Π - Municipality of Anogeia€¦ · Web view224.318 Μαλίων – Χερσονήσου Μοιρών – Τυμπακίου 44.621 43.295 Λασιθίου Αγίου Νικολάου

ΓΕΝΙΚΟ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΔΗΜΟΥ ΑΝΩΓΕΙΩΝΒ2 ΣΤΑΔΙΟ

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ 1

1. ΑΝΑΘΕΣΗ ΜΕΛΕΤΗΣ 1

2. ΣΥΜΒΑΣΗ, ΟΜΑΔΑ ΜΕΛΕΤΗΣ, ΕΠΙΒΛΕΨΗ 2

3. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ - ΦΑΣΕΙΣ – ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΕΚΠΟΝΗΣΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ 3

Π.1. ΠΡΟΤΥΠΟ ΧΩΡΙΚΗΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ – ΔΟΜΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΔΗΜΟΥΠ.1. ΠΡΟΤΥΠΟ ΧΩΡΙΚΗΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ – ΔΟΜΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΔΗΜΟΥ 66

Π.1.1. ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ 17

Π.1.2. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΑ ΜΕΓΕΘΗ 22Π.1.2.1. - Μόνιμος πληθυσμός 22Π.1.2.2. - Εποχικός και παραθεριστικός πληθυσμός. 26Π.1.2.3. - Υπάρχουσα τουριστική ανάπτυξη και προβλέψεις 29Π.1.2.4. - Αγροτουρισμός 29Π.1.2.6. - Μοντέλο χωρικής οργάνωσης του Δήμου 35

Π.1.3. ΣΧΕΣΕΙΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΜΕ ΤΟΥΣ ΕΥΡΥΤΕΡΟΥΣ ΑΞΟΝΕΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ / ΡΟΛΟΣ 36

Π.1.4. ΜΟΝΤΕΛΟ ΧΩΡΙΚΗΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ - ΓΕΝΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ 39Π.1.4.1. - Ρόλοι οικισμών στο οικιστικό δίκτυο 39Π.1.4.2. - Οργάνωση Χρήσεων Γης 39

Π.1.5. ΑΝΑΔΡΑΣΗ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΟ – ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΟ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟ 46

Π.2. ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΩΝ ΧΡΗΣΕΩΝ ΓΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ Π.2. ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΩΝ ΧΡΗΣΕΩΝ ΓΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΔΗΜΟΥΔΗΜΟΥ 4848

ΠΕΠΔ (ΙV) - Περιοχή εκτατικών κτηνοτροφικών δραστηριοτήτων. 49

Π.2.1. ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΟΙΚΙΣΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ 50Π.2.1.1 - Οικιστικές Περιοχές 51Π.2.1.2. - Οικιστική Οργάνωση: Τυχόν απαιτούμενες επεκτάσεις, νέοι οικιστικοί υποδοχείς (κύριας και παραθεριστικής κατοικίας) 52

Π.2.2. ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΕΙΔΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ (ΠΕΠ) 55Π.2.2.1 - Πολιτιστικό Απόθεμα 55

Π.2.2.1.1. - Ιστορικοί Τόποι - Βυζαντινά και Μεταβυζαντινά Μνημεία 57Π.2.2.1.2. - Αξιόλογα Αρχιτεκτονικά Σύνολα - στοιχεία πολιτιστικού – αρχιτεκτονικού - ιστορικού περιβάλλοντος περιοχής 57Π.2.2.1.3. - Παραδοσιακοί Οικισμοί 58

Π.2.2.2. - Φυσικό Περιβάλλον 58Π.2.2.3. - Γενικό Συμπέρασμα / Πιέσεις / Προστασία – Αναβάθμιση Προτάσεις. 60

Π.2.2.3.1. – Αναλυτική περιγραφή ΠΕΠ (ΑΠ) - Περιοχές Απόλυτης Προστασίας 61

Π.2.3. ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΕΛΕΓΧΟΥ ΚΑΙ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΥ ΔΟΜΗΣΗΣ (ΠΕΠΔ) 65Π.2.3.1. - ΠΕΠΔ (Τ) - Περιοχή Τουρισμού – Αναψυχής 65

ΌΡΟΙ ΚΑΙ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΊ ΔΌΜΗΣΗΣΌΡΟΙ ΚΑΙ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΊ ΔΌΜΗΣΗΣ 6565Π.2.3.2. - ΠΕΠΔ (Ι) - Περιαστική Γεωργική Γη 66

ΌΡΟΙ ΚΑΙ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΊ ΔΌΜΗΣΗΣΌΡΟΙ ΚΑΙ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΊ ΔΌΜΗΣΗΣ 6666

ΌΡΟΙ ΚΑΙ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΊ ΔΌΜΗΣΗΣΌΡΟΙ ΚΑΙ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΊ ΔΌΜΗΣΗΣ 6767


Π.2.3.4. - ΠΕΠΔ (ΙΙΙ) - Γεωργική ή και χορτολιβαδική γη με παραδοσιακής μορφής αγροτοκτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις. 67

ΕΠΙΤΡΕΠΌΜΕΝΕΣ ΧΡΉΣΕΙΣ ΓΗΣΕΠΙΤΡΕΠΌΜΕΝΕΣ ΧΡΉΣΕΙΣ ΓΗΣ 6767

ΌΡΟΙ ΚΑΙ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΊ ΔΌΜΗΣΗΣΌΡΟΙ ΚΑΙ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΊ ΔΌΜΗΣΗΣ 6868Π.2.3.5. - ΠΕΠΔ (ΙV) – Περιοχή εκτατικών κτηνοτροφικών δραστηριοτήτων. 68Π.2.3.6. - ΠΕΠΔ (V) – Περιοχή εντατικών κτηνοτροφικών δραστηριοτήτων. 69

ΕΠΙΤΡΕΠΌΜΕΝΕΣ ΧΡΉΣΕΙΣ ΓΗΣΕΠΙΤΡΕΠΌΜΕΝΕΣ ΧΡΉΣΕΙΣ ΓΗΣ 7070

ΑΡΤΙΌΤΗΤΑΑΡΤΙΌΤΗΤΑ 7070

ΌΡΟΙ ΚΑΙ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΊ ΔΌΜΗΣΗΣΌΡΟΙ ΚΑΙ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΊ ΔΌΜΗΣΗΣ 7070Π.2.3.7. - ΠΕΠΔ (VΙ) – Περιοχή επιχειρηματικών δραστηριοτήτων – επιχειρηματικό Πάρκο 70

Π.2.4. ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΙΔΙΑΙΤΕΡΩΝ ΧΡΗΣΕΩΝ (ΠΙΧ) 72ΠΙΧ ΙV: Περιοχή διαχείρισης κτηνοτροφικών αποβλήτων. 72

Π.2.5. ΓΕΝΙΚΕΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ 73Π.2.5.1. - Γενικές Διατάξεις (ισχύουν σε ολόκληρη την έκταση του δήμου) 73

Π.2.6. ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΥΠΟΔΟΜΩΝ 77Π.2.6.1. - Οδικό Δίκτυο/ Κυκλοφορία/ Πεζοπορικές Διαδρομές 77Π.2.6.2. - Ύδρευση - Άρδευση 78Π.2.6.3. - Αποχέτευση. 79Π.2.6.4. - Απορρίμματα 79Π.2.6.5. - Τηλεπικοινωνίες 79Π.2.6.6. - Ενέργεια (Ηλεκτρική Ενέργεια/ ΔΕΗ) 79

Π.3. ΓΕΝΙΚΗ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΡΥΘΜΙΣΗ ΤΩΝ ΟΙΚΙΣΤΙΚΩΝ Π.3. ΓΕΝΙΚΗ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΡΥΘΜΙΣΗ ΤΩΝ ΟΙΚΙΣΤΙΚΩΝ ΥΠΟΔΟΧΕΩΝΥΠΟΔΟΧΕΩΝ 8080

Π.3.1. ΓΕΝΙΚΑ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ - ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΑΝΑΛΥΣΗΣ ΤΟΥ Α’ ΣΤΑΔΙΟΥ ΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ 80Π.3.1.1. Στοιχειά από την Ανάλυση SWOT 80Π.3.1.2. - Χωροταξική και Πολεοδομική Οργάνωση 90Π.3.1.3. - Κατευθύνσεις Πολεοδομικής Οργάνωσης 90Π.3.1.4. - Κωδικοποίηση Γενικών Χρήσεων Γης (ΠΔ 23-2-87) 94Π.3.1.6. - Ζώνες Κινήτρων & Πολεοδομικών Μηχανισμών – Προτεινόμενες Ρυθμίσεις 99

Π.3.3. ΑΣΦΑΛΕΙΑ / ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΟΙΚΙΣΜΩΝ – ΣΕΙΣΜΟΙ 104Π.3.3.1. - Πλημμύρες 104Π.3.3.2. - Σεισμοί 104Π.3.3.3. - Οδική Ασφάλεια – Γραμμές Μεταφοράς Υψηλής Τάσης 105Π.3.3.4. - Προβλέψεις του Εγκεκριμένου Γ.Π.Σ. 105

Π.3.4. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΑ ΜΕΓΕΘΗ / ΑΝΑΓΚΕΣ ΣΕ ΓΗ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΩΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΩΝ 106

Π.3.5. ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΟΡΙΩΝ – ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΟΙΚΙΣΜΩΝ ΚΑΤΩ ΤΩΝ 2.000 ΚΑΤ. 109Π.3.5.0 - Γενικά 109

Π.4 - ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΝΕΡΓΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΟΥ ΣΧΟΟΑΠΠ.4 - ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΝΕΡΓΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΟΥ ΣΧΟΟΑΠ 111111Π.4.1 - ΦΟΡΕΑΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΟΥ ΓΠΣ ΔΗΜΟΥ ΑΝΩΓΕΙΩΝ 111Π.4.2 - ΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΑ ΕΡΓΑ, ΜΕΛΕΤΕΣ, ΘΕΣΜΙΚΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ -ΑΝΑΠΛΑΣΕΙΣ 111Π.4.2.1 – Μελέτες πολεοδόμησης – Πράξεις Εφαρμογής των οικιστικών υποδοχέων 111Π.4.2.4 – Πιθανές Πηγές Χρηματοδότησης των μελετών/ έργων του ΓΠΣ 117



ΕΙΣΑΓΩΓΗΕΙΣΑΓΩΓΗ

1. ΑΝΑΘΕΣΗ ΜΕΛΕΤΗΣ

Η μελέτη «ΓΕΝΙΚΟ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ - (ΓΠΣ)» Δήμου Aνωγείων ανατέθηκε στην

ομάδα μελέτης σύμφωνα με:

Το Ν.2742/99 «Χωροταξικός Σχεδιασμός & Αειφόρος Ανάπτυξη και άλλες διατάξεις»,

Το Ν.1032/1980 «Περί συστάσεως του Υπουργείου Χωροταξίας Οικισμού &

Περιβάλλοντος»,

Το Ν1337/1983 «Επέκταση των Πολεοδομικών Σχεδίων, Οικιστική Ανάπτυξη & σχετικές

ρυθμίσεις»,

Το Ν.716/1977 «Περί Μητρώου Μελετητών, αναθέσεως και εκπονήσεως Μελετών» και

τα εκτελεστικά του Π.Δ/γματα,

Το Ν.2508/97 «Περί της Βιώσιμης οικιστικής ανάπτυξης των πόλεων και οικισμών της

Χώρας» και τις διατάξεις του Ν.1337/83 που είναι σε ισχύ.

Η μελέτη εκπονείται σύμφωνα με τις τεχνικές προδιαγραφές που αναφέρονται στην υπ’

αριθμ. 9572/1845/06.04.2000 (ΦΕΚ 209Δ΄) απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος

Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων (ΠΕΧΩΔΕ) καθώς και τις οδηγίες-κατευθύνσεις της

Διευθύνουσας Υπηρεσίας.

ΓΙΩΡΓΗΣ Ν. ΠΕΤΡΑΚΗΣ – ΦΑΝΗ ΚΟΥΤΣΟΥΜΠΟΥ 1


2. ΣΥΜΒΑΣΗ, ΟΜΑΔΑ ΜΕΛΕΤΗΣ, ΕΠΙΒΛΕΨΗ

Η σύμβαση ανάθεσης της μελέτης «ΓΕΝΙΚΟ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ Δήμου Ανωγείων

υπεγράφη την 7-2-2007.

Εργοδότης είναι ο Δήμος Ανωγείων.

Η ομάδα μελέτης αποτελείται από τους:

Γιώργη Ν. Πετράκη, Αρχιτέκτονα – Χωροτάκτη, εκπρόσωπο της ομάδας μελέτης.

Φανή Κουτσουμπού, Αρχιτέκτονα – Πολεοδόμο, αναπληρωτή εκπρόσωπο της

ομάδας μελέτης.

Με ειδικούς συνεργάτες τους:

Δεσποτάκη Βασίλη - Τοπογράφο Μηχ/κό, ειδικό σε προγράμματα Γεωγραφικών

Συστημάτων Πληροφοριών (G.I.S.).

Άννα Σταματάκη - Περιβαλλοντολόγο.

Ε. Γιαλύτη - Γεωλόγο.

Αντώνη Χουρδάκη, Αρχιτέκτονα – Πολεοδόμο

Διευθύνουσα Υπηρεσία είναι η Δ/νση Πολεοδομίας και Περιβάλλοντος της Νομαρχιακής

Αυτοδιοίκησης Ρεθύμνου.

Η επιτελική παρακολούθηση της μελέτης γίνεται από την Επιτροπή Παρακολούθησης που

αποτελείται από τα εξής μέλη:

α) εκπρόσωπο του Δήμου Ανωγείων

β) εκπρόσωπο της Ν.Α. Ρεθύμνου

γ) εκπρόσωπο της ΔΙΠΕΧΩ Κρήτης

Η ομάδα μελέτης εκφράζει τις ευχαριστίες της στον δήμαρχο και το δημοτικό συμβούλιο του

δήμου Ανωγείων και στα στελέχη της τεχνικής υπηρεσίας του Δήμου για την συμβολή τους

στην προώθηση της μελέτης καθώς και την βοήθεια τους στην απόκτηση στοιχείων

αναγκαίων για την εκπόνηση της.

Επίσης ευχαριστούμε τους φορείς και υπηρεσίες, τοπικές, νομαρχιακές και περιφερειακές,

που ανταποκρίθηκαν στις ανάγκες περισυλλογής των απαραίτητων για την σύνταξη της

μελέτης στοιχείων, καθώς και όλους που συνέβαλαν με την έκφραση των απόψεων τους

στην αρτιότερη σύνταξη της μελέτης.



3. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ - ΦΑΣΕΙΣ – ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΕΚΠΟΝΗΣΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ

Σύμφωνα με την υπ’ αρ. 9572/1845/06.04.2000 Απόφαση Υπουργού ΠΕΧΩΔΕ

καθορίζονται οι προδιαγραφές και το περιεχόμενο των ΓΕΝΙΚΩΝ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΩΝ

ΣΧΕΔΙΩΝ (ΓΠΣ) που αναφέρονται στον Χωροταξικό Σχεδιασμό στο σύνολο της εδαφικής

έκτασης ενός Καποδιστριακού Δήμου και στοχεύουν στην ενίσχυση της αναπτυξιακής

διαδικασίας του δήμου μέσω:

- του προσδιορισμού, και χωροθέτησης των αναγκαίων λειτουργιών και χρήσεων γης (κατοικίας, τουρισμού, γεωργίας, βιομηχανίας κ.λπ.)

- της "διασύνδεσης" των χρήσεων αυτών και της δημιουργίας των αναγκαίων τεχνικών υποδομών και έργων υποδομής.

- της προστασίας των φυσικών και ανάδειξης των πολιτιστικών πόρων στους οποίους μπορεί να στηρίζεται η βιώσιμη τοπική ανάπτυξη.

Η οργάνωση των παραπάνω επιτυγχάνεται μέσω των ΣΧΟΟΑΠ/ΓΠΣ που θέσπισε η

πολιτεία με το Ν.2508/97 που ενισχύει το λειτουργικό πρότυπο των Ανοικτών Πόλεων

προηγούμενων εθνικών χωροταξικών σχεδιασμών βάσει των οποίων Ανοικτή Πόλη

θεωρείται το σύνολο μιας ομάδας οικισμών που συν-λειτουργούν έχοντας σαν κέντρο

κάποιο απ’ αυτούς ο οποίος μπορεί να παραλάβει κεντρικές λειτουργίες και οι μικρότεροι

οικισμοί λειτουργούν πλέον σαν προάστια που απολαμβάνουν το ίδιο επίπεδο

εξυπηρετήσεων με τους κατοίκους των κεντρικών οικισμών.

Προϋπόθεση για την λειτουργία του μοντέλου της Ανοικτής Πόλης αποτελεί η ενίσχυση του

κεντρικού οικισμού με σύγχρονες κοινωνικές και τεχνικές υποδομές παράλληλα με την

βελτίωση της επικοινωνίας του με τα χωριά επιρροής του.

Αναλυτικότερα ο χωροταξικός σχεδιασμός του Καποδιστριακού Δήμου Ανωγείων στα

πλαίσια του μοντέλου της Ανοικτής Πόλης που κωδικοποιημένα αναφέρεται σαν ΓΠΣ:

● Καθορίζει τις περιοχές προς πολεοδόμηση και τις γενικές ρυθμίσεις που θα ισχύουν

στα όρια τους (χρήσεις γης, δίκτυα υποδομών, κ.λπ.).

Για τους οριοθετημένους οικισμούς δεν επιτρέπεται η διεύρυνσή των ορίων τους παρά

μόνο εφόσον προβλέπεται από το ΓΠΣ που θα εκπονηθεί και στην συνέχεια για την

περιοχή της προτεινόμενης επέκτασης θα εκπονηθεί και θα εγκριθεί πολεοδομικός

σχεδιασμός του οικισμού.

Επιπλέον μέσα στα όρια των θεσμοθετημένων οικισμών μπορεί να προταθούν από το

ΓΠΣ μικρής έκτασης πολεοδομικές ρυθμίσεις και να καθορισθούν περιοχές ειδικής

προστασίας, ανάδειξης/ανάπλασης παραδοσιακών τμημάτων του οικισμού.

● Καθορίζει τις επιτρεπόμενες χρήσεις γης εκτός των ορίων των οικισμών στην βάση της

διάκρισης τους σε: ΓΙΩΡΓΗΣ Ν. ΠΕΤΡΑΚΗΣ – ΦΑΝΗ ΚΟΥΤΣΟΥΜΠΟΥ 3


o Περιοχές για εγκατάσταση παραγωγικών δραστηριοτήτωνo Περιοχές Ειδικής Προστασίας (ΠΕΠ) (ρεματιές, δάση κ.λπ.)o Τεχνικά δίκτυα υποδομής

ενισχύοντας την λειτουργία της Ανοικτής Πόλης και την οικιστική οργάνωση του συνόλου

των οικισμών της σύμφωνα με τις αρχές της Βιώσιμης ανάπτυξη.

● Περιέχει μια σειρά από μέτρα, στόχους και κατευθύνσεις για το σύνολο του Δήμου που

εξειδικεύει το γενικό σχεδιασμό του κάθε οικισμού ξεχωριστά.

● Η μελέτης εκπονείται σε δυο (2) στάδια Α και Β. Το Β στάδιο υποδιαιρείται σε δυο

υποστάδια Β1 και Β2.

Α΄ Στάδιο

Το πρώτο στάδιο αφορά την ανάλυση της υπάρχουσας κατάστασης, τη διάγνωση των

προβλημάτων, των προοπτικών και τάσεων και τη διατύπωση μιας προκαταρκτικής

πρόταση υπό μορφή σεναρίου ανάπτυξης.

Β1 Στάδιο

Το παρόν Β1 στάδιο περιλαμβάνει τη πρόταση που εκπονείται με βάση την προκαταρκτική

πρόταση του Α΄ Σταδίου και τις κατευθύνσεις της Δ/νουσας Υπηρεσίας και των Φορέων

που προέκυψαν μετά την παρουσίαση της Α΄ Φάσης.

Μετά την παραλαβή του Β1 σταδίου η μελέτη αποστέλλεται στις αρμόδιες υπηρεσίες για

την γνωμοδότηση που προβλέπει ο νόμος (αρθρ. 4 §10 Ν.2508/97 και αρθρ.3 §2

Ν.1337/83) και στην συνέχεια η Διευθύνουσα Υπηρεσία συνεκτιμώντας τις απόψεις των

αρμόδιων φορέων και υπηρεσιών και τη σχετική απόφαση του Δ.Σ. του Δήμου δίνει τις

τελικές κατευθύνσεις για τις αναγκαίες τροποποιήσεις των προτάσεων.

Β2 Στάδιο

Αφορά στην προσαρμογή των προτάσεων του σταδίου Β1 σύμφωνα με τις οδηγίες -

κατευθύνσεις της Διευθύνουσας Υπηρεσίας και τις σχετικές αποφάσεις του δημοτικού

Συμβουλίου ώστε η πρόταση να πάρει την τελική της ‘μορφή’.

Στο παρόν Στάδιο Β2 εξετάστηκαν οι επιμέρους παρατηρήσεις και έγιναν οι ανάλογες

προσαρμογές και συγκεκριμμένα:

Οι συμβολισμοί στους θεματικούς χάρτες διορθώθηκαν σύμφωνα με τους

συμβολισμούς της ΕΠΑ 86

Διορθώθηκαν οι πίνακες υπολογισμού πυκνότητας και

χωρητικότητας οικισμών και έγινε ο υπολογισμός της επιφάνειας των απαιτούμενων

κοινωνικών υποδομών όπως προβλέπονται από τις προδιαγραφές εκπόνησης ΓΠΣ

και ΣΧΟΟΑΠ.

Έγινε η διαβάθμιση του οδικού δικτύου (εθνικό, επαρχιακό, δημοτικό).



Ο καθορισμός των χρήσεων γης σε όλες τις ΠΕΠ, ΠΕΠΔ έγιναν

σύμφωνα με τις κατηγορίες χρήσεων γης του ΠΔ 23-2-87, ΦΕΚ

166/Δ/6-3-87 με τις σχετικές εξαιρέσεις που επιβάλλονται.

H περιοχή Β και παραθεριστικής κατοικίας που προτείνεται στην θέση Στεφάνα δεν

αναφέρεται σε κάποια μελέτη γενικών κατευθύνσεων περιοχών ειδικά ρυθμιζόμενης

πολεοδόμησης η κάποιας εγκριτικής απόφασης γενικών κατευθύνσεων ειδικά

ρυθμιζόμενης πολεοδομικής δραστηριότητας (ΠΕΡΠΟ). Σύμφωνα όμως με τις

εκτιμήσεις της ομάδας μελέτης στην ευρύτερη περιοχή μπορεί να χωροθετηθεί ζώνη

υποδοχής οικιστικής ανάπτυξης Β και παραθεριστικής κατοικίας σύμφωνα και με

την Β’ φάση της «ΜΕΛΕΤΗΣ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΚΡΗΤΗΣ» (κεφ. 3.1 ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ). Επίσης στα πλαίσια

της μελέτης «ΗΠΙΑΣ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΟΡΕΙΝΩΝ ΟΓΚΩΝ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ» που εκπονήθηκε για λογαριασμό της Περιφέρειας Κρήτης για την

περιοχή του Δήμου Ανωγείων γίνεται σαφής αναφορά στις δυνατότητες ανάπτυξης

παραθεριστικής και Β κατοικίας για την τόνωση της τοπικής οικονομίας στα πλαίσια

πάντα της ήπιας βιώσιμης ανάπτυξης της περιοχής. Η περιοχή της Στεφάνας

βρίσκεται εντός της ζώνης της χορτολιβαδικής έκτασης στις νότιες παρυφές του

οικισμού των Ανωγείων που συμπεριλαμβάνεται στην ευρύτερη περιοχή NATURA.

Στα πλαίσια της παρούσας μελέτης ΓΠΣ και βάσει των στοιχείων της ανάλυσης της

περιοχής του δήμου Ανωγείων αναδεικνύεται η χορτολιβαδική αυτή περιοχή από τα

Ανώγεια έως και την Στεφάνα ζωτικός χώρος για την ανάπτυξη βασικών

λειτουργικών υποδομών του δήμου δεδομένης της μικρής έκτασης της

εναπομένουσας γεωργικής γης που αναπτύσσεται στα βόρεια του οικισμού. Το

γεγονός επίσης ότι περίπου το 80% της έκτασης του δήμου βρίσκεται εντός της

περιοχής NATURA και την ύπαρξη εντός της μεγάλης έκτασης αυστηρά

προστατευόμενων ζωνών (αρχαιολογικές ζώνες Ζωμίνθου και Ιδαίου Άντρου)

δημιουργεί την ανάγκη ανάπτυξης διαφόρων λειτουργιών του δήμου στην

προαναφερθείσα χορτολιβαδική έκταση. Όμως σε κάθε περίπτωση η όποια

παρέμβαση στην ευρύτερη αυτή περιοχή θα πρέπει να ελέγχεται σε σχέση με τις

περιβαλλοντικές επιπτώσεις, να ικανοποιεί τους Εθνικούς και περιφερειακούς

στόχους που αναφέρονται στην μελέτη «ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΟΥ

ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΕΙΦΟΡΟΥ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ – ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΚΡΗΤΗΣ», η οποία

εγκρίθηκε με την απόφαση 25291/25-6-2003 του Υπουργού ΠΕΧΩΔΕ (ΦΕΚ

1486/Β/10.10.2003) με θέμα «Έγκριση Περιφερειακού Πλαισίου Χωροταξικού

Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης Περιφέρειας Κρήτης» αλλά και να

ενσωματώνει τις όποιες επιμέρους κατευθύνσεις της προκαταρκτικής «Μελέτης

Ανάπτυξης Αρχαιολογικών Δρυμών Ψηλορείτη» που έχει εκπονήσει ο Δήμος

Ανωγείων. Επίσης κρίνεται αναγκαίο οι βασικές επιλογές του παρόντος ΓΠΣ για την



ενδιάμεση χορτολιβαδική ζώνη αλλά και την υπόλοιπη περιοχή NATURA να

ενσωματωθούν και να εξειδικευτούν στο «Διαχειριστικό Σχέδιο Φυσικού Πάρκου

Ψηλορείτη» όποτε αυτό υλοποιηθεί.

Σε σχέση με την αναλογία βόσκησης των ζώων στις περιοχές NATURA προτείνεται

στα πλαίσια της παρούσας μελέτης να είναι 1,4 στρ/ζώο ενώ στις υπόλοιπες

περιοχές βόρεια του οικισμού 1,2 στρ/ζώο. Σε κάθε περίπτωση όμως πρόταση της

ομάδας μελέτης είναι να εξεταστεί στα πλαίσια της εκπόνησης του διαχειριστικού

σχεδίου του φυσικού πάρκου Ψηλορείτη η φέρουσα βοσκοικανότητα της περιοχής

και να προσδιοριστούν σταθερότυπα τα οποία να ανταποκρίνονται στις πραγματικές

συνθήκες και δεδομένα της ευρύτερης ορεινής περιοχής των Ανωγείων.

Στα σχετικά κεφάλαια αναφέρονται οι επιτρεπόμενες χρήσεις, αρτιότητα, καθώς

επίσης ο καθορισμός όρων και περιορισμών δόμησης για τις ΠΕΠΔ.

Σε ότι αφορά στις περιοχές ΠΕΠ (ΑΧ) Αρχαιολογικού/ Ιστορικού Ενδιαφέροντος,

σημειώνονται στο χάρτη Π2 σύμφωνα και με τις υποδείξεις της αρμόδιας Εφορείας

Προϊστορικών και Κλασσικών αρχαιοτήτων.

Η ομάδα μελέτης θεωρεί αναγκαία την απαγόρευση εγκατάστασης ΑΠΕ τόσο στις

περιοχές απόλυτης προστασίας, όσο και στην ευρύτερη περιοχή νότια του ορίου της

χορτολιβαδικής γης όπως αυτό εμφανίζεται στον χάρτη Π2 της πρότασης.

Σχετικά με την γειτνίαση του νεκροταφείου θα τηρηθούν οι προβλεπόμενες από το

άρθρο 1 του Π.Δ.1128/80 αποστάσεις στην επέκταση του οικισμού.

Στο σχετικό κεφάλαιο χρήσεων γης προσδιορίζονται οι επιτρεπόμενες χρήσεις εντός

των οικισμών κατά τρόπο που να είναι συμβατές με το χαρακτήρα τους (τουρισμός/

αναψυχή/ γενική κατοικία/ πολεοδομικό κέντρο) και αποκλείονται χρήσεις/

δραστηριότητες που θα μπορούσαν να τον αλλοιώσουν (π.χ. ορισμένα εργαστήρια,

βιοτεχνίες, κ.λπ.).

Σχετικά με την βιοτεχνική ζώνη γίνεται αποδεκτή η παρατήρηση τόσο του δήμου

όσο και των εκπροσώπων του Γεωπάρκου Ψηλορείτη και προτείνεται στην περιοχή

«Πάνω Αμπέλια» αντί βιοτεχνικής χρήσης να ισχύσει η χρήση ανάπτυξης

οικοτουριστικών δραστηριοτήτων.

Μετά τη παράδοση του Β2 σταδίου η μελέτη αποστέλλεται στη Γραμματεία της Περιφέρειας

Κρήτης για την έκδοση της απόφασης έγκρισης του ΓΠΣ Δήμου Ανωγείων από το Γενικό

Γραμματέα της Περιφέρειας Κρήτης.

Π.1. ΠΡΟΤΥΠΟ ΧΩΡΙΚΗΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ – ΔΟΜΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟΠ.1. ΠΡΟΤΥΠΟ ΧΩΡΙΚΗΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ – ΔΟΜΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ

ΔΗΜΟΥΔΗΜΟΥ

Ο Χωροταξικός σχεδιασμός ουσιαστικά αποτυπώνει και απεικονίζει το επιθυμητό

αναπτυξιακό πρότυπο μιας ευρύτερης περιοχής όπως είναι ο Δήμος Ανωγείων το οποίο



στην συνέχεια εκφράζεται στην χωρική του διάσταση βάσει και του υφιστάμενου θεσμικού

πλαισίου που είναι:

1. Το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο, όπως ορίζεται με τους Ν. 2508/97 - «Βιώσιμη Οικιστική

Ανάπτυξη των πόλεων και οικισμών» και Ν. 2742/99 - «Χωροταξικός Σχεδιασμός &

Αειφόρος Ανάπτυξη», την υπ’ αρ. 9572/1845/00 Απόφαση Υπουργού ΠΕΧΩΔΕ -

«Τεχνικές Προδιαγραφές μελετών ΓΠΣ/ΣΧΟΟΑΠ & αμοιβές εκπόνησης» και την υπ’ αρ.

10788/04 Απόφαση Υπουργού ΠΕΧΩΔΕ - «Έγκριση πολεοδομικών σταθεροτύπων και

ανώτατα όρια πυκνοτήτων που εφαρμόζονται κατά την εκπόνηση ΓΠΣ/ΣΧΟΟΑΠ και

ΠΜ».

2. Το προγραμματικό πλαίσιο της ευρύτερης περιοχής, όπως αυτό προσδιορίζεται από

την υπ’ αρ. 25291/03 Απόφαση Υπουργού ΠΕΧΩΔΕ - «Έγκριση ΠΠΣΧΑΑ Περιφέρειας

Κρήτης».

3. Το μοντέλο οικιστικής οργάνωσης της Ανοιχτής πόλης.

4. Τις αναπτυξιακές δυνατότητες της Ευρύτερης ορεινής ζώνης του Ψηλορείτη και

ειδικότερα της περιοχής του Δήμου Ανωγείων όπως αυτές συνοψίζονται στην συνέχεια

βάσει των συμπερασμάτων της SWOT ανάλυσης της Α΄ φάσης της μελέτης:

ΑΝΑΛΥΣΗ SWOT ΣΕ ΕΠΙΠΕΔΟ ΟΡΕΙΝΟΥ ΟΓΚΟΥ ΨΗΛΟΡΕΙΤΗ (ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ, ΑΔΥΝΑΜΙΕΣ, ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ, ΑΠΕΙΛΕΣ)

ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ

Για την χάραξη μιας αναπτυξιακής στρατηγικής σε επίπεδο μιας ευρύτερης περιοχής

όπως είναι ο Ψηλορείτης, θεωρούμε απαραίτητο να επικεντρώσουμε την ανάλυση στα

στοιχεία εκείνα που αποτελούν τον κύριο άξονα γύρω από τον οποίο μπορεί αυτή να

κτιστεί. Ο Ψηλορείτης δεν παρουσιάζει άμεσα σε μεγάλο βαθμό εκμεταλλεύσιμους

φυσικούς πόρους. Δεν υπάρχει ούτε η δυνατότητα μεγάλης βιοτεχνικής ή βιομηχανικής

δραστηριότητας αλλά ούτε και ένας γεωργικός τομέας που θα μπορούσε να παράγει

μαζικά.

Οι πόροι της περιοχής είναι το περιβάλλον και ο πολιτισμός της. Ένα φυσικό περιβάλλον

με έντονη την ανθρώπινη επίδραση.

Ο πολιτισμός της περιοχής έχει συνέχεια αιώνων και απόδειξη αποτελούν τα μνημεία, οι

αρχαιολογικοί χώροι, οι ιστορικές τοποθεσίες, οι παραδοσιακοί οικισμοί κ.α. Δεν είναι

τυχαίο ότι ο Ψηλορείτης αποτελεί ένα από τα σύμβολα της Κρήτης.

Στην περιοχή υπάρχει σε μεγάλο βαθμό η κοινωνική συνοχή που βασίζεται στην ύπαρξη

δικτύων κοινωνικών σχέσεων οργανωμένων στη βάση σχέσεων (κουμπαριές,

συντεκνιές), αυτοεκτίμηση, διατήρηση ηθικών αξιών που συνδέονται άμεσα με τις

απαιτήσεις των παραγωγικών δραστηριοτήτων οι οποίες μέχρι και πριν από λίγα χρόνια,

για να λειτουργήσουν σωστά σε μια φτωχή και κλειστή αυτοκαταναλωτική οικονομία που



βασιζόταν στην ανταλλαγή προϊόντων, προϋπόθετε την στενή συνεργασία και την

αλληλεγγύη μεταξύ των κατοίκων της περιοχής. Επιπρόσθετα, τα δίκτυα των κοινωνικών

σχέσεων διαμορφώθηκαν και στα πλαίσια της κοινωνικής αλληλεγγύης και

αλληλοβοήθειας (πέρα από τις οικονομικές πτυχές).

Κοινό χαρακτηριστικό είναι το δέσιμο των κατοίκων με τον τόπο καταγωγής τους το

βουνό, που το αντιμετωπίζουν ως φυσικό χώρο, ως τόπο κατοικίας και ως ιστορικό χώρο

Αυτή ακριβώς η αίσθηση της ταυτότητας του τοπικού πληθυσμού ίσως είναι και ένας

από τους λόγους του «παράδοξου» δημογραφικού δυναμισμού ορισμένων μεγάλων και

μικρών ορεινών χωριών. Σε αυτά, η αναλογία του νεανικού στο σύνολο του πληθυσμού

είναι υψηλή, γεγονός που αποτελεί ένα σημαντικό πλεονέκτημα από τη στιγμή που,

όπως έχει αποδειχθεί, η ανάληψη πρωτοβουλιών στην κατεύθυνση της ανάπτυξης ενός

τόπου αναμένεται από τους νέους.

Η παραδοσιακή δραστηριότητα η κτηνοτροφία κατά πρώτο λόγο, και η γεωργία κατά

δεύτερο, παράγουν ποιοτικά προϊόντα που λόγω των γεωφυσικών συνθηκών δεν ήταν

υπερβολή να λεχθεί ότι είναι σχεδόν οικολογικά.

Η μεταποίηση της περιοχής βασίζεται ουσιαστικά στην επεξεργασία και τυποποίηση της

πρωτογενούς παραγωγής, παράγοντας με την σειρά της ποιοτικά προϊόντα που τα

περισσότερα έχουν παράδοση αιώνων.

Δεν θα ήταν υπερβολή να λεχθεί ότι τα προϊόντα της περιοχής είναι «πολιτιστικά»

προϊόντα.

Η Κρητική διατροφή προσαρμοσμένη στα χαρακτηριστικά του τόπου είναι ένα από τα

«αγαθά» αυτά. Η Κρητική διατροφή δεν ήταν «κουζίνα» γεύσεων αλλά ένας τρόπος ζωής

που τον διέκρινε η λιτότητα, η απλότητα και ο σεβασμός σε αυτά που μπορεί να

προσφέρει η φύση Αργότερα ανακαλύφθηκαν οι ευεργετικές επιδράσεις αυτής της

διατροφής στην υγεία των ανθρώπων.

Σήμερα η περιοχή έχει σημαντική επιρροή στον πολιτισμό και τις συμπεριφορές από το

ευρύτερο δυναμικό περιβάλλον της (Χωρικές ενότητες αστικών κέντρων Ρεθύμνου –

Ηρακλείου –Μοιρών/Τυμπακίου). Αυτή η σχετική γειτνίαση όμως δημιουργεί και

πλεονεκτήματα αφού αυτό το ευρύτερο περιβάλλον είναι μια εν δυνάμει σημαντική

αγορά.

ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ

Το κυριότερο πρόβλημα που αντιμετωπίζει το φυσικό περιβάλλον της περιοχής είναι η

έντονη πίεση που δέχεται και δεχόταν από τις ανθρώπινες οικονομικές δραστηριότητες

(κτηνοτροφία, υπερβόσκηση). Αν και στα πλαίσια κάποιων προγραμμάτων (προστασία του



Γυπαετού – LIFE) έχουν εκπονηθεί διαχειριστικά σχέδια εντούτοις δεν έχει εκπονηθεί

ακόμα η ΕΠΜ (ειδική περιβαλλοντική μελέτη ) που θα έθετε τις βάσεις για θεσμικές

ρυθμίσεις. Σημαντική θεωρείται ακόμα εξαιτίας και των παραπάνω λόγων η έλλειψη φορέα

διαχείρισης της περιοχής που είναι ενταγμένη στον κατάλογο ΦΥΣΗ 2000.

Ο πρωτογενής τομέας έχει χαμηλή παραγωγικότητα με μικρούς και κατακερματισμένους

κλήρους. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα την υποαπασχόληση των γεωργών.

Ορισμένες περιοχές που αφορούν κυρίως μικρούς οικισμούς παρουσιάζουν δείκτες

δημογραφικού “μαρασμού” που μεταφράζονται σε μείωση του πληθυσμού και υψηλή

συμμετοχή του γεροντικού πληθυσμού (υψηλός δείκτης γήρανσης και εξάρτησης, σε σχέση

με τον μέσο όρο). Αιτία για τα προηγούμενα είναι η μετακίνηση του νεότερου και

δυναμικότερου κατά βάση, πληθυσμού προς τα κοντινότερα αστικά κέντρα, προς

αναζήτηση καλύτερων ευκαιριών όσον αφορά την εργασία αλλά και καλύτερων συνθηκών

για την εκπαίδευση, την παροχή υγειονομικών υπηρεσιών, διασκέδασης κ.α.

Οι γυναίκες εμφανίζονται με πολύ μικρή συμμετοχή στον οικονομικά ενεργό πληθυσμό ενώ

από την ανάλυση των δημογραφικών στοιχείων προκύπτει ότι αυτό οφείλεται εν μέρει και

στην εγκατάλειψη της περιοχής από τις γυναίκες στην παραγωγική τους ηλικία.

Όσον αφορά το μορφωτικό επίπεδο υπάρχει σημαντικό ποσοστό στο σύνολο της περιοχής

παρέμβασης και ιδιαίτερα στις ορεινές και ημιορεινές της περιοχές που δεν έχουν τελειώσει

το Λύκειο, ενώ παρατηρείται και μεγάλος αριθμός αγραμμάτων (που οφείλεται περισσότερο

σε ιστορικές συνθήκες της κατοχής). Σήμερα το φαινόμενο της εγκατάλειψης του σχολείου

ακόμα και πριν την ολοκλήρωση της υποχρεωτικής εκπαίδευσης στις κτηνοτροφικές

περιοχές έχει πάρει ανησυχητικές διαστάσεις.

Στην περιοχή παρατηρείται μια σημαντική αδυναμία όσον αφορά την διάθεση στην αγορά

των τοπικών προϊόντων (πρωτογενών και μη), απόρροια του χαμηλού παραγωγικού και

οργανωτικού επιπέδου των επιχειρήσεων και της χαμηλής διαπραγματευτικής τους

ικανότητας. Η επιτυχημένη διάθεση και εύρεση αγορών προϋποθέτει την δημιουργία

συνεργασιών για την προώθηση των κοινών συμφερόντων κάθε επιχείρησης ή κάθε

ομάδας επιχειρήσεων. Άλλωστε η διαφοροποίηση, η πιστοποίηση, η διαφήμιση

προϋποθέτουν συλλογικά σχήματα που θα μπορέσουν να ανταποκριθούν στο αυξημένο

κόστος, επιμερίζοντας το. Η έλλειψη συντονισμού και συλλογικών σχημάτων, είναι ένα

βασικό αρνητικό στοιχείο της περιοχής παρέμβασης του οποίου ο χειρισμός αποτελεί κύριο

στόχο.

Επίσης ελάχιστες επιχειρήσεις στην περίμετρο της περιοχής παρέμβασης έχουν

πιστοποιητικά διασφάλισης ποιότητας (μόνο κάποιες μεγάλες επιχειρήσεις τροφίμων)

Στο τμήμα των υποδομών παρατηρείται σημαντική έλλειψη υπηρεσιών στους τομείς της



υγείας, της εκπαίδευσης, της κατάρτισης κ.λ.π Τα αγροτικά ιατρεία τις περισσότερες

περιπτώσεις υπολειτουργούν και τα Κέντρα Υγείας σε λίγες περιπτώσεις έχουν το

απαιτούμενο επιστημονικό προσωπικό και τον ανάλογο εξοπλισμό για να ανταποκριθούν

στην αποστολή τους.

Στην εκπαίδευση υπάρχουν αρκετά Δημοτικά σχολεία ολιγοθέσια που δεν μπορούν να

προσφέρουν τις αναγκαίες συνθήκες για την μόρφωση των παιδιών. Άλλες εκπαιδευτικές

υπηρεσίες όπως π.χ σχολές ξένων γλωσσών, χορού, μουσικής κ.λ.π είναι ανύπαρκτες .

Επίσης πέρα από την τυπική εκπαίδευση χαμηλό θεωρείται και το επίπεδο των υπηρεσιών

της συνεχιζόμενης επαγγελματικής κατάρτισης. Δυστυχώς κατά την διάρκεια της

επαγγελματικής τους δραστηριότητας τους οι γεωργοί / κτηνοτρόφοι δεν έχουν την

δυνατότητα (και λόγω της μορφής και των προδιαγραφών των δομών της συνεχιζόμενης

κατάρτισης) να παρακολουθήσουν ανάλογα σεμινάρια.

Μοναδική εξαίρεση αποτελούν οι νέοι γεωργοί που παρακολουθούν τα Κέντρα

«ΔΗΜΗΤΡΑ» (πρώην ΚΕΓΕ) ως προϋπόθεση για την ένταξή τους στους νέους αγρότες.

Στο Δ.Δ. του Πανόρμου του Δ. Γεροποτάμου υπάρχει παράρτημα περιφερειακού ΚΕΚ που

υλοποιεί ελάχιστο αριθμό προγραμμάτων στην περιοχή, και είναι σαφές ότι δεν μπορεί να

καλύψει το σύνολο των αναγκών.

Αν και η γειτνίαση με ερευνητικά και τριτοβάθμια εκπαιδευτικά ιδρύματα ωστόσο δεν

υπάρχει στο βαθμό που είναι επιθυμητό και εφικτό η «προσανατολισμένη» έρευνα σε

περισσότερο πρακτικής σημασίας θέματα για τον τόπο, αλλά και στη συνέχεια καλύτερη

διάχυση και αξιοποίηση της αποκτηθείσας ερευνητικής γνώσης.

ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ

Τα τελευταία χρόνια, με αφορμή από την μία των διαφόρων, διατροφικών σκανδάλων

(διοξίνες, τρελές αγελάδες, κλπ.) και την αύξηση των κατά κεφαλή εισοδημάτων σε όλο τον

αναπτυγμένο κόσμο που συνδέεται με την άνοδο των απαιτήσεων για μια καλύτερη

ποιότητα ζωής, οι προτιμήσεις των καταναλωτών στρέφονται προς προϊόντα τα οποία

διαθέτουν πιστοποίηση για την ποιοτική και υγιεινή διαδικασία παραγωγής τους. Οι

καταναλωτές είναι πρόθυμοι να πληρώσουν το πρόσθετο κόστος που συνεπάγεται η

διαδικασία της παραγωγής ποιοτικών, υγιεινών διατροφικών προϊόντων. Λαμβάνοντας υπ’

όψη το γεγονός ότι η παραδοσιακή Κρητική διατροφή φημίζεται, σύμφωνα με επίσημες

έρευνες, για τα ευεργετικά αποτελέσματα στην υγεία του ανθρώπου, καταλήγουμε στο

συμπέρασμα ότι η ντόπια παραγωγή δεν θα πρέπει να χάσει αυτή τη σημαντική ευκαιρία

να προωθήσει τα δικά της ποιοτικά προϊόντα στην αγορά, λαμβάνοντας τις κατάλληλες

πιστοποιήσεις και ξεκινώντας τις κατάλληλες διαδικασίες για την δημιουργία των

προϋποθέσεων προβολής τους, και λήψης της κατάλληλης τεχνογνωσίας.



Λέξεις όπως προστασία περιβάλλοντος, οικολογία, αειφορία χρησιμοποιούνται με

μεγαλύτερη συχνότητα από ότι πριν μερικά χρόνια. Αναπτύσσεται με συνεχώς αυξανόμενο

ρυθμό μια κοινωνική ευαισθησία για το περιβάλλον απόρροια της βελτίωσης του επιπέδου

ζωής των ανθρώπων. Μέσα σε αυτή την ευαισθησία τα βουνά έχουν μια ιδιαίτερη θέση. Το

έτος 2002 ήταν αφιερωμένο στα βουνά απόδειξη της σημασίας που αποδίδει η παγκόσμια

κοινότητα σε αυτά. Σήμερα ο κάτοικος της πόλης επιθυμεί να ξαναβρεθεί στην ύπαιθρο και

σε ένα διαφορετικό τρόπο ζωής. Υπάρχουν δηλαδή στην περιοχή οι παράμετροι που

δημιουργούν μαζί με άλλες συνθήκες την δυνατότητα στην περιοχή να σχεδιάσει την

προσέλκυση επισκεπτών που διαθέτουν σαφώς περισσότερα ποιοτικά χαρακτηριστικά από

τους τουρίστες του μαζικού τουριστικού προϊόντος.

Η νέα τεχνολογία κάνει ευκολότερη την προσέγγιση των αγορών και ιδιαίτερα σε περιοχές

με δύσκολα γεωφυσικά χαρακτηριστικά. Βρισκόμαστε στην εποχή όπου σε κάθε αγορά

έχουν πρόσβαση προϊόντα από όλο και περισσότερες περιοχές του κόσμου.

Η πληροφόρηση για τον καθορισμό επιχειρηματικών πολιτικών είναι άμεση. Παράδειγμα το

Internet είναι ένα μέσο για την άμεση ενημέρωση των τιμών που ισχύουν σε καθημερινή

βάση σε διάφορες αγορές αγροτικών προϊόντων (π.χ. Μονάχου). Παράλληλα το

ηλεκτρονικό εμπόριο προσφέρει την ευκαιρία στις τοπικές επιχειρήσεις να προβάλλουν

αλλά και να πουλήσουν τα προϊόντα τους σε κάθε γωνιά της γης.

Πέρα από τις αγορές η τεχνολογία μπορεί να προσφέρει στην δημιουργία ευνοϊκότερων

συνθηκών στην εργασία, την εκπαίδευση, την υγεία κ.α.

Η διοικητική οργάνωση από το 1997 και μετά άλλαξε και οι παλιοί δήμοι και κοινότητες

έδωσαν την θέση τους στους νέους Δήμους. Οι νέοι δήμοι έχουν την δυνατότητα καλύτερου

και αποτελεσματικότερου αναπτυξιακού σχεδιασμού, αφού έχουν σαφώς καλύτερη

υποδομή και στελέχωση.

Η ύπαρξη του ΑΚΟΜΜ ΑΕ από το 1988 και η εμπειρία του σε αναπτυξιακά θέματα είναι

στοιχείο που βοηθάει την καλύτερη συνεργασία με τους Δήμους της περιοχής του

Ψηλορείτη. Με πρωτοβουλία του ΑΚΟΜΜ ΑΕ δημιουργήθηκαν για την αποτελεσματικότερη

διάχυση της ενημέρωσης και της ευαισθητοποίησης των κατοίκων Δημοτικές Ομάδες

Εργασίες (από φορείς του κάθε Δήμου) για τις οποίες στόχος είναι να αποτελέσουν τους

πυρήνες κινητοποίησης και ευαισθητοποίησης σε τοπικό επίπεδο.

Τελικά ένας σημαντικός λόγος που μπορούν σήμερα οι αγροτικές περιοχές να ατενίζουν

διαφορετικά το μέλλον τους είναι η καθιέρωση και εφαρμογή διαφορετικών προσεγγίσεων

στην αγροτική ανάπτυξη. Η εφαρμογή στην ευρύτερη περιοχή του Ψηλορείτη της

Ευρωπαϊκής Πρωτοβουλίας LEADER από το 1991, έχει δημιουργήσει επενδυτικά

ενδιαφέροντα και επιχειρηματικές αναζητήσεις που ήταν άγνωστα για την περιοχή. Η



σημερινή συγκυρία με την εφαρμογή των ολοκληρωμένων προγραμμάτων στην εφαρμογή

και την πιθανή εφαρμογή της LEADER+, δημιουργούν το πλαίσιο για μεγαλύτερη ακόμα

δραστηριοποίηση των κατοίκων. Πέρα από τους κατοίκους, το ευνοϊκό περιβάλλον που

δημιουργείται, μπορεί και πρέπει να προσελκύσει και κεφάλαια επενδυτών που δεν

κατοικούν στην περιοχή ενδιαφέρονται όμως να δραστηριοποιηθούν σε αυτήν.

ΑΠΕΙΛΕΣ

Ο τρόπος ενίσχυσης του εισοδήματος των γεωργών / κτηνοτρόφων με τις επιδοτήσεις

επιδρά ανασταλτικά στην φιλοσοφία της χωρικής προσέγγισης, από τη στιγμή που

διατηρούν οικονομικές δραστηριότητες, σε «αδράνεια» . Η μη έγκαιρη προετοιμασία των

παραγωγών στο νέο ανταγωνιστικό περιβάλλον θα κάνει δυσκολότερη την προσαρμογή

ολόκληρου του τοπικού οικονομικού μοντέλου, και θα δημιουργήσει κλυδωνισμούς στην

εύθραυστη ισορροπία του με την πιθανή μελλοντική περικοπή των επιδοτήσεων (στο

πλαίσιο του Π.Ο.Ε.).

Ο ανταγωνισμός των αστικών περιοχών με παραγωγή «παρόμοιου τύπου» προϊόντα που

η διαφήμιση τους παραπέμπει σε μνήμες της υπαίθρου και του πολιτισμού της , αν και

παράγονται σε υπερσύγχρονες εγκαταστάσεις κάποιας βιομηχανικής περιοχής.

Η προσφορά πληθώρας τέτοιων αγαθών με καλύτερη τιμή και σημαντικά ισχυρότερο

δίκτυο διανομής, δημιουργεί ή μπορεί να δημιουργήσει δυσκολότερες συνθήκες και

μεγαλύτερη προσπάθεια για την κατάκτηση του μεριδίου της αγοράς που μπορούν να

κατέχουν τα παραδοσιακά προϊόντα.

Η Παγκοσμιοποίηση της αγοράς και ο εντονότερος ανταγωνισμός από άλλες αγροτικές

περιοχές κάνει τον ανταγωνισμό μεγαλύτερο, αφού το ίδιο προϊόν το προσφέρουν

περισσότεροι. Σε αρκετές περιπτώσεις, στην προσπάθεια της αύξησης της

ανταγωνιστικότητας μέσω της μείωσης των τιμών άρα και του περιορισμού του κόστους,

μειώνεται παράλληλα και η ποιότητα του προϊόντος γεγονός που αποτελεί μειονέκτημα στη

προσπάθεια διαφοροποίησης του τοπικού από το διεθνές ή το μαζικό. Συνεπώς μια εν

δυνάμει απειλή για την περιοχή μας είναι κάποια από τα προϊόντα της, να μπουν στη

φιλοσοφία της μαζικής παραγωγής ούτως ώστε να χάσουν την ιδιαίτερη ταυτότητα της.



ΑΝΑΛΥΣΗ SWOT ΣΕ ΕΠΙΠΕΔΟ ΔΗΜΟΥ ΑΝΩΓΕΙΩΝ (ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ, ΑΔΥΝΑΜΙΕΣ, ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ, ΑΠΕΙΛΕΣ)


Σταδιακή ανάδειξη της ευρύτερης περιοχής των Ανωγείων σε δυναμικό

αγροτουριστικό κέντρο της κεντρικής Κρήτης.

Σχετικά εύκολη οδική πρόσβαση από μεγάλα αστικά κέντρα και από τις πύλες

εισόδου του νησιού (ΒΟΑΚ– λιμάνι και αεροδρόμιο Ηρακλείου –λιμάνι Ρεθύμνου).

Σχετικά μικρός βαθμός κοινωνικής απομόνωσης.

Προσφορά ενός ανταγωνιστικού τουριστικού προϊόντος μονάδες εστίασης της

περιοχής.

Δυνατότητα δημιουργίας υποδομών επιχειρηματικότητας και ανάπτυξης

(ΒΙΟΠΑ)

Αξιόλογοι φυσικοί και πολιτιστικοί πόροι που ενδείκνυνται για ανάδειξη και

αξιοποίηση (περιοχές φυσικού κάλους, θέσεις θέας, αρχαιολογικά μνημεία κ.λπ.).

Σταδιακή βελτίωση του μορφωτικού επιπέδου των κατοίκων.

Παρουσία αξιόλογων στοιχείων σύγχρονης λαϊκής αρχιτεκτονικής και

χαρακτηριστικών στον συνεκτικό παλιό πυρήνα των οικισμών.

Ύπαρξη αξιόλογων υποδομών αναψυχής με χρήση από την ευρύτερη

περιοχή του πολεοδομικού συγκροτήματος του Ηρακλείου.

Υψηλά επίπεδα πολιτιστικής και καλλιτεχνικής δραστηριότητας, δημιουργίας

και ευαισθητοποίησης στην περιοχή.


Έλλειψη δυναμικών δημοτικών αναπτυξιακών μηχανισμών, επιχειρηματικών

οργανώσεων, επαγγελματικών ενώσεων και συνεταιρισμών.

Υστέρηση σε υποδομές Κοινωνικής Πρόνοιας

Αδυναμία ενσωμάτωσης «ξένων» και διαμόρφωσης μιας πολύ-πολιτισμικής

κοινωνίας.

Μειωμένη (ποσοστιαία) συμμετοχή των νέων στον τοπικό πληθυσμό.

Μη ανεπτυγμένο πνεύμα συλλογικής δράσης.

Αίσθημα ανασφάλειας στην τοπική κοινωνία με ιδιαίτερα προβλήματα που

σχετίζονται με την εγκληματικότητα και άλλα συμπτώματα κοινωνικής παθογένειας.

Στρεβλή αντίληψη για την έννοια της ανάπτυξης μερίδας των κατοίκων.



Έντονα και πολλαπλά διαρθρωτικά προβλήματα στο πρωτογενή τομέα:

Μικρός κλήρος με έντονο πολυτεμαχισμό

Αρδευτικές δυσκολίες.

Αποεπένδυση στον αγροτικό τομέα (οικογενειακές εκμεταλλεύσεις μικρής

εντάσεως κεφαλαίου, προσήλωση σε παραδοσιακές καλλιέργειες),

Υποχώρηση και αποδυνάμωση της αγροτικής παραγωγής

Επιμονή σε συμβατικές καλλιέργειες και ανυπαρξία βιολογικών ή άλλων

δυναμικών καλλιεργειών.

Περιορισμένη δραστηριότητα και παραγωγικότητα, παρά το μεγάλο ζωικό

κεφάλαιο και τις μεγάλες δυνατότητες, στον κλάδο της κτηνοτροφίας.

Έλλειψη επιχειρηματικής οργάνωσης των εκμεταλλεύσεων.

Έλλειμμα στις δομές στήριξης της επιχειρηματικής και παραγωγικής διαδικασίας.

Μικρές (οικογενειακού τύπου) επιχειρήσεις στον δευτερογενή και τριτογενή τομέα,

χαμηλή εξειδίκευση των απασχολούμενων στις πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις της

περιοχής.

Άνιση χωρική κατανομή των οικονομικών δραστηριοτήτων και ειδικά του τουρισμού

που είναι συγκεντρωμένος στην έδρα του δήμου και ελλιπής λειτουργική σύνδεση του

με τους φυσικούς και πολιτισμικούς πόρους της περιοχής.

Σταδιακή απώλεια του παραδοσιακού χαρακτήρα της τοπικής κοινωνίας και άκριτη

υιοθέτηση νέων σύγχρονων και αστικών προτύπων από τον τοπικό πληθυσμό.

Έλλειψη σχεδιασμού και αξιοποίησης των περιοχών ιδιαίτερης φυσικής ομορφιάς

και σπάνιου βιολογικού πλούτου.

Περιορισμένη προστασία, ανάδειξη και αξιοποίηση των ιστορικών και

αρχαιολογικών πόρων.

Υποβάθμιση του παραδοσιακού ιστού των οικισμών.

Περιορισμένο επιχειρηματικό πνεύμα των κατοίκων και απουσία καινοτομικής

αντίληψης από τους επιχειρηματίες της περιοχής.

Περιορισμένης ποιότητας υποδομές και έλλειψη σύγχρονα οργανωμένων

εγκαταστάσεων άθλησης.





κοινωνίας.











Αποεπένδυση στον αγροτικό τομέα (οικογενειακές εκμεταλλεύσεις μικρής

εντάσεως κεφαλαίου, προσήλωση σε παραδοσιακές καλλιέργειες),


Επιμονή σε συμβατικές καλλιέργειες και ανυπαρξία βιολογικών ή άλλων

δυναμικών καλλιεργειών.

Περιορισμένη δραστηριότητα και παραγωγικότητα, παρά το μεγάλο ζωικό

κεφάλαιο και τις μεγάλες δυνατότητες, στον κλάδο της κτηνοτροφίας.





περιοχής.

Άνιση χωρική κατανομή των οικονομικών δραστηριοτήτων και ειδικά του τουρισμού

που είναι συγκεντρωμένος στην έδρα του δήμου και ελλιπής λειτουργική σύνδεση του

με τους φυσικούς και πολιτισμικούς πόρους της περιοχής.



Έλλειψη σχεδιασμού και αξιοποίησης των περιοχών ιδιαίτερης φυσικής ομορφιάς

και σπάνιου βιολογικού πλούτου.

Περιορισμένη προστασία, ανάδειξη και αξιοποίηση των ιστορικών και

αρχαιολογικών πόρων.


Περιορισμένο επιχειρηματικό πνεύμα των κατοίκων και απουσία καινοτομικής

αντίληψης από τους επιχειρηματίες της περιοχής.



ΕΥΚΑΙΡΙΕΣΓΙΩΡΓΗΣ Ν. ΠΕΤΡΑΚΗΣ – ΦΑΝΗ ΚΟΥΤΣΟΥΜΠΟΥ 15


Ανάπτυξη εναλλακτικών μορφών τουρισμού με δεδομένη την έντονη αναπτυξιακή

δραστηριότητα του τομέα του τουρισμού σε όλη την Κρήτη, την αναζήτηση και το

σχεδιασμό στρατηγικών για νέες ήπιες και εναλλακτικές μορφές τουρισμού από τον

ΕΟΤ, την ύπαρξη αξιόλογων φυσικών και πολιτιστικών πόρων στην ευρύτερη περιοχή

του δήμου.

Δυνατότητες ολοκληρωμένης και ισόρροπης ενδογενούς ανάπτυξης, στο πλαίσιο

της Περιφερειακής Πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης για μια σειρά αναπτυξιακών

έργων και επιχειρηματικών δραστηριοτήτων.

Δυνατότητα υλοποίησης και διαχείρισης ολοκληρωμένων έργων σε ότι αφορά την

ανάπτυξη των ανθρώπινων πόρων, με ενίσχυση των βασικών κοινωνικών υποδομών.

Διατήρηση και ανάδειξη της φυσικής, της πολιτιστικής και της αγροτικής

κληρονομιάς, καθώς επίσης και αντιμετώπιση των περιβαλλοντικών προβλημάτων,

μέσα από την αξιοποίηση κονδυλίων από τα διαρθρωτικά ταμεία της Ε.Ε.

ΑΠΕΙΛΕΣ

Υποβάθμιση του φυσικού και ανθρωπογενούς περιβάλλοντος από την ατελή

θεσμική προστασία και διαχείριση των φυσικών και πολιτιστικών πόρων (π.χ.

χαρακτηρισμός και διατήρηση των παραδοσιακών οικιστικών πυρήνων, προστασία

αρχαιολογικών χώρων).

Σημαντική απορρόφηση μεγάλου ποσοστού του νεότερης ηλικίας και υψηλού

μορφωτικού επιπέδου ανθρώπινου δυναμικού σε επιχειρήσεις και οικονομικές

δραστηριότητες εκτός δήμου Ανωγείων.

Αισθητική και λειτουργική υποβάθμιση περιαστικής γης από την ύπαρξη

συγκρουόμενων χρήσεων γης.



Π.1.1. ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ

Η μελέτη ΓΠΣ του δήμου Ανωγείων όπως ήδη έχει προσδιοριστεί στην Β1 φάση της

μελέτης, στοχεύει στην διατύπωση προτάσεων της ολοκληρωμένης ανάπτυξης στο σύνολο

του Δήμου βάσει της φέρουσας ικανότητας των φυσικών και πολιτιστικών πόρων του και

σύμφωνα με την αρχή της αειφορίας.

Παράλληλα επιδιώκει την πρόβλεψη της επιθυμητής οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης

σε ισόρροπη σχέση με την διαφύλαξη και προστασία των σημαντικών περιβαλλοντικών και

πολιτιστικών αξιών που απαντώνται στο Δήμο για τις επόμενες γενιές (αρχή της Αειφορίας).

Οι βασικές αρχές της πρότασης επιτυγχάνονται με την τήρηση των ρυθμίσεων του Ν.

2508/97 που ουσιαστικά προσδιορίζει και τους βασικούς στόχους του χωροταξικού

σχεδιασμού μέσω των μελετών ΓΠΣ που είναι:

Η ολοκληρωμένη ρύθμιση του χώρου εντός και εκτός των σχεδίων πόλεων και οικισμών και ο προσδιορισμός των απαιτούμενων ρυθμίσεων προστασίας του εξωαστικού χώρου.

Η ένταξη σε ευρύτερα οικιστικά σύνολα των οικισμών του δήμου κατά τρόπο που να οργανώνονται σύμφωνα με τα πρότυπα της Ανοικτής Πόλης και να αναπτύσσονται σύμφωνα με τις αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης με την διατύπωση προτάσεων για την ολοκληρωμένη οικονομική ανάπτυξη, την επιθυμητή κοινωνική ανάπτυξη, την διαφύλαξη και προστασία των σημαντικών περιβαλλοντικών και πολιτιστικών αξιών.

Στην βάση των συμπερασμάτων και του σεναρίου που έχει προκριθεί από την Α΄ Φάση

στην συνέχεια διατυπώνονται οι βασικές αρχές και κατευθύνσεις της προκαταρκτικής

πρότασης σε ότι αφορά στο Δομικό Σχέδιο Χωρικής Οργάνωσης του Δήμου.

Το δομικό σχέδιο της χωρικής οργάνωσης που προτείνεται για το Δήμο Ανωγείων

αποτυπώνει κωδικοποιημένα το πρότυπο ανάπτυξης και οργάνωσης των οικισμών του,

στα πλαίσια του μοντέλου της «ανοιχτής πόλης» και σύμφωνα με τα ιδιαίτερα

χαρακτηριστικά της περιοχής στην βάση της ικανοποίησης των παρακάτω στόχων:

Την λειτουργική συσχέτιση των παραγωγικών ζωνών και των ζωνών κατοικίας με βάση τις ανάγκες κατοικίας –μετακίνησης – εργασίας τόσο των κατοίκων όσο και των επισκεπτών του δήμου.

Την αναβάθμιση της ποιότητας της καθημερινής ζωής των κατοίκων στην έδρα του δήμου και την βελτίωση της ποιότητας ζωής στους υπόλοιπους αγροτικούς οικισμούς του δήμου.

Την ισόρροπη ανάπτυξη του συνόλου του δήμου.



Την προστασία και ανάδειξη του φυσικού περιβάλλοντος με την εφαρμογή όρων βιώσιμης –αειφόρου ανάπτυξης στην ανάπτυξη των φυσικών πόρων στην ευρύτερη περιοχή του δήμου αλλά και εν γένει του Ψηλορείτη.

Την προστασία και την ανάδειξη της πολιτιστικής, αρχιτεκτονικής και ιστορικής κληρονομιάς σε συνδυασμό με τις υπόλοιπες παραγωγικές δραστηριότητες του δήμου.

Όπως ήδη έχει αναδειχθεί στην πρώτη φάση της μελέτης οι αναπτυξιακές δυνατότητες του

δήμου διαμορφώνονται και επηρεάζονται από τρείς βασικούς παράγοντες:

- Τις υπερκείμενες Αναπτυξιακές και χωροταξικές κατευθύνσεις που απορρέουν από τον εθνικό και περιφερειακό σχεδιασμό.

- Τις ενδογενείς αναπτυξιακές δυναμικές του δήμου και

- Τους οραματικούς σχεδιασμούς της τοπικής κοινωνίας όπως εκφράζεται από τους συλλογικούς φορείς και την Τοπική Αυτοδιοίκηση

Περιγράφοντας τους τρείς αυτούς παράγοντες Σε ότι αφορά στον υπερκείμενο σχεδιασμό οι

προοπτικές που διατυπώνονται και από την μελέτη Χωροταξικού Σχεδίου της Περιφέρειας

σχετικά με τους τρεις βασικούς τομείς της οικονομίας της Κρήτης, προβλέπεται:

- Για τον πρωτογενή τομέα (γεωργία – κτηνοτροφία), η προστασία της γεωργικής γης από την πίεση που μπορεί να ασκούν άλλες δραστηριότητες με παράλληλη συμπλήρωση των δικτύων τεχνικών υποδομών και ανάπτυξη των παραδοσιακών αλλά και νέων καλλιεργειών με χρήση βιολογικών και φιλικών προς το περιβάλλον μεθόδων αγροτικής καλλιέργειας αλλά και κτηνοτροφικών δραστηριοτήτων.

- Στον δευτερογενή τομέα η εφαρμογή ρυθμιστικών μέτρων για την χωροθέτηση και οργάνωση ζωνών μεταποιητικών δραστηριοτήτων.

- Στον τομέα του τουρισμού η ποιοτική αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών με παράλληλη ανάπτυξη των ήπιων μορφών εναλλακτικού τουρισμού που μπορεί να αναπτυχθούν στην περιοχή (αγροτικός, αθλητικός, ορειβατικός, πολιτιστικός, θρησκευτικός κτλ.) .

Σε ότι αφορά στην ενδογενή δυναμική ο δήμος Ανωγείων θεωρείται λόγω μεγέθους και

συγκρότησης μειονεκτικός αγροτοκτηνοτροφικός ορεινός Δήμος αλλά παράλληλα διαθέτει

σημαντικά αποθέματα φυσικών και πολιτιστικών καταλληλοτήτων που μπορούν με τον

κατάλληλο σχεδιασμό και προγραμματισμό να καταστούν σημαντικά αναπτυξιακά

πλεονεκτήματα.



Η περιοχή του δήμου των Ανωγείων στο σύνολο της μπορεί να χαρακτηριστεί ως "περιοχή

εφεδρείας" για την Κεντρική βόρεια Κρήτη σε ότι αφορά τους φυσικούς πόρους.

Στα πλαίσια της διαμορφούμενης δυναμικής που θα προσφέρει ο σχεδιαζόμενος νέος

οδικός άξονας Γάζι –Τύλισσος – Ανώγεια – Γαράζο - Πέραμα και η αποπεράτωση του

οδικού άξονα ΒΟΑΚ – Αηδονοχώρι – Ανώγεια – Νίδα – Βορίζια - Μεσσαράς, η ευρύτερη

ορεινή περιοχή Ανωγείων θεωρούμε ότι θα λειτουργήσει «προαστιακά», σαν μελλοντικός

χώρος ποιοτικών δραστηριοτήτων κατοικίας και αναψυχής.

Γι αυτό το λόγο η διασφάλιση και διατήρηση των ποιοτικών χαρακτηριστικών των φυσικών

πόρων κρίνεται σαν προτεραιότητα.

Η πρόταση χωρικής οργάνωσης του Δήμου βασίζεται και εμπεριέχει ταυτόχρονα ορισμένες

βασικές αρχές που αναφέραμε ήδη από την Α΄ Φάση της μελέτης και που συνοπτικά

προσδιορίζονται τομεακά στους παρακάτω 5 κύριους άξονες:

Άξονας 01: Πολιτισμός, Περιβάλλον, Εκπαίδευση

Στοχεύει στην προστασία, διαφύλαξη και ανάδειξη των φυσικών και πολιτιστικών πόρων

του Δήμου.

Το μοντέλο ανάπτυξης που υιοθετείται αξιοποιεί το υφιστάμενο πλούσιο δυναμικό του

δήμου, που εκδηλώνεται σε τρεις επιμέρους άξονες.:

- Το φυσικό κεφάλαιο όπως προκύπτει από την ανάλυση της πρώτης φάσης της

μελέτης του συνόλου της έκτασης του Δήμου και ιδιαίτερα το μοναδικό οικοσύστημα

που περιλαμβάνει την ορεινή περιοχή με το δάσος του Τρυγιόδω, την πλούσια σε

πολιτιστικούς και φυσικούς πόρους της ορεινής κοιλάδας της Ζωμίνθου και την

ευρύτερη περιοχή του Οροπεδίου της Νίδας.

- Το πολιτισμικό κεφάλαιο: Αξιοποίηση, ανάδειξη και αποτελεσματική προστασία του

αρχαιολογικού, ιστορικού, λαογραφικού κλπ. κεφαλαίου καθώς αυτό παρουσιάζεται

ιδιαίτερα σημαντικό.

- Τις προοπτικές δυναμικής ανάπτυξης των αναγκαίων επιμορφωτικών μηχανισμών

για την κατάρτιση του ντόπιου πληθυσμού, με ανάπτυξη και των ανάλογων

υποδομών, συμβατών με το μοντέλο ανάπτυξης που αναμένεται.

Άξονας 02: Τουρισμός

Ο Δήμος Ανωγείων αν και προσελκύει ιδιαίτερα υψηλό αριθμό διερχόμενων επισκεπτών,

παρουσιάζει δυσανάλογα μικρό αριθμό διανυκτερεύσεων, επειδή δεν υφίσταται η

αντίστοιχη τουριστική υποδομή κύρια στο τομέα των εναλλακτικών μορφών τουρισμού στον

οποίο μπορεί να στηρίξει σημαντικά την ανάπτυξη του.



Βάσει του σεναρίου της ελεγχόμενης ανάπτυξης του Δήμου που έχει προκριθεί, αναμένεται

η ανάδειξη του, ως τόπου αειφόρου και βιώσιμου τουρισμού και η παράλληλη ανάπτυξη

θεματικών δραστηριοτήτων με στόχο την διαφοροποίηση του τουριστικού προϊόντος, την

επιμήκυνση του χρόνου λειτουργίας των εγκαταστάσεων και εν τέλει την δημιουργία στον

Δήμο νέων μόνιμων θέσεων εργασίας μεγαλύτερου εύρους ειδικοτήτων.

Δίδεται έμφαση σε ένα μοντέλο που θα επιτρέψει την ήπια τουριστική ανάπτυξη σε

κατάλληλες περιοχές του Δήμου εκτός των ΠΕΠ και την συγκέντρωση της δόμησης κατά

κύριο λόγο σε ενιαία οικιστικά σύνολα και ζώνες αντί της διάχυσης της δόμησης, με στόχο

την προστασία και ανάδειξη του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος, κύρια του ορεινού

τοπίου και της γεωργικής γης στα βόρεια του δήμου.

Η τουριστική ανάπτυξη εστιάζεται ειδικότερα στις παρακάτω τρεις κατευθύνσεις που θα

δημιουργήσουν ένα πλαίσιο παροχής διαφοροποιημένων τουριστικών υπηρεσιών με στόχο

την ικανοποίηση της αναμενόμενης ζήτησης ποιοτικού τουρισμού, την προσφορά των

αναγκαίων και κατάλληλων καταλυμάτων αλλά και την προσέλκυση υγιών ιδιωτικών

επενδύσεων που ήδη έχουν εκδηλώσει έντονο ενδιαφέρον:

1. Υλοποίηση τουριστικών επενδύσεων υψηλών ποιοτικών προδιαγραφών θεματικού τουρισμού.

2. Χωροθέτηση ζωνών εγκατάστασης χρήσεων τουρισμού.

3. Την ενθάρρυνση ανάπτυξης αγροτουριστικών – οικοτουριστικών δράσεων οι οποίες προβλέπεται να λειτουργήσουν και συμπληρωματικά στις προηγούμενες δράσεις.

Άξονας 03: Γεωργία - Κτηνοτροφία

Κύρια η κτηνοτροφία αποτελεί μια πολύ βασική για το Δήμο παραγωγική δραστηριότητα

που θα πρέπει να ενισχυθεί με στόχο την βελτίωση και αναβάθμιση της παραγωγής των

τοπικών παραδοσιακών γαλακτοκομικών προϊόντων και την ενθάρρυνση και χωρική

οργάνωση των βιολογικών μεθόδων παραγωγής .

Οι επί μέρους κατευθύνσεις αναφέρονται:

1. Στην ενθάρρυνση για ανάπτυξη της βιολογικής εκτατικής αλλά και σταυλισμένης κτηνοτροφίας.

2. Στην ενθάρρυνση για ανάπτυξη της βιολογικής γεωργίας, με χωρική οργάνωση της στο σύνολο της αγροτικής Ζώνης του Δήμου.

3. Ανάπτυξη ολοκληρωμένων πρωτοβουλιών



Α) Για την τυποποίηση και προώθηση των παραδοσιακών κτηνοτροφικών και γεωργικών

προϊόντων της περιοχής.

Β) Για την ανάπτυξη ολοκληρωμένων ικανοτήτων και δεξιοτεχνιών, και την παροχή της

εκπαίδευσης και κατάρτισης που θα συμβάλει στον εκσυγχρονισμό και ορθολογικότερη

ανάπτυξη της κτηνοτροφικής και αγροτικής παραγωγής. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί μέσω

και της συνεργασίας με επενδυτές σε έργα ήπιου τουρισμού, με τους τοπικούς

παραγωγούς, τοπικούς εκπαιδευτικούς φορείς και μέσω δημοτικών ή άλλων

προγραμμάτων.

Άξονας 04: Οικιστική ανάπτυξη

Η υλοποίηση των προηγούμενων αξόνων ανάπτυξης θα έχει ως αποτέλεσμα όχι μόνο την

συγκράτηση και αύξηση του πληθυσμού του Δήμου, αλλά και την επιστροφή οικονομικά

ενεργών ομάδων ηλικιών που έχουν εγκαταλείψει την περιοχή και εντέλει την αύξηση του

πληθυσμού του Δήμου και την εισροή νέων νοικοκυριών λόγω των θέσεων εργασίας που

θα προέλθουν από τις επενδύσεις στην μεταποίηση-τυποποίηση τοπικών προϊόντων και

στον τουρισμό, αλλά και σε αυτούς οι οποίοι θα επιλέξουν τα Ανώγεια σαν περιοχή

κατοικίας μετά από την ολοκλήρωση του οδικού άξονα Ηρακλείου Ανωγείων.

Η αναμενόμενη αύξηση πληθυσμού δημιουργεί στεγαστικές ανάγκες που πρέπει να

προβλεφθούν και θα επιδιωχθεί να εκτονωθούν σε υφιστάμενους οικισμούς και σε

οργανωμένες ζώνες, προβλεπόμενες από το ΓΠΣ βάσει των ακόλουθων αρχών:

1. Βελτίωση της λειτουργικότητας των υφιστάμενων οικιστικών υποδοχέων.

2. Πρόβλεψη των αναγκών και προϋποθέσεων στέγασης του νέου πληθυσμού με αξιοποίηση (όσο είναι δυνατόν) του υπάρχοντος στεγαστικού αποθέματος.

3. Παροχή πολεοδομημένης γης για την εκτόνωση των υφιστάμενων οικιστικών πιέσεων στην έδρα του δήμου καθώς και πρόβλεψη νέων ζωνών οικιστικής ανάπτυξης για τουριστική ανάπτυξη και β κατοικία.

4. Πρόβλεψη μέτρων για την αναβίωση και την ανάπτυξη των υπόλοιπων οικισμών.

Άξονας 05: Τεχνική υποδομή.

Η αειφόρος και βιώσιμη ανάπτυξη των εναλλακτικών τουριστικών χρήσεων, η

διαφοροποίηση της παραδοσιακής κύρια της κτηνοτροφικής και δευτερευόντως της

γεωργικής παραγωγής και η αναγκαία βελτίωση της ποιότητας ζωής του ντόπιου

πληθυσμού αυξάνουν τις απαιτήσεις έναντι των δημόσιων επενδύσεων κύρια στις

μεταφορικές υποδομές.



Π.1.2. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΑ ΜΕΓΕΘΗ

Π.1.2.1. - Μόνιμος πληθυσμός

Α. ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ ΚΡΗΤΗΣ ΚΑΙ ΝΟΜΟΥ

Α.1. ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΚΡΗΤΗΣ

Η απόφαση Υπουργού ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. «Έγκριση Περιφερειακού Πλαισίου Χωροταξικού

Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης Περιφέρειας Κρήτης» με αρ. 25291/ 25-6-2003 (ΦΕΚ

1486/Β/10.10.2003) αναφέρει τα εξής για τον πληθυσμό της Περιφέρειας Κρήτης:

«Άρθρο 3»

Γ.1. ΠΡΟΤΥΠΟ ΧΩΡΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

αναφέρεται ότι «να αναδεικνύονται νέες μορφές ανάπτυξης με δράσεις και πρωτοβουλίες

που κατευθύνονται προς…

Την οργάνωση των αστικών κέντρων και γενικά του οικιστικού δικτύου να υποδεχθούν

πληθυσμό – στόχο 700.000 περίπου κατοίκους για το έτος 2015.»

Γ.2. ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

Γ.2.1. Πληθυσμός

Ο πληθυσμός της Κρήτης αυξήθηκε στην παρελθούσα δεκαετία με ρυθμό αισθητά

υψηλότερο από το μέσο όρο της χώρας (1,08% ετησίως έναντι 0,64%). Η δυναμική

ανάπτυξη της οικονομίας της Κρήτης υπήρξε ο κύριος παράγων προσέλκυσης πληθυσμού

από άλλες περιοχές της χώρας καθώς και μεταναστών που εγκαταστάθηκαν στην

περιφέρεια. Η διαφορά δυναμικής αναμένεται να συνεχιστεί και στο μέλλον. Οι αυξημένες

επενδύσεις υποδομής που πραγματοποιήθηκαν στο παρελθόν επιτρέπουν τη δυναμική

ανάπτυξη αμέσως παραγωγικών δραστηριοτήτων στο μεσοπρόθεσμο ορίζοντα. Η

βελτίωση συγκριτικών αδυναμιών της περιφέρειας, όπως το χαμηλότερο επίπεδο

εκπαίδευσης και κατάρτισης, μπορούν να διορθωθούν με την αξιοποίηση των πόρων του

τρίτου ΚΠΣ.

Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία και τους ρυθμούς μεταβολής του πληθυσμού

αναμένεται ότι η Κρήτη θα γνωρίσει και στο μέλλον ρυθμούς αύξησης του πληθυσμού της

υψηλότερους από το μέσο όρο της Χώρας. Έναντι μέσου ετήσιου ρυθμού μεταβολής του

πληθυσμού της χώρας ίσου με 0,34% στην περίοδο 2001 – 2015, ο πληθυσμός της Κρήτης

θα αυξάνεται με ρυθμό που θα υπερβαίνει το 0,5% ετησίως και εκτιμάται ότι θα αυξηθεί

κατά περίπου 45.000 κατοίκους, έναντι αυξήσεως κατά 60.000 περίπου στην δεκαετία 1991

– 2001, φτάνοντας τους 645.000 κατοίκους το 2015.».

Α.2. ΟΙΚΙΣΤΙΚΕΣ ΕΝΟΤΗΤΕΣ ΓΙΩΡΓΗΣ Ν. ΠΕΤΡΑΚΗΣ – ΦΑΝΗ ΚΟΥΤΣΟΥΜΠΟΥ 22


Στην μελέτη που συνοδεύει την ανωτέρω απόφαση «Έγκριση Περιφερειακού Πλαισίου

Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης Περιφέρειας Κρήτης» προβλέπονται οι

εξής οικιστικές ενότητες με τον αντίστοιχο πληθυσμό. Παρατίθεται η αναφορά και ο

σχετικός πίνακας από αυτή την μελέτη.

«(77) Οι ευρύτερες αναπτυξιακές ενότητες και υποενότητες οργανώνονται με αναφορά τα υφιστάμενα οικιστικά κέντρα 1ου και 2ου και τα σημερινά ή δυνάμενα στο μέλλον να παραλάβουν τον ρόλο οικιστικών κέντρων 3ου επιπέδου. Οι προβλεπόμενες ευρύτερες οικιστικές ενότητες και υποενότητες είναι:

ΕΞΥΠΗΡΕΤΟΥΜΕΝΟΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ

ΝΟΜΟΣ ΕΝΟΤΗΤΑ ΥΠΟΕΝΟΤΗΤΑ 1991 2001Ηρακλείου Αρκαλοχωρίου 26.554 26.699

Ηρακλείου Ηρακλείου193.731 224.318

Μαλίων – Χερσονήσου

Μοιρών – Τυμπακίου 44.621 43.295

Λασιθίου Αγίου Νικολάου Αγίου Νικολάου

27.669 29.745Νεαπόλεως

Τζερμιάδο

Ιεράπετρας 21.025 22.700

Σητείας 22.563 23.458

Ρεθύμνου Περάματος 17.168 19.109

Ρεθύμνου Ρεθύμνου43.935 52.633

Φουρφουρά

Σπηλίου 8.962 10.039

Χανίων Βάμου – Βρυσών Βάμου – Βρυσών13.743 15.018

Χώρας Σφακίων

Καντάνου – Παλαιόχωρας 6.812 7.362

Κισσάμου 19.991 20.142

Χανίων 93.228 106.641

(78) Ο πληθυσμός τους το 1991, το 2001 και η εκτίμησή του για το 2011, κινείται στα

επίπεδα των 15.000 έως 50.000 κατοίκων, εάν εξαιρεθούν αυτές που οργανώνουν τα δύο

μεγαλύτερα αστικά κέντρα Ηρακλείου και Χανίων, με σημαντικά μεγαλύτερο πληθυσμό.

Εξαίρεση επίσης αποτελούν οι οικιστικές ενότητες Καντάνου – Παλαιόχωρας, του Νομού

Χανίων και Σπηλίου, του Νομού Ρεθύμνου, με πληθυσμό από περίπου 8.000 έως 10.000

κατοίκους, μεγέθη που πάντως μπορεί να συγκροτήσουν βιώσιμη αναπτυξιακή ενότητα και

που, εάν αναληφθούν οι προσήκουσες δράσεις, μπορεί και να βελτιωθούν προς τα άνω.»



Ο Δήμος Ανωγείων περιλαμβάνεται στην οικιστική ενότητα Περάματος που περιλαμβάνει

τους Δήμους Ανωγείων, Γεροποτάμου και Κουλούκωνα με συνολικό πληθυσμό 19.109

κατοίκους το 2001. Για την οικιστική ενότητα Περάματα η παραπάνω μελέτη αναφέρει τα

εξής:

«(89) Οικιστική Ενότητα Περάματος

Νέοι Δήμοι: Ανωγείων, Γεροποτάμου και Κουλούκωνα

Περιοχή κυρίως γεωργοκτηνοτροφική, με κέντρο το Πέραμα (πληθυσμός Δήμου 2001: 8.336 κάτοικοι). Περιλαμβάνει 80 διάσπαρτους οικισμούς, με το 91,2% εξ’ αυτών με πληθυσμό κάτω των 500 κατοίκων το 1991, εκ των οποίων το 65,0% με φθίνοντα. Η απασχόληση του ενεργού πληθυσμού, το 1991, ήταν 50,9% με τον πρωτογενή, 19,2% με τον δευτερογενή και 29,9% με τον τριτογενή. Αναμένεται η ανάπτυξη του τομέα των περιβαλλοντικών προϊόντων ποιότητας, σε κτηνοτροφικά και σε γεωργικά προϊόντα – παραγόμενα σε αρδευόμενες ή μη εκτάσεις - και με οργάνωση της εκμάθησης παραγωγών και των δυνατοτήτων μεταποίησης και διάθεσης των προϊόντων στο οικιστικό της κέντρο, το Πέραμα. Περιοχή με σχετική ανάπτυξη του τομέα των κατασκευών για δίκτυα μεταφορών και για Α και Β κατοικία ποιότητας, με αποκατάσταση και παραδοσιακών κτιρίων ή και συνόλων, στις παρυφές των ορεινών όγκων της Ίδης και με κατασκευή μικρών τουριστικών καταλυμάτων, πάντοτε ποιότητας, κυρίως στους ορεινούς όγκους, αλλά και στη βόρεια παράκτια ζώνης της.»

Οι προβολή πληθυσμού για το 2011 γίνεται με την παραδοχή ότι η μεταβολή του

πληθυσμού σε απόλυτους αριθμούς (αριθμό κατοίκων) την δεκαετία 1991 – 2001 θα

παραμείνει η ίδια και στην δεκαετία 2001 – 2011.

Παρατίθενται οι προβολές για τον Νομό Ρεθύμνης, τις οικιστικές του ενότητες και το σύνολο

της Κρήτης.

ΠΡΟΒΟΛΕΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ ΜΕ ΣΤΑΘΕΡΟ ΡΥΘΜΟ ΜΕΤΑΒΟΛΗΣ ΣΕ ΑΠΟΛΥΤΟΥΣ ΑΡΙΘΜΟΥΣ

ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ ΜΕΤΑΒΟΛΗ ΠΡΟΒΛΕΨΗΝΟΜΟΣ ΕΝΟΤΗΤΑ ΥΠΟΕΝΟΤΗΤΑ 1991 2001 1991-2001 2011 αρ. κατοίκων

Ρεθύμνης 70.065 81.781 11.716 93.497

Περάματος 17.168 19.109 1.941 21.050

Ρεθύμνου Ρεθύμνου43.935 52.633 8.698 61.331

Φουρφουρά

Σπηλίου 8.962 10.039 1.077 11.116

ΣΥΝΟΛΑ ΚΡΗΤΗΣ 540.002 601.159 61.157 662.316



Παρατηρούμε ότι η προβολή του πληθυσμού της Κρήτης για το 2011 με τις παραπάνω

παραδοχές (662 χιλιάδες) περιέχεται μεταξύ των προβλέψεων της απόφασης

«Περιφερειακό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης Περιφέρειας

Κρήτης» για το 2015 και συγκεκριμένα μεταξύ του πληθυσμού – στόχου των 700.000

(άρθρο 3 παρ. Γ.1.) και της εκτίμησης των 645.000 κατοίκων (άρθρο 3 παρ. Γ.2.1.) Η

επαλήθευση των προβλέψεων θα γίνει με την απογραφή του 2011.

Β. ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ ΔΗΜΟΥ, ΔΗΜΟΤΙΚΩΝ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΟΙΚΙΣΜΩΝ

Η πρόβλεψη του μόνιμου πληθυσμού για το 2011 και το έτος – στόχο 2021 (έτη

απογραφής ώστε να είναι δυνατή η επαλήθευση των προβλέψεων) γίνεται σε επίπεδο

Δήμου, Δημοτικών Διαμερισμάτων και οικισμών με την παραδοχή ότι το ποσοστό

μεταβολής του μόνιμου πληθυσμού μεταξύ 1991-2001 θα παραμείνει το ίδιο και μεταξύ των

ετών 2001-2011 και 2011-2021.

Οι προβολές πληθυσμού για το σύνολο του Δήμου, τα Δημοτικά Διαμερίσματα και τους

οικισμούς δίδονται στον παρακάτω πίνακα. Η προβολή του πληθυσμού γίνεται ανά οικισμό.

ΠΙΝΑΚΑΣ Π.1.2.1.β. ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ 1991-2001

ΚΑΙ ΠΡΟΒΟΛΕΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ

Με την παραδοχή ότι το ποσοστό μεταβολής 1991-2001 θα παραμείνει το ίδιο μεταξύ 2001-2011 και 2011-2021.

ΑΠΟΓΡΑΦΕΣ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΣ ΠΟΣΟΣΤΟΜΕΤΑΒΟΛΗΣ91-01

ΠΡΟΒΟΛΗΠΛΗΘΥΣΜΟΥ2011

ΠΡΟΒΟΛΗΠΛΗΘΥΣΜΟΥ2021

ΟΝΟΜΑ Ο.Τ.Α. ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ

1991 2001

ΔΗΜΟΣ ΑΝΩΓΕΙΩΝ

Δ.Δ. Ανωγείων 2.290 2.507 9,48% 2.745 3.005

ΠΡΟΒΟΛΕΣ ΟΙΚΙΣΜΩΝ

Ανώγεια,τα 2.223 2.454 10,39% 2.709 2.991

Σίσαρχα,τα 67 53 -20,90% 42 33

ΣΥΝΟΛΟ ΠΡΟΒΟΛΩΝ ΟΙΚΙΣΜΩΝ 2.290 2.507 2.751 3.024

Παρατηρούμε ότι ο οικισμός των Ανωγείων εμφανίζει αύξηση του πραγματικού πληθυσμού

μεταξύ των απογραφών 1991 – 2001 (9,48%). Τα Σίσαρχα εμφανίζουν μείωση πληθυσμού

(από 67 σε 53 κατοίκους, ποσοστό -20,90%).



Π.1.2.2. - Εποχικός και παραθεριστικός πληθυσμός.

Η εκτίμηση του εποχικού και παραθεριστικού πληθυσμού εξαρτάται από την εκτίμηση του

πληθυσμού αιχμής, η οποία βασίζεται στην εκτίμηση των διαθέσιμων κατοικιών και

κλινών ανά οικισμό που προκύπτει από τα εξής στατιστικά στοιχεία και παραδοχές.

Α. Ως πληθυσμό αιχμής θεωρούμε τον συνολικό πληθυσμό (μόνιμο, εποχικό και

παραθεριστικό) που μπορεί να διαμείνει σε ένα οικισμό σε περίοδο αιχμής όταν όλες οι

υπάρχουσες κατοικίες κατοικούνται και οι τουριστικές κλίνες έχουν 100% πληρότητα.

Για τον υπολογισμό του πληθυσμού αιχμής χρησιμοποιούνται τα εξής στατιστικά στοιχεία

και παραδοχές.

Α.1. Ο αριθμός κατοικιών της απογραφής κτιρίων ΕΣΥΕ του 2000.

Α.2. Ο αριθμός των οικοδομικών αδειών νέων κατοικιών των ετών 2000 – 2006 (στοιχεία

ΕΣΥΕ ανά Δημοτικό Διαμέρισμα). Η προβολή του αριθμού νέων κατοικιών για το έτος –

στόχο 2021 γίνεται με την παραδοχή ότι ο αριθμός οικοδομικών αδειών νέων κατοικιών /

έτος ανά Δημοτ. Διαμέρισμα θα παραμείνει ο ίδιος μέχρι το 2021. Η κατανομή των αδειών

ανά οικισμό γίνεται ανάλογα με τον αρ, κατοικιών των οικισμών ή κατ εκτίμηση.

Α.3. Ο αριθμός τουριστικών κλινών σε κάθε οικισμό προκύπτει από τα πιο πρόσφατα

στοιχεία του Ε.Ο.Τ. (Π.Υ.Τ. Κρήτης) για τα υπάρχοντα τουριστικά καταλύματα.

Β. Ο μόνιμος πληθυσμός προκύπτει από τον πίνακα Π.1.3.1.α. (προβολής των τάσεων) με

την παραδοχή ότι το ποσοστό μεταβολής του μόνιμου πληθυσμού μεταξύ των ετών 1991 –

2001 θα παραμείνει η ίδια και στις δεκαετίες 2001 – 2011 και 2011 – 2021.

Γ. Ο μόνιμος και εποχικός πληθυσμός προκύπτει από τον συνολικό αριθμό κατοικιών επί

τον μέσο όρο κατοίκων / κατοικία ανά Δημοτικό Διαμέρισμα (αρ. κατοικούμενων κατοικιών

από την απογραφή ΕΣΥΕ 2001).

Δ. Για τον συνυπολογισμό (πρόσθεση) του παραθεριστικού πληθυσμού στον πληθυσμό

αιχμής χρησιμοποιείται συντελεστής ½ διότι οι ανάγκες σε μ2 ανά τουριστική κλίνη είναι 16

– 20 μ2 που αντιστοιχεί στο μισό περίπου των αναγκών ανά μόνιμο ή παραθεριστικό

κάτοικο (35 – 40 μ2), συνεπώς η απαιτούμενη επιφάνεια για 2 τουριστικές κλίνες αντιστοιχεί

στην απαιτούμενη επιφάνεια για 1 εποχικό ή μόνιμο κάτοικο.

Ε. Ο εποχικός / παραθεριστικός πληθυσμός προκύπτει από τον πληθυσμό αιχμής μείον

τον μόνιμο πληθυσμό.



Ακολουθούν οι πίνακες

ΠΙΝΑΚΑΣ Π.1.2.2. – ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ ΑΙΧΜΗΣ,

ΠΙΝΑΚΑΣ 26 ΕΣΥΕ – ΟΙΚΟΔ. ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΑΝΑ Δ.Δ.

ΠΙΝΑΚΑΣ Π.1.2.3. - ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ 2021: ΜΟΝΙΜΟΣ, ΕΠΟΧΙΑΚΟΣ +

ΠΑΡΑΘΕΡΙΣΤΙΚΟΣ, ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ ΑΙΧΜΗΣ

ΠΙΝΑΚΑΣ Π.1.2.2. ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ ΑΙΧΜΗΣ Γ.Π.Σ. ΔΗΜΟΥ ΑΝΩΓΕΙΩΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ ΑΙΧΜΗΣ 2021

σύνολο κατοικιών, εκτίμηση πληθυσμού αιχμής, κύριες τουρ. κλίνες, σύνολο πληθ. αιχμής

ΔΗ

ΜΟ

Σ/

ΔΗ

ΜΟ

ΤΙΚ

Ο

ΔΙΑ

ΜΕΡ

ΙΣΜ

Α/

ΟΙΚ

ΙΣΜ

ΟΣ

πρα

γματ

. Π

ληθυ

σμός

01

αριθ

μός

κατο

ικιώ

ν 20

00

οικο

δ. ά

δειε

ς - α

ρ.

κατο

ικιώ

ν 20

00-0

6

πρό

βλεψ

η

αρ.

αδει

ών

κατ

οικι

ών

2007

-202

1 (5

)=15

*(4)

/7

μ.ο.

ατ.

/ κα

τοικ

ία

ανά

Δ.Δ

. 200

1

πρα

γμ.+

π

αραθ

. π

ληθυ

σμ.

20

21

(7)=

(3+5

)χ(6

)

προ

βολή

το

υρ.

κλιν

ών

2021

σύνο

λο

πλη

θ.

αιχμ

ής 2

021

1 2 3 4 5 6 7 8 9


Δ.Δ. Ανωγείων 2.507 1.076 61 131 3,3892 4.090 150 4.165

Ανώγεια 2.454 1.038 59 126 3,3892 3.945 150 4.020

Σίσαρχα,τα 53 38 2 5 3,3892 144 144

ΥΠΟΜΝΗΜΑ ΠΙΝΑΚΑ Π.1.2.2. (ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ ΑΙΧΜΗΣ)

- στήλη 3, ο αρ. κατοικιών από την απογραφή κτιρίων ΕΣΥΕ 2000.

- στήλη 4, ο αριθμός των κατοικιών σύμφωνα με τις οικοδ. άδειες 2000 - 2006 δίδεται

από την ΕΣΥΕ ανά Δημοτ.. Διαμέρισμα. Η κατανομή τους στους οικισμούς γίνεται

ανάλογα με τον αριθμό κατοικιών κάθε οικισμού.

Οι τουριστικές κλίνες (μόνο στον οικισμό Ανώγεια) είναι 98 το 2007. Για το

2021προβλέπεται αύξηση στις 150 κλίνες.

Για τον υπολογισμό του πληθυσμού αιχμής που αντιστοιχεί στις τουριστικές κλίνες

λαμβάνεται το 1/2 των τουριστικών κλινών, διότι το εμβαδόν ανά κλίνη εκτιμάται σε 16 - 20

μ2, που είναι το 1/2 του εμβαδού ανά κάτοικο (35 - 40 μ2).



Πίνακας 26.ΕΣΥΕ Νέες οικοδομές, προσθήκες, αριθμός κατοικιών κατά Υ.Π.Α., Νομό, Δήμο ή Κοινότητα.

Όγκος σε μ3, επιφάνεια σε μ2.ΠΗΓΗ ΕΣΥΕ Νέες Οικοδομές Προσθήκες Αριθμός κατοικιών

ΑΡ. ΑΔΕΙΩΝ ΚΑΤΟΙΚΙΩΝ/ ΕΤΟΣ

Υ.Π.Α., Νομός, Δήμος ή Κοινότητα

Αριθμός Αριθμός

Σύνο

λο

Με

1 ή

2 δω

μάτι

α

Με

3 κα

ι άν

ω

δωμά

τια

ΣΥΝΟΛΑ ΕΠΤΑΕΤΙΑΣ 2000 - 2006 ΑΝΑ Δ.Δ.

Δ.Δ. Ανωγείων 58 6 61 15 46 8,71

ΣΥΝΟΛΑ 7ΕΤΙΑΣ 58 6 61 15 46 8,71

Στον επόμενο Πίνακα Π.1.2.3. παρουσιάζονται οι εκτιμήσεις για τον μόνιμο, τον

παραθεριστικό και εποχιακό και τον πληθυσμό αιχμής 2021.

ΜΕΛΕΤΗ:ΓΕΝΙΚΟ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ (Γ.Π.Σ.) ΔΗΜΟΥ ΑΝΩΓΕΙΩΝ

ΝΟΜΟΣ: ΡΕΘΥΜΝΗΣΠΙΝΑΚΑΣ Π.1.2.3. ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ 2021:ΜΟΝΙΜΟΣ, ΕΠΟΧΙΑΚΟΣ + ΠΑΡΑΘΕΡΙΣΤΙΚΟΣ, ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ ΑΙΧΜΗΣ

ΧΡΟΝΙΚΟΣ ΟΡΙΖΟΝΤΑΣ: 2021ΟΙΚΙΣΜΟΣ / ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ ΕΠΟΧΙΑΚΟΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΣΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΗ ΠΡΑΓΜΑΤ. ΟΙΚΙΣΜΟΥ ΠΑΡΑΘΕΡ. ΑΙΧΜΗΣΕΝΟΤΗΤΑ ΟΙΚΙΣΜΟΥ ΠΡΟΒΟΛΗ ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ ΟΙΚΙΣΜΟΥ 2001 2021 2021 2021 1 2 3 4 pΔΗΜΟΣ ΑΝΩΓΕΙΩΝ Δ.Δ. Ανωγείων 2.507 3.024 1.140 4.164Ανώγεια,τα 2.454 2.991 1.029 4.020

Σίσαρχα,τα 53 33 111 144

ΥΠΟΜΝΗΜΑ ΠΙΝΑΚΑ Π.3.1.3Οι οικισμοί επισημαίνονται με χρώμα ανάλογα με την μεταβολή πληθυσμού 1991 - 2001.

ΟΜΑΔΑ Α οικισμοί με αύξηση πληθυσμού

ΟΜΑΔΑ Β οικισμοί στάσιμοι

ΟΜΑΔΑ Γ οικισμοί φθίνοντες



Π.1.2.3. - Υπάρχουσα τουριστική ανάπτυξη και προβλέψεις

Π.1.2.4. - Αγροτουρισμός

ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΕΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΣΤΟΝ ΔΗΜΟ ΑΝΩΓΕΙΩΝ

Η περιοχή του δήμου εμφανίζει περιορισμένη και ελεγχόμενη τουριστική δραστηριότητα,

στο πρότυπο της ανάπτυξης εναλλακτικών μορφών τουρισμού, σε αντίθεση με τις βόρειες

και τουριστικά ανεπτυγμένες περιοχές του νομού. Η προσπάθεια τουριστικής ανάπτυξης

του δήμου, εντάσσεται στη «λογική» της ήπιας τουριστικής αξιοποίησης των τοπικών

πολιτισμικών πόρων και στοχεύει στην προσέλκυση εναλλακτικών μορφών τουρισμού,

όπως ο σπηλαιολογικός και ο ορειβατικός τουρισμός, ο οικοτουρισμός, ο αγροτουρισμός

και ο περιηγητικός τουρισμός.

Η υπάρχουσα τουριστική κίνηση εντοπίζεται κυρίως στην περιοχή της Αξού και των

Ανωγείων και αφορά περισσότερο τον εσωτερικό τουρισμό (από γειτονικές περιοχές των

νομών Ηρακλείου και Ρεθύμνου, αλλά και από όλη την Κρήτη). Δεδομένων των πλούσιων

πολιτιστικών, ιστορικών και φυσικών τουριστικών πόρων του ορεινού αυτού δήμου, πολλοί

είναι οι επισκέπτες κατά τους χειμερινούς μήνες και σε όλη τη διάρκεια του χρόνου.

Ταυτόχρονα, αρκετοί είναι και οι ξένοι τουρίστες που επισκέπτονται την περιοχή του δήμου

το καλοκαίρι, περίοδο αιχμής του τουρισμού στην Κρήτη.

Ως εκ τούτου, ο πληθυσμός δεν διαφοροποιείται σημαντικά κατά τη διάρκεια του χρόνου, σε

αντίθεση με τις περισσότερες περιοχές του βόρειου άξονα του νομού, οι οποίες βασίζονται

στο μαζικό τουρισμό του «ήλιου και της θάλασσας» και εμφανίζουν μεγάλα ποσοστά

εποχικού πληθυσμού τους καλοκαιρινούς μήνες.

Μέχρι σήμερα παρά την έλλειψη των αναγκαίων τεχνικών υποδομών ο τουρισμός

κατάφερνε να αναπτύσσεται ειδικά στον τομέα των εναλλακτικών μορφών, αφού η περιοχή

διαθέτει σχετικά επαρκή φυσικό, ιστορικό, μνημειακό πλούτο.

Οι πόροι αυτοί εφόσον αξιοποιηθούν ορθολογικά και συμπληρωθούν με τις κατάλληλες

κοινωνικές υποδομές μπορούν να δημιουργήσουν σημαντικό τουριστικό ρεύμα ήπιας

μορφής στην περιοχή και να δώσουν δυνατότητες ανάπτυξης ενός νέου ευρύτερου

πλέγματος δραστηριοτήτων.

Τα τουριστικά καταλύματα που υπάρχουν το 2007 στα Ανώγεια είναι τα εξής:

α/α Όνομα Αριθμός ΚλινώνΚλίνες εντός οικισμού 98

Κλίνες εκτός οικισμού (ΝΤΕΛΙΝΑ) 17

1 ΑΡΗΣ 112 ΑΡΙΣΤΕΑ 373 ΔΟΞΑ 104 ΝΤΕΛΙΝΑ (Mountain Resort) 175 ΚΙΤΡΟΣ 106 ΜΑΡΙΝΑ 30 ΣΥΝΟΛΟ 115

Για το 2021 εκτιμάται ότι ο συνολικός αριθμός των κλινών στον οικισμό των Ανωγείων θα φτάσει τις 150 κλίνες.



Π.1.2.5. - Φέρουσα Ικανότητα Τουριστικής Ανάπτυξης (Φ.Ι.Τ.Α.) Ο υπολογισμός της «Φέρουσας Ικανότητας Τουριστικής Ανάπτυξης» (Φ.Ι.Τ.Α.) του δήμου

αποτελεί μια προσπάθεια προσέγγισης και προσδιορισμού των επιθυμητών ορίων

τουριστικής ανάπτυξης, στην βάση της αξιολόγησης των αντοχών του φυσικού

περιβάλλοντος της περιοχής , χωρίς όμως να υπάρχουν συγκεκριμένες προδιαγραφές.

Παρά το γεγονός ότι η προσέγγιση της Φέρουσας Ικανότητας Τουριστικής Ανάπτυξης

ευρίσκεται ακόμα σε ερευνητικό στάδιο, στην «ΜΕΛΕΤΗ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΚΡΗΤΗΣ», (ανάθεση από Ε.Ο.Τ., μελετητές Ε.Τ.Α.Μ. Ε.Π.Ε., Οκτώβριος

2003 ) χρησιμοποιήθηκε πιλοτικά για πρώτη φορά σε 40 επιλεγμένες περιοχές της Κρήτης.

Με βάση την μελέτη του ΕΟΤ, η εκτίμηση της ΦΙΤΑ προκύπτει από την βαθμολόγηση των

παρακάτω 4 δεικτών:

1 Δείκτης Ανεκτού Τουριστικού Πληθυσμού (ΔΑΤΠ), που εκφράζεται από την σχέση

(αριθμός τουριστών / μόνιμος πληθυσμός), και βαθμολογείται από 0 – 2.

2 Δείκτης διατήρησης τοπικής παράδοσης και κουλτούρας. Είναι καθαρά ποιοτικός

δείκτης που εκφράζει τον βαθμό διατήρησης των τοπικών χαρακτηριστικών, της

κουλτούρας και της παράδοσης. Βαθμολογείται από 0 – 2.

3 Δείκτης Τουριστικής Έντασης (ΔΤΕ). Αναφέρεται στο επίπεδο ποιότητας των

τουριστικών εξυπηρετήσεων, εκφράζεται από τη σχέση (κλίνες / πληθυσμός) και

βαθμολογείται από 0 – 2.

4 Δείκτης Τεχνικών Υποδομών (ΔΤΥ). Πρόκειται για ποιοτικό δείκτη που εκφράζει τα

επίπεδα των τεχνικών υποδομών περιβάλλοντος και την ικανότητά τους να

εξυπηρετήσουν τις ανάγκες των επισκεπτών. Βαθμολογείται σε συνδυασμό με τον

Δείκτη Ανεκτού Τουριστικού Πληθυσμού (ΔΑΤΠ) από 0 – 2.

Από τους δείκτες αυτούς άμεσα μετρήσιμος με τα υπάρχοντα στοιχεία από τον Ε.Ο.Τ. και

την ΕΣΥΕ είναι ο δείκτης (3). Ο δείκτης (1) μπορεί να ποσοτικοποιηθεί μόνο εάν υπάρχουν

σε επίπεδο Δημοτικού Διαμερίσματος στοιχεία αφίξεων (που δεν υπάρχουν στον Ε.Ο.Τ.), ή

στοιχεία αριθμού επισκεπτών. Οι δείκτες (2) και (4) είναι ποιοτικές εκτιμήσεις των

μελετητών.

Οι βαθμολογίες των μετρήσιμων δεικτών είναι ποιοτικές εκτιμήσεις (η αριθμητική τιμή του

δείκτη δεν λαμβάνεται αυτούσια αλλά βαθμολογείται).

Η παραπάνω μελέτη του ΕΟΤ (1) καταλήγει στη βαθμολόγηση των 40 επιλεγμένων

περιοχών με βαθμολογική κλίμακα από 2 – 9, που αντιστοιχούν ανάλογα με την

βαθμολογία στα εξής 3 στάδια τουριστικής ανάπτυξης (βλ. κεφ. 1.9 μελέτης (1):

1ο Στάδιο. (Βαθμοί 0,0 – 3,0) - Κατηγορία Γ.



Περιοχές αναξιοποίητες με ήπια χαρακτηριστικά. Έχουν την δυνατότητα και τα περιθώρια

να αναπτυχθούν εξ αρχής ορθολογικά και ολοκληρωμένα με θετικά κοινωνικοοικονομικά

και περιβαλλοντικά αποτελέσματα. Ανάγκη προστασίας.

2ο Στάδιο. (Βαθμοί 3,1 – 6,9) – Κατηγορία Β.

Περιοχές που δέχονται απειλές. Απαιτούν ιδιαίτερη προσοχή.

3ο Στάδιο. (Βαθμοί 7,0 – 9,0) – Κατηγορία Α.

Περιοχές τουριστικά ώριμες με έντονες απειλές και αλλοιώσεις. Έχουν υπερβεί την

φέρουσα ικανότητα.

Η βαθμολόγηση αυτή κατατάσσει τις εξεταζόμενες περιοχές στις κατηγορίες Α, Β ή Γ

ανάλογα με το στάδιο τουριστικής ανάπτυξης στο οποίο ευρίσκονται και τα προβλήματα

που αντιμετωπίζουν.

Για τον υπολογισμό της φέρουσας ικανότητας η μελέτη (1) του ΕΟΤ προτείνει να

εκπονηθούν ειδικές μελέτες ανά περιοχή. Για τις μελέτες αυτές αναφέρεται η μεθοδολογία

εκπόνησης, τα στάδια υπολογισμού και ο βέλτιστος τρόπος εφαρμογής.

Στο κεφ. 3.1.1 της μελέτης αναφέρονται οι περιοχές ΦΙΤΑ στην Κρήτη, βάσει της

παραπάνω τυπολογίας. Στον Νομό Ρεθύμνης οι περιοχές αυτές είναι οι εξής:

Α’ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΑ ΩΡΙΜΕΣ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΥΠΟΣΤΕΙ ΑΛΛΟΙΩΣΕΙΣ Η ΔΕΧΟΝΤΑΙ ΠΙΕΣΕΙΣΝομός Ρεθύμνου5. Ρέθυμνο, δήμου Ρεθύμνου

6. Πλακιάς, δ.δ. Μύρθιου, δήμου Φοίνικα

7. Αγία Γαλήνη, δ.δ. Αγ. Γαλήνης, δήμου Λάμπης

Β’ . ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΠΟΥ ΔΕΧΟΝΤΑΙ ΑΠΕΙΛΕΣΝομός Ρεθύμνου23. Πλατανιάς-Μισίρια, δήμου Ρεθύμνου

24. Σκαλέτα, δ.δ. Πρίνου, δήμου Αρκαδίου

25. Ανώγεια, δήμου Ανωγείων

Γ’. ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΜΕ ΗΠΙΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑΝομός Ρεθύμνου37. Αμάρι, δ.δ Αμαρίου, δήμου Συβρίτου

Στην Α’ Φάση της «ΜΕΛΕΤΗΣ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΚΡΗΤΗΣ», του

ΕΟΤ γίνεται αναφορά στην περιοχή Ανωγείων σύμφωνα με τους παρακάτω πίνακες βάσει

των οποίων υπάγεται στην Κατηγορία Β (Περιοχές που δέχονται απειλές). Ειδικότερα

αναφέρονται τα εξής:

«ΠΕΡΙΟΧΗ 25: ΑΝΩΓΕΙΩΝ



ΝΟΜΟΣ: ΡΕΘΥΜΝΟΥ

ΤΥΠΟΛΟΓΙΑ: ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΗΣ ΕΝΔΟΧΩΡΑΣ ΠΟΥ ΔΕΧΕΤΑΙ ΑΠΕΙΛΕΣ

ΒΑΣΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ

Πληθυσμός (2001): 2705

Απασχόληση (1991): 887

Μη κύρια καταλύματα (1997) – σύνολο κλινών 188

ΤΥΠΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ (ΩΣ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΟΣ ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΣ)

(Βάσει των κριτηρίων και δεικτών του κεφαλαίου 2)

- Πολύ γνωστός τουριστικός προορισμός με ικανοποιητικό επίπεδο τουριστικής

προσφοράς.

- Συγκροτημένη εικόνα υπερτοπικής εμβέλειας

- Αναπτυγμένο εναλλακτικό τουρισμό

- Σημάδια «αλλοίωσης» και «κόπωσης»

- Υψηλό επίπεδο τουριστικών πόρων.

- Μέτριο επίπεδο υποδομών.

- Κοινωνική και παραγωγική δομή ικανή να στηρίξει την τουριστική δραστηριότητα.

ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΗ ΕΝΤΑΞΗ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ

- Αγροτικό ημιαστικό κέντρο με σημαντικές διοικητικές και οικονομικές υπηρεσίες.

- Υψηλός βαθμός αλληλεξάρτησης με το σύνολο των τουριστικών προορισμών της γύρω

περιοχής.

- Απόσταση από πύλες εισόδου και αστικά κέντρα.

- Δυσκολίες προσπελασιμότητας.

- Έντονη οικιστική πίεση.

ΕΥΑΙΣΘΗΣΙΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

- Γειτνίαση με αξιόλογο φυσικό περιβάλλον.

- Χαμηλός βαθμός επηρεασμού του φυσικού περιβάλλοντος από το τουριστικό ρεύμα.»

Στην Β’ φάση της «ΜΕΛΕΤΗΣ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΚΡΗΤΗΣ» (κεφ. 3.1 ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ) προτείνονται τα εξής για της ευρύτερη

περιοχή:

«10η: Περιοχή Μυλοποτάμου (περιλαμβάνει την πρώην Επαρχία Μυλοποτάμου και εκτείνεται στο βόρειο τμήμα του Ψηλορείτη).

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ



Περιοχή με έντονο ανάγλυφο, μεγάλη υπερτοπική φήμη, σπουδαία ιστορία και μοναδική

φυσική και πολιτιστική κληρονομιάς.

ΜΕΤΡΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ

Τα μέτρα πολιτικής εστιάζονται κατά κύριο λόγο:

- Στον έλεγχο της τουριστικής ανάπτυξης.

- Στη στήριξη του εσωτερικού τουρισμού.

- Στην προώθηση του τουρισμού της ενδοχώρας.

- Στην ενθάρρυνση του οικοτουρισμού σε περιοχές NATURA.

- Στην θεσμοθέτηση προδιαγραφών αγροτουριστικών καταλυμάτων.

- Στην προώθηση της Κρητικής Κουζίνας.

- Στην ανάπτυξη ανθρώπινου κεφαλαίου.

- Στην διαφύλαξη της τοπικής ταυτότητας.

ΕΡΓΑ

Η ενότητα αυτή με ήπιου χαρακτήρα παρεμβάσεις μπορεί να μεγεθύνει την προσέλκυση

επισκεπτών και να αναπτύξει πολύ περισσότερο τόσο τον τουρισμό διημέρευσης, όσο και

τον τουρισμό διανυκτέρευσης. Το οικιστικό κέντρο των Ανωγείων λειτουργεί κεντροβαρικά

γι’ αυτό και «δέχεται απειλές» σε σχέση με την υπόλοιπη περιοχή, που εμφανίζει ήπια

χαρακτηριστικά και έχει μεγάλα περιθώρια τουριστικής ανάπτυξης. Τα αναγκαία έργα

αφορούν κυρίως ειδικές τουριστικές υποδομές και θεσμικά μέτρα για τον έλεγχο της

δόμησης και τη διατήρηση του περιβάλλοντος καθώς και έργα σήμανσης και προβολής της

περιοχής.

ΠΡΟΤΑΣΗ

Η περιοχή μπορεί να αναπτύξει καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου αγροτουρισμό και

φυσιολατρικό - ορεινό τουρισμό, σε συνδυασμό με την άθληση και την περιπέτεια στον

ορεινό όγκο του Ψηλορείτη. Επίσης πολιτιστικό (Κάτω Μυλοπόταμος) αλλά και

σπηλαιολογικό τουρισμό στο σπηλαιολογικό πάρκο του Ψηλορείτη.»



ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΦΙΤΑ ΜΕΣΩ ΤΩΝ ΣΤΑΘΕΡΟΤΥΠΩΝ ΤΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ Γ.Π.Σ. – Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π.

Πέρα από την παραπάνω μελέτη του ΕΟΤ, προσέγγιση των σταθεροτύπων για την Φ.Ι.Τ.Α

επιχειρείται και στα παρακάτω:

1 Έγκριση πολεοδομικών σταθεροτύπων και ανώτατα όρια πυκνοτήτων για τις μελέτες

Γ.Π.Σ. – Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π., απόφαση Υπουργού ΠΕΧΩΔΕ 10788/2004, ΦΕΚ 285 Δ της

5/3/2004, Παράρτημα, 8. Παραγωγικές Εγκαταστάσεις, Τουρισμός – Παραθερισμός. .

2 Προδιαγραφές εκπόνησης μελετών γενικών κατευθύνσεων ΠΕΡΠΟ της παρ. 3 του

άρθρου 24 του Ν. 2508/97, ΦΕΚ 292 Β της 1/4/1999.

Τα σταθερότυπα των μελετών Γ.Π.Σ. και Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π. παρέχουν στοιχεία για την

χωρητικότητα των οικισμών σε πληθυσμό. Στο Παράρτημα «Παραγωγικές εγκαταστάσεις

Τουρισμός – Παραθερισμός» δίδεται ο Πίνακας «Κριτήρια χωροθέτησης δραστηριοτήτων τουρισμού – αναψυχής» .

Στον Πίνακα αυτό όπου υπάρχει ένδειξη Α, σημαίνει ότι το κριτήριο μπορεί από μόνο του

να αξιολογηθεί ως απαγορευτικό για την χωροθέτηση τουριστικής δραστηριότητας.

ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΧΩΡΟΘΕΤΗΣΗΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΝΑΨΥΧΗΣ

ΠΕΡ

ΙΟΧΗ

ΤΟ

ΥΡΙΣ

ΜΟ

Υ

ΠΕΡ

ΙΟΧΗ

Π

ΑΡΑ

ΘΕΡ

Ι-ΣΤ

ΙΚΗ

Σ Κ

ΑΤΟ

ΙΚΙΑ

Σ

ΠΕΡ

ΙΟΧΗ

Α

ΝΑ

ΨΥΧ

ΗΣ

ΜΟ

ΝΑ

ΔΕΣ

ΕΝ

ΤΟΣ

ΟΙΚ

ΙΣΜ

ΩΝ

ΜΟ

ΝΑ

ΔΕΣ

ΕΚ

ΤΟΣ

ΟΙΚ

ΙΣΜ

ΩΝ

ΧΡΗΣΗ ΠΟΡΩΝΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑΕπιβάρυνση δικτύων Α ΑΑΝΤΟΧΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣΧωρητικότητα – κορεσμός πόρων Α ΑΜηχανική αντοχή – καταλληλότητα εδάφους Α Α

Αισθητική αντοχή Α ΑΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ – ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗΕθνικοί – περιφερειακοί στόχοι ΑΣχέση με άλλους τομείς – χωροθέτηση Α

Οι «Εθνικοί και περιφερειακοί στόχοι» αναφέρονται στην μελέτη «ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ

ΠΛΑΙΣΙΟ ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΕΙΦΟΡΟΥ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ – ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ

ΚΡΗΤΗΣ», η οποία εγκρίθηκε με την απόφαση 25291/25-6-2003 του Υπουργού ΠΕΧΩΔΕ

(ΦΕΚ 1486/Β/10.10.2003) με θέμα «Έγκριση Περιφερειακού Πλαισίου Χωροταξικού

Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης Περιφέρειας Κρήτης»

Στις προβλέψεις του παραπάνω Περιφερειακού Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασμού Κρήτης

υπάρχουν αναφορές οι οποίες κρίνονται χρήσιμες στα πλαίσια της παρούσας μελέτης.



Άρθρο 3 παρ. Γ.3.3. Κατευθύνσεις για την προστασία και την ανάδειξη του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος:

«… Με την προώθηση της ενιαίας πολιτικής για την δημιουργία των δικτύων «φυσικού και

πολιτιστικού περιβάλλοντος» αναμένεται ότι θα αντιμετωπιστούν τα φαινόμενα των ζωνών

των ορεινών όγκων, με τους πολυπληθείς μικρούς παραδοσιακούς οικισμούς που

εμφανίζουν κίνδυνο πληθυσμιακής αλλοίωσης, καθώς και των προβληματικών από άποψη

ανάπτυξης ζωνών, τις οποίες αποτελούν οι εκτεταμένες περιοχές με κυριαρχία μικρών και

φθινόντων πληθυσμιακά οικισμών ταυτοχρόνως».

Άρθρο 3 παρ. Γ.3.4.4. Ορεινός χώρος

Στο ευρωπαϊκό περιπατητικό μονοπάτι Ε4 και στις κάθετες περιπατητικές διαδρομές του

(φαράγγια κλπ.) προτείνεται να ενισχυθούν και να αναβαθμιστούν με ποιοτικά

χαρακτηριστικά οι υποδομές παροχής υπηρεσιών.

Άρθρο 3 παρ. 3.7.1. Πρωτογενής τομέας

…Η κατεύθυνση για την αντιμετώπιση των οξυμμένων προβλημάτων της μεταλλευτικής

δραστηριότητας (ιδιαίτερα τα επιφανειακά λατομεία αδρανών) απαιτεί την, σε πρώτη φάση,

απαγόρευση της εξόρυξης αδρανών εντός των περιοχών του δικτύου «Φύση 2000», καθώς

και τον ακριβή προσδιορισμό των περιοχών όπου δεν θα επιτρέπονται τέτοιου είδους

δραστηριότητες πλησίον των μνημείων, μνημειακών συνόλων χαρακτηρισμένων

παραδοσιακών οικισμών και τοπίων ιδιαιτέρου φυσικού κάλλους από τα υποκείμενα

επίπεδα σχεδιασμού (ΓΠΣ, ΣΧΟΟΑΠ κλπ.).

Άρθρο 3 παρ. Γ.3.7.3. Τριτογενής τομέας / τουρισμός

Προσδιορίζονται ως περιοχές αναζήτησης για Περιοχές Οργανωμένης Ανάπτυξης

Παραγωγικών Δραστηριοτήτων (Π.Ο.Α.Π.Δ.) ή Περιοχές Ειδικών Χωρικών Παρεμβάσεων

(Π.Ε.Χ.Π.)

Π.1.2.6. - Μοντέλο χωρικής οργάνωσης του Δήμου

Στον Πίνακα Π.1.3.1. παρουσιάζεται η βασική δομή του οικιστικού δικτύου και γίνεται η

βασική ομαδοποίηση των οικισμών του δήμου. Οι δύο οικισμοί του Δήμου αποτελούν

λειτουργικά μία οικιστική και πολεοδομική ενότητα.

ΠΙΝΑΚΑΣ Π.1.3.1. ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ

Συγκέντρωση Ανωγείων: 1η θέσηΠληθυσμ.Ζ.Ε.= μεταξύ 2.000 και 4.000 άτομα

Τοπική λειτουργία, μεγαλύτερο τοπικό οικιστικό κέντρο, διοικητικό - εμπορικό- τουριστικό - εκπαιδευτικό κέντρο.Ζώνη επιρροής καθημερινών μετακινήσεων (Ζ.Ε): υπερβαίνει το οικιστικό συγκρότημα και επεκτείνεται στην ευρύτερη περιοχή σε απόσταση μέχρι 40' της ώρας έως και την περιοχή Γαζίου - Ηρακλείου για εργασία.Εξέλιξη: Στάσιμη.Οικισμοί υποενότητας: Σίσαρχα (φθίνων)



Π.1.3. ΣΧΕΣΕΙΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΜΕ ΤΟΥΣ ΕΥΡΥΤΕΡΟΥΣ ΑΞΟΝΕΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ / ΡΟΛΟΣ

Αναπτυξιακή αξιολόγηση θέσης της περιοχής

Η χωρική ενότητα του Δήμου Ανωγείων συνολικά, έχει ως προς τον αγροτικό ή μη χαρακτήρα του

χώρου τα ίδια χαρακτηριστικά με την Περιφέρεια Κρήτης, η οποία χαρακτηρίζεται ως σημαντικά

αγροτική αλλά όχι ως αποκλειστικά αγροτική Περιφέρεια.

Γενικά η περιοχή του Δήμου παρά το γεγονός ότι παρουσιάζει ιδιαίτερη γεωοικονομική,

λειτουργική και κοινωνική ενότητα δεν παρουσιάζει μια αναπτυξιακή αυτοτέλεια λόγω της

εξάρτησης της από τα αστικά κέντρα κύρια του πολεοδομικού συγκροτήματος Γαζίου – Ηρακλείου

κατά κύριο λόγο και δευτερευόντως του Ρεθύμνου από το οποίο εξαρτάται διοικητικά.

Το πολεοδομικό συγκρότημα Γαζίου – Ηρακλείου αποτελούσαν και αποτελούν μέχρι και σήμερα

τον κύριο κόμβο εξυπηρέτησης της περιοχής του δήμου και το πλησιέστερο χρονικά ανωτέρου

επιπέδου κέντρο παροχής εμπορικών και οικονομικών.

Πληθυσμιακά, ο Δήμος Ανωγείων εμφανίζεται με πληθυσμό 2.507 πραγματικούς κατοίκους με

βάση την τελευταία απογραφή του 2001, που αντιστοιχεί μόλις στο 3,17% του συνολικού

πληθυσμού του Νομού Ρεθύμνου με πυκνότητα πληθυσμού, 40,93 κατοίκους /τετρ. χιλιομ. που

παραμένει χαμηλότερη από τη μέση πυκνότητα του Νομού, (52,78 κάτοικοι/τετρ. Χιλιόμ.) αλλά και

της Περιφέρειας (71,30 κατοικοι/τετρ. Χιλιόμ.). Η πυκνότητα αυτή κινείται κάτω του μισού των

ορίων πυκνότητας του αγροτικού χώρου (μέχρι 100 κατ./km2 κατά ΕΣΥΕ / Eurostat).

Οι 2507 κάτοικοι δεν αποτελούν μια ενδιαφέρουσα τάξη μεγέθους για έναν τοπικό

προγραμματισμό, δεδομένου ότι δεν ξεπερνάει το κρίσιμο μέγεθος των 5.000 κατοίκων, που

θεωρείται ως ένα "ελάχιστο βιώσιμο" μέγεθος για προγραμματισμό.

Παρά την πληθυσμιακή υστέρηση όμως η περιοχή του δήμου Ανωγείων, για λόγους καθαρά

ιστορικούς, πολιτιστικούς, κοινωνικής συγκρότησης αλλά και γεωγραφικής απομόνωσης

παρουσιάζει μια σχετική γεωοικονομική, διοικητική, λειτουργική και κοινωνική ενότητα και

αυτοτέλεια.

Σε ότι αφορά το φυσικό περιβάλλον ο χώρος της ενδοχώρας του δήμου συνολικά και ιδιαίτερα η

ορεινή περιοχή είναι εξαιρετικά ενδιαφέρων τόσο από άποψη γεωμορφολογική και βιολογική όσο

και από άποψη φυσικού κάλλους και κλιματολογικών συνθηκών ενώ γενικά η προστασία και

διατήρηση του είναι αρκετά καλή.

Από οικιστικής πλευράς, οι συνθήκες της μεμονωμένης κατοικίας κρίνονται γενικά ικανοποιητικές

δεδομένων των συνθηκών της Κρητικής ορεινής υπαίθρου.

Οι οικονομικές δομές και δραστηριότητες της περιοχής είναι κατά κύριο λόγο παραδοσιακές και

ενώ στον τουριστικό τομέα έχουν γίνει κάποια βήματα εκσυγχρονισμού στον κτηνοτροφικό κυρίως



τομέα παρατηρείται υπάρχει έλλειμμα ολοκλήρωσης (σταύλιση - τυποποίηση και προώθηση

προϊόντων).

Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μια σχετική κινητικότητα του μεταποιητικού τομέα.

Σε ότι αφορά την ένταξη της οικονομίας της περιοχής στον ευρύτερο χώρο της περιφέρειας,

παρατηρούμε ότι τόσο σε ότι αφορά στον αγροτικό τομέα όσο και στον τουρισμό εμφανίζει

σημαντικό βαθμό υστέρησης στην καθετοποίηση και ολοκλήρωση, ενώ στους άλλους (και

ιδιαίτερα στο εμπόριο και υπηρεσίες υστερεί σημαντικά).

Η κατάσταση του Επαρχιακού και δημοτικού οδικού δικτύου εξακολουθεί να μην είναι

ικανοποιητική (ειδικά σε ότι αφορά στα γεωμετρικά χαρακτηριστικά των δρόμων), με προβλήματα

τόσο στην συγκοινωνιακή διασύνδεση με τις περιοχές που αλληλοεπηρεάζεται όσο και στην

ανάπτυξη των επί μέρους περιοχών γεωγραφικών ενοτήτων του δήμου.

Παρά τις προόδους που έχουν συντελεστεί τα τελευταία χρόνια στο επίπεδο των Κοινωνικών

Υπηρεσιών της επαρχίας (Υγεία, Παιδεία, πρόνοια, κλπ. ) εξακολουθεί να υπάρχει ανάγκη

ολοκλήρωσης, αναβάθμισης και επέκτασης σε όλους του τομείς.

Σε ότι αφορά το φυσικό περιβάλλον, ο ευρύτερος χώρος του δήμου συνολικά και ιδιαίτερα η

εκτεταμένη ορεινή περιοχή είναι εξαιρετικά ενδιαφέρων τόσο από άποψη γεωμορφολογική και

βιολογική όσο και από άποψη φυσικού κάλλους και κλιματολογικών συνθηκών ενώ γενικά η

προστασία και διατήρηση του είναι αρκετά καλή.

Από οικιστικής πλευράς, ενώ οι συνθήκες της μεμονωμένης κατοικίας είναι γενικά ικανοποιητικές,

πρόβλημα υπάρχει στην παγίωση και αποδοχή των ρυθμίσεων στις κρίσιμες περιοχές όπως οι

ιστορικοί και αρχαιολογικοί χώροι της Ζωμίνθου και του Οροπεδίου της Νίδας.

Στον τομέα της σταβλισμένης κτηνοτροφίας η ευρύτερη περιοχή του δήμου Ανωγείων

παρουσιάζει εξαιρετικές προοπτικές ανάπτυξης, δεδομένου ότι θα μπορούσε να συνδυάζεται με

την εποχική εκτατική η οποία θα εμπλουτίζει ποιοτικά τα τοπικά κτηνοτροφικά προϊόντα.

Γενικά σε ότι αφορά την ένταξη της οικονομίας της περιοχής στον ευρύτερο χώρο της

περιφέρειας, παρατηρούμε ότι τόσο σε ότι αφορά τις δομές του αγροτικού - κτηνοτροφικού τομέα

όσο και στον τουρισμό εμφανίζει σημαντικό βαθμό υστέρησης στην καθετοποίηση και

ολοκλήρωση, ενώ στους άλλους (και ιδιαίτερα στο εμπόριο και υπηρεσίες υστερεί σημαντικά).

Συμπερασματικά η χωρική ενότητα του δήμου Ανωγείων συνολικά, με βάση την πυκνότητα

κατοίκησης, έχει ως προς τον αγροτικό ή μη χαρακτήρα του χώρου χαρακτηριστικά κάτω του

μέσου όρου της Περιφέρειας Κρήτης, η οποία χαρακτηρίζεται ως σημαντικά αγροτική αλλά όχι ως

αποκλειστικά αγροτική Περιφέρεια.

Στην βάση των παραπάνω η περιοχή του δήμου Ανωγείων στο σύνολο της μπορεί να

χαρακτηριστεί ως "περιοχή εφεδρείας" για την Κεντρική βόρεια Κρήτη σε ότι αφορά τους φυσικούς

πόρους.



Στα πλαίσια της διαμορφούμενης δυναμικής που θα προσφέρει ο σχεδιαζόμενος νέος οδικός

άξονας Γάζι –Τύλισσος – Ανώγεια – Γαράζο - Πέραμα και η αποπεράτωση του οδικού άξονα

ΒΟΑΚ – Αηδονοχώρι – Ανώγεια – Νίδα – Βορίζια - Μεσσαρά, η ευρύτερη ορεινή περιοχή

Ανωγείων θεωρούμε ότι θα λειτουργήσει «προαστιακά», σαν μελλοντικός χώρος ποιοτικών

δραστηριοτήτων κατοικίας και αναψυχής.

Γι αυτό το λόγο η διασφάλιση και διατήρηση των ποιοτικών χαρακτηριστικών των φυσικών πόρων

κρίνεται σαν προτεραιότητα.

Συμπεράσματα Γενικής Χωροταξικής θεώρησης του Δήμου Ανωγείων σε σχέση με το τρέχον χωροταξικό και προγραμματικό πλαίσιο.

Η Κρήτη συνολικά, στο σύστημα διαφοροποιημένων Ευρωπαϊκών Περιφερειών, χαρακτηρίζεται

ως «υπαίθριος χώρος», με την έννοια του χώρου που φιλοξενεί το μεγαλύτερο μέρος της άγριας

πανίδας και χλωρίδας και έχει να επιδείξει εξαιρετικού ενδιαφέροντος ανθρωπογενή και

πολιτιστικά στοιχεία. Στον Σχεδιασμό της Περιφέρειας Κρήτης, αναδεικνύεται έντονα αυτή η

ιδιαιτερότητα, δίδοντας ξεχωριστό βάρος στην ισόρροπη και αειφόρο ανάπτυξη και στο σημαντικό

ρόλο που μπορεί να επιτελέσει η ενδοχώρα στη συνολική ανάπτυξη του νησιού.

Οι στρατηγικοί στόχοι της Περιφέρειας, διαρθρώνονται ως εξής:

Πιλοτική εφαρμογή ολοκληρωμένων προγραμμάτων αγροτουρισμού σε επιλεγμένες ζώνες.

Πιλοτική εφαρμογή στήριξης ζωνών τοπικών προϊόντων με ολοκληρωμένα προγράμματα ολικής ποιότητας και προβολής.

Προστασία δασών. Κάλυψη αναγκών σε υποδομές μεταφορών και υποδομές υγείας – πρόνοιας. Ολοκλήρωση και θεσμοθέτηση ρυθμιστικών παρεμβάσεων.

Ο Δήμος Ανωγείων στα πλαίσια των παραπάνω σχεδιασμών της περιφέρειας Κρήτης μπορεί να

έχει ένα σημαντικό ρόλο με ένα κατάλληλο προγραμματισμό και σχεδιασμό που θα στηρίζεται:

α) στο περιβάλλον,β) στον εξορθολογισμό της παραδοσιακής κτηνοτροφικής παραγωγικής δραστηριότητας γ) στα ιστορικά και πολιτισμικά δεδομένα δ) στο ανθρώπινο δυναμικό.ε) στην ανάπτυξη δραστηριοτήτων μεταποίησης και τυποποίησης και στ) στην αναβάθμιση και επέκταση του τουριστικού τομέα.



Π.1.4. ΜΟΝΤΕΛΟ ΧΩΡΙΚΗΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ - ΓΕΝΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ

Π.1.4.1. - Ρόλοι οικισμών στο οικιστικό δίκτυο

Ο Δήμος Ανωγείων με πραγματικό πληθυσμό όπως αναφέρθηκε παραπάνω 2.507 κατοίκους

εμφανίζει μια αύξηση της τάξεως του 9,47%

Οι 2507 κάτοικοι δεν αποτελούν μια ενδιαφέρουσα τάξη μεγέθους για έναν τοπικό

προγραμματισμό, δεδομένου ότι δεν ξεπερνάει το κρίσιμο μέγεθος των 5.000 κατοίκων, που

θεωρείται ως ένα "ελάχιστο βιώσιμο" μέγεθος για προγραμματισμό.

Στην περιοχή μελέτης διακρίνονται οι εξής τρεις βασικές ενότητες:

α - Η περιοχή του οικισμού των Ανωγείων (ΖΩΝΗ Ι)

Περιλαμβάνει την έδρα του Δήμου που παρουσιάζει κάποια στοιχεία αστικοποίησης και μια

σχετική ανάπτυξη του δευτερογενή και τριτογενή τομέα και εκτείνεται έως και την κοντινή αγροτική

–βιοτεχνική περιοχή των Πάνω Αμπελιών.

β - οι καθαρά αγροτικές περιοχές στα βόρεια του δήμου (ΖΩΝΗ ΙΙ):

Αφορά στην ημιορεινή περιοχή βόρεια του οικισμού των Ανωγείων και συμπεριλαμβάνει τις ζώνες

καλλιέργειας και την ευρύτερη αγροτική περιοχή των Σισάρχων.

γ - η ορεινή περιοχή (ΖΩΝΗ ΙΙΙ)

Αφορά στην ορεινή ζώνη νότια του οικισμού που περιλαμβάνει ολόκληρη την ορεινή –

κτηνοτροφική ζώνη που βρίσκεται εντός ορίων NATURA 2000.

Π.1.4.2. - Οργάνωση Χρήσεων Γης

Η οργάνωση των χρήσεων Γης θα πρέπει να εναρμονίζεται με τα συγκεκριμένα χαρακτηριστικά

της κάθε ζώνης του δήμου όπως αναφέρθηκαν παραπάνω. Στην βάση αυτού του τύπου

ανάπτυξης θα πρέπει να προταθούν ρυθμίσεις που θα αποκλείουν εφόσον επιβάλλεται ή θα

περιορίζουν τις χρήσεις που αντιστρατεύονται εκείνες που ανάλογα με την περίπτωση αποτελούν

τα συγκριτικά πλεονεκτήματα ανάπτυξης της κάθε περιοχής.

Συγκεκριμένα:

Στη Ζώνη Ι (περιοχή του οικισμού των Ανωγείων που περιλαμβάνει και την αγροτική περιοχή των

Πάνω Αμπελιών στην οποία τελευταία αναπτύσσονται και τουριστικές επενδύσεις)

Γενικά σε ότι αφορά στον οικισμό των Ανωγείων μπορούμε να δούμε δύο βασικές κατηγορίες

ζητημάτων που πρέπει να αντιμετωπιστούν.



Η μία κατηγορία έχει να κάνει με τη κοινωνική δομή και πολεοδομική μορφή του οικισμού και το πως εντάσσεται στο γεωγραφικό και φυσικό περιβάλλον και τι προοπτικές ανάπτυξης μπορεί να στηριχτούν πάνω σ' αυτό.

Από την άλλη έχουμε το ζήτημα της ένταξης του συγκεκριμένου οικισμού σ' ένα παραγωγικό σύστημα της ευρύτερης περιοχής του ορεινού Μυλοποτάμου και της εξάρτησης του από τις αυξανόμενες εξαρτήσεις σε σχέση με οικονομικές δραστηριότητες και υπηρεσίες των αστικών κέντρων που επηρεάζουν την περιοχή αυτή.

Αυτά τα δύο ζητήματα αποτελούν και συνθέτουν το πρόβλημα που αφορά όχι μόνο τα Ανώγεια

αλλά και όλους τους ορεινούς οικισμούς της περιοχής του Ψηλορείτη και που στο ξεπέρασμα της

αντίθεσης του ή στην εξισορρόπηση του, βρίσκεται η προοπτική μιας ανάπτυξης τέτοιας, που θα

ενισχύσει την οικονομία της περιοχής αναδεικνύοντας ταυτόχρονα τα πολιτιστικά και φυσικά

χαρακτηριστικά, που από μόνα τους αποτελούν πλούτο.

Όπως ήδη έχει αναφερθεί ο οικισμός των Ανωγείων στο επίπεδο παροχής κεντρικών υπηρεσιών

και εμπορίου (εκτός κάποιων μορφών λιανικού) είναι εξαρτημένος από το Ρέθυμνο και το

Ηράκλειο.

Από την καθαρά πολεοδομική άποψη το οικιστικό συγκρότημα Ανωγείων δεν μπορεί να θεωρηθεί

υποβαθμισμένο σαν περιβάλλον και λειτουργίες, αλλά υπακούει σε τρόπους λειτουργίας

παραδοσιακούς, που στηρίζουν την κοινωνική και οικονομική του δομή.

Στα πλαίσια ενός χωροταξικού σχεδιασμού που θα λαμβάνει υπόψη τα τοπικά χαρακτηριστικά και

ιδιαιτερότητες στην άμεση περιοχή της έδρας του δήμου σαν κύριες χρήσεις καθορίζονται η

οικιστική (αγροτουρισμός/ αναψυχή/ κατοικία) και η βιοτεχνία.

Η γεωργική γη που αναπτύσσεται στις λοφώδεις περιοχές βόρεια του οικισμού προτείνεται να

προστατεύεται από ασύμβατες χρήσεις.

Στην περιοχή νότια του οικισμού και έως την ζώνη της περιοχής ΝΑΤΟΥΡΑ 2000 θα μπορούν να

χωροθετηθούν ζώνες εντατικών κτηνοτροφικών δραστηριοτήτων.

Στην ίδια περιοχή (νότια του οικισμού) θα πρέπει να υπάρξουν ζώνες οι οποίες θα λειτουργήσουν

σαν φυσικοί διάδρομοι ανάμεσα στον οικισμό και την ορεινή περιοχή , μέσα στους οποίους θα

μπορούν να οροθετούνται ζώνες Β΄ και παραθεριστικής κατοικίας και οικοτουριστικής ανάπτυξης

με σχετικά μεγάλη αρτιότητα. Αυτές οι περιοχές μπορεί να είναι τα «Πάνω Αμπέλια» και η περιοχή

της «Στεφάνας» οι οποίες δημιουργούν ένα «οικοτουριστικό διάδρομο» από τα Ανώγεια έως την

προστατευόμενη περιοχή της Ζωμίνθου.

Στον οικισμό των Ανωγείων πέρα από την ανάγκη για οικιστική επέκταση θα πρέπει να

προγραμματιστούν έργα αναπλάσεων, αναβάθμισης και δημιουργίας υποδομών τόσο τεχνικών

όσο και κοινωνικών.ΓΙΩΡΓΗΣ Ν. ΠΕΤΡΑΚΗΣ – ΦΑΝΗ ΚΟΥΤΣΟΥΜΠΟΥ 40


Εντός των ορίων της έδρας του δήμου προτείνονται χρήσεις συμβατές (οικοτουρισμός – αναψυχή

- γενική κατοικία - τοπικό πολεοδομικό κέντρο) και αποκλείονται χρήσεις και δραστηριότητες (π.χ.

ορισμένων κατηγοριών εργαστήρια, οχλούσες βιοτεχνίες).

Βασικός στόχος αυτών των ρυθμίσεων παραμένει η βελτίωση της ποιότητας και της

λειτουργικότητας του αστικού χώρου της έδρας του δήμου.

Στη Ζώνη ΙΙ (καθαρά αγροτικές περιοχές στα βόρεια του δήμου που περιλαμβάνει και την

περιοχή των Σισάρχων ) κύριες χρήσεις καθορίζονται: η γεωργία, η οικιστική ανάπτυξη κύριας

κατοικίας στους υφιστάμενους οικιστικούς υποδοχείς (Σίσαρχα) και η σταυλισμένη κτηνοτροφική

δραστηριότητα (μια ζώνη νοτιοανατολικά του οικισμού Σισάρχων και δύο άλλες ζώνες στην

περιοχή νότια και νοτιοδυτικά της έδρας του δήμου).

Στις εκτός των οικισμών περιοχές που βρίσκονται στις πλαγιές των λόφων ανάμεσα στους

οικισμούς Ανωγείων - Σισάρχων και των χειμάρρων Βαρσαμά -Μάκρη προτείνεται να μην

επιτρέπονται εγκαταστάσεις οι οποίες λόγω κλίμακας θα αλλοιώνουν το ανάγλυφο της περιοχής.

Επιπλέον, θα πρέπει να απαγορεύεται η λειτουργία κτηνοτροφικών μονάδων στις περιοχές όπου

μελλοντικά θα μπορούν να επεκτείνονται οι οικισμοί και επίσης στην ίδια περιοχή περιμετρικά των

οικισμών να απαγορεύεται η εγκατάσταση των εξατμισοδεξαμενών ελαιουργείων.

Εκατέρωθεν των ποταμών - ρεμάτων καθορίζονται ζώνες απόλυτης προστασίας.

Επίσης προτείνεται προστατευόμενη ζώνη η περιοχή της πρώτης σειράς των κορυφογραμμών

που αναπτύσσονται παράλληλα και νότια των Ανωγείων. Πιο συγκεκριμένα οι όποιες

εγκαταστάσεις στην περιοχή αυτή δεν θα πρέπει να αλλοιώνουν την κορυφογραμμή η οποία

αποτελεί το πρώτο επίπεδο της θέας από τον οικισμό προς τον κύριο όγκο του Ψηλορείτη.

Εντός των ορίων των οικισμών καθορίζονται χρήσεις γενικής κατοικίας συμβατές με το χαρακτήρα

τους και αποκλείονται χρήσεις και δραστηριότητες ορισμένων τύπων εργαστηρίων και βιοτεχνιών

που θα μπορούσαν να τον αλλοιώσουν.

Ο βασικός στόχος των παραπάνω ρυθμίσεων είναι η διατήρηση της μορφής του τοπίου και της

φυσιογνωμίας της περιοχής.

Σε ολόκληρη την ζώνη επιτρέπεται η ανάπτυξη εναλλακτικών μορφών τουρισμού.

Ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δοθεί στην κατά παρέκκλιση δόμηση κατά μήκος των δημοτικών

και επαρχιακών δρόμων, με αυστηρούς ελέγχους στην τήρηση των μορφολογικών περιορισμών

και των κανονιστικών όρων δόμησης.

Προτείνεται η κατάργηση των παρεκκλίσεων των 750 μέτρων επί των δημοτικών και επαρχιακών

δρόμων.



Στην ευρύτερη περιοχή του δήμου απαγορεύεται η δόμηση σε κορυφές και κορυφογραμμές για

αποφυγή αλλοίωσης του ανάγλυφου του τοπίου.

Βασικός στόχος των παραπάνω ρυθμίσεων είναι η διατήρηση της ποιότητας της γεωργικής γης

και των υφιστάμενων τάσεων οικιστικής ανάπτυξης, η ανάπτυξη εναλλακτικών μορφών

τουρισμού, καθώς επίσης η προστασία του φυσικού και πολιτιστικού (κύρια οικιστικού)

αποθέματος της περιοχής.

Στη Ζώνη ΙΙΙ (Νότιο ορεινό τμήμα περιοχής ΝΑΤΟΥΡΑ)

Η νότια ορεινή ζώνη του δήμου βρίσκεται στο σύνολο της εντός ορίων περιοχής ΝΑΤΟΥΡΑ 2000

και κρίνεται αναγκαίο να καθοριστεί σαν ζώνη απόλυτης προστασίας.

Προτείνονται συγκεκριμένες χρήσεις οι οποίες προβλέπονται και από το ισχύον θεσμικό πλαίσιο.

Η ανάπτυξη εγκαταστάσεων εναλλακτικών μορφών τουρισμού επιτρέπεται εντός περιοχών

ΝΑΤΟΥΡΑ με την τήρηση των ειδικών περιοριστικών όρων που εξειδικεύονται στην συνέχεια.

Απαγορεύεται η αλλοίωση του φυσικού ανάγλυφου.

Η κατασκευή ποιμνιοστασίων επιτρέπεται με έγκριση των σχετικών μελετών από την αρμόδια

ΕΠΑΕ

Η δημιουργία πλατωμάτων μελισσοκομικών εγκαταστάσεων θα γίνεται μετά από οριοθέτηση

οργανωμένων μελισσοκομικών ζωνών από την αρμόδια Διεύθυνση Δασών.

Οργάνωση Οικιστικού Δικτύου

Στα πλαίσια του ΓΠΣ Ανωγείων το προτεινόμενο μοντέλο οικιστικής οργάνωσης του Δήμου

στηρίζεται στην δομή της Ανοικτής Πόλης, δηλαδή στην οργάνωση ενός ιεραρχημένου οικιστικού

δικτύου το οποίο περιλαμβάνει τρία (3) επίπεδα αναφοράς: τις οικιστικές ενότητες τις πολεοδομικές ενότητες και τα οικιστικά κέντρα.

Τα δυο πρώτα επίπεδα αναφοράς θα λειτουργούν και ως βαθμίδες προγραμματισμού των

κεντρικών λειτουργιών του Δήμου (διοίκηση, εκπαίδευση, πρόνοια, αθλητισμός, κ.λπ.).

Σύμφωνα με την πολεοδομική νομοθεσία τα οικιστικά κέντρα διακρίνονται, ανάλογα με τις

υπηρεσίες που παρέχουν, σε: 5ου επιπέδου (απλά ή ενισχυμένα), 4ου επιπέδου (απλά ή

ενισχυμένα), 3ου επιπέδου, 2ου επιπέδου (νομαρχιακό κέντρο) και 1ου επιπέδου (περιφερειακό

κέντρο).

Στην περίπτωση των Ανωγείων κατατάσσεται στα κέντρα 4ου ενισχυμένου επιπέδου και ανήκει

στην Χωρική Ενότητα Περάματος.

Οι Ενότητες, η διαβάθμιση των οικιστικών κέντρων και ο αντίστοιχος διοικητικός και κοινωνικός

εξοπλισμός για τη περιοχή μελέτης που ουσιαστικά αποτελείται μόνο από ένα οικιστικό κέντρο

προβλέπεται ως εξής.



Ενότητες / κέντρα 4ου ενισχυμένου επιπέδου , που είναι ο Καποδιστριακός Δήμος και οι

οικισμοί - έδρες τους: Τα κέντρα αυτά προβλέπεται να έχουν, γυμνάσιο, λύκειο,

περιφερειακό ιατρείο, βιβλιοθήκη - κέντρο νεότητας, αίθουσα πολλαπλών χρήσεων,

ταχυδρομείο - τηλεφωνείο - τηλεγραφείο, δημοτικές υπηρεσίες, αστυνομικό τμήμα,

πυροσβεστική υπηρεσία, Γραφεία ύδρευσης, ΔΕΗ και Τραπεζών.

Υποενότητα / οικισμός Σισάρχων

Στην συνέχεια αναφέρονται ορισμένες από τις προβλεπόμενες τεχνικές και κοινωνικές υποδομές στα πλαίσια του μοντέλου της Ανοιχτής Πόλης:

«….. Σε όλες τις έδρες των νέων Δήμων, εκεί όπου δεν διατίθεται ανάλογη υποδομή, θα

δημιουργηθούν σταδιακά τα νέα διοικητικά κέντρα, με προτεραιότητα στα οικιστικά κέντρα 2ου και

3ου επιπέδου, προκειμένου να εγκατασταθεί το νέο επιστημονικό και διοικητικό προσωπικό, το

οποίο θα τους στελεχώσει. Για τη δημιουργία τέτοιων κέντρων θα ήταν σκόπιμο να προωθηθούν

διαδικασίες αποκατάστασης υφισταμένων «κελυφών», ώστε να αποτελέσουν το πρότυπο της

εναλλακτικής βιώσιμης ανάπτυξης.

Σε όλες τις έδρες των νέων Δήμων ή τα συνεργαζόμενα με αυτές οικιστικά κέντρα, εκεί όπου δεν

διατίθεται ανάλογη υποδομή, θα δημιουργηθεί Περιφερειακό Ιατρείο, το οποίο θα λειτουργεί ως

κέντρο πρόληψης, σε εβδομαδιαία βάση, εξαρτώμενο και στελεχούμενο από τα υφιστάμενα Κέντρα

Υγείας, Αυτές οι μικρές σε αναγκαίους χώρους μονάδες μπορεί να συνδυαστούν με τα διοικητικά

κέντρα και να χωροθετηθούν στα ίδια ή σε ανάλογα κτίρια.

Σε όλες τις έδρες των Δήμων ή τα συνεργαζόμενα με αυτές οικιστικά κέντρα, εκεί όπου δεν

διατίθεται ανάλογη υποδομή, θα δημιουργηθεί γυμνάσιο και λύκειο, με πολύ μικρές εξαιρέσεις,

μόνον για τις περιπτώσεις όπου σε μικρή απόσταση διατίθενται ανάλογες υποδομές ή όπου οι

σημερινοί ή αναμενόμενοι πληθυσμοί δεν αιτιολογούν τέτοιες χωροθετήσεις.

Όσον αφορά στην οικιστική ανάπτυξη, η επέκταση της οικιστικής χρήσης σε νέες περιοχές, εις

βάρος γεωργικών, δασικών ή και άλλων προστατευόμενων εκτάσεων, θα πρέπει να

εξορθολογισθεί. Προς την κατεύθυνση αυτή θα πρέπει σταδιακά να καταργηθούν οι παρεκκλίσεις

αρτιότητας της εκτός σχεδίου δόμησης……

Θα πρέπει να προωθηθούν νέου τύπου μορφές ολοκληρωμένης οικιστικής ανάπτυξης (πιλοτική

δημόσια πολεοδόμηση, ΠΕΡΠΟ), με την ενεργή συμμετοχή και του ιδιωτικού τομέα, που μπορεί να

λειτουργήσουν παραδειγματικά προσφέροντας νέα πρότυπα οικιστικής ανάπτυξης, μειώνοντας

ταυτόχρονα τις κερδοσκοπικές πιέσεις στην αγορά πολεοδομημένης γης.

Για τις ανάγκες β’ κατοικίας, θα πρέπει επίσης να υιοθετηθεί η ίδια αρχή, με φροντίδα για κάλυψη

των αναγκών κατά προτεραιότητα στους υπάρχοντες πολυπληθείς οικισμούς, προκειμένου να

αναζωογονηθούν, καθώς και εντός των προβλεπόμενων περιοχών για τουριστική και για ήπια

τουριστική ανάπτυξη τόσο στους ορεινούς όγκους όσο και σε επιλεγμένες παράκτιες

περιοχές……»



Κάθε οικιστική ενότητα, συγκροτείται από οικισμούς με κοινά σε γενικές γραμμές χαρακτηριστικά

γεωγραφικά και κοινωνικούς δεσμούς και σαφή μεταξύ τους ιεράρχηση ώστε πρακτικά να

δημιουργούν μια βαθμίδα λειτουργικής και διοικητικής αυτοτέλειας.

Στον Πίνακα που ακολουθεί παρουσιάζεται η βασική δομή του οικιστικού δικτύου και γίνεται η

βασική ομαδοποίηση των οικισμών του δήμου. Οι οικισμοί του Δήμου οργανώνονται λειτουργικά

σε μία οικιστική και δύο πολεοδομικές ενότητες.

Πίνακας οργάνωσης των οικισμών του Δήμου σε Πολεοδομικές και Οικιστικές Ενότητες

Α/Α Οικιστική ενότητα Πολεοδομική ενότητα Οικισμός

Ιεράρχηση οικισμού (επίπεδο) (*)

1 Ανωγείων

Ανωγείων Ανώγεια 4ο ενισχυμένο

Σισάρχων Σίσαρχα

(*) Στα Σίσαρχα που δεν αναφέρεται βαθμός ιεράρχησης πρόκειται για απλό οικισμό / συνοικισμό

Οικιστικό δίκτυο - ρόλοι και ιεραρχήσεις

Η οργάνωση των οικισμών του δήμου γίνεται ως εξής:

Επίπεδο 4ο Ενισχυμένο (4+)

Δίκτυο «ανοιχτή πόλη» - Δίκτυο οικισμών – Έδρα δήμου

Επίπεδο 4ο η 5ο Ενισχυμένο (4 και 5+)

Δίκτυο «ανοιχτή πόλη» των οικισμών με ένα τουλάχιστον κέντρο παραγωγικής απασχόλησης ή

τουριστικό κέντρο

Οι οικισμοί ή οικιστικά συγκροτήματα αυτού του δικτύου αποτελούν τα οικιστικά κέντρα ενοτήτων

που περιλαμβάνουν ομάδες γειτονικών οικισμών που διακρίνονται σε:

Α. Πυρήνες βάσης για Α' Κατοικία τους οποίους αποτελούν οι:

Πολεοδομική ενότητα – γειτονιά και ταυτίζεται με τις γειτονιές εντός των οικισμών

Πολεοδομική ενότητα – συνοικία που ταυτίζεται με τον οικισμό. (ο οικισμός μπορεί να έχει

μία μόνο γειτονιά και τότε η συνοικία ταυτίζεται με τη γειτονιά.)

Στους πυρήνες αυτούς προβλέπονται:

Κοινόχρηστοι χώροι πρασίνου και συνάθροισης (πλατεία) (Κ.Χ.)

Κοινόχρηστοι χώροι αθλητισμού (Κ.Χ.)

Παιδότοποι (Κ.Χ.)

Χώροι στάθμευσης εκτός οδού (Κ.Χ.)

Καταστήματα καθημερινής εξυπηρέτησης / τοπικό κέντρο



Παιδικός σταθμός (ανάλογα με την επάρκεια πληθυσμού) η άλλες κοινωφελείς χρήσεις.

(κοινωφελείς χρήσεις)

ΚΑΠΗ (ανάλογα με την επάρκεια πληθυσμού) (κοινωφελείς χρήσεις)

Νεκροταφείο (Κ.Χ.)

Β. Πυρήνες κέντρα οικιστικής ενότητας

Η οικιστική ενότητα κατοικίας ταυτίζεται με περισσότερες από μια πολεοδομικές ενότητες -

συνοικίες κατά συνέπεια με περισσότερους από έναν οικισμούς στους οποίους προβλέπονται οι

παρακάτω λειτουργίες πλην της κατοικίας:

Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση (κοινωφελείς χρήσεις)

Νηπιαγωγείο (κοινωφελείς χρήσεις)

Παιδικός σταθμός (ανάλογα με την επάρκεια πληθυσμού) (κοινωφελείς χρήσεις)

Χώρος υγείας (κοινωφελείς χρήσεις)

ΚΑΠΗ σταθμός (ανάλογα με την επάρκεια πληθυσμού) (κοινωφελείς χρήσεις)

Χώρος ειδικών χρήσεων (απορρίμματα κλπ) (κοινωφελείς χρήσεις)

Αθλητισμός (κοινωφελείς χρήσεις)

Στις παραλιακές οικιστικές ενότητες του δήμου με τουριστική ανάπτυξη προβλέπονται επιπλέον:

Τουριστικές υποδομές αμιγείς ή μεικτές για εξυπηρέτηση (κοινωφελείς χρήσεις)

Μουσεία ειδικά (κοινωφελείς χρήσεις)

Ειδικοί χώροι πρασίνου - αναψυχής (Κ.Χ.)

Χώροι στάθμευσης (Κ.Χ.)

Γ. Πυρήνες «κέντρα» της χωρικής ενότητας

Το «κέντρο» ταυτίζεται με την έδρα του δήμου και λειτουργεί συμπληρωματικά με το κέντρο

υπερκείμενου βαθμού από το οποίο εξαρτάται διοικητικά δηλ το Ρέθυμνο.

Προβλέπονται:

Διοίκηση (Δημοτική) (κοινωφελείς χώροι)

Διοίκηση (Διαδημοτική) (κοινωφελείς χώροι)

Μέση Εκπαίδευση (κοινωφελείς χώροι)

Ανώτερη εκπαίδευση / ειδική εκπαίδευση (κοινωφελείς χώροι)

Πολιτιστικές λειτουργίες (κεντρικές) (κοινωφελείς χώροι)

Υγεία (κοινωφελείς χώροι)

Αθλητισμός (πυρήνας για όλους) (κοινωφελείς χώροι)



Π.1.5. ΑΝΑΔΡΑΣΗ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΟ – ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΟ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟ

Όπως προκύπτει από την ανάλυση και τις τάσεις στην ευρύτερη περιοχή του Δήμου Ανωγείων:

Η περιοχή ανήκει στην "ορεινή ζώνη" με κριτήριο τους δείκτες του "Ευρωχωροταξικού"

οπότε επηρεάζεται από τις σχετικές δραστηριότητες και ρυθμίσεις.

Η δημογραφική εικόνα των οικισμών του δήμου, επιβεβαιώνει την ύπαρξη μιας καθαρά

Κτηνοτροφικής - αγροτικής παραγωγικής βάσης και κοινωνικής σύνθεσης με σημαντικές

στερήσεις σε ολόκληρο το δήμο.

Σε ότι αφορά τον παραγωγικό προσανατολισμό, παρατηρείται εξειδίκευση και εξάρτηση

από τον πρωτογενή τομέα, κύρια δε από την παραδοσιακή κτηνοτροφία. Οι άλλοι δύο

παραγωγικοί τομείς βρίσκονται σε ατελή ανάπτυξη και κατά συνέπεια εμφανίζουν

περιορισμένη βαρύτητα

Σε σχέση με τους τουριστικούς πόρους (φυσικό περιβάλλον, ιστορικοί και πολιτιστικοί

πόροι, ανθρωπογενές περιβάλλον – παραδοσιακοί οικισμοί, ηθογραφικός πλούτος),

βεβαιώνεται η ύπαρξη σημαντικού αποθέματος, σε όλα τα επιμέρους στοιχεία και με

εξαιρετικά υψηλή συγκέντρωση, το οποίο συνιστά την πρωτογενή τουριστική προσφορά.

Οι τουριστικές υποδομές (δίκτυο καταλυμάτων, χώροι εστίασης κ.λπ.), χαρακτηρίζονται

ανεπαρκείς τόσο από απόψεως μεγέθους και ποιότητας όσο κυρίως από την διασύνδεση

τους με ένα βιώσιμο τουριστικό προϊόν.

Σε ότι αφορά γενικότερα τις τεχνικές και κοινωνικές υποδομές, καταγράφεται μία

διαπιστωμένη ανεπάρκεια – έλλειμμα και προβάλλεται ως επιτακτική η ολοκλήρωση των

δικτύων αστικής υποδομής και κοινωνικών υπηρεσιών.

Εξαρτάται από το πολεοδομικό συγκρότημα Γαζίου – Ηρακλείου κύρια και δευτερευόντως

από το Ρέθυμνο.

Η περιοχή του δήμου Ανωγείων στο σύνολο της μπορεί να χαρακτηριστεί ως "περιοχή

εφεδρείας για την βόρεια και κεντρική Κρήτη σε ότι αφορά τους ανέγγιχτους φυσικούς

πόρους και θεωρούμε ότι θα λειτουργήσει «προαστιακά», σαν μελλοντικός χώρος

ποιοτικών δραστηριοτήτων κατοικίας και αναψυχής.

Λόγω της Φήμης και του φυσικού - πολιτιστικού υπόβαθρου της η περιοχή έχει τις

προϋποθέσεις για την προσφορά ενός εξαιρετικά ανταγωνιστικού αγροτουριστικού

προϊόντος σε επίπεδο Κρήτης.

Στα πλαίσια αυτά η περιοχή του δήμου Ανωγείων παρά την σχετική γεωγραφική απομόνωση

θεωρούμε ότι θα λειτουργήσει σαν μελλοντικός χώρος ανάπτυξης σημαντικών δραστηριοτήτων

τουρισμού, αναψυχής με ανάλογη οικιστική ανάπτυξη Β και παραθεριστικής κατοικίας και γι αυτό

το λόγο η διασφάλιση και διατήρηση των ποιοτικών χαρακτηριστικών των φυσικών πόρων

κρίνεται σαν προτεραιότητα.



Κατά συνέπεια η επαλήθευση των παραπάνω θα έχει ως αποτέλεσμα την επιπλέον αύξηση του

πληθυσμού του Δήμου και την εισροή νέων νοικοκυριών λόγω των θέσεων εργασίας που θα

προέλθουν και από τις επενδύσεις στον τουρισμό και του ρόλου που θα έχει ο δήμος σαν

οικιστικός υποδοχέας. Η αναμενόμενη αύξηση πληθυσμού δημιουργεί στεγαστικές ανάγκες και

ανάγκες για υποδομές που πρέπει να προβλεφθούν από το παρόν ΓΠΣ και θα επιδιωχθεί να

εκτονωθούν τόσο στους υφιστάμενους οικισμούς όσο και σε οργανωμένες ζώνες παραθεριστικής

και Β΄ κατοικίας. Οι βασικοί άξονες προτάσεων για την ανάπτυξη του τουρισμού, είναι:

Δημιουργία προϋποθέσεων ανάπτυξης των εναλλακτικών μορφών τουρισμού.

Διαφύλαξη του φυσικού και ανθρωπογενούς περιβάλλοντος και των πολιτισμικών πόρων και εφαρμογή ολοκληρωμένων προγραμμάτων ανάδειξης τους.

Συμπλήρωση / ολοκλήρωση των τουριστικών, τεχνικών και κοινωνικών υποδομών, με έμφαση στην ολοκλήρωση του δικτύου αγροτουριστικών καταλυμάτων.

Χωρικός προγραμματισμός, με καταρχήν πιλοτικές δράσεις όπου καταγράφεται υψηλή συγκέντρωση πόρων.

Δημιουργία τουριστικής προσφοράς υψηλής στάθμης με χαρακτηριστικά ποιότητας και καινοτομίας

Σε μια επόμενη χωροταξική μελέτη της Κρήτης αλλά και του Ορεινού χώρου του Ψηλορείτη, θα

πρέπει να ληφθούν υπ’ όψη τα παραπάνω και να προβλεφθεί η λειτουργία της ευρύτερης

περιοχής του δήμου Ανωγείων σε μια περιοχή με ολοκληρωμένο και βιώσιμο κτηνοτροφικό -

αγροτικό – τουριστικό πρότυπο και δομημένο με σύγχρονες μορφές ανάπτυξης και χωρικής

οργάνωσης, ικανό να ανταποκριθεί στις νέες ανάγκες, συμβατές με το νέο του ρόλο και

χωροταξικό χαρακτήρα στα πλαίσια της ευρύτερης περιοχής της ορεινής και κεντρικής Κρήτης.

Συνοπτικά οι προβλέψεις των νέων σχεδιασμών θα πρέπει να ενισχύουν την περιοχή του δήμου

Ανωγείων κατά τρόπο που να μπορεί:

1. Να αναβαθμίσει το οικιστικό περιβάλλον σε συνάρτηση με την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και αναβάθμιση του αγροτικού χώρου του δήμου. Προϋπόθεση γι αυτό είναι η πρόβλεψη ότι τόσο οι υφιστάμενοι οικιστικοί υποδοχείς όσο και οι όποιες οικιστικές επεκτάσεις θα οργανωθούν κατάλληλα και θα προγραμματισθούν στα κατάλληλα μεγέθη.

2. Να ενισχύσει το ρόλο του ως αγροτουριστικό υποδοχέα με τη δημιουργία νέων αναβαθμισμένων ποιοτικά μονάδων και την ανάδειξη των φυσικών και πολιτιστικών πόρων.

3. Να αποτελέσει υποδοχέα παραθεριστικής και Β΄ κατοικίας παραθεριστών, ανωγειανής καταγωγής κυρίως.

4. Να διατηρήσει τον κτηνοτροφικό χαρακτήρα αποκρούοντας τις όποιες πιέσεις αλλοίωσης της ιστορικής φυσιογνωμίας. Αυτό σημαίνει ότι οικιστική οργάνωση των Ανωγείων κυρίως θα πρέπει να προετοιμασθεί με αναπλάσεις και κατάλληλες



ρυθμίσεις, ώστε να καταστεί ικανή να απορροφήσει ισορροπημένα τις όποιες οικιστικές πιέσεις.

Π.2. ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΩΝ ΧΡΗΣΕΩΝ ΓΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΠ.2. ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΩΝ ΧΡΗΣΕΩΝ ΓΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΔΗΜΟΥΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΔΗΜΟΥ

Για να επιτευχθεί η υλοποίησης των βασικών προτάσεων χωρικής ανάπτυξης του δήμου

Ανωγείων όπως συνοπτικά εκφράστηκαν παραπάνω θα πρέπει να εξειδικευτούν οι προτάσεις

που αναφέρονται στο Δομικό Σχέδιο Χωρικής Οργάνωσης του Δήμου σχετικά με:

Περιοχές Οικιστικής Ανάπτυξης (ΠΟΑ)

Περιοχές Παραγωγικών Δραστηριοτήτων

Περιοχές Ειδικής Προστασίας (ΠΕΠ)

Περιοχές Ελέγχου και Περιορισμού Δόμησης (ΠΕΠΔ)

Περιοχές Ιδιαίτερων Χρήσεων (ΠΙΧ).

Όλες οι ρυθμίσεις έχουν λάβει υπόψη τις θεσμοθετημένες χρήσεις γης και την αποδοχή ως

δεδομένων των υφιστάμενων βασικών τεχνικών υποδομών.

ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΟΙΚΙΣΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ (ΠΟ)

Οι περιοχές οικιστικής ανάπτυξης αναφέρονται σε δύο βασικές κατηγορίες χρήσεων. Αφενός μεν

σε οικιστικές χρήσεις και αφετέρου σε παραγωγικές δραστηριότητες και βιοτεχνικές χρήσεις.

Οικιστικές Περιοχές

Οι οικιστικές περιοχές μπορεί να αναφέρονται σε:

Περιοχές προς πολεοδόμηση (έδρα του δήμου)

Οριοθετημένους οικισμούς.

Περιοχές επεκτάσεων οικισμών.

Η δημιουργία νέων οικιστικών υποδοχέων στην ευρύτερη περιοχή του δήμου Ανωγείων εξετάζεται

στα πλαίσια των αναγκών για Β΄ και Παραθεριστική Κατοικία.

Επεκτάσεις προτείνονται αυστηρά εκεί που κρίνεται αναγκαίο.

Επισημαίνεται ότι οι προτεινόμενες περιοχές οικιστικής επέκτασης:

α) Προτείνονται στην βάση των οδηγιών της έκθεσης γεωλογικής καταλληλότητας της Α΄ φάσης

της μελέτης.

β) Γίνονται σεβαστά τα θεσμοθετημένα όρια προστασίας πολιτιστικών πόρων και οι υποδείξεις

των αρμοδίων φορέων.

γ) Τηρούνται οι προϋποθέσεις του άρθρου 29 του Ν. 2508/97.



Στη συνέχεια προσδιορίζονται ποσοτικά και αναλυτικά η επιφάνεια των προτεινόμενων

επεκτάσεων, οι επιφάνειες προς πολεοδόμηση καθώς επίσης και η ιεράρχηση του βαθμού

προτεραιότητας πολεοδόμησης.

ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΕΙΔΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ (ΠΕΠ)

Προτείνεται η οριοθέτηση Περιοχών Ειδικής Προστασίας (ΠΕΠ) σύμφωνα με τα άρθρα 4 και 5 του

Ν. 2508/97. Οι προτεινόμενες ΠΕΠ διακρίνονται σε:

ΠΕΠ (ΑΠ) δηλαδή περιοχές απόλυτης προστασίας

ΠΕΠ (ΑΠ Ι) - Περιοχές ιδιαίτερου Φυσικού Κάλλους και Αρχαιολογικού

Ιστορικού Ενδιαφέροντος.

ΠΕΠ (ΑΠ ΙΙ) - ζώνη προστασίας ρεμάτων – παρόχθιων οικοσυστημάτων

οικολογικοί διάδρομοι

ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΕΛΕΓΧΟΥ ΚΑΙ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΥ ΔΟΜΗΣΗΣ (ΠΕΠΔ)

Θεωρείται αναγκαίος ο καθορισμός Περιοχών Ελέγχου και Περιορισμού Δόμησης (ΠΕΠΔ) σε

ευαίσθητες περιοχές στην ευρύτερη περιοχή του Δήμου.

Οι περιοχές ΠΕΠΔ διακρίνονται σε:

ΠΕΠΔ (Τ) - περιοχή τουρισμού – αναψυχής

ΠΕΠΔ (Ι) - γεωργική γη που γειτνιάζει με τις ημιαστικές οικιστικές

περιοχές που διαθέτουν πολεοδομικό σχέδιο.

ΠΕΠΔ (ΙΙ) - γεωργική γη

ΠΕΠΔ (ΙΙΙ) - γεωργική η και χορτολιβαδική γη με παραδοσιακής

μορφής αγροτοκτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις.

ΠΕΠΔ (ΙV) - Περιοχή εκτατικών κτηνοτροφικών δραστηριοτήτων.

ΠΕΠΔ (V) - Περιοχή εντατικών κτηνοτροφικών δραστηριοτήτων.

ΠΕΠΔ (VI) - Περιοχή επιχειρηματικών δραστηριοτήτων – επιχειρηματικό

Πάρκο.

ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΙΔΙΑΙΤΕΡΩΝ ΧΡΗΣΕΩΝ (ΠΙΧ)

Πρόκειται για τρεις κατηγορίες περιοχών:

ΠΙΧ Ι: - Εγκατάσταση Βιολογικού Καθαρισμού Λυμάτων

ΠΙΧ ΙΙ: - Χώρος Εναπόθεσης και Διαλογής Μπάζων.

ΠΙΧ ΙΙΙ: - Νεκροταφεία.

ΠΙΧ ΙΙΙ: - Χώρος επεξεργασία κτηνοτροφικών αποβλήτων.



Στις περιοχές αυτές απαγορεύεται κάθε άλλη χρήση, πέραν αυτής για την οποία θεσμοθετούνται.

Όλες οι προτεινόμενες ρυθμίσεις έχουν σαν βάση τις ήδη θεσμοθετημένες χρήσεις γης

(εγκεκριμένα η υπό έγκριση σχέδια πόλεων, οριοθετήσεις οικισμών, κηρυγμένοι αρχαιολογικοί

χώροι, δασικές και αναδασωτέες εκτάσεις, περιοχή δικτύου Natura 2000 κλπ) και την αποδοχή

σαν δεδομένων των υφιστάμενων βασικών τεχνικών υποδομών όπως είναι το κύριο επαρχιακό

δίκτυο, τις γραμμές μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας, κ.λπ.

Οι προτεινόμενες περιοχές ρυθμίσεων και ο καθορισμός χρήσεων σε αυτές αναλύονται στην

συνέχεια.

Π.2.1. ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΟΙΚΙΣΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

Οι περιοχές οικιστικής ανάπτυξης αναφέρονται σε δύο βασικές κατηγορίες χρήσεων. Αφενός μεν

σε οικιστικές χρήσεις και αφετέρου σε παραγωγικές δραστηριότητες και βιοτεχνικές χρήσεις.

Οικιστικές Περιοχές

Οι οικιστικές περιοχές του δήμου Ανωγείων αναφέρονται σε:

- Περιοχές προς πολεοδόμηση (έδρα του δήμου)

- Οικισμό Σισάρχων

Η δημιουργία νέων οικιστικών υποδοχέων εξετάζεται στα πλαίσια των αναγκών για Β΄ και

Παραθεριστική Κατοικία.

Επεκτάσεις προτείνονται αυστηρά εκεί που κρίνεται αναγκαίο. Επισημαίνεται ότι οι προτεινόμενες

περιοχές οικιστικής επέκτασης:

α - Προτείνονται στην βάση των οδηγιών της έκθεσης γεωλογικής καταλληλότητας της Α΄ φάσης

της μελέτης.

β - Γίνονται σεβαστά τα θεσμοθετημένα όρια προστασίας πολιτιστικών πόρων και οι υποδείξεις

των αρμοδίων φορέων.

γ - Τηρούνται οι προϋποθέσεις του άρθρου 29 του Ν. 2508/97.

Περιοχές Οικιστικής Ανάπτυξης προς Πολεοδόμηση

Οι προτεινόμενες περιοχές προς πολεοδόμηση του δήμου Ανωγείων διακρίνονται κύρια σε

Επεκτάσεις του Σχεδίου Πόλης της έδρας του δήμου και περιοχές οργανωμένης δόμησης

(ΠΕΡΠΟ) για παραθεριστική και Β κατοικία, που χωροθετούνται η μία νότια των Ανωγείων στην

θέση Στεφάνα και η δεύτερη νότια του οικισμού Σισάρχων.

Στη συνέχεια προσδιορίζονται ποσοτικά και αναλυτικά η επιφάνεια των προτεινόμενων

επεκτάσεων, οι επιφάνειες προς πολεοδόμηση καθώς επίσης και η ιεράρχηση του βαθμού

προτεραιότητας πολεοδόμησης.



Π.2.1.1 - Οικιστικές Περιοχές

Στις περιοχές επέκτασης και έως ότου θεσμοθετηθεί η πολεοδομική τους μελέτη, προτείνεται να

ισχύει κατά περίπτωση η χρήση που θα ισχύσει και μετά την πολεοδόμηση τους, με τις

διαφοροποιήσεις του σχετικού ΠΔ 23-2-87 (ΦΕΚ/166/Δ/6-3-87).

Η πολεοδόμηση προτείνεται να γίνει με βάση τις διατάξεις των άρθρων 19 (παρ. 4), 20 και 21 του

Ν. 2508/97, με την υποχρέωση εισφοράς σε γη και χρήμα, κατόπιν απόφασης του Δημοτικού

Συμβουλίου.

Περιοχές προτεραιότητας πολεοδόμησης: άμεση ανάθεση πολεοδόμησης, αμέσως μετά την

θεσμοθέτηση της παρούσας μελέτης.

Αφορά στην άμεση ανάθεση Μελέτης Πολεοδόμησης του συνόλου του οικισμού των Ανωγείων

(της προτεινόμενης επέκτασης και αναθεώρησης της υφιστάμενης πολεοδομικής μελέτης).

Πίνακας οργάνωσης των οικισμών του Δήμου σε Πολεοδομικές και Οικιστικές Ενότητες

Α/Α Οικιστική ενότητα Πολεοδομική ενότητα Οικισμός

Ιεράρχηση οικισμού (επίπεδο) (*)

1 Ανωγείων

Ανωγείων Ανώγεια 4ο ενισχυμένο

Σισάρχων Σίσαρχα

(*) Στα Σίσαρχα που δεν αναφέρεται βαθμός ιεράρχησης πρόκειται για απλό οικισμό / συνοικισμό

Οι Ενότητες, η διαβάθμιση των οικιστικών κέντρων και ο αντίστοιχος διοικητικός και κοινωνικός

εξοπλισμός για τη περιοχή μελέτης προβλέπεται ως εξής.

- Ενότητες / κέντρα 4ου ενισχυμένου επιπέδου, που είναι ο Καποδιστριακός Δήμος και οι

οικισμοί - έδρες τους: Τα κέντρα αυτά προβλέπεται να έχουν, γυμνάσιο, λύκειο,

περιφερειακό ιατρείο, βιβλιοθήκη - κέντρο νεότητας, αίθουσα πολλαπλών χρήσεων,

ταχυδρομείο - τηλεφωνείο - τηλεγραφείο, δημοτικές υπηρεσίες, αστυνομικό τμήμα,

πυροσβεστική υπηρεσία, Γραφεία ύδρευσης, ΔΕΗ και Τραπεζών.

- Υποενότητα / οικιστικός Σίσαρχα

ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΩΝΠΑΡΕΜΒΑΣΕΩΝ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗΣ ΑΣΤΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΑΝΑ ΟΙΚΙΣΜΟ

ΟΙΚΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

ΟΙΚΙΣΜΟΣ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣΑνώγεια Έλλειμμα χωρητικότητας.

Ασυμβατότητα χρήσεων εντός του πυκνοδομημένου οικιστικού κέντρου.

όχι λειτουργικός πολεοδομικός ιστός ανάλογος της σημασίας του

Ανάγκη επεκτάσεων επί πλέον του υφιστάμενου σχεδίου Πόλης.

Επίσπευση των διαδικασιών δημιουργίας κοινόχρηστων χώρων και τεχνικών υποδομών.

Ειδική μελέτη ανάπλασης πυρήνων



οικισμού.

Έλλειψη κοινόχρηστων χώρων

Έλλειψη χώρων στάθμευσης.

παραδοσιακού συνεκτικού τμήματος οικισμού, ρυθμίσεις προστασίας περιαστικής γης, μέριμνα για κοινόχρηστους χώρους και αναγκαίες κυκλοφοριακές ρυθμίσεις.

Σίσαρχα Μερική εγκατάλειψη οικισμού.Ειδική μελέτη ανάπλασης παραδοσιακού συνεκτικού τμήματος οικισμού, ρυθμίσεις προστασίας περιαστικής γης,

Π.2.1.2. - Οικιστική Οργάνωση: Τυχόν απαιτούμενες επεκτάσεις, νέοι οικιστικοί υποδοχείς (κύριας και παραθεριστικής κατοικίας)

Οι αναγκαίες επεκτάσεις στους οικισμούς του Δήμου Ανωγείων προκύπτουν από την εκτίμηση της

χωρητικότητάς των σε σχέση με τον πληθυσμό αιχμής όπως υπολογίστηκε στο κεφ. Π.1.2.3.

Ακολουθεί ο πίνακας Π.2.2.1. στον οποίο υπολογίζεται η χωρητικότητα των οικισμών σύμφωνα με

την απόφαση Υπουργού ΠΕΧΩΔΕ 10788/2004 ΦΕΚ 285 Δ' της 5/3/2004, υπόμνημα με τις

παραδοχές και ο πίνακας Π.2.2.2. με τα ποσοστά χρήσεων των κτιρίων στους οικισμούς του

Δήμου Ανωγείων (στοιχεία από την απογραφή οικοδομών ΕΣΥΕ 2000).

ΟΙΚΙΣΜΟΙ ΜΕ ΕΛΛΕΙΜΜΑ ΧΩΡΗΤΙΚΟΤΗΤΑΣ

Από τον παρακάτω πίνακα Π.2.2.1. προκύπτει ότι ο οικισμός στον οποίο η χωρητικότητα δεν

επαρκεί για τον πληθυσμό αιχμής 2021 (παρουσιάζεται αρνητική χωρητικότητα) είναι τα Ανώγεια.

Η αναγκαία επιφάνεια επέκτασης προκύπτει από την διαίρεση του ελλείμματος χωρητικότητας με

την πυκνότητα της επέκτασης (κάτ. στρέμμα). Η πυκνότητα αυτή εκτιμάται σε 29,41 κάτ./Ηα ή

2,914 κατ. /στρ. με τις εξής παραδοχές:

μέσος Σ.Δ. (σ) = 0,55, k = 35, u = 5, συντελεστής κορεσμού λ = 0,40, β = 50%.

ΟΙΚΙΣΜΟΣ ΕΛΛΕΙΜΜΑ ΠΥΚΝΟΤΗΤΑΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΕΠΕΚΤΑΣΗ

ΧΩΡΗΤΙΚ. ΚΑΤ./ΣΤΡ. ΣΤΡΕΜΜΑΤΑ

ΑΝΩΓΕΙΑ -794 2,667 297,75



ΜΕΛΕΤΗ: ΓΕΝΙΚΟ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ (Γ.Π.Σ.) ΔΗΜΟΥ ΑΝΩΓΕΙΩΝΝΟΜΟΣ: ΡΕΘΥΜΝΗΣΟΙΚΙΣΜΟΙ: ΔΗΜΟΣ ΑΝΩΓΕΙΩΝΕΠΙΠΕΔΟ ΑΝΑΦΟΡΑΣ: ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑΠΙΝΑΚΑΣ Π.2.2.1. ΧΩΡΗΤΙΚΟΤΗΤΑ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΩΝ ΕΝΟΤΗΤΩΝ ΣΕ ΚΑΤΟΙΚΟΥΣ

ΧΡΟΝΙΚΟΣ ΟΡΙΖΟΝΤΑΣ: 2021

Α/ΑΔΗΜΟΤΙΚΟ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑ /

ΧΡΗΣΗ

ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ

ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ ΕΚΤΑΣΗ

ΜΕΣΟΣ Σ.Δ.

ΣΤΑΘΕΡΟΤΥΠΟ-

ΣΤΑΘΕΡΟΤΥΠΟ

ΘΕΩΡΗΤΙΚΗ

ΒΑΘΜΟΣ

ΕΚΤΙΜ.%

ΚΑΘΑΡΟ Ε ΓΙΑ

ΣΥΝΟΛΙΙΚΗ

ΜΙΚΤΗ ΠΥΚΝΟ- ΑΠΟΜΕΝ.

ΠΡΑΓΜ ΑΙΧΜΗΣ ΠΟΛΕΟ ΠΟΛΕΟ- ΩΦΕΛΙΜ. ΓΗΣ ΓΙΑ ΠΥΚΝΟΤ. ΚΟΡΕ ΓΙΑ Κ.Χ. ΚΑΤΟΙΚΙΑ ΧΩΡΗΤΙΚ. ΤΗΤΑ ΧΩΡΗΤΙΚ.

ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ /

ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΗΣ

ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΗΣ

ΔΟΜΙΚΗΣ

ΔΟΜΙΚΗΣ

ΕΠΙΦΑ-ΝΕΙΑΣ

ΚΟΙΝΩΝΙ-ΚΗ

ΠΟΛΕΟΔΟ. ΣΜΟΥ

+ ΆΛΛΕΣ

Κ.Φ.-ΓΡΑΦΕΙΑ ΠΟΛΕΟ-

ΚΟΡΕ-ΣΜΟΥ

ΚΑΤΑ ΠΟΛ.

ΟΙΚΙΣΜΟΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣΕΝΟΤΗΤΑΣ

ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ ΤΕΧΝΙΚΗ

ΜΙΚΗΣ ΕΝΟΤ. ΧΡΗΣΕΙΣ

ΚΑΤΑΣΤΗ-ΜΑΤΑ

ΔΟΜΙΚΗΣ ΕΝΟΤ. ΟΙΚΙΣΜΟΥ ΕΝΟΤΗΤΑ

2001(ΚΑΤ. 2021) (ΗΑ)

(βλ.πίνακα)

(Μ2 / ΚΑΤ.)

ΥΠΟΔΟΜΗ (ΚΑΤ/ΗΑ)

/ΟΙΚΙΣΜΟ

ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑ (ΚΑΤ.) κατ./Ηα. 2007

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

p ε σ k u d λ βΕ-ε*(1-β) c=Ε*d*λ = c / ε c' = c - p


Δ.Δ. Ανωγείων 2.507 4.165 Ανώγεια, τα Γ.Κ. 2.454 4.020 59,150 0,70 35 5 181,82 0,50 40% 35,490 3.226 54,55 -794 Σίσαρχα, τα Γ.Κ. 53 144

ΧΩΡΗΤΙΚΟΤΗΤΑ ΕΠΕΚΤΑΣΕΩΝ ΑΝΑ Ηα .

1,000 0,50 35 5 133,33 0,40 50% 0,500 27 26,67 27



ΠΗΓΕΣ: Αναλυτική περιγραφή του τρόπου σύνταξης του πίνακα στα σταθερότυπα μελετών Γ.Π.Σ. και Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π. απόφαση Υπουργού ΠΕΧΩΔΕ 10788/2004 ΦΕΚ 285 Δ' της 5/3/2004

Παραδοχές:

Ως πληθυσμός του οικισμού λαμβάνεται ο πληθυσμός αιχμής (βλ. σχετικό πίνακα) που προκύπτει από τον αριθμό των κατοικιών του 2021 Χ αρ. ατόμων / κατοικία σύν το 1/2 των τουριστικών κλινών. Εκτιμάται ότι το εμβαδόν ανά τουριστική κλίνη (16-20 μ2) αντιστοιχεί στο 1/2 του εμβαδού ανά κάτοικο παραθεριστικής κατοικίας (35 μ2).

Για τα Ανώγεια υπάρχει εγκεκριμένο ΓΠΣ και εκπονείται πολεοδομική μελέτη σε έκταση 591,5 στρ.

σ = 0,50 για τις περιοχές εντός ορίων οικισμών στα συνεκτικά ή μη καθορισμένα τμήματα (εκτίμηση πραγματοποιημένου Σ.Δ.)Για τα Ανώγεια εκτιμάται σε 0,70.(0,8 για την πυκνοδομημένη και 0,6 για την αραιοδομημένη περιοχή).

k = 35 μ2 για Γενική ή Παραθεριστική Κατοικία

u = 5 μ2 / άτομο

λ = 0,50 λόγω πυκνής δόμησης.

στήλη 8: το συνολικό ποσοστό άλλων χρήσεων και κοινωφελών - κοινοχρήστων χώρων εκτιμάται σε 40% της έκτασης εντός ορίων πολεοδομικής μελέτης (30% Κ.Χ.-10% άλλες χρήσεις)

Το ποσοστό αυτό περιλαμβάνει κοινόχρηστους χώρους (περίπου 20 - 30%) και τις άλλες χρήσεις κτιρίων (10 - 26%, Μ.Ο. Δήμου 21,34%, βλέπε παρακάτω πίνακα).

Ε = (στήλη 9) Εκτιμάται ότι οι οικοδομήσιμοι χώροι κατοικίας (μόνιμηςκαι παραθεριστικής) και ξενοδοχείων καταλαμβάνουν το υπόλοιπο 60% της έκτασης της πολεοδ. μελέτης

ΟΙΚΙΣΜΟΙ ΜΕ ΕΛΛΕΙΜΜΑ ΧΩΡΗΤΙΚΟΤΗΤΑΣΑπό τον παραπάνω πίνακα προκύπτει ότι στον οικισμό των Ανωγείων η χωρητικότητα δεν επαρκεί για τον πληθυσμό αιχμής 2021 (παρουσιάζεται αρνητική χωρητικότητα - 794 κάτοικοι).

Η έκταση της αναγκαίας επέκτασης των Ανωγείων προκύπτει από το έλλειμμα χωρητικότητας (στήλη 12) δια της πυκνότητας κορεσμού των επεκτάσεων (στήλη 11), δηλ. αναγκαία επέκταση = 794 / 26,67 = 29,775 Ηα ή 297,75 στρέμματα.



Πίνακας 2 ΕΣΥΕ: Κτίρια κατά αποκλειστική χρήση και αριθμός των κανονικών κατοικιών τους.Σύνολο Ελλάδος, μεγάλες γεωγραφικές περιοχές, περιφέρειες, γεωγραφικά διαμερίσματα, νομοί, δήμοι/ κοινότητες, δημοτικά/ κοινοτικά διαμερίσματα και περιοχές (αστικές, αγροτικές)Απογραφή οικοδομών - κτιρίων της 1ης Δεκεμβρίου 2000 Σύνολο Ελλάδος, μεγάλες γεωγραφικές περιοχές, περιφέρειες, γεωγραφικά διαμερίσματα, νομοί, δήμοι/ κοινότητες, δημοτικά / κοινοτικά διαμερίσματα και οικισμοί

Αποκλειστική χρήση κτιρίων

Σύνο

λο κ

τιρί

ων

Σύνο

λο

κτιρ

ίων

αποκ

λεισ

τική

ς χρ

ήσης

Κατ

οικί

ες

Εκκλ

ησίε

ς - Μ

ονασ

τήρι

α

Ξενο

δοχε

ία

Εργο

στάσ

ια -

Εργα

στήρ

ια

Σχολ

ικά

κτίρ

ια

Κατ

αστή

ματα

- Γρ

αφεί

α

Σταθ

μοί

αυ

τοκι

νήτω

ν (π

αρκι

νγκ)

Νοσ

οκομ

εία,

Κλι

νικέ

ς κλ

π.

Άλλ

ες χ

ρήσε

ις

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

Δήμος Ανωγείων 1.141 1.012 830 19 8 3 6 26 0 2 118

Ανώγεια,τα 1.092 969 806 17 7 3 5 25 0 2 104

Σίσαρχα,τα 49 43 24 2 1 0 1 1 0 0 14

ΠΟΣΟΣΤΑ ΚΤΙΡΙΩΝ ΚΑΤΆ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΧΡΗΣΗ

ΔΗΜΟΙ

Δήμος Ανωγείων 100,0% 82,0% 1,9% 0,8% 0,3% 0,6% 2,6% 0,0% 0,2% 11,7%

Ανώγεια,τα 100,0% 83,2% 1,8% 0,7% 0,3% 0,5% 2,6% 0,0% 0,2% 10,7%

Σίσαρχα,τα 100,0% 55,8% 4,7% 2,3% 0,0% 2,3% 2,3% 0,0% 0,0% 32,6%

Π.2.2. ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΕΙΔΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ (ΠΕΠ)

Π.2.2.1 - Πολιτιστικό Απόθεμα

Σύμφωνα και με την ιστορική εξέλιξη του Δήμου το πολιτιστικό απόθεμα της περιοχής είναι

ιδιαίτερα ενδιαφέρον και διάσπαρτο σ' όλη την έκταση της.

Η ευρύτερη περιοχή του δήμου Ανωγείων φιλοξενεί ιδιαίτερης αξίας και εξαιρετικού

ενδιαφέροντος ιστορικά στοιχεία με διαχρονικότητα που καλύπτει ίχνη ανθρωπίνων

εγκαταστάσεων και παρουσίας από την Μινωική περίοδο έως και σήμερα. Η συνεχής παρουσία

ανθρώπου οφείλεται στον πλούτο της φύσης της περιοχής και κυρίως των πόρων του ορεινού

χώρου που έως και σήμερα αποτελούν την βάση της τοπικής οικονομίας.



Η ανθρώπινη παρουσία και εγκατάσταση ανθρώπων κατά τη Μινωική περίοδο τεκμηριώνεται

από τα ευρήματα στο Ιδαίον Άντρο και στην Ζώμινθο.

Στα Aνώγεια επιβιώνουν χαρακτηριστικά με πανάρχαιες ρίζες, τόσο σε επίπεδο γλωσσολογικό

όσο και σε αυτό της κοινωνικής συμπεριφοράς.

O κτηνοτροφικός χαρακτήρας της Aνωγειανής κοινωνίας σε συνδυασμό με τις χειροτεχνικές-

βιοτεχνικές δραστηριότητες που στηρίζονται στην κτηνοτροφία απετέλεσαν το πλαίσιο της

διατήρησης αυτών των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών.

Παρά το γεγονός ότι οι μεγάλες Μινωικές πόλεις βρίσκονται σχεδόν πάντα σε στενή επαφή με

την θάλασσα, μέσα από τις ανασκαφικές και επιστημονικές έρευνες των τελευταίων χρόνων

αναδεικνύεται ή άρρηκτη σχέση των μεγάλων Μινωικών κέντρων με την ορεινή ενδοχώρα και

ειδικά τον Ψηλορείτη.

Σήμερα πλέον είναι αποδεδειγμένο ότι η κάθε μινωική πόλη διέθετε ένα ορεινό παραγωγικό

κέντρο ζωτικής σημασίας για την προμήθεια σημαντικών πρώτων υλών όπως το μαλλί, το μέλι,

κ.λπ. Οι ανασκαφές στην Μινωική εγκατάσταση της Ζωμίνθου, αποδεικνύουν τη σημασία των

κρητικών βουνών στην διαμόρφωση του Μινωικού πολιτισμού. Παράλληλα τα αναρίθμητα

αρχαιολογικά ευρήματα σε όλα σχεδόν τα σπήλαια των βουνών του νησιού, αποδεικνύουν το

σημαντικό λατρευτικό τους ρόλο και τη θέση που κατείχαν στην Μινωική θρησκεία.

Επισημαίνεται, ότι στις ζώνες που παραπάνω μνημονεύονται και που έχει γίνει αρχαιολογική

έρευνα, δεν διαπιστώνεται η ύπαρξη απλώς λατρευτικών ή ταφικών ευρημάτων, αλλά και

καταλυμάτων με παραγωγική υποδομή, όπως είναι ο χώρος της Ζωμίνθου.

Τούτο σημαίνει ότι η περιοχή αυτή του Ψηλορείτη κατά την αρχαιότητα είχε οικονομικό

ενδιαφέρον, όχι βέβαια τόσο για την ξυλεία, που θα μπορούσε να εξασφαλίσει με δυσχερείς,

όμως, όρους μεταφοράς της, όσο για την κτηνοτροφική του σημασία.



Π.2.2.1.1. - Ιστορικοί Τόποι - Βυζαντινά και Μεταβυζαντινά Μνημεία

Για την προστασία των σημαντικών εγκαταστάσεων και στοιχείων από την υστερομινωική έως

και την ρωμαϊκή περίοδο στην ευρύτερη περιοχή των Ανωγείων υπάρχουν χαρακτηρισμένες

δύο αρχαιολογικές ζώνες της Ζωμίνθου και του Ιδαίου Άντρου

Γενικά για τις υπόλοιπες περιοχές ισχύουν οι προβλέψεις για έλεγχο στις εκτός σχεδίου

περιοχές.

Σαν σημαντικότεροι Ιστορικοί τόποι στην ευρύτερη περιοχή με παράλληλο αρχαιολογικό

ενδιαφέρον, κρίνονται το Ιδαίον Άντρο και η Ζώμινθος.

Πέρα από τους δύο αυτούς σημαντικούς αρχαιολογικούς χώρους του δήμου στην ευρύτερη

περιοχή των Ανωγείων υπάρχει και ένας σημαντικός αριθμός εκκλησιών .

Εξαιτίας της μακροχρόνιας θρησκευτικής παράδοσης του τόπου ακόμα και σήμερα συνεχίζεται

η παράδοση της αφιέρωσης – οικοδόμησης ναών και εξωκλησιών που αναδεικνύουν τη βαθιά

πίστη των κατοίκων, που αψηφώντας τις δύσκολες συνθήκες πρόσβασης στο βουνό, έκτισαν

χώρους ιερούς, σεμνούς και λιτούς όπως ταίριαζε στον τρόπο ζωής τους.

Τα σπουδαιότερα από αυτά είναι:

Αγία Μαρίνα στη θέση Ζώμινθος,

Άγιος Φανούριος στα Πετραδολάκια,

Άγιος Μάμας στη Μύθια,

Ανάληψη Χριστού στη Νίδα,

Άγιος Γεώργιος ο εθελοντής στην Ξερολίμνη,

Προφήτης Ηλίας στο Κορίτσι,

Άγιος Αριστείδης στο Κορίτσι.

Π.2.2.1.2. - Αξιόλογα Αρχιτεκτονικά Σύνολα - στοιχεία πολιτιστικού – αρχιτεκτονικού - ιστορικού περιβάλλοντος περιοχής

Ένα από τα σημαντικότερα αρχιτεκτονικά σύνολα της κρητικής υπαίθρου που σχετίζεται με την

παραδοσιακή παραγωγική διαδικασία είναι τα Μητάτα του Ψηλορείτη, διάσπαρτα στην ευρύτερη

ορεινή περιοχή του δήμου Ανωγείων και που παρουσιάζουν μεγάλη συγκέντρωση στο

Οροπέδιο της Νίδας.

Το σύνολο των Μητάτων της Νίδας είναι κηρυγμένα διατηρητέα μνημεία.

Είναι συγκεντρωμένα συνήθως κατά ομάδες οικογενειών σε αρκετή απόσταση μεταξύ τους.

Πολλές φορές αποτελούν συγκροτήματα με άλλους βοηθητικούς χώρους κτίσματα και η

κατασκευή τους φαίνεται να είναι αποτέλεσμα μιας πανάρχαιας κατασκευαστικής παράδοσης.



Οι κατασκευές αυτές προσαρμοσμένες στις τοπικές συνθήκες ήταν και οι καταλληλότερες για να

αντέξουν στο βάρος του χιονιού που τα καλύπτει το χειμώνα.

Π.2.2.1.3. - Παραδοσιακοί Οικισμοί

Το ιστορικό κέντρο του οικισμού περιλαμβάνει το μεγαλύτερο τμήμα του Μεσοχωρίου και το

βόρειο τμήμα του Περαχωρίου και συγκεντρώνει το σύνολο σχεδόν των κεντρικών λειτουργιών.

Εντός του οικισμού δεν επισημαίνονται μνημεία και αρχαιολογικοί χώροι. Σχετικό ενδιαφέρον

παρουσιάζει η εκκλησία της Παναγίας, το νότιο τμήμα της οποίας έχει τοιχογραφίες του 12ου

αιώνα.

Μέσα στον οικισμό σώζονται ακόμα περίπου δέκα κτίρια της προπολεμικής περιόδου, τα οποία

είναι σε κακή κατάσταση. Αξιόλογα κρίνονται όχι τόσο από την άποψη της αρχιτεκτονικής όσο

για λόγους ιστορικούς.

Ενδιαφέρον επίσης είναι το συγκρότημα των κατοικιών (Πυρήνων) στο Μετόχι, τα οποία

κτίστηκαν μετά τον πόλεμο από το τέως Υπουργείο Ανοικοδόμησης για την στέγαση των

κατοίκων του καταστραφέντος οικισμού.

Συνολικά τόσο στον οικισμό των Ανωγείων όσο και στα Σίσαρχα, παρά το ενδιαφέρον που

παρουσιάζει η δομή του συνεκτικού τμήματος και των δύο οικισμών δε σώζονται ιδιαίτερα

τμήματα επιμέρους αρχιτεκτονικών στοιχείων που θα μπορούσαν να κυρηχθούν διατηρητέα.

Π.2.2.2. - Φυσικό Περιβάλλον

Οικοσυστήματα - περιοχές ιδιαιτέρου φυσικού ενδιαφέροντος

Η ύπαρξη σημαντικών φυσικών σχηματισμών και οικολογικών θώκων αποτελεί ένα από τα

στοιχεία τα οποία σε σημαντικό βαθμό προσδιορίζουν τον σχεδιασμό του νέου Γ.Π.Σ.

- OPOΠEΔIO NIΔAΣ (1400m)

Οροπέδιο στο κέντρο περίπου του ορεινού όγκου του Ψηλορείτη. Το όνομα του προέρχεται από

την συνεκφορά των λέξεων Στην-Ίδα. Έχει σχήμα περίπου τριγωνικό με το νότιο στενότερο του

τμήμα να σχηματίζει το λεγόμενο “Πόρο της Mηλιάς” από όπου γίνεται και η πρόσβαση στις

νότιες υπόρειες του Ψηλορείτη και την περιοχή της Mεσσαράς.

Tα τελευταία χρόνια γίνεται προσπάθεια για μια συνδυασμένη ανάπτυξη εναλλακτικών μορφών

τουρισμού. Tα Mιτάτα αναστηλώθηκαν ο αρχαιολογικός χώρος του Ιδαίου Άντρου και της

Ανάληψης αναδασώνεται.

- ΨΑΚΟΦΑΡΑΓΓΟ

Ορίζεται από τις κορυφές Σκήνακα στα ανατολικά και Μαύρο Κούμο δυτικά και ουσιαστικά

πρόκειται για τον γεωλογικό σχηματισμό που αφού διασχίσει σε μορφή χειμάρρου το δάσος του

Ρούβα μετασχηματίζεται στο φαράγγι του Αγίου Νικολάου Ζαρού το σημαντικότερο φαράγγι του



Ψηλορείτη και της κεντρικής Κρήτης και πήρε το όνομα του από το ομώνυμο Βυζαντινό

εκκλησάκι στη νότια είσοδο του.

Το Ψακοφάραγγο παρά το μικρό μέγεθος του πρόκειται για ένα οικοσύστημα με πλούσια

χλωρίδα και πανίδα, χαράδρες και ενδιαφέροντες γεωλογικούς σχηματισμούς και ορθοπλαγιές

σπάνιας ομορφιάς, ιδανικό για ήπιες δραστηριότητες και αναψυχή όπως πεζοπορία, ορειβασία,

αναρρίχηση, φυσιολατρία και παρατήρηση άγριας ζωής σε ένα πραγματικά μοναδικό

περιβάλλον.

- ΔΑΣΟΣ ΤΡΥΓΙΟΔΩ – ΒΡΟΥΛΙΔΙΩΝ - ΖΩΜΙΝΘΟΥ

Σημαντικό οικοσύστημα πρινοδάσους. Καταλαμβάνει την εσωτερική κοιλάδα του ορεινού όγκου

των Ανωγείων που ορίζεται σαν συνέχεια της περιοχής Ζωμίνθου.

Τα δέντρα που το απαρτίζουν έχουν μεγάλη ηλικία, η διάμετρος του κορμού τους σε ορισμένες

περιπτώσεις ξεπερνάει το 1 μέτρο και το ύψος τους μπορεί να φθάσει τα 15 μέτρα. Φυτρώνουν

τόσο πυκνά ώστε ν’ αποτελούν καθαρή βοιοκοινωνία δάσους, με πολλά θαμνώδη είδη να

συμπληρώνουν την βλάστηση.

Στις πλαγιές περιμετρικά του δάσους υπάρχουν διάσπαρτα «μιτάτα».

- ΛΙΜΝΟΔΕΞΑΜΕΝΗ ΑΝΩΓΕΙΩΝ

Με την κατασκευή της λιμνοδεξαμενής στην περιοχή «Πάνω Αμπέλια» δημιουργούνται οι

προϋποθέσεις για πιο πυκνή παρουσία ορνιθοπανίδας στην περιοχή και την συγκρότηση ενός

σημαντικού οικολογικού θώκου στην περιοχή με σημαντικές παραμέτρους στο σχεδιασμό του

εκπονούμενου Γ.Π.Σ.

(Το νομικό καθεστώς που διέπει τις τεχνητές λίμνες που προκύπτουν από την κατασκευή

φραγμάτων είναι αυτό του νόμου: Ν.1739/87 «Διαχείριση των υδατικών πόρων και άλλες

διατάξεις»)

ΣΠΗΛΑΙΑ

Στην ορεινή περιοχή του Δήμου Ανωγείων, εκτός από το Ιδαίον Άντρο βρίσκονται σημαντικοί

γεωλογικοί σχηματισμοί οι οποίοι περιλαμβάνουν μεγάλο αριθμό ανεξερεύνητων

σπηλαιόβαραθρων.

Ειδικά στην περιοχή της Κορυφής Χαλαζοκεφάλας υπάρχει μια εκτεταμένη περιοχή με

καταβόθρες που αποτελεί ένα ενδιαφέρον πεδίο άσκησης αθλητικής σπηλαιολογικής.

Γενικά στην περιοχή αναπτύσσεται μεγάλος αριθμός Σπηλαιοβαράθρων γνωστά με το

χαρακτηρισμό Ταυκούρες η Ταύκοι και αποτελούν αντικείμενο ενδιαφέροντος σημαντικών

σπηλαιολογικών αποστολών τόσο ελληνικών όσο και ξένων. Πολλά από αυτά παραμένουν

ανεξερεύνητα. Από τα ήδη εξερευνημένα τα σημαντικότερα είναι:

- Το σπηλαιοβάραθρο Ταφκούρα.



Βρίσκεται στη θέση «Πετραδολάκκια» σε υψόμετρο 1.480 μέτρων. Εξερευνήθηκε πρόσφατα

από Γάλλους και Έλληνες σπηλαιολόγους και αποτελεί μέχρι στιγμής το μεγαλύτερο

εξερευνημένο σπηλαιοβάραθρο της Ελλάδας και ένα από τα μεγαλύτερα του κόσμου. Το βάθος

του φτάνει τα 810 μέτρα ενώ το μήκος των συνολικών διαδρομών ξεπερνά τα 5 χιλιόμετρα. Ο

μαγικός κόσμος του κρύβει ολόκληρα ποτάμια, λίμνες εκπληκτικές στοές και παραδεισένια

περάσματα.

- Το σπήλαιο στο «Κορίτσι»

Σπήλαιο με σταλαγμιτικό ενδιαφέρον, μεγάλες γαλαρίες και υπόγεια ποτάμια. Έχει βάθος 200

μέτρα και βρίσκεται στη θέση Κορίτσι (3 χλμ. αριστερά μετά τη Ζώμινθο). Είναι επισκέψιμο μέχρι

τα 25 μέτρα βάθος.

Π.2.2.3. - Γενικό Συμπέρασμα / Πιέσεις / Προστασία – Αναβάθμιση Προτάσεις.

Από τα παραπάνω συμπεραίνουμε ότι το πολιτιστικό απόθεμα αλλά και το φυσικό περιβάλλον

της περιοχής του δήμου εμφανίζει αξιοσημείωτο πλούτο, με χωρική διασπορά κυρίως στα νότια

ορεινά του δήμου και μπορεί να αποτελέσει σημαντικό στοιχείο της τοπικής ανάπτυξης.

Τόσο οι σημαντικοί πόλοι του φυσικού περιβάλλοντος του δήμου όσο και οι πολιτιστικοί πόροι

χρίζουν άμεσης προστασίας στην βάση ενός ορθολογικού σχεδιασμού που θα έχει πολλαπλές

θετικές επιπτώσεις στον σχεδιασμό της βιώσιμης ανάπτυξης του δήμου.

Για την προστασία των παραπάνω στοιχείων φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος

προτείνεται ο καθορισμός Περιοχών Ειδικής Προστασίας (ΠΕΠ) σύμφωνα με τα άρθρα 4 και 5

του Ν. 2508/97.

Οι προτεινόμενες ΠΕΠ διακρίνονται σε:

περιοχές απόλυτης προστασίας ΠΕΠ (ΑΠ), όπου γενικά δεν επιτρέπεται η ανέγερση

μόνιμων κατασκευών, και

λοιπές περιοχές προστασίας, στις οποίες οι περιορισμοί εξειδικεύονται ανάλογα με το

προστατευόμενο αντικείμενο.

Οι ΠΕΠ διακρίνονται σε:

ΠΕΠ (ΑΠ) δηλαδή περιοχές απόλυτης προστασίας

ΠΕΠ (ΑΠ Ι) - Περιοχές ιδιαίτερου Φυσικού Κάλλους και Αρχαιολογικού Ιστορικού

Ενδιαφέροντος.

ΠΕΠ (ΑΠ ΙΙ) - ζώνη προστασίας ρεμάτων – παρόχθιων οικοσυστημάτων

οικολογικοί διάδρομοι



Π.2.2.3.1. – Αναλυτική περιγραφή ΠΕΠ (ΑΠ) - Περιοχές Απόλυτης Προστασίας

ΠΕΠ (ΑΠ Ι) - Περιοχές ιδιαίτερου Φυσικού Κάλλους και Αρχαιολογικού Ιστορικού Ενδιαφέροντος.Καθορίζεται Περιοχή Ειδικής Προστασίας ΠΕΠ (ΑΠ Ι) στο νότιο τμήμα του Δήμου όπου

εμπίπτουν περιοχές με ιδιαίτερης σημασίας ίχνη αρχαιοτήτων και ιστορικών μνημείων, όπως

είναι η Ζώμινθος και το Ιδαίο Άντρο. Οι περιοχές αυτές βρίσκονται σε ζώνη που έχει

συμπεριληφθεί στον εθνικό κατάλογο του δικτύου Natura, που περιλαμβάνει δασικές και

αναδασωτέες περιοχές και συγκεκριμένα τμήματα από την Ειδική Ζώνη Διατήρησης (ΕΖΔ)

GR4330005, «Όρος Ίδη», και τη Ζώνη Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ) GR4310009, «Όρος

Ψηλορείτης (Νοτιοδυτικό)».

Για την περιοχή ΖΕΠ GR4310009, έχει εκπονηθεί το «Ειδικό Σχέδιο Διαχείρισης Ορεινού Όγκου

Ψηλορείτη» στα πλαίσια του προγράμματος LIFE «Προστασία του Γυπαετού στην Ελλάδα»,

από το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας του Πανεπιστημίου Κρήτης σε συνεργασία με την

Ορνιθολογική Εταιρεία. Από το Ειδικό Σχέδιο Διαχείρισης προβλέπονται Ζώνη Α, απόλυτης

προστασίας και Ζώνη Β με δύο Περιφερειακές Υποζώνες Β1 και Β2. Τμήματα της Ζώνης Α και

μέρος της Ζώνης Β1 εμπίπτουν στα όρια του Δήμου Ανωγείων.

Στην ίδια περιοχή εκτείνεται και το «Φυσικό πάρκο Ψηλορείτη», βασικό συστατικό στοιχείο του

οποίου είναι το «Γεωπάρκο Ψηλορείτη», το σύνολο δηλαδή των γεωλογικών μνημείων της

περιοχής, που έχει ενταχθεί στο Ευρωπαϊκό Δίκτυο Γεωπάρκων. Για το «Φυσικό πάρκο

Ψηλορείτη» θα συνταχθεί Ειδικό Σχέδιο Διαχείρισης με τους περιορισμούς που θέτει το «Ειδικό

Σχέδιο Διαχείρισης Ορεινού Όγκου Ψηλορείτη.

Για τις περιοχές με ιδιαίτερης σημασίας ίχνη αρχαιοτήτων και ιστορικών μνημείων, όπως είναι η

Ζώμινθος και το Ιδαίο Άντρο, προτείνεται η προστασία όχι μόνο των οριοθετημένων ζωνών

αλλά και η επιπλέον περιοχή που έχει άμεση οπτική επαφή με τις περιοχές αυτές.

Μετά την θεσμοθέτηση του παρόντος ΓΠΣ προτείνεται η εκπόνηση των αναγκαίων μελετών

οριοθέτησης, συγκρότησης και λειτουργίας των Αρχαιολογικών Δρυμών Ιδαίου Άντρου και

Ζωμίνθου και η ένταξη τους σε ένα ενιαίο δίκτυο διαδρομών ιστορικού – πολιτιστικού

ενδιαφέροντος με στόχο να αποτελέσουν τους βασικούς πυρήνες ανάδειξης του φυσικού και

ιστορικού αποθέματος του δήμου αλλά και της ευρύτερης περιοχής του Φυσικού Πάρκου του

Ψηλορείτη. Τα προτεινόμενα μέτρα στις ΠΕΠ (ΑΧ ) είναι:

Προτείνεται η απόλυτη προστασία των οριοθετημένων αρχαιολογικών ζωνών Ιδαίου Άντρου και

Ζωμίνθου.

Για την περιοχή Ζωμίνθου προτείνεται επιπλέον περιμετρική ζώνη προστασίας που καλύπτει

την προτεινόμενη ζώνη του Αρχαιολογικού δρυμού Ζωμίνθου.

Τα όρια του Αρχαιολογικού δρυμού Ιδαίου Άντρου συμπίπτουν με αυτά της Β’ αρχαιολογικής

ζώνης.



Τα προτεινόμενα μέτρα στην ΠΕΠ (ΑΠ Ι) είναι:

Επιτρέπεται η κατασκευή – ανακατασκευή των παραδοσιακών ξερολιθικών μητάτων και

συνοδευτικών κατασκευών (μάντρες, τυροκέλια, κούμοι) με παραδοσιακές μεθόδους

κατασκευής μετά από έγκριση του Συμβούλιου Αρχιτεκτονικής και των αρμόδιων υπηρεσιών

του Υπουργείου Πολιτισμού.

Επιτρέπεται επίσης η τοποθέτηση ξύλινων η πέτρινων κατασκευών με την έγκριση της

διεύθυνσης δασών και του μελλοντικού φορέα Διαχείρισης του Φυσικού Πάρκου Ψηλορείτη,

για χρήση αναψυχής και για σκοπούς διαχείρισης φυσικού περιβάλλοντος (π.χ.

παρατηρητήρια ορνιθοπανίδας), ύστερα από τις σχετικές κατά το νόμο εγκρίσεις με μέγιστη

επιφάνεια ανά κατασκευή που θα ορίζει ο φορέας Διαχείρισης.

Επιτρέπεται η δημιουργία συγκεκριμμένων υποδομών εναλλακτικών μορφών τουρισμού

στις παρακάτω προβλεπόμενες θέσεις: 1) περιοχή Χαμένη για την μεταφορά του

Σκοπευτηρίου που βρίσκεται εντός της Α΄ αρχαιολογικής ζώνης Ζωμίνθου, 2) περιοχή

βόρεια από την θέση «Φάμπρικα» για την δημιουργία των αναγκαίων εγκαταστάσεων και

υποδομών υποστήριξης του Αρχαιολογικού Δρυμού Ζωμίνθου, 3) περιοχή υφιστάμενων

εγκαταστάσεων Χιονοδρομικού Κέντρου με την αποκατάσταση των υφιστάμενων κτιρίων για

την δημιουργία Κέντρου Εναλλακτικών Αθλητικών Τουριστικών Δραστηριοτήτων και

Περιβαλλοντικών Παρατηρήσεων. 4) περιοχή Ανάληψης οροπεδίου Νίδας με την

αποκατάσταση του υφιστάμενου εγκαταλελειμμένου Ξενώνα του ΕΟΤ με χρήση Τουρισμού

–Αναψυχής και περιβαλλοντικής ενημέρωσης, 5) περιοχή πηγής Ανάληψης και Μητάτο

Πανιά για την δημιουργία υπαίθριων εγκαταστάσεων Ορειβατικής Κατασκήνωσης 6)

περιοχή Πετραδολάκια για Εγκαταστάσεις Ήπιων Οικολογικών – Περιβαλλοντικών

Δραστηριοτήτων για την υποστήριξη του δικτύου υποδομών των αρχαιολογικών δρυμών

Ζωμίνθου και Ιδαίου Άντρου, (προτείνεται η δυνατότητα δημιουργίας υπαίθριων χώρων

αναψυχής και κέντρου υποδοχής ορειβατών μέγιστης δυναμικότητας 40 κλινών και 100

καθισμάτων συνολικά για ολόκληρη την περιοχή) 7) περιοχή Πόρου Μηλιάς Πάρκο

Δραστηριοτήτων Αθλητικού Τουρισμού (συμπεριλαμβανομένης της δημιουργίας των

αναγκαίων εγκαταστάσεων Χιονοδρονικού κέντρου και αναβατήρα προς περιοχή Ακόλυτα)

8) περιοχή κορυφής Σκήνακα για ανάπτυξη εγκαταστάσεων ερευνητικών δραστηριοτήτων

(Αστεροσκοπείο κλπ)

Επιτρεπόμενες χρήσεις γης:Εκτός από τις προβλεπόμενες από την κήρυξη των αρχαιολογικών χώρων δεσμεύσεις, στις

περιοχές ΠΕΠ Ι, μέχρι την θεσμοθέτηση του Ειδικού Διαχειριστικού Σχεδίου για το «Φυσικό

πάρκο Ψηλορείτη», επιτρέπονται:

η εκτατική βόσκηση με αναλογία βόσκησης 1,4 στρ/ζώο. Στα πλαίσια της εκπόνησης του

Ειδικού Διαχειριστικού Σχεδίου θα εξεταστεί η φέρουσα βοσκοϊκανότητα της περιοχής και θα

προσδιοριστούν σταθερότυπα τα οποία θα ανταποκρίνονται στις πραγματικές συνθήκες και



δεδομένα της περιοχής,

η μελισσοκομία σε περιοχές που θα υποδεικνύει η αρμόδια Δ/νση Δασών, η οποία είναι και

υπεύθυνη για τον προσδιορισμό σημείων διαμόρφωσης μελισσόκηπων.

η βελτίωση των γεωμετρικών χαρακτηριστικών και της βατότητας των υφισταμένων δασικών

δρόμων αποκλειόμενης της διάνοιξης νέων, εκτός και αν αυτό προβλέπεται από την

παρούσα,

η δημιουργία και κατασκευή εγκαταστάσεων πυροπροστασίας (παρατηρητήρια, δεξαμενές

νερού κλπ) σύμφωνα με τις υποδείξεις των αρμόδιων υπηρεσιών,

Η αξιοποίηση και συντήρηση των ιστορικών και αρχαιολογικών χώρων και μνημείων.

η ημερήσια επίσκεψη και η πεζοπορία, καθώς και η μετακίνηση με τροχοφόρα στο

υφιστάμενο οδικό δίκτυο, με σκοπό την παρατήρηση της φύσης και την αναψυχή,

απαγορευμένης της διανυκτέρευσης και της κατασκήνωσης και η κατ’ εξαίρεση

κατασκήνωση - διανυκτέρευση για λόγους που εξυπηρετούν τους στόχους προστασίας,

δηλαδή επιστημονική έρευνα και παρατήρηση των χαρακτηριστικών χλωρίδας – πανίδας.

Για το σκοπό αυτό καθορίζεται θέση κατασκήνωσης – διανυκτέρευσης με τις απαραίτητες

εξυπηρετήσεις στη θέση «Ανάληψη» και «Μητάτο Πανιά», που σημειώνεται στο χάρτη Π2, η

εγκατάσταση ΑΠΕ, μόνο ως έργα εξυπηρέτησης των έργων και εγκαταστάσεων που

επιτρέπονται.

Επισημαίνεται ότι στις περιοχές αυτές απαγορεύεται οποιαδήποτε παρέμβαση, ακόμα και της

Δ/νσης Δασών, χωρίς την άδεια της αρμόδιας αρχαιολογικής υπηρεσίας.

ΠΕΠ (ΑΠ ΙΙ) - Ζώνη προστασίας ρεμάτων

Κυρίως το κεντρικό ορεινό και βόρειο ημιορεινό τμήμα του δήμου διατρέχεται από μεγάλο

αριθμό χειμάρρων.

Η ζώνη προστασίας ΠΕΠ (ΑΠ ΙΙ) εκτείνεται κατά μήκος αυτών των ποταμών και κύριων

ρεμάτων του δήμου καθώς και κατά μήκος των δευτερευόντων ρεμάτων.

Καθορίζονται Περιοχές Ειδικής Προστασίας ΠΕΠ (ΑΠ ΙΙ) ρεμάτων - παρόχθιων οικοσυστημάτων

– οικολογικών διαδρόμων που εκτείνονται κατά μήκος των ποταμών και κύριων ρεμάτων καθώς

και κατά μήκος των δευτερευόντων ρεμάτων.

Το ελάχιστο πλάτος των ζωνών προστασίας είναι:

Για τα κύρια και δευτερεύοντα ρέματα ως ζώνη προστασίας μέχρι την οριστική οριοθέτηση τους,

ορίζεται η ζώνη των 20 μ. εκατέρωθεν της βαθειάς γραμμής, εκτός εάν από την προσωρινή

οριοθέτησή τους προκύπτει μεγαλύτερη απόσταση, οπότε ισχύει η απόσταση της προσωρινής

οριοθέτησης. Επισημαίνεται ότι η περιοχή προστασίας ισχύει και για τα εντός των ορίων των

οικισμών τμήματα.



Επιτρεπόμενες χρήσεις γης Η τοποθέτηση μη μόνιμων κατασκευών, με φυσικά υλικά, για χρήση αναψυχής και για

σκοπούς διαχείρισης του φυσικού περιβάλλοντος (π.χ. παρατηρητήρια ορνιθοπανίδας),

ύστερα από τις σχετικές κατά το νόμο εγκρίσεις, με μέγιστη επιφάνεια ανά κατασκευή 20 τ.μ.

η άσκηση γεωργίας στις πεζούλες που βρίσκονται σε επαφή με τα ρέματα, υπό τις

προϋποθέσεις εφαρμογής βιολογικών μεθόδων και προστασίας της παρόχθιας φυσικής

βλάστησης και των υφιστάμενων ξερολιθιών συγκράτησης του εδάφους.

η εγκατάσταση ΑΠΕ μόνο ως έργα εξυπηρέτησης των έργων και εγκαταστάσεων που


σχέδια γεωργικής υδραυλικής, αντλιοστάσια και έργα διευθέτησης και ρύθμισης της ροής

υδάτων.

Η κατασκευή φραγμάτων για αντιπλημμυρική προστασία και διαχείριση υδατικών πόρων,

που μπορούν να επεκτείνονται και πέραν των ορίων των περιοχών ΠΕΠ (ΑΠ ΙΙ), έστω και αν

δεν αναφέρεται ρητά από την παρούσα απόφαση στις επιτρεπόμενες χρήσεις των άλλων

ζωνών που περιβάλλουν τις περιοχές ΠΕΠ (ΑΠ ΙΙ).



Π.2.3. ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΕΛΕΓΧΟΥ ΚΑΙ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΥ ΔΟΜΗΣΗΣ (ΠΕΠΔ)

Στην ευρύτερη περιοχή του δήμου προτείνεται ο καθορισμός Περιοχών Ελέγχου και

Περιορισμού Δόμησης (ΠΕΠΔ), οι οποίες διακρίνονται σε:

ΠΕΠΔ (Τ) - περιοχή τουρισμού – αναψυχής

ΠΕΠΔ (Ι) - περιαστική γη

ΠΕΠΔ (ΙΙ) - γεωργική γη

ΠΕΠΔ (ΙΙΙ) - γεωργική η και χορτολιβαδική γη με παραδοσιακής μορφής

εκμεταλλεύσεις.

Π.2.3.1. - ΠΕΠΔ (Τ) - Περιοχή Τουρισμού – Αναψυχής Καθορίζεται Περιοχή Ελέγχου και Περιορισμού Δόμησης τουρισμού υπαίθρου – αγροτουρισμού

ΠΕΠΔ (Τ), στην θέση Πάνω Αμπέλια, νότια της έδρας του δήμου.

Επιτρεπόμενες χρήσεις γης1. Κατοικία έως 140 μ2,

2. μονάδες τουρισμού υπαίθρου – αγροτουρισμού όπως εκάστοτε ορίζονται από τη σχετική

νομοθεσία και σε κάθε περίπτωση όχι πάνω από 80 κλινών, οργανωμένες με βάση τη

διάταξη και ογκοπλαστική που χαρακτηρίζει την τοπική αρχιτεκτονική παράδοση, με

υποχρεωτική διάσπαση όγκων και απόλυτο σεβασμό του φυσικού ανάγλυφου και των

γεωμορφολογικών – φυσικών χαρακτηριστικών του γηπέδου.

3. κάμπινγκ, κατασκηνώσεις

4. εστιατόρια μέχρι 100 καθισμάτων,

5. αναψυκτήρια, μέχρι 100 καθισμάτων

6. πολιτιστικά κτίρια συνολικής δυναμικότητας 200 μ2 και εν γένει υπαίθριες πολιτιστικές και

αθλητικές εγκαταστάσεις.

7. κτίρια κοινωνικής πρόνοιας και περίθαλψης

8. αγροτικές αποθήκες μέγιστου εμβαδού 50 μ2.

9. εργαστήρια παραδοσιακών τεχνών και καλλιτεχνικά εργαστήρια-βιοτεχνίες.

10. μονάδες γεωργικών, δασικών, κτηνοτροφικών και λοιπών αγροτικών εκμεταλλεύσεων (π.χ.

οινοποιείων, τυροκομείων κλπ.), μόνο όταν είναι ενταγμένες σε επισκέψιμα αγροκτήματα

11. εγκαταστάσεις ΑΠΕ μόνο ως έργα εξυπηρέτησης των έργων και εγκαταστάσεων που


ΑρτιότηταΗ αρτιότητα καθορίζεται στα 8 στρέμματα για κατατμήσεις γηπέδων που γίνονται μετά από τη

δημοσίευση της παρούσας, για όλες τις χρήσεις.

Όροι και περιορισμοί δόμησηςΑπαγόρευση αλλοίωσης του φυσικού ανάγλυφου σε ποσοστό μεγαλύτερο από 20% των

γηπέδων.

Κατά τα άλλα, ισχύουν οι διατάξεις της εκτός σχεδίου δόμησης



Π.2.3.2. - ΠΕΠΔ (Ι) - Περιαστική Γεωργική Γη

Στις παρυφές των πολεοδομούμενων περιοχών του οικισμού των Ανωγείων και των Σισάρχων

αναπτύσσονται περιοχές αγροτικής γης που εν δυνάμει αποτελούν εφεδρεία οικιστικής –

αστικής γης.

Οι ζώνες αυτές προτείνεται να προστατευτούν από ασύμβατες χρήσεις οι οποίες στο μέλλον θα

αποτελούν εμπόδιο στην οικιστική ανάπτυξη και τις αναγκαίες επεκτάσεις των οικισμών.

Καθορίζονται Περιοχές Ελέγχου και Περιορισμού Δόμησης περιαστικής αγροτικής γης ΠΕΠΔ (Ι)

Επιτρεπόμενες χρήσεις γης1. Κατοικία

2. Ξενώνες μέγιστης δυναμικότητας 80 κλινών οργανωμένοι στα πρότυπα παραδοσιακού

χωριού με υποχρεωτική διάσπαση όγκων και απόλυτο σεβασμό του φυσικού ανάγλυφου και

των γεωμορφολογικών – φυσικών χαρακτηριστικών του γηπέδου.

3. Εμπορικά καταστήματα για τις καθημερινές ανάγκες (παντοπωλεία, φαρμακεία,

χαρτοπωλεία κλπ.) με μέγιστη δόμηση τα 100 μ2.

4. Κτίρια κοινωνικής πρόνοιας

5. Κτίρια πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης

6. Αθλητικές εγκαταστάσεις

7. Θρησκευτικοί χώροι

8. Πολιτιστικές εγκαταστάσεις

9. Παραδοσιακά οινοποιεία και εργαστήρια τυποποίησης τοπικών προϊόντων μέγιστης

δυναμικότητας προβλεπόμενης για εγκαταστάσεις χαμηλής όχλησης

10. Εργαστήρια παραδοσιακών τεχνών

11. Αγροτικές αποθήκες μέγιστου εμβαδού 50 μ2.

ΑρτιότηταΙσχύουν οι διατάξεις της εκτός σχεδίου δόμησης.

Όροι και περιορισμοί δόμησηςΑπαγόρευση αλλοίωσης του φυσικού ανάγλυφου σε ποσοστό μεγαλύτερο από 25% των

γηπέδων.

Κατά τα άλλα, ισχύουν οι διατάξεις της εκτός σχεδίου δόμησης

Π.2.3.3. - ΠΕΠΔ (ΙΙ) - ΠΕΠΔ (ΙΙ) - γεωργική γη

Η χωροθέτηση της περιοχής ΠΕΠΔ (ΙΙ) γίνεται στην βόρεια περιοχή του δήμου, με στόχο να

διασφαλιστεί η ποιότητα του αγροτικού περιβάλλοντος και δραστηριοτήτων.

Μη Επιτρεπόμενες χρήσεις γης1. Κατοικία άνω των 200 μ2.

2. Γραφεία άνω των 200 μ2

3. Βιομηχανικές εγκαταστάσεις μέσης όχλησηςΓΙΩΡΓΗΣ Ν. ΠΕΤΡΑΚΗΣ – ΦΑΝΗ ΚΟΥΤΣΟΥΜΠΟΥ 66


4. Βιοτεχνικές εγκαταστάσεις μέσης όχλησης

5. Επαγγελματικά εργαστήρια με εξαίρεση τα εργαστήρια παραδοσιακών τεχνικών.

6. Εγκαταστάσεις εμπορικών εκθέσεων – εκθεσιακά κέντρα

7. Κτίρια, γήπεδα αποθήκευσης

8. Εγκαταστάσεις μέσων μαζικής μεταφοράς

9. Κέντρα διασκέδασης και αναψυχής

10. Ξενοδοχεία και ξενώνες, δυναμικότητας μεγαλύτερη των 80 κλινών. Όλες οι μονάδες

ανεξαρτήτως δυναμικότητας θα πρέπει να είναι οργανωμένες στα πρότυπα παραδοσιακού

χωριού με υποχρεωτική διάσπαση όγκων και απόλυτο σεβασμό του φυσικού ανάγλυφου και

των γεωμορφολογικών – φυσικών χαρακτηριστικών του οικοπέδου.

11. Καταστήματα άνω των 600 μ2

12. Εστιατόρια δυναμικότητας άνω των 100 καθισμάτων

13. Αναψυκτήρια δυναμικότητας άνω των 100 καθισμάτων

14. Πρατήρια βενζίνης γενικά

15. Συνεργεία αυτοκινήτων και δικύκλων, συνεργεία γεωργικών μηχανημάτων και εξοπλισμού,

16. Εργαστήρια κατεργασίας μαρμάρου και προϊόντων σιδήρου, αλουμινίου, ξύλου και

δέρματος, μάντρες οικοδομικών υλικών, ελαιουργεία, αποθήκες διάθεσης λιπασμάτων και

ζωοτροφών. Ο περιορισμός δεν ισχύει για τα εργαστήρια παραδοσιακών τεχνικών.

17. Εκτατική κτηνοτροφία, κτηνοτροφικές και πτηνοτροφικές εγκαταστάσεις που υπερβαίνουν τα

κάτω όρια των θέσεων της 4ης υποκατηγορίας της δεύτερης κατηγορίας κτηνοτροφικών και

πτηνοτροφικών εγκαταστάσεων όπως αυτά επανακαθορίστηκαν με το Ν. 3698/2008.

18. Θερμοκήπια.

19. Λατομεία

ΑρτιότηταΗ αρτιότητα καθορίζεται στα 8 στρέμματα μετά από τη δημοσίευση της παρούσας, για όλες τις

χρήσεις.

Όροι και περιορισμοί δόμησηςΜέγιστο ύψος κτηρίων 4,0 μ., με υποχρεωτική διάσπαση όγκων και απαγόρευση αλλοίωσης του

φυσικού ανάγλυφου σε ποσοστό μεγαλύτερο από 25% των γηπέδων.

Κατά τ’ άλλα, ισχύουν οι διατάξεις της εκτός σχεδίου δόμησης.

Π.2.3.4. - ΠΕΠΔ (ΙΙΙ) - Γεωργική ή και χορτολιβαδική γη με παραδοσιακής μορφής αγροτοκτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις.

Οι περιοχές ΠΕΠΔ (ΙΙΙ) αναπτύσσονται κύρια στα νότια του οικισμού των Ανωγείων όπου

κυριαρχεί η παραδοσιακή κτηνοτροφική δραστηριότητα.

Επιτρεπόμενες χρήσεις γης1. Κατοικία έως 80 μ2

2. Ξενώνες με μέγιστη δυναμικότητα 20 κλίνες

3. Χώροι και λειτουργίες δασικής αναψυχής



4. Αγροτικές αποθήκες μέγιστου εμβαδού 30 μ2.

5. η εκτατική βόσκηση με αναλογία βόσκησης 1,4 στρ/ζώο,

6. Η εγκατάσταση ποιμνιοστασίων δυναμικότητας ανάλογης της δυνατότητας βόσκησης και

μόνο μετά από μορφολογικό έλεγχο από Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής.

7. η μελισσοκομία σε περιοχές που θα υποδεικνύει η αρμόδια υπηρεσία δασών, η οποία είναι

και υπεύθυνη για τον προσδιορισμό σημείων διαμόρφωσης μελισσόκηπων.

8. η βελτίωση των γεωμετρικών χαρακτηριστικών και βατότητας των υφισταμένων δασικών

δρόμων μετά και από την σύμφωνη γνώμη της αρμόδιας υπηρεσίας δασών, αποκλειόμενης

της διάνοιξης νέων, εκτός και αν αυτό προβλέπεται από την παρούσα.

9. η κατασκευή εγκαταστάσεων πυροπροστασίας (παρατηρητήρια, δεξαμενές νερού κλπ)

σύμφωνα με τις υποδείξεις της αρμόδιας διεύθυνσης δασών.

(Στην περιοχή αυτή βρίσκεται η ομβροδεξαμενή Ανωγείων για την οποία προβλέπονται οι

παρακάτω όροι προστασίας:

Καθορίζεται ζώνη προστασίας ελάχιστου πλάτους 50 μ. περιμετρικά της δεξαμενής με αφετηρία

μέτρησης τη θέση πλήρωσης του φράγματος.

Επιτρεπόμενες χρήσεις γης Η τοποθέτηση μη μόνιμων κατασκευών, με φυσικά υλικά, για χρήση αναψυχής και μόνο για

σκοπούς διαχείρισης του φυσικού περιβάλλοντος.

σχέδια γεωργικής υδραυλικής, αντλιοστάσια και έργα διευθέτησης και ρύθμισης των υδάτων,

η εγκατάσταση ΑΠΕ μόνο ως έργα εξυπηρέτησης των έργων και εγκαταστάσεων που

επιτρέπονται.)

ΑρτιότηταΗ αρτιότητα καθορίζεται στα 10 στρέμματα μετά από τη δημοσίευση της παρούσας, για όλες τις

χρήσεις.

Όροι και περιορισμοί δόμησηςΜέγιστο ύψος κτηρίων 4,0 μ., με υποχρεωτική διάσπαση όγκων και απαγόρευση αλλοίωσης του

φυσικού ανάγλυφου σε ποσοστό μεγαλύτερο από 20% των γηπέδων.

Κατά τ’ άλλα, ισχύουν οι διατάξεις της εκτός σχεδίου δόμησης.

Π.2.3.5. - ΠΕΠΔ (Ι V ) – Περιοχή εκτατικών κτηνοτροφικών δραστηριοτήτων. Καθορίζεται Περιοχή εκτατικών κτηνοτροφικών δραστηριοτήτων, ΠΕΠΔ (Ι V ) στην νότια περιοχή

του δήμου που έχει συμπεριληφθεί στο σύνολο της στον εθνικό κατάλογο του δικτύου Natura,

που περιλαμβάνει την Ειδική Ζώνη Διατήρησης (ΕΖΔ) GR4330005, «Όρος Ίδη», και την Ζώνη

Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ) GR4310009, «Όρος Ψηλορείτης (Νοτιοδυτικό)».

Για την περιοχή ΖΕΠ GR4310009, έχει εκπονηθεί το «Ειδικό Σχέδιο Διαχείρισης Ορεινού Όγκου

Ψηλορείτη» στα πλαίσια του προγράμματος LIFE «Προστασία του Γυπαετού στην Ελλάδα»,



από το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας του Πανεπιστημίου Κρήτης σε συνεργασία με την

Ορνιθολογική Εταιρεία. Από το Ειδικό Σχέδιο Διαχείρισης προβλέπονται Ζώνη Α, απόλυτης

προστασίας και Ζώνη Β με δύο Περιφερειακές Υποζώνες Β1 και Β2. Η Ζώνη Α και μέρος της

Ζώνης Β1 εμπίπτουν στα όρια του Δήμου Ανωγείων.

Στην ίδια περιοχή εκτείνεται το «Φυσικό πάρκο Ψηλορείτη», βασικό συστατικό στοιχείο του

οποίου είναι το «Γεωπάρκο Ψηλορείτη», το σύνολο δηλαδή των γεωλογικών μνημείων της

περιοχής, που έχει ενταχθεί στο Ευρωπαϊκό Δίκτυο Γεωπάρκων. Για το «Φυσικό πάρκο

Ψηλορείτη» θα συνταχθεί Ειδικό Σχέδιο Διαχείρισης με τους περιορισμούς που θέτει το «Ειδικό

Σχέδιο Διαχείρισης Ορεινού Όγκου Ψηλορείτη.

Η περιοχή αυτή διαχρονικά αποτελεί χώρο άσκησης παραδοσιακών κτηνοτροφικών

δραστηριοτήτων (κυρίως εκτατικής μορφής κτηνοτροφίας).

Επιτρεπόμενες χρήσεις γης:Μέχρι την θεσμοθέτηση του Ειδικού Διαχειριστικού Σχεδίου για το «Φυσικό πάρκο Ψηλορείτη»,

επιτρέπονται:

η εκτατική βόσκηση με αναλογία βόσκησης 1,4 στρ/ζώο. Στα πλαίσια της εκπόνησης του

Ειδικού Διαχειριστικού Σχεδίου θα εξεταστεί η φέρουσα βοσκοϊκανότητα της περιοχής και θα

προσδιοριστούν σταθερότυπα τα οποία θα ανταποκρίνονται στις πραγματικές συνθήκες και

δεδομένα της περιοχής,

Η δημιουργία ποιμνιοστάσιων μετά από μορφολογικό έλεγχο του συμβουλίου

αρχιτεκτονικής.

η μελισσοκομία σε περιοχές που θα υποδεικνύει η αρμόδια Δ/νση Δασών, η οποία είναι και

υπεύθυνη για τον προσδιορισμό σημείων διαμόρφωσης μελισσόκηπων.

η βελτίωση των γεωμετρικών χαρακτηριστικών και της βατότητας των υφισταμένων δασικών

δρόμων αποκλειόμενης της διάνοιξης νέων, εκτός και αν αυτό προβλέπεται από την

παρούσα,

η δημιουργία και κατασκευή εγκαταστάσεων πυροπροστασίας (παρατηρητήρια, δεξαμενές

νερού κλπ) σύμφωνα με τις υποδείξεις των αρμόδιων υπηρεσιών,

Η αξιοποίηση και συντήρηση των ιστορικών και αρχαιολογικών χώρων και μνημείων.

η εγκατάσταση ΑΠΕ, μόνο ως έργα εξυπηρέτησης των έργων και εγκαταστάσεων που


Π.2.3.6. - ΠΕΠΔ ( V ) – Περιοχή εντατικών κτηνοτροφικών δραστηριοτήτων.

Καθορίζονται Περιοχές Ελέγχου και Περιορισμού Δόμησης ΠΕΠΔ (V), αγροτικών –

πτηνοκτηνοτροφικών δραστηριοτήτων

Προτείνεται η δημιουργία τριών ζωνών, η μία νοτιοανατολικά του οικισμού των Σισάρχων, η

δεύτερη στην περιοχή που ορίζεται δυτικά από τη θέση Πετροκοπιό και νότια από τον οικισμό

των Ανωγείων και η Τρίτη νοτιοδυτικά της έδρας του δήμου.ΓΙΩΡΓΗΣ Ν. ΠΕΤΡΑΚΗΣ – ΦΑΝΗ ΚΟΥΤΣΟΥΜΠΟΥ 69


Εντός των περιοχών αυτών επιτρέπεται η άσκηση γεωργίας και κτηνοτροφίας και η δημιουργία

οργανωμένων πτηνοκτηνοτροφικών πάρκων για μονάδες εντατικού χαρακτήρα, με τις

απαραίτητες υποδομές για την υγιεινή διαβίωση των ζώων, μικρές επισκέψιμες μονάδες

μεταποίησης τοπικών αγροτικών προϊόντων καθώς και πρατήρια πώλησης τοπικών προϊόντων.

Η πολεοδόμηση των οργανωμένων πάρκων μπορεί να γίνει με έγκριση Πολεοδομικής Μελέτης

και Πράξης Εφαρμογής και εισφορά σε γη και χρήμα και την οργάνωση τους με θεσμοθετημένη

μορφή ΠΟΑΠΔ

Επιτρεπόμενες χρήσεις γης1. Εγκαταστάσεις σταυλισμένης κτηνοτροφίας – πτηνοτροφίας

2. Βοηθητικά κτίσματα πτηνοκτηνοτροφικών εγκαταστάσεων, αποθήκες, οικίσκος βοσκού έως

50 μ2., κλπ.

3. Γεωργικές αποθήκες και εν γένει εγκαταστάσεις γεωργικών εκμεταλλεύσεων

4. Θερμοκήπια

5. Μονάδες μεταποίησης αγροτικών προϊόντων

6. Πρατήρια πώλησης τοπικών προϊόντων.

7. Αντλιοστάσια – Δεξαμενές – Φρεάτια

8. Εγκαταστάσεις δικτύων – τεχνικές υποδομές

9. Οινοποιεία

10. Γήπεδα στάθμευσης

11. Εγκαταστάσεις παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, μόνο ως έργα

εξυπηρέτησης των επιτρεπομένων λοιπών έργων και εγκαταστάσεων.

ΑρτιότηταΙσχύουν οι διατάξεις της εκτός σχεδίου δόμησης.

Όροι και περιορισμοί δόμησηςΙσχύουν οι διατάξεις της εκτός σχεδίου δόμησης.

Π.2.3.7. - ΠΕΠΔ ( V Ι) – Περιοχή επιχειρηματικών δραστηριοτήτων – επιχειρηματικό Πάρκο

Προτείνεται η χωροθέτηση Επιχειρηματικού Πάρκου στο οποίο θα μπορούν να εγκατασταθούν

και βιοτεχνίες χαμηλής όχλησης με στόχο την εγκατάσταση νέων η την μετεγκατάσταση

υφισταμένων παραγωγικών δραστηριοτήτων, αλλά και για την κάλυψη παραγωγικών

δραστηριοτήτων σχετικών με τυποποίηση –συσκευασία και μεταποίηση τοπικών προϊόντων).

Η πολεοδόμηση της μπορεί να γίνει με έγκριση Πολεοδομικής Μελέτης και Πράξης Εφαρμογής

και εισφορά σε γη και χρήμα και την οργάνωση τους με θεσμοθετημένη μορφή ΒΕΠΕ / ΒΙΟΠΑ,

ΠΟΑΠΔ ή ΠΕΡΠΟ.

Επιτρεπόμενες χρήσεις γηςΟι επιτρεπόμενες χρήσεις είναι αυτές του άρθρου 5 του από 23/2/1987 Π.Δ., όπως

εξειδικεύονται από την παρούσα. ΓΙΩΡΓΗΣ Ν. ΠΕΤΡΑΚΗΣ – ΦΑΝΗ ΚΟΥΤΣΟΥΜΠΟΥ 70


1. Βιομηχανικές εγκαταστάσεις χαμηλής όχλησης

2. Βιοτεχνικές εγκαταστάσεις χαμηλής όχλησης

3. Επαγγελματικά εργαστήρια

4. Κτίρια, γήπεδα αποθήκευσης

5. Κτίρια, γήπεδα στάθμευσης

6. Πρατήρια βενζίνης, υγραερίου

7. Κατοικία για προσωπικό ασφαλείας

8. Γραφεία

9. Εστιατόρια

10. Αναψυκτήρια

11. Χώροι συνάθροισης κοινού



14. Εγκαταστάσεις εμπορικών εκθέσεων

15. Εγκαταστάσεις μέσων μαζικών μεταφορών

16. Εγκαταστάσεις Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας για τις ανάγκες των επιτρεπόμενων

χρήσεων.

Οι με αρ. 9 έως 15 χρήσεις, επιτρέπονται ως τμήματα των μεταποιητικών εγκαταστάσεων ή για

εξυπηρέτηση των αναγκών των εργαζομένων σε αυτές.

ΑρτιότηταΓια όλη την περιοχή μέχρι την πολεοδόμησή της ισχύει η προβλεπόμενη αρτιότητα από την

εκτός σχεδίου δόμηση.

Κατά παρέκκλιση (άρθρο 31, Ν. 3325/2005), τα γήπεδα τα οποία έχουν ελάχιστο εμβαδόν 2.000

μ2 θεωρούνται οικοδομήσιμα και πριν την πολεοδόμηση της περιοχής εφόσον πριν από την

έκδοση των οικοδομικών αδειών, οι ιδιοκτήτες των γηπέδων αυτών παραχωρήσουν στον δήμο

δωρεάν, με συμβολαιογραφική πράξη, έκταση ίση με το 10% τουλάχιστον της επιφανείας του

γηπέδου. Ο προσδιορισμός του ποσοστού και της θέσης της παραχωρούμενης έκτασης γίνεται

από την αρμόδια Πολεοδομική Υπηρεσία για την εξασφάλιση η την βελτίωση των συνθηκών

προσπέλασης του γηπέδου. Η παραχωρούμενη έκταση κατά την πολεοδόμηση της περιοχής

προσμετρείται στον υπολογισμό των οφειλόμενων εισφορών της ιδιοκτησίας.

Όροι και περιορισμοί δόμησηςΙσχύουν οι διατάξεις της εκτός σχεδίου δόμησης.

Π.2.4. ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΙΔΙΑΙΤΕΡΩΝ ΧΡΗΣΕΩΝ (ΠΙΧ)

Πρόκειται για τρεις κατηγορίες περιοχών:

ΠΙΧ Ι: Εγκατάσταση Βιολογικού Καθαρισμού Λυμάτων.



Διατηρείται η χωροθέτηση του Βιολογικού Καθαρισμού της έδρας του δήμου στην υφιστάμενη

θέση δυτικά των Ανωγείων.

Προτείνεται περιοχή για την χωροθέτηση εγκατάστασης βιoλογικού καθαρισμού λυμάτων

Σισάρχων.

ΠΙΧ ΙΙ: προτείνεται η χωροθέτηση περιοχής εναπόθεσης μπαζών.

Χώρος Προσωρινής Εναπόθεσης και Διαλογής Απορριμμάτων Δήμου προτείνεται στα όρια της

Βιοτεχνικής ζώνης.

ΠΙΧ ΙΙΙ: Νεκροταφεία Οικισμών. Προτείνεται η Διατήρηση των υφιστάμενων

Νεκροταφείων.

ΠΙΧ ΙV: Περιοχή διαχείρισης κτηνοτροφικών αποβλήτων.

Στις περιοχές ΠΙΧ απαγορεύεται κάθε άλλη χρήση, πέραν αυτής για την οποία θεσμοθετούνται.



Π.2.5. ΓΕΝΙΚΕΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ

Π.2.5.1. - Γενικές Διατάξεις (ισχύουν σε ολόκληρη την έκταση του δήμου) Στο σύνολο της έκτασης του δήμου για λόγους προστασίας του φυσικού και δομημένου

περιβάλλοντος αλλά και των παραδοσιακών παραγωγικών χρήσεων γης ισχύουν τα παρακάτω:

1. Οι χρήσεις γης και ο μέσος Σ.Δ. σε υφιστάμενους οικιστικούς υποδοχείς και επεκτάσεις τους,

όπως ορίζονται στο παρόν, ισχύουν υποχρεωτικά με την έναρξη ισχύος της παρούσας

απόφασης. Αν από τους ισχύοντες όρους δόμησης εντός οικισμών ο Σ.Δ. και η συνολική

δόμηση είναι μικρότερη από τον οριζόμενο Μέσο Συντελεστή Δόμησης (Μ.Σ.Δ) ισχύουν τα

μικρότερα όρια.

2. Οι περιοχές εντός ορίων οικισμών που πολεοδομούνται οικοδομούνται έως ότου εγκριθεί η

πολεοδομική μελέτη, σύμφωνα με τις διατάξεις του Π.Δ. 24.4.1985 (ΦΕΚ 181 Δ) για

οικισμούς κάτω των 2000 κατοίκων, όπως τροποποιήθηκε με το Π.Δ. 4/04.11.2011 (ΦΕΚ

289 ΑΑΠ ) και περιορισμούς που καθορίζονται ανά χρήση από την παρούσα. Ο

καθοριζόμενος Μέσος Συντελεστής Δόμησης ισχύει ως μέγιστος επιτρεπόμενος προ της

θεσμοθέτησης της Πολεοδομικής Μελέτης για όσες χρήσεις τον υπερβαίνουν με βάση τα

προαναφερόμενα Π.Δ.

3. Οι περιοχές επέκτασης, έως ότου πολεοδομηθούν οικοδομούνται με τις διατάξεις της εκτός

σχεδίου δόμησης του ΠΔ. 24.5.85 (ΦΕΚ 270 Δ) και τους περιορισμούς που καθορίζονται

από την παρούσα. Ο καθοριζόμενος Μέσος Συντελεστής Δόμησης (Μ.Σ.Δ) ισχύει ως

μέγιστος επιτρεπόμενος μέχρι την θεσμοθέτηση της πολεοδομικής μελέτης για όσες χρήσεις

τον υπερβαίνουν με βάση τις ισχύουσες διατάξεις της εκτός σχεδίου δόμησης.

4. Οι κοινόχρηστοι και κοινωφελείς χώροι των προς πολεοδόμηση περιοχών θα ορισθούν από

την Πολεοδομική Μελέτη. Ως κατευθύνσεις δίνονται: α) να είναι κατά το δυνατόν διάσπαρτοι

στον οικιστικό ιστό, β) ενδείκνυται να χωροθετούνται, εφόσον είναι εφικτό, όμορα με

προστατευμένες περιοχές (αρχαιολογικοί χώροι, ρέματα κλπ.) ώστε να ευνοείται η

δημιουργία δικτύων πεζόδρομων και συνεχών υπαίθριων χώρων αναψυχής.

5. Κατά την πολεοδόμηση των οικισμών για τους οποίους καθορίζονται περιοχές επέκτασης,

είναι δυνατή η υπέρβαση του πολυγώνου της οριοθετημένης έκτασης, για λόγους

εξομάλυνσης των ορίων του οικισμού και την προσαρμογή τους σε τυχόν νέα δεδομένα όσο

και στο ανάγλυφο της περιοχής. Η προσαρμογή αυτή δεν θα μπορεί υπερβαίνει το 10% της

προτεινόμενης επέκτασης του οικισμού και δεν θα μπορεί να εφαρμόζεται σε ζώνες ΠΕΠ και

ισχύει: α) προκειμένου να υπάρξει προσαρμογή του πολεοδομικού σχεδίου στο φυσικό

ανάγλυφο του εδάφους και β) προκειμένου να ενταχθούν στο σχέδιο πόλης ιδιοκτησίες οι

οποίες κατατέμνονται από το οριζόμενο στην παρούσα απόφαση όριο και το τμήμα της

ιδιοκτησίας που μένει εκτός πολεοδομούμενης έκτασης (δηλ. βρίσκεται «εκτός σχεδίου»)

είναι μικρότερο από 4 στρ.



6. Σε ολόκληρη την έκταση του δήμου δεν επιτρέπεται:

η αμμοληψία από παραλίες, ποτάμια και ρέματα.

η ρίψη μπαζών, σκουπιδιών κλπ. σε ρέματα.

η επιφανειακή εξόρυξη χωρίς τις σχετικές εγκρίσεις.

η μετατροπή των ρεμάτων, και μονοπατιών σε οδούς κυκλοφορίας τροχοφόρων.

η αλλαγή του ανάγλυφου του εδάφους με εκχερσώσεις, εκσκαφές, διανοίξεις δρόμων

χωρίς νόμιμη αδειοδότηση.

7. Οι ιδιοκτησίες που εμπίπτουν σε περισσότερες της μιας περιοχές δομούνται σύμφωνα με τις

διατάξεις μιας εκ των περιοχών αυτών και το κτίσμα κατασκευάζεται στο τμήμα του γηπέδου

που εμπίπτει στην περιοχή αυτή εφόσον το τμήμα αυτό έχει την προβλεπόμενη από τη

ζώνη και για την αιτούμενη χρήση αρτιότητα. Στην περίπτωση που το τμήμα αυτό δεν έχει

την προβλεπόμενη από την περιοχή και την αιτούμενη χρήση αρτιότητα, θεωρείται ότι εντός

της περιοχής αυτής περιλαμβάνεται τμήμα της ιδιοκτησίας μεγέθους που αντιστοιχεί: α) στην

κατά κανόνα αρτιότητα, στη περίπτωση που η ιδιοκτησία στο σύνολό της είναι κατά κανόνα

άρτια β) στην κατά παρέκκλιση αρτιότητα κατά χρήση και περιοχή, στην περίπτωση που το

οικόπεδο είναι κατά παρέκκλιση άρτιο. Βάσει των παραπάνω στην περίπτωση που το

κτίσμα κατασκευάζεται στο τμήμα του γηπέδου που εμπίπτει στην περιοχή αυτή και δεν

ικανοποιούνται οι πλάγιες αποστάσεις που ισχύουν κατά κανόνα, είναι δυνατή η οικοδόμηση

κτίσματος μέγιστης διάστασης 10 μέτρων πλάτους, με μείωση των πλάγιων αποστάσεων

που ισχύουν κατά κανόνα. Σε καμία περίπτωση όμως οι πλάγιες αποστάσεις δεν μπορούν

να είναι μικρότερες των 5 μέτρων.

8. Οι παρεκκλίσεις της εκτός σχεδίου δόμησης για ιδιοκτησίες με πρόσωπο σε εθνικές,

επαρχιακές ή δημοτικές οδούς ισχύουν μόνο για οδούς που έχουν χαρακτηρισθεί ως τέτοιες

μέχρι την ημερομηνία υπογραφής της παρούσας. Για ιδιοκτησίες με πρόσωπο σε δρόμους

που θα χαρακτηρισθούν ως εθνικοί, επαρχιακοί, δημοτικοί, μετά την ημερομηνία υπογραφής

της παρούσας δεν ισχύουν οι παρεκκλίσεις της εκτός σχεδίου δόμησης.

9. Σε όλη την έκταση του δήμου επιτρέπεται η εγκατάσταση και λειτουργία πρατηρίων

καυσίμων μόνο στο εθνικό δίκτυο και στους χαρακτηρισμένους επαρχιακούς και δημοτικούς

δρόμους με πλάτος μεγαλύτερο των 10 μ., τηρουμένων πάντα των προβλεπόμενων όρων

κυκλοφοριακών συνδέσεων. Δεν επιτρέπεται η δημιουργία και λειτουργία νέων

εγκαταστάσεων πρατηρίων καυσίμων επί των τμημάτων των παραπάνω οδών που

διασχίζουν οριοθετημένους οικισμούς και πολεοδομημένες περιοχές.

10. Εγκαταστάσεις και δίκτυα διανομής ενέργειας, τηλεπικοινωνιών, ύδρευσης καθώς και

εγκαταστάσεις και δίκτυα συλλογής, μεταφοράς και επεξεργασίας στερεών και υγρών

αποβλήτων επιτρέπονται υπό την προϋπόθεση ότι δεν απαγορεύονται από άλλες επιμέρους

διατάξεις και μόνο εφόσον τηρηθούν οι απαιτούμενες διαδικασίες περιβαλλοντικής

αδειοδότησης

11. Η χωροθέτηση νέων εξατμισοδεξαμενών των ελαιουργείων δεν επιτρέπεται σε απόσταση



μικρότερη των 50 μέτρων από την βαθειά γραμμή των ρεμάτων, εκτός αν από την παρούσα

απόφαση προβλέπονται μεγαλύτερες αποστάσεις και σε απόσταση μικρότερη των 300 μ.

από τα όρια των οικισμών. Επιβάλλεται η δημιουργία περιμετρικής ζώνης φύτευσης

ελάχιστου πλάτους 5 μέτρων, κατάλληλων φυτεύσεων για να μην είναι ορατές από το οδικό

δίκτυο και τους οικισμούς.

12. Χαρακτηρισμένα παραδοσιακά κτίσματα, ή κτίσματα που θα χαρακτηριστούν μελλοντικά

από τις αρμόδιες υπηρεσίες, μπορούν να αποκαθίστανται στην αρχική μορφή τους ακόμα

και κατά παρέκκλιση των κείμενων διατάξεων και αυτών που καθορίζονται με την παρούσα

απόφαση, (πχ. ανεμόμυλοι σε κορυφογραμμές) μετά από τεκμηριωμένη μελέτη που θα

εγκρίνεται από τις αρμόδιες υπηρεσίες. Στα κτίρια αυτά επιτρέπονται οι απολύτως αναγκαίες

προσθήκες για λειτουργικούς λόγους (π.χ. WC) μετά από έλεγχο από το οικείο Συμβούλιο

Αρχιτεκτονικής.

13. Η εισφορά σε γη των ξενοδοχειακών μονάδων προς την Τοπική Αυτοδιοίκηση του από

20.11.1988 Π.Δ., άρθρ. 1, παρ. 7 θα πρέπει σε κάθε περίπτωση, παραλιακών ή μη

μονάδων, να προβλέπεται στις μελέτες τους σε θέση τέτοια ώστε ο χώρος να είναι ενιαίος

και να δημιουργείται μέσω της παραχώρησης δημόσιος χώρος προσβάσιμος από το οδικό

δίκτυο για να εξασφαλίζεται η δυνατότητα αξιοποίησής του από την Τοπική Αυτοδιοίκηση.

Ειδικά στις περιπτώσεις των παραλιακών μονάδων η θέση της παραχωρούμενης έκτασης

να περιλαμβάνει τμήμα παραλίας με δυνατότητα άμεσης πρόσβασης του κοινού και όχι

διαμέσου των ξενοδοχειακών εγκαταστάσεων.

14. Για την έκδοση οικοδομικής αδείας, οποιασδήποτε χρήσης νέας οικοδομής, σε περιοχή

εκτός σχεδίου πόλης και εκτός των οριοθετημένων οικισμών, είναι υποχρεωτική η πρόβλεψη

κατασκευής υπόγειας δεξαμενής όμβριων χωρητικότητας τουλάχιστον ίσης με 25% της

επιφανείας των δωμάτων της κατασκευής. Ως δώματα νοούνται όλες οι ελεύθερες

επιφάνειες των κτισμάτων (δώματα, εξώστες, κεραμοσκεπές) εξαιρουμένων των ελεύθερων

επιφανειών της στάθμης του ισογείου.

15. Στο σύνολο της έκτασης της δημοτικής ενότητας όπου αναπτύσσονται θερμοκηπιακές

καλλιέργειες θα ισχύουν για τα θερμοκήπια οι παρακάτω ρυθμίσεις:

Ελάχιστη απόσταση από επαρχιακό δίκτυο 50 μ. ή εναλλακτικά 10 μ. με υποχρεωτική

ζώνη φύτευσης ψηλού πρασίνου.

Ελάχιστη απόσταση από οποιοδήποτε άλλο δρόμο 10 μ. ή εναλλακτικά 5 μ. με

υποχρεωτική ζώνη φύτευσης ψηλού πρασίνου.

Μέγιστο ποσοστό κάλυψης θερμοκηπίου 70%.

Υποχρεωτική κατασκευή δεξαμενών ομβρίων υδάτων όγκου ίσου με το 5% της

κάλυψης του θερμοκηπίου.

Π.2.5.2. Μορφολογικοί όροι και περιορισμοί

1. Νομίμως υφιστάμενες κατασκευές που βρίσκονται σε περιοχές όπου δεν επιτρέπονται οι

χρήσεις αυτές από την παρούσα απόφαση, διατηρούνται ως χρήση στην οικοπεδική έκταση ΓΙΩΡΓΗΣ Ν. ΠΕΤΡΑΚΗΣ – ΦΑΝΗ ΚΟΥΤΣΟΥΜΠΟΥ 75


για την οποία έχει εκδοθεί η άδεια οικοδόμησης τους, με δυνατότητα επισκευής χωρίς

δυνατότητα επέκτασης.

2. Προκειμένου για κατοικία, αυτή διατηρείται ως χρήση στην οικοπεδική έκταση στην οποία

έχει εκδοθεί η άδεια οικοδόμησης της, με δυνατότητα επισκευής και επέκτασης κατά την

κείμενη νομοθεσία.

3. Για νομίμως υφιστάμενες δραστηριότητες με χρήσεις βιοτεχνίας - βιομηχανίας, ασύμβατες

με τις χρήσεις της παρούσας απόφασης, επιτρέπεται η παράταση λειτουργία τους για μια

12ετία, υπό τον όρο ότι πληρούν τους περιβαλλοντικούς όρους που έχουν τεθεί για την

λειτουργία τους. Στο διάστημα αυτό επιτρέπεται μόνο η συντήρηση, η επισκευή και ο

εκσυγχρονισμός των υφιστάμενων κτιριακών και μηχανολογικών εγκαταστάσεων και η

κτιριακή επέκταση έως και 10% της νομίμως υφιστάμενης δόμησης, εφόσον υπάρχει

περίσσεια Σ.Δ. από την ισχύουσα νομοθεσία. Γενικά στις περιπτώσεις αυτές ισχύουν οι

προβλέψεις του Άρθρου 7 του Ν. 3325/2005.

4. Οικοδομικές άδειες που έχουν εκδοθεί μέχρι την έναρξη ισχύος της παρούσας και

εξακολουθούν να ισχύουν, εκτελούνται όπως εκδόθηκαν.

Οικοδομικές άδειες με τις προϊσχύουσες διατάξεις μπορούν να εκδοθούν εντός έξι (6) μηνών

από την έναρξη ισχύος της παρούσας, στις εξής περιπτώσεις:

α) εάν έχει υποβληθεί ο πλήρης φάκελος με τα απαιτούμενα σχέδια και δικαιολογητικά για τη

χορήγηση ή την αναθεώρηση άδειας οικοδομής ή έχουν θεωρηθεί από την αρμόδια

πολεοδομική υπηρεσία τα σχέδια του προελέγχου που προβλέπονται από τις οικίες

διατάξεις,

β) εάν έχει εγκριθεί από τον αρμόδιο φορέα και ισχύει μελέτη ειδικού κτιρίου σχετική με τη

λειτουργικότητά του με ή χωρίς παρεκκλίσεις.

Π.2.5.3. Ζώνες Κινήτρων & Πολεοδομικών Μηχανισμών – Προτεινόμενες Ρυθμίσεις

Σε όλες τις περιοχές επεκτάσεων ισχύει το θεσμικό πλαίσιο των Κανονιστικών Όρων Δόμησης.

Τα κίνητρα θα είναι οικονομικής μορφής (π.χ. για την εγκατάσταση βιοτεχνιών στην βιοτεχνική

περιοχή, για την επισκευή / αναπαλαίωση παλαιών κτιρίων κλπ. ).

Περιοχές αισθητικής αναβάθμισης, του άρθρου 14 του Ν. 3044/2002 (ΦΕΚ 197 Α) και την Κ.Υ.Α

αρ. 27124 (ΦΕΚ Β 1358/2007) και του ‘παραδοσιακού/ ιστορικού’ κέντρου προς ανάπλαση ή/και

προβληματικές περιοχές εγκεκριμένων σχεδίων ή οικισμών προς αναβάθμιση κατά την έννοια

του Ν.2508/97 εντοπίζονται σε όλους τους οικισμούς.

Π.2.5.4. Ζώνες Υποδοχής Μεταφοράς Συντελεστή Δόμησης

Ως Ζώνες Υποδοχής Μεταφοράς Συντελεστή Δόμησης σύμφωνα με το άρθρο 4 του Ν.

3044/2002 και το άρθρο 14 του Ν. 3212/2004.καθορίζονται οι περιοχές επέκτασης του οικισμού

Ανωγείων. Το ανώτατο επιτρεπόμενο όριο προσαύξησης του Σ.Δ. σε περιοχές με χρήσεις

Γενικής Κατοικίας (άρθρο 14 του Ν. 3212/2004) είναι το 25% για Σ.Δ. μέχρι 0,80.



Π.2.6. ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΥΠΟΔΟΜΩΝ

Π.2.6.1. - Οδικό Δίκτυο/ Κυκλοφορία/ Πεζοπορικές Διαδρομές

Το οδικό δίκτυο του Δήμου κατηγοριοποιείται σε:

επαρχιακούς δρόμους

χαρακτηρισμένους δημοτικούς δρόμους.

το οδικό δίκτυο που αποτελείται από τις υπόλοιπες (μη χαρακτηρισμένες) συνδετήριες

οδούς και,

το αγροτικό δίκτυο και τις τοπικές οδούς εντός των ορίων των οικισμών.

Τα χαρακτηριστικά του κύριου οδικού δικτύου (ειδικά η επαρχιακή οδός Ηρακλείου – Ανωγείων -

Περάματος) είναι προβληματικά, τόσο σε όσο αφορά τις χαράξεις όσο και σε ότι αφορά στα

γεωμετρικά χαρακτηριστικά και την σήμανση τους.

Ήδη υλοποιείται η νέα χάραξη της οδού Ηρακλείου Ανωγείων η διάνοιξη της οποίας θα αλλάξει

σημαντικά τις συνθήκες πρόσβασης στην ευρύτερη περιοχή του δήμου.

Τα χαρακτηριστικά (μεγέθη και χάραξη) της επαρχιακής οδού Ανωγείων – Νίδας – Βοριζίων

κρίνονται επαρκή με δεδομένο το ευαίσθητο τοπίο και φυσικό περιβάλλον που διασχίζει.

Η αποπεράτωση της διάνοιξης του τμήματος του δρόμου που απομένει θα δημιουργήσει νέες

αναπτυξιακές δυνατότητες στην περιοχή υπό την προϋπόθεση της τήρησης των αναγκαίων

περιβαλλοντικών όρων.

Στα πλαίσια της αναβάθμισης της μεταφορικής ικανότητας του οδικού δικτύου του δήμου

προτείνονται ρυθμίσεις οι οποίες θα συμβάλλουν στην συγκρότηση ενός λειτουργικού οδικού

δικτύου που θα υπηρετεί την βιώσιμη ανάπτυξη της περιοχής το οποίο θα εξυπηρετεί όχι μόνο

τους οικισμούς του δήμου αλλά θα καλύπτει τόσο τις υφιστάμενες όσο και τις μελλοντικές

υπερτοπικές ανάγκες.

Τα προτεινόμενα έργα ανά κατηγορία είναι:

Οδοποιία:

Ολοκλήρωση της νέας χάραξης του δρόμου Ανωγείων Ηρακλείου.

Δημιουργία της προβλεπόμενης παρακαμπτηρίου βόρεια της έδρας του δήμου και βελτίωση

της χάραξης έως Αξό.

Βελτίωση της χάραξης του υπόλοιπου τμήματος του δρόμου Αξός –Γαράζο – Πέραμα και

προσαρμογή των γεωμετρικών χαρακτηριστικών του.

Δημιουργία πλήρων ισόπεδων κόμβων στις θέσεις που απεικονίζονται στο χάρτη Π2 της

πρότασης.



Μετατροπή του τμήματος του δρόμου εντός των ορίων του Αρχαιολογικού Χώρου της

Ζωμίνθου σε δρόμο ήπιας κυκλοφορίας με παράλληλη περιπατητική διαδρομή, με σκοπό

την λειτουργική ενοποίηση των διάσπαρτων μνημείων στα πλαίσια του Αρχαιολογικού

Δρυμού Ζωμίνθου.

Αποπεράτωση της διάνοιξης του επαρχιακού δρόμου Νίδα - Βορίζια και αισθητική

προσαρμογή του στις ανάγκες προστασίας του ευαίσθητου φυσικού τοπίου της περιοχής και

θεσμοθέτηση των αναγκαίων μέτρων προστασίας της ευρύτερης περιοχής στα πλαίσια του

φυσικού Πάρκου Ψηλορείτη. Μετατροπή του σε δρόμο ήπιας κυκλοφορίας με τις σχετικές

ρυθμίσεις που θα εξυπηρετεί την λειτουργική ανάπτυξη της ευρύτερης περιοχής του φυσικού

Πάρκου Ψηλορείτη.

Βελτίωση της χάραξης και των γεωμετρικών χαρακτηριστικών υφιστάμενων αγροτικών

δρόμων για την δημιουργία για την εξυπηρέτηση παραγωγικών δραστηριοτήτων στις ζώνες

γεωργικής και χορτολιβαδικής γης στα βόρεια του Δήμου.

Βελτίωση των γεωμετρικών χαρακτηριστικών και της βατότητας του χωμάτινου

οδοστρώματος των δρόμων Ζώμινθος –Κρουσώνας και Πετραδολάκια – Ρούβας και

μετατροπή τους σε διαδημοτικές φυσιολατρικές διαδρομές στα πλαίσια του Φυσικού Πάρκου

Ψηλορείτη.

Βελτίωση αποκλειστικά και μόνο της βατότητας των υπόλοιπων υφιστάμενων δασικών –

κτηνοτροφικών δρόμων εντός των ορίων του Φυσικού Πάρκου Ψηλορείτη.

Απαγορεύεται οποιαδήποτε άλλη νέα χάραξη – διάνοιξη δρόμου στα όρια του Φυσικού

Πάρκου Ψηλορείτη εκτός και αν προβλέπεται από το Διαχειριστικό του Σχέδιο.

Πεζόδρομοι - Ποδηλατόδρομοι

Διαμόρφωση δικτύου πεζοπορικών διαδρομών στην ευρύτερη περιοχή του δήμου

συμπληρωματικών με το Ε4.

Πρόβλεψη για δυνατότητα χρήσης από ποδηλάτες των δασικών δρόμων στα όρια του

Φυσικού Πάρκου Ψηλορείτη.

Π.2.6.2. - Ύδρευση - Άρδευση

Η περιοχή του δήμου μετά και την λειτουργία του Ταχυδιυλιστηρίου έχει επάρκεια νερού για την

ύδρευση των οικισμών.

Σε ότι αφορά την άρδευση της γεωργικής γης θα μπορεί να επιλυθεί μόνο με την δημιουργία του

υπό μελέτη αποταμιευτήρα στην περιοχή του ποταμού Βαρσαμά.



Π.2.6.3. - Αποχέτευση.

Απαιτείται η ολοκλήρωση του αποχετευτικού δικτύου των Ανωγείων και η επαναλειτουργία του

Βιολογικού Καθαρισμού ώστε τα λύματα που καταλήγουν σε φυσικούς αποδέκτες να μη

μολύνουν το περιβάλλον και τους υδροφορείς της ορεινής περιοχής του Μυλοποτάμου.

Για τα Σίσαρχα προτείνεται η δημιουργία αυτόνομου βιολογικού βόρειοδυτικά του οικισμού.

Θα πρέπει να εξεταστεί η δυνατότητα ώστε οι μονάδες Βιολογικών Καθαρισμών να διαθέτουν τα

επεξεργασμένα λύματά τους για τις ανάγκες άρδευσης των κοντινών περιοχών (αφού φυσικά

πρώτα υποστούν την κατάλληλη επεξεργασία μέσα από συστήματα τεχνητών υδροβιότοπων).

Π.2.6.4. - Απορρίμματα

Ο ΧΑΔΑ (Χώρος Ανεξέλεγκτης Διάθεσης Απορριμμάτων) στην περιοχή Πετροκοπιό δεν

λειτουργεί πλέον και έχει αποκατασταθεί. Τα σκουπίδια του δήμου σήμερα μεταφέρονται στον

ΧΥΤΑ Αμαρίου.

Μελλοντικά τα απορρίμματα του δήμου θα διατίθενται βάσει των προβλέψεων του νέου

περιφερειακού σχεδιασμού.

Προτείνεται περιοχή για την αναζήτηση χωροθέτησης χώρου εναπόθεσης Μπάζων.

Π.2.6.5. - Τηλεπικοινωνίες

Η περιοχή του δήμου καλύπτεται επαρκώς στο σύνολό της τόσο από τα δίκτυα της σταθερής

τηλεφωνίας, όσο και τα από τα δίκτυα κινητής τηλεφωνίας.

Π.2.6.6. - Ενέργεια (Ηλεκτρική Ενέργεια/ ΔΕΗ)

Οι ανάγκες σε ηλεκτρική ενέργεια της περιοχής καλύπτονται επαρκώς.

Παράλληλα στα πλαίσια της αναγκαίας πολιτικής για εκμετάλευση εναλλακτικών μορφών

ενέργειας θεωρούμε ότι μπορεί να διερευνηθεί η δυνατότητα δημιουργίας αιολικών πάρκων

στην ευρύτερη περιοχή του δήμου στα πλαίσια του υφιστάμενου θεσμικού πλαισίου.

Επίσης κρίνεται ότι θα μπορούσαν να αναζητηθούν θέσεις για την δημιουργία φωτοβολταικών

πάρκων. Δεν κρίνεται σκόπιμο στα πλαίσια της παρούσας μελέτης να οριοθετηθούν

συγκεκριμμένες περιοχές χωροθέτησης φωτοβολταικών πάρκων αλλά προτείνεται η

εγκατάσταση τους να γίνεται σύμφωνα με την σχετική υφιστάμενη νομοθεσία εντός των ορίων

της ευρύτερης περιοχής που χαρακτηρίζεται σαν χορτολιβαδική ζώνη.



Π.3. ΓΕΝΙΚΗ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΡΥΘΜΙΣΗ ΤΩΝΠ.3. ΓΕΝΙΚΗ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΡΥΘΜΙΣΗ ΤΩΝ

ΟΙΚΙΣΤΙΚΩΝ ΥΠΟΔΟΧΕΩΝΟΙΚΙΣΤΙΚΩΝ ΥΠΟΔΟΧΕΩΝ

Π.3.1. ΓΕΝΙΚΑ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ - ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΑΝΑΛΥΣΗΣ ΤΟΥ Α’ ΣΤΑΔΙΟΥ ΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ

Π.3.1.1. Στοιχειά από την Ανάλυση SWOT

Στο Α’ στάδιο της μελέτης έγινε ανάλυση SWOT της οποίας παραθέτομε τα συμπεράσματα.

Swοτ Analysis – (Αξιολόγηση πλεονεκτημάτων - ευκαιριών και μειονεκτημάτων - κινδύνων)

Η αξιολόγηση των δεδομένων της υπάρχουσας κατάστασης, των προβλημάτων και

προοπτικών της ανάπτυξης του δήμου προσεγγίζεται στην συνέχεια με την εφαρμογή της

μεθόδου Ανάλυσης Πλεονεκτημάτων - Μειονεκτημάτων - Ευκαιριών – Κινδύνων, λαμβάνοντας

υπόψη,

1ον) τους γενικούς στόχους του Γ.Π.Σ. όπως τέθηκαν στην εισαγωγή της παρούσας μελέτης,

2ον) τα κριτήρια για την εκπόνηση σεναρίων που συνδέονται με το περιεχόμενο του Γ.Π.Σ.

3ον) τα πλεονεκτήματα – μειονεκτήματα της περιοχής στην βάση του υφιστάμενου δυναμικού

4ον) τις μελλοντικές ευκαιρίες και κινδύνους με κριτήριο τις τάσεις.

Η SWΟΤ Αnalysis, οδηγεί σε ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο θεματικών κριτηρίων και παραμέτρων

/ μεταβλητών που επιτρέπει την προώθηση ολοκληρωμένων σεναρίων και την αποφυγή

ελλιπών, αντιφατικών ή ανέφικτων δράσεων, με στόχο ένα ολοκληρωμένο και βιώσιμο σχέδιο

ανάπτυξης της ευρύτερης περιοχής του δήμου.

ΑΝΑΛΥΣΗ SWOT ΣΕ ΕΠΙΠΕΔΟ ΟΡΕΙΝΟΥ ΟΓΚΟΥ ΨΗΛΟΡΕΙΤΗ (ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ, ΑΔΥΝΑΜΙΕΣ, ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ, ΑΠΕΙΛΕΣ)


Για την χάραξη μιας αναπτυξιακής στρατηγικής σε επίπεδο μιας ευρύτερης περιοχής

όπως είναι ο Ψηλορείτης, θεωρούμε απαραίτητο να επικεντρώσουμε την ανάλυση στα

στοιχεία εκείνα που αποτελούν τον κύριο άξονα γύρω από τον οποίο μπορεί αυτή να

κτιστεί. Ο Ψηλορείτης δεν παρουσιάζει άμεσα σε μεγάλο βαθμό εκμεταλλεύσιμους

φυσικούς πόρους. Δεν υπάρχει ούτε η δυνατότητα μεγάλης βιοτεχνικής ή βιομηχανικής

δραστηριότητας αλλά ούτε και ένας γεωργικός τομέας που θα μπορούσε να παράγει

μαζικά.

Οι πόροι της περιοχής είναι το περιβάλλον και ο πολιτισμός της. Ένα φυσικό περιβάλλον

με έντονη την ανθρώπινη επίδραση.

Ο πολιτισμός της περιοχής έχει συνέχεια αιώνων και απόδειξη αποτελούν τα μνημεία, οι

αρχαιολογικοί χώροι, οι ιστορικές τοποθεσίες, οι παραδοσιακοί οικισμοί κ.α. Δεν είναι

τυχαίο ότι ο Ψηλορείτης αποτελεί ένα από τα σύμβολα της Κρήτης.

Στην περιοχή υπάρχει σε μεγάλο βαθμό η κοινωνική συνοχή που βασίζεται στην ύπαρξη ΓΙΩΡΓΗΣ Ν. ΠΕΤΡΑΚΗΣ – ΦΑΝΗ ΚΟΥΤΣΟΥΜΠΟΥ 80


δικτύων κοινωνικών σχέσεων οργανωμένων στη βάση σχέσεων (κουμπαριές,

συντεκνιές), αυτοεκτίμηση, διατήρηση ηθικών αξιών που συνδέονται άμεσα με τις

απαιτήσεις των παραγωγικών δραστηριοτήτων οι οποίες μέχρι και πριν από λίγα χρόνια,

για να λειτουργήσουν σωστά σε μια φτωχή και κλειστή αυτοκαταναλωτική οικονομία που

βασιζόταν στην ανταλλαγή προϊόντων, προϋπόθετε την στενή συνεργασία και την

αλληλεγγύη μεταξύ των κατοίκων της περιοχής. Επιπρόσθετα, τα δίκτυα των κοινωνικών

σχέσεων διαμορφώθηκαν και στα πλαίσια της κοινωνικής αλληλεγγύης και

αλληλοβοήθειας (πέρα από τις οικονομικές πτυχές).

Κοινό χαρακτηριστικό είναι το δέσιμο των κατοίκων με τον τόπο καταγωγής τους το

βουνό, που το αντιμετωπίζουν ως φυσικό χώρο, ως τόπο κατοικίας και ως ιστορικό χώρο

Αυτή ακριβώς η αίσθηση της ταυτότητας του τοπικού πληθυσμού ίσως είναι και ένας από

τους λόγους του «παράδοξου» δημογραφικού δυναμισμού ορισμένων μεγάλων και

μικρών ορεινών χωριών. Σε αυτά, η αναλογία του νεανικού στο σύνολο του πληθυσμού

είναι υψηλή, γεγονός που αποτελεί ένα σημαντικό πλεονέκτημα από τη στιγμή που,

όπως έχει αποδειχθεί, η ανάληψη πρωτοβουλιών στην κατεύθυνση της ανάπτυξης ενός

τόπου αναμένεται από τους νέους.

Η παραδοσιακή δραστηριότητα η κτηνοτροφία κατά πρώτο λόγο, και η γεωργία κατά

δεύτερο, παράγουν ποιοτικά προϊόντα που λόγω των γεωφυσικών συνθηκών δεν ήταν

υπερβολή να λεχθεί ότι είναι σχεδόν οικολογικά.

Η μεταποίηση της περιοχής βασίζεται ουσιαστικά στην επεξεργασία και τυποποίηση της

πρωτογενούς παραγωγής, παράγοντας με την σειρά της ποιοτικά προϊόντα που τα

περισσότερα έχουν παράδοση αιώνων.

Δεν θα ήταν υπερβολή να λεχθεί ότι τα προϊόντα της περιοχής είναι «πολιτιστικά»

προϊόντα.

Η Κρητική διατροφή προσαρμοσμένη στα χαρακτηριστικά του τόπου είναι ένα από τα

«αγαθά» αυτά. Η Κρητική διατροφή δεν ήταν «κουζίνα» γεύσεων αλλά ένας τρόπος ζωής

που τον διέκρινε η λιτότητα, η απλότητα και ο σεβασμός σε αυτά που μπορεί να

προσφέρει η φύση Αργότερα ανακαλύφθηκαν οι ευεργετικές επιδράσεις αυτής της

διατροφής στην υγεία των ανθρώπων.

Σήμερα η περιοχή έχει σημαντική επιρροή στον πολιτισμό και τις συμπεριφορές από το

ευρύτερο δυναμικό περιβάλλον της (Χωρικές ενότητες αστικών κέντρων Ρεθύμνου –

Ηρακλείου –Μοιρών/Τυμπακίου). Αυτή η σχετική γειτνίαση όμως δημιουργεί και

πλεονεκτήματα αφού αυτό το ευρύτερο περιβάλλον είναι μια εν δυνάμει σημαντική

αγορά.




Το κυριότερο πρόβλημα που αντιμετωπίζει το φυσικό περιβάλλον της περιοχής είναι η

έντονη πίεση που δέχεται και δεχόταν από τις ανθρώπινες οικονομικές δραστηριότητες

(κτηνοτροφία, υπερβόσκηση). Αν και στα πλαίσια κάποιων προγραμμάτων (προστασία του

Γυπαετού – LIFE) έχουν εκπονηθεί διαχειριστικά σχέδια εντούτοις δεν έχει εκπονηθεί

ακόμα η ΕΠΜ (ειδική περιβαλλοντική μελέτη ) που θα έθετε τις βάσεις για θεσμικές

ρυθμίσεις. Σημαντική θεωρείται ακόμα εξαιτίας και των παραπάνω λόγων η έλλειψη φορέα

διαχείρισης της περιοχής που είναι ενταγμένη στον κατάλογο ΦΥΣΗ 2000.

Ο πρωτογενής τομέας έχει χαμηλή παραγωγικότητα με μικρούς και κατακερματισμένους

κλήρους. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα την υποαπασχόληση των γεωργών.

Ορισμένες περιοχές που αφορούν κυρίως μικρούς οικισμούς παρουσιάζουν δείκτες

δημογραφικού “μαρασμού” που μεταφράζονται σε μείωση του πληθυσμού και υψηλή

συμμετοχή του γεροντικού πληθυσμού (υψηλός δείκτης γήρανσης και εξάρτησης, σε σχέση

με τον μέσο όρο). Αιτία για τα προηγούμενα είναι η μετακίνηση του νεότερου και

δυναμικότερου κατά βάση, πληθυσμού προς τα κοντινότερα αστικά κέντρα, προς

αναζήτηση καλύτερων ευκαιριών όσον αφορά την εργασία αλλά και καλύτερων συνθηκών

για την εκπαίδευση, την παροχή υγειονομικών υπηρεσιών, διασκέδασης κ.α.

Οι γυναίκες εμφανίζονται με πολύ μικρή συμμετοχή στον οικονομικά ενεργό πληθυσμό ενώ

από την ανάλυση των δημογραφικών στοιχείων προκύπτει ότι αυτό οφείλεται εν μέρει και

στην εγκατάλειψη της περιοχής από τις γυναίκες στην παραγωγική τους ηλικία.

Όσον αφορά το μορφωτικό επίπεδο υπάρχει σημαντικό ποσοστό στο σύνολο της περιοχής

παρέμβασης και ιδιαίτερα στις ορεινές και ημιορεινές της περιοχές που δεν έχουν τελειώσει

το Λύκειο, ενώ παρατηρείται και μεγάλος αριθμός αγραμμάτων (που οφείλεται περισσότερο

σε ιστορικές συνθήκες της κατοχής). Σήμερα το φαινόμενο της εγκατάλειψης του σχολείου

ακόμα και πριν την ολοκλήρωση της υποχρεωτικής εκπαίδευσης στις κτηνοτροφικές

περιοχές έχει πάρει ανησυχητικές διαστάσεις.

Στην περιοχή παρατηρείται μια σημαντική αδυναμία όσον αφορά την διάθεση στην αγορά

των τοπικών προϊόντων (πρωτογενών και μη), απόρροια του χαμηλού παραγωγικού και

οργανωτικού επιπέδου των επιχειρήσεων και της χαμηλής διαπραγματευτικής τους

ικανότητας. Η επιτυχημένη διάθεση και εύρεση αγορών προϋποθέτει την δημιουργία

συνεργασιών για την προώθηση των κοινών συμφερόντων κάθε επιχείρησης ή κάθε

ομάδας επιχειρήσεων. Άλλωστε η διαφοροποίηση, η πιστοποίηση, η διαφήμιση

προϋποθέτουν συλλογικά σχήματα που θα μπορέσουν να ανταποκριθούν στο αυξημένο

κόστος, επιμερίζοντας το. Η έλλειψη συντονισμού και συλλογικών σχημάτων, είναι ένα

βασικό αρνητικό στοιχείο της περιοχής παρέμβασης του οποίου ο χειρισμός αποτελεί κύριο

στόχο.



Επίσης ελάχιστες επιχειρήσεις στην περίμετρο της περιοχής παρέμβασης έχουν

πιστοποιητικά διασφάλισης ποιότητας (μόνο κάποιες μεγάλες επιχειρήσεις τροφίμων)

Στο τμήμα των υποδομών παρατηρείται σημαντική έλλειψη υπηρεσιών στους τομείς της

υγείας, της εκπαίδευσης, της κατάρτισης κ.λ.π Τα αγροτικά ιατρεία τις περισσότερες

περιπτώσεις υπολειτουργούν και τα Κέντρα Υγείας σε λίγες περιπτώσεις έχουν το

απαιτούμενο επιστημονικό προσωπικό και τον ανάλογο εξοπλισμό για να ανταποκριθούν

στην αποστολή τους.

Στην εκπαίδευση υπάρχουν αρκετά Δημοτικά σχολεία ολιγοθέσια που δεν μπορούν να

προσφέρουν τις αναγκαίες συνθήκες για την μόρφωση των παιδιών. Άλλες εκπαιδευτικές

υπηρεσίες όπως π.χ σχολές ξένων γλωσσών, χορού, μουσικής κ.λ.π είναι ανύπαρκτες .

Επίσης πέρα από την τυπική εκπαίδευση χαμηλό θεωρείται και το επίπεδο των υπηρεσιών

της συνεχιζόμενης επαγγελματικής κατάρτισης. Δυστυχώς κατά την διάρκεια της

επαγγελματικής τους δραστηριότητας τους οι γεωργοί / κτηνοτρόφοι δεν έχουν την

δυνατότητα (και λόγω της μορφής και των προδιαγραφών των δομών της συνεχιζόμενης

κατάρτισης) να παρακολουθήσουν ανάλογα σεμινάρια.

Μοναδική εξαίρεση αποτελούν οι νέοι γεωργοί που παρακολουθούν τα Κέντρα

«ΔΗΜΗΤΡΑ» (πρώην ΚΕΓΕ) ως προϋπόθεση για την ένταξή τους στους νέους αγρότες.

Στο Δ.Δ. του Πανόρμου του Δ. Γεροποτάμου υπάρχει παράρτημα περιφερειακού ΚΕΚ που

υλοποιεί ελάχιστο αριθμό προγραμμάτων στην περιοχή, και είναι σαφές ότι δεν μπορεί να

καλύψει το σύνολο των αναγκών.

Αν και η γειτνίαση με ερευνητικά και τριτοβάθμια εκπαιδευτικά ιδρύματα ωστόσο δεν

υπάρχει στο βαθμό που είναι επιθυμητό και εφικτό η «προσανατολισμένη» έρευνα σε

περισσότερο πρακτικής σημασίας θέματα για τον τόπο, αλλά και στη συνέχεια καλύτερη

διάχυση και αξιοποίηση της αποκτηθείσας ερευνητικής γνώσης.

ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ

Τα τελευταία χρόνια, με αφορμή από την μία των διαφόρων, διατροφικών σκανδάλων

(διοξίνες, τρελές αγελάδες, κλπ.) και την αύξηση των κατά κεφαλή εισοδημάτων σε όλο τον

αναπτυγμένο κόσμο που συνδέεται με την άνοδο των απαιτήσεων για μια καλύτερη

ποιότητα ζωής, οι προτιμήσεις των καταναλωτών στρέφονται προς προϊόντα τα οποία

διαθέτουν πιστοποίηση για την ποιοτική και υγιεινή διαδικασία παραγωγής τους. Οι

καταναλωτές είναι πρόθυμοι να πληρώσουν το πρόσθετο κόστος που συνεπάγεται η

διαδικασία της παραγωγής ποιοτικών, υγιεινών διατροφικών προϊόντων. Λαμβάνοντας υπ’

όψη το γεγονός ότι η παραδοσιακή Κρητική διατροφή φημίζεται, σύμφωνα με επίσημες

έρευνες, για τα ευεργετικά αποτελέσματα στην υγεία του ανθρώπου, καταλήγουμε στο

συμπέρασμα ότι η ντόπια παραγωγή δεν θα πρέπει να χάσει αυτή τη σημαντική ευκαιρία ΓΙΩΡΓΗΣ Ν. ΠΕΤΡΑΚΗΣ – ΦΑΝΗ ΚΟΥΤΣΟΥΜΠΟΥ 83


να προωθήσει τα δικά της ποιοτικά προϊόντα στην αγορά, λαμβάνοντας τις κατάλληλες

πιστοποιήσεις και ξεκινώντας τις κατάλληλες διαδικασίες για την δημιουργία των

προϋποθέσεων προβολής τους, και λήψης της κατάλληλης τεχνογνωσίας.

Λέξεις όπως προστασία περιβάλλοντος, οικολογία, αειφορία χρησιμοποιούνται με

μεγαλύτερη συχνότητα από ότι πριν μερικά χρόνια. Αναπτύσσεται με συνεχώς αυξανόμενο

ρυθμό μια κοινωνική ευαισθησία για το περιβάλλον απόρροια της βελτίωσης του επιπέδου

ζωής των ανθρώπων. Μέσα σε αυτή την ευαισθησία τα βουνά έχουν μια ιδιαίτερη θέση. Το

έτος 2002 ήταν αφιερωμένο στα βουνά απόδειξη της σημασίας που αποδίδει η παγκόσμια

κοινότητα σε αυτά. Σήμερα ο κάτοικος της πόλης επιθυμεί να ξαναβρεθεί στην ύπαιθρο και

σε ένα διαφορετικό τρόπο ζωής. Υπάρχουν δηλαδή στην περιοχή οι παράμετροι που

δημιουργούν μαζί με άλλες συνθήκες την δυνατότητα στην περιοχή να σχεδιάσει την

προσέλκυση επισκεπτών που διαθέτουν σαφώς περισσότερα ποιοτικά χαρακτηριστικά από

τους τουρίστες του μαζικού τουριστικού προϊόντος.

Η νέα τεχνολογία κάνει ευκολότερη την προσέγγιση των αγορών και ιδιαίτερα σε περιοχές

με δύσκολα γεωφυσικά χαρακτηριστικά. Βρισκόμαστε στην εποχή όπου σε κάθε αγορά

έχουν πρόσβαση προϊόντα από όλο και περισσότερες περιοχές του κόσμου.

Η πληροφόρηση για τον καθορισμό επιχειρηματικών πολιτικών είναι άμεση. Παράδειγμα το

Internet είναι ένα μέσο για την άμεση ενημέρωση των τιμών που ισχύουν σε καθημερινή

βάση σε διάφορες αγορές αγροτικών προϊόντων (π.χ. Μονάχου). Παράλληλα το

ηλεκτρονικό εμπόριο προσφέρει την ευκαιρία στις τοπικές επιχειρήσεις να προβάλλουν

αλλά και να πουλήσουν τα προϊόντα τους σε κάθε γωνιά της γης.

Πέρα από τις αγορές η τεχνολογία μπορεί να προσφέρει στην δημιουργία ευνοϊκότερων

συνθηκών στην εργασία, την εκπαίδευση, την υγεία κ.α.

Η διοικητική οργάνωση από το 1997 και μετά άλλαξε και οι παλιοί δήμοι και κοινότητες

έδωσαν την θέση τους στους νέους Δήμους. Οι νέοι δήμοι έχουν την δυνατότητα καλύτερου

και αποτελεσματικότερου αναπτυξιακού σχεδιασμού, αφού έχουν σαφώς καλύτερη

υποδομή και στελέχωση.

Η ύπαρξη του ΑΚΟΜΜ ΑΕ από το 1988 και η εμπειρία του σε αναπτυξιακά θέματα είναι

στοιχείο που βοηθάει την καλύτερη συνεργασία με τους Δήμους της περιοχής του

Ψηλορείτη. Με πρωτοβουλία του ΑΚΟΜΜ ΑΕ δημιουργήθηκαν για την αποτελεσματικότερη

διάχυση της ενημέρωσης και της ευαισθητοποίησης των κατοίκων Δημοτικές Ομάδες

Εργασίες (από φορείς του κάθε Δήμου) για τις οποίες στόχος είναι να αποτελέσουν τους

πυρήνες κινητοποίησης και ευαισθητοποίησης σε τοπικό επίπεδο.

Τελικά ένας σημαντικός λόγος που μπορούν σήμερα οι αγροτικές περιοχές να ατενίζουν

διαφορετικά το μέλλον τους είναι η καθιέρωση και εφαρμογή διαφορετικών προσεγγίσεων

στην αγροτική ανάπτυξη. Η εφαρμογή στην ευρύτερη περιοχή του Ψηλορείτη της



Ευρωπαϊκής Πρωτοβουλίας LEADER από το 1991, έχει δημιουργήσει επενδυτικά

ενδιαφέροντα και επιχειρηματικές αναζητήσεις που ήταν άγνωστα για την περιοχή. Η

σημερινή συγκυρία με την εφαρμογή των ολοκληρωμένων προγραμμάτων στην εφαρμογή

και την πιθανή εφαρμογή της LEADER+, δημιουργούν το πλαίσιο για μεγαλύτερη ακόμα

δραστηριοποίηση των κατοίκων. Πέρα από τους κατοίκους, το ευνοϊκό περιβάλλον που

δημιουργείται, μπορεί και πρέπει να προσελκύσει και κεφάλαια επενδυτών που δεν

κατοικούν στην περιοχή ενδιαφέρονται όμως να δραστηριοποιηθούν σε αυτήν.

ΑΠΕΙΛΕΣ

Ο τρόπος ενίσχυσης του εισοδήματος των γεωργών / κτηνοτρόφων με τις επιδοτήσεις

επιδρά ανασταλτικά στην φιλοσοφία της χωρικής προσέγγισης, από τη στιγμή που

διατηρούν οικονομικές δραστηριότητες, σε «αδράνεια» . Η μη έγκαιρη προετοιμασία των

παραγωγών στο νέο ανταγωνιστικό περιβάλλον θα κάνει δυσκολότερη την προσαρμογή

ολόκληρου του τοπικού οικονομικού μοντέλου, και θα δημιουργήσει κλυδωνισμούς στην

εύθραυστη ισορροπία του με την πιθανή μελλοντική περικοπή των επιδοτήσεων (στο

πλαίσιο του Π.Ο.Ε.).

Ο ανταγωνισμός των αστικών περιοχών με παραγωγή «παρόμοιου τύπου» προϊόντα που

η διαφήμιση τους παραπέμπει σε μνήμες της υπαίθρου και του πολιτισμού της , αν και

παράγονται σε υπερσύγχρονες εγκαταστάσεις κάποιας βιομηχανικής περιοχής.

Η προσφορά πληθώρας τέτοιων αγαθών με καλύτερη τιμή και σημαντικά ισχυρότερο

δίκτυο διανομής, δημιουργεί ή μπορεί να δημιουργήσει δυσκολότερες συνθήκες και

μεγαλύτερη προσπάθεια για την κατάκτηση του μεριδίου της αγοράς που μπορούν να

κατέχουν τα παραδοσιακά προϊόντα.

Η Παγκοσμιοποίηση της αγοράς και ο εντονότερος ανταγωνισμός από άλλες αγροτικές

περιοχές κάνει τον ανταγωνισμό μεγαλύτερο, αφού το ίδιο προϊόν το προσφέρουν

περισσότεροι. Σε αρκετές περιπτώσεις, στην προσπάθεια της αύξησης της

ανταγωνιστικότητας μέσω της μείωσης των τιμών άρα και του περιορισμού του κόστους,

μειώνεται παράλληλα και η ποιότητα του προϊόντος γεγονός που αποτελεί μειονέκτημα στη

προσπάθεια διαφοροποίησης του τοπικού από το διεθνές ή το μαζικό. Συνεπώς μια εν

δυνάμει απειλή για την περιοχή μας είναι κάποια από τα προϊόντα της, να μπουν στη

φιλοσοφία της μαζικής παραγωγής ούτως ώστε να χάσουν την ιδιαίτερη ταυτότητα της.



ΑΝΑΛΥΣΗ SWOT ΣΕ ΕΠΙΠΕΔΟ ΔΗΜΟΥ ΑΝΩΓΕΙΩΝ (ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ, ΑΔΥΝΑΜΙΕΣ, ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ, ΑΠΕΙΛΕΣ)


Σταδιακή ανάδειξη της ευρύτερης περιοχής των Ανωγείων σε δυναμικό αγροτουριστικό

κέντρο της κεντρικής Κρήτης.

Σχετικά εύκολη οδική πρόσβαση από μεγάλα αστικά κέντρα και από τις πύλες εισόδου

του νησιού (ΒΟΑΚ– λιμάνι και αεροδρόμιο Ηρακλείου –λιμάνι Ρεθύμνου). Σχετικά μικρός

βαθμός κοινωνικής απομόνωσης.

Προσφορά ενός ανταγωνιστικού τουριστικού προϊόντος μονάδες εστίασης της περιοχής.

Δυνατότητα δημιουργίας υποδομών επιχειρηματικότητας και ανάπτυξης (ΒΙΟΠΑ)

Αξιόλογοι φυσικοί και πολιτιστικοί πόροι που ενδείκνυνται για ανάδειξη και αξιοποίηση

(περιοχές φυσικού κάλους, θέσεις θέας, αρχαιολογικά μνημεία κλ.π.).

Σταδιακή βελτίωση του μορφωτικού επιπέδου των κατοίκων.

Παρουσία αξιόλογων στοιχείων σύγχρονης λαϊκής αρχιτεκτονικής και χαρακτηριστικών

στον συνεκτικό παλιό πυρήνα των οικισμών.

Ύπαρξη αξιόλογων υποδομών αναψυχής με χρήση από την ευρύτερη περιοχή του

πολεοδομικού συγκροτήματος του Ηρακλείου.

Υψηλά επίπεδα πολιτιστικής και καλλιτεχνικής δραστηριότητας, δημιουργίας και

ευαισθητοποίησης στην περιοχή.






κοινωνίας.











Αποεπένδυση στον αγροτικό τομέα (οικογενειακές εκμεταλλεύσεις μικρής εντάσεως

κεφαλαίου, προσήλωση σε παραδοσιακές καλλιέργειες),


Επιμονή σε συμβατικές καλλιέργειες και ανυπαρξία βιολογικών ή άλλων δυναμικών

καλλιεργειών.

Περιορισμένη δραστηριότητα και παραγωγικότητα, παρά το μεγάλο ζωικό κεφάλαιο

και τις μεγάλες δυνατότητες, στον κλάδο της κτηνοτροφίας.





περιοχής.

Άνιση χωρική κατανομή των οικονομικών δραστηριοτήτων και ειδικά του τουρισμού που

είναι συγκεντρωμένος στην έδρα του δήμου και ελλιπής λειτουργική σύνδεση του με τους

φυσικούς και πολιτισμικούς πόρους της περιοχής.



Έλλειψη σχεδιασμού και αξιοποίησης των περιοχών ιδιαίτερης φυσικής ομορφιάς και

σπάνιου βιολογικού πλούτου.

Περιορισμένη προστασία, ανάδειξη και αξιοποίηση των ιστορικών και αρχαιολογικών

πόρων.


Περιορισμένο επιχειρηματικό πνεύμα των κατοίκων και απουσία καινοτομικής αντίληψης

από τους επιχειρηματίες της περιοχής.







κοινωνίας.











Αποεπένδυση στον αγροτικό τομέα (οικογενειακές εκμεταλλεύσεις μικρής εντάσεως

κεφαλαίου, προσήλωση σε παραδοσιακές καλλιέργειες),


Επιμονή σε συμβατικές καλλιέργειες και ανυπαρξία βιολογικών ή άλλων δυναμικών

καλλιεργειών.

Περιορισμένη δραστηριότητα και παραγωγικότητα, παρά το μεγάλο ζωικό κεφάλαιο

και τις μεγάλες δυνατότητες, στον κλάδο της κτηνοτροφίας.





περιοχής.

Άνιση χωρική κατανομή των οικονομικών δραστηριοτήτων και ειδικά του τουρισμού που

είναι συγκεντρωμένος στην έδρα του δήμου και ελλιπής λειτουργική σύνδεση του με τους

φυσικούς και πολιτισμικούς πόρους της περιοχής.



Έλλειψη σχεδιασμού και αξιοποίησης των περιοχών ιδιαίτερης φυσικής ομορφιάς και

σπάνιου βιολογικού πλούτου.

Περιορισμένη προστασία, ανάδειξη και αξιοποίηση των ιστορικών και αρχαιολογικών

πόρων.


Περιορισμένο επιχειρηματικό πνεύμα των κατοίκων και απουσία καινοτομικής αντίληψης

από τους επιχειρηματίες της περιοχής.





ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ

Ανάπτυξη εναλλακτικών μορφών τουρισμού με δεδομένη την έντονη αναπτυξιακή

δραστηριότητα του τομέα του τουρισμού σε όλη την Κρήτη, την αναζήτηση και το

σχεδιασμό στρατηγικών για νέες ήπιες και εναλλακτικές μορφές τουρισμού από τον

ΕΟΤ, την ύπαρξη αξιόλογων φυσικών και πολιτιστικών πόρων στην ευρύτερη περιοχή

του δήμου.

Δυνατότητες ολοκληρωμένης και ισόρροπης ενδογενούς ανάπτυξης, στο πλαίσιο της

Περιφερειακής Πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης για μια σειρά αναπτυξιακών έργων

και επιχειρηματικών δραστηριοτήτων.

Δυνατότητα υλοποίησης και διαχείρισης ολοκληρωμένων έργων σε ότι αφορά την

ανάπτυξη των ανθρώπινων πόρων, με ενίσχυση των βασικών κοινωνικών υποδομών.

Διατήρηση και ανάδειξη της φυσικής, της πολιτιστικής και της αγροτικής κληρονομιάς,

καθώς επίσης και αντιμετώπιση των περιβαλλοντικών προβλημάτων, μέσα από την

αξιοποίηση κονδυλίων από τα διαρθρωτικά ταμεία της Ε.Ε.

ΑΠΕΙΛΕΣ

Υποβάθμιση του φυσικού και ανθρωπογενούς περιβάλλοντος από την ατελή θεσμική

προστασία και διαχείριση των φυσικών και πολιτιστικών πόρων (π.χ. χαρακτηρισμός

και διατήρηση των παραδοσιακών οικιστικών πυρήνων, προστασία αρχαιολογικών

χώρων).

Σημαντική απορρόφηση μεγάλου ποσοστού του νεότερης ηλικίας και υψηλού

μορφωτικού επιπέδου ανθρώπινου δυναμικού σε επιχειρήσεις και οικονομικές

δραστηριότητες εκτός δήμου Ανωγείων.

Αισθητική και λειτουργική υποβάθμιση περιαστικής γης από την ύπαρξη

συγκρουόμενων χρήσεων γης.



Π.3.1.2. - Χωροταξική και Πολεοδομική Οργάνωση

Αξιολόγηση δεδομένων οικιστικής ανάπτυξης, ζήτηση, προσφορά α’ και β’ κατοικίας

O οικισμός των Ανωγείων που αποτελεί και το διοικητικό, εμπορικό και τουριστικό κέντρο όχι

μόνο του Δήμου Ανωγείων αλλά και της ευρύτερης περιοχής του ορεινού Μυλοποτάμου,

προβλέπεται να αναπτυχθεί στον τομέα τουλάχιστον του τουρισμού και στα επόμενα χρόνια. Η

έκταση των ορίων πολεοδόμησης που προβλεπόταν και από το παλιό Γ.Π.Σ. του οικισμού δεν

φαίνεται να επαρκεί για τις μελλοντικές ανάγκες οπότε χρειάζεται επέκταση με την μορφή

εξομάλυνσης τόσο για να συμπεριλάβει περιοχές που έχουν δεχτεί οικιστική πίεση όσο και για

ενσωματωθούν περιοχές λόγω του έντονου ανάγλυφου και της ιδιαίτερης γεωμορφολογίας του

οικισμού.

Είναι δεδομένη όμως η ανάγκη για βελτίωση των τεχνικών και κοινωνικών υποδομών του

αστικού περιβάλλοντος.

Δεν θεωρείται σκόπιμη η επέκταση ορίων των Σισάρχων, αφού δεν παρουσιάζεται κάποια

αύξηση πληθυσμού, έχουν χαμηλή πυκνότητα σύμφωνα με τον πίνακα και δεν χρειάζεται να

επεκταθούν.

Εκτίμηση αναγκών παραγωγικών τομέων για οργανωμένους υποδοχείς

Στην ευρύτερη περιοχή έγιναν τα τελευταία χρόνια σημαντικές επενδύσεις στον τομέα της

μεταποίησης και σε τουριστικές επενδύσεις στον τομέα του τουρισμού.

Παράλληλα θεωρούμε ότι θα υπάρξει έντονη κινητικότητα στα πλαίσια της αξιοποίησης των

δημοτικών ημιτελών τουριστικών εγκαταστάσεων.

Σε ότι αφορά στην χωροθέτηση άλλων οικιστικών υποδοχέων παραθεριστικής κατοικίας

θεωρούμε, ότι μπορεί να υπάρξει πρόβλεψη για μικρής έκτασης υποδοχείς, πάντα στα πλαίσια

της βιώσιμης οικιστικής ανάπτυξης.

Κρίνεται σκόπιμο για τις όποιες εγκαταστάσεις ΑΠΕ να αναζητηθούν περιοχές χωροθέτησης στα

νοτιοανατολικά χαμηλά υψόμετρα του δήμου και να αποκλειστούν συνολικά οι περιοχές που

περιλαμβάνονται τόσο στις ΠΕΠ (ΑΠ Ι) όσο και στις ΠΕΠΔ IV.

Π.3.1.3. - Κατευθύνσεις Πολεοδομικής Οργάνωσης

Το οικιστικό δίκτυο της ευρύτερης περιοχής του δήμου παρουσιάζει, όπως ήδη έχουμε αναλύσει,

εικόνα απομόνωσης, αλλά και ελλιπούς δομής δεδομένης της ύπαρξης ουσιαστικά ενός μόνο

οικιστικού κέντρου που ταυτίζεται με την έδρα του δήμου.



Γενικά η υστέρηση της ευρύτερης περιοχής, η απομόνωση και η χωρική οργάνωση του δήμου

Ανωγείων έχει δημιουργήσει μια μικρή ορεινή υποπεριφέρεια με πολλά προβλήματα αλλά και με

μια δυναμική που έχει την βάση της στους φυσικούς και πολιτιστικούς της πόρους.

Στην έδρα του δήμου αλλά και στα Σίσαρχα, γίνονται ορισμένες αξιόλογες παρεμβάσεις με

σκοπό την λειτουργική αναβάθμιση και την αισθητική ανάδειξη της περιοχής, και την

αποκατάσταση της αισθητικής του ανθρωπογενούς και φυσικού περιβάλλοντος.

Ακόμα, πρέπει να σημειωθεί ότι η οικιστική ανάπτυξη, στην περιοχή δεν συνοδεύεται από

παραγωγή ανεκτού αρχιτεκτονικού έργου και στην περίπτωση της οικιστικής δραστηριότητας δεν

διατηρεί τον παραδοσιακό χαρακτήρα της περιοχής. Αντιθέτως, οι νέες κατοικίες

«υποστηρίζουν» και αισθητικά τη γενικότερη τάση «μαζικής παραγωγής» που επικρατεί στις

υποβαθμισμένες αστικές και περιαστικές που λειτουργούν σαν κακά πρότυπα.

Παρατίθεται ο πίνακας με τις προτάσεις ανά οικισμό.

ΟΙΚΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

ΟΙΚΙΣΜΟΣ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Ανώγεια

Έλλειμμα χωρητικότητας.Ασυμβατότητα χρήσεων εντός του πυκνοδομημένου οικιστικού κέντρου. όχι λειτουργικός πολεοδομικός ιστός ανάλογος της σημασίας του οικισμού.Έλλειψη κοινόχρηστων χώρωνΈλλειψη χώρων στάθμευσης.

Ανάγκη επεκτάσεων επί πλέον του υφιστάμενου σχεδίου Πόλης. Επίσπευση των διαδικασιών δημιουργίας κοινόχρηστων χώρων και τεχνικών υποδομών. Ειδική μελέτη ανάπλασης πυρήνων παραδοσιακού συνεκτικού τμήματος οικισμού, ρυθμίσεις προστασίας περιαστικής γης, μέριμνα για κοινόχρηστους χώρους και αναγκαίες κυκλοφοριακές ρυθμίσεις.

Σίσαρχα Μερική εγκατάλειψη οικισμού.

Ειδική μελέτη ανάπλασης παραδοσιακού συνεκτικού τμήματος οικισμού, ρυθμίσεις προστασίας περιαστικής γης,

ΠΡΟΒΛΕΨΕΙΣ ΤΟΥ ΕΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ ΑΝΩΓΕΙΩΝ

Για τα Ανώγεια υπάρχει εγκεκριμένο Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο σύμφωνα με τον Ν. 1337/1983

(απόφαση Υπουργού ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. με αρ.πρωτ. 104848/7601/30-12-1991, Φ.Ε.Κ.278 Δ'

24/3/1992).

Tο εγκεκριμένο Γ.Π.Σ. περιλαμβάνει τα εξής:



Α) Την πολεοδομική οργάνωση του οικισμού για πληθυσμιακό μέγεθος 2.800 κατοίκων όπως

φαίνεται στον χάρτη Π.Ι.5 σε κλίμακα 1: 5000 και ειδικότερα με ;

α. Την επέκταση του σχεδίου πόλης σε εκτάσεις πυκνοδομημένες, αραιοδομημένες και αδόμητες

επιφάνειας 560 στρ. περίπου) και την δημιουργία τριών (3) πολεοδομικών ενοτήτων με μέση

πυκνότητα οικήσεως και μέσο συντελεστή δόμησης κατά πολεοδομική ενότητα ως εξής:

Πολεοδομική ενότητα Μέση πυκνότητα οικήσεως Μέσος σ.δ.Περαχώρι 50 κατ / Ηα 0,80Μεσοχώρι 50 κατ / Ηα 0,90Μετόχι 50 κατ / Ηα 0,90

β. Τον προσδιορισμό των χρήσεων γης, όπως φαίνεται στον χάρτη Π.Ι.3. σε κλίμακα 1 ; 5000

και ειδικότερα:

1. Την χωροθέτηση των κεντρικών λειτουργιών στο Μεσοχώρι (από την πλατεία Αρμί μέχρι την

πλατεία Αγ. Γεωργίου της κεντρικής αρτηρίας) και την διαμόρφωση τοπικών κέντρων στο

Περαχώρι (από την εκκλησία της Παναγίας μέχρι το εστιατόριο «Πράσινη Φωλιά») και στο

Μετόχι (σε τμήμα 200 μ. της κεντρικής αρτηρίας, όπου βρίσκεται και η πλατεία της γειτονιάς).

2. Την τοποθέτηση κοινωνικού εξοπλισμού:

- Διατήρηση των χώρων εκπαίδευσης στις σημερινές τους θέσεις.

- Διατήρηση των χώρων περίθαλψης – πρόνοιας στις σημερινές τους θέσεις με

προοπτική επέκτασής τους (υγειονομικός σταθμός, ΚΑΠΗ) ή συστέγασης με

παρεμφερείς λειτουργίες.

- Διατήρηση των χώρων αθλητικών εγκαταστάσεων στη σημερινή τους θέση με

προοπτική επέκτασής τους.

- Δημιουργία χώρων πρασίνου σε κατάλληλες θ7έσεις μέσα στον οικισμό.

- Χωροθέτηση των πολιτιστικών λειτουργιών και Μουσείο.

3. Την οργάνωση των μεταποιητικών δραστηριοτήτων με:

- Τη διατήρηση εντός γενικού πολεοδομικού σχεδίου των υφισταμένων βιοτεχνικών

μονάδων που έχουν άμεση σχέση με την καθημερινή ζωή του οικισμού και την

δημιουργία νέων τέτοιων.

- Τη μεταφορά των υπολοίπων βιοτεχνιών και των λειτουργιών χονδρεμπορίου σε

ΒΙΠΑ εκτός του οικισμού στην περιοχή Βάθιας.

γ. Τη γενική εκτίμηση για την επόμενη πενταετία, των αναγκών σε γη για κοινωνική υποδομή του

οικισμού, όπως φαίνεται στον πίνακα Α.11.2.1α.

δ. Τις προτάσεις για την οργάνωση της μεταφορικής υποδομής όπως φαίνεται στον χάρτη Π.Ι.3

σε κλίμακα 1: 5000. Βασικότερες παρεμβάσεις είναι:



- Ολοκλήρωση του οδικού δικτύου με τις συλλεκτήριες:

κέντρο Περαχωρίου – κλωστήριο Ξυλογιάννη,

κέντρο Περαχωρίου – παιδική χαρά

θέατρο – πλατεία Πυρήνων

βόρεια περιφερειακή οδός Μεσοχωρίου

με τις αγροτικές οδούς

γυμνάσιο – υπόστεγα Ξυλογιάννη

παλιά οδός Ανώγεια – Ηράκλειο με τη νέα αρτηρία Περαχώρι – οδός Νίδας

και με τις βελτιώσεις της κεντρικής αρτηρίας

γυμνάσιο – ξενοδοχείο «Μιτάτο»

και της συλλεκτήριας

ΚΑΠΗ – Κλωστήριο Υφαντουργικού Συνεταιρισμού.

ε. Τον καθορισμό ζωνών οικονομικών και θεσμικών κινήτρων και πολεοδομικών μηχανισμών

όπως φαίνονται στον χάρτη Π.Ι.5 σε κλίμακα 1: 5000 και ειδικότερα:

- Τον καθορισμό ζώνης ειδικών κινήτρων (ΖΕΚ) στην κεντρική περιοχή στο Μετόχι.

- Τον καθορισμό ζώνης αγοράς συντελεστή (ΖΑΣ) σε τμήμα της γειτονιάς Μετόχι.

στ. Τον καθορισμό νέων αναπτυξιακών ζωνών όπως φαίνεται στον χάρτη Π.1.5 σε κλίμακα 1:

5000 και ειδικότερα:

- Αναπτυξιακή ζώνη λιανικού εμπορίου στην κεντρική περιοχή στο Μετόχι.

- Αναπτυξιακή ζώνη βιοτεχνίας στο ΒΙΠΑ (εκτός ορίου Γ.Π.Σ.).

Β. Τις προτάσεις για τη λήψη μέτρων για την προστασία του περιβάλλοντος όπως φαίνεται στον

χάρτη Π.Ι.5. σε κλίμακα 1: 5000 με την φύτευση – προστασία – ανάδειξη της ευρύτερης

περιαστικής περιοχής.

Γ. Τις προτάσεις για τα απαραίτητα έργα και μελέτες δικτύων υποδομής, όπως φαίνονται στον

χάρτη Π.ΙΙ.2 σε κλίμακα 1: 5000 (ακολουθεί κατάλογος προτάσεων).

Δ. Τις προτάσεις για την ασφάλεια – πυροπροστασία - προστασία από σεισμό όπως φαίνονται

στον χάρτη Π.ΙΙΙ.1 σε κλίμακα 1: 5000 ειδικότερα ;

- Εγκατάσταση πυροσβεστικού σταθμού στο Μετόχι

- Επισήμανση σημείων υδροληψίας για πυρόσβεση μέσα στον οικισμό.

- Δημιουργία ζωνών πυρασφάλειας στην ευρύτερη περιοχή.

- Επισήμανση κατάλληλων χώρων καταφυγής των κατοίκων σε περίπτωση σεισμού ή

άλλης έκτακτης ανάγκης.



Π.3.1.4. - Κωδικοποίηση Γενικών Χρήσεων Γης (ΠΔ 23-2-87)

Στην συνέχεια αναφέρονται οι Γενικές Χρήσεις Γης όπως αυτές κατηγοριοποιούνται στο ΠΔ 23-

2-87 (ΦΕΚ 166/Δ/6-3-87).

Χρήση γενικής κατοικίας

Η χρήση γενικής κατοικίας, όπως αυτή καθορίζεται στο άρθρο 3 του ΠΔ 23-2-87, εξειδικεύεται

ως ακολούθως:

Στις περιοχές γενικής κατοικίας επιτρέπονται:

1. Κατοικία

2. Ξενοδοχεία και ξενώνες, δυναμικότητας μέχρι 40 κλινών για τους οικισμούς Βορίζια,

Μεσήσκλι, Λαλουμά, Κούρτες, Φαρί, Παναγιά, Μορώνι, Μάκρες και μέχρι 100 κλινών για τον

οικισμό Ζαρού.

3. Εμπορικά καταστήματα έως 400 μ2

4. Γραφεία, τράπεζες, κοινωφελείς οργανισμοί

5. Κτίρια εκπαίδευσης

6. Εστιατόρια δυναμικότητας έως 200 καθισμάτων

7. Αναψυκτήρια δυναμικότητας έως 200 καθισμάτων



10. Επαγγελματικά εργαστήρια και δραστηριότητες χαμηλής όχλησης εκτός συνεργείων

αυτοκινήτων και δικύκλων, συνεργείων γεωργικών μηχανημάτων και εξοπλισμού,

εργαστηρίων κατεργασίας μαρμάρου και προϊόντων σιδήρου, αλουμινίου, ξύλου και

δέρματος, μάντρες οικοδομικών υλικών, ελαιουργείων, αποθηκών διάθεσης λιπασμάτων και




13. Πολιτιστικά κτίρια και εγκαταστάσεις

Χρήση πολεοδομικού κέντρου

Η χρήση πολεοδομικού κέντρου, όπως αυτή καθορίζεται στο άρθρο 4 του ΠΔ 23-2-87

εξειδικεύεται ως ακολούθως:

Στις περιοχές πολεοδομικού κέντρου επιτρέπονται:

1. Κατοικία

2. Ξενώνες, ξενοδοχεία και εν γένει τουριστικές εγκαταστάσεις

3. Εμπορικά καταστήματα έως 400 μ2

4. Γραφεία, τράπεζες, ασφάλειες, κοινωφελείς οργανισμοί

5. Κτίρια Διοίκησης



6. Εστιατόρια έως 200 καθισμάτων

7. Αναψυκτήρια έως 200 καθισμάτων

8. Χώροι συνάθροισης κοινού

9. Πολιτιστικές εγκαταστάσεις

10. Κτίρια εκπαίδευσης



13. Κτίρια περίθαλψης

14. Επαγγελματικά εργαστήρια και δραστηριότητες χαμηλής όχλησης εκτός συνεργείων

αυτοκινήτων και δικύκλων, συνεργείων γεωργικών μηχανημάτων και εξοπλισμού,

εργαστηρίων κατεργασίας μαρμάρου και προϊόντων σιδήρου, αλουμινίου, ξύλου και

δέρματος, μάντρες οικοδομικών υλικών, ελαιουργείων, αποθηκών διάθεσης λιπασμάτων και




17. Εγκαταστάσεις εμπορικών εκθέσεων – εκθεσιακά κέντρα

18. Εγκαταστάσεις μέσων μαζικής μεταφοράς

Όροι και περιορισμοί δόμησηςΟι περιοχές εντός ορίων οικισμών οικοδομούνται σύμφωνα με τις διατάξεις του Π.Δ. 24.4.1985

(ΦΕΚ 181 Δ) για οικισμούς κάτω των 2000 κατοίκων, όπως τροποποιήθηκε με το Π.Δ.

4/04.11.2011 (ΦΕΚ 289 ΑΑΠ ) και περιορισμούς που καθορίζονται από την παρούσα.

Οι περιοχές επέκτασης, έως ότου πολεοδομηθούν οικοδομούνται με τις διατάξεις της εκτός

σχεδίου δόμησης του ΠΔ. 24.5.85 (ΦΕΚ 270 Δ) και τους περιορισμούς που καθορίζονται από

την παρούσα. Ο καθοριζόμενος Μέσος Συντελεστής Δόμησης (Μ.Σ.Δ) ισχύει ως μέγιστος

επιτρεπόμενος μέχρι την θεσμοθέτηση της πολεοδομικής μελέτης για όσες χρήσεις τον

υπερβαίνουν με βάση τις ισχύουσες διατάξεις της εκτός σχεδίου δόμησης.

Στο σύνολο της εκτός σχεδίου περιοχής του δήμου οι κατασκευές ελέγχονται από το οικείο

Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής.

Μελέτες πολεοδόμησης - Ειδικές μελέτες ανάπλασης

Αναγκαιότητα ανάπλασης, του Ν. 2508/97, εντοπίζεται σε όλους τους οικιστικούς πυρήνες του

δήμου.

Η ανάπλαση των οικισμών θα πρέπει να γίνονται με γνώμονα την διαφύλαξη του πολεοδομικού

– αρχιτεκτονικού χαρακτήρα τους (παραδοσιακού ιστού).

Κατά την πολεοδόμηση των οικισμών οι παρόχθιες περιοχές των ρεμάτων, οι ζώνες της

μισγάγγειας και του υδροκρίτη καθώς και οι ζώνες προστασίας που βρίσκονται μέσα στα όρια

των οικισμών, δεν πολεοδομούνται και δεν οικοδομούνται αλλά εντάσσονται στις πολεοδομικές

μελέτες ως ζώνες πρασίνου.



Κατά τη σύνταξη μελετών ανάπλασης και πολεοδόμησης είναι αναγκαίο να καθορίζονται ζώνες

όπου θα επιτρέπονται τα εργαστήρια παραδοσιακών τεχνικών (πχ ξυλουργεία, εργαστήρια

κατασκευής παραδοσιακών οργάνων, σιδηρουργεία κατασκευής παραδοσιακών αντικειμένων,

παραδοσιακοί φούρνοι και εργαστήρια τοπικών παραδοσιακών γλυκών, εργαστήρια κεραμικής

και παραδοσιακής υφαντικής κλπ) μικρής δυναμικότητας, η παρουσία των οποίων κρίνεται

επιθυμητή για λόγους ανάδειξης των παραδοσιακών καλλιτεχνικών δραστηριοτήτων και

τεχνικών, η και νέων τεχνικών που σχετίζονται με την παράδοση, ακόμη και αν αυτά

υπερβαίνουν την κατηγορία χαμηλής όχλησης.

Οι επιτρεπόμενες (ειδικές) χρήσεις, ανά γενική κατηγορία χρήσεων, συνοψίζονται στον πίνακα

που ακολουθεί.



Κωδικοποίηση Επιτρεπόμενων Χρήσεων στις Οικιστικές Περιοχές

Επιτρεπόμενη χρήση ΑΚ ΓΚ (Α)

ΓΚ (Β) ΠΚ Τ- Α ΕΧ

-ΠΡΒΙΠΕ-ΧΜΟ

ΒΙΠΕ -ΧΟ

Ζ-Χ

Κατοικία Χ Χ Χ Χ ΧΞενώνες Χ (1) Χ (2) Χ (2) Χ ΧΞενοδοχεία Χ (2) Χ (2) Χ ΧΕμπορικά καταστήματα (εκτός υπεραγορών – πολυκαταστημάτων)

Χ Χ Χ Χ (5) Χ (5)

Γραφεία – τράπεζες – ασφάλειες – κοινωφελείς οργανισμοί

Χ Χ Χ

Διοίκηση ΧΚτίρια εκπαίδευσης Χ Χ Χ ΧΕστιατόρια Χ (3) Χ (3) Χ ΧΑναψυκτήρια Χ (3) Χ (3) Χ Χ ΧΚέντρα διασκέδασης και αναψυχής Χ Χ

Χώροι συνάθροισης κοινού Χ ΧΘρησκευτικοί χώροι Χ Χ Χ Χ ΧΚτίρια κοινωνικής πρόνοιας Χ Χ Χ Χ ΧΕπαγγελματικά εργαστήρια – δραστηριότητες χαμηλής όχλησης

Χ (4) Χ Χ (4)

Αθλητικές εγκαταστάσεις Χ Χ Χ Χ Χ ΧΚτίρια, γήπεδα στάθμευσης Χ Χ Χ Χ ΧΠολιτιστικά κτίρια και εγκαταστάσεις Χ Χ Χ Χ Χ Χ

Συνεδριακά κέντρα ΧΚαζίνα ΧΕγκαταστάσεις εμπορικών εκθέσεων – εκθεσιακά κέντρα Χ

Εγκαταστάσεις μέσων μαζικής μεταφοράς Χ

Τουριστικοί –εμπορευματικοί λιμένες Χ

Επεξηγήσεις πίνακαΑΚ : Αμιγής κατοικία

ΓΚ (Α) : Γενική κατοικία (Α)

ΓΚ (Β) : Γενική κατοικία (Β)

ΠΚ : Πολεοδομικό κέντρο

Τ-Α : Τουρισμός – αναψυχή

ΕΧ-ΠΡ : Ελεύθεροι χώροι – αστικό πράσινο



(1) : μέγιστης δυναμικότητας 40 κλινών

(2) : μέγιστης δυναμικότητας 100 κλινών για τους οικισμούς της ενδοχώρας και 200 κλινών

για τους παραλιακούς οικισμούς

(3) : μέγιστης δυναμικότητας 300 καθισμάτων για τους οικισμούς της ενδοχώρας

(4) : δεν επιτρέπονται «οχλούσες» δραστηριότητες

(5) : επιτρέπονται υπεραγορές & πολυκαταστήματα

Π.3.1.5. - Πλαίσιο Δόμησης και Χωρητικότητα ανά Πολεοδομική Ενότητα

Στην προηγούμενη ενότητα (Π.3.1.4) καθορίστηκαν σε επίπεδο Δήμου οι επιτρεπόμενες

(γενικές) χρήσεις γης. Στον πίνακα που ακολουθεί ορίζουμε ανά κατηγορία χρήσης μεικτή

πυκνότητα κατοίκησης (κατ./ Ha) και μέγιστο συντελεστή δόμησης.

Στον Πίνακα Π.3.1.5. που ακολουθεί εμφανίζονται οι οικισμοί του Δήμου, με τον πληθυσμό τους

στην απογραφή του 2001, την πρόβλεψη πληθυσμού 2021, τον πληθυσμό αιχμής 2021, την

οριοθετημένη έκταση τους, τον μέσο Σ.Δ., την χωρητικότητα σε κατοίκους στην οριοθετημένη

περιοχή τους, και το έλλειμμα χωρητικότητας που προκύπτει (βλ. πίνακες Π.1.2.3.1, Π.1.2.3.2.

και Π.2.2.1.).

ΟΙΚΙΣΜΟΙ ΜΕ ΕΛΛΕΙΜΜΑ ΧΩΡΗΤΙΚΟΤΗΤΑΣ

Από τον πίνακα Π.2.2.1. προκύπτει ότι στα Ανώγεια η χωρητικότητα δεν επαρκεί για τον

πληθυσμό αιχμής 2021 (παρουσιάζεται αρνητική χωρητικότητα).

ΠΙΝΑΚΑΣ Π.3.1.5 ΟΜΑΔΕΣ ΟΙΚΙΣΜΩΝ ΚΑΙ ΧΩΡΗΤΙΚΟΤΗΤΑΧΡΟΝΙΚΟΣ ΟΡΙΖΟΝΤΑΣ: 2021

ομά- ΟΙΚΙΣΜΟΣ /ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ

ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ

ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ ΕΚΤΑΣΗ

ΜΕΣΟΣ Σ.Δ. ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΜΙΚΤΗ ΠΥ-

ΑΠΟΜΕΝ.

δαΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΗ ΠΡΑΓΜΑΤ. ΟΙΚΙΣΜΟΥ ΑΙΧΜΗΣ

ΟΙΚΙΣΜΟΥ ΟΙΚΙΣΜΟΥ

ΧΩΡΗΤΙΚΟΤ. ΚΝΟΤΗΤΑ-

ΧΩΡΗΤΙΚ.

οικι- ΕΝΟΤΗΤΑ ΟΙΚΙΣΜΟΥ ΠΡΟΒΟΛΗ ΟΙΚΙΣΜΟΥ ΟΙΚΙΣΜΟΥΚΟΡΕΣΜΟΥ

ΟΙΚΙΣΜΟΥ

σμού 2001 2021 2021 (ΗΑ) (ΚΑΤ.) κατ./Ηα. 2021 1 2 3 4 5 6 7 8

p ε σ c=Ε*d*λ d'=c/εc' = c - p


Δ.Δ. Ανωγείων 2.507 3.024 4.164

Α Ανώγεια,τα 2.454 2.991 4.020 59,15 0,70 3.226 54,54 -794Γ Σίσαρχα,τα 53 33 144 144

ΥΠΟΜΝΗΜΑ ΠΙΝΑΚΑ Π.3.1.5.Οι οικισμοί επισημαίνονται με χρώμα ανάλογα με την μεταβολή πληθυσμού 1991 - 2001. ΟΜΑΔΑ Α οικισμοί με αύξηση πληθυσμού ΟΜΑΔΑ Γ οικισμοί φθίνοντες

Η αναγκαία επιφάνεια επέκτασης προκύπτει από την διαίρεση του ελλείμματος χωρητικότητας με την πυκνότητα της επέκτασης (κάτ. στρέμμα). Η πυκνότητα αυτή εκτιμάται σε 26,67 κάτ./Ηα ή 2,667 κατ. /στρ. με τις εξής παραδοχές:



μέσος Σ.Δ. (σ) = 0,50, k = 35, u = 5, συντελεστής κορεσμού λ = 0,40, β = 50%.



ΟΙΚΙΣΜΟΣ ΕΛΛΕΙΜΜΑ ΠΥΚΝΟΤΗΤΑ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΕΠΕΚΤΑΣΗΧΩΡΗΤΙΚ. ΚΑΤ./ΣΤΡ. ΣΤΡΕΜΜΑΤΑ

ΑΝΩΓΕΙΑ -794 2,667 297,75

Τα μεγέθη που αναφέρονται είναι πιθανό να χρειαστεί να αυξηθούν για δύο βασικούς λόγους: (α) για να προλάβουν πιθανές οικιστικές αλλαγές που αφορούν στη μαζική προσέλευση οικιστών β και παραθεριστικής κατοικίας και (β) για να ελεγχθεί η ανεπιθύμητη οικιστική ανάπτυξη σε ευαίσθητα σημεία των οικιστικών υποδοχέων.

Π.3.1.6. - Ζώνες Κινήτρων & Πολεοδομικών Μηχανισμών – Προτεινόμενες Ρυθμίσεις

Σε όλες τις προτεινόμενες περιοχές επεκτάσεων προτείνεται να ισχύσει το θεσμικό πλαίσιο των

Κανονιστικών Όρων Δόμησης. Τα κίνητρα προτείνεται να είναι οικονομικής μορφής (π.χ. για την

εγκατάσταση βιοτεχνιών στην βιοτεχνική περιοχή, για την επισκευή / αναπαλαίωση παλαιών

κτιρίων κλπ.).

Περιοχές αξιόλογες με την έννοια του ‘παραδοσιακού / ιστορικού’ κέντρου προς ανάπλαση

ή/και προβληματικές περιοχές εγκεκριμένων σχεδίων ή οικισμών προς αναβάθμιση κατά την

έννοια του Ν.2508/97 προτείνονται στα Ανώγεια ολόκληρη η περιοχή του εγκεκριμένου

σχεδίου πόλης και όπου γίνονται ή προγραμματίζονται να γίνουν και έργα ανάπλασης (π.χ.

Δαμάνια).

Προτείνεται ο χαρακτηρισμός του οικισμού Σίσαρχα ως ‘παραδοσιακού’ και η εφαρμογή των

διατάξεων του Δ/γματος (ΦΕΚ 594Δ/78) από την έγκριση του Γ.Π.Σ. (εκτός από τις διατάξεις

για την αρτιότητα των οικοπέδων και την ζώνη των 500 μ. γύρω από τους οικισμούς, που

προτείνεται να παραμείνουν όπως ισχύουν σήμερα).

Ζώνες Ενεργού Πολεοδομίας (ΖΕΠ) και Ζώνες Ειδικών Κινήτρων (ΖΕΚ) δεν προτείνονται

στην έκταση του Δήμου γιατί δε συντρέχουν οι λόγοι.

Ζώνες Αστικού Αναδασμού (ΖΑΑ) δεν προτείνονται.

Ζώνη Υποδοχής Μεταφοράς Συντελεστή Δόμησης προτείνεται στην περιοχή επέκτασης των

Ανωγείων.

Οι προτεινόμενες περιοχές επέκτασης των Ανωγείων προτείνεται να θεσμοθετηθούν ως

Ζώνες Υποδοχής Συντελεστή Δόμησης (Ζ.Υ.Σ.) σύμφωνα με το άρθρο 4 του Ν. 3044/2002

και το άρθρο 14 του Ν. 3212/2004. Το ανώτατο επιτρεπόμενο όριο προσαύξησης του Σ.Δ.

σε περιοχές με χρήσεις Γενικής Κατοικίας (άρθρο 14 του Ν. 3212/2004) είναι το 25% για

Σ.Δ. μέχρι 0,80, σε περιοχές με ειδικές χρήσεις 20% και για περιοχές παραθεριστικής

κατοικίας το 10% του Σ.Δ.



Π.3.2. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΖΟΜΕΝΑ Η ΕΚΤΕΛΟΥΜΕΝΑ ΕΡΓΑ / ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ

(πηγή: Τεχνικό Πρόγραμμα Δήμου Ανωγείων 2007)

Στους παρακάτω πίνακες εμφανίζονται τα εκτελούμενα και προγραμματιζόμενα έργα στον Δήμο

Ανωγείων που αφορούν δίκτυα υποδομής (αστικής και κοινωνικής) με επισήμανση του τυχόν

προγράμματος στο οποίο εντάσσεται και κατάταξη σύμφωνα με την δαπάνη του έργου

(φθίνουσα κατάταξη).

α/α Ονομασία Έργου ΠΟΣΟ1 Ύδρευση οικισμών Δήμου Ανωγείων (ΟΠΑΑΧ) 563.774,40

2Κατασκευή πέντε (5) μικρών λιμνοδεξαμενών ομβρίων (χωρητικότητας 3000m2 η κάθε μία) Δ. Ανωγείων (ΟΠΑΑΧ)

450.000,00

3Βελτίωση παλαιού αρδευτικού δικτύου Δ. Ανωγείων με κλειστούς αγωγούς & σύνδεση με λιμνοδ/μενή Γονομιού (ΟΠΑΑΧ)

449.820,00

4 Αντικατάσταση Δικτύου Αποχέτευσης Ανωγείων (Β΄Φάση) (ΟΠΑΑΧ) 430.000,00

5 Αντικατάσταση - Βελτίωση Αποχετευτικού Δικτύου Δ. Ανωγείων (ΠΕΠ Α ΦΑΣΗ) 332.500,03

6 Κατασκευή 7 Ομβροδεξαμενών Δήμου Ανωγείων (ΟΠΑΑΧ) 185.753,12

7 Παράκαμψη περιφερειακής οδού Περαχωρίου (ΘΗΣΕΑΣ) 174.849,49

8 Κατασκευή 4 Λιμνοδεξαμενών Ομβρίων Υδάτων (ΟΠΑΑΧ) 154.881,82

9 Βελτίωση - Αναβάθμιση του Βιολογικού Καθαρισμού Δ. Ανωγειων (ΕΤΕΡΠΣ) 150.000,00

10 Διαπλάτυνση υφιστάμενης περιφερειακής οδού Ανωγείων (ΘΗΣΕΑΣ) 140.000,00

11 Βελτίωση προσπέλασης δρόμου Δημοτικού Σταδίου (ΘΗΣΕΑΣ) 118.800,00

12 Δημοτική Οδοποιία-Παράκαμψη Περιφερειακής Οδού Μετοχίου Δ. Ανωγείων (ΠΕΠ 2006) 96.367,18

13 Δημιουργία Χλοοτάπητα στο Γήπεδο Ανωγείων (Νομ/κη Αυτ/ση Ρεθύμνης-Προγραμματική Σύμβαση) 88.041,00

14 Ανάδειξη και Ανάπλαση του οικισμού Σισάρχων Δήμου Ανωγείων (ΟΠΑΑΧ) 85.925,70

15Κατασκευή Αποθηκών (Αποθήκες-Στέγαστρο μηχανολογικού εξοπλισμού Δήμου Ανωγείων) (ΣΑΤΑ 60.000,00+23.585,04ΥΠΕΣΔΔΑ ΧΥ)

83.585,04

16 Δημοτικό Νεκροταφείο (31.789,88 ΤΑΚΤΙΚΑ+38.210,12 ΣΑΤΑ) 70.000,00



α/α Ονομασία Έργου ΠΟΣΟ

17Προώθηση-Προβολή Περιοχής Δήμου Ανωγείων (προσαυξ./04 12.175,16+8.824,84τόκοι καταθεσ.ΧΥ+ΟΠΑΑΧ)

70.000,00

18 Ανακαίνιση Ιστορικού & Λαογραφικού Μουσείου Ανωγείων (ΘΗΣΕΑΣ) 70.000,00

19 Θέσεις Θέας κατά μήκος του οδικού άξονα Ανώγεια - Νίδα (leader +) 60.643,00

20 Αγροτική Οδοποιϊα (ΕΠΤΑ-ΧΥ) 51.364,22

21 Αποκατάσταση Ιερού Ναού Αγ. Ιωάννη (ΘΗΣΕΑΣ) 50.000,00

22 Μικροεπεκτάσεις Δικτύου Ύδρευσης - Βελτιωτικές Παρεμβάσεις 45.100,00

23 Κατασκευή τάφων μονών-διπλών 43.300,00

24 Κατασκευή τοίχου αντιστήριξης στο Μετόχι Δ. Ανωγείων (Νομ/κη Αυτ/ση Ρεθύμνης-Προγραμματική Σύμβαση) 25.000,00

25 Βελτίωση Ορειβατικού Καταφυγίου του Δήμου Ανωγείων-θέση Τριγιόδω (leader +) 22.230,28

26 Ολοκλήρωση Ιστορικού Μνημείου (ΘΗΣΕΑΣ ΥΠ.ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ) 20.000,00

27 Επισκευή & Συντήρηση Αντλιοστασίων Ύδρευσης 18.000,00

28Ιστορικό & Λαογραφικό Μουσείο (Διαμόρφωση περιβάλλοντος χώρου) (Υπ.Πολ.ΧΥ + 1,72 θεομ.03-ΧΥ+0,43 ΤΑΠΑ-ΧΥ+20,75 ΔΑΝΕΙΟ-ΥΠΕΣΔΔΑ-ΧΥ+48,92 ΥΠΕΧΩΔΕ-ΧΥ.)

17.633,55

29 Επισκευή και Συντήρηση Σχολικών Κτιρίων 2005 (ΥΠΕΣΔΔΑ-ΧΥ) 16.612,02

30 Προσθήκη μιας Αίθουσας στο Νηπιαγωγείο Ανωγείων (Νομ/κη Αυτ/ση-προγρ.σύμβαση) 14.650,00

31 Κάλυψη Δράσεων Πυροπροστασίας (2006 ΧΥ-πολ.προστασία) 14.199,85

32 Παραλλαγή εξωτερικού δικτύου ύδρευσης γεώτρησης Δοξαρού 13.592,91

33 Ανάπλαση Περιβάλλοντος Χώρου Υπαίθριου Θεάτρου Ν. Ξυλούρη (ΟΠΑΑΧ) 12.515,75

34 Μικρ/σεις Αποχ/κού Δικτύου-Βελτιωτικές Παρεμβάσεις 10.611,57

35 Επεκτάσεις Δικτύου Ηλεκτροφωτισμού ΔΕΗ 10.000,00

36 Παραλλαγές Δικτύου Ηλεκτροφωτισμού ΔΕΗ 10.000,00

37 Επισκευή & Συντήρηση Μηχανημάτων Οδοποιίας 10.000,00

38 Κάλυψη Δράσης για αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών (ΧΥ - Νομ/κη Αυτ/ση Ρεθύμνης) 8.790,89




39 Ολοκλήρωση αθλητικών εγκαταστάσεων Δημοτικού Σταδίου Ανωγείων 7.940,00

40 Στερέωση Μινωικών Τοιχοποιίων αρχαιολ.χώρου Ζωμίνθου 7.000,00

41 Επισκευή & Συντήρηση Εσωτερικού Δικτύου Ύδρευσης 6.900,00

42 Ηλεκτροφωτισμός Αστικού και Περιαστικού Πρασίνου 6.900,00

43 Επισκευή & Συντήρηση Αγροτοκτηνοτροφικής Οδοποιϊας 6.900,00

44 Τσιμεντοστρώσεις Εσωτερικής Δημοτικής Οδοποιίας 6.900,00

45 Επισκευή & συντήρηση Ομβροδεξαμενών Υδρευσης ζώων 6.900,00

46 Διαπλατύνσεις – Βελτιώσεις Δημοτικής Οδοποιίας 6.700,00

47 Τοποθέτηση κιγκλιδωμάτων ασφαλείας στο Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο 6.700,00

48 Καθαρισμός Τάφρων Αγροτοκτηνοτροφικής Οδοποιϊας 6.600,00

49 Καθαρισμός Ρείθρων, Πεζοδρομίων & Λοιπών Κονοχρήστων Χώρων 6.500,00

50 Περίφραξη Πηγών και Δεξαμενών Ύδρευσης 6.500,00

51 Κατασκευή Φρεατίων Αποχέτευσης Ομβρίων 6.500,00

52 Επισκευή - Συντήρηση - Ανάρτηση και Καθαίρεση Φωτεινού Εορταστικού Διάκοσμου 6.500,00

53 Ανάδειξη Αυτοφυούς Βλάστηση Αρχαιολογικού Χώρου Ζωμίνθου 6.500,00

54 Προμήθεια και τοποθέτηση συναγερμού ασφαλείας στο Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο 6.500,00

55 Κατασκευή και Τοποθέτηση σκεπάστρων φρεατίων ύδρευσης πηγών ορεινού όγκου 6.500,00

56 Επισκευή & Συντήρηση Εσωτερικού Δικτύου Αποχέτευσης 6.500,00

57 Επισκευή και Συντήρηση Σχολικών Κτιρίων (Γυμν-Λυκ) (ΧΥ-ΥΠΕΣΔΔΑ/05 442,60+XY/062.895,65+2.895,65) 6.233,90

58 Διαμόρφωση περιβάλλοντος χώρου αναμνηστικής πλάκας εκτέλεσης νεαρού αγοριού 6.100,00

59 Επισκευή & Συντήρηση Εξωτερικού Δικτύου Ύδρευσης 6.000,00

60 Επισκευή & Συντήρηση Φωτιστικών Σωμάτων Εξωτερικού Φωτισμού 6.000,00

61 Διαμόρφωση περιβάλλοντος χώρου μνημείου στο ΛΕΝΙΚΟ (1821) 6.000,00

62 Εξαγωγή παλαιού Υποβρυχίου Συγκροτήματος Αγριδίων και τοποθέτηση νέου 6.000,00

63 Καθαρισμός Φρεατίων Αποχέτευσης Ομβρίων 6.000,00

64 Αγωγός Τροφοδοσίας Λιμνοδεξαμενής Γωνομιού (Αγ. Μαρίνα-Κορίτσι) (ΟΠΑΑΧ) 5.570,33




65 Κατασκευή και Τοποθέτηση Κιγκλιδωμάτων Δημοτικής Οδοποιίας 5.405,57

66 Σπηλαιολογικό Κέντρο Ψηλορείτη (ΧΥ- ΤΟΚΟΙ ΝΑΡ) 5.169,08

67 Κοπή Κλάδων & Καθαρισμός Αστικού Πρασίνου 5.000,00

68 Κέντρο Ημερήσιας Φροντίδας Ηλικιωμένων (ΚΗΦΗ) 4.407,09

69 Επισκευή & Συντήρηση Καθαρισμών Δικτύου Ύδρευσης 4.310,00

70 Καθαρισμός Δεξαμενών Εσωτερικού & Εξωτερικού Δικτύου Ύδρευσης 3.500,00

71 Επισκευή και Συντήρηση Σχολικών Κτιρίων (Δημ-Νηπ) (ΧΥ-ΥΠΕΣΔΔΑ) 3.403,90

72 Επέκταση Δικτύου Ύδρευσης Δαμανίων 3.170,88

73 Εξαγωγή παλαιού Υποβρυχίου Συγκρ/τος Κοριτσιού & τοποθ/ση νέου 3.000,00

74 Ψεκασμός Αστικού & Περιαστικού Πρασίνου 3.000,00

75 Επισκευή & Συντήρηση Εγκαταστάσεων Υπαίθριου Δημοτικού Θεάτρου 3.000,00

76 Κατασκευή & Τοποθέτηση σιδηρών πλαισίων ασφαλείας Ιστορικού και λαογραφικού Μουσείου 3.000,00

77 Επισκευή & συντήρηση Εγκαταστάσεων Δημοτικού Μεγάρου 2.300,00

78 Επισκευή και Συντήρηση Εγκαταστάσεων Λεβητοστασίου Δημοτικού Μεγάρου 2.000,00

79 Επισκευή & Συντήρηση Ηλεκτροπαραγωγού Ζεύγους Δημοτικού Μεγάρου 2.000,00

80 Επισκευή & Συντήρηση Χλωριωτού Κεντρικής Δεξαμενής Ύδρευσης 2.000,00

81 Επισκευή Σχαρών Αποχέτευσης Ομβρίων 2.000,00

82 Τοποθέτηση Πινακίδων Σήμανσης Δημοτικής Οδοποιϊας 2.000,00

83 Επισκευή & Συντήρηση παλαιών παγκακιών 2.000,00

84 Κατασκευή μνημείου - πλάκας παπά Μιχάλη Σκουλά 2.000,00

85 Επισκευή & Συντήρηση δεξαμενής άρδευσης Σισάρχων 1.900,00

86 Συμβολή στην Τοποθέτηση Συνθετικού Χλοοτάπητα στο Δημοτικό Στάδιο (ΕΠΤΑ-Γ.Γ.Α.) 644,80

ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΠΟΣΟ ΕΡΓΩΝ 4.423.097,37



Π.3.3. ΑΣΦΑΛΕΙΑ / ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΟΙΚΙΣΜΩΝ – ΣΕΙΣΜΟΙ

Π.3.3.1. - Πλημμύρες

Εξαιτίας του ορεινού της περιοχής και των σημαντικών βροχοπτώσεων που εμφανίζει, στο

πέρασμα των χρόνων στην ευρύτερη βόρεια περιοχή του δήμου (όπου έχουμε το σύνολο της

αγροτικής γης και τις οικιστικές συγκεντρώσεις) έχει δημιουργηθεί ένα πυκνό δίκτυο ρεμάτων τα

οποία θα πρέπει με κάθε τρόπο να προστατευτούν ώστε να βοηθήσουν στην θωράκιση της

προς οικιστική ανάπτυξη περιοχής.

Σε πολλές περιπτώσεις τμήματα αυτών των ρεμάτων μπορούν να συνδυαστούν με ζώνες

αστικού πρασίνου παράλληλα με την φυσική λειτουργία τους σαν φυσικοί αποδέκτες των

ομβρίων.

Στις περιοχές τις γειτονικές των οικιστικών ζωνών απαγορεύεται η δόμηση πλησίον των

ρεμάτων σε απόσταση μικρότερη από τις προβλεπόμενες από τις ισχύουσες διατάξεις έως την

τελική οριοθέτησή τους.

Π.3.3.2. - Σεισμοί

Για την προστασία των οικισμών από σεισμούς προτείνονται τα παρακάτω μέτρα:

- Οι νέοι οικιστικοί υποδοχείς να έχουν ελεγχθεί με βάση το Χάρτη γεωλογικής

καταλληλότητας του Α΄ Σταδίου της μελέτης.

- Στα πλαίσια και της βελτίωσης των δημόσιων χώρων κρίνεται αναγκαία η δημιουργία

ανοιχτών χώρων στάθμευσης και ελεύθερων χώρων αστικού πρασίνου ώστε σε περίπτωση

σεισμού (μαζί με άλλους υφιστάμενους ελεύθερους χώρους όπως τα προαύλια των

σχολείων και δημόσιους υπαίθριους χώρους) να αποτελέσουν τους χώρους συγκέντρωσης

των κατοίκων.

Σύμφωνα με σχετικές μελέτες προβλέπονται οι εξής ενέργειες και δράσεις στην περίπτωση

σεισμού και ειδικότερα για τα εξής θέματα:

Επιτελικά – συντονιστικά όργανα και επιτροπές

Ομάδες επέμβασης και κλιμάκια υποστήριξης

Εξοπλισμός

Πολεοδομικά χαρακτηριστικά – τρωτότητα – τομείς

Ανοικτοί ελεύθεροι χώροι – οδοί διαφυγής και πρόσβασης

Χώροι καταφυγής

Χώροι καταυλισμού – διαδικασίες μετεγκατάστασης

Χώροι παροχής βοήθειας

Μετεγκατάσταση επιτελικών οργάνων – φορέων επέμβασης και υπηρεσιών εξυπηρέτησης

Μετεγκατάσταση πληθυσμιακών ομάδων με ειδικές ανάγκες

Τροφοδοσία

Ασκήσεις ετοιμότητας – ενημέρωση.



Για όλους τους οικισμούς του Δήμου, οι χώροι που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τις

παραπάνω ανάγκες ως χώροι καταφυγής, καταυλισμού, παροχής βοήθειας, μετεγκατάστασης

επιτελικών οργάνων – φορέων επέμβασης και υπηρεσιών εξυπηρέτησης, μετεγκατάστασης

πληθυσμιακών ομάδων με ειδικές ανάγκες είναι οι εξής (σε πρώτη προσέγγιση)

Πάρκα, πλατείες, χώροι πρασίνου και άλλοι κοινόχρηστοι χώροι.

Γήπεδα, στάδια, γυμναστήρια, παιδικές χαρές και άλλοι χώροι αθλητικών εγκαταστάσεων.

Ανοικτά θέατρα και ανοικτοί χώροι πολιτιστικών εκδηλώσεων και ψυχαγωγίας.

Ελεύθερα οικόπεδα, μεγάλες αυλές χώροι στάθμευσης και ανοικτοί χώροι που

χρησιμοποιούνται για άλλες χρήσεις.

Προαύλια και ελεύθεροι χώροι νοσοκομείων, κέντρων υγείας ιδρυμάτων πρόνοιας κλπ.

Προαύλια σχολείων ή άλλων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων.

Προαύλια εκκλησιών, μοναστηριών ή ανοικτοί χώροι θρησκευτικών ιδρυμάτων.

Δασική ή αγροτική γη.

Π.3.3.3. - Οδική Ασφάλεια – Γραμμές Μεταφοράς Υψηλής Τάσης

Σε ότι αφορά στην οδική ασφάλεια εκτός από τις αυτονόητες βελτιώσεις των οδών θα πρέπει να

υπάρξει μέριμνα για την αρτιότερη και πληρέστερη σήμανση τους.

Κατά μήκος των κεντρικών οδών προτείνεται η απαγόρευση διαφημιστικών πινακίδων.

Για τους οικισμούς προτείνεται η δημιουργία παρακαμπτηρίων οδών οι οποίες πέραν της

ασφάλειας θα συμβάλουν και στην βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων.

Στα πλαίσια της νέας οδού Ηρακλείου Ανωγείων προβλέπεται η παράκαμψη τόσο των

Σισάρχων όσο και των Ανωγείων.

Στην περιοχή δεν υπάρχουν γραμμές μεταφοράς υψηλής τάσης της ΔΕΗ (150 KV) όπου ισχύει

η απαγόρευση πολεοδόμησης σε κοντινή απόσταση εκατέρωθεν της γραμμής.

Π.3.3.4. - Προβλέψεις του Εγκεκριμένου Γ.Π.Σ.

Tο εγκεκριμένο Γ.Π.Σ. περιλαμβάνει τα εξής:

Δ. Τις προτάσεις για την ασφάλεια – πυροπροστασία - προστασία από σεισμό όπως φαίνονται

στον χάρτη Π.ΙΙΙ.1 σε κλίμακα 1: 5000 ειδικότερα ;

- Εγκατάσταση πυροσβεστικού σταθμού στο Μετόχι

- Επισήμανση σημείων υδροληψίας για πυρόσβεση μέσα στον οικισμό.

- Δημιουργία ζωνών πυρασφάλειας στην ευρύτερη περιοχή.

- Επισήμανση κατάλληλων χώρων καταφυγής των κατοίκων σε περίπτωση σεισμού ή άλλης

έκτακτης ανάγκης.



Π.3.4. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΑ ΜΕΓΕΘΗ / ΑΝΑΓΚΕΣ ΣΕ ΓΗ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΩΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΩΝ

Στον Πίνακα Π.3.4.1. παρουσιάζεται η βασική δομή του οικιστικού δικτύου και γίνεται η βασική ομαδοποίηση των οικισμών του δήμου. Οι δύο οικισμοί του Δήμου οργανώνονται λειτουργικά σε μία οικιστική και πολεοδομική ενότητα.

ΠΙΝΑΚΑΣ Π.3.4.1. ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ

Συγκέντρωση Ανωγείων: 1η θέση

Πληθυσμ.Ζ.Ε.= μεταξύ 2.000 και 4.000 άτομα

Τοπική λειτουργία, μεγαλύτερο τοπικό οικιστικό

κέντρο, διοικητικό - εμπορικό- τουριστικό -

εκπαιδευτικό κέντρο.

Ζώνη επιρροής καθημερινών μετακινήσεων (Ζ.Ε):

υπερβαίνει το οικιστικό συγκρότημα και επεκτείνεται

στην ευρύτερη περιοχή σε απόσταση μέχρι 40' της

ώρας έως και την περιοχή Γαζίου - Ηρακλείου για

εργασία.

Εξέλιξη: Στάσιμη.

Οικισμοί υποενότητας: Σίσαρχα (φθίνων)

Στον επόμενο πίνακα Π.3.4.2. παρουσιάζονται τα προγραμματικά μεγέθη των ενοτήτων και των

οικισμών που περιλαμβάνουν. Συγκεκριμένα παρουσιάζονται:

- Ο πραγματικός πληθυσμός του 2001

- Η προβολή του πραγματικού πληθυσμού το 2021 (βλ. πίνακα Π.1.2.3.1.α.)

- Η εκτίμηση του εποχιακού πληθυσμού 2021

- Η εκτίμηση του πληθυσμού αιχμής το 2021 (βλ. πίνακα Π.1.2.3.2.).

ΠΙΝΑΚΑΣ Π.3.4.2. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΑ ΜΕΓΕΘΗ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΩΝ ΕΝΟΤΗΤΩΝΧΡΟΝΙΚΟΣ ΟΡΙΖΟΝΤΑΣ: 2021

ομά- ΟΙΚΙΣΜΟΣ / ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ ΕΠΟΧΙΑΚΟΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΣδα ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΗ ΠΡΑΓΜΑΤ. ΟΙΚΙΣΜΟΥ ΠΑΡΑΘΕΡ. ΑΙΧΜΗΣοικι- ΕΝΟΤΗΤΑ ΟΙΚΙΣΜΟΥ ΠΡΟΒΟΛΗ ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ ΟΙΚΙΣΜΟΥσμού 2001 2021 2021 2021 1 2 3 4 p


Δ.Δ.Ανωγείων 2.507 3.024 1.140 4.164Α Ανώγεια,τα 2.454 2.991 1.029 4.020Γ Σίσαρχα,τα 53 33 111 144



ΥΠΟΜΝΗΜΑ ΠΙΝΑΚΑ Π.3.4.2Οι οικισμοί επισημαίνονται με χρώμα ανάλογα με την μεταβολή πληθυσμού 1991 - 2001. ΟΜΑΔΑ Α οικισμοί με αύξηση πληθυσμού ΟΜΑΔΑ Β οικισμοί στάσιμοιΟΜΑΔΑ Γ οικισμοί φθίνοντες

Λαμβάνοντας υπόψη:

τις προδιαγραφές χωροθέτησης των κεντρικών λειτουργιών (ΦΕΚ 209/Δ΄/2000),

την εκτιμούμενη εξέλιξη του πληθυσμού του Δήμου για το έτος στόχο 2021,

τα οικιστικά χαρακτηριστικά της κάθε περιοχής (πιθανή αύξηση τουρισμού και ζήτησης β και

παραθεριστικής κατοικίας που συνεπάγονται ιδιαίτερα αυξημένες ανάγκες σε κοινόχρηστους

και ελεύθερους χώρους),

τα σταθερότυπα των προδιαγραφών εκπόνησης των μελετών ΣΧΟΟΑΠ και ΓΠΣ και τέλος

την προτεινόμενη από την παρούσα μελέτη οργάνωση του οικιστικού δικτύου του Δήμου

προτείνονται τα βασικά προγραμματικά μεγέθη στις κύριες κοινωφελείς λειτουργίες και χώρους

εκπαίδευσης ανά πολεοδομική και οικιστική ενότητα.

Ανάγκες σε γη πολεοδομικών λειτουργιών

Οι παρακάτω πίνακες περιλαμβάνουν τις ανάγκες σε γη για τις πολεοδομικές λειτουργίες, με

ορίζοντα το 2021, σε επίπεδο πόλης (Πίνακας Π.3.4.3.) και πολεοδομικής ενότητας (Πίνακες

Π.3.4.4.).ΠΙΝΑΚΑΣ Π.3.4.3. ΑΝΑΓΚΕΣ ΣΕ ΓΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΩΝ ΕΠΙΠΕΔΟΥ ΠΟΛΗΣΔΗΜΟΣ ΑΝΩΓΕΙΩΝ

Προγραμ-ματικό μέγεθος 2021

Σταθερό-τυπο γης (μ2) / κάτοικο

Σύνολο γης 2021 (μ2)

Αποδεκτή γη 2006 (μ2)

Αναγκαία νέα γη 2021 (μ2)

Αριθμός Μονάδων

Παρατηρήσεις

1 2 3=1Χ2 4 5=3-4 6 71. ΧΩΡΟΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΥΠΕΡΤΟΠΙΚΟΥ ΕΠΙΠΕΔΟΥ Περιφερειακή Αστυνομική Διεύθυνση 2. ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΠΟΛΗΣ Δημοτικό κατάστημα 3.024 0,15 454 1 υπάρχονΛοιπή διοίκηση πόλης 3.024 0,35 1.058 1.058 3. ΛΟΙΠΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΥΠΟΔΟΜΗ ΠΟΛΗΣ Ή ΥΠΕΡΤΟΠΙΚΗ Πολιτιστική υποδομή πόλης

3.024 0,1 302 1.896 1

υπάρχον πολιτιστικό κέντρο

Αστικό κέντρο υγείας 3.024 0,5 1.512 2200 1 4. ΑΘΛΗΤΙΚΟΣ ΠΥΡΗΝΑΣ Β΄

3.024 2,8 8.467

βλ. αθλητ. πυρήνα οικισμού

5. ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ ΧΩΡΟΙ ΠΟΛΗΣ Πάρκο πόλης

3.024 1,5 4.536 15800

πρόβλεψη σχ. πόλης 3 Ο.Τ.

6. ΚΟΙΜΗΤΗΡΙΟ υπάρχονΓΙΩΡΓΗΣ Ν. ΠΕΤΡΑΚΗΣ – ΦΑΝΗ ΚΟΥΤΣΟΥΜΠΟΥ 108


Σύνολα 16.330 19.896 1.058

Λειτουργίες επιπέδου πολεοδομικών –οικιστικών ενοτήτων

Στους πίνακες που ακολουθούν παρουσιάζονται οι ανάγκες σε γη για πολεοδομικές λειτουργίες

επιπέδου πολεοδομικής και οικιστικής ενότητας, με ορίζοντα το 2021. Τα προγραμματικά

μεγέθη και τα σταθερότυπα βασίζονται στο τεύχος Πολεοδομικών Σταθεροτύπων του

ΥΠΕΧΩΔΕ.

Η στήλη «Αποδεκτή γη 2008» καταγράφει την υπάρχουσα σήμερα γη (ανά λειτουργία) που

γίνεται αποδεκτή, με βάση τις κατευθύνσεις του τεύχους Πολεοδομικών Σταθεροτύπων. Λόγοι

μη αποδοχής υπάρχουσας γης είναι τρεις: μέγεθος μονάδας κάτω του ελάχιστου βιώσιμου,

κακή κατάσταση κτηρίου σε περίπτωση ενοικιαζόμενων κτισμάτων, θέση που υπερβαίνει την

ελάχιστη αποδεκτή απόσταση από τον πληθυσμό εξυπηρέτησης. ΠΙΝΑΚΑΣ Π.3.4.4.1. ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΗ / ΟΙΚΙΣΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ 1.ΔΗΜΟΤ. ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑ ΑΝΩΓΕΙΩΝ Προγραμ-

ματικό μέγεθος 2021

Σταθερό-τυπο γης (μ2)

Σύνολο γης 2021 (μ2)

Αποδεκτή γη 2008 (μ2)

Αναγκαία νέα γη 2021 (μ2)

Αριθμός Μονάδων


1 2 3=1Χ2 4 5=3-4 6 71. ΔΙΟΙΚΗΣΗ / ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΑ

3.024 0,2 605 1.896 1 υπάρχον πολιτιστικό κέντρο

2. ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ Νηπιαγωγεία 3.024 0,65 1.966

5.005 1

Δημοτικά 3.024 1 3.024 1 Γυμνάσιο 3.024 0,5 1.512

4.600 1

Λύκειο 3.024 0,4 1.210 1 3. ΠΡΟΝΟΙΑ Βρεφονηπιακοί σταθμοί

3.024 0,5 1.512 2.000 1

4. ΑΘΛΗΤ. ΠΥΡΗΝΑΣ Α΄ + Β'

3.024 5,5 16.632 13.000 3.632 1 επί πλέον χώρος εκτός σχεδίου

5. ΠΡΑΣΙΝΟ Νησίδες πρασίνου 3.024 0,3 907 907 διάσπαρτες Πλατείες 3.024 0,5 1.512 2.920 Παιδικές χαρές 3.024 0,3 907 1.700 Πάρκο 3.024 1,5 4.536 βλ. πάρκο

πόλης6. ΚΟΙΜΗΤΗΡΙΟ 3.024 1 3.024 3.000 υπάρχον

Σύνολα 34.322 31.121 4.539

Στοιχεία υφισταμένων χρήσεων από την Α' φάση της μελέτης "ΓΕΝΙΚΟ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΑΝΩΓΕΙΩΝ" 1985.

Ανεξάρτητα από τα πληθυσμιακά δεδομένα και τις προκύπτουσες από τα προγραμματικά μεγέθη εκτάσεις, κατά την πολεοδόμηση των νέων οικιστικών υποδοχέων του Δήμου προτείνεται να δεσμεύονται εκτάσεις που θα φιλοξενήσουν μελλοντικές ανάγκες στις παραπάνω βασικές κοινωφελείς λειτουργίες.



Π.3.5. ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΟΡΙΩΝ – ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΟΙΚΙΣΜΩΝ ΚΑΤΩ ΤΩΝ 2.000 ΚΑΤ.

Π.3.5.0 - Γενικά

Ο οικισμός των Ανωγείων είναι κτισμένος σε πρόσβαση της βόρειας πλευράς του Ψηλορείτη,

πάνω στο ύψωμα Αρμί, σε υψόμετρο 710 - 800 μ. περίπου. Οι βασικοί παράγοντες που έχουν

καθορίσει την σημερινή μορφή του οικισμού είναι η μορφολογία του εδάφους, οι κλιματολογικές

συνθήκες και η νοοτροπία των κατοίκων. Η δόμηση είναι πυκνή και αναπτύσσεται κατά περίπου

παράλληλες γραμμές που ακολουθούν τις ισοϋψείς τοπογραφικές καμπύλες και τους

υφιστάμενους δρόμους. Ο σημερινός οικισμός έχει αναπτυχθεί κατά μήκος της επαρχιακής οδού

που διέρχεται από την κεντρική περιοχή του οικισμού και συνδέει τα Ανώγεια με το Ηράκλειο και

το Ρέθυμνο.

Υπάρχει εγκεκριμένο σχέδιο πόλεως του οικισμού των Ανωγείων που μελετήθηκε το 1946 από

το γνωστό γραφείο Κ. Δοξιάδη και εγκρίθηκε με Βασιλικό .Διάταγμα της 30/10/1946 (Φ.Ε.Κ. 332

Α’ της 5/11/1946). Το σχέδιο αυτό περιλαμβάνει τις γειτονιές «Μεσοχώρι» (κεντρικός πυρήνας

του οικισμού) και «Μετόχι», καθώς και επεκτάσεις των γειτονιών αυτών βόρεια και νότια. Δεν

περιλαμβάνει την γειτονιά «Περαχώρι» που είναι από τις παλαιότερες και τις πιο

πυκνοκατοικημένες συνοικίες του οικισμού. Το Περαχώρι είναι χαρακτηρισμένο ως οικισμός

προϋφιστάμενος του 1923 και τα όρια του οικισμού καθορίζονται με αυτοψία για την έκδοση

οικοδομικών αδειών.

Το εγκεκριμένο σχέδιο πόλεως γενικά δεν έχει εφαρμοστεί επί του εδάφους με εξαίρεση τον

επαρχιακό δρόμο που διατρέχει τον οικισμό και αποτελεί τον κεντρικό δρόμο του οικισμού. Είχε

προηγηθεί η ολική καταστροφή των Ανωγείων από τους Γερμανούς τον Αύγουστο του 1944.

Μετά την απελευθέρωση, οι κάτοικοι ανοικοδόμησαν τα σπίτια τους στις ίδιες θέσεις και

ιδιοκτησίες (με πρώτο πυρήνα το Μεσοχώρι), με τους παλιούς δρόμους, χωρίς να εφαρμοστεί

το σχέδιο πόλεως.

Τα νέα (για εκείνη την εποχή) πέτρινα σπίτια που κτίστηκαν από το κράτος στο Μετόχι μετά την

απελευθέρωση, δεν κατοικήθηκαν για πολλά χρόνια από τους κατοίκους του οικισμού, που

προτίμησαν να ανοικοδομήσουν τις παλιές τους ιδιοκτησίες στον πυρήνα του οικισμού.

Από τα παραπάνω προκύπτει η ανάγκη, εκτός από την επέκταση, να γίνει και αναθεώρηση του

εγκεκριμένου σχεδίου πόλεως, με στόχους:

- να προσαρμοστεί το σχέδιο πόλεως στην υφιστάμενη κατάσταση,

- να διατηρηθεί ο παραδοσιακός οικιστικός ιστός του οικισμού,

- να αποφεύγεται κατά το δυνατόν η ρυμοτόμηση κτισμάτων

- οι κοινόχρηστοι και κοινωφελείς χώροι να προβλέπονται σε αδόμητες εκτάσεις.



Η πολεοδομική μελέτη επέκτασης και αναθεώρησης εκπονείται σύμφωνα με το εγκεκριμένο

Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο Ανωγείων (απόφαση Υπουργού ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. αρ.πρωτ.

104848/7601/30-12-1991, Φ.Ε.Κ.278 Δ' 24/3/1992).

Μαζί με την μελέτη του Γ.Π.Σ. το 1983 είχε ανατεθεί και η Πολεοδομική Μελέτη Επέκτασης –

Αναθεώρησης, η οποία μετά την διαδικασία των ενστάσεων είχε εγκριθεί από το Σ.Χ.Ο.Π. Ν.

Ρεθύμνης (συνεδρίαση της 20/5/1988, πράξη 1η, πρακτικό αρ. 75). και είχε αποσταλεί στο

Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. για έγκριση.

Το ισχύον θεσμικό πλαίσιο παρουσιάζεται στον παρακάτω πίνακα. Για τον οικισμό Περαχώρι

δεν καθορίστηκαν όρια το 1986 διότι εκπονήθηκε μελέτη Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου (που

εγκρίθηκε το 1992) και θα επακολουθούσε πολεοδόμηση (που όμως δεν έγινε μέχρι σήμερα,

μετά από 24 χρόνια). Η καθυστέρηση αυτή αναδεικνύει το πρόβλημα του νομικού πλαισίου με

τις απαράδεκτες πολύχρονες καθυστερήσεις λόγω των ατέρμονων διαδικασιών και της

γραφειοκρατίας που στην ουσία ακυρώνουν τον οποιοδήποτε πολεοδομικό σχεδιασμό και

αποβαίνουν εις βάρος του περιβάλλοντος (το οποίο δήθεν προστατεύουν ενώ στην

πραγματικότητα το υποβαθμίζουν).

ΘΕΣΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟΠΗΓΕΣ Αποφάσεις Νομάρχη

ΔΗΜΟΣ/ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑ/ ΟΙΚΙΣΜΟΣ

έγκριση (ΦΕΚ) Αρτιό-τητα (ΦΕΚ)

Νομοθετικό πλαίσιο παρατηρήσεις

Δήμος Ανωγείων Δ.Δ Ανωγείων

Ανώγεια

εγκεκριμένο σχέδιο πόλεως Β.Δ. 30/10/1946 ΦΕΚ 332 Α' της 5/11/1946

300 (κεντρ. Τμήμα) 150 (υπολ. Τμήμα)

Β.Δ. 25/8/1969 (ΦΕΚ 164 Δ' της 1/9/69) όπως τροποποιήθηκε με τα Π.Δ. 26/1/1979 ΦΕΚ 105Δ' της 20/2/79 και Π.Δ. 8/2/1970 ΦΕΚ 131Δ' της 26/2/1980.

εγκεκριμένο Γενικο Πολεοδομικο Σχεδιο - αποφαση Υπουργού ΠΕΧΩΔΕ 104848/7601/30-12-1991 ΦΕΚ 278Δ' της 24/3/1992.

Περαχώρι

Μη οριοθετημένος οικισμός προϋφιστάμενος του 1923 Π.Δ. 6/12/1982

Σίσαρχα

Μη οριοθετημένος οικισμός προϋφιστάμενος του 1923

Π.Δ. 6/12/1982 (σύμφωνα με απόδαση 151636/83 Νομάρχη Ρεθύμνης ΦΕΚ 409Δ' της 2/9/1983)

Προτείνεται για τα Σίσαρχα η οριοθέτηση του οικισμού σύμφωνα με το άρθρο 19 του Ν.

2508/97.



Π.4 - ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΝΕΡΓΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΟΥ ΣΧΟΟΑΠ

Το Πρόγραμμα Ενεργοποίησης του ΓΠΣ Δήμου περιλαμβάνει τρία επίπεδα δράσεων:

τις μελέτες που πρέπει να εκπονηθούν (κατά σειρά προτεραιότητας),

τις θεσμοθετήσεις όπου απαιτούνται και

την υλοποίηση των προτεινόμενων έργων.

Βασική βέβαια προτεραιότητα, είναι η θεσμοθέτηση του παρόντος ΓΠΣ, που γίνεται με σχετική

Απόφαση του Γ. Γ. Περιφέρειας Κρήτης.

Π.4.1 - ΦΟΡΕΑΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΟΥ ΓΠΣ ΔΗΜΟΥ ΑΝΩΓΕΙΩΝ Σύμφωνα με το άρθρο 6 του Ν.2508/97 (ΦΕΚ 124/Α΄), για την παρακολούθηση της εφαρμογής

των μελετών ΓΠΣ/ΣΧΟΟΑΠ και ΖΟΕ κάθε Νομού συστήνεται σχετικός φορέας.

Στο νομό Ρεθύμνου δεν έχει συσταθεί τέτοιος φορέας, ο οποίος για να συσταθεί απαιτείται

απόφαση του Νομαρχιακού Συμβουλίου που θα δημοσιευτεί στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης.

Ο φορέας θα πρέπει να είναι Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου (ΝΠΔΔ) με έδρα το Ρέθυμνο

και την επωνυμία: «Οργανισμός Εφαρμογής Χωροταξικού - Πολεοδομικού Σχεδιασμού Νομού

Ρεθύμνου» (Ο.Ε.Χ.Π.Σ.Ν.Ρ.).

Εναλλακτικά, με βάση την υφιστάμενη νομοθεσία προβλέπεται ότι είναι δυνατό να συσταθεί

5μελής Επιτροπή Πολεοδομικού Σχεδιασμού Νομού Ρεθύμνου , με σχετική απόφαση του

Νομαρχιακού Συμβουλίου.

Π.4.2 - ΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΑ ΕΡΓΑ, ΜΕΛΕΤΕΣ, ΘΕΣΜΙΚΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ -ΑΝΑΠΛΑΣΕΙΣ

Π.4.2.1 – Μελέτες πολεοδόμησης – Πράξεις Εφαρμογής των οικιστικών υποδοχέων

Απαιτείται η ανάθεση και εκπόνηση μελετών πολεοδόμησης καθώς και των αντίστοιχων

πράξεων εφαρμογής στις προτεινόμενες επεκτάσεις και στις προτεινόμενες περιοχές

παραγωγικών δραστηριοτήτων.

Σημειώνεται ότι η υλοποίηση αυτών των μελετών θα είναι σταδιακή, ανάλογα με το βαθμό

προτεραιότητας (Α: άμεση – Β: μεσοπρόθεσμη – Γ: μακροπρόθεσμη) που τους αποδίδεται.

Αναλυτικά, οι απαιτούμενες μελέτες πολεοδόμησης παρατίθενται στον πίνακα που ακολουθεί.

Φορέας ανάθεσης των μελετών αυτών θα είναι ο Δήμος.

Π.4.2.2 – Προτεινόμενο πρόγραμμα μελετών και έργων υλοποίησης του ΓΠΣ.Εφόσον μελλοντικά συσταθεί Φορέας Διαχείρισης/ Εφαρμογής των ΓΠΣ/ ΣΧΟΟΑΠ του Ν.

Ρεθύμνου θα πρέπει, βάσει των διατάξεων του Ν.2508/97 (ΦΕΚ 124/Α΄), να καταρτίζει ετήσια

και μεσοπρόθεσμα προγράμματα δράσεων για την υλοποίησή τους.



Τα προγράμματα αυτά θα πρέπει σε κάθε περίπτωση να εναρμονίζονται με τον

προγραμματισμό του κάθε δήμου και σε συνεργασία με αυτόν να προσδιορίζονται τα

χρονοδιαγράμματα υλοποίησης τους.

Στην βάση αυτής της παραδοχής στο πλαίσιο της παρούσας μελέτης προτείνεται ένας

αναλυτικός κατάλογος έργων και μελετών και δίδονται μόνο ο βαθμός προτεραιότητας και η

πιθανές πηγές χρηματοδότηση.

Στον πίνακα που ακολουθεί αποτυπώνεται συνοπτικά το πρόγραμμα των μελετών και των

έργων που απαιτούνται για την υλοποίηση των προτάσεων της μελέτης του ΓΠΣ Δήμου

Ανωγείων. Αναλυτικά, οι απαιτούμενες μελέτες πολεοδόμησης παρατίθενται στον πίνακα που

ακολουθεί.

Πίνακας Π.4.2.1.α: Προτεινόμενες Μελέτες Πολεοδόμησης (ΠΜ) και Πράξης Εφαρμογής (ΠΕ) οικισμών

Μελέτη κτηματογράφησης, πολεοδόμησης και πράξης εφαρμογής οικισμών

Έκταση (μ2)

Κτημα-τογρά-φηση

Πολεο-δόμη-ση

Πράξη εφαρμο-γής

Βαθμός προτε-ραιό-τητας

Παρατη-ρήσεις

Ανώγεια

Εντός ορίων παλαιού ΓΠΣ:

606.422,97 Χ Χ Χ Α

Επέκταση: 426.131,56 Χ Χ Χ Α Σύνολο: 1.032.554,53

Βαθμός προτεραιότητας Α: άμεσηΒ: μεσοπρόθεσμη

Μελέτη κτηματογράφησης, πολεοδόμησης και πράξης εφαρμογής παραγωγικών υποδοχέων- περιοχών

Έκταση (μ2)

Κτημα-τογρά-φηση

Πολεο-δόμη-ση

Πράξη εφαρμο-γής

Βαθμός προτε-ραιό-τητας


Επιχειρηματικό Πάρκο (ΠΕΠΔ IV) 424.121,23 Χ Χ Χ Γ

Δεν απαιτείται άμεσα η Πολεοδόμηση της περιοχής

Περιοχές χωροθέτησης υποδοχέων εντατικών κτηνοτροφικών δραστηριοτήτων (ΠΕΠΔ V)

1.764.335,95 Χ Χ Χ Γ

Δεν απαιτείται άμεσα η Πολεοδόμηση της περιοχής

ΣΥΝΟΛΟ 2.188.457,18



Βαθμός προτεραιότητας Α: άμεσηΒ: μεσοπρόθεσμηΓ: μακροπρόθεσμη

Φορέας ανάθεσης των παραπάνω μελετών θα είναι ο Δήμος.

Πίνακας απαιτούμενων έργων – μελέτες - αναπλάσεις, Βαθμός προτεραιότητας – Πηγές Χρηματοδότησης

Προγραμματισμός-Χρηματοδότηση Παρεμβάσεων

Τίτλος έργου Βαθμός Προτεραιότητας

Προτεινόμενη πηγή χρηματοδότησης

A. Χωρική και λειτουργική αναδιοργάνωση του Δήμου A1. Επεκτάσεις - Νέοι οικιστικοί υποδοχείς.

Μελέτες Πολεοδόμησης (ΠΜ) και Πράξης Εφαρμογής (ΠΕ) οικισμών. Α Πρόγραμμα ΘΗΣΕΑΣ, ΕΤΕΡΠΣ

Μελέτες Πολεοδόμησης (ΠΜ) και Πράξης Εφαρμογής (ΠΕ) περιοχών παραγωγικών υποδοχέων.

Γ Πρόγραμμα ΘΗΣΕΑΣ, ΕΤΕΡΠΣ

Μελέτη και Έργα ανάπτυξης Αρχαιολογικών Δρυμών Ζωμίνθου και Ιδαίου Άντρου.

Α

1. Πρόγραμμα ΘΗΣΕΑΣ, ΕΤΕΡΠΣ2. Εθνικοί Πόροι.3. Ε.Π. Κρήτης - Νήσων Αιγαίου 2007-13: Α.Π. 7: "Αειφόρος Ανάπτυξη και Ποιότητα Ζωής στην Περιφέρεια Κρήτης",

Ε.Π. Κρήτης - Νήσων Αιγαίου 2007-13: Α.Π. 7: "Αειφόρος Ανάπτυξη και Ποιότητα Ζωής στην Περιφέρεια Κρήτης",

Επεκτάσεις - βελτιώσεις δικτύου αποχέτευσης Α

Υποδομές κοινόχρηστων-κοινωφελών λειτουργιών εντός των οικισμών Α

A2. Αναδιοργάνωση του δικτύου μεταφορών

Κατασκευή ισόπεδων κόμβων παρακαμπτηρίου.

Γ Ε.Π. Ενίσχυση προσπελασιμότητας 2007-13: Α.Π. 3: "Λοιποί Οδικοί Άξονες"

Διαμόρφωση χώρων στάθμευσης Β


Βελτίωση-Σήμανση-Συντήρηση του Πρωτεύοντος Επαρχιακού Δικτύου Α Ε.Π. Κρήτης - Νήσων Αιγαίου 2007-

13: Α.Π. 1: "Υποδομές και Υπηρεσίες Προσπελασιμότητας Περιφέρειας Κρήτης", ΕΤΕΡΠΣ

Κατασκευή παρακαμπτήριας οδού βόρεια του οικισμού. Α

Βελτίωση των γεωμετρικών χαρακτηριστικών, των κυκλοφοριακών ρυθμίσεων και της σήμανσης της επαρχιακής οδού Γωνιών – Αξού.

Α

Διαμόρφωση και μετατροπή της επαρχιακής οδού Ανωγείων-Ζωμίνθου –Νίδας - Βοριζίων σε δρόμο φυσιολατρικού ενδιαφέροντος

Α






Διαμόρφωση πεζοπορικών διαδρομών

εξωαστικού – περιαστικού χαρακτήρα. Β

Αποπεράτωση της επαρχιακής οδού Βορίζια - Νίδας Α

B. Βελτίωση & ενίσχυση της εικόνας του αστικού χώρου – Προστασία Περιβάλλοντος B1. Παρεμβάσεις ανάπλασης δομημένου περιβάλλοντος και ελεύθερου δημόσιου χώρου – Προστασία περιβάλλοντος - Κοινωφελείς Υποδομές – Αθλητισμός.Αναπλάσεις οικισμών Β Ε.Π. Κρήτης - Νήσων Αιγαίου 2007-

13: Α.Π. 7: "Αειφόρος Ανάπτυξη και Ποιότητα Ζωής στην Περιφέρεια Κρήτης",

Αναπλάσεις – διαμορφώσεις κοινόχρηστων χώρων οικισμών

Παρεμβάσεις σε όψεις κτιρίων εντός των οικισμών (ιδιώτες και ΟΤΑ) Β


Μελέτες και Έργα διαμόρφωσης χώρων και Θέσπιση ειδικών όρων και περιορισμών δόμησης στις Περιοχές Ειδικής Προστασίας

Α


Μελέτη και Έργα Διαμόρφωσης Αθλητικού κέντρου.

1. Ε.Π. Κρήτης - Νήσων Αιγαίου 2007-13: Α.Π. 7: "Αειφόρος Ανάπτυξη και Ποιότητα Ζωής στην Περιφέρεια Κρήτης"2. Εθνικοί Πόροι

Παρεμβάσεις κατά μήκος των Πολιτιστικών - Περιβαλλοντικών Διαδρομών Ψηλορείτη Α

ΕΣΣΑΑ 2007-13: Αξονας 3: "Ποιότητα ζωής στις αγροτικές περιοχές & διαφοροποίηση της αγροτικής οικονομίας"

B2. Μέτρα για την προστασία και την αντιμετώπιση της διάβρωσης των εδαφών και πλημμυρών

Πρόβλεψη-καταστολή πυρκαγιών (πυροσβεστικοί κρουνοί εντός οικισμών, μελέτες χαρτογράφησης κλπ.)

Α

1. Ε.Π. Κρήτης - Νήσων Αιγαίου 2007-13: Α.Π. 7: "Αειφόρος Ανάπτυξη και Ποιότητα Ζωής στην Περιφέρεια Κρήτης" 2. Ε.Π. Περιβάλλον & Αειφόρος Ανάπτυξη 2007-13: Α.Π. 8: "Πρόληψη και αντιμετώπιση περιβαλλοντικού κινδύνου"3. Εθνικοί Πόροι (πολιτική προστασία)

Μελέτη οριοθέτησης Ρεμάτων εντός των περιοχών επέκτασης οικισμών. Α

1. Ε.Π. Περιβάλλον & Αειφόρος Ανάπτυξη 2007-13: Α.Π. 3: «Πρόληψη & αντιμετώπιση περιβαλλοντικού κινδύνου»2. Θησέας

B.3 Μέτρα για την προστασία και αναβάθμιση του περιβάλλοντος. Ολοκληρωμένο Διαχειριστικό Σχέδιο για το σύνολο της Περιοχής NATURA του Ψηλορείτη σε συνεργασία με τους όμορους δήμους.

Α

Ε.Π. Περιβάλλον & Αειφόρος Ανάπτυξη 2007-13: Α.Π. 9: «Προστασία Φυσικού Περιβάλλοντος & Βιοποικιλότητας»

Έργα βελτίωσης –λειτουργίας Βιολογικού Α 1. Θησέας και ΕΤΕΡΠΣΓΙΩΡΓΗΣ Ν. ΠΕΤΡΑΚΗΣ – ΦΑΝΗ ΚΟΥΤΣΟΥΜΠΟΥ 115





Καθαρισμού Λυμάτων Ανωγείων και οικισμού Σισάρχων.

Διαμορφώσεις χώρου διαλογής και μεταφόρτωσης απορριμμάτων. Α

Ε.Π. Περιβάλλον & Αειφόρος Ανάπτυξη 2007-13: Α.Π. 9: «Προστασία Φυσικού Περιβάλλοντος & Βιοποικιλότητας»

Γ. Ενίσχυση και αναπροσανατολισμός της τοπικής οικονομίας Γ1. Πρωτογενής τομέας. Παρεμβάσεις σε επίπεδο αγροτικής εκμετάλλευσης (ιδιώτες) Β

ΕΣΣΑΑ 2007-13: Άξονας 1: «Βελτίωση της ανταγωνιστικότητας του τομέα της γεωργίας και της δασοκομίας»

Παρεμβάσεις σε επίπεδο γεωργικού προϊόντος (ιδιώτες) Β

1. Αναπτυξιακός Νόμος 3299/04 όπως εκάστοτε ισχύει.2. ΕΣΣΑΑ 2007-13: Άξονας 1: «Βελτίωση της ανταγωνιστικότητας του τομέα της γεωργίας και της δασοκομίας», Άξονας 2 «Βελτίωση του περιβάλλοντος & της υπαίθρου»

Σύσταση Φορέα Ανάπτυξης & Διαχείρισης Ζωνών "Οργανωμένης ανάπτυξης κτηνοτροφίας/πτηνοτροφίας" σύμφωνα με το Ν. 2742/99, άρθρ. 10 και Ν. 2508/97, άρθρ. 4.3.δ

Β 1. Θησέας2. ΕΤΕΡΠΣ

Γ2. Δευτερογενής τομέας.

Εκσυγχρονισμός υφιστάμενων μονάδων μεταποίησης - τυποποίησης - συσκευασίας Β

1. Ε.Π. Κρήτης - Νήσων Αιγαίου 2007-13: Α.Π. 4: «Ψηφιακή Σύγκλιση και Επιχειρηματικότητα στην Περιφέρεια Κρήτης» 2. ΕΣΣΑΑ 2007-13: Άξονας 3: «Ποιότητα ζωής στις αγροτικές περιοχές & διαφοροποίηση της αγροτικής οικονομίας» και 3. Ε.Π. Ανταγωνιστικότητα & Επιχειρηματικότητα 2007-13: Α.Π. 2: «Ενίσχυση της επιχειρηματικότητας & της εξωστρέφειας»

Ίδρυση νέων μονάδων μεταποίησης-τυποποίησης-εμπορίας τοπικών προϊόντων

Γ

1. Ε.Π. Κρήτης - Νήσων Αιγαίου 2007-13: Α.Π. 4: «Ψηφιακή Σύγκλιση και Επιχειρηματικότητα στην Περιφέρεια Κρήτης» 2. ΕΣΣΑΑ 2007-13: Άξονας 3: «Ποιότητα ζωής στις αγροτικές περιοχές και διαφοροποίηση της αγροτικής οικονομίας» και

Σύσταση Φορέα Ανάπτυξης και Διαχείρισης Ζωνών "Οργανωμένης Ανάπτυξης Μεταποιητικής Δραστηριότητας" σύμφωνα με το Ν. 2742/99, άρθρο 10.

Α

1. Θησέας2. Αναπτυξιακός Νόμος 3299/04 όπως εκάστοτε ισχύει.






Γ3. Τριτογενής τομέας.

Εκσυγχρονισμός τουριστικών μονάδων και δημιουργία νέων Α

1. Ε.Π. Κρήτης - Νήσων Αιγαίου 2007-13: Α.Π. 4: «Ψηφιακή Σύγκλιση και Επιχειρηματικότητα στην Περιφέρεια Κρήτης»2. Αναπτυξιακός Νόμος3. Ε.Π. Ανταγωνιστικότητα & Επιχειρηματικότητα 2007-13: Α.Π. 2: «Ενίσχυση της επιχειρηματικότητας & της εξωστρέφειας»

Δημιουργία αγροτουριστικών καταλυμάτων και παραδοσιακών χώρων Εστίασης στους οικισμούς.

Β

1. Ε.Π. Κρήτης - Νήσων Αιγαίου 2007-13: Α.Π. 7: «Αειφόρος Ανάπτυξη και Ποιότητα Ζωής στην Περιφέρεια Κρήτης» 2. ΕΣΣΑΑ 2007-13: Άξονας 3: «Ποιότητα ζωής στις αγροτικές περιοχές και διαφοροποίηση της αγροτικής οικονομίας» και 3. Ε.Π. Ανταγωνιστικότητα & Επιχειρηματικότητα 2007-13: Α.Π. 2: «Ενίσχυση της επιχειρηματικότητας & της εξωστρέφειας»

Δημιουργία/ Λειτουργία Κέντρου Ενημέρωσης και Πληροφόρησης των πολιτών και Γραφείο Τουριστικής Ανάπτυξης/ Πληροφόρησης

Α

1. Ε.Π. Κρήτης - Νήσων Αιγαίου 2007-13: Α.Π. 7: «Αειφόρος Ανάπτυξη και Ποιότητα Ζωής στην Περιφέρεια Κρήτης»2. Θησέας3. Ε.Π. Ανταγωνιστικότητα & Επιχειρηματικότητα 2007-13: Α.Π. 3: «Βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος».

Δράσεις σήμανσης, προβολής και πρόγραμμα διαχείρισης επισκεπτών Γ

1. Ε.Π. Κρήτης - Νήσων Αιγαίου 2007-13: Α.Π. 7: «Αειφόρος Ανάπτυξη και Ποιότητα Ζωής στην Περιφέρεια Κρήτης»2. Θησέας3. Ε.Π. Ανταγωνιστικότητα & Επιχειρηματικότητα 2007-13: Α.Π. 3: «Βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος».

Δημιουργία οργανωμένων διαδρομών επίσκεψης-ξενάγησης Οικολογικών Διαδρόμων και Αρχαιολογικών χώρων.

Β

1. Ε.Π. Κρήτης - Νήσων Αιγαίου 2007-13: Α.Π. 7: «Αειφόρος Ανάπτυξη και Ποιότητα Ζωής στην Περιφέρεια Κρήτης»2. Ε.Π. Ανταγωνιστικότητα & Επιχειρηματικότητα 2007-13: Α.Π. 3: «Βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος».

Δ. Επικοινωνία – Δημοσιότητα – Ενίσχυση ανθρώπινου Δυναμικού






Δ1. Δράσεις δημοσιότητας του προγράμματος εφαρμογής του ΓΠΣ Α Θησέας

Δ2. Σχεδιασμός και υλοποίηση δράσεων ευαισθητοποίησης Β Θησέας

Δ3. Σχεδιασμός - παραγωγή ηλεκτρονικού & έντυπου ενημερωτικού υλικού για τον χωροταξικό σχεδιασμό.

Β Θησέας

Δ4. Παρεμβάσεις στο ανθρώπινο δυναμικό (προγράμματα κατάρτισης κλπ.) Β

Ε.Π. Ανάπτυξη ανθρώπινου δυναμικού 2007-13: Α.Π. 2.1: «Ενίσχυση της Προσαρμοστικότητας του Ανθρώπινου Δυναμικού και των Επιχειρήσεων στις 8 Περιφέρειες Σύγκλισης».

Π.4.2.4 – Πιθανές Πηγές Χρηματοδότησης των μελετών/ έργων του ΓΠΣ

Με βάση την τρέχουσα και επόμενη προγραμματική περίοδο, στον πίνακα που ακολουθεί

αναφέρονται (ενδεικτικά) πιθανές πηγές χρηματοδότησης των προτεινόμενων δράσεων/ έργων

βάσει των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων.

Προγράμματα με Ευρωπαϊκή Συγχρηματοδό-τηση

Γ’ ΚΠΣ

Εθνικό/ Τομεακό Σκέλος

ΕΠ: «Περιβάλλον»ΕΠ: «Ανταγωνιστικότητα»ΕΠ: «Αγροτική Ανάπτυξη - Ανασυγκρότηση

της Υπαίθρου»ΕΠ: «Υγεία - Πρόνοια»ΕΠ: «Οδικοί Άξονες - Λιμένες - Αστική Ανάπτυξη»ΕΠ: «Σιδηρόδρομοι - Αερολιμένες - Αστικές

Συγκοινωνίες»ΕΠ: «Κοινωνία της Πληροφορίας»ΕΠ: «Πολιτισμός»ΕΠ: «Αλιεία»ΕΠ: «Εκπαίδευση & Αρχική Επαγγελματική

Κατάρτιση»ΕΠ: «Απασχόληση & Επαγγελματική Κατάρτιση»

Περιφερειακό Σκέλος

ΠΕΠ Περιφέρειας Κρήτης

Ταμείο ΣυνοχήςΚοινοτικές Πρωτοβουλίες (Interreg, Leader + κλπ)

Εθνικοί πόροι Εθνικοί πόροι δημόσιων φορέων (Δήμος, κ.λ.π.)Ιδιωτικός τομέας




Documents

Π - Municipality of Anogeia€¦ · Web view224.318 Μαλίων – Χερσονήσου Μοιρών – Τυμπακίου 44.621 43.295 Λασιθίου Αγίου Νικολάου