Embed Size (px)
Citation preview
รฏฐาภรกษ วารสารราย 4 เดอน ปท 58 ฉบบท 1 มกราคม - เมษายน 2559
08
ยทธศาสตรชาตของรฐไทยในยคผอนคลายความตงเครยดTHAILAND NATIONAL STRATEGY IN THE DETENTE ERA
ACADEMICTALK
พ.อ. โสภณ ศรงามผอ�านวยการกองยทธศาสตรและความมนคง
ส�านกวทยาการความมนคงวทยาลยปองกนราชอาณาจกร
Col. Sopon SiringamDirectorofStrategicandSecurityDivision
InterdisciplinarySecurityStudies
E-mail:[email protected]
The National Defence College of Thailand Journal 09
ACADEMICTALK
บทคดยอ
การวจยครงนมวตถประสงคเพอศกษาสถานการณความผอนคลายความตงเครยดของ
รฐไทยในบรบทโลกเพอศกษาสถานการณความผอนคลายความตงเครยดของรฐไทยในบรบท
อนโดจนและเพอศกษายทธศาสตรชาตของรฐไทยในยคผอนคลายความตงเครยดระเบยบ
วธวจยใชวธการวจยเชงคณภาพดวยการศกษาเอกสารและการสมภาษณเจาะลกผเชยวชาญ
ทเกยวของดวยการใชแบบสมภาษณแบบมโครงสรางและวเคราะหขอมลโดยการบรรยาย
เชงพรรณนา ผลการวจยพบวาความสบสนและความไมแนนอนของโครงสรางระหวาง
ประเทศในระดบโลกและระดบภมภาคอนโดจนท�าใหไทยเกดสภาวะอนาธปไตยการถอยออก
ของสหรฐอเมรกาตอภมภาคอนโดจนและเอเชยตะวนออกเฉยงใต และการแขงขนกนขยาย
อทธพลในภมภาคอนโดจนของสหภาพโซเวยตและสาธารณรฐประชาชนจน รวมถงปญหา
การรบบรเวณชายแดนเวยดนาม-กมพชาปญหาการรบบรเวณชายแดนกมพชา-ไทยท�าให
เกดความสบสนตอการด�าเนนการทางยทธศาสตรของไทยเปนอยางมาก ไทยตองสงวนทาท
ทจะสนบสนนมหาอ�านาจใดๆ แบบเปดเผยการด�าเนนการยทธศาสตรของไทยด�าเนนไป
ดวยการอาศยการพจารณาสถานการณทเกดขนทงในระดบโลกและในระดบภมภาคอนโดจน
ดงนน ยทธศาสตรชาตของรฐไทยในยคผอนคลายความตงเครยดม 2 ยทธศาสตรหลก ๆ
ไดแก ยทธศาสตรชาตของรฐไทยตอสาธารณรฐประชาชนจน และยทธศาสตรชาตของรฐ
ไทยตอปญหาภายในประเทศมวตถประสงคเพอรกษาความมนคงของชาตไทยดลแหงอ�านาจ
กบรฐมหาอ�านาจการปองกนภยคกคามจากกลมประเทศโลกคอมมวนสตในภมภาคอนโดจน
เชอมความสมพนธระหวางไทยกบจนทขาดหายไป กระชบความสมพนธระหวางไทยกบจน
และใหจนลดการสนบสนนระดบพรรคตอพรรคระหวางพรรคคอมมวนสตแหงประเทศจน
(พคจ.)และพรรคคอมมวนสตแหงประเทศไทย(พคท.)และยตสถานการณการปฏวตของ
ลทธคอมมวนสตในประเทศท�าใหรฐไทยสามารถเพมพนพลงอ�านาจดานการทหารและความ
มนคงแหงชาตเพมพนพลงอ�านาจดานเศรษฐกจเพมพนพลงอ�านาจดานสงคมและเพมพน
พลงอ�านาจดานวทยาการและเทคโนโลย
ค�าส�าคญ:ยทธศาสตรชาตของรฐไทย,ความมนคงของรฐไทย,การผอนคลายความตงเครยด
รฏฐาภรกษ วารสารราย 4 เดอน ปท 58 ฉบบท 1 มกราคม - เมษายน 2559
10
ABSTRACT
Thepurposeofthisresearchistostudythedetentesituationsof
Thailand in the world context, the detente situations of Thailand in
Indochinacontext,andtheThailandnationalstrategyinthedetenteera
fromthecoldwar.Thisresearchusedqualitativeresearchmethodby
studyingdocumentsandtheuseofastructuredquestionnairetointerview
experts and information were analyzed using descriptive. The results
indicatedthatconfusionanduncertaintyoftheinternationalstructurein
theworldandIndochinaaffectedtotheanarchytotheThai’snation.
TerminationofsupportbyUSAtoIndochinaandSoutheastAsia,and
competitionandexpanditsinfluenceinIndochinaoftheSovietUnion
andChina,includingissuesofborderfightinginVietnam-Cambodiaand
issues of border fighting in Cambodia-Thailand affected to confusing
towardstheimplementationofThai’sstrategyextremely.Thailandwas
carefultosupportanyonesuperpoweropenly.Thai’sstrategycontinues
to live with the situation that occured both in world situation and
Indochinasituation.Therefore,theThai’snationalstrategiesindetenteera
aretwomainstrategies:Thai’snationalstrategiestowardChinaandThai’s
nationalstrategiestowarddomesticissue.ThepurposesofThai’snational
strategiesweretonationalsecurity,balanceofpowerthatworldpowers,
threatfromthecommunisminIndochina,relationsbetweenThailandand
Chinainthepastbreakup,increasingrelationshipbetweenThailandand
China,reducingthesponsorshipandeventofcommunistpartyofChina
towardcommunistpartyofThailand,andacutofrevolutionsituationof
thecommunisminThailand.TheimplementationsoftheThai’snational
strategies indetenteera leads to the increase in thenationalpower
includingnationalsecurity,militarypower,economicpower,socialpower,
andtechnologypower.
Keyword:Thailandnationalstrategy,Thailandsecurity,Thedetenteera
The National Defence College of Thailand Journal 11
บทน�า ในชวงทศวรรษ 1970 เปนชวงเวลาทมการ
เปลยนแปลงของสถานการณระหวางประเทศในโลก
ท�าใหระดบความสมพนธระหวางประเทศไมแนนอน
มหาอ�านาจโลกไดแกสหรฐอเมรกาและสหภาพโซเวยต
มความหวาดระแวงกนและกนรวมถงเมอปค.ศ.1975
ลาวกมพชาและเวยดนามเปนคอมมวนสตโดย
สมบรณและชวงปลายทศวรรษ1970สหภาพโซเวยต
ไดเขารกรานในภมภาคตางๆ ในโลกท�าใหสหรฐอเมรกา
พยายามปองปรามการด�าเนนการดงกลาวโดยใช
ยทธศาสตร“การขยายสงครามเปนแนวราบ”ในปค.ศ.
1972 ส�าหรบการเชอมโยงยโรปและเอเชย-แปซฟก
เขาดวยกนในปค.ศ.1975สหรฐอเมรกาลดบทบาท
ในอนโดจนลงขณะทคอมมวนสตขยายอทธพลเขามาใน
อนโดจนรวมถงเวยดนามพงพาสหภาพโซเวยตส�าหรบ
การสรางอทธพลในอนโดจน ท�าใหจนเกดความ
หวาดระแวงตอการขยายอทธพลของเวยดนามประกอบ
กบสหรฐอเมรกามความขดแยงกบสหภาพโซเวยตใน
ดานอดมการณทางการเมอง ตลอดจนปญหาดนแดน
ระหวางจนกบสหภาพโซเวยต จนกบสหภาพโซเวยต
ตางฝายกใชการปดลอมซงกนและกน โดยสหภาพ
โซเวยตปดลอมจนดวยการเสรมสรางและขยายแนว
ปดลอมประเทศทกแหงเทาทจะท�าไดเชนดานตะวนออก
และดานใตของจน สวนจนตอบโตดวยการสรางแนว
รวมระดบโลกไดแกสหรฐอเมรกาญปนประเทศใน
กลมยโรปตะวนตกและประเทศโลกท3บางประเทศ
ในชวงกอนทศวรรษ1980สหภาพโซเวยตเนน
การสรางความมนคงใหกบระบบคอมมวนสตทงในและ
นอกประเทศรวมถงกลมประเทศพนธมตรทอยภายใต
อาณตของสหภาพโซเวยตในขณะทสหรฐอเมรกามการ
ยบยงการขยายอทธพลของระบบคอมมวนสตทก ๆ
วธการทสามารถจะท�าไดจนกระทงปลายทศวรรษ1980
ถงตนทศวรรษ 1990 สหรฐอเมรกาไดผอนคลายการ
ยบยงการขยายอทธพลของระบบคอมมวนสตเชนการ
ด�าเนนการสรางความสมพนธกบจน โดยยนยอมใหม
การเจรจาในการลดอาวธนวเคลยร ในขณะเดยวกน
สหภาพโซเวยตกมการผอนคลายการขยายอทธพล
ของระบบคอมมวนสตลงเชนกน อยางไรกตาม เมอ
สหรฐอเมรกาประสบความพายแพสงครามเวยดนาม
และไดประกาศลดบทบาทในภมภาคเอเชยตะวนออก
เฉยงใตลงขณะเดยวกนเวยดนามลาวและกมพชา
ไดเปลยนระบบการปกครองมาเปนระบบสงคมนยม
คอมมวนสตในปค.ศ.1975และเมอเวยดนามไดสง
กองก�าลงทางทหารบกเขายดพนทในกมพชาเมอ
ปค.ศ.1978แสดงวาการด�าเนนการของเวยดนามกอให
เกดความกงวลตอไทยและประเทศในภมภาคเอเชย
ตะวนออกเฉยงใต
เมอเวยดนามยดครองกมพชาในปค.ศ.1978-
1979 และสหภาพโซเวยตรกรานอฟกานสถานใน
ปค.ศ.1979รวมถงสหรฐอเมรกาและสหภาพโซเวยต
ไดแขงขนกนพฒนาระบบอาวธในอวกาศ (Strategic
DefenseInitiative:SDI)ไทยจงตองมการปรบเปลยน
ยทธศาสตรชาตใหเหมาะสมกบสถานการณระหวาง
ประเทศซงเปนสภาพแวดลอมภายนอก โดยรฐไทย
ตองเปลยนทาทจากการสรางความสมพนธกบประเทศ
มหาอ�านาจอยางสหรฐอเมรกาเพยงอยางเดยวมาเปน
สรางความสมพนธกบจนและสรางความสมพนธกบ
สหภาพโซเวยต เพอสรางความมนคงของรฐไทยและ
ในชวงปค.ศ.1980-1988เปนชวงทไทยไดใชยทธศาสตร
ทสามารถท�าใหไทยเกดความมนคงดวยการระงบภย
คกคามภายนอก ไดแก การรกรานของเวยดนามและ
ประเทศมหาอ�านาจรวมถงการระงบภยคกคามภายใน
ไดแกการเกดการจลาจลจากกลมประชากรทมความ
เหนตางทางระบบการปกครองทน�าโดย พคท. ซงรฐ
ไทยมยทธศาสตรรฐทส�าคญในชวงเวลาดงกลาวไดแก
ยทธศาสตรชาตของรฐไทยตอสาธารณรฐประชาชนจน
และยทธศาสตรชาตของรฐไทยเกยวกบการแกปญหา
ภายในประเทศ
รฏฐาภรกษ วารสารราย 4 เดอน ปท 58 ฉบบท 1 มกราคม - เมษายน 2559
12
วตถประสงคของการวจย 1. เพอศกษาสถานการณความผอนคลายความ
ตงเครยดของรฐไทยในบรบทโลก
2. เพอศกษาสถานการณความผอนคลายความ
ตงเครยดของรฐไทยในบรบทอนโดจน
3. เพอศกษายทธศาสตรชาตของรฐไทยในยค
ผอนคลายความตงเครยด
ขอจ�ากดในงานวจย การศกษาครงนเป นการน�าองคความร ทาง
ยทธศาสตรและองคความรทเกยวของอนๆ ในปจจบน
ไปศกษาการด�าเนนการตาง ๆ ในอดต ซงในอดตยง
ไมมการน�าองคความรดงกลาวไปใชด�าเนนการจงท�าให
การศกษาในครงนจ�ากดในการสรปประเดนใหครบตาม
องคประกอบขององคความรทางยทธศาสตรและองค
ความรทเกยวของอนๆในปจจบน
ประโยชนของการวจย 1. ท�าใหทราบถงสถานการณการผอนคลาย
ความตงเครยด
2. ท�าใหทราบถงรายละเอยดของการด�าเนนการ
หรอยทธศาสตรชาตของรฐไทยในยคผอนคลายความ
ตงเครยดทมผลตอบรบทความมนคงของรฐไทย
3. เปนขอมลส�าหรบสถาบนการศกษาตาง ๆ
ทมการเรยนการสอนในสาขาวชายทธศาสตรและความ
มนคง หรอสาขาวชาทเกยวของ รวมถงผ ทสนใจ
สามารถน�าขอมลไปประยกตใชในการศกษายทธศาสตร
และความมนคงได
การทบทวนวรรณกรรมทฤษฎดลแหงอ�านาจแบบสจนยมใหมของ Waltz แนวคดความสมพนธระหวางประเทศ โดยให
ความส�าคญตอระบบโครงสราง(Structure)และ
สภาวะอนาธปไตย (Anarchic) (สภาวะทรฐบรหาร
ประเทศในลกษณะทยากล�าบากและไมสามารถปกครอง
ตนเองไดอยางเสรภาพ) ซงมหาอ�านาจจะดแลจดการ
ระบบความส�าคญระหวางประเทศถาหากวามหาอ�านาจ
เปลยนแปลงดลแหงอ�านาจ(BalanceofPower)
ระบบโครงสรางกจะเปลยนแปลงตามไปดวย ระบบ
โครงสรางจะมความเสถยรกตอเมออย ในสภาวะ
อนาธปไตย โดยมระบบดลแหงอ�านาจคอยควบคม
สภาวะอนาธปไตยในสงคมระหวางประเทศมลกษณะ
“โดดเดยว แรนแคน นารงเกยจ ชวราย และ
ขาดแคลน”(Solitary,Poor,Nasty,Brutishand
Short)หรออาจจะเปนสภาวะแหงสงคราม(Stateof
War) สภาวะอนาธปไตยรฐไมสามารถไวใจรฐหนง
รฐใดไดนอกจากรฐของตนรฐจงตองดแลตนเองและ
ลดระดบการพงพาตวเองกบรฐอนใหนอยทสด และ
จดประสงคหลกของรฐคอการเอาตวรอด(Survive)
โครงสรางระบบระหวางประเทศเปนสงทควบคมและ
ก�ากบรฐ และเปนสงทรฐไมสามารถหลกเลยงได
เพอรกษาความมนคงของรฐ ตองมดลแหงอ�านาจ
(BalanceofPower)ดวยการเขาเปนพนธมตรกบรฐ
อนเพอถวงดลไมใหรฐใดรฐหนงขนมามอ�านาจเหนอ
ตนเองหรอการเลอกเขาขางรฐทเขมแขงเพอรกษาความ
มนคงของรฐ(Waltz,1979)
ทฤษฎเกยวกบการก�าหนดวาระนโยบาย การก�าหนดวาระนโยบายทเกดขนจากกระแส
(Stream)ไดแกกระแสปญหา(ProblemStream)
กระแสการเมอง (Political Stream) และกระแส
นโยบาย(PolicyStream)โดยทง3กระแสเปนอสระ
ตอกนทตองมารวมบรรจบกนอยางพรอมเพรยงไดแก
1)กระแสปญหาเปนกระแสทเนนไปทความสนใจของ
ประชาชนและของผก�าหนดนโยบายเปนปญหาสงคม
ทเฉพาะเจาะจงลงไปในประเดนปญหาใดปญหาหนง
โดยเฉพาะ2)กระแสการเมอง เปนกระแสทฝาย
การเมองหรอรฐบาลเปนฝายก�าหนดปญหาโดยม
ประเดนของปญหาทควรจะไดรบการแกไขอยแลว
The National Defence College of Thailand Journal 13
ประเดนปญหาจะกอตวหรอไดรบการก�าหนดขนมาโดย
เปนผลมาจากการปฏสมพนธของพลงอ�านาจทส�าคญ
ตางๆ ในสงคมและ3)กระแสนโยบายเปนกระแส
เกยวกบการก�าหนดระเบยบวาระ(Agendas)การ
ตดสนใจหรอเปนการก�าหนดรายละเอยดทางเลอก
(Alternatives)ทใชในการตดสนใจโดยผทมสวนในการ
ก�าหนดระเบยบวาระหรอทางเลอกทใชส�าหรบการ
ตดสนใจใหกบผก�าหนดนโยบายนนสวนใหญจะเปน
ผอยเบองหลง(HiddenCluster)
แนวคดเกยวกบการก�าหนดยทธศาสตรชาต ยทธศาสตรชาตเปนการใชก�าลงอ�านาจของชาต
ทงปวงเพอใหบรรลตามวตถประสงคของชาต และ
ก�าหนดเปนยทธศาสตรในภาพรวมหรอมหายทธศาสตร
อนจะน�าไปสการก�าหนดเปนนโยบายแหงชาต โดยใช
กระบวนการทยดองคประกอบพนฐานส�าคญ 3 องค
ประกอบคอวตถประสงค(Ends)หนทางหรอวธการ
ปฏบต(Ways)และทรพยากรหรอเครองมอ(Means)
ภายใตขอค�านงถงความเปนไปได การยอมรบไดและ
ความเหมาะสม ตลอดจนการประเมนความเสยงเพอ
ใหไดยทธศาสตรชาตทมความสมบรณมากทสด(Yarger,
2006)ซงประกอบไปดวยขนตอนตางๆ ดงนการก�าหนด
ความมงประสงคแหงชาตการก�าหนดมหายทธศาสตร
หรอวสยทศนเชงยทธศาสตรการก�าหนดนโยบายแหง
ชาตในรปแบบของค�าแนะน�ากวางๆ ทเกยวกบบทบาท
โดยรวมในการแสวงหาและตดตามผลประโยชน
แหงชาต(Yarger,2006)การก�าหนดยทธศาสตรชาต
ทต องเชอมความสมพนธโดยแฝงกลอบายส�าหรบ
ประยกตองคประกอบของยทธศาสตรเพอการบรรลผล
ในวตถประสงคของยทธศาสตรก อนการก�าหนด
ยทธศาสตรชาตตองพจารณาวตถประสงค(Ends)ให
เหนภาพความส�าเรจใหชดเจนกอน(ความเปนไปไดใน
การท�าใหวตถประสงคบรรลผล) เมอเหนภาพความ
ส�าเรจแลวจงสามารถก�าหนดเปนวตถประสงค(Ends)
ของยทธศาสตร และก�าหนดหนทางหรอวธการปฏบต
(Ways) รวมถงก�าหนดทรพยากรหรอเครองมอ
(Means) ทจะใชใหเกดประโยชนส�าหรบหนทางหรอ
วธการปฏบตตางๆ (Bartholomees,2006)พรอมกบ
การวางกลอบาย(Tricks)ตางๆ
ระเบยบวธวจย เปนการน�าเสนอยทธศาสตรชาตของรฐไทยใน
ยคผอนคลายความตงเครยดในชวงปค.ศ.1978-1988
และชวงปอนๆ ทมผลตอบรบทความมนคงของรฐไทย
ภายใตความขดแยงเกยวกบอดมการณทางการเมอง
ระหวางประเทศคายทนนยมและประเทศคายคอมมวนสต
โดยเนนศกษายทธศาสตรหลกๆ ดวยการวจยเชงคณภาพ
(Qualitative Research) โดยการศกษาจากเอกสาร
ไดแกหนงสอบทวจยตางๆ บทวเคราะหจากวารสาร
ภาษาไทยและตางประเทศ รวมทงขอมลจากเอกสาร
ประกอบการสมมนาของนกวชาการทเชยวชาญในดาน
ความสมพนธระหวางประเทศและการสมภาษณเจาะลก
ทใชแบบสมภาษณแบบมโครงสราง (Structured
Interview)จากผเชยวชาญทมความเกยวของกบการใช
ยทธศาสตรของรฐไทยในยคผอนคลายความตงเครยดท
มผลตอบรบทความมนคงของรฐไทย และใชวธการ
วเคราะหขอมลเชงคณภาพในการเสนอผลการวจย
ผลการวจยสถานการณความผอนคลายความตงเครยดของรฐไทยในบรบทโลก พบวาไทยไดใชการเขาขางรฐทเขมแขงเพอรกษา
ความมนคงของรฐ โดยการเขารวมกบสหรฐอเมรกา
ในชวงปค.ศ.1960-1970เนองจากตองการดลแหง
อ�านาจ(BalanceofPower)กบกลมรฐสงคมนยม
ในโลกเพราะโครงสรางระบบระหวางประเทศเปลยน
เปนโลกแบบ 2 ขว ไดแก โลกฝายลทธสงคมนยม
คอมมวนสตและโลกฝายลทธโลกทนนยมท�าใหไทย
และรฐตางๆ ในเอเชยตะวนออกเฉยงใตเกดสภาวะ
อนาธปไตยขน โดยทมบรรดารฐฝายหนงเขารวมฝาย
รฏฐาภรกษ วารสารราย 4 เดอน ปท 58 ฉบบท 1 มกราคม - เมษายน 2559
14
ระดบภมภาคอนโดจนท�าใหเกดสภาวะอนาธปไตยขน
การถอยออกของสหรฐอเมรกาตอภมภาคอนโดจนและ
เอเชยตะวนออกเฉยงใต และการแขงขนกนขยาย
อทธพลในภมภาคอนโดจนของสหภาพโซเวยตและจน
รวมถงปญหากองโจรจนมลายาท�าใหเกดความสบสน
ตอการด�าเนนการทางยทธศาสตรของไทยเปนอยางมาก
ไทยตองสงวนทาททจะสนบสนนรฐใดรฐหนงแบบเปดเผย
ยทธศาสตรชาตของรฐไทยในยคผอนคลายความตงเครยด ประกอบไปดวย2ยทธศาสตรส�าคญไดแก
ยทธศาสตรชาตของรฐไทยตอสาธารณรฐประชาชนจน
ในยคผอนคลายความตงเครยด และยทธศาสตรชาต
ของรฐไทยตอปญหาภายในประเทศโดยมรายละเอยด
ดงน
ยทธศาสตรชาตของรฐไทยตอสาธารณรฐ
ประชาชนจนในยคผอนคลายความตงเครยด
ยทธศาสตรชาตของรฐไทยตอสาธารณรฐ
ประชาชนจนในยคผอนคลายความตงเครยดประกอบไป
ดวยยทธศาสตรยอย3ยทธศาสตรไดแกยทธศาสตร
การสถาปนาความสมพนธทางการทตยทธศาสตรความ
รวมมอทางการเมองและหนสวนทางการทหารและ
ยทธศาสตรการเสดจฯเยอนสาธารณรฐประชาชนจน
ของราชวงศไทย ยทธศาสตรยอย 3 ยทธศาสตร
ดงกลาวอาจมาจากการก�าหนดวาระนโยบายชาตมาเปน
นโยบายแหงชาตและถายทอดเปนยทธศาสตรยอยทง
3ยทธศาสตรซงเกดจากการก�าหนดวาระนโยบายชาต
ไดแกกระแสปญหา(ProblemStream)กระแส
การเมอง(PoliticalStream)และกระแสนโยบาย
(Policy Stream) โดยยทธศาสตรนเกดจากกระแส
ปญหาไดแกไทยหวาดกลวอทธพลลทธคอมมวนสต
ในอนโดจนและวกฤตราคาน�ามนในประเทศสวนกระแส
การเมองไดแกรฐบาลไทยกงวลในเรองทสหรฐอเมรกา
ยตการชวยเหลอไทยการปรบความสมพนธระหวางจน
กบสหรฐอเมรกา และรฐบาลไทยเปลยนจากรฐบาล
ลทธสงคมนยมคอมมวนสตและมบรรดารฐอนๆท
กลวอทธพลของฝายลทธสงคมนยมคอมมวนสตและ
ทฤษฎโดมโน จงเขารวมกบฝายโลกลทธทนนยมเพอ
สรางดลอ�านาจ ดวยการเขารวมเปนพนธมตรกบ
สหรฐอเมรกาไมเพยงแตไดรบการค�าประกนทางดาน
ความมนคงของรฐเทานน แตยงไดประโยชนทางดาน
อนๆ โดยเฉพาะดานเงนชวยเหลอจากสหรฐอเมรกา
และรายไดอนๆจากภาคบรการทสนบสนนฐานทพ
พลาธการแกกองทพสหรฐอเมรกาอกดวยชวงปค.ศ.
1970-1980 เปนชวงทเกดความสบสนและมความ
ไมแนนอนของโครงสรางระหวางประเทศในระดบโลก
ท�าใหเกดสภาวะอนาธปไตยแทบตลอดเวลาการด�าเนน
การยทธศาสตรของไทยด�าเนนไปดวยการอาศยการ
พจารณาสถานการณทเกดขนในโลกของไทยถอไดวา
ประสบความส�าเรจในการสรางดลแหงอ�านาจใหเกดขน
สถานการณความผอนคลายความตงเครยดของรฐไทยในบรบทอนโดจน การเขาขางรฐทเขมแขงเพอรกษาความมนคง
ของรฐโดยการเขารวมกบสหรฐอเมรกาในชวงป ค.ศ.
1960-1970กเพอสรางดลแหงอ�านาจในภมภาคอนโดจน
เพราะโครงสรางระบบระหวางประเทศเปลยนเปนโลก
แบบ2ขวไดแกโลกฝายลทธคอมมวนสตและโลก
ฝายลทธทนนยม ท�าใหเกดสภาวะอนาธปไตยขนใน
ภมภาคอนโดจนรวมถงเอเชยตะวนออกเฉยงใตโดยท
มบรรดารฐฝายหนงเขารวมฝายลทธคอมมวนสตและ
มบรรดารฐอนๆทกลวอทธพลลทธคอมมวนสตและ
ทฤษฎโดมโนจงเขารวมกบฝายลทธทนนยมรวมถงไทย
ดวยในการสรางดลอ�านาจในภมภาคอนโดจนดวยการ
เขารวมเปนพนธมตรกบสหรฐอเมรกาไมเพยงแตไดรบ
การค�าประกนทางดานความมนคงของรฐเทานนแตยง
ไดประโยชนทางดานอนๆ โดยเฉพาะดานเงนชวยเหลอ
จากสหรฐอเมรกาและรายไดอนๆจากภาคบรการท
สนองฐานทพพลาธการแกกองทพสหรฐอเมรกาอกดวย
ชวงปค.ศ.1970-1980เปนชวงทเกดความสบสนและ
มความไมแนนอนของโครงสรางระหวางประเทศใน
The National Defence College of Thailand Journal 15
ทหารเปนรฐบาลพลเรอนและกระแสนโยบายไดแก
การเปลยนแปลงทางโครงสรางระหวางประเทศทงใน
โลกและอนโดจนมกระทบตอไทยและการยอมรบจาก
ประชาคมโลกของการเขาเปนสมาชกขององคการ
สหประชาชาตของจนท�าใหไทยตองเปลยนทาทตอจน
สวนยทธศาสตรความรวมมอทางการเมองและหนสวน
ทางการทหารเกดจากวาระนโยบายชาตทมกระแส
ปญหาไดแกพคท.มการด�าเนนการทเปนภยตอความ
มนคงของชาตและแนวโนมวกฤตราคาน�ามนในอนาคต
สวนกระแสการเมองไดแกวกฤตการเมองในไทยและ
วกฤตทางการเมองในจนท�าใหความสมพนธไทยกบจน
หยดลงและกระแสนโยบายไดแกความตองการสราง
ความมนคงใหกบประเทศของรฐบาลไทยในระยะยาว
ยทธศาสตรการเสดจฯ เยอนสาธารณรฐประชาชนจน
ของราชวงศไทยเกดจากวาระนโยบายชาตทมกระแส
ปญหาไดแกความไมเขาใจของประชาชนชาวไทยใน
การด�าเนนการของรฐบาลไทยกรณทไทยสรางความ
สมพนธกบจนและกระชบความสมพนธกบจนในเวลา
ตอมาและกระแสการเมองไดแกรฐบาลจนตองการ
กระชบความสมพนธและแสดงความเปนมตรทดตอ
รฐบาลไทยจงไดมการกราบบงคมทลเชญราชวงศไทย
เสดจฯเยอนจนและกระแสนโยบายไดแกรฐบาล
มนโยบายเดมในการสรางความสมพนธและกระชบ
ความสมพนธกบจน
ยทธศาสตรการสถาปนาความสมพนธทางการทต
การด�าเนนการของยทธศาสตรการสถาปนา
ความสมพนธทางการทตกบจนแบงไดเปน2ชวงคอ
1)การเปดความสมพนธกบจนและ2)การสถาปนา
ความสมพนธทางการทตอยางเปนทางการกบจน ซง
ชวงเปดความสมพนธกบจนอยระหวางปค.ศ.1971-
1973ไทยอาจมวตถประสงคทางยทธศาสตร(Ends)
คอการรกษาความมนคงของชาตไทยไวดวยเอกราชและ
อธปไตยโดยการเลอกอยขางจนซงมความเขมแขงทาง
ดานการทหารและดานเศรษฐกจและเพอสรางดลแหง
อ�านาจกบสหรฐอเมรกาและสหภาพโซเวยตรวมถงเพอ
ปองกนภยคกคามจากกล มคอมมวนสตในอนโดจน
ไดแกเวยดนามกมพชาและลาวโดยใชการเปดความ
สมพนธเปนหนทางหรอวธการปฏบต (Ways) และ
ใชทรพยากรหรอเครองมอ(Means)ทส�าคญคอการทต
ไดแก การแถลงการณตอสอมวลชนการทตสวนตว
ระหวางผน�าจน(นายโจวเอนไหล)กบนายวรรณไว
พธโนทยทเปนบตรบญธรรมการทตปงปองและการแขง
กฬาแบดมนตน สวนชวงการสถาปนาความสมพนธ
ทางการทตอยางเปนทางการกบจนอยในชวงป ค.ศ.
1974-1975 ไทยไดใชวธการสถาปนาความสมพนธ
ทางการทตอยางเปนทางการเปนหนทางหรอวธการ
ปฏบต (Ways) มทรพยากรหรอเครองมอ (Means)
ทส�าคญคอการทตผานผ น�าระดบประเทศ ไดแก
พล.ต.ชาตชาย ชณหะวณ (ยศในขณะนน) และ
ม.ร.ว.คกฤทธปราโมชการเจรจาในระดบผน�าประเทศ
ทงสองระหวางม.ร.ว.คกฤทธ ปราโมชกบนายเตง
เสยวผง(รองนายกรฐมนตร)และนายเหมาเจอตง
(ผน�าจน) ลงนาม “สถาปนาความสมพนธทางการทต
อยางเปนทางการ” กบนายโจว เอน ไหล (นายก
รฐมนตรจน)ในปค.ศ.1975ซงเปนเหตการณทส�าคญ
ยงเหตการณหนงในการด�าเนนยทธศาสตร การ
ตางประเทศของไทย เพราะเปนจดเปลยนทท�าใหจน
กบไทยหนมาเปนมตรตอกนเปนการยตความไมเขาใจ
ทไทยมตอจนตงแตป ค.ศ. 1949 สวนจนกมองการ
สถาปนาความสมพนธกบไทยวาเปนความส�าเรจ
ทางการทต
ยทธศาสตรความรวมมอทางการเมองและ
หนสวนทางการทหาร
การด�าเนนการของยทธศาสตรความรวมมอ
ทางการเมองและหนสวนทางการทหาร แบงไดเปน
2ชวงไดแกชวงท1ตงแตปค.ศ.1977-1978ม
วตถประสงค(Ends)เพอเชอมความสมพนธระหวาง
ไทยกบจนทขาดหายไปในชวงปค.ศ.1976-1977และ
เพอสรางดลแหงอ�านาจกบสหรฐอเมรกาและสหภาพ
โซเวยตรวมถงตอตานการขยายอทธพลของเวยดนาม
รฏฐาภรกษ วารสารราย 4 เดอน ปท 58 ฉบบท 1 มกราคม - เมษายน 2559
16
ในอนโดจน สวนการด�าเนนการตามยทธศาสตรความ
รวมมอทางการเมองและหนสวนทางการทหารในชวง
ท2ตงแตปค.ศ.1978-1988มวตถประสงค(Ends)
เพอใหจนลดการสนบสนนระดบพรรคตอพรรคระหวาง
พคจ.และพคท.การเปดความสมพนธกบจนคอหนทาง
หรอวธการปฏบต (Ways)ททางไทยใชในการด�าเนน
การตามยทธศาสตรความรวมมอทางการเมองและ
หนสวนทางการทหารในชวงแรกในปค.ศ.1977-1978
เพอเชอมความสมพนธระหวางไทยกบจนทขาดหายไป
ในชวงปค.ศ.1976-1977และเพอตอตานขยายอทธพล
ของเวยดนาม รวมถงเปนการสรางดลแหงอ�านาจกบ
สหรฐอเมรกาและสหภาพโซเวยตสวนการด�าเนนการ
เขาเปนหนสวนความมนคงเปนหนทางหรอวธการ
ปฏบต(Ways)ในชวงปค.ศ.1978-1988เพอสราง
ดลแหงอ�านาจกบสหรฐอเมรกาและสหภาพโซเวยตให
จนลดการสนบสนนระดบพรรคระหวาง พคจ. และ
พคท. และรกษาความมนคงแหงรฐในระยะยาว โดย
ใชการทตเปนทรพยากรหรอเครองมอ(Means)ในการ
เจรจาขอความรวมมอกบกลมประเทศอาเซยนรวมถง
สหรฐอเมรกาและจนกดดนเวยดนามรวมถงการสราง
มตประชาคมโลกในการแกไขปญหากมพชาโดยสนตวธ
สวนการด�าเนนการตามหนทางหรอวธปฏบต (Ways)
คอการเปนหนสวนความมนคงกบจนในระยะยาวไทย
ไดใชก�าลงอ�านาจทางการทหารและการทตทหารเปน
ทรพยากรหรอเครองมอ (Means) โดยสงผชวยทต
ทหารไปประจ�าสถานเอกอครราชทต ณ กรงปกกง
และตดตอโดยการทตทหารระดบผน�าทางทหารในชวง
ป ค.ศ. 1984-1988 สวนการลดการชวยเหลอของ
พคจ.ทมตอพคท.ซงไทยไดใชการทตทางทหารเปน
ทรพยากรหรอเครองมอ (Means) โดยการพบปะกน
ระหวางนายไฉเจอหมน(ผน�าทางทหารของจน)กบ
พล.อ.เกรยงศกดชมะนนทน(ผบญชาการทหารสงสด)
เมอปค.ศ.1976โดยจนไมขอยงเกยวกจกรรมภายใน
ของไทยและไมสนบสนนการท�าสงครามระหวางรฐบาล
ไทยกบพคท.
ยทธศาสตรการเสดจฯ เยอนสาธารณรฐ
ประชาชนจนของราชวงศไทย
การด�าเนนการของยทธศาสตรการเสดจฯเยอน
สาธารณรฐประชาชนจนของราชวงศไทยยคผอนคลาย
ความตงเครยดในชวงปค.ศ.1980-1988นนไดแก
การเสดจฯเยอนจนของสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ
สยามบรมราชกมารเมอวนท12-20พฤษภาคมค.ศ.
1981มวตถประสงค(Ends)เพอกระชบความสมพนธ
ระหวางไทยกบจนในระดบผน�าสงสดของทง2รฐซง
พระองคไดเสดจฯ เยอนจนตามค�ากราบบงคมทลเชญ
ของรฐบาลจนมวตถประสงคเพอกระชบความสมพนธ
ระหวางไทยกบจนในระดบผน�าสงสดของทง2รฐผน�า
สงสดของทางการจนทงในระดบพรรคคอมมวนสต
แหงประเทศจนและในระดบการเมองการปกครองใน
ประเทศ ไดแก นายเตง เสยว ผง สวนทางไทยอน
ไดแกสถาบนพระมหากษตรยและราชวงศไทยถอได
วาเปนสถาบนสงสดของไทยดงนนการกระชบความ
สมพนธระหวางไทยกบจนโดยราชวงศไทยถอไดวา
เปนการใหเกยรตทางผน�าจนอยางยงท�าใหทางจนเกด
ความไวใจและมความเชอมนในการเปนมตรทดของไทย
ซงทรพยากรหรอเครองมอ (Means) ทส�าคญไดแก
การทตโดยราชวงศไทย สวนหนทางหรอวธการปฏบต
(Ways)ไดแกการเสดจฯเยยมชมสถานทตางๆท
เกยวกบศลปะสงคมและวฒนธรรมของจนมากกวาท
จะเนนเรองทางการเมอง
ยทธศาสตรชาตของรฐไทยตอปญหาภายใน
ประเทศ
ยทธศาสตรชาตของรฐไทยตอปญหาภายใน
ประเทศในยคผอนคลายความตงเครยด ได แก
ยทธศาสตรการยตการปฏวตของลทธคอมมวนสต
อาจมาจากการก�าหนดวาระนโยบายชาตมาเปนนโยบาย
แหงชาต และถายทอดเปนยทธศาสตรยอยทง 3
ยทธศาสตร ซงการก�าหนดวาระนโยบายชาตเกดขน
จากกระแส (Stream) ตางๆ ไดแกกระแสปญหา
(Problem Stream) กระแสการเมอง (Political
The National Defence College of Thailand Journal 17
Stream) และกระแสนโยบาย (Policy Stream)
กระแสปญหาไดแกการแตกแยกของประชาชนในชาต
ออกเปน2ฝายไดแกฝายทสนบสนนรฐบาลไทยและ
ฝายทสนบสนน พคท. สวนกระแสการเมอง ไดแก
ความไมมนคงของระบอบการปกครองแบบประชาธปไตย
สาเหตมาจากการขยายอทธพลของลทธคอมมวนสต
และกระแสนโยบาย ไดแก นโยบายแกปญหาเรอง
ผกอการรายของรฐบาลพล.อ.เกรยงศกดชมะนนทน
(นายกรฐมนตร) ทเนนการแกปญหาภายในประเทศ
4ดานไดแกปญหาเรองคอรรปชนปญหาเรองการ
ลกลอบตดไมท�าลายปาปญหาเรองยาเสพตดและปญหา
เรองผกอการราย โดยปญหาเรองผกอการรายเปน
ปญหาส�าคญทสดทสมควรไดรบการแกไขเปนอนดบแรก
ยทธศาสตรการยตการปฏวตของลทธคอมมวนสต
มวตถประสงค (Ends) เพอยตสถานการณการปฏวต
ของสงคมหรอกลมคนทงทเปนสมาชกและไมไดเปน
สมาชกของ พคท. ทมความพยายามจะเปลยนแปลง
ระบอบการปกครองรฐของประเทศไทยจากระบอบ
ประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข
(DemocraticformofgovernmentwiththeKing
as Head of State) ไปเปนระบอบสงคมนยม
คอมมวนสต (SocialistCommunistRegime)ซง
ถอไดวาเปนภยตอความมนคงอยางทสดของชาตให
เสรจสนไปโดยหนทางหรอวธการปฏบต(Ways)นน
มการด�าเนนการเปน2ชวงไดแกการด�าเนนการกอน
มค�าสง66/23และการด�าเนนการตามค�าสง66/23
การด�าเนนการกอนมค�าสง 66/23
การด�าเนนการตามยทธศาสตรการยตการปฏวต
ของคอมมวนสตในสวนนเปนการด�าเนนการยทธศาสตร
กอนทจะมค�าสงส�านกนายกรฐมนตรท66/2523เรอง
“นโยบายการตอสเพอเอาชนะคอมมวนสต” เปนการ
ด�าเนนยทธศาสตรทอยในชวงปค.ศ.1977-1980เปน
การด�าเนนการยทธศาสตรในการแกไขปญหาภายใน
ประเทศ 4 ดานในสมยรฐบาลทม พล.อ.เกรยงศกด
ชมะนนทน เปนนายกรฐมนตร ซง พล.อ.เปรม
ตณสลานนท(รฐมนตรชวยวาการกระทรวงมหาดไทย
และผชวยบญชาการทหารบก) มสวนรวมในการวาง
แนวทางในการแกปญหาเรองผกอการรายซงเปนการ
ด�าเนนการเพอยตการปฏวตของคอมมวนสตถอวาเปน
ปญหาเรองผกอการรายทสมควรไดรบการแกไขเปน
อนดบแรกดวยการใชการเมองน�าการทหารเปนหนทาง
หรอวธการปฏบต (Ways) และใชทรพยากรหรอ
เครองมอ(Means)ไดแกการทต(Diplomatic)และ
การทหาร (Military) ในการสนบสนนการด�าเนนการ
เชงยทธศาสตรโดยมการด�าเนนการ4ขนตอนไดแก
การปฏบตการจตวทยา การจดท�าโครงการสนตสข
การใหกลมประชาชนชวยกนตอตาน การสนบสนน
สงเสรมหมบานดวยโครงการหมออาสาหมบานและ
โครงการเสอปาภพานการด�าเนนการดวยหนทางหรอ
วธการปฏบต (Ways) ดงกลาวพบวา ไดใชกลอบาย
(Tricks)ไดแกการเขาตสนทกบประชาชนการชกจง
ใหเลกสนบสนนผกอการรายคอมมวนสตการใหความ
รเกยวกบขอเสยของลทธคอมมวนสตการแกไขปญหา
ความเดอดรอนของประชาชนในพนทวกฤต การให
ความรดานการปองกนตวเอง การสนบสนนดานการ
แพทยและการแกไขปญหาผวางงานของผทจบการ
ศกษาใหม การกระท�าทงหมดดงกลาวเปนการใชกล
อบาย (Tricks) เพอใหผทยงไมไดเขารวมด�าเนนการ
กบพคท.ไมใหหลงเชอและเขาไปสนบสนนพคท.และ
เพอใหแนวรวมของพคท.หยดสนบสนนและออกจาก
พคท.รวมถงยบยงไมใหจ�านวนแนวรวมพคท.เพมขน
และลดจ�านวนแนวรวมเดมลงดวย
การด�าเนนการตามค�าสง 66/23
การด�าเนนการตามค�าสง66/23เปนหนทางหรอ
วธการปฏบต(Ways)ของยทธศาสตรการยตการปฏวต
ของคอมมวนสตเปนยทธศาสตรชาตทด�าเนนการอย
ในชวงของรฐบาลทมพล.อ.เปรมตณสลานนทเปน
นายกรฐมนตร และเปนการสานตอนโยบายแกปญหา
เรองผกอการรายทด�าเนนการคางไวในสมยรฐบาล
พล.อ.เกรยงศกดชมะนนทนโดยด�าเนนการในรปแบบ
รฏฐาภรกษ วารสารราย 4 เดอน ปท 58 ฉบบท 1 มกราคม - เมษายน 2559
18
ของค�าสงส�านกนายกรฐมนตรฉบบท66ประจ�าป2523
หรอทเรยกวา“ค�าสง66/23”โดยมค�าสงเมอวนท23
เมษายนพ.ศ.2523การด�าเนนการตามค�าสง66/23
มเนอหาทม งเนนทจะยตการปฏวตของคอมมวนสต
ทเกดขนในไทยอยางเดดขาด โดยเนนการด�าเนนการ
อยางสนตวธ ซงมการใชทรพยากรหรอเครองมอ
(Means)ไดแกการทต(Diplomatic)และการทหาร
(Military) ประสานกบการขาว (Information) การ
ด�าเนนการเชงยทธศาสตรในชวงนนไดใชหนทางหรอ
วธการปฏบต (Ways)คอการด�าเนนการดานการขาว
และการท�าลายพคท.การด�าเนนการดานการขาวท�าให
รฐบาลทราบถงหนทางในการปฏวตของ พคท. และ
เปาหมายของทางพคท.สวนการท�าลายพคท.มขนตอน
การด�าเนนการยทธศาสตร4ขนตอนไดแกปรบเขต
ปาเขาใหเปนฐานทมนของการด�าเนนการยทธศาสตร
การขยายการด�าเนนงานในเขตเมอง การท�าลายกอง
ก�าลงตดอาวธของพคท.และการท�าลายขบวนการของ
พรรคคอมมวนสตแหงประเทศไทยการด�าเนนการดวย
หนทางหรอวธการปฏบต(Ways)ดงกลาวพบวาไดใช
กลอบาย(Tricks)ดงน
1. การใชการขาวกรองท�าใหรฐบาลทราบถง
หนทางในการปฏวตของ พคท. ซงท�าใหทางรฐบาล
สามารถยอนรอยการด�าเนนการของพรรคคอมมวนสต
แหงประเทศไทยได
2. การปรบเขตปาเขาใหเปนฐานทมนของการ
ด�าเนนการยทธศาสตร เพอสรางความกงวลและ
ความหวาดระแวงใหกบพคท.เปนการท�าลายขวญและ
ก�าลงใจของกองก�าลงตดอาวธของพรรคคอมมวนสต
แหงประเทศไทยทงทไมมการรบจรงเกดขน
3. การรกทางทหาร แตไมถงขนการรกใหญ
ท�าใหกองก�าลงตดอาวธของ พคท. พายแพ และผท
ยอมมอบตวหรอจบไดถอเปนเชลยศกแตเปลยนวธเรยก
ไปเปนค�าวา“ผรวมพฒนาชาตไทย”แทนค�าวา“เชลย
ศก”และใหเปนผปฏบตภารกจปฏวตประชาธปไตยแทน
การรบผดทางกฎหมาย ซงเปลยนวธการตอสจากการ
ใชวธการทางกฎหมายและวธการปราบปรามแบบใน
อดตมาเปนวธทางคณธรรมและมาตรการทางการเมอง
แทน ซงในอดตขบวนการของ พคท. ใชมาตรการ
ทางการเมองตอสกบรฐบาลแตทผานมาในอดตรฐบาล
แตละสมยใชวธการทางกฎหมายและการปราบปราม
ในการสกบขบวนการของพคท.จงเปนเหตใหรฐบาล
แตละสมยทผานมาไมสามารถท�าลายขบวนการของ
พคท.ไดดงนนกลอบายนจงเปนการท�าสงครามอยาง
รวดเรวดวยการรกในการสรางประชาธปไตยแทนวธ
การทางกฎหมายและการปราบปราม
4. การท�าลายแนวรวม พคท. โดยการใหค�า
สญญาตอแนวรวมพรรคคอมมวนสตแหงประเทศไทย
วาจะด�าเนนการทางการเมองใหเกดเปนรปธรรมมากขน
ซงประกาศเปนค�าสงส�านกนายกรฐมนตรฉบบท 65
ประจ�าป พ.ศ. 2525 เรองแผนรกทางการเมองหรอ
ทเรยกวา “ค�าสง65/25”แตการด�าเนนการจรงอาจ
จะตองใชเวลาด�าเนนการเปนระยะเวลานานแตกสราง
ความมนใจใหกบแนวรวมพรรคคอมมวนสตแหง
ประเทศไทยวาจะเกดระบอบประชาธปไตยทแทจรงเกด
ขนในอนาคต
ความมนคงและผลประโยชนแหงชาตหลง
การด�าเนนการทางยทธศาสตร
การด�าเนนการตามยทธศาสตรชาตของรฐไทย
ตอสาธารณรฐประชาชนจนในยคผอนคลายความ
ตงเครยดทง 3 ยทธศาสตร ไดแก ยทธศาสตรการ
สถาปนาความสมพนธทางการทตยทธศาสตรการเมอง
และการทหาร และยทธศาสตรการเสดจฯ เยอน
สาธารณรฐประชาชนจนของราชวงศไทย ท�าใหไทย
รกษาความมนคงและผลประโยชนแหงชาตไดแกการ
เพมพนพลงอ�านาจทางทหารและความมนคงแหงชาต
ท�าใหเกดความรวมมอทางยทธศาสตรและความรวมมอ
ทางดานอาวธยทโธปกรณ ซงไทยไดรบการชวยเหลอ
ในการเพมพนพลงอ�านาจทางทหารเปน3ลกษณะคอ
พคจ.ยตการชวยเหลอตอพคท.การใหความชวยเหลอ
ดานอาวธยทโธปกรณแบบใหเปลา และการขายอาวธ
The National Defence College of Thailand Journal 19
ใหในราคา “มตรภาพ” การเพมพนพลงอ�านาจทาง
เศรษฐกจตงแตการสถาปนาความสมพนธทางการทต
ในวนท 1กรกฎาคมพ.ศ.2518ความสมพนธทาง
เศรษฐกจระหวางไทยกบจนไดขยายตวในทก ๆ ดาน
ทงดานการคาทวภาค การลงทนของไทยในจน การ
ลงทนของจนในไทย ตลอดจนความรวมมอทาง
เศรษฐกจ โดยเฉพาะอยางยงหลงการลงนามในความ
ตกลงทางการคาการด�าเนนการก�าหนดเปาหมายสนคา
ทจะซอขายในแตละปและทบทวนการด�าเนนการเพอ
แกไขปญหาและอปสรรคทางการคาระหวางกนการลง
นามในขอตกลงทางการคา ตลอดจนการตงคณะ
กรรมการรวมดงกลาวสงผลใหการคาระหวางทง 2
ประเทศขยายตวเปนอยางมาก และการเพมพนพลง
อ�านาจทางสงคมและเทคโนโลยซงรฐบาลไทยและ
รฐบาลจนไดรวมมอแลกเปลยนกนในหลาย ๆ ดาน
ดวยการลงนามในความตกลงหลายฉบบเพอเปนกรอบ
ของความรวมมอ เชน ขอตกลงวาดวยความรวมมอ
ทางวทยาศาสตรและเทคโนโลย ขอตกลงวาดวยการ
ขนสงทางทะเลในป พ.ศ. 2522 ขอตกลงวาดวย
การบนพลเรอนและขอตกลงวาดวยการแลกเปลยน
ทางดานวฒนธรรมศาสนาและการกฬารวมทงการ
ไปมาหาสระหวางประชาชนของทง 2 ประเทศ การ
แลกเปลยนทางสงคมระหวางไทยกบจน
สวนการด�าเนนการตามยทธศาสตรการยตการ
ปฏวตของคอมมวนสตท�าใหไทยรกษาความมนคงและ
ผลประโยชนแหงชาตไวได หลงการด�าเนนการทาง
ยทธศาสตรท�าใหเกดความมนคงแหงชาตดวยการ
เพมพนพลงอ�านาจแห งชาตด านสงคม ท�าให
สถานการณการปฏวตของสงคมท เกดจากผ ร วม
ขบวนการของพคท.ทมความพยายามจะเปลยนแปลง
ระบอบการปกครองรฐของประเทศไทยไปเปนระบอบ
สงคมนยมคอมมวนสตไดถกยตลงท�าใหผรวมขบวนการ
ของพคท.ทงทเปนพนธมตรกองก�าลงตดอาวธแนว
รวมตาง ๆ ออกจากปาคนสภมล�าเนาตามภมภาค
ตาง ๆ และสามารถลดพลงอ�านาจแนวรวมชนสงซง
เปนแนวรวมมมกลบของพคท.ลงไดจนกระทงหมดสน
พลงอ�านาจทจะสงเสรมประโยชนใหกบ พคท. ไดอก
รวมถงลดสถานะพคท.ใหเหลอแคเพยงพรรคในนาม
เทานน
อภปรายผล ประเทศไทยไดเขาขางรฐทเขมแขงเพอรกษา
ความมนคงของรฐโดยการเขารวมกบสหรฐอเมรกา
ในชวงปพ.ศ.2503-2513กเพอสรางดลแหงอ�านาจ
ในภมภาคอนโดจน เพราะโครงสรางระบบระหวาง
ประเทศเปลยนเปนโลกแบบ2ขวไดแกโลกฝายลทธ
คอมมวนสตและโลกฝายลทธทนนยมท�าใหเกดสภาวะ
อนาธปไตยเกดขนในภมภาคอนโดจน รวมถงภมภาค
เอเชยตะวนออกเฉยงใตโดยทมบรรดารฐฝายหนงเขา
รวมฝายลทธคอมมวนสตและมบรรดารฐอนๆ ทกลว
อทธพลลทธคอมมวนสตและทฤษฎโดมโนจงไดเขารวม
กบฝายลทธทนนยมสวนในชวงป พ.ศ. 2513-2523
เปนชวงทเกดความสบสนและมความไมแนนอนของ
โครงสรางระหวางประเทศทงในระดบโลกและระดบ
อนโดจน ท�าใหเกดสภาวะอนาธปไตยแทบตลอดเวลา
การถอยออกของสหรฐอเมรกาตออนโดจนและเอเชย
ตะวนออกเฉยงใตและการแขงขนกนขยายอทธพลใน
ภมภาคอนโดจนของสหภาพโซเวยตและจน รวมถง
ปญหาการรบบรเวณชายแดนเวยดนาม-กมพชาปญหา
การรบบรเวณชายแดนกมพชา-ไทย ท�าใหเกดความ
สบสนตอการด�าเนนการทางยทธศาสตรของไทยเปน
อยางมากไทยตองสงวนทาททจะสนบสนนรฐใดรฐหนง
แบบเปดเผยการด�าเนนการยทธศาสตรของไทยด�าเนน
ไปดวยการอาศยการพจารณาสถานการณทเกดขนทง
ในระดบโลกและในระดบภมภาคอนโดจน การใชการ
ด�าเนนการยทธศาสตรเพอสรางความสมพนธกบ
สาธารณรฐประชาชนจนพรอมกบสรางความสมพนธ
กบเวยดนามเกดขนในสมยรฐบาลของพล.อ.เกรยงศกด
ชมะนนทนถอไดวาประสบความส�าเรจในชวงแรกแต
สดทายเมอเวยดนามยดกมพชา(เขมรแดง)ในปพ.ศ.
รฏฐาภรกษ วารสารราย 4 เดอน ปท 58 ฉบบท 1 มกราคม - เมษายน 2559
20
2522 ท�าใหไทยจ�าเปนตองตดสนใจเลอกเขาขางจน
เพอตอตานเวยดนามและรกษาดลแหงอ�านาจกบ
สหรฐอเมรกาและสหภาพโซเวยตดงนนจงสอดคลอง
กบทฤษฎดลแหงอ�านาจแบบสจนยมใหมของKenneth
N.Waltz(1979)ซงโครงสรางระบบระหวางประเทศ
มผลตอโครงสรางระบบในประเทศ รวมถงท�าใหรฐท
ออนแอเกดสภาวะอนาธปไตยขนการแกปญหาดงกลาว
จะตองใชการสรางดลแหงอ�านาจ ไดแก การเขาเปน
พนธมตรกบรฐอนเพอถวงดลไมใหรฐใดรฐหนงขนมาม
อ�านาจเหนอตนเอง และ/หรอการเลอกเขาขางรฐท
เขมแขงเพอรกษาความมนคงของรฐ ซงในกรณนไทย
เลอกทจะใชวธเขาขางรฐทเขมแขงเพอรกษาความ
มนคงของรฐเปนส�าคญสวนการก�าหนดวาระนโยบาย
มความสอดคลองกบแนวความคดและทฤษฎทเกยวของ
กบกรอบแนวความคดในการวจยดานทฤษฎ การ
ก�าหนดนโยบายสาธารณะของ John W. Kingdon
(2003) โดยไทยไดมการพจารณาถงกลไกกระตน
(Triggering Mechanism) ทสงผานมาจากปจจย
ภายนอกประเทศและปจจยภายในประเทศทเปนปจจย
กระตนใหเกดนโยบายโดยทกระแส(Stream)ทเปน
กลไกกระตนจนอาจน�าไปสการเกดนโยบายชาตและ
ถายทอดเปนยทธศาสตรชาตครบทง3กระแสไดแก
กระแสปญหา(ProblemStream)กระแสการเมอง
(Political Stream) และกระแสนโยบาย (Policy
Stream) โดยทง 3 กระแสเปนอสระตอกนทตองมา
รวมบรรจบกนอยางพรอมเพรยงส�าหรบยทธศาสตรชาต
ของรฐไทยในยคผอนคลายความตงเครยดมความ
สอดคลองแนวคดทางยทธศาสตร โดยมองคประกอบ
ครบถวนไดแกวตถประสงค(Ends)หนทางหรอวธ
การปฏบต (Ways) และเครองมอหรอทรพยากร
(Means) รวมถงมการใชกลอบาย (Tricks) ในการ
ด�าเนนการยทธศาสตรดวย
The National Defence College of Thailand Journal 21
บรรณานกรมค�านณ สทธสมาน.สมภาษณ.7ตลาคม2558.
จลชพ ชนวรรโณ.สมภาษณ.8ตลาคม2558.
ชวลต ยงใจยทธ,พลเอก.สมภาษณ.15กนยายน
2558.
มนญกฤต รปขจร,พลตร.สมภาษณ.5ตลาคม2558.
รงมณ เมฆโสภณ.สมภาษณ.7ตลาคม2558.
Bartholomees,J.B.A Survey of Strategy Thought.
InBartholomees,J.B.,U.S.ArmyWarCollege
Guide to National Security policy and
Strategy(pp.79-106)(2006).Retrievedon
20June2015fromhttp://www.strategic
studiesinstitute.army.mil/
Kennedy,M.P.Grand Strategies in War and
Peace.NewHaven:YaleUniversityPress,
1991.
Kingdon,W.J.Agenda, Alternatives, and Public
Policies (2nd Ed.).NewYork:Longman,
2003.
Waltz,N.K.Theory of International Politics.
NewYork:RandomHouse,1979
Yarger,H.R.Strategic Theory for the 21st
Century: The Little Book on Big Strategy
(2006).Retrievedon12June2015from
http://www.strategicstudiesinstitute.army.mil/
Yarger,H.R.Toward a Theory of Strategy:
Art Lykke and the Army War College
Strategy Model.InBartholomees,J.B.,U.S.
Army War College Guide to National
SecuritypolicyandStrategy(pp.79-106)
(2006).Retrievedon10June2015from
http://www.strategicstudiesinstitute.
army.mil/
