มาเปน ผนำาท “ EMPOWERMENT” กนเถอะ

รศ.สเทพ พงศศรวฒนhttp://suthep.ricr.ac.th

ฐานความเชอเบองตน (Basic Assumptions)การไดเปนผนำานบเปนยอดปรารถนาของมนษยโดยธรรมชาต

เปนสวนใหญ เพราะเปนภารกจททายทายตอความสามารถและทำาใหไดใชศกยภาพทตนมอยไดอยางเตมท ไดลงมอทำาในสงทเคยวาดฝนไว ไดเปนผทสรางเกมรก (Proactive) เพอใหคนอนทรวมงานตองทำาตาม (Reactive) ยงผนำาประเภททมแรงจงใจเชงจตวทยาอยลกๆ ในใจทชอบใชอำานาจ (Need for power) ดวยแลว กจะมองวาโอกาสของตนทจะไดใชอำานาจทตดมากบตำาแหนงทไดรบแตงตงนน บดนไดมาถงแลว ซงเปนการตอบสนองความตองการทางจตวทยาสวนบคคล การมมมมองเชนนจะมผลตอพฤตกรรมและการใชแบบการเปนผนำา (Leadership Style) ของผบรหารคนนน โดยสงผลกระทบซงมกจะเปนทางลบตอหนวยงาน ตอผรวมงานและตอผมสวนไดเสย (Stakeholder) มากกวาเกดผลดเชงบวก โดยมผลการวจยจำานวนมากเกยวกบเรองนทพบวา แมผลการปฏบตงานของผบรหารแบบนจะประสบความสำาเรจไดกตาม แตกจะเปนเพยงระยะเรมตนงานชวงสนๆ เทานน ผบรหารมกมพฤตกรรมของผนำาแบบอตตนยม (Autocratic) ทมกจะสรางความทกขใจในการทำางานแกลกนอง ยงถาผนำามนสยขยนงานดวยแลว กจะเขาทำานองเปนผบรหารท “Work Hard But Not Smart” เสยมากกวา

แตในทางตรงขามกมผนำาอกประเภทหนงทมความเชอวา การไดรบตำาแหนงเปนผบรหารนน ถอเปนเกยรตทไดรบโอกาสและความไววางใจใหไดภาระรบผดชอบตอการทำางานเพอสวนรวมมากยงขน

Leadership # 29

และถอวาเปนโจทยทมความทาทายสงตอความสามารถทตนจะตองหาคำาตอบคอความสำาเรจของงานใหจงได จะตองใชสตปญหาเพอคนหาวธการหรอกลยทธตางๆ ของการทำางานเพอใหบงเกดผลเชนวานน ผบรหารประเภทนจงมกเชอวาแทจรงแลว งานรบผด“ชอบอนสำาคญของตนจะสำาเรจลงไดกดวยการตองอาศยผอน” การมมมมองเชนนทำาใหพฤตกรรมและการใชแบบการเปนผนำา (Leadership Style) ของผบรหารเปลยนไปคอเหนความสำาคญและคณคาของผรวมงานตลอดบคคลอนทเกยวของทตนเองจะตองทำาใหเกดความเตมใจและอาสาเขามารวมการทำางานอยางเตมความสามารถและมความสขจากการไดทำางานนน ผบรหารแบบนจะมองผปฏบตงานวาเปน เพอนรวมงาน “ (Colleagues) มากกวาเปน ลกนอง (Subordinates) “จะพยายามชกชวนเพอนรวมงานของตนมารวมคดกนวา หนวยงานของเราจะเดนทางไปทไหนในอนาคตและไปถงจดนนไดอยางไร (Vision and Strategies) และพยายามทำาใหคนเหลานรวมกนเปนหนงเดยวตอคำาตอบทไดนน (Envisioning = E1 = Shared Vision หรอสรางวสยทศนรวม) จะพยายามเตรยมความพรอมของเพอนรวมงานเหลานนดวยการชวยเหลอพฒนาศกยภาพและหาทรพยากรทจำาเปนตอการทำางานใหเพยงพอ (Enabling = E2) จากนนกคอยประคบประคองใหกำาลงใจเมอคนเหลานออนลา ซงเปนการชารจไฟใหเกดความกระตอรอรนและความมชวตชวาในการทำางานขนมาใหม (Energizing = E3) แลวจงสงเกตดความคบหนาของงานอยางมศลปะ วางานคบหนาหรอมปญหาอปสรรคทำาใหเกดชงกงนอะไรบาง จะไดเขาไปใหความชวยเหลอไดทนการ เพอสรางความมนใจไดวา งานจะตองสำาเรจตรงเปาหมายไดอยางแนนอน (Ensuring = E4) ผเขยนมความเชอสวนตววาการมอบ

2

อำานาจการตดสนใจ หรอ Empowerment ทจะกลาวตอไปนน จะขาดกระบวนการตงแต E1-E4 ดงกลาวเสยมได

นอกจากน การมอบอำานาจการตดสนใจ หรอ Empowerment ยงควรตงอยบนฐานความเชอเพมเตมในประเดนตอไปน

1. ภาวะผนำาหรอการเปนผนำา นนเปน เรองของ กระบวนการ“ (Process) มากกวาเนนเรอง โดยตำาแหนง (By

Position)” พดงายๆ กคอ ผปฏบตงานทมใชมตำาแหนงผบรหารกสามารถทจะเปนผนำาได

2. การเปนผนำา (Leadership) เปนสงทสามารถเรยนรได ดงนนการ Empowerment นาจะเปนวธการทดวธหนง ในการสรางผนำาใหมใหแกองคการ และจะสรางขนจำานวนมากเทาไร กสามารถทำาได แมกระทงในทสดเกดผนำาขนมาใหม ทวทงองคการ ทเรยกวา Organization-full leaders กยอมได (ไมจำาเปนตองงอหรอเรยกรอง ก.พ. ใหตงอตราใหมของตำาแหนงผบรหารเพมแตประการใด หมายเหต : ทศนะผเขยน)

3. การเปนผนำาทเกดจากการสรางขนโดยผานกระบวนการ Empowerment ดงกลาว จะกอใหเกดความไววางใจ(Trust)และการทำางานแบบมความรวมมอรวมใจ (Collaborative)ตอกนขน เปนการสรางพลงเพมใหมากขนกวาภาวะปกต หรอทเรยกวา Synergy ซงทำาใหศกยภาพหรอระดบขดความสามารถโดยรวมขององคการสงขน จงนาจะทำาใหเกดการเพมผลผลตและประสทธผลขององคการมากยงขนอกดวย

การ Empowerment คออะไร และทำาใหเกดไดอยางไร?

3

ในเชงจตวทยา การมอบอำานาจการตดสนใจ หรอ “Empowerment” หมายถง การทำาใหบคคลทปฏบตงานเกดแรงจงใจภายใน (Intrinsic motivation) รวมทง ทำาใหเกดความเชอมนในตนเองวามความสามารถเพยงพอ (Self-efficacy) ทจะทำางานนนสำาเรจ ใหเกดขนในตวของผปฏบตงาน ซงเปนผลทมาจากการปรบปรงพฤตกรรมการบรหารของผนำา การปรบคณลกษณะของงานททำา ตลอดจนการปรบโครงสรางขององคกร ทงนในสวนดานตวของผปฏบตงานเองกตองมการปรบเปลยนคานยม (Values) และระดบความตองการเชงจตวทยา ( Maslow’s hierarchy of needs) ของตนใหมใหยกระดบทสงขน แตกมขอสงเกตสำาคญประการหนงในเชงกระบวนการทางจตวทยาทควรนำามาพจารณากคอ ลำาพงการใหผปฏบตงานไดมสวนเขามาเกยวของและมสวนรวมในงานนน ยงไมเพยงพอทจะขจดความรสกของผปฏบตงานทวา ตนไมไดมอำานาจอะไร “(Powerlessness)” หรอการปลอยใหผปฏบตงานสรางความรสกตองานขนมาเองโดยลำาพงกเชนกน ผปฏบตงานกอาจประเมนวา งานทตนทำานนไม มคณคาและมความหมาย “ (Worthwhile and meaningful)” กไดเชนกน ตวอยางเชน การอนญาตใหผปฏบตงานสามารถเลอกวธทำางานไดเองแตบงเอญเปนงานเลกๆ ทไมสลกสำาคญอะไรเลย ยอมไมสามารถสรางความรสกวา ตนมคณคา “(Self-worth)” หรอเกดความรสกวา ตนไดทำาในสงทใจ“ปรารถนา (Self-fulfilling)” เกดขนในตวผปฏบตงานแตอยางใด นอกจากนการกระจายงานรบผดชอบทสำาคญใหทำากอาจไมเปนการ Empowered กได ถาในกรณนผปฏบตงานคนนนยงขาดทกษะและความรทจำาเปนตอการทำาใหงานนนสำาเรจได ตลอดจนยงมความวตกกงวลวาผลงานทออกมาอาจมความผดพลาดเกดขนหรอในกรณ การเปดโอกาสใหผปฏบตงานมสทธเลอกผทจะมาเปน

4

หวหนาของตนไดเอง กอาจไมชวยลดความรสกวา ตนไมไดมอำานาจอะไรเลยของผปฏงานไดเชนกน ถาบงเอญผทจะมาใหเปนตวเลอกทงสองคน ตางมคณสมบตทไมดพอๆ กน ดวยเหตผลดงกลาว ทฤษฎเชงจตวทยาทพดถงการมอบอำานาจตดสนใจ หรอ Empowerment จงพยายามหาคำาอธบายและวธการทเหมาะสมในเรองน โดยเชอวา การมอบอำานาจการตดสนใจ หรอ Empowerment จะเกดผลสำาเรจดวยด ตองอาศยปจจยตอไปน

1.ตองสรางความรสกวางานททำานนมความหมาย (Meaning) กลาวคอ ทงเนองานททำาตลอดจนผลทเกดขนตามมาจากการทำางานนน จะตองสอดคลองกบคานยม (Values) และอดมการณ (Ideals) ของบคคลนน

2.ใหผปฏบตสามารถทจะตดสนใจใดๆ ไดเอง (Self-Determination) ซงหมายความวา ผปฏบตงานสามารถทจะกำาหนดวธการ และเวลาสำาหรบการทำางานของตนไดเอง เปนตน

3. การทำาใหผปฏบตเกดความเชอมนในความสามารถของตนเอง (Self-Efficacy) ซงหมายความวาเมอผปฏบตงานมความมนใจสงวา ตนมขดความสามารถมากพอทจะทำางานนนสำาเรจดวยดและมประสทธผลสงแลว การตดสนใจทดตางๆของผนนกยอมตามมา

4. สรางความเขาใจดแกผปฏบตถงผลกระทบเชงบวกทเกดขน (Impact) กลาวคอตองทำาใหผปฏบตงานมความเชอและความเขาใจถงความสำาคญและผลกระทบทจะเกดขนจากงานของตน รวมทงจะเกดผลกระทบตอสภาวะแวดลอมในแรทดงามตามมาดวย เชน การเปนหมอสามารถชวยชวตเพอนมนษยได หรอ การ“ ” “เปนครสามารถสรางคนดทชวยทำาใหสงคมนาอยขน เปนตน”

5

การมอบอำานาจการตดสนใจดหรอไมด อยางไร? (Consequences of Empowerment)

นอกจากการ Empowerment จะกอใหเกดแรงจงใจขนภายในตวผปฏบตงานสงขนและทำาใหผนนเกดความมนใจสงถงความสามารถของตนทจะทำาใหงานสำาเรจแลว ผลงานวจยยงคนพบถงขอดของการมอบอำานาจการตดสนใจอกหลายประการ ไดแก 1) กอใหเกดความรกผกพนตองานสงขน 2) มความคดรเรมใหมๆ มากขนตองานในบทบาททไดรบมอบหมายใหรบผดชอบ 3) มความมนคงแนวแนมากขนยามทตองเผชญกบอปสรรคในการทำางานหรอเมองานเกดภาวะชงกงนขน 4) สามารถเกดการคดสงใหม วธการใหม และตองพยายามหาทางทำาใหสำาเรจใหจงได 6) มระดบความพงพอใจในงานสงขน 7) มความผกพนตอองคการสงขน และ 8) มจำานวนผลาออกจากงานลดลง (P.Block, 1987 ; Howard, 1998 ; K.W.Thomas & Velthouse, 1990.)

อยางไรกตาม การมอบอำานาจการตดสนใจ หรอ Empowerment ตอผปฏบตงานนน กพบวายงมจดออนทควรคำานงถงเชนกน ไดแก 1) สนเปลองคาใชจายในการคดเลอกบคคลและใหการฝกอบรม 2) ตองสนเปลองแรงงานของบคลากรประเภททมความสามารถทำางานทตองใชความรสงไปมากกวาปกต 3) คณภาพของงานใหบรการขาดความสมำาเสมอ 4) ถามพนกงานบางคนทตดสนใจผดพลาด หรอทงงานกลางคนจะกอใหเกดความเสยหายดานงบประมาณมาก 5) ลกคาอาจเกดความรสกวาไดรบการปฏบตทไมเสมอภาคและเทาเทยมกน 6) ผบรหารระดบกลางมกจะตอตานเนองจากเชอวาตนอาจสญเสยอำานาจและถกคกคามจากการใชแนวคดดงกลาว 7) อาจเกดความขดแยงขนได เนองจากบาง

6

ครงพนกงานอยากไดรบอำานาจการตดสนใจมากกวาทบรหารระดบสงเตมใจจะมอบให เปนตน

เงอนไขทเอออำานวยตอการมอบอำานาจการตดสนใจ เปนอยางไร?

(Facilitating Conditions for Empowerment)

มผลการวจยจำานวนมากทระบถง ปจจยหรอเงอนไขทสามารถกระตนบคคลใหเกดความรสกทดตอการไดรบมอบอำานาจการตดสนใจและเกดผลดตองาน แตในทางตรงขามกมปจจยเงอนไขทไมเออใหเกดผลสำาเรจจากการมอบอำานาจการตดสนใจไดเชนกน ซงจะขอยกสถานการณหรอเงอนไขทงสองดาน มาประกอบการอธบาย ดวยตารางตอไปน

ตารางแสดงปจจยเงอนไขทเออหรอไมเออตอการมอบอำานาจการตดสนใจ หรอ Empowerment

ปจจย/เงอนไขทสำาคญ

(Conditions)

ภาวะทไมเอออำานวย

(Unfavorable)

ภาวะทเอออำานวย(Favorable)

โครงสรางองคการ

Organization structure

มการรวมศนยอำานาจสงและมความเปนทางการมาก (High bureaucratic)

มการกระจายอำานาจสงและมความเปนทางการนอย (Low bureaucratic)

กลยทธการ ลดคาใชจาย ลด เนนทลกคา มการ

7

แขงขน Competitive Strategies

มาตรฐานสนคาหรองานบรการลง

แยกแยะสนคาหรอบรการออกเปนหลากหลายระดบ

การออกแบบรปงานและเทคโนโลยทใช (Work designed and Technologies)

ลกษณะงานแบบงายๆ หรองานผลตททำาแบบซำาๆ และความจำาเปนตองพงเทคโนโลย

งานมความซบซอน และไมเปนงานแบบประจำาทจำาเจ รวมทงงานทไมจำาเปนตองพงพาเทคโนโลย

ระยะเวลาทตองสมพนธกบลกคาหรอผใชบรการ

ใชชวงเวลาสมพนธกนระยะสน ระหวางการซอขายสนคากนชวงสนๆ

ใชชวงเวลาสมพนธกนอยางตอเนองอยเปนประจำาในระยะยาว

คานยมเดนทเปนวฒนธรรมขององคการ Organizational culture

การยดประสทธภาพการทำางาน- ใหมขอผดพลาด

นอยทสด- ยดตองเชอถอ

ได

การยดเรองความยดหยน- มการเรยนร

ตลอดเวลาและ- ยดการมสวน

รวม

คณลกษณะของพนกงาน Employee traits

มแรงจงใจใฝสมฤทธตำา- -เชอในอทธพลหรอเชอในความ

มแรงจงใจใฝสมฤทธสง- เชอในอทธพล

หรอความสามารถ

8

สามารถภายนอกตนเอง (External locus of Control) - ขาดวฒภาวะ

ทางอารมณ

ภายในตนเอง (Internal locus of control)

- มวฒภาวะทางอารมณสง

ความสามารถของพนกงาน Employee abilities

ไมมประสบการณ- ขาดทกษะฝมอ

มทกษะฝมอและความรความสามารถสงแบบมอวชาชพ (Profession)

ลกษณะการจางพนกงาน

จางชวคราว เฉพาะกจระยะสน

จางระยะยาว ตอเนองเปนประจำา

ความเปนเจาของของพนกงานหรอการตอบแทนเมองานสำาเรจ

มนอยมากหรอแทบไมม

พนกงานมโอกาสไดถอหนและรวมเปนเจาของกจการดวย

พนกงานมสวนเกยวของกบโปรแกรมหรอโครงการตางๆ ขององคการ

ไมมเลย ผบรหารระดบสง สนบสนนอยางแขงขนใหจดโปรแกรมตางๆ ใหพนกงาน

ความไวเนอเชอใจตอกน

คอนขางตำา คอนขางสง

9

จะเสนอแนะอะไรกนบาง เพอใหการมอบอำานาจการตดสนใจ หรอ Empowerment ดขน

ตองบอกวตถประสงคของงานใหชดเจนพรอมทงอธบายใหเขาใจวา งานทมอบหมายใหนน มความสำาคญและมความหมายตอผทำาและบคคลอนโดยรวมอยางไร

ตองใหทกคนเขามามสวนรวมการตดสนใจในเรองใดๆ ทจะสงผลกระทบตอคนเหลาน

เมอจะใหพนกงานปฏบตงานหรอกจกรรมทมความสำาคญ จะตองกระจายทงอำานาจและความรบผดชอบแกผปฏบตดงกลาว

พงระลกเสมอวา มนษยเราแตละคนยอมมความแตกตางกนทงดานแรงจงใจ และทกษะหรอความสามารถทมตองานนน

ตองพยายามใหขอมลสารสนเทศทจำาเปนตอความสำาเรจของการทำางานนนแกผปฏบตงานใหมากทสดเทาทจะทำาได

ตองพยายามจดหาทรพยากรทงหลายทจำาเปนตอการทำาใหงานใหมทไดมอบหมายแกผปฏบต เพอใหบงเกดความสำาเรจ

ตองทำาการเปลยนแปลงระบบบรหารจดการใหมใหสอดคลองกบการมอบอำานาจตดสนใจ

ตองแสดงออกใหผปฏบตงานเหนวา ผนำามความเชอมนและไววางใจแกตน

คอยเอาใจใสชวยใหคำาแนะนำา (Advising) หรอชวยสอนงาน(Coaching) ใหเมอไดรบการรองขอ

คอยใหกำาลงใจและใหการสนบสนนตอการรเรมใหมๆ และการแกปญหาของผปฏบตงาน

แสดงออกถงการใหการยอมรบในความสำาคญของผลงานและผลสำาเรจทเกดขนของผปฏบตงานอยางจรงใจ

10

ตองแนใจวาการใหรางวลหรอผลตอบแทนใดๆ ตองสอดคลองและเปนไปตามผลแหงความ สำาเรจของงานทมอบหมายนน

ตองคอยตดตามตรวจสอบวา อำานาจการตดสนใจทไดมอบไปแลวนน ผปฏบตงานไดนำาไปใชอยางมจรยธรรมหรอไม

ตวอยางการ Empowerment ทางการศกษา

ผเขยนจะขอยกตวอยางพฤตกรรมของผนำาสถานศกษา ซงในทนขอเรยกวา อาจารยใหญ ทแสดงบทบาทการมอบอำานาจการ“ ”ตดสนใจหรอ Empowerment ตอผอนมาประกอบการอธบายโดยสงเขป ใน 3 ประเดนตอไปน

ประเดนท 1 : อาจารยใหญท บรหารแบบ ” Empowerment’’ ตองเตมใจและยนดทจะแบงสรรปนสวนอำานาจของตนใหแกผอน (Empowering Principals Include Others in Sharing)

กลาวคอ ถาทานเปนอาจารยใหญทเขาใจอยางถองแทถงความสำาคญของการแบงสรรปนสวนอำานาจ (Sharing power) แลว ทานยอมตองเขาใจดวา การแบงปนภาระหนาทรบผดชอบในงาน (Sharing responsibilities) ใหบคคลอนทเกยวของนนเปนสงทจำาเปนยงตอความเจรญกาวหนาของโรงเรยน เพราะนนสะทอนความเชอของทานวา โรงเรยนมใชเปนของอาจารยใหญเพยงผเดยวเทานน แตเปนของผทมสวนเกยวของทกคน ทรวมเรยกวา ชม“

11

ชนของโรงเรยน ” หรอ โรงเรยนทเปนชมชน “ ” (School is a community)

มอยวธหนงทอาจารยใหญควรนำามาใชเพอทำาใหผอนไดเขามามสวนรวม กคอ การแบงปนความร/ความเขาใจ (Share Knowledge) ใหกบครอาจารย ผปกครอง และนกเรยน พดงายๆ กคอ เปนการบอกใหคนเหลานทราบวา ขณะนอาจารยใหญกำาลงทำาอะไรอย และมเหตผลวาทำาไมจงตองทำาเชนนน การแบงปนความรความเขาใจตอกน เชนน ยอมสรางบรรยากาศแหงความไวเนอเชอใจตอกน (Mutual trust) และเปนการใหเกยรตนบถอ (Respect) ซงกนและกน ซงเปนคณลกษณะพนฐานสำาคญทสดตอการเปนผนำาของอาจารยใหญทจะขาดเสยมได

นอกจากนการแบงปนความรบผดชอบ (Sharing responsibility) ใหแกคณาจารยตอผลสมฤทธดานการเรยนรของนกเรยนนน ยอมบงบอกถงการทอาจารยใหญ ใหเกยรตและยอมรบในความรความสามารถของครอาจารยทกคนทงโรงเรยนวา แตละคนคอ ผนำา (A leader) ทมความเปนนกวชาชพชนสง(Professional) และแสดงวา อาจารยใหญใหเสรภาพในการสอน (Freedom to teach) แกครโดยไมเขาไปกาวกายแทรกแซงโดยไมจำาเปนและอยางขาดศลปะ ดงนน การกระจายความรบผดชอบทอาจารยใหญมอบใหแกครอาจารย แกผปกครอง และแกนกเรยน กคอ ความไววางใจตอคนเหลานวา สามารถทจะทำางานดงกลาวไดสำาเรจ สวนอาจารยใหญกหนมาเนนบทบาทใหการสนบสนน (Support) การอำานวยความสะดวก (Facilitate) และคอยสงเกตหางๆ เพอพรอมเขาชวยเหลอไดทนทเมอเกดปญหาหรอเมองานเกดภาวะถดถอยชงกงน (ผลพลอยไดทางออมกคอ ผนำาไดทราบถงความคบหนาของงานวาเปนไปตามทคาดหวงหรอไม เพราะจรงๆ แลวแมวาอาจารยใหญจะกระจายอำานาจและความรบผดชอบให

12

ผอนไปแลวกตาม แตอาจารยใหญมอาจปฏเสธความรบผดชอบตอผลใดทเกดขนไดเปนอนขาด

ประเดนท 2 : อาจารยใหญทบรหารแบบ Empowerment ยอมเตมใจทจะใหผอนไดมสวนรวมในการแกปญหา (Empowering Principals Involve Others In Problem Solving)

กลาวคอ อาจารยใหญทบรหารแบบ Empowerment จะยดหลกการใหคณาจารย ผปกครองและนกเรยนเขามามสวนรวมตอการแกปญหา โดยเฉพาะอยางยงในปจจบนทโรงเรยนสวนใหญมกจะมคณะกรรมการตางๆ อยมากมายหลายชด เชน คณะกรรมการสถานศกษาเปนตน ดวยเหตน อาจารยใหญจงตองรจกใชประโยชนจากกรรมการเหลานดวยวธการตางๆ ตามความเหมาะสม เชน รบฟงขอเสนอแนะตางๆ ของกรรมการอยางตงใจ และเมอมโอกาส กจะนำาเสนอความคดเหนของตนแกคนเหลานบาง วธการเชนนเปนการไดปลดปลอยศกยภาพและแสดงถงใหการยอมรบในความรอบรและความเชยวชาญของบคคลตางๆเหลานน ชวยใหไดมมมองและทศนะอนหลากหลาย เพราะจดหมายปลายทางของการแกปญหาใดๆ กคอ เราจะตองสามารถรวบรวมขอมลสารสนเทศทจำาเปนในกระบวนการแกปญหาใหมากทสดเทาทจะทำาได

ดงนน หลกการ Empowerment ของอาจารยใหญทเตมใจใหผอน มโอกาสเขามามสวนรวมในกระบวนการตดสนใจ จงมกไดการตดสนใจทดและเปนทยอมรบของทกฝายทเกยวของ

ประเดนท 3 : อาจารยใหญทบรหารแบบ Empowerment จะพยายามทกวถทางทจะเชญชวนผอนใหมโอกาสเขามามสวนรวม

13

ในงานดานตางๆของสถานศกษาอยางเตมท (Empowering Principals Invite Others to Fully Participate)

อาจารยใหญทยดการ Empowerment เปนหลกในการบรหารงานจะตองเปนผมจตใจกวางขวาง รจกสรางโอกาสใหเกดขนเพอใหไดประโยชนตอโรงเรยนของตน ดวยการเชอเชญบคคลตางๆ ไมวาจะเปนครอาจารย บคลากรตางๆ ผปกครอง ตลอดจนนกเรยนมาใหความคด (Share ideas) ตอการปฏบตงานตางๆ ของโรงเรยน รวมทงชใหเหนถงปญหาหรอขอกงวลหวงใยตางๆ ทอาจเกดขน การเชอเชญบคคลเชนวานมาปรกษาหารอ ใหขอคดความเหนดๆ เหลานกเพอใหมสวนรวมเขามาสรางความสำาเรจสงสดของสถานศกษา ตวอยางเชน กรณเกดปญหายาเสพตดขนในโรงเรยน กอาจเชญ ผแทนนกเรยน แพทย เครอขายชมชน ผปกครอง และตำารวจ เปนตนรวมปรกษาหารอเพอรวมกนคลคลายปญหา เปนตน โดยอาจารยใหญทเกงดานการเปนผนำาการปรกษาหารอ จะหลกเลยง คำาวา โรงเรยนของฉน มาเปน “ ” โรงเรยน“ของเรา” จากคำาวา นกเรยนของฉน มาเปน “ ” นกเรยนของเรา“ ” หรอจากคำาวา ลกหลานของคณ มาเปน “ ” ลกหลานของเรา“ ” เปนตน

กลาวโดยสรป ผบรหารสถานศกษาทยดแนวทางการมอบอำานาจการตดสนใจ หรอ Empowerment นน ตองรจกการแบงปนอำานาจใหกบบคคลอนไดมโอกาสเขามารวมรบผดชอบตอผลสำาเรจของนกเรยนและรวมแกปญหาตางๆ ทเกดขน รจกเชอเชญบคคลตางๆ ใหมสวนรวมอยางเตมท การแสดงออกดวยการกระทำาเหลานแสดงใหเหนวา ผบรหารเปนผทรจกการใหเกยรต ใหความนบถอและเหนคณคาของผอน และจากการทผบรหารสรางเครอขาย

14

กบบคคลอนเชนนมสวนสำาคญยงทจะกอใหเกดความสมพนธทดตอกน สงผลใหคนเหลานไดรบความรความเขาใจทถกตองและมประสบการณเชงบวกตอโรงเรยนกอใหเกดความรสกทดและความรสกเปนเจาของขนแกทกคนวา แทจรงแลวโรงเรยนของเรากคอ

ชมชนแหงการเรยนร “ (Learning Community)ของพวกเราทกคน” นนเอง

ควรตอบแบบประเมนน กอนการอานบทความเรอง“มาเปนผนำา Empowerment กนเถอะ”

แบบประเมนตนเองเรอง การรบมอบอำานาจการตดสนใจAre You Empowered?

-------------------------------------

คำาอธบาย : ขอใหทานนกถงงานททำาในปจจบน (หรออาจเปนงานในอดตกได) ซงมความสำาคญสำาหรบทาน จากนนใหตอบคำาถามขางลางตามระดบทผบงคบบญชาปฏบตตอทาน กลาวคอ 1= ไมเลย 2 = ปฏบตคอนขางนอย 3 = ปฏบตปานกลาง 4 = ปฏบตคอนขางมาก 5 = ปฏบตบอยมาก

โดยปกต ผบงคบบญชาของขาพเจา1. ใหการสนบสนนในสงทขาพเจาตองการเพอให

ไดงานทด2. ใหขอมลการทำางานทขาพเจาตองการเพอใหได

งานออกมาด3. อธบายถงวสยทศนและกลยทธการบรหารงาน

ของโรงเรยน

11111111

22222222

33333333

44444444

55555555

15

ระดบไม ระดบบอย

4. มอบหมายงานรบผดชอบหลายอยางใหขาพเจามโอกาสทำา

5. ใหความไววางใจตอขาพเจา6. อนญาตใหขาพเจาสามารถกำาหนดเปาหมายการ

ทำางานไดเอง7. สงเสรมใหขาพเจา สามารถกำากบดแลงานทรบ

ผดชอบไดดวยตนเอง8. เลอกใชความคดและคำาแนะนำาของขาพเจา เมอ

ตองตดสนใจสำาคญ9. ขอใหขาพเจารบผดชอบตอผลงานทขาพเจาได

ทำาไป10. กระตนใหขาพเจาไดมโอกาสอธบายถงสาเหต

และคำาตอบของปญหา

11

22

33

44

55

การใหคะแนนและแปลความหมายใหรวมคะแนนทง 10 ขอททานตอบ คำาถามเหลานใหความ

หมายของคำาวา Empowerment (การไดรบมอบอำานาจการตดสนใจ) ตามทผปฏบตงานเคยมประสบการณจากการทำางานมาแลว ถาทานไดคะแนนตงแต 40 ขนไป แสดงวาผบงคบบญชาไดใหอำานาจการตดสนใจในงานตามขอททานตอบ แตถาคะแนนททานไดตำากวา 20 หมายความวา ทานมไดรบการ Empowered จากหวหนา กรณหลงนจะสงผลตอดานแรงจงใจททานมตองานอยางไร และแรงจงใจ (Motivation) เกยวของกบการมอบอำานาจการตดสนใจ (Empowerment) ของทานอยางไร ทานคดวามปจจยอนอะไรบางททำาใหทานไดระดบการ Empowered จากหวหนาแคนน ทานคดวาระดบการมอบอำานาจการตดสนใจ หรอ Empowerment นนขน

16

อยกบบคลกภาพ (Personality) และแบบภาวะผนำา (Leadership Style) ของผเปนหวหนาหรอไมและอยางไร นอกจากน ระดบการ Empowerment ขนอยกบปจจยอน เชน ประวตศาสตรของหนวยงานหรอประเภทและลกษณะของงานททำาหรอไม ขอใหทานเปรยบเทยบคะแนนของทานกบคะแนนของเพอนคนอน พรอมกบอภปรายเหตผลของกนและกน และสมมตวา ทานสามารถเลอกงานใหมได ทานคดจะเลอกงานทไดรบการ Empowerment อยางเตมทจากหวหนาหรอไม เพราะเหตใด

บรรณานกรม

สเทพ พงศศรวฒน (2548). ภาวะผนำา : ทฤษฎและปฏบต. พมพครงท 2. กรงเทพฯ : บรษท วรตนเอดดเคชน จำากด.

Daft, R.L. (2005). The Leadership Experience. 3rded., Forth Worth, TX : Dryden Press.

Yukl, G. (2002). Leadership in organization. 5th ed., Upper Saddle River, N.J. : Prentice-Hall Inc.

http://suthep.ricr.ac.th, Leadership # 23: คณลกษณะภาวะผนำาการเปลยนแปลงในสถานศกษา

http://suthep.ricr.ac.th , Leadership # 22: ภาวะผนำาแบบสรางสรรคhttp://www.education-world.com/a_admin/columists/BRAVO/BRAVO 003. htmlhttp://www.adamssixsigma.com/newsletters/employee_empowerment.shmhttp://www.winstonbrill.com/bril001/html/article_index/articles /551-600/article 58...http://www.worldbank.org/WBSITE/EXTERNAL/TOPICS/EXTPOVERTY/EXTEMPOW..

17

http://www.joe.org.org/joe/1990 october/comm1.html.

__________________________________

18