Ερευνητική έκθεση «Ολυμπιακοί Αγώνες 776 π.Χ …2lyk-kamat.att.sch.gr/files/almark/Olympic Games.pdf2ο ΓΕΛ ΚΑΜΑΤΕΡΟΥ Σχολικό

2ο ΓΕΛ ΚΑΜΑΤΕΡΟΥ

Σχολικό Έτος 2012 - 2013

Ερευνητική έκθεση

«Ολυμπιακοί Αγώνες 776 π.Χ. – 2012 μ.Χ.

ένα ταξίδι 2788 χρόνων…»

Συγγραφική ομάδα

Επιβλέποντες καθηγητές

Μαρκουλάκης Αλέξανδρος ΠΕ11

Σαούγκος Γεώργιος ΠΕ02

ΚΑΜΑΤΕΡΟ

Απρίλιος 2013

Αθανασόπουλος Δημήτριος

Κακαλής Δημήτριος

Κουρή Ιωάννα

Ρούσσος Εμμανουήλ

Χαβέλλας Ιάσων

Κιούρας Χρήστος

Μαντζόρου Ελένη

Παναγόπουλος Ιωάννης

Παπαδέας Θεόδωρος

Τσιμπούλης Διονύσιος

Βουρνάς Γεώργιος

Ζαφειρόπουλος Γεώργιος

Ρούμπος Νικόλαος

Στάθη Αφροδίτη

Τσούμακ Νταίηβιντ

Γούναρης Ιωάννης

Κοκίνης Θεόδωρος

Κολοβός Απόστολος

Χατζηβασίλης Εμμανουήλ

«Ολυμπιακοί Αγώνες 776π.Χ. – 2012μ.Χ. ένα ταξίδι 2788 χρόνων…» Σελίδα [1]

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Ολυμπιακοί αγώνες στην αρχαιότητα………………………………………………3

Πανελλήνιοι αγώνες στην αρχαία Ελλάδα………………………………………….4

Πύθια………………………………………………………………………………..…4

Ίσθμια……………………………………………………………………………….....5

Νέμεα…………………………………………………………………………...……..6

Γέννηση και ιστορία των Ολυμπιακών Αγώνων…………………………………...7

Ο θρησκευτικός χαρακτήρας των αγώνων……………………………………………7

Η σχέση των αγώνων με τον Δια και τον Ηρακλή…………………………………….8

Ο γυμνικός χαρακτήρας των αγώνων………………………………………….………9

Τέχνη…………………………………………………………………………………..9

Σχέση αθλητισμού και παιδείας…………………………………………….…….….10

Η άμιλλα των αγώνων……………………………………………………….…….…11

Το ιερό της Ολυμπίας…………………………………………………………….…11

Η οργάνωση και η διεξαγωγή των αγώνων…………………………….…………12

Η εκεχειρία……………………………………………………………………..…….12

Ελλανοδίκες…………………………………………………………………….……13

Οι ποινές στους παραβάτες…………………………………………………….…….15

Η προετοιμασία των αθλητών…………………………………………………..……15

Το έπαθλο των αγώνων……………………………………………………..………..18

Ιππικοί αγώνες ………………………………………………………………...……..19

Αρματοδρομία……………………………………………………………………..…20

Πάλη ……………………………………………………………………………..…..20

Πυγμαχία ………………………………………………………………………...…..20

Παγκράτιο……………………………………………………………………………21

Πένταθλο ………………………………………………………………………….…21

Δισκοβολία και ακοντισμός …………………………………………………………22

Αγώνες δρόμου ……………………………………………………………………..22

Στάδιον……………………………………………………………………………….23

Δόλιχος………………………………………………………………….……………23

Δίαυλος …………………………………………………………………….….…..…24

Ολυμπιακοί αγώνες και ιδεολογία του αθλητισμού στην αρχαία Ελλάδα………24


Σύγχρονοι ολυμπιακοί αγώνες…………………………………………………..….37

Η κατάργηση των Ολυμπιακών αγώνων……………………………………….…38

Οι Ολυμπιακοί αγώνες θύμα της ανατροπής………………………………………...38

Η στάση της εκκλησιάς για την απαγόρευση των ολυμπιακών αγώνων …………....39

Αθλητικές εκδηλώσεις από το 393μ.Χ. μέχρι το1896μ.Χ………………………...…40

Προσπάθειες αναβίωσης των Ολυμπιακών αγώνων από τους Έλληνες……..….42

Ολύμπια 1859…………………………………………………………………...……43

Ολύμπια 1870 ………………………………………………………………………..43

Ολύμπια 1875………………………………………………………………...………44

Ολύμπια 1888-1889……………………………………………………………….....44

Αναβίωση ολυμπιακών αγώνων 1896……………………………………….……..45

Oι απόψεις των φιλοσόφων για τους αγώνες και τους αθλητές…………….……46

Η συμμετοχή των γυναικών στους ολυμπιακούς αγώνες.…………………..…….47

Η ιστορία του Σπύρου Λούη………………………………………………..………48

Εργογόνες ουσίες και doping……………………………………………………….52

Υποχρεώσεις ελεγκτών - αθλητών…………………………………………...…….53

Κατηγορίες εργογόνων ουσιών……………………………………………….…….53

Ανεπιθύμητες παρενέργειες…………………………………………………….…..57

Απαγορευμένες μέθοδοι βελτίωσης της επίδοσης………………………….……..61

Έλεγχοι doping κατά την διάρκεια αγώνων………………………………………62

Παράρτημα……………………………………………………………………...…. 65

Κατάλογοι μεταλλίων ολυμπιακών αγώνων από το 1896 έως σήμερα………….…..66

Απεικονίσεις των μεταλλίων…………………………………………………………93


Ολυμπιακοί αγώνες

στην αρχαιότητα


Πανελλήνιοι αγώνες στην αρχαία Ελλάδα

Πριν την έναρξη των αρχαίων Ολυμπιακών αγώνων οι Έλληνες

πραγματοποιούσαν αγώνες προς τιμήν των Ολύμπιων Θεών.

Πύθια

Τα Πύθια τελούνταν στο ιερό του Απόλλωνα στους Δελφούς προς τιμήν της νίκης

του θεού επί του δράκοντα Πύθωνα. Οι πρώτοι αγώνες ήταν μουσικοί και

περιλάμβαναν ένα διαγωνισμό κιθαρωδών και έναν αυλητών. Στα όγδοα Πύθια

προστέθηκε και αγώνας κιθαριστών, ενώ στα Ελληνιστικά χρόνια περιλήφθησαν το

εγκώμιο και η παντομίμα.

Τον 4ο αιώνα π. Χ. πιθανότατα εμφανίστηκαν οι «κυκλικοί» (ή διθυραμβικοί) και

οι δραματικοί αγώνες τραγικών και κωμικών ηθοποιών. Γύρω στο 582 π. Χ., μετά τον

Πρώτο Ιερό Πόλεμο, όταν οι Δελφοί απελευθερώθηκαν από τον έλεγχο της πόλης

Κίρρας με τη βοήθεια των Αμφικτυόνων (δώδεκα πόλεις που γειτόνευαν με το ιερό

της Δήμητρας στις Θερμοπύλες), οι τελευταίοι αναδιοργάνωσαν τους αγώνες.

Τότε, προστέθηκαν στο πρόγραμμα γυμνικά (στάδιο, δίαυλος, δόλιχος, πάλη,

πυγμαχία, παγκράτιο, πένταθλο και αγώνας κηρύκων και σαλπιγκτών) και ιππικά

αγωνίσματα (τέθριππο, συνωρίς και αντίστοιχα πoλικά). Τα Πύθια επαναλαμβάνονταν

κάθε τέσσερα χρόνια με έπαθλο ένα στεφάνι δάφνης Τα Πύθια ήταν εορταστικά

αγωνίσματα της αρχαίας Ελλάδας που γίνονταν στους Δελφούς και εν μέρει στο

Χρισσό Φωκίδας προς τιμή του θεού Απόλλωνα. Ήταν Πανελλήνια η πιο σημαντική

εκδήλωση μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες.

Σύμφωνα με τον μυθολογία, ο θεσμός των Πυθίων ιδρύθηκε από τον ίδιο τον

Απόλλωνα, όταν αυτός νίκησε τον δράκο Πύθωνα. Η ιστορία τους αρχίζει το 586

π.Χ. όταν διοργανώθηκαν για πρώτη φορά. Την διεύθυνση των εκδηλώσεων είχε η

Αμφικτυονία της Κεντρικής Ελλάδας. Αρχικά διοργανώνονταν κάθε οκτώ, αργότερα

κάθε τέσσερα χρόνια, όπως ακριβώς και οι ολυμπιακοί αγώνες.

Η ημέρα της διοργάνωσης εξακριβωνόταν με τον εξής τρόπο: Οι Ολυμπιακοί

αγώνες διοργανώνονταν με την πρώτη πανσέληνο του θερινού ηλιοστασίου, ενώ τα

Πύθια ακολουθούσαν το καλοκαίρι μετά από την πάροδο τριών ετών. Ο θεσμός των

Πυθίων ήταν σεβαστός σε όλη την Ελλάδα, αφού από όλες τις πόλεις έφταναν

αθλητές που εκπροσωπούσαν την πατρίδα τους, και θεατές που ήθελαν να θαυμάσουν

τους αγώνες.

http://el.wikipedia.org/wiki/Δελφοί

http://el.wikipedia.org/wiki/Δελφοί

http://el.wikipedia.org/wiki/Χρισσό_Φωκίδας


http://el.wikipedia.org/wiki/Απόλλων

http://el.wikipedia.org/wiki/Ολυμπιακοί_αγώνες_στην_αρχαιότητα

http://el.wikipedia.org/wiki/586_π.Χ.


http://el.wikipedia.org/wiki/Αμφικτυονία

http://el.wikipedia.org/wiki/Αμφικτυονία

http://el.wikipedia.org/wiki/Ολυμπιακοί_αγώνες


Στα πλαίσια των διοργανώσεων αυτών γίνονταν και «Αγορά», δηλαδή εμπορική

έκθεση. Οι πρώτες εκδηλώσεις είχαν καθαρά μουσικό χαρακτήρα, και ήταν κυρίως

αγώνες κιθαρωδίας (τραγούδι με συνοδεία κιθάρας). Το πρόγραμμα διευρύνθηκε

αργότερα το αγώνισμα της αυλωδίας (τραγούδι με συνοδεία αυλού) και της αύλησης

(σόλο αυλού). Σταδιακά διευρύνθηκε το πρόγραμμα και με αθλητικούς αγώνες,

ιπποδρομίες και αρματοδρομίες.

Δικαίωμα συμμετοχής είχε κάθε Έλληνας που είχε γεννηθεί ελεύθερος, ενώ οι

Βάρβαροι και αυτοί που είχαν πέσει σε σοβαρό αμάρτημα, ή είχαν χάσει τα πολιτικά

τους δικαιώματα αποκλείονταν από τους αγώνες. Κατά την διάρκεια των εορτών

επικρατούσε η ιερή Δελφική εκεχειρία, δηλαδή έπαυαν οι τυχόν πολεμικές διαμάχες

μεταξύ των Ελλήνων. Το τέλος των Πυθίων ήρθε το 394 μ.Χ., όταν ο Θεοδόσιος ο Α'

τα απαγόρευσε. Τα Πύθια, ξέρουμε ότι πρόκειται για λαμπρές εορταστικές

εκδηλώσεις.

Ο Αριστοτέλης μας δίνει μια εντύπωση του προγράμματος. Το πρόγραμμα

διαρκούσε έξι έως οκτώ ημέρες. Την πρώτη μέρα γινόταν μια εορταστική θεατρική

παράσταση με περιεχόμενο την νίκη του Απόλλωνα κατά του Πύθωνα. Ακολουθούσε

εορταστική περιφορά, ενώ στον ναό γινόταν θυσία. Κατόπιν ακολουθούσε ένα γλέντι

που κρατούσε μέχρι την τέταρτη ημέρα, όπου και άρχιζαν οι αγώνες.

Οι μουσικοί αγώνες λάμβαναν χώρα στο θέατρο, ενώ οι αθλητικοί αγώνες

διεξάγονταν στο στάδιο. Οι αγώνες αρματοδρομίας γίνονταν στο κοντινό Χρισσό που

είχε μεγαλύτερο άνοιγμα από τους Δελφούς.

Οι μουσικοί αγώνες περιελάμβαναν: α) έναν ύμνο στον θεό Απόλλωνα, β)

Τραγούδι με συνοδεία αυλού ή κιθάρας, γ) θεατρικές παραστάσεις και όρχηση, δ)

ζωγραφική.

Τα βραβεία ήταν τιμητικά, και συγκεκριμένα ένα δάφνινο στεφάνι. Σε μερικές

παραστάσεις βλέπουμε το βραβείο να είναι ένα μήλο και κλαδιά φοινικιάς. Ο

μεγαλύτερος φόρος τιμής όμως ήταν ένα άγαλμα του νικητή.

Ίσθμια

Αρχαία πανελλήνια γιορτή, που τελούνταν στον Ισθμό της Κορίνθου κοντά στο

Σχοινούντα. Άνηκε στις μεγάλες πανελλήνιες γιορτές και ήταν σύμφωνα με την

αρχαία παράδοση η τρίτη κατά σειρά, μετά τα ολύμπια και τα πύθια. Οι διηγήσεις

αναφέρουν πως τα Ίσθμια ιδρύθηκαν στους μυθικούς χρόνους από τον Ποσειδώνα

http://el.wikipedia.org/wiki/Θεοδόσιος_Α%27

http://el.wikipedia.org/wiki/Αριστοτέλης


http://el.wikipedia.org/wiki/Δάφνη_(φυτό)


και γι’ αυτό γιορτάζονται προς τιμήν του κάθε δύο χρόνια την άνοιξη του δεύτερου

και τέταρτου έτους κάθε ολυμπιάδας.

Φαίνεται πως αρχικά ήταν γιορτή νεκρική προς τιμήν χθόνιας θεότητας ,ενώ

αργότερα παραμερίστηκε από την λατρεία του Ποσειδώνα. Γύρω στο 580 π. Χ έγινε

πανελλήνιος θεσμός και συμμετείχαν αντιπρόσωποι από όλες τις πόλεις .Την ευθύνη

της διοργάνωσης είχαν οι Κορίνθιοι. Οι γιορτές άρχιζαν με θυσίες στους θεούς, προς

τιμήν του Ποσειδώνα και περιελάμβαναν αγώνες γυμνικούς, ιππικούς και μουσικούς.

Οι αθλητές έρχονταν από όλες τις περιοχές της Ελλάδας εκτός από την Ηλεία. Οι

Ηλείοι δεν έπαιρναν μέρος γιατί η Μολιώνη ,γυναίκα Ηλεία, της οποίας τα παιδιά

είχε σκοτώσει ο Ηρακλής, άφησε κατάρα σε όσους Ηλείους θα έπαιρναν μέρος στους

αγώνες των Ισθμίων. Ένα στεφάνι από σέλινο και αργότερα από πεύκο ήταν το

βραβείο που έπαιρναν οι Ισθμιονίκες.

Τα Ίσθμια ήταν μια από τις σπουδαιότερες αθλητικές συναντήσεις στην αρχαία

Ελλάδα. Διεξάγονταν κάθε τρία χρόνια στον Ισθμό της Κορίνθου την εποχή της

άνοιξης και ήταν αφιερωμένες στον Ποσειδώνα. Ο μύθος έλεγε ότι ο Ποσειδώνας

βρέθηκε αντιμέτωπος με τον Ήλιο για το ποιος θα έχει την κυριαρχία στην ευρύτερη

περιοχή. Στην Αθήνα και στο Άργος ο Ποσειδώνας είχε αποτύχει αλλά στην Κόρινθο

κατάφερε να επικρατήσει και οι Κορίνθιοι τον τιμούσαν ιδιαίτερα.

Εκτός από τα καθαρά αθλητικά και ιππικά αγωνίσματα, διεξάγονταν επίσης και

αγώνες ποίησης και μουσικής στους οποίους έπαιρναν μέρος και γυναίκες. Οι νικητές

των αγώνων στεφανώνονταν με κλαδιά πεύκου ή φύλλα σέλινου. Ο Σόλων είχε

θεσπίσει ένα νόμο σύμφωνα με τον οποίο κάθε Αθηναίος νικητής στα Ίσθμια

βραβευόταν με 100 δραχμές, ποσό μεγάλο για εκείνη την εποχή. Οι αρχαίοι Έλληνες

πίστευαν ότι τα Ίσθμια καθιερώθηκαν από τον Σίσυφο, το βασιλιά της Κορίνθου για

να τιμήσει τον ανιψιό του το Μελικέρτη.

Νέμεα

Αρχαιοελληνική γιορτή, με αγώνες πανελλήνιου χαρακτήρα, η οποία

διοργανώνονταν στο ναό του Νεμείου Δία σε ένα άλσος μεταξύ Φλιούντα και

Κλεωνών, κοντά στη Νεμέα. Η γιορτή απέκτησε πανελλήνιο χαρακτήρα το 573 π. Χ,

ενώ την ευθύνη για την διοργάνωσή της είχε αναλάβει η αργολική πόλη των

Κλεωνών.

Τα Νέμεα διεξάγονταν τακτικά κάθε δύο χρόνια κατά τον μήνα Ιούλιο το ίδιο έτος

με τα Ίσθμια. Περιλάμβαναν ιππικούς, γυμνικούς και μουσικούς αγώνες με έπαθλο


ένα στεφάνι από αγριοσέληνο. Από το 450 π. Χ και μετά την υποταγή των Κλεωνών,

το Άργος πήρε και διατήρησε την οργάνωση των Νεμέων. Μετά τα μέσα του 3ου

αιώνα π. Χ μόνο Αργείοι συμμετείχαν στις γιορτές. Τα Νέμεα, κατά την παράδοση,

είχαν ιδρυθεί από τον Ηρακλή όταν ο ήρωας σκότωσε τον λέοντα της Νεμέας. Άλλη

παράδοση αναφέρει ως ιδρυτές τους Επτά επί Θήβαις ,προς τιμήν του μικρού

Οφέλτη, γιου του βασιλιά Λυκούργου, ο οποίος πέθανε από δάγκωμα φιδιού. Το

αρχαίο ιερό βρίσκεται εκεί όπου η παράδοση τοποθετεί το θάνατο του Οφέλτη.

Όπως στην Ολυμπία, έτσι και εκεί η προστασία των αγώνων είχε τεθεί υπό την

αιγίδα του Δία, ο οποίος λατρευόταν από τους Δωριείς κατοίκους της περιοχής ήδη

από την εποχή της εγκατάστασής τους (ως θεός του ουρανού και της βροχής) στην

κορυφή του όρους Απέσα (σημερινή ονομασία Φουκά) .

Σύμφωνα με την παράδοση, τα Νέμεα ξεκίνησαν το 573 π.Χ. και διεξάγονταν κάθε

δύο χρόνια, τη δεύτερη πανσέληνο μετά το θερινό ηλιοστάσιο, προς τιμήν του

Οφέλτη, γιου του βασιλιά Λυκούργου, που βρήκε φρικτό θάνατο από δάγκωμα

φιδιού. Αν και αργότερα προστάτης των αγώνων ανέλαβε ο Δίας, τα Νέμεα συνέχισαν

να έχουν ένα νεκρικό χαρακτήρα, που τον φανέρωναν τα μαύρα ιμάτια που φορούσαν

οι Ελλανοδίκες και το άλσος κυπαρισσιών γύρω από το ιερό του Δία. Όπως στα

Ολύμπια, έτσι και στα Νέμεα δεν περιλαμβάνονταν μουσικοί αγώνες. Αρχικά, η πόλη

των Κλεωνών είχε τον έλεγχο των αγώνων, αλλά αργότερα ανέλαβε τη διοργάνωσή

τους το Άργος. Το έπαθλο για τους νικητές ήταν ένα στεφάνι από αγριοσέληνο.

Γέννηση και ιστορία των Ολυμπιακών Αγώνων

Ο Θρησκευτικός χαρακτήρας των αγώνων

Οι Ολυμπιακοί αγώνες είχαν θρησκευτική σημασία αφού γίνονταν προς τιμή του

θεού Δία, του οποίου το τεράστιο άγαλμα στεκόταν στην Ολυμπία.

Εν ολίγης, οι Ολυμπιακοί Αγώνες είχαν αμιγώς Ελληνικό, φυλετικό και

θρησκευτικό χαρακτήρα, , με κοινή συνισταμένη την λατρεία και την απότιση Τιμής

σε πατρώους Θεούς, Ημιθέους και Ήρωες, πάνω δε από όλα με κοινή Ελληνική

καταγωγή των συμμετεχόντων!

Οι Ολυμπιακοί αγώνες ήταν οι αρχαιότεροι και σημαντικότεροι από όλους τους

ελληνικούς αγώνες και η σπουδαιότερη θρησκευτική γιορτή προς τιμή του Ολύμπιου

Δία, τον πατέρα τω θεών. Οι εγκαταστάσεις της Ολυμπίας είναι πρώτα και κύρια

αφιερωμένες στη λατρεία, και κατόπιν στα αθλήματα. Και στην πραγματικότητα,

http://el.wikipedia.org/wiki/Θρησκεία

http://el.wikipedia.org/wiki/Δίας_%28μυθολογία%29

http://el.wikipedia.org/wiki/Άγαλμα_του_Ολυμπίου_Διός


κάτω από το βλέμμα του Δία, αθλήματα και λατρεία είναι αχώριστα. Τοποθεσία στην

Ήλιδα της Πελοποννήσου όπου βρισκόταν το δεύτερο από τα δύο μεγάλα

θρησκευτικά κέντρα της Ελλάδας κατά την αρχαιότητα και όπου τελούνταν κάθε

τέσσερα χρόνια οι Ολυμπιακοί αγώνες. Η περιοχή της Ολυμπίας ήταν μία μικρή

εύφορη κοιλάδα στη βόρεια όχθη του ποταμού Αλφειού. Η συμβολή των ποταμών

Αλφειού και Κλαδέου ονομαζόταν Άλτη (=άλσος) και θεωρείτο το ιερό άλσος του

Δία.

Σύμφωνα με τον Πίνδαρο, ο μυθικός ήρωας Ηρακλής οριοθέτησε την Άλτη

περικλείοντάς την με τείχος, στα Δ του οποίου έρεε ο Κλαδέος, ενώ στα Α απλωνόταν

το στάδιο. Το τείχος αυτό είχε πολλές πύλες, αλλά η πιο σημαντική, απ’ όπου

περνούσαν οι πομπές και οι παραστάσεις, βρισκόταν στο μέσο της δυτικής πλευράς.

Η πύλη ονομαζόταν πομπική είσοδος (Παυσανίας, Ε’ 15) και απ’ αυτήν ξεκινούσε η

πομπική οδός, η οποία διέσχιζε την Άλτη και έφτανε ως το στάδιο. Στα Α, προς το

μέρος του ποταμού Αλφειού, βρισκόταν ο Ιππόδρομος. Ο χώρος είχε σχήμα

ακανόνιστου τετράπλευρου, τη μία πλευρά του οποίου έκλεινε ο λόφος του Κρονίου,

ενώ τις άλλες τρεις πλευρές τις έκλεινε το τείχος. Στο εσωτερικό του τείχους υπήρχαν

οι ναοί του Δία και της Ήρας, οι κυριότεροι βωμοί και τα αναθήματα οι θησαυροί και

τα διοικητικά κτίρια. Έξω από το τείχος υπήρχαν οι αθλητικές εγκαταστάσεις, οι

ξενώνες, τα λουτρά και άλλες εγκαταστάσεις για τους επισκέπτες.

Η καθιέρωση της Ολυμπίας ως θρησκευτικού κέντρου και τόπου τέλεσης των

Ολυμπιακών αγώνων χρονολογείται στους προϊστορικούς χρόνους. Υπήρχε

αρχαιότατος βωμός και μαντείο του Ολύμπιου Δία, ο οποίος λατρευόταν κατεξοχήν

στην Ολυμπία κατά τους ιστορικούς χρόνους .

Η σχέση των αγώνων με τον Δία και τον Ηρακλή

Σύμφωνα με τις παραδόσεις της Ολυμπίας, ο Δίας ήταν εκείνος που καθιέρωσε

τους αγώνες μετά τη νίκη επί του πατέρα του Κρόνου. Σύμφωνα με άλλη παράδοση,

ο Ηρακλής Δάκτυλος, ο μεγαλύτερος αδερφός από τους Κουρήτες, φέρνοντας το Δία

στην Ολυμπία οργάνωσε αγώνες δρόμου μεταξύ των αδερφών του με έπαθλο ένα

στεφάνι αγριελιάς. Ο Ηρακλής Δάκτυλος ονόμασε αυτούς τους αγώνες «Ολύμπια»

και επειδή τα αδέρφια του ήταν 5 καθιέρωσε τη διεξαγωγή των αγώνων κάθε 5

χρόνια. Σύμφωνα με άλλο μύθο, τους αγώνες καθιέρωσε ο ημίθεος Ηρακλής. Στον

πέμπτο άθλο του, συμφώνησε με τον βασιλιά Αυγέα της Ηλείας να καθαρίσει τους

στάβλους του, με αντάλλαγμα το ένα δέκατο των αγελάδων του. Ο Αυγέας δεν


τήρησε την υπόσχεσή του και ο Ηρακλής του κήρυξε πόλεμο, που κέρδισε. Μετά από

τη νίκη, και προς τιμή του πατέρα του Δία, ο Ηρακλής καθιέρωσε τους Ολυμπιακούς

Αγώνες

Ο γυμνικός χαρακτήρας των αγώνων

Οι αρχαίοι Έλληνες αγωνίζονταν γυμνοί. Γι’ αυτούς το γυμνό σώμα δεν ήταν

ντροπή, γιατί το έντυνε η αρετή ή η ανδρεία. Τα σώματα τους έδειχναν την

προσπάθεια ή την προπόνηση που είχαν κάνει. Στην αρχαία Ελλάδα ντροπή δεν ήταν

το γυμνό , αλλά το αγύμναστο σώμα. Έδειχνε άνθρωπο δίχως μόρφωση ή

καλλιέργεια. Το πιο τέλειο σώμα, ήταν αυτό του πενταθλητή. Οι πενταθλητές είχαν

μακριά πόδια, ευλύγιστη μέση ή ήταν λεβεντόκορμοι. Κατά την διάρκεια των

αθλητικών αγώνων, αλλά και στην προπόνηση ο αρχαίος Έλληνας αθλητής ήταν

πάντα γυμνός. Η διεξαγωγή των αθλημάτων ήταν αδιανόητη χωρίς γυμνότητα, γι’

αυτό και οι αγώνες ονομάζονταν γυμνικοί. Έτσι εξηγείται καλύτερα και η ονομασία

γυμνάσιον (γυμναστήριο), που ήταν ο χώρος άσκησης των νέων και προετοιμασίας

των αθλητών. Κάτι ανάλογο ήταν άγνωστο σε άλλους λαούς. Ο Ηρόδοτος μάλιστα

αναφέρει πως οι βάρβαροι θεωρούσαν ντροπή να εμφανίζεται ένας άντρας γυμνός.

Οι Έλληνες όμως, δεν περιφρόνησαν το ανθρώπινο σώμα ούτε ντράπηκαν για

αυτό. Το σέβονταν, το θαύμαζαν, το φρόντιζαν. Λάτρεψαν το σωματικό κάλλος, χωρίς

όμως να εκτραπούν σε υλιστική και στερημένη από εσωτερικό περιεχόμενο θεώρηση

του. Πίστευαν ότι ο άνθρωπος είναι ένα αδιαίρετο <<όλον>> που συγκροτείται από

σώμα και πνεύμα και πως και τα δύο συστατικά έπρεπε να βρίσκονται σε αρμονία,

εφόσον το γυμνό κορμί αποκάλυπτε την αλκή, την ομορφιά και τη συμμετρική

ανάπτυξη του αθλούμενου νέου. Αντίθετα, η αγυμνασία, προκαλούσε την αποστροφή,

το ίδιο και η μονομερής άσκηση για την απόκτηση συγκεκριμένης δύναμης ή

επιδεξιότητας που κατέστρεφε την συμμετρία.

Τέχνη

Οι αθλητικοί αγώνες αποτέλεσαν κεντρικό θέμα της αρχαίας ελληνικής τέχνης. Οι

ολυμπιονίκες ήταν τα πρώτα ιστορικά πρόσωπα στην αρχαία Ελλάδα που

απολάμβαναν την εξαιρετική τιμή να απεικονίζονται σε δημόσιο χώρο. Όμως, οι

ανδριάντες ολυμπιονικών δε στήνονταν μόνο σε ανάμνηση του ατόμου και της

επίδοσής του, αλλά αποτελούσαν κυρίως μέσο προβολής της οικογένειας και της

πόλης από την οποία προερχόταν ο αθλητής. Οι απεικονίσεις με θέμα τους αγώνες

δεν εξαντλούνταν στους ανδριάντες ολυμπιονικών.


Όλα τα είδη της αρχαίας τέχνης ασχολήθηκαν διεξοδικά με το θέμα: γλυπτική,

ζωγραφική, ψηφιδωτά, αγγειογραφία και νομίσματα. Η συμβίωση αθλητισμού και

τέχνης ξεκίνησε από την Προϊστορική περίοδο της αρχαιότητας. Ο λόγος είναι ότι ο

αθλητισμός και η τέχνη είχαν ένα κοινό ενδιαφέρον: το ανθρώπινο σώμα. Οι αρχαίοι

αγγειογράφοι και γλύπτες κατάφεραν να ανταποκριθούν με τον καλύτερο τρόπο στο

δύσκολο έργο της απόδοσης της κίνησης του ανθρώπινου σώματος στο Γυμνάσιο,

στο Στάδιο ή στην Παλαίστρα.

Σχέση αθλητισμού και παιδείας

Στη χώρα μας γεννήθηκε ή άποψη ότι ο Αθλητισμός είναι αναπόσπαστο στοιχείο

της Εκπαίδευσης. Με τα χρόνια η άποψη αυτή έφυγε από την Ελλάδα, γύρισε τον

κόσμο, καθιερώθηκε ως θέση σε πολλά εκπαιδευτικά συστήματα ξένων χωρών, αλλά

στην Ελλάδα δυστυχώς δεν ξαναγύρισε.

Από την ίδρυση του Ελληνικού κράτους ο αθλητισμός θεωρήθηκε και θεωρείται

μία εξωσχολική δραστηριότητα. Ακόμα και το μάθημα της Γυμναστικής καθιερώθηκε

για πρώτη φορά μόλις το 1862, τρεις δεκαετίες μετά την ίδρυση του Ελληνικού

κράτους. Δευτερεύον μάθημα στα χαρτιά η Γυμναστική, παρέμεινε τριτεύον στη

πράξη.

Η επικρατούσα νοοτροπία θεωρούσε και θεωρεί “εκπαίδευση” την απόκτηση

γνώσεων. Δεν θεωρεί εκπαίδευση τη διαμόρφωση της συνολικής προσωπικότητας του

μαθητή, ίσως γιατί το βρίσκει δύσκολο, ίσως γιατί το θεωρεί περιττό ή ακόμα και

επιζήμιο. Στην εκπαιδευτική διαδικασία όμως ο Αθλητισμός πάνω από οτιδήποτε

άλλο διαμορφώνει προσωπικότητες.

Η επιτυχία στον αθλητισμό προϋποθέτει εκπαίδευση σωματική, ψυχική και

πνευματική, προϋποθέτει γνώση των κανόνων και όλων των ενδογενών και εξωγενών

παραγόντων που συμμετέχουν ή συμβάλλουν στη επιτυχία μίας προσπάθειας.

Χρειάζεται ακόμα οξυδέρκεια, αντίληψη της τρέχουσας κατάστασης, εκτίμηση της

συγκεκριμένης φάσης σε χρόνο που τρέχει. Δεν είναι τυχαίο λοιπόν που αθλητές

υψηλών επιδόσεων διακρίνονται πολλές φορές να έχουν υψηλό δείκτη νοημοσύνης.

Πάνω από όλα όμως, πέραν του ταλέντου απαιτείται πλήρη αφοσίωση και αγάπη σ’

αυτό που ο αθλητής κάνει.

Ο αθλητισμός διδάσκει στον αθλητή εμπεριστατωμένα και σε μικρή ηλικία,

πράγματα που πολλοί άνθρωποι δεν μαθαίνουν ποτέ. Αρετές δυσπρόσιτες

διαμορφώνονται μέσα στον χαρακτήρα του αθλούμενου μαθητή, αρετές που θα


μείνουν εκεί όποια και αν θα είναι η μελλοντική αθλητική του πορεία, αρετές που θα

βρουν εφαρμογή και πέρα από τον αθλητισμό.

Η άμιλλα των αγώνων

Το αρχαίο ολυμπιακό πνεύμα της ευγενούς άμιλλας διατηρήθηκε αναλλοίωτο μόνο

τους πρώτους δύο με τρεις αιώνες. Από τον Δ’ αιώνα π.Χ. και συγκεκριμένα μετά τον

Πελοποννησιακό πόλεμο, το ολυμπιακό ιδεώδες ακολουθώντας το γενικό κλίμα της

κρίσης ηθών και αξιών της εποχής , άρχισε να παρακμάζει. Ο θαυμασμός και η αίγλη

προς το πρόσωπο του ολυμπιονίκη σε συνδυασμό με τις τιμές, τις διακρίσεις και τα

οικονομικά οφέλη που αποκτούσε, δημιούργησαν γρήγορα κρίση στο αθλητικό ήθος.

Έτσι γρήγορα οι ολυμπιακοί αγώνες χαρακτηρίστηκαν από τον αθέμιτο ανταγωνισμό,

την δωροδοκία αντιπάλων και την εξαγορά ανήθικων αθλητών που καταπατώντας τον

όρκο τους δέχονταν να εμφανιστούν ως εκπρόσωποι άλλης πόλης. Έτσι μοιραία

εμφανίστηκε στην συνέχεια ο επαγγελματικός αθλητισμός, ο οποίος απαιτούσε

συγκεκριμένο σωματότυπο αθλητή με συστηματική προετοιμασία και ειδική δίαιτα

και τρόπο ζωής.

Επιπλέον μεγάλη δημοτικότητα απέκτησαν τα αγωνίσματα της πάλης, του

παγκρατίου και της πυγμαχίας, τα οποία δημιούργησαν έναν τύπο αθλητή με

υπερφυσική δύναμη και δύσμορφη εμφάνιση που αγωνιζόταν με αυτοσκοπό την νίκη.

Έτσι οι ερασιτέχνες αθλητές άρχισαν σιγά-σιγά να απέχουν από τους τόπους άσκησης

και τους αγώνες και προτιμούσαν το ρόλο του θεατή.

Το Ιερό της Ολυμπίας

Οι απαρχές της Ολυμπίας είναι ελάχιστα γνωστές. Οι παλαιότερες ενδείξεις

ανθρώπινης παρουσίας στην περιοχή, ανάγονται στην 3η χιλιετία π.Χ. Τον 9ο αι. π.Χ.

η Ολυμπία ήταν ήδη ένας ιερός τόπος που προσέλκυε πολλούς προσκυνητές. Αυτό το

πυκνό ρεύμα των επισκεπτών μαρτυρείτε από το μεγάλο πλήθος αναθημάτων που

έφταναν στη Ολυμπία όχι μόνο από την γύρω περιοχή αλλά και από τόπους της

Πελοποννήσου και Στερεάς Ελλάδας.

Τον 8ο αιώνα η φήμη της Ολυμπίας μεγάλωσε τόσο ώσπου έφτασε μέχρι την

Ανατολή και Μεσοποταμία και μέχρι την Δύση και κάτω Ιταλία. Σημαντικότατη τομή

στην ιστορία της Ολυμπίας αποτέλεσε το έτος 776 π.Χ. όπου τότε κατά την

παράδοση, ο Σπαρτιάτης Λυκούργος, πρέπει να πραγματοποίησε συμφωνία με τον

βασιλιά της Ήλιδος, Ίφιτο, για την τέλεση λατρευτικών εορτών στην Ολυμπία.

http://el.wikipedia.org/wiki/Λυκούργος_%28νομοθέτης%29


Η οργάνωση και η διεξαγωγή των αγώνων

Η εκεχειρία

Πριν την έναρξη των Ολυμπιακών Αγώνων κηρυσσόταν η εκεχειρία, κατά την

οποία όλες οι ελληνικές πόλεις έπαυαν τις εχθροπραξίες για μια ορισμένη περίοδο. Η

εκεχειρία αναγγελλόταν σε όλο τον ελληνικό κόσμο και υποχρέωνε τις πόλεις που

συμμετείχαν με αθλητές στους Αγώνες και είχαν αποδεχτεί τις ιερές σπονδές να

απέχουν από πολεμικές επιχειρήσεις κατά τη διάρκειά της. Η περίοδος αυτή

διαρκούσε από ένα μήνα έως τρεις, όσο δηλαδή χρειαζόταν για τους αθλητές και τους

επισκέπτες να φτάσουν ανενόχλητοι στο ιερό της Ολυμπίας, να παρακολουθήσουν τα

αγωνίσματα και να επιστρέψουν στις πόλεις τους ασφαλείς. Χάρη στο θεσμό αυτό, οι

Ολυμπιακοί Αγώνες κέρδισαν μεγάλη φήμη στις ελληνικές πόλεις. Η περιοχή μάλιστα

της Ηλείας, όπου ανήκε η Ολυμπία, γνώρισε μεγάλα πλούτη και αύξηση του

πληθυσμού της. Ο θεσμός της εκεχειρίας πρωτοκαθιερώθηκε με την αναδιοργάνωση

των Αγώνων κατά τον 8ο αι. π. Χ. Υπεύθυνοι γι' αυτό

θεωρούνται οι βασιλείς της Ηλείας, της Πίσας και της

Σπάρτης, Ίφιτος, Κλεοσθένης και Λυκούργος

αντίστοιχα, οι οποίοι σύναψαν συνθήκη με διαρκή ισχύ,

τη λεγόμενη ιερή εκεχειρία. Ο αρχικός στόχος ήταν να

σταματήσουν οι πόλεμοι ανάμεσα στους λαούς της

Πελοποννήσου, ουσιαστικά όμως επρόκειτο για μία συνθήκη σεβαστή από όλους

τους Έλληνες.

Αρκετοί μελετητές συνδέουν την εκεχειρία των Αγώνων με ανάλογες περιπτώσεις,

γνωστές κυρίως από τα ομηρικά έπη, όπου σταματούσαν οι εχθροπραξίες

προκειμένου να περισυλλεγούν οι νεκροί του πολέμου, να ενταφιαστούν και να

τελεστούν αγώνες προς τιμήν τους. Επρόκειτο για συνθήκη σεβαστή και από τις δύο

πλευρές.

Ο περιηγητής Παυσανίας αναφέρει ότι όταν επισκέφτηκε την Ολυμπία το 2ο αι. μ.

Χ. είδε να φυλάσσεται στο ναό της Ήρας, μαζί με άλλα ιερά αντικείμενα, ο χάλκινος

δίσκος, ο λεγόμενος του Ιφίτου, όπου είχε αναγραφεί το κείμενο της εκεχειρίας.

Σύμφωνα με αυτό, οι περιοχές της Ήλιδας και της Ολυμπίας κηρύσσονταν ιερές και

απαγορευόταν στο εξής η παρουσία στρατευμάτων στα χώματά τους.

Η εκεχειρία αναγγελλόταν σε όλο τον ελληνικό κόσμο και υποχρέωνε τις πόλεις

που συμμετείχαν με αθλητές στους Αγώνες και είχαν αποδεχτεί τις ιερές σπονδές να


απέχουν από πολεμικές επιχειρήσεις κατά τη διάρκειά της. Η περίοδος αυτή

διαρκούσε από ένα μήνα έως τρεις, όσο δηλαδή χρειαζόταν για τους αθλητές και τους

επισκέπτες να φτάσουν ανενόχλητοι στο ιερό της Ολυμπίας, να παρακολουθήσουν τα

αγωνίσματα και να επιστρέψουν στις πόλεις τους ασφαλείς. Χάρη στο θεσμό αυτό, οι

Ολυμπιακοί Αγώνες κέρδισαν μεγάλη φήμη στις ελληνικές πόλεις. Η περιοχή μάλιστα

της Ηλείας, όπου ανήκε η Ολυμπία, γνώρισε μεγάλα πλούτη και αύξηση του

πληθυσμού της.

Ωστόσο, κατά τη διάρκεια των ετών που διοργανώθηκαν οι Ολυμπιακοί Αγώνες

δεν έλειψαν και οι περιπτώσεις παραβίασης της ιερής εκεχειρίας. Το 420 π. Χ. η

Σπάρτη αποκλείστηκε από τους Αγώνες με πρόστιμο 2.000 μνων, επειδή επιτέθηκε

στο Λέπρεο, ενώ το 362 π. Χ. οι Ηλείοι πολέμησαν εναντίον των Πισατών μέσα στον

ίδιο το χώρο του ιερού.

Συνοπτικά οι όροι της εκεχειρίας ήταν οι ακόλουθοι:

Όλες οι εχθροπραξίες σταματούσαν, ενώ το κράτος των Ηλείων ανακηρυσσόταν

ουδέτερο και προσβάσιμο σε όλους. Οι αθλητές και οι επισκέπτες από πόλεις που

βρίσκονταν σε εμπόλεμη κατάσταση μπορούσαν να ταξιδέψουν με ασφάλεια μέσα

από εχθρικές περιοχές. Στρατός και όπλα απαγορεύονταν στα εδάφη της Ηλείας.

Κατά τη διάρκεια της εκεχειρίας αναστελλόταν η εκτέλεση θανατικής ποινής.

Ελλανοδίκες

Ήταν οι ανώτατοι άρχοντες στα αρχαία Ολύμπια. Ο πρώτος ελλανοδίκης αυτών

των αγώνων ήταν ο Ίφητος, ο βασιλιάς της Ηλίδας. Οι ελλανοδίκες των Ολυμπιακών

αγώνων εκλέγονταν από τους Ηλείους, οι οποίοι είχαν την οργάνωση των Ολυμπίων.

Ανάμεσα στις αρμοδιότητες τους ήταν να εξετάζουν αν οι αθλητές είχαν τα

απαιτούμενα προσόντα για να πάρουν μέρος στους αγώνες ή αν τηρούσαν τους

κανονισμούς των αγώνων. Όταν άρχιζαν οι αγώνες, οι ελλανοδίκες ντυμένοι με

πορφυρή στολή και στεφανωμένοι, κήρυτταν την έναρξη των αγώνων. Κατά την

διάρκεια των αγώνων, επέβλεπαν για την αυστηρή τήρηση των αγωνιστικών κανόνων

και αποφάσιζαν σε ποιον ανήκει η νίκη. Τους νικητές τους στεφάνωναν με κότινο

(στεφάνι από αγριελιά).

Οι Ελλανοδίκες διασφάλιζαν με την διαιτησία των αγώνων και είχαν ως ιερό

καθήκον να διατηρούν το επίπεδο και την κληρονομιά των Αγώνων, καθώς και να

καθιστούν σίγουρο ότι οι κανόνες τηρούνται. Αρχικά επονομάζονταν Αγωνοθέτες,


που αποδίδεται ως «διοργανωτές των αγώνων», αλλά αργότερα ονομάστηκαν σε

Ελλανοδίκες.

Αρχικά υπήρχε μόνο ένας Ελλανοδίκης, αλλά αυτό άλλαξε, φτάνοντας μέχρι και

δώδεκα μέλη και αργότερα κατέληξαν στους δέκα το 348 π.Χ. Επόπτευαν τις

διοργανώσεις, με έναν ανώτερο Ελλανοδίκη ως επιτηρητή.

Οι Ελλανοδίκες επιλεγόταν από τους κατοίκους της Ήλιδας, διότι η Ήλιδα ήταν

υπεύθυνη για τη διοργάνωση των Αγώνων. Αρχικά η θέση ήταν κληρονομήσιμη,

αλλά αυτό μεταβλήθηκε, και ένας Ηλείος από κάθε μια από τις άρχουσες οικογένειας

εκλεγόταν για Ελλανοδίκης . Η θέση τους διαρκούσε μόνο για μία Ολυμπιάδα, και

διοργανωνόταν εκλογές για κάθε επακόλουθη Ολυμπιάδα.

Εκτός του να είναι κριτές και διαιτητές οι Ελλανοδίκες ήταν επίσης οι γενικοί

διοργανωτές, και ήταν παρόντες σε κάθε τελετή και γεγονός που διαδραματιζόταν,

έχοντας την τιμή του να απονείμουν τους κότινους και τα φύλα φοίνικα στους

νικητές. Επίσης ήταν αναμενόμενο να αστυνομεύουν τους Αγώνες.

Στη περίοδο των δέκα μηνών πριν την έναρξη των αγώνων, οι Ελλανοδίκες ζούσαν

σε ένα ειδικά κατασκευασμένο κτήριο στην Ήλιδα, το Ελλανοδικαίον. Το κτήριο

αυτό ήταν κοντά στα Γυμνάσια, όπου και οι αθλητές προετοιμάζονταν για τους

αγώνες. Καθ’ όλη τη διάρκεια της παραμονής τους στο Ελλανοδικαίον ,

εκπαιδεύονταν από τους Νομοφύλακες , σε θέματα που αφορούσαν κανονισμούς και

περιορισμούς του αγώνα.

Μια άλλη αποστολή των Ελλανοδικών ήταν το να επιτηρούν την προπόνηση των

αθλητών, όπου και επέλεγαν τους καλά προπονημένους, και απέρριπταν αυτούς που

δεν απέδιδαν σε ένα ικανοποιητικό επίπεδο. Οι προπονητές του κάθε αθλητή έπρεπε

να είναι παρών, αλλά δεν μπορούσαν να επέμβουν αλλιώς θα τιμωρούνταν αναλόγως.

Οι Ελλανοδίκες αξιολογούσαν κάθε αθλητή στην συμπεριφορά, τον χαρακτήρα και

το ήθος, και επιπρόσθετα σε πιο συνήθη χαρακτηριστικά όπως δύναμη, αντοχή και

αντίσταση. Οι εγκεκριμένοι αθλητές γραφόταν σε μια ειδική λίστα που ονομάζονταν

Λεύκωμα.

Δύο μέρες πριν τους αγώνες, οι αθλητές που τηρούσαν της προϋποθέσεις , έφευγαν

από την Ήλιδα και πήγαιναν στην Ολυμπία, με μία πομπή που οδηγούνταν από τους

Ελλανοδίκες.

Οι Ελλανοδίκες ήταν περίφημοι για την αμεροληψία τους, και το κοινό είχε υψηλό

σέβας γι’ αυτούς. Καθώς η δωροδοκία και οι εξαπατήσεις ανάμεσα στους αθλητές

ήταν κάτι το συχνό, υπήρξε μόνο μία καταγεγραμμένη διαφθορά κριτή, όπου ένα

http://el.wikipedia.org/wiki/Ήλιδα

http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Ολυμπιάδα_(περίοδος)&action=edit&redlink=1


Ελλανοδίκης νίκησε δύο ιππικούς αγώνες. Για να παραμείνουν αμερόληπτοι και

έντιμοι οι Ελλανοδίκες δεν είχαν το δικαίωμα να συμμετάσχουν στους Αγώνες .

Οι ποινές στους παραβάτες

Ο αθλητής που παραβίαζε τους κανονισμούς έπρεπε να τιμωρηθεί. Έπρεπε να

πληρώσει πρόστιμο. Αν ο ίδιος δεν είχε χρήματα, το πρόστιμο το πλήρωνε η πόλη

του. Με τα χρήματα αυτά φτιάχνονταν αγάλματα του Δία, «οι Ζάνες». Στη βάση τους

γράφονταν οι παραβάτες και η πόλη τους. Μπορείς να φανταστείς τι ντροπή ήταν για

κάποιο αθλητή να παραβιάσει τους Ολυμπιακούς κανονισμούς; Το ίδιο και για την

πόλη του. Τα αγάλματα αυτά τα τοποθετούσαν πριν από την είσοδο των αθλητών στο

στάδιο. Αυτή ήταν μια καλή υπενθύμιση για τους αθλητές.

Η προετοιμασία των αθλητών

Δύο ήταν οι απαραίτητες προϋποθέσεις για την συμμετοχή των αθλητών στους

Ολυμπιακούς αγώνες, έπρεπε να είναι Έλληνες, γεννημένοι ελεύθεροι από γονείς

ελεύθερους πολίτες. Ως Έλληνες είχαν κοινή θρησκεία, ήθη, έθιμα, ιδανικά. Ως

ελεύθεροι πολίτες αποτελούσαν μέλη μιας κοινότητας κι είχαν τις ίδιες αντιλήψεις για

την υπόσταση του ελεύθερου ατόμου που γυμναζόταν για να γίνει άριστος. Όσοι

ήθελαν να λάβουν επισήμως μέρος στην Ολυμπιάδα έπρεπε να προπονηθούν στην

πατρίδα τους τουλάχιστον έξι μήνες πριν τους αγώνες. Οι αθλητές όφειλαν να

παρουσιαστούν στην Ήλιδα, έδρα της διοργανώτριας πόλης, ένα μήνα πριν από την

έναρξη των αγώνων. Η συγκεκριμένη διάταξη τηρούνταν με μεγάλη αυστηρότητα

από τους διοργανωτές των αγώνων. Το διάστημα αυτό ήταν απαραίτητο στους

ελλανοδίκες για να ελέγξουν την προέλευση των αθλητών και τη φυσική τους

κατάσταση, ώστε να αποκλείσουν από τους αγώνες όσους δεν ήταν ικανοί να

ανταποκριθούν στο μεγάλο συναγωνισμό. Συναναστρεφόμενοι καθημερινά τους

αθλητές, έκριναν εκτός από τις ικανότητες και τα προσόντα τους, το ήθος και τον

χαρακτήρα τους.

Επίσης, η μέθοδος προγύμνασης και το είδος των ασκήσεων αποφασίζεται από

άλλον ελλανοδίκες, και όχι απ’ τον προπονητή, με δική του πρωτοβουλία και χωρίς

κανέναν περιορισμό οργανώνει τα πάντα, σύμφωνα με τις συγκεκριμένες συνθήκες

που ισχύουν κάθε φορά. Και ο ελλανοδίκης έχει το μαστίγιο στη διάθεσή του, όχι

μόνο για τον αθλητή αλλά και για τον προπονητή και το χρησιμοποιεί σε κάθε

περίπτωση ανυπακοής στις διαταγές του. Και όλοι είναι υποχρεωμένοι να


συμμορφώνονται με τις διαταγές των ελλανοδικών, καθώς αυτοί που τις παραβιάζουν

μπορούν να αποβληθούν από τους αγώνες αμέσως.

Παράλληλα οι αθλητές προπονούνταν στα δύο γυμναστήρια και τη μια παλαίστρα

της Ήλιδας. Εκεί αποδείκνυαν έμπρακτα ότι γνώριζαν και εφάρμοζαν τους κανόνες

του «ευ αγωνίζεσθαι», τους οποίους διδάσκονταν στα γυμνάσια των πόλεων από τις

οποίες προέρχονταν. Κατά τη διάρκεια της μηνιαίας προετοιμασίας των αθλητών, οι

κριτές είχαν την υποχρέωση να τους κατανέμουν σε κατηγορίες, ανάλογα με την

ηλικία τους. Στα Ολύμπια υπήρχαν οι κατηγορίες των ανδρών και των παίδων, ενώ σε

άλλους αγώνες συναντάμε και την κατηγορία των «αγένειων» (εφήβων).

Για την προπόνησή του ο αθλητής άλειφε το σώμα του με λάδι ελιάς και κατόπιν

το κάλυπτε με καθαρή άμμο. Αυτός ο συνδυασμός τον βοηθούσε να ρυθμίζει την

θερμοκρασία του, αλλά και τον προστάτευε από τον ήλιο και το ραβδί του προπονητή

του που μπορεί να χτυπούσε εάν δεν εκτελούσε σωστές όλες τις ασκήσεις.

Μετά την προπόνηση ο αθλητής χρησιμοποιούσε την στλεγγίδα (είδος ξύστρας)

για να αφαιρέσει τον ιδρώτα, το λάδι και την άμμο από το δέρμα του. Τελείωνε

καθαρίζοντας το σώμα του με νερό κι ένα σφουγγάρι. Κατά την διάρκεια των αγώνων

οι αθλητές φρόντιζαν το σώμα τους κατά τον ίδιο τρόπο. Αρχικά οι νέοι γυμνάζονταν

(γυμνός >γυμνάσιο) στα ίδια τα αγωνίσματα υπό την επίβλεψη του παιδαγωγού, που

φρόντιζε και για την εκπαίδευσή τους. Αργότερα όμως, επειδή οι αντιλήψεις για την

σωματική αγωγή των νέων άλλαξαν χάρη στη συμβουλή, κυρίως, της ιατρικής, η

επίβλεψη των αθλητών ανατέθηκε σε ειδικούς προπονητές, που ήταν συνήθως

παλαίμαχοι αθλητές.

Έχουν επιβιώσει τρεις ονομασίες για τους ανθρώπους που ασχολούνταν με τη

σωματική εκπαίδευση και την προπόνηση των αθλητών στην αρχαιότητα: γυμναστές,

που καθόριζαν το πρόγραμμα της άσκησης, παιδοτρίβες, οι οποίοι επέβλεπαν την

προπόνηση, και αλείπτες, που έκαναν μαλάξεις με λάδι.

Πολλοί νικητές τιμούσαν τους γυμναστές και τους παιδοτρίβες στήνοντας το

άγαλμα δίπλα στο δικό τους. Από τα πέρατα του ελληνικού κόσμου φθάνουν θεατές

για να προσφέρουν θυσίες στους θεούς και στους ήρωες και να παρακολουθήσουν

τους αγώνες της Ολυμπίας. Ξεκινούν από τις άκρες του γνωστού κόσμου, από τον

Κιμμέριο Βόσπορο και την Κυρήνη, από τη Μεγάλη Ελλάδα και τις μικρασιατικές

πόλεις για να χαρούν το λαμπρότερο θέαμα της αρχαιότητας.

Οι πιο φτωχοί με τα πόδια, οι πλουσιότεροι έφιπποι ή με άμαξες συγκεντρώνονται

στην κοιλάδα του Αλφειού, ποιητές, φιλόσοφοι, πολιτικοί, τύραννοι, αλλά και απλοί


πολίτες και χωρικοί.

Είναι η ευκαιρία της ζωής τους για να δουν από κοντά το άγαλμα του Διός στην

Ολυμπία (ένα από τα επτά θαύματα του αρχαίου κόσμου). Μοναδική ευκαιρία για

ανάδειξη του έργου των ποιητών, για μετάδοση των φιλοσοφικών ιδεών, για τιμές

στους στρατηγούς και τους πολιτικούς. Ευκαιρία για επικοινωνία και ανταλλαγή

ιδεών, κάτι που απλόχερα κάνουν οι Έλληνες σε αντίθεση με τους κρυψίνους

Αιγυπτίους. Ανάμεσα στις επιδείξεις που γίνονταν κατά καιρούς στην Ολυμπία

ξεχώρισε εκείνη του Ηροδότου: ο Ηρόδοτος πρώτος διάβασε την ιστορία του στον

οπισθόδομο του ναού του Διός και οι συγγραφείς της αρχαιότητας παραδίδουν ότι

μεταξύ του ακροατηρίου του ήταν και ο νεαρός τότε Θουκυδίδης.

Όλοι έχουν το δικαίωμα να παρακολουθήσουν τους αγώνες. Όλοι, ακόμα και οι

βάρβαροι και οι δούλοι. Όλοι, εκτός από τις παντρεμένες γυναίκες…"Αγεωμέτρητος

μηδείς εισίτω", "Κανένας αγεωμέτρητος να μην εισέλθει" έλεγε η επιγραφή στην

Ακαδημία του Πλάτωνα σύμφωνα με τον Γαληνό, "Ύπανδρος γυνή μηδεμία εισίτω"

έλεγαν και οι ραβδούχοι φύλακες του Ολυμπίου ιερού. Έτσι απαγορεύουν ρητώς και

δια ροπάλου (ράβδου για την ακρίβεια) στις γυναίκες να μπουν στο στάδιο και να

παρακολουθήσουν τους αγώνες.

Η απαγόρευση όμως δεν ίσχυε για τις νέες κοπέλες, δημιουργώντας έτσι τις

κατάλληλες προϋποθέσεις για το "νυμφοπάζαρον" της εποχής. Το δηλώνει άλλωστε

με σαφήνεια ο Παυσανίας όταν μιλά για τον αποκλεισμό των γυναικών αλλ' ουχί των

παρθένων. Κατ' αυτόν τον τρόπο οι αγνές κόρες της αρχαίας εποχής αναδεικνύονται

οφθαλμολάγνοι πρώτης τάξεως, συμφώνως τω νόμω, στα Ολύμπια αθλητικά

δρώμενα…

Η μόνη γυναίκα που παρακολουθεί τους αγώνες, είναι η ιέρεια της Δήμητρας

Χαμύνης, στην οποία δινόταν αυτό το τιμητικό αξίωμα από τους Ηλείους κάθε

τέσσερα χρόνια. Έτσι η Ρήγιλλα (ή Ρηγίλλη κατά την περιώνυμη οδό του

Κολωνακίου), η γυναίκα του Ηρώδη του Αττικού (ναι ναι, κι αυτός κατέληξε

οδωνύμιο στην ίδια περιοχή), που ευεργέτησε την Ολυμπία με την κατασκευή του

υδραγωγείου, εκλέχθηκε από τους Ηλείους ιέρεια της Δήμητρας Χαμύνης για να

μπορέσει να μπει στο στάδιο και να παρακολουθήσει τους αγώνες.

Η μόνη που παραβίασε των περί υπανδρευμένων γυναικών νόμο και δεν τιμωρήθηκε

ήταν η Καλλιπάτειρα που ήταν κόρη, αδελφή και μητέρα ολυμπιονικών. Η

Καλλιπάτειρα λοιπόν, μετά τον θάνατο του άντρα της, ανέλαβε την ιδιαίτερη

φροντίδα της προετοιμασίας του γιου της και τον έφερε στην Ολυμπία να αγωνιστεί.


Μεταμφιέστηκε τέλεια σε άντρα γυμναστή και μπήκε στο στάδιο. Όταν όμως ο γιος

της Πεισίροδος νίκησε, η Καλλιπάτειρα, ακολουθώντας το μητρικό της ένστικτο,

όρμησε στο στίβο πηδώντας το περίφραγμα που είχαν για τους γυμναστές και χωρίς

να το καταλάβει, της έπεσαν τα ρούχα. Έτσι φανερώθηκε πως ήταν γυναίκα.

Οι Ελλανοδίκες τιμώντας (και φοβούμενοι) τον πατέρα της, τα αδέλφια της και το

γιο της, που είχαν όλοι νικήσει στους Ολυμπιακούς

αγώνες, την άφησαν ελεύθερη και ατιμώρητη. Το

περιστατικό αυτό όμως στάθηκε αφορμή να θεσπιστεί

ένας κανονισμός, σύμφωνα με τον οποίο και οι

γυμναστές έπρεπε να είναι γυμνοί στους αγώνες.

Όσοι ήθελαν να λάβουν μέρος στην Ολυμπιάδα

έπρεπε να προπονηθούν στην πατρίδα τους

τουλάχιστον δέκα μήνες πριν τους αγώνες.

Οι αθλητές όφειλαν να παρουσιαστούν στην Ίλιδα ένα μήνα πριν από την έναρξη

των αγώνων. Το διάστημα αυτό ήταν απαραίτητο στους ελλανοδίκες για να ελέγξουν

την προέλευση των αθλητών και τη φυσική τους κατάσταση, ώστε να ανταποκριθούν

στον μεγάλο ανταγωνισμό. Εκτός από τα σωματικά προσόντα των αθλητών οι

ελλανοδίκες έκριναν το ήθος και το χαρακτήρα τους.

Το έπαθλο των αγώνων

Σύμφωνα με την μυθολογία ο εφευρέτης του αθλητισμού και ο θεμελιωτής των

Ολυμπιακών Αγώνων ήταν ο Ιδαίος Ηρακλής, ο οποίος φύτεψε για πρώτη φορά

αγριελιά στην Ολυμπία. Ο Κρητικός Κουρήτης ή

Ιδαίος Δάκτυλος Ηρακλής είχε φέρει την αγριελιά από

τον Βορρά ή από την πατρίδα του, την Κρήτη. Ο

Ιδαίος Ηρακλής είχε τέσσερα αδέρφια, τον Παιωναίο,

τον Επιμίδη, τον Ιάσιο και τον Ίδα. Ο μεγαλύτερος

αδερφός τους πήγε κάποια μέρα στην Ολυμπία για να

τρέξουν. Ήταν ο πρώτος αγώνας δρόμου που έγινε

στον κόσμο! Ο Ηρακλής στεφάνωσε τον νικητή με ένα κλαδί από την ελιά που είχε ο

ίδιος φυτέψει εκεί. Κι από τότε έμεινε η συνήθεια να στεφανώνουν με κλαδιά –

στεφάνια αγριελιάς τους νικητές των Ολυμπιακών αγώνων. Πράγματι, το μοναδικό

βραβείο («άθλον») για τους νικητές των Ολυμπιακών Αγώνων ήταν ένα στεφάνι

φτιαγμένο από τον «κότινο», δηλαδή την άγρια ελιά. Ο κότινος καθιερώθηκε, ως


έπαθλο, από τον Ίφιτο, ύστερα από χρησμό του Μαντείου των Δελφών, την έκοβε

πάντα δε από την «Καλλιστέφανο» ελιά ένα μικρό αγόρι (του οποίου ζούσαν και οι

δυο γονείς του). Το παιδί αυτό πήγαινε στην ελιά και έκοβε με χρυσό ψαλίδι τόσα

ακριβώς κλαδιά όσα και τα αγωνίσματα των Ολυμπιακών. Έπειτα το πήγαινε στο ναό

της θεάς Ήρας, όπου και τα τοποθετούσε πάνω σε χρυσελεφάντινη τράπεζα. Οι

ελλανοδίκες έπαιρναν από εκεί τα κλαδιά, έφτιαχναν στεφάνια και τα πρόσφεραν ως

έπαθλο στους αθλητές. Οι νικητές θεωρούνταν πρόσωπα σεβαστά, τα οποία η θεία

χάρη και η εύνοια των θεών τους βοήθησε να κερδίσουν. Επίσης δια του στεφανιού

της ελιάς μεταβιβάζονταν σε αυτούς όλες οι θεϊκές δυνάμεις. Τον ίδιο ακριβώς

συμβολισμό είχαν και οι κόκκινες μάλλινες κορδέλες που στόλιζαν το μέτωπο ή τα

μπράτσα των αθλητών.

Το στεφάνι της ελιάς ήταν η μεγαλύτερη διάκριση για κάθε αθλητή αλλά και για

κάθε απλό πολίτη (το ρήμα «στέφω» ήταν συνώνυμο του αμείβω).Σε κανέναν άλλο

λαό το στεφάνι της νίκης δεν θεωρήθηκε το υπέρτατο αγαθό που

θα μπορούσαν να χαρίσουν οι θεοί στον άνθρωπο.

Πηγή έμπνευσης αποτελεί και στις μέρες μας ο κότινος, το

στεφάνι της ελιάς, αφού επιλέχθηκε να είναι το σύμβολο της

Ολυμπιάδας του 2004 στην Αθήνα. Σύμβολο ειρήνης και

συμφιλίωσης των λαών.

Ιππικοί Αγώνες

Τα ιππικά αγωνίσματα τελούνταν στην Ολυμπία και περιελάμβαναν ιπποδρομία

κελήτων, αγώνισμα με αναβάτη και τέλειο ίππο (άλογα ενός έτους) που

συμπεριλήφθηκε το 648 π.Χ., κάλπη (ιπποδρομία φοράδων) το 496 π.Χ.,

και ιπποδρομία πώλων το 256 π.Χ.

Ο ιππόδρομος ήταν πλατύς, επίπεδος, ανοιχτός χώρος όπου η αφετηρία και το

τέρμα ορίζονταν με ένα στύλο. Ένας δεύτερος μικρός στύλος, η νύσσα, όριζε το

σημείο καμπής, το οποίο ήταν και το πλέον επικίνδυνο για ατυχήματα. Ο ίδιος ο

στίβος χωριζόταν κατά μήκος μ’ ένα λίθινο ή ξύλινο χώρισμα, που ονομαζόταν

έμβολο, δίπλα στο οποίο έτρεχαν τα άλογα και τα άρματα. Είναι γνωστό ότι το

τέθριππο συμπλήρωνε δώδεκα γύρους του στίβου (ο ποιητής Πίνδαρος αποκαλεί τον

αγώνα δωδεκάδρομον). Η συνωρίς και το τέθριππο πώλων έτρεχαν οχτώ γύρους, ενώ

η συνωρίς πώλων τρεις. Πολύ λίγα είναι γνωστά για τους κανόνες των ιππικών

αγώνων. Είναι γνωστό ότι δεν επιτρεπόταν η λοξοδρόμηση μπροστά από τους


άλλους, εκτός κι αν ξέφευγε κανείς μπροστά, ώστε να αποφεύγονται οι συγκρούσεις.

Στην Ολυμπία απέναντι από τη νύσσα υπήρχε ένας στρογγυλός βωμός, ο Ταράξιππος,

που προκαλούσε πανικό στα άλογα. Πιθανότατα, αυτό να σχετίζεται με τη θέση του

ήλιου, ο οποίος, αφού οι αγώνες ξεκινούσαν το απόγευμα, βρισκόταν στη φάση της

δύσης και στη στροφή τύφλωνε τα ζώα, με αποτέλεσμα να γίνονται ατυχήματα.

Αρματοδρομία

Η αρματοδρομία διεξάγονταν σε ιδιαίτερο στάδιο, το «ιπποδρόμιο», αγνώστων

σήμερα διαστάσεων. Το μοναδικό ιπποδρόμιο που διασώζεται σήμερα στην Ελλάδα

βρίσκεται στο Λυκαίο όρος και έχει μήκος 300 μέτρα, ή ενάμιση σταδίου, και

πλάτους εκατό μέτρων. Το ιπποδρόμιο της Ολυμπίας πρέπει κατά τα λεγόμενα του

Παυσανία να είχε μεγαλύτερο πλάτος. Ο μηχανισμός εκκίνησης ήταν εφεύρεση του

Κληοίτα, την οποία τελειοποίησε ο Αριστείδης. Στο ένα άκρο του ιπποδρομίου ήταν

κτισμένος ο στρογγυλός βωμός του Ταράξιππου, αφού τα άλογα πάθαιναν

απροσδόκητα πανικό όταν περνούσαν από το σημείο αυτό. Οι αρματοδρομίες

ξεκινούσαν με τις πρώτες ηλιαχτίδες τα χαράματα και διαρκούσαν μέχρι το

απόγευμα.

Πάλη

Η πάλη ήταν πολύ δημοφιλές άθλημα. Σύμφωνα με τον μύθο ο Θησέας ήταν αυτός

που ανακάλυψε την τεχνική της πάλης, έτσι ώστε ο νικητής να μην είναι εξαρτημένος

μόνο από την φυσική του σωματική δύναμη, αλλά από την τεχνική, την ευελιξία και

την γρηγοράδα των κινήσεών του. Ο έφηβος Κρατίνος φημίστηκε όχι μόνο για την

νίκη του, αλλά και για την καλαισθησία των κινήσεων του.

Στην πάλη διακρίνουμε δύο αγωνίσματα. Στο πρώτο ο αθλητής είχε σκοπό να ρίξει

τον αντίπαλο τρεις φορές με τους ώμους στο χώμα, ενώ στο δεύτερο ο αγώνας

συνεχιζόταν ακόμα και στο έδαφος, μέχρι που ο νικημένος αναγκαζόταν να

παραδεχτεί την ήττα του σηκώνοντας το χέρι.

Πυγμαχία

Η πυγμαχία ήταν βίαιο και συχνά θανατηφόρο αγώνισμα. Τα χέρια ήταν

ενισχυμένα με χοντρά δερμάτινα λουριά από τον αγώνα μέχρι τις γροθιές, ενώ τα

δάχτυλα έμεναν ακάλυπτα για να κλείνουν σχηματίζοντας γροθιά. Τα λουριά μπορεί

να ήταν ενισχυμένα με σβολάκια από μολύβι ή καρφιά. Σε περίπτωση που ο αγώνας

κρατούσε πολύ ώρα χωρίς νικητή, οι αγωνιστές έπρεπε να κάνουν την ονομαζόμενη

«κλίμακα». Δηλαδή οι πυγμάχοι έστεκαν ακίνητοι χωρίς να αμύνονται ή να


αποφεύγουν το χτύπημα, ενώ εναλλακτικά αντάλλασσαν χτυπήματα μέχρι που ένας

από τους δυο κατέρρεε. Αν και πολλές μαρτυρίες έχουμε για τα φοβερά και αιματηρά

τραύματα του αγωνίσματος, η τέχνη της πυγμαχίας ήταν άλλη. Νικητής ήταν αυτός

που κατόρθωνε να μην χτυπηθεί. Ακόμα καλύτερα ήταν αυτός που κατόρθωνε να μην

χτυπηθεί αλλά ούτε και να χτυπήσει τον αντίπαλο, κάνοντάς τον απλά να

καταρρεύσει εξουθενωμένος από τις άκαρπες επιθετικές προσπάθειές του.

Παγκράτιο

Το δυσκολότερο άθλημα στους Ολυμπιακούς αγώνες ήταν αναμφισβήτητα το

παγκράτιο. Ήταν συνδυασμός της πάλης και της πυγμαχίας. Ο νικητής έπρεπε να

νικήσει συνδυάζοντας την ευελιξία αλλά και την δύναμη της γροθιάς, συμβολίζοντας

έτσι τον ηρωικό αγώνα του άοπλου πολεμιστή στην μάχη. Σε αντίθεση με την

καθεαυτού πυγμαχία, οι αθλητές του παγκρατίου αγωνίζονταν με γυμνά χέρια και δεν

χτυπούσαν με την γροθιά, αλλά με τα δάχτυλα της πυγμής. Δυο θρυλικοί αθλητές του

παγκρατίου έμειναν στην ιστορία, ο Θεαγένης και ο Πολυδάμας.

Πένταθλο

Το πένταθλο αποτελείτο από πέντε επί μέρους αγωνίσματα, τροχάδην, άλμα, πάλη,

δισκοβολία και ακόντιο. Οι αθλητές του πένταθλου ήταν φημισμένοι για την

καλαισθησία του αρμονικά γυμνασμένου σώματός τους. Η διεξαγωγή του πένταθλου

άρχιζε με την ρίψη δίσκου ή με το άλμα, και συνέχιζε με την ρίψη ακοντίου, τον

αγώνα δρόμου και την πάλη. Η προκαταρκτική εξάσκηση που γινότανε στα αθλητικά

γυμναστήρια συμπεριλάμβανε τέσσερις κατηγορίες άλματος, τοάλμα ύψους (επί

τόπου), άλμα ύψους (με φόρα), άλμα μήκους και άλμα βάθους, ενώ στους

Ολυμπιακούς αγώνες μνημονεύεται μόνο το άλμα μήκους. Το άλμα συνοδευόταν από

τους ήχους της φλογέρας που έπαιζε το «Πύθιο άσμα». Η εκκίνηση γινόταν από μια

ελαστική σανίδα, τον «βατήρα», ενώ οι αθλητές χρησιμοποιούσαν ένα βοηθητικό

όργανο, τους «αλτήρες».

Ο κανονισμός του αθλήματος επέβαλε στον αθλητή να προσγειωθεί όρθιος και να

σταθεί ακίνητος ακριβώς στο σημείο της επαφής του με το έδαφος. Το σημείο της

πιθανής προσγείωσης ήταν ανασκαμμένο για να είναι το χώμα λίγο πιο μαλακό.

Συχνά συναντάμε σε σχετικές αγγειογραφίες την αξίνα η οποία χρησίμευε για την

εκσκαφή του σκληρού από την ξηρασία καλοκαιρινού εδάφους, ή για να σημαδεύουν

στο χώμα την επίδοση. Η δισκοβολία ήταν αγώνισμα βολής που εξελίχτηκε από την

ρίψη πέτρας στην μάχη, και διεξάγονταν αρχικά με απλές πέτρες κάπως μεγάλων

http://el.wikipedia.org/wiki/Αξίνα


διαστάσεων, όπως συμπεραίνουμε από ένα αρχαιολογικό εύρημα στον χώρο της

Ολυμπίας. Ο Όμηρος μνημονεύει επίσης τον λίθινο δίσκο των Φαιάκων.

Η τεχνική ρίψης δίσκου είναι απαθανατισμένη σε πολλές αγγειογραφίες, ανάγλυφα

και ανδριάντες, το πιο φημισμένο από αυτά είναι ο παγκόσμια γνωστός δισκοβόλος

του Μύρωνα. Το ακόντιο ήταν επίσης εμπνευσμένο από το αντίστοιχο πολεμικό ή

κυνηγετικό όπλο, αν και στην προκειμένη μορφή ήταν ειδικά κατασκευασμένο για

αποκλειστική αθλητική χρήση. Ήταν κοντύτερο, λεπτότερο και ελαφρότερο, ενώ

κατέληγε σε μακρύ μυτερό άκρο. Στην μέση του κονταριού ήταν προσαρμοσμένη η

«αγκύλη», που ήταν λουράκι ή θηλιά για να υποβοηθάει τον αθλητή στην εξακόντισή

του, χωρίς όμως να είναι εξακριβωμένη η ακριβής λειτουργία της αγκύλης. Επίσης

δεν είναι γνωστό αν το ακόντιο ήταν άθλημα βολής ή σκοποβολής. Τα αγωνίσματα

δρόμου και πυγμαχίας παρουσιάστηκαν πιο πάνω.

Δισκοβολία και ακοντισμός

Η δισκοβολία ήταν αγώνισμα βολής που εξελίχτηκε από την ρίψη πέτρας στην

μάχη, και διεξάγονταν αρχικά με απλές πέτρες κάπως μεγάλων διαστάσεων, όπως

συμπεραίνουμε από ένα αρχαιολογικό εύρημα στον χώρο της Ολυμπίας. Ο Όμηρος

μνημονεύει επίσης τον λίθινο δίσκο των Φαιάκων. Η τεχνική ρίψης δίσκου είναι

απαθανατισμένη σε πολλές αγγειογραφίες, ανάγλυφα και ανδριάντες, το πιο

φημισμένο από αυτά είναι ο παγκόσμια γνωστός δισκοβόλος του Μύρωνα. Το

ακόντιο ήταν επίσης εμπνευσμένο από το αντίστοιχο πολεμικό ή κυνηγετικό όπλο, αν

και στην προκειμένη μορφή ήταν ειδικά κατασκευασμένο για αποκλειστική αθλητική

χρήση. Ήταν κοντύτερο, λεπτότερο και ελαφρότερο, ενώ κατέληγε σε μακρύ μυτερό

άκρο. Στην μέση του κονταριού ήταν προσαρμοσμένη η «αγκύλη», που ήταν λουράκι

ή θηλιά για να υποβοηθάει τον αθλητή στην εξακόντισή του, χωρίς όμως να είναι

εξακριβωμένη η ακριβής λειτουργία της αγκύλης. Επίσης δεν είναι γνωστό αν το

ακόντιο ήταν άθλημα βολής ή σκοποβολής.

Αγώνες δρόμου

Πρόκειται για ένα από τα παλαιότερα αγωνίσματα. Η πρώτη

αναφορά σε αυτό γίνεται στον Όμηρο, στην Ιλιάδα, όπου νικητής

ανακηρύχθηκε ο Οδυσσέας. Σύμφωνα με την παράδοση, ο Ιδαίος

Ηρακλής, πρόγονος του γενάρχη των Ηλείων, ήταν εκείνος που

πρώτος οργάνωσε το άθλημα του δρόμου. Επιπλέον, όρισε το

http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Δισκοβόλος&action=edit&redlink=1


http://el.wikipedia.org/wiki/Μύρων



http://el.wikipedia.org/wiki/Μύρων


μήκος του σταδίου (600 πόδια) στην Ολυμπία, έβαλε τους αδελφούς του Κουρήτες να

αγωνιστούν και στεφάνωσε το νικητή με στεφάνι από αγριελιά.

Τα παιδιά διδάσκονταν από μικρή ηλικία τις τεχνικές και τη φιλοσοφία του δρόμου

και η συνεχής, καθημερινή άσκησή τους σε αυτόν αποτελούσε βασικό μέρος της

αγωγής τους. Άλλωστε, και ο Πλάτων στους Νόμους του έχει τονίσει τη σημασία του

αγωνίσματος στη γενικότερη προετοιμασία των νέων στον πόλεμο

Στάδιον

Ονομάστηκε ο απλός αγώνας δρόμου και ήταν το πρώτο αγώνισμα που

καθιερώθηκε. Μέχρι τους 15ους Ολυμπιακούς αγώνες οι αθλητές που έπαιρναν μέρος

φορούσαν μια μικρή ποδιά, ενώ αργότερα αγωνίζονταν εντελώς γυμνοί,

επιδεικνύοντας την επίδοσή τους στο πολεμικό βάδισμα και τρέξιμο. Τέρμα ήταν το

σημείο που βρίσκονταν το βραβείο, ενώ οι θεατές στέκονταν δεξιά και αριστερά κατά

μήκος της αμμώδους διαδρομής που είχε μήκος εξακοσίων Ολυμπιακών ποδιών (περ.

192 μέτρα). Οι αθλητές ανταγωνίζονταν σε ομάδες τεσσάρων. Οι επί μέρους νικητές

ανταγωνίζονταν μεταξύ τους, επίσης σε ομάδες τεσσάρων. Οι έφηβοι αγωνίζονταν

μόνο στο απλό «στάδιο», δηλαδή στον αγώνα δρόμου μιας διαδρομής. Ο Παυσανίας

μνημονεύει επίσης τον αγώνα δρόμου των «Ηλίων παρθένων», οι οποίες έπαιρναν

μέρος ντυμένες με έναν κοντό χιτώνα, τον δεξιό ώμο γυμνό και τα μαλλιά λυτά.

Η διαδρομή του «οπλιτόδρομου» είχε μήκος δύο «σταδίων», και οι πολεμιστές

αρχικά φορούσαν τον πλήρη εξοπλισμό (περικεφαλαία, κνημίδες, ασπίδα) και

αργότερα ήταν γυμνοί και κρατούσαν μόνο ασπίδα.

Δόλιχος

Ήταν δρόμος αντοχής όπου οι αθλητές έπρεπε να καλύψουν απόσταση 7-24

στάδια(1400μ-4.800μ).Το αγώνισμα αυτό εισήχθη στο πρόγραμμα στη 15η

Ολυμπιάδα(720π.Χ) και ως πρώτος νικητής αναφέρεται ο Άκανθος από τη Λακωνία.

Επίσης ο δόλιχος θεωρείται ότι προήλθε από τις αποστάσεις που διένυαν οι

κήρυκες της ιερής εκεχειρίας και οι ημεροδρόμοι (ή δρομοκήρυκες), οι αγγελιαφόροι

δηλαδή που μετέφεραν ειδήσεις και μηνύματα σε όλη τη χώρα.

Δίαυλος

http://el.wikipedia.org/wiki/Οπλίτης_δρόμος


Δρόμος ταχύτητας, με διπλή διαδρομή του σταδίου, απόσταση δηλαδή 1200

ποδιών. Αντιστοιχεί με το σημερινό δρόμο των 400 μέτρων. Ο δίαυλος εισήχθη στους

Ολυμπιακούς Αγώνες στη 14η ολυμπιάδα(724π.Χ).

Αρχικά, το αγωνιστικό πρόγραμμα περιελάμβανε μόνο το «στάδιο», τον αγώνα

δρόμου, και περιοριζόταν σε μια μόνο ημέρα. Στη 14η Ολυμπιάδα (724 π.Χ.)

προστέθηκε ο «δίαυλος» (διπλός αγώνας δρόμου). Στη 15η Ολυμπιάδα (720 π.Χ.)

καθιερώθηκε ο «δόλιχος» (αγώνας δρόμου μεγάλου μήκους), ενώ οι 18οι Ολυμπιακοί

αγώνες (708 π.Χ.) διευρύνονται με το «Πένταθλο» και την πάλη. Είκοσι χρόνια

αργότερα (23η Ολυμπιάδα, 688 π.Χ.) προστέθηκε η «πυγμή», και αργότερα (25η

Ολυμπιάδα, 680 π.Χ.) η αρματοδρομία του τέθριππου (ζυγός τεσσάρων ίππων).

Τριάντα δύο χρόνια αργότερα (33η Ολυμπιάδα, 648 π.Χ.) προστέθηκαν οι

ιπποδρομίες και το «Παγκράτιο» που συνδυάζει πάλη και πυγμαχία. Τα αγωνίσματα

εφήβων περιορίζονταν στον αγώνα δρόμου, το Πένταθλο και την πάλη.

Στην 65η Ολυμπιάδα (520 π.Χ.) καθιερώνονται ο «οπλιτόδρομος» (αγώνας

δρόμου ανδρών με πολεμική στολή) και στην 66η Ολυμπιάδα (516 π.Χ.) ο δρόμος και

η πάλη παίδων. Στην 93η Ολυμπιάδα (408 π.Χ.) καθιερώθηκε και η αρματοδρομία με

ζυγό δύο αλόγων. Για μια μικρή περίοδο (70ή - 71η Ολυμπιάδα) έγινε πειραματικά

καθιέρωση αρματοδρομίας με φοράδες και μουλάρια, ενώ την 99η Ολυμπιάδα (384

π.Χ.) εμφανίζονται αρματοδρομίες τεσσάρων και αργότερα (128η Ολυμπιάδα, 268

π.Χ.) δύο πουλαριών, και δώδεκα έτη αργότερα (256 π.Χ.) ιππασία σε πουλάρι.

Οι Ολυμπιακοί ήταν καθαρά αθλητικοί αγώνες χωρίς μουσικό διαγωνισμό όπως

συνηθιζόταν στις άλλες παρόμοιες εορτές. Μια μοναδική εξαίρεση είχε γίνει επί

Νέρωνα, καθώς και στην 96η Ολυμπιάδα όπου έγινε διαγωνισμός τρομπέτας, χωρίς

όμως μουσικό κριτήριο.

Οι Ολυμπιάδες πέρασαν τις δύο, τις τρεις ημέρες και τελικά έφτασαν να διαρκούν

πέντε ημέρες.

Ολυμπιακοί αγώνες και ιδεολογία του αθλητισμού στην αρχαία Ελλάδα

Οι Ολυμπιακοί Αγώνες υπήρξαν θεσπέσιο λατρευτικό-αθλητικό θέσμιο των

αρχαίων Ελλήνων, με σύνδρομο ποιοτικό-ηθικό βίωμα, πριν ήδη από την μάχη του

Μαραθώνα και τη μάχη των Πλαταιών. Χαρακτήριζε τους ΄Έλληνες, ήδη στον όγδοο

αιώνα π.Χ., η εύτολμη και δημιουργική δράση και η συναίσθηση χρέους προς τον

άθλο και την άμιλλα, ιδιαίτερα τους πρωτοπόρους μεταξύ τους όπως και η έξοχη

μυθολογία τους υπαγόρευε, καίριο στοιχείο του πολιτισμού τους, έργο θαυμαστής




http://el.wikipedia.org/wiki/Πάλη




http://el.wikipedia.org/wiki/Παγκράτιο










ποιητικής φαντασίας, εμψυχωτικής του εξωανθρώπινου κόσμου, εξυψωτικής του

ανθρωπίνου βίου. Τα έπη του Ομήρου, διάσπαρτα έστω ακόμη, λάξευαν τη

συνείδηση των Ελλήνων προς ηρωικό ήθος. Από τους στίχους της Ιλιάδας ηχούσε το

βαρύηχο παράγγελμα «αιέν αριστεύειν και υπείροχον έμμεναι άλλων». Ο ηθικά

ωραιότερος ήρωας του Ομήρου, δεν καταδεχόταν να ζει ως «άχθος αρούρης», δηλαδή

να επιζεί απλώς χωρίς να μεγαλουργεί. Από τους στίχους της Οδύσσειας αντηχούσε η

ρητή έξαρση της αξίας του αθλητισμού και η αξιολογική αντιδιαστολή του προς την

ενασχόληση αποκλειστικά σε κερδοφόρα εμποροναυτική δράση _ από τον Αλκίνοο (θ

103) και τον Λαοδάμα (θ 147-148) και από τον Ευρύαλο (θ 159-164).

Στην ηθικό-ποιητική αυτή ατμόσφαιρα και ως οιονεί συμπλήρωμα θρησκευτικής

λατρείας θεσπίστηκαν οι Ολυμπιακοί αγώνες στην αρχαία Ελλάδα όπως και οι άλλοι

πανελλήνιοι αθλητικοί αγώνες, «Ίσθμια», «Νέμε », «Πύθια». Μάλιστα, ο ιερός χώρος

της Ολυμπίας υπήρξε χώρος όχι μόνο αθλητικών αγώνων, αλλά και μαντείου επίσης.

Η λειτουργία μαντείου όμως ατόνησε με το πέρασμα του χρόνου και πολύ ενωρίς

αναδείχτηκε η Ολυμπία ως χώρος της κορυφαίας αθλητικής πανηγύρεως των

Ελλήνων.

Η θέσπιση των Ολυμπιακών αγώνων είναι αδύνατον να ενταχθεί με ακρίβεια σε

ορισμένη στιγμή του ιστορικού χρόνου, καθώς είναι βυθισμένη στην αχλύ των

θρύλων, με θεούς και ημιθέους φερόμενους ως ιδρυτές και πρώτους Ολυμπιονίκες.

Αντανακλούν άλλωστε οι θρύλοι αυτοί και τις πολιτικές περιπέτειες της περιοχής της

Ολυμπίας, καθώς η κυριαρχία της εναλλασσόταν μεταξύ των Ηλείων και των

Πισατών προπάντων, και μόνο από το 570 π.Χ. εμπεδώθηκε οριστικά η υπαγωγή της

Ολυμπίας στην εξουσία των Ηλείων. Το πιθανότερο λοιπόν είναι, ότι θεσπίστηκαν οι

Ολυμπιακοί αγώνες από τους Ηρακλείδες, ύστερα από την «κάθοδο» τους και την

επέκταση της παρουσίας των αιτωλοδωρικών φύλων έως την Πισάτιδα. Επικράτησε

τότε και η λατρεία του Διός στην Ολυμπία. Και πλάστηκε τότε, φαίνεται, και ο

θρύλος, ότι ίδρυσε του Ολυμπιακούς αγώνες ο Ηρακλής, ο Ιδαίος, με τους συνοδούς

του από την Κρήτη Κουρήτες. Ως ιδρυτής, εξ άλλου, των Ολυμπιακών αγώνων στην

ιστορική πραγματικότητα φέρεται ο βασιλεύς των επήλυδων αυτών αιτωλο-δωρικών

φύλων Όξυλος. Καίρια όμως φαίνεται υπήρξε η ανακαίνισή τους από τον απόγονό

του Ίφιτο, καθώς με αυτήν συνδέεται και η θέσπιση της σύνδρομης των αγώνων

πανελλήνιας εκεχειρίας, επιτελεσμένη, με την επέμβαση και του Ιερού των Δελφών,

από τον Ίφιτον αυτόν και τον βασιλέα της Σπάρτης Λυκούργο και τον βασιλέα της

Πίσας Κλεοσθένη.


Χρονική αφετηρία, κάπως στερεή, για την παρακολούθηση της ιστορίας των

Ολυμπιακών αγώνων παρέχει το έτος 776 π.Χ., δεκτό συμβατικά ως χρονολογία των

πρώτων Ολυμπιακών αγώνων, εναρκτήρια και της πρώτης Ολυμπιάδας. Μοναδικό

αγώνισμα τότε ήταν ο δρόμος ενός σταδίου, 129,27 μέτρων, και ολυμπιονίκης υπήρξε

ο Ηλείος Κόροιβος, ενώ η διάρκεια των αγώνων ήταν μια ημέρα μόνο. Από τους

δέκατους τέταρτους ολυμπιακούς αγώνες, το 724 π.Χ., άρχισε η τέλεση και άλλων

αγωνισμάτων, ώστε να γίνουν στους κλασσικούς χρόνους δέκα οκτώ, και η

διεξαγωγή τους να διαρκεί πέντε ημέρες, από την 77η Ολυμπιάδα, το 472 π.Χ. και

ύστερα . Διαδοχικά είχαν ενταχθεί ο δίαυλος, δηλαδή ο δρόμος δύο σταδίων, το 724

π.Χ., ύστερα η πάλη και το πένταθλο το 708 π.Χ., ύστερα η πυγμαχία το 688 π.Χ., και

ύστερα άλλα ακόμη.

Διεξάγονταν οι Ολυμπιακοί αγώνες ανά τετραετία και σε θερινή εποχή πάντοτε,

συγκεκριμένα το πενθήμερο από επόμενη του θερινού ηλιοστασίου πανσέληνο. Από

την έβδομη Ολυμπιάδα έπαθλο των νικητών καθιερώθηκε, μετά χρησμό του

Δελφικού Μαντείου, ο κότινος, δηλαδή στεφάνι από κλαδί της ιερής αγριελιάς, της

βλαστημένης έξω από τον οπισθόδομο του ναού του Διος, της «καλλιστεφάνου

ελαίας». Τα κλαδιά της έκοβε «παις αμφιθαλής».

Η σύνδρομη των Ολυμπιακών αγώνων «εκεχειρία», διάρκειας αρχικά ενός μηνός,

ύστερα δύο και τελικά τριών μηνών, άρχιζε με την αναγγελία των αγώνων και

συνεχιζόταν και ύστερα από τη λήξη τους, ώστε να γίνεται ακίνδυνα η προσέλευση

των αθλητών και των συγγενών τους και των θεατών και η επιστροφή στις πατρίδες

τους. Η αναγγελία των αγώνων γινόταν από τους «σπονδοφόρους», δηλαδή πολίτες

Ηλείους, στεφανωμένους με κλαδιά ελιάς, περιερχόμενους τις πόλεις με ραβδί

κήρυκα στο χέρι. Στη διάρκεια της «εκεχειρίας» απαγορεύονταν οι μεταξύ Ελλήνων

εχθροπραξίες, η διακίνηση οπλοφόρων στην Ηλεία και η εκτέλεση θανατικής ποινής,

και αντίστροφα επιτρεπόταν η διέλευση των αθλητών και των άλλων προς και από

την Ολυμπία διαμέσου του εδάφους και πόλεων εμπόλεμων προς την πατρίδα τους.

Και ξεκινούσαν τότε από τις διάφορες περιοχές παρουσίας των Ελλήνων, έως και

από την Κάτω Ιταλία και Σικελία και τα ανατολικά παράλια του Αιγαίου και τη

Βόρειο Αφρική, αθλητές και συνοδοί τους και θεατές, για να μετάσχουν ή να

παρευρεθούν στους Ολυμπιακούς αγώνες και να ζήσουν ολίγες ημέρες, στη

μεγαλειώδη αυτή πανήγυρη των Ελλήνων, ενωμένων σε ηθική έξαρση και σε

ατμόσφαιρα εορταστική, με υπερνίκηση των μεταξύ τους συγκρούσεων. Και

προσέρχονταν, εκτός από το πλήθος των ανεπισήμων θεατών, και αντιπρόσωποι


επίσημοι των πόλεων, οι «θεωροί», αλλά και πανελλήνιες προσωπικότητες διάσημες,

ρήτορες, ποιητές και μουσικοί. Η επιτόπια διαμονή, σε ώρα μάλιστα καύσωνος,

ενείχε πολλή δυσκολία. Το προς και από την Ολυμπία ταξίδι επίσης ήταν επίπονο ή

και πολυήμεο, καθώς γινόταν με ίππους είτε ιπποκίνητες άμαξες ή και πεζή.

Φαντάζεσθε, τι ζήλος και τι πίστη εμψύχωνε όσους μετείχαν στον πανελλήνιο αυτό

συναγερμό.

Οι αθλητές, Έλληνες μόνο και με παρελθόν άψογο ηθικά, όφειλαν να φθάσουν ένα

μήνα πριν από την έναρξη των αγώνων και να προπονηθούν και να δοκιμασθούν επί

τόπου στη διάρκεια του μηνός, αλλά και να έχουν υποβληθεί σε προπόνηση

προηγουμένως επί δέκα μήνες τουλάχιστον.

Την φροντίδα για τη διοργάνωση των Ολυμπιακών αγώνων είχαν

οι «Ελλανοδίκες». Το αξίωμά τους αρχικά ήταν ισόβιο, και μάλιστα κληρονομικό,

ενωρίς όμως είχε γίνει αιρετό και με κλήρο, ενώ η θητεία τους περιορίσθηκε για μια

Ολυμπιάδα. Ο τίτλος τους υποδηλώνει την αποστολή τους και το εθνικό εύρος των

αγώνων. Σαν να εκτεινόταν η δικαιοδοσία τους επί τους πανέλληνες. Και σαν να ήταν

για ολίγες ημέρες η Ολυμπία οιονεί πρωτεύουσα της Ελλάδος. Εξ άλλου, ο ιερός

χώρος της Ολυμπίας είχε ίσως και ορισμένα μυθικής πηγής δικαιώματα

προβαδίσματος προς τις άλλες περιοχές της Πελοποννήσου τουλάχιστον. Ας μη

λησμονούμε, ότι με τον χώρος της Ολυμπίας συνδεόταν η δράση του θρυλικού

Πέλοπος και ότι η ονομασία ολόκληρης της νοτίως του Ισθμού χερσονήσου

υποσήμαινε περιέλευσή της κάπως υπό την κυριαρχία του: Πέλοπος νήσος,

Πελοπόννησος.

Οι Ελλανοδίκες, τελικά δέκα, εκλέγονταν μεταξύ των Ηλείων πολιτών, και

υποβάλλονταν σε δεκάμηνη εκπαίδευση, ώστε να εκμάθουν τους κανονισμούς των

αγώνων και γενικά ν' αποκτήσουν τα προσόντα για την ορθή και αυστηρή προπόνηση

ων αθλητών, για την άψογη διεύθυνση των αγωνισμάτων και ανάδειξη των νικητών,

ή και για τη μη άμετρη επιβολή ποινών. Είχαν βοηθούς τον αλυτάρχη και τους

αλύτες, αλλά και μαστιγοφόρους και ραβδούχους. Υπό την εποπτεία τους υπηρετούσε

και άλλο πολλαπλό προσωπικό για την προετοιμασία και στη διάρκεια των αγώνων.

Η επιτυχία των Ολυμπιακών αγώνων ήταν κύριο μέλημα των υπεύθυνων για τη

διακυβέρνηση της Ήλιδας. Η μεγαλοπρεπέστατη σ' αυτούς εκπροσώπηση των

πόλεων, και προπάντων η νίκη των αθλητών κάθε μιας, ήταν μέλημα έντονο των

αρχόντων και του λαού της. Η Σπάρτη, από 720 π.Χ. έως 586 π.Χ. είχε πετύχει, ώστε

από τους 81 γνωστούς ολυμπιονίκες οι 46 να είναι σπαρτιάτες.


Άρχιζαν οι Ολυμπιακοί αγώνες με ιεροτελεστία και με την ορκωμοσία των

αθλητών εμπρός στο άγαλμα του Ορκίου Διός. Ορκίζονταν οι αθλητές ότι θα

αγωνισθούν τίμια. Ορκίζονταν επίσης και οι γυμναστές, καθώς και οι πατέρες είτε οι

πρεσβύτεροι αδελφοί των αθλητών, ότι είχαν αυτοί προπονηθεί επί δέκα μήνες. Αλλά

και οι Ελλανοδίκες ορκίζονταν, ότι θα είναι αμερόληπτοι, όπως και ότι δεν θα

αποκαλύψουν τους λόγους των αποφάσεών τους. Ακολουθούσε η διεξαγωγή των

αγωνισμάτων, ενώ την τρίτη ημέρα γινόταν, ως πράξη λατρείας του Διός, θυσία

εκατό βοδιών.

Οι επιδόσεις των αθλητών ήταν συχνά εξαίρετες. Ότι όμως ενδιέφερε, ήταν

προπάντων η άμιλλα και η Νίκη, όχι και οι επιδόσεις καθ' εαυτές, όπως και όσο

ενδιαφέρουν στην εποχή μας. Άλλωστε δεν υπήρχαν και χρονόμετρα, ώστε να είχαν

μετρηθεί με ακρίβεια οι επιδόσεις των δρομέων. Έχουν όμως περισωθεί περιγραφές

είτε αφηγήσεις για επιβλητικές επιτεύξεις αθλητών, ενδεικτικές του θαυμασμού των

θεατών γι' αυτές, και άρα της μεγαλοσύνης των επιδόσεών τους.

Προπάντων εξ άλλου, έως και τους κλασσικούς χρόνους τουλάχιστον, γνήσια και

βαθιά ήταν η βίωση των ολυμπιονικών, ότι μιμούνταν κάπως τους άθλους θεών και

ημιθέων, των πρώτων εκείνων ολυμπιονικών του θρύλου, ευφρόσυνα και δοξαστικά

για τη γενιά τους. Μαρτυρούν και οι ολυμπιακοί ύμνοι του Πινδάρου,

αριστουργήματα ποιητικά, εξυμνητικά όχι μόνο του ολυμπιονίκη, αλλά και της γενιάς

του και της πατρίδας του, σε τόνο μεταρσιωτικό προς τον κόσμο του μύθου.

Μέγιστο υπήρξε για τους Έλληνες το κύρος των Ολυμπιακών αγώνων και σχεδόν

ιστορικά υπερβατό. Τι άλλο σημαίνει, ότι και σε περίοδο πολέμου, του φοβερού

αυτού σπασμού της Ιστορίας, ίσχυε η προκήρυξη και μόνη των Ολυμπιακών Αγώνων

για να παύσουν οι πολεμικές μεταξύ Ελλήνων επιχειρήσεις; Τι άλλο σημαίνει, ότι από

το 400 π.Χ. περίπου, ο ιστορικός χρόνος άρχισε να μετριέται και η χρονολόγηση των

ιστορικών γεγονότων να επιτελείται με βάση τις διαδοχικές Ολυμπιάδες,

ονομασμένες η κάθε μια και με το ένδοξο ήδη όνομα του πρόσφατου ολυμπιονίκη

στο αγώνισμα του ενός σταδίου; Είναι δυο ηθικοί τίτλοι εξαίσιοι των Ολυμπιακών

αγώνων, ότι με την προκήρυξή τους έπαυαν οι μεταξύ Ελλήνων εχθροπραξίες και ότι

με αναφορά σ'αυτούς προσδιοριζόταν η χρονολογία των Ελλήνων.

Από τους δύο αυτούς ηθικούς τίτλους φαίνεται ήδη, πόσο ήταν σπουδαίο στοιχείο

του ελληνικού πολιτισμού οι Ολυμπιακοί αγώνες, ως κορυφαία πανηγυρική

αναγνώριση της συμβολής του αθλητισμού στην ευόδωση της ελληνικής παιδείας ή

και της επιβολής του αγωνιστικού ήθους στη διάπλαση της ελληνικής βιοτροπίας-


έστω και αν η πανηγυρική αυτή αναγνώριση ενείχε και στοιχεία θρησκευτικά.

Εκφραστικώτατη για την καταξίωση του αθλητισμού στη συνείδηση του λαού των

Ελλήνων της κλασικής εποχής είναι η περίφημη πρόσρηση προς τον Διαγόρα,

ολυμπιονίκη από τη Ρόδο και πατέρα ολυμπιονικών, «Κάτθανε, Διαγόρα, ουκ ες

Όλυμπον αναβήσει», ότι υποσημαίνει εξάντληση των ορίων της προσιτής για τον

άνθρωπο ευδαιμονίας, από το γεγονός των νικών πατέρα και υιών στους

Ολυμπιακούς αγώνες. Εξ άλλου, ο Πίνδαρος στον ύμνο του για τον Διαγόρα δεν

παραλείπει να εξάρει και το σεμνό ήθος του Ρόδιου αυτού ευπατρίδη ως χάρισμά του,

έκγονο και της ανατροφής του με την ορθοφροσύνη ενάρετων πατέρων,

προφυλακτικής του από τον κίνδυνο της αλαζονείας: «ύβριος εχθράν οδόν ευθυπορεί,

σάφα δαής ά τε οι πατέρων ορθαί φρένες εξ αγαθών έχρεον» (Ολυμπιονίκος Ζ΄ 165-

168).

Δηλωτικό της ευρύτατης επιβολής του αγωνιστικού ήθους στον βίο των Ελλήνων

είναι ότι ακόμη και οι παραστάσεις τραγωδιών, των πνευματικών αυτών

μεγαλουργημάτων, ήταν συνυφασμένες με «αγώνα» μεταξύ των ποιητών, ενώ είχαν

εξ άλλου και χαρακτήρα«διδασκαλίας». Μάλιστα, πολύ πριν από τον Φρύνιχο και τον

Αισχύλο, τους πρώτους μεγάλους ποιητές δράματος, ο ποιητής Ησίοδος φέρεται να

έχει νικήσει με ποίημά του και να έχει βραβευθεί στους αγώνες για τον νεκρό

βασιλέα της Χαλκίδας Αμφιδάμαντα. Και τα περίφημα όμως «Πύθια» στην αρχική

περίοδό τους ήταν μουσικοί «αγώνες» και μόνο από το 582 π. Χ. έγιναν και

αθλητικοί, όταν αναδιοργανώθηκαν με την επέμβαση του Σικυώνιου άρχοντα

Κλεισθένους, πάππου εκ μητρός του μεγάλου πολιτικού των Αθηνών Κλεισθένους.

Είχαν επίγνωση, άλλωστε, οι αρχαίοι Έλληνες της αξίας του αγωνιστικού ήθους, με

συνέπεια και να λάβει πλαστική μορφή η αφηρημένη έννοια του Αγώνος, δηλαδή να

στηθεί άγαλμα του Αγώνος στην Ολυμπία τα πρώτα χρόνια του πέμπτου π.Χ. αιώνος.

Η ανά τετραετία συνάθροιση πλήθους Ελλήνων στην Ολυμπία και από τις πιο

μακρινές ελληνικές πόλεις για να παρακολουθήσουν τους Ολυμπιακούς αγώνες

έμοιαζε κάποτε και να λειτουργεί ως οιονεί Εθνική Συνέλευση των Πανελλήνων, με

παρουσία ή και με απεύθυνση προς αυτή διάσημων ανδρών του πνεύματος και της

πολιτικής. Το 476 π.Χ. παρευρέθηκε στους Ολυμπιακούς αγώνες, και συγκέντρωσε

την προσοχή και τις επευφημίες του πλήθους υπέρ οιονδήποτε πρωταθλητή, ο πιο

ένδοξος τότε πολιτικός της Ελλάδος, ο αθηναίος Θεμιστοκλής, ο πρωτουργός της

νίκης των Ελλήνων στης ναυμαχία της Σαλαμίνας πριν τέσσερα χρόνια.

Στην Ολυμπιάδα του 416 π.Χ. είχε παραστεί με λάμψη πολλή ως «αχιθέωρος» των


Αθηναίων ο ανερχόμενος τότε πολιτικός Αλκιβιάδης. Στην Ολυμπιάδα του 408 π.Χ. ή

του 392 π.Χ., εκφώνησε λόγο έξοχο, έκκληση για την ένωση των Ελλήνων, ο μέγας

σοφιστής και ρήτωρ Γοργίας από τους Λεοντίνους της Σικελίας. Στην Ολυμπιάδα του

388 π.Χ. εκφώνησε λόγο σφοδρό με άμετρο πολιτικό πάθος ο ρήτωρ Λυσίας. Με

προορισμό να εκφωνηθεί στην επικείμενη Ολυμπιάδα έγραψε ο Ισοκράτης, ο

αθηναίος μέγας διδάσκαλος της ρητορικής, τον περίφημο «Πανηγυρικόν», θερμή

παραίνεση των Ελλήνων προς ομόνοια.

Χρειάζεται όμως ίσως και να μη αγνοήσομε, ότι και στην ίδια την Ελλάδα των

χρόνων της ακμής της υπήρξαν και αντιδράσεις προς την απόδοση μεγάλων,

θεωρημένων ως υπέρμετρων, τιμών στους νικητές αθλητικών αγώνων ή και προς τη

μονομέρεια της ασχολίας επαγγελματικά με τον αθλητισμό. Η κριτική αυτή συντρέχει

με κάποια ρήξη γενικότερα του κύρους του παραδοσιακού πολιτισμού των Ελλήνων,

αλλά και με φαινόμενα εκφυλισμού του γνήσιου και αγνού αθλητισμού. Ο

Ξενοφάνης, κριτικός φιλόσοφος, πρόσφυγας στη Σικελία και την Ιταλία, επικριτής

και των θεολογικών μύθων των εθνικών ποιητών, πικραμένος και από τη μη

αναγνώριση κοινωνικά της σοφίας του, ή και από τις οικονομικές του δυσχέρειες,

επικρίνει έντονα την υπερτίμηση της αξίας των αθλητικών νικών. Ο Ευριπίδης, ο

κριτικότατος επίσης μέγας τραγικός ποιητής, πικραμένος και αυτός από τη μη επάξια

τίμηση του έργου του, αλλά και απογοητευμένος από την εμφάνιση αθλητικού

επαγγελματισμού και τον τρόπο ζωής των επαγγελματιών αθλητών, έφθασε να δώσει

έκφραση και στην άμετρη γνώμη: «κακών γαρ όντων μυρίων καθ' Ελλάδα, ουδέν

κάκιον εστί αθλητών γένος». Ο Πλάτων, αντίθετα, Νεμεονίκης ο ίδιος, εξαίρει την

παιδευτική αξία του αθλητισμού, ως απαραιτήτου μάλιστα και για την ηθική

διάπλαση του ανθρώπου προς καρτερία και θεληματικότητα, εκφράζει όμως την

αποδοκιμασία του και αυτός για τη μονομέρεια της παιδείας αποκλειστικά με τον

αθλητισμό.

Οι επικρίσεις αυτές και οι επιφυλάξεις με αντικείμενο τον αθλητισμό, σύνδρομες

ευρύτερης κριτικής στοιχείων του παραδοσιακού πολιτισμού των Ελλήνων, δεν

ίσχυσαν να εξαφανίσουν το κύρος και το γόητρο των Ολυμπιακών Αγώνων. Παρά τις

αλλοιώσεις του ελληνικού πολιτισμού στην ελληνιστική εποχή και στα πρώτα χρόνια

της ρωμαιοκρατίας, ο θεσμός των Ολυμπιακών Αγώνων συνεχίζει τη λειτουργία του,

έστω και αν υπέχει κάποιες τροποποιήσεις, έκγονες του ήθους και του ύφους των

καιρών. Αποκτούν δικαίωμα συμμετοχής στους άλλοτε καθαρά ελληνικούς

Ολυμπιακούς αγώνες και οι Ρωμαίοι, μάλιστα και αυτοκράτορες της Ρώμης, όπως ο


Τιβέριος και ο Νέρων, αφού πριν ο ρωμαίος ηγέτης Σύλλας είχε λεηλατήσει το ιερό

της Ολυμπίας και είχε αποπειραθεί να μεταφέρει τους Ολυμπιακούς αγώνες στη

Ρώμη. Από τις αρχές του τρίτου μ.Χ. αιώνα, με την επέκταση της ιδιότητας ρωμαίου

πολίτη σε πλήθος λαών της Αυτοκρατορίας, διευρύνθηκε η συμμετοχή μη Ελλήνων

στους Ολυμπιακούς αγώνες. Κάτι καταλυτικό της αρχαίας φυσιογνωμίας τους, αλλά

και προμηνυτικό του κατακτημένου στην εποχή μας οικουμενικού χαρακτήρα τους.

Έως ότου, με Διάταγμα του αυτοκράτορος Θεοδοσίου του Μεγάλου, απαγορευτικό

γενικά των ειδωλολατρικών ιερών, το 393 μ.Χ., επέρχεται και η επίσημη κατάργηση

του θεσμού των Ολυμπιακών αγώνων, μετά υπερχιλιετή λειτουργία του.

Υπήρξε κάπως συμβολική για την αλλαγή των καιρών, με τον εμβαπτισμό των

παραμεσογειακών λαών στο νάμα της χριστιανικής πνευματικότητας, η επίσημη αυτή

κατάλυση των Ολυμπιακών αγώνων, ύστερα από ιστορικά βαρυσήμαντη λειτουργία

τους επί 1168 χρόνια. Οι 293 ολυμπιάδες, από το 776 π.Χ., έως το 393 μ.Χ., είχαν

αποθέσει τη σφραγίδα τους ανεξίτηλη στην Ιστορία.

Ο Πλάτων, μέγιστος φιλόσοφος και της παιδείας προβαίνει, με ικανά εφόδια και

από την εμπειρία, την αποκτημένη στην αθλητική περίοδο του βίου του, σε καίρια και

πολύ εμπεριστατωμένη έκθεση της ουσίας και αποτίμηση της αξίας του αθλητισμού.

Στο κύριο έργο του Πολιτεία γράφει: «Μετά δη μουσικήν γυμναστική θρεπτέοι οι

νεανίαι» (403 c), δηλαδή πρέπει να ανατρέφονται οι νέοι όχι μόνο με καλλιέργεια

πνευματική, αλλά και με άσκηση αθλητική. Προσθέτει μάλιστα:«Δει μεν δη ταύτη

ακριβώς τρέφεσθαι εκ παίδων δια βίου», δηλαδή πρέπει να αρχίζει η αθλητική

άσκηση του ανθρώπου στην παιδική ηλικία του και να συνεχίζεται σε όλη τη ζωή

του».

Δεν περιορίζεται ο Πλάτων να επικυρώσει με τον λόγο της φιλοσοφίας την αξία της

«γυμναστικής» στη ζωή του ανθρώπου, κάτι σύμφωνο με την πρακτική ήδη των

Ελλήνων πριν από αιώνες, αλλά και διερμηνεύει την έκταση της συμβολής της για

την ευεξία του ανθρώπου. Προς το σκοπό αυτό υποβάλλει σε κριτική τη γνώριμη

στην εποχή του, αλλά και στην εποχή μας, σχηματική αντιπαράθεση της

«γυμναστικής» προς τη «μουσική», όπως αντίστοιχα του σώματος προς την ψυχή,

ωσάν δηλαδή η «γυμναστική» να επιδρά μόνο στο σώμα, ενώ η «μουσική» επιδρά

στην ψυχή. Χαρακτηρίζει επιπόλαιη τη σχηματική αυτή αντιπαράθεση και τονίζει ότι

και η «γυμναστική», όχι μόνο η «μουσική», λειτουργεί ψυχοπλαστικά_ δηλαδή, ότι ο

αθλητισμός, εκτός από την έκδηλη και πανθομολογουμένη ευεργετική επενέργεια στη

σωματική διάπλαση και στην υγεία του ανθρώπου, έχει επίσης πολύτιμη επενέργεια


στην ψυχική του διάπλαση, και ειδικότερα στο θυμικό στοιχέιο του, καθώς τον

προικίζει με καρτερία και θεληματικότητα, και με ικανότητα να υπομένει ανθεκτικά

τις αντιξοότητες και να επιμένει δυναμικά στην προσπάθεια, εφόδιο χρησιμότατο για

την επιτυχία στον αγώνα της ζωής.

Ύστερα όμως από την έξαρση της θετικής αξίας του αθλητισμού και για την

ψυχική διάπλαση του ανθρώπου, σπεύδει ο Πλάτων να επισημάνει και τον κίνδυνο

για τον χαρακτήρα του ανθρώπου από τη μονομέρεια της αγωγής του με τη

γυμναστική τυχόν μόνο, εξ' ίσου βλαπτική προς τη μονομέρεια της αγωγής του με τη

«μουσική» μόνο τυχόν. Εξηγεί ότι «οι μεν γυμναστική ακράτω χρησάμενοι

αγριότεροι του δέοντος αποβαίνουσιν, οι δε μουσική μαλακώτεροι αυ γίγνονται η ως

κάλλιον αυτοίς» (410 d), δηλαδή όποιος έχει επιδοθεί αποκλειστικά στον αθλητισμό,

χωρίς καθόλου καλλιέργεια του πνεύματος, κινδυνεύει να γίνει άνθρωπος «αγροίκος»,

ώστε ακαλαίσθητος, σκληροτράχηλος και βίαιος, αλλά και όποιος έχει επιδοθεί

αποκλειστικά στην καλλιέργεια του πνεύματος, χωρίς καθόλου αθλητική άσκηση,

κινδυνεύει να γίνει άνθρωπος «δειλός», ώστε και υπερευαίσθητος, άβουλος και

άτολμος_ καθώς ο πρώτος εκτρέφει υπέρμετρα το «άγριον» στοιχείο της ψυχής, τη

βουλητική δύναμη, ο δεύτερος εκτρέφει υπέρμετρα το «ήμερον» στοιχείο της ψυχής,

την πνευματική ευαισθησία. Και, αφού περιγράψει και αποδοκιμάσει τις δύο αυτές

ακρότητες, προτείνει ως παιδευτικό ιδανικό την όχι άμετρη και όχι αναρμόνιστη

επίδοση του ανθρώπου και στην αθλητική άσκηση και στην καλλιέργεια του

πνεύματος, ώστε ν' αποκτήσει εναρμονισμένες και τις δύο κύριες ηθικές αρετές: και

την ανδρεία και τη σωφροσύνη.

Δεν αγνοούσε ο Πλάτων κάποιες κρίσεις αρνητικές για τον αθλητισμό, και

ιδιαίτερα για την απονομή τιμών υπέρμετρων στους πρωταθλητές, ή και γενικά για

την αξία των ειδικά χαρακτηρισμένων αθλητών. Οι κρίσεις αυτές άλλωστε ήταν

εκφρασμένες από διάσημους Έλληνες, και οι πιο γνωστές από τον ποιητή-φιλόσοφο

Ξενοφάνη και από τον φιλοσοφημένο ποιητή Ευριπίδη. Εξ' άλλου και γνώριζε ο

Πλάτων, από άμεση εμπειρία, κάποιες τάσεις άμετρες στη «δίαιτα», δηλαδή στον

τρόπο διατροφής και ζωής των αθλητών. Με τη συνθετική, λοιπόν εκπαιδευτική

πρότασή του, εναρμονιστική της «γυμναστικής» προς την «μουσικήν», απαντάει

έμμεσα και στους δύο διάσημους ποιητές και αυστηρούς κατηγόρους του

αθλητισμού, και προσπαθεί όμως να διορθώσει τον άμετρο μάλλον τρόπο ζωής

κάποιων αθλητών και προπάντων να εντάξει τον αθλητισμό στην ακέραιη τροχιά της

«ορθής παιδείας». Προς τον σκοπό αυτό δεν παραλείπει και τις ρητές συμβουλές προς


τους αθλητές να αποφεύγουν ότι δεν ταιριάζει γι' αυτούς και συγκεκριμένα τη

«μέθην» (403 e) και την εκζητημένη διατροφή και «δίαιταν», δεκτική του

χαρακτηρισμού «υπνώδης....και σφαλερά προς υγιείαν» (403e-404a), αλλά και τα

υπερεύχυμα φαγητά και υπερεύγεστα γλυκίσματα και τις ερωτικές τρυφηλότητες.

Διαλέπει ο Πλάτων κίνδυνο εκφυλισμού του αθλητισμού από ότι ονομάζει

«ποικιλίαν»- σε αντίθεση προς την «απλότητα»- δηλαδή εκτός άλλων από τις

επιτηδεύσεις προς θεαματικότητα, και αξιώνει πειστικά να παραμείνει ο αθλητισμός

απέριττος και γνήσια υπηρετικός της ανθρωπιστικής παιδείας, «απλή που και επιεικής

γυμναστική»

Ο Αριστοτέλης, ο μέγας σοφός, μαθητής, μεγαλοφυής του Πλάτωνος, διδάσκει για

την αθλητική άσκηση τα ίδια περίπου με τον απαράμιλλο διδάσκαλό του, αλλά με

ιδιαίτερη φροντίδα να αποτρέψει τις βλαπτικές συνέπειες από καταχρήσεις της

«γυμναστικής». Αποδοκιμάζει την πρόωρη άσκηση των παιδιών με αθλήματα βαριά,

ως επιζήμια για την ομαλή σωματική τους ανάπτυξη, αλλά και για την αισθητική τους

διάπλαση_ και συνιστάει να υποβάλονται σε αθλήματα ελαφρά τα παιδιά, έως ότου

εισέλθουν στην εφηβική τους ηλικία. Ως επιχείρημα υπέρ της γνώμης αυτής,

προβάλλει ότι μόλις δύο ή τρεις υπήρξαν ολυμπιονίκες ως παιδιά και ως άνδρες, ότι

δηλαδή κατά κανόνα όσοι έγιναν ολυμπιονίκες στην παιδική τους ηλικία, δεν άνθεξαν

ώστε να συνεχίσουν την πρωταθλητική τους επίδοση, αλλά με την πρόωρη

υπερπροπόνησή τους και άκαιρη καταπόνηση του οργανισμού τους αχηστεύθηκαν

για τα επόμενα χρόνια τους. Και προτείνει ως ορθή παιδεία την ακόλουθη: Αφού έχει

προηγηθεί στην παιδική ηλικία επίδοση μόνο σε αθλήματα ελαφρά, χωρίς

εξαναγκαστικά επιβεβλημένη δίαιτα και δίχως υπέρμετρη καταβολή μόχθου, ήδη με

την είσοδο στην εφηβεία επί τρία χρόνια να επακολουθήσει επίδοσή τους σε άλλα

μαθήματα, εκθρεπτικά δηλαδή της διάνοιας και της ευαισθησίας, και μόνο ύστερα

από την παρεμβολή της τρίχρονης αυτής μαθητείας σε λογισμό και ποίηση και

μουσική, με ολοκληρωμένη σχεδόν πια τη σωματική ανάπτυξη, αλλά και με

απαρτισμένη σε κάποιο βαθμό την πνευματική διάπλαση, να επιτελείται η

ανεμπόδιστη επίδοση και σε αθλήματα βαριά, καθώς και η σύστοιχή της υποβολή σε

αναγκαστική δίαιτα (Πολιτικά 1338b4-1339a10).

Επιδιώκει ο Αριστοτέλης να αποφεύγεται η μονομέρεια της γυμναστικής αγωγής

με παραμέληση της διανοητικής όπως και της αισθητικής αγωγής, θεωρεί μη

συμβιβάσιμη της ταυτόχρονη καλλιέργεια του πνεύματος και άσκηση του σώματος

(«εμποδίζων ο μεν του σώματος πόνος την διάνοιαν, ο δε ταύτης το σώμα», 1339α9-


10), ανησυχεί για την πρόωρη δηλαδή σε ηλικία παιδική, πρωταθλητική

υπερπρόπονηση, και γενικά είναι πιο συγκρατημένος στην αποτίμηση της αξίας του

αθλητισμού και ιδιαίτερα επιφυλακτικός προς την καταχρηστική λειτουργία του σε

κοινωνίες στρατοκρατίας, και την υποτιθέμενη συμβολή του για τη διάπλαση

ανθρώπων ανδρείων. Επιδοκιμάζει και ο Αριστοτέλης τον αθλητισμό, αλλά και

διαβλέπει οξύτερα κάποιες εκτροπές του παρ' όσον ο Πλάτων ή και ο Δημόκριτος

ίσως. Αυτό εξηγείται και από το επικρατέστερο ήθος της εποχής του Αριστοτέλους.

Είναι η εποχή της απαρχής του μετακλασικού Ελληνισμού. Το αγωνιστικό ήθος, το

εναρμόνιο με την κοινωνία, στις κυριότερες εκδηλώσεις της εμφανίζεται μειωμένο

στην Ελλάδα του Αριστοτέλους. Πολλές άλλες αξίες έχουν τότε προβληθεί στην

κοινωνία, ξένες προς το αγωνιστικό ήθος. Η αλκή του σώματος και της ψυχής δεν

είναι πια κύρια κοινωνική αξία. Δεν έχει εκλείψει ακόμη ο αθλητισμός από τη ζωή

των Ελλήνων, αλλά δεν έχει πια ο πρωταθλητισμός όποιο γόητρο είχε στους

περασμένους αιώνες. Άλλοτε η στέψη ου ολυμπιονίκη συμβόλιζε ή και σήμαινε κάτι

σαν μετάληψη αθανασίας όπως εκείνη των μυθικών πρώτων ολυμπιονικών, θεών και

ηρώων. Έως τον έκτο ακόμη ή και τον πέμπτο αιώνα π.Χ. οι αθλητικοί αγώνες ήταν

σύμφυτοι με την θρησκευτική λατρεία. Στο πρώτο ήμισυ του πέμπτου π.Χ. αιώνα,

θρησκεία και αθλητισμός και ποίηση και τέχνη αποτελούσαν οργανική ενότητα ζωής.

Οι πόλεις γκρέμιζαν μέρος από τα τείχη τους για να εισέλθουν σ' αυτές οι

ολυμπιονίκες σαν ημίθεοι. Ο Πίνδαρος και ο Βακχυλίδης υμνούσαν ολυμπιονίκες ή

πυθιονίκες. Ο Μύρων ο αγαλματοποιός αποθανάτιζε την κίνηση του δισκοβόλου. Ο

ομότεχνός του Πολύκλειτος θέσπιζε με το άγαλμα του δορυφόρου τον «κανόνα» του

πλαστουργημένου από την άθληση ανθρώπινου σώματος. Όταν φιλοσοφούσε ο

Αριστοτέλης για τον αθλητισμό, δεν υπήρχαν πια η θρησκευτική βίωση και η

ποιητική έξαρση των ανθρώπων, οι σύνδρομες των αθλητικών αγώνων. Άρα εξηγείται

γιατί ο Αριστοτέλης στην πολιτειολογία του πραγματεύεται για τον αθλητισμό

νηφάλια και πρακτικά, δίχως αναφορά σε θρησκευτικά στοιχεία του και χωρίς

ποιητικούς εξωραϊσμούς του.

Ότι όμως ιδιαίτερα μας ενδιαφέρει σήμερα, είναι ότι και ο ύστατος αυτός

φιλόσοφος της κλασσικής Ελλάδος καταφάσκει την έμμονη αξία του αθλητισμού

στην καθαρή υπόστασή του ως θεσμού πολύτιμου για την παιδεία, κοινωνική

λειτουργία καίρια για τον εξανθρωπισμό του ανθρώπου. Σε τέτοια έννοια ο

αθλητισμός, αποκομμένος από τη θρησκεία των αρχαίων Ελλήνων, αποτελεί σήμερα

θεσμό υπερπολύτιμο για ολόκληρη την ανθρωπότητα. Εξ' άλλου, και σήμερα ο


αθλητισμός, ο οικουμενικός ήδη, επιβάλλεται να εμπνέεται από την ηθική ευγένεια

του αρχαίου ελληνικού αθλητισμού.

Εύλογο ήδη προβάλλει το ερώτημα: Οι Ολυμπιακοί αγώνες, στοιχείο του

πολιτισμού των αρχαίων Ελλήνων, τόσο εναρμονισμένο με το πνεύμα και το ήθος

τους, εξακολουθούν και στην εποχή μας να διατηρούν την αξίας τους, ώστε ν'

αποτελούν στοιχείο του πολιτισμού, του ήδη με τάσεις προς οικουμενικές διαστάσεις,

αλλά και πολύ ανόμοιου προς τον πολιτισμό των αρχαίων Ελλήνων; Ιδιαίτερα, η

τεχνική της εργασίας, των συγκοινωνιών, του οπλισμού, τόσο διαφορετική στην

εποχή μας, δεν συνεπάγεται άραγε κρίσιμη ελάττωση της θετικής συμβολής του

αθλητισμού στην ευεξία του ανθρώπου, στην λειτουργία της κοινωνία, στην

ικανότητα προς άμυνά της;

Βέβαιο είναι, ότι δεν είναι δυνατόν οι Ολυμπιακοί αγώνες στην εποχή μας να

αποτελούν πολύτιμο στοιχείο του πολιτισμού της ανθρωπότητας σε όποιο βαθμό και

με όποιο τρόπο αποτελούσαν πριν από τόσους αιώνες στοιχείο γόνιμο και

χαρακτηριστικό του ελληνικού πολιτισμού.

Εξ' άλλου, όμως βέβαιο επίσης είναι, ότι και στην εποχή μας, ενέχουν μεγάλη αξία

οι Ολυμπιακοί αγώνες και συνιστούν πολύτιμο στοιχείο του πολιτισμού της

ανθρωπότητας καθώς αποτελούν κορυφαία, οικουμενική σύναξη πρωταθλητών προς

ανταγωνισμό προς ανταγωνισμό, και άρα παρέχουν τη δυνατότητα για την ανάδειξη

της αθλητικής αριστείας σε πανανθρώπινη κλίμακα, ώστε και αποδίδουν τιμή

αυθεντική στην Ιδέα του αθλητισμού.

Και ας μη παραγνωρίζουμε, ότι και στην εποχή μας η συμβολή του αθλητισμού για

την ευεξία του ανθρώπου δεν έχει παύσει να είναι πολύτιμη, ότι μάλιστα έχει

προσλάβει και πρόσθετη διάσταση, ως ευεργετική δηλαδή αντίδραση προς τις

βλαπτικές για τον άνθρωπο υπέρμετρες ανέσεις, τις απότοκες της υπεραναπτυγμένης

στην εποχή μας τεχνικής.

Και ας επιτραπεί να επαναλάβω σήμερα ότι και άλλοτε είχαν εκθέσει από τι ίδιο

αυτό βήμα για τη δικαίωση του αθλητισμού, από τη σκοπιά της φιλοσοφικής

ανθρωπολογίας.

Ο άνθρωπος έχει από τη φύση του όχι μόνο έφεση για συντήρηση της ζωής του,

αλλά και τάση προς αυτοϋπέρβαση, ανύπαρκτη και στα πιο εξελιγμένα ζώα. Οι

κινήσεις του ανθρώπου διέπονται από συνειδητή ψυχική ενέργεια, και όχι από το

ένστικτο απλώς, καθώς οι κινήσεις των ζώων. Αρχικά οι κινήσεις του ανθρώπου είχαν

βιοσυντηρητική προπάντων σκοπιμότητα. Με την ανάπτυξη όμως του πολιτισμού,


και την ελάττωση της ανάγκης των βιοσυντηρητικών επίμοχθων κινήσεων, ο

άνθρωπος κινδυνεύει να περιέλθει σε κατάσταση ραστώνης, απεργαστικής βαθμιαία

σωματικού εκφυλισμού. Και ιδού επεμβαίνει σωστικά για τον άνθρωπο η ψυχική

τάση του προς αυτουπέρβαση και εισάγει στην ύπαρξή του σύστημα κινήσεων,

καθαρών από βιοσυντηρητική σκοπιμότητα, είτε οικονομική είτε βιοαμυντική.

Οι καθαρές αυτές κινήσεις ενέχουν υπερνίκηση της ραστώνης, και αποτρέπουν

άρα τον κίνδυνο καχεξίας του σώματος, αλλά και του ψυχισμού του ανθρώπου, ενώ

και παροχετεύουν τον περισσευμένο δυναμισμό του, ώστε και να μη συμβαίνουν

εκσπάσεις του επικίνδυνες και για τους άλλους ανθρώπους. Το σύστημα λοιπόν αυτό

καθαρών κινήσεων είναι ο αθλητισμός, γέννημα του ηθικού πολιτισμού σε μια

ιδιαίτερα ευτυχισμένη φάση του.

Η τάση όμως του ανθρώπου γενικά προς αυτοϋπέρβαση των όρων του βίου του,

και ειδικότερα των ψυχοσωματικών επιδόσεών του, συναρτάται και προς την

κοινωνικότητα, ιδιότητα συστατική επίσης του ανθρώπου, δηλαδή πραγματώνεται και

προς άλλους ανθρώπους είτε παρακινείται και από άλλους ανθρώπους. Στοιχείο, άρα,

του αθλητισμού, θεσμίου γεννημένου από την ψυχική τάση του ανθρώπου για την

υπέρβαση των επιδόσεών του σε καθαρές κινήσεις, είναι ο λεγόμενος από τους

αρχαίους Έλληνες «αγών», η άμιλλα δηλαδή.

Συμβαίνει, όμως, κάθε δράση του ανθρώπου με διάσταση κοινωνική να υπέχει και

τον κίνδυνο παρεκτροπής. Άρα και ο αθλητισμός υπέχει τον κίνδυνο και ουτός

προσφυγής των αθλητών σε δόλιους τρόπους. Αλλά με παρέμβαση της ηθικότητας,

άλλης ανθρώπινης ιδιότητας, έστω και ως αιτήματος, θεσπίστηκε αρχαιόθεν, η

αθλητική άμιλλα να διεξάγεται με τρόπους έντιμους. Δίχως την έντιμη διεξαγωγή της

άμιλλας χάνει ο αθλητισμός την ηθική παράμετρο της ουσίας του. Με την εμπέδωση,

όμως, της έντιμης διεξαγωγής της άμιλλας έχει λειτουργήσει ο αθλητισμός και

λειτουργεί έως σήμερα και ως σχολείο ηθικής αγωγής.

Κάπως, λοιπόν, ο αθλητισμός και στην εποχή μας υπηρετεί πολλαπλά τον

άνθρωπο και την κοινωνία, οι Ολυμπιακοί αγώνες παραμένουν θεσμός πολύτιμος για

την ανθρωπότητα, με συμβολή άλλωστε και στην προαγωγή της φιλίας μεταξύ των

λαών και στην εδραίωση της ειρήνης.

Σύγχρονοι

Ολυμπιακοί Αγώνες

«Ολυμπιακοί Αγώνες 776π.Χ. – 2012μ.Χ. ένα ταξίδι 2788 χρόνων…» Σελίδα: [38]

Η κατάργηση των Ολυμπιακών αγώνων

Οι Ολυμπιακοί Αγώνες διατήρησαν την αίγλη τους σε όλη την ελληνική

αρχαιότητα και όσοι νικούσαν σε αυτούς δοξάστηκαν από λαμπρούς ποιητές, όπως

ο Πίνδαρος, ο Συμωνίδης ,ο Κείος και ο Βακχυλίδης.

Όταν όμως επικράτησαν οι Ρωμαίοι, το ευγενικό πνεύμα των αγώνων άρχισε να

νοθεύεται με βίαια θεάματα και σιγά-σιγά οι Έλληνες αθλητές αποσύρθηκαν και δεν

έπαιρναν μέρος στους αγώνες. Έτσι, ο θεσμός των Ολυμπιακών Αγώνων έχασε τη

σημασία του.

Όταν ο Χριστιανισμός έγινε η επίσημη θρησκεία της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, οι

Ολυμπιακοί θεωρούνταν πια σαν μία παγανιστική γιορτή, και το 393 π.Χ. , ο

αυτοκράτορας Θεοδόσιος απαγόρευσε τη διεξαγωγή τους. Με αυτό τον τρόπο

τελείωσε μία περίοδος χιλίων χρόνων κατά την οποία οι Ολυμπιακοί διεξάγονταν

συνέχεια κάθε τέσσερα χρόνια.

Οι Ολυμπιακοί αγώνες θύμα της ανατροπής

Το 390, ο Γότθος φρούραρχος της Θεσσαλονίκης, Βοθέριχος, συνέλαβε έναν

ηνίοχο με την κατηγορία ότι ήταν ομοφυλόφιλος, ενώ επρόκειτο να διεξαχθούν

αγώνες στον ιππόδρομο. Ο λαός ζήτησε την αποφυλάκισή του, ώστε να τον δει να

αγωνίζεται. Ο φρούραρχος αρνήθηκε. Ξέσπασαν ταραχές, που κατέληξαν στον φόνο

του Γότθου αξιωματικού. Με εντολή του Θεοδόσιου, η διοίκηση της Θεσσαλονίκης

κάλεσε τον λαό στον ιππόδρομο να θαυμάσει το θέαμα. Όταν το στάδιο γέμισε, η

γοτθική φρουρά χύθηκε στους θεατές με γυμνά ξίφη. Μέσα σε τρεις ώρες,

σκοτώθηκαν 7.000 ή, κατ’ άλλους, 15.000 «τυχαίοι» Θεσσαλονικιοί σε αντίποινα για

τον θάνατο του Βοδέριχου.

Η Εκκλησία επέβαλε στον Θεοδόσιο δέκα μήνες στέρηση των θρησκευτικών του

δικαιωμάτων. Μετά, ο αυτοκράτορας εμφανίστηκε στον ναό, ξάπλωσε προύμυτα,

ομολόγησε την αμαρτία του, ζήτησε και έλαβε συγνώμη, την οποία φρόντισε αμέσως

να ανταποδώσει. Ως πριν από έναν αιώνα, για όλα τα δεινά του κράτους έφταιγαν οι

χριστιανοί, οι οποίοι διώκονταν άγρια. Τώρα, έφταιγαν οι ειδωλολάτρες: Οι εθνικοί,

ενάντια στους οποίους ξέσπασαν φοβεροί διωγμοί. Καταστράφηκε τότε και κάθε

έργο τέχνης που θύμιζε το δωδεκάθεο.

Με διάταγμα της 24ης

Φεβρουαρίου του 391, απαγορεύτηκαν οι θυσίες, η απόδοση

τιμών ακόμα και η είσοδος σε ναούς παλαιών θεών. Οι παραβάτες αντιμετώπιζαν την

ποινή του θανάτου. Στα 393, πραγματοποιήθηκε η 293η και τελευταία Ολυμπιάδα.


Τον επόμενο χρόνο, οι Ολυμπιακοί αγώνες απαγορεύτηκαν, ενώ το χρυσελεφάντινο

άγαλμα του Δία, που ο Φειδίας είχε φιλοτεχνήσει πριν από οκτακόσια χρόνια,

μετακόμισε κομματιασμένο στην Κωνσταντινούπολη. Στην Αίγυπτο, λυσσαλέα στίφη

χριστιανών κατέστρεψαν ναούς. Στην Αντιόχεια, κομματιάστηκαν αγάλματα. Στον

Ελλαδικό χώρο και τη Ρώμη, τα νέα μέτρα αντιμετωπίστηκαν με σκεπτικισμό ή και

εχθρότητα. Για τις υπηρεσίες του στον χριστιανισμό, ο Θεοδόσιος ονομάστηκε

Μέγας.

Η στάση της Εκκλησιάς για την απαγόρευση των Ολυμπιακών αγώνων

Οι ολυμπιακοί Αγώνες είναι καρπός της αγάπης του Ελληνισμού για την άθληση

του σώματος, παράλληλα με την καλλιέργεια του πνεύματος. Ενώ όμως είχαν

αποκτήσει μεγάλη δόξα, προοδευτικά παρήκμασαν, διότι οι στεφανωτοί αθλητές

κατάντησαν να χρηματίζονται και έτσι έφθασαν σε πλήρη ανυποληψία κατά τους

ελληνιστικούς χρόνους, ώστε η κατάργησή τους το 393 μ.Χ. να είναι η μεγαλύτερη

προς αυτούς ευεργεσία.

Η αναβίωσή τους στη Γαλλία το 18ο αιώνα συνδέθηκε με την αναβίωση και της

ειδωλολατρίας. Ειδωλολατρική είναι εξ άλλου η καθιερωθείσα από το ναζιστικό

καθεστώς της Γερμανίας (1936) τελετή της αφής της ολυμπιακής φλόγας, η οποία

δυστυχώς σώζεται με το ίδιο τυπικό ως σήμερα.

Η εμπορευματοποίηση και τα οικονομικά κίνητρα κρατών και αθλητών

τραυματίζουν και σήμερα το γνήσιο αρχαιοελληνικό τους χαρακτήρα. Μελανό επίσης

σημείο που απαξιώνει περισσότερο τους Ολυμπιακούς Αγώνες είναι ότι η επίτευξη

του σκοπού της νίκης επιδιώκεται με εξουθενωτικά και καταστροφικά για τη

σωματική και ψυχική υγεία των αθλητών μέσα. Γίνεται ευρεία χρήση φαρμάκων ή

ουσιών (Dopping) και απαγορευμένων από την ιατρική δεοντολογία σωματικών ή

ψυχολογικών μεθόδων για την επιτυχία υψηλότερων επιδόσεων. Οι μέχρι σήμερα

προσπάθειες καταπολεμήσεως αυτής της τακτικής έχουν αποτύχει όψει όλων αυτών

των ασθενών πλευρών των Ολυμπιακών Αγώνων, οι οποίοι στις ημέρες μας έχουν

αποκτήσει πρόσθετους απαξιωτικούς λόγους που οδήγησαν στην παρακμή τους και

δεδομένης της συνδέσεώς τους με τη νεοειδωλολατρία από την αρχή της αναβιώσεώς

τους, η Εκκλησία χωρίς να τους απορρίψει και να τους πολεμήσει, γιατί θα

συγκρουσθεί προς την πολλά αναμένουσα από αυτούς πολιτεία, προς τους διεθνείς

επιχειρηματικούς κύκλους και προς τους απροβλημάτιστους και απρόσεκτους εκ των

Χριστιανών, πρέπει να πάρει τις δέουσες αποστάσεις. Τα οικονομικά οφέλη που


πιθανόν θα προκύψουν για την Εκκλησία δεν ισοσταθμίζουν την πνευματική ζημία

και βλάβη των νέων ιδίως ανθρώπων, οι οποίοι εμπλέκονται στο πολυδιαφημιζόμενο

κίνημα του εθελοντισμού. Οι Χριστιανοί διδασκόμαστε "υπεροράν μεν σαρκός,

παρέρχεται γαρ· επιμελείσθαι δε ψυχής πράγματος αθανάτου", διότι "τι ωφελείται

άνθρωπος, εάν τον κόσμον όλον κερδίσει, την δε ψυχή αυτού ζημιωθεί;" (Ματθ.

16/ις/26). ΑΓΩΝΙΖΟΜΑΣΤΕ ΚΑΙ ΑΓΩΝΙΟΥΜΕ .

Η νεοειδωλολατρία αποτελεί υπαρκτό ποιμαντικό πρόβλημα. Ούτε τη

μεγαλοποιούμε αλλά ούτε και αγνοούμε τη δυναμική της, η οποία οφείλεται όχι στη

γοητεία των ξεχασμένων, ανύπαρκτων και ανίσχυρων θεών, αλλά στην οικονομική

ισχύ των εισηγητών της, οι οποίοι εκδίδουν δεκάδες περιοδικών και εντύπων και σε

καθημερινή σχεδόν βάση εμφανίζονται στα τηλεοπτικά μέσα, μέρος των οποίων

ελέγχουν. Η Εκκλησία οφείλει να οργανώσει την άμυνά της, για να προστατεύσει

τους Χριστιανούς από τα ψεύδη και την προπαγάνδα.

Αθλητικές εκδηλώσεις από το 393μ.Χ. μέχρι το 1896μ.Χ.

1η πηγή

Όταν οι Ρωμαίοι κατέλαβαν την Ελλάδα, οι Ολυμπιακοί Αγώνες άρχισαν να

χάνουν τη σημασία τους και αυτό έγινε περισσότερο εμφανές όταν ο Χριστιανισμός

έγινε η επίσημη θρησκεία της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, μέχρι που 393 μ.Χ. ο

αυτοκράτορας Θεοδόσιος απαγόρευσε την διεξαγωγή τους. Αξίζει εδώ να σημειωθεί

πως το 67 μ. Χ. ήλθε στην Ελλάδα και ο αυτοκράτορας της Ρώμης Νέρωνας, ο οποίος

πήρε μέρος σε όλους τους αγώνες! Στο διάστημα δε της χρονιάς εκείνης μόνο,

«εξασφάλισε»… 1400 νίκες!!! Κατά τον 17ο αιώνα γίνονταν αθλητικές οργανώσεις

μικρής έκτασης σε κάποιες χώρες (π.χ. Αγγλία, Γαλλία, Ελλάδα) που έφεραν το

όνομα "Ολυμπιακοί αγώνες". Το 1856 ο Ε. Ζάππας εισηγείται στον Όθωνα την

αναβίωση των Ολυμπιακών Αγώνων και τρία χρόνια αργότερα πραγματοποιούνται τα

πρώτα «Ολύμπια», με παράλληλη έκθεση βιομηχανικών προϊόντων, κάτι που ήταν

μακριά από τη φιλοσοφία του Ζάππα. Το θέμα όμως άρχισε να παίρνει γενικότερο

ενδιαφέρον, μετά την ανακάλυψη των ερειπίων της αρχαίας Ολυμπίας από

Γερμανούς αρχαιολόγους, στα μέσα του 19ου αιώνα. Ο λόγιος Μηνάς Μηνωίδης, από

την Έδεσσα, που τότε δίδασκε την αρχαία ελληνική γλώσσα σε πανεπιστήμιο του

Παρισιού, μετέφρασε και δημοσίευσε το 1858 στη γαλλική το "Γυμναστικό" του

Φιλόστρατου και το συνόδευσε με κείμενό του, υποστηρίζοντας την ανάγκη της


αναβίωσης των Ολυμπιακών Αγώνων. Λίγο αργότερα, ο αθλητής και Γενικός

Γραμματέας των γαλλικών αθλητικών σωματείων, βαρόνος Πιέρ ντε Κουμπερτέν,

προσπαθούσε να δικαιολογήσει την ήττα των Γάλλων στον Γαλλοπρωσικό πόλεμο

(1870-1871), λέγοντας ότι αυτή οφείλεται στην έλλειψη της κατάλληλης φυσικής

διαπαιδαγώγησης των συμπατριωτών του, η οποία ήθελε να βελτιωθεί. Οραματιζόταν

ακόμα να ενώσει τις εθνότητες και να φέρει τη νεολαία κοντά στον αθλητισμό, για να

γίνονται πόλεμοι. Πίστευε ότι η αναβίωση των Ολυμπιακών Αγώνων θα πετύχαινε

και τους δύο πιο πάνω στόχους του.

Παρ’ ότι συνάντησε πολλά και μεγάλα εμπόδια, κατάφερε να διοργανωθούν και να

διεξαχθούν το 1896 οι πρώτοι σύγχρονοι Ολυμπιακού Αγώνες στην πόλη και τη χώρα

που τους γέννησε. Αν και οι αθλητές που πήραν μέρος τότε δεν ξεπερνούσαν τους

250, ήταν η μεγαλύτερη αθλητική διοργάνωση που έγινε ποτέ. Ο Σπύρος Λούης δε,

απέσπασε το μοναδικό χρυσό μετάλλιο στο Μαραθώνιο για τη χώρα μας. Οι Έλληνες

αξιωματούχοι και το κοινό ήταν πολύ ενθουσιασμένοι και ζήτησαν να διεξάγονται

μόνιμα στην Ελλάδα, κάτι με το οποίο δεν συμφώνησε η ΔΟΕ. Αξίζει να σημειωθεί

εδώ πως οι 75.000 θέσεις του καλλιμάρμαρου Παναθηναϊκού σταδίου, όπου

διεξήχθησαν, ήταν καθημερινά συμπληρωμένες, τη στιγμή που ο συνολικός

πληθυσμός της Αθήνας και του Πειραιά ανερχόταν σε 180.000 κατοίκους! Οι

εκτιμήσεις μιλάνε και για 50.000 ακόμη που είχαν συγκεντρωθεί την πρώτη μέρα

στους γύρω δρόμους.

2η πηγή

Γεννημένοι για να ευχαριστήσουν τους Θεούς των αρχαίων Ελλήνων, οι

Ολυμπιακοί αγώνες της αρχαιότητας πέθαναν επίσης για θρησκευτικούς λόγους. Με

την επικράτηση του Χριστιανισμού, ο αυτοκράτορας Ανατολής και Δύσης,

Θεοδόσιος Α’, θεωρώντας πως οι αγώνες ήταν ένα υπόλειμμα της ειδωλολατρείας

αποφάσισε να τους καταργήσει. Έτσι οι αγώνες της 286ης Ολυμπιάδας το 393 μ.Χ.

υπήρξαν οι τελευταίοι της αρχαιότητας.

Ο χώρος της Ολυμπίας δεν άντεξε στην εξαφάνιση των Ολυμπιακών Αγώνων. Ένα

έτος μετά την κατάργησή τους, η Ολυμπία λεηλατήθηκε, εξαιτίας μίας μάχης

ανάμεσα σε Βυζαντινούς και Γότθους. Το 426 ο Θεοδόσιος πρόσταξε να ξηλώσουν

και να κάψουν ότι απέμεινε από τον ένδοξο τόπο της Ολυμπίας. Εκατό χρόνια

αργότερα, το 526, ο ποταμός Αλφειός ξεχείλισε, σκεπάζοντας τον Ολυμπιακό χώρο


με άμμο και λάσπη. Μια σελίδα της Ιστορίας είχε πλέον κλείσει. Θα εξαφανίζονταν

λοιπόν για πάντα εκείνη η μεγάλη και θαυμαστή ανθρώπινη ιδέα; Μάλλον όχι…

Είναι γνωστό ότι κατά τον 17ο αιώνα γινόταν κάποια γιορτή η οποίο έφερε το

όνομα «Ολυμπιακοί αγώνες» στην Αγγλία. Παρόμοιες εκδηλώσεις ακολούθησαν

στους επόμενους αιώνες στην Γαλλία και Ελλάδα οι οποίες όμως ήταν μικρής

έκτασης και σίγουρα όχι διεθνείς.

Δεκατρείς αιώνες μετά την ολοκληρωτική καταστροφή της Ολυμπίας, ανάμεσα

στο 1875 και στο 1881, μια ομάδα Γερμανών αρχαιολόγων, κάτω από τη διεύθυνση

του ιστορικού Έρνστ Κούρτιους, έβγαζε στο φως τα ερείπια της Ολυμπίας,

ξεθάβοντας 130 αγάλματα και πολυάριθμα ίχνη της μεγάλης εποχής. Αυτή η

ανακάλυψη προκάλεσε στην Ευρώπη μία αναζωογόνηση του ενδιαφέροντος για τους

Ολυμπιακούς Αγώνες.

Προσπάθειες αναβίωσης των Ολυμπιακών Αγώνων από τους Έλληνες

Οι Ζάππειες Ολυμπιάδες (επίσης γνωστές εκείνη την εποχή και ως Ολύμπια),

υπήρξαν σειρά αθλητικών διοργανώσεων που έλαβαν χώρα στην Αθήνα κατά τα έτη:

1859, 1870, 1875 και 1888-1889. Αυτές οι διοργανώσεις, που ονομάστηκαν έτσι από

τον χρηματοδότη τους Ευάγγελο Ζάππα, υπήρξαν η πρώτη ουσιαστική προσπάθεια

στη σύγχρονη ιστορία για την αναβίωση των σύγχρονων διεθνών Ολυμπιακών

Αγώνων που ξεκίνησαν με πρωτοβουλία του βαρόνου Πιέρ ντε Κουμπερτέν το 1896

στην Αθήνα.

Κατά τον 19ο αιώνα ακούγονταν σποραδικές φωνές από διάφορους λογίους,

σχετικά με την αναβίωση των αρχαίων Ολυμπιακών Αγώνων και ιδεωδών. Το 1856, ο

Ευάγγελος Ζάππας, από τους πιο εύπορους εμπόρους της ελληνικής διασποράς στην

Ρουμανία και γοητευμένος από την ιδέα της Ολυμπιακής αναβίωσης, αποφάσισε να

στείλει επιστολή προς τον βασιλιά Όθωνα με την οποία θα αναλάμβανε εξολοκλήρου

την χρηματοδότηση της διοργάνωσης.

Τελικά μετά από συνεννοήσεις μεταξύ του Ζάππα και του ποιητή Παναγιώτη

Σούτσου, υπέρμαχου της ολυμπιακής αναβίωσης, σειρά άρθρων στον ελληνικό τύπο

πυροδότησε δραστικές εξελίξεις: το θέμα της πρότασης του Ζάππα έγινε ευρέως

γνωστό στο κοινό με αποτέλεσμα να γίνουν όλες οι απαραίτητες ενέργειες από το

επίσημο κράτος και να υπογραφεί το βασιλικό διάταγμα της διοργάνωσης των

Αγώνων, που αποφασίστηκε να πραγματοποιηθούν το 1859.


Ολύμπια 1859

Στις 15 Νοεμβρίου 1859, έλαβε χώρα η πρώτη προσπάθεια αναβίωσης των

Ολυμπιακών Αγώνων στην νεώτερη ιστορία. Καθώς οι εργασίες αναστήλωσης του

Παναθηναϊκού Σταδίου είχαν καθυστερήσει, οι αγώνες έλαβαν μέρος στην πλατεία

Λουδοβίκου (σημερινή πλατεία Ομονοίας). Βέβαια, παρόλο που οι αγώνες έφεραν

τον τίτλο "Ολυμπιακοί", δεν υπήρξαν παγκόσμιας εμβέλειας διοργάνωση, ο

χαρακτήρας τον αγώνων ήταν καθαρά εθνικός και οι αθλητές ήταν αποκλειστικά

ελληνικής εθνικότητας, είτε υπήκοοι του ελληνικού κράτους είτε μέλη της ελληνικής

διασποράς του εξωτερικού. Καθώς εκείνη την εποχή ο αθλητισμός, ως φαινόμενο, δεν

ήταν τμήμα της καθημερινότητας, η επιτροπή των Ολυμπίων δέχτηκε να

συμμετάσχουν άτομα από διάφορες κοινωνικές τάξεις: εργάτες, αγρότες κτλ.

Σύμφωνα με τον τύπο της εποχής συνέβησαν και διάφορα αξιοπερίεργα γεγονότα

όπως: ένας αστυνομικός, που είχε αναλάβει την φύλαξη των αθλητικών χώρων,

άφησε προσωρινά την θέση του για να συμμετάσχει ως αθλητής, όπως και ένας

υποτιθέμενος τυφλός ζητιάνος ξαφνικά θεραπεύτηκε και έλαβε μέρος ως δρομέας.

Ολύμπια 1870

Ο Ευάγγελος Ζάππας σχεδίαζε να χρηματοδοτεί σε μόνιμη βάση διοργανώσεις των

Ολυμπίων, όμως πέθανε το 1865. Άφησε αμύθητη περιουσία τόσο για την κατασκευή

μεγαλοπρεπών εγκαταστάσεων στην Αθήνα, όσο και για την κάλυψη οποιουδήποτε

κόστους σχετικά με τις διοργανώσεις αυτές, ώστε να είναι εφικτή η ανά τετραετία

πραγματοποίησή τους. Τον Ιούλιο του 1869 ανακοινώθηκε επίσημα η διοργάνωση

των δεύτερων Ολυμπίων. Η αρμόδια επιτροπή που συστάθηκε για αυτό τον σκοπό

κάλυψε όλα τα έξοδα των αθλητών που επρόκειτο να συμμετάσχουν. Οι αθλητές

υποβλήθηκαν σε τρίμηνες προπονήσεις στο ανακαινισμένο τότε Παναθηναϊκό στάδιο.

Η διοργάνωση του 1870 εγκαινίασε επίσημα το Παναθηναϊκό στάδιο, χωρητικότητας

30.000 θεατών. Όλα ήταν οργανωμένα στο έπακρο και οι αθλητές έφεραν ειδικές

ομοιόχρωμες ενδυμασίες και σανδάλια. Στις 1 Νοεμβρίου κηρύχθηκε η επίσημη

έναρξη των αγώνων. Όμως, λόγω αντίξοων καιρικών συνθηκών έπρεπε να

αναβληθούν μέχρι τις 15 του μήνα.

Περίπου 20.000 με 25.000 θεατές παρακολούθησαν 31 αθλητές σε ποικίλα

αγωνίσματα. Ταυτόχρονα με τις αθλητικές δοκιμασίες είχε διοργανωθεί και

διαγωνισμός σε εικαστικές τέχνες. Οι νικητές των αγώνων κέρδισαν και χρηματικά

βραβεία, ενώ στους τρεις πρώτους κάθε αγωνίσματος απονεμήθηκε κλάδος ελιάς.


Κατά την απονομή ορχήστρα παιάνιζε τον ολυμπιακό ύμνο, ο οποίος είχε συντεθεί

ειδικά για αυτό τον σκοπό. Οι κριτές ήταν κυρίως καθηγητές του Πανεπιστημίου

Αθηνών και ο βασιλιάς Γεώργιος Α' της Ελλάδας απένειμε τα μετάλλια στους νικητές

ενώ ηχούσε ο ύμνος. Τα Ολύμπια του 1870 είχαν μεγάλη απήχηση στον κόσμο και ο

τύπος της εποχής αφιέρωσε διθυραμβικές στήλες και αμέτρητους επαίνους λόγω της

πολύ καλής οργάνωσής τους.

Ολύμπια 1875

Ο σχεδιασμός για τα Ολύμπια του 1875 ξεκίνησε από το 1871, ενώ το 1873

ανακοινώθηκε η κατασκευή του Ζάππειου Μεγάρου Την διοργάνωση των τρίτων

Ολύμπιων την ανέλαβε ο διευθυντής του Δημόσιου Γυμνασίου Αθηνών, Ιωάννης

Φωκιανός. Ο Φωκιανός πίστευε ότι τα ιδανικά του αθλητισμού και της ευγενούς

άμιλλας μπορούσαν να υιοθετηθούν μόνο από τις πιο εύπορες και θεωρητικά πιο

πολιτισμένες και μορφωμένες κοινωνικές τάξεις. Για αυτό τον σκοπό αποκλείστηκαν

όλοι οι υποψήφιοι αθλητές πέραν των φοιτητών Πανεπιστημίου. Οι αθλητές πέρασαν

ένα στάδιο προπόνησης, έμπνευσης του ίδιου του Φωκιανού με την υποστήριξη

Γερμανών συμβούλων, στο Δημόσιο Γυμνάσιο Αθηνών. Οι αγώνες συνέπεσαν

χρονικά με βιομηχανική έκθεση από 1.200 Έλληνες και 72 ξένους εκθέτες, την

μεγαλύτερη ως τότε που είχε γνωρίσει το ελληνικό κράτος. Παρόλο όμως που έγιναν

πυρετώδεις προετοιμασίες, η διοργάνωση δεν είχε την αναμενόμενη ανταπόκριση. Ο

κόσμος που επιθυμούσε να παρευρεθεί στους αγώνες ήταν τόσος που δεν ήταν

δυνατό να συγκεντρωθούν όλοι στο στάδιο. Ο τύπος έκρινε με αρνητικά σχόλια την

διοργάνωση και ιδιαίτερα των αποκλεισμό αθλητών που ανήκαν στις εργατικές

τάξεις. Ο ίδιος ο Φωκιανός απογοητευμένος από το τελικό αποτέλεσμα παραιτήθηκε.

Όμως, οι καλλιτεχνικοί διαγωνισμοί που υπήρξαν μέρος των Ολύμπιων είχαν

τεράστια επιτυχία: 25 συνθέτες μουσικής και 25 γλύπτες και ζωγράφοι τιμήθηκαν για

την ποιότητα των έργων τους.

Ολύμπια 1888-1889

Μετά από μια μακρά περίοδο δικαστικού αγώνα μεταξύ της ελληνικής

κυβέρνησης και ορισμένων συγγενών του Ευάγγελου Ζάππα, για την τύχη της

περιουσίας του, ο Κωνσταντίνος Ζάππας, εξάδελφός του ορίστηκε ο εκτελεστής και

συνεχιστής του έργου του, σύμφωνα και με την διαθήκη του. Η ελληνική κυβέρνηση

με χρηματικά ποσά του Ζάππα κατασκεύασε γυμναστήριο, το 1878. Το Ζάππειο

Μέγαρο εκείνη την εποχή βρίσκονταν υπό κατασκευή και τα εγκαίνιά του

http://el.wikipedia.org/wiki/Ζάππειο


πραγματοποιήθηκαν στις 20 Οκτωβρίου 1888. Συνολικά τριάντα αθλητές

αγωνίστηκαν σε διάφορα αθλήματα μεταξύ των οποίων: άρση βαρών και δισκοβολία.

Το 1890, με βασιλικό διάταγμα του διαδόχου τότε Κωνσταντίνου, ανακοινώθηκε ότι

τα Ολύμπια θα διοργανώνονταν κάθε τέσσερα έτη. Η επόμενη Ολυμπιάδα ήταν να

διοργανωθεί το 1892, όμως αυτό δεν έγινε ποτέ λόγω έλλειψης κεφαλαίων. Το

Παναθηναϊκό στάδιο που θα φιλοξενούσε το 1896 τους Α' Διεθνείς Ολυμπιακούς

Αγώνες, που ξεκίνησαν με την πρωτοβουλία του Πιέρ ντε Κουμπερτέν, ήταν πλέον

διεθνούς εμβέλειας.

Αναβίωση Ολυμπιακών Αγώνων 1896

Οι Ολυμπιακοί Αγώνες αναβίωσαν το 1896 από τον Γάλλο βαρόνο βαρώνος Πιέρ

ντε Κουμπερτέν. Είναι γνωστό ότι κατά τον γινόταν κάποια γιορτή η οποία έφερε το

όνομα "Ολυμπιακοί αγώνες" στην Αγγλία. Παρόμοιες εκδηλώσεις ακολούθησαν

στους επόμενους αιώνες στην Γαλλία και Ελλάδα οι οποίες όμως ήταν μικρής

έκτασης και σίγουρα όχι διεθνείς. Το ενδιαφέρον για τους Ολυμπιακούς μεγάλωσε

όταν ανακαλύφθηκαν τα ερείπια της αρχαίας Ολυμπίας από Γερμανούς

αρχαιολόγους στα μέσα του 19ου αιώνα.

Λίγο αργότερα, ο βαρόνος Πιέρ ντε Κουμπερτέν, ο οποίος ήταν Γενικός

Γραμματέας των γαλλικών αθλητικών σωματείων, προσπαθούσε να δικαιολογήσει

την ήττα των Γάλλων στον Γαλλοπρωσικό πόλεμο (1870-1871). Πίστευε ότι ο λόγος

της ήττας ήταν επειδή οι Γάλλοι δεν είχαν αρκετή φυσική διαπαιδαγώγηση και ήθελε

να την βελτιώσει. Ο Κουμπερτέν ήθελε επίσης να ενώσει της εθνότητες και να φέρει

μαζί την νεολαία με τον αθλητισμό παρά να γίνονται πόλεμοι. Πίστευε ότι η

αναβίωση των Ολυμπιακών Αγώνων θα πετύχαινε και τους δύο πιο πάνω σκοπούς

του.

Σε ένα συνέδριο στο πανεπιστήμιο της Σορβόννης στο Παρίσι που έγινε από

τις 16 μέχρι τις 23 Ιουνίου, το 1894 παρουσίασε τις ιδέες του σε ένα διεθνές

ακροατήριο. Την τελευταία μέρα του συνεδρίου αποφασίστηκε να διεξαχθούν οι

πρώτοι μοντέρνοι Ολυμπιακοί αγώνες το 1896 στην Αθήνα, την πόλη και την χώρα

που τους γέννησε. Έτσι γεννήθηκε η Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή (ΔΟΕ) για να

διοργανώσει τους Αγώνες με πρώτο πρόεδρο τον Έλληνα Δημήτριο Βικέλα , γενικό

γραμματέα τον βαρόνο Πιέρ ντε Κουμπερτέν και μέλη προσωπικότητες από διάφορα

κράτη.

Οι πρώτοι σύγχρονοι Ολυμπιακοί Αγώνες γνώρισαν μεγάλη επιτυχία. Αν και οι

http://el.wikipedia.org/wiki/Πιέρ_ντε_Κουμπερτέν










http://el.wikipedia.org/wiki/Αρχαιολόγος

http://el.wikipedia.org/wiki/Αρχαιολόγος

http://el.wikipedia.org/wiki/19ος_αιώνας

http://el.wikipedia.org/wiki/19ος_αιώνας



















http://el.wikipedia.org/wiki/16_Ιουνίου




http://el.wikipedia.org/wiki/1894

http://el.wikipedia.org/wiki/Διεθνής_Ολυμπιακή_Επιτροπή

http://el.wikipedia.org/wiki/Δημήτριος_Βικέλας




http://el.wikipedia.org/wiki/Θερινοί_Ολυμπιακοί_Αγώνες_1896



αθλητές που πήραν μέρος δεν ξεπερνούσαν τους 250, ήταν η μεγαλύτερη αθλητική

διοργάνωση που έγινε ποτέ. Οι Έλληνες αξιωματούχοι και το κοινό ήταν

ενθουσιασμένοι και ζήτησαν να έχουν το μονοπώλιο των αγώνων. Η ΔΟΕ όμως

αποφάσισε διαφορετικά και οι δεύτεροι Ολυμπιακοί Αγώνες έγιναν

το 1900 στο Παρίσι.

Oι απόψεις των φιλόσοφων για τους αγώνες και τους αθλητές

Η νίκη στους Ολυμπιακούς και στους άλλους πανελλήνιους αγώνες αποτελούσε

για τη συνείδηση του αρχαίου κόσμου μια σημαίνουσα αξία, που τύγχανε της

συνολικής κοινωνικής αναγνώρισης. Παράλληλα με την υμνολογία και την

καλλιέργεια του αθλητικού ιδεώδους, αρκετοί φιλόσοφοι και συγγραφείς

«σχολιάζουν, κρίνουν και καμιά φορά στηλιτεύουν αθλητές και αθλήματα.

Υπεργύμναση, αλαζονεία, χρηματισμός, ακαλλιεργησία και κάθε αήθης διαγωγή

δέχονται πυρά, λεκιάζοντας την άμεμπτη σήμερα περί αθλητισμού εικόνα των

αρχαίων Ελλήνων». Μια προσεκτική ανάγνωση των επικρίσεων των στοχαστών

αρκεί για να καταδείξει, πως αιτία τους υπήρξε η κατάχρηση του μέτρου και η

μονομέρεια από την πλευρά του αθλητικού κόσμου, σε ό,τι αφορούσε την εφαρμογή

της φιλοσοφικής αρμονίας ανάμεσα στην ψυχή και στο σώμα.

Η επικριτική στάση των φιλοσόφων δεν απορρέει από μια έχθρα κατά του

αθλητισμού. Οι κατηγορίες αφορούσαν κυρίως σε μια ομάδα «πρωταθλητών», που

επιδίδονταν με μανία στη σωματική άσκηση, έχοντας ως μόνο σκοπό την αξιοποίηση

της νίκης προς ίδιον όφελος. Η κριτική ασκείται, λοιπόν, εναντίον ενός ορισμένου

τύπου αθλητών για τους οποίους δεν ευθύνεται ο ίδιος ο αθλητισμός. Όπως κι αν έχει

η κριτική αυτή δεν φαίνεται ότι άσκησε καθοριστική επίδραση στην κοινωνία, ούτε

προκάλεσε κάποιο πλήγμα στην αίγλη των Αγώνων. Η αρνητική κριτική τέλος,

επιβεβαίωνε εκ του αντιθέτου το ιδεώδες του «καλού και αγαθού» πολίτη, που

εναρμονίζει τις ανάγκες του πνεύματος και του σώματος σε μια σύνθεση που

προσδίδει αξία στα συστατικά της μέρη. Με αυτόν τον τρόπο επιβεβαιώνεται και η

αξία του «μέτρου» στην οποία βασίστηκε ολόκληρο το κλασικό οικοδόμημα και

αναδείχτηκε ως αξία διαχρονική.

Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά «η σωματική άσκηση, όμως, ενίοτε ξεπερνούσε

το μέτρο, χωρίς να συνοδεύεται δηλαδή κι από μιαν αντίστοιχη ψυχική καλλιέργεια.

Ο ιδιαίτερος τρόπος της ζωής των αθλητών, εξάλλου, μερικές φορές προκαλούσε το

δημόσιο αίσθημα, ενώ κι η απόδοση τιμών στους αθλητές έφτανε κάποτε σε όρια













υπερβολής, με αποτέλεσμα να υπερτονίζεται η αξία της σωματικής ρώμης σε

σύγκριση με τη σημασία της πνευματικής προσφοράς». Το περιεχόμενο αυτής της

παρατήρησης, όπως και άλλων που θα εξετάσουμε παρακάτω, φέρνει το πνεύμα των

αρχαίων Ολυμπιακών Αγώνων, πολύ πιο κοντά στην υλιστική μονομέρεια της δικής

μας εποχής. Αυτή η πέρα από κάθε μέτρο αναγνώριση της αθλητικής νίκης

λειτούργησε, δυστυχώς, ως βασικό κίνητρο στη συνείδηση κάποιων αθλητών, ώστε η

υπερβολική ενασχόληση με τον αθλητισμό να αποτελεί το μέσο για την εκπλήρωση

προσωπικών στόχων και φιλοδοξιών. Έτσι, η επίμονη προσπάθεια για την κατάκτηση

της νίκης και τον πρωταθλητισμό, είχε σαν αποτέλεσμα κάποιες φορές να οδηγούνται

οι αθλητές στη δωροδοκία, στο χρηματισμό και σε άλλα αθέμιτα μέσα. Αυτή η

αντίληψη, ακόμα συχνότερα, οδηγούσε τους αθλητές σε ένα μονομερή τρόπο ζωής,

που εμπόδιζε τη σφαιρική ανάπτυξη της προσωπικότητάς τους με αποτέλεσμα την

φανερή δυσαρμονία ψυχής και σώματος.

Την αρνητική κριτική, που άρχισε σταδιακά από τον 7ο π.Χ αιώνα και συνέχισε να

αυξάνεται με τη πάροδο του χρόνου όλο και περισσότερο, χαρακτηρίζει μια χρονική

σύνδεση με τις γενικότερες εξελίξεις της αρχαίας κοινωνίας. Στα τέλη του 6ου

π.Χ,

αιώνα με τον Ξενοφάνη, η κριτική κατά του αθλητισμού προσλαμβάνει για πρώτη

φορά πολιτικό και κοινωνικό χαρακτήρα. Από τον 5ο π.Χ, αιώνα παρατηρούνται

αλλαγές στο πνεύμα των αγώνων και, κυρίως, στον θρησκευτικό χαρακτήρα τους,

ενώ πολλοί αποδοκιμάζουν τη μονόπλευρη και ιδιοτελή άσκηση των αθλητών. Οι

Αγώνες αντανακλούσαν ως πανελλήνιος καθρέπτης την εικόνα και το πνεύμα της

αρχαίας κοινωνίας. Και αυτή η εικόνα, όπως την προσλάμβαναν οι πιο οξυδερκείς,

δεν ήταν καθόλου καλή. Όσο πλησιάζουμε προς την «παρακμή» των Αγώνων, οι

εκκλήσεις για τήρηση του μέτρου στην άσκηση των νέων πληθαίνουν, χωρίς όμως

αυτές οι διαμαρτυρίες να καταφέρουν να αναχαιτίσουν τον σταθερά επερχόμενο

εκφυλισμό.

Η συμμετοχή των γυναικών στους ολυμπιακούς αγώνες.

Οι Αρχαίοι ολυμπιακοί αγώνες ήταν καθαρά ανδρική υπόθεση. Όχι μόνο

απαγορευόταν η συμμετοχή των γυναικών αλλά και ακόμα η παρακολούθηση των

αγώνων από τις γυναίκες. Η μόνη γυναίκα που μπορούσε να δει τους αγώνες ήταν η

Ιέρεια της Δήμητρας Χαμύνης, που δεχόταν αυτή την τιμιτική θέση κάθε τέσσερα

χρόνια και καθόταν σε ένα βωμό μέσα στο στάδιο, απέναντι από τις θέσεις των

κριτών. Παραδοξώς όμως υπήρχαν ειδικοί αγώνες δρόμου για τις νέες κοπέλες, που


γινόταν στην Αρχαία Ολυμπία κάθε τέσσερα χρόνια. Εκεί, γινόταν ένα μόνο

αγώνισμα: ο δρόμος των 160 μέτρων και στη νικήτρια δινόταν στεφάνι ελιάς. Οι

πρώτες γυναίκες αθλήτριες προήλθαν από την Σπάρτη.

Οι γυναίκες με ελάχιστες εξαιρέσεις στο παρελθόν δεν είχαν σχέση με τον

αθλητισμό. Τα βήματα της γυναίκας στον τομέα αυτό έγιναν σιγά σιγά, αφού ο

αθλητισμός θεωρούταν ανδρική υπόθεση. Ο γυναικείος αθλητισμός άρχισε να

εμφανίζεται στα τέλη του 19ου

αι. Το ξεκίνημα των σύγχρονων ολυμπιακών αγώνων

δεν έφερε τις αναμενόμενες αλλαγές για τις αθλήτριες. Ακόμα και ο Πιερ Ντε

Κουμπερτέν, ο εμπνευστής της αναβίωσης των ολυμπιακών αγώνων, διαφωνούσε με

την συμμετοχή των γυναικών στους ολυμπιακούς αγώνες. Επίσημα, γυναίκες

συμμετείχαν για πρώτη φορά στους δεύτερους ολυμπιακούς αγώνες στο Παρίσι το

1900, σε δύο αγωνίσματα: το τένις και το γκολφ, που ήταν δραστηριότητες υψηλής

κοινωνίας. Το ποσοστό στους αγώνες ήταν 19 γυναίκες και 1206 άντρες.

Το 1936, μετά από δύο σχεδόν δεκαετίες ανταγωνισμού και διαπραγματεύσεων, η

Παγκόσμια Ομοσπονδία Στίβου και η Διεθνής Ολυμπιακή Ομοσπονδία κατάφεραν να

ενσωματώσουν και να ελέγξουν συνακόλουθα τον γυναικείο στίβο, που από τις αρχές

της δεκαετίας του 1920 είχε συγκροτηθεί μέσα από τις δικές του οργανωτικές δομές

και τους δικούς του αγωνιστικούς θεσμούς. Η Διεθνής Ομοσπονδία Γυναικείου

Αθλητισμού ιδρύθηκε τον Οκτώβριο του 1921 ως αντίδραση στην άρνηση της Δ.Ο.Ε.

να συμπεριλάβει στο πρόγραμμα των αγώνων, αγωνίσματα γυναικών στο στίβο αλλά

και σε άλλα αθλήματα. Πρωτεργάτης της F.S.F.I. ήταν η Γαλλίδα AliceMilliat.

Την επόμενη χρονιά το 1922 η F.S.F.I. διοργάνωσε στο Παρίσι τους λεγόμενους

ολυμπιακούς αγώνες γυναικών. Επρόκειτο για μια διεθνή ημερίδα στίβου με 11

αγωνίσματα, στα οποία συμμετείχαν περίπου 2000 αθλήτριες από 6 χώρες, 5

Ευρωπαϊκές και των Ηνωμένων Πολιτιών Αμερικής (Η.Π.Α.) και τα

παρακολουθούσαν 20000 θεατές. Τέσσερα χρόνια αργότερα το 1926 διοργανώθηκαν

στο Γκέτεμποργκ της Σουηδίας, με την συμπαράσταση της βασιλικής οικογένειας, οι

δεύτεροι γυναικείοι ολυμπιακοί αγώνες, μια οργάνωση ιδιαίτερα λαμπρή στις τελετές

και τις εκδηλώσεις της και εντυπωσιακή στις επιδόσεις των αθλητριών.

Η ιστορία του Σπύρου Λούη

Ο Σπύρος Λούης γεννήθηκε το 1872 στο Μαρούσι που αποτελούσε ακόμα χωριό,

αρκετά μακριά από την Αθήνα εκείνης της εποχής και καταγόταν από οικογένεια

αγροτών. Ήταν το πέμπτο και τελευταίο παιδί της οικογένειας ενώ ο πατέρας του ήταν


νερουλάς, ένα επάγγελμα στο οποίο μετέφερε νερό σε σπίτια καθώς τότε υπήρχε

έλλειψη υδρευτικού συστήματος και ο νεαρός Σπύρος δεν θα μπορούσε παρά να

βοηθάει στην οικογενειακή επιχείρηση.

Κατά τη στρατιωτική του θητεία, διακρίθηκε για την ικανότητά του να τρέχει "πιο

γρήγορα από άλογο". Όταν αποφασίστηκε να αναβιώσουν τους Ολυμπιακούς Αγώνες

το 1894, άρχισαν οι προετοιμασίες για την διοργάνωση των πρώτων σύγχρονων

Ολυμπιακών Αγώνων στην Αθήνα. Ένα από τα αγωνίσματα ήταν ο μαραθώνιος,

άθλημα που δεν είχε διοργανωθεί ποτέ μέχρι τότε. Η πρόταση είχε γίνει από τον

Γάλλο Michel Bréal, ο οποίος είχε εμπνευστεί από τον άθλο του αγγελιοφόρου

Φειδιππίδη, που είχε διανύσει την απόσταση ξεκινώντας από την πόλη του Μαραθώνα

μέχρι την Αθήνα για να αναγγείλει την νίκη των Αθηναίων στη μάχη του Μαραθώνα.

Οι Έλληνες ήταν κατενθουσιασμένοι για το νέο άθλημα και αποφάσισαν να

οργανώσουν προκαταρκτικούς αγώνες για τους Έλληνες αθλητές που θα θελαν να

δηλώσουν συμμετοχή. Διοργανωτής των προκαταρκτικών ήταν ο συνταγματάρχης του

στρατού, Παπαδιαμαντόπουλος, ο οποίος ήταν διοικητής του Λούη κατά τη διάρκεια

της στρατιωτικής του θητείας (1893-1895).

Ο πρώτος προκαταρκτικός, που ήταν συγχρόνως και ο πρώτος Μαραθώνιος

αγώνας, διοργανώθηκε στις 22 Μαρτίου. Νικητής ήταν ο Χαρίλαος Βασιλάκος με 3

ώρες, 18 λεπτά. Ο Λούης συμμετείχε στους δεύτερους προκαταρκτικούς, δύο

εβδομάδες αργότερα. Ο Παπαδιαμαντόπουλος που θυμόταν τον Λούη για την

αντοχή του στο τρέξιμο, τον είχε πείσει να δηλώσει συμμετοχή, και ο Λούης

διέσχισε την τελική γραμμή στην πέμπτη θέση, πίσω από το νικητή Δημήτριο

Δεληγιάννη. Στις 10 Απριλίου 1896 (ή στις 29 Μαρτίου σύμφωνα με το Ιουλιανό

ημερολόγιο που ήταν τότε σε χρήση στην Ελλάδα), ο Μαραθώνιος ήταν να

πραγματοποιηθεί.

O συνταγματάρχης του στρατού, Παπαδιαμαντόπουλος, έδωσε το σήμα

εκκίνησης στον Μαραθώνα. Δεκατρείς δρομείς από την Ελλάδα και τέσσερις

αθλητές από άλλα έθνη έλαβαν μέρος. Ο Γάλλος Albin Lermusiaux που είχε πάρει

και χάλκινο στα 1500 μέτρα μπήκε νωρίς μπροστά και προηγείτο. Στο Πικέρμι ο

Λούης σταμάτησε σε ένα καφενείο και ζήτησε να πιει ένα ποτήρι κρασί, λέγοντας

ότι θα τους φτάσει και θα τους προσπεράσει όλους πριν από το τέλος. Μετά το 32ο

χιλιόμετρο, ο Lermusiaux κατέρρευσε από την εξάντληση. Το προβάδισμα ανέλαβε

τώρα ο Αυστραλός Teddy Flack που πρωτύτερα είχε πάρει μετάλλιο στα 800 και

1500 μέτρα. Ο Λούης άρχισε να ελαττώνει την απόσταση, μέχρι που και ο


Αυστραλός, που δεν ήταν συνηθισμένος στις μεγάλες αποστάσεις, κατέρρευσε

μερικά χιλιόμετρα αργότερα, αφήνοντας το τελικό προβάδισμα στον Λούη.

Εν τω μεταξύ, στο στάδιο, η ατμόσφαιρα ήταν τεταμένη, ειδικά επειδή ένας

αγγελιοφόρος με το ποδήλατο είχε βιαστεί να φέρει την είδηση ότι ο Αυστραλός

προηγείτο. Ξαφνικά έφτασε και ένας άλλος αγγελιοφόρος που τον είχε στείλει

κάποιος αστυνόμος μόλις ο Λούης μπήκε μπροστά, και ανήγγειλε ότι ένας Έλληνας

ήταν πρώτος στον αγώνα δρόμου. Οι χιλιάδες θεατές άρχισαν να πανηγυρίζουν και

να τον παροτρύνουν φωνάζοντας «Έλληνα, Έλληνα!».

Ο Λούης μπήκε στο στάδιο, όπου τον υποδέχτηκε ο λαός μαζί με δυο πρίγκιπες,

τον κατοπινό διάδοχο του θρόνου Κωνσταντίνο και τον πρίγκιπα Γεώργιο και τον

κερνούσαν κρασί, γάλα, μπύρα, αυγά πασχαλινά, πορτοκαλάδα και άλλα δώρα.

Πολλοί του έταζαν από κοσμήματα ως τζάμπα ξύρισμα στο κουρείο για πάντα. Δεν

ξέρουμε αν τελικά τα πήρε όλα αυτά τα δώρα. Ο βασιλιάς Γεώργιος ρώτησε τον

Λούη τι δώρο θα ήθελε να του προσφέρει, και εκείνος του απάντησε: «Ένα

γαϊδουράκι να με βοηθάει να κουβαλάω το νερό. Ο Λούης έτρεξε τον μαραθώνιο σε

χρόνο 2 ώρες, 58 λεπτά και 50 δεύτερα.

Δυστυχώς, όπως σε κάθε ιστορία έτσι και στην περίπτωση του Λούη υπήρξαν και

κάποιοι που δεν μπορούσαν να αποδεχτούν το γεγονός της νίκης του. Οι φήμες γύρω

από το πώς νίκησε μέχρι για το πώς κατάφερε να πάρει μέρος στους αγώνες έδιναν

και έπαιρναν, ωστόσο η ιστορία έχει ήδη αποφανθεί για εκείνον όπως εξάλλου και

για το τι πραγματικά συμβόλιζε η νίκη του σε εκείνους τους πρώτους Ολυμπιακούς

Αγώνες που παρά τις παρατυπίες ή τις όποιες ελλείψεις είχε ως γνώμονα την

προώθηση του ολυμπιακού ιδεώδους και όχι την απόκτηση χρηματικών επάθλων.

Μετά τους Ολυμπιακούς γύρισε στο χωριό του και δεν πήρε μέρος σε κανέναν

άλλο αγώνα δρόμου. Έζησε μια ζωή ήρεμη, εργαζόμενος ως αγρότης, και αργότερα

ως τοπικός αστυνομικός. Ο Σπύρος Λούης, ένας απλός άνθρωπος χωρίς ιδιαίτερη

μόρφωση και ειδική εκπαίδευση, που πάντα φορούσε την ελληνική εθνική ενδυμασία,

έγινε μύθος. Πολλοί συγγραφείς τού αφιέρωσαν ποιήματα και ύμνους και ο Τύπος

τον ανακήρυξε ήρωα. Σήμερα τ' όνομά του έχει μείνει έκφραση παροιμιώδης,( έγινε

Λούης) που δείχνει τη ζωντάνια αυτού του μύθου.

Παρά τη δόξα που απέκτησε μετά τους Αγώνες, η ζωή του ήταν δύσκολη. Δούλευε

σκληρά για να κερδίσει τα προς το ζην και αντιμετώπιζε πολλά προβλήματα με την

υγεία της γυναίκας του. Οδηγήθηκε ακόμη και στη φυλακή, καταδικασμένος άδικα

για πλαστογραφία, αλλά το ευρύ κοινό συνέχισε να τον υποστηρίζει. Σύντομα, η


δικαιοσύνη αναγνώρισε το λάθος της και τον απελευθέρωσε. Ο Λούης πήγε στους

Ολυμπιακούς Αγώνες του 1936 στο Βερολίνο ως επίσημος αντιπρόσωπος της

Ελλάδας, μεταφέροντας το Ολυμπιακό σύμβολο της χώρας του, τον κότινο, ένα

στεφάνι αγριελιάς. Αυτή ήταν και η τελευταία του δημόσια εμφάνιση. Πέθανε το

1940 λίγο διάστημα πριν την Ιταλική εισβολή στην Ελλάδα ενώ προς τιμή του έχει

δοθεί το όνομά του τόσο σε αρκετές οδούς και λεωφόρους στην Ελλάδα όπως και στο

Ολυμπιακό Στάδιο όπου διεξήχθησαν οι Ολυμπιακοί Αγώνες του 2004. Πίσω του

άφησε έναν ισχυρό μύθο που ξεπέρασε την εν ζωή του φήμη.

Πηγές

http://egpaid.blogspot.com/2009/05/blog-post_7245.html

http://www.capital.gr/weekend_articles.asp?id=1551162

www.stergiog.wordpress.com

www.ime.gr

www.vlioras.gr

http://thesecretrealtruth.blogspot.com/2012/07/blog-

post_7740.html#ixzz2DuGiI1Jv

Οι Ολυμπιακοί Αγώνες στην Αρχαία Ελλάδα

http://egpaid.blogspot.com/2009/05/blog-post_7245.html

http://www.ime.gr/

http://www.vlioras.gr/

http://thesecretrealtruth.blogspot.com/2012/07/blog-post_7740.html#ixzz2DuGiI1Jv


ΕΡΓΟΓΟΝΕΣ ΟΥΣΙΕΣ ΚΑΙ DOPING

Ορισμός:

η χρήση ενός µέσου (ουσίας ή µεθόδου), η οποία είναι ενδεχοµένως βλαβερή για την

υγεία τους και/ ή είναι ικανή να αυξήσει της απόδοση των αθλητών, ή η ανεύρεση στο σώµα

ενός αθλητή µιας Απαγορευµένης Ουσίας ή απόδειξη της χρήσης από αυτόν ή απόδειξη της

χρήσης Απαγορευµένης Μεθόδου.

Το ντόπινγκ αντικρούει τις θεµελιώδεις αρχές του Ολυµπισµού, των αθληµάτων και της

ιατρικής ηθικής. Απαγορεύεται η σύσταση, πρόταση, έγκριση, εµπορία, παράβλεψη ή

διευκόλυνση της χρήσης οποιασδήποτε ουσίας ή µεθόδου που καλύπτεται από τον ορισµό

του ντόπινγκ. Αυτό που πρέπει να γνωρίζει ένας αθλητής, είναι ότι το ντόπινγκ µπορεί να τον

σκοτώσει, σε κάθε περίπτωση πάντως σκοτώνει τον αθλητισµό.

Το ντόπινγκ καταλύει όλες τις αρχές του αθλητισµού. Τραυµατίζει ανεπανόρθωτα τη χαρά

του παιχνιδιού, δεν σέβεται τους αθλητικούς κανόνες, τους υπόλοιπους αθλητές και τους

φιλάθλους. Πέρα από τη καταστρατήγηση της κάθε προσωπικής ή αθλητικής ηθικής, το

ντόπινγκ είναι πάνω απ' όλα επικίνδυνο για την υγεία, έχει προσωρινά αποτελέσµατα και

καθιστά αβέβαιο το µέλλον του αθλητή, γιατί µπορεί να προκαλέσει µόνιµες βλάβες στον

οργανισµό.

Είναι λοιπόν ανούσιο να ριψοκινδυνεύει κανείς τα πάντα, από τη στιγµή που µια καλά47

σχεδιασµένη προπόνηση, µια σωστή και ισορροπηµένη διατροφή σε συνδυασµό µε µια

επαρκή αξιοποίηση των προσωπικών δεξιοτήτων, είναι σε θέση να κάνει πραγµατικότητα τα

όνειρα και τις φιλοδοξίες ενός αθλητή.

Οι σκοποι του παγκοσμιου κώδικα και του ντοπιγκ

Να προστατευθεί το θεµελιώδες δικαίωµα των αθλητών να συµµετέχουν σε Αθλητισµό

απαλλαγµένο από το Ντόπιγκ και προωθεί έτσι την υγεία, την δικαιοσύνη και την ισότητα για

τους αθλητές παγκοσµίως και Για να εξασφαλίσει αρµονικά, συντονισµένα και

αποτελεσµατικά προγράµµατα κατά του Ντόπιγκ σε διεθνές και εθνικό επίπεδο λαµβάνοντας

υπόψη τον εντοπισµό, την πρόληψη και την αποτροπή του ντόπινγκ.

W.A.D.A. (WORD ANTI DOPING AGENCY):

Το Φεβρουάριο του 1999, η ∆ΟΕ κατά τη διάρκεια συνεδρίου στη Λοζάνη δηµιούργησε

και χρηµατοδότησε το περίφηµο World Anti - Doping Agency , γνωστό και σαν WADA .

Σχεδιάστηκε έτσι ώστε να δρα αυτόνοµα και αστραπιαία . Η διαφορά του από άλλες

παρόµοιες προσπάθειες είναι πως συγκέντρωσε όλες τις οµοσπονδίες , τις Ολυµπιακές

Επιτροπές , τη ∆ΟΕ , τους αθλητές και , το πιο σηµαντικό , τις κυβερνήσεις απ ' όλο τον

κόσµο . Επιπροσθέτως το εν λόγω πρόγραµµα εστιάζει στους αιφνιδιαστικούς ελέγχους , οι

οποίοι, όπως υποστηρίζουν οι ειδικοί , θα βοηθήσουν στην πάταξη του ντόπινγκ . Μάλιστα η


µέθοδος αυτή αποκαλείται « knock and pee » (µετ. «χτύπα την πόρτα και ούρησε» ). Ο

ιπτάµενος γιατρός χτυπά την πόρτα στο σπίτι του αθλητή ή εκεί όπου προπονείται .

Ακολουθεί µια διαδροµή στο µπάνιο όπου ο αθλητής γδύνεται από τη µέση και κάτω

µπροστά στον άνθρωπο του προγράµµατος και δίνει δείγµα ούρων .Αν ο αθλητής απουσιάζει

αφήνουν µήνυµα λέγοντας του να έρθει σε επαφή µαζί τουςµέσα σε 24 ώρες .

Υποχρεώσεις ελεγκτών - αθλητών :

1. Ο Αθλητής µπορεί να έχει συνοδό ο οποίος όµως δεν θα παρευρίσκεται στη διαδικασία

της ουροληψίας.

2. Ο Αθλητής πρέπει να εµφανιστεί σε µια (1) ώρα από την στιγµή της ειδοποίησης και

δύο (2) ώρες εάν πρόκειται για προσυνεννόηση.

3. Η συλλογή δείγµατος ούρων γίνεται παρουσία ελεγκτού, του ιδίου φύλου, σε ειδικά

συσκευασµένα Kits βάσει των κανόνων που διέπουν την I.A.A.F.

4. Η ποσότητα είναι 70ml και πρέπει να εκλεχθεί το PH και το ειδικό βάρος.

5. Συµπληρώνονται ειδικά έντυπα και η ακρίβεια των στοιχείων ελέγχεται από τον

Αθλητή.

6. Ο Ελεγκτής της WADA έχει υποχρέωση να διευκρινίσει κάθε απορία των

εξετασθέντων Αθλητών – Αθλητριών.

Κατηγορίες εργογόνων ουσιών:

Τα εργογόνα βοηθήματα διακρίνονται στα :

* Χημικά-φαρμακολογικά (αναβολικά στεροειδή και άλλες ορμόνες, αμφεταμίνες,

διεγερτικά του κεντρικού νευρικού συστήματος όπως καφεΐνη, καρδιοτονωτικά,

αντιφλεγμονώδη, ηρεμιστικά, αγγειοδιασταλτικά)

* Διατροφικά

Τα διατροφικά, ανάλογα με τη δράση τους, διακρίνονται στα :

1. Συμπληρώματα που επιδρούν στην παραγωγή και στον μεταβολισμό της ενέργειας

(κρεατίνη, καρνιτίνη, διτανθρακικό νάτριο-σόδα, καφεΐνη, τριγλυκερίδια μέσης αλύσου)

2. Συμπληρώματα που συντελούν στην αύξηση της μυϊκής μάζας (πρωτεΐνες και αμινοξέα,

χρώμιο)

3. Συμπληρώματα που συντελούν στη βελτίωση της υγείας (γλουταμίνη, αντιοξειδωτικά,

μελάσα, βασιλικός πολτός, aloe vera, τζίνσενγκ, μέλι, ινοσίνη, λεκιθίνη, μαγιά μπύρας,

σκόρδο, Ω3-λιπαρά οξέα)

Ο τύπος των συμπληρωμάτων που χρησιμοποιούνται από τους αθλητές διαρκώς αλλάζει.

Συχνά, ουσίες διατίθενται στο εμπόριο χωρίς την υποστήριξη καμίας μελέτης η οποία να

παρουσιάζει τα πιθανά ευεργετήματα ή τις ενδεχόμενες επιζήμιες παρενέργειες. Μερικά

συμπληρώματα χρησιμοποιούνται ευρέως πριν καν γίνουν έρευνες για τις επιδράσεις τους.


Συμπληρώματα βιταμινών και ανόργανων αλάτων που λαμβάνονται από αθλητές με μη

ισορροπημένες διατροφικά δίαιτες μπορεί να είναι ουσιωδώς ευεργετικά. Αντιθέτως,

ποσότητες βιταμινών και αλάτων που υπερβαίνουν κατά πολύ τις προτεινόμενες τιμές του

RDA, μπορεί να αποβούν τοξικές και ίσως να αλλάζουν την λειτουργία άλλων

μικροθρεπτικών συστατικών. Για παράδειγμα, υπερβολική πρόσληψη σιδήρου μπορεί να

μειώσει την απορρόφηση του ψευδαργύρου.

Α) Αναβολικά στεροειδή

Στον αθλητισμό, ο όρος στεροειδή αναφέρεται ειδικώς στην ανδρική σεξουαλική ορμόνη,

την τεστοστερόνη. Η αναβολική δράση της τεστοστερόνης προκαλεί ανάπτυξη νέων μυϊκών

ιστών, γι’αυτό και παρήχθησαν συνθετικά αναβολικά στεροειδή, τα οποία είχαν ευρύ

απήχηση στον αθλητικό κόσμο.

Οι παρενέργειες των στεροειδών που έχουν αναφερθεί είναι πολλές : επιθετικότητα και

εκνευρισμός, ψυχώσεις, νεοπλάσματα, σε εφήβους αναστολή της αύξησης, σε γυναίκες

ανδρογενή χαρακτηριστικά, γαστρικά έλκη. Επίσης, η χρόνια χρήση τους μπορεί να αποβεί

σε μειωμένη παραγωγή τεστοστερόνης του οργανισμού και αυξημένη εξάρτηση από την

συνθετική ορμόνη .

Β) Κρεατίνη

Η κρεατίνη είναι μια αμίνη η οποία υπάρχει φυσικά στη δίαιτα, κυρίως στο κρέας και τα

ψάρια (1kg κρέατος περιέχει 5 gr κρεατίνη), ενώ μπορεί να συντεθεί στα νεφρά και στο ήπαρ

από τα αμινοξέα γλυκίνη και αργινίνη. Η κρεατίνη μπορεί να μεταφερθεί στους σκελετικούς

μυς, όπου φωσφορυλιώνεται για τη σύνθεση φωσφοκρεατίνης (PC), μιας ένωσης υψηλής

ενέργειας η οποία αποτελεί ένα ενεργειακό απόθεμα των σκελετικών μυών.

Η υψηλότερη συγκέντρωση κρεατίνης στους ιστούς είναι στους μυς και περίπου τα 2/3

βρίσκονται με τη μορφή φωσφοκρεατίνης. Ο μέσος άνθρωπος χρειάζεται περίπου 2gr

κρεατίνης ανά ημέρα για να διατηρεί κανονικά επίπεδα ολικής κρεατίνης και φωσφορικής

κρεατίνης. Για όσους καταναλώνουν κρέας, η συνήθης ημερήσια πρόσληψη κρεατίνης είναι

1gr, αλλά μπορεί να γίνει και μηδενική για αυστηρά φυτοφάγους. Η σύνθεση κρεατίνης στον

οργανισμό βοηθά την κάλυψη των ημερήσιων αναγκών, αφού μόνο με την τροφή οι ανάγκες

της δεν καλύπτονται. Στην φυτοφαγία, όμως, λόγω ελάχιστης πρόσληψής της με την τροφή,

η ποσότητα της στον οργανισμό μπορεί να είναι μειωμένη.

Η κρεατίνη εδώ και χρόνια είναι πολύ δημοφιλής στον αθλητικό κόσμο για το σπουδαίο

ρόλο της στο μεταβολισμό της ενέργειας. Οι Greenhalf, Harris και συν, είναι οι πρώτοι

μελετητές για το ρόλο της συμπληρωματικής πρόσληψης κρεατίνης. Μια πολύ δραστική

στρατηγική είναι η κατανάλωση συνολικά 20-30gr κρεατίνης, συνήθως στην απλή μορφή

της, σε 4 ίσες δόσεις (5-7grs /ανά δόση) σε όλες τις φάσεις της ημέρας (πρωί, μεσημέρι,

απόγευμα, βράδυ). Σημαντικές επιδράσεις παρατηρήθηκαν ακόμη και μετά από 2 ημέρες της


φόρτωσης της κρεατίνης, με την ποσότητα της κρεατίνης στους μυς να έχει αυξηθεί μέχρι

50% 20% φωσφοκρεατίνη). Σκόπος της κατανάλωσης αυτής είναι η ενίσχυση των αποθηκών

κρεατίνης των μυών. Υπερβολικές ποσότητες δεν αποθηκεύονται. Μετά από μικρό διάστημα

και εφόσον η πρόσληψη συνεχίζεται, οι δόσεις ελλατώνονται . Έρευνα των Greenhaff &

Harris έδειξε ότι τα άτομα στα οποία αυξάνονται τα επίπεδα μυϊκής κρεατίνης είναι αυτά με

χαμηλά επίπεδα κρεατίνης προ της χορήγησης, όπως οι φυτοφάγοι. Άτομα με πιο αυξημένα

επίπεδα της αμίνης αυτής στους μύες ανταποκρίνονται λιγότερο στη χορήγηση. Κατά τα

άλλα, πρόσφατη έρευνα του Green και συν, έδειξε ότι ένας συνδυασμός κρεατίνης (5gr) με

έναν απλό υδατάνθρακα (γύρω στα 90gr), όπως γλυκόζη (4 φορές την ημέρα) αυξάνει την

μεταφορά κρεατίνης στους μύες ακόμα και σε άτομα με περίπου κανονικά επίπεδα κρεατίνης

των μυών, πιθανώς μέσω μιας ελεγχόμενης από την ινσουλίνη δράσεως. Αφότου η κρεατίνη

είναι στους σκελετικούς μύες, εγκλωβίζεται εκεί μέσα και σταδιακά εξαφανίζεται κατά τη

διάρκεια πολλών εβδομάδων .

Τα αυξημένα επίπεδα φωσφοκρεατίνης στους μυς ωφελούν κυρίως τους αθλητές

αθλημάτων ταχύτητας και δύναμης που χρησιμοποιούν κατά κύριο λόγο την φωσφοκρεατίνη

σαν πηγή ενέργειας.

Χορήγηση 20gr κρεατίνης /ημέρα για 5-7 ημέρες σε έρευνα των Greenhaff, Terjung,

Clarckson, Meyer και συν (2000) επηρέασε θετικά την αθλητική απόδοση αθλητών

ποδηλασίας, κολύμβησης, τρεξίματος μικρών αποστάσεων και διάφορων άλλων αθλημάτων

και μέσα σε αυτά και της κωπηλασίας . Αρκετές είναι και οι έρευνες που παρουσιάζουν

αύξηση της μυϊκής μάζας μέσω αυξημένης πρόσληψης κρεατίνης, γεγονός που θα μπορούσε

να οφείλεται σε αύξηση της πρωτεϊνοσύνθεσης λόγω της αυξημένη αυτής πρόσληψης, αλλά

η αιτιολογία αυτή χρειάζεται περαιτέρω μελέτη.

Γενικά, υπάρχουν πολύ λίγα ερευνητικά δεδομένα για τον ρόλο της κρεατίνης σε

παρατεταμένη άσκηση.

Δεν έχουν καταγραφεί στη βιβλιογραφία παρενέργειες της πρόσληψης κρεατίνης, παρόλο

που υπάρχουν ανησυχίες από τους ερευνητές για την επίδραση της μακροχρόνιας χρήσης της

στη λειτουργία των νεφρών.

Γ) Καρνιτίνη

Η καρνιτίνη είναι μια υδατοδιαλυτή, σαν βιταμίνη ένωση , η οποία έχει ως βασική

λειτουργία τη μεταφορά των λιπαρών οξέων μακράς αλύσου στα μιτοχόνδρια (η L-καρνιτίνη,

αφού αυτή είναι η ενεργός μορφή και όχι η D-καρνιτίνη). Συγκεκριμένα, ενώνεται με το

ακετυλο-συνένζυμο Α (acetyl-coA) στο κυτταρόπλασμα και επιτρέπει τα λιπαρά οξέα μακράς

αλύσου να διαπεράσουν την εσωτερική μεμβράνη των μιτοχονδρίων και έτσι μέσα στα

μιτοχόνδρια πλέον να μπορούν τα λιπαρά οξέα να οξειδωθούν και να παράγουν ενέργεια.

Μέσα στα μιτοχόνδρια η καρνιτίνη συντελεί στη ρύθμιση της συγκέντρωσης του ακετυλο-


CoA, καθώς και του ελεύθερου CoΑ. Η καρνιτίνη καταναλώνεται ευρύτατα από τους

αθλητές λόγω της προτεινόμενης άποψης ότι βελτιώνει την αντοχή και γενικά την αθλητική

απόδοση. Υποστηρίζεται από τις εταιρίες ότι επιταχύνει την είσοδο των λιπαρών οξέων στα

μιτοχόνδρια με αποτέλεσμα να αυξάνει το ρυθμό καύσης των λιπών καθώς και τη συμμετοχή

τους στην παραγωγή ενέργειας και ότι μειώνει τη χρησιμοποίηση του γλυκογόνου για

παραγωγή ενέργειας. Χορηγείται, επίσης, και για μείωση του βάρους και ειδικά της λιπώδης

μάζας .

Δεν υπάρχουν όμως επιστημονικά δεδομένα που να αποδεικνύουν ότι υπάρχει έλλειψη

καρνιτίνης στον ευρύτερο πληθυσμό, ούτε και στους αθλητές . Βρίσκεται στο κρέας και στα

γαλακτοκομικά προϊόντα και συντίθενται στο ήπαρ από λυσίνη και μεθειονίνη με

αποτέλεσμα να μην εκλείπει σε φυτοφάγους που προσλαμβάνουν μικρές ποσότητες με την

τροφή.

Διάφορες μελέτες έχουν γίνει (Barnett και συν.1994, Trappe και συν.1994, Vukovich και

συν.1994) με σκοπό να διαπιστωθεί εάν αληθεύουν οι θεωρίες για αύξηση της καρνιτίνης

στους μύς, της οξείδωσης των λιπών και της αθλητικής απόδοσης, μέσω χορήγησης

καρνιτίνης και είναι αρκετές αυτές οι έρευνες που παρουσιάζουν τις θεωρίες αυτές ως

αναληθείς.

Δ) Καφεΐνη

Η καφεΐνη είναι ένα «φάρμακο» το οποίο, λόγω της ευρύτατης χρήσης του, θεωρείται

κοινωνικά αποδεκτό. Η καφεΐνη και οι σχετικές ουσίες της, θεοφυλίνη και θεοβρωμίνη, είναι

φυσικά συστατικά της τροφής (καφές, τσάι, σοκολάτα ρόφημα, σοκολάτα, κοκα-κόλα). Δεν

απαγορεύεται η χρήση της στους αθλητές αλλά υπάρχει όριο στα ούρα στα 12mg/lt.

Συγκέντρωση μεγαλύτερη από το όριο αυτό θεωρείται ντόπινγκ.

Κυρίως, επιδρά στο κεντρικό νευρικό σύστημα ως διεγερτικό και στο λιπώδη ιστό με

ενεργοποίηση της λιπόλυσης με αποτέλεσμα αυξημένης παροχής λιπών στους μυς για

ενέργεια. Οι λειτουργίες της αυτές μπορεί να επηρεάσουν την αθλητική απόδοση αλλά

χρειάζονται μεγάλες δόσεις καφεΐνης και υπάρχει εξάρτηση και με την ευαισθησία του

ατόμου. Οι παρενέργειες που τυχόν προκαλεί είναι πονοκέφαλοι, γαστρικές διαταραχές,

διέγερση του νευρικού συστήματος και αυξημένη διούρηση που μπορεί να συντελέσει στην

αφυδάτωση των αθλητών, ιδιαίτερα σε θερμό κλίμα

Ε) Πρωτεΐνες

Συμπληρώματα πρωτεΐνών στοχεύουν στην αύξηση της μυϊκής μάζας και της δύναμης του

αθλητή. Χρησιμοποιούνται από αθλητές δύναμης (π.χ. άρσης βαρών), και κυρίως body

builders, αλλά και από αθλητές αντοχής. Μπορεί να οδηγήσουν σε υπερκατανάλωση

πρωτεϊνών με επιζήμιες γα την υγεία συστάσεις . Συμπερασματικά, πρέπει να προτείνεται


πρόσληψη της ποσότητας των πρωτεϊνών που χρειάζονται με τη διατροφή μόνο, ώστε να

αποφεύγεται η υπερκατανάλωση .

Στ) Αντιοξειδωτικά

Το αντιοξειδωτικό είναι ένα παράγωγο το οποίο μπορεί και αποτοξινώνει τις ελέυθερες

ρίζες σε νερό και οξυγόνο . Τα πιο γνωστά αντιοξειδωτικά της διατροφής είναι η βιταμίνη C

(ασκορβικό οξύ), η βιταμίνη Ε (τοκοφερόλες), η β-καροτίνη (προβιταμίνη Α) και το

συνένζυμο Q, και λιγότερο το σελήνιο (Se), ο χαλκός (Cu), ο ψευδάργυρος (Zn) και το

μαγνήσιο (Mg).

H υπόθεση που υποστηρίζει ότι τα αντιοξειδωτικά είναι πιθανά εργογόνα βοηθήματα

βασίζεται στο γεγονός ότι η φυσική άσκηση αυξάνει την πρόσληψη οξυγόνου των ιστών και

καταλήγει σε οξειδωτικό στρες, το οποίο οδηγεί σε αυξημένη παραγωγή ελευθέρων ριζών. Οι

ελεύθερες ρίζες μπορεί να είναι παράγοντας καθυστέρησης της ανάρρωσης ύστερα από

εξαντλητική άσκηση. Έρευνες που έχουν γίνει δεν υποστηρίζουν την εργογόνο δράση των

αντιοξειδωτικών.

Όμως, η προστατευτική τους δράση στην καταστροφή των μυϊκών κυττάρων κατά την

άσκηση λόγω μείωσης του οξειδωτικού στρες έχει διαπιστωθεί σε διάφορες έρευνες.

Χορήγηση συμπληρωμάτων αντιοξειδωτικών προτείνεται μόνο σε αθλητές που δεν

ακολουθούν μια ισορροπημένη διατροφή (ελλιπής σε φρούτα και λαχανικά), διαφορετικά η

διατροφή χορηγεί τις απαραίτητες ποσότητες για τον οργανισμό ). Η υψηλή πρόσληψη

μεμονομένων αντιοξειδωτικών μπορεί να είναι τοξική . Η άσκηση επιπλέον αυξάνει την

αποτελεσματικότητα των ενδογενών αντιοξειδωτικών μηχανισμών, μειώνοντας την

οξειδωτική βλάβη στα μυϊκά κύτταρα που η ίδια προκαλεί .

Ανεπιθύμητες παρενέργειες

Είναι γνωστό ότι οποιαδήποτε χρήση φαρµάκων για θεραπευτικούς σκοπούς συνοδεύεται

σχεδόν πάντα από ανεπιθύµητες παρενέργειες µικρότερης ή µεγαλύτερης σηµασίας. Έτσι

,είναι αυτονόητο ότι η λήψη δόσεων κατά πολύ µεγαλύτερων από τις συνιστώµενες

θεραπευτικές και µάλιστα από υγιή άτοµα ,όπως συµβαίνει µε τη λήψη των αναβολικών

ανδρογόνων στεροειδών από αθλητές ,δεν µπορεί παρά να συνοδεύεται οµοίως από

ανεπιθύµητες παρενέργειες,κάποτε ιδιαίτερα επικίνδυνες για την υγεία των αθλητών.

Γενικά από τη χρήση των αναβολικών στη θεραπευτική είναι γνωστές οι ανεπιθύµητες

παρενέργειες που µπορούν να εµφανισθούν,πάντα δε ,πριν από τη χορήγηση τους σε

ασθενείς ,λαµβάνεται υπόψη η σχέση της επικινδυνότητας τους προς τα αναµενόµενα οφέλη.

Στην περίπτωση των αθλητών σαφή συµπεράσµατα δεν µπορούν εκ του ασφαλούς να

εξαχθούν.Οπως ήδη αναφέρθηκε ,κλινικές µελέτες δεν είναι δυνατό να διεξαχθούν για ηθικό-


δεοντολογικούς λόγους και έτσι τα διαθέσιµα στοιχεία προέρχονται κυρίως από

παρατηρήσεις σε άτοµα που λαµβάνουν αναβολικά στεροειδή θεραπευτικά ή από

µεµονωµένα περιστατικά αθλητών που εµφάνισαν συγκεκριµένα προβλήµατα υγείας ,χωρίς

όµως να έχει επιστηµονικά τεκµηριωθεί η ευθύνη της λήψης των ουσιών αυτών.

Στην περίπτωση ντοπαρισµένων αθλητών το είδος και ο αριθµός των λαµβανοµένων

αναβολικών ,οι ακριβείς δόσεις ή η διάρκεια χρήσης τους δεν είναι γνωστά και όταν

οµολογούνται δεν είναι βέβαιο ότι αντιστοιχούν στην πραγµατικότητα.Ακόµη δεν γίνεται

γνωστό αν λαµβάνονται ταυτόχρονα άλλα φάρµακα ή οινόπνευµα που µπορούν να δράσουν

συνεργιστικά µε τα αναβολικά στην εµφάνιση ανεπιθύµητων ενεργειών.

Ετσι ούτε από τα δηµοσιοποιούµενα κατά καιρούς περιστατικά µπορούν να εξαχθούν

ασφαλή συµπεράσµατα για τις άµεσες η µακροχρόνιες συνέπειες της χρήσης αναβολικών

ανδρογόνων στεροειδών µε σκοπό το ντόπινγκ. Από την ανασκόπηση της διεθνούς

βιβλιογραφίας προκύπτει ότι τα αναβολικά ανδρογόνα στεροειδή κατά τη χρόνια χρήση τους

µπορούν να προκαλέσουν ένα πλήθος ανεπιθύµητων ενεργειών.

Γενικά οι ανεπιθύµητες αυτές ενέργειες µπορούν να διαιρεθούν στις αναµενόµενες ,λόγω

της ανδρογόνου δράσης των αναβολικών που αφορούν κυρίως τα γεννητικά όργανα ,τους

δευτερεύοντες χαρακτήρες του φύλου και το ενδοκρινικό σύστηµα και σε µη αναµενόµενες

που περιλαµβάνουν σπανιότερα εµφανιζόµενες αλλά ιδιαίτερα σοβαρές ανεπιθύµητες

ενέργειες που αφορούν πλείστα όργανα και συστήµατα όπως περιγράφονται στη συνέχεια.

Ήπαρ:

Η χρόνια λήψη αναβολικών ανδρογόνων στεροειδών προκαλεί σηµαντικές δοµικές και

λειτουργικές αλλαγές στο ήπαρ αφού εκεί συντελείται η βιοµετατροπή τους.Οι αλλαγέςαυτές

περιλαµβάνουν ηπατική πελίωση (σχηµατισµό κύστεων γεµάτων µε αίµα στο ηπατικό

παρεγχυµα),διόγκωση του ηπατος,χολοστατικό ίκτερο και ηπατοκυτταρικο αδένωµα.Οι τιµές

ηπατικών ενζύµων ,όπως η γαλακτική αφυδρογονάση,η αλκαλική φωσφατάση , η ασπαρτική

και η αµινοτρανσφεράση της αλανίνης εµφανίζονται αυξηµένες αλλα συχνά επανέρχονται

στις φυσιολογικές όταν η χρήση των αναβολικών διακοπεί .

Η διαταραχή των ηπατικών λειτουργιών για µεγάλο χρονικό διάστηµα µπορεί να

προκαλέσει κίρρωση σηµαντικού βαθµού µε αποτέλεσµα τη συµφόρηση των ηπατικών

αιµοφόρων αγγείων,τη διόγκωση του ήπατος και του σπληνός τη δηµιουργία

κιρσωδώνανευρυσµάτων και γενικότερα την εµφάνιση συµπτωµάτων πυλαίας υπέρτασης.

Σηµαντικές ηπατικές διαταραχές ή βλάβες παρατηρούνται συνήθως κατά τη λήψη c-17

αλκυλιωµένων παραγώγων όπως η µεθυλτεστοστερόνη ,η µεθανδροστενολόνη,η

οξανδρολόνη και η στανοζολόλη.Οι βλάβες αυτές ,δοµικές ή λειτουργικές ,ανατάσσονται µε

τη διακοπή της λήψης. Μη αλκυλιωµένα στεροειδή όπως η τεστοστερόνη και η

νορτεστοστερόνη δεν φαίνεται να προκαλούν ηπατικές βλάβες.H οδός λήψης από του


στόµατος η ενδοµυϊκά των c-17 αλκυλιωµένων παραγώγων δεν φαίνεται να διαφοροποιεί την

προκαλούµενη ηπατοτοξικότητα .

Αντίθετα η χρήση των παραγώγων αυτών σε θεραπευτικά συνιστώµενες δόσεις την

περιορίζει δραστικά. Ενδοκρινικές διαταραχές –επιδράσεις στην αναπαραγωγή Στις γυναίκες

τα αναβολικά προκαλούν φαινόµενα <<αρρενοποίησης>>που εκδηλώνονται µε αλλαγές στη

χροιά της φωνής,δασυτριχισµό αλλά και µείωση της τριχοφυΐας της κεφαλής ανδρικού

τύπου. Οι εκδηλώσεις αυτές µπορεί να παραµείνουν ακόµη και µετά την διακοπή της λήψης

των αναβολικών.

Οι ανεπιθύµητες παρενέργειες πού αφορούν την αναπαραγωγή περιλαµβάνουν διαταραχές

της εµµήνου ρύσεως ,ατροφία της µήτρας,µείωση του µεγέθους του στήθους ,αύξηση του

µεγέθους της κλειτορίδας και αυξηµένη λίµπιντο.Να σηµειωθεί εδώ ότι κάποιες από τις

ανεπιθύµητες ενέργειες παραµένουν και µετά τη διακοπή της λήψης των αναβολικών

στεροειδών.

Στους άνδρες µπορεί να εµφανιστεί γυναικομαστία λόγω βιοµετατροπής των

ανδρογόνωνστεροειδών σε οιστρογόνα όπως η οιστραδιόλη και η οιστρόνη,αλλα και

ελάττωση της τριχοφυΐας της κεφαλής.Οι επιδράσεις των αναβολικών ανδρογόνων

στεροειδών στο αναπαραγωγικό σύστηµα του άνδρα περιλαµβάνουν ελάττωση των επιπέδων

της ενδογενώς παραγόµενης τεστοστερόνης των γοναδοτροπινών και της σφαιρίνης που

συνδέεται µε τις ορµόνες του φύλου.Ακόµη παρατηρείται µείωση του µεγέθους των

όρχεων,µείωσει του αριθµού της κινητικότητας καθώς και της µορφολογίας των

σπερµατοζωαρίων,λόγω της δοσοεξαρτώµενης καταστολής της ωχρινοτρόπου (LH) και της

θυλακιοτρόπου ορµόνης (FSH).

Πολύ εύστοχα η κατάσταση αυτή έχει χαρακτηριστεί στη διεθνή βιβλιογραφία ως

<<χηµικός ευνουχισµός>>.Όταν η λήψη των στεροειδών διακοπεί η παραγωγή και η

µορφολογία του σπέρµατος επανέρχεται στο φυσιολογικό ύστερα από 4έως 12 µήνες .Τέλος

παρατηρείται σηµαντική υπερτροφία του προστάτη ενώ η χρόνια χρήση αναβολικών πιθανά

να οδηγεί και στην πρόκληση καρκίνου.

Καρδιαγγειακο συστηµα-αιµατολογικες διαταραχες:

Η χρήση αναβολικών στεροειδών µπορεί να έχει ως αποτέλεσµα µεταβολές στις

συγκεντρώσεις των λιποπρωτεινών του ορού που περιλαµβάνουν αύξηση της LDL και

ελάττωση της HDL ενώ παράλληλα αυξάνεται η συνολική χοληστερόλη και κατά συνέπεια ο

κίνδυνος αθήροσκληρυνσης .Οι µεταβολές των λιπιδίων είναι απρόβλεπτες ,ποικίλουν

µεταξύ των διαφόρων ατόµων αλλά και των διαφόρων αναβολικών που χρησιµοποιούνται

ενώ άγνωστες είναι οι επιπτώσεις των µεταβολών αυτών στη νοσηρότητα και τη θνητότητα

των αθλητών. Τα αναβολικά στεροειδή προκαλούν αύξηση της αρτηριακής πίεσης πιθανών

λόγω κατακράτησης υγρών και νατρίου αλλά και λόγω της αύξησης των επιπέδων της


κορτιζόλης του αίµατος και της υπερασβεστιαιµίαςπου προκαλούν.Η προκαλούµενη

υπερασβεστιαιµία µπορεί να προκαλέσει στους αθλητές συµπτώµατα αδυναµίας και εύκολής

κόπωσης αλλακαι σοβαρότερες για την υγεία τους εκδηλώσεις όπως νεφρολιθίαση ,πεπτικό

έλκος και ανώµαλη εναπόθεση ασβεστίου στις αρθρώσεις ,τους οφθαλµούς και το δέρµα.

Παράλληλα τα αναβολικά αναστέλλουν τη βιοσύνθεση των παραγόντων πήξης του

αίµατος µε αποτέλεσµα την ελάττωση της πηκτικότητάς του και την πρόκληση

παρατεταµένων αιµορραγιών(ρινορραγίες, µώλωπες).

Τέλος πολυάριθµες µελέτες έχουν συσχετίσει τη χρόνια χρήση αναβολικών στεροειδών

µε την πρόκληση διατατικής µυοκαρδιοπάθειας,ισχαιµίας του µυοκαρδίου,αγγειακών

εγκεφαλικών και γενικότερων θροµβοεµολικων επεισοδίων αλλά και αιφνίδιων θανάτων

καρδιακής αιτιολογίας.Οι ακριβείς κίνδυνοι µιας τέτοιας χρήσης για την καρδιακή λειτουργία

είναι εξαιρετικά δύσκολο να επιβεβαιωθούν λόγω της έλλειψης κλινικών µελετών αλλά και

λόγω του µεγάλου αριθµού φαρµακευτικών ουσιών που χρησιµοποιούν οι αθλητές

ταυτόχρονα µε τα αναβολικά.

∆ερµα:

Τα αναβολικά µπορούν να προκαλέσουν αύξηση της έκκρισης σµήγµατος από της

σµηγµατογόνους αδένες του δέρµατος µε αποτέλεςµα την εµφάνιση σµηγµατορροικής

δερµατίτιδας και τη δηµιουργία φαγέσωρων .Στη συνέχεια εµφανίζονται χαρακτηριστικές

βλάβες της κοινής ακµής(φλύκταινες,αποστήµατα)σε διάφορες περιοχές του δέρµατος και

συνήθως στην πλάτη και στο πρόσωπο.

Η λύση της συνέχειας του δέρµατος που προκαλείται από την ένταση και ρήξη των

βλαβών αυτών ευνοεί την εµφάνιση δευτερογενών µολύνσεων του δέρµατος που απαιτούν

άµεση ιατρική αντιµετώπιση και ασφαλώς διακοπή της λήψης των αναβολικών.∆έρµα µε

ερυθρότητα ή κίτρινη χροιά (λόγω του χολοστατικού ίκτερου)κνηςµός,οίδηµα αλλά και

έντονες εφιδρώσεις έχουν παρατηρηθεί σε αθλητές που έκαναν συστηµατική χρήση

αναβολικών κυρίως λόγω της ανώµαλης εναπόθεσης ασβεστίου.

Μυοσκελετικο συστηµα:

Λόγο του γεγονότος ότι οι µεταβολές στη δύναµη των τενόντων δεν µπορούν να

παρακολουθήσουν τις αυξήσεις της µυϊκής δύναµης από τη χρήση των αναβολικών ,συχνά

παρατηρούνται ρήξεις των τενόντων ενώ δεν είναι σπάνιες και ταυτόχρονες εκτεταµένες

κακώσεις των µυών(θλάσεις,διαστρέµατα).Αν τα αναβολικά χορηγηθούν πριν ή κατά την

ήβη προκαλούν πρώιµη σύγκλειση των επιφύσεων των µακρών οστών και αναστολή της

ανάπτυξης του σκελετού σε ύψος.

Ψυχιατρικες εκδηλωσεις:

Η χρόνια χρήση αναβολικών µπορεί να οδηγήσει στην εµφάνιση παραληρήµατος και

παρανοϊκών ,µανιακών ή υποµανιακών εκδηλώσεων και να ενεργοποιήσει


λανθάνουσεςψυχοπαθολογικές καταστάσεις και ιδιαίτερα ψυχώσεις.Οι χρήστες αναβολικών

εµφανίζουν συχνότερα από τα φυσιολογικά άτοµα διαταραχές της

προσωπικότητας,κυκλοθυµικά επεισόδια αλλά και επεισόδια

ευερεθιστότητας,άγχους,κατάθλιψης,θυµού ,εχθρικής συµπεριφοράς και επιθετικότητας.

Απαγορευμένες μέθοδοι βελτίωσης της επίδοσης

1. Αύξηση Μεταφοράς Οξυγόνου • Ντόπινγκ αίµατος • Χορήγηση προϊόντων που αυξάνουν

την πρόληψη, µεταφορά ή διάθεση οξυγόνου

2. Φαρµακολογική, Χηµική και Φυσική Τροποποίηση

3. Γονιδιακό ντόπινγκ

4. Αύξηση µεταφοράς οξυγόνου

1.1) Ντόπινγκ αίµατος: η χορήγηση αίµατος, τεχνητών µεταφορέων οξυγόνου των ερυθρών

κυττάρων του αίµατος και σχετικών προϊόντων αίµατος, σε έναν αθλητή, προκειµένου να

αυξηθεί τεχνητά ο αριθµός των ερυθροκυττάρων

1.2) Χορήγηση προϊόντων που αυξάνουν την πρόσληψη, µεταφορά ή διάθεση οξυγόνου:

1.2.1) Τροποποιηµένα προϊόντα αιµοσφαιρίνης

1.2.2) Ενθυλακωµένα προϊόντα αιµοσφαιρίνης

1.2.3) Υπερφθοροχηµικά & RSR13

2. Φαρµακολογικη, χηµική & φυσική τροποποίηση

Η χρήση ουσιών και µεθόδων, συµπεριλαµβανοµένων των Παραγόντων Συγκάλυψης

(Μάσκες), οι οποίες αλλάζουν, επιχειρούν να αλλάξουν ή εύλογα αναµένεται ότι θα

αλλάξουν την ακεραιότητα της σύστασης και την αξιοπιστία των δειγµάτων ούρων που

χρησιµοποιούνται για τους ελέγχους ντόπινγκ.

3. Γονιδιακό ντόπινγκ Ορίζεται η µη θεραπευτική χρήση γονιδίων, γενετικών στοιχείων και /

ή κυττάρων, που έχουν την ικανότητα να βελτιώνουν την αθλητική απόδοση.

Παράβαση doping θεωρείται, όταν:

διαπιστωθεί εύρεση απαγορευµένης ουσίας σε σωµατικούς ιστούς ή υγρά αγωνιζόµενου ή

αγωνιζόµενος χρησιµοποιήσει ή επωφεληθεί από απαγορευµένη µέθοδο ή→ αγωνιζόµενος

παραδεχθεί ότι έχει χρησιµοποιήσει ή έχει επωφεληθεί από απαγορευµένη ουσία ή µέθοδο ή

προκύψει αδυναµία ή άρνηση αγωνιζόµενου να υποβληθεί σε έλεγχο doping ή διαπιστωθεί

υποβοήθηση ή ενθάρρυνση άλλων να χρησιµοποιήσουν απαγορευµένη ουσία ή

απαγορευµένη µέθοδο ή υπάρξει παραδοχή υποβοήθησης ή ενθάρρυνσης άλλου προς τούτο ή


βεβαιωθεί αγορά, εµπορία, κυκλοφορία, διανοµή ή παροχή οποιασδήποτε απαγορευµένης

ουσίας.

Μόνο τα ακόλουθα άτομα μπορούν να βρίσκονται στο σταθμό ελέγχου doping:

1. Επιτροπή Ελέγχου Doping

2. Προσωπικό του σταθµού

3. Εντεταλµένοι διερµηνείς

4. Οι αγωνιζόµενοι που επελέγησαν για έλεγχο doping και οι αντίστοιχοι διαπιστευµένοι

εκπρόσωποί τους

5. Λοιπά άτοµα µόνο µε την έγκριση της Επιτροπής Ελέγχου Doping

∆εν θα επιτρέπεται η είσοδος τους εκπροσώπους του Τύπου. Οι πόρτες του σταθµού δεν θα

πρέπει να παραµένουν ανοικτές. ∆εν θα επιτρέπεται η φωτογράφηση στο Σταθµό Ελέγχου

Doping την ώρα της λειτουργίας του.

Έλεγχοι doping κατά την διάρκεια αγώνων.

1) χώρος – Υλικό

Πρέπει να υπάρχει ειδικά διαµορφωµένος χώρος αποτελούµενος από αίθουσα αναµονής,

γραφείο ουροληψίας και τουαλέτα WC ξεχωριστά για Άνδρες και Γυναίκες µε ειδικούς

καθρέπτες. Το υλικό, είναι αυτό που διατίθεται από την Παγκόσµια Οµοσπονδία και είναι:

έντυπα κλήσεων

έντυπα ελέγχου

ειδικά µπουκαλάκια και µικρά κιβώτια τοποθέτησης ούρων και

αίµατος µε σφραγίδες της I.A.A.F.

Σήµερα χρησιµοποιούνται τα:

• «Bereg kit»

• «Versa Pack» σπανιότερα και τα

• «Envo Pack»

2) Προσωπικό

2.1) Επιτροπή Ελέγχου 3µελής ή 5µελής αποτελούµενη από ∆ιοικητικό παράγοντα, τον

υπεύθυνο ή εκπρόσωπο προπονητών, τον προϊστάµενο της Υγειονοµικής Υπηρεσίας και

ενδεχοµένως εκπρόσωπο Αθλητών, Κριτών. Η Επιτροπή εισηγείται στο ∆.Σ. της

Οµοσπονδίας σε ποιους Αγώνες θα γίνονται έλεγχοι Doping, την σύνταξη πρωτοκόλλου, την

επιλογή των Αθλητών –Αθλητριών και γενικά την επιτήρηση της όλης διαδικασίας. Επίσης

διενεργεί την κλήρωση Αγωνισµάτων και θέσεων στους τακτικούς ελέγχους στη διάρκεια

των Αγώνων. Τέλος αποφασίζει ποιοι Αθλητές θα υποβάλλονται σε έκτακτους ελέγχους και

πότε.Η Επιτροπή αυτή δε εισηγείται την επιβολή ποινών, ρόλο που κατέχει η ∆ικαστική

Επιτροπή.


2.2) 2 ουρολήπτες ( 1 Άνδρας και 1 Γυναίκα)

2.3) 2-4 συνοδοί

3) Επιλογή – κλήση Αθλητού

Η επιλογή γίνεται µε κριτήρια Αθλητικά, (κατάκτηση µεταλλίων, επίτευξη επίδοσης και

επιλογή για συµµετοχή σε Αγώνες /σκοπιµότητας /υπόδειξη/ και τέλος απαραίτητα µε

κλήρωση σε ποσοστό 20-25%. Όταν ειδοποιηθεί ο Αθλητής και υπογράψει το ειδικό έντυπο

ελέγχου Doping πρέπει να εµφανισθεί στον χώρο ουροληψίας το αργότερο σε µια (1) ώρα.

Κανένας δεν µπορεί να αρνηθεί και δεν δικαιολογείται να καθυστερήσει πέραν της µίας

(1) ώρας. Άρνηση υποβολής σε έλεγχο ουροληψίας ή αιµοληψίας ή καθυστέρηση

παρουσίασης τιµωρείται µε ποινή ίσης εκείνης θετικού δείγµατος. Σε περίπτωση τώρα

επίτευξης Εθνικής Επίδοσης, ο Αθλητής έχει υποχρέωση να παρουσιασθεί µόνος του για να

υποβληθεί σε έλεγχο, προκειµένου να αναγνωρισθεί το Εθνικό ρεκόρ.

4) Τεχνικά θέµατα που πρέπει να γνωρίζει ο Αθλητής κατά τον έλεγχο:

1. Τα υγρά που χρησιµοποιεί (νερό – αναψυκτικά) πρέπει να είναι σφραγισµένα και σε

µικρές συσκευασίες.

2. Είναι υποχρεωµένος να δώσει 70ml ούρων (40ml –A- δείγµα και 30ml – B δείγµα),

εάν η ποσότητα δεν είναι επαρκής πρέπει αυτός ή ο συνοδός του να παρακολουθούν συνέχεια

το µπουκαλάκι µέχρι την ολοκλήρωση της διαδικασίας.

3. Το ειδικό βάρος πρέπει να είναι1010 και άνω και το PH 7,5 και κάτω.Η χορήγηση του

δείγµατος σε ειδικό δοχείο γίνεται παρουσία του συνοδού (άνδρας ή γυναίκα) που έχει

υποχρέωση να παρατηρεί τη διαδικασία (έξοδος ούρων από το στόµιο της ουρήθρας και

είσοδος αυτών στο δοχείο). Εάν µάλιστα επιθυµεί έχει το δικαίωµα να γυµνώσει τον

εξεταζόµενο από το στήθος µέχρι τα γόνατα. Τιµές πέραν των ανωτέρω ορίων, δεν πρέπει να

γίνονται αποδεκτές και ο Αθλητής υποχρεούται να ουρήσει ξανά. Τέλος ο Αθλητής και ο

συνοδός του αφού ελέγξουν λεπτοµερέστατα τα µπουκάλια, τους αριθµούς, τα κιβώτια και

τις δηλώσεις τους για χρέωση κάποιων φαρµάκων, καλούνται να υπογράψουν το ειδικό

έντυπο και να πάρουν το µπλε αντίτυπο που είναιτο αποδεικτικό τους.

5) Χρήση φαρµάκων για θεραπευτικούς λόγους.

Εάν Αθλητής Αθλήτρια κάνει χρήση για θεραπευτικούς λόγους κάποιου φαρµάκου θα

πρέπει:

Να ειδοποιηθεί ο Γιατρός της Οµοσπονδίας.

Να ειδοποιηθεί η Οµοσπονδία εγγράφως και στη συνέχεια η Παγκόσµια εάν πρόκειται

για µακροχρόνια αγωγή (από µια (1) Εβδοµάδα έως ένα (1) χρόνο).


Να φέρει µαζί του σε κάθε Αγώνα γνωµάτευση του θεράποντα Ιατρού και του φορέα

Νοσοκοµείο όχι Ιδιώτη).

Θα πρέπει να δηλωθεί στην Επιτροπή ελέγχου Doping πριν τη συµµετοχή του Αθλητή

στο Αγώνα για τη χρήση φαρµάκων και όχι µετά.

Πηγές

http://nefeli.lib.teicrete.gr/browse2/seyp/nos/2010/AlevizakiChrysoula,ZacharioudakiGeor

gia/attached-document-1285574886-743158-7925/Alevizaki2010.pdf

http://www.dietup.gr/antras/diatrofi/2530.html


παράρτημα [Τίτλος εγγράφου]


Θερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες 1896

Αθήνα, Ελλάδα

Θέση Χώρα Χρυσό Ασημένιο Χάλκινο Σύνολο

1 Ηνωμένες

Πολιτείες (USA) 11 7 2 20

2 Ελλάδα (GRE) 10 17 19 46

3 Γερμανία (GER) 6 5 2 13

4 Γαλλία (FRA) 5 4 2 11

5 Μεγάλη Βρετανία (GBR) 2 3 2 7

6 Ουγγαρία (HUN) 2 1 3 6

7 Αυστρία (AUT) 2 1 2 5

8 Αυστραλία (AUS) 2 0 0 2

9 Δανία (DEN) 1 2 3 6

10 Ελβετία (SUI) 1 2 0 3

11 Μικτή ομάδα (ZZX) 1 1 1 3

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%97%CE%BD%CF%89%CE%BC%CE%AD%CE%BD%CE%B5%CF%82_%CE%A0%CE%BF%CE%BB%CE%B9%CF%84%CE%B5%CE%AF%CE%B5%CF%82


http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%95%CE%BB%CE%BB%CE%AC%CE%B4%CE%B1

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%93%CE%B5%CF%81%CE%BC%CE%B1%CE%BD%CE%AF%CE%B1

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%93%CE%B1%CE%BB%CE%BB%CE%AF%CE%B1

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9C%CE%B5%CE%B3%CE%AC%CE%BB%CE%B7_%CE%92%CF%81%CE%B5%CF%84%CE%B1%CE%BD%CE%AF%CE%B1

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9F%CF%85%CE%B3%CE%B3%CE%B1%CF%81%CE%AF%CE%B1

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%85%CF%83%CF%84%CF%81%CE%AF%CE%B1

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%85%CF%83%CF%84%CF%81%CE%B1%CE%BB%CE%AF%CE%B1

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%94%CE%B1%CE%BD%CE%AF%CE%B1

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%95%CE%BB%CE%B2%CE%B5%CF%84%CE%AF%CE%B1

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%BF:US_44_Star_Flag.svg

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%BF:Flag_of_Greece_(1822-1978).svg

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%BF:Flag_of_the_German_Empire.svg

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%BF:Flag_of_France.svg

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%BF:Flag_of_the_United_Kingdom.svg

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%BF:Flag_of_Hungary_(1867-1918).svg

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%BF:Flag_of_the_Habsburg_Monarchy.svg


http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%BF:Flag_of_Denmark.svg

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%BF:Flag_of_Switzerland.svg

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%BF:Olympic_flag.svg



Παρίσι, Γαλλία


1 Γαλλία 26 41 34 101

2 ΗΠΑ 19 14 14 47

3 Ηνωμένο

Βασίλειο 15 6 9 30

4 Μικτή ομάδα 6 3 3 12

5 Ελβετία 6 2 1 9

6 Βέλγιο 5 5 5 15

7 Γερμανία 4 2 2 8

8 Ιταλία 2 2 0 4

9 Αυστραλία 2 0 3 5

10 Δανία 1 3 2 6


http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%97%CE%BD%CF%89%CE%BC%CE%AD%CE%BD%CE%B5%CF%82_%CE%A0%CE%BF%CE%BB%CE%B9%CF%84%CE%B5%CE%AF%CE%B5%CF%82_%CF%84%CE%B7%CF%82_%CE%91%CE%BC%CE%B5%CF%81%CE%B9%CE%BA%CE%AE%CF%82

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%97%CE%BD%CF%89%CE%BC%CE%AD%CE%BD%CE%BF_%CE%92%CE%B1%CF%83%CE%AF%CE%BB%CE%B5%CE%B9%CE%BF



http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%92%CE%AD%CE%BB%CE%B3%CE%B9%CE%BF


http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%99%CF%84%CE%B1%CE%BB%CE%AF%CE%B1




http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%BF:Flag_of_the_United_States_(3-2_aspect_ratio).svg

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%BF:Flag_of_the_United_Kingdom_(3-2_aspect_ratio).svg


http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%BF:Civil_Ensign_of_Switzerland.svg

http://el.wikipedia.org/wiki/Belgium_(civil)

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%BF:Flag_of_the_German_Empire.svg

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%BF:Flag_of_Italy_(1861-1946).svg





Σεντ Λούης, ΗΠΑ


1 ΗΠΑ (διοργανώτρια) 78 82 79 239


3 Κούβα 4 2 3 9

4 Καναδάς 4 1 1 6

5 Ουγγαρία 2 1 1 4

6

Ηνωμένο Βασίλειο 1 1 0 2

Μικτή ομάδα 1 1 0 2

8

Ελλάδα 1 0 1 2

Ελβετία 1 0 1 2

10 Αυστρία 0 0 1 1



http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9A%CE%BF%CF%8D%CE%B2%CE%B1

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9A%CE%B1%CE%BD%CE%B1%CE%B4%CE%AC%CF%82



http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%95%CE%BB%CE%BB%CE%AC%CE%B4%CE%B1




http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%BF:Flag_of_Germany.svg

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%BF:Flag_of_Cuba_2-3.png

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%BF:Flag_of_Canada_2-3.png

http://el.wikipedia.org/wiki/Hungary_(civil)



http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%BF:Flag_of_Greece_(1822-1978).svg





Λονδίνο, Ηνωμένο Βασίλειο


1 Ηνωμένο

Βασίλειο (διοργανώτρια) 56 51 39 146

2 ΗΠΑ 23 12 12 47

3 Σουηδία 8 6 11 25

4 Γαλλία 5 5 9 19



7 Καναδάς 3 3 10 16

8 Νορβηγία 2 3 3 8

9 Ιταλία 2 2 0 4

10 Βέλγιο 1 5 2 8




http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A3%CE%BF%CF%85%CE%B7%CE%B4%CE%AF%CE%B1





http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9D%CE%BF%CF%81%CE%B2%CE%B7%CE%B3%CE%AF%CE%B1





http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%BF:Flag_of_Sweden.svg





http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%BF:Flag_of_Norway.svg





Στοκχόλμη, Σουηδία


1 ΗΠΑ 25 19 19 63

2 Σουηδία (διοργανώτρια) 24 24 17 65

3 Ηνωμένο Βασίλειο 10 15 16 41

4 Φινλανδία 9 8 9 26

5 Γαλλία 7 4 3 14


7 Νότια Αφρική 4 2 0 6


9

Καναδάς 3 2 3 8

Ουγγαρία 3 2 3 8




http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A6%CE%B9%CE%BD%CE%BB%CE%B1%CE%BD%CE%B4%CE%AF%CE%B1



http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9D%CF%8C%CF%84%CE%B9%CE%B1_%CE%91%CF%86%CF%81%CE%B9%CE%BA%CE%AE







http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%BF:Flag_of_Finland.svg



http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%BF:Flag_of_South_Africa.svg






Αμβέρσα, Βέλγιο


1 ΗΠΑ 41 27 27 95

2 Σουηδία 19 20 25 64



5 Βέλγιο(διοργανώτρια) 14 11 11 36


7 Ιταλία 13 5 5 23

8 Γαλλία 9 19 13 41

9 Ολλανδία 4 2 5 11

10 Δανία 3 9 1 13









http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9F%CE%BB%CE%BB%CE%B1%CE%BD%CE%B4%CE%AF%CE%B1














Παρίσι, Γαλλία


1 Ηνωμένες Πολιτείες 45 27 27 99

2 Φινλανδία 14 13 10 37

3 Γαλλία (διοργανώτρια

χώρα) 13 15 10 38


5 Ιταλία 8 3 5 16

6 Ελβετία 7 8 10 25


8 Σουηδία 4 13 12 29

9 Κάτω Χώρες 4 1 5 10

10 Βέλγιο 3 7 3 13









http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9A%CE%AC%CF%84%CF%89_%CE%A7%CF%8E%CF%81%CE%B5%CF%82










http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9A%CE%AC%CF%84%CF%89_%CE%A7%CF%8E%CF%81%CE%B5%CF%82




Άμστερνταμ, Ολλανδία



2 Γερμανία 10 7 14 31


4 Σουηδία 7 6 12 25

5 Ιταλία 7 5 7 19

6 Ελβετία 7 4 4 15

7 Γαλλία 6 10 5 21

8 Ολλανδία (διοργανώτρια χώρα) 6 9 4 19


10 Καναδάς 4 4 7 15



Λος Άντζελες, ΗΠΑ

Θέση Χώρα

Σύνολο

1 ΗΠΑ (διοργανώτρια) 41 32 30 103

2 Ιταλία 12 12 12 36

3 Γαλλία 10 5 4 19

4 Σουηδία 9 5 9 23

5 Ιαπωνία 7 7 4 18










http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%99%CE%B1%CF%80%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1






http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%BF:Med_1.png







http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%BF:Flag_of_Japan.svg





http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%BF:Flag_of_Australia_2-3.png



Βερολίνο, Γερμανία

Κατάτ Ονομασία ΕΟΕ

Σύνολο

1 Γερμανία 33 26 30 89

2 ΗΠΑ 24 20 12 56


4 Ιταλία 8 9 5 22

5

Φινλανδία 7 6 6 19

Γαλλία 7 6 6 19

7 Σουηδία 6 5 9 20

8 Ιαπωνία [1]

6 4 8 18

9 Ολλανδία 6 4 7 17



http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%97%CE%A0%CE%91







http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%98%CE%B5%CF%81%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CE%AF_%CE%9F%CE%BB%CF%85%CE%BC%CF%80%CE%B9%CE%B1%CE%BA%CE%BF%CE%AF_%CE%91%CE%B3%CF%8E%CE%BD%CE%B5%CF%82_1936#cite_note-1






http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%BF:Flag_of_the_NSDAP_(1920%E2%80%931945).svg

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%BF:US_flag_48_stars.svg

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%BF:Flag_of_Hungary_1940.svg

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%BF:Flag_of_Italy_(1861-1946).svg





http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%BF:Flag_of_the_Netherlands.svg





Θέση Χώρα

Σύνολο

1 ΗΠΑ 38 27 19 84

2 Σουηδία 16 11 17 44

3 Γαλλία 10 6 13 29

4 Ουγγαρία 10 5 12 27

5 Ιταλία 8 11 8 27


7 Τουρκία 6 4 2 12

8 Τσεχοσλοβακία 6 2 3 11

9 Ελβετία 5 10 5 20

10 Δανία 5 7 8 20







http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A4%CE%BF%CF%85%CF%81%CE%BA%CE%AF%CE%B1

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A4%CF%83%CE%B5%CF%87%CE%BF%CF%83%CE%BB%CE%BF%CE%B2%CE%B1%CE%BA%CE%AF%CE%B1













http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%BF:Flag_of_Czechoslovakia.svg





Ελσίνκι, Φινλανδία

Θέση Χώρα

Σύνολο

1 ΗΠΑ 40 19 17 76

2 ΕΣΣΔ 22 30 19 71

3 Ουγγαρία 16 10 16 42

4 Σουηδία 12 13 10 35

5 Ιταλία 8 9 4 21


7 Γαλλία 6 6 6 18

8 Φινλανδία(διοργανώτρια) 6 3 13 22



http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%88%CE%BD%CF%89%CF%83%CE%B7_%CE%A3%CE%BF%CE%B2%CE%B9%CE%B5%CF%84%CE%B9%CE%BA%CF%8E%CE%BD_%CE%A3%CE%BF%CF%83%CE%B9%CE%B1%CE%BB%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%B9%CE%BA%CF%8E%CE%BD_%CE%94%CE%B7%CE%BC%CE%BF%CE%BA%CF%81%CE%B1%CF%84%CE%B9%CF%8E%CE%BD












http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%BF:Flag_of_Soviet_Union_2-3.JPG










Μελβούρνη, Αυστραλία

Κατ. Ονομασία ΕΟΕ Χρυσά Αργυρά Χάλκινα Σύνολο

1 ΕΣΣΔ 37 29 32 98

2 ΗΠΑ 32 25 17 74

3 Αυστραλία (διοργανώτρια) 13 8 14 35


5 Ιταλία 8 8 9 25

6 Σουηδία 8 5 6 19



9 Ρουμανία 5 3 5 13

10 Ιαπωνία 4 10 5 19









http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A1%CE%BF%CF%85%CE%BC%CE%B1%CE%BD%CE%AF%CE%B1










http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%BF:Flag_of_Romania.svg




Ρώμη, Ιταλία


1 ΕΣΣΔ 43 29 31 103

2 ΗΠΑ 34 21 16 71

3 Ιταλία 13 10 13 36

4 Γερμανία 12 19 11 42


6 Τουρκία 7 2 0 9


8 Ιαπωνία 4 7 7 18

9 Πολωνία 4 6 11 21










http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A0%CE%BF%CE%BB%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1














Τόκυο, Ιαπωνία


1 ΗΠΑ 36 26 28 90

2 ΕΣΣΔ 30 31 35 96

3 Ιαπωνία 16 5 8 29

4 Γερμανία 10 22 18 50

5 Ιταλία 10 10 7 27


7 Πολωνία 7 6 10 23

















http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%BF:Flag_of_German_Olympic_Team_1960-1968.svg









Πόλη του Μεξικού, Μεξικό

Θέση Χώρα Χρυσά Ασημένια Χάλκινα Σύνολο

1 ΗΠΑ 45 28 34 107

2 ΕΣΣΔ 29 32 30 91

3 Ιαπωνία 11 7 7 25

4 Ουγγαρία 10 10 12 32

5 Ανατολική Γερμανία 9 9 7 25

6 Γαλλία 7 3 5 15


8 Δυτική Γερμανία 5 11 10 26



*15 Μεξικό 3 3 3 9





http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9B%CE%B1%CF%8A%CE%BA%CE%AE_%CE%94%CE%B7%CE%BC%CE%BF%CE%BA%CF%81%CE%B1%CF%84%CE%AF%CE%B1_%CF%84%CE%B7%CF%82_%CE%93%CE%B5%CF%81%CE%BC%CE%B1%CE%BD%CE%AF%CE%B1%CF%82



http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%94%CF%85%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AE_%CE%93%CE%B5%CF%81%CE%BC%CE%B1%CE%BD%CE%AF%CE%B1



http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9C%CE%B5%CE%BE%CE%B9%CE%BA%CF%8C





http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%BF:Flag_of_East_Germany.svg






http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%BF:Flag_of_Mexico.svg



Μόναχο, Γερμανία

Θέση Χώρα

Σύνολο

1 ΕΣΣΔ 50 27 22 99

2 ΗΠΑ 33 31 30 94



5 Ιαπωνία 13 8 8 29


7 Πολωνία 7 5 9 21

8 Ουγγαρία 6 13 16 35

9 Βουλγαρία 6 10 5 21

10 Ιταλία 5 3 10 18



http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CE%BD%CE%B1%CF%84%CE%BF%CE%BB%CE%B9%CE%BA%CE%AE_%CE%93%CE%B5%CF%81%CE%BC%CE%B1%CE%BD%CE%AF%CE%B1






http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%92%CE%BF%CF%85%CE%BB%CE%B3%CE%B1%CF%81%CE%AF%CE%B1













http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%BF:Flag_of_Bulgaria_(WFB_2004).gif




Μόντρεαλ, Καναδάς

Θέση Χώρα

Σύνολο

1 ΕΣΣΔ 49 41 35 125


3 ΗΠΑ 34 35 25 94


5 Ιαπωνία 9 6 10 25

6 Πολωνία 7 6 13 26


8 Κούβα 6 4 3 13


10 Ουγγαρία 4 5 13 22

*27 Καναδάς 0 5 6 11




























Μόσχα, ΕΣΣΔ

Θέση Χώρα

Σύνολο

1 ΕΣΣΔ 80 69 46 195



4 Κούβα 8 7 5 20

5 Ιταλία 8 3 4 15

6 Ουγγαρία 7 10 15 32


8 Γαλλία 6 5 3 14


10 Πολωνία 3 14 15 32


























Λος Άντζελες

Θέση Χώρα

Σύνολο

1 ΗΠΑ 83 61 30 174

2 Ρουμανία 20 16 17 53


4 Κίνα 15 8 9 32

5 Ιταλία 14 6 12 32

6 Καναδάς 10 18 16 44

7 Ιαπωνία 10 8 14 32

8 Νέα Ζηλανδία 8 1 2 11

9 Γιουγκοσλαβία 7 4 7 18

10 Νότια Κορέα 6 6 7 19




http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9B%CE%B1%CF%8A%CE%BA%CE%AE_%CE%94%CE%B7%CE%BC%CE%BF%CE%BA%CF%81%CE%B1%CF%84%CE%AF%CE%B1_%CF%84%CE%B7%CF%82_%CE%9A%CE%AF%CE%BD%CE%B1%CF%82




http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9D%CE%AD%CE%B1_%CE%96%CE%B7%CE%BB%CE%B1%CE%BD%CE%B4%CE%AF%CE%B1

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%93%CE%B9%CE%BF%CF%85%CE%B3%CE%BA%CE%BF%CF%83%CE%BB%CE%B1%CE%B2%CE%AF%CE%B1

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9D%CF%8C%CF%84%CE%B9%CE%B1_%CE%9A%CE%BF%CF%81%CE%AD%CE%B1







http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%BF:Flag_of_the_People's_Republic_of_China.svg




http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%BF:Flag_of_New_Zealand.svg

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%BF:Civil_ensign_of_SFR_Yugoslavia.svg

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%BF:Flag_of_South_Korea.svg



Σεούλ, Ν.Κορέα


1 ΕΣΣΔ 55 31 46 132


3 ΗΠΑ 36 31 27 94




7 Βουλγαρία 10 12 13 35


9 Γαλλία 6 4 6 16

10 Ιταλία 6 4 4 14























Βαρκελώνη, Ισπανία

Θέση Χώρα

Σύνολο

1 Ενωμένη Ομάδα της πρώην ΕΣΣΔ 45 38 29 112

2 Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής 37 34 37 108

3 Γερμανία 33 21 28 82

4 Κίνα 16 22 16 54

5 Κούβα 14 6 11 31

6 Ισπανία 13 7 2 22


8 Ουγγαρία 11 12 7 30

9 Γαλλία 8 5 16 29


http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%95%CE%BD%CF%89%CE%BC%CE%AD%CE%BD%CE%B7_%CE%9F%CE%BC%CE%AC%CE%B4%CE%B1_%CF%84%CE%B7%CF%82_%CF%80%CF%81%CF%8E%CE%B7%CE%BD_%CE%95%CE%A3%CE%A3%CE%94

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%97%CE%BD%CF%89%CE%BC%CE%AD%CE%BD%CE%B5%CF%82_%CE%A0%CE%BF%CE%BB%CE%B9%CF%84%CE%B5%CE%AF%CE%B5%CF%82_%CE%91%CE%BC%CE%B5%CF%81%CE%B9%CE%BA%CE%AE%CF%82


http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9A%CE%AF%CE%BD%CE%B1


http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%99%CF%83%CF%80%CE%B1%CE%BD%CE%AF%CE%B1









http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%BF:Flag_of_the_United_States.svg



http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%BF:Flag_of_Cuba.svg

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%BF:Flag_of_Spain.svg


http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%BF:Flag_of_Hungary.svg


http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%BF:Flag_of_Australia.svg



Ατλάντα, ΗΠΑ


1 ΗΠΑ 44 32 25 101

2 Ρωσία 26 21 16 63

3 Γερμανία 20 18 27 65

4 Κίνα 16 22 12 50

5 Γαλλία 15 7 15 37

6 Ιταλία 13 10 12 35


8 Κούβα 9 8 8 25

9 Ουκρανία 9 2 12 23



http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A1%CF%89%CF%83%CE%AF%CE%B1







http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9F%CF%85%CE%BA%CF%81%CE%B1%CE%BD%CE%AF%CE%B1



http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%BF:Flag_of_Russia.svg







http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%BF:Flag_of_Ukraine.svg




Σινδεϊ, Αυστραλία

Κατ. Ονομασία ΕΟΕ Χρυσά Αργυρά Χάλκινα Σύνολο


2 Ρωσία 32 28 28 88

3 Κίνα 28 16 15 59

4 Αυστραλία 16 25 17 58

5 Γερμανία 13 17 26 56

http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=%CE%98%CE%B5%CF%81%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CE%AF_%CE%9F%CE%BB%CF%85%CE%BC%CF%80%CE%B9%CE%B1%CE%BA%CE%BF%CE%AF_%CE%91%CE%B3%CF%8E%CE%BD%CE%B5%CF%82_2000/%CE%97%CE%BD%CF%89%CE%BC%CE%AD%CE%BD%CE%B5%CF%82_%CE%A0%CE%BF%CE%BB%CE%B9%CF%84%CE%B5%CE%AF%CE%B5%CF%82&action=edit&redlink=1

http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=%CE%98%CE%B5%CF%81%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CE%AF_%CE%9F%CE%BB%CF%85%CE%BC%CF%80%CE%B9%CE%B1%CE%BA%CE%BF%CE%AF_%CE%91%CE%B3%CF%8E%CE%BD%CE%B5%CF%82_2000/%CE%A1%CF%89%CF%83%CE%AF%CE%B1&action=edit&redlink=1

http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=%CE%98%CE%B5%CF%81%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CE%AF_%CE%9F%CE%BB%CF%85%CE%BC%CF%80%CE%B9%CE%B1%CE%BA%CE%BF%CE%AF_%CE%91%CE%B3%CF%8E%CE%BD%CE%B5%CF%82_2000/%CE%9A%CE%AF%CE%BD%CE%B1&action=edit&redlink=1

http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=%CE%98%CE%B5%CF%81%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CE%AF_%CE%9F%CE%BB%CF%85%CE%BC%CF%80%CE%B9%CE%B1%CE%BA%CE%BF%CE%AF_%CE%91%CE%B3%CF%8E%CE%BD%CE%B5%CF%82_2000/%CE%91%CF%85%CF%83%CF%84%CF%81%CE%B1%CE%BB%CE%AF%CE%B1&action=edit&redlink=1

http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=%CE%98%CE%B5%CF%81%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CE%AF_%CE%9F%CE%BB%CF%85%CE%BC%CF%80%CE%B9%CE%B1%CE%BA%CE%BF%CE%AF_%CE%91%CE%B3%CF%8E%CE%BD%CE%B5%CF%82_2000/%CE%93%CE%B5%CF%81%CE%BC%CE%B1%CE%BD%CE%AF%CE%B1&action=edit&redlink=1








Αθήνα , Ελλάδα



2 Κίνα 32 17 14 63

3 Ρωσία 27 27 38 92

4 Αυστραλία 17 16 16 49

5 Ιαπωνία 16 9 12 37

6 Γερμανία 14 16 18 48

7 Γαλλία 11 9 13 33

8 Ιταλία 10 11 11 32

9 Κορέα 9 12 9 30

10 Μεγάλη Βρετανία 9 9 12 30

*15 Ελλάδα 6 6 4 16

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%98%CE%B5%CF%81%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CE%AF_%CE%9F%CE%BB%CF%85%CE%BC%CF%80%CE%B9%CE%B1%CE%BA%CE%BF%CE%AF_%CE%91%CE%B3%CF%8E%CE%BD%CE%B5%CF%82_2004/%CE%97%CE%BD%CF%89%CE%BC%CE%AD%CE%BD%CE%B5%CF%82_%CE%A0%CE%BF%CE%BB%CE%B9%CF%84%CE%B5%CE%AF%CE%B5%CF%82

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%98%CE%B5%CF%81%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CE%AF_%CE%9F%CE%BB%CF%85%CE%BC%CF%80%CE%B9%CE%B1%CE%BA%CE%BF%CE%AF_%CE%91%CE%B3%CF%8E%CE%BD%CE%B5%CF%82_2004/%CE%9A%CE%AF%CE%BD%CE%B1

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%98%CE%B5%CF%81%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CE%AF_%CE%9F%CE%BB%CF%85%CE%BC%CF%80%CE%B9%CE%B1%CE%BA%CE%BF%CE%AF_%CE%91%CE%B3%CF%8E%CE%BD%CE%B5%CF%82_2004/%CE%A1%CF%89%CF%83%CE%AF%CE%B1

http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=%CE%98%CE%B5%CF%81%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CE%AF_%CE%9F%CE%BB%CF%85%CE%BC%CF%80%CE%B9%CE%B1%CE%BA%CE%BF%CE%AF_%CE%91%CE%B3%CF%8E%CE%BD%CE%B5%CF%82_2004/%CE%91%CF%85%CF%83%CF%84%CF%81%CE%B1%CE%BB%CE%AF%CE%B1&action=edit&redlink=1

http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=%CE%98%CE%B5%CF%81%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CE%AF_%CE%9F%CE%BB%CF%85%CE%BC%CF%80%CE%B9%CE%B1%CE%BA%CE%BF%CE%AF_%CE%91%CE%B3%CF%8E%CE%BD%CE%B5%CF%82_2004/%CE%99%CE%B1%CF%80%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1&action=edit&redlink=1

http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=%CE%98%CE%B5%CF%81%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CE%AF_%CE%9F%CE%BB%CF%85%CE%BC%CF%80%CE%B9%CE%B1%CE%BA%CE%BF%CE%AF_%CE%91%CE%B3%CF%8E%CE%BD%CE%B5%CF%82_2004/%CE%93%CE%B5%CF%81%CE%BC%CE%B1%CE%BD%CE%AF%CE%B1&action=edit&redlink=1

http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=%CE%98%CE%B5%CF%81%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CE%AF_%CE%9F%CE%BB%CF%85%CE%BC%CF%80%CE%B9%CE%B1%CE%BA%CE%BF%CE%AF_%CE%91%CE%B3%CF%8E%CE%BD%CE%B5%CF%82_2004/%CE%93%CE%B1%CE%BB%CE%BB%CE%AF%CE%B1&action=edit&redlink=1

http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=%CE%98%CE%B5%CF%81%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CE%AF_%CE%9F%CE%BB%CF%85%CE%BC%CF%80%CE%B9%CE%B1%CE%BA%CE%BF%CE%AF_%CE%91%CE%B3%CF%8E%CE%BD%CE%B5%CF%82_2004/%CE%99%CF%84%CE%B1%CE%BB%CE%AF%CE%B1&action=edit&redlink=1

http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=%CE%98%CE%B5%CF%81%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CE%AF_%CE%9F%CE%BB%CF%85%CE%BC%CF%80%CE%B9%CE%B1%CE%BA%CE%BF%CE%AF_%CE%91%CE%B3%CF%8E%CE%BD%CE%B5%CF%82_2004/%CE%9A%CE%BF%CF%81%CE%AD%CE%B1&action=edit&redlink=1

http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=%CE%98%CE%B5%CF%81%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CE%AF_%CE%9F%CE%BB%CF%85%CE%BC%CF%80%CE%B9%CE%B1%CE%BA%CE%BF%CE%AF_%CE%91%CE%B3%CF%8E%CE%BD%CE%B5%CF%82_2004/%CE%9C%CE%B5%CE%B3%CE%AC%CE%BB%CE%B7_%CE%92%CF%81%CE%B5%CF%84%CE%B1%CE%BD%CE%AF%CE%B1&action=edit&redlink=1

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%98%CE%B5%CF%81%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CE%AF_%CE%9F%CE%BB%CF%85%CE%BC%CF%80%CE%B9%CE%B1%CE%BA%CE%BF%CE%AF_%CE%91%CE%B3%CF%8E%CE%BD%CE%B5%CF%82_2004/%CE%95%CE%BB%CE%BB%CE%AC%CE%B4%CE%B1








http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%BF:Flag_of_Italy.svg



http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%BF:Flag_of_Greece.svg



Πεκίνο, Κίνα


1 Κίνα 51 21 28 100

2 ΗΠΑ 36 38 36 110

3 Ρωσία 23 21 28 72












2 Κίνα 38 27 23 88

3 Μεγάλη Βρετανία 29 17 19 65

4 Ρωσία 24 26 32 82


6 Γερμανία 11 19 14 44

7 Γαλλία 11 11 12 34

8 Ιταλία 8 9 11 28


10 Αυστραλία 7 16 12 35


http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9A%CE%AF%CE%BD%CE%B1

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9C%CE%B5%CE%B3%CE%AC%CE%BB%CE%B7_%CE%92%CF%81%CE%B5%CF%84%CE%B1%CE%BD%CE%AF%CE%B1















http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%BF:Flag_of_Italy.svg

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%BF:Flag_of_Hungary.svg




Ασημένιο μετάλλιο της Ολυμπιάδας της Αθήνας

1896.

Χάλκινο μετάλλιο της Ολυμπιάδας της Αθήνας

1896.


Τα μετάλλια της Ολυμπιάδας του Παρισίου 1900.

Ασημένιο μετάλλιο της Ολυμπιάδας του Σέντ

Λουής 1904 ( στα 800 μέτρα τρέξιμο).


Ασημένιο μετάλλιο της Ολυμπιάδας Λονδίνου

1908

Χρυσό μετάλλιο της Ολυμπιάδας της Στοκχόλμης

1912


Χρυσό μετάλλιο της Ολυμπιάδας της Ρώμης

1920.

Χρυσό μετάλλιο της Ολυμπιάδας του Παρισιού

1924


Χάλκινο μετάλλιο της Ολυμπιάδας του

Άμστερνταμ 1928.

Χρυσό μετάλλιο της Ολυμπιάδας του Λος

Άντζελες 1932.


Χρυσό μετάλλιο της Ολυμπιάδας του Λονδίνου

1948.

Χρυσό μετάλλιο της Ολυμπιάδας του Ελσίνκι

1952.


Ασημένιο μετάλλιο της Ολυμπιάδας της

Μελβούρνης 1956.

Χρυσό μετάλλιο της Ολυμπιάδας του Ρωμης

1960.


Χρυσό μετάλλιο της Ολυμπιάδας του Τόκυο 1964.

Ασημένιο μετάλλιο της Ολυμπιάδας του Μεξικού

1968.


Χρυσό μετάλλιο της Ολυμπιάδας του Μονάχου

1972.

Χρυσό μετάλλιο της Ολυμπιάδας του Μόντρεαλ

1976.


Χρυσό μετάλλιο της Ολυμπιάδας της Μόσχας

1980.

Χρυσό μετάλλιο της Ολυμπιάδας του Λος

Άντζελες 1984.


Ασημένιο μετάλλιο της Ολυμπιάδας της Σεούλ

1988.

Χρυσό μετάλλιο της Ολυμπιάδας της Βαρκελώνης

1992.



Χρυσό μετάλλιο της Ολυμπιάδας της Ατλάντα

1996.

Ασημένιο μετάλλιο της Ολυμπιάδας του Σϊνδευ

2000.


Τα μετάλλια της Ολυμπιάδας της Αθήνας 2004.

Τα μετάλλια της Ολυμπιάδας του Πεκίνου 2008.


Τα μετάλλια της Ολυμπιάδας του Λονδίνου2012.

Documents

Ερευνητική έκθεση «Ολυμπιακοί Αγώνες 776 π.Χ …2lyk-kamat.att.sch.gr/files/almark/Olympic Games.pdf2ο ΓΕΛ ΚΑΜΑΤΕΡΟΥ Σχολικό