- E DIEL - 26-10-2014 - E D DOSJA E BSH

Cyan magenta yellow black

DOSJA E BSH

Zbulohet kërkesa e 30 korrikut dhe e-mailet për blerje urgjente pas dorëzimit të Ardian Bitraj. Kuti telefonash dhe boje

printeri u gjendën në vend të lekëve

LEKË 30 VITI IV - NR. 253 - E DIEL - 26-10-2014

EKSKLUZIVE

Të parandalosh, më mirë se të kurosh!

Vizita, Analiza & Diagnostikim Të garantuara sipas protokolleve të mjekësisë bashkëkohore nga Blue Medical Center

Adresa: Rruga “Bardhyl” Nr.101, TiranëTel: + 355 4 2370 668

Cel: +355 66 20 90 008Email: [email protected], www.bmc.al

Agjencia ANDE-LM®Agjencia ANDE-LM® ka kënaqësinë të prezantojë për herë të parë në Shqipëri Shkollën HTMi për prezantime direkte dhe intervista për Studim me Punësim të Siguruar në Zvicër. Shkolla HTMi është lider në Studime për Hoteleri-Turizëm dhe Përfaqësuesi i saj do jetë në Tiranë në datat 20-22 Tetor 2014

Të interesuarit për një takim të kontaktojnë në: [email protected] dhe 069 20 21 181

JU MIRËPRESIM! Nëse doni të punoni në Australi, Zelandë e Re, Singapor në Mjekësi, OET është hallka e parë!

Agjencia ANDE-LM®, në bashkëpunim me “American Training Center”, ka kënaqësinë të prezantojë për herë të parë në Shqipëri Kursin OET, të duhur për Karrierë e Punësim në Fushën e Mjekësisë në Australi, Zelandë e Re, Singapor.

Kursi OET ofrohet nga Z. Matt Christie, Dekan i “Academy Australasia”, i cili vjen nga Melbourne enkas për ju!

Kursi do të zhvillohet në Tiranë në datat 03-14 Nëntor 2014. Rezervimi paraprakisht në [email protected] ose 069 20 21 181.

R 253 - E D

FAQE 2-3

NDARJA E RE DREJTESIAPROCESVERBALI I MBLEDHJES SE KLD FAQE 9 FAQE 6 FAQE 7

Ja si caktohen anëtarët e Këshillave Bashkiak

Tahiri-Nishanit: 25 vendime me shkelje, ndëshko gjyqtarët

Debatet për emërimin mikes së Argitës në krye të Gjykatës së Durrësit

Dritëro Agolli: Historia e librit tim që u vlerësua nga Kadareja

Rikthimi dhe fati i trishtë i Mesharit të Buzukut në depot e diktakturës

NGA GJOKË DABAJ

NGA ARBEN DUKA

Evropa kundër vetvetes

Albina Deda: Konsesusi jetik për reformën në drejtësi

Nacionalizmi, gjithnjë i domosdoshem

KOMENT

SHENIM POLITIK

FAQE 23

FAQE 24

“Shqiptarë e Serbë”, deputeti Bozhoviç që zbuloi politikat serbe në 1926

SUPLEMENTI

INTERVISTA

FAQE 15-22

FAQE 8

(Si një opinion)

MINUTA PRAPA

AKREPAT KTHEHEN

60

SI U BLENE KASAFORTAT

PAS VJEDHJES“Sh

Z t kë

2 E diel, 26 tetor 2014Aktualitet

EKSKLUZIVE

Kasaforta për çelësat,u blenë 10 ditë paszbulimit të vjedhjesÇelësat në dorë të Bitraj, bënte rolin e kasafortësZbulohet kërkesa e 30 korrikut dhe e-mailet për blerje

ELTON QYNO

TIRANE

Dhjetë ditë pasi Ardian Bi-traj, rrëfeu para drejtorëve Dorian Çollaku, Eduard Sinani dhe Altin Naqe supervjedhjen e parave

në Bankën e Shqipërisë, ky institucion ka marrë masat e menjëhershme, duke blerë dy kasaforta. Pikërisht këto kasaforta që duhet të ekzistonin në ambientet e Thesarit të Shtetit qysh prej vitit 2009, ku do të mbylleshin çelësat dublikatë të Arkës Stok dhe Arkës në Veprim, janë blerë nga banka, 10 ditë pas plasjes së skandalit të vjedhjes së 713 miliard lekë të vjetra. Gaze-ta “Shqiptarja.com”, zotëron të plotë korrespond-encat e nisura fillimisht me e - m a i l d h e më pas me një kërkesë zyrtare nga Departamen-ti i Administrimit dhe më konkretisht nga drejtori Agron Skënderaga, i cili ka miratur kërkesën e sektorit teknik për blerjen e dy kasafortave me një çmim deri në 3 milion lekë të vjetra. Kërkesa është përpiluar dhe rmosur në 31 korrik 2014,

ndërkohë që në 21 korrik vetë ish-përgjegjësi Ardian Bitraj tregoi skemën e vjdhjes së parave, duke nënvizuar se çelë-sat e dyerve i mbante gjithmonë ai, për shkak se nuk kishte një kasafortë të veçantë për mbylljen e çelësave që hapnin hasafortën e dy arkave stok dhe asaj në vep-rim. Dy kasafortat janë blerë me një çmim prej 990 mijë lek të vjetra secila, ndërkohë që janë tërhequr nga Depar-tamenti i Administrimit në datën 31 korrik 2014 nga dy punonjësit e bankës të arrestuar Petrit Ramohitaj dhe Lavdim Canaj.

BISEDAT NË E-MAILE

Ka qënë ora 10:07 e pardadites së 31 kor-rikut kur Blerta Dunga (Kruja), i dërgon e-mail Uli Kromidhas, duke i pohuar: ”Do bëhet hyrje sonte”. Më tej Kro-midha, informon me anë të e-mail,

shtetasin Ervin Sahatçiun duke i po-huar: ”Përshëndetje z.Ervin. Kasa-fortat janë në magazinë, ju lutem mundësoni tërheqjen. Falemin-derit për bashkëpunimin. Uli”. Korrespodenca me e-mail vijon sërisht në të njëjtën ditë, ku Sa-hatçiu njofton Altin Gushën dhe Ylli Këllezin, duke i pohuar: ”Përshëndetje Altin. Lutem një makinë për tërheqjen e kasafortave nga magazina. Faleminderit Ervini. PS:Ylli të lutem vënien në dispo-zicion të puntorëve për lëvizjen e kasafortave. E-mail, ka vijuar më tej duke kërkuar patjetër caktimin e emrave të punëtorëve që do tërhiqnin dy kasa-fortat. Vetëm në 11:55 të datës 31 kor-rik, Ervin Sahatçiu, i rekomandon Uli Kromidhas duke i pohuar: ”Njërën Petrit Ramohitaj, tjetra

Lavdim Canaj”.

BITRAJ SI “KASAFORTË”Në degën e Thesarit të Shtetit

gjithçka ka qënë në dorë të Ardian Bitraj për shkak se çelësat

kryesorë të hapjes së kasafortave ku mbaheshin lekët, i mbante vetëm Bitraj. Ndryshe nga çfarë thotë rregullorja e

miratuar nga Këshilli Mbikqyrës në fund të muajit janar 2014 “Mbi

Administrimin dhe për-dorimin e çelësave dhe kodeve numerike të dy-erve në BSH”, drejtuesi

i Departamentit të Emi-sionit Dorian Çollaku nuk

ka marrë masat për blerjen e dy kasa-fortave që do shërbenin për mbajtjen e çelësave, pas mbylljes së aktivitetit

ditor. Për pasojë rolin e kasafortës ku duhet të mbaheshin çelësat, për gati 5 vite me rradhë në Thesarin e Shtetit e ka kryer ish-përgjegjësi i ar-restuar Ardian Bitraj. Vetëm në datën 30 korrik 2014, përgjegjësi i sektorit teknik Ylli Këllezi dhe specialist Bahri Allushi, kanë bërë kërkesë tek drejtori i Departamentit të Administrimit Agron Skënderaga, për blerjen e dy kasafortave, të cilat do përdoreshin më pas nga Departamenti i Emisionit. Kjo kërkesë është miratuar brenda po kësaj dite, dhe më pas në 31 korrik është ven-dosur tërheqja e dy kasafortave.

— Po në datën 30 korrik 2014,Drejtori i Departa-mentit të Emisionit Dorian Çollaku dhe ai i Adminis-trimit Agron Skënderaga,i dërgojnë një kërkesë përgjegjësit të sektorit Teknik, Ylli Këllezi duke i pohuar: ”Përshendejtje Ylli. Në vijim të komuni-kimeve lutem blerjen e 2 kasafortave me speci- kimet si më poshtë: Për-

masat e hapësirave brenda kasafortës, lartësia 40 cm, gjerësia 35 cm, gjatësia 40 cm. Kasafortat të jenë me dy çelësa. Faleminderit për bashkëpunimin”.

Çollaku, në 30 korrik, kërkesë

me e-mail për blerje kasaforte

Ish-drejtori

VIDEO/ BIE ALIBIA E FULLANIT, BITRAJ TREGOI

VETE VJEDHJEN

Për të parë videon në smartphonin tuaj skanoni QR CODE me APP të A1REPORT që shkarkohet falas

MIJË LEKËDy kasafortat janë blerë me një çmim prej 990 mijë lek të vjetra secila, ndërkohë që janë tërhequr nga Departamenti i Administrimit në datën 31 korrik 2014

990

Petrit RamohitajLavdim Cani

3E diel, 26 tetor 2014 Aktualitet

— Dy muaj pas përfshirjes së Bankës së Shqipër isë në skandalin e vjedhjes së 713 lekëve nga magazinat e thesarit në Linzë, njësia heti-more Task-Forcë ka ngritur ndaj Bitraj akuzën e “Vjedhjes së bankave dhe arkave të kursimit” kryer kjo në bashkëpunim. Nëse Ardian Bitraj, do shpallet fajtor nga gjykata e Tiranës, atëherë ky i fundit rrezikon të dënohet deri në 20 vite burg për vjedhjen e 713 mil-iard lekëve të vjetra nga arka e Thesarit të Shtetit. E njëjta akuzë, rëndon edhe për spe-cialisten e thesarit Mimoza Bruzia dhe nipin e Ardian Bitraj, Kleves Bejtaj, të cilët kanë qënë në dijeni të kësaj supervjdhje dhe më pas në disa raste kanë bashkëpunuar ngushtë me Bitraj. Aktualisht hetimet për tre personat e sipërci-tuar janë duke vijuar nga njësia hetimore Task-Forcë, ku po veri kohen tabulatet telefonike të tre të arrestuarve. Pritet që shumë shpejt proku-roria të dërgojë dos-jen e tyre në gjykatën e Tiranës për gjykim.

AKT-AKUZA

Bitraj, rrezikon

20 vite burgnga gjykata

Neni 136Vjedhja e bankave

dhe e arkave të kursimit dënohet me

burgim nga pesë gjer në 15 vjet.Po

kjo vepër, kur kryhet në bashkëpunim,

më shumë se një herë ose ka sjellë pasoja të

rënda,dënohet me burgim nga dhjetë

gjer në 20 vjet.

Kuti me bojë printeri dhetelefoni në arkat e vjedhuraZbardhen fotot e zarfeve me libra të lidhura bashkë me lekët

ELTON QYNO

TIRANE

Dosja

Qëllimi i Ardian Bitraj gjatë katër viteve me rradhë ka qënë vetëm vjedhja e sasive

të mëdha të lekëve, ndërkohë se me çfarë i zëvendësonte ai ato, kjo për të ishte fare e lehtë. Në taktikën mjaft të përdorur nga Bitraj, në kutitë e parave nuk janë future vetëm libra dhe topa me pango, por dhe kuti që am-ballazhojnë bojën e printerave. Në ta-belën fotogra ke të pasqyruar nga një ekspert i policisë kriminale, është evidentuar se në njërën prej 8 ku-tive janë gjendur sende të ndryshme mes tyre dhe një kuti që shërben për mbajtjen e bojës së printerave, një kuti të një aparati celu-lar “Sony Errikson” dhe sende të djera, si kapakë dosjesh etj. Të gjitha këto shërbenin, për të krijuar peshën e mjaftueshme, me qëllim mos krijimin e dyshimeve tek personat që do kapnin këto kuti, të cilat ishin hapur dhe lekët brenda tyre ishin vjedhur nga Ardian Bitraj.

LIBRAT LIDHUR ME LEKË

Tabela fotografike me numërin 5 të pasqyruar nga eksperti i policisë, ka treguar se

katër kuti, të cilat ishin hapur dhe marrë paratë e ndodhura në to, ishin mbushur me libra të lidhur me një pjesë lekësh. Një veprim i tillë është kryer me shumë mjeshtëri nga Bitraj, ndërkohë që nuk di-het nëse lidhja me spango e parave dhe pakove me libra, është bërë nga vetë Ardian Bitraj apo në këtë proces ai ka pasur dhe bashkëpuntorë. Ajo që është mjaft e dyshimtë në këtë çështje është fakti se si ka mundësi që Bitraj ka qëndruar për një kohë të gjatë përpara kamerave të instaluara brenda në maga-zinën e lekëve, duke vjedhur paratë, futur librat mes tyre dhe lidhur ato së bashku, dhe askush nga operatorët e kam-erave nuk ka parë në moni-tor atë se çfarë po ndodhte brenda në magazinën e arkës

stok të Thesarit të Shtetit. Fotogra të tregojnë se pakot me libra dhe etë formati A4 janë futur mes parave, me qëllim për të mos u vënë re edhe nëse hapej kutia.

TOPAT ME SPANGOPër Ardian Bitraj e rëndë-

sishme ishte që kutia ku mba-heshin paratë të mos mbetej bosh, pas vjedhjes që ai kry-ente. Në 8 arkat që eksperti i

policisë kriminale Fatos Konea ka fotografuar, ka pikasur se brenda në një arkë janë futur dhjetëra topa me spango. Në këtë arkë nuk është gjetur asnjë kartëmonedhë, pasi e gji-

tha ishte mbushur me topa spangoje. Në fotogra min që eksperti i bën të gji-tha arkave del se në disa prej tyre janë futur dhe materiale të tjera si broshura të ndryshme, man-uale, fletë palosje dhe libra. Të gjitha fotot janë pasqyruar në një tabelë foto-gra ke nga eksperti i policisë kriminale, duke ia referuar më pas atë njësisë heti-more Task-Forcë, që drejton hetimet për skandalin e vjed-hjes së 713 milardë

lekëve të vjetra nga dega e Thasarit të Shtetit në Linzë. Fotografitë tregojnë se shu-mica e arkave të vjedhura nga Ardian Bitraj, janë të përgjys-muara nga lekët, ndërkohë në disa prej tyre nuk është gjetur asnjë kartëmonedhë.

Në disa foto të publikuara eksluzivisht nga “A1 Report”, Bitraj

shfaqet duke u dalë nga ambjentet e zyrës

së tranzitit të arkave, me një thes plastik të

mbushur me para.

Tabela fotogra ke me nr.5 ku tregohet se si janë lidhur në mes të

parave zarfet e mbushura me limbra dhe etë

formati.Ndërsa tek fotoja e djathtë tregohet kuti të

gjetura në arka.

A1 Report Librat

Pamjet e fotografuara nga ekspertët kriminal të policisë brenda në Thesarin e Shtetit

4 E diel, 26 tetor 2014Politikë

SHITJE ME ANKANDIN E PARË NGA STUDIO PËRMBARIMORE L.D.C

Përshkrimi i pasurisë:

1. “Shtepi 4-katëshe me oborr”, me regjistrim në Regjistrin Hipotekor Nr. 292, datë 23.05.2002, e ndodhur ne Zonën Kadastrale 8270, Regjistruar në Zyrën Vendore Regjistrimit Pasurive Paluajtshme Ti-ranë, me sip. totale 684 m2, Ku zuar nga veriu me pasurinë Rruge, nga jugu me pasurinë Bexhet Ypit, nga lindja me pasurinë S.Lunikut, nga perëndimi me pasurinë N. Jakoves Çmimi për shitje është 498.400 Euro (katër qind e nëntëdhjetë e tetë mijë e katërqind) Euro .Data e shpalljes 14.10.2014 Data e zhvillimit 28.10.2014 deri ne oren 16.00

Ankandi zhvillohet në ambjentet e zyrës Studio Përmbarimore L.D.C të ndodhur në adresën: Rruga “Myslym Shyri”, Vila 8, Kati 1, Tiranë, e-mail [email protected]

Presidenti“Nishani ka një komision përzgjedhës kandidaturash për emrin e Guvernatorit, dhe ku ai nuk ka munguar të shprehet se nuk do të jetë pasues i Fullanit një kandidat shtetas i huaj”.

Kryeministri“Unë jam i lumtur nga përshkrimi që ka bërë komisioni, të një gruaje shqiptare që ka karrierë mbresëlënëse në sistemin nanciar ndërkombëtar”, tha Rama.

Kolapsi“Votimi bëhet në Kuvend e mazhoranca nuk pritet të votojë një kandidaturë pa një dakordësi paraprake. Kjo mund të shkaktojë krizë e kalimin e BSH në kolaps”.

DETAJET

Rama: Një grua, kandidate përGuvernator, do takoj NishaninPritet përplasje President-Kryeministër për pasuesin e Fullanit

Një femër me karrierë në sistemin nanciar ndërkombëtar, në krye të BSH?

Duket se situata e vështirë në Bankën e Shqipërisë dhe zgjedhja e kreut të saj po vjen drejt

fundit, teksa pritet një ten-sionim i marrëdhënieve mes kreut të shtetit e kryeministrit përsa i përket emrit të Gu-vernatorit të ri. Ndërkohë që pritet që në krye të BSH mund të jetë një femër shqiptare, që aktualisht punon sistemin financiar ndërkombëtar. Ky fakt u bë publik nga kryemi-nistri Edi Rama në emisionin “Kapital”, dy net më parë, mes rreshtave tregon se komisioni i ngritur prej tij për të përzgjed-hur kandidaturën si pasues i Fullanit e për t’ia dërguar presi-dentit Nishani për rmë është femër. Pa bërë publik em-rin, Rama tha se do zhvil-lojë një takim me kreun e shtetit për të anali-zuar se ku ndodhet procesi i zgjedhjes së Guvernatorit. “Presim të bëjmë një kontakt tjetër me Presidentin që të shikojmë se ku është procesi lidhur me kandidaturën për Guver-nator. Vetëm para pak ditësh komisioni përzgjedhës që kam caktuar për t’i këshilluar apo sugjeruar qeverisë kandidaturën e vet ka bërë përzgjedhjen e vet, dhe unë jam i lumtur nga për-shkrimi që ka bërë komisioni, të një gruaje shqiptare që ka karrierë mbresëlënëse në sis-temin nanciar ndërkombëtar. Do ta propozojmë për anëtar të Këshillit Mbikqyrës nga ana

e qeverisë”, tha Rama. Mbetet për t’u parë nëse kandidati në fjalë do të gjejë konsensusin e nevojshëm për t’u zgjedhur më shumë se sa anëtare e Këshillit Mbikqyrës të BSH. Ende mbe-tet mister emri i kandidates së

përzgjedhur nga komisioni i ngritur nga Rama, por pritet që përplasjet me Presidentin të jenë të paevitueshme, pasi ai nga ana e tij ka një komision përzgjedhës kandidaturash për emrin e Guvernatorit, dhe ku ai

nuk ka munguar të shprehet se nuk do të jetë pasues i Fullanit një kandidat shtetas i huaj dhe Guvernatori i ri mund të propo-zohet dhe nga jashtë Këshillit Mbikqyrës. Votimi bëhet në Kuvend e mazhoranca nuk

pritet të votojë një kandidaturë të padëshirueshme të saj. Çka ekspozon faktin që Guvernatori ose mund të zgjidhet me një dakordësi paraprake ose mund të shkaktojë krizë e kalimin e BSH në kolaps.

Reagimi

Shoqëria Civile: Deputetët nuk e ftuan Elivar Golemin

■ Shoqëria Civile ka reaguar ndaj vizitës së tri deputetëve në ambientet e paraburgimit në burgun 313 të Tiranës. Duke iu referuar lajmit mbi mostakimit të deputetëve me ish-kryeinspektoren e Bankës së Shqipërisë, Elivar Golemi, ata theksuan se ligjvënësit nuk e kishin thirrur atë në takim. Në reagim theksohet se tre deputetët e Nënkomisionit për të Drejtat e Njeriut në Kuvend kishin zhvilluar vizitën vetëm në një seksion të ambienteve të paraburgimit të burgut 313 të Tiranës, pjesë në të cilën nuk ndodhet ish-inspektoria. “Nga kontaktet e drejtpërdrejta me Elivar Golemin, rezulton se nuk ka pasur asnjë kërkesë nga deputetët për ta takuar Golemin. Deputetët vizituan vetëm një sektor të paraburgimit 313, ndërkohë që ish-Inspektoria e Përgjithshme gjendet në sektorin tjetër. Grupimi qytetar në mbështetje të Golemit dhe familjarët bëjnë thirrje për t’iu përmbajtur saktësisht informacionit për hir të së vërtetës dhe të drejtës së informimit të publikut”,-thuhet në reagimin e shoqërisë civile lidhur me vizitën e tri deputetëve të Nënkomisionit për të Drejtat e Njeriut në burgun 313.

TIRANEOpozita PD nis përgatitjet për

protesta në muajin nëntorGrida Duma: Të ngrihemi të gjithë për të ndalur qeverinëPartia Demokratike ka

nisur punën për organi-zimi ne oponencës ndaj

buxhetit vjetor 2015. Drafti i cili është ende në përpunim e sipër dhe që pritet që të muajin nëntor të kalojë në punimet parlamentare ka lluar që të kundërshtohet që tani nga Par-tia Demokratike. Pjesë e këtij drafti do të jetë edhe paketa e re skale ku do të përfshirë edhe ndryshimin e fashës për çmimin e energjisë, çmimit të karburanteve etj, gjëra të cilat do të kundërshtohen nga PD. paraprakisht Partia Demokra-tike ka nisur diskutimet me strukturat e saj në mënyrë që të jetë e gatshme për të organi-zuar edhe protesta në kuadër të buxhetit vjetor 2015.

Krahas kësaj, edhe vetë

djeshme nga foltorja e Partisë Demokratike, Grida Duma bëri sërish thirrje për protesta kundër vendimit për ndry-shimin e fashës së çmimit të energjisë. “Është Edi Rama që premtoi rilindje, legalizim e shëndetësi falas, 300 mijë vende pune. Po shihni ku e katandisi vendin. Papunësi, varfëri, pasiguri. Rritje të çmi-meve, rritje të çmimit të energ-jisë, rritje të çmimit të naftës. Deri ku do të shkojë e keqja që ska fund me këtë kryeministër, me këtë qeveri. Shqiptarët nuk ia kanë për borxh oligarkut Rama dhe skotës së tij. E keqja nuk do të ndalet derisa ne të gjithë sëbashku ta ndalim.

Partia Demokratike i bën thir-rje qytetarëve të ngrihen, dhe të bashkohen në protestë, nga Jugu në Veri, nga Lindja në Perëndim. Askush nuk mund të luajë me jetën dhe të ardh-men e shqiptarëve. Ka ardhur koha që të gjithë sëbashku ti themi ndal të keqes që ka mbërthyer vendin. Ka ardhur koha të ngrihemi e ti ndalim”,- theksoi Grida Duma. Kësisoj muaji nëntor pritet që të nxjerr sërish Partinë Demokratike në Bulevardin Dëshmorët e Kom-bit ku pritet që të bëhet edhe një protestë tjetër në 1 vjetorin e protestës së parë të PD-së, e cila u zhvillua në muajin nën-tor të vitit 2013.

PD ka paralajmëruar protesta kundër ndryshimit të fashës së çmimit të energjisë. Ditën e

5E diel, 26 tetor 2014 Politikë

REPUBLIKA E SHQIPËRISËBANKA E SHQIPËRISË

DEPARTAMENTI I ADMINISTRIMITSEKTORI I PROKURIMEVE

TENDER I HAPUR KOMBËTAR

Sheshi “Avni Rustemi”, Nr 24, Tiranë. Tel: +355-4-241 9301/02/03, +355-4-241 9409/10/11,

Faks: +355-4-241 9408; e-mail: [email protected]; www.bankofalbania.org

Banka e Shqipërisë kërkon të realizojë objektin e prokurimit:

“Shërbimi vjetor i mirëmbajtjes dhe riparimit të sistemeve të kondicionimit të degëve të Bankës së Shqipërisë”

Banka e Shqipërisë ft on kandidatët e interesuar, të marrin pjesë në procedurën e prokurimit “Tender i Hapur Kombëtar”, për realizimin e objektit të prokurimit si më sipër, me fond limit 1.710.000 Lekë”.

Dokumentet e tenderit mund të tërhiqen pranë Sektorit të Prokurimeve të Departamentit të Administrimit, të Bankës së Shqipërisë, me adresë: ish-Hotel Dajti, Blv. “Dëshmorët e Kombit”, Tiranë, Tel. 042235576, çdo ditë nga ora 10.00 – 13.00 nga çdo person i autorizuar, me paraqitjen e një kërkese me shkrim. Tërheqja e dokumenteve mund të bëhet vetëm pasi të keni bërë paraprakisht pagesën e pakthyeshme prej 2.000 lekësh, në Sektorin e Financës të Bankës së Shqipërisë, që ndodhet në adresën: Rruga e Dibrës, Kompleksi “Halili”, Kulla B.

Oferta duhet të paraqitet në zyrën e Sektorit të Prokurimeve, pranë Departamentit të Administrimit, në Bankën e Shqipërisë, deri më datë 20 Nëntor 2014, ora 11.00, kohë në të cilën do të hapet edhe tenderi, ku ftohen të marrin pjesë kandidatët ose përfaqësuesit e autorizuar të tyre.

JUXHIN MUSTAFARAJ

TIRANE

KuvendiNdryshimet

MbledhjaKëshilli i Legjislacionit në Parlament do të marrë në shqyrtim kërkesën e kreut të grupit në PS Ruçi për të vendosjen e kriterit të ndarjes së çdo deputeti në një Komision Parlamentar

KuorumiArritja e numrit të mjaftueshëm të deputetëve, edhe pa praninë e opozitës për mazhorancën do të jetë më e lehtë me rregulloren e re, pasi shkurtimi i numrave, thjeshtëzon arritjen e kurorumit

RuçiKreu i Grupit të PS-së Ruçi, kërkoi në seancë ndryshimin e rregullores, ku veç kërkesës për komisionet kërkoi që të rishihej edhe koha e diskutimit mes mazhorancës dhe opozitës

Miratimi i rregul-lores së re do të sjellë rifor-matimin e të gjithë Komi-

sioneve Parlamentare në Kuv-end. Propozimi i kreut të grupit parlamentar socialist Gramoz Ruçi për ndryshime në rregul-loren e Parlamentit do të paso-het nga një ndryshim rrënjësor në përbërjen e çdo komisioni. Këshilli i Legjislacionit në Ku-vend do të marrë në shqyrtim kërkesën e kreut të grupit në PS Gramoz Ruçi për vendos-jen e kriterit të ndarjes së çdo deputeti në një Komision Par-lamentar. Burime nga grupi i Punës së Legjislacionit në PS bëjnë me dije se menjëherë pasi Këshilli i Legjisla-cionit të vendosë për miratimin e kërkesës së Ruçit për rregulloren, mazhoranca do të nis me rindarjen e ndarjen e de-putetëve në Komi-sionet Parlamen-tare. Sipas burimeve kriteri kryesor mbi bazën e të cilit de-putetët do të ndahen në Komi-sione do të jetë ai i formimit profesional. Me qëllim që çdo deputet të jetë në Komisionin në të cilin ndihet edhe më i përgatitur dhe mund të jap më shumë kontribut, koalicioni PS-LSI do të bëjë edhe një herë shpërndarjen e deputetëve në Komisione. Kreu i grupit parlamentar në PS Gramoz Ruçi, kërkoi këtë të enjte në seancën plenare që çdo deputet në Kuvendin e Shqipërisë të marrë pjesë vetëm në një komision parlamentar. Ndër-

Rregullorja e re, ulet numri i deputetëve

në KomisioneAsnjë deputet në dy komisione, kriter në

rishpërndarje formimi profesional

kohë që në varësi të çështjes që do të diskutohet deputetët mundet të jenë prezent apo të japin mendime në komisione të tjera, por nuk do të kenë të drejtë vote. Kjo rishpërndarje e ligjvënësve në Komisionet Parlamentare, pritet të ulë

edhe numrin e anëtërave që do të kërkohen për arritjen e kuorumit në një komision. Kërkesa për këtë ndryshim u bë nga mazhoranca për shkak të numrit të lartë të deputetëve që marrin pjesë në dy komisione. Kjo shpërndarje

e deputetëve ka sjellë në jo pak raste, vonesa për llimin e mbledhjeve të Komisioneve për shkak se deputetëve u duhet të vraponin nga njëri komision në tjetrin. Aktualisht në Kuvend përllogariten rreth 45 deputetë nga 140 në total

që marrin pjesë në më shumë se një Komision Parlamentar. Partia Socialiste që është edhe forca politike me më shumë deputetë, ka edhe numrin më të lartë të deputetëve të regjis-truar në dy komisione. Kështu nga 61 deputetë socialist në

Parlament, 24 prej tyre mar-rin pjesë në më shumë se një komision. Dy komisionet me më shumë deputetë të dubluar në Kuvend janë ato të Ligjeve dhe Sigurisë. Janë nëntë de-putetë të Komisionit të Ligjeve nga mazhornaca dhe opozita që marrin pjesë edhe në Komi-sionin e Sigurisë, çfarë e bën absolutisht të pamundur që të dy komisionet të zhvillohen paralelisht. Me rregulloren e re edhe problemi për plotësimin e kuorumit në këto dy komisione do të zgjidhet, pasi asnjë prej nëntë deputetëve nuk do të ketë mundësi të marrë pjesë në të dyja komisionet.

Pagesat Mospjesëmarrja

në komisione varfëron deputetet

— Rreullorja e re pritet të ndikojë në xhepat e atyre de-putetëve që janë pjesë e dy komi-sioneve. Ndalimi që rregullorja

do t’i bëjë deputetëve për të marrë pjesë në më shumë se në një komision pritet të “varfërojë” xhepat e më shumë se 45 de-putetëve nga mazho-ranca dhe opozita. Deputetët kanë një pagesë kse prej 2500 lekësh për çdo komi-sion që marrin pjesë,

ndërkohë që edhe nga dietat anëtarët e komisioneve për to-jnë rreth 15000 lekë në javë. Mesatarisht deputetët janë pjesë e 3 komisioneve në javë, çfarë do të thotë se rregullorja e re do të heq nga xhepat e tyre një shumë të konsiderueshme parash.

Zgjedhjet Vendore

PS mbaron konsultat në rrethe, ngelet vetëm Tirana

— Grupi i punës për an-gazhimin elektoral të PS-së ka mbaruar fazën e parë të konsultave me anëtarësinë në rrethe për zgjedhjet ven-dore të vitit 2015. Deputetët socialist të ngarkuar për këto takime kanë dëgjuar për rreth dy muaj kërkesat dhe sygjerimet e anëtarë-sisë për zgjedhjet vendore të vitit 2015 dhe tani mbetet vetëm kryeqyteti. Tirana do të jetë edhe qyteti i fundit ku deputetët Blendi Klosi, Musa Ulqini dhe Blerina Gjylameti do të marrin sygjerimet e fundit. Men-jëherë pas përfundimit me kryeqytetin, deputetët do të angazhohen në një fazë të

dytë ku pritet të dalin edhe emrat që do t’i sygjerohen kryesisë së Partisë Social-iste për zgjedhjet e vitit 2015. Emrat për 61 njësitë e reja vendore, do të ndahen mes koalicionit PS-LSI për përcaktimin që dy forcat politike do të bëjnë për zgjedhjet e 2015.

NË FOTO: Komisioni i Ligjeve

6 E diel, 26 tetor 2014

Vendimet e gjykata kanë përplasur edhe një herë ministrin e Brendshëm, Saimir Tahiri me presidentin, Bujar Nishani. Pasditen e djeshme me një letër të hapur, ministri Tahiri, i ka

kërkuar Nishanit, si kreu i KLD, që të marrë masa ndaj gjyqtarëve të cilët përmes vendimeve të tyre kanë lënë të lirë, persona që rrezikojnë sigurinë, për shkak të rrezikshmërisë së lartë. Disa orë pas kësaj letre ka ardhur edhe përgjigja e Nishanit.

Me një njoftin, presidenca ka theksuar se, “do ta përcjellë këtë ankim tek Ministri i Drejtësisë duke i kërkuar këtij të fundit të kryejë me shpejtësi të gjitha veri kimet e nevojshme si autoriteti i vetëm që ligji njeh për llimin e masave disiplinore ndaj gjyqtarëve që shkelin ligjin”.

LETRA E TAHIRITNë letrën e dërguar, ministri Tahiri thotë se,

kërkon marrjen e masave ndaj gjyqtarëve që kanë dhënë këto vendime të paligjshme. Të liru-arit akuzohen për akuza të ndryshme si, “Plagos-je me dashje”, “Vjedhje në bashkëpunim”, “Shfrytëzim prostitucioni”, “Armëmbajtje pa

leje”, Kundërshtim me dhunë i policisë” apo edhe “Drejtimi i mjetit në gjendje të dehur”. “Sot që asim, KLD nuk ka marrë asnjë masë edhe për raste agrante, të cilat Jua kam bërë me dije më pare. Nuk besoj ne të gjithë, por mbi ne, publiku, të ketë mundësi të kuptojë si është e mundur që KLD nuk merr masë ndaj një gjyqtari që liron në sallën e gjyqit përdhunuesin e një minoreneje, disponuesin e një arsenali armësh, agresorin që ka plagosur me armë qytetarë dhe goditur punonjës policie. vjedhësin e përsëritur, e shumë raste të tjera të ngjashme, të cilat KLD ende nuk i ka marrë në shqyrtim.” thekson Ministri i Brendshëm, Saimir Tahiri.

PËRGJIGJA E NISHANITPas letrës, ka ardhur edhe përgjigja e Presi-

dencës. “Institucioni i Presidentit të Republikës do ta përcjellë këtë ankim tek Ministri i Drejtë-sisë duke i kërkuar këtij të fundit të kryejë me shpejtësi të gjitha veri kimet e nevojshme dhe si autoriteti i vetëm që ligji njeh për llimin e masave disiplinore ndaj gjyqtarëve që shkelin ligjin, të fillojë procedimin disiplinor për të gjitha rastet e konstatuara me shkelje”, thuhet në reagimin e presidencës. Kjo e fundit ka kërkuar, një koordinim dhe bashkëveprim të drejtpërdrejtë midis ministrave të qeverise për çështjet që ligji i ngarkon.

Aktualitet

ARTAN CENA

TIRANE

Prokuroria: Arrest në burg, gjykata e lë me detyrim për t’u paraqitur

Në datë 25.09.2014, në Fier janë arrestuar në fl agrancë B.B. dhe K.J. për veprën penale “Plagosje e rëndë me dashje”. Gjyqtarja Adelina Zarkaj, ka vendosur masën e sigurisë “Detyrim për t’u paraqitur në Policinë Gjyqësore”.

Prokuroria: arrest në burg, gjykata e lë në arrest shtëpie

Në datë 16.09.2014 në Shkodër u arrestua G. Ç., për veprën penale “Armëmbajtje pa leje”, ndërsa gjyqtari i çështjes Andri Ymeri me vendimin e datës 19.09.2014 ka vendosur masën e sigurimit “Arrest në shtëpi”.

Prokuroria: Arrest në burg, gjykata e lë në arrest shtëpie

Në datë 03.09.2014 në Dibër, është arrestuar E. K., për veprën penale “Armëmbajtje pa leje”, gjyqtari i çështjes Halil Vani me vendimin e datës 07.09.2014, ka vendosur masën e sigurisë “Arrest në shtëpi” .

Prokuroria: Arrest në burg, gjykata e lë me arrest shtëpie

Në datë 03.09.2014 në Krujë është arrestuar B.I., për veprën penale “Armëmbajtje pa leje”, Gjykata e Rrethit Gjyqësor Krujë ka vendosur masën e sigurimit “Arrest në shtëpi”.

Prokuroria: Arrest në burg, gjykata e lë me detyrim paraqitje

Në datë 29.09.2014 në Gjirokastër është ndaluar A. R., i shpallur në kërkim për “Organizim i jashtëligjshëm i lojërave të fatit”, “Prodhim dhe shitje të narkotikëve” dhe “Prodhim dhe mbajtje pa leje e armëve dhe municioneve luftarake”, gjyqtarja Mirela Iliopulli ka caktuar masën “Detyrim paraqitje”.

Prokuroria e liron Në datë 17.09.2014 Në Pukë janë arrestuar E. T., dhe F. Z.,

për“Prodhim dhe shitje e narkotikëve“. Prokuroria e Rrethit Gjyqësor Pukë lidhur me këta shtetas të arrestuar ka nxjerrë urdhër për lirim të menjëhershëm.

Prokuroria: Arrest në burg, gjykata e lë me arrest shtëpie

Në datë 19.09.2014, në Fier janë arrestuar B. Ç., F. H., H. L., për “Prostitucion”, “Shfrytëzimi i prostitucionit”, ”Mbajtja e lokaleve për prostitucion”, gjyqtarja Olkeda Manellari, ka vendosur masën e sigurimit “Arrest në shtëpi” dhe “Detyrim paraqitje”.

Prokuroria: Arrest në burg, gjykata e lë detyrim paraqitje

Në datë 22.09.2014 në Shkodër janë arrestuar R. H. e E.M., për“Prodhim e shitje e lëndëve narkotike“. Gjyqtari Tonin Strekaj me vendimin e datës 25.09.2014 ka vendosur caktimin ndaj të dyshuarve, të masës së sigurimit “Detyrim për t‘u paraqitur në Policinë gjyqësore“.


Në datë 10.09.2014 në Përmet është ndaluar E. Xh., për “Kundërshtim me dhunë i punonjësve të Policisë”, gjyqtar i çështjes Dritan Hasani në datë 12.09.2014 ka caktuar masën “Arrest shtëpie”.


Në datë 10.09.2014 në Përmet është ndaluar Xh.M., për “Kundërshtim me dhunë i punonjësve të Policisë” dhe “Drejtim i automjetit në gjendje të dehur”. Gjyqtar i çështjes Dritan Hasani ka caktuar “Arrest shtëpie”.

Prokuroria: Arrest në burg, gjykata detyrim paraqitje

Në datë 14.09.2014 në Tiranë, është arrestuar A. B., për veprën penale “Pastrim i produkteve të veprës penale ose veprimtarisë kriminale”. Gjyqtari Altin Shkurti e lë “Detyrim paraqitje”.

Prokuroria: Arrest në burg, gjykata detyrim paraqitje

Në datë 07.09.2014 në Tiranë, arrestuar I. M. për “Vjedhje” është kapur duke vjedhur një banesë. Gjykata e Tiranës në datën 10. 09. 2014 ka caktuar “Detyrim paraqitje”.

Prokuroria: arrest në burg, gjykata e lë në arrest shtëpie

Në datë 12.09.2014, në Tiranë janë arrestuar B.H, E.U. dhe S. K., për “Vjedhje në bashkëpunim, mbetur në tentativë”, gjyqtarja e çështjes Mariana Shegani (Dedei), i lë dy në “Arrest në shtëpi” e një në burg.

Prokuroria: Arrest në burg, gjykata në detyrim paraqitje

Në datë 19.09.2014 në Tiranë, është arrestuar H. Gj., për “Vjedhjes”. Gjykata e Tiranës me vendimin e datës 22.09.2014, e ka lënë “Detyrim paraqitje”.


Në datë 18.09.2014 në Tiranë u ndaluar me iniciativë J. Ç. për veprën penale të “Vjedhjes”. Gjykata e Tiranës me vendimin e datës 20.09.2014 e ka lënë “Detyrim paraqitje”.

Prokuroria: Arrest në burg, gjykata e lë arrest shtëpie

Në datë 12.09.2014 në Përmet janë ndaluar K.L. dhe Ç. M. për veprën penale “Vjedhje, me pasoja të rënda”, gjyqtari i çështjes Dritan Hasani i lë “Arrest shtëpie”.

Prokuroria: Arrest në burg, gjykata e lë arrest shtëpie

Në datë 10.09.2014 në Përmet është ndaluar A. B., për “Vjedhje”, gjyqtari i çështjes Dritan Hasani e lë “Arrest shtëpie”.


Në datë 07.09.2014, në Librazhd u ndalua A.K. për “Vjedhje”. Gjyqtari Pajtime Fetahu me vendiminin e datës 10.09.2014, e ka lënë “Detyrim paraqitje”.


Në datë 20.09.2014 në Fier është arrestuar S.Xh. për “Vjedhje e kryer në bashkëpunim”. Gjyqtari i çështjes Andi Pogaçe me vendimin e datës 06.06.2014, ka vendosur “Detyrimi paraqitje”


Në datë 29.08.2014 në Fier është arrestuar Sh.K, për “Vjedhje”. Gjyqtari i çështjes Piro Sota, ka vendosur “Detyrim paraqitje”.


Në datën 16.09.2014 në Korçë është arrestuar R.Sh. për “Vjedhje e kryer në bashkëpunim”. Gjyqtarja Miljana Muçaj në datë 20.09.2014, ka urdhëruar lirimin e menjëhershëm të tij.


Në datën 16.09.2014 në Korçë u arrestuar E. X.. për “Vjedhje e kryer në bashkëpunim”. Gjyqtarja e çëshjtes Miljana Muçaj me vendim e datës 20.09.2014, ka urdhëruar lirimin e menjëhershëm.

Prokuroria: Arrest në burg, gjykata arrest shtëpie

Në datë 23.09.2014 është arrestuar B.C. për “Vjedhje”. Gjyqtari i çështjes Halil Vani me vendimin e datës 25.09.2014, ka vendosur masën “Arrest në shtëpi”.


Në datë 27.09.2014 në Fier është arrestuar M.K. për veprën penale “Falsifi kim i monedhave” dhe “Ruajtje apo depozitim i mallrave kontrabandë”. Gjykata Fier, ka vendosur “Detyrimi paraqitje”

Prokuroria: Arrest në burg, gjykata e lë 15 ditë në burg

Në datë 19.09.2014 në Kurbin është bërë arrestimi i F.Ç. për “Shkelja e rregullave të qarkullimit”. Gjyqtari i çështjes Besnik Qira me vendimin e datës 22.09.2014, ka caktuar “Arrest me burg me 15 ditë”.

25 SHKELJET E GJYQTAREVE:

Tahiri: 25 vendime të paligjshme, Nishani: Naço nis hetimetSërish përplasje për masat e dhëna nga gjykatat. Ministri i Brendshëm: Po cënohet siguria e vendit

MB-Nishanit: KLD në dijeni të shkeljeveMinistria e Brendshme, ka reaguar ndaj deklaratës së Presidentit. “Roli i Presidentit të Republikës është kyç, për më tepër në situatën kur KLD-ja është vënë në dijeni të këtyre shkeljeve edhe më parë. Njoftimi i Presidentit të Republikës për rastet e përsëritura të riciklimit të krimit në rrugë si pasojë e vendimeve të papërgjegjshmë të gjykatave, bëhet pikërisht sepse ai është Kryetari i KLD”

7E diel, 26 tetor 2014 Politikë







“Blerje 50.000 (±10%) litra Blu Diesel dhe 34.000 (±10%) litra benzinë pa plumb 95 oktan, për nevojat e Bankës së Shqipërisë në Tiranë”



Oferta duhet të paraqitet në zyrën e Sektorit të Prokurimeve, pranë Departamentit të Administrimit, në Bankën e Shqipërisë, deri më datë 21 Nëntor 2014, ora 11.00, kohë në të cilën do të hapet edhe tenderi, ku ftohen të marrin pjesë kandidatët ose përfaqësuesit e autorizuar të tyre.

Ja si u emërua mikja e Argitës në krye të

Gjykatës së DurrësitZbardhet procesverbali i mbledhjes së KLD, Gjin

Gjoni debati me Sokol Çomën për Joana Qeleshin

EksperiencaDebati për kandidaten

Joana Qeleshi u bë përshkak

të eksperiencës së saj të punës

Gjini Anëtari i Këshillit të Lartë të Drejtësisë, Gjin Gjoni ka mbrojtur më shumë Joana Qeleshi

VlerësimiLidhur me vjetërsinë e punës për Joana Qeleshin ku u fut edhe viti i stazhit profesional, u ngrit edhe problemi i vlerësimi pasi 1 vit nuk ishte futur nën kontrollin e KLD-së.

ÇomoAnëtari i Këshillit të Lartë të Drejtësisë,

Sokol Çomo ka debatuar në mbledhje

lidhur me plotësimin e kritereve të Joana

Qeleshit duke shtuar se ajo nuk plotëson

kushtet ligjore

ERVIN KOÇI

TIRANE

LelçajAnëtari i KLD, Lulzim Lelçaj në shenjë proteste përshkak të shkarkimit nga parlamenti kishte votuar pro të gjitha kandidaturave duke e nxjerr etë të pavlefshme

Zbardhet mënyra se si u emërua mikesha e Ar-gita Berishës në krye të Gjykatës së Durrësit. Këshilli i Lartë i Drejtë-

sisë ka zbardhur procesverbalin për mënyrën se si është bërë përzgjed-hja e kandidaturave për postin e kryetarit të Gjykatës së Durrësit. Nga ky material rezulton se për kandidaturën e Joana Qeleshit ishte bërë një debat i gjerë në mbledhjen e KLD-së ku 9 anëtarë kanë votuar pro saj dhe një kundër. Anëtari Gjin Gjoni ka qenë njëri nga 9 votuesit që e ka mbrojtur më fortë kandidaturën e Qeleshit e cila kishte 4 vite punë si gjyqtare duke përfshirë edhe stazhin profesional. Lidhur me këtë, anëtari Sokol Çomo ngriti problemin e vlerësimit të punës për vitin ku ka bërë stazhin profesion gjë e cila nxiti edhe debatin ndërmjet anëtarëve.

Sokol Çomo: Unë kam një pyetje për 3 anëtarët e komisionit që janë prezent: Zotin Caka, Zotin Lelçaj dhe Zotin Saliko. Tek rasti i kandi-daturës së Zonjushës Joana Qeleshi, thuhet që ka 4 vite vjetërsie si gjyq-tare, por në këto 4 vite vjetërsie si gjyqtare llogaritet edhe viti i 3-të i Shkollës së Magjistraturës.

Lulzim Lelçaj: Megjithatë, ju lutem në qoftë se ka një rast që Këshilli i Lartë i Drejtësisë, që jo po përdoret por që po keq përdoret, janë pikërisht këto lloj sjelljesh.

Sokol Çomo: Publikojeni sa më shpejtë procesverbalin në mënyrë që të gjithë të shohin se si kur kan-didon një magjistrat i shkëlqyer me një kandidat tjetër që nuk ka atë shkëlqim në veprimtarinë e vetë, në këtë Këshill nuk tojnë magjistratët

e shkëlqyer por tojnë kandidatët që nuk kanë asnjë doze shkëlqimi në veprimtarinë e tyre.

Bujar Nishani: Nëse ligji do të përfshinte si vlerësim edhe atë të

bërë nga Shkolla e Magjistraturës, padyshim që duhej të merrej para-sysh dhe do të merret parasysh. Këto janë çështje dhe problematika që janë hasur në ligj.

Gjin Gjoni: Në rast se sistemi i vlerësimit është i njëjtë dhe është shumë mirë, si për atë që ka mbaru-ar Magjistraturën, si për atë tjetrin që se ka mbaruar Magjistraturën,

por ky që nuk e ka mbaruar Magjis-traturën ka një eksperience dhe një bagazh intelektual, dhe kohëzgjatje më shumë në sistemin e drejtësisë dhe ka performuar mirë, pse mos jetë një avantazh?

Sokol Çomo: Meqenëse ju nuk kishit dëshirë që meqenëse e paskeni ndarë me vendimmarrje interpretimin e ligjit dhe keni thënë që vitin e tretë do t’ia fusim si vjetërsi si gjyqtar, nuk donit të ndanit edhe çështjen e vlerësimit, unë bëra një vlerësim timin sub-jektiv dhe thashë, -meqenëse maxhoranca e këtij Këshilli ven-dosi që vitin e katërt t’ia quaj këtij kandidati si vjetërsi si gjyqtar, unë po e marrë atëherë në vlerësimin tim me gjithë vlerësimin që ai ka në Shkollë të Magjistraturës. Kjo u quajt këtu një gjë e kundra-ligjshme.

Bujar Nishani: Besoj që Kryein-spektorja do të japë përgjigje por besoj që edhe Inspektorati vepron mbi bazën e vendimeve të Këshillit të Lartë të Drejtësisë. Urdhëro Zoti Gjoni!

Gjin Gjoni: Ashtu siç u bë në vendimmarrjet e mëparshme, kon-siderohen dy vlerësimet, të konsi-derohen vjetërsia apo pa vjetërsi sepse i rikthehem edhe njëherë, në momentin që unë tova në 2003 si anëtar i Këshillit të Lartë të Drejtë-sisë më i votuari edhe në atë kohë, Zoti Çomo e konsideroi 6 muajshin tim si...

Bujar Nishani: Atëherë, kush është dakord me raportin e paraqi-tur? Dy, katër, gjashtë, tetë, nëntë (9). Kundra? Një (1). Miratohet raporti. Zoti Çomo!

Sokol Çomo: Votoj kundra ra-portit, pasi raporti ka brenda të pavërteta. Jo të gjithë kandidatët

plotësojnë kriteret e kërkuara nga ligji për të hyrë në këtë garë për kry-etar të Gjykatës së Durrës i t të Shkallës së Parë

A r t a n B r o c i : M i r ë a t ë h e r ë , Komis ioni ad-ministroi fletët e votimit. Morën p j e s ë n ë k ë t ë votim 11 anëtarë të Këshi l l i t të

Lartë të Drejtësisë. 1 fletë konsi-derohet e pavlefshme pasi anëtari Lulzim Lelçaj ka votuar për të gjithë kandidatët, pro të gjithë kandidatëve. Kandidatët e tjerë kanë marrë këto vota Ema Gashi zero (0), Joana Qeleshi tetë (8) vota, Markelian Koça dy (2) vota, Rexhep Bekteshi zero (0) vota, Vladimir Skënderi zero (0) vota. Komisioni shpall fitues për krye-tare të Gjykatës së Rrethi Gjyqësor Durrës gjyqtaren Joana Qeleshi me tetë (8) vota. (Zoti Çomo largohet nga salla e mbledhjes.)

Marrë me shkurtime nga procesverbali i KLD-së

8 E diel, 26 tetor 2014Politikë

Qëndrimi “Lufta ndaj korrupsionit në drejtësi duhet të bëhet nëpërmjet vetë sistemit dhe

jo nga qeveria, e cila për ta vënë nën kontroll politik e përdor atë si alibi”.

Deda: Konsensusi PD-PS, jetik përrefomën në drejtësiDeputetja e PD: Armiku më i madh që ka drejtësia është kapja politike e sistemit

ERMIRA MRRUKU

TIRANE

Intervista

De p u t e t j a e P a r t i s ë D e m o k r a t i k e , A l -bina Deda gjykon se reforma në sitemin e drejtësisë e ka të dos-

modoshme praninë e ekspertizës së ndërkombëtare dhe shkëputjen e saj përfundimtare nga politika. Sipas Znj. Deda, konsensusi mes palëve i paraprinë një reforme solide dhe jetëgjatë në drejtësi. Ndërkohë, deputeja demokrate shprehet se një pikë e rëndësishme e refomës në drejtësi është gar-antimi nga qeveria i pavarësisë financiare të gjyqësorit. Deputetja thekson se opozita i qëndron draft-it që u paraqit nga ish- ministri i drejtësisë Halimi, ndërkohë që sqaroi se opozita po punon për të finalizuar qëndrimin përfundimtar të saj rreth atyre propozimeve. Sa i përket rikthimit të opozitës në Kuvend, deputetja e PD-së tha së pa një marrëveshje të nënshkruar me praninë ë ndërkombëtarëve, nuk mund t’i jepet fund bojkotit. Shkak për këtë u shpreh ajo, është mungesa e garancisë nga ana e mazhorancës.

-Si e shikoni angazhimin e mazhorancës në reformimin e sistemit të drejtësisë, sis-tem i cili ka qenë në fokus të raporteve ndërkombëtare për mangësi të thella?

Të gjithë e dimë se sistemi i drejtësisë ka probleme serioze, probleme që të gjithë qytetarët i kanë prekur. Mazhoranca ka gabuar në qasjen e saj lidhur me reformimin e sistemit të drejtësisë duke i shpallur luftë gjyqtarëve, duke i quajtur ato kanceri i shoqërisë dhe jo gjithë sistemit. Reforma në drejtësi është delikate, pasi kësaj mazhorance i mungojnë elementet kryesore si transparenca, konsensusi, gjithpërf-shirja dhe respektimi i kornizës së parimeve ndërkombëtare. Konsen-susi i paraprin jetëgjatësisë së saj, pasi kjo reformë nuk mund të jetë sa për një mandat duke shfrytëzuar numrin e votave dhe arrogancën e pushtetit. Gjyqtarët dhe prokurorët duhet të jenë faktor në këtë pro-ces dhe të mos presin çfarë iu servir politika. Tashmë të gjithë e dimë se armiku më i madh që ka drejtësia është kapja politike e saj. E domosdoshme është ekspertiza europiane e cila mund të sigurojë një reformë me elementët e rëndesishëm të saj. Duke e mbajtur drejtësinë të pavarur nga politika, dhe duke siguruar një llogarid-hënie të saj ndaj ligjit. Mazhoranca po mendon ta bëjë këtë reformë, atëherë kur kryeministri ta ketë nën kontroll drejtësinë, duke sul-muar KLD-në e duke futur njerëzit e tij atje. Ky model reforme nga mazhoranca është antikushtetues dhe i rrezikshëm për vendin. Rruga

për të reformuar drejtësinë është minuar nga mazhoranca me pa-ketën e drejtësisë që e bëri veçmas dhe kjo lë të kuptohet se duhet të kemi më shumë kujdes nëse po ecim në këtë fushë të minuar.

-A ka një draft konkret opozita në lidhje me këtë re-formë e cila pritet që të konk-retizohet në fund të këtij muaj në një tjetër tryezë pas asaj që organizoi Presidenti pak kohë më parë, apo i qëndroni atyre të paraqitura nga ish- ministri i drejtesise Eduard Halimi?

Qëndrimi i opozitës dhe i PD-së është një qëndrim i vetëm, se lufta ndaj korrupsionit në drejtësi duhet të bëhet nëpërmjet vetë sistemit dhe jo nga qeveria, e cila për ta vënë nën kontroll politik e përdor atë si alibi. Është e rëndësishme që qeveria të garantojë pavarësinë fi-nanciare të gjyqësorit. Teknoligjia, dixhitalizimi mbeten mjet efikas për të luftuar korrupsionin. Beteja mes perceptimit të qytetarëve për korrupsionin në drejtësi dhe

fitimit të besimit të tyre është një proces i gjatë që nëpërmjet këtyre elementëve identifikon të mirët, nga devijantët, profesion-istët nga të paaftët. Unë mendoj se reforma në drejtësi duhet të bëhet e udhëhequr nga BE dhe pratnerët ndërkombëtarë. Opozita ka një draft i cili është paraqitur nga ish-ministri i drejtësisë Halimi në tryezën e organizuar nga Presi-denti. Ndërkohë, ekspertët e kësaj fushe pranë PD-së po punojnë për ta nalizuar qëndrimin përfundimtar

mbi këto shtylla që përmenda.-Mazhoranca ka pranuar dy nga

kërkesat e opozitës pikërisht atë të komisioneve hetimore dhe ndry-shimin e rregullores së Kuvendit, janë këto një strategji e mazho-rancës që ju të ktheheni në Kuvend?

Në seancën e fundit parlamen-tare falë vendosmërisë së opozitës dhe presionit ndërkombëtar u futën në rendin e ditës dy kërkesa të opozitës për ngritjen e komi-sioneve hetimore. Këto kanë qenë dhe jane një detyrim kushtetues. Qeveria Rama-Meta kanë qenë prej disa muajsh në shkelje fla-grante të këtij detyrimi. Opozita ka ndërprerë marredheniet me Kuvendin për të mos u pajtuar dhe për të mos u bërë fasadë me shpërfilljen skandaloze të vendi-meve të Gjykates Kushtetuese nga shumica Rama-Meta dhe me kriminalizimin e parlamentit. Per keto dy çeshtje opozita ka sensibilizuar gjithe opinionin publik shqiptar dhe partneret tane nderkombetare ku kuvendi

kthehet në një arenë gladiatorësh kundër opozitës me urdhër të vetë “sulltanit” Rama.

- Çfarë kushtesh të tjera duhet të plotësojë mazhoran-ca që të kthehet konsensusi mes palëve?

Ne kemi kërkuar dhe kërkojmë një marrevëshje me garancinë e miqëve dhe partnerëve ndërkom-bëtarë. Pa arritjen e kësaj mar-rëveshje nuk mund të ndërpresim bojkotin, për sa kohë Rama vazh-don të mos e shohë të vërtetën, të heshtë për promovimin e trafi-

kantëve në politikë, në adminis-tratën e lartë dhe në Kuvendin e Shqipërisë.

Si i vlerësoni reformat e qeverisë për sistemin e shën-detësisë ?

E vetmja reformë në shënde-tësi ishte prishja e kioskave dhe mbjellja e disa pemëve. Lidhur me reformat në shëndetësi, mazho-ranca mori një hap të gabuar me heqjen e TVSH-së së barnave,

e cila heq kontrollin e barnave nga origjina e prodhimit deri tek pacienti, favorizon klientelistët e qeverisë pasi bari mund të blihet lirë dhe të sillet me shumëfish të çmimit në Shqipëri. Aktualisht në spitale mungojnë madikamentet, pacientët sorollaten, shumica e mjekëve që punojnë në shtet re-komandojnë pacientët në privat, pasi aty punojnë dhe marrin pagat nga privati njëkohesisht. Edhe për kategorinë Ca që Ministria e Shën-detësisë thotë se medikamentet janë në Onkologjik, gënjen dhe mashtron. Aktualiteti është ndryshe.

Në vlerësimin tuaj si po qeveris dyshja Rama-Meta?

Kjo qeveri do mba-het mend si qeveri e skandaleve dhe revan-shit, rritjes së pasig-urisë në vend, rritjes së taksave, rritjes së çmimeve të ushqimeve, karburantit, energjisë, rritjes se papunësisë etj.

Kjo qeveri do mbahet mend për reforma të nxituara, të pakonsul-tuara, vendime që bien ndesh me interesat e qytetarëve. Të gjitha këto i kanë arritur vetëm në një vit “Rilindje”! Opozita ka ndjekur në çdo hap me argumenta dhe ka informuar opinionin publik për të gjitha këto “arritje”. Shqiptarët nuk mund të paguajnë kaq shtrenjtë për papërgjegjshmërinë në rritje të dy-shes Rama-Meta. Vendi po shkon drejt protestave dhe destabilitetit.

BOJKOTI Opozita ka ndërprerë marrëdhëniet me Kuvendin për të mos u pajtuar dhe për të mos u bërë fasadë me

shpër lljen skandaloze të vendimeve të Gjykates Kushtetuese nga

shumica Rama-Meta

QEVERISJA Kjo qeveri do mbahet mend

për reforma të nxituara, të pakonsultuara, vendime që bien

ndesh me interesat e qytetarëve. Të gjitha këto i kanë arritur vetëm në një vit “Rilindje”!

Reforma

Drejtësia Gjyqtarët dhe prokurorët duhet të jenë faktor në këtë proces dhe të mos presin çfarë iu servir politika.

Beteja Perceptimi i qytetarëve për korrupsionin në drejtësi dhe timit të besimit të tyre është një proces i gjatë.

Pavarësia Është e rëndësishme që qeveria të garantojë pavarësinë nanciare të gjyqësorit.

Albina Deda

9E diel, 26 tetor 2014

Qarku Është njësi e nivelit të dytë të qeverisjes vendore, qendra e tij vendoset në një nga bashkitë që përfshihen në të. Emri dhe qendra e qarkut përcaktohen me ligj.

Politikë







“Ngritja e sistemeve IT për mbështetjen e proceseve në menaxhimin e informacionit dokumentar dhe fj alëkalimeve dhe upgrade i San Storage & Backup”.



Oferta duhet të paraqitet në zyrën e Sektorit të Prokurimeve, pranë Departamentit të Administrimit, në Bankën e Shqipërisë, deri më datë 19 Nëntor 2014, ora 11.00, kohë në të cilën do të hapet edhe tenderi, ku ft ohen të marrin pjesë kandidatët ose përfaqësuesit e autorizuar të tyre.

BASHKIAPërfaqëson një unitet administrativo-territorial dhe bashkësi banorësh. Bashkitë, shtrirja territoriale, emri dhe qyteti qendër i saj përcaktohen me ligj

LAGJETQytetet mund të ndahen në njësi më të vogla administrative që quhen lagje. Një lagje mund të krijohet vetëm në territore me mbi 20 mijë banorë

Ndarja e re, ja si caktohen anëtarët e Këshillave BashkiakKompetencat për emërimin e shkarkimin i kalojnë Kryetarit

JUXHIN MUSTAFARAJ TIRANE

Ndryshimet

KryqytetiTirana në zgjedhjet e 2015 do të ketë 11 njësi bashkiake. Në draft thuhet “Bashkia e Tiranës përbëhet nga njësitë administrative dhe njësitë bashkiake përbëhen nga qytetet dhe fshatrat.

KompetencatAdministrata propozon emërtimin e rrugëve, shesheve, institucioneve dhe objekteve që janë në territorin e njësisë administrative. Propozon për kryetarin e bashkisë dhënien e titujve të nderit dhe stimujve

Administratori Çdo njësi administrative drejtohet nga administratori i njësisë i cili emërohet dhe shkarkohet, lirisht, nga kryetari i bashkisë dhe është përgjegjës para tij për funksionimin dhe veprimtarinë e administratës të njësisë administrative.

Votuesit në zgjed-hjet vendore të vit i t 2015 veç kompetencave që do t’i japin kry-

etarit të Bashkisë me votë, indirekt do t’i delegojnë atij edhe të drejtën për përzgjed-hjen e këshilltarëve të tij. Me ndarjen e re territoriale, shumë prej funksioneve në pushtetin vendor do të shkri-hen çfarë do të sjellë edhe një rritje të numrave të Këshill-tarëve Bashkiak në 61 njësitë e reja vendore. Ndryshimet në fjalë janë parashikuar në draftin e papërfunduar “Për organizimin dhe funksion-imin e qeverisjes vendore” që po diskutohet nga Ministri i Shtetit dhe Çështjeve Ven-dore dhe grupeve të interesit në të gjitha njësitë e reja që do të krijohen në zgjedhjet e vitit 2015. Numri i pop-ullsisë në 61 njësitë e reja vendore do të jetë kriteri bazë i përcaktimit të anëtarëve të Këshillave Bashkiak. Në projektligjin që do t’i para-qitet qeverisë, parashikohet që njësitë me mbi 400 mijë banorë do të kenë edhe num-rin më të madh të këshill-

tarëve me plot 65 anëtarë. Këtë numër banorësh e arrin vetëm Tirana e cila do të jetë edhe qyteti me numrin më të madh të këshilltarëve bashkiak në vend. Përzgjed-hja e Këshilltarëve Bashkiak nuk do të bëhët më nëpërm-jet votës si më parë, por do të jetë kompetencë e kreut të njësisë vendore. Sipas kritereve të paracaktuara në ndarjen e re territoriale, njësia më e vogël vendore

ka në përbërje një numër popullsie jo më të vogël se 10 mijë banorë. Për këto njësi vendore numri i anëtarëve të këshillave bashkiak do të jenë 15. Referuar draftit të ministrisë që është ende në fazë konsultimesh, vihet re një rritje e numrit të Këshill-tarëve në çdo njësi duke nisur nga Tirana e cila do të ketë një rritje me 10 anëtarë më shumë seç ka aktualisht. Një-sia bazë e qeverisjes vendore

sipas këtij projektligji do të jetë Bashkia. Njësitë e reja ad-ministrative do të përbëhen nga qytetet dhe fshatrat. Njësia më e vogël se qyteti do të jetë lagja, e cila do të ketë si kriter bazë funksionimin mbi një hapësirë me mbi 20 mijë banorë. Qarku do të jetë njësi e nivelit të dytë të qeverisjes vendore dhe do të ketë në përbërje disa bashki me lidhje ekonomike, gjeogra ke dhe sociale të përbashkët.

Numri i anëtarëve të Këshillit Bashkiak Bashkitë deri në 10000 banorë 15 anëtarë

Bashkitë nga 10001 deri në 20000 banorë 17 anëtarë




Bashkitë nga 200001 deri në 4000

— Bashkia e Kavajës ka hapur konkursin publik për ndërtimin e monumentit të demokracisë në qendër të qytetit. Pas shembjes së obeliskut të “Dy gishtave”, Bashkia tani më ka ndërmarrë nismën për të zëvendësuar këtë me një vepër tjetër i cili do të ketë sërish të njëjtin simbol i cili do të quhet monumenti i demokracisë

KAVAJE, HAPET KONKURSI PER MONUMENTIN E DEMOKRACISE

10 E diel, 26 tetor 2014Sociale

Ti blesh fëmijës një lodër, apo edhe kur lyejmë shtëpinë duhet të jemi të vëmendshëm ndaj

plumbit që përmbajnë bojërat në këto produkte pasi mund të rrezikojnë shëndetin tonë e sidomos atë të të vegjëlve. Alarmi jepet nga specialistët e Institutit të Shëndetit Pub-lik, pikërisht në javën e ku-jdesit ndaj plumbit në bojë, ndërsa theksojnë se problemi më i madh është te bojërat e vjetëruara. “Plumbi përdoret në bojëra, si pigment, ashtu

Ish të përndjekurit e Shk-odrës kundërshtojnë ndry-shimet e fundit ligjore të

bëra në ligjin “Për ish të përnd-jekurit”, dhe pikërisht pjesën e për tuesve sipas kategorive. Sipas ish të dënuarve nga regjimi komunist në Shkodër, torturat dhe vuajtjet kanë qenë pjesë e të gjithëve dhe jo vetëm atyre që sot janë gjallë. Sipas kryetarit të shoqatës së ish-të Përndjekurve Zenel Drangu, ligji i ri favorizon vetëm një pjesë të këtyre personave. “Ne kemi patur një ligj për dëm-shpërblimin dhe nuk ka qenë nevoja të futen klauzola për të favorizuar një pjesë. Nuk ka pse ndahet gratë 70 vjeçe apo burrat 75 vjeç në një kohë që nuk janë të gjallë në të gjithë Shqipërinë më shumë se 1500 vetë. Këta thonë se janë 2200 por sesa janë mund ta dinë të sigurt vetëm kur të çohen certi katat dhe jo më përpara. Kjo shifër për 2200 të gjallë është e para 3 viteve ndërsa në ditët e sotme nuk janë më shumë se 1500 vetë” – thotë Drangu. Për shoqatën e ish- të përndjekurve ligji i ndryshuar së fundmi nuk është ligji më i mirë i mund-shëm sepse bën diferencime ndërsa sipas tij të gjithë ish të dënuarit janë të sëmurë.

Këstet Ministria e Mirëqenies

Sociale vetëm gjatë javës së kaluar ka shpërndarë këstet sipas ligjit të ri, ku

për tues kanë qenë mbi 200 persona.

Plumbi i bojërave rrezik për sëmundje te fëmijët e vegjëlStudimet kanë treguar se sasia e lartë e plumbit shkakton probleme në tru te të vegjlit dhe shtatzënat

SONILA ISAKU TIRANE

Kujdesi dhe si agjent tharës. Është shtuar në mënyrë të qëllim-shme në bojëra, por problemi më i madh me bojërat është që, pasi ato vjetërohen, cipa shpër-bëhet dhe kalon në pluhur. Nëpërmjet frymëmarrjes dhe nëpërmjet gojës ne mund të marrim pluhurin, por fëmijët janë më të rrezikuar. Fëmijët, për shkak të sjelljes së tyre kanë aftësi të marrin sendet, t’i fusin në gojë, apo thithin ajrin me pluhur”, - thuhet në botimin më të fundit të Insti-tutit të Shëndetit Publik i cili ka nisur një javë sensibilizimi kundër këtij fenomeni. Lindita Tafaj eksperte e ISHP thekson se pasojat tek qytetarët janë të mëdha. Tek fëmijët përveçse një helmi të thjeshtë ndikon edhe në zhvillimin jo normal mendor tek fëmijët.

Kështu, sipas saj, plumbi dëmton zhvillimin e trurit,

duke sjellë ulje të koe cientit të inteligjencës, ndryshim të sjelljes dhe shpërqendrim të vëmendjes. Po ashtu, ai ndikon edhe në sëmundjen e veshkave apo të presionit të gjakut. “Ek-spozimi intensiv ndaj dozave të larta të plumbit shkakton helmim akut simptomatik, që karakterizohet nga kolika, anemi dhe depresion i sistemit

nervor qendror, që mund të rezultojë në koma, konvul-sione dhe vdekje. Helmimi

akut simptomatik nga plumbi ndodh ende në ditët e sotme dhe më së shpeshti haset mes fëmijëve në vendet me të ard-hura të ulëta dhe popullsitë e

margjinalizuara, ose tek fëmijët që jetojnë në vendet e ndotu-ra nga plumbi” nënvizon Tafaj. Ndërkaq, spe-cialistët shpje-gojnë se plumbi gjendet edhe te bateritë, madje në risk të lartë

janë edhe ata që merren me riciklimin e baterive. Duke marrë në konsideratë pasojat

që mund të sjellë në shën-det përmbajtja e plumbit në bojëra, specialistët e Organi-zatës Botërore të Shëndetë-sisë apelojnë për më shumë vëmendje dhe kontrolle nga ana e qeverisë. Gjithashtu, ata kërkojnë që të merren masat e nevojshme për eliminimin e tij nga bojërat. Ndonëse në vendin tonë nuk ka të dhëna në lidhje me pasojat që mund të ketë sjellë përmbajtja e pakontrolluar e kësaj sub-stance, në botë çdo vit ka 600 mijë raste të reja që shfaqen me vonesë mendore. Plumbi është konsideruar nga OBSH-ja, një ndër 10 kimikatet më shqetësuese për shëndetin.

SHKODERReagimet Shkodër, ish të përndjekurit

kundër ndryshimeve ligjoreDrangu: Ligji i ri favorizon vetëm një pjesë të ish të dënuarve

Ndaj i kërkojnë qeverisë që të ecet me ritme të shpejta për të bërë dëmshpërblimet e ish të

përndjekurve duke barazuar këstet. “Janë në dispozicion 15 milionë dollarë që do të shpërndahen, 70% janë për ata që kanë qenë në burg dhe që janë ende gjallë dhe 30% e fondit është për familjarët. Shpresojmë që shpërndarja e dëmshpërblimit deri në fund të vitit të vijojë me këto ritme sepse sido që të jetë jemi të kënaqur që të marrim atë që na takon” – përfundon Dran-gu. Ndërkohë që drejtuesit e Ministrisë së Mirëqenies So-

ISHP

Studimi te fëmijët gjysmat e grave

rezultojnë të papuna — Një studim i realizuar gjatë pranverës së këtij

viti tek 5 mijë fëmijë në të gjithë vendin ka treguar se gjysma e nënave të rinjve të intervistuar ishin të papuna. Ndërkohë që shifra e baballarëve të papunë është 24%. “Në studim tregohet se 24% e fëmijëve i kanë baballarët pa punë dhe 58.4% e tyre i kanë nënat të papuna. Po kështu 1 në 2 fëmijë raporton një gjendje ekonomike mesatare dhe 1 në 3 fëmijë raporton gjendje ekonomike të mirë në familje. Kurse 14.5% e fëmijëve kanë raportuar gjendje ekonomike të keqe: thuhet në raportin e studimit. Lidhur me mirëqenien e familjes, një në dy fëmijë kanë të paktën një kompjuter dhe 8% e fëmijëve raportojnë se të paktën njëherë kanë shkuar në shkollë ose kanë rënë të enë në darkë të uritur, kundrejt 92% të tyre që nuk kanë qenë kurrë të uritur.

ciale janë deklaruar se brenda mandatit do të arrijnë të shly-ejnë 2700 ish të përndjekur,

ndërkohë që vitin që vjen do të ketë sërish rritje të fondeve për këtë kategori.

KËSHILLALani duart e fëmijëve për të

larguar pluhurin e padukshëm të plumbit. Pastroni rregullisht

shtëpinë për të larguar pluhurin dhe papastërtitë që mund të

përmbajnë grimca plumbi

Inceneratori

Elbasan, mbetjet urbane do të kthehen në energji

■ Gjatë vitit të ardhshëm në qytetin e Elbasanit pritet të nisë ndërtimi i inceneratorit të parë, i cili do të djegë rreth 150 tonë mbetje në ditë dhe prej të cilit do të për tohet energji elektrike. Ky investim, me një vlerë prej 15 deri në 20 milionë euro, do të jetë në partneritet me një subjekt privat. Ministri i Mjedisit, Lefter Koka tha se në këtë incenerator do të bëhet edhe djegia e mbetjeve spitalore. “Zona është përcaktuar prej shumë kohësh. Pra, në land llin ekzistues do eliminohen mbetjet për të cilat ka përfunduar studimi i sasisë dhe i shumës që do vihet në dispozicion nga bashkia. Do ndërtohet inceneratori me vlerë deri në 20 milionë euro, do të digjen 150 tonë mbetje në ditë dhe do prodhohen minimalisht 1.5 MË”, deklaroi Koka. Kreu i Ministrisë së Mjedisit tha se duhet të rritet tarifa e mjedisit, e cila aktualisht nuk arrin të mblidhet siç duhet dhe kërkohet vendosja e një takse kse për komunat dhe bashkitë.

11E diel, 26 tetor 2014 Ekonomi

Është numri i të punësuarve, që janë angazhuar aktualisht nga kompania “Statkraft” në realizimin e projektit të HEC-eve mbi Kaskadën e lumit Devoll. Berisha premtoi 5.000 të punësuar

Presidenti i rmës norvegjeze, e cila zotëron 100 për qind projektin për ndërtimin e hidrocentraleve, foli në Tiranë për dy objekte: Banjë dhe Moglicë. Berisha premtoi më parë 10 e më pas 3

Shifra e investimit për realizimin e projektit energjetik të Devollit është 500 milionë euro, sipas biznesmenit norvegjez. Berisha e shpalli investimin 1 miliard euro, dy herë më shumë

1.200

2

500

“Shfryhet” projekti i Berishës zvogëlohet investimi në DevollPunëson 25% të shifrës së premtuar, kapitali 50% më i ulët

Shtatë vjet më parë, kur ish-kryeministri Berisha paraqiti për herë të parë projektin e ndërtimit të disa

hidrocentraleve në Kaskadën e lumit Devoll, ai foli me super-lativa për investimin në fjalë, që tani duket se ishin shifra tejet të fryra.

Duke folur këto ditë në Tiranë lidhur me realizimin e projektit, Christian Rynning-Tennesen, president i kom-panisë norvegjeze “Statkraft” deklaroi se projekti është një investim mbi 500 milionë euro dhe parashikon ndërtimin e dy hidrocentraleve, atë të Banjës në Gramsh dhe Moglicës në Korçë. “Aktualisht kemi 1.200 vetë që punojnë në hidrocen-tralet tona këtu, në Shqipëri dhe ne do të qendrojmë këtu për një kohë të gjatë”, bëri me dije Rynning-Tennesen.

Të gjitha këto të dhëna bien në kundërshtim me prezanti-met që i ka bërë Sali Berisha,

kur ishte në krye të qeverisë shqiptare, projektit të Kaskadës së Devollit. Më 28 qershor 2013, kur ishte kryeministër në detyrë, pas humbjes së zgjedhjeve parla-

mentare, ai shkruante në Face-book: “Ky është investimi më i madh që është kryer ndonjëherë në Shqipëri, një investim në tërësi prej rreth 1 miliard euro,

pra investimi më i madh që është bërë ndonjëherë në Shqipëri”. Gjithashtu Berisha shtonte se “punimi në Kaskadën e Devollit do të ketë dhe një të mirë tjetër,

që do të sigurojë punësim për 5 mijë qytetarë. Ajo do të punësojë direkt dhe indirekt mbi 5 mijë vetë, në njërën nga zonat më të varfëra të vendit”.

Ndërsa në vitin 2007, në mbledhjen e Këshillit Kom-bëtar të Ujit, që miratoi për-dorimin e rezervave ujore për HEC-et mbi Devoll, Berisha ishte shprehur se do të ndër-toheshin tre hidrocentrale me 1 miliard euro investime. Duke shtuar se do të lonte puna për ndërtimin e HEC-it të Skavicës mbi Drin, rinovimi i TEC-it të Fierit, si dhe do të rifillonte ndërtimi i HEC-it të Kalivaçit.

Madje, më parë, vetë Beri-sha kishte folur për 10 HEC-e të madhësive të ndryshme mbi Devoll, duke lluar nga Lozhani i Korçës.

Sipas pohimit të vetë drej-tuesit të kompanisë ndërtuese, investimi është 50 për qind më i ulët se sa ka pohuar ish-kryeministri, ndërkohë që fjala është vetëm për dy hidrocen-trale. Ndërkohë, nga 5.000 vetë të punësuar, shifra e të zënëve me punë “rrudhet” në një të katërtën e tyre, vetëm 1.200 vetë.

GENC KONDI

TIRANE

Energjitika

FTESË PËR OFERTË

1. Ministria e Kulturës, me fondin limit të vënë në dispozicion nga buxheti

i shtetit prej 28.000.000 (njëzet e tetë milion) lekë me TVSH në kuadër të

projektit “Festivali i Dritave”, si dhe në mbështetje të Vendimit nr. 709,

datë 24.10.2012 “Për procedurat e fi nancimit të projekteve dhe veprimtarive artistike e kulturore” zhvillon procedurën e përzgjedhjes

së ofertave nga operatorët e specializuar për realizimin e projektit “Festivali

i Dritave”, që do të zhvillohet në datat 28-29 Nëntor në kuadër të festimeve

të 70-vjetorit të Çlirimit të vendit.

2. Përzgjedhja e operatorëve të specializuar, do të behët sipas kushteve të

mëposhtme:

• Çmimi i ofruar nga operatorët e specializuar në përputhje me specifi kimet

teknike të kërkuara bashkëlidhur.

OBJEKTI:

“Festivali i Dritave”, 28.000.000 (njëzet e tetë milion) lekë me TVSH.

3. Ofertat ekonomike te jenë në përputhje me specifi kimet teknike të

kërkuara bashkëlidhur.

4. Dokumentacioni i specifi kimeve teknike dhe ligjor i kësaj procedure,

e gjeni në faqen zyrtare të Ministrisë së Kulturës www.kultura.gov.al.

5. Afati i fundit i paraqitjes dhe hapjes së ofertave është 29/10/2014

ora 10:00, në Zyrën e Protokollit pranë Ministrisë Kulturës.

6. Ofertues apo Përfaqësues të autorizuar të tyre janë të ftuar të

ndjekin hapjen e ofertave.

Kaskada e Devollit

12 E diel, 26 tetor 2014Sociale

Masterat, universitetet: kemi gati kriteret e pranimit

Politekniku prioritet studentëve të

vet që kanë mbaruar Bachelor

Kuotat Qeveria këtë

vit reduktoi ndjeshëm

kuotat e programeve

master. Në të dy programet si atë profesional

dhe shkencor u vu re një ulje

me 40 % të kuotave,

RegjistrimiSekretaritë mësimore

pajisin kandidatin me et-regjistrim, ku shënohet

ora dhe numri i regjistrimit. Universitetet

duhet të dërgojnë

në AKP brenda datës

10.01.2015 listën e emrave

të tuesve

Studentët të cilët do të ndjekin studimet në master duhet të informohen edhe për kriteret

që kanë përcaktuar vetë univer-sitetet, përveç atyre të përcaktuara nga Ministria e Arsimit. Rektori i universitetit Politeknik të Tiranës Jorgaq Kaçani thotë se institucioni që ai drejton ka vendosur si kriter

notën mesatare për pranimet në master shkencor, ndërkohë që prioritet në kuotat e miratuara nga ekzekutivi për këtë universitet ai thotë se ju është dhënë studentëve që kanë mbaruar ciklin Bachelor në këtë institucion arsimor. “Ne si institucion i arsimit të lartë në përputhje me ligjin e arsimit të lartë për masterin shkencor ka vendosur kriteret dhe mbi bazën e tyre, që është nota mesatare e studimeve të ciklit Bachelor dhe në bazën e këtij kriteri bëhet dhe kërkesa për kuotat për masterin shkencor. Ndërsa për masterin profesional senati akade-mik i UP ka marr që vitin e kaluar një vendim që tu jepet e drejta të gjithë atyre që dëshirojnë që mas-terin profesional të aplikojnë dhe ta ndjekin për ta përfunduar”, thotë

Kaçani. Ndërkohë studentët të cilët po regjistrohen në universitete në programet master shkencor dhe master profesional duhet të kenë mesataren 6 si në studimet Bachelor ashtu edhe gjatë shkollës së mesme. Sa i përket pranimeve nga univer-sitet private të cilat u mbyllën pak muaj më parë, Kaçani pohon se ka përfunduar ekuivalentimi i diplo-mave, listat janë gati, por natyrisht që do të ketë edhe studentë të pa-kënaqur pasi mund të kenë humbur dhe vite si pasojë e kritereve të ven-dosura nga vetë universiteti publik. “Ka kërkesa sidomos në teknologji-në e informacionit, inxhinierinë elektrike,inxhinierinë e ndërtimit, në arkitekturë. Universiteti Po-liteknik nuk i siguron që në vitin që ke mbaruar te universiteti privat

që i është hequr e drejta e licencës me të njëjtin vit do të vazhdosh dhe këtu. Ne kemi kriteret tona, kritere që bëjnë ekuivalentimin e planeve

dhe programeve mësimore”, vijon Kaçani. Sipas tij, lista do të behet publike pas miratimit të kuotave edhe nga Ministria e Arsimit.

Sot shpallen tuesit e fazës së dytë në universitete MAS publikon listat për ata kandidatë që plotësuan A3

SONILA ISAKU TIRANE

Kushtet Studentët të cilët do të regjistrohen në këtë fazë duhet të deklarojnë që nuk ndjekin një të drejtë studimi tjetër, pasi ligji aktual e ndalon këtë.

Ministria e Ar-simit do të shpal lë sot 2560 fituesit e rinj në uni-

versitetet publike. Ndonëse në udhëzimin e nxjerrë pak ditë më parë parashikohej 23 tetori si afati i fundit i shpalljes së listave, AKP për shkak të një problemi në sis-temin e saj nuk ka mundur të nxjerrë në kohë emrat tues. Për pasojë, do të jetë Ministria e Arsimit ajo që do të përcak-tojë edhe afatet e reja të regjis-trimit të studentëve në sekre-tari, pasi në udhëzimin e vjetër parashikohej që kjo procedurë të kryhej nga data 24 deri ën 26 tetor. Sot me daljen e tuesve pritet që të dalë edhe afati se kur do të kryhet ky regjistrim. Sipas udhëzimit nr. 41, datë 14.10.2014, të Ministrisë së Arsimit, kandidatët e shpal-lur tues në këtë fazë të dytë, duhet të regjistrohen pranë sekretarive mësimore në ato data të reja që do të përcak-tojë Ministria e Arsimit. Sa i përket procedurës, të gjithë tuesit e kësaj faze duhet të

dorëzojnë personalisht do-kumentacionin plotësues në sekretaritë mësimore, ku të përfshihet: dokumenti i iden-ti kimit (kartë identiteti ose pasaportë). Në dosje mbahet vetëm fotokopja e një prej dokumenteve të identi kimit, e panoterizuar; 2 fotografi personale; mandat-arkëtimi

i tarifës së regjistrimit prej 1.600 lekësh, paguar pranë zyrave të Postës Shqiptare për llogari të universitetit përkatës si dhe një deklaratë (shtojca nr.1) e cila plotëso-het dhe firmoset nga kandi-dati në prani të punonjëses së sekretarisë mësimore dhe kundër rmoset nga kjo e fundit. Vetëm pasi të bëjnë regjistrimin në sekretaritë mësimore, ata do të konsi-derohen të regjistruar për-fundimisht në degën që kanë fituar. Nëse nuk regjistro-hen brenda këtyre afateve, ata humbasin të drejtën e studimit. Në deklaratën që kandidati duhet të firmosë, e cila është pjesë e dosjes së tyre në fakultetin ku regjis-trohen, veç të dhënave per-

sonale, kandidati konfirmon se nuk ka aplikuar për t’u reg-jistruar në asnjë institucion tjetër të arsimit të lartë për vitin akademik 2014-2015, si dhe t’i japë të drejtë MAS dhe AKP të trajtojë dhe të veri- kojë të dhënat e tij person-

ale. Po ashtu, nëpërmjet kësaj deklarate kandidati deklaron se nuk po ndjek njëkohësisht

ndonjë program tjetër stu-dimi në institucione të tjera të arsimit të lartë publik apo privat. Sipas udhëzimit të MAS, sekretaritë mësimore të fakulteteve mbajnë një regjistër të veçantë me të dhënat e studentëve, si dhe konfirmojnë në portalin e Maturës Shtetërore, dorëzi-min e dokumenteve.

Dokumentet që duhet të dorëzojnë

ituesit Dokument

identifi kimi kartë identiteti ose pasaportë). Në dosje mbahet vetëm fotokopja e një prej dokumenteve;

2 fotografi personale;

Mandat arkëtimi i tarifës së regjistrimit prej 1,600 lekë, paguar pranë zyrave të Pastës Shqiptare ose bankave të nivelit të dytë për llogari të IALP-ve përkatëse, nga të gjithë kandidatët e shpallur fi tues në këtë raund;

Deklaratën e cila plotësohet dhe fi rmoset nga kandidati në prani të punonjëses së sekretarisë mësimore dhe kundërfi rmoset nga kjo e fundit

Ndryshimi

Rikthehet ora dimërore, të dielën akrepat 60 min mbrapa

■ Nga sot të gjithë do të kemi mundësi të emë një orë më shumë në mëngjes, pasi rikthehet ora dimërore. Në orën 03.00 të mëngjesit të së dielës, akrepat do të kthehen 60 minuta prapa, dhe do të shënojnë orën 02.00. Ora e dimrit do të zgjasë deri të dielën e tretë të marsit të vitit të ardhshëm, 2015. Ndryshimi i orës bëhet dy herë në vit, të dielën e fundit të tetorit për orën dimërore dhe të dielën e fundit të marsit për orën verore. Ora ndryshon për të kursyer energjinë elektrike gjatë gjysmës së viti, dhe shfrytëzimit në maksimum të energjisë diellore. Ndryshimi i orës më parë në Evropë ka qenë jo i njëtrajtshëm, por ajo lloi të përgjithësohej nga viti 1974, pas krizës së parë të naftës kur disa vende vendosën të çojnë përpara orën në mënyrë që të shfrytëzonin më shumë dritën e diellit dhe të konsumonin më pak energji elektrike. Ndryshimi i orës në Evropë u vendos si ligj evropian nga viti 1981 dhe është rinovuar çdo katër vjet.

13E diel, 26 tetor 2014 Aktualitet

Mijë euroAndon Mëhillaj ka paguar në shumë raste Sinanaj për vrasje të kryera me

pagesë. Vetëm për rastin e peshkatarit Veizaj,

Mëhillajt paguan 3 mijë euro e një sipërfaqe toke.

MuajGenis Mëhillaj kushëriri i Andon Mëhillaj, prej gati 11 muaj vijon të qëndrojë në kërkim

ndërkombëtar. Është i vetmi që u ka shpëtuar

arrestimit nga policia e Shtetit.

Mijë euroIlir Karçini është

biznesmeni i gazit i marrë i pandehur për

pagesën prej 150 mijë euro në llogari

të Sinanaj, me qëllim vrasjen e bosit të gazit

në Shqipëri Bare.

mijë euroMitro është pronari i një restoranti në

Vlorë. Mitro ka paguar 20 mijë

euro tek Sinanaj, për ndërtimin e një bombe, që më pas

ju vu Dervishit.

3 11 150 20

Në gjyq grupimi itritolit, lidhnin

“Kontrata vdekjeje”Vrasësi me pagesë Julian Sinanaj dhe 6 persona

të tjerë e biznesmenë gazi merren të pandehurELTON QYNO

TIRANE

Ardian Kollozi, ish-deputeti i PD në Vlorë dhe ish-drejtor i ALUIZNI-t, gjatë ditës së

djeshme është marrë në pyetje në ambjentet e Prokurorisë së Krimeve të Rënda. Pyetja e Kollozit është bërë për sqarimin e disa momenteve lidhur me kon iktet që ai ka pasur me persona të ndryshëm në Vlorë, kon ikte këto që më pas sollën dhe vendosjen e 600 gramë tritol C4 në derën e apartamentit të tij në Vlorë. Kollozi ka dhënë sqarime për

gati një orë dhe më pas është lënë i lirë. Ndërkohë që shumë shpejt pritet që ai të thëritet në cilësinë e dëshmitarit pranë Gjykatës së Krimeve të Rënda. Julian Sinanaj për këtë ngjarje ka rëfyer në prokurori se:”Kisha porosi të mos

dëmtohej askush në shtëpinë e Ardian Kollozit. Kam qëndruar për shumë ditë me radhë në lokalin përballë pallatit ku kishte shtëpinë Kollozi. Kam parë me vëmendje për kamera sigurie dhe kam vëzhguar gjithçka që më duhej.Kam vendosur 600 gr tritol, diku rreth orës 2 të natës. Shpërthimi ka ndodhur sapo kam zbritur poshtë. Të nesërmen kam shkuar dhe kam pirë kafe në të njëjtin lokal ku edhe kisha kryer të gjitha planet.Për këtë akt kam marrë 7500 euro dhe se porosia më ka ardhur nga Erjon (Andon) Mëhillaj. Motivi ka qenë thjesht për të turbulluar fushatën elek-torale. Nuk di gjë më tepër se kujt i ka interesuar dhe kush e kishte porositur Andonin”. Për këtë ngjarje është pyetur dhe Andon Mëhillaj, por ky i fundit nuk ka pranuar të japë shpjegime në këtë pjesë.

Tritoli në banesë, pyetet nëprokurori ish-deputeti KolloziArdian Kollozi pyetet për emrin e prositësit të eksplozivit

TIRANEHetimet

— Njëherësh me prokurorinë Shqip-tare, Julian Sinanaj kanë dashur ta marrin në pyetje hetues të gjykatës greke, spe-cialistë të Sigurimit Grek, si dhe ata të Shërbimit Antiterror. Faktet e reja i pub-likon e përditshmja greke “Kathimerini”, e cila thekson se të vetmit që kanë mun-dur të marrin në py-etje jozyrtarisht Si-nanin kanë qenë dy hetues të Gjykatës së Apelit në Athinë.Ata kanë mbërritur në Tiranë disa ditë më parë dhe kanë marrë dëshmi nga Sinanaj në mënyrë jozyrtare dhe në prani të prokurorëve sh-qiptarë. Sipas me-dia greke Sinanaj ka pranuar të ketë kryer dhe dy vrasje të tjera në shtetin Grek, njëra në Nea Erithrea dhe tjetra në lagjet jugore të Athinës.

MEDIAT GREKE

Sinanaj, ka pranuar

dy vraje në Greqi

Lufta brenda llojit ka ndihmuar Proku-rorinë e Krimeve të Rënda të shkatërojë një nga bandat më

të rrezikshme të vendosjes së tritolit dhe vrasjes me pag-esë që funksiononte në zo-nën e Vlorës, Tiranës dhe jo vetëm. Hetimet kanë zbu-luar se grupi ka pasur një speci kë të veçantë veprimi, duke lidhur “kontrata vdekje” me persona të ndryshëm, ku kundrejt eurove çonin deri në fund prorosinë. Mirëpo ka mjaftuar një kon ikt mes vrasësit me pagesë Julian Si-nanaj, furnitorit të tij me armë e tritol Ndriçim Gjokona dhe kushërinjve Andon e Genis Mëhillaj, që grupi kriminal të arrestohet nga prokuroria dhe më pas të zbardhen disa çështje të bujshme të ven-dosjes së tritolit dhe vrasjve me pagesë. Një ditë më parë 7 anëtarëve të këtij grupi krimi-nal u janë komunikuar akuzat në ambjentet e burgut 313 në Tiranë, ndërkohë që dy të penduarve të dosjes Ndriçim Gjokona dhe Julian Sinanaj, u është bërë një ballafaqim mes tyre, ku i kanë qëndruar dekla-rimeve të dhëna në prokurori që në fazën e parë të nisjes së hetimeve. Në dosjen e proku-rorisë është marrë i pandehur dhe biznesmeni i gazit Ilir Kar-rcini, i cili sipas akt-akuzës ka paguar 150 mijë euro vrasësin me pagesë Julian Sinanaj, për të ekzekutuar kundërshtarin e tij në biznesin e gazit Piro Bare. Ndërkohë nëj tjetër biznesmen që është marrë i pandehur është dhe Marjon Mitro,i cili zotëron një restorant në Vlorë.Mitro i ka vendosur tritolin në makinë ish-prefektit të Vlorës Besnik Dervishi, por fatmirësisht lënda plasëse u zbulua nga një efektiv i gardës në ambjentet e kryeministrisë.

Të pandehur janë marrë dy kushërinjtë Mëhillaj, ku njëri prej tyre Genis Mëhillaj është në kërkim ndërkombëtar.

VRASJA BRENDA LLOJIT

Ka mjaftuar një sher mes vrasësit Julian Sinanaj dhe ndi-

Të akuzuarnga frika e ekzekutimit kërkoi ndihmë nga policia duke rre-fyer ngjarjet ku ishte përfshirë. Gjatë dëshmisë, Gjokona tre-goi edhe planin e rradhes së Julian Sinanaj për të vrare një biznesmen gazi në Tiranë që quhej Piro Bare.Ishte kjo deshmi, që çoi policinë në ar-restimin e Sinanajt, pak para se të kryente ekzekutimin e radhës në janar të këtij viti. Pas prangosjes, Sinanaj pranoi të flase duke zbardhur disa nga veprat e pazbuluara,që i kish bërë me porosi të Marjon Mitros, kushërinjeve Mëhillaj dhe biznesmenit Ilir Karçini.

TRITOL PREFEKTITJulian Sinanaj do të

përgjigjet edhe për vrasjen e mbetur në tentativë ndaj shtetasit J.Metushi në Vlorë. Krim të cilin akuzohet se e

ka porositur Marjon Mitro kundrejt shumës prej 20 mijë euro. Por meqense Sinanaj nuk kishte pranuar ta kryente, Mitro i kishte kërkuar ndër-timin e një bombe me cellular. Bombë e cila më 13 dhjetor 2013 u gjet poshtë makinës së ish-prefektit të Vlorës Besnik Dervishi. Gjatë deklarimeve të tija, Mitro ka pretenduar se ishte ai personi që i kishte vendos sasin e tritolit pasi nuk e kishte ndihmuar për të mos i prishur parkingun e lokalit në Vlorë.

Julian Sinanaj

Ndriçim Gjokona

Andon Mëhillaj

Genis Mëhillaj

Ilir Karçini

Alban Mexhaj

Marjon Mitro

hmësit të tij Ndriçim Gjokona që marrëdhënia mes anëtarëve të grupit të kriset. Gjokona,

NË FOTO: (Lart) Julian

Sinanaj (djathtas) Ndriçim Gjokona

Besnik Dervishaj

Andon Mëhillaj Genis Mëhillaj Ilir Karçini Marjan Mitro

Ardian Kollozi

14 E diel, 26 tetor 2014Aktualitet

Grabitet me armë familja Preka, përleshet me hajdutëtAutorët kanë marrë një sasi lekësh. Shoqërohen 2 të rinj

3 persona me armë e me maska kanë vjedhur me dhunë familjen e Luigj Prekës

Me armë në dorë dhe me maska në orët e para të mëngjesit, tre persona

kanë grabitur një banesë në Balldre të Lezhës. Ngjarja ka ndodhur në orët e para të ditës së djeshme në banesën e Luigj Prekës, ku të armato-surit kanë marrë një shumë parash dhe disa sende me vlerë, që u kanë gjetur gjatë kontrollit. Familja Preka është traumatizuar nga kjo ngjarje, ndërsa pasi kanë marrë sendet e gjetura, grabitësit janë lar-guar, fatmirësisht pa lënduar asnjë person. Familjarët kanë lajmëruar menjëherë policinë, të cilët kanë nisur hetimet në lidhje me këtë ngjarje. Gjatë kontrolleve uniformat blu kanë gjetur dhe makinën e përdorur nga grabitësit që dyshohet se është e vjedhur, përderisa është braktisur. E zonja e shtëpisë Lugje Preka është përleshur me njërin prej grabitësve, duke i hequr dhe maskën, duke e identi kuar.

GRABITJA NË MËNGJES

Ka qenë ora 09:00 e mëngjesit kur tre persona

— Kërkohej që në 3 gusht për tra k të lëndëve narkotike, dje është vënë në pranga. Policia e Gjirokastër ka vënë në pranga G. Arap-in, i cili akuzohet për trafik droge, pasi dyshohet se më 3 gusht të këtij viti po transpor-tonte në mjetin e ndaluar nga policia 450 kg marijuanë. Sipas policisë nga provat shkencore te siguruara rezul-ton se Arapi është një prej autorëve të ngjarjes. gjatë një operacioni të zhvilluar në aksin rrugor Gjirokastër-Kordhocë bllokuan n j ë f u r g o n k u brenda tij kishte 8 fuçi plastike dhe disa thasë plas-masi ku brenda tyre kishte rreth 450 kg mariuanë, dhe dy kallash-nikovë, ku autorët braktisën mjetin gjatë ndjekjes dhe mundën të largo-heshin.

GJIROKASTËR

Braktisi drogën,

arrestohet pas 3 muajsh

ARTAN CENA

LEZHË

Ngjarja

të armatosur kanë hyrë në banesën e Luigj Prekës në Balldre të Lezhës. Ata me armë në dorë, pistoletë dhe një automatik kanë mbërritur në oborr me një makinë tip “Opel” me targa false dhe kanë kërcënuar me armë të zonjën e shtëpisë, Lugje Prekë, si dhe nusen e shtëpisë bashkë me vajzën e vogël. E zonja e shtëpisë është përleshur me njërin prej grabitësve në momentin që ata kanë ardhur në banesë. Por kërcënimi me armë ka bërë që ajo të tërhiqej. Për policisë, ajo ka treguar se, njëri prej gra-bitësve ishte me okë bjonde dhe iste me dialekt të zonës. Gjatë kësaj ngjarjeje hajdutët mësohet se, kanë marrë një shumë lekësh që ndodheshin në banesë dhe disa sende me vlerë. Gjatë grabitjes ata nuk kanë lënduar ndonjë person, por kanë ushtruar presion psikologjik.

HETIMET E POLICISËPolicia së Lezhës ka bërë

të ditur se personat e arma-tosur kanë marrë nga familja

Vendimi

Pedonalja te “Nënën Tereza”, policia e nxjerr urdhërin

— Sheshi Nënë Tereza do të kthehet në pedonale çdo ditë nga ora 19:00 deri në orën 24:00 dhe për këtë gjë, Policia e Tiranës ka nxjerrë edhe urdhërin për këtë qëllim, duke kërkuar që Bashkia e Tiranës të marrë masa, duke deklaruar se, në rast të kundërt do të vendosen efektivë policie. “Sipas urdhrit të tre

ministrave ndalohet dhe ku zohet qarkullimi i automjeteve të të gjitha kategorive si dhe parkimi i automjeteve në zonat e sheshit “Nënë Tereza” dhe Bulevardit “Dëshmorët e Kombit”, pjesë e Ansamblit Monument Kulture të qendrës historike së Tira-nës”, bëri dje të ditur Ministria e Brendshme. Ndalohet qarkullimi i të gjitha kategorive të mjeteve të transportit në zonën përreth sheshit “Nënë Tereza” nga ora 19:00 deri në orën 24:00. Ndalo-

het pushimi dhe qëndrimi i të gjitha kategorive të mjeteve të transportit rrugor në zonën përreth sheshit Nënë Tereza , me përjashtim të mjeteve të transportit publik të linjave urbane. Ndalohet push-imi dhe qëndrim i i të gjitha kategorive të mjeteve të transportit rrugor duke lluar nga sheshi “Nënë Tereza”, përgjatë Bulevardit “Dëshmorët e Kombit”, deri te ura e madhe Lanës, në kryqëzimin me Bule-vardin “Bajram Curri”, me përjashtim të mjeteve të transportit publik të linjave urbane.

Preka disa bizhuteri e sende të tjera me vlerë duke ter-rorizuar familjarët. Ngjarja ka ndodhur rreth orës 09:00 të

mëngjesit, ndërsa policia është vënë në lëvizje për zbardhjen e ngjarjes, sapo është vënë në dijeni, për të identi kuar au-

torët e për të bërë të mundur arrestimin e tyre. Ndërkohë që policia ka gjetur të braktisur mjetin e autorëve rreth 3 kilo-

metra larg nga banesa e grabi-tur. Gjatë ditës së djeshme janë shoqëruar dy të rinj, por asnjë person nuk është ndaluar.

VIDEO/ LEZHË, GRABITET BANESA,

AUTORËT E ARMATOSUR


P E R J E T O N I S H P E J T E S I N E

Për parapagimet 6 dhe 12 mujore

përfitoni dhuratë një kartë telefonie

me 500 lekë ose 1000 lekë

kohe bisede FALAS

TE MBETETVETEM TE

ZGJEDHESH!

Rr.Ismail Qemali,

Pallati Abissnet, Tiranë+355 4 4300 123 [email protected] www.abissnet.al

Internet + Telefoni Fikse

NË FOTO: Policia në banesën ku ndodhi grabitja

Viti IV - Nr:44 E diel, 26 tetor 2014

ÇFARË THA NË INTERPELANCËN E TIJ GRIGOR BOZHOVIQI, GJATË REAGIMIT PËR DËRGIMIN NË BEOGRAD TË CENO BEGUT

Çfarë më ka ndodhur me “Zhurma e erërave të dikurshme” në llim të viteve ’60. Akuzat ne në Komitetin

Qendror, më thirrën bashkë me botuesin e “Naim Frashërit”

Romani i Erjus Mezinit është një metaforë e rrokshme letrare, megjithatë një ëndërr e njeriut, dje, sot dhe nesër, një ëndërr me

qenë i përjetshëm...

Ribotimi i këtij libri nga botimet “Çabej”, risjell në bibliotekën albanologjike një monument të gjuhës dhe letërsisë shqipe, përmes dorës së një prej personaliteteve

më në shej të albanistikës.

Çdo libër ka një histori që kur lind, histori që kujtohet herë pas here nëse jetën e ka të

gjatë. Kështu ka ndodhur edhe me librin “Zhurma e erërave të dikurshme”. Ai lindi nga një radhë tregimesh të shkruara në fillim të viteve ’60 të shekullit XX dhe të botuara kryesisht në revistën “Ylli”, ku kryeredaktor ishte Qamil Buxheli, një burrë i fisëm me ide përparimtare, shkrimtar me një humor të rrallë modern dhe njeri me shije të holla artistike.Libri u botua më 1964, me një kop-ertinë të Safo Markos, me një sfond të zi dhe me një gurë ....

Romani “Shansi i dytë“ i autorit Erjus Mezini, ndonëse hyri pa zhurmë, gjithnjë e më shumë

po zë vend te lexuesi. Titulli i librit shqipton një makth të pazakontë, një dëshirë marroke të njeriut për të rilindur, mbase për të mbetur në përjetësi, vetvetiu të mbërthen në ud-hëtimin imagjinar dhe absurd. Në këtë shtegtim të qenies, në dy jetë dhe në dy hapësira, ku pranëvihen e rrokshmja dhe fantastikja, historikja dhe rise-mantizimi i saj, të cilat të vërviten pa mëshirë në fytyrë dhe lënë aty vraga mjegullësie, ndjehesh si në një pezulli që e takon jetën dhe vdekjen pranë e pranë. Megjithatë, ...

Historia e librit tim që Kadareja

ma vlerësoi më të mirin e kohës

Shansi i dytë, ngasja e njeriut

për të qenë i pavdekshëm

faqe 22faqe 18

NGA DRITËRO AGOLLI NGA BEHAR GJOKA

NGA KASTRIOT MARKU

vijon në faqen 16-17

“SHQIPTARË DHE SERBË”

Rikthimi i Mesharit: Fati i trishtë i Buzukut si fjeti magazinave të diktaturës

faqe 20-21

Në këto ditë të nxehta kur notat e nacionalizmit janë theksuar më shumë se kurrë, botimin e një artikull mbi thelbin e marrëdhënieve shqiptaro-

serbe, që përpara afro një shekulli, e sho-him me interes të veçantë. Për më tepër disa çështje të trajtuara në të, janë kaq aktuale dhe hedhin dritë mbi shumë teza që artikulohen prej kohësh në rangjet e politikës së të dy vendeve.

Artikulli është botuar në një gazetë të hershme shqiptare “Liria Kombëtare” në gusht të 1926 dhe është rmosur nga Mustafa Kruja. Eshtë një analize e mpre-htë e marrëdhënieve mes dy vendeve. Edhe pse jo ne stilin e zakonshem të Krujës, por është shkruajtur kur ai bënte pjesë në krahun radikal t’emigracionit shqiptar anti-zogist.

Liria Kombëtare (La Liberte Nation-ale), organ i përjavshëm i nacionalistëve shqiptarë, botohej në Gjenevë, duke patur për drejtor Dr. Omer Nishani. Artikulli në fjalë është botuar në numrin 20 të vitit të dytë të botimit të kësaj gazete dhe bën fjalë për politikat e ndjekur nga krerët e politikës serbe të asaj kohe me

Nikolla Pashiqin në krye. Ndër të tjera Kruja shkruan “Politikanët serbë, me Nikola G. Pashiqin në krye, të dehur nga trium i tyre në dy luftërat ballkanike, e të mbështetur prej Rusisë cariste, krijuan një rrjet të gjerë forcash diplomatike e ushtarake, dhe duke shfrytëzuar nga kalbëzimi i Perandorisë Osmane, nuk lane mjet pa përdorur kundër popullit shqiptar të çarmatosur: as plumbin, as bajonetën, as fjalën, as pendën. Mijëra e mijëra sh-qiptarë, gra, foshnja, pleq e të rinj u vranë, u therrnë dhe u dëbuan. Fara shqiptare iu paraqit botës së qytetëruar si një njolë për te; populli autokton e më i vjetër ni Ballkanit u tregua si një bandë egërsirash antropofage, në fazën më primitive të njerëzisë. Me një fjalë, ky popull jo vetëm që s’ish në gjëndje të formonte një shtet më vete, por, n’interes të paqës së Ballkanit e të dinjitetit t’Europës së qytetëruar ....q’e kishte në gji, meritonte të shuhej kryekëput ose, e paka, të skllavërohej e ztë shtyhej në qytetërim me kërbaç.” Arsyet pse Kruja e ka shkruajtur këtë artikull i gjejmë tek një reagim i një deputeti serb ndaj ministrit të jashtëm të vendit të tij mbi përfaqësuesin e ri të Shqipërisë në Beograd Ceno Bej Kryeziun, prej deklaratave të së cilit Kruja niset dhe analizon gjendjen reale të mardhënieve mes dy vendeve fqinje në atë kohë....

Deputeti Bozhoviq, që zbuloi politikat serbe në kurriz të Shqipërisë më 1926ADMIRINA PEÇI

NË FOTO:Mustafa Kruja dhe faksimile e gazetës “Liria Kombëtare”

SUPLEMENT JAVOR I

RILINDASIwww.shqiptarja.com E diel, 26 tetor 2014

16 SH.com

SHKRIMI I 1926

HISTORISUPLSUPLSUPLSUPLSUPLSUPLSUPLSUPLSUPLSUPLPLSUPPLPLPLLSUPLUPLUPSUPLPSUPSUPSUPSUPLSUPPLEMENEMENEMENEMENEMENEMEMENMENMENEMENMENMENMENMENMEENEMENEMENMENMEMENMENMENMENEEEMENEMENMENMENMMENMENMENEEEMENEMENMENEENMEEENENEEMENENEMENEMENNEMENEMENEMENEMENNNNMENNNNNNNNNNEMEMENM T JAT JAT JAT JAT JATT JATT JATTT JAT JT JATT JATT JT JAT JAT JAT JAT JATTT JAT JAT JAT JATT JAJAAJAAAT JAJAAJAJJJT JAJAJAT JAT JAJJJAT JAAAAT JAT JAAAT JAAAT JAJATT JAT JATT JT JATT VOR VOVOVOVVOVVOVOVOVVVVVOVOVOVOVVORVVOVOVOVOVVVVOVVVOOVOVOOVOOOOOVOVOVVVVOOOOOVOOOOOVVVVVVOOOO I

Ja çfarë tha për Shqipërinë në vitin 1926Kritikat e tij ndaj ministrit të jashtëm serb për përfaqësuesin e ri të Shqipërisë në Beograd, Ceno Beg Cernogllavoviqin. Artikulli i Mustafa Krujës në “Liria Kombëtare” në gusht 1926 analizon deklaratat e deputetit serb dhe atmosferën në marrëdhëniet mes dy vendeve fqinje

GrigorBOZHOVIQI vijon nga faqja 15

NGA MUSTAFA KRUJA

Mê poshtë botojmë përkthimin shqip të një interpelate q’i bën deputeti serb z. Grigor Bozhoviqi ministrit të jashtëm të shtetit të tij mbi përfaqësonjësin e rí të Shqipërís në Belgrad, Ceno Bej Cernogllavoviqin. Zoti Bato që na dërgon këtë përkthim nga Bukureshti e përcjell dhe me një notë të tij t’ interesantëshme. Po me këtë rasë nuk është keq që të bëjmë dhe né një analizë të shkurtër e të kthjelltë të një tendence të ré që ka lluar të çfaqet prej ca kohë si një fenomen politik i papritur në disa qarqe politike të Belgradit mbi marrëdhënjet e dy shteteve fqinj të Ballkanit: Jugosllaví dhe Shqipërí.

Politikanët serbë, me Nikola G. Pashiqin në krye, të dehur keq prej trium t të pashpresuar t’armëvet të tyre në dy luftërat ballkanike, të pështetur e të siguruar mirë prej Rusís cariste dhe prej një rrjeti të gjërë forcash dipllomatike e ushtarake që endej në mes të dy oqeanëve, besuan një herë se asnjë fuqí në botë nuk do të qé e zonja t’ua nxirrte nga dora brigjet shqiptare t Adriatikut që kishin pushtuar prej sundimit të kalbur të perandorís otomane. Dhe për të siguruar këtë, nuk lanë mjet pa përdorur kundër popullit shqiptar të çarmatosur : as plumbin, as bajonetën, as fjalën, as pendën. Mijëra e mijëra shqiptarësh, grá, foshnja, pleq e të rinj u vranë, u thernë dhe u dëbuan ; fara shqiptare iu paraqit botës së qytetëruar si një njollë për té: populli autokton e më i vjetër i Ballkanit u tregua si një bandë egërsirash antropofage, në fazën më primitive të njerzís. Me një fjalë ky popull jo vetëm që s’ishte në gjëndje të formonte një shtet më vehte, por, n’ interesë të paqes së Ballkanit e të dinjitetit t’Evropës së qytetëruar q’e kishte në gjí, meritonte të shuhej kryekëput ose, e paka, të skllavërohej e të shtyhej në qytetërim me kërbaç. Mjafton, në mes të qindra shkrimeve kësodore, të këndohet “Shqipërija dhe Fuqít e mëdhà” botuar serbisht dhe gjermanisht në mijëra kopje prej një ish-kryeministri serb, Vladan Gjorgjeviqit, me shpenzimet e qeverís së Belgradit dhe.... përkthyer frëngjisht prej M.T. Kral Aleksandrit I, princit trashëgimtar t’aherëshëm të fronit të Karagjorgjeviqëvet, për të pasur këndonjës sa më shumë në botë.

Por u bë si u bë, dhe këtyre politikanëve të verbuar nga ultra-nacjonalizma serbe nuk u dolli falli mu ashtu siç e kishin parë. Dhe zëri i shqiptarëvet, sado i ndrydhur e i mbytur prej bajonetavet armike pa farë mëshire e shkrupulli, diku gjeti vesh të dëgjohet. Ndonëse i qe-thur dhe i cungulluar, u njoh një shtet independent shqiptar. Gjysma e Shqiprís së vërtetë u sakri kua, por brigjet e Adriatikut, që nga gryka e Bunës gjer te kepi i Stilos mbetnë në duart t’ona. Atë që s’e shihnin dot politikanët e verbër serbë, e kuptoi dipllomacija e hollë e fuqivet të trikuptimit, të cilat, megjithëqë donin t’a përkrahnin Serbín kundra trilidhjes, s’ishin gati të përballin një luftë të përgjithëshme të sigurtë për hatërin e saj. Mjaftonte për tó, bile qé një triunf i madh shuplaka e rëndë q’i dhanë politikës gjermane “Drang nach Osten” me futjen e Kosovës shqiptare ndën thonjët e serbëvet dhe me coptimin e krejt Maqedhonis në mes të Shteteve të Ballkanit t’ asaj kohe.

Megjithëkëtë, në qenë të kënaqur mbrojtësit dhe përkrahësit e lakmivet serbe nga kjo zgjid-hje e problemës së “njeriut të sëmurë”, siç quhej Turqija prej një gjysmë shekulli e tëhu, nuk

Mustafa Kruja

SUPLEMENT JAVOR I

RILINDASI SH.com 17www.shqiptarja.comE diel, 26 tetor 2014

HISTORI

qenë gjithashtu serbët vetë. Çudija më e madhe është se verbërija e tyre nuk u ku zua në besimin që kishin në llim se do të mundin t’a fshinjë nga karta e Evropës emrin sh-qiptar dhe Shqipërí, por vazhdoi dhe më tutje me të tëra konsekuencat funeste që sot po u kërcënohen mbase gjithë popujvet të Ballkanit dhe jo vetëm neve dhe atyre. Në vênd që t’i jepnin dorën shtetit të ri fqinjë për t’a mëkëmbur dhe për t’i lehtësuar vështirësít natyrale qi ka çdo komb në rilindjen e tij, të zgjonin e të forconin vëllezërín në mes të dy popujvet shoq me shoq dhe me fqinjt e tjerë të Ballkanit për të formuar së bashku një bllok çeliku kundër rreziqeve të përjashtme, ata bënë ç’mundnë për të na dobësuar neve dhe vehten, për të mbjellë farën e grindjes dhe të çkatërrimit, dhe kështu me imperializmin e tyre të pafré i hapin portat, më të katër anët e sinisís, një imperializmi tjetër shumë më të fortë për dëm të madh të të gjithë popujvet të saj. Vazhduan në masakrimin dhe martirizimin e shqiptarëvet që patnë fatkeqësín të mbeten nën sundimin e tyre. Blenë tradhëtorë, pa-jtuan mercenarë duke pandehur se këta do të mundnin t’a sundojnë shtetin shqiptar për hesap të tyre. Rezistenca e nacjonalistëvet t’anë për mbrojtjen e integritetit dhe t’ independencës së Shqipërís, ndonjë klithmë e rrallë dhe e dobët e këtyre në jehonë të gjëmimit të vëllezërvet të martirizuar matanë të ku rit, u quajtën serbofobí dhe irreden-tizmë, kurse pretendimet e çdo nacjonalisti të vërtetë shqiptar kundrejt fqinjës ofensive ishin nga mê modestet që mund të ketë çdo popull në botë që ndodhet në konditat t’ona: “Lenani në paqe dhe kini pak mëshirë për vëllezrit t’anë që sundoni!...”. Këtë u kemi thënë gjithnjë, dhe këtë u themi dhé sot.

Ç’të bënim dhe ç’të bëjmë tjetër? Kemi dashur dhe duam gjithnjë të jemi ballkanas dhe në lidhje të ngushta, miqësore e vëllazërore, po të jet’ e mundur me të gjithë ballkanasit, duke qënë zot seicili në shtëpín e vet. Por fatkeqësisht serbët dorën e vëllazërisë, sa herë që u ësht shtrirë, e kanë prapsur me përbuzje. Na kanë shtyrë me shqelme të kërkojmë shpëtim në të tjera drejtime. Dhe pastaj kanë bërtitur se nacjonalistët shqiptarë janë armiq të Serbís dhe të parimit “ballkanet të ballkanasve”.

Lufta botore i shpuri serbët n’apogjén e pushtetit të tyre dhe kjo i madhështoi ca më keq. Peripecít e kësaj lufte patën shumë faza që duhej t’i kishin shtyrë ata të bënin një shqyrtim ndërgjegjeje, një examen de conscience, për një rikëqyrje radikale të politikës së tyre imperialiste. Për dy vjet me radhë vendi i tyre hyri, pas një shekull lirije, përsëri ndënë zgjedhë të huaj. Të kishin qënë të tërë popujt e Ballkanit të lidhur me një besë nuk dimë a do t’u ngjante ay kob q’u ngjau! Por këta në vênd që t’ ishin të lidhur u dërmuan në mes të tyre. Populli shqiptar mbeti pasiv. Këtë situatë, në një përpjesí shumë të madhe e kish krijuar politika imperialiste serbe.

T’ish zbatuar pakti i Londrës, në bazë të të cilit kishte hyrë Italija në luftë, shteti S.H.S. në vênd të Shqiprís së vogël do të kishte sot për fqinj një komb dyzet milionësh dhe shumë më të përparuar se ay vetë. Ç’do të kish ndodhur atëherë për fatin e atij shteti trishkronjash? N’ësht se nuk u zbatua pakti i Londrës, ky fakt i lumtëruarshëm nuk rodhi sigurisht as prej gjenís dipllomatike të Belgradit as prej forcës s’ armëve të tij ; por prej një kompleksi rrethanash të papandehura dhe pjesërisht prej asaj se në njërin breg t’ Adriatikut rronte një komb që serbët kanë vuajtur vjet me radhë t’i mohojnë eksistencën. Ay komb që qé i zoti t’i bëjë më të madhin shërbim vetëhes dhe krejt Ballkanit duke e shtrënguar, thjesht me vullnetin e vet, gogolin italian të shduket dhé nga çipi i fundit e më i lakmuar i tokës shqiptare. Por nuk duhet të harrojnë politikanët serbë se rrethanat e një kohe nuk përsëriten kurrë identike dhe se një popull i vogël si i yni, edhé sikur t’ ish përbërë me të vërtetë prej gjigantësh, nuk mund t’iu bëjë ballë gjithmonë në krye të vet popujvet që janë më të mbëdhenj, dhe nuk mund të bashkohet, as për mbrojtjen e vet, me fqinj q’e shqelmojnë, e përbuzin pareshtur dhe që gjithnjë kërkojnë t’a bëjnë kafshitë për vetëhe.

***Sot një pjes’ e ngushtë e shtypit jugosllav, me gazetën “Politika”

në krye, ka zënë t’ alarmohet prej in uencës së thellë italiane të futur në Shqipërí. Alarmi ësht i arsyshëm dhe i justi kuar. Por faji për ç’po ndodh nuk është veçse i politikanëvet serbë. Po vallë do të kenë këta aq bon sens që t’a shohin, të pakën sot, këtë faj të madh në vehten e tyre? Apo do t’a humbasin toruan siç e kanë humbur gjer tani? Dhe do të dinë vallë t’i venë sëmundjes në rrënjë? Në qoftë se po, né i urojmë me gjithë zemër n’ interesë të mar-rëdhënjeve të mira e të sinqerta që dëshirojmë të mbretërojnë në mes të dy popujvet fqinj për të mirën e njërës anë e të tjetrës dhe të gjithë Ballkanit. Megjithëkëtë nuk mund t’a rrudhim vetëhen nga një skepticizmë e justi kuar prej provave të shkuara. S’ësht faji në personat q’ i shiten njërit e tjetrit; ësht në sistemin politik të pështetur në njerës të blerë dhe të shitur në marrëdhënjet me një shtet fqinj, ësht në sistemin politik që ka ndjekur Belgradi gjer tani dhe po ndjek akoma drejt nesh.

Çështja ësht fare e kthjelltë. Dó shteti S.H.S. t’a pushtojë dhe t’a aneksojë Shqiprín me maskë ose pa maskë? S’e bën dot as me armë, as me para! Armët kur s’ia dhanë 1912-13 e 1914-18, as paskëtaj s’ia kanë për të dhënë. Përkundrazi mund të vënë re në dhé eksistencën e vetë. Me njerës të blerë kanë bërë mjaft eksperienca, dhe sot po e sheh se ç’ka tuar prej sish.

Apo dó shteti S.H.S. të pasurohet (!) me një copëzë të Shqiprís duke u ndarë kjo në mes të saj, të Greqís dhe t’ Italís? Këtij qëllimi mund t’ia arrijë, ndofta, shpejt ose vonë. Dhe e vetëmja udhë për këtë ësht’ajo që ka ndjekur që nga krijimi i shtetit shqiptar e gjer sot. E le të vazhdojë më té!...

Përndryshe, në qoftë se Beligradit më së fundi i është mbushur mëndja si neve: a) që

Shqiprín s’e ha dot vetëm n’asnjë mënyrë, dhe duke dashur t’a hajë vetëm, mund t’ia futë në gojë ndonjë tjetri me dorën e vet; dhe b) që copëtimi i Shqiprís, me shkeljen e domosdoshme në Ballkan të një kombi homogjen dyzet milionësh dhe përditë në shtim e në përparim, do të jetë një mynxyr’ e madhe edhé për avenirin e shtetit S.H.S., atëherë lypset të ndrrojë udhë gjersa s’është tepër vonë dhe të vendosë pa hezituar e pa prapamendime të merret vesh me të vetmin element shqiptar që ka për devizë absolute independencën politike dhe ekonomike të Shqiprís, neutralitetin e saj dhe zbatimin e drejtë të parimit “ballkanet të ballkanasve.” Duam të themi me elementin nacjonalist që sot ësht i ndjekur e i mërguar, por nesër do të jetë domosdo i zoti i fatit t’ atdheut të vet, në qoftë se ky do t’ eksistojë.

Skepticizma e jonë për një rikëqyrje të politikës në këtë kuptim nga ana e Jugosllavís, shtohet aq më tepër kur nuk shohim akoma ndonjë sugjerim serioz të këtillë as në mes të radhëvet të fushatës së hapur kundër Ahmet Zogut. Vetëm një rreze shprese mjaft e zbetë po na jipet sot prej një deputeti opozitar, zotit Grigor Bozhoviq, n’ interpelatën që ka bërë

në Skupçinën e Belgradit në rasë t’emërimit të Ceno Cernogllavoviçit si përfaqësonjës i Shqiprís pranë qeverís jugosllave. Ay thotë: “... Pështetja në bejlerët e tyrqëzuar, parimet e të cilëvet në politikë janë mashtrimi e gënjeshtra dhe për të cilët politika, qoft’ e brendëshme a e jashtme, nuk ësht politikë siç e kupton bota, por vetëm dallaverë e thjeshtë tyrke, i dha opinionit t’onë të drejtë të pretendojë se politika e jonë e jashtme kundrejt shtetit shqiptar dolli krejt e pafrytëshme!”; dhe më poshtë: “Neve kjo gjë na dha konvikcjonin e plotë a urdhërin kategorik se në Shqiprí nuk duhet, këtej e tutje, të përkrahet politika e bejlerëvet dhe se interesat t’ona jetore duhen mbrojtur në mënyrë tjetër dhe me rrugë më të caktuara!”.

E përgëzojmë z. Bozhoviq për një të vërtetë të hidhur që ka guxuar të thotë aq hapur mbi politikën e shtetit të tij me Shqiprín. Vetëm se ay nuk i cakton, n’ interpelacjon që bën, direktivat e reja që kërkon t’i porositë shtëpís së verdhë. Mbase do t’i thotë në parlament duke zhvilluar interpelatën e tij. Dhe né po presim.

***Por duke pritur nuk mund të rrimë pa shtuar dhé ca vërejtje si për

substancën ashtu dhé për ca hollësira me rëndësí të kësaj interpelate. Pikësëpari duam të shënojmë se gjersa opinjoni i z. Grigor Bozhoviq të mbetet i ku zuar në personin e tij ose makar edhé në grupin e vogël të demokratëvet independentë, në të cilin ay bën pjesë, do të ketë vetëm një kuptim platonik pa asnjë efekt praktik në një t’ ardhme t’ afërme. Situata e kërkon q’atë opinjon t’a bëjnë të tyre patjetër të gjitha ato qarqe që mund t’a vënë në zbatim menjëherë ose në një t’ardhme të shpejtë.

Z. Bozhoviq thotë n’ interpelatën e tij se Jugosllavija u gënjye keq dhe pati “provat mê të mëdha të mosmirënjohjes e të bukëshkaltësís ndërkombëtare”. Të na falë z. deputet i Skup-çinës! Sikur të mos e kish përdorur agjektivin e fundit të kësaj fraze do t’ ishte mê koherent me vehten e vet dhe mund të bashkoheshim dhé né me të. Dhe do t’i thoshim se atdheu i tij ç’mbolli atë që korri me Ahmet Zogun e shokët. Por një shtet për vepra ku as vetë s’është në rregull ndërkombëtarisht s’ka asnjë të drejtë të kërkojë miradije ndërkombëtare.

Sa për “turpin e madh” q’i ndershmi deputet serb qahet se Ministri i Punëvet të Jashtëme s’ka dashur t’i kursejë vendit të tij duke i dhënë agrementin një njeriu si Ceno Beu për të përfaqësuar një shtet të huaj pranë hoborit mbretënor të Jugosllavís, i japim plotësisht të drejtë. Megjithëkëtë, ay, sikur t’i kish njohur sa Cernogllavoviçin edhé përfaqësonjësit e

tjerë të Shqiprís së sotme, mbase do të gjente pak ngushëllim duke mos e parë atdheun e tij të vetëm në këtë turp! Duket ka shumë qeverira në botën e sotme q’ e konsiderojnë politikën e jashtme jo shumë ndryshe se “bejlerët e tyrqëzuar” të Shqiprís.

Pas përshkrimit q’i bën, z. Bozhoviq do t’a njohë shumë mirë Ceno Begun. Dhe né s’kemi se ç’i shtojmë atij përshkrimi aspak, sidomos pasi ky argument nuk hyn as në themën t’onë. Vetëm na intereson të çkoqitim këtu se, duke mos kontestuar asnjë nga vrasjet dhe grabitjet, q’ay i ngarkon Cenës, shtetas serb, në kohën e okupacjonit austriak kundra serbëvet për Austrinë, gjith’ ato fakte tragjike po ay Cenë, nënështetas serb dhe jugosllav, i ka përsëritur dhé kundra shqiptarëvet, për hesap të serbëvet! Pra do t’a kishim quajtur mê burrë dhe mê të drejtë z. Grigor Bozhoviq sikur të kish pasur kurajën civile t’ia përmendte ata dhe ata bashkatdhetarit të tij, Cernogllavoviqit, kur ka dashur t’ia nxjerrë në shesh krimet që ka bërë.

Na vjen keq kur shohim se edhé vetë i ndershmi interpelonjës, që duket pak a shumë i frymëzuar prej realitetit, thotë: “Sh-qipërija vetë ka pasur prapamendime kur na e proponoi (Cenën) aq për të na treguar se na çmon paksa edhé të na tallet në fytyrë dhé me prestigjin t’onë të keq.” Por né e sigurojmë z-in e tij se këtu as Ahmet Zogu vetë s’i ka faj. E ké do të dërgonte tjetër veçse një shokun e vet?

Mê së fundi z. Bozhoviq shton dhé këto : “gjithë shqiptarët t’anë habiten ; besnikëve u vjen keq, të tjerëve u duket sikur Ahmet Beu i ka shtyrë kufít në Prepolac dhe kënaqen.” Né këtë pikë e gjyko-

jmë pak më ndryshe. Besojmë se shqiptarët shtetas të mirë jugosllavë ishin gëzuar dje bashkë me serbët, kur më s’mbeti kufí i vërtetë në mes të dy shtetevet. Por sot u vjen keq dhe alarmohen kur shohin se Ahmet Zogu i ngriti kufít e Shqiprís së vogël jo vetëm me Jugosllavín e madhe, por dhé me Italín shumë më të madhe akoma. Ç’faj kanë shqiptarët e mjerë, z. Bozhoviq, në qoftë se ju mbualltë hithë duke pandehur se do të korrnit drithë? Sa për ata “të tjerët” e sigurojmë prapë z. deputet se si dje ashtu dhe sot janë gjithnjë të helmuar, në qoftë se dó të thotë për ata shqiptarë shtetas jugosllavë që dëshirojnë të shohin një atdhé të lirë makar për së largu, makar pa e gëzuar vetë atë lirí.

Gazeta “Liria kombëtare” 2 Gusht 1926

T’ish zbatuar pakti i Londrës, në bazë të të cilit kishte hyrë Italija në luftë, shteti S.H.S. në vênd të Shqiprís së vogël do të kishte sot për fqinj

një komb dyzet milionësh dhe shumë më të përparuar se ay vetë

Nikola G. Pashiq

Ahmet Zogu

SUPLEMENT JAVOR I


18 SH.com

HISTORIA SHKRIMTARI

KUJTIMET

Historia e librit tim që Kadareja ma vlerësoi më të mirin e kohësÇfarë më ka ndodhur me “Zhurma e erërave të dikurshme” në llim të viteve ’60. Akuzat ne në Komitetin Qendror, më thirrën bashkë me botuesin e shtëpisë botuese “Naim Frashëri”

NGA DRITËRO AGOLLI

Çdo libër ka një histori që kur lind, histori që kujtohet herë pas here nëse jetën e ka të gjatë. Kështu ka ndodhur edhe me librin “Zhurma e erërave të dikurshme”. Ai lindi nga një radhë tregimesh të shkruara në llim të viteve ’60

të shekullit XX dhe të botuara kryesisht në revistën “Ylli”, ku kryeredaktor ishte Qamil Buxheli, një burrë i sëm me ide përparimtare, shkrimtar me një humor të rrallë modern dhe njeri me shije të holla artistike.Libri u botua më 1964, me një kopertinë të Safo Markos, me një sfond të zi dhe me një gurë me ngjyrën e një thëngjilli të ndezur. Në atë kohë Safo Markua ishte gra stja më e mirë e librave që botoheshin. Nga botimi i librit unë mora pesë kopje. Ishte një rregull që pesë kopje dërgoheshin në drejtorinë e shtypit të KQ-së të Partisë së Punës. Kaloi një kohë dhe libri “Zhurma e erërave të dikurshme” nuk po dilte nëpër librari. Nuk vonoi edhe shumë dhe mua më thirrën në Komitetin Qendror, bashkë me redaktorin e librit dhe me she n e redaksisë së tregimit të shtëpisë botuese “Naim Frashëri”. Në atë takim ishim përgjegjësi i shtypit, drejtori i drejtorisë së propagandës dhe një tjetër. Në takim u diskutua, me libër përpara, se çfarë duhej bërë me atë botim: a mund të lejohej të qarkullonte nëpër librari, apo të ndalohej. Vërejtja kryesore ishte se nxihej realiteti i jetës së atëhershme socialiste dhe se deheroizohej Lufta Antifashiste Nacional-çlirimtare: personazhet e partizanëve pasqyro-heshin të zymtë dhe me shumë kon-tradikta mes tyre, pushkatoheshin kur bënin gabime dhe shkelnin rreg-ullat e luftës. Pas këtyre vërejtjeve, një ndër pjesëmarrësit, që nuk më kujtohet se cili ishte, tha se libri duhej ndaluar, një tjetër shtoi se duheshin hequr disa tregime dhe të botohej me një kopertinë tjetër jo aq të zymtë. I treti propozoi të botohej siç ishte dhe pastaj të kritikohej, duke u përcjellë me disa artikuj.Pasi më bënë disa vërejtje të tjera dhe disa këshillime, se si gazetar i “Zërit të Popullit”, ku punoja duhej të isha shembull në pasqyrimin e realitetit dhe të mos bëja gabime ideologjike, vendosën që libri të shkonte përsëri në shtëpinë botuese “Naim Frashëri”, të hiqeshin disa tregime dhe të zëv-endësoheshin me disa të tjerë, të cilët të kishin në qendër “heronj pozitivë”.Sipas këtij këshillimi, unë hoqa disa tregime si, fjala vjen, “Njeriu me veladon”, “Egërsia” dhe ndon-jë tjetër, duke i zëvendësuar me skica dhe reportazhe. Me këtë ndryshim libri doli në qarkullim pas disa muajve me një kopertinë tjetër, por disa kopje të botimit të parë të tërhequra nga shtypshkronja mbetën në duart e dashamirësve.Me gjithë këtë ndryshim “Zhurma e erërave të dikur-shme” lloi të bëjë zhurmë. Në shtyp ai u kritikua si një vepër me gabime ideologjike. Kritikat u rritën pas Plenumit të 15-të të KQ-së të PPSh-së të vitit 1965, ku vërejtjet morën një formë zyrtare. Në atë plenum, bashkë me librin tim, u kritikuan edhe dramat e Naum Priftit, Qamil Buxhelit, Fatos Arapit dhe u thumbua Ismail Kadare dhe ndonjë tjetër që nuk më kujtohet. Kjo kritikë mund të kishte rrjedhoja të pakëndshme, sikur mos të kishte folur Enver Hoxha në konkluzi-onet e atij plenumi në mbrojtje të ndonjë autori të këtyre veprave. Kështu, për mua ai tha se Dritëro Agolli është bir i Partisë dhe ka vepra të bukura. Unë atëherë kisha botuar poemën “Devoll, Devoll”.Koha bënte të sajën. Librit tim me tregime i ishte cak-tuar fati. Pas atij plenumi iu dha orientim shkollave të mesme që të kritikonin veprat që përmendeshin nga Par-tia. Kjo barrë iu ngarkua mësuesve të letërsisë. Gruas sime, Sadijes, 23-vjeçare, në atë vit e martuar me mua, mësuese e letërsisë në shkollën “Partizani”, i ra shorti të kritikonte burrin e saj, që kishte tre muaj e martuar. Ajo u kthye nga shkolla e habitur dhe e shqetësuar dhe,

sa hodhi librat mbi tavolinë, m’u drejtua: “Më thanë në drejtorinë e shkollës që të të kritikoj ty për atë librin...”. Iu përgjigja: “Ti më vrafsh, ti më prefsh, vetëm jo Par-tia!”. Sadija m’u përgjigj se kjo nuk ishte punë shakaje dhe më kërkoi t’ia shpjegoja gabimet ideologjike që përm-bante “Zhurma e erërave të dikurshme”. Po kjo është një histori e gjatë, që në këto shënime do të dukej pakëz e tepërt. Megjithatë duhet përmendur se Sadija ime, mësuesja e letërsisë, pasi mori nga unë gabimet e librit, të nesërmen shkoi në shkollë dhe para mësuesve dhe nxënësve analizoi “Zhurmën...”. E gjora Sadije, çdo gjë në atë sallë mund të fshihte, vetëm skuqjen e fytyrës jo! Dhe ç’të them akoma? Asnjë diktaturë nuk shpik dot armë për të vrarë letërsinë e vërtetë. Armët e shpikura vetëm mund t’ia ndalojnë pakëz udhëtimin, por ajo ecën, mjafton që shkrimtari të mos trembet as nga kri-tikët e sferave të larta zyrtare, as nga kritikët letrarë dritëshkurtër apo dritëgjatë. Ai shkrimtar që ka frikë nga kritika, dyshon për vlerën e veprës së tij. Çuditërisht unë nuk iu tremba aq kritikave të djeshme, po aq edhe kritikave të sotme. Edhe kur mendoj për të djeshmen, them me vete: e djeshmja vërtet nuk nxiton, por ngacmon të sotmen. Këtë ngacmim të së djeshmes ma bëri miku im

Bujar Hudhri, presidenti i shtëpisë botuese “Onufri”, kur më tha se kishte dëshirë të ribotonte librin tim “Zhurma e erërave të dikurshme”. Unë me gjithë dëshirë e pranova këtë joshje, megjithëse disa autorë të publikuar te “Onufri” më kanë hed-hur në fytyrë më shumë bojë të kuqe seç kanë ikonat e Onufrit. Po unë e kuptoj ekonominë e tregut dhe lirinë e shtypit dhe aspak nuk e qortoj mikun tim të “Onufrit”. Ndonjëherë nga goditjet e gazetave dhe shtëpive botuese mund të bëhesh i çmendur, por unë mendoj se i dituri më mirë të kthehet në të çmendur se në budalla, pasi budallai nuk ka alternativa.I bëj këto ndërhyrje i ngacmuar nga viti 1964, kur u botua “Zhurma e erërave të dikurshme”, kur isha një gazetar te “Zëri i Popullit” dhe kur kisha një apartament me dy dhoma të vogla, ku jetonim unë, Sadija, nëna ime, im atë dhe një mbesë. Tani ta lëmë mënjanë këtë tregim dhe të themi se çfarë është botimi i ri i librit “Zhurma e erërave të dikurshme”. Në botimin e “Onufrit” kryesisht janë tregimet e “Zhur-mës...”, por janë edhe disa të tjerë të botuar në gazetën “Drita” dhe në revistën “Nëntori” në vitin 1986, si “Nipi plëngprishës”, “Martesa e Pasho Velçanit”, “Nderi i heshtur” dhe nja dy-tre të tjerë. Po pse janë shtuar këto tregime në botimin e “Onufrit”? Janë shtuar se kanë

patur të njëjtin fat si ato të librit “Zhurma e erërave të dikurshme”. Ato u botuan para Kongresit të 9-të të PPSh-së, kur duhej një entuziazëm pas vdekjes së Enver Hoxhës, që ma merr mendja që edhe ai do t’i pëlqente. Por udhëheqësit e rinj shtrembëruan buzët. Sekretari i KQ-së të PPSh-së, Foto Çami, dërgoi ndi-hmësit e tij në Lidhjen e Shkrimtarëve dhe Artistëve, në shtëpinë botuese “Naim Frashëri” dhe në redaksitë e gazetave, për t’i dënuar këto tregime. Pastaj dha urdhër nëpërmjet instruktorëve të komiteteve të partisë në rrethe, që nëpër shkolla të ndalohej leximi i tregimeve të mia. Kur e mora vesh këtë histori, shkova në KQ tek Foto Çami, e takova dhe i thashë se unë isha kryetar Lidhjes së Shkrimtarëve dhe anëtar i KQ-së të Partisë së Punës pse nuk më kishin thirrur për gabimet ideologjike të tregimeve? Foto Çami bëri mëk-mëk dhe kaq. Ku ta dish se nga i kishte urdhrat i gjori! Kjo është e djeshmja. Është një ditë, që ka ikur dhe nuk mund ta kthesh si një etë letre për ta redaktuar. Fatkeqësisht, ka shkrimtarë që e redaktojnë ditën e shkuar të tyre dhe bëhen qesharakë. Unë gëzohem kur shoh një plak të qeshur dhe trishtohem kur takoj një plak qesharak. Mendoj se libri im “Zhurma...” bën pjesë te pleqtë e qeshur dhe jo te pleqtë qesharakë.

(Marrë nga libri i D. Agollit, “Zhurma e erërave të dikurshme”)

SUPLEMENT JAVOR I


PORTRET

Është gota e gëzimit, dhuratë për çdo lumturi, ndarje, vuajtjet e ankthi, dhimbja jonë me shqetësime, ndoshta janë udhërrëfyes të tjetrës fatmirësi, përndezje të zemrës së aktë dhe shpirtngrënëset rënkime. Vajmedet, për ty, e shtrenjtë, ndërsa unë jam në vetmi, ndoshta buzëqeshja e gëzimit në buzët e tua lulëzon, jetimët e tu më kërkojnë, janë lotë me tepri, ndoshta vështrimin tënd të ëndërrt tek një tjetër përqëndron. Diell,hënë para kohe, të kërkoj e shtrenjta ime, janë pëllëmbët e qiellit, duan të të rrëmbejnë lart, të fsheh, mos të të shohin, me të hidhura psherëtime, që bëhen re të dendura,rrugën iu bëjnë gardh. Ah,sa të kam zili, fatkeqi, bile edhe timen zemër, frymën a çdo gjë tjetër, që afrohet tek ti. Po, ta kam zili edhe tokën që prek këmbën, në qiell, ku të dërgoi, mos të rrëmben përsëri ! Po,i adhuroj zemrën dhe pse është e shkur, po,i adhuroj zemrën dhe pse përherë i kullon gjak . Ajo nuk të ndahet, ajo nga ti kurrë s'ka ikur, e sheh, e ndjen vështrimin e hidhur, farmak. E copëtoi sëmundja e aktë e ndarjes së pabesë, zemra ime e c litur, do kthehet në lotë të butë, do të shkrijë si loti, do të bëhet vesë, do bëhet vesë oborri, të vijë të të puthë. Jam i vetëm, unë fatkeqi, si një fantazmë, llikat, sjell ndërmend çastet e lumtur, me ty, e shtrenjta ime. O engjëll, ç'na bëri koha e panginjur aspak, më duket se oshëtin ende zëri yt me vajtime ! Gjatë natës shkoj i zymtë tek varri yt e derdh lotë, ah,do bëhem hi e pluhur, të më marrin lehtë stuhitë ! Të bëhet je të lehta trupi im akull i ftohtë, pranë teje të më sjellë, ladi i frymës lehtësisht ! Veçse, ah, ti, drita ime, jetë e yjve në perëndim, ti, si ylli i mëngjezit, erdhe të më kërkosh pranë, hidhma vështrimin dhe do shohësh si do hapet varri im dhe nga vuajtja e kockave, do njohësh timen murranë ! Dhe të gjallët do tronditen, nga vaji im paku , tani dhe nga të vdekurit, më duket se një zë del: Perëndi, të përgjërohem, mos e varros atë njeri, është e rëndë për ne, do psherëtijnë thellë !

Poezitë e rralla të Abedin pasha Dinos për shqiptarët, shkruar me alfabet grek

Niko Stylos i zbulon dhe i transkripton për monogra në e re “Prevezjani Abedin Pa-sha Dino, poezitë e tij dhe Dinot e tjerë” që do të promovohet më 15 nëntor në Tiranë

Niko Stylos në librin “Prevezjani Abedin Pasha Dino, poezitë e tij dhe Dinot e tjerë” që pritet të promovohet në Muzeun Historik Kombëtar më 15 nëntor në Tiranë ka mbledhur materiale të rralla nga poezitë

e Abedin Dines, ku shprehet patriotizmi, talenti i tij poetik dhe notat e bukura lirike. Niko Stylos i sjell këto poezi të panjohura të përkthyera nga greqishtja, për të

cilat komenton se poezitë patriotike me temë shqiptare janë shkruar në greqisht për shtresën e shkolluar të shqiptarëve të cilët e dinin shumë mirë greqishten në vitet 1880. Niko Stylos në monogra në për Abedin Pa-sha Dinon shkruan se “Gjatë përkthimit, nuk është bërë asnjë korrigjim në shkrimin e Abedin Dinos, i cili, do të mund të thoshja, se është i shkruar në dialektin tosk dhe më konkretisht, në dialektin e Çamërisë. Për

alfabetin që përdor, thjesht do të them se është njeri prej alfabeteve me karakter grek, i cili shpërfaq mjaft mirë dialektin tosk, me të vetmin ndryshim, se është alfabet për njerëz me njohje shumë të mirë të gjuhës greke, domethënë për njerëz me arsim të mesëm e lart. Më shumë për këtë alfabet, sikush mund të gjejë tek libri që do të qarkullojë, me titull: “Shkrimi tosk nga TH. Kavalioti deri tek K. Sotiriu“.

Burratë.Shqypëri moi Shqypëri ! Nga ti prenë nji piqi E ia dhanë Malit Zi, Po ku ike trimatë ti ? Të ngrihenë me fuqi Të grapen’ me Mal të zi. Ku ’sht’ i it Shkenderbei Edhe Marko Bocari, Të të nxern’ me trimëri ? A mos vdik’, e s’ ke njeri ?

Sqypëria. Shqypëtar’ ore Shqypëtarë ! Unë z’ vdiqa, jam egjallë. Pran’ ekam Marko Bocarë E të tjer’ trima të ndarë; Shqypëtar’, o djelm t’ emi, Sa jeni ndë huaisi, Ndë Misir e ndë Vllahi, Ndë Stamboll e nd’ Itali, Mblidhunë ndë Shqypëri, T’ upoth’ e t’ uvë ndë gji. Thërres’ po z’ dëgjon njeri, Unë dua lefteri, Mos’ më lin’, o dielm t’ emi, Të vdirem pandihmësi. Nga ti prenë nji piqi E ia dhanë Malit Zi, Po ku ike trimatë ti ? Të ngrihenë me fuqi Të grapen’ me Mal të zi. Ku ’sht’ i it Shkenderbei Edhe Marko Bocari, Të të nxern’ me trimëri ? A mos vdik’, e s’ ke njeri ?

TË NXITURIT’ EI SHQYPËRISË

TUKE PËRPIETURË I DASHURI

SHPIRTDHEMBSHUR

Trimatë . Shqyipëri, moi dashuri ! Ne jemi trima për ti, Mos ke, frik’ e mos mba zi, Pse do vritemi për ti; Çe hall isht’ aio çë ke ? Pa këpuc’ e pa çember ? Viimë të të ndihmë ti, Të marrsh er’ e lefteri, Gjegmë thirrmënë çë vurë E erthmë ndai ti o moi nure, Do të lëftoimë për ti. Të jamë nam ndë Frëngji.

Shqypëria. Mos, moi ju çupat’ emia, Unë, pra jam Shqypëria, Mos klaini me ljot të zi, Se do lëftonj me Turqi, Se ndë mos’ nga eshtrat’ emia, Do mos dal’ ere lëria.

Çupatë. Ju moi çupa bukurasha, Çë shpëtuatë nga vrasa, Dëgjoni ng’ ai mal’ ibarth, Vjen një vetëtim imath, Klanjën çupat’ ei Gushinësh, Pr’ ata trim ç’ umben’ himësh39. 39 Shënim i përkthyesit: himësh = përtokë 40 Shënim i përkthyesit: dorë = ndihmë. Ngruni ju o Sqypëtarë, M’ atë trimëri të parë, Shpëtonani nga të vrarë, Jemi vasazë pa dorë40.

(Këto peozi janë botuar në “Zëri i Shqipërisë“, Athinë, 1

Mars 1880, f. 4. N.Stylos)

ABEDIN DINO ABEDIN DINO

Përgatiti: Dhurata Hamzai

SUPLEMENT JAVOR I


20 SH.com LIBRI

HISTORIA E NJË BOTIMI

RIKTHIMI I MESHARIT

Fati i trishtë iBuzukut, si fjetimagazinave të

diktaturësRibotimi i këtij libri nga botimet “Çabej”, risjell në bibliotekën albanologjike një monument të gjuhës

dhe letërsisë shqipe, përmes dorës së një prej personaliteteve më në shej të albanistikës.

NGA KASTRIOT MARKU

Meshari i Gjon Buzukut (1955), botim kritik punuar nga Eqrem Çabej. Pjesa e parë: Hyrje dhe transliterim. 300 f. Pjesa e dytë: Faksimile dhe

transkribim fonetik. 406 f. Botim anastatik sipas atij të vitit 1968. Botime, Çabej, Tiranë, 2013.

Në vitin 2013 u realizua ribotimi i tretë anastatik i veprës “Meshari” i Gjon Buzukut, 45 vjet pas botimit të parë të realizuar në vitin 1968, dhe 23 vjet pas botimit të dytë në Kosovë (Rilindja, Prishtinë, 1987). Botimi i parë i kësaj vepre u bë nën kujdesin gjuhë-tarit të mirënjohur Eqrem Çabej, i cili, kishte nisur të merrej me këtë vepër që nga llimi i viteve 30-të, (shih: Elemente të gjuhës e të literaturës shqipe, Tiranë, 1936), por në mënyrë të qëllimtë thellësore u mor gjatë viteve 50-të, e që studiuesit të mirënjohur të gjuhës shqipe i kushtoi dhjetë vjet punë dhe përpjekje, kohë e gjatë kjo gjurmimesh mbi gjuhën e vetë veprës, mbi tekstet fetare të ngjashme me atë të librit të Gjon Buzukut, si dhe me tekstet referenciale në gjuhët e tjera që ishin marrë me këtë qerthull studimor, një përpjekje kjo e cila zgjati edhe më tej për rreth dhjetë vjet të tjera derisa u botua në vitin 1968. Edhe pse i përfunduar në vitin 1958, për shkak të problemeve në gjetjen e një shtypshkronje, “Meshari” u botua dhjetë vjet më pas, vetëm mbasi u gjet një shtyp-shkronjë në Rumani, e cila mundësoi botimin e veprës me karakteret gra ke të posaçme sipas kërkesave të përgatitësit të saj. Mirëpo botimi u realizua për fat të keq, pikërisht në një kohë kur në vendin komunist sapo ishte zyrtarizuar ndalimi i fesë dhe pothuajse të njëjtin fat me klerikët katolikë do të kishte edhe libri i Buzukut, i cili në pjesë më të madhe të 4000 kopjeve të tirazhit të botimit, do të “burgosej” në bodrumet e magazinave të Institutit të Gjuhësisë, ku shumica e këtyre kopjeve dolën jashtë përdorimit, për shkak të braktisjes dhe kushteve të lagështa dhe mungesës së dritës dhe vetëm ndonjë kopje tek-tuk do të përdorej si dhuratë në raste kortezie. Një pjese e kopjeve të mbetura që i patën shpëtuar disi kalbjes, pas viteve 90-të përfunduan në shitje të lirë trotuareve të kryeqytetit shqiptar.

Vepra është e konceptuar në dy vëllime. Volumi i hapet me parathënien që mban autorësinë nga Instituti i Historisë dhe i Gjuhësisë dhe zë faqet 5-6. Më pas vijohet me një hyrje të Prof. Çabejt, një studim i gjërë ky monogra k prej 100 faqesh, i ndarë në pesë nënndarje, në të cilin bien në sy njohuritë e thella prej eruditi në fushën e historisë mesjetare, veçanërisht asaj kish-tare, si dhe gjuhësisë historike dhe lologjisë. Me këtë botim kritik, Çabej çeli hullinë e praktikës ekdotike, tashmë të kthyer në traditë në lologjinë e teksteve shqipe, e cila dalngadalë me studiuesit Rexhep Ismajli, Matteo Mandalà, Francesco Altimari, Anila Omari, Bardhyl Demiraj, Gëzim Gurga, do të bëhej shkollë.

Në pjesën e parë: Historia e librit dhe lënda e tij (f. 7-17), autori tregon udhën që ka kryer i vetmi ekzemplar i këtij libri, që prej gjetjes së tij së pari në Kolegjin e Propa-gandës Fide në Romë prej arqipeshkvit të Shkupit Gjon Nikollë Kazazit nga Gjakova, vënien në dijeni të këtij të fundit të rektorit themelues të Seminarit të Palermos Atë Gjergj Guzetës, zhvendosjen e librit nga Ko-legji i Propagandës në koleksionin e librave orientale të kardinalit Stefan Borgia e më pas në Bibliotekën Apostolike të Vatikanit nën sinjaturën R (accolta) G (enerale) Litur-gia, III. 194. Përmendet puna e gjatë dhe e mundishme e Peshkopit të Arbëreshëve të

Sicilisë Imzot Pal Schiròit, i cili vdiq pa e parë punën e tij e tij lologjike për botimin e librit, e cila i bie të jetë e para punë e njimendë lologjike për tekstet tona të vjetra dhe që me

sa duket duhet kohë të presë të dalë në dritë, për të vijuar me realizimin e tre fotokopjeve të librit në vitin 1929 nga At Justin Rrota, i cili botoi copa të zgjedhura e të komentuara të tekstit të shoqëruara me studime përkatëse. Më tej përshkruhet zikisht libri, duke vënë në pah mungesat e frontespicit dhe të 16 etëve të para, ngatërresat

në numërimin e faqeve për të vijuar më tej me përmba-jtjen e librit duke i grupuar copat biblike të përfshira në trajtën e një regesti/indeksi tregues sipas tekstit inte-gral të Biblës, ndarë sipas Besëlidhjes së Vjetër dhe Besëlidhjes së re (f. 9-13). Autori e shikon tekstin e veprës nga veshja tipo-grafike e saj dhe përmes këtij vështrimi vë në pah largime, kryesisht gabime e të meta, mungesa dhe shtesa, të cilat pjesërisht rrjedhin nga dorëshkrimi vetë dhe pjesërisht nga procesi i shtypjes së librit gjatë radhitjes, si pasoje e të cilit radhitësi/radhitësit me sa duket i kanë lexuar keq karakteret e dorëshkrimit, për të cilat enkas vetë Gjon Buzuku ankohet në pasthënin me të cilën ka përmbyllur veprën. Vendshtypja është një tjetër shteg hulum-timi, i cili bazuar në karakteret tipogra ke të përdorura me sa duket më së shumti e çon autorin të mendojë se libri u shtyp në Venedik.

Në pjesën e dytë me titull: Personaliteti i autorit në dritën e veprës (f. 17-25), Çabej,

sikurse shihet qartë nga titulli, merret me rindërimin e biogra së së Gjon Buzukut dhe të vetë librit të tij të emëruar si “Meshar-i”, që në njëfarë mënyre për fat, e rindërtojmë kësisoji bazuar në pasthënien e librit. Koha e hartimit a po e shtypjes së librit, lokalizimi i emrit familjar të autorit, qenia e tij si famul-litar i thjeshtë i bashkësisë katolike shqiptare me origjinë nga trevat e Shqipërisë së Veriut, gjuha shkrimore e tekstit, një gegërishte kjo veriore me disa veçori dialektore të

toskërishtes dhe të ar-bëreshëve, kryesisht të Lekë Matrangës, shqyrtohen kujdessh-mëm dhe bazuar në sa thamë më sipër Çabeji thekson se “...ka indice gjuhësore që dëshmo-jnë se ai është një bir i malësisë së Krajës, Ljarjes e Shestanit në jugperëndim të liqenit të Shkodrës, një famul-litar i dalë prej dioqezës së Tivarit a mbase të Ulqinit. Gjuha e tij, me gjithë se e ngritur me vetëdijë në një shkallë

mbidialektore, përmban elemente që i përka-sin asaj anae të Shqipërisë veriore. Më anë tjetër vihen re në librin e tij disa tipare që asin qartë për një komponente verilindore e

lindore në gjuhë.” (f. 22). Në pjesën e fundore të kësaj pjese hiqet një vështrim i thukët i gjendjes politiko-kishtare në kohën në të cilën u botua Meshar-i duke e vënë në theksim të veçantë mbajtjen e Kuvendit të Trento-s, i cili shënoi zyrtarisht periudhën e përtëritjes katolike si reagim ndaj reformës, kohë në të cilën në viset shqiptare dhe ato ballkanike kishin vërshuar pushtuesit osmanë. Sipas

Çabejit, këto rrethana, shto këtu edhe qënien e popullsisë katolike-shqiptare në ku jtë periferikë ku tarë me popullsinë ortodokse-sllave, marrëdhënia me të cilën nuk ishte se në këtë kohë ka qenë fort dashamirëse, kanë bërë të mundur që autori i botimit të këtij teksti liturgjik, të ketë marrë shtysën nga ndonjë ipeshkvi ose arqipeshkvi e Shqipërisë së Epërme, nga kërkesa për t’i lehtësuar sa më shumë punën klerit katolik shqiptar të këtyre anëve, në ushtrimin e shërbimeve fetare, përshtatur me sa duket për përdorim në mjedise rregulltarësh, dhe për këtë arsye një nismë e tillë nuk është çudi që sipas të gjitha gjasave të kishte mbështetjen e ndonjë autoriteti kishtar, “i cili direkt ose indirekt ngarkoi këtë famullitar shqiptar me har-timin e një vepre të këtij lloji, të ketë qenë udhëhequr në këtë punë nga vullneti i prerë për të ngritur në Shqipëri gjuhën e vendit në rangun e një gjuhe liturgjike.” (f. 23-24). Janë të gjitha këto arsye të përmenduara më sipër, të cilat përligjin thuajse plotësisht një nismë të tillë të Buzukut dhe të eprorëve të tij, për të vendosur gjuhën e vendit në liturgji, proces që më pas u vijua nga Pjetër Budi, Pjetër Bogdani e Gjon Nikollë Kazazi. Pra “Qëllimi i pandërmjemë i autorit tonë qe pajisja e kishës katolike shqiptare me një libër që të përmbushte nevojat e përditshme fetare.” (f. 23). Fakti se ka ardhur deri në ditët tona një kopje e vetme e këtij libri, të bën të mendosh se reformimi i librave liturgjikë me Konçilin e Trento-s, e pa ndoshta si të vjetëruar këtë botim, e për rrjedhojë ai mbeti

Botimi i parëBotimi u realizua për fat të keq, pikërisht në një kohë kur në vendin komunist sapo ishte zyrtarizuar nda-limi i fesë dhe pothuajse të njëjtin fat me klerikët katolikë do të kishte edhe libri i Buzukut, i cili në pjesë më të madhe të 4000 kopjeve të ti-razhit të botimit, do të “burgosej” në bodrumet e magazinave të Institutit të Gjuhësisë, ku shumica e këtyre kopjeve dolën jashtë përdorimit

SUPLEMENT JAVOR I


LIBRI

mënjanë përdorimit zyrtar të autorizuar. Njëkohësisht këqyrja e kujdesshme e librit të bën të mendosh se formimi arsimor i autorit të jetë bërë ndër françeskanë, sikurse vihen re gjithashtu ndikime të jashtme të botës romane, veneciane e deri diku edhe sllave, në kontekstin shqiptar dhe në atë me ata fqinj, dalmat e boshnjak, marrëdhënie të cilat nuk prekin aspak veprën e cila është e rrënjosur në kulturën amtare shqiptare.

Në pjesën e tretë: Vepra si përkthim (f. 25-45), ftillohet studimi i tekstit të veprës në vështrimin gjuhësor. Çabej jo vetëm që ia njeh Buzukut vështirësitë dhe rrethanat objektive në të cilat ai e hartoi veprën, por i njeh gjithashtu të tjera vështirësi të sferës abstrakte mendore të lidhura krye-sisht me gjuhën e literaturës kishtare dhe termat gjegjës në shqip; vështirësinë e për-shtatjes ndërdialektore si dhe vështirësinë që paraqet teknika përkthimore, apo edhe të tjera vështirësi të mundshme subjektive si mosnjohja sa duhet e latinishtes, njohja e ku zuar e terminologjisë liturgjike për shkak të formimit jo fort të mirë të klerit të asaj kohe etj. Megjithatë vihet në dukje se tek Buzuku shfaqet “...një zotësi jo e zakonshme në përpunimin e një lënde mjaft të vështirë; një individualitet i fortë e një pavarësi men-dore, që shihen te vullneti i dukshëm për të sjellë disa ndryshime në tekst, me qëllime të caktuara në përshtatje me vendin e me rrethin për të cilin po bëhej përkthimi, krye-sisht në drejtim të një qartësie më të madhe; një zotërim i gjuhës amtare dhe i mundësive

të saj të shprehjes, që e vuri në gjendje këtë shkrimtar të zgjedhë fjalë e ndërtime e të japë shqip një libër feje, i cili në shumicën e pjesëve nuk bie poshtë nga origjinali; një shkathtësi e veçantë, me të cilën a ka ditur t’u bëjë lak shumë ferrave të tekstit bazë. ...Ka në këtë vepër vende me një bukuri stilistike e gjuhësore të rrallë. Anasjelltas ka vise, ku përkthimi nuk arrin të japë as kuptimin e tekstit” (f. 26). Çabeji vë në dukje se Buzuku “...në pjesët biblike qëndron përgjithësisht në një nivel më të lartë, ndërsa në lutje e uratë paraqitet më i dobët.” (f. 26). Kjo ka ardhur sipas studiuesit, se kur autori është mbështetur në tekstin e Biblës, përkthimi ka qenë më i sigurt për shkak të karakterit rrë mtar që mbart ky tekst, ndërsa kur është fjala për lutje dhe uratë, për arsye të konden-simit të përmbajtjeve dhe terminologjisë ab-strakte, përkthimi nuk ka arritur të përcjellë gjithaq këtë besnikëri. Gjithsesi ai arrin në përfundimin se “...au-tori i kësaj vepre nuk është mbështetur më një origjinal të vetëm. Ai ka punuar përmbi një tekst model në tri gjuhë, ose mbi tri modele të ndry-shme: latinisht, italisht e serbokroatisht”. (f. 28), herë duke ndjekur njërin model e herë duke i kombinuar ata, kryesisht me sa duket për të tejkaluar vështirësitë e përkthimit, por pa e cënuar tek-stin e përkthimit. Vërehen një seri tiparesh kryesisht gjuhësore që janë speci ke e që dëshmojnë disa largime prej tekstit latin, të shpërfaquara si gabime me karakter grama-tikor (ngatërrim rasash, numrash, gjinish, në përemra edhe veta, në folje ngatërrim kohësh, vetash e numrash), ndërtime sin-taktike të gabuara, marrje të drejtpërdrejta të fjalëve nga teksti latin ose nga ai italian,

përkthime fjalësh dhe ndërtimesh nga mod-elet gjuhësore të përmendura, ndikime në alfabet e gra , ndërsa arsyetimi që Buzuku të ketë përdoruar modelin sllav serbo-kroat shihet tek në disa mungesa fjalësh apo edhe shtesa të bëra, gjë që ka bërë që përkthimi të dalë ose më i shkurtër ose më i gjatë, largime këto të cilat janë shkaktuar ose nga paaftësia e autorit të për gjetur zgjidhjet e duhura, ose nga ngutja përgjatë kësaj pune, ose ngaqë është gjendur ngushtë nga mungesa e përvo-jave të tilla në shqip, sidomos të leksikut të sferës abstrakte mendore, veçanërisht të ter-minologjisë kishtare dhe asaj të kulturës, prandaj atij i është dashur të realizojnë një përkthim jo gjithaq besnik, të saktë, e për

rrjedhojë një përkthim përafrues. Teksti i kësaj vepre ka trajtën e gjuhës së predkut në meshë, por gjithashtu mbërrin të jetë me vlerën e një dokumenti historik dhe se “Autori i saj jo vetëm nga pikëpamja e kohës, po përgjithësisht dhe e nivelit zë kryet e vendit në literaturën shqiptare të vjetrën; e në fushën e prozës poetike edhe për më vonë është vështirë t’i vihet ndonjë tjetër përkrah.” (f. 45).

Në pjesën e katërt: Karakteret e shtypit dhe gra a (f. 45-60), merren në shqyrtim lëkundjet në shkrim të të njëjtave trajta të fjalëve, parregullsitë në paraqitjet gra ke dhe inkonsekuencat në ortogra (të shënuarit e të njëjtave fonema me shenja gra ke të ndryshme), çfarë dësh-mon një ndikim të alfabetit latin-italian, të plotësuar aty-këtu me germa të përshtatura nga alfabeti cirilik sllav, çfarë nënkupton më së shumti një nismë individuale të autorit për shkak të nevojës se sa të ndikimit të tij kulturor.

Në pjesën e fundit: Transliterimi e tran-

skribimi fonetik (f. 60-100), Çabej ka sqaruar të gjithë procesin e punës së kryer duke nisur me transliterimin, i cili nuk paraqitet thjesht si kopjim dhe riprodhim mekanik i tekstit të fotografuar me karakteret e alfabetit të sotëm, por qëndron ndërmjet tij dhe tran-skribimit fonetik. Transliterimi i qëndron besnik gra së se tekstit origjinal. Në pjesën tjetër të vëllimit të parë nga faqja 105 deri tek faqja 299 është dhënë transliterimi i tekstit duke e riprodhuar në mënyrë besnike tekstin e origjinalit, pa ndërhyrë askund në të edhe përkundër gabimeve të tij. Gabimet e shtypit dhe të metat e tjera që paraqet gra a e tekstit janë dhënë në shënimet në fundfaqe. Duke qenë se edicioni do të përmbante tre format e botimit: faksimilen e origjinalit të riprodhuar në fototipi, transliterimin, i cili paraqet një lloj përpunimi të fototipisë dhe transkripti-min fonetik, një përpunim i mëtejmë i trans-literimit, për të siguruar kështu një përdorim shkencor sa më të drejtë si dhe një lexim sa më të lehtë të tij, i cili përfshinte edhe shënime të kritikës së tekstit, në volumin II është dhënë faksimilja dhe në faqen përballë saj transkribimi fonetik. Në transkribimin dhe interepretimin fonetik janë ndrequr në tekst nga studiuesi vetëm ato gabime që janë dukshëm si të tilla, duke na dhënë kështu një ide shumë të qartë të karakterit fonetik të tekstit në projeksionin historik të tij në kohë, përmes caktimit të vlerës fonetike të shenjave të gra së, të riprodhuara këto fone-tikisht (edhe pse nuk është i ngulët e njësoj i vlefshëm për të gjitha rastet), në mënyrën më të mirë të mundshme të besueshme, sikurse autori vetë i ka shqiptuar ose ka dashur t’i shqiptojë në shqipen e shekullit të XVI. Në fund të hyrjes (f. 100-101), autori ka vënë një bibliogra e pasur me burime referenciale që ai ka përdorur. Ribotimi i librit të Gjon Buzukut përbën një ngjarje të rëndësishme për studiuesit e shkrimeve të vjetra dhe të historisë së shkrimit shqip, por njëkohë-sisht edhe për vetë historinë e librit shqip. Kjo për arsyen e thjeshtë sepse Meshar-i i Gjon Buzukut, përbën një libër me rëndësi për historinë e shkrimit shqip si dhe për çdo studiues të teksteve të vjetra shqipe, lidhur me historinë e letërsisë sonë të shkruar. His-toria e librit dhe përmbajtja e tij parashtronte një vështirësi jo të vogël për vetë përgatitësin e botimit kritik në fjalë, ndaj botimi lologjik i këtij libri ishtë një arritje e madhe e lologjisë shqiptare, botim i cili parapriu

një udhë të sigurtë në vijimin e kësaj pune me tekste dhe autorë të tjerë duke shërbyer kështu si një manual i vyer që iu bë dijes së lologjisë së tekstit. Përveç rrethanave politike dhe kishtare të kohës kur u botua kjo vepër, jetës dhe veprimtarisë së Gjon Buzukut, në pikëpamje të përmbajtjes teks-tologjike, paraqitja në një formë të cunguar ka qenë realisht një pengesë objektive që e ka vështirësuar studiuesin në arritjen e përfundimeve konkrete lidhur me historinë e librit, vendin e përgatitjes dhe të hartimit, teksteve dhe autorëve kishtarë që mund të kenë shërbyer si modele apo tipogra a që u përdor për botimin e tij etj., por të gjitha këto falë intuitës dhe përgatitjes lologjike të Prof. Çabejt janë zvogëluar aq shumë dhe tejkaluar me sukses, sa kanë tejkaluar të gjithë ku jtë e pritshmërisë së mundshme. Studimi i tij në hyrje të vëllimit të parë, përbën një sprovë të mirë lltë shumëdisiplinare, si hyrje e arsy-etuar në historinë e letërsisë së shkruar sh-qiptare, e cila bashkëlidh njëherazi teologun, lologun dhe studiuesit e historisë së gjuhës

shqipe, dialektologjisë historike, letërsisë së shkruar etj., ndërkohë që tërësia e shënimeve shpjeguese të pranishme në këtë botim kritik- lologjik dyvëllimësh, e në veçanti në pjesën

e dytë të tij, përmbush plotësisht qëllimin, tekstin dhe kontekstin e një botimi integral si të tillë. Ribotimi i këtij libri nga botimet “Çabej”, risjell në bibliotekën albanologjike një monument të gjuhës dhe letërsisë shqipe, përmes dorës së një prej personaliteteve më në shej të albanistikës.

VështirësitëPërveç rrethanave politike dhe kishtare të kohës kur u botua kjo vepër, jetës dhe veprimtarisë së Gjon Buzukut, në pikëpamje të përmbajtjes tekstologjike, paraqitja në një formë të cunguar ka qenë realisht një pengesë objektive që e ka vështirësuar studiuesin në arritjen e për-fundimeve konkrete lidhur me historinë e librit

Eqrem Çabej

Kopertina e ribotimit të “Mesharit” të Gjon Buzukut përgatitur nga Eqrem Çabej

SUPLEMENT JAVOR I


22 SH.com

LIBRI I RI

BIBLIOTEKË

Romani “Shansi i dytë“ i autorit Erjus Mezini, ndonëse hyri pa zhurmë, gjithnjë e më shumë po zë vend te lexuesi. Titulli i librit shqipton një makth të pazakontë,

një dëshirë marroke të njeriut për të rilindur, mbase për të mbetur në përjetësi, vetvetiu të mbërthen në udhëtimin imagjinar dhe absurd. Në këtë shtegtim të qenies, në dy jetë dhe në dy hapësira, ku pranëvihen e rrokshmja dhe fantastikja, historikja dhe risemantizimi i saj, të cilat të vërviten pa mëshirë në fytyrë dhe lënë aty vraga mjegullësie, ndjehesh si në një pezulli që e takon jetën dhe vdekjen pranë e pranë. Megjithatë, llesa e shkrimit auto-rial me roman, mbi të gjitha me një tekst me shenja vlerash, në atmosferë dhe në poetikën rrë more, në komponimin tipologjik të zhanrit, po kaq në gurimin e personazheve të larmë dhe me kahje të zëshmimit polifonik, si dhe të një marrëdhënie vetjake me fjalën, atypëraty-shëm të kthjellon se romani ka peshën e vetë në letërsinë e sotme shqipe. Në fakt, romani “Shansi i dytë“, i beftë si frymë dhe teksturë shkrimi, po avitet ngadalë-ngadalë, por me siguri të plotë. Po vjen natyrshëm te leximi si tekst, zaten ashtu siç hyjnë librat ndryshe, madje që seriozisht vënë në zgrip, alarmin e famës së autorëve, që tashmë u ka mbetur që të frymojnë përmes zhurmës mediatike. Të qenit ndryshe e këtij teksti, të shkruar me jo pak afsh dhe shprehësi letrare, lidhet me shumëçka që ngërthen hapësira e romanit. Të qenit ndryshe, në syrin dhe shijen time, të jep dorë për të shijuar kahjet e ligjërimit, si prani dhe shenjëzim estetik, që rroken në disa pamje:

Së pari: Hapësira e gjerë, problematikat e mprehta, që përçon tërësia e veprës, në sendërgjimin e realitetit letrar, të një libri që rrok në hapësirat e veta, gjithkohësinë dhe hapësirat e pamata të planetit, ku edhe gjal-lojmë, çka dëshmon se letërsia shqipe, tashmë ka pësuar një zgjerim të frymimit ekzistencial, madje më në fund është bërë pjesë integrale e universit. Po kaq, në kuptimin letrar, të shenjës dhe kumtit, teksti romanor, më tepër sendërton një letërsi që i adresohet lexuesit universal, ndonëse të parit i drejtohet lexuesit shqiptar.

Së dyti: Atmosfera e romanit “Shansi i dytë“, qysh në llim të përfshin në kudhrën e zjarrit, në betejën e qytetërimeve, që simbas Hatington-it, po përgadit betejën e radhës, me gjasë betejën e fundbotshme. Kjo rrethanë e parapëlqyer, si frymë dhe destinë, mesazh dhe aureolë shkrimi, i jep romanit një ngjyresë të qartë angazhimi, gjë që duket në vendin që ka zënë në roman përplasja e qytetërimeve, si gjëmim i historikes dhe tanishmërisë, çka megjithatë në rrafshet e kumtit estetik, nuk ka cënuar aspak shenjimin letrar. Kuptohet se lufta e qytetërimeve, shpalos përplasjen e be-simeve, madje të sekteve të ndryshme brenda një besimi, e cila vetëmsa paralajmëron kaosin e pashmangshëm.

Së treti: Një tis rrezellitës dhe bashkëlidhës i rrafsheve të shpirtërores fetare dhe letrare, të jetësores dhe imagjinares, historikes dhe go-jores, që ecin paralelisht, e diku-diku largohen, diku tjetër pikëtakohen, duke e vënë kështu në dyshim idenë se jetët paralele, përgjithësisht ecin pa pika kontakti. Shpirtërorja fetare apo letrare, edhe në ecjen e zakontë, pra të lëvizjes paralele, ndërkaq edhe në pikat e këputjes, e sidomos kur ato pikëpërputhen, mbeten unike dhe një frymë universale e qenies.

Historia e romanit, e ngjeshur në kaq shumë vorbullima, historike dhe shoqërore, letrare dhe fetare, ireale dhe jetësore, të rrëmben në të dyja hapësirat, ku kemi të ngjizur një roman, me dy tekste, që megjithatë lidhen ndërmjetshëm nga fati i personazheve, të cilët barten dhe skaliten nga njëra pjesë në tjetrën. “Shansi i dytë“, në fakt ka një histori të vetën, me gjasë një fabulë tipike, e cila zë ll me hyrjen, që ndërthur kohët dhe fatet e personazheve, pastaj zhvillohet, gjerë e gjatë, në 17 kapitujt e pjesës së titul-luar Jeta e Parë, e qysh në krye të shpie në

SHANSI I DYTËNgasja e njeriut

për të qenë i pavdekshëm

Romani i Erjus Mezinit është një metaforë e rrokshme letrare, një sipërmarrje e pagjasshme në konturet e shansit konkret, megjithatë një ëndërr e njeriut, dje, sot dhe nesër, një ëndërr me qenë i përjet-

shëm, vjen si një prozë befasuese dhe eksperimentale...

SUPLEMENT J

RILI

NGA BEHAR GJOKA

vitin e largët 1564. Në këtë vit historia veçon dy ngjarje të rëndësishme, e para, Perandoria Osmane pushton Maltën, dhe e dyta, konsulli i Trentës, krijon një lidhje midis katolicizmit roman dhe protestanizmit, të cilat nuk është se janë pa lidhje me përgaditjet për betejën e Lepantos, ku Europa e krishterë shënon një tore historike. Ky është sfondi historik, por

në roman është shënuar vetëm viti 1564, që shërben si shtysë e pjesës së parë të romanit, madje pa hyrë aspak në elementët faktik të historisë. Faktura letrare, shqiptaur përmes partadoksit dhe sarkazmës së butë, tipikisht e humorit anglez, e rimarrë si riseman-tizim i historikes, e vendos tekstin më tepër në shtjellat e postmodernizmit, të cilin Umberto Eco, e formëson kështu: një estetikë, bosht i së cilës do të ishte ironia intertekstuale, në librin Si të shkruaj. Poetika post-moderne është e pranishme në sfondin e ndodhive, që livizin në mënyrë lineare dhe me kapërcime, në plasimin e botës romanore, që zbulohet përmes rrë mtarit të gjithdishëm, si dhe në fatin pa fat të protago-nistëve të librit. “Jeta e Dytë“, e cila shpaloset

disi më ndryshe se sa te tjetra, shenjëzohet në 25 kapituj dhe mbyllet me fundin e tmerrshëm, që të shpie në llesën po kaq të hidhur. Pra, teksti letrar, kompozohet në dy hapësira, të një libri të vetëm, që i jep strukturës së veprës një pamje të një rrethi ciklik, por të hapur si kumt, ku jeta e qenies njerëzore hapërron në dy pamje, të cilat ndërthuren dhe përthyhen ndërmjet tyre. Shpirtërorja, fetare dhe letrare,

si një rrethanë e parapëlqyer autoriale, gjendet e rrezikuar nga kaosi dhe fundi i botës, që orë e çast vetëmse afrohet. Rrisk i mbrapshtë për to janë edhe ngjarjet e rëndomta, si mosmirënjohja, pafytyrë-sia dhe egërsia e njeriut, pra natyra e komplikuar e qenies, e cila nuk ndryshon as me shasnin e dytë për të patur një jetë tjetër. “Jeta e Parë“, ose pjesa e parë e ro-manit, është skicimi i plotë i jetësores, me gjithë dëshmitë ekzistenciale, të marrëzisë dhe heroikës, e morisë së per-

sonazheve, të cilët skaliten me anë të dialogut dhe portretizimit të autorit, ku shkëlqen fytyra e bukur e Amadës, prostitutës së paepur. Të gjithë protagonistët, frymojnë dhe lozofojnë,

në një botë të çmendur, ku besimi i secilës fe apo sekt, tanimë është vënë në një zgrip mbijetese. Përballë jetës së trazuar në gjallje, qëndron “Jeta e Dytë“, ose Shansi i Dytë, që kuptohet se mbruhet prej një rrethane të pazakontë. Rreth njëzet personazhe të marra nga Jeta e Parë, të cilët kishin ndër-ruar jetë në luftë me Ivanin e Tmerrshëm, që më tepër vriste për art dhe kënaqësi, kishin ngrirë në një shpellë. Doktor Franci, që është protago-nisti kryesor i romanit, pra i të dy hapësirave dhe dy gjendjeve, për shkak të kësaj rrethane, me anë

të inovatuesit, përlindësit të dytë, një mjet i çuditshëm dhe pak i

besueshëm për të kryer ringjalljen, i risjellë në jetë, tashmë më të përtrirë. Kuptohet, “Shansi i dytë“, si materie dhe frymë, si prani dhe ngjyresë, është plasimi i një simbolike të jashtëzakonshme, madje tepër të kërkuar, që megjithatë nuk është se mishërohet në nivelin e aspiratës, por sprova letrare që të shpie në hapësirat e pamatshme të imagjinares, e vlen në të gjitha herët. Vetë guximi, për të hyrë në cakun tjetër, me gjasë në anën e së pamund-shmes, përmes një stisje arti ciale të pastër, e mban shtjellimin e ngjarjeve në binarët e fantastikes letrare. Qëndrimi i autorit ndaj historisë, më tepër të parodizmit të saj, që sugjerohet nga Roland Barthes: shkrimi është rrënim i çdo zëri, i çdo prejardhje, në librin Aventura Semiologjike, duket si shtysë për ta vlerësuar dhe rishkruar historiken, tashmë si shëmbëllim estetik. ”Shansi i dytë“, mbi të gjitha zbulon ngasjen e njeriut, si individ dhe të vetë njerëzimit, për të qenë të pavdekshëm. Romani “Shansi i Dytë“, duke i vendosur ngjarjet në kontekst historik, nuk është se lëvron prozën e kësaj tipologjie, përkundrazi vetëm sa merr shkas nga historikja, madje e rishkruan dhe risemantizon, ashtu siç ngjet në prozën postmoderne, çka e kemi parë në tre romanet e Ben Blushit. Sfondi historik, i rijetësuar artistikisht, madje i përthyer në dy mënyra të ekzistencës së jetës njerëzore, të ofron ngjyrat etike, fetare, lozo ke, shoqërore dhe politike, tepër të larmishme, të hapësirës së qytetërimeve, lindore dhe perëndimore. Aty, si në një shetitore pa trotuare, paraka-lojnë edhe popuj të shumtë, gjermanë, rusë, kinezë, anglezë, kaukazian etj. Në midis asaj amalgame personazhesh, traditash e zakonesh, ngjyrash dhe zhurmërimash, në atë zallamahi laramane, fjalësh, duket dhe zhduket edhe turko-shqiptari, Enver Pasha, që vetiu të ndërmend bashkëkohësinë e shpërfytyruar të një kohe, jo fort të largët, të sistemit monist, që e pati ndërthurur në mënyrën më të ligsht të mundshme, antife-tarizmin me internacionalizmin proletar. “Shansi i Dytë“, një metaforë e rrokshme letrare, një sipërmarrje e pagjasshme në konturet e shansit konkret, megjithatë një ëndërr e njeriut, dje, sot dhe nesër, një ëndërr me qenë i përjetshëm, vjen si një prozë befas-uese dhe eksperimentale. Kjo ndjesi, përpos të tjerash, ngjet prej narrativës së autorit, që sfondin historik, fetar dhe antifetar, laik dhe liberal, e ngjiz dhe përthyen në poetikën postmoderne, të rijetësimit të historikes, tan-imë në një realitet të dytë, thelbësisht letrar. Ndërkaq, brenda tekstit të romanit “Shansi i Dytë“, në fakt janë ngjeshur dy vepra, me një rimarrje të termit të parë, të fjalës Jeta, si dhe më ndryshimin e parë dhe e dytë, ku universi i qenies lidhet me fjalën e parë. Ngjizja letrare, kundërvënese dhe vijuese, e një sprove eksperimentale, pothuajse të përfunduar, që brenda një teksti romani, të kemi dy shëmbëllime të ngjashme dhe të ndryshme, pra të projektimit të dy gjendjeve letrare, të cilat ndërlidhen në termin nistor Jeta, ka bërë që të më shumë të kemi një roman të pakohësisë, me gjasë të shumëkohësisë, që avitet në një hapësirë të zgjeruar, e cila nuk përjashton pikat e horizontit.

NdrysheTë qenit ndryshe e këtij tek-sti, të shkruar me jo pak afsh dhe shprehësi letrare, lidhet me shumëçka që ngërthen hapësira e romanit. Të qenit ndryshe, në syrin dhe shijen time, të jep dorë për të shijuar kahjet e ligjërimit, si prani dhe shenjëzim estetik, që rroken në disa pamje

23E diel, 26 tetor 2014OPINIONE E diel, 26 tetor 2014 23

Shqiptarët u dënuan vetëm sepse janë sh-qiptarë. I dënoi UEFA. Nuk i dënoi Sërbia. Sërbia donte t’i vriste lojtarët shqiptarë. UEFA e plotësoi aq sa mundi dëshirën e zjarrtë të sërbëvet. I dënoi shqiptarët,

gjoja mbi bazën e disa rregullave, por gjithkush e shikon që aty ka vepruar vetëm 1 rregull: rregulla e shovinizmit. Kjo sindromë e UEFA-s, u pa që në ditët e para, kur Sërbia lloi të hedhë vickla. “I dua tifozët vetëm nga Republika e Shqipërisë.” Pse i dashke tifozët vetëm shtetas shqiptarë?! A e ka të ndaluar ekipi shqiptar të ketë edhe tifozë kroatë, gjermanë, spanjollë, rumunë, turq e kinezë?! Ne, këtu në Republikën e Shqipërisë, kemi pa numër tifozë shqiptarë, për Italinë, për Gjermaninë, pë Anglinë, për Brazilin. Por UEFA e miratoi këtë kërkesë absurde të Sërbisë. E miratoi, sepse e dinte që ekipi i Republikës së Shqipërisë ka tifozë edhe nga Republika e Kosovës, edhe nga Ish-Rep.Jug. e Maqedonisë. Nuk donte Sërbia që të vinin në Beo-grad shqiptarë të Kosovës dhe shqiptarë të Shkupit. Nuk donte as UEFA, sepse edhe UEFA është shoviniste njëlloj si Sërbia. “Hajdeni pa tifozë!” Tha Sërbia. UEFA e miratoi. Përse duhej të luante ekipi kombëtar shqiptar pa tifozët e vet?! A i kishte shkelur gjëkundi rregullat e UEFA-s ky ekip dhe a kish ndonjë vendim të UEFA-s që ekipi shqiptar të luante pa spektatorët e vet?! Nuk na duhen këtu përrallat: Jo e pranoi edhe Federata Shqiptare, jo kështu pat ndodhur edhe me Zagrebin. Shikojmë vetëm qëndrimin e UEFA-s.

„Mos na sillni amuj shqiptarë në stadium!“ Thanë sërbët. UEFA e miratoi edhe këtë kërkesë qartësisht raciste të Sërbisë. Pse nuk i tha UEFA Sërbisë: „Ndaloji edhe ti amujt e tu, deri sa po i ndalon ata të Shqipërisë!“?! Të 2 ekipet janë juridik-isht të barabartë përballë njëri-tjetrit, ndryshe s’ka as gara sportive.

„Kë të kapim me shenjat e amurit shqiptar dhe me ngjyrat kuq e zi, apo, ruajna Zot, me shen-jat e UÇK-së, do ta arrestojmë!“ Thanë organet shtetërorë të Sërbisë. UEFA nuk e kundërshtoi as këtë kërcënim më shumë se racist të shtetit sërb. E pra, para jo më shumë se 3 muajsh, sërbët patën prurë një amur sërb në Tiranë. Jo për ndeshje futbolli, por për të përuruar një kishë shqiptare. Se ç’punë ka një amur sërb në përurimin e një kishe shqiptare, e di vetëm Zoti ekspansionist i sllavëvet ortodoksë. Megjithatë, policia shqiptare e mbrojti atë amur. (Sepse ai amur s‘është vetëm i sërbëvet të këqinj. Është edhe i sërbëvet të mirë.)

Në ceremoninë e hapjes së ndeshjes midis ekipit shqiptar dhe ekipit sërb, nuk u shfaq asgjëkundi parulla JO RACIZMIT. A ish rastësi mosnxjerrja e kësaj parulle?! A e kish harruar UEFA një rregull të tillë, apo nuk deshi t’i nervozojë racistët e Sërbisë?! Në vend të parullës JO RACIZMIT, u pa e udhës t’i zihej fryma himnit shqiptar në mënyrën më raciste të mundshme. UEFA-s s‘i bëri përshtypje as ky lloj diskriminimi, në një kohë kur, së paku duhej ta kish mbajtur shënim. Sërbia i priti me rrethim policor të gjithë shqiptarët që ishin ftuar (lejuar) të shkonin atë ditë në Beograd. A pritet ashtu një i ftuar, një mysa r?!

Ndërkaq, kur do të largoheshin nga Beogradi, po ata shqiptarë, të lejuar, pra, të ftuar për të

NGA GJOKË DABAJ

Evropa kundër vetvetes

marrë pjesë në një event sportiv, iu nënshtruan kontrollevet nga më poshtëruesit. UEFA, thuhet se s’ka të bëjë me ç’farë ndodh jashtë stadiumevet. Është një cinizëm krejt i zhveshur. Thuhet edhe se s’ka lidhje me politikën e me marrëdhëniet midis shtetevet. Është hi syvet për njerëzit naivë. Po kur tifozët rrahin ose vrasin dikënd jashtë stadiumevet, a s’ka kurrfarë pune UEFA?! Po paratë nga i shkojnë UEFA-s?!

Pasi e miratoi UEFA një ndeshje, qartësisht dis-kriminuese ndaj shqiptarëvet, pa tifozë shqiptarë, pa amuj e banderola, ajo e futi ekipin tonë, jo në një fushë futbolli, por në një ferr të vërtetë, mbushur me ulurima histerike. S’ishin ovacione tifozësh, se ovacione tifozësh ka e duhet të ketë kudo, por ishin thirrje për gjakderdhje. UEFA ish aty, bashkë me ata që ulurinin e që kërkonin gjakderdhje, por s’bëri asgjë. Pse s’bëri asgjë UEFA për të mbrojtur lojtarët?! Sepse përbëhet vetë ajo nga një tufë parazhvatësish, të cilët as që duan t’ia dinë nga bie humanizmi. Parullën e joracizmit, ajo tufë racistësh e përdor vetëm për hipokrizi dhe për të fituar para me thasë nga shitblerjet e lojtarëvet. Në stadiumin e Sërbisë kish banderola të shumta raciste antishqiptare. Mjafton vetëm sllogani kolonialist „Kosova është Sërbi“. Kish deri edhe silueta kafkash, më të zeza se amujt e ISIS-ëvet. Gurë nëpër xhepa e në duart e tifozëvet të Sërbisë, shishe qelqi dhe stola plastikë, mjete zjarrvënës, deri edhe fuçi me benzinë. Çfarë do të bënte UEFA, nëse këta objekte do t’i shihte në një stadium shqiptar?! Gjatë gjithë 40 minutave, sa zgjati ajo maskaradë shovin-iste antishqiptare, në atë stadium, ku nuk pushonin thirrjet e sërbëvet, jo për t’i mundur në futboll, por për t’i vrarë shqiptarët, UEFA as që deshi të dëgjojë ç’po thuhej. Pse nuk deshi t’i dëgjojë UEFA thirrjet raciste të sërbëvet?! Sepse është vetë një raciste gjer në palcë. UEFA i pa sendet e fortë dhe të quajturat shekzjarre që hidheshin pa pushim mbi lojtarët

shqiptarë, por bëri sikur nuk i pa. Në anë tjetër, sapo u shfaq sipër stadiumit një

simbol i shqiptarëvet, UEFA e pa atë simbol, me alarm dhe me ankth frymëzënës. E pa dhe mbajti shënim (në një kohë kur për asnjë nga shprehjet antishqiptare s’kish mbajtur kurrfarë shënimi). E pa dhe e quajti problem (në një kohë kur as simbolet e çetnikëvet sërbë s’i kish quajtur problem). Nuk pa

UEFA asnjë provokim ndaj shqiptarëvet në krejt atë histori. S’pat sy për të parë asgjë që e cënonte dinjitetin e një kombi AUTOKTON, por i theri si një thikë në zemër sapo u shfaqën në qiell 2 portrete shqiptarësh të shquar, një hartë, një shqiponjë dhe një fjalë e vetme: AUTOKTON! Aty ku çdo gjë provokonte, UEFA nuk shihte asgjë. Aty ku askush nuk provokohej, UEFA shihte provokimin. Shqiptarët kishin të drejtë të shpa-losnin në atë stadium 1000 harta të tilla dhe asnjëra prej tyre nuk kish pse të merrej as si provokim, as si shpifje, as si padrejtësi, as si urrejtje, as si thirrje për hakmarrje. Po pse UEFA nuk e pranon që shqiptarët të shfaqen si AUTOKTONË?! Sepse njerëzit që bëjnë pjesë në atë organizëm, janë shovinistë dhe racistë nga më të mykurit.

Mund të thotë dikush që ka në atë organizëm edhe njerëz objektivë, joracistë dhe joshovinistë. Kjo mund të provohet fare lehtë: Sa pjesëtarë të atij

forumi, i cili i dënoi, ekipin shqiptar të futbollit, Federatën Shqiptare të Futbollit dhe krejt Shqipërinë, do të japin sot dorëheqjen?! Sa do të japin dorëheqjen?! Kjo është prova! Por e keqja, duhet thënë: tragjikja, nuk qëndron vetëm te UEFA. Do të ish një plagë fare e papër llshme. E keqja është shumë më serioze e shumë më alarmante. UEFA, duke u pozicionuar kështu kundër shqiptarëvet, është vetëm një nga pasqyrat e politikës miope që ndjek Evropa, edhe sot, si përherë, kundër vetëvetes.

Qëndrimi armiqësor i Evropës ndaj sh-qiptarëvet ka shekuj që ka qenë etaloni i qën-drimit të saj ndaj vetëvetes. Le ta shfletojnë historinë politikëbërësit e sotëm të Evropës dhe le të shikojnë: Ç’ka fituar Evropa nga mospërkrahja e arbërvet dhe nga mospërkrahja e shqiptarëvet, që janë pasardhës të arbërvet?! Ka fituar një fuçi baruti! Ç’ka fituar Evropa, që nuk ia njohu pavarësinë krejt Shqipërisë, por vetëm çerekut të saj, në vitin 1913?! Ka fituar një pasiguri të përjetshme në pjesën e saj jugperendimore. Ne nuk jemi zhdukur! Ne jemi këtu, AUTOKTONË në jetë të jetëvet! Ne nuk luftojmë kundër Sër-bisë. Sërbia dhe krejt Bota Ortodokse, luftojnë kundër nesh, sepse e dinë që, pa na mposhtur ne, e kanë të pamundur t’i hyjnë Evropës nga krahu i Mesdheut. Por Evropa, për fatin e saj të keq, nuk e ka kaptuar kurrë ç’të mira i ka sjellë asaj AUTOKTONIA e këtij kombi.

FLAMURI Shqiptarët kishin të drejtë të

shpalosnin në atë stadium 1000 harta të tilla dhe asnjëra prej tyre nuk kish pse të merrej as si provokim, as si

shpifje, as si padrejtësi, as si urrejtje, as si thirrje për hakmarrje

NË FOTO:Lojtarët e Kombëtares

Shqiptare duke u goditur me sende të ndryshme

24 E diel, 26 tetor 2014

Shënim: Për mendimet dhe sugjerimet që kini për këtë faqe mund të kontaktoni me mesazhe me numrat e telefonit 0696031369 & 0696546873 . Mendimet dhe sugjerimet tuaja do të vlerësohen nga autori

NGA ARBEN DUKA

KRIJ IMTARIE diel, 26 tetor 201424

SHËNIM POLITIK

Shqipëria është relativisht një shtet i vogël, por shqiptarët si komb janë më i madhi i Ballkanit. S’është ndonjë mundim i madh për ta kuptuar se “fuqitë e mëdha

demokratike” gjithmonë janë kujdesur ta lënë Shqipërinë një shtet të dobët e të varfër, gjithmonë në ku jtë e mbijetesës. Jemi para një fakti të madh, që duhet të na bëjë të gjithëve të mendohemi shumë. Këtu ndërrimi i sistemeve u bë thuajse fare pa sforco, por shkatërrimi i shtetit nga grupimet vandale nën ombrellën e zezë të Partisë Demokratike ka qënë i përmasave biblike. Në asnjë vënd tjetër të Europës Lindore nuk ndodhi një i tillë rrënim ekono-mik dhe moral. Dikush ka qënë gjithmonë i interesuar që Shqipëria të bëhej një shtet ekstremisht i dobët, pa ekonomi, pa ushtri, pa armatime dhe pa gjithçka tjetër.

Meqë vandalizmat e papara të viteve 91-92 nuk shkatërruan dot gjithçka, u bë ‘97-ta, që hoqi dhe gurin e fundit të shtetit shqiptar. Miliarda dollarë armatime, pushkë, automa-tikë, mitralozë të lehtë e të rëndë, topa të të gjithë kalibrave, tanke, aeroplanë, anije e raketa, plumba, predha artilerie, bomba, granata ,e të tjera, e të tjera u shkatërruan me një zell mesjetar për vetëm dy muaj. U shkatërruan mijëra qëndra zjarri, strehime kundërajërore, tunele, vendkomanda, uzina mbi e nëntokësore, gjithçka që qe vënë e ndërtuar me mund e sakri cë legjendare për 45 vjet me radhë nga gjithë populli i Shqipërisë. U rrafshuan miniera, fabrika, uzina, kombinate, depo e magazina pa fund. “Rendi i ri” erdhi si një murtajë e zezë për të shkatërruar çdo arritje të popullit shqiptar. U shkatërruan qindra shkolla, spitale, qen-dra shëndetësore, shtëpi kulture, biblioteka e librari, kanale kulluese, hidrovorë dhe gjithçka tjetër që mund të shkatërrohej.

Nën parrullat famëkëqia, Shqipëria u

shkatërrua dhe u çua nën nivelin zero dhe ca gomerë me dy këmbë prisnin çekun e bardhë të Pashkos e Berishës.

Ky shkatërrim biblik i Shqipërisë ka qënë konspiracioni më i madh kundër saj për ta lënë pa brekë, pa fuqi dhe pa prokopi. Perëndimit kurrë nuk i ka interesuar dhe nuk i intereson një Shqipëri e fortë në Ball-kan, një Shqipëri që, në vitet kur unë isha një o cer zbulimi, ishte tmerri i Greqisë dhe Jugosllavisë. Është fakt që populli ynë nuk rronte në bollëk, por shteti ishte i detyruar të bënte investime kolosale në infrastruk-turën ushtarake, por po kaq të mëdha qenë këto investime në arsim, kulturë, industri, bujqësi, në hekurudha dhe në hidrocentrale. Shteti krijoi pasuri të mëdha, me investime miliardere, që faktikisht qenë pronë e të gjithëve. Tani mund të kuptohet edhe nga më i ligu këtu se Shqipëria rronte në gojën e ujkut dhe se kjo gjë nuk ishte një fobi e Enver Hoxhës, por një realitet i hidhur, që është prezent edhe sot.

Është i gjithëpranuar fakti se Sh-qipëria komuniste ishte shteti më i fuqishëm ushtarak, të paktën i Ballkanit. Ne, që studionim dhe kishim njohuri të thella për “ushtritë e huaja”, jemi qind për qind të sigurt për këtë të vërtetë dhe mund ta argumen-tojmë lehtësisht tani, që dihen aftësitë ushtarake të fqinjëve tanë. Ata i kanë ruajtur me fanatizëm rezervat dhe resurset e tyre ushta-rake, ndërsa ne po nxi-tojmë të s h k r i -j m ë d h e

shekun apo predhën e fundit të prodhuar në Poliçan, Gramsh e Mjekës, apo të ardhur nga Kina e Rusia. Kemi pasur aq shumë, sa që për 23 vjet këta palo “paci stë” nuk po i shkatërrojnë e nuk po i shesin dot të gjitha. Këtë batërdi vetëm ne ja kemi bërë vetes sonë, ndaj dhe Europa nuk na respekton e nuk na vlerëson.

Është ironike të dëgjosh ministren Kod-heli të mburret se ushtria shqiptare qënka pajisur së fundi me nja dyqind pushkë au-tomatike të prodhimit amerikan, kur ne kemi pasur një milion kallashnikovë nëpër depo. Shqipërinë e varfëruan dhe e çarma-tosën deri në këtë derexhe, që ajo të mos ketë guxim të kërkojë me zë të lartë rishikimin e ku jve të saj dhe tokat shqiptare të grabitura nga të gjithë fqinjët që na rrethojnë. Nuk po them se sot do të ishte efikase marrja me dhunë e këtyre tokave, një gjë e tillë do të qe gati e pamundur po, nëse ne do të ishim të forte ushtarakisht, fjala vjen sa Izraeli, që është gati sa ne, fqinjët tanë nuk do ishin kaq

agresivë dhe nuk do t’i dhunonin hapur shqiptarët kudo që ata - fatkeqësisht

- jetojnë, pas masakrës që ju bë ku- jve tanë në vitin 1913. Lidershipi i sotëm, që rron me oksigjenin e FMN-së e Bankës Botërore, është i detyruar të thotë se e ash-tuquajtura “Shqipëri e Madhe” nuk është një projekt politik i tij,

por atë askush nuk e ndalon të thotë se kundër vendit

tonë, në të kaluarën e errët, janë bërë pa-

drejtësi të mëdha historike. Pra

ne je to jmë me kursin

e ri të Eu-ropës së

Bashkuar, por ato padrejtësi s’i kemi har-ruar dhe nuk do t’i harrojmë asnjëherë, me shpresën se drejtësia një ditë do të rivendoset.

Dhe, në fakt, treçereku i dëmit që na është bërë, në një farë mënyre, është dëmshpërbly-er me shkëputjen e Kosovës nga Serbia dhe me shpalljen e saj si shtet i pavarur shqiptar. Kjo gjë është padyshim torja më e madhe e kombit shqiptar në këto njëqind vjet. Kjo u arrit me forcën e armëve dhe ndërhyrjen energjike të SHBA dhe një pjese të NATO-s. Dikur kjo as që mund të imagjinohej, por sot është realitet i pakthyeshëm. Shqipëria është aq sa është e, nëse dikujt ajo i duket e madhe, ky nuk është faji ynë, siç nuk është faji i francezëve që Franca është pak si e madhe, e kështu me radhë i italianëve, gjermanëve, spanjollëve apo anglezëve. Nëse programi i Europës së Bashkuar do të realizohet, natyrshëm do të bashkohet edhe kombi shqiptar. Mbas disa kohësh, në një Europë më demokratike dhe pa paragjykime raciale, padrejtësitë historike mund të zgjidhen dhe vetëm me referendume.

Por, kur Shqipëria dhe Kosova të bëhen dy shtete të fuqishme, gjithçka mund të bëhet më e thjeshtë për t’u realizuar. Është naivitet të mendohet se së shpejti Bota ku ne jetojmë do të jetë një Botë shumë paqësore dhe pa armë. Ndofta jo në Europë, por gjektë, do të duhet dhe për shumë kohë përdorimi i armëve dhe forcës për vendosjen e paqes. Kombi shqiptar sot për sot nuk ka ndonjë urgjencë për t’u bashkuar, sepse nuk i kanoset ndonjë rrezik real, por ky bashkim do të bëhet me siguri dhe jam i sigurtë se për këtë nuk do të duhen dhe njëqind vjet të tjera, sa ç’u deshën për Kosovën, por shumë-shumë më pak.

Koha e utopive ka mbaruar me kohë.Duke mbyllur këtë shënim, do të dëshi-

roja shumë që shqiptarët kudo që jetojnë, në Shqipëri, Kosovë, Maqedoni, Mal të Zi, Serbi e gjektë, të lindnin sa më shumë fëmijë. Raportet e reja demografike gjith-monë mund të bëjnë ndryshimin e duhur…

Nacionalizmi i shqiptarëve është i domosdoshëm për tani dhe për gjithmonë..

(Si një opinion)

25E diel, 26 tetor 2014 Kultura

Libri i autorit Mauro Geraci, “Prometeo in Albania” (Pasazhe letra-re dhe politike nga një vend ballkanik) u pro-

movua dje në qytetin e Vlorës në Universitetin “Ismail Qemali. Ak-tiviteti u zhvillua nga Konsullata e Përgjithshme e Italisë në Vlorë, në bashkëpunim me Institutin Ital-ian të Kulturës (Tiranë) dhe me shtëpinë botuese “Rubbettino”, në kuadrin e Javës XIV të Gjuhës Italiane në Botë. Ishte i pranishëm edhe Konsulli i Përgjithshëm i Italisë në Vlorë, Stefano Bergesio. Autori Mauro Geraci është Profe-sor i Asociuar i Antropologjisë Kulturore pranë Universitetit të Studimeve në Messina (Itali), dhe ky libër vlerësohet si frut i një hulumtimi etnografik. Ai eksploron në një numër doku-mentash, produktin e madh le-trar dhe editorial në Shqipëri që, si dje edhe sot, qe vazhdon të ndikojë në transformimin politik të këtij vendi të Ballkanit. Dhe ajo që është e rëndësishme, nga viti

AUTORI italian kalon nga analiza letrare në atë antropologjike, duke konkluduar në përfundime të rëndësishme për të tashmen dhe të ardhmen e Shqipërisë

LIBRI

Promovohet “Prometeo

in Albania” i Mauro Geracit

NË FOTO: Autori Mauro Geraci duke folur gjatë promovimit, Libri

“Prometeo in Albania” i Mauro Geracit

Libri, një perceptim “prometeik” i shtetit dhe të çështjes historike kombëtare

DHURATA HAMZAI

TIRANE

1991, që përkon me shembjen e rregjimit komunist, ky libër, në kuptimet e veta estetiko-letrare dhe socialo-politike, luan një rol të rëndësishëm në perspektivat evropiane të Shqipërisë. Ngjarjet vihen në funksion të një qël-limi të vetëm, ndërtimit të një identiteti të ri dialogues përkun-drejt Bashkimit Evropian. Mauro

Geraci shqyrton edhe fenomenin letrar shqiptar nga pikëpamja antropologjike të lë gjithashtu të kuptosh sesi ndryshimet politike dhe kulturore të Shqipërisë kanë vijuar krah për krah me përhapjen progresive të teknikave botuese, me zhvillimin e rretheve publicitare si edhe me eksperimentimin e njohjes efikase të librit në panoramën

aktuale të rrjeteve globale dhe dixhitale të komunikimit. Në këtë këndvështrim, autori Mauro Geraci tregon sesi “deti i librave” që sot vë në lëvizje jetën politike shqiptare të arrijë të ripropozojë, në versione të azhornuara dhe të plota, një perceptim “prometeik” të shtetit dhe të çështjes historike kombëtare.

26 E diel, 26 tetor 2014Sport

LAJMEshkurt“El Clasico” Reali i Madridit

i tregon vendin Barcelonës — “El Clasico” e parë shkon për

Realin e Madridit. Kampionët e Europës siguruan një tore bindëse përballë kundërshtarëve historikë me rezultatin e pastër 3-1 në mitikun “Santiago Bernabeu”. Barcelona ar-riti që të shënonte me Neymar në një aksion pa shumë pretendime në të 3’ duke vendosur heshtjen në stadium. Ronaldo në të 35’ vendosi barazimin me penallti. Goli rriti pre-

sionin e vendasve edhe me ndihmën e tifozëve që nuk ndaluan që përkra-huri ‘galaktikët’. Pjesa e dytë nis akoma më e mirë për të besuarit e Ancelotit që kalojnë në avantazh me mbrojtësin portugez, Pepe. Pikërisht këtu lloi edhe kthesa e madhe, pasi Barcelona humbi ritmin dhe qetës-inë, teksa as Neymar, Mesi, Iniesta apo Xavi nuk ishin në formë, ndërsa paraqitja e Luis Suarez, që debutoi

me katalanasit linte për të dëshiruar duke qenë shumë larg paraqitjes me Liverpulin dhe shumës që u ble. Trajneri mik, Enrike mundohet të inkurajojë të tijët, por idetë nuk mjaftojnë nëse nuk përgjigjen këm-bët, ndërsa në krahun tjetër aksionet nuk kanë fund dhe nuk kalon shumë për të ngritur peshë stadiumin për herë të tretë në të 61’, këtë herë me francezin Benzema.

Ronaldo, Pepe dhe Benzema heronjtë e madrilenëve

Kundër vendimit, shqiptarët i shpallin luftë frontale UEFA-sProtesta dhe thirrje në Facebook kundër Platinisë

DYLBER BALLA

TIRANE Protestat

ZvicërShqiptarët përballë selisë së UEFA-s mbanin në duar pankarta “Drejtësi dhe Barazi”, “Uefa thuaj Jo Racizmit” teksa pas afro një ore ashtu sikur edhe u lajmërua gjithçka u mbyll pa asnjë incident.

TiranëNjë grup të rinjsh protestuan kundër UEFA-s dhe Presidentit Mishel Platini me pankartat “R.I.P UEFA” “Thuaj po Racizmit” “Homazhe nga Shqipëria ime”. Vendimi vazhdon të kontestohet nga e gjithë bota.

Federata Shqiptare e Futbollit është duke u dhënë dorën e fundit detajeve për dosjen që do të dorëzojë në Komisionin e Apelit

në UEFA për ndeshjen e zhvilluar në Beograd për rrëzimin e Disiplinës. Dosja e rishikuar disa herë pritet që të dorëzohet ditën e martë në Apel. Ndërsa Ministrja Nikolla publikoi në Facebook videon me të cilën FSHF u mbrojt në Komisionin e Disiplinës. “Jam e tronditur si të gjithë ju nga vendimi i UEFA-s. Pa rënë në batakun e urrejtjes, mlle t, dëshpërimit që verbon shikimin dhe bllokon dëgjimin, duke të bërë të mohosh vlerat dhe nor-mat e qytetar-isë. Ju kërkoj të bashkoheni për të vënë në jetë një ide të th jeshtë: Në këtë video është dokumentuar e vër teta që UEFA mundi ta shihte për të respektuar Fair Play-n dhe vetveten. Prandaj shpërndajeni nëpër Evropë e botë. Vendimi i UEFA-s ka cënuar drejtësinë, Fair Play-n. Jam e bindur se duke bërë këtë, shumë shpejt UEFA do të kuptojë se janë shumë më tepër sy e veshë, sesa sytë dhe veshët e shqiptarëve, të cilët do të presin të shohin e të dëgjojnë si do t'i shkojë halli i drejtësisë së munguar në këtë ditë të trishtueshme për Fair Play-n në Evropë dhe për drejtësinë në gjirin e UEFA-s” shkruan minis-trja. Videon e ministres së Arsimit dhe Sportit Lindita Nikolla e ka shpërndarë menjëherë edhe kryeministri Edi Rama duke iu bashkuar kësaj nisme, ndërsa ripostimi i kësaj videoje ka ar-ritur me mijëra. Ndërsa në Zvicër para selisë së UEFA shumë shqiptarë kanë protestuar kundër vendimit të UEFA-s duke kërkuar drejtësi. "Kjo është një protestë paqësore, ku ne kemi kërkuar të shprehim zemërimin tonë kundër UEFA-s, e cili nuk ka marrë parasysh veprimet që bota ka parë në televizion" shprehen protestuesit. Ndërsa protesta ka pasur edhe në Tiranë dhe në Kosovë kundër UEFA dhe Platinisë duke i barazuar me mafian dhe të keqen e futbollit. Ndërsa pala serbe ka qenë në heshtje dje, teksa edhe Presidenti Karadzic është tërhequr edhe nga vendimi për dorëheqjen. Ndërsa serbët i kanë kërkuar qeverisë që të marrë masa për dhunën në stadium, duke u tërhequr nga akuzat e pafundme vetëm për shqiptarët.

NIKOLLA“UEFA do të kuptojë

se janë shumë më tepër sy e veshë, sesa

sytë dhe veshët e shqiptarëve, të cilët

do të presin drejtësi”

Java e 9

Kukësi fut Flamurtarin në krizë dhe kap kreun

— Kukësi ka mposhtur Flamurtarin 2-0 duke kapur kreun e renditjes. Për ver-ilindorët ka shënuar mbro-jtësi Dushku, duke shlyer gabimin në ndeshjen me Tiranën që shënoi në portën e tij, ndërsa golin e dytë e realizoi i përhershmi, Pejic duke mos u dhënë asnjë shans miqve nga Vlora që të

reagonin përballë presionit. Flamurtari humb ritmin me humbjen duke zbritur nga vendet e para të kryesimit edhe pse akoma nuk është kon guruar asgjë për titullin, pasi është ende herët. Por kjo gjë nuk do t’i pengojë drejtuesit e ekipit kuqezi me Sinan Idrizin në krye që të vendosë edhe gjobat e

para. Ndërsa ndeshja tjetër e ditës së shtunë ka qenë mes ekipit të Skënderbeut dhe Vllaznisë, e përfunduar 3-0 për kampionët pa asnjë diskutim ndaj një ekipi që noton në ujëra të turbullta pas problemeve me presi-dencën. Për Skënderbeun shënuan Dimo 20 , Olianyka 58 , Vangjeli 76 .

Berisha shënon tregolësh në Australi

— Besart Berisha vendos derbin e Melbournit në kampionatin australian të futbollit. Kosovari realizoi një tregolësh në ndeshjen e fituar me rezultatin e thellë 5-2 nga Melbourne Victory përballë rivalëve të qytetit Melbourne City skuadër tek e cila luan David Villa. Pas ndeshjes kosovari u shpreh shumë i lumtur për mediat duke theksuar se “Ishte një ndeshje nga ato që nuk do të harrohen lehtë, duke mbetur gjatë në memorien time. Tre gola është shumë ëvshtirë që t’i shënosh, ndihem me fat dhe falënderoj të gjithë ekipin për mbështetjen” tha ai.

Humbet City,sotpërplasja VanGal- Murinjo

— Premier League vazh-don që të dhurojë surpriza cdo javë, teksa dje e ka pasur radhën Manchester City për të befasuar, pasi fitorja e thellë e një jave më parë është pasur me një humbje dje përballë Uest Ham. Ndërsa Arsenali fitoi lehtësisht 0-2 ndaj Sand-erland duke iu rikthyer rezultateve pozitive. Liv-erpuli barazoi pa gola me Hullin. Ndërsa sot sytë e të gjithëve janë në ndeshje Manchester United-Che-lesa, e cila mbart brenda saj edhe përplasjen e parë mes profesorit Van Gal dhe nxënësit të tij, Murinjo.

27E diel, 26 tetor 2014 Zbavitje

Dash

iPe

shor

jaGa

forr

jaBr

icja

piDe

mi

Akre

piLu

ani

Ujo

riBi

njak

ëtSh

igje

tari

Virgjë

resha

Pesh

qit

S O L L T R M A R SH T M O R L I R I AT D O K U M E N T A RE A N A T O M I A AP A R A L E L E T K HI L I R I E O R O IT O K T I R A N AE H I S O R I S

A R A E V I D E N TS P A S S O N A RK A S H T A O R A II T A L I A T E T O T

SHKRONJAE NJËJTË

PËR NUMËRTË NJËJTË

Plotësoni vendet

bosh në mënyrë

që çdo rresht e

kolonë të ketë

numrat nga 1-9

2 4 10 11 4 2 7 8 1

4 2 6 9 7 11 6 5 4 5

2 6 12 1 5 7 8 4 5 1 8

9 2 3 6 12 8 7 3 1 3 6

12 1 6 10 7 1 12 8 10

7 3 1 5 3 6 9 6

17 11 13 18 2 P 1 A 5 K 8 T11 4 2 2 16 7 5 18 9

2 7 4 7 6 1 3 8 14

2 13 1 12 8 6 8 5 6

5 18 7 8 1 8 5 6 10 3

9 12 1 5 5 1 5 5 7 8

I KRIPTOGRAFUAR

Ndikimi i Neptunit do sjelle shume turbullira sot ne jetën tuaj sentimentale. Ka rrezik qe disa te kalojnë një krize te vështirë. Beqaret do jene te parrezistueshem dhe do marrin ftesa pa fund për te lluar lidhje se-rioze. Mendohuni mire para se te jepni çfarëdo lloj përgjigjeje. Ne planin nanciar nuk duhet te kryeni investime te tejskajshme sepse gjendja nuk është aq e qëndrueshme.

Yjet do e mbrojnë gjate gjithë kohës sot jetën tuaj ne çift. Nëse keni kohe qe jeni ne një lidhje, mund te mendoni për diçka me serioze, ndërsa nëse jeni te martuar mund te plani koni një fëmijë. Beqaret do kalojnë një dite te bukur edhe pse jo te mbudhur me takime. Situata nanciare do jene e vështirë. Menax-hojini me kujdes te ardhurat qe keni.

Dite shume e qëndrueshme dhe aspak problematike kjo e sotmja për ata qe janë ne një lidhje. Do kaloni çaste te bukura me atë qe keni ne krah. Beqaret me mire te qëndrojnë edhe sot vetëm sesa te rrezikojnë duke krijuar lidhje te paqena. Financat duhet t’i mbani me çdo kusht te stabilizuara. Nëse gjendja pëson ndonjë tronditje te vogël mund te ketë probleme serioze me vone.

Çdo gjë do shkoje me se miri sot ndërmjet jush dhe partnerit tuaj. Megjithatë mire do ishte t’i mer-rnit gjerat shtruar dhe te mos nxitoheni për asgjë. Beqaret nuk do kenë aspak dëshirë te llojnë një lidhje, por takimi me një person te veçante do i beje te ndryshojnë mendim. Financat nuk do jene shume te qëndrueshme. Tregohuni sa me te matur nëse nuk doni probleme.

Dite e mrekullueshme kjo e sotmja për ata qe janë ne një lidhje. Pasioni do ndizet furishëm dhe gjendja do vije duke u përmirësuar. Beqaret do e kenë te pamundur edhe sot ta gjejnë princin e tyre te kaltër. Sektori i nancave do lere shume për te dëshiruar. Mundohuni te ulni çdo lloj shpenzimi nëse nuk doni qe te ngeleni pa asnjë para me pas.

Shtojini dozat e fantazisë sot ne jetën tuaj ne çift nëse doni te mbani zgjuar pasionin. Një darke romantike, me qirinj do ishte një ide fantastike. Beqaret për shkak se nuk do dëshirojnë ta humbin pavarësinë qe kane, nuk do tentojnë as te njihen me persona te rinj. Te ardhurat do kenë disa përmirësime. Vazhdoni te tregoheni sa me vigjilente dhe te kujdesshëm.

Pasioni ne çift do jete i zjarrte gjate gjithë kësaj dite. Do përjetoni emocione dhe kënaqësi te papërshk-rueshme. Shpesh do ju duket sikur jeni ne një ëndërr nga e cila nuk do doni te zgjoheni. Beqaret do ndihen me te vetmuar se kurrë sepse mundësitë për takime do ju mungojnë tërësisht. Ne planin nanciar do përballeni me surpriza te njëpasnjëshme. familjaret do ju ndihmojnë mjaft.

Nëse nuk e teproni me xhelozinë gjate kësaj dite gjerat do shkojnë mire me partnerin tuaj. Mos iu besoni te tjerëve, por bëni gjithçka ashtu si ta men-doni dhe ta ndjeni. Plutoni do i ndihmoje beqaret te takojnë personin e ëndrrave. Me nancat do keni goxha probleme, por nëse tregoheni te matur me shpenzimet dhe nëse i menaxhoni me kujdes te ardhurat mund t’ia dilni.

Mbajini premtimet qe i keni bere partnerit tuaj gjate kësaj dite nëse doni qe marrëdhënia ne çift te jete sa me e mire. Beqaret nuk do ndihen gati për te lluar një histori dashurie edhe pse rastet do i kenë te shumta. Do pendoheni ne fakt, por do jete vone. Ne planin nanciar gjithçka do varet nga mënyra sesi ju do sil-leni. Po e tepruat me shpenzimet do keni vështirësi.

Një ambient i ngrohte do i rrethoje gjate gjithë ditës çiftet. Do e kuptoni shume mire njeri-tjetrin dhe do dashuroheni ne mënyrë pasionante. Për beqaret, klima yjore do jete e kontrastuar. Do hezitoni t’i pranoni ftesat qe do iu bëhen. Financat mund te përmirësohen ndjeshëm nëse kryeni disa investime te domosdoshme dhe te rëndësishme.

Nëse ndiheni te lumtur pranë personin qe keni ne krah, mos ngurroni te hidhni edhe ndonjë hap me tej. Do i bëni mire vetes dhe atij qe keni ne krah. Beqaret nuk duhet kurrsesi t’iu besojnë te gjithë personave qe do i joshin sepse mund te përballen me zhgënjime te mëdha. Ne planin nanciar situata nuk do jete aspak ashtu si ju e kishit ëndërruar. Kujdes me çdo shpenzim.

Xhelozia do ju prishe shume pune juve qe jeni ne një lidhje. Nuk do i keni aspak besim partnerin dhe do debatoni ne çdo moment. Beqaret ende nuk do ndihen gati për te lluar një lidhje. Do humbasin mundësi te shkëlqyera te cilat nuk do vijnë me. Ne planin nanciar do jeni me më shume fat se kurrë me pare dhe gjendja do vije duke u përmirësuar.

FJALËKRYQI PA SKEMË

M A T A I N E S Z K A M M EI V A K R U S H K A T A M A N E TT A K I M I K A N I B A L I T IE R E N A M A R O N I T E T MT I N A F A T O R I N O T E K O

T K A F E N E A R R E LS E P A F L I R T J T P O L OP T A T A L A R I K U E R O D GI I N H A X E I A K L I R I JT D Y S H I M I I N A T S IA R I E E O F E N D U E S E T A KL E T R A R M T A K S A R E N E

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17123456789101112

PARADE FJALEKRYQESHNGA KADRI VOKOPOLAAA

FJALEKRYQI

FJALËKRYQI SPORTIV1 2 3 4 5 6 7

8 9 10 11

12 13 13 14 15 16

17 18 19 20

21 22 23 24 25

26 27 28

29 30 31

32 33 34 35 36

37 38 39 40

41 42

HORIZONTAL1. Në krye të trupave.3. Ka vijën fatale.5. Kilmer aktor.8. Gjysma e afatit.11. Hummels te Borussia Dortmund.12. Haset pa ku j.

14. Shënon pa çifte.16. Para blacks për lojtarët e përfaqsueses së rugby të Zelandës së Re.17. Kondo i paharruar i shtangës.21. Një sport me stil të lirë23. Personazhi në foto.

26. Fillojnë tokëzimin.27. Personazhi në foto.28. Fund kafazi.29. Casey në MotoGP.31. Pak energjike.32. Herrera që qe traner.34. Në hyrje të zonës.35. Ekstreme në sirtar.

37. Ricardo as brazilian.38. Rastisin në krye.40. Gjysma e ekipit.41. Të parat në start.42. Një kërcim sportiv.

VERTIKAL2. Rajone Autonome

Sportive.3. Fillojnë panikun.4. Inicialet e Kubica pilot.5. Victor portier6. Mund të kërcejë me shkop.7. Inicialet e Suarez bomber.9. Kokëkquja e Maranello-s.10. Andrea te Cagliari.11. Kështu thirret basketbollisti Ginobili.12. Wenger trainer.13. Një inkursion me mig.14. Plaku sulmues.15. Eshtë mgjyra e muleta-s.18. Lisandro bomber

argjentinas.19. Haqet pa ku j.20. Ku jtë e rritjes.22. Mund të shënohen me tap in.24. Eshtë një peshë në boks.25. Në krye të grupit.27. Shënohen edhe me kokë.30. Eshtë numri një.33. Eshtë ks ajo e sulmit.35. Në krye të skuadrës.36. Ferdinand mbrojtës.37. Klub sportiv.39. Me të nxjerrin një tapë.40. Inicialet e Harris aktor.

E A T A R T U R OA L I W R G I O R G I OJ A N E H A I VA T E R R E N E T L E T

I S A X H E R D A N S H A Q I R IL H S A R J E N R O B B E N MI K K A T R O R Y ER O G E R I O N R C E L

P O L E M T I R A N AL A M A Z Z A R R I

Përgjigje e fjalëkryqit sportiv

Përgjigje e fjalëkryqit pa skemë

Përgjigje

Përgjigje

Sudoku

VIDEO/ KUSH I TUND

ME MIRE


HORIZONTAL1. Inicialet e Presley-t. -I pëlqen narcizistit -Mister... siç thirrej Domenico Modugno2. Jetojnë të vetmuar. -Një vegël. 3. Kanë aderuar në parti -Felix Tournachon në art. -Të parat në pistë. 4. Mbeten në fund. -Një mund të jetë bukurie. -Kështu bëhet shpesh diktatori.5. Morisssette këngëtare. -Eshtë kultura në palestër. -Është e re pas Krishtit6. Ndërmarrje Autonome Ndërtimi -Ishin galeri... të kristianëve.7. Kështu përfundon Turandot. -Fillojnë sefte. -Eshtë vend si Katari. -Këndon Laura non c’è. 8. Me bonus në polica siguracioni. -Ku zojnë katete. -Një pjesë e akademisë. -Fillojnë në teori. 9. Ku zojnë një trup. -Një është uji. -Alikaj aktore.10. Ku zojnë lëvizjet. -Qe gruaja e famshme e Deukalionit. -Është epilepsia. -Steiger aktor11. Është edhe ajo Gatiiii tu! -Të parat në orkestër.

DUHET TË NXINI 35 KUTI

-Janë këngët tipike shkodrane.12. Shkroi Imoralisti. -Janë edhe ato fetare. VERTIKAL1. Ente Humanitare Autonome. -... Di Saronno në shishe.2. Eshtë gjurmë... piktori3. Shkroi Një jetë e Jezusit. -Fillojnë lidhjen -Ekstreme në kënd.4. ... Shop Boys. -Kështu llon suksesi. -Një pjesë e porosive5. Mund të jenë edhe proteste të tilla.6. Një është edhe HIV. -Kapërcehet një në derë.7. Janë baballarët. -Marubi i fototgra së. -I ka tek rendi.8. Tre në tetëdhjetë.

-Pak familjaritet. -Alan i Djali mbi del n.9. Inicialet e Travolta-s. -Ishin festat për nder të Apollonit. -Ku zojnë ambiente.10. Kështu thirrej Jezu Krishti.11. Kallamata aktore. -Një rruzull me kontinente.12. Fisi që thirret edhe sioux. -Është nusja.13. Janë të zbehtë.14. Kujtim që qe kompozitor. -Me të nxjerrin një tavë. -Ekstreme jetimi.15. Mbyllin një spital. -Emri i parë i Sartre. -Kaçaturian kompozitor.16. Mund të jenë ushtarake. -Një gjysmë oreksi17. Është lozo e moralit -Janë të drejtë në skuadër

28 E diel, 26 tetor 2014Reklamë

LAJMEnga bota

Departamenti i Marketingut:Vera Përleka

Cel: [email protected]

Redaksia: Rruga: “Dervish Hima” tre kullat, kulla e dytë-Tiranë. E-mail: [email protected] - Website: www.shqiptarja.com - Mobile: +355696060421 - Shtypur në shtypshkronjën: KLASS shpk, Rruga 5 Maji, Tiranë

Alba Malltezi - Drejtore e Përgjithshme e Free and Fair Media Group ; Aurel Pepa - Zv/kryeredaktor Genc Kondi- Administrator i Përgjithshëm & Ekonomi ; Admirina Peçi- Kryeredaktore e “Rilindasi” ; Politika: Ervin Koçi ; Aktualitet: Elton Qyno ; Sociale: Sonila Isaku ; Kulturë: Dhurata Hamzai ; Sporti: Dylber Balla ; Design: Altin Aliaj, Erjon Ymeri ; Website: Greta Malaj ; Shpërndarja: Spiro Meshini cel: +355696088847

VALË UHFSATELITORTOKESOREKANALI 50KANALI 48

NË PREFEKTURAT:TIRANE - DURRES - LEZHE - FIER

KANALI 158

Do na ndiqni në gjithë Shqipërinë, Maqedoni, Kosovë, Itali, Greqi

Do na ndiqni në gjithë Shqipërinë

Të martën

5Pyetjet ngaBABARAMO5Pyetjet ngaBABARAMO

Ritransmetim

Ditën e hënëOra 21:00-22:00

në tv na ndiqni live

Në emisionin

me gazetarin Ilir Babaramo

00:30-01:30 & 14:30-15:40

Kosovë, del opsioni i zgjedhjeve

— Partia tuese e zgjed-hjeve, PDK, por edhe ana-listët politikë kanë vlerësuar se zgjedhjet e reja në Ko-sovë mbeten opsion real nëse nuk arrihet një mar-rëveshje ndërmjet partive politike. Kurse partitë e bllokut thonë se nuk është e nevojshme që vendi të shkojë në zgjedhje, përderisa ekziston shumicë parlamen-tare. Sekretari i përgjithshëm i PDK-së, Basri Musmurati, tha dje se, nëse nuk do të ketë një marrëveshje mes partive politike, opsion real mbeten zgjedhjet e reja parlamen-tare. “Si anëtar i partisë më të madhe në Kosovë nuk do të doja të organizohen zgjedhjet e reja, por nëse nuk krijohen institucionet, sigurisht se jemi të gatshëm të shkojmë në zgjedhje dhe të tregojë sovrani se kush ka të drejtë t’i krijojë institucionet”, ka deklaruar ai.

ISIS ka përdorur armë kimike

— Zyrtarët amerikanë po hetojnë mbi njoftimet, sipas të cilave, në luftën e tyre për të pushtuar ter-ritore në Irak, militantët e Shtetit Islamik kanë për-dorur gaz klorin kundër forcave irakiane të sigurisë. Duke përmendur dësh-mi të o cerëve në terren, “New York Times” thotë se luftëtarët e ISIS-it kanë shpërthyer bomba arti-zanale, që lëshonin një tym të verdhë, i cili qendronte pezull, afër me tokën. 11 vetë u ndjenë keq pas bom-bave dhe patën të nevo-jshëm trajtimin mjekësor, por mbijetuan që të gjithë. Sulmi ka ndodhur muajin që shkoi pranë Baladit, një qytet në veri të kryeqendrës së vendit, Bagdad.

Ukrainë, sot zhvillohen zgjedhje

— Që Rusia ndihmoi presidentin e rrëzuar të Ukrainës, Viktor Janukoviç të arratisej nga vendi, pas protestave të dhunshme të muajit shkurt, kjo dihej. Por risi është se këtë e ka kon r-muar tani, për herë të pare, vetë presidenti rus Vladimir Putin. Duke folur në një takim në Soçi, Putin theksoi se ish-presidenti ukrainas u rrëzua me forcë. “Do ta them hapur, ai na kërkoi të arratisej për në Rusi dhe ne e ndihmuam”, tha Putin. Sot Ukraina do të zgjedhë Parlamentin e ri, ndërkohë që separatistët në lindje do të zhvillojnë zgjedhjet e tyre muajin e ardhshëm.

Documents

- E DIEL - 26-10-2014 - E D DOSJA E BSH