมำใชและเลอกวตถทม

หมำยเลขกนแสงทเหมำะกบสภำพแวดลอมกำรท�ำงำนกนเถอะ

5 เลอกแวนตำทเหมำะกบรปหนำของตวเอง

6สวนใหญอบตเหตเกยวกบดวงตำจะมำจำกกำรทสงแปลกปลอมจำกชองวำงตรงดำนขำงเขำตำมำใชแวนตำนรภย

แบบมขอบขำงกนเถอะ

7ไมเพยงแตสงทกระเดนเขำตำเชนโลหะเทำนนอำจจะมสงอนเขำมำทำงดำนขำงกไดเชนแสงทเปนอนตรำยท

เกดในตอนทปฏบตงำนเชอม(รงสอลตรำไวโอเลต,รงสอนฟำเรดเปนตน),สำรเคมเชนสำรเคลอบฟงลอยมำ

8 ถำเลนสไมดจะท�ำใหปวดตำไดเพรำะแตกมรอยขดขวนงำย

9 จะตองใสแวนตำเชนแวนตำกนลมหรอoverglass

10

①ตรวจสอบวำมควำมผดปกตหรอไมเชนครำบสกปรก,รอยรำว,แตก,เสยรปเปนตนหำกมควำมผดปกต

ตองเปลยน

②หำกหลวมและสนคลอนใหคลำยสกรและขนในระดบทเหมำะสมลอคใหแนน

11 หำกใชรวมกนหลำยคนจะท�ำใหไมพอดกบรปหนำและเปนสำเหตท�ำใหเกดอบตเหตได

12 หลงจำกใชงำนแลวท�ำควำมสะอำดตำมคมอกำรใชงำนเอำครำบสกปรก,ฝนออก

13

①หำกจะวำงแวนนรภยพยำยำมอยำเอำหนำเลนส,หนำแวนวำงทดำนลำงเพรำะจะเปนสำเหตท�ำใหเกดรอย

ขดขวนและสกปรก

②เกบแวนโดยกำรใสกลองแวนหรอใสถงแวนนมๆเพอไมใหสมผสกบเลนส,หนำแวนโดยตรง

14หำกท�ำควำมสะอำดแลวยงมสงแปลกปลอมเชนครำบสกปรกทเอำไมออก,รอยขดขวน,รอยแตก,เสยรปให

เปลยนเปนอนใหม

สวมไว�ด�านบนของ ห, หมวกเซฟต (Helmet)

สวมโดยตรงไปยงส�วนท�ายศรษะ

แค�ดง FIT CHECKER

ทมในตวอย�กบหน�ากากขน

กสามารถตรวจสอบการยด

ตดเมอไหร�กได�

แบบม FIT CHECKER ในตว (Built-in)

18

หนากากกนฝน

1 ถ�าไม�เข�าใจประเภทของการกนฝนแล�ว กจะเลอกหน�ากากกนฝนทเหมาะสมไม�ได�

2 หากม oil mist หน�ากากแบบแห�ง กจะไม�มประสทธภาพเพยงพอ ดงนนเลอกใช�หน�ากากส�าหรบกน oil mist กนดกว�า

3 เลอกหน�ากากกนพษทมประสทธภาพในการกนฝนทมการกรองดดซบ

4 จ�าเปนต�องร�จกหน�ากากแบบไหนบ�างทใช�ในการปฏบตงาน

5 ในการปฏบตงานทต�องใช�ผงทมความละเอยดและอนตรายสง เรามาใช�หน�ากากกนฝนแบบเปลยนไส�กรองได�กนเถอะ

6เนองจากการสวมให�พอดกบรปใบหน�าเปนสงทส�าคญมาก หากไม�สามารถปดใบหน�าได�หมดมดชด กจะท�าให�สด

ดมฝนเข�าไปด�วย ลองตรวจสอบโดยการทดสอบความพอดกบใบหน�า

7ปจจบนมหน�ากากแบบมตวเชคการแนบสนทในตว (fit checker) เรามาลองใช�ดกนเถอะ ถ�าใช�หน�ากากแบบน

สามารถตรวจสอบว�าพอดกบใบหน�าหรอไม� ได�อย�างง�ายดายทกครง

8หากหายใจได�สะดวกขน แสดงว�ามช�องว�างทท�าให�ไม�พอดกบหน�า โดยส�วนมากแล�วสามารถปรบต�าแหน�งของ

หน�ากากให�เลอนขนลงได� หรอสามารถท�าให�พอดอย�างถกวธได�โดยการปรบสายรด

9 ระยะเวลาในการเปลยนไส�กรอง สามารถตรวจสอบได�จากสของไส�กรอง

10ห�ามเกยวหเหมอนกบหน�ากากอนามยทวไป หรอ หน�ากากผ�าโปร�ง (gauze mask) ให�เกยวตรงบรเวณด�านหลง

ศรษะโดยตรง

11 ถงจะใส�หน�ากาก กสามารถหายใจได�อย�างสะดวก และใช�งานได�ง�ายอย�

12 จะต�องมการตรวจสอบของผ�รบผดชอบในการควบคมโดยทไม�ให�ตนเองควบคมคนเดยว

กจการภายใต�กระทรวงสาธารณสขแรงงานและสวสดการ จดทำเมอเดอน มนาคม 2017