8/7/2019 Hau Lee

http://slidepdf.com/reader/full/-hau 1/4

Global Knowledge

December 2010 Logistics Digest

43

เม อกลาวถงผ  มช อเสยงเปนกร ในดานSupplyChainหรอ โซอปทานในระดบ โลกแลวจะตองมช อของProfessorHauL.LeeแหงGraduateSchoolofBusiness,StanfordUniversityอย ดวยอยางแนนอนฉบบน  ผมจงขอถอ โอกาสแนะ ผลงานและประวตบางแงมมของProfessorLeeซ งเปนนกวชาการซ ง แมกระท งเปดธรกจสวนตวเพ อสรางทางออกของการแกปญหาท ผลงานการวจยของเขาคนพบเปนการ ทฤษฎส การปฏบต ในสตของเขาครบ HauL.LeeเปนนกศกษาของHongKongUniversityท ไดรบทนท คอนขางแปลกคอตองใชเวลา4เดอนคร งบนเรอเดนสมทรเขาและนกศกษานานาชาตได

รบประสบการณในหลากหลายประเทศท  งรวยและยากจนขณะท เดนทางเขาได

ศกษาเศรษฐศาสตรและภมศาสตรไปดวยส งเหลาน   ใหเขาตระหนกวา โลกเช อมโยงเปนหน งเดยวและ ใหเขาสน ใจธรกจระดบ โลก ปจจบนน  ProfessorLeeเปนThomaProfessorofOperations,InformationandTechnologyซ งถอไดวาเปนหน งในผ  เช ยวชาญของโลกในดานการจดการโซอปทานระดบโลก(GlobalSupplyChainManagement)ProfessorLeeเช ยวชาญ ในดานการบงช  วาธรกจจะสรางความ ไดเปรยบ โดยการจดการเครอขายการอปทาน(supplynetwork)อยางมยทธศาสตร ไดอยางไรซ ง

รวมถงเร องราวท อย  ในเบ  องหลงซ งมการ ไหลของวสดขอมลสารสนเทศและเงนท  เปน ในการผลตสนคาและบรการ ต  งแตปคศ.1983ท มหาวทยาลยสแตนฟอรดProfessorLeeไดมบทบาท

คญในการ เนดข  นของแนวคดการจดการ โซอปทานเขามสวนอยางมาก ในการ โปรโมทภาพองครวมของ โซอปทานท ซบซอนและเปนระดบ โลกเปนมมมองท บรณาการท มสวนเก ยวของอยางมาก ในเศรษฐกจท เช อม โยงระหวางกน(InterconnectedEconomy)ของส งท แตกตางกนซ งมการจดจางจากภายนอก(Outsourcing)และการจดจางจากภายนอกประเทศ(Offshoring)เปนปกต Professor Leeกลาววาการจดการ

ทฤษฎส การ ปฏบต สไตล Hau Lee:

ผ  เช ยวชาญ  โซอปทาน  ใน ระดบ  โลกดร. วทยา สหฤท รง

December 2010 Logistics Digest

43

8/7/2019 Hau Lee

http://slidepdf.com/reader/full/-hau 2/4

Global Knowledge

44

Logistics Digest  December 2010

 โซอปทานสมย ใหมเปนเร องเก ยวกบ3Mน นคอMultipleFlows(การไหลของหลายส งหลายอยาง)MultipleCompanies(องคกรท หลากหลาย)และMultiple Disciplines(ศาสตรท หลากหลาย)แนวคด

ท ถอเปนสญลกษณของProfessorLeeคอ“ปรากฏการณ แสม า” (Bullwhip Effect) เขาเปนผ  รวมพฒนาแนวคดน  ซ งไดกลายเปนหลกการพ  นฐานเก ยวกบปรากฏการณ ใน โซอปทานท  ใช ในท  งแวดวงการศกษาและอตสาหกรรมในปรากฏการณน  การขยบขอมอเพยงเลกนอย ใหเกดคล นของการแกวงแสท ขยาย ใหญมากท ปลายแสซ งอธบายวาขอมลของความตองการของผ  บรโภคไดถกบดเบอน ไปมากเพยง ใดเม อขยบข  น ไปทางตนทางของ โซอปทาน ใหเกดตนทนท สงข  นและสงผลกระทบตอประสทธภาพ ในทศวรรษท ผานมาการจดการโซอปทานม งเนนอยางแคบๆไปท การจดการการผลตการออกแบบผลตภณฑโลจสตกส(ในท น  หมายถงการขนสงและคลงสนคา)การกระจายสนคาการขายปลกและการ  รไซเคลสนคา(หรอการ  ไป ลาย)จะถกพจารณาอยางแยกจากกนในตนทศวรรษท 1990ProfessorLeeและคนอ นๆไดเร มมมมมองท บรณาการหนาท งานตางๆเหลาน  ซ ง ไดเรยกวาโซคณคา(ValueChain)ของกจกรรมทางเศรษฐกจ งานวจยและกรณศกษาท ProfessorLeeไดพฒนาและสอนครอบคลมเกอบจะทกมมมองของการจดการเคร อขายการอปทานในระดบโลกตวอยางเชนกรณศกษาปญหาสนคาคงคลง(เคร องพมพองคเจท)ของบรษทHewlett-Packard(HP)

 ในอดต; การ งานรวมกนในระดบโลก(GlobalCollaboration)ของบรษทCisco ในการพฒนาการผลตและการจดจางการผลตในเราทเตอรแบบใหม;วธการการจดซ  อกาแฟแบบรบผดชอบตอสงคมของStarbuck;การเสนอรปแบบรองเทาท หลากหลายและการมการบรการลกคาท แขงแกรงของเวบไซตZappos.com;การใชรปแบบการจดการการคา ในระดบ โลกท  ใหบรษท

รถยนตRenaultมภาระภาษเหมาะสมท สดในเศรษฐกจท  ลงพฒนา;และโลจสตกสในการ กระจายสนคาของลกคา

ของIDSGroupไปท วทวปเอเซยเขาถอเปนผ  บกเบกในการมองวา โลกคอสถานท ท เช อมตอกนและพวกเราจะ ไดประโยชนมากข  นจากการ งานรวมกนแทนท จะเปนการตอส  แขงขนกนผลงานของเขาเปนการสรางกรอบการ งานเชงการวเคราะหเพ อ ใหองคกรตางๆอย รอด ได ใน“โลกท แบบราบ” Professor LeeจบการศกษาจากHongKongUniversityดวยปรญญาตรทางดานเศรษฐศาสตรและสถต กอนจะเขาศกษาตอปรญญาโทท สหราชอาณาจกรทางดานการวจย เนนงาน(OperationalResearch)จากLondonSchoolofEco-nomicsและไดรบปรญญาโทและเอกจากWhartonSchool,UniversityofPennsyl-vaniaทางดานการวจย เนนงานเชนกน ในช วงตนของการ งานProfessorLeeไดเขาเปนอาจารย ในภาควชาวศวกรรมอตสาหการของStanfordUniversityและ ในทายท สดไดยายมาท StanfordísBusi-nessSchoolชวงท ลาพกจากการสอนท Standfordในปคศ.1989-90ถอเปนจดเปล ยนของProfessorLeeท  ไดเขารวมงานกบบรษทHewlett-Packardการ งานท ฝายการผลตของHP ใหProfessorLeeไดรบร  ถงภาพท วา“โซอปทาน คอ การ

เปน องค รวม” โซอปทานไมใชแคการแกปญหาการกระจายสนคาหรอปญหาการผลตงานของเขาเนนท ความ คญของการแบงปนขอมลสารสนเทศ(InformationSharing)และการ งานรวมกน(Collabo-ration)ใน โซอปทานการเปล ยนแปลงหลกคอความเขาใจท มมากข  นวาการ เนนการขององคกรข  นอย กบวาผ  จดสงวตดบและลกคาของตน เนนการอยางไร

Professor Lee มพลงอยางมากในการสอนในหองเรยนรวมถงมพรสวรรคในเชงการละครดวย จะไม นาแปลกใจถาเหนการสอนรองเพลงและดดนตร ในช  นเรยนของProfessorLeeเขา ใชลลาเลาเร องตลกวาดแผนผงลงบนกระดาน หรอแมแตเคยสวมรองเทาCrocsมายงช  นเรยนเม อสอนเก ยวกบการผลตรองเทา โฟมหนาตาแปลกๆท มสสรรกระท งนกศกษาไดลงคะแนนใหเขาเปนผ  ชนะ ในรางวลการสอนMBAดเดน ในป2007 แนวคดบางอยางของProfessorLeeไดกลายมาเปนหลกการพ  น ฐาน ในการจดการ โซอปทานเขาจะไดรบการอางองถงอยางมากเม อมการกลาวถง“ปรากฏการณแสมา”ผลงานของเขาน   ได ใหเหนสาเหตและผลของขอมลความตองการ(อปสงค)ท ถกขยาย ใหบดเบอนมากข  นเม อผานข  น ไปยงตนทางของโซอปทานจากลกคาส ผ  ขายปลกส ผ  กระจายสนคาส ผ  ผลตและส ผ  จดสงวตถดบชองผ  ผลตผ  คนท จดการอย ในแตละระดบ ไมมความ ไวเน  อเช อ ใจ ในขอมลสารสนเทศท ตน ไดรบดงน  นจงมแนว โนมวา

พวกเขาจะปรบเผ อหรอปรบลดตวเลขเหลาน  นลง ใหสนคาขาดสตอกมนอยเกนไปหรอผลตมากเกน ไป ProfessorLeeไดรวมกบWhangและV.Padmanabhanเพ อนรวมงานของเขาตพมพบทความในปคศ.1997ท วเคราะหปรากฏการณแสมาและไดแนะ วาจ

ใหการ ใหผลกระทบเหลาน  นนอยลง ไดอยางไรบทความเก ยวกบปรากฏการณ

8/7/2019 Hau Lee

http://slidepdf.com/reader/full/-hau 3/4

Global Knowledge

December 2010 Logistics Digest

45

แสมาของพวกเขาไดรบการลงความเหน ในปคศ.2004วาเปน1ใน10บทความเก ยวกบโซอปทานท มอทธพลมากท สดในประวตศาสตรโดยวารสารManagementScience

พวกเขาท  งสามไดรบความกระจาง ในเร องน  หลงจากท ไดสมภาษณบรษทตางๆท พวกเขาไดยนเร องราวเก ยวกบการพยากรณท ผดพลาดผ  จดการของบรษทProcter&Gamble(P&G)ผ  ผลตผาออม

เรจรปPampersไดค บนวาในขณะท อตราการใชผาออมในตลาดเปนอตราท คงท แต ส งซ  อท เขา ไดรบแสดงวา ส งซ  อมการแกวงตวมากข  นๆเม อยอนกลบ ไปทางตนทางของโซอปทานจากผ  บรโภคส รานคาปลกส ผ  จด หนายส P&Gและส ผ  จดสงวตถดบของP&Gพวกเขาอธบายปญหาน  วาเปนเหมอนแสมานกวชาการท  งสามจง

 ได ใช วา“แสมา”(Bullwhip)น  มาอธบายปรากฏการณดงกลาว Professor Leeกลาววาผลงานของเขาและเพ อนรวมงานเปนการบงช  และอธบายปรากฏการณแสมาวาเปนปญหาเชงระบบและสะทอนถงการวดสมรรถนะการปฏบตงานและการ ใหรางวลท  ไรประสทธผลพวกเขาเปนกล มแรกท ใชแบบ ลองท เรยบงายเพ ออธบายวา ไมส งตางๆจงเกดข  นดวยวถทางเชนน  เพ ออธบายความเปนจรงท วาส งตางๆเหลาน  เกดข  นเพราะการตดสน

 ใจซ งมเหตมผล ปรากฏการณน  เกดข  นท วไปในทกอตสาหกรรมมากบางนอยบางตามปกตแลวนกวจยตางๆจะวดความแตกตางระหวาง

อปสงคจรงกบ ส งซ  อในรปแบบของความเบ ยงเบนมาตรฐานอตราสวนBullwhipRatioน  (สวนเบ ยงเบนมาตรฐานของ ส งซ  อหารดวยสวนเบ ยงเบนมาตรฐานของอปสงค)สามารถมคาต  งแตเปนเศษสวนไปจนถงเปนเลข2หลกข  นกบวาตวแปรตางๆเปนของอตสาหกรรม ใดและอย  ในระดบข  น

 ใด ใน โซอปทาน การแนะ ปรากฏการณแสมาน   ในช  น

เรยนของProfessorLeeเขา ได แสมาหนงของจรงเขามาแสดง ในช  นเรยนดวยและไดขอ ใหนกศกษาคนหน งออกมาสาธตเขา ไดสรปวาเม อสะบดแสมาพวกเราเพยงขยบขอมอเพยงเลกนอยตรงท จบของแสซ งจะ

ใหเกดคล นขนาดใหญทางปลายแสในนองคลายๆกนการท ขอมลปรบเปล ยน

เพยงเลกนอยกจะ ใหเกดการแกวงตวของขอมลอปสงคอยางมากเม อยอนกลบ ไปทางตนทางของโซอปทานนกศกษาของเขายง

 ไดถกแถลง ในกรณศกษาตางๆเชนเร องราวของผ  ผลตพาสตาBarillaท  ไดรบผลกระทบของปรากฏการณน  จากการท ขอมลบดเบอน

 ไปกระท งท สดแลวบรษทไดแกปญหาในระบบโดยการเขาจดการสนคาคงคลงของผ  จด หนายราย ใหญของตนเองProfessorLeeสรปวาบทเรยนของBarillaคออยาเช อถอ ในขอมลสารสนเทศท  ไหลเขาส องคกรใหพยายามหาหนทางท จะ งานรวมกน(Col-laboration)ให ใชแรงจงใจตางๆเพ อ โนมนาว

 ใหมการ งานรวมกน

อกแนวคดหน งของProfessorLeeคอ การ เล  อน เวลา หรอ การ ชะลอการ

ผลต (Postponement)วธการท แพรหลาย ในวงการอตสาหกรรม ในทกวนน  แนวคดกคอแทนท จะผลตเปนสนคา เรจรป ไวลวงหนาและเกบเปนสนคาคงคลง ไว(MadetoStock)บรษทจะผลต ในรปแบบพ  น ฐานหรอ

มาตรฐานแตจะชะลอการปรบแตง(Con-guration)และ ใหเปนสภาพ เรจรป ไวบางคร  งชะลอไวจนกระท งม ส งซ  อเขามาจรง(MadetoOrder)ดวยวธน  จะสามารถลดสนคาคงคลงไดการผลตจะยดหย นและมประสทธภาพมากข  นรวมท  งเปนปรบปรงการบรการลกคาดวยอยางไรกตามวธการน  ตองมกรอบความคดใหมในการออกแบบผลตภณฑ

วธการเล อนเวลาหรอการชะลอการผลตของProfessorLeeไดรบการสนบสนน

 ในระหวางท เขาลาพกจากการสอนและชวยฝายเคร องพมพองคเจทของบรษทHPแกปญหาการมสนคาคงคลงมากเกนไปแต

 ไมตรงกบท ลกคาตองการปญหาน  แยย งกวาน  น ในทวปย โรปซ งเคร องพมพท สงแกลกคาตอง ใหเปนแบบเฉพาะ หรบท น(Localized)เพ อใหตรงกบความตองการเฉพาะ ในแตละประเทศทางแกไขของHPและProfessorLeeคอการผลตเคร องพมพจนเกอบ เรจสวนใหญท โรงงานและใหผ  จด หนายในแตละทองถ นประกอบเพ มแหลงจายไฟ(PowerSupplies)ค มอซอฟตแวรถาดกระดาษและบรรจภณฑท เหมาะสมของแตละประเทศดงน  นจดท เกดความแตกตาง (Point of Differentia-tion)และการ ใหเปนแบบเฉพาะตวขอผลตภณฑจะถกชะลอ ไว ประสบการณของบรษทHPไดสอนProfessorLeeวาการออกแบบผลตภณฑ

และการผลตตอง งานรวมกนอยาง ใกลชดน นหมายความวาผลตภณฑตองออกแบบโดยไมใช นงถงแสมรรถนะของผลตภณฑแตเพยงอยางเดยวแตตอง ใหการผลตางๆในโซอปทานเหมาะสมท สด

ดวย(Optimized)แนวคดน  ร  จกกนวาเปน“การออกแบบเพ อความสามารถ ในการผลต”(DesignforManufacturability) จาก แนะ ของเขาฝายเคร องพมพองคเจทของบรษทHPสามารถลดการลงทน

 ในสนคาคงคลงได18%และประหยดไดหลายลานเหรยญสหร ฐฯนอกจากน  HPได

รบแนวคด“การออกแบบเพ อ ใหสามารถเปนแบบทองถ นได”(DesignforLocal-ization)มาใช หรบท  งธรกจของตนและProfessorLeeกยงคงเขารวมกบบรษท ในการวางยทธศาสตร โซอปทานของHPอกนบทศวรรษ ในปคศ.1995ProfessorLeeไดกอต  งStanfordGlobalSupplyChainMan-agementForumท นกวจยและนกปฏบต

 โซอปทาน  ไม ใชแคการ แกปญหา การก ระ  จาย สนคา

หรอ ปญหา การ ผลต งาน ของ เขา เนน ท 

ความ คญ ของ การ แบง ปน ขอมล สารสนเทศ

และ การ งาน รวม กนใน  โซอปทาน

8/7/2019 Hau Lee

http://slidepdf.com/reader/full/-hau 4/4

Global Knowledge

46

Logistics Digest  December 2010

(Practitioners)สามารถ งานรวมกนและแบงปนแนวความคดและขอปฏบตท ดท สด(BestPractices)เขาซ งเปนผ   นวยการ เสนอเพ อขอทน การประชม(Confer-ences)และ ไดมาซ งแนวความคด ในการ

วจยสมาชกของฟอร มน  เปนบรษทยกษ ใหญเชนCisco,DowChemicals,HP,Intel,Safeway,และToyota Professor Leeยง เปนผ  รวมกอต  งบรษทซอฟตแวรภายหลงจากท เขาไดสงเกตเชนรานของ (GroceryChains)ตองตอส  ด  นรนกบการพยากรณอปสงคและเตมสนคาบรษทEvantท เขารวมกอต  งในปคศ.1994 เสนอซอฟตแวรแก

รานคาปลกเพ อจดการโซอปทานท มหลายระดบช  นเม อบางคร  งคาพยากรณผดเพ  ยน ไปเน องจากรานคาต  งราคาสวนลดแบบเฉพาะกจProfessorLeeและท ปรกษาMichaelNealไดกอต  งDemandTecในปคศ.1999เพ อ หนายซอฟตแวร หรบรานคาปลกและผ  ผลตสนคาอปโภคบรโภค

การตลาดและการคาไดอยางเหมาะสมท สด(Optimize)ซอฟตแวรน  จะสรางความสมพนธของยอดขายความตองการและขอมลอ นๆเพ อใหขอมลแนะ การต  งราคาและการตดสน ใจ  โปร โมช นรานคาปลกท 

 ใชซอฟตแวรน  จะเหนวาพอแมท ซ  อผาออมเรจรปแกทารกแรกเกดจะ ไม นงถงราคา

มากนก (LessPrice-sensitive) เม อเทยบกบพอแมของทารกท อายมากกวาน  นดงน  นพวกเขาสามารถต  งราคาผาออม เรจรป

หรบทารกแรกเกดโดยมสวนตาง ไรท สงกวาไดบรรดารานคาปลกและผ  ผลตช  น BestBuy,Wal-Mart,Nestlé,และProcter&Gambleตาง ใชซอฟตแวรน  ใน

ปคศ.2004ProfessorLeeและNealยง ไดกอต  งSignal-Demandบรษทขายซอฟตแวร

หรบผ  ผลตท การผลตเปนแบบกระบวนการ(ProcessManufacturers)เชนผ  ผลตอาหารซ งใชการ ตวเลขขอมลตางๆท  ไมเหมาะสมหรอ ใชไมไดใหเหมาะสมและใชซอฟตแวรเปนเคร องมอ ในการ

นวณ ในแบบ ลองเพ อหาทางออกท เหมาะสมท สด การเปนผ  เช ยวชาญดาน โซอปทานProfessorLeeมมมมองท เปนไปไดจรงตอ

เศรษฐกจโลกซ งประเทศท ลงพฒนามความ คญเพ มข  นเร อยๆเขากลาววา“เศรษฐกจใหมเหลาน  เปนผ  ผลตของพวกคณพวกเขาเปนตลาดในอนาคตของพวกคณพวกเขาเปนแหลงนวตกรรมและการออกแบบผลตภณฑท  คญของพวกคณ”เขางานเขากวาคร งเก ยวของกบประเทศจนศนยกลางการผลตของโลกเปนคณะกรรมการของบรษทใน

ฮองกงซ งรวมถงผ  ใหบรการโลจสตกสราย ใหญ ในเอเซยIDS เม อปกอนเขาเปนแรง คญในกาสถาบน ในประเทศจนท ช อวาCisco-Fudan-StanfordSupplyChainLeadership

InstituteinChinaเม อCiscoม โครงการเปดหลกสตรระดบผ  บรหารดานการจดการ โซอปทาน ในประเทศจนเขา  ใหStanfordไดคดเลอก ในการเปนพนธมตรกบCiscoและ ไดชวยเลอกFudanUniversityในเซ ยงไฮเปนพนธมตร ในจนสถาบนน  เปนวถทางหน งท จะพฒนาความสามารถ ในการแขงขนของประเทศจนโดยเฉพาะในดานการจดการ โซอปทาน

 ในชวงปหลงๆมาน  ProfessorLee ใหความสนใจในเร องการรบผดชอบตอสงคมและส ง

แวดลอมเพ อการมเครอขายอปทานท ย งยนมบทความและงานวจย ในแนวทางน  มากข  นเม อเขาอธบายถง4ประเภทของเศรษฐกจเขา แนกวากล มแรกคอเศรษฐกจท มวฒภาวะแลวและมวตถประสงค ในการ แบบท วๆไปกล มท สองเศรษฐกจท มวฒภาวะแลวและมวตถประสงคท กวางกวาน  นเชนมความรบผดชอบตอส งแวดลอมและสงคมกล มท สามเศรษฐกจใหมและมวตถประสงคในการ ไรแบบท วๆไปและกล มท ส เศรษฐกจ ใหมและมเปาหมาย ในการรบผดชอบตอส งแวดลอมและสงคมเขาบอกวาเขามาจากกล มแรกและตองการ

งานในกล มท ส มากข  นน คงเปนความทาทาย หรบเขาเชนเดยวกบเม อคร  งม

ประสบการณบนเรอเดนสมทรและตองการม งส  โลกท เช อม โยงกน

ขอมล: ดดแปลงจาก Maria Shao, Hau Leeís Bull-whip Effect and Other Research Examines Supply Chain Management, Standford Business Maga-

 zine Online, AUTUMN 2010\

ดร.วทยา สหฤท รงผ    นวยการ สถาบนวทยาการ โซ อปทานมหาวทยาลยศรปทมvithaya@vithaya.com

การ เล อน เวลา หร อ การ ชะลอ การ ผลต (Postponement) ว ธการ ท แพรหลาย

 ใน วงการ อตสาหกรรม  ใน ทก วน น