БАЯН-ӨЛГИЙ - bayan-olgii.gov.mnbayan-olgii.gov.mn/uploads/setguul2018.pdf · Монгол орон маань хөгжин дэвжиж, хүн ард маань эрүүл

1

2

3

Эмхэтгэсэн: Б.Досжан Н.Ерлан

Хянасан: Т.Ариунцэцэг

Эх бэлтгэсэн: С.Еркебулан

БАЯН-ӨЛГИЙ АЙМГИЙН ХӨГЖИЛ-2018

Өлгий хот2018 он

4

Эрхэм хүндэт Өлгий нутгийн ажилч хичээнгүй, хөдөлмөрч, бүтээлч, ард иргэд та бүхэндээ эрүүл энх, аз жаргал, сайн сайхан бүхнийг хүсэн ерөөж мэндчилье.

1992 онд батлагдсан шинэ Үндсэн хуулийн дагуу орон нутгийн удирдлагын шинэ тогтолцоо бүрдэж эхэлснээс хойш

орон нутгийн хурлын сонгууль долоо дахь удаагаа амжилттай болж, сонгуулийн үр дүнгээр байгуулагдсан аймгийн

Иргэдийн Төлөөлөгчдийн хурал иргэдийн эрх ашиг, хүсэл сонирхлыг илэрхийлж, аймгийнхаа эдийн засаг нийгмийн

зорилтыг тодорхойлсон, сонгуулийн эрхийн хугацаанд баримтлах хурлын үйл ажиллагааны чиглэл, засаг даргын үйл

ажиллагааны хөтөлбөрийг баталж, хэрэгжүүлэх ажилдаа шамдан ороод байна.

Аймгийн Иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурал, гүйцэтгэх засаглалын байгууллагууд маань хамтран олон нийтийн хүсэл

зорилго, хэрэгцээ, шаардлагад тулгуурлан, тэдний нийгмийн амьдрал, орон нутгийн хөгжлийн ойрын ба хэтийн төлөв,

дэд бүтэц, хот байгуулалт, байгаль орчныг хамгаалах, сахилга дэг журмыг бэхжүүлэх, ард түмний аятай тухтай амьдрах

нөхцөлийг бүрдүүлэх, хувь хүний хөгжлийг хангахын төлөө үйл ажиллагаагаа чиглүүлэн хэрэгжүүлж байна.

Хоймор нутгийнхаа нийт иргэд болон уугуул иргэд, манай аймагтаа амьдрал, ажил үйлсээрээ холбогдсон олон

түмэндээ энэхүү номын хуудсаар дамжуулан Өлгийчүүдийн өмнөөс чин сэтгэлийн мэндчилгээ дэвшүүлье.

Манай аймгийн талаарх мэдээлэлтэй танилцан үзэсгэлэнт сайхан байгаль, хүн зоны амьдрал, бүтээн байгуулалт,

хөгжил дэвшлийг үзнэ гэдэгт найдаж байна.

Монгол орон маань хөгжин дэвжиж, хүн ард маань эрүүл энх, аз жаргалтай, амжилт бүтээл дүүрэн, сэтгэл санаа

өөдрөг байхын өлзийтэй ерөөлийг өргөн дэвшүүлье.

Та бүхнийг гүнээ хүндэтгэсэн:

БАЯН- ӨЛГИЙ АЙМГИЙН ИТХ-ИЙН ДАРГА Д.БАУЫРЖАН

5

Эрхэм хүндэт нутгийн ард иргэдээ,Та бүхний амар амгаланг айлтгаж, ирж буй шинэ оны чин сэтгэлийн халуун мэндчилгээг өргөн

дэвшүүлье.

Төрөлх аймгаа хөгжүүлэх, ард иргэдийн ая тухтай, эрүүл амьдрах орчинг бүрдүүлэхийн төлөө 2018 оныг “Сахилга хариуцлагын жил” болгон зарласны үр дүнд ард олны идэвх зүтгэлийн ачаар нийгэм, эдийн засгийн бүхий л салбарт амжилт бүтээлээр дүүрэн он жил болон өнгөрч байна.

Аймгийн Засаг даргын 2016-2020 оны үйл ажиллагааны хөтөлбөрийн хэрэгжилт өнгөрсөн онд 85 хувиар биелж 21 тэрбум орчим төгрөгийн хөрөнгө оруулалтын ажил, 2018 онд үйл ажиллагааны хөтөлбөр 88 хувиар биелэгдэж, 51 тэрбум төгрөгийн хөрөнгө оруулалтын ажил тус тус хийгдлээ. Татварын орлогын төлөвлөгөө 1.1 тэрбум төгрөгөөр давж 115 хувиар биелэгдсэн нь өнгөрсөн оны гүйцэтгэлээс 100 сая төгрөгөөр буюу 8 хувиар өссөн үзүүлэлттэй байна. Иргэдийн мөнгөн хадгаламж 92 тэрбум төгрөг болж өнгөрсөн оны мөн үеэс 21,1 хувиар нэмэгдлээ.

2018 онд аймгийн хүн амын тоо 2 мянгаар өсч 103.6 мянгад хүрсэн. Эдийн засгийн гол үзүүлэлт болох аймгийн дотоодын нийт бүтээгдэхүүн 348.3 тэрбумд хүрч 2017 оныхоос 5.7 хувиар өсч, нэг хүнд ногдох ДНБ нь 3,361.6 мянган төгрөгт хүрч 2.5 хувиар өссөн үзүүлэлттэй байна. Мал сүргийн тоо 64.6 мянгаар өсөн нэмэгдэж 2.3 сая толгойд хүрлээ.

Засаг дарга миний бие бүрэн эрхийн хугацаанд нүдэнд харагдахаар бодит бүтээн байгуулалтын ажлуудыг хийх зорилтыг дэвшүүлэн ажиллаж байгаа ба иргэдийн эрүүл мэндийг хамгаалах, хүүхэд багачуудын сурч боловсрох орчин нөхцөлийг сайжруулах бодлогын хүрээнд Өлгий суманд сургууль, цэцэрлэгийн цогцолбор, 50 ортой хүүхдийн эмнэлэг, Дэлүүн суманд 150 хүүхдийн дотуур байр, Сагсай суманд 125 хүүхдийн цэцэрлэг, барьж эхлүүлэн нийт 10 цэцэрлэг, 4 сургууль, дотуур байр, 3 хүн эмнэлэг шинээр баригдаж эхлэн заримыг нь ашиглалтад хүлээн аваад байна.

Мэдээллийн технологи өндөр хурдацтай хөгжиж буй энэ эрин цагт Булган сумыг шилэн кабелд холбож, олон жил хүлээгдэж байсан Улаанхус сумын Согоог голын гүүр, Өлгий хотыг үерээс хамгаалах даланг барьж эхлүүлэн ард иргэдийг аюулгүй орчинд амьдрах бололцоог хангахын төлөө идэвхи зүтгэл гарган ажиллаж байна. Мөн дэд бүтэц, зам харилцааг сайжруулах зорилтын хүрээнд Толбо-Хашаатын даваа чиглэлийн хатуу хучилттай авто замыг үргэлжлүүлж, Өлгий хотод 10.4 км хатуу хучилттай авто зам болон явган хүний зам, гэрэлтүүлэг, сумдын чухал шаардлагатай гүүр, зуслангийн замуудыг засах ажлууд хийгдлээ.

Боловсролын чанарыг дээшлүүлэх зорилтын хүрээнд хоёр хөтөлбөрийг шинээр батлуулан Засаг даргын нэрэмжит шалгалт авч ажилласнаар тодорхой үр дүнд хүрч элсэлтийн ерөнхий шалгалтын үнэлгээгээр сүүлийн 26 жилд гараагүй амжилтыг үзүүлж улсын хэмжээнд 3 байраар урагшиллаа. Мөн хүн амын эрүүл мэндийг хамгаалах талаар төсөл, хөтөлбөрүүдийг боловсруулан, иргэдийн эрүүл энх амьдрахад чиглэсэн бодлогыг баримтлан ажиллаж байна.

Энэхүү сэтгүүлээр Засаг даргын үйл ажиллагааны хөтөлбөрийн хүрээнд улиран өнгөрч буй 2018 онд хийгдсэн ажлуудыг түүвэрлэн та бүхэнд хүргэж байгаадаа баяртай байна.

Олны хүч эвэндээ гэгчээр бид урьдаа тавьсан зорилтуудыг ханган биелүүлэхийн тулд бүх үйл ажиллагаагаа чиглүүлэх ёстой. Тийм ч учраас 2019 онд шинээр Нэгдсэн эмнэлэг, Цэвэрлэх байгууламж, Босоо тэнхлэгийн замын ажлын хүрээнд Өлгий сумын нутаг дэвсгэрээр дайран өнгөрөх 19.5 км хатуу хучилттай автозам, 170 метр төмөр бетон гүүр, аймгийн хэмжээнд 10 сургууль, цэцэрлэг, мөн 3 суманд Соёлын төвийн барилгыг барихаар төлөвлөсөн ба аймгийнхаа хөгжил дэвшил, ард иргэдийнхээ сайн сайхны төлөө улам эрч хүчтэй, илүү ихийг бүтээхийн төлөө өөрийн оюун ухаан бүхий л боломжоо дайчлан чармайн ажиллах болно.

Аливаа амжилт бүтээл зүтгэл, итгэл, эв нэгдлийн хүчээр бий болдгийг бид мартаж болохгүй. Манай ард түмэн амны билгээс ашдын билгийг эрхэмлэдэг сайхан уламжлалын дагуу ирж буй шинэ ондоо түмэн олон эвтэй, ажил үйлс нь өөдрөг, ахуй амьдрал нь дээшилсэн, аймаг орон маань хөгжиж айл бүхэнд аз жаргал, хүн бүрт эрүүл энхийг авчирсан буянтай жил болохыг хүсэн ерөөе.

Төр төвшин, түмэн олон маань амар амгалан байх болтугай.БАЯН- ӨЛГИЙ АЙМГИЙН

ЗАСАГ ДАРГА А.ГЫЛЫМХАН

6

Хадгаламжийн үлдэгдэл /сая.төг/

Нийт татан төвлөрүүлсэн хөрөнгө /сая.төг/ Харилцах дансны үлдэгдэл /сая.төг/

МОНГОЛ БАНКНЫ МЭДЭЭЛЭЛ

7

СТАТИСТИК ҮЗҮҮЛЭЛТҮҮД-2018

Аймгийн ДНБ

8

СТАТИСТИК ҮЗҮҮЛЭЛТҮҮД-2018

9

СТАТИСТИК ҮЗҮҮЛЭЛТҮҮД-2018 ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТ, БҮТЭЭН БАЙГУУЛАЛТ

Баян-Өлгий аймагт 2018 онд хийгдсэн нийт хөрөнгө оруулалт

10

БАРИЛГА БАЙГУУЛАМЖАшиглалтад орсон барилга

Гүйцэтгэлийн шатанд

Өргөтгөл, их засвар

11

2018 ОНД УЛСЫН БОЛОН ОРОН НУТГИЙН ХӨРӨНГӨӨР БАРИГДСАН БАРИЛГУУД

Цэнгэл сумын Цоохор харгайн нүүдлийн эмнэлэг шинээр баригдав.

Төсөвт өртөг: 65.0 сая /Улсын төсөв/Гүйцэтгэгч: “Алтайн шар говь” ХХК

Алтанцөгц сумын зусланд 10 ортой эмнэлэг шинээр баригдав.Төсөвт өртөг: 120.0 сая /Улсын төсөв/

Гүйцэтгэгч: “Ёлтконстракшн” ХХК

Цагааннуур тосгонд Цагдаагийн хяналтын пост шинээр баригдав /Улсын төсөв/Төсөвт өртөг: 71.0 сая

Түр хамгаалах байр, Нэг цэгийн үйлчилгээний төвийг ашиглалтад оруулав.

Төсөвт өртөг: 100.0 сая /Аймгийн ОНХСан/Гүйцэтгэгч: “ Зэвсэгт хүчний 340-р анги”

Алтай сумын 1 багийн төвийн барилга шинээр баригдав.Төсөвт өртөг: 23.0 сая /Аймгийн ОНХСан/

Гүйцэтгэгч: “Өлкеконстракшн” ХХК

Алтанцөгц сумын Улаанхаргана багийн төвийн барилга шинээр баригдав.

Төсөвт өртөг: 23.0 сая /Аймгийн ОНХСан/Гүйцэтгэгч: “Вест вайврант скай” ХХК

Өлгий сумын 6, 9 дүгээр багуудын нутаг дэвсгэрт байрлалтай 250 хүүхдийн цэцэрлэгийн барилгыг

Тика ОУБ-ын тусламжаар засварлаж 9-р сард ашиглалтад оруулав.

12

Алтанцөгц суманд 100 тонны багтаамжтай хүнсний ногоо хадгалах зоорь баригдав.

Төсөвт өртөг: 60.0 сая /Аймгийн ОНТ/Гүйцэтгэгч: “Бапкер” ХХК

2018 ОНД УЛСЫН БОЛОН ОРОН НУТГИЙН ХӨРӨНГӨӨР БАРИГДСАН БАРИЛГУУД

Баяннуур суманд 200 тонны багтаамжтай хүнсний ногоо хадгалах зоорь баригдав.

Төсөвт өртөг: 105.0 сая /Улсын төсөв/Гүйцэтгэгч: “Дострой” ХХК

Улаанхус суманд 50 хүүхдийн цэцэрлэг шинээр баригдаж ашиглалтад орлоо.

Төсөв өртөг: 141.1 сая /Аймгийн ОНХС/Гүйцэтгэгч: “Лана” ХХК

Алтай сумын Сагсай голын услалтын систем хийгдэж байна.Төсөвт өртөг: 175.0 сая /Улсын төсөв/

Гүйцэтгэгч: “Нармаржан” ХХК

Цэнгэл сумын Загастнуур багийн бага сургуулийн дотуур байрны барилга шинээр баригдав.

Төсөвт өртөг: 143.0 саяГүйцэтгэгч: “Монстрой-Эра” ХХК

Булган суманд Хэлмэгдэгсдийн хөшөө босговТөсөвт өртөг: 40.0 сая /Аймгийн ОНТ/

Гүйцэтгэгч: “Асгат кент” ХХК

Улаанхус сумын ЗДТГ-ын албаны барилгад өргөтгөл хийв. Төсөвт өртөг: 80.0 сая /Сумын ОНХС/

Гүйцэтгэгч: “Улыдала” ХХК

Дэлүүн сумын дотуур байрны барилга шинээр баригдаж ашиглалтад орлоо.

Төсөвт өртөг: 1,025.0 сая /Улсын төсөв/Гүйцэтгэгч: “Ганбарс” ХХК

Сагсай сумд 125 хүүхдийн цэцэрлэгийн барилга шинээр баригдаж ашиглалтад орлоо.

Төсөвт өртөг: 1,200.0 сая /Улсын төсөв/Гүйцэтгэгч: “Чандмань-Уушир” ХХК

Цэнгэл сумын Тува бага сургуулийн 30 хүүхдийн дотуур байр ТИКА ОУБ-ын санхүүжилтээр шинээр баригдав

Төсөвт өртөг: 80.0 сая Гүйцэтгэгч: “Эйч Эн Си” ХХК

13

2018 ОНД УЛСЫН БОЛОН ОРОН НУТГИЙН ХӨРӨНГӨӨР ХИЙГДЭЖ БАЙГАА АЖЛУУД

Газрын харилцаа, барилга, хот байгуулалтын газрын Барилгын материалын сорилт шинжилгээний лабораторийн байрны шав тавих ёслол боллоо.

Төсөвт өртөг нь 1,173.0 сая /Улсын төсөв/Үүнээс: 2018 онд 600.0 сая

Өлгий сумын 8 дугаар багийн нутаг дэвсгэрийн 15 га газарт нийт 1000, 900 айлын орон сууцны хороолол барихаар шав

тавих ёслолыг үйлдэж, эхний ээлжинд инженерийн шугам сүлжээний ажлыг эхлүүлэв.

Өлгий сумын 50 ортой хүүхдийн эмнэлгийн барилгын ажлыг эхлүүлэв.

Төсөвт өртөг: 5,019.7 сая /Улсын төсөв/Үүнээс: 2018 онд 500.0 сая

Гүйцэтгэгч: “Эсба интернэшнл” ХХК

Өлгий сумын бага сургууль, цэцэрлэгийн барилгын ажлыг эхлүүлэв.

Төсөвт өртөг: 3,500.0 сая /Улсын төсөв/Үүнээс: 2018 онд 2,000.0 сая

Гүйцэтгэгч: “Агайн” ХХК

Ногооннуур сумын 75 хүүхдийн цэцэрлэгийн барилгын ажлыг эхлүүлэв.

Төсөвт өртөг: 500.0 сая /Улсын төсөв/Гүйцэтгэгч: “Эсба интернэшнл” ХХК

Ногооннуур сумын Улаанчулуут багийн 50 хүүхдийн цэцэрлэгийн барилгын ажил нь дуусч ашиглалтад ороход

бэлэн боллоо.Төсөвт өртөг: 360.0 саяГүйцэтгэгч: “Көркем” ХХК

14

2018 ОНД УЛСЫН БОЛОН ОРОН НУТГИЙН ХӨРӨНГӨӨР ХИЙГДЭЖ БАЙГАА АЖЛУУД

Өлгий сумын 9 дүгээр багт 75 хүүхдийн цэцэрлэгийн барилга баригдаж байна.

Төсөвт өртөг: 1,200.0 сая /Аймгийн ОНХС/Үүнээс: 2018 онд 300.0 саяГүйцэтгэгч: “Лана” ХХК .

Өлгий сумын 8 дугаар багт хүүхдийн цэцэрлэгийн барилга баригдаж байна.

Төсөвт өртөг: 600.0 сая /Аймгийн ОНХС/үнээс: 2018 онд 250.0 сая

Гүйцэтгэгч: “Алтайшар говь” ХХК

Өлгий сумын 4 дүгээр багт 50 хүүхдийн цэцэрлэгийн барилга баригдаж байна.

Төсөвт өртөг: 480 сая /Аймгийн ОНХС/Үүнээс: 2018 онд 225.0 саяГүйцэтгэгч: “Нур-Едил” ХХК

Сагсай сумын ЕБС-ийн дотуур байрны халуун усын барилга баригдаж байна.

Төсөвт өртөг: 116.0 сая /Улсын төсөв/Гүйцэтгэгч: “Классиксолюшн” ХХК

Өлгий сумын Хотгор 7-р багийн 50 хүүхдийн цэцэрлэгийн барилга баригдаж байна.

Төсөвт өртөг: 200.0 сая /Аймгийн ОНХС/Үүнээс: 2018 онд 140.0 сая

Гүйцэтгэгч: “Класиксолюшн” ХХК

Буянт сумын халуун усны барилга баригдаж байна Төсөвт өртөг: 220.0 сая /Улсын төсөв/

Гүйцэтгэгч: “Монстрой-Эра” ХХК

Улаанхус сумын Согоог багт хүүхдийн цэцэрлэгийн барилга баригдаж байна.

Төсөвт өртөг: 600.0 сая /Аймгийн ОНХС/Үүнээс: 2018 онд 230.0 саяГүйцэтгэгч: “Көшелик” ХХК

15

2018 ОНД УЛСЫН БОЛОН ОРОН НУТГИЙН ХӨРӨНГӨӨР ХИЙГДСЭН ЗАСВАРЫН АЖИЛ

Мэргэжлийн сургалт үйлдвэрлэлийн төвийн дотуур байранд их засвар хийгдэв

Төсөвт өртөг: 80.0 саяГүйцэтгэгч: “Ёлтконстракшн” ХХК

Нэгдсэн эмнэлгийн төрөх тасагт засварын ажил хийгдэв. Төсөвт өртөг: 54.6 сая /Аймгийн ОНХСан/

Гүйцэтгэгч: “Алтайн Шар говь” ХХК

Толбо сумын 100 хүүхдийн цэцэрлэгийн барилгад засвар хийгдлээ.

Төсөвт өртөг: 186.0 сая /Аймгийн ОНТ/Гүйцэтгэгч “НурЕдил” ХХК “Сансар сувилал” эмнэлэгт засвар хийгдэв.

Төсөвт өртөг: 10.0 сая /Аймгийн ОНТ/Гүйцэтгэгч: “Ахжибек” ХХК

Өлгий сумын Ерөнхий боловсролын 5 дугаар бүрэн дунд сургуулийн биеийн тамирын заалны их засварын ажил хийгдэж

байна.Төсөвт өртөг: 65.0 сая /Улсын төсөв/

Гүйцэтгэгч: “Ах жайых” ХХК

Нэгдсэн эмнэлгийн сэтгэц, наркологийн тасагт их засварын ажил хийгдэв

Төсөвт өртөг 60.0 сая /Улсын төсөв/Гүйцэтгэгч “Көркем” ХХК

Өлгий сумын 2 дугаар цэцэрлэгт халаалтын засвар хийгдлээ. Төсөвт өртөг 40.0 сая /Аймгийн ОНХСан/

Гүйцэтгэгч: “Бапкер” ХХК

Аймгийн Хөгжимт драмын театрт их засвар хийгдэв Төсөвт өртөг 35.0 сая /Улсын төсөв/

Гүйцэтгэгч: “Дострой” ХХК

Өлгий сумын Ерөнхий боловсролын 4 дүгээр бүрэн дунд сургуулийн барилгад засвар хийгдэв.

Төсөвт өртөг: 30.0 сая /Аймгийн ОНХСан/Гүйцэтгэгч: “Өгөөж барс” ХХК

16

2018 ОНД УЛСЫН БОЛОН ОРОН НУТГИЙН ХӨРӨНГӨӨР ХИЙГДСЭН ЗАСВАРЫН АЖИЛ

Дэлүүн сумын Сум дундын эмнэлгийн дээврийн засварын ажил хийгдлээ

Төсөвт өртөг: 50.4 сая /Аймгийн ОНТ/Гүйцэтгэгч: “Сагсай Өргөө” ХХК

Сагсай сумын Соёлын төвд их засвар хийгдэв.Төсөвт өртөг: 53.0 сая /Аймгийн ОНХСан/

Гүйцэтгэгч: “Заулим Гимарат” ХХК

Баяннуур сумын ЕБС-ийн спорт зааланд засвар хийгдэв.Төсөвт өртөг: 20.0 сая /Аймгийн ОНТ/

Гүйцэтгэгч: “Алтайн Алтан Орд” ХХК

Өлгий сумын 1 дүгээр бага сургуульд засвар хийгдэв. Төсөвт өртөг: 9.4 сая /Аймгийн ОНХСан/

Гүйцэтгэгч: “Улы дала” ХХК

Өлгий сумын ерөнхий боловсролын 3 дугаар бүрэн дунд сургуулийн спорт зааланд засвар хийгдэв.

Төсөвт өртөг: 50.0 сая /Аймгийн ОНХСан/Гүйцэтгэгч: “ИнтерРенессанс” ХХК

Баяннуур сумын төвийн баяр наадмын талбайн засварын ажил хийгдэв.

Төсөвт өртөг: 30.0 сая /Аймгийн ОНТ/Гүйцэтгэгч: “Мурап” ХХК

Музейн түүхийн танхимийн үзүүллэг дэглэлт болон сан хөмрөгийн хадгалалт хамгаалалтыг сайжруулах ажил хийгдэв.

Төсөвт өртөг: 40.0 сая /Улсын төсөв/

17

ДЭД БҮТЦИЙН САЛБАР

Зам

Гүүр

Гэрэлтүүлэг

Интернет сүлжээ

Ундны усны болон бэлчээрийн худаг

18

2018 ОНД УЛСЫН БОЛОН ОРОН НУТГИЙН ХӨРӨНГӨӨР ХИЙГДСЭН ЗАМЫН АЖЛУУД 2018 ОНД УЛСЫН БОЛОН ОРОН НУТГИЙН ХӨРӨНГӨӨР ХИЙГДСЭН ЗАМЫН АЖЛУУД

Ховд голын гүүрээс Ах дам зах руу эргэх гурван замын уулзвараас Онцгой байдлын газар хүртэлх 1.5 км замыг авто зогсоолын хамт өргөтгөн шинэчлэв.

Жана-Өлке захаас Бугат сум явах 3 замын уулзвар хүртэлх 1.1 км болон Улаан загалмайн хорооноос Тирлик зах хүртэлх 0.55 км замын газар шорооны ажлыг эхлүүлсэн ба ирэх онд асфальтан бетонаар хучих юм.

Өлгий сумын 2, 3, 12 дугаар багуудын дунд болон Сагсай сум чиглэлд нийт 3.4 км хатуу хучилттай авто зам ажил

хийгдэв.

Аймгийн төвд олон жил хийгдээгүй авто замын шинэчлэлт хийгдэж байна.

2018-2019 онд аймгийн төвийн 3,3 км авто замыг өргөтгөн шинэчилж 7,1 км

замыг шинээр барих юм. Энэ жил 3 тэрбум төгрөгийн замын

ажлыг хийж дуусгалаа.Нийт төсөвт өртөг нь 8.0 тэрбум төгрөг

Гүйцэтгэгч: “Жол” ХХК

19

2018 ОНД УЛСЫН БОЛОН ОРОН НУТГИЙН ХӨРӨНГӨӨР ХИЙГДСЭН ЗАМЫН АЖЛУУД

Аймгийн удирдлагууд 2016 онд ажил хүлээн авснаас хойш Өлгий сумын иргэд, оршин суугчдыг болзошгүй үер усны гамшгаас хамгаалах зорилгоор 27 км урт үерийн ус зайлуулах шугам буюу үерийн хамгаалалтын барилга байгууламж барих ажлын зураг төсвийг мэргэжлийн байгууллагаар хийлгэн, 16 км барилга байгууламжийн ажлыг 2018-2019 онд гүйцэтгэхээр төлөвлөн,

шаардагдах хөрөнгийг УИХ-д оруулан шийдвэрлүүлж, үерийн хамгаалалтын далангийн ажлыг эхлүүлээд байна. Төсөвт өртөг: 31,000.0 сая 2018-2019 онд хийгдэх эхний ээлжийн ажлын санхүүжилт нь 5,000.0 сая

Үүнээс 2018 онд 560.0 сая Гүйцэтгэгч: “Агайын” ХХК

Замын хөдөлгөөний аюулгүй байдлыг хангах, түүнээс урьдчилан сэргийлэх ажлын хүрээнд Өлгий сумын төвийн 17 км авто замд замын хэвтээ цагаан тэмдэг тэмдэглэгээ буюу замын тусгаарлах зурвас хийгдэв

Төсөвт өртөг 46.0 сая Гүйцэтгэгч: Жол ХХК

Толбо-Хашаатын даваа чиглэлийн босоо тэнхлэгийн хатуу хучилттай 60 км автозамын ажлын явц 56,3 хувьтай хийгдэж байна.Нийт төсөвт өртөг: 95,224.0 сая

Үүнээс 2018 онд 25,656.0 саяГүйцэтгэгч: “Чайна хуаши энтерпрайз” ХХК

20

Булган сумын хавцалын замын засварын ажил хийгдэв. Төсөвт өртөг: 50.0 сая /Аймгийн ОНТ/

Гүйцэтгэгч: “Асгат Кент” ХХК

Хавцлын амнаас Ногооннуур сум хүртлэх замын засварын ажил хийгдэв.

Төсөвт өртөг: 8.0 сая /Аймгийн ОНТ/Гүйцэтгэгч: “Жол” ХХК

Бугат сумын Хатуу багийн замын засварын ажил хийгдэв. Төсөвт өртөг: 65.0 сая /Аймгийн ОНТ/

Гүйцэтгэгч: “Зэвсэгт хүчний 340 дүгээр анги” ХХК

Буянт сумын Доод сайгийн замын засварын ажил хийгдэв. Төсөвт өртөг: 29.4 сая /Аймгийн ОНТ/

Гүйцэтгэгч: “Жол” ХХК

Дэлүүн сумын төвд 0.7 км авто зам тавигдав.Төсөвт өртөг: 200.0 сая /Сумын ОНХСан/

Гүйцэтгэгч: “Грандрөуд групп” ХХК

2018 ОНД УЛСЫН БОЛОН ОРОН НУТГИЙН ХӨРӨНГӨӨР ХИЙГДСЭН ЗАМЫН АЖЛУУД

21

2018 ОНД УЛСЫН БОЛОН ОРОН НУТГИЙН ХӨРӨНГӨӨР ХИЙГДСЭН ГҮҮРИЙН АЖИЛ

Булган сумын Чачиртын модон гүүрт их засварын ажил хийгдэв

Төсөвт өртөг: 34.5 сая /Сумын ОНХС/

Алтай сумын Хар нуурын голын эхэнд модон гүүр тавих ажил хийгдэв

Төсөвт өртөг: 20 саяГүйцэтгэгч: “Ашекей” ХХК

Алтай сумын Улаанхадын голд модон гүүр баригдав. Төсөвт өртөг: 25.0 сая /Сумын ОНХС/

Улаанхус сумын Согоог голд шинээр төмөр бетон гүүр барьж байна.

Төсөвт өртөг: 2,300.0 сая /Улсын төсөв/Гүйцэтгэгч: “Жол” ХХК

Улаанхус сумын Их ойгорын голд модон гүүр барих ажлыг эхлүүлэд байна.

Төсөвт өртөг 86.8 сая /Замын сан/Гүйцэтгэгч: “Жол” ХХК

Булган сумын Улаагчны Улаан давааны модон гүүрт их засварын ажил хийгдэв

Төсөвт өртөг: 70.0 сая/Аймгийн ОНТ/Гүйцэтгэгч: “Асгат кент” ХХК

Булган сумын Улаагчингийн голд модон гүүр баригдав. Төсөвт өртөг: 35.0 сая /Сумын ОНХС/

Сагсай сумын Цагаан Асгатад модон гүүр баригдав. Төсөвт өртөг: 35.0 сая /Аймгийн ОНТ/

Гүйцэтгэгч: “Минамур” ХХК

22

2018 ОНД УЛСЫН БОЛОН ОРОН НУТГИЙН ХӨРӨНГӨӨР ХИЙГДСЭН БУСАД АЖЛУУД

Аймгийн төвийн нийтийн эзэмшлийн гудамж, зам талбайг явган хүний зам, гэрэтүүлэг, ногоон байгууламжийн хашаатай болгов. Төсөвт өртөг: 299.0 сая /Аймгийн ОНХСан/

Гүйцэтгэгч: “Монстрой-Эра” ХХК

Өлгий сумын 5 дугаар багт Ахмадуудын амралт болон хүүхдийн тоглоомын талбай шинээр ашиглалтад оров.

Төсөвт өртөг: 67.8 сая /Аймгийн ОНХСан/Гүйцэтгэгч: “Мурап” ХХК

Өлгий сумын 1,2, 3,4, 7,8,9, 10, 13 багуудын болон Кувейт хотхон хүртлэх гудамжийг гэрэлтүүлэгтэй болгов.

Төсөвт өртөг: 153.6 сая /Аймгийн ОНХСан/ /Сумын ОНХСан/

Өлгий сумын 12 дугаар багт Залуучуудын чөлөөт цагийг зөв боловсон өнгөрүүлэх тоглоомын талбай байгуулав

Төсөвт өртөг: 23.0 сая /Сумын ОНХСан/

Нийт төсөвт өртөг: 440.0 сая Улсын төсөв: 189.0 сая

Аймгийн ОНХСан: 251.0 сая

Өлгий сумын 4, 5, 8, 11 дүгээр багийн зарим айл өрхийг найдвартай, эрүүл ахуйн шаардлага хангасан, баталгаатай ундны усаар хангах ажлын хүрээнд цэвэр усны магистраль

шугам татав.

Өлгий сумын 11 дүгээр багт Ахмадуудын чөлөөт цагийг өнгөрүүлэх талбай шинээр ашиглалтад оров. Төсөвт өртөг: 33.5 сая /Аймгийн ОНХСан/

Гүйцэтгэгч: “Айкамат” ХХК

23

2018 ОНД УЛСЫН БОЛОН ОРОН НУТГИЙН ХӨРӨНГӨӨР ХИЙГДСЭН БУСАД АЖЛУУД

Өлгий сумын 12,13 дугаар багийн захуудын алслагдсан 30 гаруй айл, өрхүүдийг цахилгаантай болгов.

Төсөвт өртөг: 18.0 сая

Энэ жил Өлгий сумд орон нутгийн хөгжлийн сангийн хөрөнгөөр 18 худаг, гадаад дотоодын тусламжаар 22 гүний худаг гаргав. Үүний 2 нь дэвшилтэт систем нэвтрүүлсэн ухаалаг худаг юм

Нийт: 40 худаг ашиглалтад оров.

Ах дам захын орчинд дэд станцтай болгов.Төсөвт өртөг: 35.0 сая

Булган сум шилэн кабелийн сүлжээнд холбогдлооТөсөвт өртөг: 1,000.0 тэрбумГүйцэтгэгч: “Монкабель” ХХК

Дэлүүн, Алтанцөгц сум үүрэн холбооны сүлжээнд холбогдов

Төсөвт өртөг: 210.0 саяГүйцэтгэгч: “Ньюоптик” ХХК

24

МАШИН ТЕХНИКТОНОГ ТӨХӨӨРӨМЖ

ЭД ХОГШИЛ

25

Аймгийн Эрүүл мэндийн газрыг Хантар 20519 маркийн авто машинаар хангав.


Зооноз өвчин судлалын төвийг Фургон авто машинаар хангав

Төсөвт өртөг 29.7 сая

Монгол улсын Засгийн газраас аймгийн Онцгой байдлын газар, Өлгий сумын ЗДТГ, НААҮ-ний Суат ХХК зэрэг байгууллагуудад 510.7 сая төгрөгийн өртөгтэй автомашинуудыг хүлээлгэн

өгөв.

Аймгийн Шүүхийн Шинжилгээний Албанд Фургон авто машин нийлүүлэв.

Төсөвт өртөг 33.0 сая төгрөг

Аймгийн ЗДТГ-ыг албаны унаатай болгов.Төсөвт өртөг: 35.0 сая төгрөг

Цагааннуур тосгоны захирагчийн албыг унаатай болгов. Төсөвт өртөг: 39.8 сая

“Монгол экологи төв”-ийн удирдах зөвлөлийн гишүүн Роберт Макинтошийн дэмжлэгтэйгээр Монгол Алтайн Нурууны Улсын тусгай хамгаалалттай газруудын хамгаалалтын

захиргаа Улаанбаатар хотод үйл ажиллагаа явуулдаг Rally For Rangers Fauntation төрийн бус байгууллагатай хамтран Алтай Таванбогдын болон Сийлхэмийн нурууны Байгалийн

цогцолборт газруудын 13 байгаль хамгаалагчийг “YAMAHA” маркийн бартаат замын мотоциклээр хангав.

2018 ОНД УЛСЫН БОЛОН ОРОН НУТГИЙН ХӨРӨНГӨӨР НИЙЛҮҮЛСЭН МАШИН ТЕХНИК

26

Алтай сумын ЗДТГазрыг албаны унаатай болгов. Төсөвт өртөг: 40.0 сая

Дэлүүн сумын ЗДТГазрыг албаны унаатай болгов. Төсөвт өртөг: 40.0 сая

Булган сумын ЗДТГазрыг албаны унаатай болгов. Төсөвт өртөг: 40.0 сая

Хөдөө орон нутгийн ард иргэдэд эрүүл мэндийн тусламж үйлчилгээг хурдан шуурхай, тэгш хүртээмжтэй хүргэх ажлын

хүрээнд Баяннуур сумын Цагаан эрэг багийн Эрүүл мэндийн төвийг унаатай болгов.

Ногооннуур сумын ЗДТГазрыг албаны унаатай болгов. Төсөвт өртөг: 38.0 сая

Стандарт хэмжил зүйн хэлтсийг албаны унаатай болгов. Төсөвт өртөг: 20.0 сая

Цагдаагийн газрын үйл ажиллагааг дэмжиж албаны хэрэгцээнд Лексус-570 маркын авто машиныг хүлээлгэн өглөө.


Сагсай сумын ЗДТГазрыг албаны унаатай болгов. Төсөвт өртөг: 40.0 сая


27

Өлгий сумын хот тохижуулах албанд үйлчилгээний зориулалттай хоёр авто машин нийлүүлэв.Төсөвт өртөг: 38.0 сая

Цагааннуур тосгоны иргэдийг цэвэр усаар хангах усны автомашинтай болговТөсөвт өртөг: 39.0 сая


28

Нэгдсэн эмнэлэгт ходоод, шулуун гэдэс, уушигны уян дуран нийлүүлэгдэв.


Тайвань улсын Хүүхэд гэр бүлийг дэмжих сангийн тусламжаар НЭ-ийн Лорын тасагт 1ширхэг унтуулгын аппарат нийлүүлэв


Өлгий сумын Хар үзүүрийн мод үржүүлэгийн талбайд өндөр даралтын насос тавигдлаа.


Өлгий сумын Хүүхдийн 4 дүгээр цэцэрлэгт гал тогооны эд хогшил, тоног төхөөрөмж нийлүүлэв.


Бугат сумын сургуулийн дотуур байрны хатуу, зөөлөн эдлэлийг шинэчлэв.


Боловсрол, соёл, урлагийн газарт тавилга, эд хогшил нийлүүлэв.

Төсөвт өртөг 9.9 сая

М.Хурманханы нэрэмжит аймгийн Хөгжимт драмын театрт хөгжмийн зэмсэг нийлүүлэв.


Нэгдсэн эмнэлгийн төрөх тасагт эх барихын цомог нийлүүлэв Төсөвт өртөг: 27.0 сая

2018 ОНД УЛСЫН БОЛОН ОРОН НУТГИЙН ХӨРӨНГӨӨР НИЙЛҮҮЛСЭН ТОНОГ ТӨХӨӨРӨМЖ

29

Булган сумын төвийн баяр наадмын талбайд засварын ажил хийгдэв.


Булган сумын Соёлын төвийг эд хогшилоор хангав.Төсөвт өртөг: 19 сая /Сумын ОНХС/

Алтай сумын төвийн гудамжны авто зам, нарны цэнэгээр ажиллах гэрэлтүүлэгийн хамт хийгдэв.

Төсөвт өртөг: 40.0 сая төгрөг /Сумын ОНХС/

Алтанцөгц сумд Малын тэжээлийн нөөц хадгалах хашаа баригдав

Төсөвт өртөг 20.0 сая /Сумын ОНХС/

Булган сумын Улаагчин багийн Тошинтын амны хадлангийн талбайг хашиж хамгаалах ажил хийгдэв.

Төсөв өртөг: 5.0 сая /Сумын ОНХС/

Алтай суманд амралт, зугаалгын төв байгуулав.Төсөвт өртөг: 10.0 сая /Сумын ОНХС/

Булган сумын Бүрэн дунд сургуулийн охидуудын дотуур байранд их засвар хийгдэв

Төсөв өртөг: 19.9 сая /Сумын ОНХС/

2018 ОНД СУМЫН ОРОН НУТАГ ХӨГЖҮҮЛЭХ САНГААР ХИЙГДСЭН АЖЛУУД

Алтай сумын 3 багийн төвийн барилга шинээр баригдаж байна


30

Дэлүүн сумын Трансформатор шинэчлэх ажил хийгдэв. Төсөвт өртөг: 25.0 сая

Алтай сумын Эрүүл мэндийн төв болон Соёлын төвийг тоног төхөөрөмжөөр хангав. Төсөвт өртөг: 10.0 сая

Дэлүүн сумын Ямаат чиглэлийн замыг засварлав. Төсөвт өртөг: 25.0 сая

Дэлүүн сумд залуучуудын парк шинээр баригдав. Төсөвт өртөг: 16.0 сая

Дэлүүн сумын ЗДТГ-ын шинэ байрны барилга баригдаж байна


Баяннуур сумын Соёлын төвд тоног төхөөрөмж нийлүүлэв.Төсөвт өртөг: 10.0 сая /Сумын ОНХС/

2018 ОНД СУМЫН ОРОН НУТАГ ХӨГЖҮҮЛЭХ САНГААР ХИЙГДСЭН АЖЛУУД 2018 ОНД СУМЫН ОРОН НУТАГ ХӨГЖҮҮЛЭХ САНГААР ХИЙГДСЭН АЖЛУУД

Өлгийн сумын нийтийн эзэмшлийн гудамж, зам, талбайд 55 ширхэг хогийн сав байршуулав.

Төсөвт өртөг: 9.6 /Сумын ОНХС/

31

Ногооннуур сумын ЕБС биеийн тамирийн талбайтай боллоо.Төсөвт өртөг: 9.9 сая

Ногооннуур сумын ЕБС-ийн барилгын дээвэрт засвар хийгдлээ. Төсөвт өртөг: 15.3 сая

Ногооннуур сумын Ховд багийн соёлын төвд засвар хийгдэв.Төсөвт өртөг: 9.0 сая

Ногооннуур сумын Хөхсайн замыг засварлав.Төсөвт өртөг: 8.0 сая

Дэлүүн сумын 1,2,4,12 дугаар багт Юнтелийн сүлжээ нэвтрэв. Төсөвт өртөг: 200.0 сая

Сагсай сумын Бага харгайн замыг засварлав. Төсөвт өртөг: 18.0 сая

Сагсай сумын төвийн болон 4 дүгээр багийн салбар хүүхдийн цэцэрлэгийн гадна талбайг тоглоомтой болгов.



32

Улаанхус сумын төвийн баяр наадмын талбайг шинээр барьж ашиглалтад оруулав


Толбо сумын Санбастаугийн рашааны эхийг хашиж хамгаалах ажил, хуучин самбарын болон Хасбаатарын хөшөөний засварын ажил хийгдэв Төсөвт өртөг: 8.0 сая

Толбо сумын төвийн гудамжийг гэрэлтүүлэгтэй болгов. Төсөвт өртөг: 9.9 сая

Толбо сумын ЗДТГ-ын барилгын дээврийг засварлав. Төсөвт өртөг: 25.0 сая

Цагааннуур тосгоны баяр наадмын талбайг шинээр барьж ашиглалтад оруулав Төсөв өртөг: 40.0 сая

Толбо сумын төвийн баяр наадмын талбайд засварын ажил хийгдэв.

Төсөв өртөг: 9.5 сая

Буянт сум “Угтах хаалга”-тай боллоо.Төсөв өртөг: 10.0 сая


33

Үйлчилгээний газар болон18 айлын орон сууц

“Lux aprtment”30 айлын орон сууц

20 айлын орон сууц

Үйлчилгээний төв

Зочид буудалРесторан




2018 ОНД СУМЫН ОРОН НУТАГ ХӨГЖҮҮЛЭХ САНГААР ХИЙГДСЭН АЖЛУУД ХУВИЙН ХЭВШЛИЙН БҮТЭЭН БАЙГУУЛАЛТ

34

Сунхар, Kazakh еаgle амралтын газар

СУМДЫН ОЙН БАЯРЫН ХҮРЭЭНД ХУВИЙН ХЭВШЛИЙН САНХҮҮЖИЛТЭЭР ХИЙГДСЭН БҮТЭЭН БАЙГУУЛАЛТЫН АЖИЛ


1988-1998 оны төгсөгчдөөс дурсгав

Хүүхдийн хувцасны дэлгүүр

ХУВИЙН ХЭВШЛИЙН БҮТЭЭН БАЙГУУЛАЛТ

35

ХУВИЙН ХЭВШЛИЙН БҮТЭЭН БАЙГУУЛАЛТ

36

ХӨДӨӨ АЖ АХУЙ

37

Алтанцөгц сумын малчид малын халдварт өвчнөөс урьдчилан сэргийлэх зорилгоор мал ариутгах ваннтай боллоо.

Алтай сумын 5000 га, Бугат сумын 2000 га, Буянт сумын 3000 га, Дэлүүн сумын 3000 га, Сагсай сумын 2000 га, Толбо сумын 5000 га, нийт 20000 га талбайд бэлчээрийн хөнөөлт царцаатай тэмцэх ажлыг зохион байгуулав.


Бэлчээрийн усан хангамжийг сайжруулах ажлын хүрээнд Алтанцөгц, Улаанхус, Дэлүүн, Толбо сумдад нийт 5 ширхэг инженерийн хийцтэй бэлчээрийн худаг гаргалаа

Төсөвт өртөг: 95.0 саяГүйцэтгэгч : “Нар-Маржан” ХХК

Аймгийн Хүнс, хөдөө аж ахуйн газрын хашаанд Газар тариалан эрхлэгчдэд сургалт зохион байгуулах зорилгоор 2 хүлэмж байгуулсан.


38

Мал амьтны эрүүл мэндийн тухай болон Малын генетик нөөцийн тухай хуулиудын хэрэгжилтийг хангах, сурталчлах хүрээнд ХХААХҮЯам, аймгийн Хүнс хөдөө аж ахуйн газар хамтран Дэлхийн зөн монгол ОУБ-ын дэмжлэгтэйгээр сумдын мал эмнэлэг үржлийн тасгийн эмч, мэргэжилтнүүд, багийн Засаг дарга, малчдын төлөөллийг хамруулан мал сүргийг гамшгаас хамгаалах арга зүйн сургалтыг зохион байгууллаа.

“Малчдад хууль сурталчлах, малчдыг гамшгаас хамгаалах” сургалтыг 2 дугаар сарын 28-аас эхлэн 4 дүгээр сарын 19-ний хооронд 12 сумд зохион байгууллаа. Тус сургалтын хүрээнд УИХ-аас шинээр батлагдсан “Мал, амьтны эрүүл мэндийн тухай хууль”, “Малын генетик нөөцийн тухай” хуулийг сурталчлан танилцуулж, Өрхийн үйлдвэрлэл, түүхий эд бэлтгэлийн тогтолцоо, малчдын хоршооны талаар семинар зохион байгуулж, гарын авлагаар хангаж ажиллав.

Мерси Кор Монгол ОУБ-аас хэрэгжүүлж буй “Гамшгийн Эрсдэлийг Бууруулахад Уламжлалт болон Шинжлэх Ухааны Аргыг Ашиглах нь 2” төслийн хүрээнд сумдын мал эмнэлгийн үйлчилгээг дэмжих зорилгоор тус аймгийн Алтай, Буянт, Дэлүүн, Толбо Улаанхус, Цэнгэл сумдад “Мал эмнэлгийн зориулалттай зөөврийн хашаа хүлээлгэн өгөв.


Алтай, Баяннуур, Буянт, Булган, Дэлүүн, Ногооннуур, Сагсай, Толбо, Улаанхус, Цэнгэл сумдад явуулын мал угаах ванн олгов. Төсөвт

өртөг: 118.4 сая


39

НИЙГМИЙН ХӨГЖЛИЙНБОДЛОГО


40

Хавдрын эсрэг аян-2018” үйл ажиллагааны хүрээнд Хавдар судлалын үндэсний төвийн болон холбогдох

бусад нарийн мэргэжлийн эмч нарын баг ирж, урьдчилан сэргийлэх үзлэгийг 06 дугаар сарын 11-15 хооронд зохион байгуулсан.

Элэг бүтэн Монгол үндэсний хөтөлбөрийн хүрээнд 15-65 насны 42933 хүн хамрагдах ёстойгоос 11500

хүн хамрагдав. Нийгмийн даатгалын байгууллагаас зохион байгуулсан зорилтот бүлгийн иргэдийн урьдчилан сэргийлэх үзлэгт 2481 иргэн хамрагдсан байна.

Эрүүл мэндийг дэмжих сангийн санхүүгийн дэмжлэгтэйгээр зохион байгуулсан “Угаарын хийн хордлогоос

урьдчилан сэргийлье” сэдэвт сургалтад Өлгий сумын багийн Засаг дарга нар, сургуулийн эмч , нийгмийн ажилтнуудад болон холбогдох мэргэжилтэнгүүд оролцов.

Аймгийн Засаг даргын урилгаар Тайвань улсын шилдэг мэргэжлийн эмч нараас бүрдсэн 29 хүний бүрэлдэхүүнтэй

баг Тайван улсын Фүжи Нийгмийн халамж, буяны сангийн дэмжлэгээр эрүүл мэндийн анхан шатны тусламж үйлчилгээг үнэ төлбөргүй үзүүлэв. Эмч нарын бүрэлдэхүүнд дотрын эмч, хүүхдийн эмч, эмгэг судлал паталоги-н эмч, яаралтай түргэн тусламжийн эмч, хятадын уламжлалт анагаахын эмч нар тус тус ажиллаа.

Дэлхийн гар угаах өдрийн хүрээнд “Цэвэр гар- Эрүүл амьдралын жор” сэдвийн дор Эрүүл мэндийн газар,

Мейрим Өрхийн эрүүл мэндийн төв, Өлгий сумын 4 дүгээр бүрэн дунд сургуулийн эмч нар хамтран 150 хүүхдэд гар угаахын ач холбогдол, гар угаах дараалал сэдэвт сургалт зохион байгуулж хүүхдүүдийн дунд гар угаах зураг, эссэ бичих уралдаан зарлаж эхний 5 байрыг урамшуулж, гарын авлагаар хангав.

Өнгөрсөн онд тус аймгийн Улаанхус, Ногооннуур сумын хил орчмын дагуу Орос-Монголын хамтарсан тандалт судалгааны ажил хийгдсэн ба тандалт судалгааны явцад Ногооннуур сумын Зааг, Жаргалант гэх газруудаас цуглуулсан тарваганы үхдэлээс тарваган тахал өвчний үүсгэгчийг илрүүлэн байгалийн голомт идэвхтэй, хүн өвчлөх магадлалтайг лабораторийн шинжилгээгээр баталгаажуулан тогтоосон.

Эрүүл мэндийн яам, Зоонозын өвчин судлалын үндэсний төв, ОХУ-ын БН Алтай улс, аймгийн Засаг даргын Тамгын газар болон Эрүүл мэндийн газар хамтран Дэлхийн эрүүл мэндийн байгууллагын дэмжлэгээр тарваган тахал өвчнөөс урьдчилан сэргийлэх зорилгоор Онцгой комисс, албадын удирдлага, мэргэжлийн ангиудын харилцан ажиллагааг сайжруулах, тухайн албадад сургалт явуулах, хүн, хүч, техник хэрэгслийн бэлэн байдлыг хангах, аврах, Тарваган тахал өвчний сэжиг илэрсэн үед хойшлуулшгүй сэргээн босгох ажиллагааг яаж зохион байгуулах тухай мэдлэг дадлага олгох бүрэн хэмжээний сургуулилтыг амжилттай зохион байгууллаа.

ЭРҮҮЛ МЭНД БОЛОВСРОЛЫН САЛБАР

41

БОЛОВСРОЛЫН САЛБАР

Увс аймагт зохион байгуулагдсан Баруун бүсийн Математикийн IV олимпиадад аймгаас оролцсон сурагчид багаараа 2-р байр эзлэв.

БСШУСЯ-ны Сургуулийн Өмнөх Боловсролын бодлогын газраас тус аймгийн төрийн болон хувийн хэвшлийн хүүхдийн цэцэрлэгийн эрхлэгч, арга зүйч нарт “Тогтвортой хөгжлийн үзэл санаа, төрөөс боловсролын талаар баримталж буй бодлого” сэдэвт сургалтыг зохион байгууллаа

“Олон хэлт боловсролын төлөвлөлт” сэдэвт сургалтыг аймгийн Боловсрол, соёл, урлагийн газрын зүгээс БСШУСЯ, ЕБоловсролын хүрээлэн, Казахстан улсын Алматы хотын сургуультай хамтран зохион байгуулав.

Казахстан улсын Алматы хотын Охидын Их сургуультай хамтран “Ы.Алтынсарин”-ы нэрэмжит Олон Улсын олимпиад зохион байгуулав. Үүнд казах хэлний олимпиадад 75, математикийн олимпиадад 26, нийт 101 сурагч хамрагдав.

ДЗОУБ-ын дэмжлэгээр Цэцэрлэгийн эрхлэгч нарын дунд “Сургуулийн өмнөх боловсролын орчин дахь хүүхэд хамгаалал” Цэцэрлэгийн арга зүйч нарын дунд “Бага насны хүүхдийн хамгаалал-багаараа ажиллах арга зүй” сэдэвт сургалт амжилттай зохион явуулав

42

Аймгийн Боловсрол, соёл, урлагийн газрын даргын санаачилгаар тус байгууллагын судлагдахуун хариуцсан мэргэжилтнүүд Увс аймгийн боловсролын салбарын үйл ажиллагаатай танилцаж, туршлага солилцоод ирлээ

2018 оны 04-р сарын 08-10-ны өдрүүдэд аймгийн хэмжээнд сургуулийн өмнөх боловсролын арга зүйч багш нарт “Бага насны хүүхэдтэй ажиллах арга зүй, багшийн харилцаа” сэдэвт сургалтыг Багшийн мэргэжил дээшлүүлэх институттэй хамтран 3 хоногийн үзүүлэх сургалтыг амжилттай зохион явуулав.

Мөн Өлгий сумын хүүхдийн 18-р цэцэрлэгт “БОЛОМЖИТ ШИЙДЭЛ” ТББ нь хүүхдийн стандарт хангасан тоглоом нийлүүлэв.

Аймгийн төвийн хүүхдийн цэцэрлэгийн эрхлэгч нарт хүүхдийн эрх, аюулгүй байдлыг ханган ажиллах тухай сургалт хэлэлцүүлэг амжилттай зохион явагдав.

АНУ-ын Энх тайвны корпусын дэмжлэгтэйгээр Ховд их сургуулийн Баян-Өлгий аймаг дахь салбар сургууль, МУБИС-ын багш нар хамтран багш бэлтгэдэг их дээд сургуулийн багш нар болон орон нутгийн цэцэрлэгийн арга зүйч нарт зориулсан “ТЭГШ ХАМРУУЛАН СУРГАХ БОЛОВСРОЛЫН ЧИГЛЭЛЭЭР СУРГАГЧ БАГШ БЭЛТГЭХ” сургалтыг амжилттай зохион байгууллаа.


Аймгийн Засаг даргын Тамгын газар, Боловсрол соёл урлагийн газартай хамтран 13 сумын бүх ерөнхий боловсролын сургуулийн багш нарын дунд спортын анхдугаар их наадам зохион байгуулав

Тус спортын их наадам долоон төрлөөр зохион байгуулагдаж багийн нийлбэр дүнгээр Сагсай сумын бүрэн дунд сургууль Нэгдүгээр, Өлгий сумын 5 дугаар бүрэн дунд сургууль Хоёрдугаар, 2 дугаар бүрэн дунд сургууль Гуравдугаар, 3 дугаар бүрэн дунд сургууль Дөрөвдүгээр байр, Толбо сумын бүрэн дунд сургууль Тусгай байрт тус тус шалгарлаа.

Аймгийн хичээл, урлаг, спортын “Бага олимпиад” -д аймгийн бага ангийн сурагчдаас гадна хөгжим, бага ангийн багш нар мэдлэг, оюун ухаан, ур чадвараа сорин оролцлоо

43

“Монгол Улсын Ардын багш, Математикийн шинжлэх ухааны доктор, профессор Абишийн Мекейн нэрэмжит бүсийн олимпиад-IV” амжилттай явагдаж, тус олимпиадад Ховд аймгаас 2 баг, тус аймгаас 23 баг оролцож, өөр өөрсдийн мэдлэг ухаан, авхаалж самбаагаа сорьж, нийт 223 сурагч өрсөлдөв.

ОХУ-ын Монгол дахь Элчин сайдын яамнаас Ховд аймагт зохион байгуулсан орос хэлний бүсийн олимпиадад манай аймгийн баг амжилттай оролцож, ОХУ-д үнэ төлбөргүй суралцах 4 эрх авч багаараа “Тэргүүн байр” эзлэв.


Баян-Өлгий аймаг Элсэлтийн ерөнхий шалгалтын үнэлгээгээр сүүлийн 26 жилд гараагүй амжилтыг үзүүлж улсын хэмжээнд 3 байраар урагшиллаа. Аймгийн Засаг даргын 2016-2020 оны үйл ажиллагааны хөтөлбөр, аймгийн Эдийн засаг, нийгмийг хөгжүүлэх үндсэн чиглэл, орон нутгийн онцлогт тохирсон оновчтой бодлогыг хэрэгжүүлэх замаар багшийг чадавхижуулах, багшийн тэргүүн туршлагыг түгээх, багшийн үнэлэмжийг нэмэгдүүлэх, мэргэжлээ зөв сонгох, сурагчдын сурлагын чанар, ур чадвар, амжилтыг ахиулах, сургалтын тогтолцоо, өрсөлдөх чадварыг нэмэгдүүлэх нөхцөлийг бүрдүүлэх зорилгоор ЭЕШ-аас 700-аас дээш оноо авч амжилт үзүүлсэн 95 сурагчидыг болон бэлтгэсэн 95 багшийг 51 сая төгрөгөөр шагнан урамшуулав

44

СОЁЛ УРЛАГ

“Улаан малгайт охин” хүүхдүүдэд зориулсан хөгжимт жүжгийг 5-р сарын 18, 19, 20-ны өдрүүдэд ХДТеатрт нийт 8 удаа тоглож, үзэгчдийн хүртэл болгов. Мөн Соёл урлагийн үйлчилгээг ард иргэддээ хүргэх зорилгоор 13 суманд аялан тоглолт хийв.

Монгол түмний өв уламжлал, соёлыг түгээн дэлгэрүүлэх, хойч үедээ өвлүүлэн үлдээх, хөгжүүлэх зорилго бүхий “Нүүдэлчин

Монгол 2018” наадам Хүй долоон худаг дахь Монгол наадам цогцолборт зохион байгуулагдав.

Залуу гэрэл зурагчин Н.Нуржас аймгийнхаа нутаг дэвсгэрийг тойрон аялж, үзэсгэлэнт байгаль, казах түмний ахуй амьдрал, ёс заншлын онцлогийг харуулсан зургуудыг мэргэжлийн өндөр түвшинд дурандаа буулгаж авсан 50 гаруй гэрэл зургуудаар гэрэл зургийн үзэсгэлэн гаргаж олны хүртээл болголоо.

Н.Нуржасын хувьд 2015 оноос Монголын гэрэл зурагчдын холбооноос зохион байгуулсан уралдаан тэмцээнүүдэд оролцож эхэлсэн бөгөөд 2016 онд манай орны 420 гаруй зурагчин 1800 орчим бүтээлээр оролцсон “Монгол, монголчууд миний дуранд” уралдаанд түүний өвлийн нүүдлийн цуврал зургууд нь “Миний эх орон Монгол” төрөлд тэргүүн байрны шагнал хүртсэн.

Мөн 2017 онд түүний бүтээл “Монголын гэрэл зураг” уралдааны шилдэг 100 бүтээлийн нэгээр тодорсон юм.

БСШУСЯам, Монголын Урлагийн ажилтны холбоотой хамтран зохион байгуулсан орон нутгийн театруудын бүсчилсэн “Шилдэг бүтээл – 2018” улсын 8-р үзлэгт уралдаанд Ардын жүжигчин, Төрийн шагналт, эрдэмтэн зохиолч, найруулагч Э.Оюуны “Хэзээ ч мартахгүй” жүжгийг амжилттай тоглож, шүүгчдийн нэрэмжит шагналаар шагнагдав.

45

БИЕИЙН ТАМИР СПОРТ

Монголын хүндийн өргөлтийн холбооноос зохион байгуулсан Хүндийн өргөлтийн өсвөр үеийн УАШТ-нд

50 кг жинд хүч үзсэн А.Алтынбек нийлбэр өргөлтөөр 132 кг өргөж алтан медаль, 53 кг жинд Т.Арай нийлбэр өргөлтөөр 85 кг өргөж хүрэл медаль, 56 кг жинд Б.Хызыр түлхэлтийн төрлөөр 65 кг өргөж хүрэл медаль + 69 кг жинд Е. Тилек огцом өргөлтөөр 80 кг өргөж хүрэл медаль, 32 кг жинд Б.Ибрахим нийлбэр өргөлтөөр 33 кг өргөж тусгай байрт тус тус шалгарлаа

Хэнтий аймагт анх удаа Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн ивээл дор зохион байгуулагдсан “Үндэсний цом-2018”

футзалын улсын аварга шалгаруулах тэмцээнд нийт 15 аймгийн шигшээ багийн 240 гаруй тамирчин оролцож Баян-Өлгий аймгийн баг тамирчид 2-р байранд шалгарав.

Үндэсний уламжлалт тоглоом тогызхумалахын “есөн хоргол” Ази тивийн аварга шалгаруулах дөрөв дэх

удаагийн тэмцээнд Р.Жасулан, Б.Алибек нар хүрэл медаль хүртэж Х.Хуралай, Р.Жасулан нар мастер цолны болзол хангав.

Б.Абылайхан Тал нутгийн марафон - Богдхан ултра трайл 50 км олон улсын марафонд амжилттай оролцож алтан медаль хүртэв.

Боксын спортын мастер Ж.Бахыт агсны нэрэмжит баруун бүсийн аварга шалгаруулах өсвөр үе, залуучуудын

боксын тэмцээнд А.Бейбит дасгалжуулагчтай тус аймгийн баг тамирчид тэргүүн байранд шалгарав.

Монгол Улсын Ерөнхий сайдын нэрэмжит “Иргэдийн спортын наадам” 13 сумын дунд зохион байгуулагдаж,

Сагсай сумын баг тамирчид тэргүүн байранд шалгарав.

Казахстан улсын Павлодар хотод зохион явагдсан “Тогыз хумалах” Олон Улсын тэмцээнд Аргоны Аслан

амжилттай оролцож, 3-р байр эзлэн, хүрэл медаль хүртэв

Үндэсний бөхийн өсвөр үеийн улсын аварга шалгаруулах 55 дахь удаагийн барилдаанд аймгаа төлөөлж 3 бөх

барилдаж Б.Жандос 1-р байранд шалгарав.

46

БИЕИЙН ТАМИР СПОРТ

ЕБС-ын сурагчдын дунд “Хүүхдийн спортын наадам”-ыг 15 дахь жилдээ спортын 9 төрлөөр амжилттай зохион байгуулж, нийт 26 сургуулийн 1508 тамирчин оролцов.

Говь-Алтай аймгийн Засаг даргын нэрэмжит баруун бүсийн аварга шалгаруулах шатрын тэмцээнд манай аймгийн баг тамирчид 3 дугаар байранд шалгарав.

Дорноговь аймагт зохион байгуулагдсан Өсвөр үеийн Улсын аварга шалгаруулах боксын тэмцээнд спортын мастер А.Бейбит дасгалжуулагчтай баг тамирчид амжилттай оролцож 63 кг-ын жинд А.Жандос алтан медаль хүртэв

Казаxстан Улсын нийслэл Астана xотод зохион байгуулагдсан Дэлxийн Үндэсний спортын төрөл морин дээрx барилдаан “Аударыспак” -ын Ази тивийн III даxь аварга шалгаруулаx тэмцээнд Монгол Улсаа төлөөлөн оролцсон Баян-Өлгий аймгийн баг тамирчид болоx 60кг М.Базарбай мөнгөн медаль 80кг С.Женисбек, 90 кг Б.Досжан нар xүрэл медаль xүртэж багаараа 2-р байр эзлэв.

Улаанбаатар хотноо зохион байгуулагдсан Азийн аварга шалгаруулах таеквондогийн насанд хүрэгчдийн тэмцээнд Ш.Ерулан дасгалжуулагчтай баг тамирчид амжилттай оролцож Х.Жандос 2 дугаар, Саранчимэг 3 дугаар байранд шалгарч мөнгө, хүрэл медаль хүртсэн амжилт үзүүлэв.

Улаанбаатар хотноо зохион байгуулагдсан гүйлтийн тэшүүрийн өсвөр үеийн улсын аварга шалгаруулах тэмцээнд Б.Жамбыл дасгалжуулагчтай 6 тамирчин амжилттай оролцож багийн нийлбэр дүнгээр 3 хүрэл медаль хүртэв

Монгол, Казахстан улсын гавьяат тамирчин, Монгол улсын харцага Однайн Бахытын нэрэмжит өсвөр үеийн баруун бүсийн аварга шалгаруулах үндэсний бөхийн барилдаанд Баян-Өлгий аймгийн баг тамирчид 1 дүгээр байранд шалгарав

Киргизстан Улсын Чолпан-Ата Иссык-Кульд зоxион байгуулагдсан дэлxийн нүүдэлчдийн 3-р иx наадамд Монгол Улсаа төлөөлөн оролцсон баг тамирчид амжилттай оролцож Көк-бөрү (Тулам булаацалдаx) тэмцээнд 5-р байр эзлэн Эр-Иниш (Морин дээрx барилдаан)-д 2 xүрэл медаль, шагналт 4-р байрт 2 тамирчин шалгарав.

47

БИЕИЙН ТАМИР СПОРТ ХУУЛЬ ХЯНАЛТ

УИХ-аас шинээр баталсан, шинэчлэн найруулсан, нэмэлт өөрчлөлт орсон хууль тогтоомж болон Засаг даргын эрхлэх асуудлын хүрээний агентлаг, байгууллагуудын зүгээс иргэдэд үзүүлж байгаа ажил, үйлчилгээний нэр төрөл, хүртээмжийг олон нийтэд таниулах, түгээн дэлгэрүүлэх зорилгоор “Хууль сурталчлах өдөрлөг”-ийг зохион байгуулж, иргэдэд шаардлагатай байгаа мэдээлэл, зөвлөгөө, үйлчилгээг нэг цэгээс хүргэж, ард иргэдийн өргөдөл гомдол санал хүсэлтийг сонсож ажиллав.

Насанд хүрээгүй хүүхдийг гэмт хэрэг, зөрчлөөс урьдчилан сэргийлэх , хүүхдийн хүмүүжилд эцэг эхийн оролцоог нэмэгдүүлэх ажлын хүрээнд сумдын Засаг дарга, ЕБ-ын сургуулиудын захирал, нийгмийн ажилтан, эцэг эхийн төлөөллийг хамруулсан “Хүүхдийн хүмүүжилд эцэг эхийн оролцоог нэмэгдүүлэх нь” сэдэвт аймгийн нэгдсэн зөвлөгөөнийг зохион байгууллаа.

Тус зөвлөгөөн нь хүүхэд хамгаалал, хүүхдэд аюулгүй ээлтэй орчин бүрдүүлэхэд эцэг эхийн хариуцлага, оролцоог нэмэгдүүлэх, цаашид тэдний зан үйл, ойлголт, хандлагад нөлөөлөх үйл ажиллагааг өргөн хүрээнд авч хэлэлцсэнээрээ онцлогтой болов.

Аймгийн ЗДТГазар, Архивын ерөнхий газартай хамтран аймагт анх удаагаа “АРХИВ, АЛБАН ХЭРЭГ ХӨТЛӨЛТИЙН ОНОЛ, АРГА ЗҮЙ ” сэдэвт “МЭРГЭЖИЛ ОЛГОХ” сургалтыг бага зардлаар зохион байгуулав. Сургалтад аймаг, сумдын албан байгууллагуудын архив, бичиг хэргийн ажилтнууд болон хувь хүмүүсээс бүрдсэн 60 хүн хамрагдаж мэргэжлийн үнэмлэхтэй боллоо

Монгол Улсын хил дээр үйл ажиллагаа явуулж буй хилийн хяналтын байгууллагуудын хамтын ажиллагаа, Улсын хил дээр мөрдөгдөх Монгол улсын хууль, дүрэм журмын хэрэгжилтийг сахиулан хангуулах ажлын хүрээнд аймгийн Засаг даргын Тамгын газрын Хууль, эрх зүйн хэлтэс, Мэргэжлийн хяналтын газар хамтран “Хилийн хяналтын байгууллагуудын удирдах ажилтны зөвлөгөөн”-ийг зохион байгууллаа.

Гэр бүлийн хүчирхийлэлтэй тэмцэх тухай хууль болон хүүхэд хамгааллын чиглэлээр хэрэгжиж буй хууль тогтоомжийн хэрэгжилтийг сайжруулах, гэр бүлийн хүчирхийлэл үйлдэх, хүүхдийн эсрэг гэмт хэргээс урьдчилан сэргийлэх ажлыг эрчимжүүлэх, шалтгаан нөхцөлийг арилгах зорилгоор “Гэр бүл, нийгмийн орчинд хүүхдийн эрхийг хангахад тулгамдаж буй асуудал, шийдвэрлэх арга зам” сэдэвт эрдэм шинжилгээний бага хурал зохион байгуулагдав.

Оролцсон илтгэгчдээс:Бугат сумын нийгмийн ажилтан Б. Нургүл Тэргүүн, Онцгой

байдлын газрын архивч Б. Уранцэцэг Хоёрдугаар, Цагдаагийн газрын урьдчилан сэргийлэх ажил хариуцсан ахлах мэргэжилтэн, цагдаагийн хошууч Ж. Жанболат Гуравдугаар, Дарын цогцолбор сургуулийн монгол хэл, уран зохиолын багш А. Хуралай Тусгай байранд шалгарлаа.

Баян-Өлгий аймаг дахь Цагдаагийн газраас санаачлан Өлгий сумын ГХУСАЗСЗ-тэй хамтран иргэн бүрийн хариуцлагыг дээшлүүлэх, хуулиа дээдлэх, сахин биелүүлэх сэтгэлгээг төлөвшүүлэхэд чиглэсэн ухуулга, нөлөөллийн

“Би хариуцлагатай иргэн” аяныг амжилттай зохион байгуулаа.

48

“Орчин цагийн архив 90 жил” нээлттэй хаалганы өдөрлөг зохион байгуулж, архивын түүхэн баримтуудаар үзэсгэлэн гаргав.

Гэр бүлийн орчинд хүүхдийн хүмүүжлийг төлөвшүүлэх, үүрэг хариуцлагыг нэмэгдүүлэхэд эцэг эхийн оролцоог хангах, гэр бүлийн хүчирхийлэл, хүүхдийн эсрэг гэмт хэргээс урьдчилан сэргийлэх, холбогдох хууль тогтоомжийг мэдээлэх сурталчлах,мэргэжил, арга зүйн удирдлагаар хангах зорилгоор “ГЭР БҮЛИЙН ОРЧИН БА ХҮҮХДИЙН ХҮМҮҮЖИЛ” сэдэвт аймгийн нэгдсэн сургалт, хэлэлцүүлэг зохион байгууллаа.

Сургалт, хэлэлцүүлэгт сумдын засаг дарга, сургуулийн захирал, нийгмийн бодлогын түшмэл, эцэг эхийн төлөөлөл зэрэг нийт 130 хүний төлөөлөл оролцлоо

“Байгалийн ургамлыг хууль бусаар бэлтгэх гэмт хэрэг, зөрчлөөс урьдчилан сэргийлэхэд орон нутгийн иргэдийн оролцоо” сэдэвт сургалт, зөвлөгөөнийг зохион байгуулж, холбогдох байгууллагууд Байгаль орчны хууль, тогтоомжийн талаар мэдээлэл хийж, иргэдэд мэргэжил арга зүйн зөвлөгөө өгөв.

“Хүнсний аюулгүй байдлыг хангахад-Иргэн таны оролцоо” сарын аяны хүрээнд Өлгий сумын 1272 өрхийн хүнсний эрхийн бичгийн үйлчилгээнд хамрагдсан 6936 иргэнд хүнсний бүтээгдэхүүнээр үйлчлэх гэрээ байгуулсан 23 хүнсний дэлгүүрийн эзэд, худалдагч нарт Хөдөлмөр, халамж үйлчилгээний газар, Мэргэжлийн хяналтын газрын холбогдох улсын байцаагч, мэргэжилтэнгүүд “Хүнсний эрхийн бичиг олгох журам”-ын хэрэгжилтийн талаар сургалт зохион байгуулав.

Хил хамгаалах туслах хүчний орон тооны бус зөвлөлийн нэгдсэн зөвлөгөөн зохион байгуулагдаж, Монгол Улсын хилийн тухай хууль, төрөөс хилийн талаар баримтлах бодлого, аймгийн Засаг даргын захирамжаар батлагдсан орон тооны бус зөвлөлийн 2017 онд хийж хэрэгжүүлсэн ажлын тайлан, хил хамгаалах байгууллагуудын хамтын ажиллагаа, аймгийн хил орчмын нутаг дэвсгэрт өмнөх онд гарсан гэмт хэрэг, зөрчил цаашид авч хэрэгжүүлэх арга хэмжээнүүдийн талаар зөвлөлдөв.

ХУУЛЬ ХЯНАЛТ

49

Аймгийн Иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурлын даргын ивээл дор “Гэмт хэргээс урьдчилан сэргийлэх ажилд тулгамдаж буй асуудал шийдвэрлэх арга зам, инноваци нэвтрүүлэх нь ” аймгийн нэгдсэн сургалт зөвлөгөөн зохион байгуулав.

Сургалт зөвлөгөөнд аймаг сумын удирдлагууд, хэсгийн төлөөлөгч нар оролцов

НҮБ-ын Хүүхдийн сангийн санхүүжилтээр БСШУСЯ, аймгийн ЗДТГ, ЭМГ, ОБГ, БСУГ, ГБХЗХГазар хамтран “Гамшгийн үеийн боловсрол, эрүүл мэндийн үйлчилгээ, хүүхэд хамгаалал, ус, ариун цэврийн байгууламж, орчны аюулгүй байдал” сэдэвт сургалт зохион байгууллаа.

Мөрдэстэй бүсгүй тэмцээн амжилттай зохион байгуулав.Дайчилгааны бэлтгэл нөөцийн бүрэлдэхүүний сургалт

зохион байгуулав.

Зэвсэгт хүчний ойн баяраар Төрийн цэргийн байгууллагуудын дунд марш-тактиктийн тэмцээн зохион байгуулагдлаа.

БАТЛАН ХАМГААЛАХ АЮУЛГҮЙ БАЙДАЛ

ХУУЛЬ ХЯНАЛТ

Газрын харилцаа, барилга, нийтийн аж ахуйн удирдах ажилтны зөвлөгөөн зохион байгуулав

Зөвлөгөөнөөр барилга, нийтийн аж ахуйн салбарт төрөөс баримтлах бодлого, шинэчлэл, төрийн байгууллагуудын хийж гүйцэтгэсэн ажил, төлөвлөсөн ажлууд, салбарт тулгарч байгаа асуудал “Барилгын тухай” хууль шинэчлэгдэн батлагдсантай холбогдуулан гарсан тогтоол, шийдвэрийн талаар хэлэлцэж санал солилцлоо.

50

НИЙГМИЙН ХАЛАМЖ

Зорилтот өрхийн хөгжил, хамгааллыг сайжруулах хөтөлбөрийн хүрээнд аймгийн хэмжээнд нийт 452 өрх сонгогдсон. Сонгогдсон зорилтот өрхүүдэд “Өрхийн хөгжлийн төлөвлөгөө” боловсруулж, өрхийн дэвтрийг хөтөлж, өрхийн жагсаалт үүсгэн хүн амын судалгаа хийв.

Хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийн нийгмийн үйлчилгээнд тэгш хамрагдах боломж нөхцөлийг бүрдүүлэх зорилгоор “Хөгжлийн бэрхшээлтэй хүний эрхийг хангах, хүн амын эрүүл аюулгүй амьдрах тааламжтай орон зайн орчныг бүрдүүлэх зэрэг барилгын салбарт бусад тулгамдаж буй асуудал” сэдэвт зөвлөгөөн зохион байгуулагдаж, аймгийн хэмжээнд үйл ажиллагаа явуулж байгаа 24 аж ахуй нэгж байгууллагын захирал, инженер нар оролцлоо.

Монголын Үндэсний олон нийтийн радио телевизээс Сар шинийн баярыг угтан жил бүр уламжлал болгон хаврын эхэн сарын шинийн нэгэнд үзэгч түмэндээ хүргэдэг “Монгол түмний мэнд” нэвтрүүлэгт Баян-Өлгий аймгийн Засаг дарга А.Гылымхан 2017 онд урлаг, спорт, амжилт бүтээлээр тэргүүлсэн салбар салбарын шилдгүүдийн хамт оролцов.

Өсвөр үеийн хөвгүүдийг аливаа гэмт хэрэгт өртөх, гэр бүл сургуулийн орчинд хүчирхийлэлд өртөхөөс урьдчилан сэргийлэх, охид бүсгүйчүүд, ээжүүдийг хамгаалах, хайрлах хандлагад сургах зорилготой сургалт явуулсан. Тус сургалтад ерөнхий боловсролын 10,11,12-р ангийн 1000 хөвгүүд хамрагдав.

ХӨДӨЛМӨР ЭРХЛЭЛТ

51


Аж ахуй, бичил бизнес, үйлдвэрлэл, үйлчилгээ эрхэлдэг 81 иргэнээс санхүүгийн дэмжлэгт хамрагдах хүсэлт гаргаснаас 61 аж ахуй, бичил бизнес эрхлэгчдэд 164,5 сая төгрөгийг эргэн төлөгдөх санхүүгийн дэмжлэг олгож, үүний үр дүнд шинээр 61 байнгын ажлын байр бий боллоо

Ажилгүй 44 иргэнийг бүлгийн зохион байгуулалттайгаар түр ажлын байраар хангаж Өлгий сумын төвд хүнсний ногоо тариалах арга хэмжээ авч ажиллав.

Асрамжаас гарсан, хорихоос суллагдсан, ажилгүй иргэн болон сургууль завсардсан ажилгүй залуучууд зэрэг нийт 109 иргэнийг хөдөлмөрт бэлтгэх арга хэмжээнд хамруулав.

Мөн Иргэний суралцах мэргэжлийн чиглэл, хүсэлтийг харгалзан цэцэрлэгийн туслах багш-48, барилгын сантехник-26, барилгын засал чимэглэл-18 зэрэг мэргэжлээр нийт 92 иргэнийг түр сургалтад хамруулав тэдний 61 хувь нь ажлын байртай болов.

Мэргэжлийн боловсрол сургалтын байгууллагыг төгссөн төгсөгчдөөс ирүүлсэн 17 төслийг 3 үе шаттайгаар сонгон шалгаруулж ажлын хэсгийн шийдвэрээр 10 төгсөгчдөд 30,0 сая төгрөгийн санхүүгийн дэмжлэг олгож шинээр 10 ажлын байр бий болгов.

Швейцарын хөгжлийн агентлагийн “Залуучуудын хөдөлмөр эрхлэлтийг дэмжих төсөл”-тэй хамтран Гарааны бизнесийг дэмжих арга хэмжээг зохион байгуулж шинэ санаа нь нэгдүгээр байр эзэлсэн багт ШХА-аас 10,0 сая төгрөгийн буцалтгүй санхүүгийн дэмжлэг, хоёрдугаар байр эзэлсэн багт орон нутгийг хөгжүүлэх сангаас 4,0 сая төгрөг, шагналт байр эзэлсэн 4 баг тус бүрт ХЭДС-аас 10,0 сая төгрөгийн зээл олгов.

52


Малчдын хөдөлмөр эрхлэлтийг дэмжих хөтөлбөрийн хүрээнд Баяннуур, Дэлүүн, Ногооннуур, Сагсай, Өлгий сумдын 46 малчин өрхөд 216 000 000 сая төгрөг зарцуулж, 4715 толгой мал худалдаж авч өгөв.

Аймгийн Хүнс хөдөө аж ахуйн газраас зохион байгуулсан “Намрын ногоон өдрүүд”-үзэсгэлэн худалдаанд Хөдөлмөр эрхлэлтийг дэмжих сан, Жижиг дунд үйлдвэрийг хөгжүүлэх сангаас хөнгөлттэй зээлд хамрагдсан 12 сумын болон аймгийн төвд үйл ажиллагаа явуулж буй 50 гаруй хувиараа хөдөлмөр эрхлэгч, аж ахуй нэгжүүд оролцож нийт 7,3 сая төгрөгийн борлуулалт хийв.

Хувиараа хөдөлмөр эрхэлдэг хөгжлийн бэрхшээлтэй 21 иргэнд эргэн төлөлттэй 55.0 сая төгрөгийн санхүүгийн дэмжлэг олгож, 25 байнгын ажлын байр бий болгов.

Мөн Хөгжлийн бэрхшээлтэй 23 иргэнийг хөдөлмөрт бэлтгэх арга хэмжээний сургалтад хамруулж, 1.3 сая төгрөг зарцуулав.Үүнээс гадна хувиараа хөдөлмөр эрхэлдэг хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийн бараа бүтээгдэхүүнийг борлуулах борлуулалтын төв

ажиллуулж 7 бэрхшээлтэй иргэнд бараа, бүтээгдэхүүнээ борлуулахад 3 600 000 төгрөгийн дэмжлэг үзүүлэв.

53

ХӨДӨЛМӨР ЭРХЛЭЛТ ГЭР БҮЛ, ХҮҮХЭД ЗАЛУУЧУУД

Улс тунхагласны өдрийг тохиолдуулан Залуу үеийнхэнд эх оронч сэтгэлгээг төлөвшүүлэх, төр улсаа эрхэмлэн дээдлэх, эх орон, ард түмнийхээ өмнө хүлээсэн эрх үүрэг, хариуцлагаа ухамсарлан чин шударгаар амьдрах, түүх соёлоороо бахархах үзлийг төлөвшүүлэх зорилгоор Монгол Улсын “ИРГЭНИЙ АНДГАЙ ӨРГӨХ ЁСЛОЛ” –ын үйл ажиллагааг зохион байгуулав.

Арга хэмжээнд аймгийн төвийн сургуулиудын 16 нас хүрч байгаа шинэ залуу үеийн төлөөлөл болох 150 сурагчид оролцож нэгэн дор андгайгаа өргөж, шилдэг төлөөлөл болсон 30 гаруй сурагчид аймгийн удирдлагуудаас иргэний үнэмлэх, батламжийг гардан авлаа.

Норвегийн тусламжийн байгууллагаас “Хүүхдийн Эрх–Хөгжил2” төслийг 2014-2018 онд тус аймгийн нийт дотуур байртай төрийн өмчит ЕБС-ийн дотуур байранд хэрэгжүүлэн хүүхдийн эрх хамгаалал, хүүхэд хүмүүжлийн эерэг арга, хөгжил оролцооны чиглэлээр сургалт зохион байгуулж, 42 дотуур байранд хүүхэд хөгжлийн танхим тохижуулан байгуулахад дэмжлэг үзүүлж 84 сая төгрөгийн ном, тоглоом сургалтын хэрэглэгдэхүүнээр хангасан, мөн дотуур байр бүрт анхны тусламжийн багц бүрдүүлэхэд 9 сая төгрөгийн материалын дэмжлэг, 3 загвар дотуур байранд нийт 24 сая орчим төгрөгийн материаллаг хөрөнгө оруулалтуудыг тус тус хийсэн байна

Өсвөр үе, залуучуудын эрүүл мэндийг дэмжих, эрүүл мэндийн үзлэг шинжилгээнд хамруулах, НҮЭМ-ийн боловсрол олгох, ээлтэй тусламж үйлчилгээ үзүүлэх, тэдэнд үзүүлэх эрүүл мэндийн тусламж үйлчилгээний чанар хүртээмжийг сайжруулах, өсвөр үеийнхэнд эрсдэлээс хамгаалах ур чадвар эзэмшүүлэх, өсвөр үе, залуучуудын бэлгийн болон НҮЭМ-ийн тулгамдсан асуудлыг шийдвэрлэхэд шаардлагатай мэдээллийг сонирхолтой, үр дүнтэй шинэлэг, бүтээлч аргаар түгээх зорилгоор “Эрүүл оюутан” хөтөлбөрийг аймгийн ГБХЗХГ-ын дэргэдэх Залуучуудын Хөгжлийн Төвийн санаачилгаар аймгийн Ирээдүйн босго төв, Эрүүл мэндийн газартай хамтран хэрэгжүүлэв.

Хүүхэд өсвөр үеийнхэнд Монгол үндэстний урлагийн их өв санг түгээн дэлгэрүүлэх, эзэмшүүлэх, өвлүүлэх, сурталчлах тэдний авьяас чадварыг хөгжүүлэх, харилцан суралцах, хамтран уран бүтээл туурвих Монгол Улсаас ЮНЕСКО-д бүртгүүлсэн соёлын өвийг хүүхэд багачуудад өвлүүлж, Монгол үндэстний соёл урлаг, зан заншлаараа бахархах үзлийг төлөвшүүлэх соёлын өвийг хөгжүүлэх зорилгоор “Хүүхдийн урлагийн их наадам”-ыг 3 үе шаттайгаар аймгийн хэмжээнд амжилттай зохион байгууллаа.

54

Сагсай, Баяннуур, Толбо сумдад нийт 6 га талбайд ойжуулалт хийгдлээ.

Монголын зэрлэг амьтан судлах хамгаалах төв, Цармын бүргэдийн холбоотой хамтарч “Бүргэдийг байгальд эргүүлэн тавих ёслол”-ын арга хэмжээ, эрдэм шинжилгээний бага хурлыг Улаанхус суманд зохион байгуулав.

Дэлхийн байгаль хамгаалах сан (WWF)-гийн Монгол дахь хөтөлбөрийн газраас хэрэгжүүлж буй “Ирвэстэй нутгийн ирээдүй” төслийг Толбо, Бугат сумдад таван жилийн хугацаатай хэрэгжүүлэхээр боллоо.

Төсөл хэрэгжих 5 жилийн хугацаанд тухайн нутгийн иргэд, малчид, орон нутгийнхны оролцоотойгоор нэн ховор цоохор ирвэсний амьдрах орчин, идэш бологч амьтдын хамгааллыг сайжруулах төдийгүй хууль бус агнуур, зэрлэг амьтны эд эрхтний худалдааг хууль хяналтын байгууллагуудын хамтын оролцоотойгоор бууруулах, бэлчээрийн зөв менежментийг хэрэгжүүлж бэлчээрийн даацад тохирсон мал аж ахуйг хөгжүүлэх, малын гаралтай бүтээгдэхүүнийг зах зээлд борлуулах өртгийн сүлжээг дэмжих замаар малчдын амьжиргааг дээшлүүлэхэд анхаарч ажиллахаар төлөвлөөд байна.

Байгаль хамгаалах ажилд бүх нийтийн оролцоог хангах, ёс заншлаа дээдэлсэн, байгальд ээлтэй зөв дадлыг эзэмшсэн залуу үеийг бэлтгэх зорилгоор БОАЖЯ-аас зохион байгуулж буй “Хандлагаа өөрчилье” уриатай “Ногоон паспорт Монгол орон даяар” аян Баян-Өлгий аймагт нээлтээ хийлээ.

Тус арга хэмжээнд аймгийн Ерөнхий боловсролын сургуулиудын IX-XI ангийн 500 гаруй сурагчдыг байгаль хамгаалах үйлсэд татан оролцуулах зорилгоор “Ногоон паспорт” гардуулж сургуулийн Эко клуб хариуцсан багш нарт аюултай хог хаягдал болох зай хураагуур хийх зориулалтын хогийн савыг олголоо.

“Ирвэс хамгаалах олон улсын өдөр”-ийг тохиолдуулан “Ирвэсийн эх нутаг-2018” баруун бүсийн их наадмыг “Бид хуулиар хамгаалагдсан” уриан дор Өлгий хотод зохион байгууллаа.

Наадамд Баян-Өлгий аймгаас дөрөв, ОХУ-ын Алтайн Бүгд Найрамдах улс болон хөрш зэргэлдээ Увс, Ховд, Говь-Алтай аймгаас тус бүр сурагчдын хоёр баг, нийт 200 орчим хүүхэд оролцож, ирвэс болон түүний идэш тэжээл, хамгаалал, бусдын нөлөөлөл зэрэг асуудлуудыг театрчилсан тоглолт, уран зургийн үзэсгэлэн гаргах, ухуулах хуудас тараах зэрэг төрөл бүрийн арга хэлбэрээр үе тэнгийнхэн болон олон нийтэд таниулав.

“Аймгийн уул уурхай, бичил уурхайн өнөөгийн байдал цаашдын чиг хандлага” сэдэвт зөвлөгөөн зохион байгуулагдав

БАЙГАЛЬ ОРЧИН

55

Өвлийн аялал жуулчлалыг улсын хэмжээнд хөгжүүлэх зорилтын хүрээнд Байгаль орчин аялал жуулчлалын яам, Баян-Өлгий аймгийн Засаг даргын Тамгын газар, Байгаль орчин аялал жуулчлалын газар, Нийслэлийн аялал жуулчлалын газар, Улаанбаатар Хотын Аялал Жуулчлалын Холбоо, Монголын бүргэдчдийн холбоо, Баян-Өлгий аймгийн Нутгийн зөвлөл хамтран “Бүргэдийн баяр”-ыг Улаанбаатар хот “Чингисийн Хүрээ” жуулчны баазад 11 дэхь жилдээ зохион байгуулав.

Тус арга хэмжээнд аймгаас 21 бүргэдчин оролцож бүргэдээр ан хийх, көкпар буюу тулам булаацалдах, газраас зоос шүүрэх зэрэг казах ардын уламжлалт тоглоомуудыг гадаад дотоодоос ирсэн 8000 гаруй жуулчдад сонирхууллаа.

“Ай Ти Эм Монголиа”-2018 олон улсын аялал жуулчлалын үзэсгэлэнд тус аймгаас 30 гаруй аялал жуулчлал, гар урлалын чиглэлээр үйл ажиллагаа эрхэлдэг компаниудын төлөөлөл хамрагдав.

Энэ оны 3 дугаар сарын 24-ний орой аймгийн төв талбайд 500 гаруй хүн цугларч, дэлхийн дулаарал, уур амьсгалын өөрчлөлтийн эсрэг “Эх дэлхийн цаг” арга хэмжээнд нэгдэж буйгаа илэрхийллээ.

Энэ үеэр талбайд 1000 лаа асааж, Өлгий хотын төв хэсгийн гудамж талбайн гэрлийг 20:30-21:30 цагийн хооронд унтрааж, уг арга хэмжээний үр дүнд хоёр сая орчим төгрөгийн эрчим хүч хэмнэгдлээ.

2018 оны 3 дугаар сард зохиосон “Байгаль хамгаалах сарын аян”- ы үеэр зарлагдсан “Архины шил цуглуулах” уралдаанд нийт 10 сургууль оролцож 20503 ширхэг архины шил цуглуулсан ба уг шилүүдээр Толбо чиглэлийн авто замын дагуу “Ногоон хэрэм”-ийн ойн зурвасын инженерийн хийцтэй гүний өрмийн худгийн гадна барилгыг барьж ашиглалтанд орууллаа.

Аймгийн аялал жуулчлалын холбооны санаачилгаар “Аялал жуулчлалыг хамтдаа хөгжүүлье” сэдэвт хөтөч тайлбарлагч, жолооч нарын сургалтыг зохион байгуулж, сертификат олгов.

АЯЛАЛ ЖУУЛЧЛАЛЫН ТАЛААР

Дэлхийн өвд бүртгэлтэй Казах ард түмний бүргэдээр ан хийх соёлын өвийг дэлхийд таниулсан аялал жуулчлалын эвент арга хэмжээг 19 дэх удаагаа зохион байгуулав. 1999 онд буюу анх удаа зохиогдсон Бүргэдийн баярт 30 жуулчин ирж байсан бол 19 дэх жилдээ 20 гаруй улсаас 1350 гаруй жуулчин ирж жил бүр ирэх жуулчдын тоо өссөн үзүүлэлттэй байна.

Тус баярт 10 сумаас 120 бүргэдчин, гадаадын 1300 гаруй жуулчин , дотоодын 5000 иргэд ирж оролцон хөтөлбөрийн дагуу амжилттай зохион байгуулагдав.

56

57

БНХАУ-ын Хунань мужийн Жанжиажэ хотноо зохион байгуулагдсан NEAR буюу Зүүн хойд Азийн нутгийн захиргааны холбооны 12 дугаар Бүгд хуралд аймгийн Засаг дарга А.Гылымхан оролцов.

Тус хуралд NEAR холбооны гишүүн 5 улсын 77 муж, аймгуудаас төлөөлөл оролцсон бөгөөд энэ удаагийн бүгд хурлаар гишүүн орон нутгуудын харилцаа, хамтын ажиллагааг өргөжүүлэн бэхжүүлэх асуудлуудыг хэлэлцэж, салбар хороодын үйл ажиллагааны тайлан, гишүүн орон нутгуудын илтгэл, дараагийн хурлыг зохион байгуулах орныг сонгох, туг гардуулах ёслол болов.

НҮБ-ын Монгол улс дахь Хүүхдийн сангийн Ус хангамж, ариун цэвэр, эрүүл ахуйн зөвлөх Ким Хан Чүл, Хүүхдэд ээлтэй орон нутаг хариуцсан зөвлөх Б. Зояа, БСШУСЯ-ны Хүүхдийн хөгжил, хамгаалал, сургалтын орчин, хэрэглэгдэхүүний бодлого, зохицуулалт хариуцсан ахлах мэргэжилтэн доктор С.Болормаа нар тус аймагт ажиллаж Өлгий сумд буусан үер усны дараах хойшлуулшгүй сэргээн босголтын ажилтай танилцаж, ариутгал халдваргүйжүүлэлтийн ажилд зориулан 60 сая төгрөгийн санхүүгийн дэмжлэг үзүүлэв

НҮБ-ын Хүн амын сангаас Гэр бүлийн хүчирхийллийн хохирогчдод үйлчилгээ үзүүлэх Нэг цэгийн үйлчилгээний төвийн байрны засварт 10 сая, тавилга тоног төхөөрөмж зэрэг бусад шаардлагатай зүйлсийн худалдан авалтад зориулж 71,4 сая нийт 81,4 сая төгрөгийн хөрөнгө оруулалт хийж, харилцан ойлголцлын санамж бичигт гарын үсэг зурлаа.

Монгол Улсын Гадаад харилцааны сайд Д.Цогтбаатар, Сангийн сайд Ч.Хүрэлбаатар, Бүгд Найрамдах Хятад ард Улсын Гадаад хэргийн сайд Ван И тэргүүтэй төлөөллүүд 2018 оны 08 дугаар сарын 24-ний өдөр Увс аймагт Монгол Улсын баруун таван аймаг Баян-Өлгий, Ховд, Увс, Завхан, Говь-Алтайн Засаг дарга нартай уулзалт зохион байгуулав. Уг уулзалтын хүрээнд аймгуудын Засаг дарга нар голдуу Монгол, Хятадын Даян-Хуншаньзей, Булган-Такешикений боомтуудад тулгамдаж буй хүнд суртал, зам, дэд бүтцийн асуудлыг дурдаж, хоёр улсын Аялал жуулчлалын салбарыг хөгжүүлэхэд дэмжлэг туслалцаа үзүүлж хамтран ажиллах саналыг Монгол Улс, БНХАУ-ын Төрийн дээд албан тушаалтнуудад дэвшүүлэв.

Норвегийн Тусламжийн Байгууллага, аймгийн Засаг даргын Тамгын газартай хамтран “Хөгжлийн бэрхшээлтэй хүүхдийн хөгжлийг дэмжих” төсөл хэрэгжүүлэхээр хоёр талын саналыг тусгасан хамтран ажиллах гэрээнд гарын үсэг зурав.

Энэхүү төслийн хүрээнд хоёр тал аймагтаа амьдарч буй нийт хөгжлийн бэрхшээлтэй хүүхдийн тоо, хөгжлийн бэрхшээлийн хэлбэрийг тодорхойлж, тэдний болон гэр бүлийн хэрэгцээг тогтоон дэмжлэг үзүүлэх юм.

Онцолж хэлэхэд Норвегийн тусламжийн байгууллага нь 2010 оноос эхлэн эрүүл мэндийн анхан шатны тусламж үйлчилгээг бэхжүүлэх тухай 1 болон 2 дугаар шатны төслийг амжилттай хэрэгжүүлж нийт 2 тэрбум 832 сая 850 мянган төгрөгийн хөрөнгө оруулалт хийсэн байна.

ГАДААД ХАРИЛЦАА

58

2018 оны 5 дугаар сард аймгийн ИТХ-ын төлөөлөгчид болон зарим байгууллагуудын дарга нар Бүгд найрамдах Турк улсын Истанбул хотод зохион байгуулагдсан Турк ертөнцийн хамтын ажиллагааны арга хэмжээнд оролцов. Арга хэмжээний хүрээнд Истанбул болон зарим хотуудын удирдлагуудтай уулзаж байгаль орчин, аялал жуулчлал, хүнс, хөдөө аж ахуйн салбарт хамтран ажиллах талаар санал, туршлага солилцов. Мөн цаашид эмийн ургамал бэлдэх, боловсруулахад туршлага солилцох арга хэмжээ зохион байгуулахаар тохиролцов.

Бүгд найрамдах Казахстан Улсын Засгийн газраас Монгол улсад 500 мянган америк долларын санхүүгийн дэмжлэг үзүүлэв.

Энэ тусламжийг Бүгд найрамдах Казахстан улсаас Монгол улсад суугаа онц бөгөөд бүрэн эрхт Элчин сайд К.И.Кобландин Шадар сайдад хүлээлгэн өгсөн бөгөөд үүний 400 мянган ам.долларыг Өлгий сумын үерийн гамшигт нэрвэгдсэн иргэдэд олгосон юм.

Аймгийн Засаг дарга А.Гылымхан, Засаг даргын орлогч А.Камелият нар 2018 оны 3 дугаар сарын 6-ны өдөр Япон улсын Хёго мужид зохион байгуулагдсан /“NEAR”/ буюу Зүүн хойд Азийн нутгийн захиргаадын холбооны Гамшгаас сэргийлэх салбар хорооны 16 дугаар хуралд оролцов.

Хурлаар Япон улсын Хёго мужид байрлах гамшгаас сэргийлэх төвийн үйл ажиллагаатай танилцан, болзошгүй гамшгийн аюулаас урьдчилан сэргийлэх чиглэлээр туршлага судалж, муж улсуудтай хамтран ажиллах гэрээнд гарын үсэг зурав

2018 оны 10 дугаар сард аймгийн ИТХ-ын төлөөлөгчид БНХАУ-ын Бээжин, Шанхай хотуудаар аялав. Уг аялалын хүрээнд БНХАУ-ын томоохон хотуудын аялал жуулчлал, дэд бүтцийн салбаруудын хөгжилтэй танилцаж цаашид тус аймагт хэрэгжүүлэх боломжуудыг судлав.

БНХАУ-ын Хүнань мужийн Иян хотноо “Нээлттэй иноваци, Түмэн газрын цайны замын шинэ эринийг угтацгаая” уриан доор зохион байгуулагдсан 6 дах удаагийн Монгол, Хятад, Оросын Түмэн газрын цайны замын хотуудын дарга нарын дээд түвшний уулзалтад урилгаар аймгийн Засаг дарга оролцож “Орон нутгийн цайны зам ба Баян-Өлгий аймгийн оролцоо” сэдвээр илтгэл тавьж, Монгол, Хятад, ОХУ-ыг холбосон ачаа тээвэрлэлтийг хамгийн түргэн хугацаанд, хямд өртгөөр тээвэрлэх тээвэр логистик төв байгуулах санал дэвшүүлэв

ГАДААД ХАРИЛЦАА

59

Азийн хөгжлийн банк нь Монгол Улсын Засгийн газар, Барилга, хот байгуулалтын яамтай хамтран “Аймаг, сумын төвийн бүсчилсэн хөгжлийн хөрөнгө оруулалтын хөтөлбөр” техник туслалцааны төслийг 10 жилийн хугацаанд олон шатлалт зээлийн шугамаар хэрэгжүүлэхээр болж, Баян-Өлгий, Увс, Ховд, Дорнод аймагт төслийн эхний үе шатыг хэрэгжүүлж эхэлсэн юм. Энэ хүрээнд хот байгуулалт, төлөвлөлт, хөдөөгийн болон бизнесийн хөгжлийн талаар судлах, орон нутгийн салбар бүрт тулгамдаж буй асуудлыг тодорхойлох, цаашид хийж хэрэгжүүлэх шаардлагатай ажлуудыг эрэмбэлэх зорилгоор Азийн хөгжлийн банкны “Аймаг, сумын төвийн бүсчилсэн хөгжлийн хөрөнгө оруулалтын хөтөлбөр” техник туслалцааны төслийн баг Баян-Өлгий аймагт ажиллаж “Хот байгуулалт, дэд бүтэц, орон сууц, байгаль орчны салбар”, “Эрүүл мэнд, боловсрол, соёл урлаг, спорт, нийгмийн халамж, хөдөлмөр эрхлэлт, төсөв санхүүгийн салбар”, “Хөдөөгийн хөгжил” , “Бизнесийн хөгжил” гэсэн үндсэн 4 чиглэлээр салбар уулзалт зохион байгуулав.

Амжилт бүтээлээрээ салбараасаа шалгарч 2016 онд шилдэг ээр шалгарсан албан хаагчдыг 2017 онд Казакстан улсад зохион байгуулагдсан “Ехро 2017” арга хэмжээнд оролцуулсан ба 2017 оны аймгийн шилдгүүдийг БНХАУ-ын Манжуур хотод аялуулах үйл ажиллагааг зохион байгуулж, ажлын үр дүнг урамшуулав.

Бүгд Найрамдах Хятад Ард Улсаас Монгол Улсад суугаа Онц бөгөөд Бүрэн эрхт Элчин сайд Син Хаймин Баян-Өлгий аймагт ажиллаж 07 дугаар сарын 14-17-ны өдрүүдэд Өлгий сумын нутаг дэвсгэрт буусан үерийн гамшгийн нөхцөл байдалтай танилцаж сэргээн босголтын ажилд зориулан 25 мянган доллар хандивласан юм.

Мөн баруун аймгуудын ИТХ-ын дарга, Засаг дарга нартай орон нутгийн найрсаг харилцааг бэхжүүлэх, эдийн засгийн хамтын ажиллагааг урагшлуулах, хүмүүнлэгийн солилцоог гүнзгийрүүлэх зорилгоор бүсийн уулзалт хийв.

Уулзалтын үр дүнд Тайкешкен боомт дахь орж, гарахад тулгамдсан зарим асуудлыг холбогдох газарт албан бичгээр хандаж шийдвэрлүүлэхээр болсон ба Монгол Улсын баруун аймгуудын болон Хятадын Шинжан-Уйгарын өөртөө засах орон, Өвөр Монголын өөртөө засах орны хоорондох харилцааг улам бэхжүүлж, эдийн засгийн салбарыг хөгжүүлэхэд хамтарсан төсөл хөтөлбөрүүд хэрэгжүүлэхээр тохиролцов.

ГАДААД ХАРИЛЦАА ГАДААД ХАРИЛЦАА

60

Сумдын удирдлагууд болон албан хаагчдад сахилга, хариуцлагыг дээшлүүлэх зөвлөгөөн зохион байгуулав.

Монгол улсын Засгийн газрын Төрийн албаны сахилга хариуцлага, дэг журмыг чангатгах тухай 01 тоот албан даалгавар, 258 дугаар тогтоолыг орон нутгийн бүх шатандаа хэрэгжүүлэх ажлын хүрээнд аймгийн 13 сумын болон 96 багийн Засаг дарга нарыг нэгдсэн сургалтанд хамрууав.

Төрийн үйлчилгээг хүнд сурталгүй, түргэн шуурхай, хүртээмжтэй хүргэхэд засаг захиргааны анхан шатны нэгжийн удирдлагууд буюу багийн Засаг дарга нар голлох үүрэгтэй ажилладаг. Иймээс багийнЗасаг дарга нарын ажлын ур чадварыг дээшлүүлэх, хөдөөгийн иргэд малчдад төрийн үйлчилгээг шаардлагын өндөр түвшинд хүргэх арга барилыг эзэмшүүлэх, Монгол улсын Засгийн газар, аймаг, орон нутгаас хийж хэрэгжүүлэх ажлын талаар мэдээлэх, хууль тогтоомж, холбогдох тогтоол шийдвэрүүдийг мөрдлөгө болгон ажиллах, Статистик тоон мэдээллийг үнэн зөв гаргахад нь арга зүйн зөвлөгөө өгөх үүднээс тус сургалтыг зохион байгуулсан юм.

Мөн тус сургалтанд хамрагдсан 96 багийн Засаг дарга нарт тус бүр статистикийн мэдээллийн сантай холбоотой тусгай зориулалтын программ суулгасан Dell маркийн зөөврийн компьютер олголоо.

Улаанхус, Цэнгэл, Алтанцөгц, Ногооннуур сумдад Хяналт-Шинжилгээ, үнэлгээ дотоод аудит хийж, мэргэжил арга зүйн зөвлөгөө өгч ажиллав.

Аймгийн Засаг дарга А.Гылымхан эрхлэх асуудлын хүрээний хэлтэс агентлагийн дарга нар болон 13 сумын Засаг дарга нартай 2018 онд хамтран ажиллах тухай үр дүнгийн гэрээ байгуулав

Энэхүү гэрээний гол зорилго нь Засгийн газрын бодлого, үйл ажиллагааны хөтөлбөр, аймгийн Засаг даргын 2016-2020 оны үйл ажиллагааны хөтөлбөр, аймгийн Эдийн засаг нийгмийг 2020 он хүртэл хөгжүүлэх үндсэн чиглэл, аймаг, сумын хөгжлийн хөтөлбөрүүдийн хэрэгжилтийг хангах юм.

Мөн улсын болон орон нутгийн төсөв, төсөл, хөтөлбөрийн хөрөнгө оруулалтаар худалдан авах хөтөлбөр, арга хэмжээг хэрэгжүүлэх, түүний тоо хэмжээ, чанар, үр дүнг тодорхойлох талаар аймаг сумын Засаг дарга нарын харилцан хүлээх үүрэг, хариуцлагыг тодорхой болгож, Засгийн газрын зарим чиг үүргийг орон нутагт төлөөлөн хэрэгжүүлэх ажлын чанар, үр ашгийг дээшлүүлэхэд оршиж байгаа юм.

2018 оны 11 дүгээр сард аймгийн Засаг даргын Тамгын газрын дарга болон хэлтсийн дарга нар Орхон аймангт зохион байгуулагдсан “Нутгийн удирдлагын байгууллагуудын бүтээмжийн өнөөгийн байдлын талаарх хэлэлцүүлэг”-т оролцож 12 аймгийн удирдлагуудтай санал солилцож, туршлага судлав.

Монгол Улсын ЗГХЭГ-аас Төрийн албаны тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгыг төрийн албан хаагчид судалсан байдал хуулийг хэрэгжүүлэх бэлтгэл ажил болон “Сахилга хариуцлага, дэг журмыг чангатгах тухай” 2017 оны 01 дугаартай албан даалгавар, “Төрийн албаны сахилга, хариуцлага, дэг журмыг чангатгах тухай” 2018 оны 258 дугаар тогтоолын хэрэгжилтийг хангах, алба хаагчдын сахилга, хариуцлага, ёс зүйг дээшлүүлэх хүрээнд зохион байгуулж буй төрийн захиргааны албан хаагч нарын ажил, мэргэжлийн түвшинг үнэлэх ажлын хэсэг Баян-Өлгий аймагт ажиллав.

Монгол улсын Засгийн газрын 2009 оны 193 дугаар тогтоолоор баталсан “Улсын тэргүүний сум шалгаруулах болзол”-ын дагуу Баруун бүсийн аймгуудаас Бүсийн зөвлөлд материалаа ирүүлсэн сумдын ажлыг газар дээр нь шалган дүгнэж, дүнг Баруун бүсийн зөвлөлийн хуралд танилцуулах зорилгоор Улсын тэргүүний сум шалгаруулах баруун бүсийн зөвлөлийн ажлын хэсэг Баян-Өлгий аймгийн Толбо сум, Ховд аймгийн Булган, Увс аймгийн Бөхмөрөн, Завхан аймгийн Тосонцэнгэл, Говь-алтай аймгийн Төгрөг сумдад ажиллалаа.

ХЯНАЛТ ШИНЖИЛГЭЭ, ҮНЭЛГЭЭ

61

Төр нийгэмдээ олон жил үр бүтээлтэй ажилласан иргэдийн хөдөлмөрийг өндөөр үнэлж төрийн одон медалиар шагнав.

2018 онд

Баян-Өлгий аймгийн Засаг даргын өгсөн үүрэг даалгаврын дагуу ард иргэдээс байгууллагуудад гаргасан санал, гомдол, хүсэлтийг цаг хугацаанд нь хурдан шуурхай шийдвэрлэж, хариуг нь хугацаанд нь өгч ажиллах зорилгоор байгууллагуудад тусгай утасны дугаар ажиллуулж байна. Иймд иргэн та өөрт тулгарсан бэрхшээл, санал, хүсэлт, гомдлоо дээрх жагсаалтаас холбогдох байгууллагын дугаараар хандан хариу авах боломжтой. Мөн нэмэлт санал, хүсэлтээ аймгийн Засаг даргын Тамгын газрын 70424042, 95427777 утасны дугаарт холбогдож ирүүлнэ үү!

ХЯНАЛТ ШИНЖИЛГЭЭ, ҮНЭЛГЭЭ ХЯНАЛТ ШИНЖИЛГЭЭ, ҮНЭЛГЭЭ

5

Нутгийн захиргааны байгууллагуудын ажлын байранд тавигдах шаардлагыг хангаж төрийн жинхэнэ албан хаагчийн шалгалт өгч тэнцсэн 36 иргэн төрийн жинхэнэ албан хаагчийн тангараг өргөв

62

Баян-Өлгий аймгийг 1960 онд 20 жилийн ойг тохиолдуулан Ардын Их Хурлын Тэргүүлэгчдийн зарлигаар Хөдөлмөрийн гавьяаны улаан тугийн одонгоор шагнасан байна.

Аймгийн ажилсаг хөдөлмөрч ард түмний нөр их хөдөлмөрөөр ирсэн энэхүү Хөдөлмөрийн гавьяаны улаан тугийн одонгоо аймгийн Засаг даргын Тамгын газрын байрны үүдэнд сэргээн байршуулав

Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Халтмаагийн Баттулга Баян-Өлгий аймагт айлчилж, аймгийн ард иргэдтэй уулзалт

хийв.

Энэ жил тус аймгаас таван “Улсын аварга малчин”, хоёр Улсын аварга тариаланч тодорлоо.Үүнд: “УЛСЫН АВАРГА МАЛЧИН”-аар Буянт сумын 1 дүгээр багийн малчин Мөнхөөгийн Цэнд-Очир, Толбо сумын 1 дүгээр

багийн малчин Бугбайн Бахыт, Бугат сумын 1 дүгээр багийн малчин Мешелийн Аманбек, Цэнгэл сумын 3 дугаар багийн малчин Ахбайн Муса, Сагсай сумын 3 дугаар багийн малчин Мекейн Мейрам нар:

“УЛСЫН АВАРГА ТАРИАЛАНЧ”-аар Баяннуур сумын тариаланч Жазейны Маруа, Сагсай сумын тариаланч Рыстаны Еркин нар тус тус тодорсон юм.

Монгол Улсын Ерөнхий Сайд Ухнаагийн Хүрэлсүх болон албаны бусад хүмүүс тус аймагт ажиллах үеэрээ аймгийн удирдлагуудтай уулзаж

-2018 онд 50 ортой Хүүхдийн эмнэлгийн барилгын ажлыг эхлүүлэх-2019 оны төсөвт тусгаж 200 ортой нэгдсэн эмнэлгийн шинэ барилга, мөн 250 хүүхдийн багтаамжтай цэцэрлэгийн шинэ

барилга бариулах, Түүнчлэн Босоо тэнхлэгийн замын ажлын хүрээнд аймгийн төвийг тойрч гарах 19.5 км хатуу хучилттай авто зам, 170 метр

гүүр асуудлыг газар дээр нь үзэж, Азийн хөгжлийн банкны хөрөнгө оруулалтаар барьж ашиглалтад оруулах зэрэг томоохон асуудлуудыг газар дээр нь шийдвэрлэлээ.

2018 ОНЫ ОНЦЛОХ ҮЙЛ ЯВДАЛ

63

Манай аймгийн харваачид энэ жил тун цэц мэргэн байж Тулгар төрийн 2227, Их Монгол Улсын 812, Ардын хувьсгалын 97 жилийн ой, Үндэсний их баяр наадмын Үндэсний сур харваанд Буянт сумын уугуул, Үндэсний батлан хамгаалах их сургуулийн харваач, Монгол Улсын спортын дэд мастер Хорлоогийн Цогбаяр Хоёрдугаар байрт шалгарч, Монгол Улсын “Гарамгай харваач” цол, Алтай сумын уугуул, Монгол Улсын спортын мастер Нармандахын Алтансүх Гуравдугаар байрт шалгарч, Монгол Улсын “Гоц харваач” цол хүртэж, Алтай сумын уугуул, “Алдар ЖЕМ” багийн харваач, Монгол Улсын спортын мастер Н.Алтантулга Дөрөвдүгээр байр, Алтанцөгц сумын уугуул, Мондэ багийн харваач, Монгол Улсын мэргэн Х.Болдбаатар Тавдугаар байрт шалгарч, мөн Урианхай сурын харваанд Төхөөний Очироо, Буриад сурын харваанд Нармандахын Алтантулга нар түрүүлж Улсын мэргэн цол хүртэн бахдам сайхан амжилт үзүүлж нутгийн зон олноо баясгалаа.

“Үндэсний бичиг соёл” тэргүүний уншигч шалгаруулах улсын XIII уралдаанд Баян-Өлгий аймгийн Өлгий сумын тавдугаар бүрэн дунд сургуулийн есдүгээр ангийн сурагч Ж.Саяжан тэргүүн байр эзлэв.

МУИС-ийн оюутан Көпжасарын Жаннур дэлхийн шилдэг шатарчдын тэмцээнд 3-р байр эзлэв

Тулгар төрийн 2227 жил, Их Монгол улс байгуулагдсаны 812 жил, Ардын хувьсгалын 97 жилийн ойн Аймгийн Үндэсний их баяр наадмын хүчит бөхийн барилдаанд нийт 256 бөх зодоглосноос Дэлүүн сумын харьяат, “Өлгий Ресурс” ХХК-ны бөх Төлекийн Ерболат түрүүлж аймгийн арслан цол хүртэн, аймгийн заан М.Аманбек үзүүрлэв.

Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн зарлигаар МУ-ын зөвлөх инженер К.Ермекей “Гавьяат барилгачин” , Н.Бейбитхан “Гавьяат эдийн засагч”, Х.Хайсанай “Үйлчилгээний гавьяат ажилтан”, Х.Аман “Эрүүлийг хамгаалахын гавьяат ажилтан”, К.Имаммагзам “Гавьяат багш” цол тэмдгээр тус тус энгэрээ мялаалаа.

Улаанхус, Булган, Дэлүүн, Баяннуур, Толбо, сумдын түүхт 80 жилийн ойн баяр наадам өргөн дэлгэр сайхан боллоо.

2018 ОНЫ ОНЦЛОХ ҮЙЛ ЯВДАЛ

64

БАЯН-ӨЛГИЙ АЙМГИЙН ЗАСАГ ДАРГЫН ТАМГЫН ГАЗАР

http://bayan-olgii.gov.mn/

Documents

БАЯН-ӨЛГИЙ - bayan-olgii.gov.mnbayan-olgii.gov.mn/uploads/setguul2018.pdf · Монгол орон маань хөгжин дэвжиж, хүн ард маань эрүүл