Данок на додадена вредност (ДДВ). Danok na... · PwC Предмет на оданочување со ДДВ -промет Што не претставува

Данок на додадена вредност

PwC

Содржина

• Предмет на оданочување со ДДВ

• Даночен должник

• Ослободувања од ДДВ

• Даночна основа

• Момент на даночен долг

• Одбиток на ДДВ

• ДДВ третман- префактурирање

• Пријавување и плаќање на ДДВ

• Фактура

2

PwC

Предмет на оданочување со ДДВ

Што се оданочува со ДДВ?

Прометот на добра и услуги ако е:

• промет согласно легислативата за ДДВ;

• реализиран за соодветен надоместок;

• во земјата;

• од страна на даночниот обврзник;

• во рамките на неговата стопанска дејност.

Увозот на добра.

3

PwC

Предмет на оданочување со ДДВ - промет

Што не претставува промет од аспект на ДДВ?

Надоместок на штета:

• отстранување на последици од штета, парично обештетување, договорни пенали;

• трошоци за судска постапка исплатени на спротивната страна;

• такси и трошоци за опомена, затезни камати;

• отстранувањето на недостатоци кај добра во гарантен рок;

• договорно утврдени плаќања поради предвремено окончување надоговорот за лизинг.

Чланарини кај здруженија;

Содружнички придонес (влог).

4

PwC


Што не претставува промет од аспект на ДДВ?

Одредени давањата кон вработените кои се од претежно деловен интерес на работодавачот, меѓу кои :

- обука и дообука, давање на работна облека и средства за работа;

- бесплатно организиран превоз до работа;

- бесплатен паркинг простор на имотот на претпријатието;

- обезбедување на соби за ноќевање за време на работа надвор одместото на живеење;

- превентивен лекарски преглед итн.

5

PwC


Промет од аспект на ДДВ?

Законски одредби и став на УЈП за:

Загуба (крш, кало, растур, расипување);

Недостаток на добра (кусок);

Уништување на стари залихи.

6

PwC


Промет на добро или услуга за ДДВ цели ?

Промет на добра претставува преносот на правото на располагање со движен или недвижен материјален имот.

Промет на услуги претставува секоја дејност која не е промет на добра.

Разграничувањето е важно заради правилно одредување на местото и времето на прометот, а со тоа и на обврската за пресметување на ДДВ.

7

PwC


Промет на добро или услуга за ДДВ цели ?

Мешовит промет постои кога основниот промет (на добра/услуги) е дополнет со спореден промет;

Спореден промет може да биде несамостоен промет на добро или услуга;

Споредниот промет го следи ДДВ третманот на основниот промет во поглед на определување на место, време, евентуално ослободување и стапка за ДДВ цели.

Пример: во случај на испорака на добро спореден промет може да биде пакување, натовар и истовар, превоз и осигурување на доброто.

8

PwC

Предмет на оданочување со ДДВ - Надомест

Надомест е противвредноста која се добива за прометот на услуги/добра во вид на:

Пари;

Размена на добра и услуги

• Кога надоместокот за еден промет на добра/услуги се состои во друг промет на добра/услуги (размена) секој од прометите се смета за посебен.

9

PwC


Размената од праксата на УЈП:

- Во одредени случаи размената се претпоставува иако не е договорена;

- Обврски за издавање на фактури и пресметка на ДДВ од страна на учесниците во размената.

Примери:

- вложување на средства во туѓ имот кога е извесно дека вложувањето ќе остане во сопственост на закуподавачот;

- давање на одредени добра на бесплатно користење за претприемачки цели на лица кои не се вработени ниту поврзани со даночниот обврзник.

10

PwC


Следниве давања иако без надомест подлежат на ДДВ:

Земање/давање/користење на добра од имотот на претпријатието и вршење на услуги од страна на даночниот обврзник И ТОА:

• За лични потреби на даночниот обврзник (доколку е физичко лице) или на вработените или;

• Спрема сопствениците на влог, членовите и спрема нив блиски лица или;

• За цели кои не се поврзани со неговата стопанска дејност;

Исклучок! Во случај кога при набавката на добрата било исклучено правото на одбивка на претходниот ДДВ – нема обврска за пресметување на излезен ДДВ.

11

PwC

Предмет на оданочување со ДДВ – во земјата

Терминот „во земјата“ се однесува на територијата на Македонија исклучувајќи ги:

- слободните зони и

- царинските складови и царинските зони.

Исклучок! Подлежи на ДДВ прометот наменет за крајна потрошувачка под услов да се исполнети останатите услови за оданочив промет.

12

PwC


Што се смета за промет за крајна потрошувачка?

Кога примателот нема право на одбивка на данокот кој му е фактуриран за извршениот промет. Тука спаѓа прометот:

спрема лица кои не се даночни обврзници;

кон даночни обврзници кои не се регистрирани за ДДВ;

кој се користи како влезно исполнување заради извршување промет ослободен од данок без право на одбиток на претходен данок според член 23 од ЗДДВ;

за кој е исклучено правото на одбиток на претходен данок согласно член 35 точки 2 до 6 од ЗДДВ.

13

PwC


Одредување на местото на промет низ два чекора (дали прометот е во земјата за ДДВ цели)

Прв чекор

Да се утврди дали се работи за промет на добра или за промет на услуги (членови 3, 6 и 8 од Законот за ДДВ).

Втор чекор

Да се применат одредбите за место на промет на добра и услуги (член 13 и 14 од Законот за ДДВ).

14

PwC


Правила за место на промет за добра (член 13)

Местото каде доброто се наоѓа во времето на прометот, ако доброто не се превезува/испраќа;

Местото каде доброто се наоѓа кога започнува превозот/испраќањето;

Местото каде доброто се монтира, инсталира;

Во случај на испорака на гас, електрична енергија, греење и разладување- местото каде што доброто е примено.

15

PwC


Правила за место на промет за услуги (член 14)

Зависно од видот на услугата местото на промет може да е:

седиштето на вршителот на услугата или подружницата од каде вистински се извршува услугата (угостителски услуги, туристички услуги итн.);

местоположбата на недвижниот имот (посредување, проценка, градежни работи итн.) или делницата на превозот;

местото каде услугата вистински се извршува (предавања, семинари, спортски манифестации, поправка на движни добра итн.);

Местото на прометот во кое е извршено посредувањето;

седиштето на примателот на услугата или подружницата за која услугата вистински била извршена (реклама, софтвер, консалтинг, телекомуникациски услуги, пренос на авторски права итн.).

16

PwC


17

Член 14, став 2 од

Законот за ДДВ







Член 1, Правилник за спроведување на Законот за

ДДВ

Член 1, Правилник за спроведување на Законот за

ДДВ





Шема за утврдување на местото на промет за услуги

не нене

дададада

PwC

Предмет на оданочување со ДДВ – даночен обврзник

• Даночен обврзник е лице кое повремено или трајно самостојно врши стопанска дејност (физички лица, правни лица, здружувања на лица);

• Даночни обврзници се и државните органи, органите на локалната самоуправа и други јавно-правни тела, како и здруженијата и фондациите, ако во рамките на одредена стопанска дејност вршат промет кој е оданочив кај другите даночни обврзници (на пр. изнајмување на деловни простории)

• Трансакциите помеѓу компанијата и нејзината подружница во земјата не се предмет на ДДВ.

18

PwC

Даночен должник

Кој должи ДДВ?

Даночен обврзник кој врши оданочив промет на добра и услуги (разлика меѓу регистрирани и нерегистрирани ДДВ обврзници);

Лице кое увезува добра;

Лице кое издава фактура на која неовластено искажува данок/поголем данок;

Примателот на доброто или корисникот на услугата во случаи на самооданочување.

19

PwC

Даночен должник – самопресметуваање на ДДВ

За кој промет се самопресметува ДДВ?

За оданочив промет на добра и услуги од даночен обврзник кој нема ниту седиште, ниту подружница во Македонија.

Кој самопресметува и должи ДДВ?

Даночниот обврзник-резидент кој е примател на добрата и услугите, без разлика дали е регистриран за ДДВ цели.

Кои се обврските на примателот?

При прием на фактурата да самопресмета ДДВ, да го пријави данокот кој се должи во својата даночна пријава (поле 14) и да го плати.

Има ли примателот право на одбиток на данокот?

Да, во истиот даночен период, доколку е регистриран ДДВ обврзник и доколку има право на одбиток на данокот согласно ЗДДВ.

20

PwC

Ослободувања од ДДВ

По утврдување дека соодветниот промет е предмет на ДДВ треба да се потврди дали за истиот се применливи некои од даночните ослободувања.

21

I Ослободување без право на одбиток(член 23, Закон за ДДВ)

II Ослободување со право на одбиток(член 24, Закон за ДДВ)

PwC

Даночна основа

Даночна основа за цели на ДДВ претставува износот на надоместокот (во пари, добра или услуги) што е добиен или што треба да се добие за прометот, вклучително:

22

даноците, акцизите, таксите, придонесите и другите давачки пропишани со посебни закони, освен ДДВ;

зависните трошоци за пакување,натовар, истовар, превоз и осигурување,како и провизиите и другите трошоцикои даночниот обврзник му гипресметал на примателот на доброто; и

субвенциите кои се директно поврзанисо цената на прометот на доброто илиуслугата.

PwC

Даночна основа

Што не опфаќа даночната основа?

• ценовно намалување дадено за авансни плаќања;

• ценовниот дисконт, рабатот и другите видови на намалување нацената одобрени на примателот на доброто/ услугата вомоментот на прометот под услов истите да бидат одделноискажани во фактурата и евидентирани во книговодството;

• износот што го добива даночниот обврзник од примателот надоброто или од корисникот на услугата како плаќање затрошоците што ги направил во нивно име и за нивна сметка(проодни ставки), ако тој износ е евидентиран вокниговодството.

23

PwC

Даночна основа - посебни видови

Набавната цена или цената на чинење во моментот на прометот во случај кога без надомест:

се земаат добра од имотот на претпријатието за лични потреби на даночниот обврзник или на вработените;

се врши промет на добра спрема сопствениците на влог, членовите и спрема нив блиски лица или;

се даваат добра за цели кои не се поврзани со стопанската дејност на даночниот обврзник или;

се задржуваат добра од даночниот обврзник по престанок на стопанската дејност.

24

PwC


Издатоците за извршената услуга во случај на користење надобра кои се дел од имотот на претпријатието и вршење услугибез надомест:

за лични потреби на даночниот обврзник или вработените кај него или;

од/кон сопствениците на влог, членовите и ним блиски лица или;

за цели кои не се поврзани со неговата стопанска дејност.

Кај промет по багателна цена (кога цената на чинење епоголема од надоместокот) спрема вработените и ним блискилица; имателите на влог или ним блиски лица; физички лицаспрема блиски лица, даночна основа е набавната цена (илицената на чинење на доброто) и издатоците за извршенатауслуга.

25

PwC


Постигнатата крајна цена кај промет остварен по пат налицитација.

Разликата помеѓу продажната и набавната цена кајпрометот на употребувани добра, вклучувајќи и употребуванимоторни возила, уметнички и колекционерски предмети (ако заиспораката спрема даночниот обврзник не се должи данок).

Пазарната цена на добиеното добро (или примената услуга)кога надоместокот за прометот на доброто или за услугата сесостои во целина или делумно во промет на друго добро илидруга услуга (размена).

26

PwC

Даночна основа - увоз

Даночните ослободувања при увозот се опфатени вочленовите 27, 27-а, 27-б и 27-в од ЗДДВ;

Царинската управа ја утврдува даночната основа заувозот на добра согласно царинските прописи и го наплатуваданокот при увоз истовремено со царинските давачки;

Царинската управа може да одобри одложено плаќање наДДВ.

27

PwC


Основата за цели на ДДВ при увоз меѓу другото вклучува:

• царина, даноци, акцизи, такси, други увозни давачки (освенДДВ);

• услуги за амбалажа и пакување на увезените добра;

• услуги за транспорт и осигурување на увезените добра до местотона внесување во РМ;

• услуги за натовар, истовар и манипулација поврзани сотранспортот на увезената стока до местото на внесување во РМ;

• инженеринг, развој, уметничка работа, дизајнирање и планови ицртежи извршени надвор од РМ, а неопходни за производство наувезените добра;

• провизии и посреднички провизии;

• тантиеми и трошоци за лиценци во врска со увезените добра.

28

PwC


Кои се последиците од вклучување на одредени услуги во царинската вредност на увезените добра?

Плаќањето и одбивката на ДДВ за овие услуги се врши согласно царинската декларација. Во ДДВ пријавата данокот ќе се вклучи во полето 12 (ДДВ од увоз);

На фактурата од услугата (доколку местото на прометот паѓа во РМ) не се самопресметува ДДВ.

29

PwC

Даночна основа - промени

Даночната основа може да се промени во случај на:

• враќање на доброто,

• поништување на договорот или;

• менување на цените откако е извршен прометот.

Даночниот обврзник вршител на прометот има обврска за исправка на излезниот ДДВ, а даночниот обврзник кон кој е извршен прометот има обврска да ја исправи одбивката на претходниот ДДВ во согласност со промената;

Исправката се врши во пресметковниот период кога настанала промената на даночната основа.

Издаденото одобрување/задолжување треба да се реферира на фактурата на која се однесува и во истата да се посебно искажани основата и ДДВ.

30

PwC

Момент на даночен долг

Даночниот долг настанува:

моментот кога прометот е извршен;

во моментот на започнување на превозот или испраќањетокога доброто се превезува или испраќа;

во моментот на завршување на работите кога прометотвклучува монтирање или инсталирање;

31

во моментот на добивање на плаќањата кога истите сеизвршуваат пред прометот (аванс).

PwC

Момент на даночен долг

Даночниот долг настанува:

денот кога е издадена фактурата или кога е добиеноплаќањето зависно од тоа кој настан ќе се случи прв вo случајна периодичен промет, за кој се предвидени последователниплаќања;

денот кога е извршен дел од прометот во случај наекономски деливиот промет кој се извршува во делови;

при увоз на добра:

во моментот на настанување на царинската обврска илиденот на внесување на доброто во земјата;

кога добрата се пуштаат во слободен промет ако билево транзит, привремено увезени, или под режим на царинскисклад или слободни економски зони.

32

PwC

Одбивка на ДДВ

Постојат три вида на влезен ДДВ како што следи:

I. Влезен ДДВ кој може да се одбие во целост;

II. Влезен ДДВ без право на одбивка; и

III. Влезен ДДВ поврзан со промет со и без право на одбивка во кој случај ќе може да се одбие само оној дел од влезниот ДДВ кој се однесува на прометот за кој има право на одбивка (фактичка намена, сооднос).

33

PwC


Кое ДДВ може да се одбие?

• ДДВ за прометот извршен спрема даночниот обврзник од страна на други даночни обврзници;

• ДДВ за авансни плаќања за иден промет спрема даночниот обврзник;

• ДДВ платено за увозот на добра.

Кога? Откако го примил прометот/извршил авансно плаќање и откако постои фактура доколку:

• Даночниот обврзник ги користи набавените добра/услуги за целите на неговата стопанска дејност и;

• поседува фактура од добавувачот/царинска декларација издадена согласно барањата на ЗДДВ кои се соодветно евидентирани во неговото сметководство.

34

PwC


Право на одбиток во случај кога е продолжен рокот за плаќање на ДДВ при увоз?

Правото на одбивка се стекнува во даночниот период кога настанал ДДВ долг при увоз:

- согласно царинската декларација;

- без оглед на тоа дека ДДВ не е платен.

Неусогласеност меѓу одредбите во ДДВ регулативата и царинската регулатива во поглед на максималниот рок за одложување на плаќање на ДДВ при увоз;

Пракса на УЈП.

35

PwC


Членот 35 од Законот за ДДВ дава детална листа на случаи во кои правото на одбиток на претходен ДДВ е исклучено, меѓу кои:

Набавки на одредени возила и трошоци поврзани со нив;

расходи за репрезентација на претпријатието или насопственикот (гостење, подароци, одмор, рекреација и разонода);

набавки или увоз на фрижидери, аудио и видео апарати, теписи и уметнички предмети за опремување наадминистративните простории;

издатоци за превоз и исхрана на лица;

издатоци за сместување во хотели или слични објекти;

од фактури издадени од неовластен обврзник (нерегистриран за ДДВ).

36

PwC


Правото на одбиток на ДДВ за организиран превоз навработените?

Зависи од начинот на кој е организиран превозот:

Ако го врши самиот работодавач - има право на одбиток напретходниот ДДВ на трошоците за набавениот автобус, делови,гориво, сервисирање.

Ако го врши некој друг даночен обврзник регистриран за ДДВ иму фактурира на работодавачот за услугата - работодавачот немаправо на одбиток на претходниот ДДВ согласно член 35.

Право на одбиток на ДДВ за репрезентација?

Не се исклучува во случај кога бруто вредноста на подарокот конпримателот е до одреден лимит.

Ако не се знае намената на доброто во моментот на набавката,корекција на ДДВ се врши во даночниот период на давањето.

37

PwC

Одбивка на ДДВ - исправка на одбивката за инвестициони средства

Ако кај некое инвестиционо средство (постојано средство)се сменат околностите кои во првата календарска годинабиле одлучувачки за одобрување на претходниот данок – требада се направи соодветна исправка на одбитокот напретходниот ДДВ.

Исправката може да влијае или во полза или на штета наданочниот обврзник;

Рокот на исправка тече од почетокот на употреба на средството;

Општ рок 5 години, посебен рок за недвижности 10 години;

Исправка не се врши ако претходниот данок за набавка илипроизводство на инвестиционо добро не надминува 15.000денари;

Исправката се врши во даночниот период во кој билепроменети околностите.

38

PwC

Одбивка на ДДВ - исправка на одбивката за инвестициони средства

Нема исправка за набавени и произведени инвестиционисредства во периодот кога даночниот обврзник не билрегистриран за ДДВ.

Можни ситуации:

Пренамена на употребата на средството за стопанска дејностослободена од ДДВ без право на одбивка на претходен данок.

Пренамена за сопствена потрошувачка;

ДДВ обврзникот ќе премине во нерегистриран ДДВ обврзник.

Исправка се врши само ако рокот за исправка не изминал!

39

PwC

ДДВ третман- префактурирање

I. Трошокот да е платен во туѓо име и туѓа сметка

Кога фактурата е издадена на Компанија А, но Компанија Б ги плаќа трошоците и ги префактурира подоцна на Компанија А.

Дали компанијата Б го одбива влезното ДДВ?

Компанијата Б нема да има право на одбивка на претходниот данок, бидејќи фактурата која се плаќа е издадена на име на компанијата А.

Дали се пресметува ДДВ за пре-фактурираниот износ?

НЕ! Износот што го добива компанијата Б од компанијата А како плаќање на трошоците што ги направила во нејзино име и за нејзина сметка се проодни ставки за компанијата Б и не влегуваат во основата за ДДВ.

40

PwC

ДДВ третман- префактурирање

II. Трошокот да е платен во свое име, а за туѓа сметка.

Кога фактурата е издадена кон Компанијата Б но се однесува на трошоци направени за сметка на Компанијата А.

Дали компанијата Б го одбива влезното ДДВ?

Компанијата Б ќе има право да го одбие влезниот ДДВ доколку се исполнети општите услови за користење право на одбиток согласно ЗДДВ и доколку правото на одбиток не е исклучено.

Дали се пресметува ДДВ за пре-фактурираниот износ?

Ке се следи истата логика на ДДВ третманот на првичниот промет. Компанијата Б ќе биде третирана како добавувач на услугите/добрата кон Компанијата А при префактурирањето. ДДВ третманот ќе зависи од местото на прометот и евентуалните ослободувања.

41

PwC

Пријавување и плаќање - ДДВ пријава

ДДВ пријава се поднесува во рок од 25 дена од истекот на секој даночен период (дури и кога нема оданочив промет). Во истиот рок се плаќа и данокот кој се должи по ДДВ пријавата;

Нерегистрирани даночните должници, кои неовластеноистакнале ДДВ во фактури или кои имале обврска да самопресметаат данок, се обврзани да поднесат ДДВ пријава за оној даночен период за кој настанал даночен долг.

Поднесување на корегирана ДДВ пријава за одреден даночен период ако се пријавени неточно или нецелосно промети, даноци и претходни даноци (рок до крај на февруариследната година).

Во случај на корекции кои резултираат со зголемена обврска за ДДВ или повеќе вратен влезен ДДВ, даночниот оврзник има обврска да поднесе корегирана даночна пријава во рамките на општиот рок за застареност од 5 години.

42

PwC

Фактура за ДДВ цели

Задолжителна содржина:

1.место, дата на издавање број;

2.име, адреса и ДДВ број на добавувачот;

3.име и адреса на примателот на доброто/услугата;

4.датум на извршениот промет;

5.количина и опис на прометот;

6.износ на надоместокот без ДДВ;

7.применета даночна стапка;

8.износ на пресметаниот ДДВ;

9.вкупен износ на точките 6 и 8; и

10.потпис и печат на издавачот на фактурата.

43

PwC

Фактура за ДДВ цели – Посебни случаи

Периодичен или континуиран промет - како датум на промет се наведува календарскиот месец во кој бил извршен прометот или било примено плаќањето;

Податоците за количина и опис на прометот може да бидат содржани во други документи кои се наведуваат на јасен начин во фактурата;

Во фактури од ист вид кон голем број приматели може да се користи факсимил на печатот и потписот (одобрение од УЈП);

Во фактурата се раздвојуваат надоместоците и даноците за промет кој подлежи на различни даночни стапки.

Во фактура за промет на употребувани добра се наведува продажната бруто цена без посебно искажување на ДДВ.

Во фактура за промет без надомест или по багателни цени се наведува пропишаната даночна основа (член 19 од ЗДДВ).

44

Ви благодарam за вниманието!

Оваа презентација е подготвена како насока за прашања кои се од општ интерес и не претставувапрофесионален совет. Не треба да се превземаат активности врз основа на информациите презентирани вонеа, без претходно да се добие професионален совет. ПрајсвотерхаусКуперс Ревизија ДОО - Скопје,членовите и вработените не превземаат одговорност за точноста и комплетноста на објавенитеинформации и не превземаат никаква одговорност за последиците од активности превземени или одлукидонесени врз основа на презентираните информации.

© 2013 ПрајсвотерхаусКуперс Ревизија ДОО. Сите права се задржани. ‘ПрајсвотерхаусКуперс’ се однесува намрежата на фирми членки на PricewaterhouseCoopers International Limited, секоја од кои е посебен инезависен правен ентитет.

Предавач:

Ели Боцевска Груеска

Сениор даночен советник[email protected]Мобилен телефон: 072 307 510Директен фиксен: 3 140 927

Documents

Данок на додадена вредност (ДДВ). Danok na... · PwC Предмет на оданочување со ДДВ -промет Што не претставува