Α΄ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ 1Η Σκηνή (στ. 437 – 494)

Η είσοδος του Μενέλαου και το παρελθόν του

Ποιους προγόνους του αναφέρει και ποια ευχή

διατυπώνει;

Γιατί καυχιέται; Ποιες είναι οι περιπέτειές του;

Το παρόν του

Ποια είναι τα βάσανά του; Τι τον έφερε στην είσοδο του ανακτόρου;

1ο Επεισόδιο – 2η Σκηνή (στ. 495-541)

Τι ζητά ο Μενέλαος και πώς του συμπεριφέρεται η

Γερόντισσα

Τι πληροφορείται ο Μενέλαος από την

Γερόντισσα;

Γιατί η Γερόντισσα διώχνει τον Μενέλαο;

Ο Ευριπίδης επιλέγει ως θυρωρό, φύλακα δηλαδή του ανακτόρου, μια γυναίκα και μάλιστα γερόντισσα. Πρόκειται για ένα δευτερεύον πρόσωπο, που συνήθως είναι ανώνυμο και εμφανίζεται στη σκηνή μόνο με την ιδιότητά του. Ας αναζητήσουμε τους λόγους, για τους οποίους επιλέγεται ως θυρωρός μια αδύναμη γυναίκα και όχι ένας χεροδύναμος στρατιώτης. Ποιος, λοιπόν, είναι ο ρόλος της συγκεκριμένης σκηνής στη δραματική οικονομία;

1ο Επεισόδιο – 3η Σκηνή (στ. 542-575)

Προβληματισμοί και αποφάσεις του Μενέλαου

Πώς εξηγεί την παράδοξη παρουσία της Ελένης στην Αίγυπτο;

Ποιες είναι οι αποφάσεις του;

Ας εμβαθύνουμε (σελ. 47)

Ο Μενέλαος, μετά τα συγκλονιστικά γι’ αυτόν νέα, απομένει μόνος του στη σκηνή και προσπαθεί να ξεδιαλύνει τα όσα παράδοξα άκουσε.

Υποστηρίζει ότι οι σκέψεις του φανερώνουν άνθρωπο αφελή και απλοϊκό, που φτάνει σε εύκολα

συμπεράσματα. Είναι όμως έτσι; Ας σκεφτούμε τι έχει υποστεί μέχρι τώρα ο

Μενέλαος και για ποιον λόγο.

Τι αισθάνεσαι για τον Μενέλαο βλέποντάς τον να προσπαθεί να

εξηγήσει τα ανεξήγητα;

Β΄ Επεισόδιο - 3η σκηνή (στ. 841 – 941)

Τα παλιά πάθη του Μενέλαου και ο νέος κίνδυνος

Σε ποια μέρη και πόσα χρόνια περιπλανήθηκε

ο Μενέλαος;

Ποιος νέος κίνδυνος τον απειλεί;

Πώς αντιμετώπισε η Ελένη μέχρι τώρα τις

επιθυμίες του Θεοκλύμενου;

Το πρόβλημα της σωτηρίας

Τι προτείνει η Ελένη στον Μενέλαο;

Ποια είναι η προϋπόθεση για τη

σωτηρία τους;

Τι αποφασίζουν να κάνουν οι ήρωες σε

περίπτωση αποτυχίας;

Β Επεισόδιο – 4η σκηνή (στ. 942 – 1139)

Η εμφάνιση της Θεονόης

Πώς προαναγγέλλεται

η είσοδος της Θεονόης;

Πώς αντιδρά η

Ελένη;

Πώς εμφανίζεται η Θεονόη;

Τι αποκαλύπτει

στον Μενέλαο;

Ποιο είναι το δίλημμά

της;

Τι αποφασίζει

αρχικά η Θεονόη;

Ο λόγος της Ελένης

Τι ζητά η Ελένη από τη Θεονόη και με ποιο τρόπο;

Ποιες συμφορές της επικαλείται;

Ο λόγος του Μενέλαου

Με ποιο τρόπο απευθύνεται στη Θεονόη;

Ποια επιχειρήματα χρησιμοποιεί για να την

πείσει;

Τι απειλεί να κάνει αν δεν εισακουστεί;

Η απόφαση της Θεονόης

Ποια απόφαση παίρνει η Θεονόη και πώς την

αιτιολογεί;

Τι πιστεύει για την ανθρώπινη ψυχή;

Τι προτείνει στον Μενέλαο και την Ελένη;

αρσενικά σε -ας και σε -ης

σε -ας σε -ης

(οξύτονα)

σε -ης

(παροξύτονα)

σε -ης

ὁ

τοῦ

τῷ

τὸν

ὦ

νεανί-ας

νεανί-ου

νεανί-ᾳ

νεανί-αν

νεανί-α

ποιητ-ής

ποιητ-οῦ

ποιητ-ῇ

ποιητ-ήν

ποιητ-ά

στρατιώτ-ης

στρατιώτ-ου

στρατιώτ-ῃ

στρατιώτ-ην

στρατιώτ-α

εὐπατρίδ-ης

εὐπατρίδ-ου

εὐπατρίδ-ῃ

εὐπατρίδ-ην

εὐπατρίδ-η

οἱ

τῶν

τοῖς

τοὺς

ὦ

νεανί-αι

νεανι-ῶν

νεανί-αις

νεανί-ας

νεανί-αι

ποιητ-αί

ποιητ-ῶν

ποιητ-αῖς

ποιητ-άς

ποιητ-αί

στρατιῶτ-αι

στρατιωτ-ῶν

στρατιώτ-αις

στρατιώτ-ας

στρατιῶτ-αι

εὐπατρίδ-αι

εὐπατριδ-ῶν

εὐπατρίδ-αις

εὐπατρίδ-ας

εὐπατρίδ-αι

θηλυκά σε -α (γενική -ας)

(οξύτονα) (παροξύτονα) (προπαροξύτονα) (παροξύτονα) (παροξύτονα)

ἡ

τῆς

τῇ

τὴν

ὦ

στρατι-ά

στρατι-ᾶς

στρατι-ᾷ

στρατι-άν

στρατι-ά

πολιτεί-α

πολιτεί-ας

πολιτεί-ᾳ

πολιτεί-αν

πολιτεί-α

ἀλήθει-α

ἀληθεί-ας

ἀληθεί-ᾳ

ἀλήθει-αν

ἀλήθει-α

ὥρ-α

ὥρ-ας

ὥρ-ᾳ

ὥρ-αν

ὥρ-α

σφαῖρ-α

σφαίρ-ας

σφαίρ-ᾳ

σφαῖρ-αν

σφαῖρ-α

αἱ

τῶν

ταῖς

τὰς

ὦ

στρατι-αί

στρατι-ῶν

στρατι-αῖς

στρατι-άς

στρατι-αί

πολιτεῖ-αι

πολιτει-ῶν

πολιτεί-αις

πολιτεί-ας

πολιτεῖ-αι

ἀλήθει-αι

ἀληθει-ῶν

ἀληθεί-αις

ἀληθεί-ας

ἀλήθει-αι

ὧρ-αι

ὡρ-ῶν

ὥρ-αις

ὥρ-ας

ὧρ-αι

σφαῖρ-αι

σφαιρ-ῶν

σφαίρ-αις

σφαίρ-ας

σφαῖρ-αι

θηλυκά σε -α (γενική -ας)

(οξύτονα) (παροξύτονα) (προπαροξύτονα) (παροξύτονα) (παροξύτονα)

ἡ

τῆς

τῇ

τὴν

ὦ

στρατι-ά

στρατι-ᾶς

στρατι-ᾷ

στρατι-άν

στρατι-ά

πολιτεί-α

πολιτεί-ας

πολιτεί-ᾳ

πολιτεί-αν

πολιτεί-α

ἀλήθει-α

ἀληθεί-ας

ἀληθεί-ᾳ

ἀλήθει-αν

ἀλήθει-α

ὥρ-α

ὥρ-ας

ὥρ-ᾳ

ὥρ-αν

ὥρ-α

σφαῖρ-α

σφαίρ-ας

σφαίρ-ᾳ

σφαῖρ-αν

σφαῖρ-α

αἱ

τῶν

ταῖς

τὰς

ὦ

στρατι-αί

στρατι-ῶν

στρατι-αῖς

στρατι-άς

στρατι-αί

πολιτεῖ-αι

πολιτει-ῶν

πολιτεί-αις

πολιτεί-ας

πολιτεῖ-αι

ἀλήθει-αι

ἀληθει-ῶν

ἀληθεί-αις

ἀληθεί-ας

ἀλήθει-αι

ὧρ-αι

ὡρ-ῶν

ὥρ-αις

ὥρ-ας

ὧρ-αι

σφαῖρ-αι

σφαιρ-ῶν

σφαίρ-αις

σφαίρ-ας

σφαῖρ-αι

Ας εμβαθύνουμε (σελ. 47)

Ο Ευριπίδης συνήθιζε να παρουσιάζει τους ήρωές του σαν απλούς καθημερινούς

ανθρώπους. Πώς φαίνεται αυτό στο Α΄ Επεισόδιο;

Επαναληπτικές ερωτήσεις Α΄ Επεισοδίου

Να συγκρίνετε τον μονόλογο του Μενέλαου με αυτόν της Ελένης και να βρείτε διαφορές

και ομοιότητες

Με βάση την εικόνα του Μενέλαου που είδαμε στο Α΄ Επεισόδιο, τι σκέψεις θα

μπορούσατε να κάνετε για τη ζωή του ανθρώπου γενικότερα;

Ποιες πληροφορίες παίρνει ο Μενέλαος από την Γερόντισσα και ποια από αυτές

θεωρείτε πιο σημαντική για την εξέλιξη του δράματος;

Κάποιοι υποστηρίζουν πως ο Μενέλαος έχει στο Α΄ Επεισόδιο κωμικά στοιχεία. Να το

αποδείξετε

Να βάλετε στη σωστή χρονολογική σειρά τα παρακάτω γεγονότα του Α΄ Επεισοδίου

(α) Ο Μενέλαος θεωρεί σύμπτωση την ύπαρξη της Ελένης στην Αίγυπτο.

(β) Ο Μενέλαος εύχεται ο παππούς του να είχε πεθάνει πριν γεννήσει τους γονείς του

(γ) Η Γερόντισσα ανακοινώνει στον Μενέλαο πως στην Αίγυπτο βρίσκεται «κάποια

Ελένη από την Σπάρτη»

(δ) Ο Μενέλαος αποφασίζει, αν ο βασιλιάς Θεοκλύμενος του φανεί σκληρός, να φύγει

και να κρυφτεί

(ε) Η Γερόντισσα μπαίνει στη σκηνή και προσπαθεί να διώξει τον Μενέλαο

Να συμπληρωθούν οι καταλήξεις των ουσιαστικών που ζητούνται με βάση το

άρθρο:

άρθρο ουσιαστικό άρθρο ουσιαστικό άρθρο ουσιαστικό

τῆς

τῶν

οἱ

τῆς

ὦ

τῆς

χώρ-

ἀθλητ-

πλανῆτ-

βασιλίσσ-

μαθητ-

γενε-

τοῖς

ταῖς

τῇ

τὴν

τὰς

ὦ

τοξότ-

στρατι-

μάζ-

ἀνδρεί-

δίψ-

ἀδικί-

. Να μεταφέρετε τα παρακάτω ουσιαστικά στον άλλο αριθμό:

Ουσιαστικό Άλλος αριθμός Ουσιαστικό Άλλος αριθμός

τῶν προφητῶν ταῖς πείραις

τοὺς κριτὰς τῶν ῥιζῶν

τὴν ἐλαίαν τοῖς τεχνίταις

τῆς μαθητρίας τὰς ἱερείας

ὦ εὐσέβεια τῶν θυελλῶν

τῆς εὐνοίας ὁ ἰδιώτης

ὦ ὁπλῖται ἡ δουλεία

Να βάλετε την ίδια πτώση του άλλου αριθμού στα παρακάτω ουσιαστικά :

τὸν πολὶτην

τοῦ νεανὶου

(ὦ) πελτασταὶ

τοὺς δεσμὼτας

τῶν μηνυτῶν

(ὦ) γυμνασιὰρχα

τῆς κλὶνης

τῇ θεραπαὶνῃ

τάς ἀμὶλλας

τῶν δαφνῶν

τὴν μὲλισσαν

τῆς γαὶας

(ὦ) τεχνῖτα

τῶν γυμνητῶν

τοὺς δὺτας

τὸν προδὸτην

τῷ πατριὼτῃ

Α και Β κλίση ουσιαστικών

Να κλίνετε τα παρακάτω ουσιαστικά στους δύο αριθμούς:

ὁ θεατὴς

ὁ ἰδιώτης

ὁ νικητὴς

ὁ κοχλίας

ἡ μούσα

ἡ σκαπάνη

ἡ ἅμιλλα

ἡ ἀλήθεια

ἡ κλίνη

Να μεταφέρετε στην ίδια πτώση του άλλου αριθμού τα παρακάτω

ουσιαστικά:

τὸν πολίτην

τοῦ νεανίου

(ὦ) πελτασταὶ

τοὺς δεσμώτας

τῶν μηνυτῶν

(ὦ) γυμνασιάρχα

τῆς κλίνης

τῇ θεραπαίνῃ

τάς ἀμίλλας

τῶν δαφνῶν

τὴν μέλισσαν

τῆς γαίας

(ὦ) τεχνῖτα

τῶν γυμνητῶν

τοὺς δύτας

τὸν προδότην

τῷ πατριώτῃ

τοῖς ἱππόταις

τὴν τρίαιναν

τῶν μαζῶν

τῇ δρακαίνῃ

τῶν σφαιρῶν

ταῖς ἀληθείαις

ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ ΠΑΡΑΤΑΤΙΚΟΣ ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ ΑΟΡΙΣΤΟΣ

λύω

λύεις

λύει

λύομεν

λύετε

λύουσι

ἔλυον

ἔλυες

ἔλυε

ἐλύομεν

ἐλύετε

ἔλυον

ἔλυον

ἔλυες

ἔλυε

ἐλύομεν

ἐλύετε

ἔλυον

ἔλυσα

ἔλυσας

ἔλυσε

ἐλύσαμεν

ἐλύσατε

ἔλυσαν

Να μεταφέρετε τα ρήματα στους υπόλοιπους χρόνους (στο ίδιο πρόσωπο και αριθμό)

ΠΑΡΑΤΑΤΙΚΟΣ ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ ΑΟΡΙΣΤΟΣ

κρύπτομεν

χορεύετε

πλησιάζουσι

κελεύεις

παύω

πράττει

Διώκετε

βαδίζομεν

Στρατεύεις

Να μεταφέρετε στο μέλλοντα τα ρήματα των παρακάτω προτάσεων :

1. Οἱ Θηβαῖοι λύουσι τάς σπονδάς.

2. Ὁ δοῦλος κλέπτει πολλά νομίσματα.

3. Οἱ νόμοι παιδεύουσι τόν δῆμον.

4. Πέμπομεν αὐτῷ δῶρα.

5. Οἱ πονηροί ἄνθρωποι βλάπτουσι τήν πόλιν.

Δ. Να μεταφέρετε στον παρατατικό τα ρήματα των παρακάτω προτάσεων :

1. Ὑμεῖς θύετε τοῖς θεοῖς.

2. Οἱ στρατηγοί κελεύουσιν τοῖς δούλοις.

3. Ὁ ἄγγελος σπεύδει ταχέως.

4. Τό ἄστρον λάμπει.

5. Ὁ Ἀθηναῖος λέγει τῷ φίλῳ λόγους ἀγαθούς.